แมลงบางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

O r dFaemr ilOyrGtrhylolidpatee r a


จงิ้ โกร่ง

อันดับ Orthoptera
ชื่อสามญั ภาษาไทย จง้ิ กุ่ง (เหนอื ) / จิดโป่มจิห๊ ลอ่ (อสี าน) / จ้ิงโกร่ง (กลาง)
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ Short - tailed Cricket
ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ Tarbinskiellus portentosus (Lichtenstein, 1796)
วงศ์ Gryllidae

ลกั ษณะทว่ั ไปและพฤตกิ รรม : ล�ำ ตวั สนี �ำ้ ตาลเขม้ ปกี คหู่ ลงั ยาวคลมุ สว่ นทอ้ ง หวั และตา
รวมมขี นาดใหญ่มองเห็นได้ชัดเจน หนวดแบบเสน้ ด้าย (filiform) ปากเป็นแบบปากกัดกนิ
(chewing type) มีกรามขนาดใหญ่ ส่วนอกกว้างประมาณ 14 มม. ขาคู่หลังเป็นแบบ
ขากระโดด เพศผมู้ อี วัยวะท�ำ เสยี งที่ปกี คู่หนา้ อวัยวะรับเสียงอยู่ที่ tibia ขาค่หู นา้ เพศเมีย
ไมม่ อี วัยวะในการทำ�เสยี ง แตม่ อี วยั วะรบั ฟังเสยี งเหมือนกบั เพศผู้

อาหาร : ใบออ่ นของพชื เชน่ หญ้าปลอ้ ง ผักโขม และอืน่ ๆ
ถนิ่ อาศัย : ทุ่งหญ้าและแหลง่ ชุมชน
เขตแพร่กระจาย : ไทย ไต้หวัน ฮ่องกง มาเลเซยี และอนิ โดนีเซีย

ความยาวลำ�ตัว ≈ 45 มม. แมลง

96 บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

Order Orthoptera Order Orthoptera

จ้ิงหรีดทองด�ำ

อันดบั Orthoptera
ชอ่ื สามัญภาษาไทย จ้งิ หรีดทองดำ�
ช่อื สามญั ภาษาองั กฤษ Black Cricket
ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ Gryllus bimaculatus De Geer, 1773
วงศ์ Gryllidae

ลกั ษณะทว่ั ไปและพฤตกิ รรม : ล�ำ ตวั สดี �ำ หนวดแบบเสน้ ดา้ ย (filiform) ปากแบบกดั กนิ
(chewing type) ขาคหู่ ลังเปน็ ขาแบบกระโดด บางพ้ืนที่นยิ มเล้ยี งไว้เพอ่ื เกมสก์ ารแข่งขัน
หรอื เพื่อการคา้ ในธุรกจิ อาหาร จิ้งหรีดทำ�เสยี งโดยใชข้ อบด้านในของปีกสองขา้ งถกู นั

อาหาร : ยอดหญา้ ออ่ นทกุ ชนดิ เช่น หญ้าขน หญา้ ลูซี่ ผกั ตบชวา และผกั กาด เปน็ ต้น
ถน่ิ อาศัย : ป่าละเมาะ ท่งุ หญ้า และสวนผลไม้
เขตแพร่กระจาย : ทัว่ ทกุ ภาคของประเทศไทย

ความยาวลแำ�มตวัลง ≈ 15 - 30 มม. 97

บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

Order Orthoptera Order Orthoptera

จง้ิ หรดี ขีดเหลอื ง

อันดบั Orthoptera
ชื่อสามญั ภาษาไทย จ้งิ หรีดขดี เหลอื ง
ชอ่ื สามญั ภาษาองั กฤษ Yellow - banded Cricket
ช่ือวิทยาศาสตร์ Modicogryllus confirmata (Walker, 1859)
วงศ์ Gryllidae

ลกั ษณะทว่ั ไปและพฤตกิ รรม : ล�ำ ตวั สนี �ำ้ ตาลออ่ น หนวดแบบเสน้ ดา้ ย (filiform) มปี าก
แบบกดั กนิ (chewing type) ปกี คหู่ นา้ เรยี บสนี �ำ้ ตาลเหน็ เสน้ ปกี ชดั เจน ปกี คลมุ ปลายสว่ นทอ้ ง
ไม่มิด ชอบหลบซอ่ นตวั ตามกอหญ้า ใต้กองไม้ เศษใบไม้หรอื ต้นพชื แห้ง

