بدون شرح اسم سریالی بود که در کودکی عالقه زیادی به آن داشتم. در رابطه با نشریه ای به نام »شهر قشنگ« و ماجراهایی که برای آقای کاووسی و اعضای نشریه رخ می داد. یکی از معروف ترین نقل قول های این سریال جایی بود که آقای کاووسی سعی داشت با زبان عربی با یک نشریه عربی ارتباط بگیرد و از آن نشریه تشکر کند. جا دارد که اینجا به سبک ایشان از تمام کسانی که در چاپ شماره اول من را همراهی کردند تشکر کنم: َمنون(( ! ََتم بچه ها بدون شرح، ))خیلی ی حاال دوست دارم یک نقل قول هم از من یادگاری داشته باشید چرا که یکی از مهم ترین درس هایی بود که در زندگی گرفتم ... ”توان ما انسان ها برای جنگیدن در زندگی محدود هست. بیشتر از اینکه روی شیوه و مهارت های جنگی خودتان کار کنید، روی میدان مبارزه و جبهه ای که می خواهید برای خودتان برگزینید وقت بگذارید. باید از میدان های نبردی که متعلق به شما نیستند فاصله بگیرید که مبادا احساس شکست و بازنده بودن به شما دست دهد : در همه عمرم رفیق راست ندیدم در همه عمرم طریق راست ندیدم عمرم گذشت، بالم شکست، پرواز ندیدم جنگ شیوه اش از جبهه اش ممتاز ندیدم“ @moein_shirazi_2001 3
ای که با نامت جهان آغاز شد دفتر ما هم به نامت باز شد خداوند را سپاس میگوییم که توانستیم اولین شماره از نشریه علمی فرکانس را آماده و در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. مدت ها بود جای خالی رشته جذاب فیزیوتراپی در بین نشریات دانشگاه به خوبی احساس میشد و به عنوان دانشجویان فیزیوتراپی بر خود واجب دانستیم که با تأسیس نشریه ای علمی در زمینه فیزیوتراپی، گامی هرچند کوچک در مسیر پویایی این رشته برداریم و تالش خود را در جهت معرفی این رشته جذاب و شناساندن بیشتر آن به شما عزیزان انجام دهیم. امیدواریم مطالب آماده شده، برای دانشجویان پرتالش فیزیوتراپی نیز مفید واقع شود. و در آخر از سردبیر محترم، هیئت تحریریه و دیگر عزیزانی که ما را در آماده کردن اولین شماره از گاهنامه علمی فرکانس یاری نمودند، کمال تشکر و قدردانی را دارم. امیدواریم با حمایت شما عزیزان، بتوانیم روز به روز گام های مثبت در جهت ارتقاء سطح علمی نشریه برداریم. @Taha_salimiyan 4
خب خواهش میکنم خودتون رو معرفی کنید! بسم هللا الرحمن الرحیم. مهدی زمانلو هستم. حدوداً6 سال هست که در دانشگاه علوم پزشکی کرمان مشغول هستم. از دوره تحصیل خودتان برایمان بگویید! 4 سال دوره کارشناسی خود را در سمنان گذراندم. پس از آن در شهرستان کرج، 2 سال سابقه کار داشتم. یک هیئت پزشکی ورزشی وجود داشت که ما در طول روز حدود 60 تا مریض داشتیم و خصوصا بر روی آسیب های ورزشی مشغول فعالیت بودیم. این باعث می شد که من مطالعه کنم و طبق تکست برای درمان بیماران جراحی ، جراحی مفصل شانه )به علت در رفتگی مکرر(، شکستگی گردن فمور، آرتروپالستی زانو یا هیپ و... جلو برم تا پروتکل های درمانی را بصورت اصولی بر روی بیماران اعمال کنم. در این بین بعضی بیماران نیز بودند که باید بصورت تیمی درمان می شدند و نتایج بسیار موثری را برای این بیماران به ارمغان می آورد. بنابراین باور ما نسبت به این تکست هایی که مطالعه می کردیم بیشتر می شد. در همین مدت متوجه شدم که برایم مشکل است که خواندن تکست و کار کردن را همزمان انجام دهم؛ لذا تصمیم گرفتم که این کار را کنار بگذارم و به تحصیل در دوره کارشناسی ارشد روی آورم. در واقع بین دوره کارشناسی و ارشد بنده حدود 5 سال فاصله افتاد. دوره ارشد خود را در دانشگاه علوم پزشکی شیراز سپری کردم. در این دوره در محضر استادانی چون خانم دکتر غفاری نژاد، در زمینه منوال تراپی بسیار وارد شدم. خودم هم در این زمینه عالقه داشتم و فعالیت های زیادی انجام دادم. خصوصاً پایان نامه دوره ارشدم نیز حول همین مضمون بود؛ ACL ))چیزی که به من بسیار انگیزه می دهد این است که بیماران من تعداد جلسات درمانشان کم باشد و در زمان کوتاهی درمان شوند.(( 5
چون دوست داشتم نتایج زحماتم در این زمینه را ببینم و خوشبختانه این اتفاق افتاد و مقاله ای که از این کار منتشر شد بسیار ارزشمند بود. در ادامه همین موضوع برای من مفید واقع شد. بطوری که زمانی که در حال گذراندن دوره از متخصصین طب فیزیکی بودم، پس از کسب اجازه از اساتید، بر روی یک بیمار ارزیابی دقیق انجام داده و با انجام منیپولیشن در مفصل ساکروایلیاک، تست های مثبت بیمار منفی شد! این اتفاق باعث شد که از آنجا به بعد بسیاری از بیماران را به من ارجاع دهند. پس ما فیزیوتراپیست ها اگر بتوانیم یک کار علمی را به متخصصین سایر رشته ها، من جمله پزشکان ارتوپد، مغز و اعصاب و طب فیزیکی نشان بدهیم، باور آن ها نسبت به کار ما بهتر خواهد شد و استفاده از درمان های پرعارضه کاهش پیدا خواهد کرد. اما در رابطه با دوره دکتری این دوره را در تهران گذراندم. اساتیدی که در این دوره داشتم خوب بودند اما من خودم با اساتید دوره کارشناسی و ارشد بیشتر ارتباط گرفته بودم. جا دارد به اساتیدی چون دکتر اکبری در این دوره اشاره کنم که استاد پایان نامه من بودند و از اخالق و رفتار و علم خیلی خوب ایشان الگو گرفتم. از نمونه های اخالق خوبشان می توانم به این موضوع اشاره کنم که دکتر اکبری عصرها به کلینیک خودشان می رفتند و همیشه می گفتند »چیزی که به من بسیار انگیزه می دهد این است که بیماران من تعداد جلسات درمانشان کم باشد و در زمان کوتاهی درمان شوند«. این در حالی است که برخی همکاران بیمار را مثل قلک پول می بینند و من خودم به شخصه بیمارانی را دیده ام که تا 100 جلسه فیزیوتراپی شده اند! در دوره دکتری به علت اینکه خوابگاه نداشتم و باید از کرج به تهران می رفتم و مشکل رفت و آمد چیزی حدود 2 الی 3 ساعت از من وقت می گرفت، پایان نامه ام حتی در حد پایان نامه دوره کارشناسی ارشدم نبود. اما با این حال در همین دوره هم مطالعات دوره ارشد بسیار به من کمک کردند؛ کمی بیشتر در رابطه با پایان نامه دوره ارشد خودتان برایمان بگویید! به مقایسه تاثیر دو روش و منیپولیشن بر روی مفاصل ساکروایلیاک می پردازد. در ورزش درمانی یا قطعاً ارتباط ما با بیمار بیشتر خواهد بود؛ چون با بیمار بیشتر صحبت می کنیم، نحوه انجام تمرینات و اینکه آیا آن تمرینات را بیمار درست انجام می دهد یا خیر را بررسی می کنیم و اینکه پیشرفت درمان را هم می توانیم بررسی کنیم و براساس توان بیمار، تمرینات را سخت تر کنیم. گروهی که را در شیراز دریافت می کردند، تاثیر بسیار خوبی بر روی آن ها گذاشت و درد آن ها را کاهش داد؛ برای نمونه خانم دکتری بودند که دچار کمر درد بودند و پیش از آن به متخصص های زیادی مراجعه کرده بودند. یکی از این تمرینات، چهار دست و پا قرار گرفتن بیمار بر روی توپ سوئیس بال بود. EMG exercise therapy exercise therapy stabilization exercise 6
بیمار باید یک پا و یک دست را باال بیاورد و همزمان شکم خود را فرو ببرد )تمرین (. این تمرین باعث می شود که عضالت یعنی و فعال شوند. روش منیپولیشن نیز در طی جلسات کمتر، همان تاثیرات مفید ورزش درمانی را به همراه داشت. باید دقت کنیم به اینکه اگر بیماری داشته باشیم که عضالت ضعیفی داشته باشد و بر روی آن منیپولیشن انجام دهیم، این فرد در آینده نیز به شما مراجعه خواهد کرد اما اگر بیمار عضالت قدرتمندی داشته باشد این اتفاق به ندرت رخ خواهد داد. حقیقتش من خودم دوره را گذرانده ام و دقیقا نمی دانم دوره چگونه خواهد بود. ولی خب اگر در دوره ، واقعا در مورد واحدهای درسی ذکر شده صحبت شود و یک سری مطالب در مورد شناخت عضالت، بیومکانیک، یک سری تمرین درمانی ها و ... ارائه شود، حتی برای کسانی که خیلی وقت است فارغ التحصیل شده اند و یک سری مطالب را فراموش کرده اند، می تواند مفید باشد و قابلیت بازآموزی داشته باشد. این باعث می شود درمان بیماران علمی تر دنبال شود. همچنین این افراد به دلیل باال رفتن سن، برایشان کارایی نخواهد داشت و بهتر است به روی آورند. از سوی دیگر دانشجویی که تدریس را دوست دارد و در کنار کار در بالین می خواهد به این حوزه نیز روی آورد، اگر وارد شود بهتر خواهد بود. نظرتان راجع به چیست؟ یک سری از همکاران هم شاید دوست نداشته باشند به تدریس بپردازند. این دوستان با شرکت در دوره هم مهارت های درمانی خود را تقویت می کنند، هم مدرک دکترای عمومی این رشته را برای افزایش اعتبار و پرستیژ خواهند داشت. PhD PhD PhD DPT DPT DPT DPT DPT abdominal hollowing multifidus transverse abdominis core 7
از سوی دیگر امروزه اکثر افراد به مشاغل پشت میز نشینی روی آورده اند که باعث شده برای مثال یک سری عضالت بیمار هنگام نشستن طوالنی مدت دچار کوتاهی شوند و ما باید آنها را استرچ دهیم. همچنین باید به این نکته توجه کنیم که کار و عملکرد فیزیوتراپیست ها نیز بسیار مهم است. اگر بصورت تخصصی و اصولی بیماران را درمان کنند، هم نزد سایر همکاران و پزشکان شناخته خواهند شد، هم اینکه خود بیماران نیز نزد دوستان و آشنایان خود آن ها را تبلیغ خواهند کرد. آینده رشته در ایران و جهان از نظر شما؟ در گذشته که زندگی روستایی رواج داشت، مردم بدن های قوی تری داشتند. امروزه زندگی شهری رواج پیدا کرده و همه چیز برعکس شده است و همینطور دارد بیشتر می شود و به تبع آن، نیاز به فیزیوتراپیست ها نیز رو به افزایش خواهد بود. من بیشتر از کسانی که از نزدیک با آن ها ارتباط داشتم الگو گرفتم. در ارشد و دکترا من قصدم فقط پایان نامه نبود. دوست داشتم که یک محیط کلینیکی وجود داشته باشد که من از فرصت استفاده کنم و نحوه ارزیابی و درمان را از آن استاد مربوطه یاد بگیرم. اساتیدی چون دکتر معروفی و دکتر اکبری، خانم دکتر کمالی و خانم دکتر غفاری نژاد. این ها اساتیدی بودند که وقتی در کنارشان بودم سعی داشتم از علمشان بهره ببرم. در زمینه الکتروتراپی هم فعالیت می کردم اما آنچه که از نظر بنده تاثیر گذاری بیشتری بر روی بیمار خواهد داشت، خواهد بود که بنده آن را به عنوان درمان خیلی از مشکالت می دانم. ، علت درمانی می کند؛ برای مثال یک بد، باعث می شود که یک سری از عضالت کوتاه شوند در حالی که یک سری دیگر کشیده شوند، اعصابی در طول مسیر تحت فشار قرار گیرند، مفصل هایی که در طول مسیراند درست عمل نکرده و به هم بخورند. در چنین شرایطی من منیپولیشن انجام می دهم تا مفصل را در موقعیت مناسب خود قرار دهم، آموزش صحیح به بیمار خواهم داد و عضالت را نیز بسته به نیاز استرچ داده یا تقویت کنم. پس فکر می کنم ، مثل منیپولیشن و آزادسازی نقاط ماشه ای درمان های بسیار شما را بچه ها به عنوان کسی که بیشتر در زمینه درمان ارتوپدیک فعالیت داشته است می شناسند. آیا شما برای ورود به این زمینه فردی را به عنوان الگوی خود انتخاب کردید و اگر جوابتان بله است نام ببرید! exercise therapy exercise therapy exercise therapy manual therapy posture posture 8
