Fire Prevention Training

เอกสารอธบิ ายแนวทางการตรวจประเมนิ
ความเสยี่ งอคั คภี ยั ประจาปี 2022

โดย สทุ ธนิ ี ลมิ้ ภกั ด/ี แผนกวศิ วกรรมความปลอดภยั / TDEM

ขอบเขตและวตั ถปุ ระสงค ์
1. เพอื่ ใหเ้ กดิ ความเขา้ ใจพนื้ ฐานเกย่ี วกบั หลกั การป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั ในโรงงานและสถานประกอบกจิ การ และนาไปส่กู ารลดและป้ องกนั อนั ตรายท่ี

เกดิ ขนึ้ จากอคั คภี ยั โดยสามารถนาไปประยุกตใ์ ชต้ ามความเหมาะสมกบั โรงงาน หน่วยงาน องคก์ รตา่ งๆ ไดต้ ามขอบขา่ ยของกฎหมายและมาตรฐาน
2. เพอ่ื เป็ นแนวทางเบอื้ งตน้ ประกอบการประเมนิ ผลและตดั สนิ ใจเกยี่ วกบั การเพมิ่ , ลด หรอื แกไ้ ขมาตรการป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั ในโรงงานและสถาน

ประกอบกจิ การ เอกสารฉบบั นีจ้ งึ ไม่ใชค่ มู่ อื ทใ่ี ชใ้ นการออกแบบได ้ การออกแบบ ตดิ ตงั้ ตรวจสอบ ทดสอบมาตรการป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั จะตอ้ ง
อา้ งองิ จากกฎหมายและมาตรฐานฉบบั ล่าสุด และผ่านการรบั รองโดยองคก์ ร หน่วยงาน หรอื บคุ คลทม่ี คี ณุ สมบตั แิ ละรบั ผดิ ชอบเทา่ น้ัน

หวั ขอ้ บรรยาย

# หวั ขอ้ ผูร้ บั ผดิ ชอบ

1. ทมี่ าและความสาคญั ของกจิ กรรมการป้ องกนั อคั คภี ยั ประจาปี 2022 สทุ ธนิ ี

2. แนวคดิ และหลกั การของการป้ องกนั ความเสยี่ งอคั คภี ยั

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งการป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั ในโรงงานและสถาน

ประกอบกจิ การ

[เน้นยา้ ในปี 2022]

4. มาตรฐานการป้ องกนั อคั คภี ยั ในกระบวนการทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั ของเหลวตดิ ไฟและไวไฟ
4.1 สถานทจี่ ดั เก็บ
4.2 สถานทบี่ รรจแุ ละถา่ ยเท
4.3 สถานทฉี่ ีดพ่น
4.4 เครอื่ งอบแหง้ / เตาอบ

5. แนะนาการประเมนิ และการสะทอ้ นคะแนนเขา้ สรู่ ะบบ S-SFM คณุ ไพโรจน์

6. Q & A -

1. ทมี่ าและความสาคญั ของกจิ กรรมการป้ องกนั อคั คภี ยั ประจาปี 2022

• ภยั พบิ ตั :ิ เหตกุ ารณฉ์ ับพลนั ทเี่ กดิ จากธรรมชาตหิ รอื มนุษย ์ (หรอื ทงั้ สองอย่างรวมกนั )

• ผลกระทบ:

การผลติ ปกติ ภยั พบิ ตั ิ กระบวนการกคู ้ นื การผลติ อย่างตอ่ เนื่อง

ผลกระทบ 1.คา่ ใชจ้ า่ ย: ซอ่ มเครอื่ งจกั ร/ ทรพั ยส์ นิ , คา่ รกั ษาพยาบาลและ
คา่ เบยี้ ประกนั ภยั ทเี่ พมิ่ ขนึ้
อทุ กกภยั อคั คภี ยั 2.เวลา: เวลารอชว่ งซอ่ มแซม/ จดั ซอื้ ใหม่, หยุดการผลติ
3.ภาพลกั ษณ:์ การจดั การความตอ่ เนื่องทางธรุ กจิ และความ
น่าเชอื่ ถอื ทางธรุ กจิ

• ระบบการบรหิ ารความเสยี่ งจากภยั พบิ ตั ใิ นโตโยตา้ :

บรษิ ทั แมเ่ รมิ่ ระบบการจดั การความเสยี่ งจากภยั พบิ ตั ิ บรษิ ทั แมโ่ อนไปยงั สานกั งานใหญป่ ระจา ทดลองขยายกจิ กรรมไปยงั คูค่ า้
ในปี คศ. 2003 ภูมภิ าค/TDEM ในปี คศ. 2008 ในปี คศ. 2022

ผูป้ ระเมนิ กลุ่มเป้ าหมาย ผูป้ ระเมนิ กลุ่มเป้ าหมาย

ขอ้ กาหนดการ • หน่วยงานวศิ วกรรม โรงงานในภูมภิ าค • หน่วยงาน โรงงานในประเทศไทย
บรหิ ารจดั การ วศิ วกรรมจดั ซอื้ • กระบวนการที่
รว่ มกนั การผลติ / TDEM เอเซยี -แปซฟิ ิ ค และวศิ วกรรมการ
ความเสย่ี ง • โรงงานทม่ี อี ยแู่ ละ ผลติ เกย่ี วขอ้ งกบั สารตดิ ไฟ
• ตวั แทนบรษิ ทั ประกนั
• ตวั แทนผูต้ รวจประเมนิ ประเมินรายปี สรา้ งใหม่ • ตวั แทนผูต้ รวจ และไวไฟ
ประเมนิ ฝ่ าย
ฝ่ ายโรงงาน • สว่ นผลติ และสว่ น โรงงาน

นายฟู จโิ อะ โช กลุ่มบรษิ ทั ประกนั สง่ เสรมิ การผลติ
(อดตี ประธาน TMC)

การทดลองขยายกจิ กรรมจะถูกนามาสรุปผลและสะทอ้ นการดาเนินกจิ กรรมเพอื่ พจิ ารณาการขยายผลในขนั้ ตอนตอ่ ไป

1. ทมี่ าและความสาคญั ของกจิ กรรมการป้ องกนั อคั คภี ยั ประจาปี 2022

อา้ งองิ เอกสารทที่ าง TDEM สอื่ สารการทา
กจิ กรรมประจาปี 2022 ในวนั ที่ 12 พฤษภาคม

เน้นยา้ ในวนั นี้

2. แนวคดิ และหลกั การของการป้ องกนั ความเสยี่ งอคั คภี ยั

กฎหมาย มาตรฐานทอ้ งถนิ่ และสากล Source: https://www.modernbuildingalliance.eu/b-i-o-framework

กฎหมาย มาตรฐานทอ้ งถนิ่ และสากล
 ประเภทอาคาร, ความสูงและขนาด & การใชง้ านและอนั ตราย

ขอ้ กาหนดเกยี่ วกบั อาคาร ขอ้ กาหนดเกยี่ วกบั การตดิ ตง้ั ขอ้ กาหนดเกย่ี วกบั ผูร้ บั ผดิ ชอบผูม้ สี ว่ นเกยี่ วขอ้ ง

• เสน้ ทางอพยพ • การตรวจจบั กาหนดหนา้ ทคี่ วามรบั ผดิ ชอบและผูเ้ กยี่ วขอ้ งให ้
• การกนั้ แยกควนั และไฟ • การแจง้ เหตุ ชดั เจนในแตล่ ะกระบวนการ
• ความสามารถในการทนไฟ • การระงบั เหตแุ ละดบั เพลงิ
อคั คภี ยั • โครงสรา้ งทปี่ ลอดภยั เมอื่ เกดิ ไฟ • ลนิ้ กนั ไฟและควนั
(เพลงิ ไหม)้ • การเตรยี มการสาหรบั นักดบั เพลงิ • การระบายควนั
• วศิ วกรรมป้ องกนั อคั คภี ยั • เครอ่ื งดบั เพลงิ พเิ ศษตามลกั ษณะของ

อาคาร

ความปลอดภยั การดบั เพลงิ จาก ออกแบบ ตดิ ตงั้ ,ตรวจสอบ ตรวจสอบ, ทดสอบและ
ของโครงสรา้ ง ภายนอก
การป้ องกนั การตรวจจบั การระงบั การอพยพ การแบง่ สว่ น และทดสอบ บารงุ รกั ษา

มตฐ ความปลอดภยั สาหรบั การตรวจสอบความ
เครอื่ งจกั รและการประเมนิ ปลอดภยั ของเครอื่ งจกั ร

ความเสยี่ ง
[สามารถสอบถามขอ้ มูลเพมิ่ เตมิ ไดท้ ศี่ ูนยฝ์ ึ กอบรม AP-STC ]

ขอ้ กาหนดทง้ั หมด กฎหมาย มาตรฐานทอ้ งถนิ่ และสากล มาตรฐานเฉพาะของแตล่ ะโรงงาน
[ตอ้ งปฏบิ ตั ติ ามโดยเป็ นความสาคญั ลาดบั แรก]

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

 โครงสรา้ งของหวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ความเสยี่ งอคั คภี ยั ประจาปี 2022

1) กฏหมายและมาตรฐานทเ่ี กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั [Check sheet]

[2022 TDEM Fire prevention check sheet]
ประกอบดว้ ย 2 หวั ขอ้ หลกั :

1. 2.
การป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั
ในโรงงานและสถานประกอบ การป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั ใน
กระบวนการทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั
กจิ การ
ของเหลวไวไฟและตดิ ไฟ

2) 2020 TDEM Fire prevention check sheet (เชคชที เดมิ )

3) มาตรฐานเพมิ่ เตมิ เกยี่ วกบั กระบวนการทเ่ี กยี่ วขอ้ งกบั ของเหลว
ไวไฟและตดิ ไฟ

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

 โครงสรา้ งของหวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ความเสยี่ งอคั คภี ยั ประจาปี 2022

1. การป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั ในโรงงานและสถานประกอบกจิ การ

[แนะนาแนวทางการใชเ้ ชคชที หวั ขอ้ ที่ 1]
1) โรงงานหรอื สถานประกอบกจิ การใดบา้ งทต่ี อ้ งทาการประเมนิ ในหวั ขอ้ ที่ 1 ?

 โรงงานทจี่ าแนกอยู่ในโรงงานจาพวกท่ี 2 หรอื 3 ตามประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม
 สถานประกอบกจิ การทมี่ ลี กู จา้ งอยใู่ นหน่วยงาน

2) พนื้ ทใี่ ดบา้ งทตี่ อ้ งทาการประเมนิ ในหวั ขอ้ ที่ 1 ?
 ทกุ ๆ พนื้ ที่

3) ขอ้ กาหนดในหวั ขอ้ ท่ี 1 ครอบคลุมสง่ิ ใดบา้ ง ?
 1.1 ระบบสญั ญาณแจง้ เหตเุ พลงิ ไหม ้
1.2 เครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื
1.3 ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยนา้
1.4 ระบบดบั เพลงิ อตั โนมตั ิ
1.5 การตรวจสอบ ทดสอบและบารงุ รกั ษาระบบและอปุ กรณต์ า่ ง ๆ
1.6 การฝึ กอบรมเรอ่ื งการป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั
1.7 อน่ื ๆ เชน่ การอดุ ชอ่ งเปิ ดดว้ ยวสั ดุ ทนไฟ, เสน้ ทางหนีไฟ, ขอ้ กาหนดจากเชคชที เดมิ

4) จะทราบไดอ้ ยา่ งไรว่าโรงงานและสถานประกอบกจิ การตอ้ งประเมนิ ขอ้ กาหนดขอ้ ใดบา้ ง ?
 โรงงานทจี่ าแนกอยู่ในโรงงานจาพวกที่ 2 หรอื 3 ตามประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรมตอ้ งทาการ

ประเมนิ ตามขอ้ กาหนดอา้ งองิ กระทรวงอตุ สาหกรรม, แรงงานและเชคชที เดมิ (2020 TDEM Fire
Prevention Check Sheet)

 โรงงานหรอื สถานประกอบกจิ การทนี่ อกเหนือจากดา้ นบนและมลี ูกจา้ งอยใู่ นหน่วยงาน ใหป้ ระเมนิ
ตามขอ้ กาหนดของกระทรวงแรงงานและเชคชที เดมิ (2020 TDEM Fire Prevention Check Sheet)

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

 โครงสรา้ งของหวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ความเสยี่ งอคั คภี ยั ประจาปี 2022

2. การป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั ในกระบวนการทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั ของเหลวไวไฟและตดิ ไฟ

[แนะนาแนวทางการใชเ้ ชคชที หวั ขอ้ ที่ 2]
1) โรงงานหรอื สถานประกอบกจิ การใดบา้ งทตี่ อ้ งทาการประเมนิ ในหวั ขอ้ ท่ี 2 ?

 โรงงานหรอื สถานประกอบกจิ การทม่ี กี ารใชง้ าน การจดั เก็บ การขนถา่ ยหรอื ขนยา้ ยตลอดจนการ
จดั การตา่ งๆ เกย่ี วกบั ของเหลวตดิ ไฟ,ไวไฟรวมถงึ เตาอบอตุ สาหกรรม
2) พนื้ ทใ่ี ดบา้ งทต่ี อ้ งทาการประเมนิ ในหวั ขอ้ ที่ 2 ?

