KANDUNGAN
Bab Bab
1 Perniagaan dan Persekitarannya 1 4 Kewangan 126
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
1.1 Pengenalan kepada Perniagaan 2 4.1 Peranan dan Objektif Kewangan 127
1.2 Persekitaran Perniagaan 8 4.2 Penyata Kewangan 130
1.3 Entiti Pemilikan dan Aktiviti Perniagaan 14 4.3 Sumber (Pembiayaan) dan Penggunaan 138
Dana
Rumusan 24
Praktis STPM 1 24 4.4 Perancangan Kewangan (Bajet) 140
4.5 Pengurusan Risiko dan Insurans 142
Bab Rumusan 147
2 Pengeluaran 26
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Praktis STPM 4 148
2.1 Skop dan Proses Pengeluaran 27
Bab
2.2 Perancangan Pengeluaran 31 5 Sumber Manusia 151
2.3 Kawalan Kualiti 35 • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
5.1 Pengurusan Sumber Manusia 152
2.4 Kawalan Inventori 41
5.2 Perancangan Sumber Manusia 154
2.5 Isu-isu Pengurusan Pengeluaran Moden 46
Rumusan 53 5.3 Latihan dan Pembangunan 163
5.4 Penilaian Prestasi Pekerja 166
Praktis STPM 2 54
5.5 Pampasan 168
Bab 5.6 Tindakan Disiplin dan Penamatan 169
3 Pemasaran 56 Perkhidmatan
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
5.7 Perhubungan Industri 172
3.1 Pendekatan Pemasaran 57
Rumusan 174
3.2 Gelagat Pengguna 68
Praktis STPM 5 175
3.3 Penyelidikan Pemasaran 80
3.4 Segmentasi 82 Kertas Model STPM (946/1) 177
3.5 Campuran Pemasaran 89
Rumusan 123 Jawapan 180
Praktis STPM 3 124
Glosari 204
vi
vi-Kand STPM.indd 6 4/4/18 11:36 AM
BAB
2 PENGELUARAN
PENGENALAN
Pengeluaran ialah penghasilan barang dan perkhidmatan melalui proses transformasi input kepada
output yang lebih bernilai. Untuk memastikan proses pengeluaran dijalankan secara sistematik,
pengurusan pengeluaran yang melibatkan perancangan, penyusunan, dan pengawalan segala aktiviti
pengeluaran perlu dilakukan.
Peta Konsep
Pengeluaran
Skop dan Proses Kawalan Kualiti Isu-isu Pengurusan
Pengeluaran Pengeluaran Moden
• Konsep kawalan kualiti
• Definisi pengeluaran • Proses kawalan kualiti • Standard pengeluaran
• Peranan pengeluaran • Kaedah pemeriksaan • Pengurusan Kualiti
• Evolusi pengeluaran • Alat kawalan kualiti Menyeluruh (TQM)
• Cabaran pengurus pengeluaran • Konsep-konsep sistem
• Perkaitan dengan jabatan lain pengeluaran
• Proses pengeluaran
Perancangan Pengeluaran Kawalan Inventori
• Reka bentuk pengeluaran • Jenis-jenis inventori
• Jenis-jenis pengeluaran • Alat dan kaedah
• Susun atur proses pengeluaran kawalan inventori
• Lokasi kilang
02 PraU Pnigan P1.indd 26 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
2.1 Skop dan Proses Pengeluaran
2.1.1 Peranan
Definisi
1 Pengeluaran ialah proses mengubah input kepada output dengan Hasil Pembelajaran
menambahkan nilainya, melibatkan aktiviti memproses bahan
mentah kepada barang siap dan separuh siap. Mentafsirkan pengeluaran /
operasi (termasuk servis)
2 Pengeluaran ialah aktiviti penghasilan barang dan perkhidmatan. dan peranannya. BAB
3 Pengurusan pengeluaran melibatkan perancangan, organisasi, 2
kepimpinan, dan kawalan segala aktiviti berkaitan dengan
penghasilan barang dan perkhidmatan untuk memastikan proses ’18
pengeluaran berlaku secara sistematik.
4 Kepentingan pengurusan pengeluaran
(a) Pengurusan pengeluaran membolehkan pengeluaran
dijalankan dengan lebih berkesan dengan meminimumkan
kos pengeluaran dan meningkatkan produktiviti.
(b) Memastikan pengeluaran barang dan perkhidmatan mengikut
kualiti dan spesifikasi yang telah ditetapkan.
(c) Memastikan proses pengeluaran berjalan mengikut jadual dan
barang serta perkhidmatan dihasilkan pada masa yang telah
ditetapkan.
(d) Mengawal input bahan mentah, buruh, mesin, dan peralatan
agar digunakan secara optimum.
2.1.2 Evolusi
Evolusi Pengeluaran
1 Pengurusan pengeluaran telah bermula dan berkembang dengan Hasil Pembelajaran
pesat sejak Revolusi Industri di Eropah sekitar tahun 1760-an.