خوبی خواهند بود. در کنار آن الکتروتراپی انجام شود. از نظر بنده از میان همه مدالیته های الکتروتراپی، بیشترین تاثیر را گرمادرمانی خواهد داشت؛ چون حتی می تواند خشکی مفصلی را رفع کند و من تاثیر آن را از نزدیک دیده ام. همچنین مدالیته هایی مثل مگنت، التراسوند، لیزر و ... نیز که می توانند به عنوان مدالیته های گرمادرمانی استفاده شوند، موثر خواهند بود. البته این گرما موقتی است تا ما بتوانیم تکنیک هایی چون موبیلیزیشن و استرچینگ را پیاده کنیم. از مزیت های دیگر این هستش که باعث می شود عضله از درون گرم شود. از اهمیت تکست خواندن برایمان بگید و چند کتاب که برای خودتان موثر بود، به ما نیز معرفی کنید! از کتاب های تمرین درمانی دیگر می توانم به کتاب اشاره کنم که مراحل پیشرفت تمرین برای یک بیمار را توضیح داده است. از شروع کرده است، بعد از آن وارد شده است، بعد از آن وارد فاز یا شده و در انتها به میرسد. همچنین کتاب را نیز مطالعه می کردم و به شما نیز پیشنهاد می کنم. • Shirley sahrmann movement system impairment syndromes • Kessler • Kisner • Sullivan • Kendal همچنین به بچه ها کتاب یا را پیشنهاد می کنم. این کتاب بسیار علت درمانی انجام می دهد. در کنار آن کتابی چون می تواند بسیار کمک کننده باشد. تمرینات موجود در کتاب نیز بسیار موثر و کاربردی اند. من خودم وقتی با یک بیمار مواجه می شدم، برای درمان به تکست مراجعه می کردم؛ چون من پس از اتمام دوره کارشناسی واقعا جزوه ای از این دوره در اختیار نداشتم! لذا از کتاب هایی مثل ، و بیومکانیک از استفاده می کردم. exercise therapy Kissner Kissner Kendal Sullivan movement stability dynamic stability control mobility skill Kessler Kessler syndromes Shirley sahrmann movement system impairment norkin joint 9
حاال که صحبت از عالیق شد، تفریح مورد عالقه شما چیست؟ می توانید یک ورزش یا عادت خاص را ذکر کنید یا به ما پیشنهاد بدید؟ عالقه اکتسابی است نه ذاتی! با توجه به این موضوع، با گذشت چند سال و کسب تجربیات متنوع، اگر برمی گشتید به دوران کنکور، همچنان همین رشته را انتخاب می کردید؟ چه انتخاب ها و عالیق دیگری هم در ذهنتان دارید؟ خب با توجه به اینکه انسان اگر در این رشته بتواند عملکرد خوبی داشته باشد؛ به عبارتی مطالعات بیشتری داشته باشد و درمان موثرتری داشته باشد، قطعا ناراضی نخواهد بود و می گوید که همین مسیر را انتخاب خواهد کرد. اما برای مثال اگر یک فردی خود را به شدت وابسته به الکتروتراپی کند، در زمان مناسب نتیجه مناسب نخواهد گرفت و بنابراین رضایتی نیز از این رشته نخواهد داشت. ازسوی دیگر ناگفته نماند که رشته ما بسیار کاربردی است؛ برای مثال یک دندانپزشک را در نظر بگیرید که فقط روی دهان و دندان کار می کند و خیلی هم رشته پر طرفداری می باشد. اما در رشته فیزیوتراپی ما از تا مفاصل انگشتان پا را می توانیم با استفاده از تکنیک هایی چون موبیلیزیشن، ، ، منیپو لیشن ، دهی و ... ارزیابی و درمان کنیم. من در دوره کارشناسی که در خوابگاه ساکن بودم، از باشگاهی که در مجاورت خوابگاه بود استفاده می کردم. احساس خوبی با تمرین داشتم و از سن کم این ورزش را تا کنون ادامه داده ام. در حال حاضر به دلیل تکراری شدن این فعالیت با گذشت زمان، حضور در باشگاه کمی مرا کسل کرد و ترجیح داده ام که فعال همان ورزش را در منزل انجام دهم. همچنین ناگفته نماند که از نظر فیزیکی در رشته فیزیوتراپی نیاز هست که برای حفظ قدرت بدنی، خودمان نیز اهل ورزش باشیم. از سوی دیگر خودمان هم حس بهتری خواهیم داشت؛ این همه آموزش ورزشی به بیماران می دهیم، باید خود نیز اهل ورزش باشیم! TMJ exercise therapy TMJ posture 10
عالوه بر این من به کارهای فکری، من جمله شطرنج هم عالقه مند هستم. بازی ای مثل شطرنج فکر را به کار می اندازد و خستگی ای در من بوجود نمی آورد بطوری که همچنان عالقه مندم و این بازی را همچنان با شور و شوق ادامه می دهم. من به وویس های قرآنی اساتید بزرگی چون محمدصدیق منشاوی، عبدالباسط و مصطفی اسماعیل هم عالقه زیادی دارم. این ها صوت هایی هستند که محتوای بسیار خوبی دارند و واقعا دلنشین اند. همچنین به آهنگ های مذهبی که صادق آهنگران هم خوانده بسیار عالقه دارم. به آهنگ های استاد شجریان و همایون شجریان، ایرج بسطامی و علیرضا افتخاری هم عالقه دارم و دنبال می کنم. خودم نیز در این زمینه فعالیت هایی داشتم و به عنوان قاری گاهی قرآن خوانده ام، نوحه خوانی انجام داده ام و یا آواز خوانده ام. البته در حال حاضر به این سمت نرفته ام و زیاد تمرین نکرده ام. استاد آیا الزامی وجود دارد که برای همه بیمارانمان درای نیدلینگ یا منیپولیشن استفاده کنیم؟ این دو، تکنیک هایی هستند که همکاران ما همیشه برای نشان دادن مهارت خودشان سعی در اجرا بر روی بیماران دارند؛ می خواهم در رابطه با موارد این دو تکنیک برایمان صحبت کنید! در مواردی مثل پارگی دیسک که این دیسک پاره شده دارد به عصب فشار می آورد ، با انجام تکنیکی چون منیپولیشن ممکن است که عالئم برای بیمار وخیم تر شود. یک سری بیماران باید حتما جراحی شوند تا درمان صورت گیرد و هر چقدر هم ما سعی کنیم جراحی فرد را به تاخیر بیندازیم ، بیمار حتی در انجام کارهای روزمره خود دائمی در عضالت خواهد داشت )برای مثال حالتی که بیرون زدگی دیسک به سوراخ بین مهره ای می رسد و به عصب سیاتیک فشار وارد می کند( که ممکن است عضله را فلج کند. home visit weakness Contraindication یک مدت که ورزش کنید، در شما عالقه ای ایجاد می شود و حس تمرین کردن در شما رشد می کند: من حدود 10 سال انجام داده ام. مریضی داشته ام که وقتی می خواستم آن را از تخت جدا کنم مخالفت می کرد و به تخت عادت کرده بود. برای اینکه من این عادت را از بین ببرم، او را از خانه بیرون می آوردم و به پارک جلو خانه بیمار می بردم تا در او انگیزه ایجاد کنم. دلیلش هم این بود که او قبل از اینکه آسیب ببیند دوست هایی داشت که با آن ها در پارک صحبت می کرد. من با تکرار این فعالیت برای این بیمار که در نهایت منجر شد بسیاری دیگر از بیماران را هم از خانه بیرون آورم، به آن ها انگیزه می دادم. این بیمار در پارک با هم سن و ساالن خود به صحبت می پرداخت و این اقدام او را عالقمند می کرد که تخت را کنار گذاشته و از خانه بیرون آید. کسی که بتواند از خانه بیرون آید، مطمئن باشید که کارهای داخل خانه را خودش هم می تواند انجام دهد و وابسته به کس دیگری نخواهد بود. 11
پس مواردی که بیمار عالئم حرکتی دارد و مستعد جراحی است، استئوپروز، مواردی که بیمار در حالت طبیعی نیز دارد و یا دارد یا مشکالت عروقی دارند ، منیپولیشن دارد. از موارد آن نیز می توان به کسانی اشاره کرد که در های بدی هستند. در اندام ها نیازی به منیپولیشن نیست و مشکل را می توانیم با موبیلیزیشن برطرف کنیم. خالصه که ما باید به دنبال علتهای مشکالت بگردیم که از مشکالت شایع می توان به نامناسب، حرکات تکراری اشتباه، بی حرکتی ها، زیاد و ... اشاره کرد. پس در منیپولیشن بیشتر تمرکز بر روی ستون مهره ها است. در مفاصل محیطی، ما به انتهای گرید موبیلیزیشن برسیم ، منجر به منیپولیشن می شود. من خودم به شخصه با انجام بیمارانی داشته ام که عضالتشان داشته اند و درمان شده اند. همچنین اگر شما کتاب روماتیسمی دکتر اکبری را مطالعه کنید، در رابطه با درمان ها 10 مورد درمان آورده است که فقط یکی از آن ها طب سوزنی می باشد. بله. توصیه من این هستش که ما سعی کنیم همیشه به یاد خدا باشیم. مشکالت زندگی زیاد هستند و ما برای اینکه بتوانیم آن ها را حل کنیم باید از یک منبع انرژی کمک بگیریم که ارتباط با خدا خواهد بود. هر چه این ارتباط قوی تر شود، مشکالت برای شما کوچک تر خواهد شد. همچنین سعی ِ درمانی خودمان با اخالص کار کنیم در کار کنیم تا هم به درد دنیایمان بخورد و هم به درد آخرتمان. سخن پایانی دارید که با ما و بچه ها در میان بگذارید ؟ خیلی ممنون استاد که وقتتان رو به ما دادید و صبورانه به سواالت ما پاسخ دادید محمد معین قاسم شیرازی محمد طاها سلیمیان ندوشن علیرضا پور ابراهیم laxity spondylolisthesis contraindication indication posture posture manual release trigger point trigger point load فیزیوتراپی 1400 فیزیوتراپی 1400 عکاس 12
تمرینات همراه با اعمال محدودیت در جریان خون (BFRT( علت بهبودی ایجاد شده با افزایش قابل توضیح نبود. پس شاید مکانیزم های جایگزینی در این پدیده نقش داشته باشند که به نوعی عملکرد ماهیچه ها را بهبود می بخشند. نتیجه ی پژوهش های علمی همین مقدار بود .اکنون وارد حوزه ی گزارش بازنگرانه ای از فردی میشویم که حرفه اش به نتایج بستگی دارد. در دهه 1960 ،دانشمندان پس از یک برنامه تمرین بدنی متوجه بهبود میزان تحمل راه رفتن در افراد مبتال به شدند. بطور تصادفی،یک دانش آموز دبیرستانی ژاپنی متوجه شد که پس از مدتی نشستن مداوم در حین شرکت در یک مراسم مذهبی، احساس ناراحتی و تورمی شبیه به آنچه پس از انجام تمرینات داشت را تجربه می کند. در طی 5 سال بعد، او با استفاده از ابزاری چون جریان خون در اندام را محدود کرد و شروع به یک سری تمرینات با استفاده از وزنه )تمرینات ایزوتونیک مقاومتی( در همان اندام کرد. بدلیل استفاده غیر محتاطانه از در این دوره، در نهایت آمبولی ریه را برای او به همراه آورد و باعث بستری شدن وی در بیمارستان شد. 1 :به درد عضالنی گفته می شود که در زمان فعالیت رخ داده و با استراحت برطرف می شود. معموالً نشانه مشکالت جریان خون مثل می باشد اغلب بیمارانی که دارند هنگام راه رفتن در پشت ساق خود احساس گرفتگی می کنند. 2 :به این معنی که گردش خون جانبی شما به هنگام وجود انسداد یا آسیب در شریان ها و یا ورید ها می تواند مسیرهای جایگزینی برای جریان خون پیدا کند. 3 :تمرین باال بردن پاشنه پا در حالت ایستاده 4 :رگ بند: تسمه یا نواری است که مانع عبور جریان خون می شود. BFR تمرینات یا محدود کردن جریان خون : ریشه های اولیه intermittent claudication1 collateral circulation2 claudication با وجود امیدواری فیزیوتراپیست ها، رویکردهای جدید با وعده های بیشتر، به ندرت به نتیجه می رسند. دراین دیدگاه، نویسنده تمرین محدود کردن جریان خون را مورد بررسی قرار میدهد؛ مداخله ای که ادعا میکند برخی ورزش های با شدت کم که در حین پوشیدن کاف فشار خون انجام میشوند می توانند منجر به افزایش قدرت، بهبود عملکرد، ریکاوری کوتاه تر پس از تمرین وکاهش درد شوند. مطالعه متن مقاله چکیده strenuous calf raise3 tourniquet4 tourniquet peripheral artery disease 13