 2.1 สถานทจี่ ดั เก็บ
2.2 สถานทบ่ี รรจแุ ละถา่ ยเท
2.3 สถานทฉี่ ีดพ่น
2.4 เตาอบ

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

 โครงสรา้ งของหวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ความเสยี่ งอคั คภี ยั ประจาปี 2022

คาศพั ทแ์ ละนิยามเพอื่ ประกอบการการประเมนิ ผล

คาศพั ท ์ นิยาม
มสี มบรู ณ์
มแี ตไ่ ม่สมบูรณ์ มมี าตรการตามทรี่ ะบใุ นขอ้ กาหนด เชน่ การตดิ ตง้ั การเตรยี มการ หรอื การนามาปฏบิ ตั คิ รบถว้ นตามขอ้ กาหนด
สภาพไม่พรอ้ มใชง้ าน
มมี าตรการตามทรี่ ะบใุ นขอ้ กาหนดเพยี งบางสว่ นหรอื มาตรการทมี่ อี ยู่ในสภาพทไี่ ม่พรอ้ มใชง้ าน
ไม่มี
ไม่เกย่ี วขอ้ ง สภาพทร่ี ะบบป้ องกนั อคั คภี ยั หรอื ชดุ อปุ กรณห์ รอื สว่ นใดสว่ นหน่ึงไม่สามารถทางานได ้ และอาจส่งผลใหร้ ะบบป้ องกนั
อคั คภี ยั หรอื ชดุ อปุ กรณไ์ ม่ทางานในเหตกุ ารณเ์ พลงิ ไหม ้
ผูม้ อี านาจตดั สนิ ใจ ไม่มมี าตรการใดๆ ตามทรี่ ะบใุ นขอ้ กาหนด
(Authority Having Jurisdiction: AHJ)
เหมาะสม โรงงานหรอื สถานประกอบกจิ การไม่เขา้ ขา่ ยทจี่ ะตอ้ งดาเนินมาตรการในขอ้ กาหนดนั้น (โดยอาจมหี ลกั ฐานเอกสาร
เพอื่ ยนื ยนั และตรวจสอบไดว้ ่าไม่เกยี่ วขอ้ งตามกฎหมายหรอื มาตรฐานหรอื ไดร้ บั การยกเวน้ จากผูม้ อี านาจตดั สนิ ใจ)
ตรวจสอบ องคก์ ร หน่วยงาน หรอื บุคคลทรี่ บั ผดิ ชอบในการบงั คบั ใชข้ อ้ กาหนดของมาตรฐาน สาหรบั การอนุมตั ิ อปุ กรณ์ วสั ดุ
การตดิ ตงั้ หรอื ขนั้ ตอนการทางาน
ทดสอบ มาตรการตามทร่ี ะบใุ นขอ้ กาหนด มกี ารยนื ยนั โดยผูว้ างแผนหรอื ออกแบบในสว่ นของการตดิ ตง้ั โดยอา้ งองิ หลกั การ
ทางความปลอดภยั ดา้ นอคั คภี ยั และผ่านขอ้ กาหนดตามมาตรฐานทเี่ ป็ นทย่ี อมรบั โดยกระทรวงอุตสาหกรรม, แรงงาน
บารงุ รกั ษา การใชส้ ายตาสงั เกตุ ตรวจสอบสภาพความเรยี บรอ้ ย ขอ้ บกพรอ่ งหรอื ความผดิ ปกตขิ องอปุ กรณ์ กระบวนการ
ชนิ้ งานทอี่ อกแบบ ตดิ ตงั้ หรอื สรา้ งขนึ้ มา
การพสิ ูจนว์ ่า อปุ กรณ์ กระบวนการ ชนิ้ งานทอ่ี อกแบบ ตดิ ตงั้ หรอื สรา้ งขนึ้ มาน้ัน ทางานไดต้ รงตามประสทิ ธภิ าพและ
วตั ถปุ ระสงคท์ ตี่ งั้ ไว ้ โดยใชเ้ ครอื่ งมอื หรอื เทคนิคเพอื่ ประกอบการการทดสอบสมรรถนะและสภาพความพรอ้ มใชง้ าน
การทาความสะอาด การซอ่ มแซม หรอื เปลย่ี นอปุ กรณเ์ พอ่ื ใหร้ ะบบทางานอย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

 กฎกระทรวงทเี่ กยี่ วขอ้ งทางตรงกบั การป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั

กฎกระทรวงอตุ สาหกรรมและแรงงาน

ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม เรอ่ื ง การป้ องกนั และระงบั กฎกระทรวงแรงงาน กาหนดมาตรฐานในการบรหิ าร จดั การ และดาเนินการ
อคั คภี ยั ในโรงงาน พ.ศ. 2552 ดา้ นความปลอดภยั อาชวี อนามยั และสภาพแวดลอ้ มในการทางานเกย่ี วกบั

การป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั พ.ศ. 2555 + ฉบบั ที่ 2 พ.ศ. 2561

[ประกาศกระทรวง] [คมู่ อื สาหรบั ปฏบิ ตั ]ิ [กฏกระทรวง 2555] [กฏกระทรวง 2561]

ขอ้ บงั คบั ขอ้ บงั คบั
• กาหนดใหโ้ รงงานจาพวกท่ี 2 และ 3 ตอ้ งปฏบิ ตั ติ ามประกาศ • กาหนดนิยามสถานทซ่ี ง่ึ มสี ภาพเสย่ี งตอ่ การเกดิ อคั คภี ยั อยา่ งเบา,ปานกลางและรา้ ยแรง
• กาหนดนิยามโรงงานทมี่ คี วามเสย่ี งอคั คภี ยั ปานกลางและสงู • ความปลอดภยั เกยี่ วกบั อาคารและทางหนีไฟ
• ระบบสญั ญาณแจง้ เหตุเพลงิ ไหม้ • การดบั เพลงิ
• เครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื ตามชนิดและขนาดทกี่ าหนด • การป้ องกนั อคั คภี ยั จากแหลง่ กอ่ เกดิ การกระจายตวั ของความรอ้ น
• ระบบน้าดบั เพลงิ • วตั ถไุ วไฟและวตั ถรุ ะเบดิ
• ระบบดบั เพลงิ อตั โนมตั ิ • การกาจดั ของเสยี ทตี่ ดิ ไฟไดง้ ่าย
• การตรวจสอบ ทดสอบ และบารุงรกั ษาระบบและอปุ กรณช์ นิด • การป้ องกนั อนั ตรายจากฟ้ าผา่
• การดาเนินการเกยี่ วกบั ความปลอดภยั จากอคั คภี ยั และการรายงาน
ตา่ งๆ
• การฝึ กอบรมเรอื่ งการป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั
• อนื่ ๆ เชน่ การอดุ ปิ ดชอ่ งเปิ ด, เสน้ ทางหนีไฟ, การจดั เก็บวสั ดตุ ดิ ไฟ

ไดใ้ นโรงงาน เป็ นตน้

โรงงานทมี่ คี วามเสยี่ งตอ่ การเกดิ อคั คภี ยั สงู = โรงงานซงึ่ มกี ารประกอบกจิ การโรงงานทมี่ กี ารใชเ้ ชอื้ เพลงิ วตั ถไุ วไฟ หรอื มลี กั ษณะ
ทที่ าใหเ้ กดิ อคั คภี ยั หรอื ระเบดิ ไดง้ ่าย
โรงงานทมี่ คี วามเสยี่ งต่อการเกดิ อคั คภี ยั ปานกลาง = โรงงานซงึ่ มกี ารประกอบกจิ การโรงงานนอกเหนือจากประเภทหรอื ชนิดของ
โรงงานทรี่ ะบใุ นบญั ชที า้ ยประกาศ

การดาเนินการมาตรการตามกฏกระทรวงใหพ้ จิ ารณาตามจาพวกของโรงงานและสถานประกอบกจิ การ
• โรงงานจาพวกท่ี 2, 3 ทเ่ี ป็ นโรงงานทม่ี คี วามเสย่ี งตอ่ การเกดิ อคั คภี ยั สงู หรอื ปานกลาง  ปฎบิ ตั ติ ามประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม
• สถานประกอบกจิ การทมี่ แี รงงาน  ปฏบิ ตั ติ ามกฏกระทรวงแรงงาน

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

 กฎกระทรวงทเี่ กยี่ วขอ้ งทางตรงกบั การป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั

[นิยามโรงงานแตล่ ะจาพวกตามกฎหมายโรงงาน]
• โรงงานจาพวกที่ 1 ไดแ้ ก่ โรงงานประเภท ชนิด และขนาด ทส่ี ามารถประกอบกจิ การโรงงานไดท้ นั ที

 เป็ นโรงงานทใ่ี ชเ้ ครอื่ งจกั รไม่เกนิ 20 แรงมา้ ไม่กอ่ ปัญหามลพษิ สง่ิ แวดลอ้ มหรอื เหตเุ ดอื ดรอ้ นอนั ตราย เชน่ ฟักไขโ่ ดยใชต้ อู ้ บ ซอ่ มรองเทา้ ทาเครอื่ ง

หนัง ทาขนมจนี ไอศกรมี
 ผูผ้ ลติ ไม่ตอ้ งขออนุญาต
 หา้ มรบั เหมากอ่ สรา้ งโรงงานในบางพนื้ ท่ี
 ตอ้ งปฏบิ ตั ใิ หถ้ กู ตอ้ งตามกฎกระทรวงฯ และประกาศกระทรวงฯ รวมทงั้ ออกแบบกอ่ สรา้ ง

• โรงงานจาพวกที่ 2 ไดแ้ ก่ โรงงานประเภท ชนิด และขนาด ทเี่ มอื่ จะประกอบกจิ การโรงงาน ตอ้ งแจง้ ใหผ้ ูอ้ นุญาตทราบกอ่ น
 เป็ นโรงงานทใ่ี ชเ้ ครอ่ื งจกั รเกนิ 20 แรงมา้ แตไ่ ม่เกนิ 50 แรงมา้ อาจกอ่ ปัญหามลพาหรอื เหตเุ ดอื ดรอ้ นราคาญเล็กนอ้ ยแกไ้ ขปรบั ปรงุ ไดไ้ ม่ยาก เชน่

การขดุ ลอก กรวด ทราย ดนิ การลาเลยี งหนิ กรวด/ทราย/ดนิ ดว้ ยสายพานลาเลยี งโรงงานผลติ น้าดมื่ ไอศกรมี โรงผลติ นา้ แข็งใชเ้ ครอื่ งจกั ร ไม่เกนิ 50

แรงมา้
 ผูผ้ ลติ ไม่ตอ้ งขออนุญาต แตต่ อ้ งแจง้ ใหพ้ นักงานเจา้ หนา้ ทท่ี ราบกอ่ นทางาน
 หา้ มรบั เหมากอ่ สรา้ งโรงงานในบางพนื้ ท่ี
 ตอ้ งปฏบิ ตั ใิ หถ้ กู ตอ้ งตามหลกั เกณฑท์ กี่ าหนดในกฎกระทรวงฯ และประกาศกระทรวงฯ รวมทง้ั ออกแบบกอ่ สรา้ ง
 เสยี คา่ ธรรมเนียมรายปี

• โรงงานจาพวกที่ 3 ไดแ้ กโ่ รงงานประเภท ชนิด และขนาดทกี่ ารตงั้ จะตอ้ งไดร้ บั ใบอนุญาตกอ่ นจงึ จะดาเนินการ
 เป็ นโรงงานทไ่ี ปใชเ้ ครอ่ื งจกั รเกนิ 50 แรงมา้ อาจกอ่ ใหเ้ กดิ ปัญหามลพษิ หรอื เหตเุ ดอื ดรอ้ น ราคาญ หรอื เหตอุ นั ตรายตอ้ งควบคมุ ดแู ลอย่างใกลช้ ดิ เชน่

โรงงานน้าตาล โรงงานผลติ กระดาษ โรงงานผลติ สรุ า โรงกลน่ั นา้ มนั เป็ นตน้
 ผูผ้ ลติ ตอ้ งขออนุญาตกอ่ นเมอ่ื ไดร้ บั ใบอนุญาตแลว้ จงึ ตง้ั โรงงานได ้
 กอ่ นดาเนินกจิ การตอ้ งแจง้ ขอประกอบกจิ การกอ่ น
 หา้ มรบั เหมากอ่ สรา้ งโรงงานในบรเิ วณบางแห่ง
 ตอ้ งปฏบิ ตั ใิ หถ้ กู ตอ้ งตามกฎกระทรวงฯ และประกาศกระทรวงฯ รวมทง้ั ออกแบบกอ่ สรา้ ง
 เสยี คา่ ธรรมเนียมรายปี และเสยี คา่ ใบอนุญาตประกอบกจิ การ

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

 กฎกระทรวงทเี่ กยี่ วขอ้ งทางตรงกบั การป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั

กฎกระทรวงมหาดไทยออกตามความในพรบ. ควบคมุ อาคาร พ.ศ. 2522

ฉบบั ท่ี 33 (พ.ศ. 2535) ฉบบั ท่ี 47 (พ.ศ. 2540) ฉบบั ท่ี 48, 50 (พ.ศ. 2540) ฉบบั ที่ 60 (พ.ศ. 2549)

ขอ้ บงั คบั ขอ้ บงั คบั ขอ้ บงั คบั ขอ้ บงั คบั
• ลกั ษณะอาคาร/ ทว่ี า่ งภายใน- [ฉบบั 33] • โครงสรา้ งทนไฟของบนั ไดหนีไฟ[ฉบบั 47]
• ชอ่ งประตทู นไฟและขนาดทกี่ าหนด • บนั ไดหนีไฟ (เฉพาะอาคารสงู ) [ฉบบั 48] [ฉบบั 50] [ฉบบั 60]
ภายนอกอาคาร แนวอาคาร • แบบแปลนอาคาร
• ระบบระบายอากาศ/ ระบบไฟฟ้ า/ • เครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื ตามชนิด • บนั ไดหนีไฟในอาคาร ≥ 2 บนั ได ห่างกนั 60 เมตร • เพมิ่ เตมิ จากฉบบั กอ่ นเรอื่ ง
ประเภทอาคารทเี่ ขา้ ขา่ ยตอ้ ง
ระบบป้ องกนั เพลงิ ไหม้ (รวมระบบหวั และขนาดทกี่ าหนด • ประตหู นีไฟ กอ่ สรา้ งดว้ ยวสั ดทุ นไฟ
กระจายน้าดบั เพลงิ อตั โนมตั )ิ • ระบบสญั ญาณแจง้ เหตแุ ละเตอื นเพลงิ • เครอ่ื งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื
• ระบบบาบดั นา้ เสยี และการระบายนา้
ทงิ ้ ไหม ้ • ระบบระบายอากาศ (ทางธรรมชาต,ิ ทางกล
• ระบบปะปา • ระบบไฟสอ่ งสวา่ งสารอง, ป้ ายทางหนี • ระบบไฟฟ้ า (แสงสวา่ ง, แผงสวติ ชว์ งจร, ระบบป้ อง
• ระบบกาจดั ขยะมูลฝอย
• ระบบลฟิ ตโ์ ดยสาร และลฟิ ตด์ บั เพลงิ ไฟ, ป้ ายบอกเลขชน้ั , ขนาดตวั อกั ษร กนั ฟ้ าผ่า, สายนาลงดนิ , พลงั งานสารอง ระบบ