Menjelaskan evolusi
2 Pengkhususan kerja yang dikemukakan oleh Adam Smith pada pengeluaran bermula
tahun 1776 telah dipraktikkan di kilang-kilang dan menyebabkan dengan revolusi industri,
kelahiran buruh-buruh mahir serta pengeluaran secara besar- pendekatan saintifik,
hubungan manusia,
besaran. penyelidikan operasi, kualiti,
3 Pengurusan secara saintifik yang telah diperkenalkan pada tahun globalisasi, dan revolusi
Teknologi Maklumat dan
1911 oleh Frederick W. Taylor telah menetapkan satu piawaian Komunikasi (ICT).
untuk pekerja bagi melakukan setiap kerja.
4 Pengurusan berbentuk gelagat telah diperkenalkan oleh Elton Mayo,
Maslow dan McGregor sekitar tahun 1930-an yang menekankan
hubungan manusia dengan pengurusan.
5 Pengurusan pengeluaran sebelum 1935 berfokus kepada peningkatan
produktiviti pengeluaran, tetapi mulai tahun 1935, penekanan telah
diberi terhadap kualiti dalam proses pengeluaran.
27
02 PraU Pnigan P1.indd 27 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
Galeri Info 6 Kualiti telah diperkenalkan pada tahun 1980-an oleh pengilang
Jepun di mana tumpuan pengurusan telah beralih kepada kualiti,
Konsep Kaizen bermaksud fleksibiliti, dan kepentingan pelanggan.
penambahbaikan berdikit-
dikit yang berterusan. 7 Kualiti dalam produktiviti diberi penekanan terutamanya aplikasi
Konsep ini menggalakkan
penambahbaikan yang robotik serta CAD dan CAM dalam pengeluaran.
berterusan dan tidak
berkesudahan yang melibatkan 8 Orang-orang Jepun mengubah falsafah pengeluaran orang
semua orang, iaitu daripada Amerika dengan mengutamakan kualiti dan bukan kuantiti.
pengurusan atasan sehingga
ke peringkat pekerja bawahan. Mereka menggantikan pengeluaran besar-besaran (massa) dengan
pengeluaran kecil-kecilan yang mengutamakan fleksibiliti dan
BAB kepentingan pelanggan.
2 9 Teknik-teknik pengeluaran moden seperti JIT, sistem pembuatan
fleksibel, pengeluaran condong (lean production), TQM, dan Kaizen
menjadi semakin penting di Jepun dan telah juga mengubah
proses pengeluaran di Amerika. Teknik-teknik moden ini telah
merevolusikan proses pengeluaran.
10 Dalam era globalisasi, penggunaan komputer semakin penting
kerana penggunaan komputer dapat meningkatkan produktiviti,
kualiti, dan mengurangkan kos.
11 Teknologi komputer yang baharu juga mempengaruhi reka bentuk
produk, membolehkan pengeluaran dalam pelbagai bentuk dan saiz
yang berlainan, serta memberikan pengguna pilihan yang banyak.
12 Penggunaan teknologi kini juga mempercepatkan proses
pengeluaran terutamanya dengan penggunaan robotik dan jentera.
13 Segala proses dalam pengeluaran yang bermula dengan pesanan
pelanggan sehingga peringkat kawalan inventori dan kualiti menjadi
lebih produktif dengan penggunaan robot dan komputer.
2.1.3 Cabaran
1 Cabaran yang dihadapi oleh pengurus pengeluaran
(a) Cabaran teknologi baharu
Pengurus perlu mewujudkan kaedah baharu dalam pengeluaran
yang boleh meningkatkan kecekapan operasi. Pengurus
perlu menggantikan mesin lama dengan mesin baharu yang
berteknologi terkini.
(b) Penekanan kepada proses pengeluaran produk yang berkualiti
’14, ’18 Pengurus perlu memastikan produk yang dikeluarkan
mengikut piawaian industri / antarabangsa, berkualiti dan
selamat. Walau bagaimanapun, penghasilan produk berkualiti
boleh meningkatkan kos pengeluaran. Pengurus pengeluaran
juga terpaksa membeli mesin baharu untuk kualiti produk
yang dikeluarkan.
28
02 PraU Pnigan P1.indd 28 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
(c) Kekurangan sumber
Pengurus perlu memastikan bahan mentah, sumber manusia,
dan kewangan adalah digunakan dengan optimum untuk
mengelakkan pembaziran.
(d) Kesedaran pihak luar tentang kepentingan alam sekitar
Pengurus perlu sedar kepekaan pihak luar seperti kerajaan
dan masyarakat tentang kebersihan alam sekitar. Oleh itu,
pengurus pengeluaran harus memastikan sisa pengeluaran
dibuang di tempat yang ditetapkan.
BAB
2.1.4 Perkaitan dengan Jabatan Lain 2
1 Hubungan antara Jabatan Pengeluaran, Jabatan Pemasaran, Jabatan
Kewangan, dan Jabatan Sumber Manusia adalah seperti yang
berikut:
Jabatan Pengeluaran ’16
Jabatan Jabatan Jabatan Sumber
Pemasaran Kewangan Manusia
Hasil Pembelajaran
• Menjelaskan proses
pengeluaran merangkumi
• Mewujudkan permintaan terhadap Membekalkan Merekrut dan input, proses
produk dan perkhidmatan dengan modal dan melatih pekerja transformasi, dan output.
mendapat tempahan produk belanjawan untuk yang diperlukan • Menjelaskan sistem dan
daripada pelanggan. membeli input untuk proses subsistem pengeluaran.