بعدها پس از افتتاح باشگاه بدنسازی خود، این دانش اموز سابق دبیرستانی ژاپنی در حین اسکی صدمه دید و گزارش کرد که هردو مچ پایش شکسته و منیسک و رباط کولترال داخلی زانویش آسیب دیده است. وی به دلیل نیازهای شغلی خود، پیشنهاد جراحی و بستری شدن در بیمارستان را نپذیرفت. در عوض، او تصمیم گرفت که به مدت 2 ماه برای اندام گچ گرفته ی خود تمرینات ایزومتریک همراه با اعمال محدودیت در جریان خون )تمرینات ایزومتریک مقاومتی( انجام دهد. او ادعا کرد پس از انجام این تمرینات به جای آتروفی در اندام گچ گرفته شده؛ هایپرتروفی رخ داده ونتایج عملکردی خوبی نیز بدست آمده است. کاربرد تجاری رویکرد او در طول دهه بعد، متوجه محبوبیت فزاینده ای همراه با درخواست های ثبت اختراع برای تجهیزات و تکنیک ها در تعدادی از کشورها و همچنین درخواست گواهینامه برای متخصصان، شد که به یکی از شاخه های کسب و کار او تبدیل شد. در حال حاضر، کسانی که بدنبال مداخالت مبتنی برعلم، بدون در نظر گرفتن جنبه تجاری آن هستند، باید زنگ هشدار را دریافت کرده باشند. معموال داستان به همینجا ختم میشود اما برخی مطالعات مستقل به ما فرصتی برای فکر کردن می دهند. یکی از اثرات تمرینات مقاومتی، رخداد هایپرتروفی عضالنی است. اثرات هایپرتروفی اغلب با های باالتر و تکرار کمتر حاصل میشود، به خصوص با افزایش ؛ مثالً70 %از ؛ یعنی زیاد و تکرار کم. اما یک فرد بالغ سالم و نسبتاً آموزشندیده نیز میتواند انتظار هایپرتروفی عضالنی با بارهای کمتر از 15 %تا 30 %از را هنگام انجام تمرینات تا ناتوانی ارادی )به عبارتی با انجام تکرار زیاد که منجر به خستگی شود( داشته باشد ؛ یعنی کم و تکرار زیاد همچنین در بیمارانی که درد دارند احتمال رو به رو شدن با یک مسئله را داریم : ممکن است نتوانیم را به اندازه کافی باال ببریم تا از رخداد هایپرتروفی اطمینان یابیم. اگر به این نتیجه رسیدید که درد، ناشی از ضعف عضالنی است، حل این مسئله دشوار است و حتی ممکن است غیرقابل حل باشد همچنین ممکن است در جایی که قدرت عضالنی داریم ولی نباید به مفصل مربوطه وارد کنید، با چالش مشابهی روبرو شوید. ) به عنوان مثال، در شرایط پس از جراحی یا رفع نقص که مفاصل درگیر می شوند(. اما اگر بیماری که درد دارد بخواهد سریعتر بهبود یابد، آیا برای انجام تمرینات مقاومتی باید صبر کنیم تا درد برطرف شود؟ چه می شود اگر درد هرگز از بین نرود؟ هایپرتروفی از طریق اعمال کم شواهدی قابل قبول از یک )یا همان اعمال ( Load Floor Effect low load load load load load (1RM)-1repetition_ maximum1 1RM Osteochondral2 1 :حداکثر وزنی که یک عضله یا یک گروه عضالنی قادر به بلند کردن آن در یک بار تکرار است 2 :نقص Osteochondral : نوعی نقص استخوانی که در آن غصروف مفصلی و بخش استخوان زیرین آن با هم دچار آسیب میشوند load load 14
این بار می توانیم با اعمال کم اما با تکرار زیاد به هایپرتروفی برسیم؛ با کمک تمرین به همراه اعمال محدودیت در جریان خون : Load (BFRT) پس تمرین مقاومتی با بار کم همراه با اضافه کردن محدودیت در جریان خون میتواند هایپرتروفی معادل تمرین مقاومتی با بار باال داشته باشد. مکانیسمها و نتایج انجام به شکل قابل قبول، که در انسان ها بصورت متفاوت تضاهر می کنند، شامل تورم موضعی در سلولهای عضالنی، بهبود عملکرد عصبی موضعی )از طریق افزایش (، بهبود عملکرد عصبی مرکزی )افزایش تحریکپذیری حرکتی قشر مغز( و افزایش سنتز پروتئین ماهیچه ای است. این موارد، منجر به افزایش توده عضالنی می شوند. مشاهده بهبود درعضالت با انجام تمرین پرس سینه )اعمال محدودیت جریان خون در اندام فوقانی( و بهبود عضله با انجام تمرین اسکات )اعمال محدودیت جریان خون در اندام تحتانی( بصورت ، امکان پذیر است . زمانی که در انتهای تمرین عضالت نام برده ضعیف می شوند، در عضالت آن ها که پروگزیمال تر قرار گرفته اند ، افزایش رخداد مکانیسم و افزایش فعالیت خواهیم داشت. تمرینات مقاومتی ، نسبت به تمرینات مقاومتی با باال، با وجود اینکه توده عضالنی را بصورت مشابهی افزایش می دهند، اما قدرت عضالنی کمتری را منجر می شوند. این ممکن است به دلیل بیشتر در تمرینات مقاومتی با باال باشد. همچنین ممکن است منجر به هایپرتروفی در عضالتی گردد که مستقیماً تحت تأثیر نیستند : BFRT BFRT BFRT fiber recruitment1 fiber recruitment pectoral synergist recruitment gluteus maximus Load Load 1 :فراخوانی تارهای عضالنی BFRT 15
در تحقیقات اولیه صورت گرفته در زمینه 1 کننده جریان ،از فشارهای انسداد خون به صورت خودسرانه برای همه شرکتکنندگان استفاده میشد و معموال به مناسب هنگام ورزش یا تفاوت های فردی توجهی نمی شد. فشار الزم برای انسداد خون در یک اندام، بسته به قطر اندام، کاف مورد استفاده و وضعیت بدن )به عنوان مثال، وضعیت دراز کشیدن در مقایسه با نشستن یا ایستادن( متفاوت خواهد بود. فشار الزم برای انسداد خون در یک اندام بسته به تفاوت های فردی و همچنین ساعات مختلف روز نیز متفاوت خواهد بود )مثالً صبح یا ظهر، قبل یا بعد از ورزش و قبل یا بعد از مصرف قهوه(. ناتوانی در شخصی سازی پارامتر فشار انسدادی برای هر فرد، میتواند توضیحی برای افزایش قدرت کمتر و در مقایسه با تمرینات باال باشد. با این حال، در حالی که تمرینات از نظر بیولوژیکی قابل قبول اند، تحقیقات در این زمینه پراکنده و کم است. پس درمانگران باید برای ایمنی فرد و حاصل شدن نتایج مطلوب فشار انسدادی را به طور جداگانه برای هر فرد تنظیم کنند. آنها باید فشار انسدادی یک اندام را در موقعیتی که تمرین در آن اندام انجام می شود اندازه گیری کنند و بیمار تمرین را به صورت درصدی از این فشار، انجام دهد. در اندام تحتانی 40 تا 80 درصد فشار انسدادی اندام موثر است. فشار انسدادی باالتر، ممکن است مطلوب باشد اما ناراحتی موضعی به همراه می آورد. در اندام فوقانی، فشارهای انسدادی پایین )تا 60 درصد فشار انسدادی( می تواند نتیجه مشابهی را به همراه آورد. اندازه گیری فشار انسدادی یک اندام را می توان با سمع کردن شریان های دیستال آن اندام، با کمک یک داپلر دستی ارزان )که در مقایسه با دستگاه سونو داپلر قابل اطمینان است( اندازه گیری کرد. ابزارهای گرانتر موجود، می توانند اندازهگیری فشار انسدادی را به صورت خودکار انجام داده، آن را بر اندام اعمال کرده و در طول تمرین نیز تنظیم شوند. پهنای کاف عامل مهمی در تعیین پارامتر فشار انسدادی است و هر چه کاف پهن تر باشد، فشار الزم برای انسداد اندام کمتر میشود. از مزایای دیگر کاف پهن تر، کاهش ناراحتی موضعی و کبودی می باشد. position اندازه گیری و تنظیم فشار انسداد بهبود عملکرد و بهبودی تمرینات 2 پیششرطی سازی ایسکمیک BFR در داستانی دیگر مشابه با دانش آموز ژاپنی که پیشتر گفته شد، بومیهای آمریکای جنوبی بالفاصله قبل از دویدن در مسافت های طوالنی، جهت بهبود عملکرد هایی به پاهای خود متصل می کردند. در آزمایشهایی که در اواسط قرن بیستم انجام شد، یک رابطه بین مدت و شدت استفاده از با زمان خستگی، برای مسدود کردن کامل خونرسانی )ایسکمی( اندام قبل از ورزش وجود داشت. در ادامه انبوهی از تحقیقات دنبال شد که نتوانست این یافته ها را تکرار کند و این موضوع سال ها در حال بررسی بود. tourniquet tourniquet 1 :فشار الزم برای ایجاد انسداد در اندام 2 :preconditioning ischemic( انجام دورههای کوتاه انسداد جریان خون اندام( BFRT BFRT Load 16
در اواسط دهه 1980 ،پیششرطی سازی ایسکمیک بر روی حیوانات، کاهش انفارکتوس قلبی را در پی داشت. )ممکن است بهبودهای معنی دار، هرچند متناقض و به طور عینی کوچک، در عملکرد ورزشی پس از پیش شرطی سازی ایسکمیک موضعی )مثالً پا در حین ورزش پا( و از راه دور )مثالً بازو در حین تمرین پا( قبل از دوچرخه سواری، شنا و دویدن امکان پذیر باشد(. چه خطری دارد؟ استفاده بی پروای تورنیکت با عوارض جانبی فاجعه باری همراه است؛ من جمله آمبولی. هیچکس نباید در نتیجه تمرینات قدرتی بمیرد. با بررسی مناسب بیماران و انجام بصورت شخصی سازی شده، به طور قابل توجهی عوارض این تمرینات، کمتر گزارش شده است. گفته شده تمرینات بسیار رایج اند. احتماالً، ده ها هزار نفر از بیماران تمرینات را انجام داده اند. با این وجود، درصورتی که احتیاط های الزم صورت بگیرد، گزارش های کمی در رابطه با عوارض جانبی خواهیم داشت. ناراحتی های موضعی در طی ورزش )که اغلب دیده می شوند( و کبودی )که غیرمعمول است، اما نادر نیست( عوارض جانبی جدی هستند، اگرچه همانطور که گفته شد، کمتر گزارش شده اند. مشکالت عروقی بسیار کمتر دیده میشوند، اما بسیار جدی اند. سابقه مشکالت عروقی یا خطر آمبولی در بیماران، یک برای تمرینات محسوب می شود. همچنین نتایج چندین کیس رابدومیولیز3 که منجر به اختالالت کلیوی می شوند، به ما پیشنهاد میکند که تمرینات برای این بیماران نیز باشند. با تکرار 3 یا 4 باره دوره های »5 دقیقه انسداد و 5 دقیقه خونرسانی مجدد« در یک اندام، قبل از تمرین )در مجموع 30 تا 40 دقیقه(، بهبودی اندکی حاصل می شود. هیچ پژوهشی استفاده از ایسکمی را به عنوان مداخله پیشنهاد نداده است چرا که استفاده از آن نتایج ثابتی را به همراه نمی آورد. با تکرار 3 یا 4 باره دوره های »5 دقیقه انسداد و 5 دقیقه خونرسانی مجدد« در یک اندام، پس از تمرین )در مجموع 30 تا 40 دقیقه(، احتماالً در یک محیط تیمی امکان پذیر نیست. حتی با وجود ورزشکاران سازگار و تجهیزات موجود، احتماالً می توان زمان را بهتر صرف کرد. براساس تحقیقات انجام شده، بیماران با درد جلوی زانو که طی ظاهر میشود )یک عالمت ارزیابی که اغلب در بیماران با این وضعیت به کار میگیرند( سریعاً بعد از یک دوره تمرینات ، دردشان کاهش می یابد. به عالوه، این مزیت طی این دوره حفظ شد. امکان دارد تاثیرات کاهش درد ،در مقایسه با حالتی که تمرینات متناسب با وضعیت فرد را با مصرف داروهای مسکن جلو می بریم بیشتر باشد. هرچند، این تحقیق، مقدماتی است و قبل از اینکه بتوانیم با اطمینان به این نتیجه برسیم که دارای یک اثر واقعی است، باید آن را تکرار کنیم. آواز دهل شنیدن از دور خوش است! تاثیرات بر تسکین درد BFR BFR BFR BFR BFR contraindication2 contraindication BFR single-leg squatting1 BFR BFR 1 :اسکات زدن با یک پا 2 :مورد منع مصرف 3 :آسیب عضله که منجر به آزاد سازی میوگلوبین می شود. میوگلوبین اثرات سمی بر روی کلیه می گذارد. 17