อาหาร : ตน้ และยอดออ่ นหญา้ ทกุ ชนดิ เชน่ หญา้ ขน หญา้ ลซู ่ี ผกั ตบชวา และผกั กาด เปน็ ตน้
ถิ่นอาศยั : ปา่ โปร่งและทงุ่ หญา้
เขตแพรก่ ระจาย : ไทย มาเลเซยี จีน และญี่ปนุ่

ความยาวลำ�ตวั ≈ 20 - 25 มม. แมลง

98 บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

Order Orthoptera O r dFaemrilOy rGtrhyloloptatlepirdaae


แมลงกระชอน

อันดบั Orthoptera
ชือ่ สามญั ภาษาไทย แมลงกระชอน
ชอื่ สามญั ภาษาองั กฤษ Mole Cricket
ชอ่ื วิทยาศาสตร์ Gryllotalpa orientalis Burmeister, 1838)
วงศ์ Gryllotalpidae

ลกั ษณะทว่ั ไปและพฤตกิ รรม : หวั และอกสนี �ำ้ ตาลเขม้ กวา่ สว่ นอน่ื มขี นบางปกคลมุ ทง้ั ตวั
ขาคหู่ นา้ แขง็ แรงเปน็ แผน่ กวา้ งแบนคลา้ ยองุ้ มอื มหี นามแหลมใชส้ �ำ หรบั ขดุ ดนิ สว่ นขาคอู่ น่ื ๆใชใ้ น
การวง่ิ กระโดดเหมอื นแมลงทว่ั ไป สามารถลอยบนผวิ น�ำ้ ได้ ปกี คหู่ นา้ ยาวเพยี งครง่ึ หนง่ึ ของ
ส่วนท้อง ปีกคู่หลังแคบยาวเลยส่วนท้อง ปีกมีลักษณะเป็นแผ่นบาง บินได้ในระยะใกล้ๆ
ออกหากนิ ชว่ งกลางคนื ท�ำ เสยี งโดยการเอาขอบปกี หนา้ ถกู นั ชอบอาศยั อยใู่ นดนิ ทม่ี คี วามชน้ื สงู
หรือใกลแ้ หลง่ น้ำ�

อาหาร : รากพชื และแมลงในดนิ
ถิ่นอาศยั : ป่าละเมาะ สวนผลไม้ และพน้ื ที่การเกษตร
เขตแพรก่ ระจาย : ไทย มาเลเซยี อนิ โดนเี ซยี ฟลิ ปิ ปนิ ส์ ฮอ่ งกง เกาหลใี ต้ ญป่ี นุ่ และอนิ เดยี

ความยาวลแำ�ตมัวลง ≈ 30 มม. 99

บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

O r dFeamr iOlyrPtyhrogopmtoerrpahidae Order Orthoptera


ต๊ักแตนหนา้ เอียงขาเขียวฟ้า

อนั ดบั Orthoptera
ช่อื สามญั ภาษาไทย ตัก๊ แตนหน้าเอียงขาเขียวฟา้
ช่ือสามัญภาษาองั กฤษ Green - blue - legged Slant - faced Grasshopper
ช่ือวทิ ยาศาสตร์ Pseudomorphacris hollisi Kevan, D.K.M., 1968
วงศ์ Pyrgomorphidae

ลักษณะทั่วไปและพฤตกิ รรม : เปน็ ตัก๊ แตนทพ่ี บไดบ้ ่อย หัวแหลมทรงสามเหลย่ี ม
หนวดส้นั ชีไ้ ปด้านหน้า หนวดมคี วามยาวพอกับสว่ นหวั และอก เมอ่ื หบุ ปีก ปีกยาวปกคลมุ
สว่ นทอ้ ง ปกี ค่หู ลังมสี แี ดง ชอบเกาะอย่ใู กล้บริเวณพืชอาหาร