ตามกาหนด จา่ ยไฟสารอง ไฟฉุกเฉิน, ระบบแปลนไฟฟ้ า)
• ระบบป้ องกนั อนั ตรายจากฟ้ าผ่า (เสา
• กลมุ่ อาคารสงู /ใหญพ่ เิ ศษตอ้ งมี
ลอ่ ฟ้ า, สายลอ่ ฟ้ า, สายตวั นา, สายนา
ระบบท่อยนื การประมาณการส่งจา่ ยนา้ สารอง
ลงดนิ , หลกั สายดนิ ) ตูส้ ายฉีดน้าดบั เพลงิ FHC อาคารสงู ทมี ชี นั้ ใตด้ นิ ตอ้ งมรี ะบบระบาย
ทเี่ กบ็ นา้ สารองสาหรบั ดบั เพลงิ (เฉพาะ อากาศ, บาบดั นา้ เสยี , ระบายนา้ ทงิ้
พนื้ อาคารอยตู่ า่ กวา่ ถนน ตอ้ งมลี ฟิ ต,์ บนั ได

อาคารสูง) หนีไฟ,ระบบแสงสวา่ ง, ท่ออดั ลมทคี วามดนั
หวั รบั นา้ ดบั เพลงิ นอกอาคาร ใชง้ าน, ผนังคอนกรตี ทนไฟ, บนั ไดหนีไฟ

ตามทางเดนิ 2 ดา้ น

[ขอบเขต: อาคารสงู , อาคารขนาดใหญพ่ เิ ศษ, อาคารขนาดใหญ,่
อาคารสาธารณะ, อาคารอยอู่ าศยั รวม, โรงงาน, ภตั ตาคาร และ
สานักงาน ทมี่ สี ภาพหรอื มกี ารใชท้ อ่ี าจไมป่ ลอดภยั จากอคั คภี ยั ]

การดาเนินการมาตรการตามกฏกระทรวงใหพ้ จิ ารณาตามปี ทยี่ นื่ ขออนุญาตกอ่ สรา้ ง/ ดดั แปลง
 ใหพ้ จิ ารณาประเภทของอาคารทาตามขอ้ กาหนดตามฉบบั ที่ 47
• ทกุ อาคารกอ่ น พรบ. และหลงั พรบ. 2522
• อาคารสงู และอาคารขนาดใหญพ่ เิ ศษ กอ่ นปี 2535  ใหพ้ จิ ารณาประเภทของอาคารทาตามขอ้ กาหนดตามฉบบั ท่ี 47
• อาคารสงู และอาคารขนาดใหญพ่ เิ ศษ หลงั ปี 2535  ใหพ้ จิ ารณาประเภทของอาคารและขอ้ กาหนดตามฉบบั ท่ี 33, 50, 60

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั [ไปทฐี่ านขอ้ มูล NFPA]

 ตวั อยา่ งการบงั คบั ใชก้ ฎกระทรวงอตุ สาหกรรมโดยการอา้ งองิ มาตรฐานสากล

ขอ้ บงั คบั ในการจดั ระบบน้าดบั เพลงิ ตามมาตรฐานสากลทเี่ ป็ นทยี่ อมรบั มาตรฐานสากลทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้าจากคูม่ อื

ขอ้ บงั คบั ในการจดั ระบบดบั เพลงิ อตั โนมตั ิ เชน่ ระบบหวั กระจายน้า
ดบั เพลงิ หรอื ระบบอนื่ ทเี่ ทยี บเท่า

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

 การพจิ ารณาพนื้ ทคี่ รอบครองอนั ตรายเพอื่ ประกอบการตดิ ตงั้ มาตรการป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั

พนื้ ทคี่ รอบครองอนั ตรายน้อย พนื้ ทคี่ รอบครองอนั ตรายปานกลาง พนื้ ทคี่ รอบครองอนั ตรายมาก
(Light hazard) (Ordinary hazard) (Extra hazard)
ตวั อย่าง ตวั อย่าง ตวั อยา่ ง
(1) บา้ นพกั อาศยั (1)ทจี่ อดรถยนต ์ (1)พนื้ ทที่ ใี่ ชง้ านโดยมขี องเหลวไฮดรอลคิ ตดิ ไฟ
(2) สานกั งาน (2)โรงงานผลติ อปุ กรณอ์ เี ลคทรอนิกส ์ (2)หล่อแบบดว้ ยโลหะ
(3) สถานศกึ ษา (3)โรงงานผลติ เครอื่ งดมื่ (3)ขนึ้ รปู โลหะ
(4) โรงพยาบาล (4)โรงงานผลติ ยางรถยนต ์ (4)โรงพ่นสี
(5) หอ้ งสมุด (ยกเวน้ หอ้ งสมุดทม่ี ชี น้ั วางหนังสอื (5)โรงงานประกอบผลติ ภณั ฑโ์ ลหะ (5) พนื้ ทที่ ใี่ ชส้ ารฉีดชนิดของเหลวตดิ ไฟ
(6)หา้ งสรรพสนิ คา้
ขนาดใหญ่)

เชอื่ มโยงกบั เชคชที หวั ขอ้ ที่ 1.

การป้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั ในโรงงานและสถานประกอบกจิ การ

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

Source: https://www.eaton.com/gb/en-gb/catalog/voice-communication-and-alarm-systems/vocall-pava-speaker-range.html

ระบบตรวจจบั และแจง้ เหตเุ พลงิ ไหม้ (อา้ งองิ มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.1 และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 1

 ระบบตรวจจบั และแจง้ เหตเุ พลงิ ไหม:้ ตรวจจบั เพลงิ ไหมใ้ นระยะแรก เพอื่ แจง้ ผูอ้ ยูอ่ าศยั ในอาคารวา่ มเี หตฉุ ุกเฉินดา้ นอคั คภี ยั และรายงานเหตุ
ฉุกเฉินไปยงั ผูท้ มี่ สี ว่ นเกยี่ วขอ้ งและรบั ผดิ ชอบในการตอบสนองตอ่ เหตุเพลงิ ไหม้ มสี ว่ นประกอบหลกั ทสี่ าคญั คอื

1. อปุ กรณแ์ จง้ เหตเุ พลงิ ไหม้ แตล่ ะสว่ นประกอบเชอ่ื มตอ่ กนั ดว้ ยสายสญั ญาณไฟฟ้ า ซง่ึ ระบบจะทางานตรวจจบั เพลงิ ไหมแ้ ละสง่ สญั ญาณเตอื นภยั
2. ตูค้ วบคมุ ระบบ เพอ่ื ใหผ้ ูอ้ ยภู่ ายในอาคารอพยพออกไปนอกอาคารหรอื อพยพไปยงั พนื้ ทท่ี ปี่ ลอดภยั ซงึ่ มกี ารกาหนดไว ้
3. อปุ กรณเ์ ตอื นภยั

อปุ กรณต์ รวจจบั / แจง้ เหตุ ตูค้ วบคมุ ระบบ อปุ กรณเ์ ตอื นภยั
รบั สญั ญาณและเตอื นภยั ดว้ ยแสง, เสยี ง หรอื ทง้ั สอง
ตรวจจบั เปลวไฟหรอื สสารทไี่ ดจ้ ากการเผาไหมแ้ ละสง่ รบั สญั ญาณจากอปุ กรณต์ รวจจบั / แจง้ เหตแุ บบ
สญั ญาณไปทตี่ คู ้ วบคมุ อตั โนมตั แิ ละแบบทใี่ ชม้ อื ทาการประมวลผลแลว้ สง่
สญั ญาณไปยงั อปุ กรณเ์ ตอื นภยั
ตรวจจบั ความรอ้ น ตรวจจบั ควนั เสยี ง แสงและเสยี ง
ตูค้ วบคุม
แบบอ ัตโนมัติ
• แบบอณุ หภมู ติ ายตวั • ชนิดไอไนเซชน่ั
• แบบอตั ราการเพมิ่ ของอณุ หภมู ิ • ชนิดโฟโตอเิ ล็กทรกิ

ตรวจจบั เปลวไฟ ตรวจจบั แกส๊

• ชนิดแสงอนิ ฟาเรด • เคมไี ฟฟ้ า
• ชนิดแสงอลั ตราไวโอเลต • เซมคิ อนดกั เตอร ์

แบบที่ใช ้มือ

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

ระบบตรวจจบั และแจง้ เหตเุ พลงิ ไหม้ (อา้ งองิ มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.1 และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 1

 คาแนะนาพนื้ ฐานสาหรบั การตดิ ตง้ั อปุ กรณต์ รวจจบั ความรอ้ นและควนั สาหรบั เพดานเรยี บ

[อปุ กรณต์ รวจจบั ความรอ้ น] 100 มม. [อปุ กรณต์ รวจจบั ควนั ]

เพดาน เพดาน

▪ เพดานทว่ั ไป 100 มม. 300 25 ≥ X ≤ 270 มม. ≤ 300
15 ≥ X ≤ 100 มม. ตาแหน่งทตี่ ดิ ตงั้ ได ้ มม. (*ขนึ้ กบั ความสงู ในการตดิ ตง้ั ) มม.

▪ เพดานรบั แดด หากตดิ ตง้ั บนผนังควรตดิ ตง้ั ใกลเ้ พดานหรอื
180 ≥ X ≤ 350 มม. ขอบดา้ นลา่ ง ≤ 300 มม. จากเพดาน

บรเิ วณหา้ มตดิ ตง้ั

h ความสูงของเพดาน (h) ผนัง h ความสูงของเพดาน (h)
▪ อปุ กรณท์ ตี่ รวจจบั ความรอ้ นแบบอตั ราการเพมิ่ ของอุณหภูมิ ▪ อปุ กรณต์ รวจจบั ควนั
0 - 10500 มม. ผนัง

0 - 9100 มม.
▪ อุปกรณท์ ตี่ รวจจบั ความรอ้ นแบบอณุ หภูมติ ายตวั

0 – 7500 มม.

พนื ้ พนื ้

 ความสงู ตง้ั แต่ 3 ม. แต่  ไม่ควรตดิ ตงั้ อปุ กรณต์ รวจจบั ควนั แบบจดุ ในพนื้ ทสี่ ภาพแวดลอ้ ม
• ไม่เกนิ 7.5 ม. สาหรบั อปุ กรณท์ ตี่ รวจจบั ความรอ้ นแบบอณุ หภมู ติ ายตวั ดงั ตอ่ ไปนี้
• ไม่เกนิ 9.1 ม. สาหรบั อปุ กรณท์ ต่ี รวจจบั ความรอ้ นแบบอตั ราการเพมิ่ ของอณุ หภมู ิ
 อปุ กรณต์ รวจจบั ทต่ี ดิ ตงั้ ทเ่ี พดาน สว่ นตรวจจบั ตอ้ งอยตู่ า่ จากเพดานดงั นี้ • อณุ หภมู แิ วดลอ้ มตา่ กวา่ 0 องศาเซลเซยี สหรอื สงู กวา่ 38 องศาเซลเซยี ส
• ไม่นอ้ ยกวา่ 15 มม. แตไ่ ม่เกนิ 100 มม. สาหรบั เพดานปกติ • คา่ ความชนื้ สมั พทั ธส์ งู กวา่ รอ้ ยละ 93
• ไม่นอ้ ยกวา่ 180 มม. แตไ่ ม่เกนิ 350 มม. สาหรบั เพดานบนใตห้ ลงั คาแดด • มคี วามเรว็ ลมสงู กวา่ 300 ฟุตตอ่ นาที (1.5 เมตรตอ่ วนิ าท)ี

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

การระงบั อคั คภี ยั
การระงบั อคั คภี ยั (จาแนกตามลกั ษณะการใชง้ านและประเภททนี่ ิยมตดิ ตงั้ ในโรงงานและสถานประกอบกจิ การ)

ดาเนินการดว้ ยมอื ดาเนินการดว้ ยระบบอตั โนมตั ิ

เครอื่ งดบั เพลงิ มอื ถอื ท่อยนื ระบบน้าและโฟม ระบบแกส๊ (CO2, Clean agent)

“ระบบดบั เพลงิ อตั โนมตั ”ิ หมายถงึ ระบบดบั เพลงิ ทสี่ ามารถทางานไดท้ นั ทโี ดยอตั โนมตั ิ เมอื่ เกดิ เพลงิ ไหมห้ รอื ความรอ้ นจากเพลงิ ไหม้ เชน่ ระบบหวั กระจาย
นา้ ดบั เพลงิ อตั โนมตั ิ หรอื ระบบอนื่ ทเี่ ทยี บเทา่ รวมถงึ ตอ้ งสามารถสง่ สญั ญาณแจง้ เหตุ/ แจง้ เตอื นตามขอ้ กาหนดของระบบแจง้ เหตุและแจง้ เตอื นอคั คภี ยั

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

เครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.2

อปุ กรณท์ ใี่ ชใ้ นการดบั เพลงิ เบอื้ งตน้ กอ่ นเพลงิ ลุกไหมม้ ากขนึ้ จนสง่ ผลใหร้ ะบบดบั เพลงิ อตั โนมตั ทิ างาน (แนวคดิ : ถา้ สามารถทาใหไ้ ฟดบั ลงกอ่ นทจ่ี ะ
เกดิ ปฏกิ ิรยิ าตอ่ เนื่องแลว้ การลุกลามของไฟก็จะสงบลงและลดความเสยี หายทจ่ี ะเกดิ ขนึ้ ได)้