از آنجایی که تمرینات آمد نیامد دارند، آیا واقعا می توان آن را موثر دانست؟ BFR خب، شاید تا حدودی. همانطور که پیشتر هم گفتیم، تمرین مقاومتی با بار کم همراه با اضافه کردن محدودیت در جریان خون ) ( میتواند هایپرتروفی معادل تمرین مقاومتی با بار باال داشته باشد. در بیمارانی که نمیتوانند باال را تحمل کنند، تمرینات محدود کردن جریان خون که در آن از کم استفاده میشود، اثرات هایپرتروفی مشابهی دارند. فشاری که در تمرینات بر اندام اعمال می شود، الزم است که حداقل 40 %از فشار انسدادی باشد و میتواند تا 80 %نیز برسد )مقدار آن در دست ها کمتر از پاها می باشد(. کاف های پهن تر برای محدود کردن جریان خون نیاز به فشار کمتری دارند و بهتر تحمل میشوند. استفاده ایمن از این تمرینات نیاز به توجه به موارد ، همچنین شخصی سازی فشار انسدادی وارده بر هر بیمار، نوع تا 80 %از فشار انسدادی را اعمال و حدود ورزش و کاف مورد استفاده را دارد. 75 تکرار برای بیمار تجویز کنید. پس از 30 تکرار اول را هدف بگیرید، سپس 3 ست 15 تایی با همان و وزن قبلی را دنبال کنید )تقریبا حدود 15 %تا 30% از (. ورزش ها را در روزهای متناوب میتوان انجام داد. بعد از مدتی حتی دو بار در روز می توان انجام داد. تغییرات افزایش حجم عضله را باید حداقل بعد از 4 هفته انتظار داشت، اما اصوالً بعد از 8 هفته اتفاق می افتد. پیشرفت به سمت تمرینات مقاومتی با بار باال باید همچنان هدف شما باشد چرا که تمرینات تنها یک گام موقتی اند. شواهد قانع کننده کمی راجع به تمرینات وجود دارند که نشان میدهند میتوانید از عملکرد، ریکاوری و بهبود درد ناشی از آن ها مطمئن باشید BFR BFR fatigue failure1 load load Contraindication load 1_RM2 در عمل بیش از 30 سال زمان برد اما در نهایت به یک فریب بالینی رسیدیم که فقط برای یک سری از بیماران انتخابی کاربردی است؛ لذا آمد نیامد دارد. نکات کلیدی • • • • BFR 1 :استفاده مکرر و شدید از یک عضله که باعث کاهش عملکرد یا شکست آن در اثر خستگی می شود. 2 :Maximum Repetition( حداکثر وزنی که یک عضله یا یک گروه عضالنی قادر است به تنهایی یکبار بلند کند( 18
استدالل های بالینی پیشنهاد شده BFR برای بکارگیری تمرینات پارامتر ها و شرح اندیکاسیون موارد منع مصرف هشدار ها نحوه انجام هدف ما هایپرتروفی است ولی تمرینات با مقاومت باال اندیکاسیون ندارند. تهدیدات عروقی ، اختالالت لخته شدن خون و سایر تهدیداتی که باعث افزایش خطر آمبولی میشوند، اختالالت کلیوی، فشارخون باال )فشارخون سیستولیک یا بیشتر باشد(. کبودی نسبتاً شایع است )خصوصا در اندام فوقانی(. ورزش کردن بسیار طاقت فرسا باشد. فشار انسدادی را در پوزیشنی که بیمار قرار است ورزش را انجام دهد اندازه گیری کنید. در ابتدا، حرکات در روز های متناوب انجام شوند. در نهایت میتواند به 2 بار در روز برسد. باید انتظار داشته باشیم که نتایجی محسوس را حداقل 4 هفته پس از شروع تمرین ببینیم. زمانی که از لحاظ بالینی مناسب است، به تمرینات مقاومتی با باال روی آوردید. فشار تمرین را تنظیم کنید )40 %تا 80 %فشار انسدادی برای اندام تحتانی و30 %تا 60% برای اندام فوقانی(. فشار باالتر ناراحتی بیشتری را برای بیمار به همراه می آورد، اما احتماالً نتایج بالینی بهتری خواهد داشت. ست های دوم تا چهارم : از مشابه با ست اول استفاده کنید، با 15 تکرار و 30 ثانیه ریکاوری بین ست ها. را بسته به عملکرد بیمار در ست اول، افزایش یا کاهش دهید. اگر بیمار به نرسید، افزایش و اگر بیمار در تعداد حرکات به 30 تکرار نرسید، کاهش دهید. ست اول : را در 30 تکرار هدف بگیرید، با سرعت تقریباً1 تکرار در هر 2 تا 4 ثانیه. • • • • • • • • • موارد منع مصرف و هشدارهای ذکر شده، مخصوص تمرینات محدود کردن جریان خون هستند، که عالوه بر مراقبت ها و احتیاط های مرسومی که هنگام تجویز تمرینات مقاومتی بکار گرفته میشوند، در نظر گرفته شده اند. پارامترهای ذکر شده، براساس جدیدترین دستورالعمل های گزارش شده می باشند. زهرا خادمی الهه وفایی خواه محمدطاها سلیمیان ندوشن محمد معین قاسم شیرازی فیزیوتراپی 1400 فیزیوتراپی 1400 فیزیوتراپی 1400 فیزیوتراپی 1400 140 mmHg fatigue failure fatigue failure load load load 19
این عارضه )سندرم دکوروین( به افتخار یک جراح سوئیسی به نام فریتر دکوروین نامگذاری شده است که در سال 1895 اولین گزارش از این بیماری را در ادبیات پزشکی منتشر کرد. اگر در ناحیه انگشت شست دستتان احساس درد و ناراحتی میکنید احتماال شما به سندرم دکوروین دچار شده اید. سندرم دکوروین چیست و راه های درمان آن چگونه هستند؟ سندرم دکوروین زمانی اتفاق می افتد که تاندون های اطراف شست تحریک یا منقبض شوند. تورم تاندون ها و غالف تاندون های شست می تواند باعث درد و حساسیت در قسمت شست گردد. این امر به ویژه هنگام مشت کردن ، گرفتن اشیا یا چرخاندن مچ دست قابل توجه است. هرگونه تورم تاندون ها یا ضخیم شدن غالف منجر به افزایش اصطکاک و درد به دنبال حرکات خاص شست و مچ دست می گردد. سندرم دکوروین عبارت است از التهاب و ضخیم شدن غالف مشترک تاندون عضالت اکستنسور پولیسیس برویس و ابداکتور پولیسیس النگوس در ناحیه مچ دست. التهاب و ضخیم شدگی در غالف مشترک این دو تاندون منجر به تنگ شدن غالف می گردد که این خود می تواند باعث اختالل در حرکت تاندون ها شده ، به طوری که به تدریج تاندون ها نیز درگیر می شوند. سندرم دکوروین یک بیماری دردناک است که تاندون های شست و مچ دست را درگیر می کند. 20
شیوع این سندرم در خانم ها 8 تا 10 برابر بیشتر از آقایان است و در سنین 30 تا 50 سالگی رخ می دهد و در زنان میانسال بیشتر رخ می دهد. از شایع ترین تاندونیت های مچ دست در بین ورزشکاران می باشد و دربین مشاغلی مانند باغبانی، نجاری و... دیده می شود. این سندرم بیشتر در افرادی که سابقه تنیس البو یا گلف البو دارند دیده می شود. برخی از عواملی که ممکن است در ایجاد این سندرم نقش داشته باشند عبارت اند از: آرتریت روماتوئید شکستگی در قسمت انتهایی استخوان رادیوس فعالیت های تکراری در حرکات شست )استفاده بیش از حد از شست( وارد شدن آسیب مستقیم به مچ دست یا تاندون که باعث تشکیل بافت اسکار می شود. درد ممکن است به طرف ساعد یا انگشت شست نیز انتشار پیدا کند. احتمال وجود یک برجستگی کوچک و حساس در نزدیکی باالی مفصل مچ دست درد و حساسیت در ناحیه تحتانی استخوان رادیوس در مسیرتاندون های درگیر)خارج زائده استیلوئید رادیوس( اختالل حسی در پشت انگشتان اشاره و شست اگر به سندرم دکوروین مبتال باشید هنگامی که شست خود را می چرخانید ، هر وسیله ای را می گیرید یا دستتان را مشت می کنید، ممکن است دچار درد شوید. عالئمی همچون سن، بارداری، بیماری های زمینه ای مانند روماتیسم، مراقبت از نوزادان و انجام فعالیت های تکراری مانند کار با موبایل و تبلت در بروز این ضایعه به شدت تاثیرگذار هستند. در این بیماری زمانی که کودک خود را بلند می کنید یا برای برداشتن جسمی از شست خود استفاده می کنید، هم چنین در مواقعی که مچتان را به سمت جلو حرکت می دهید و یا انگشت کوچک خود را خم می کنید احساس درد شدیدی می کنید. تورم ممکن است در ناحیه شست مشاهده شود. این تورم ممکن است همراه با یک کیست پر از مایع در این منطقه باشد. اگر تورم زیادی وجود داشته باشد ممکن است هنگام حرکت در شست و مچ دست • • • • • • • • • • • شیوع علل ایجاد عالئم و نشانه ها 21
تشخیص جهت تشخیص این ضایعه شما باید توسط پزشک یا متخصص فیزیوتراپی تحت معاینات تخصصی قرار بگیرید. یکی از تست های اولیه این ضایعه است که در صورت مثبت شدن آن شما به احتمال زیاد مستعد بروز ضایعه دکوروین هستید. )نحوه انجام تست: شست را خم کرده و در کف دست گذاشته و دست را مشت کرده و به اولنار دیویشن ببرید. اگر درد احساس شد تست مثبت است.( Finkelstein test در سندرم تونل کارپال بیمار بیان می کند که دستش خواب می رود و گزگز می کند ولی در این سندرم این گونه نیست. برای تشخیص این ضایعه استفاده از روش های عکسبرداری رادیوگرافی الزم نیست. (CTS) • • صدایی شنیده شود و احساس لرزش، گرفتگی یا قفل شدگی در مچ دست وجود خواهد داشت. تورم ممکن است در ناحیه شست مشاهده شود. این تورم ممکن است همراه با یک کیست پر از مایع در این منطقه باشد. اگر تورم زیادی وجود داشته باشد ممکن است هنگام حرکت در شست و مچ دست صدایی شنیده شود و احساس لرزش، گرفتگی یا قفل شدگی در مچ دست وجود خواهد داشت. در هنگام حرکت دادن انگشت شست ممکن است احساس گیرکردن یا چسبیدن وجود داشته باشد. اگر در این بیماری جسمی سنگین بلند کنید یا کاری که نیاز به نیروی زیادی دارد انجام دهید درد شما بیشتر خواهد شد. • • • 22