• Memberi maklum balas tentang pengeluaran dan pengeluaran.
kehendak pengguna dengan menanggung kos
menjalankan penyelidikan pengeluaran.
pemasaran dan menyalurkan
maklumat kepada jabatan
pengeluaran untuk membina produk
serta membuat penambahbaikan.
• Menjalankan promosi dan
memasarkan produk.
Rajah 2.1 Hubungan antara Jabatan Pengeluaran, Jabatan Pemasaran, Jabatan
Kewangan, dan Jabatan Sumber Manusia.
29
02 PraU Pnigan P1.indd 29 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
Hasil Pembelajaran 2.1.5 Proses Pengeluaran
Menjelaskan hubungan
jabatan pengeluaran Proses pengeluaran terdiri daripada sistem pengeluaran dan subsistem
dengan jabatan pemasaran, pengeluaran.
kewangan, dan sumber
manusia.
Sistem Pengeluaran
1 Sistem pengeluaran ialah satu set pembolehubah yang saling
berinteraksi untuk mencapai sesuatu objektif.
2 Komponen proses pengeluaran terdiri daripada:
BAB
(a) Input
2 Sumber yang digunakan dalam proses pengeluaran.
(b) Proses transformasi
Merujuk kepada aktiviti mengubah input kepada output.
(c) Output
Hasil pengeluaran sama ada produk siap atau separuh siap.
(d) Maklum balas
Penyampaian maklumat tentang hasil keluaran disampaikan
pada peringkat input dan transformasi seperti kualiti dan reka
bentuk produk.
3 Fungsi pengeluaran merupakan satu sistem yang mentransformasikan
input kepada output. Bagi memastikan sesuatu sistem berfungsi
dengan baik, maklum balas daripada pengguna adalah penting.
’15, ’17 4 Sistem pengeluaran melibatkan pelbagai sistem lain yang
mempengaruhi proses pengeluaran seperti sistem pemasaran,
kewangan, kawalan inventori, pengurusan kualiti, dan
sebagainya.
Input Transformasi Output
Maklum balas
Rajah 2.2 Sistem pengeluaran
30
02 PraU Pnigan P1.indd 30 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
Subsistem Pengeluaran
1 Dalam sistem pengeluaran, terdapat sistem-sistem yang lebih kecil Subsistem pengeluaran –
yang dikenali sebagai subsistem seperti subsistem pembelian, sistem pengeluaran yang lebih
inventori, logistik, kawalan kualiti, dan sebagainya. kecil.
2 Setiap subsistem mempunyai objektif yang lebih sempit. Oleh
itu, pengurus harus memastikan hubungan antara subsistem
diselaraskan dan objektif subsistem adalah selari dengan matlamat
keseluruhan organisasi.
3 Contohnya, bahagian kewangan ingin memegang inventori BAB
yang minimum, manakala bahagian jualan ingin menyimpan
inventori yang banyak. Kewujudan percanggahan objektif ini akan 2
menyebabkan sesebuah firma tidak dapat beroperasi pada tingkat
yang optimum.
2.2 Perancangan Pengeluaran
2.2.1 Reka Bentuk Pengeluaran
Reka bentuk pengeluaran berkaitan dengan bagaimana sesuatu produk Hasil Pembelajaran
dihasilkan. Reka bentuk pengeluaran terdiri daripada simplification, Menjelaskan reka
standardization, dan modular. bentuk pengeluaran
merangkumi simplification,
Simplification standardization, dan
modular.
1 Simplification berkaitan dengan usaha syarikat menggabung/
mengurangkan beberapa langkah dalam proses pengeluaran untuk
menjadikannya lebih mudah dan menjimatkan masa. Contohnya
pengeluar kereta tidak lagi menghasilkan pintu kereta sendiri,
sebaliknya akan mendapatkan pintu kereta yang telah siap untuk
dipasang pada kereta.
Standardization
1 Standardization merupakan proses pengeluaran yang menghasilkan
produk seragam dengan mematuhi satu standard pengeluaran dari
aspek kuantiti, kualiti, warna, dan sebagainya.
2 Standardization membolehkan penggunaan bahagian pemasangan
sedia ada, standard atau boleh ditukar ganti dalam kalangan
produk dengan tujuan mengurangkan tahap inventori, kos dan
masa latihan, memudahkan prosedur pembelian dan pengendalian
bahan.
3 Kebaikan standardization ialah menjimatkan masa, mengeluarkan
produk yang lebih berkualiti, serta tenaga kerja dan peralatan
digunakan lebih baik.
31
02 PraU Pnigan P1.indd 31 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
4 Walau bagaimanapun, teknik ini mengehadkan pilihan dan
bertentangan dengan konsep pemasaran. Teknik ini cenderung
menguntungkan syarikat-syarikat yang besar sahaja.
5 Dalam teknik ini, standard yang ditetapkan sukar diubah dan
boleh menjadi halangan kepada kemajuan sesebuah syarikat serta
sukar untuk memperkenalkan model baharu kerana kekurangan
fleksibiliti dalam pengeluaran dan kos peralatan yang tinggi.