ทฤษฎกี ารเกดิ ไฟ กลไกการดบั เพลงิ

องคป์ ระกอบของการเผาไหม้ การดบั เพลงิ คอื การตดั องคป์ ระกอบอย่างนอ้ ย 1 องคป์ ระกอบ
 ฐานของไฟ = เชอื้ เพลงิ , ออกซเิ จน,
ลดอณุ หภมู ิ ตดั เชอื้ เพลงิ
ความรอ้ น
 ปฏกิ รยิ าลูกโซห่ รอื การเผาไหมอ้ ย่าง กาจดั ออกซเิ จน ตดั ปฏกิ ิรยิ าลกู โซ่

ตอ่ เนื่อง (กระบวนการทเี่ รม่ิ ตน้ ตง้ั แต่
เชอื้ เพลงิ ไดร้ บั ความรอ้ นจนตดิ ไฟขนึ้ อะตอม
จะถกู เหวย่ี งออกจากโมเลกลุ ของเชอื้ เพลงิ
กลายเป็ นอนุมูลอสิ ระและอนุมูลอสิ ระเหล่านีจ้ ะ
กลบั ไปอยทู่ ฐ่ี านของไฟอย่างรวดเรว็ ทาใหเ้ กดิ
การเผาไหมอ้ ย่างตอ่ เน่ือง)

[ทรงสหี่ น้าของไฟ] • การลดอุณหภูมิ  ลดหรอื หยดุ อตั ราการเกดิ ของไอเชอื้ เพลงิ ได ้ ในกรณีทเ่ี ชอื้ เพลงิ เป็ นของแข็งจะทาใหก้ ระบวนการสลายตวั จะถกู
ยบั ยงั้ สาหรบั เชอื้ เพลงิ ชนิดทเ่ี ป็ นของเหลวไวไฟและของเหลวทตี่ ดิ ไฟได ้ การลดอณุ หภมู ลิ งจนตา่ กวา่ จดุ วาบไฟกจ็ ะสามารถดบั ไฟได ้

• การกาจดั ออกซเิ จน  ทาได ้ 2 วธิ ี คอื การเจอื จางและปิ ดกนั้ การเจอื จางทาไดโ้ ดยการปลอ่ ยกา๊ ซชนิดอนื่ เขา้ ไปในบรเิ วณทม่ี เี พลงิ
ไหม้ เพอ่ื ทาใหส้ ดั สว่ นของออกซเิ จนในอากาศลดลง การปิ ดกน้ั ทาไดโ้ ดยใชส้ ารดบั เพลงิ ทมี่ คี วามเหมาะสมปิ ดกนั้ ทผ่ี วิ หนา้ ของเชอื้ เพลงิ
ไม่ใหไ้ อเชอื้ เพลงิ ทเี่ กดิ ขนึ้ สมั ผสั กบั อากาศ

• การกาจดั เชอื้ เพลงิ  ทาไดโ้ ดยนาเชอื้ เพลงิ ออกไปจากบรเิ วณทมี่ กี ารลกุ ไหมห้ รอื การใชส้ ารดบั เพลงิ ไปเคลอื บทผี่ วิ ของเชอื้ เพลงิ และ

กน้ั ไมใ่ หไ้ อเชอื้ เพลงิ ทลี่ อยขนึ้ มาไปยงั บรเิ วณทมี่ กี ารลกุ ไหม ้
• การตดั ปฏกิ ิรยิ าลูกโซ่  การควบคมุ ปฏกิ ิรยิ าทเี่ กดิ ระหวา่ งกระบวนการเผาไหมโ้ ดยจะเกดิ จากสารเคมที เี่ ป็ นสว่ นประกอบของสาร

ดบั เพลงิ เขา้ ไปจบั อนุมลู อสิ ระทเี่ กดิ ขนึ้ จากกระบวนการเผาไหมแ้ ละยบั ยง้ั ไม่ใหก้ ระบวนการเผาไหมส้ ามารถดาเนินต่อไปได ้

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

เครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.2
 ประเภทของเพลงิ

เพลงิ ประเภท เอ คอื เพลงิ ไหมท้ เี่ กดิ จากเชอื้ เพลงิ ธรรมดาทว่ั ไป เชน่ ไม้ ผา้ กระดาษ ยาง และพลาสตกิ ประเภทตา่ งๆ
โดยมสี ญั ลกั ษณเ์ ป็ นอกั ษร เอ อยู่ภายในรปู สามเหลยี่ มสเี ขยี ว

เพลงิ ประเภท บี คอื เพลงิ ไหมท้ เี่ กดิ จากของเหลวไวไฟของเหลวตดิ ไฟ และแกส๊ ไวไฟ
โดยมสี ญั ลกั ษณเ์ ป็ นอกั ษรบี อยภู่ ายในรปู สเ่ี หลย่ี มสแี ดง

เพลงิ ประเภท ซี คอื เพลงิ ไหมท้ เี่ กดิ กบั อปุ กรณไ์ ฟฟ้ าทยี่ งั มกี ารใชก้ ระแสไฟฟ้ าอยู่
โดยมสี ญั ลกั ษณเ์ ป็ นอกั ษร ซี อย่ภู ายในรปู วงกลมสฟี ้ า

เพลงิ ประเภท ดี คอื เพลงิ ไหมท้ เี่ กดิ กบั โลหะตดิ ไฟ เชน่ แมกนีเซยี ม ไทเทเนียม โซเดยี ม และโพแทสเซยี ม
โดยมสี ญั ลกั ษณอ์ กั ษร ดี อยูภ่ ายในรปู ดาวหา้ แฉกสเี หลอื ง

เพลงิ ประเภท เค คอื เพลงิ ไหมท้ เี่ กดิ กบั เครอื่ งครวั ทมี่ กี ารปรุงอาหารโดยใชน้ ้ามนั พชื หรอื ไขสตั ว ์
ซงึ่ สามารถตดิ ไฟไดม้ สี ญั ลกั ษณอ์ กั ษร เค อยูใ่ นรปู แปดเหลย่ี มสดี า

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

เครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.2

เครอ่ื งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื ทเี่ ลอื กใชต้ อ้ งไดร้ บั การรบั รองผลติ ภณั ฑต์ ามมาตรฐานของประเทศไทย คอื มาตรฐานผลติ ภณั ฑอ์ ตุ สาหกรรมไทย (มอก.) หรอื มาตรฐาน

อนื่ ทเี่ ทยี บเทา่ ตวั อย่างเชน่ มาตรฐาน UL (Underwriters Laboratories Inc.) ซง่ึ เป็ นมาตรฐานผลติ ภณั ฑด์ า้ นความปลอดภยั ของประเทศสหรฐั อเมรกิ า

จากตารางขา้ งตน้ ANSI (American National Standards Institute) เป็ นมาตรฐานผลติ ภณั ฑท์ ว่ั ไปของประเทศสหรฐั อเมรกิ า และไดม้ กี ารรบั รองมาตรฐาน
ผลติ ภณั ฑด์ า้ นความปลอดภยั ของ UL จงึ มกี ารใชร้ หสั รว่ มกนั เป็ น ANSI/UL โดยเครอ่ื งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื ทไ่ี ดร้ บั การรบั รองผลติ ภณั ฑต์ อ้ งมตี ราสญั ลกั ษณ์
(Mark) ดงั ภาพดา้ นลา่ ง

เครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื ทตี่ ดิ ตงั้ ในพนื้ ทตี่ า่ งๆ ในโรงงานตอ้ งมขี นาดไม่นอ้ ยกว่า
4.5 กโิ ลกรมั (๑๐ ปอนด)์

สญั ลกั ษณม์ าตรฐานผลติ ภณั ฑข์ องประเทศสหรฐั อเมรกิ า

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

Source: NFPA10 Factsheet

เครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.2

การจดั วางเครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื ควรอยูใ่ นตาแหน่งทเี่ ขา้ ถงึ ง่ายและเหน็ ไดช้ ดั

สามารถเขา้ ถงึ ไดง้ ่าย สามารถมองเหน็ ไดช้ ดั

 จดั วางใหอ้ ยู่ในตาแหน่งทเี่ ขา้ ถงึ ไดง้ ่าย โดยไม่มสี ง่ิ กดี ขวางทงั้ แบบชว่ั คราว  มไี ฟลูกศรหรอื ป้ ายเพอ่ื ชว่ ยระบุตาแหน่งของเครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื
 จดั วางเครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื ใหอ้ ยู่ในตาแหน่งเดยี วกนั ทกุ ชน้ั ถา้
และถาวร
 จดั วางในแนวทางเดนิ ปกตทิ ผี่ ูใ้ ชอ้ าคารสญั จรผ่าน สามารถทาไดเ้ พอื่ ใหผ้ ูใ้ ชอ้ าคารเกดิ ความคนุ ้ เคยและเป็ นการอานวยความ
 จดั วางใหไ้ ม่มโี อกาสไดร้ บั ความเสยี หายจากการถกู กระแทก การถกู ชน
สะดวกใหพ้ นักงานดบั เพลงิ
มากทสี่ ุดเทา่ ทที่ าได ้

เครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื ทมี่ ี เครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื ทมี่ ี
น้าหนกั ทง้ั หมดเกนิ 18.14 กโิ ลกรมั (40 ปอนด)์ น้าหนกั ทง้ั หมดไมเ่ กนิ 18.14 กโิ ลกรมั (40 ปอนด)์

 สว่ นบนสุดอยู่สูงจากพนื้ ไม่เกนิ กวา่ 1.00 เมตร/  สว่ นบนสุดอยูส่ ูงจากพนื้ ไม่เกนิ กวา่ 1.50 เมตร/
อตุ สาหกรรม (1.07 เมตร/ NFPA10) อตุ สาหกรรม (1.53 เมตร/ NFPA)

 ใหม้ ชี อ่ งวา่ งระหวา่ งพนื้ ถงึ ดา้ นล่างของเครอื่ ง  ใหม้ ชี อ่ งวา่ งระหวา่ งพนื้ ถงึ ดา้ นลา่ งของเครอื่ ง
ดบั เพลงิ แบบมอื ถอื ไมน่ ้อยกวา่ 100 มลิ ลเิ มตร/ ดบั เพลงิ แบบมอื ถอื ไม่นอ้ ยกวา่ 100 มลิ ลเิ มตร/
อตุ สาหกรรม (102 มลิ ลเิ มตร/ NFPA) อตุ สาหกรรม (102 มลิ ลเิ มตร/ NFPA)

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

เครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.2

 การจดั วางตาแหน่งเครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื ตอ้ งคานึงถงึ พนื้ ทปี่ กป้ องและระยะการเดนิ ทางสูงสุดไปยงั เครอื่ งดบั เพลงิ เพอื่ ประสทิ ธภิ าพในการ
ดบั เพลงิ ขน้ั ตน้ ไดอ้ ยา่ งรวดเรว็

1. พนื้ ทปี่ กป้ อง: เป็ นวงกลมทม่ี จี ดุ ศนู ยก์ ลางคอื ตาแหน่งทต่ี ดิ ตง้ั เครอ่ื งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื โดยพนื้ ฐานถา้ ตอ้ งการไม่ใหเ้ กดิ ชอ่ งวา่ งในการป้ องกนั จะตอ้ งใหว้ งกลม
ของพนื้ ทปี่ ้ องกนั ของแตล่ ะเครอื่ งมาซอ้ นทบั กนั และตอ้ งพจิ าราณาพนื้ ทป่ี กป้ องและอตั ราความสามารถในการดบั เพลงิ โดยขนึ้ กบั ประเภทของเครอื่ งดบั เพลงิ

2. ระยะทางเขา้ ถงึ เครอื่ งดบั เพลงิ : ณ จดุ ใดๆ ภายในอาคาร ไม่ควรตอ้ งเดนิ ทางเกนิ ระยะทางสงู สุดเพอ่ื ไปถงึ เครอ่ื งดบั เพลงิ

พนื้ ทปี่ กป้ องและระยะห่างระหวา่ งเครอื่ งดบั เพลงิ ตารางการตดิ ตงั้ ของเครอื่ งดบั เพลงิ แบบมอื ถอื

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

ระบบท่อยนื (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3

 ระบบทอ่ ยนื ตอ้ งเป็ นไปตามมาตรฐาน เชน่ มาตรฐาน NFPA 14 Standard for Installation of Standpipe and Hose Systems โดยมาตรฐาน

NFPA 14 แบง่ ระบบทอ่ ยนื ออกเป็ น 3 ประเภทคอื
1. Class I System (ทอ่ ยนื ประเภทท่ี 1): ประกอบดว้ ยวาลว์ สายฉีดน้าดบั เพลงิ (Hose Valve) ขนาด 64 มลิ ลเิ มตร (2 1⁄2 นิว้ ) สาหรบั พนักงานดบั เพลงิ หรอื ผู ้
ทไี่ ดผ้ ่านการฝึ กอบรมการใชส้ ายฉีดน้าดบั เพลงิ ขนาดใหญ่
2. Class II System (ทอ่ ยนื ประเภทที่ 2): ประกอบดว้ ยชดุ สายฉีดนา้ ดบั เพลงิ (Hose Station) ขนาด 40 มลิ ลเิ มตร (1 1⁄2 นิว้ ) หรอื 25 มลิ เิ มตร (1 นิว้ )
สาหรบั ผูท้ อี่ ย่ใู นอาคารเพอื่ ใชใ้ นการดบั เพลงิ ขนาดเล็ก
3. Class III System (ทอ่ ยนื ประเภทที่ 3): ประกอบดว้ ยชดุ สายฉีดนา้ ดบั เพลงิ (Hose Station) ขนาด 40 มลิ ลเิ มตร (1 1⁄2 นิว้ ) หรอื 25 มลิ เิ มตร (1 นิว้ )
สาหรบั ผูท้ อ่ี ยู่ในอาคารและวาลว์ สายฉีดน้าดบั เพลงิ (Hose Valve) ขนาด 64 มลิ ลเิ มตร (2 1⁄2 นิว้ ) สาหรบั พนักงานดบั เพลงิ หรอื ผูท้ ไี่ ดร้ บั การฝึ กอบรมใน