درمان به طور کلی سه مرحله درمان برای دکوروین وجود دارد: 1 .درمان های غیر تهاجمی )اسپلینت ، اولتراسوند و...( 2 .تزریق کورتیکواستروئید 3 .جراحی مرحله 1 و2 را می توان بر اساس شرح حال بیمار و تمایل به تزریق کورتیکواستروئید ترکیب کرد. در تحقیقی نتایج به این صورت بود که هنگام استفاده از اسپلینت بهبودی به 19 درصد می رسد اما هنگام استفاده از اسپلینت با بهبودی به 57 درصد می رسد که نشان می دهد رویکردهای ترکیبی از ارتوز و تزریق کورتیکواستروئید موثرتر از هر یک از مداخالت به تنهایی در درمان این بیماری است. درمان سندرم دکوروین ممکن است در ارتباط با موارد زیر باشد: NSAIDS استراحت تعدیل فعالیت های روزمره جهت کاهش فشار به غالف مشترک تاندون ها و تاندون های درگیر استفاده ازاسپلینت جهت محدود کردن حرکت شست تزریقات استروئیدی تزریق زمانی که دیگر راهکارهای درمانی انجام شده جواب ندادند. جراحی جهت بازکردن غالف مشترک تاندون های درگیر با توجه به اینکه این ضایعه به دنبال بروز التهاب در ناحیه شست دست رخ می دهد، پس جهت درمان آن باید التهاب ناحیه را از بین برد. برای این امر می توان از کمپرس یخ روی ناحیه درگیر استفاده کرد. مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مثل ناپروکسن و ایبوپروفن • • • • • • • • * تشخیص افتراقی استئوآرتریت اولین مفصل کارپومتاکارپال )اصلی ترین تشخیص افتراقی است( شکستگی اسکافوئید و یا استیلوئید رادیوس trigger thumb wartenberg’s syndrome intersection syndrome • • • • • PRP 23
خط اول درمان است که فیزیوتراپیست با انجام فعالیت های تخصصی الکتروتراپی و سایر درمان ها مانند لیزرتراپی و اولتراسوند تراپی نیز می تواند به کاهش التهاب کمک قابل توجهی بکند. فیزیوتراپی در جهت بهبود وضعیت غالف و بهبود حرکت تاندون ها در غالف و ناحیه مچ دست، انجام )درمان های دستی(، تمرینات کششی و طب سوزنی کمک می کند. هم چنین کینزیوتیپ یا تجویز آتل تا حد بسیار زیادی به کنترل التهاب و درد ناحیه مچ دست کمک می کند. بیمار می تواند تمرینات قدرتی و تقویتی را از زمانی که درد فرد به سطح قابل کنترلی رسید شروع کند که تمرینات تقویتی باید درجه بندی شده و خیلی تدریجی باشند؛ یعنی در صورتی تمرین تقویتی پیشرفت می کند که بیمار بتواند تمرین قبلی را به مدت حداقل یک هفته انجام دهد. تمرینات تقویتی شامل: manual therapy Eccentric wrist extension Eccentric wrist flexion Eccentric radial deviation • • • * درمان های دستی )من جمله موبیلیزاسیون( همراه با حرکت ، در کاهش درد، بهبود دامنه حرکتی و بهبود عملکرد بیمار موثر است. تراپیست استخوان های ردیف پروگزیمال مچ را به صورت پسیو به رادیال گالید می برد و از مریض می خواهد به صورت اکتیو انگشت شست را به ابداکشن و ادداکشن در همان جهت رادیال ببرد. انجام موبیلیزاسیون همراه با حرکت در 3 ست 10 تایی و به دنبال آن تمرین با کمک تراباند و همراه با تحریک الکتریکی ولتاژ باال، در مدت شش ماه موثر نشان داده شد. اگر درمان ، درعرض شش ماه اول عالئم شروع شود، بسیاری از افراد به طور کامل پس از دریافت یک دوره تزریق کورتیکواستروئید بهبود می یابند. در صورتی که درمان را زود هنگام آغاز کرده باشید، وخامت عالئمتان باید در عرض 4 تا 6 هفته کاهش پیدا کند. اگر بیماری در دوران بارداری به این سندرم دچار شود، احتماالً عالئم در اواخر دوران بارداری یا شیردهی ناپدید می شوند. • • • * Eccentric Hammer Curl زهرا آذر افزا فیزیوتراپی 1400 flexion Deviation Extension منابع 24
سردرد ضربان داری که هنگام حمله ی میگرن به آن مبتال می شوید؛ می تواند زندگی روزمره شما را مختل کند. احتماالً شما هم هنگام دست وپنجه نرم کردن با سردرد هایی همچون میگرن با جمالتی مثل »سعی کن ریلکس باشی و آرامش خودت رو حفظ کنی« از سوی اطرافیان مواجه می شوید. پس بهتر است بدانید که تنش جسمی و روحی می تواند سردرد را بدترکند؛ اما صرفاً گفتن »آرام باش« به فرد مبتال کمکی به بهبود اوضاع نمی کند. در واقع یک مهارت است و با تمرین،می توان برآن مسلط شد. و یا می رفتید؛ پیشنهاد می کنیم این بار تکنیک بیوفیدبک را امتحان کنید. اما این را هم بدانید که درمان سردرد با این تکنیک نیازمند به زمان بیشتر و تالش خود بیمار است. بیوفیدبک »یا بازخورد بیولوژیکی« نوعی روش درمانی غیر تهاجمی ذهن وبدن است. در این تکنیک شما به حسگرهای الکتریکی متصل می شوید تا بر عملکردهای بدن خودتان مانند ضربان قلب، فشار خون، امواج مغزی، تنفس، تعریق وتنش عضالنی نظارت کنید. اگر تحت استرس باشید این عملکرد ها ممکن است تغییر کنند. در واقع در این تکنیک شما واکنش های بدن خود به استرس وتنش را مشاهده وسعی می کنید آن را اصالح کنید. دستگاه های بیوفیدبک ممکن است به یک مانیتور دارای سیم متصل شوند و یا به شکل یک دستگاه پوشیدنی باشند. الکترودهای متصل اطالعاتی را درباره ی واکنش های غیرارادی وناخودآگاه بدن پس اگر تا کنون در مواجهه با میگرن به سراغ داروهایی همچون روش های زیادی برای کاهش تنش و آرام سازی وجود دارد اما یکی از پیشرفته ترین آنها تکنیک بیوفیدبک است که به عنوان یکی از راهکارهای موثر برای کاهش حمالت شدید میگرن پیشنهاد می شود. بر اساس گزارش این تکنیک می تواند فرکانس وشدت سردرد شما را 45 تا 60 درصد کاهش دهد. Relaxation amitriptyline American Migraine Foundation propranolol بیوفیدبک تراپی چیست؟ 25
شما به استرس جمع آوری کرده و آن را اندازه گیری می کنند. این بازخورد می تواند به تعیین واکنش های الزم برای آرام کردن آگاهانه رفتار شما کمک کند تا بدن و ذهن شما را به حالت آرامش در بیاورد. دستگاه های بیوفیدبک انواع مختلفی دارند. برای درمان میگرن، معموال از دستگاه های زیر استفاده می شود : بیوفیدبک به منظور مشاهده و مانیتور کردن تنش اسکلتی عضالنی استفاده می شود. الکترودها معموالً در اطراف سه عضله ی خاص که تمایل دارند پیش از بروز میگرن منقبض شوند، متصل میشوند. عالوه بر میگرن، بیوفیدبک برای سایر دردها وشرایط مرتبط با استرس مانند ، فیبرومیالژیا، سکته و فشار خون باال استفاده می شود. به عنوان مثال، وقتی فشار یا تنش زیادی در فک خود احساس می کنید، دستگاه بیوفیدبک با صدای بوق و یا چراغ چشمک زن به شما اطالع می دهد. همچنین زمانی که شما آگاهانه از تنش رهایی یابید هم دستگاه به شما اطالع می دهد. این شکل از درمان با ایجاد آگاهی به بدن شما کمک می کند تا بتوانید تنش را تشخیص دهید و آن را تحت کنترل درآورید. به این ترتیب می توانید از بروز سردرد پیشگیری کنید، آن را کاهش داده و یا متوقف کنید. بیوفیدبک مهارتی است که می توانید آن را به تدریج و بدون نیاز به دستگاه در هرکجا استفاده کنید. اما برای تشخیص و کنترل سردرد بهتر است تکنیک بیوفیدبک را در حضور یک فرد متخصص مانند تراپیست و یا روانپزشک انجام دهید. بیوفیدبک چگونه به میگرن کمک میکند ؟ ADHD EMG 26
این عضالت شامل : این عضله روی پیشانی شما قرار دارد. هنگامی که تحتر استرس یا فشار هستید، اخم می کنید ویا نگران می شوید؛این عضله سفت ومنقبض می شود. این عضله در کنار آرواره های شما قرار دارد وهنگاهی که دندان های خود را از شدت عصبانیت یا نگرانی بهم می فشارید، منقبض می شود. روی شانه های شما قرار دارد و زمانی که عصبی ومضطرب هستید ویا تحت استرس های فیزیکی مانند نشستن ویا قوز کردن طوالنی مدت هستید، سفت و منقبض می شود. در درمان با بیوفیدبک سه الکترود به بدن شما متصل می شود. دو الکترود با فاصله مشخص از یکدیگر بر روی عضله ی منتخب قرار می گیرند و الکترود سوم در نقطه ای خنثی روی بدن شما قرار می گیرد تا بعنوان یک نقطه مرجع برای اندازه گیری دقیق پاسخ بدن شما به استرس استفاده شود. در این روش اگرعضالت منقبض شوند، مانیتور صدا یا نور تولید خواهد کرد و تراپیست شما را تحت ورزش های ذهنی ویا تکنیک های ریلکسیشن قرار خواهد داد. در واقع هنگامی که در برابر استرس قرار می گیرید؛ با دیدن عملکرد تنش عضالت؛ می توانید کمک کنید که بدنتان ریلکس شود. در طول درمان، فهمیدن اینکه چه چیزی باعث تحریک تنش عضالنی شده وهمچنین آموختن تکنیک هایی برای شل کردن عضالت منقبض شده؛ می تواند به شما در کاهش دفعات وشدت سردردها کمک کند. بیشتر افرادی که دچار حمالت میگرنی می شوند، دست و پاهای اغلب سرد ومرطوبی دارند. زیرا هنگامی که تحت استرس هستید، رگ های خونی زیر پوستتان منقبض می شوند و این باعث کاهش دما می شود. می تواند تغییرات دمای پوست شما را کنترل کند وبه شما کمک کند از این تغییرات دما آگاه شوید. و اما نوع دیگر بیوفیدبک که برای مدیریت سردرد های میگرنی استفاده می شود، بیوفیدبک یا هست. Frontalis • Masseter • Trapezius • EMG hand warming Temperature training Thermal biofeedback therapy 27
این آگاهی به شما کمک می کند هنگام بروز استرس؛ واکنش های عاطفی و فیزیکی خود را با انجام تکنیک های تغییر دهید. در نتیجه وقتی آرام هستید، رگ های خونی دست و پا منبسط می شوند، جریان خون را بهبود می بخشند و گرم می شوند. بیوفیدبک ممکن است فواید مختلفی برای افرادی که با میگرن زندگی می کنند داشته باشد، اما همه ی افراد نتایج درمانی مشابه ای نخواهند داشت؛ پس نکته مهمی که باید به یاد داشته باشیم این است که، امکان دارد درمان برای یک فرد کارایی داشته باشد و برای فرد دیگری نداشته باشد. نیازمند است که تحقیقات بیشتری روی تکنیک های خاص بیوفیدبک و فواید آن برای میگرن، انجام شود. مطالعه ای در سال 2017 بیان کرد که بیوفیدبک نه تنها فرکانس حمالت میگرنی را کاهش می دهد؛ بلکه شدت آنها را نیز کم می کند. relaxation به گفته کارشناسان، یادگیری مدیریت دمای طبیعی دست ها وپاها می تواند شدت و دفعات سردرد میگرنی را به مرور زمان کاهش دهد. در واقع در این روش درمانی، شما ابتدا از کنترل کردن دمای انگشت اشاره برای مدت 4 هفته استفاده می کنید. هدف از انجام این کار این است که دست ها گرم شوند و گردش خون دست ها افزایش یابد و جریان خون از سر منحرف شود . این کار دوبار در روز انجام می شود. تکرار این کار باعث می شود بدن به آرامش برسد و دست ها را به گرم کردن تشویق کند. بیوفیدبک تراپی ممکن است تسکین فوری ایجاد نکند؛ اما استفاده از آن مزایای متعددی دارد: • یک گزینه درمانی غیرتهاجمی است. • • • • • روشی بی خطر است و تا کنون عوارض جانبی برای آن یافت نشده است. می تواند نیاز به دارو را کاهش داده و یا متوقف کند. می تواند به عنوان یک درمان مکمل، همراه داروها استفاده شود و نتایج را بهبود بخشد. برای زنان باردار خطری ندارد. به شما کمک می کند تا کنترل بهتری برروی سالمت خود داشته باشید. مزایای بیوفیدبک درمانی برای کنترل میگرن 28