Modular
1 Dalam teknik ini, pengeluar akan membahagikan sistem pengeluaran
BAB kepada beberapa bahagian yang lebih kecil dengan menggunakan
2 sistem yang berbeza.
2 Bahagian produk atau komponen boleh ditukarganti dengan
mudah dan memberi fleksibiliti dalam pengeluaran dan pemasaran.
Contohnya, Harley Davidson menggunakan beberapa enjin, casis,
tangki gas untuk menghasilkan pelbagai jenis motosikal.
3 Konsep yang sama juga diamalkan dalam industri makanan segera
seperti McDonalds, dan Burger King yang menggunakan beberapa
modul (keju, lettuce bun) untuk menghasilkan pelbagai jenis
makanan.
4 Konsep pengeluaran ini mementingkan aspek kelenturan dan kualiti
dalam proses pengeluaran.
2.2.2 Jenis-jenis Pengeluaran
Hasil Pembelajaran Mengikut Tempahan
1 Pengeluaran ini melibatkan penghasilan produk spesifik yang
Menjelaskan jenis
pengeluaran mengikut mengikut tempahan pengguna dalam kuantiti yang kecil. Produk
tempahan, secara massa, yang dikeluarkan adalah unik, mempunyai nilai tinggi, dan
dan secara berkelompok.
melibatkan tempoh yang tidak menentu.
2 Pengeluaran produk ini juga memerlukan modal yang besar kerana
melibatkan penggunaan tenaga pakar dalam sesuatu bidang dan
Jenis-jenis pengeluaran: teknologi yang canggih. Contohnya, projek pembinaan kapal,
• Mengikut tempahan/Projek pelabuhan, lapangan terbang, dan projek pembangunan MSC.
• Secara massa
• Secara berkelompok Secara Massa
1 Pengeluaran ini menghasilkan sejumlah produk yang seragam dan
mempunyai permintaan yang stabil secara besar-besaran mengikut
kehendak pasaran.
2 Contoh pengeluaran jenis ini ialah pengeluaran barangan elektronik,
makanan, dan produk pengguna.
3 Kos per unit pengeluaran adalah rendah kerana pengeluaran secara
besar-besaran. Pengeluaran produk ini adalah secara berterusan,
berjadual, serta berulangan, dan melibatkan volum banyak.
32
02 PraU Pnigan P1.indd 32 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
Secara Berkelompok
1 Pengeluaran ini adalah dalam bentuk kelompok tertentu, iaitu
satu kelompok produk akan dihasilkan terlebih dahulu dan diikuti
dengan kelompok produk yang lain. Contohnya, dalam pengeluaran
makanan seperti roti dan kek serta percetakan buku.
2 Kuantiti output yang dihasilkan adalah sederhana dan mengikut
kehendak pelanggan.
3 Kuantiti output adalah banyak, menghasilkan produk seragam
secara berjadual, berulangan, dan berterusan.
BAB
2.2.3 Susun Atur Proses Pengeluaran 2
1 Susun atur kilang merujuk kepada cara penyusunan mesin, jabatan Hasil Pembelajaran
dan stesen kerja untuk memastikan pengaliran kerja atau bahan
yang efisien dan licin serta penggunaan ruang dengan baik. Menjelaskan objektif susun
atur dan jenis-jenis susun
2 Objektif susun atur kilang adalah: atur secara tetap, proses,
produk, dan selular.
(a) Mengurangkan kos pengendalian bahan dan kos sewaan ruang.
(b) Menggunakan ruang kilang secara berkesan.
(c) Menggunakan tenaga buruh secara berkesan.
(d) Menghapuskan kesesakan (bottleneck) dalam proses
pengeluaran.
(e) Membolehkan fleksibiliti terhadap keadaan yang sentiasa Jenis susun atur kilang:
berubah. • Susun atur tetap
• Susun atur produk
3 Terdapat empat jenis susun atur kilang, iaitu susun atur tetap, susun • Susun atur proses
atur produk, susun atur proses, dan susun atur selular. • Susun atur selular
(a) Susun atur tetap
(i) Dalam susun atur ini, kedudukan produk ditetapkan.
Input seperti buruh, bahan mentah, mesin, dan peralatan
akan dibawa ke lokasi produk.
(ii) Proses pengeluaran kekal di satu lokasi sehingga
produk tersebut siap. Susun atur ini adalah sesuai untuk
pengeluaran produk yang bersaiz besar, berat, dan mudah
pecah. Misalnya, pembinaan jambatan, lapangan terbang,
dan rumah.
(b) Susun atur produk
(i) Dalam susun atur ini, semua input pengeluaran seperti Petua Pemeriksa
tenaga kerja, mesin, bahan mentah, dan peralatan disusun Calon harus membezakan
khusus mengikut urutan penghasilan sesuatu produk. setiap jenis susun atur kilang.
(ii) Susun atur ini melibatkan penyusunan stesen-stesen
kerja dalam satu barisan seperti barisan pemasangan di
kilang pengeluaran. Mesin dan peralatan disusun dalam
satu barisan untuk memasang produk dan pekerja akan
mengkhusus dalam sesuatu tugasan tersebut.