อาหาร : ขา้ ว ขา้ วฟ่าง มะเขอื ละหุ่ง แครอท มนั ฝร่ัง ยาสบู และพชื ตระกูลถั่ว
ถนิ่ อาศัย : ทงุ่ หญ้า แหล่งชมุ ชน และพน้ื ทีท่ างการเกษตร
เขตแพร่กระจาย : ไทย อนิ เดยี พม่า บงั คลาเทศ อนิ โดนเี ซีย ศรีลังกา และเวยี ดนาม

ความยาวลำ�ตัว ≈ 30 มม. แมลง

100 บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

Order Orthoptera

ตั๊กแตนผี

อนั ดบั Orthoptera
ชอื่ สามัญภาษาไทย ตก๊ั แตนผี
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ Northern Spotted Grasshopper Ghost Grasshopper
ชอื่ วิทยาศาสตร์ Aularches miliaris (Linnaeus, 1758)
วงศ์ Pyrgomorphidae

ลกั ษณะทว่ั ไปและพฤตกิ รรม : หวั และอกสเี ขยี วเขม้ ปนด�ำ ดา้ นขา้ งแตม้ ดว้ ยแถบสเี หลอื ง
สว่ นปลอ้ งทอ้ งสแี ดงสลบั สดี �ำ ปกี สเี ขยี วอมเหลอื งมจี ดุ สเี หลอื งกระจายอยทู่ ว่ั ปกี จ�ำ นวนมาก
ขาสเี ขยี วเขม้ ปนด�ำ ตก๊ั แตนผสี ามารถปลอ่ ยฟองน�ำ้ ลายออกจากปากมกี ลน่ิ เหมน็ เพอ่ื ปอ้ งกนั ตัว
ยามคับขัน ตัวเต็มวัยมีอายุอยู่ได้ประมาณ 170 วนั

อาหาร : ใบอ้อย กลว้ ย มะพร้าว และสนทะเล
ถนิ่ อาศัย : ปา่ ละเมาะและสวนผลไม้
เขตแพร่กระจาย : ไทย กมั พชู า เวยี ดนาม พมา่ อนิ โดนีเซยี และอินเดยี

ความยาวลแำ�มตวัลง ≈ 60 - 70 มม. 101

บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

O r dFearmOilyr tThetotipgotneiirdaae


ตก๊ั แตนหนวดยาวเขยี วเลก็

อันดับ Orthoptera
ชื่อสามญั ภาษาไทย ตั๊กแตนหนวดยาวเขียวเลก็
ชอื่ สามัญภาษาองั กฤษ Small Green Leaf Katydid
ช่ือวทิ ยาศาสตร์ Elimaea punctifera (Walker, F., 1869)
วงศ์ Tettigoniidae

ลกั ษณะทว่ั ไปและพฤตกิ รรม : ล�ำ ตวั สเี ขยี ว สว่ นหวั และอกมสี เี ขยี วแตม้ ดว้ ยเสน้ สนี �ำ้ ตาล
พาดยาวหนวดยาวแบบเสน้ ดา้ ย (filiform) ปากแบบกัดกนิ (chewing type) ปีกสเี ขียว
เสน้ ปีกนนู เหน็ ได้ชดั พลางตัวกลมกลนื ไปกบั ใบพชื ได้ดี

อาหาร : ใบพืช
ถ่ินอาศัย : ทุง่ หญ้า
เขตแพรก่ ระจาย : ไทยและฮ่องกง

ความยาวล�ำ ตัว ≈ 22 - 28 มม. แมลง

102 บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

Order Orthoptera

ต๊ักแตนพ่มุ ไม้ขายาว/ ต๊ักแตนพุงพลุ้ย

อันดับ Orthoptera
ชื่อสามัญภาษาไทย ต๊กั แตนพมุ่ ไม้ขายาว/ ตั๊กแตนพงุ พลยุ้
ชื่อสามญั ภาษาองั กฤษ Long - legged Bush - Katydid
ชอื่ วิทยาศาสตร์ Mecopoda elongata (Linnaeus, 1758)
วงศ์ Tettigoniidae