การใชส้ ายขนาดใหญ่

วาลว์ สายฉีดนา้ ดบั เพลงิ สายฉีดนา้ ดบั เพลงิ แบบ
ขนาด 2 1⁄2 นิว้ 11⁄2 นิว้

ท่อยนื ประเภทที่ 1 วาลว์ สายฉีดนา้ ดบั เพลงิ โดยทว่ั ไปวาลว์ สายฉีดนา้ ดบั เพลงิ และ
ขนาด 2 1⁄2 นิว้ ชดุ สายฉีดนา้ ดบั เพลงิ จะตดิ ตง้ั ภายในตู ้
สายฉีดนา้ ดบั เพลงิ (Fire Hose
สายฉีดนา้ ดบั เพลงิ แบบ สายฉีดนา้ ดบั เพลงิ แบบ
Hose Reel 1 นิว้ 11⁄2 นิว้ Cabinet) ระยะหา่ งระหวา่ งตูส้ ายฉีด
น้าดบั เพลงิ ตอ้ งหา่ งกนั ไมเ่ กนิ 64

เมตร วดั ตามแนวทางเดนิ

ท่อยนื ประเภทที่ 2 ทอ่ ยนื ประเภทท่ี 3

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3

ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแห่งประเทศไทย)
 สว่ นประกอบหลกั

1. ถงั น้าดบั เพลงิ : สารองนา้ ให ้

เพยี งพอสาหรบั การจา่ ยเขา้ ระบบ
ดบั เพลงิ ดว้ ยน้า

2. เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ : จา่ ยน้าเขา้ 4. หวั กระจายน้าดบั เพลงิ : กระจายนา้
ระบบดว้ ยอตั ราการไหล, ปรมิ าตรและ ดบั เพลงิ หรอื สารอน่ื ๆทผี่ สมกบั ระบบดบั เพลงิ
แรงดนั ทเ่ี พยี งพอสาหรบั การทางานของ ดว้ ยนา้ เชน่ โฟม เมอ่ื อปุ กรณต์ รวจจบั ทางาน
ระบบ เชน่ ระบบหวั กระจายนา้ ดบั เพลงิ ตามอณุ หภมู ทิ กี่ าหนดไว ้ หรอื การตรวจจบั เพลงิ
ระบบทอ่ ยนื ระบบโฟมดบั เพลงิ เป็ นตน้ ไหมใ้ นลกั ษณะอน่ื ๆ

3. เครอื่ งสูบน้ารกั ษาแรงดนั : รกั ษา
แรงดนั โดยการเตมิ น้าในระบบเมอ่ื
แรงดนั ในระบบปัม๊ ดบั เพลงิ ลดลงถงึ คา่ ที่
กาหนด

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแห่งประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3

1. ถงั น้าดบั เพลงิ = สารองน้าใหเ้ พยี งพอสาหรบั การจา่ ยเขา้ ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า โดยทว่ั ไปขนั้ ตา่ ที่ 30 นาที

ตวั อย่างการคานวณหาปรมิ าณนา้ สารองจาก
คา่ อตั ราการไหลของท่อเมนหรอื เครอื่ งสูบน้า
ดบั เพลงิ 750 GPM และ 1250 GPM
• พนื้ ทคี่ รอบครองอนั ตรายนอ้ ย

= 750 GPM x 30 min. = 22500 gal.
= 85171.77 L. ≈ 85 m3
• พนื้ ทคี่ รอบครองอนั ตรายปานกลาง
= 1250 GPM x 60 min. = 75000 gal.
= 283905.9 L. ≈ 284 m3

ปรมิ าณนา้ ดบั เพลงิ ทต่ี อ้ งการสาหรบั ระบบหวั กระจายนา้ ดบั เพลงิ ทกี่ าหนดดว้ ยตารางท่อ
(วสท มาตรฐานการป้ องกนั อคั คภี ยั ตารางท่ี 5.7.9)

ความตอ้ งการของปรมิ าณน้าดบั เพลงิ จะตอ้ งพจิ ารณาตามพนื้ ทคี่ รอบครองอนั ตราย

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3
และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 2

2. เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ = เพอื่ เพมิ่ แรงดนั ของแหล่งน้าใหเ้ พยี งพอสาหรบั จา่ ยเขา้ สูร่ ะบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า โดยประเภทของเครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ
ทมี่ กี ารตดิ ตง้ั ใชง้ านโดยทว่ั ไป มี 2 ประเภทคอื

1. เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ ชนิดแรงเหวยี่ งหนีศูนยก์ ลางแนวนอน 2. เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ แบบเทอรไ์ บนแ์ นวดงิ่ / แนวตง้ั

เครอ่ื งสูบน้าดบั เพลงิ แบบแรงเหวยี่ งหนีศนู ยก์ ลาง จะตอ้ งตดิ ตงั้ ในลกั ษณะที่ เครอ่ื งสูบน้าดบั เพลงิ แบบเทอรไ์ บนแ์ นวดงิ่ จะตดิ ตง้ั ในลกั ษณะทรี่ ะดบั ผวิ น้า
ระดบั ผวิ น้าจากแหล่งเก็บน้าหรอื ถงั เก็บน้าดบั เพลงิ อยูส่ ูงกว่าตวั เครอ่ื งสบู น้า ของแหลง่ น้าดบั เพลงิ หรอื ถงั เก็บน้าดบั เพลงิ อยตู่ า่ กว่าตวั เครอื่ ง
ดบั เพลงิ (หา้ มตดิ ตง้ั เครอื่ งสูบนา้ ดบั เพลงิ แบบแรงเหวย่ี งหนีศูนยก์ ลาง โดยมี
ระดบั นา้ ในถงั เก็บน้าดบั เพลงิ ต่ากวา่ ตวั เครอื่ ง)

ลกั ษณะการตดิ ตงั้ ปัม๊ เครอื่ งยนตแ์ นวนอน ลกั ษณะการตดิ ตงั้ ปัม๊ เครอ่ื งยนตแ์ นวตงั้ ปัม๊ มอเตอรแ์ นวตง้ั
ปัม๊ มอเตอรแ์ นวนอน

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3
และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 2
ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย)
 สว่ นประกอบหลกั
2. เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ

ขอ้ กาหนดพนื้ ฐานสาหรบั การพจิ ารณา

1) เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ ตอ้ งมคี ณุ ลกั ษณะตามขอ้ กาหนดของมาตรฐานสากลทเี่ ป็ นทยี่ อมรบั เชน่ มาตรฐาน NFPA 20 Standard for
Installation of Stationary Pumps for Fire Protection และผ่านการอนุมตั ใิ หส้ ามารถใชง้ านเป็ นเครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ ไดจ้ ากสถาบนั ที่

รองรบั โดยมาตรฐานสากลเชน่ UL (Underwriters Laboratories), FM (Factory Mutual) เป็ นตน้ โดยมาตรฐาน NFPA 20 กาหนด
คณุ ลกั ษณะของเครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ ดงั นี้

• เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ จะตอ้ งมคี ณุ ลกั ษณะทเี่ มอื่ สูบน้าทอี่ ตั ราการไหลรอ้ ยละ 150 ของอตั ราสูบทกี่ าหนด ความดนั ทางดา้ นสง่
จะตอ้ งไมน่ ้อยกวา่ รอ้ ยละ 65 ของความดนั ทกี่ าหนด

• และเมอื่ สูบน้าทอี่ ตั ราการสูบน้าเท่ากบั ศูนยจ์ ะตอ้ งมคี วามดนั ดา้ นสง่ ไม่เกนิ รอ้ ยละ 140 ของความดนั ทกี่ าหนด
2) เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ สามารถขบั ดว้ ยเครอื่ งยนตด์ เี ซล หรอื ขบั ดว้ ยมอเตอรไ์ ฟฟ้ ากไ็ ด้ ในกรณีทขี่ บั ดว้ ยมอเตอรไ์ ฟฟ้ า มอเตอรไ์ ฟฟ้ า

จะตอ้ งตอ่ กบั แหลง่ ไฟฟ้ าสารองซงึ่ สามารถจา่ ยไฟฟ้ าไดใ้ นกรณีทไี่ ฟฟ้ าหลกั ดบั

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3
 สว่ นประกอบหลกั และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 2

2. เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ

3) เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ ควรมขี อ้ มูลกราฟแสดงประสทิ ธภิ าพในการทางานจากผูผ้ ลติ เพอื่ ใหท้ ราบถงึ คณุ ลกั ษณะของเครอื่ ง

2) 1) เมอื่ สบู นา้ ทอี่ ตั ราการไหลรอ้ ยละ 150 ของอตั รา
สบู ทกี่ าหนดความดนั ทางดา้ นส่งจะตอ้ งไม่นอ้ ย
รอ้ ยละของ กวา่ รอ้ ยละ 65 ของความดนั ทกี่ าหนด
ความดนั
2) เมอื่ สบู นา้ ทอี่ ตั ราการสบู นา้ เท่ากบั ศนู ยจ์ ะตอ้ งมี
1) ความดนั ดา้ นส่งไม่เกนิ รอ้ ยละ 140 ของความดนั
ทกี่ าหนด

2) 1)

รอ้ ยละของอตั ราสบู
Pump Characteristics Curves (วสท มาตรฐานการป้ องกนั อคั คภี ยั )

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3
และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 2
ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย)
 สว่ นประกอบหลกั
2. เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ

• ขอ้ กาหนดพนื้ ฐานสาหรบั การพจิ ารณา
4) ถงั น้ามนั เชอื้ เพลงิ

• ถงั นา้ มนั เชอื้ เพลงิ และน้ามนั เชอื้ เพลงิ จะสงวนไวส้ าหรบั เครอื่ งยนตด์ เี ซลเครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ เทา่ นั้น
• จะตอ้ งแยกถงั จา่ ยนา้ มนั เชอื้ เพลงิ สาหรบั เครอื่ งยนตแ์ ตล่ ะเครอ่ื ง (เครอ่ื งยนต ์ 1 เครอ่ื ง/ 1 ถงั จา่ ยนา้ มนั เชอื้ เพลงิ )
• จะตอ้ งแยกการจา่ ยน้ามนั เชอื้ เพลงิ และสายส่งกลบั สาหรบั เครอ่ื งยนตแ์ ตล่ ะเครอื่ ง
• การคานวณขนาดถงั น้ามนั เชอื้ เพลงิ (แกลลอน) = (1 แรงมา้ /1 แกลลอน) + 5% ปรมิ าณสาหรบั การขยายตวั + 5% ปรมิ าณสาหรบั นา้ มนั ทอ่ี ยทู่ ่ี

กน้ ถงั

ตวั อยา่ ง: = 200 HP/ แรงมา้
• ขนาดพกิ ดั ปัม๊ = 200+(0.05*200)+(0.05*200)
• ขนาดถงั นา้ มนั

= 220.5 แกลลอน
โดยท่ี 1 แกลลอนเทา่ กบั 3.785 ลติ ร
ดงั นั้น ขนาดถงั นา้ มนั ทต่ี อ้ งการคอื 834.6 ลติ ร

ป้ ายชบี้ ง่ ขอ้ มูลของเครอื่ งสบู นา้ ดบั เพลงิ

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3
และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 2
ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย)
 สว่ นประกอบหลกั
2. เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ

ขอ้ กาหนดพนื้ ฐานสาหรบั การพจิ ารณา

5) ถงั น้ามนั เชอื้ เพลงิ

• ควรมอี ปุ กรณบ์ ่งชรี้ ะดบั นา้ มนั เชอื้ เพลงิ เพอ่ื โดยระดบั ต่าสุดท่ี 2/ 3 ของถงั และทรี่ ะดบั นา้ มนั ตา่ ควรมกี ารส่งแจง้ เตอื น

ระดบั เตอื นทต่ี ่ากวา่
มาตรฐานที่ 2/3

การควบคมุ ระดบั นา้ มนั โดยการชบี้ ง่ อปุ กรณต์ รวจสอบระดบั นา้ มนั โดยสง่ สญั ญาณเตอื นเมอื่ มคี า่ ตา่ กวา่ มาตรฐาน

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.5
และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 3
ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย)
 สว่ นประกอบหลกั
2. เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ

การตรวจสอบ ทดสอบและบารุงรกั ษา

• การทดสอบประสทิ ธภิ าพเครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ ประจาสปั ดาหแ์ ละเดอื นมหี วั ขอ้ ทตี่ อ้ งทาดงั ตอ่ ไปนี้

รายการ วธิ กี าร ความถี่

ระบบเครอื่ งสบู นา้ ดบั เพลงิ เครอื่ งยนตด์ เี ซล

ระบบไฟฟ้ า ตรวจสอบดว้ ย ประจาสปั ดาห ์
สภาพระบบเครอ่ื งสูบนา้ ดบั เพลงิ สายตา
สภาพหอ้ งเครอ่ื งสูบน้า
การทดสอบแบบไม่มกี ารไหลของเครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ ทใ่ี ชเ้ ครอื่ งยนตด์ เี ซล/ มอเตอรไ์ ฟฟ้ า ดเี ซล: ประจาสปั ดาห ์
มอเตอร:์ ประจาเดอื น/ สปั ดาห*์
ทดสอบ

(*ประจาสปั ดาหส์ าหรบั เครอื่ งสูบนา้ ดบั เพลงิ มอเตอรช์ นิดแกนตงั้ แตก่ รณีทมี่ เี ครอื่ งสบู นา้ ดบั เพลงิ เครอ่ื งยนตด์ เี ซลทท่ี างานทดแทนได ้ ใหเ้ ดนิ เครอ่ื งสูบน้า
มอเตอรไ์ ฟฟ้ าชนิดแกนตง้ั ประจาทกุ เดอื นได)้