33
02 PraU Pnigan P1.indd 33 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
(iii) Contohnya, dalam pengeluaran kereta, terdapat beberapa
stesen pemasangan komponen seperti enjin, tempat
duduk badan kereta, dan sebagainya. Setiap pengeluaran
bermula dengan satu aktiviti, misalnya pemasangan badan
kereta dan diikuti dengan proses lain sehinggalah kereta
siap dipasang.
(iv) Susun atur ini adalah sesuai untuk pengeluaran secara
besar-besaran/massa dan penghasilan produk yang
seragam, misalnya di kilang pemasangan kereta, barangan
elektronik, kasut, komputer, dan sebagainya.
BAB (c) Susun atur proses
(i) Dalam susun atur ini, mesin dan peralatan tenaga kerja
2 Apakah perbezaan antara
susun atur proses dengan dan bahan mentah disusun mengikut fungsi kerja.
susun atur selular? (ii) Susun atur ini adalah sesuai bagi pengeluaran produk
yang tidak seragam dalam kumpulan kecil. Pekerja dan
peralatan digunakan untuk aktiviti kerja yang sama untuk
menjimatkan kos. Susun atur ini boleh didapati di sekolah,
hospital, pasar raya, bank, dan bengkel kereta.
(d) Susun atur selular
(i) Susun atur selular merupakan kombinasi susun atur
produk dan proses. Jenis ini mengumpulkan semua proses
yang diperlukan bagi satu set produk.
(ii) Firma mengumpulkan mesin ke dalam unit kecil, setiap
satu mengandungi semua peralatan dan operasi yang
diperlukan untuk membantu menghasilkan produk
tertentu. Misalnya pekilang pakaian menetapkan 1 selular
untuk membuat poket bagi baju, seluar, kot. Walaupun
setiap saiz dan stail poket berbeza, semuanya melalui
langkah yang sama. Dalam selular ini, beberapa peralatan
disusun rapat untuk memotong dan menjahit poket.
(iii) Susun atur jenis ini dapat menjimatkan masa dan dapat
mengawal dengan baik kerana seluruh proses dijalankan
dalam satu unit kecil.
(iv) Susun atur ini menjimatkan ruang kerja serta
meningkatkan produktiviti dan kecekapan.
Hasil Pembelajaran 2.2.4 Lokasi Kilang
Menjelaskan objektif 1 Perancangan lokasi kilang merujuk kepada keputusan pemilihan
pemilihan lokasi kilang tapak lokasi yang sesuai dan tepat bagi menjalankan aktiviti
dan faktor-faktor yang
mempengaruhi pemilihan pengeluaran.
lokasi.
2 Pemilihan lokasi kilang yang sesuai adalah penting agar dapat
meminimumkan kos pengeluaran dan memudahkan pengurusan
logistik.
3 Terdapat beberapa faktor yang perlu diambil kira oleh pengurus
sebelum memilih sesuatu lokasi kilang itu. Antaranya ialah:
34
02 PraU Pnigan P1.indd 34 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
(a) Penawaran tenaga buruh
Penawaran tenaga buruh yang mahir dan berkualiti adalah
penting. Jika firma adalah berintensifkan buruh, firma akan
beroperasi di kawasan yang kadar upahnya adalah rendah.
(b) Kos pengangkutan
Pemilihan lokasi yang strategik adalah penting kerana
dapat mengurangkan kos logistik. Contohnya, industri yang
menjalankan kegiatan eksport adalah sesuai ditempatkan
berdekatan dengan pelabuhan.
(c) Bahan mentah
Bahan mentah yang murah dan berkualiti adalah penting. BAB
Kebanyakan industri yang menggunakan bahan mentah berat
sesuai ditempatkan berhampiran dengan pembekal agar kos Apakah objektif perancangan 2
dapat dikurangkan. lokasi?
(d) Kemudahan infrastruktur
Kemudahan asas seperti bekalan air, elektrik, dan infrakstruktur
haruslah disediakan di lokasi yang dipilih bagi memastikan
pengeluaran berjalan dengan lancar.
(e) Faktor persekitaran
Firma perlu mengambil kira keadaan persekitaran, iaitu
memastikan tidak berlaku pencemaran dan mengutamakan
keselamatan. Misalnya, industri petrokimia mestilah
ditempatkan jauh dari kawasan perumahan.
2.3 Kawalan Kualiti
2.3.1 Konsep dan Proses Kawalan Kualiti
Definisi Hasil Pembelajaran
Kualiti bermaksud keupayaan sesuatu produk memenuhi kehendak Menjelaskan maksud
penggunanya. Kawalan kualiti ialah proses semakan produk atau kawalan kualiti,
kepentingannya, dan
perkhidmatan untuk memastikan ia mematuhi standard tertentu. proses.
Ia merupakan usaha yang diambil oleh jabatan pengeluaran untuk
membolehkan produk yang dihasilkan mencapai standard kualiti yang
diingini.
Kawalan kualiti – proses
Objektif semakan terhadap output atau
produk untuk menjamin kualiti
1 Objektif kos dan syer pasaran produk menepati piawaian
Kualiti yang baik dapat meningkatkan syer pasaran serta kualiti.
mengurangkan kos.