ลกั ษณะทว่ั ไปและพฤตกิ รรม : เปน็ ตก๊ั แตนหนวดยาวขนาดใหญ่ มที ง้ั สเี ขยี วและสนี �ำ้ ตาล
หวั มขี นาดเลก็ หนวดยาวแบบเสน้ ดา้ ย (filiform) มปี ากแบบกดั กนิ (chewing type) ดา้ นขา้ ง
ของอกปลอ้ งแรกมลี วดลายสดี �ำ ปกี มลี วดลายคลา้ ยใบไม้ ขาคหู่ นา้ มอี วยั วะฟงั เสยี ง ขาคหู่ ลงั
เปน็ แบบกระโดด (jumping legs)

อาหาร : ใบของตน้ พชื
ถิ่นอาศัย : ท่งุ หญ้า ปา่ เต็งรัง และปา่ เบญจพรรณ
เขตแพรก่ ระจาย : ไทย กัมพูชา มาเลเซยี สงิ คโปร์ อนิ โดนีเซยี จนี ฮอ่ งกง ไต้หวนั

ญ่ีปุ่น เกาหลีใต้ อนิ เดีย และศรีลงั กา

ความยาวลำ�ตวั ≈ 75 มม.

แมลง

บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก 103

Order Orthoptera

ตั๊กแตนใบไม้เทยี มยกั ษ์ / ตก๊ั แตนใบโศก

อันดับ Orthoptera
ชื่อสามญั ภาษาไทย ตกั๊ แตนใบไม้เทียมยักษ์ / ตก๊ั แตนใบโศก
ชอื่ สามัญภาษาอังกฤษ Giant False Leaf Katydid
ช่อื วทิ ยาศาสตร์ Pseudophyllus titan (White, A., 1846)
วงศ์ Tettigoniidae

ลกั ษณะทว่ั ไปและพฤตกิ รรม : เปน็ ตก๊ั แตนหนวดยาวทม่ี ขี นาดใหญท่ ส่ี ดุ ในประเทศไทย
เพศผ้มู ีขนาดเลก็ กว่าเพศเมยี หวั เลก็ หนวดยาวแบบเส้นด้าย (filiform) มปี ากแบบกัดกิน
(chewing type) ลำ�ตวั สีเขยี ว มีลวดลายคล้ายใบไม้ สามารถท�ำ เสียงคลา้ ยคนผวิ ปากเป็น
จงั หวะสม�ำ่ เสมอ สว่ นใหญท่ �ำ เสยี งเพอ่ื จบั คแู่ ละขบั ไลศ่ ตั รู เพศเมยี มอี วยั วะวางไขแ่ บนแขง็ ยนื่
ออกมาจากส่วนทอ้ ง (ovipositor) เม่อื วางไขจ่ ะปกั อวยั วะดงั กล่าวลงบนเปลอื กไม้ ตก๊ั แตน
ใบไมเ้ ทยี มยักษอ์ อกหากนิ ในเวลากลางคนื ในเวลากลางวนั มักเกาะนง่ิ อยกู่ บั ท่ี

อาหาร : ใบไม้ เช่น มะเดื่อน�ำ้ ไทร และโพธ์ิ เปน็ ตน้
ถนิ่ อาศัย : ปา่ เบญจพรรณ
เขตแพร่กระจาย : ไทย จีน พม่า และลาว

ความยาวล�ำ ตัว ≈ 120 มม. แมลง

104 บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

Order Orthoptera

ตัก๊ แตนหนวดยาวทหาร

อันดับ Orthoptera
ชอื่ สามญั ภาษาไทย ตัก๊ แตนหนวดยาวทหาร
ช่ือสามญั ภาษาอังกฤษ Soldier False Leaf Katydid
ชื่อวิทยาศาสตร์ Sanaa imperialis (White, 1846)
วงศ์ Tettigoniidae