همچنین بیوفیدبک از دهه ی 1970 روی کودکان مطالعه شده است و استفاده از آن برای کودکان در هنگام میگرن و سردرد تایید می شود. تاثیرات مثبت آن به طور میانگین 15 ماه و یا بیشتر ماندگار می ماند. اثرات جانبی بیوفیدبک بیوفیدبک به عنوان یک روش غیرتهاجمی با هیچ اثر جانبی شناخته شده است. اما اگر شما مشکل سالمتی ذهنی یا فیزیکی خاصی دارید یا از سرطان رنج می برید؛ حتما با دکتر خود قبل شروع درمان بیوفیدبک مشورت کنید. گفته می شود؛ پیدا کردن شخص مناسب برای انجام بیوفیدبک و کسی که در تکنیک ها مهارت داشته باشد، بسیار حائز اهمیت است. • • • هیچ درمانی عالی نیست حتی بیوفیدبک منابع محدودیت ها لزوما به این معنا نیست که درمان موثر نیست. چون بیوفیدبک به طور معمول بازخورد خوبی ایجاد می کند؛ نشانه های میگرن ممکن است از بین بروند. اگر شما با میگرن زندگی می کنید، با دکترتان مشورت کنید تا تمام محدودیت های شما را بیان کند. افراد با اختالالت شناختی ممکن است که نتوانند تاثیرات کامل بیوفیدبک را دریافت کنند. این به این معناست که ممکن است بیوفیدبک درمان فراگیری نباشد. بیوفیدبک می تواند هزینه بر و وقت گیر باشد؛ در این صورت برای هر سبک زندگی ای سودمند نیست. و در آخر ... در حالی که هیچ درمانی برای میگرن نیست؛ بیوفیدبک نشان داده است که می تواند هم فرکانس و هم شدت میگرن را کاهش دهد. ترکیب این مورد با دارودرمانی و تکنیک های رفتاری، برای خیلی از افراد موثر بوده است. با دکترتان مشورت کنید که آیا بیوفیدبک برای موقعیت شما مناسب است یا خیر. الهه وفایی خواه مبینا هادیان فر فیزیوتراپی 1400 فیزیوتراپی 1400 29
فیبرومیالژیا یک بیماری طوالنی مدت )مزمن( است که باعث درد در سراسر بدن به خصوص عضالت و مفاصل می شود. همچنین می تواند احساس خستگی و عالئم ذهنی مثل مشکالت حافظه را نیز ایجاد کند. از شایع ترین عالئم فیبرومیالژیا، دردهای گستردهای است که معموال بدون فعالیت یا سابقه ضربه ایجاد می شوند. این دردها بیشتر اطراف شانه، لگن و ستون مهرهها خود را نشان می دهند. عالئم دیگری مثل افزایش حساسیت به درد، سردرد و میگرن، سندروم روده تحریک پذیر که باعث درد معده و نفخ می شود، خشکی و ضعف صبحگاهی بدن، مه فیبرو یا مه مغزی که مشکالت مربوط به حافظه هستند، اضطراب و افسردگی و بی خوابی نیز می توانند از نشانههای فیبرومیالژیا باشند. نکته مهمی که نباید فراموش کنیم این است که عالئم ضعف و خستگی عضالنی باید حداقل از شروع به مدت سه ماه متوالی ادامه داشته باشد. همچنین فیبرومیالژیا باعث بروز درد در نقاطی می شود که به آنها می گویند. برای تشخیص بیماری باید حداقل ۱۱ تا ۱۸ نقطه حساس مشخص وجود داشته باشد، البته در برخی افراد این نقاط کمتر از ۱۱ عدد تشخیص داده می شود. مه مغزی درد عضالت درد فک و صورت خستگی بی اختیاری مثانه سردرد اختالل حافظه اختالل گوارش بی خوابی خب حاال سوالی که پیش میاد اینه که عالئم شایع فیبرومیالژیا چیه؟؟؟ Tender Points 30
سوال دیگه اینکه چه چیزی باعث میشه که به فیبرومیالژیا مبتال بشیم ؟؟؟ دلیل قطعی این بیماری هنوز شناخته نشده است اما برخی کارشناسان معتقدند جهش های ژنتیکی در ژن های انتقال دهندههای عصبی در مغز، که سیگنال های درد را به بدن ارسال و دریافت می کنند ممکن است باعث فیبرومیالژیا شود. برخی دیگر معتقدند که سطوح غیر طبیعی برخی از مواد شیمیایی در مغز و تغییر در نحوه پردازش پیام های درد در بدن توسط سیستم عصبی مرکزی دلیل است. گروه سومی هم معتقدند این عارضه توسط آسیب های فیزیکی یا احساسی مانند تروما، عفونت یا استرس ایجاد می شود. عوامل خطر برای فیبرومیالژیا چیه میشه ؟؟؟ کنیم ؟؟؟ چه چیزی باعث تشدید این بیماری و باید به چه چیزایی بیشتر دقت سن : افراد باالی ۴۰ سال بیشتر در معرض ابتال هستند، البته ممکن است افراد در هر سنی به آن مبتال شوند. جنسیت : این سندروم در خانم ها شایع تر است. افرادی که مبتال به بیماری های مزمن مثل استئوارتریت، افسردگی و اختالالت اضطرابی هستند بیشتر در معرض ابتال اند. به طور کلی هرچیزی که استرس شما را افزایش دهد باعث تشدید بیماری میشود مثل استرس عاطفی، عدم دریافت مواد مغذی کافی، تغییرات هورمونی، عدم خواب کافی، تغییرات آب و هوایی و... افرادی که دچار عفونت، استرس و تروما هستند. 31
چجوری میتونیم این بیماری رو دقیق تشخیص بدیم ؟؟؟ متاسفانه هیچ آزمایشی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد و تشخیص به صورت افتراقی می باشد. البته ممکن است پزشک از آزمایش خون برای رد سایرعلل شایع خستگی مانند کم خونی یا مشکالت تیروئید استفاده کند. به طور کلی تشخیص این بیماری به علت تشابه عالئم با موارد زیادی از بیماری های جسمی یا روحی، شرح حال و شکایت مبهم بیماران و نبودن فاکتورهای آزمایشگاهی تشخیصی، در بسیاری از موارد به درستی تشخیص داده نمی شود. نسبتاً بیماری های زیادی داریم که با فیبرومیالژیا عالئم مشترک دارند مثل سندروم درد میوفاسیا، انواع بیماری های روماتیسمی، اختالالت متابولیک، نوروپاتی، دردهای ناشی از آسیب مهره ها یا بیرون زدگی دیسک. برای درک بهتر، سندروم درد میوفاسیا را بررسی می کنیم که یک بیماری مزمن مربوط به درد است. در این بیماری فشار روی نقاط حساس عضالت، سبب درد در قسمت های به ظاهر نامربوط بدن می شود که به این نوع درد، دردهای ارجاعی می گویند )که در فیبرومیالژیا عموماً درد های ارجاعی نداریم( عالئم این بیماری عبارت است از درد عمیق عضالت، دردی که ادامه دار باشد یا بدتر شود )که در فیبرمیالژیا درد گاهی کم و گاهی زیاد می شود( تشکیل گرهی حساس در عضله پس از آسیب یا استفاده مفرط از عضالت که نقاط ماشه ای ) ( نام دارند ) برخالف فیبرومیالژیا که عضالت بدون دلیل دردناک هستند( و مشکالت خواب. به همین دلیل دقیقاً مشخص نیست که چه تعداد از افراد مبتال هستند. البته برخی تخمین ها نشان می دهد که تقریباً ازهر 20 نفر یک نفر مبتالست و این آمار در حال حاضر رو به افزایش است. داخل جواب سوال قبل گفته شد که به علت تشابه عالئم، ممکنه تشخیص اشتباه داده بشه، خب حاال سوال اینه که فیبرومیالژیا ممکنه با کدوم بیماری ها اشتباه گرفته بشه؟؟؟ trigger point 32
از شایع ترین محل های اولیه این درد، پشت کتف است که با پیشرفت بیماری، درد به پشت یا بغل گردن، پشت یا جلو قفسه سینه و از همه مهم تر به شانه، بازو و حتی انگشتان دست هم می رسد. درد این بیماری با سرما و استرس بیشتر می شود و با گرما و آرامش کمتر می شود. این درد ها معموال شب ها و با دراز کشیدن بیشتر می شود و با فشار دادن و ضربه زدن به نقاط دردناک، درد کاهش می یابد )درست برخالف فیبرومیالژیا(. مرحله ی اول مرحله ی مهمی است که فیزیوتراپی برای کاهش و جلوگیری از پیشرفت بیماری نقش اساسی دارد. به علت آستانه ی درد پایین این افراد نوع، شدت، نحوه ی ورزش و فیزیوتراپی می تواند عالئم بیماری را بدتر یا بهتر کند. با توجه به ناشناخته بودن یک علت واحد در این اختالل، نیاز به درمان چند جانبه روحی و جسمی و زمان طوالنی در پروسه های درمانی داریم. درمان این اختالل از چالش های بزرگ پزشک و بیمار می باشد. درمان موفق این اختالل مستلزم کار تیمی درمانی ) تیم ورک( شامل پزشک ارتوپد، روانپزشک، فیزیوتراپ، روانپزشک بالینی و ... است که متاسفانه در کشورما، این نحوه درمان خیلی تعریف نشده است. البته نحوه درمان برای هر فردی متفاوت است ولی به طور کلی ۴ مرحله اصلی درمان عبارتند از: برخی پژوهش ها حاکی از آن هستند که سندروم درد میوفاسیا ممکن است در برخی از افراد منجر به فیبرومیالژیا شود. خوب تا اینجای حرفامون تا حدودی با بیماری فیبرومیالژیا اشنا شدیم، حاال برای درمان این بیماری چه راهکارهایی داریم ؟؟؟ خب در اینجا سعی می کنیم درمان های غیردارویی رو گسترده تر توضیح بدیم!!! درمان های غیردارویی که فیزیوتراپیست حرکات کششی و تمریناتی برای شل کردن و تقویت عضالت و مفاصل ارائه می دهد. درمان های روان شناختی به کمک متخصص سالمت و روان. درمان دارویی مثل مسکن های کم عارضه، داروهای ضد اضطراب و... عملکرد روزانه )اگر عالئم شدید باشد به کمک کاردرمانگر فرد می تواند برنامه روزمره خود را دنبال کند(. 33
روش های فیزیوتراپی برای کاهش درد ناشی از این بیماری عبارتند از: درمان های الکتریکی و حرارتی، درمان های دستی و تمرین درمانی. درمان های الکتریکی و حرارتی مانند سرما درمانی برای کاهش دردهای مزمن تر و کاهش سفتی عضله، گرمادرمانی شامل گرمای سطحی برای کاهش درد و گرمای عمقی برای کاهش درد و بهبود انعطاف پذیری بافت نرم. انواع تحریکات الکتریکی شامل تنس، دیادینامیک، یونتوفروز و مگنت تراپی تمرین های هوازی در کاهش نشانه های رایج بیماری بسیار موثر است. برای شروع تمرین باید میزان و زمان آن به تدریج و به کندی افزایش یابد تا در بهبود عالئم موثر باشد. بهترین تمرین برای این افراد حرکت های کششی عضالت و نرمش های ایزومتریک، پیاده روی در سطوح صاف و از همه موثرتر ورزش در آب است. این بیماران بیست تا سی درصد از افراد سالم ضعیف ترند و نیاز به تمرینات تقویتی استاتیک و داینامیک نیز دارند. نکته ی مهم این است که حداکثر از شصت تا هفتاد درصد میزان انرژی فرد در انجام تمرین ها استفاده شود. نکته ی دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که در هر جلسه ی درمانی هرگز نباید بیش از پنج نقطه ی حساس درمان شود! درمان های دستی مثل ماساژ )ماساژهای فشاری برای رفع درد این افراد معموال باعث تشدید درد می شود. در صورت لزوم بهتر است از انواع ماساژهای ریلکس کننده و بدون فشار روی عضالت استفاده شود( آزادسازی مایوفاشیال و منیپولیشن ستون مهره ها و ... فاطمه زارع فیزیوتراپی 1400 منابع + 34