2 Meningkatkan imej produk
Produk yang berkualiti dapat meningkatkan imej syarikat dan
keuntungan.
35
02 PraU Pnigan P1.indd 35 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
3 Liabiliti produk
Syarikat perlu memastikan produk yang dikeluarkan selamat dan
Kitaran Deming
tidak menjejaskan kesihatan pengguna.
INFO
4 Membolehkan produk bersaing di pasaran antarabangsa di mana
produk mendapat pengiktirafan dari badan kualiti antarabangsa.
Ini membolehkan produk menembusi pasaran dunia yang lebih
luas.
5 Mengurangkan pembaziran akibat kerosakan atau kecacatan dan
mengurangkan kos pengeluaran.
BAB Proses Kawalan Kualiti
2 1 Kitaran PDCA merupakan salah satu alat kualiti yang digunakan
untuk menganalisis kualiti, iaitu Plan, Do, Check, Action.
’18 2 Kitaran PDCA adalah empat langkah yang sering digunakan
dalam syarikat sebagai alat mengawal dan menambahbaik secara
berterusan.
3 Konsep kitaran PDCA pertama kali diperkenalkan oleh Dr Walter
A. Shewhart pada tahun 1930 dan disebut sebagai Shewhart Cycle.
Konsep ini dikembangkan oleh Dr Walter Edward Deming sehingga
ke Negara Jepun dalam sektor pembuatan yang kemudiannya
dikenali sebagai The Deming Wheel.
4 Langkah-langkah menggunakan PDCA ialah mengenal pasti
masalah, memilih masalah, mendefinisikan masalah, menganalisis
masalah, cadangan penyelesaian (Plan), pelaksanaan cadangan
(Do), mengukur kejayaan (Check), dan mengambil tindakan susulan
(Action).
Plan
Act Do
Check
Rajah 2.3 Kitaran PDCA
Plan (Rancang)
Melibatkan tindakan mengenal pasti masalah dan mencadangkan
cara penyelesaian.
36
02 PraU Pnigan P1.indd 36 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
Do (Laksana)
Melaksanakan cadangan seperti yang dirancang.
Check (Periksa)
Mengukur pencapaian dengan membandingkan kedudukan
sebelum dan selepas cadangan dilaksanakan.
Action (Tindakan)
• Ambil tindakan susulan bagi memastikan kaedah baharu
dilaksanakan dengan berkesan dan memberi hasil yang BAB
memuaskan. 2
• Pihak pengurusan mengambil tindakan pembetulan dan
membuat penambahbaikan yang berterusan.
2.3.2 Kaedah Pemeriksaan
1 Pemeriksaan dijalankan terhadap produk untuk mengenal
pasti sebarang masalah atau kesilapan yang timbul semasa
proses pengeluaran agar produk akhir yang dihasilkan adalah
sempurna.
2 Pemeriksaan ini boleh dijalankan melalui dua cara, iaitu:
(a) Pemeriksaan menyeluruh Hasil Pembelajaran
(i) Tujuannya adalah untuk mengesan item yang rosak atau Menghuraikan kaedah
cacat dengan segera. pemeriksaan termasuklah
pemeriksaan menyeluruh
(ii) Pemeriksaan ini melibatkan pengambilan setiap sampel dan pelan pensampelan.
output untuk dikaji dan diperiksa satu demi satu.
(iii) Kaedah ini hanya sesuai untuk pengeluaran kuantiti yang
kecil sahaja kerana pemeriksaan setiap sampel melibatkan
masa yang lama dan kos pemeriksaan yang tinggi. ’16
(b) Pelan pensampelan
(i) Kaedah ini merujuk kepada pemeriksaan satu sampel kecil Galeri Info
yang akan digunakan untuk membuat kesimpulan umum Peringkat pensampelan AQL
tentang lot item yang dikeluarkan. adalah seperti yang berikut:
1. Pilih pelan pensampelan
(ii) Kaedah ini sesuai untuk produk berbahaya dan berisiko yang sesuai.
tinggi. Kaedah ini menjimatkan masa pemeriksaan serta 2. Tentukan peratusan AQL.
menjimatkan kos buruh. 3. Tentukan parameter pelan
pensampelan.
(iii) Sampel item akan dipilih secara rawak dan biasanya 4. Nyatakan saiz sampel,
adalah 5% daripada lot. kriteria yang diterima dan
ditolak.
(iv) Seterusnya AQL (acceptable quality level) atau had terima 5. Pilih bahagian secara rawak.
kualiti ditentukan, iaitu bilangan maksimum unit yang 6. Memeriksa setiap bahagian
rosak bagi setiap 100 unit pengeluaran. Jika bilangan unit dengan berdasarkan ciri-ciri
yang diberikan.
rosak melebihi AQL, maka keseluruhan lot pengeluran 7. Terima atau tolak bahagian
akan ditolak. yang selebihnya.
37
02 PraU Pnigan P1.indd 37 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
(v) Contohnya, jika AQL ialah 2 unit, maka bilangan item
cacat sebanyak 3 atau lebih akan menyebabkan seluruh
lot ditolak. Jika dua atau kurang item adalah cacat, maka
seluruh lot akan diterima.