ลักษณะท่ัวไปและพฤตกิ รรม : จดั อยู่ในวงศต์ ๊กั แตนหนวดยาวท่มี ขี นาดใหญ่ เพศเมีย
มขี นาดใหญก่ วา่ เพศผู้ ล�ำ ตัวมสี ีเขยี วสลบั น้ำ�ตาลปนเทา หนวดยาวกว่าลำ�ตัวแบบเส้นด้าย
(filiform) มีปากแบบกัดกนิ (chewing type) เมอื่ ถกู รบกวนมักกางปกี ขับไลศ่ ัตรู บางคร้งั
มกี ารปลอ่ ยของเหลวทม่ี กี ลน่ิ เหมน็ ในตอ่ มใตป้ กี ออกมา เพศเมยี มอี วยั วะวางไข่ (ovipositor)
ทเ่ี ปน็ รปู ดาบ ใชแ้ ทงลงบนเปลอื กไม้ เพอ่ื วางไข่ จากนน้ั ใชส้ ารเหลวอุดรทู ่วี างไขไ่ ว้

อาหาร : ใบไม้ เชน่ ทองหลางป่า สมอแหนหรอื แหนตน้ เป็นต้น
ถ่นิ อาศัย : ป่าเบญจพรรณ
เขตแพรก่ ระจาย : ไทย มาเลเซีย อนิ โดนีเซีย เวยี ดนาม และจีน

ความยาวลำ�แตมัวลง ≈ 60 มม. 105

บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

Mantodea

Family Hymenopodidae
Family Mantidae
อันดับ Mantodea เป็นแมลงตวั ห้�ำ
(predators) จับแมลงอื่นกนิ เป็นอาหาร ลำ�ตัว
มีขนาดใหญ่ อกปล้องแรก (prothorax) ยาว
และสว่ นของขาคหู่ นา้ ดดั แปลงไปเปน็ แบบขาหนบี
(grasping leg) มีหนามแหลม (spines) ใหญ่
ท่ีเหมาะในการใช้หนีบจับแมลงและสัตว์อ่ืนเป็น
อาหาร

แมแมลลงง

106 บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

O rFdameirlyMHyamnetnoodpeodaidae


ตัก๊ แตนต�ำ ขา้ วดอกไม/้ ต๊กั แตนตำ�ขา้ วปกี แตม้

อนั ดับ Mantodea
ชอื่ สามัญภาษาไทย ตก๊ั แตนตำ�ขา้ วดอกไม้ / ต๊กั แตนตำ�ขา้ วปกี แตม้
ชอ่ื สามัญภาษาองั กฤษ Jeweled Flower Mantis
ชอ่ื วิทยาศาสตร์ Creobroter gemmatus (Stoll, 1813)
วงศ์ Hymenopodidae

ลักษณะทั่วไปและพฤติกรรม : ตั๊กแตนตำ�ข้าวดอกไม้ เป็นตั๊กแตนตำ�ข้าวที่มีสีสัน
สวยงาม ตาสนี �ำ้ ตาล ขาคหู่ นา้ ดดั แปลงไปเปน็ แบบขาหนบี (grasping leg) ล�ำ ตวั และสว่ นขา
สีเขยี วสลับสขี าว ปกี ค่หู นา้ สเี ขยี วแต้มจดุ สขี าว ภายในจดุ สีขาวแตม้ ดว้ ยลายดำ� ปกี คู่หลงั
สชี มพตู ดั กบั สดี �ำ เมอ่ื ตกใจมกั กางปกี ตง้ั เพอ่ื ขม่ ขศู่ ตั รู ตวั ออ่ นมสี แี ดงตดั กบั สดี �ำ เมอ่ื ลอกคราบล�ำ ตวั
จะมสี ขี าวสลบั น�ำ้ ตาล และเปลย่ี นเปน็ สเี ขยี วสลบั กบั ขาวคลา้ ยตวั เตม็ วยั ตวั ออ่ นจนถงึ ตวั เตม็ วยั
ชอบอาศยั อยบู่ รเิ วณดอกไมห้ รอื ยอดไม้ เพศเมยี มขี นาดใหญก่ วา่ เพศผเู้ ลก็ นอ้ ย

อาหาร : แมลงขนาดเลก็
ถนิ่ อาศยั : ทงุ่ หญ้าและป่าทกุ ชนิด
เขตแพรก่ ระจาย : ไทย อินเดยี จนี อนิ โดนเี ซีย มาเลเซีย เวียดนาม เนปาล และฮอ่ งกง