اوزون یک ترکیب شیمیایی طبیعی است که از سه اتم اکسیژن با ساختارحلقوی تشکیل شده است.این ترکیب می تواند بیشترانرژی فرابنفشی را که خورشید ساطع می کند جذب کند؛ بنابراین یکی از مهم ترین گازها دراستراتوسفرشمرده می شود. همچنین می توان به طورمصنوعی با قراردادن اکسیژن دو اتمی ) ( در معرض تخلیه الکتریکی با ولتاژ باال اوزون تولید کرد که به شکل گازی بی رنگ و با بوی مشخص ظاهرمی شود. درنتیجه، اوزون در استراتوسفرهم برای ساختارحرارتی استراتوسفر وهم برای سیستم اکولوژیکی که از حیات درسطح زمین پشتیبانی می کند، ضروری است. با این حال، در سطح زمین، »اوزون« یک آالینده مضراست. در مقایسه با اکسیژن، اوزون 10 برابر محلول در آب و 6.1 برابر متراکم تر است. نیمه عمر آن 40 دقیقه دردمای 20 درجه سانتیگراد است و یک ترکیب بسیار ناپایدار است که به اکسیژن خالص تجزیه می شود. اصال اوزون چیه؟ O2 35
از چه زمانی فهمیدیم اوزون خاصیت درمانی داره؟ آیا اوزون تراپی مورد تایید همه می باشد؟ اوزون درمانی یا اوزون تراپی چی هست؟ اوزون از چه روش هایی وارد بدن میشه؟ درسال 1916 ،در طول جنگ جهانی اول، به دلیل خواص ضد میکروبی خود درترمیم زخم در بیمارستان نظامی ملکه الکساندرا درلندن استفاده شد. از آن زمان، برای بیش از 100 سال در پزشکی مورد استفاده قرار گرفته و به طورگسترده مورد مطالعه قرارگرفته است. سرانجام اوزون درمانی به عنوان یک روش درمان پزشکی درقرن 19 معرفی شد. درسال 2019 ،سازمان غذا و دارو ) ( اعالم کرد که اوزون سمی است و هیچ کاربرد پزشکی اثبات شده ای ندارد. با این حال، برخی از تحقیقات منابع معتبر دریافته اند که اوزون ممکن است برای درمان پزشکی با تحریک سیستم ایمنی استفاده شود. همچنین استفاده از اوزون برای ضد عفونی کردن و درمان طیف وسیعی از بیماری ها امکان پذیر است. اوزون درمانی به فرایند تزریق گاز اوزون به بدن برای درمان بیماری یا زخم اشاره دارد. تزریق گاز به بدن روش های مختلفی دارد و حتی می تواند به نقاط مختلف بدن تزریق شود. درادامه توضیحات بیشتری در این مورد ارائه می دهیم. استفاده از اوزون پزشکی روش های مختلفی دارد؛ شامل استفاده موضعی، نفوذی و سیستمیک: استفاده موضعی از اوزون را می توان با استفاده از آب دارای اوزون ویا روغن های دارای اوزون برای تأثیر برروند بهبود یا القای اثر میکروب کشی تعریف کرد. - متاسفانه خیر. بیش از 100 سال است که اوزون به دلیل ویژگی های میکروبیولوژیکی در پزشکی با موفقیت مورد استفاده قرارگرفته است. O3 O3 FDA 1 36
اشکال نفوذی اوزون، برای درمان چندین بیماری اسکلتی عضالنی مانند آرتریت، میوزیت، فاشیاتیس،تاندونیت، نوریت یا درد مایوفاشیال استفاده می شود. 2 گاز اوزون را می توان به صورت سیستمیک با استفاده از تکنیک های مختلف، از جمله اتوهموتراپی، دم کردن رکتوم )تنقیه(، اکسیژن )کیسه(، روغن زیتون یا آفتابگردان اوزون دار استفاده کرد. 3 یک نمونه ازاشکال نفوذی اوزون تراپی، استفاده از اوزون عضالنی در سطوح پاراورتبرال برای درمان کمردرد مزمن، اپی کندیلیت، پلی آرتریت حاد و مزمن )اینترفاالنژیال، مفصل ساکروایلیاک، لگن و زانو(، سندرم تونل کارپال و درد مایوفاسیال است. البته در این روش، گازاوزون اغلب قبل از تزریق با اکسیژن مخلوط می شود. در روش سیستمیک گاهی پزشک خون فرد را با اوزون مخلوط میکند و دوباره آن را تزریق میکند. این فرآیندی است که به عنوان اتوهموتراپی شناخته می شود. آخرین تحقیقات، ایمنی و اثربخشی درمان را در سناریوی پیچیده مدیریت اختالالت اسکلتی عضالنی به تصویر میکشد. تا به امروز بسیاری از مطالعات ، درمان با را به عنوان یک گزینه درمانی مؤثردرمدیریت چندین اختالل اسکلتی عضالنی پیشنهاد کردهاند. یکی از قوی ترین مولکول های اکسیدکننده در طبیعت درنظرگرفته می شود. اگرچه درغلظت های باال به سرعت به اکسیژن معمولی تجزیه می شود اما دوزهای پایین ، می تواند در تنظیم سنتزپروستاگالندین، آزادسازی برادی کینین و افزایش ترشح ماکروفاژها و لکوسیت ها نقش داشته باشد. همچنین چندین مطالعه انجام شده در بیماران کمردرد ) (، چشم انداز های خوبی برای درمان های محافظه کارانه فتق یا بیرون زدگی دیسک و سندرم جراحی ناموفق کمر نشان داده است. گزارش شده است که درد زانو به طور موثری پس از تجویز داخل مفصلی در بیماران مبتال به استئوآرتریت زانو ) (، کاهش می یابد. اما کاربرد های اوزون تراپی چیه؟ O3 O3 O3 O3 O3 Knee OA LBP 37
به طور مشابه، اختالالت تاندونی هدف بالقوه دیگری برای اوزون درمانی است که اخیراً مورد توجه قرار گرفته است. همینطور، نتایج امیدوارکنندهای حتی دربیماریهای روماتیسمی گزارش شده است. دمیدن رکتال یا اتوهموتراپی نیز دارای پروفایل ایمنی باال و نتایج مثبت تشویقکننده درفیبرومیالژیا می باشد. بر اساس تحقیقات انجام شده توسط منبعی معتبردرسال 2018 ،هنگامی که اوزون با مایعات بدن تماس پیدا می کند، واکنش های حاصله ،پروتئین ها و گلبول های قرمز بیشتری را تشکیل می دهد. این فرایند باعث افزایش سطح اکسیژن دربدن شما می شود. اوزون درمانی همچنین ممکن است فرآیندهای ناسالم بدن شما رانیز مختل کند. یک تحقیق کارآزمایی تصادفی کنترلشده ) ( اخیر، اثربخشی درمان را در بیماران مبتال به سندروم گیرافتادگی شانه ارزیابی کرده و نشان داده که ممکن است در صورت منع مصرف کـورتیکواستروئیدها، اوزون تراپی به عنوان یک درمان جایگزین جذاب درنظرگرفته شود. عالوه براین، نتایج مثبتی پس ازدرمان تزریقی اوزون در بیماران مبتال به آرنج تنیس بازان ) ( که به درمان معمولی پاسخ نمیدهند، مشاهده شده است. RCT O3 O3 Tennis elbow 38
مطالعات نشان داده است که اوزون تراپی می تواند موارد زیر را غیرفعال کند: برخی محققان نیز دریافته اند که اوزون درمانی می تواند، با تعدیل پاسخ سیستم ایمنی و معکوس کردن کمبود اکسیژن در بدن، با بیماری هایی از جمله سرطان مبارزه کند. تقویت سیستم تنفسی غیرفعال کردن باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها، انگل ها و مخمرها تحریک سیستم ایمنی بدن بهبود سیستم گردش خون، با تمیز کردن شریان ها و وریدها تسکین درد در زخم ها و شکستگی ها محدود کردن آسیب سکته مغزی کاهش ریتم غیر طبیعی قلب بهبود عملکرد مغز و حافظه بهبود زخم های عفونی سارس زخم های دیابتی اختالالت گردش خون فیبرومیالژیا محدود کردن آسیب سکته مغزی بیماری الیم روماتیسم و آرتریت بیماری های ویروسی + + + + + + + + + + + + + + + + + درمان ترکیبی با استفاده از اوزون ،اثرات هم افزایی را درچندین بیماری اسکلتی عضالنی نشان داده است. عالوه بر این، تزریق اوزون در مقایسه با تزریق استروئید، کارایی باالتری در درمان تاندینوپاتی ساب آکرومیال از خود نشان داده است. به عنوان مثال، اوزون درمانی همراه با شاک ویو ) ( تاثیر زیادی در درمان تاندونیت شانه کلسیفیه کننده داشته است. درمان ترکیبی اوزون؟! مزایای اوزون تراپی چیا هستن؟ Shock wave 39
عوارض هم داره؟ باالخره هرروش درمانی در کنار مزایا یک سری معایب و عوارضی هم دارد. عوارض جانبی مرتبط با اوزون تراپی بسته به نوع درمانی که فرد دریافت می کند، می تواند متفاوت باشد. گفتیم که یکی از روش های اوزون درمانی، دمیدن گاز در بدن است. اگر فردی اوزون را از طریق راست روده دریافت کند، ممکن است ناراحتی، گرفتگی و احساس نیاز به دفع گاز را تجربه کند. البته این عوارض موقتی هستند. عوارض جانبی جزئی عبارتند از تهوع، سردرد، خستگی، اپی فورا )تولید بیش از حد و ریزش اشک از چشم( و تحریک دستگاه تنفسی فوقانی، آبریزش بینی، سرفه و استفراغ. همچنین، گزارش شده است که واکنش واگ یک اثر نامطلوب است که با درد درهنگام نفوذ اوزون همراه است. بنابراین، توصیه می شود برای جلوگیری از چنین عوارض جانبی )به ویژه در غلظت های باال( اوزون بصورت آهسته تجویز شود. هرگز نباید اوزون را استنشاق کرد. اگر وارد دهان، بینی یا چشم شود، می تواند بسوزد و باعث سرفه، حالت تهوع، استفراغ یا سردرد شود. قرار گرفتن در معرض مقدار زیاد اوزون می تواند منجر به عوارض تنفسی شود. گاز اوزون زمانی که استنشاق شود مضر است و منجر به تحریک ریه و گلو، سرفه و تشدید عالئم آسم می شود. قرارگرفتن طوالنی مدت در معرض این گاز می تواند منجربه آسیب شدید ریه شود و کشنده باشد. در مسمومیت با اوزون، بیمار باید درازبکشد، اکسیژن مرطوب را استنشاق کند و اسید اسکوربیک )ویتامین ( و ویتامین مصرف کند. گزارشهایی از استفاده از اوزون وجود دارد که منجر به آمبولی هوا، عفونتهای خونی و از دست دادن میدان بینایی دو طرفه پس از دریافت اوزون تراپی شده است. حتی مقادیر کمی اوزون می تواند ریه ها و گلو را تحریک کند و در نتیجه باعث سرفه، تنگی نفس و آسیب به بافت ریه شود. - بله! C E o3 40
آیا همه افراد می تونن از اوزون تراپی استفاده کنن؟ سخن آخر: البته که دراین روش درمانی موارد منعی وجود دارد. در مقابل، سایر عوارض جانبی ممکن است مربوط به یک روش تجویز نادرست باشند، از جمله بحران واگ، درد، هماتوم در محل تزریق، عفونت های موضعی و حتی مرگ! در این زمینه، سونوگرافی اخیراً به عنوان یک تکنیک غیرتهاجمی و بالدرنگ پیشنهاد شده است که می تواند تزریق را هدایت کند و به پزشک این امکان را می دهد تا منطقه مورد نظر را به طور دقیق هدف قرار دهد و بر کاهش میزان انتشار گاز در بافت ها نظارت داشته باشد. اوزون درمانی پتانسیل امیدوار کننده ای را به عنوان یک گزینه درمانی جایگزین یا مکمل برای شرایط مختلف پزشکی نشان داده است. این روش درمانی که یک روش پزشکی جایگزین باهدف استفاده از گاز اوزون می باشد، به دلیل نگرانی در مورد اثربخشی و ایمنی آن همچنان بحث برانگیز است. چون به هر حال گاز اوزون برای انسان سمی است وتحقیقات کمی درمورد ایمنی اوزون درمانی انجام شده است. با این حال تحقیقات همچنان در حال انجام می باشند. بیمارانی که از کمبود آنزیم گلوکز_6 دهیدروژناز فسفات ) ( رنج می برند )بیماری فاویسم( برای درمان اوزون منع مصرف دارند. سایر موارد منع مصرف عبارت اند از پرکاری تیروئید کنترل نشده، ترومبوسیتوپنی، مشکالت قلبی عروقی، تشنج، کم خونی شدید، میاستنی گریویس شدید، آلرژی به اوزون، سکته قلبی اخیر، خونریزی از هر اندامی و مسمومیت حاد با الکل. عالوه براین، اوزون درمانی در هنگام بارداری توصیه نمی شود، زیرا به طور کامل آزمایش نشده است. برای اطمینان ازایمنی، غلظت باید در محدوده خاصی تنظیم شود. غزل روشنگر فیزیوتراپی 1400 منابع G6PD O3 O3 41