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั Source:https://coderedconsultants.com
/insights/fire-pump-flow-test-reports/
ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3
 สว่ นประกอบหลกั และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 2
2. เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ

การทดสอบรายปี ตอ้ งปฏบิ ตั ติ ามมาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทยหรอื มาตรฐาน NFPA 25 โดยผลการทดสอบสมรรถนะทถี่ อื วา่ ยอมรบั

ได้ ตอ้ งเป็ นไปตามขอ้ กาหนดดงั ตอ่ ไปนีท้ งั้ 2 ขอ้
1. ระบบเครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ สามารถสง่ น้าดบั เพลงิ ไดไ้ ม่น้อยกวา่ ความตอ้ งการน้าดบั เพลงิ สูงสุดของอาคาร
2. ผลสมรรถนะของเครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ ไมน่ ้อยกวา่ 95 เปอรเ์ ซน็ ตข์ องคา่ สมรรถนะดงั นี้
2.1 คา่ สมรรถนะทไี่ ดจ้ ากการทดสอบภาคสนามโดยไมม่ กี ารปรบั แกค้ า่
2.2 คา่ สมรรถนะทรี่ ะบุบนแผ่นป้ ายประจาเครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ

ตวั อยา่ งผลการทดสอบเครอ่ื งสบู นา้ ดบั เพลงิ เทยี บกบั คา่ เสน้ โคง้ ประสทิ ธภิ าพของเครอ่ื งสบู นา้ ดบั เพลงิ (Performance เสน้ โคง้ ประสทิ ธภิ าพของเครอื่ งสบู นา้ ดบั เพลงิ (Performance
curve) – ผลการทดสอบสมรรถนะทถี่ อื วา่ ยอมรบั ได ้ curve) – ผลการทดสอบสมรรถนะทถ่ี อื วา่ ยอมรบั ไม่ได ้
การคานวณมาตรฐาน NFPA20

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3
และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 2
ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย)
 สว่ นประกอบหลกั
2. เครอื่ งสูบน้าดบั เพลงิ

ตวั อย่างรายงานผลการทดสอบรายปี

เสน้ โคง้ ประสทิ ธภิ าพของเครอื่ งสบู นา้ ดบั เพลงิ (Performance curve) – ผลการทดสอบ เสน้ โคง้ ประสทิ ธภิ าพของเครอ่ื งสบู นา้ ดบั เพลงิ (Performance curve) – ผลการ
สมรรถนะทถี่ อื วา่ ยอมรบั ได ้ ทดสอบสมรรถนะทถ่ี อื วา่ ยอมรบั ไมไ่ ด ้

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3
 สว่ นประกอบหลกั และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 2

3. เครอื่ งสูบน้ารกั ษาแรงดนั = โดยปกตเิ ป็ นเครอ่ื งสูบน้าทใี่ ชม้ อเตอรไ์ ฟฟ้ าเป็ นตน้ กาลงั ทาหนา้ ทใ่ี นการเตมิ นา้ ทดแทนน้าส่วนทอ่ี าจมกี ารรว่ั ซมึ ออกไปจาก

ระบบทอ่ นา้ ดบั เพลงิ เครอื่ งสูบนา้ รกั ษาแรงดนั จะทางานโดยอตั โนมตั เิ มอื่ แรงดนั ภายในระบบท่อน้าดบั เพลงิ ลดลงจากระดบั ทกี่ าหนดไว ้ และเมอื่ มกี ารเตมิ นา้ อย่ใู น

ระดบั ปกตแิ ลว้ เครอื่ งสูบน้านีจ้ ะหยุดเองโดยอตั โนมตั ิ โดยแผงควบคมุ เครอื่ งสูบน้ารกั ษาความดนั แตล่ ะชดุ ตอ้ งมที อ่ ส่งความดนั ไปยงั สวติ ชค์ วามดนั แยกเป็ น

อสิ ระหา้ มใชร้ ว่ มกนั

เครอ่ื งสบู นา้ รกั ษาแรงดนั ชดุ ควบคมุ
เครอ่ื งสบู นา้ ดบั เพลงิ

เครอื่ งสบู นา้
ดบั เพลงิ

เครอื่ งสบู นา้
รกั ษาแรงดนั

ชดุ ควบคมุ
เครอ่ื งสบู นา้ รกั ษาแรงดนั

NFPA20 Piping connection for pressure sensing line (วสท มาตรฐานการป้ องกนั อคั คภี ยั :
แผนผงั แสดงตวั อยา่ งการจดั วางชดุ ควบคมุ เครอ่ื งสบู นา้ ดบั เพลงิ )

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3

 สว่ นประกอบหลกั ออรฟิ ิ ส:
4. หวั กระจายน้าดบั เพลงิ 3/8”, 7/16”, 1/2”, 17/32”, 3/4”, 1”

เกลยี ว: กระเปาะรบั ความรอ้ น
1/2“, 3/4”, 1”, 1-1/4”
อณุ หภมู ทิ างาน
ปลกั๊ :
กนั้ นา้ ทาใหน้ า้ ไม่สามารถไหลลง องศา องศาฟาเรน สขี องกระเปาะแกว้
มาไดใ้ นสถานการณป์ กติ
เซลเซยี ส ไฮท ์
ตวั ผลติ ภณั ฑ ์
57-77 135-170 สม้ หรอื แดง ●●
แผ่นกระจายน้า: แผ่นโลหะทนี่ าทศิ ทางของ เหลอื งหรอื เขยี ว ●●
น้าใหไ้ หลไปในทศิ ทางทตี่ อ้ งการ 79-107 174-225 ●
ฟ้ า ●
121-149 250-300 ม่วง ●
ดา
163-191 325-375

204+ 400+

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

Source: http://beyondfiresystems.blogspot.com/2017/08/wet-pipe-fire-sprinkler-system-wet-pipe.html

ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3

4. หวั กระจายน้าดบั เพลงิ (ระบบทอ่ เปี ยก, ระบบท่อแหง้ , ระบบท่อแหง้ แบบชะลอน้าเขา้ ,ระบบเปิ ด)
1) ระบบท่อเปี ยก

วดี โี อ: จาลองการทางานของระบบทอ่ เปี ยก

• ระบบนีเ้ หมาะสมทจ่ี ะตดิ ตง้ั โดยทว่ั ทกุ พนื้ ที่

ภายในอาคาร
• ระบบจะมนี า้ อยใู่ นเสน้ ทอ่ ตลอดเวลา
• เมอื่ ใดทเ่ี กดิ เพลงิ ไหม ้ หวั กระจายนา้ ดบั เพลงิ

ทตี่ ดิ ตงั้ อยู่เหนือบรเิ วณน้ันจะแตกและฉีดน้า

ออกมาดบั เพลงิ ทนั ที
• การทางานของระบบนีจ้ ะถกู ควบคมุ ดว้ ย

วาลว์ ควบคมุ ระบบทอ่ เปี ยก (Wet Pipe
Alarm Valve) เมอื่ มหี วั กระจายนา้ ดบั เพลงิ
ในระบบทางานมนี ้าไหล วาลว์ ควบคมุ ระบบ
ทอ่ เปี ยกจะมกี ารส่งเสยี งดงั เพอ่ื ทาใหท้ ราบ
ว่า มเี หตเุ พลงิ ไหมเ้ กดิ ขนึ้

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

Source: http://beyondfiresystems.blogspot.com/2017/08/wet-pipe-fire-sprinkler-system-wet-pipe.html

ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแห่งประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3

4. หวั กระจายน้าดบั เพลงิ (ระบบทอ่ เปี ยก, ระบบทอ่ แหง้ , ระบบท่อแหง้ แบบชะลอน้าเขา้ ,ระบบเปิ ด)
2) ระบบท่อแหง้

วดี โี อ: จาลองการทางานของระบบทอ่ แหง้

• ระบบนีเ้ หมาะทจ่ี ะตดิ ตงั้ สาหรบั พนื้ ทปี่ ้ องกนั ทมี่ ี
อณุ หภูมโิ ดยทว่ั ไปต่ากว่าจดุ เยอื กแข็ง ซงึ่ หากมี
นา้ จะทาใหเ้ กดิ การแข็งตวั ของนา้ ในเสน้ ทอ่ เป็ น
เหตใุ หร้ ะบบเสยี หายได ้

• ระบบนีภ้ ายในทอ่ จะไม่มนี ้าอย่เู ลยแตจ่ ะอดั ดว้ ย
อากาศหรอื แกส๊ ไนโตรเจนทค่ี วามดนั ทางาน

• ระบบจะถกู ควบคมุ การทางานดว้ ยวาลว์ ควบคมุ
ระบบทอ่ แหง้ (Dry Pipe Alarm Valve) เมอื่ หวั
กระจายนา้ ดบั เพลงิ แตกออก ความดนั ของแกส๊ ใน
ทอ่ จะลดลงจนถงึ จดุ ทางานวาลว์ ควบคมุ แบบท่อ
แหง้ จะเปิ ดออกทาใหน้ า้ ไหลเขา้ ไปในเสน้ ท่อ

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

Source: https://unitedfiresystems.com/preactionpac

ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแห่งประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3

4. หวั กระจายน้าดบั เพลงิ (ระบบทอ่ เปี ยก, ระบบท่อแหง้ , ระบบทอ่ แหง้ แบบชะลอน้าเขา้ ,ระบบเปิ ด)
3) ระบบท่อแหง้ แบบชะลอน้าเขา้

Sprinkler head • ระบบนีเ้ หมาะสาหรบั พนื้ ทปี่ ้ องกนั ทตี่ อ้ งการหลกี เลย่ี งความบกพรอ่ ง
ทางกลของระบบทอ่ และหวั กระจายน้าดบั เพลงิ ทอ่ี าจฉีดนา้ โดยทไี่ ม่
detector มเี พลงิ ไหมเ้ กดิ ขนึ้ จนเป็ นเหตใุ หท้ รพั ยส์ นิ หรอื อปุ กรณท์ มี่ มี ูลคา่ สงู
Pipe เสยี หาย ภายในเสน้ ทอ่ จะไม่มนี า้ ดบั เพลงิ อยู่เชน่ เดยี วกบั ระบบทอ่
Control panel
Pressured air or nitrogen แหง้
Pre-action control valve • ระบบจะถกู ควบคมุ ดว้ ยวาลว์ ควบคมุ (Pre-Action Control Valve)

Water วาลว์ ควบคมุ จะเปิ ดออกปล่อยใหน้ า้ ไหลเขา้ ไปในท่อ เมอ่ื ระบบแจง้

เหตเุ พลงิ ไหมต้ รวจจบั สญั ญาณเพลงิ ไหมไ้ ด ้
• การทางานของระบบเลอื กออกแบบได ้ 3 วธิ ใี นการปลอ่ ยนา้ จาก

วาลว์ ควบคมุ การจา่ ยนา้ เขา้ ระบบ

1. แบบใชอ้ ปุ กรณต์ รวจสญั ญาณเพลงิ ไหมเ้ พยี งอย่างเดยี ว
2. แบบใชอ้ ปุ กรณต์ รวจสญั ญาณเพลงิ ไหมห้ รอื หวั กระจายนํา้

ดบั เพลงิ แตก
3. แบบอปุ กรณต์ รวจสญั ญาณเพลงิ ไหมแ้ ละหวั กระจายนํา้ ดบั เพลงิ

แตก

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

Source: https://www.raphael-valves.com/Sites/rephael/content/File/DELUGE%20SYSTEMS-%20FDV-%20DEO-%20FDV-%20DA1.pdf

ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.3

4. หวั กระจายน้าดบั เพลงิ (ระบบทอ่ เปี ยก, ระบบทอ่ แหง้ , ระบบท่อแหง้ แบบชะลอน้าเขา้ ,ระบบเปิ ด)

4) ระบบเปิ ด • ระบบนีเ้ หมาะสาหรบั ตดิ ตงั้ ในบรเิ วณทเี่ พลงิ ไหม ้

Deluge system with fire alarm system Deluge system with pilot sprinkler สามารถเกดิ ขนึ้ ไดอ้ ย่างรวดเรว็ และรนุ แรง เชน่

พนื้ ทเ่ี ก็บของเหลวไวไฟ หมอ้ แปลงไฟฟ้ าชนิด

Pipe detector Open น้ามนั เป็ นตน้
No water sprinkler • การตดิ ตง้ั หวั กระจายนา้ ดบั เพลงิ จะเป็ นแบบเปิ ด

(Open Sprinkler) หรอื หวั ฉีดนา้ ฝอยดบั เพลงิ
(Water Spray Nozzle) เพอื่ ฉีดน้าดบั เพลงิ
inside Pilot sprinkler พรอ้ มกนั ทกุ หวั จงึ จะสามารถดบั ไฟทเ่ี กดิ ขนึ้ ได ้

Deluge valve ทนั ที
• การทางานของระบบเลอื กออกแบบได ้ 2 วธิ ใี น

การปล่อยน้าจากวาลว์ ควบคมุ การจา่ ยน้าเขา้

ระบบ คอื แบบใชอ้ ปุ กรณต์ รวจสญั ญาณเพลงิ
ไหมเ้ พยี งอยา่ งเดยี วและแบบหวั กระจายน้า