ความยาวลำ�ตัว ≈ 38 - 40 มม.
แมลง

บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก 107

O r dFaemrilMy Maannttoiddeea a


ต๊ักแตนตำ�ขา้ วยักษ์เอเชยี

อันดับ Mantodea
ชอื่ สามญั ภาษาไทย ต๊กั แตนต�ำ ขา้ วยกั ษ์เอเชีย
ช่อื สามัญภาษาอังกฤษ Giant Asian Mantis
ชือ่ วิทยาศาสตร์ Hierodula parviceps Stal, 1877
วงศ์ Mantidae

ลกั ษณะทวั่ ไปและพฤติกรรม : ต๊กั แตนต�ำ ข้าวยักษเ์ อเชียเปน็ สายพนั ธทุ์ ี่มีขนาดใหญ่
ขาคหู่ น้าดัดแปลงเปน็ แบบขาหนบี (grasping leg) โดยมีหนามแหลมทสี่ ว่ น femur และ
tibia ล�ำ ตวั สเี ขยี วหรอื สนี �ำ้ ตาล เปน็ แมลงทส่ี ามารถหนั หวั กลบั ไปดา้ นหลงั ได้ เพศเมยี มนี สิ ยั
ดุรา้ ย เมือ่ เพศผู้ผสมพนั ธุ์กบั เพศเมียเสรจ็ มักถูกเพศเมยี จบั กิน ในสภาพธรรมชาตเิ ปน็ ตัวห้ำ�
จบั แมลงอน่ื กนิ เปน็ อาหาร เพศเมยี วางไขเ่ ปน็ กลมุ่ มกี ระเปาะหมุ้ และเกาะตดิ แนน่ ตามกง่ิ ไม้
หรอื ต้นหญ้า

อาหาร : กินแมลงชนดิ อน่ื เปน็ อาหาร เช่น แมลงหวี่ แมลงวัน จงิ้ หรดี
ถน่ิ อาศยั : ปา่ ละเมาะ
เขตแพร่กระจาย : ไทย และอินโดนีเซยี

ความยาวล�ำ ตวั ≈ 50 - 60 มม. แม≈ลง60 - 80 มม.

108
บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

Phasmatodea

Family Phyllidae
แมลงที่อยู่ในอันดบั Phasmatodea ไดแ้ ก่ ต๊กั แตนก่งิ ไม้ และตกั๊ แตนใบไม้

เป็นแมลงทมี่ ีการเคลอ่ื นไหวชา้ ไม่กระโดดเหมือนต๊ักแตนชนิดอ่ืน มีลักษณะเด่น
คือ รปู รา่ งและลวดลายบนลำ�ตัวคล้ายใบไม้ ท�ำ ใหด้ ูกลมกลืนกบั ธรรมชาตแิ ละ
ส่ิงแวดลอ้ มแหลง่ อาศัย ซ่งึ เป็นเทคนิคในการพรางตวั ในการหลบหลกี หรือหลบ
ซอ่ นศัตรตู ามธรรมชาติของแมลงในอันดบั น้ี จึงเปน็ ที่มาของคำ�วา่ Phasma ท่ี
แปลในภาษาละตนิ ว่า “ ผี ” น่ันเอง

แมลง 109

บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

O r dFearmilPyhPahyslmliidaateo d e a


ตั๊กแตนใบไมเ้ ล็กล�ำ พนู

อนั ดบั Phasmatodea
ชื่อสามญั ภาษาไทย ตัก๊ แตนใบไม้เล็กลำ�พูน
ชอ่ื สามญั ภาษาอังกฤษ Small Lamphun Leaf Insect
ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ Phyllium westwoodii Wood - Mason, 1875
วงศ์ Phylliidae

ลักษณะทว่ั ไปและพฤตกิ รรม : ต๊กั แตนใบไมส้ ่วนใหญ่มีสเี ขียว แต่ก็พบตัวทีม่ สี เี หลอื ง
และสนี ้ำ�ตาลด้วยเช่นกัน รูปรา่ งคล้ายใบไม้ ตวั เต็มวัยเพศผู้สามารถบนิ ได้ มกั พบบินเข้าหา
แสงไฟยามค�ำ่ คนื ตา่ งกบั เพศเมยี ทไ่ี มช่ อบบนิ แตม่ กั เกาะหากนิ อยกู่ บั ตน้ พชื อาหาร เปน็ แมลง
ทม่ี กี ารพรางตวั เขา้ กบั ธรรมชาตไิ ดด้ ี นอกจากนย้ี งั มพี ฤตกิ รรมโยกตวั คลา้ ยกบั ใบไมท้ ถ่ี กู ลมพดั
หากถูกรบกวนหนกั อาจสลัดขาทิ้งเพือ่ เอาตวั รอด