آرتریت یک بیماری التهابی است که مشخصه آن تورم، التهاب، سفتی، محدود شدن حرکات و درد میباشد. هر دوی آنها باعث خرابی مفصل و غضروف های اطرافشان میشود و درد و محدودیت حرکات مفصلی را به دنبال خود دارند. استئوآرتریت ) ( از دسته دژنراتیو و شایع ترین نوع آرتریت ها در جهان میباشد. آرتریت روماتوئید ) ( از دسته التهابی بوده و بعد از استئوآرتریت شایع تریت نوع آرتریت است. بررسی ویژگی های استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید زانو و فرایند درمان آن ها. آرتریت های دژنراتیو آرتریت های التهابی دو گروه عمده طبقه بندی آن عبارتند از: هدف ما : 1 2 OA RA 42
Knee RA • اولین نشانه های درد، تورم مفصل و سفتی که در مراحل اولیه بیماری اتفاق میافتد، در نتیجه ادم و التهاب کپسول مفصلی رخ داده، که این فرایند موجب افزایش ضخامت غشاء سینوویال میشود. تجمع مایع، بافت های نرم اطراف مفصل را تحت کشش قرار میدهد، تاندون ها در اثر فشار زیاد دچار تخریب شده و درون مفصل بی ثباتی و » « را خواهیم دید. زمانی که عضالت اطراف مفصل به حالت انقباض در میآیند، بر روی بافت های ملتهب شده فشار وارد می شود، بنابراین بیمار استفاده از مفصل را بسیار محدود کرده و در نتیجه آتروفی اتفاق میافتد. شدت آرتریت روماتوئید میتواند در سطح متوسط و ابتدایی باشد یا در سطح شدید و مخرب که به سرعت پیشروی میکند. ثابت شده است که در سطح شدید، آرتروپالستی کامل زانو موفق ترین درمان بوده که باعث کاهش درد زانو و بهبود عملکرد میشود. از آنجایی که این بیماران پتانسیل بیشتری برای عوارض دیررس دارند، بسیاری از مالحظات مهم در مورد ارزیابی قبل از عمل و تکنیک های جراحی باید در نظر گرفته شوند تا نتیجه بهتری از آرتروپالستی ببینیم. نگه داشتن زانو در حالت نیمه فلکشن باعث میشود بیشترین فضا را در حفره سینوویال داشته باشیم و بیمار درد کمتری را در اثر فشار مایع داخل مفصلی احساس کند و اگر بیمار پایش را طوالنی مدت در این وضعیت نگه دارد میافتد. laxity contracture deformity درمان پیشنهادی در RA: total knee arthroplasty 43
Physiotherapy in RA سرما و گرما درمانی، تحریک الکتریکی یا ، اولتراسوند، آب درمانی، استراحت یا آتل بندی)برای قرار دادن مفصل در وضعیت مطلوب در حالت استراحت(، ماساژ درمانی، ورزش درمانی. فیزیوتراپی: احتمال وقوع استئوآرتریت با افزایش سن زیاد میشود. در ۱۲ تا ۱۶ درصد از افراد مسن تر از ۶۵ سال در ایاالت متحده آمریکا، این بیماری تشخیص داده شده است. استئوآرتریت تیبیوفمورال میتواند در داخل یا خارج زانو اتفاق بیفتد و احتمال وقوع در قسمت داخل ۹ برابر بیشتر است. جنو والگوس اغلب همراه با افزایش هیپ اداکشن و اورژن پا میباشد، در صورتی که جنو واروس اصوالً همراه با کاهش اداکشن و افزایش اینورژن در پا میباشد. راستای استاتیک اندام تحتانی مشخص میکند که درگیری زانو در کدام قسمت است. درصورتی که مدیال استئوآرتریت داشته باشیم » « و درصورتی که لترال استئوآرتریت داشته باشیم » « اتفاق میافتد. Knee OA • genu varus genu valgus TENS 44
درمان پیشنهادی در OA: استامینوفن به وفور برای استئوآرتریت عالمت دار با درد مالیم تا متوسط استفاده میشود. داروهای غیر التهابی غیر استروئیدی » « در درد های متوسط مؤثر تر اند، اما عوارض جانبی آن روی معده تاثیرات مخربی می گذارد. داروهای جدیدتر و مخصوصا مهارکننده ها ) (، تاثیر های سنتی را دارند و روی معده تاثیر کمتری می گذارند. ترکیبات دیگری از جمله ، و ، قدرت اثر کمتری از ها دارند. شواهد کمتری نشان می دهد که مداخالت غیر دارویی میتوانند مفید واقع شوند، با این حال بسیار وسیع اند. در هر صورت موثرترین آنها شامل آموزش به بیمار، و ورزش می باشد. گفته شده است که گرما درمانی، ، و درمان دستی مناسب اند و از آنجایی که شرایط بیماری به مرور زمان تغییر میکند باید به صورت دوره ای وضعیت بیمار را بررسی کرده و درمان مخصوص هر دوره را ارائه دهیم. relief and treatment Physiotherapy in OA NSAID cyclooxygenase cox-2 coxibs NSAID NSAID chondroitin glucosamine sulfate diacerein sulfate self_management TENS acupuncture فیزیوتراپی: زهرا خادمی فیزیوتراپی 1400 + منابع 45
فیزیوتراپی روشی درمانی با گستره وسیعی از تکنیک ها می باشد. شاید بتوان گفت یکی از دالیلی که در جوامع امروزی، فیزیوتراپی، درمانی کارآمد شمرده می شود، همین گستردگی آن است. به طورکلی در این روش نوعی فشار خارجی بر روی اندام مورد نظر به منظور اهدافی مشخص اعمال می شود. این کار موجب اعمال فشار به سیستم گردش خون و لنف و در نتیجه افزایش گردش خون و افزایش فعالیت سیستم یکی از زیر مجموعه های می باشد و یکی از کاربردی ترین تکنیک ها در بحث آزادسازی ها و کردن عضالت است که در ادامه مطلب توضیحات بیشتری در این مورد ارائه خواهد شد. وریدی و لنفاوی می شود که در ادامه مطلب به فواید درمانی بیشتری اشاره خواهد شد. در این دست تراپیست است که فشار را به بدن بیمار وارد می کند. ولی در ، تراپیست به وسیله برخی تجهیزات و دستگاه ها فشار را اعمال می کند. تکنیک های کامپرشن به دو صورت انجام می شوند: به صورت دستی با استفاده از تجهیزات manual compression instrumental compression یکی از تکنیک های مورد استفاده در فیزیوتراپی می باشد که در این مطلب قصد داریم بیشتر با آن آشنا شویم. compression technique manual compression instrumental compresion manual release trigger point compression Ischemic compression tecniques واژه شناسی : 46
تجهیزات مورد استفاده در Instrumental Compression Techniques به طور کلی تجهیزاتی که در این روش از آنها استفاده می کنیم عبارت اند از : امروزه تجهیزات و دستگاه ها بخشی جدانشدنی از روش های درمانی است. با پیشرفت علم و تکنولوژی روز به روز گام های بزرگ و رو به جلویی در حوزه درمانی برداشته می شود. در مورد جورابهای کامپرشن باید گفت که اکثر این جوراب ها به صورت ساق بلند میباشند و رایج ترین نوع آن جوراب هایی هستند که تا زانو باال میآیند. این جوراب ها با اعمال فشار موجب تسهیل گردش خون و بهبود اکسیژن رسانی به بافت ها و عضالت می شوند و همچنین موجب می شوند سیستم لنفاوی در سطح باالیی فعالیت کند،که این پدیده به کاهش تورم و ادم کمک می کند. همچنین این جوراب ها در درمان واریس نیز میتوانند مفید باشند. مقدار فشاری که این جوراب ها به پا وارد میکنند به سه دسته تقسیم میشود: جوراب ها با فشار که فشرده سازی پایینی دارند، بدون نسخه نیز در دسترس هستند و برای افرادی که مدت زمان زیادی در طول روز در حال ایستادن هستند و یا افراد باردار، گزینه مناسب تری میباشند. در این حالت اندام مورد نظر درون یک کاف قرار می گیرد و هوا با فشار توسط دستگاهی به داخل این کاف فرستاده شده و موجب اعمال فشار به اندام می شود. یکی دیگر از روش ها استفاده از دستگاه های بادی می باشد که اصطالحا به این روش، می گویند. low vasotrain compression theapy 47
دستگاه شامل پارامترهای متفاوتی، همچون مدت زمان درمان و میزان فشار وارده به اندام می باشد. دراین حالت با توجه به تنظیمات دستگاه، کاف به طور مداوم پر و سپس خالی میشود و فشار معینی بر روی دیواره رگ ها وارد میکند که موجب افزایش گردش خون میشود. این روش در ورزشکاران به خصوص بعد از تمرینات سنگین، بسیار رایج است. همانطور که گفتیم، کامپرشن موجب افزایش و بهبود گردش خون و لنف و بهبود اکسیژن رسانی می شود و به مساوات آن تاثیرات فراوان دیگری نیز بر روی فعالیت های بدن میگذارد، از جمله این تاثیرات عبارت اند از : فواید و تاثیرات تکنیک های کامپرشن : کاربرد ها : بهبود متابولیسم سلول ها تسهیل دفع مواد زائد و سموم از بدن بهبود اختالالت خواب پیچ خوردگی های مچ پا بعد از جراحی ها زخم های ایجاد شده به علت دیابت بیماریهای مفصلی از جمله استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید و ... التهابات و تورم در مفاصل بهبود و افزایش دامنه حرکتی بهبود و افزایش قدرت و عملکرد در ورزشکاران حرکت دادن ادم و کاهش التهاب و تورم بافت ها تحریک هورمون های بدن و ترشح طبیعی اندورفین و در نتیجه ایجاد آرامش در بدن + + + + + + + 48
موضوع مهمی که وجود دارد، استفاده از بعد از جراحی میباشد. در حالت عادی، در فعالیت های روزمره مانند راه رفتن، انقباضات منظم و سپس شل شدن عضالت ساق پا، موجب کمک به بازگشت خون وریدی پا ها به قلب میشود. در شرایطی مانند دوره بی تحرکی بعد از جراحی، این بازگشت خون کاهش مییابد و میتواند منجر به نارسایی وریدی و همچنین لخته شدن خون شود. در این زمان استفاده از تکنیک های فشرده سازی میتواند به بهبود گردش خون و جلوگیری از تجمع خون در پا ها کمک کند. این حالت در شرایطی دیگر مانند کاهش تحرک ناشی از سبک زندگی، آرتروز، شکستگی ها و ... نیز می تواند رخ دهد. همچنین در حال حاضر تحقیقاتی در جریان هستند که نشان از تاثیر تکنیک های کامپرشن بر گردش خون و رفع اختالل تعادل در بیماران دیابتی دارد. باید توجه کرد که هر روش درمانی، موارد منع مصرفی نیز دارد که عدم رعایت این موارد نه تنها موجب بهبودی نمی شود، بلکه باعث به وجود آمدن مشکالت جدی تر و خطرناک تر برای افراد میشود. برخی موارد منع استفاده از تکنیک های عبارتند از : استفاده از تکنیک های کامپرشن در این افراد موجب ایجاد فشار مضاعف بر روی سیستم گردش خون و در نتیجه افزایش خطرات ناشی از فشار خون باال می شود ممکن است در این فاز با انجام تکنیک های کامپرشن، لخته خون ایجاد شده در طول عروق به حرکت در بیاید و حتی موجب ایجاد آمبولی در اندام حیاتی همچون ریه شود زیرا ممکن است دچار پارگی و خونریزی داخلی شود موارد منع استفاده : compression techniques compression فشار خون باال ترومبوز وریدی ) در فاز التهابی ( افراد با دردهای شدید عضالنی افراد با آرترواسکلروز شدید عروقی - - - - 49