’12 2.3.3 Alat Kawalan Kualiti
Hasil Pembelajaran 1 Alat kawalan kualiti yang biasanya digunakan untuk memantau
proses pengeluaran ialah kawalan proses secara statistik atau
Menghuraikan alat kawalan statistical process control (SPC), carta kawalan, analisis nilai tambah,
kualiti iaitu kawalan proses
secara saintifik, analisis kajian kualiti/kos, pasukan penambahbaikan kualiti, dan penanda
BAB nilai tambah, carta kawalan, aras.
kajian kualiti/kos, pasukan
2 penambahbaikan kualiti, 2 SPC
dan penanda aras. Satu kaedah statistik yang digunakan untuk memastikan setiap
proses pengeluaran mematuhi piawai yang telah ditetapkan.
(a) Bagi SPC, alat yang dipanggil carta kawalan diguna untuk
memantau prestasi proses pengeluaran.
Galeri Info (b) Carta kawalan dalam bentuk grafik digunakan untuk
menentukan had kawalan statistik bagi proses pengeluaran,
Terdapat masalah yang
didapati dalam kawalan proses iaitu sama ada berada di dalam had kawalan atau di luar had
secara statistik (SPC), iaitu kawalan.
fungsi perisian SPC yang
kurang efektif. Perisian SPC (c) Terdapat dua had, iaitu had atas dan had bawah. Garisan
tidak dapat memaparkan nilai tengah menunjukkan kualiti sebenar yang ingin dicapai.
data pada masa sebenar serta (d) Kawalan proses akan dilakukan berdasarkan sampel output
mempunyai fungsi statistik
yang terhad seperti tidak bagi suatu proses pengeluaran.
menyokong pembinaan carta (e) Jika ukuran bagi sampel tersebut berada dalam had kawalan,
kawalan sifat. maka proses pengeluaran akan diteruskan tetapi masih
dikawal. Sebaliknya, jika ukuran sampel berada di luar had
kawalan, iaitu di luar had atas atau had bawah, maka proses
akan dihentikan untuk mengenal pasti punca masalah serta
mengambil tindakan pembetulan.
14.2 Had kawalan atas
14.1 Garisan tengah
Keberatan kotak (auns) 14.0
13.9
13.8 Had kawalan bawah
8.00 A.M. 10.00 A.M. 12 Tengah hari 2.00 P.M. 4.00 P.M.
Masa
Rajah 2.3 Carta kawalan
38
02 PraU Pnigan P1.indd 38 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
(f) Carta kawalan di atas menunjukkan loji pengeluaran Kellog
Cornflakes untuk mesin A. Lima poin pertama bertabur secara
rawak di sekitar garis tengah menunjukkan mesin berfungsi
dengan baik dari pukul 8.00 a.m. sehingga 12 tengah hari.
Selepas pukul 12 tengah hari (bagi sampel 5 – 9), semua poin
berada atas garisan tengah sehingga poin akhir berada di luar
had kawalan atas. Mesin perlu diberhentikan dan masalah
sebenar perlu dikenal pasti.
3 Analisis nilai tambah
(a) Penilaian komprehensif bagi semua aktiviti kerja, aliran BAB
bahan, dan kerja-kerja bertulis (paper work) yang menentukan
tambahan nilai kepada pelanggan. 2
(b) Analisis sedemikian mendedahkan aktiviti-aktiviti yang
tidak berfaedah dan membazir yang boleh dibuang tanpa
menjejaskan kualiti perkhidmatan pelanggan.
(c) Misalnya dalam satu analisis tambah nilai, Syarikat Hewlett
Packard menyedari kontrak atau perjanjian jual beli adalah
terlalu panjang dan sukar difahami. Syarikat tersebut
mengambil keputusan untuk menyediakan kontrak atau
perjanjian yang ringkas serta mudah dibaca dan difahami
iaitu dengan mengurangkan bilangan muka surat daripada
20 ke 2. Tindakan syarikat ini seterusnya membawa kepada
peningkatan yang drastik dalam jualan komputernya.
4 Kajian kualiti dan kos
Kajian kualiti dan kos merupakan kaedah untuk meningkatkan
kualiti produk dengan membuat penilaian tentang kualiti yang
berkaitan dengan kos semasa bagi sebuah firma dan cuba mengenal
pasti bahagian-bahagian yang berupayaan mengurangkan kos
dengan banyak. Kos kualiti ialah kos yang berkaitan dengan
pencegahan, mengesan dan memperbaiki kerja yang defektif. Kos
ini adalah besar, biasanya 20% – 40% daripada jualan. Kebanyakan
kos ini boleh dikurangkan atau dielakkan sepenuhnya. Salah satu
tugas utama jurutera kualiti ialah mengurangkan jumlah kos kualiti
yang berkaitan dengan sesuatu produk. Terdapat empat kategori
kos yang berkaitan dengan pengurusan kualiti. Antaranya ialah:
(a) Kos pencegahan (prevention costs)
Kos yang dibayar untuk mencegah berlakunya ketidakpatuhan
kepada keperluan pengguna. Kos yang dibayar untuk
mencegah masalah kualiti yang rendah seperti kesilapan dalam
kod, kesilapan dalam reka bentuk, kesalahan dalam manual
pengguna. Kebanyakan kos pencegahan adalah melebihi bajet
yang diberi.