อาหาร : ใบไม้ เช่น เตง็ เหยี ง ยางนา ฝรง่ั และล�ำ ไย
ถน่ิ อาศยั : ปา่ เบญจพรรณและสวนผลไม้
เขตแพรก่ ระจาย : ไทย (ล�ำ พนู ) พมา่ ลาว กัมพชู า จีน เวยี ดนาม และอนิ โดนเี ซีย

ความยาวล�ำ ตวั ≈ 50 - 60 มม. ≈ แ7ม5ล-ง95

110 บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

บรรณานกุ รม

พสิ ทุ ธ์ิ เอกอ�ำ นวย. 2538. แมลงปอของไทย. กรงุ เทพฯ: ตน้ ออ้ แกรมม่ี จ �ำ กดั .
พสิ ทุ ธ์ิ เอกอ�ำ นวย. 2552. แมลงปอ. กรงุ เทพฯ: อมรนิ ทรพ์ รน้ิ ตง้ิ แอนด์ พบั ลชิ ชง่ิ จ�ำ กดั .
พสิ ทุ ธ์ิ เอกอ�ำ นวย. 2553. โรคและแมลง ศตั รพู ชื ทส่ี �ำ คญั (พมิ พค์ รง้ั ท่ี 3). กรงุ เทพฯ: อมรนิ ทรพ์ รน้ิ ตง้ิ

แอนดพ์ บั ลชิ ชง่ิ จ�ำ กดั .
พสิ ทุ ธ์ เอกอ�ำ นวย. 2556. โลกของตก๊ั แตน จง้ิ หรดี 2. พมิ พค์ รง้ั ท่ี 1. กรงุ เทพฯ: พลสั เพรส จ�ำ กดั
พสิ ทุ ธ์ เอกอ�ำ นวย. 2556. โลกของตก๊ั แตน จง้ิ หรดี 3. พมิ พค์ รง้ั ท่ี 1. กรงุ เทพฯ: พลสั เพรส จ�ำ กดั
พสิ ทุ ธ์ เอกอ�ำ นวย. 2556. โลกของตก๊ั แตน จง้ิ หรดี 4. พมิ พค์ รง้ั ท่ี 1. กรงุ เทพฯ: พลสั เพรส จ�ำ กดั
ศนู ยค์ วามหลากหลายทางชวี วทิ ยา มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั เชยี งราย. 2550. แมลงปอชมุ ชนบา้ นแมค่ าวหลวง.

เชยี งใหม:่ โทนคลั เลอร์ เดอะ เพรส สตดู โิ อ.
สาวติ รี มาไลยพนั ธุ์. 2542. บทปฏิบัติการกีฏวิทยาเบ้ืองตน้ . พิมพค์ รัง้ ท่ี 2. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์

ลนิ คอรน์ โปรโมชน่ั .
Asahima, S. 1993. A List of the Odonata from Thailand. Bangkok. Bosco Offset.
BioLib. 1999. Oberea nigriventri. Web site: http://www.biolib.cz/en/image/id184056/,

17 January, 2017.
Daugavpils University Republic of Latvia. 2007. Carabidae of the World. Web site:

http://carabidae.org/taxa/lissauchenius-ws-macleay-1825?country=184&mode=imago,
17 January, 2017.
Hutacharern, C., N. Tubtim and C. Dokmai. 2007. Insects and Mites in Thailand.
Bangkok: The Agricultural Co-operative Federation of Thailand.
Insects in Indian Agroecosystems. 2013. Episomus lacerta (Fabricius). Web site: http:/
www.nbair.res.in/insectpests/Episomus-lacerta.php, 17 January, 2017.
Naviaux, R., and Bro. A. Pinratana. 2004. The Tiger Beetles of Thailand. Brothers
of St. Gabriel in Thailand.
SIAM INSECT-ZOO. 2002. Beetles of Thailand. Bangkok: Amarin Printing and Puplishing
Public Co.
SIAM INSECT-ZOO. 2008. Beetles of Thailand. Second Published. Bangkok: Amarin
Printing and Puplishing Public Co.
Wang, Z., K. Wu and Y. che. 2013. New record of the cockroach genus
Pseudophoraspis (Blaberidae, Epilamprinae) from China with descriptions
of three new species. Web site: http://zookeys.pensoft.net/articles.php?id=3721,
17 January, 2017.