ดบั เพลงิ แตก
• การออกแบบระบบนีจ้ ะใชร้ ว่ มกนั กบั มาตรฐาน

Water NFPA 15 Standard for Water Spray Fixed
Systems for Fire Protection

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.5

อปุ กรณป์ ้ องกนั และระงบั อคั คภี ยั วธิ กี าร ความถี่
1. เครอื่ งสบู น้าดบั เพลงิ - ขบั ดว้ ยเครอื่ งยนต ์ - ทดสอบเดนิ เครอ่ื ง ทกุ สปั ดาห ์ (30 นาท)ี
- ทดสอบเดนิ เครอ่ื ง ทกุ เดอื น (10 นาท)ี
- ขบั ดว้ ยมอเตอรไ์ ฟฟ้ า - ทดสอบปรมิ าณการสบู นา้ และความดนั ทกุ ปี
- เครอื่ งสูบนา้ - ตรวจสอบ ทกุ เดอื น
2. หวั รบั น้าดบั เพลงิ (Fire department connections) - ตรวจสอบ ทกุ เดอื น
- ทดสอบ (เปิ ดและปิ ด) ทกุ ปี
3. หวั ดบั เพลงิ นอกอาคาร (Hydrants) - บารงุ รกั ษา ทกุ ครงึ่ ปี
- ตรวจสอบ ทกุ เดอื น
4. ถงั น้าดบั เพลงิ - ระดบั น้า - ตรวจสอบ ทกุ ครงึ่ ปี
- สภาพถงั นา้ - ตรวจสอบ ทกุ เดอื น
5. สายฉีดน้าดบั เพลงิ และตเู ้ ก็บสายฉีด
- ทดสอบการไหล ทกุ 3 เดอื น
(Hose and hose station) - ทดสอบคา่ แรงดนั ทกุ 5 ปี
6. ระบบหวั กระจายน้าดบั เพลงิ - จดุ ระบายน้าหลกั

อตั โนมตั ิ (Sprinkler system) - มาตรวดั ความดนั

- หวั กระจายนา้ ดบั เพลงิ - ทดสอบ ทกุ 50 ปี

- สญั ญาณการไหลของนา้ - ทดสอบ ทกุ 3 เดอื น

- ลา้ งทอ่ - ทดสอบ ทกุ 5 ปี

- วาลว์ ควบคมุ - ตรวจสอบซลี วาลว์ ทกุ สปั ดาห ์
- ตรวจสอบอปุ กรณล์ ็อกวาลว์ ทกุ เดอื น
- ตรวจสอบสวทิ ซส์ ญั ญาณ ปิ ด-เปิ ดวาลว์ ทกุ เดอื น

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.5

 การตรวจสอบและทดสอบหวั กระจายนา้ ดบั เพลงิ

หวั กระจายน้าดบั เพลงิ อยูใ่ นสภาพไมพ่ รอ้ มใชง้ าน หวั กระจายน้าดบั เพลงิ อยูใ่ นสภาพไมพ่ รอ้ มใชง้ าน การทดสอบการแตกของหวั กระจายน้าดบั เพลงิ

 การทดสอบหวั ดบั เพลงิ นอกอาคารและสายฉีดนา้ ดบั เพลงิ

หวั ดบั เพลงิ ทไี่ มผ่ า่ นการทดสอบเปิ ด เพอื่ ปลอ่ ยน้า วตั ถไุ มพ่ งึ ประสงคภ์ ายในระบบน้าดบั เพลงิ วดี โี อ: การทดสอบสายฉีดน้าทอี่ ยูใ่ นสภาพไมพ่ รอ้ ม
และพรอ้ มใชง้ าน

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั

Source: https://www.myseatime.com/blog/detail/a-comprehensive-guide-of-fixed-fire-fighting-foam-system

ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแห่งประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่
1.3 และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 5

4. หวั กระจายน้าดบั เพลงิ (ระบบท่อเปี ยก, ระบบทอ่ แหง้ , ระบบทอ่ แหง้ แบบชะลอน้าเขา้ ,ระบบเปิ ด)

5) ระบบโฟม
 ระบบโฟมสามารถตดิ ตง้ั รว่ มกบั ระบบหวั กระจายน้าดบั เพลงิ ระบบใดก็ได ้
 โฟมดบั เพลงิ มคี วามหนาแน่นนอ้ ยกว่าน้าและน้ามนั จงึ ปกคลุมไดใ้ นแนบราบและลอยตวั อยู่เหนือของเหลวตดิ ไฟ โดยโฟมจะเคลอ่ื นทอี่ ยา่ งอสิ ระไปตามผวิ หนา้

ของของเหลวทก่ี าลงั ลกุ ไหมเ้ พอ่ื ไลอ่ ากาศและป้ องกนั ไม่ใหเ้ ปลวไฟสมั ผสั กบั อากาศในบรเิ วณเพลงิ ไหม ้ พรอ้ มกนั นีย้ งั ชว่ ยขดั ขวางไอสารไวไฟไม่ใหก้ ระจายไป

ตามแรงลมและลดความรอ้ นลง

โฟมดบั เพลงิ เกดิ จาก
• โฟมเขม้ ขน้ ผสมกบั นา้ ในสดั สว่ นทถี่ กู ตอ้ งเพอื่ สรา้ งสารละลายโฟม
• สารละลายโฟมเมอ่ื กวนกบั อากาศจะทาใหเ้ กดิ โฟมเพอื่ ใชใ้ นการดบั เพลงิ

โฟมเขม้ ขน้ วดี โี อ: จาลองการทดสอบระบบโฟม

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั Source: https://i.ytimg.com/vi/iOGZsgynUQk/maxresdefault.jpg, http://clipart-
library.com/clipart/air-cliparts_5.htm
https://www.myseatime.com/blogadm/wp-content/uploads/2016/12/fixed-fire-
fighting-foam-system.jpg
https://nationalfoam.com/wp-content/uploads/sites/4/Cent3ARAFFF-578x332.jpg

ระบบดบั เพลงิ ดว้ ยน้า (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแห่งประเทศไทย) เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่
1.3 และเอกสารแนบหวั ขอ้ ที่ 5

4. หวั กระจายน้าดบั เพลงิ (ระบบท่อเปี ยก, ระบบทอ่ แหง้ , ระบบทอ่ แหง้ แบบชะลอน้าเขา้ ,ระบบเปิ ด) ทาไม จงึ เลอื กใชร้ ะบบ
5) ระบบโฟม โฟมดบั เพลงิ สาหรบั

ของเหลวไวไฟ

ประสทิ ธภิ าพของ”น้า” ในการดบั เพลงิ จากเชอื้ เพลงิ ทเี่ ป็ น ประสทิ ธภิ าพของ”โฟม” ในการดบั เพลงิ จากเชอื้ เพลงิ ทเี่ ป็ น
ของเหลวไวไฟ ของเหลวไวไฟ

ออกซเิ จน ออกซเิ จน

ไอระเหยของของเหลว ไอระเหยของของเหลว
ไวไฟหรอื ตดิ ไฟ ไวไฟหรอื ตดิ ไฟ

ของเหลวไวไฟหรอื ตดิ ไฟ แหลง่ กาเนิด ของเหลวไวไฟหรอื ตดิ ไฟ ของเหลวไวไฟหรอื ตดิ ไฟ แหลง่ กาเนิด ของเหลวไวไฟหรอื ตดิ ไฟ
ความรอ้ น ความรอ้ น
ของเหลวถกู ใหค้ วามรอ้ น ไอระเหยถกู คลายออกและลกุ ตดิ ไฟ ของเหลวถกู ใหค้ วามรอ้ น ไอระเหยถกู คลายออกและลกุ ตดิ ไฟ

ออกซเิ จน ออกซเิ จน 1. มลี กั ษณะเป็ นฟองขนาดเล็กทมี่ ผี นังเป็ น
สารละลายลดแรงตงึ ผวิ จงึ รวมกนั เป็ นชน้ั โฟมทมี่ ี
ไอระเหยของของเหลว 1. ความหนาแน่นของนา้ > ของเหลวไวไฟ นา้ จะจมอยู่ โฟม เพราะ เนือ้ ยดึ เหนี่ยวอยา่ งม่นั คง ทาใหอ้ ากาศไม่สามารถ
ไวไฟหรอื ตดิ ไฟ ใตน้ า้ และไม่สามารถแยกเปลวไฟออกจากผวิ ของเหลวไวไฟหรอื ตดิ ไฟ ผ่านเขา้ ไปยงั เชอื้ เพลงิ และเปลวไฟได ้
เชอื้ เพลงิ ได ้
ของเหลวไวไฟหรอื ตดิ ไฟ มปี ระสทิ ธภิ าพ 2. มคี ณุ สมบตั ใิ นการควบคมุ ไอเชอื้ เพลงิ ไม่ใหส้ มั ผสั
2. นา้ ไมส่ ามารถควบคมุ ไอเชอื้ เพลงิ ไมใ่ หส้ มั ผสั กบั กบั อากาศไดอ้ กี
น้า อากาศ
3. มชี น้ั ฟิ ลม์ โฟมทเี่ หนียวแน่น เพอื่ ป้ องกนั การแทรก
ไม่มปี ระสทิ ธภิ าพ/ ประสทิ ธภิ าพต่า เพราะ 3. เปลวไฟมศี กั ยภาพทจี่ ะแพรก่ ระจายและระเบดิ ได ้ ซมึ ของเชอื้ เพลงิ เหลวโดยเฉพาะสารกลมุ่
ไฮโดรคารบ์ อนและปิ โตรเคมี

4. มคี ุณสมบตั ใิ นการตอ่ ตา้ นผลกระทบเชงิ ลบของ
รงั สคี วามรอ้ นทแ่ี ผอ่ อกมาไดด้ ี

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั
เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.4
ระบบแกส๊ คารบ์ อนไดออกไซดด์ บั เพลงิ และระบบสารสะอาดดบั เพลงิ (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแห่งประเทศไทย)

 สว่ นประกอบหลกั อปุ กรณแ์ จง้ เตอื นกอ่ นการฉีด:
ส่งสญั ญาณ เชน่ แสงหรอื เสยี งเพอื่
อปุ กรณต์ รวจจบั : แจง้ เตอื นผูท้ อ่ี ยู่ภายในพนื้ ทปี่ กป้ อง
ตรวจจบั และส่งสญั ญาณ ใหม้ กี ารอพยพ
ไปทช่ี ดุ ควบคมุ
ระฆงั : สง่ สญั ญาณเสยี งแจง้ เหตุ

หวั ฉีด: ป่ ุมปล่อยแกส๊ แบบทใี่ ชม้ อื : เพอื่
ฉีดกระจายสารดบั เพลงิ เรม่ิ สญั ญาณและสง่ั การผ่านชดุ
ควบคมุ เพอ่ื ฉีดแกส๊ เขา้ สพู่ นื้ ที่

ปกป้ อง

ถงั บรรจุแกส๊ : ตูค้ วบคมุ : รบั สญั ญาณจาก
บรรจแุ กส๊ ทใ่ี ชใ้ นการดบั เพลงิ
อปุ กรณต์ รวจจบั และประมวลผล
เพอื่ ฉีดแกส๊ เขา้ สพู่ นื้ ทปี่ กป้ อง

อปุ กรณป์ ิ ดระบบแกส๊ :
ในกรณีทเ่ี ป็ นพนื้ ทป่ี กป้ องดว้ ยระบบ CO2 ควร

มมี าตรการป้ องกนั การปล่อยแกส๊ อตั โนมตั ิ
ขณะมผี ูป้ ฏบิ ตั งิ านในพนื้ ทปี่ กป้ อง

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั
เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.4
ระบบแกส๊ คารบ์ อนไดออกไซดด์ บั เพลงิ และระบบสารสะอาดดบั เพลงิ (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอตุ สาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย)

 ระบบแกส๊ คารบ์ อนไดออกไซดด์ บั เพลงิ
• ทว่ั ไป
มคี วามเหมาะสมสาหรบั การดบั เพลงิ ในพนื้ ทปี่ ้ องกนั ทม่ี กี ารตดิ ตง้ั อปุ กรณไ์ ฟฟ้ า อปุ กรณอ์ เิ ล็กทรอนิกส ์ หรอื ทรพั ยส์ นิ ทมี่ ูลคา่ สูงและมคี วามสาคญั ตอ่ การดาเนิน
ธรุ กจิ โดยกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซดจ์ ะไม่ทาใหเ้ กดิ ความเสยี หายกบั ทรพั ยส์ นิ ซง่ึ ปกตพิ นื้ ทท่ี ป่ี ้ องกนั นั้นจะตอ้ งไม่มคี นปฏบิ ตั งิ าน
• ขอ้ ไดเ้ ปรยี บการใชง้ าน
ระบบคารบ์ อนไดออกไซดด์ บั เพลงิ มขี อ้ ไดเ้ ปรยี บในการใชง้ านดงั ตอ่ ไปนี้

1. เหมาะสมกบั การดบั เพลงิ ทเี่ กดิ กบั ไฟประเภท C ซง่ึ ไม่ทาใหเ้ กดิ การนาไฟฟ้ ากบั อปุ กรณไ์ ฟฟ้ าในขณะทาการดบั เพลงิ
2. ไม่ตอ้ งทาความสะอาดสถานทภี่ ายหลงั การฉีดกา๊ ซแลว้
• ชนิดของอนั ตรายและอปุ กรณท์ เี่ หมาะสมกบั การใชก้ า๊ ซคารบ์ อนไดออกไซดใ์ นการดบั เพลงิ ทเี่ กดิ ขนึ้ มดี งั ตอ่ ไปนีค้ อื

1. ของเหลวไวไฟตา่ งๆ
2. อปุ กรณไ์ ฟฟ้ า เชน่ หมอ้ แปลงไฟฟ้ า สะพานไฟฟ้ า อปุ กรณต์ ดั ไฟฟ้ า มอเตอรไ์ ฟฟ้ า และอปุ กรณอ์ เิ ล็กทรอนิกส ์
3. เครอ่ื งยนตท์ ใ่ี ชน้ ้ามนั เบนซนิ นา้ มนั ดเี ซลและเชอื้ เพลงิ เหลวชนิดอนื่ ๆ
4. เชอื้ เพลงิ ทว่ั ไป เชน่ กระดาษ ไม ้ และเสน้ ใยผา้
5. ของแข็งตดิ ไฟตา่ งๆ

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั
เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.4
ระบบแกส๊ คารบ์ อนไดออกไซดด์ บั เพลงิ และระบบสารสะอาดดบั เพลงิ (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย)

 ระบบแกส๊ คารบ์ อนไดออกไซดด์ บั เพลงิ
• ใชด้ บั เพลงิ ทเี่ กดิ จากวสั ดตุ า่ งๆ เหลา่ นีค้ อื