แมลง 111

บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

แมลงบางชนดิ ในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก

ทป่ี รึกษา :
กรภทั ร์ ด�ำ รงคไ์ ทย ผตู้ รวจราชการกรมอทุ ยานแหง่ ชาติ สตั วป์ า่ และพนั ธพ์ฺุ ชื
ธนิตย์ หนยู มิ้ ผู้อ�ำ นวยการส�ำ นกั วจิ ัยการอนรุ ักษ์ป่าไม้และพันธุพ์ ืช
เสรี โพธิ์พนิ ิจ ผู้อำ�นวยการส่วนพฒั นาและเผยแพร่องค์ความรู้
บรรณาธกิ าร :
สุพตั รา ลมิ ปิยประพันธ์ สันติ กิตตบิ รรพชา นพชนม์ ทับทิม
ผจู้ ัดทำ� :
สันติ กติ ตบิ รรพชา พิมพร การินทร์ พไิ ลพรรณ โมหา
นพดล ภิระบรรณ วิภารตั น์ ฉตั รปวงคำ� วรวุฒิ วรคุตตานนท ์
คณะทำ�งาน :
สุทศั น์ วยิ านนั ท ์ อบุ ลรัตน์ สิงหแ์ กว้ สพุ รรณี จติ รมณ ี
อินจนั ทร์ ศรีบญุ ยงค์ สทุ ิน สงิ ห์แก้ว นพดล นสิ งุ
จงกล การินทร ์ อารรี ตั น์ จอมอนิ ทร์ ภารดร ดอกจันทร ์
กวิน เจียระไนสกุล วิวฒั น์ ส�ำ ลอี อ่ น น้ำ�ฤทยั วนั สา
หทัยพร บวั ทอง พีรธัช ชยั ศาสตร์
ขอขอบคุณ : ฝ่ายปฏบิ ัตงิ านวจิ ยั ดา้ นกฏี วทิ ยาป่าไม้ สว่ นวจิ ยั การอนุรักษ์ป่าไม้
ออกแบบ : อาทิตยา นวลดวั้
ข้อมลู ทางบรรณานกุ รมของส�ำ นักหอสมดุ แหง่ ชาติ
กรมอุทยานแหง่ ชาติ สตั วป์ า่ และพนั ธุพ์ ชื . แมลงบางชนดิ ในเขตสงวนชีวมณฑลปา่ สกั ห้วยทาก.
สำ�นักวิจยั การอนุรกั ษ์ป่าไมแ้ ละพนั ธพุ์ ชื , กรงุ เทพฯ. 111 หน้า.
ISBN : 978 - 616 - 316 - 461 - 2
พมิ พ์ที่ : บรษิ ัทพิมพด์ ีการพิมพ์ จำ�กดั
พิมพ์คร้ังที่ 1 พฤษภาคม 2561
จ�ำ นวน 1,000 เล่ม (ส�ำ หรับเผยแพร่ ห้ามจ�ำ หน่าย)
จัดท�ำ โดย : ศนู ย์วจิ ัยกฏี วิทยาป่าไมท้ ี่ 1 สว่ นพัฒนาและเผยแพรอ่ งค์ความรู้
สำ�นกั วิจยั การอนุรักษ์ปา่ ไมแ้ ละพนั ธุ์พชื
กรมอทุ ยานแห่งชาติ สัตวป์ า่ และพันธุ์พชื
61 ถนนพหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจกั ร กรงุ เทพฯ 10900

แมลง

112 บางชนิดในเขตสงวนชีวมณฑลป่าสักห้วยทาก