1. สารเคมที ม่ี คี วามสามารถผลติ ออกซเิ จนไดเ้ องเมอ่ื ตดิ ไฟ เชน่ เซลลโู ลสไนเตรต (Cellulose Nitrate) เป็ นตน้
2. โลหะตดิ ไฟ เชน่ แมกนีเซยี ม (Magnesium) ไททาเนี่ยม (Titanium) และเซอโคเนี่ยม (Zirconium) เป็ นตน้
• อนั ตรายตอ่ ชวี ติ
การฉีดกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซดเ์ พอื่ ทาการดบั เพลงิ น้ัน ความเขม้ ขน้ ของกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซดท์ ส่ี ะสมในขณะฉีดกา๊ ซ จะมอี นั ตรายตอ่ ชวี ติ เน่ืองจากการขาด
ออกซเิ จนในการหายใจและหมอกทเี่ กดิ จากกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซดท์ าใหย้ ากตอ่ การมองเห็นดว้ ย หอ้ งหรอื พนื้ ทที่ ใี่ ชใ้ นการตดิ ตง้ั ถงั บรรจกุ า๊ ซ คารบ์ อนไดออกไซด ์
จะตอ้ งอยใู่ กลแ้ ละอยู่ภายนอกพนื้ ทที่ ท่ี าการป้ องกนั
• ระบบสญั ญาณเตอื นการฉีดลว่ งหนา้ (Pre-Discharge Alarm)
1. สญั ญาณเตอื นการฉีดล่วงหนา้ จะมกี ารหน่วงเวลาใหเ้ พยี งพอตอ่ การอพยพคนในพนื้ ทกี่ อ่ นทจี่ ะมกี ารฉีดกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซดเ์ ขา้ ไปในพนื้ ทป่ี ้ องกนั
สญั ญาณเตอื นภยั แบบใชเ้ สยี งและแบบใชแ้ สงจะตอ้ งทางานเมอ่ื สญั ญาณเตอื นการฉีดลว่ งหนา้ ดงั ขนึ้ ยกเวน้ ในกรณีทมี่ กี ารสง่ั ใหร้ ะบบทางานดว้ ยอุปกรณ์
สง่ั งานดว้ ยมอื แบบฉุกเฉิน (Emergency Release Manual)
2. สญั ญาณเตอื นการฉีดล่วงหนา้ จะตอ้ งมเี สยี งดงั มากกว่า 15 เดซเิ บล ของระบบเสยี งรบกวนรอบขา้ งพนื้ ท่ี หรอื มากกวา่ 5 เดซเิ บล ของระบบเสยี งรอบขา้ งทดี่ งั
ทสี่ ดุ โดยกาหนดใหเ้ ลอื กใชค้ า่ ของระดบั เสยี งทดี่ งั ทส่ี ุด ซง่ึ จะตอ้ งทาการวดั ระดบั เสยี งทร่ี ะดบั สูงจากพนื้ 1.50 เมตร ภายในพนื้ ทที่ างาน สญั ญาณเตอื นการฉีด
ลว่ งหนา้ จะตอ้ งมรี ะดบั เสยี งไม่เกนิ 120 เดซเิ บล ทตี่ าแหน่งทใี่ กลท้ ส่ี ดุ ในการไดย้ นิ เสยี ง และจะตอ้ งมรี ะดบั เสยี งไม่นอ้ ยกวา่ 90 เดซเิ บล ทรี่ ะยะห่าง 3 เมตร

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั
เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.4
ระบบแกส๊ คารบ์ อนไดออกไซดด์ บั เพลงิ และระบบสารสะอาดดบั เพลงิ (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย)

 ระบบแกส๊ คารบ์ อนไดออกไซดด์ บั เพลงิ
• ประเภทของการสง่ั งาน (Actuation Types)
อปุ กรณต์ รวจจบั อตั โนมตั ทิ ใี่ ชใ้ นระบบจะตอ้ งไดร้ บั ใบรบั รองจากสถาบนั ทดสอบทนี่ ่าเชอ่ื ถอื ไดโ้ ดยอปุ กรณต์ รวจจบั เหล่านีอ้ าจใชว้ ธิ กี ารตรวจจบั ตา่ งๆ เชน่ ความ
รอ้ น ควนั ไฟ เปลวไฟ ไอเผาไหม ้ หรอื อปุ กรณต์ รวจจบั สง่ิ ผดิ ปกตอิ นื่ ๆ ระบบจะจดั แบ่งประเภทการทางาน ดงั ตอ่ ไปนีค้ อื

1. การทางานแบบอตั โนมตั ิ (Automatic) เป็ นการทางานของระบบโดยไม่ตอ้ งใชค้ นควบคมุ
2. การทางานแบบมอื ปกติ (Manual) การทางานแบบนีจ้ ะใชม้ อื ในการสง่ั งานผ่านอปุ กรณท์ ต่ี ดิ ตง้ั ไวใ้ นตาแหน่งทอี่ ยู่ใกลเ้ คยี งกบั พนื้ ทท่ี ที่ าการป้ องกนั
3. การทางานแบบมอื ฉุกเฉิน (Emergency Manual) การทางานโดยใชม้ อื เปิ ดกลไกทตี่ ดิ ตงั้ อยูใ่ กลก้ บั อปุ กรณค์ วบคมุ การทางาน เพอื่ สง่ั งานใหร้ ะบบทางาน
• ถงั บรรจกุ า๊ ซ (Storage Container)
1. ถงั บรรจกุ า๊ ซและอปุ กรณป์ ระกอบจะตอ้ งตดิ ตง้ั อย่ใู นพนื้ ทที่ สี่ ามารถเขา้ ไปตรวจสอบ ซอ่ มบารงุ และเปลยี่ นถงั ไดโ้ ดยสะดวก
2. ถงั บรรจกุ า๊ ซจะตอ้ งตดิ ตงั้ อยู่ใกลก้ บั พนื้ ทฉี่ ีดกา๊ ซ แตจ่ ะตอ้ งไม่ตดิ ตงั้ ถงั บรรจกุ า๊ ซไวภ้ ายในพนื้ ทที่ ฉี่ ีดกา๊ ซโดยเด็ดขาด
3. พนื้ ทต่ี ง้ั ถงั บรรจกุ า๊ ซจะตอ้ งปลอดภยั จากอนั ตรายของสารเคมี การกระทบกระแทก และสภาพแวดลอ้ ม
4. เมอ่ื มกี ารบรรจกุ า๊ ซใหม่สาหรบั ถงั ความดนั สูง (High Pressure Cylinder) จะตอ้ งมกี ารทดสอบโดยการอดั น้าดว้ ยความดนั เพอ่ื ตรวจสอบสภาพถงั กอ่ น

การบรรจใุ หม่ถา้ ถงั น้ันมกี ารตดิ ตงั้ มานานเกนิ 5 ปี
5. ในกรณีถงั ความดนั สูงทถ่ี งั บรรจกุ า๊ ซและตดิ ตง้ั มานานถงึ 12 ปี นับจากวนั ทท่ี าการทดสอบถงั ครงั้ สุดทา้ ย จะตอ้ งทาการฉีดกา๊ ซภายในถงั ทงิ้ และทาการ

ทดสอบถงั กอ่ นทจ่ี ะบรรจกุ า๊ ซเขา้ ไปใหม่
6. ถงั บรรจกุ า๊ ซทกุ ถงั จะตอ้ งตดิ ตง้ั อปุ กรณป์ ลอ่ ยความดนั ฉุกเฉิน โดยทขี่ นาดและการต่ออปุ กรณใ์ หเ้ ป็ นไปตามทผ่ี ูผ้ ลติ กาหนด

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั
เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.4
ระบบแกส๊ คารบ์ อนไดออกไซดด์ บั เพลงิ และระบบสารสะอาดดบั เพลงิ (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแหง่ ประเทศไทย)

 ระบบสารสะอาดดบั เพลงิ
• ทว่ั ไป
มคี วามเหมาะสมทจี่ ะใชส้ าหรบั ดบั เพลงิ ทเ่ี กดิ ขนึ้ ภายในพนื้ ทที่ ตี่ ดิ ตงั้ อปุ กรณไ์ ฟฟ้ าอเิ ล็กโทรนิกสซ์ ง่ึ มมี ูลคา่ สูง และเป็ นสว่ นสาคญั ในการดาเนินการทางธรุ กจิ เชน่
หอ้ งคอมพวิ เตอร ์ หอ้ งควบคมุ ระบบโทรคมนาคม หรอื หอ้ งซงึ่ เก็บสนิ คา้ หรอื ทรพั ยส์ นิ ทม่ี มี ูลคา่ สงู เชน่ พพิ ธิ ภณั ฑ ์ ฯลฯ โดยสารสะอาดดบั เพลงิ ทใี่ ช ้ จะไม่ทาให ้
อปุ กรณแ์ ละทรพั ยส์ นิ ไดร้ บั ความเสยี หายระบบสารสะอาดดบั เพลงิ จะเป็ นระบบฉีดสารสะอาดดบั เพลงิ แบบครอบคลมุ ทง้ั หอ้ ง (Total Flooding System) โดยพนื้ ท่ี
ป้ องกนั จะตอ้ งมกี ารปิ ดลอ้ มอย่างดเี พอื่ ป้ องกนั ไม่ใหส้ ารสะอาดรว่ั ไหลออกไปจากพนื้ ทปี่ ้ องกนั ในขณะทร่ี ะบบฉีดสารสะอาดดบั เพลงิ ทางาน
• ประเภทของสารสะอาดดบั เพลงิ
สารสะอาดดบั เพลงิ ทใ่ี ชใ้ นการดบั เพลงิ แบบครอบคลุมทงั้ หอ้ ง มที ง้ั หมด 2 ประเภท คอื

1. สารฮาโลคารบ์ อน (Halocarbon Agent) เป็ นสารสะอาดดบั เพลงิ ทมี่ อี งคป์ ระกอบหลกั ของสารเหล่านีอ้ ยา่ งนอ้ ยหนึ่งสารหรอื มากกวา่ คอื ฟลโู อรนี

คลอรนี โบรมนี หรอื ไอโอดนี เชน่ FM-200, FE25, Novec 1230 เป็ นตน้
2. สารกา๊ ซเฉ่ือย (Inert Gas Agent) เป็ นสารสะอาดดบั เพลงิ ทมี่ อี งคป์ ระกอบหลกั ของกา๊ ซเหล่านีอ้ ยา่ งนอ้ ยหน่ึงสารหรอื มากกว่า คอื ฮเี ลยี ม นีออน

อารก์ อน ไนโตรเจน โดยสามารถใชก้ า๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด ์ เป็ นกา๊ ซผสม เพอ่ื เป็ นสารองคป์ ระกอบรองได ้ เชน่ Inergen, Argonite, N100 เป็ นตน้
โดยการพจิ ารณาเลอื กใชค้ วามเขม้ ขน้ ในการดบั เพลงิ ของสารสะอาดดบั เพลงิ แตล่ ะประเภท จะตอ้ งปรกึ ษากบั ผูผ้ ลติ สารสะอาดดบั เพลงิ น้ันๆ สารสะอาดดบั เพลงิ ทงั้

สองประเภทไม่สามารถใชด้ บั เพลงิ กบั ไฟประเภท ง (Class D)

3. กฎหมายและมาตรฐานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การป้ องกนั อคั คภี ยั
เชอื่ มโยงกบั หวั ขอ้ การตรวจประเมนิ ขอ้ ที่ 1.4
ระบบแกส๊ คารบ์ อนไดออกไซดด์ บั เพลงิ และระบบสารสะอาดดบั เพลงิ (อา้ งองิ ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม, มาตรฐานวศิ วกรรมสถานแห่งประเทศไทย)

 ระบบสารสะอาดดบั เพลงิ
• สว่ นประกอบของระบบสารสะอาดดบั เพลงิ

1. วสั ดแุ ละอปุ กรณท์ จี่ าเป็ นในการทาใหร้ ะบบทางานไดอ้ ยา่ งสมบูรณ์ จะตอ้ งไดร้ บั การรบั รองจากสถาบนั ทเ่ี ชอ่ื ถอื ได ้
2. การออกแบบ การตดิ ตง้ั การบารงุ รกั ษาและการทดสอบระบบสารสะอาดดบั เพลงิ จะตอ้ งดาเนินการโดยผูช้ านาญการในระบบเทา่ นั้น
• ระบบตรวจจบั สง่ั การและควบคมุ (Detection, Actuation and Control Systems)
1. อปุ กรณต์ รวจจบั อปุ กรณส์ ง่ั การ อปุ กรณเ์ ตอื นภยั และแผงควบคมุ จะตอ้ งตดิ ตง้ั ทดสอบ และบารงุ รกั ษาใหไ้ ดต้ ามมาตรฐานสากล
2. การควบคมุ การทางานของระบบสารสะอาดดบั เพลงิ ใหใ้ ชร้ ะบบตรวจจบั และสง่ั การอตั โนมตั เิ ทา่ น้ัน
3. ตอ้ งมรี ะบบตรวจสอบ (Supervisory System) และสง่ สญั ญาณเตอื นใหท้ ราบถงึ การทางานทผี่ ดิ ปกตขิ องอปุ กรณใ์ นระบบสารสะอาดดบั เพลงิ
4. อปุ กรณค์ วบคมุ ในการปลดปลอ่ ยสารสะอาดดบั เพลงิ จากถงั บรรจุ จะตอ้ งสามารถใชไ้ ดท้ ง้ั ระบบไฟฟ้ า ระบบนิวแมตกิ ส(์ Pneumatic) หรอื ดว้ ยมอื
5. ตอ้ งมรี ะบบเตอื นทงั้ เสยี งและแสงกอ่ นทสี่ ารสะอาดดบั เพลงิ จะถกู ปลดปลอ่ ยออกจากถงั บรรจสุ ารสะอาด
6. ตอ้ งตดิ ตง้ั ป้ ายสญั ญาณเตอื นไวท้ บ่ี รเิ วณประตู ทง้ั ดา้ นในและดา้ นนอกพนื้ ทที่ ต่ี ดิ ตง้ั ระบบสารสะอาดดบั เพลงิ