39
02 PraU Pnigan P1.indd 39 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
(b) Kos penilaian (appraisal cost)
Kos ini meliputi kos seperti pemeriksaan kod, kos menganalisis
bahan, produk, proses untuk memastikan kepatuhan
kepada keperluan pelanggan. Menilai semula reka bentuk
merupakan sebahagian daripada pencegahan dan penilaian.
Kamu dikatakan sedang membuat penilaian jika kamu dapat
mengesan kesilapan pada tahap reka bentuk dicadangkan.
Kamu dikatakan sedang membuat pencegahan jika kamu
mencari jalan penyelesaian untuk memperkukuhkan reka
bentuk.
BAB (c) Kos kegagalan luaran (external failure cost)
Kos yang berlaku apabila pelanggan menerima produk
2 yang berkualiti rendah dan berkaitan dengan perkhidmatan
pelanggan selepas jualan. Antaranya termasuk kos tuntutan
jaminan, kos gantian produk, kos rungutan pelanggan, dan
sebagainya.
(d) Kos kegagalan dalaman (internal failure cost)
Kos yang berlaku apabila produk yang berkualiti rendah ditemui
sebelum produk tersebut dihantar kepada pelanggan. Kos ini
termasuk kos kerja semula, kos skrap, dan sebagainya. Kos
ini biasanya akan melebihi kos mengesani dan memperbaiki
kecacatan produk.
5 Pasukan penambahbaikan kualiti
Melibatkan sekumpulan pekerja dari jabatan atau proses kerja yang
berlainan bertemu secara kerap untuk mengenal pasti masalah,
menganalisis, menyelesaikan masalah, dan mengimplementasikan
perubahan yang berkaitan dengan masalah kerja. Tujuan pasukan
penambahbaikan adalah untuk memperbaiki proses kerja dan
produk. Pasukan penambahbaikan akan mengorganisasikan kerja
mereka, memilih ketua, dan mengatasi masalah-masalah di tempat
kerja.
6 Penanda aras (benchmarking)
Jenis-jenis Penanda aras merupakan proses membuat perbandingan prestasi
Penanda Aras syarikat sendiri dengan organisasi yang lebih baik agar dapat
(Benchmarking)
INFO memperbaiki syarikat sendiri. Penanda aras merupakan satu proses
yang dilakukan oleh sesebuah organisasi dengan cara memerhati dan
mempelajari amalan-amalan terbaik yang dilakukan oleh organisasi
yang lain. Biasanya syarikat akan mempelajari, mengubah suai,
dan melaksanakan amalan terbaik yang dilakukan oleh organisasi
yang lain. Penanda aras membabitkan pengurusan mengenal pasti
firma terbaik dalam industri mereka dan membandingkan prestasi
firma tersebut dengan firma sendiri agar dapat memajukan firma
sendiri. Penanda aras adalah satu proses yang sistematik dan
berterusan untuk mengenal pasti, mempelajari, mengubah suai,
40
02 PraU Pnigan P1.indd 40 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
dan melaksanakan amalan-amalan terbaik daripada organisasi yang
sama atau organisasi yang lain untuk tujuan yang berikut:
(a) Memperbaiki proses atau operasi perniagaan dan meningkatkan
produktiviti atau kualiti organisasi.
(b) Mencapai kecekapan dan keberkesanan dalam operasi
perniagaan seperti yang diamalkan oleh organisasi yang lain
dan mungkin lebih baik daripada mereka jika boleh.
(c) Memperbaiki pencapaian perniagaan organisasi seperti
meningkatkan kedudukan kewangan organisasi atau
menambahkan syer pasaran organisasi.
(d) Menambahkan kepuasan pengguna ke atas penggunaan BAB
keluaran atau perkhidmatan organisasi. 2
2.3.4 Pendekatan Kawalan Kualiti
Kawalan Input Hasil Pembelajaran
Merupakan kawalan ke atas input seperti bahan, tenaga kerja, mesin,
dan kaedah yang dilakukan sebelum aktiviti pengeluaran bermula. Menerangkan pendekatan
kawalan kualiti iaitu kawalan
Tujuannya adalah untuk mengelakkan pemesongan dan memastikan input, kawalan proses, dan
pengeluaran mengikut spesifikasi. kawalan output.
Kawalan Proses/Semasa ’13
Kawalan ini dilakukan pada peringkat input ditransformasikan kepada
output dan bertujuan menyisih barangan cacat daripada proses.
Kawalan Output
Kawalan yang dibuat setelah aktiviti pengeluaran tamat. Aktiviti tersebut
melibatkan perbandingan dengan standard output yang ditetapkan.
Kawalan ini bertujuan untuk membuat penambahbaikan terhadap proses
dan membolehkan tindakan pembetulan diambil.
2.4 Kawalan Inventori
2.4.1 Jenis-jenis Inventori
Definisi Hasil Pembelajaran
1 Kawalan inventori merupakan sistem kawalan yang mengawasi • Menjelaskan maksud
jenis-jenis inventori seperti bahan mentah, barang siap, dan barang kawalan inventori, sistem,
dan kepentingannya.
separuh siap. • Menjelaskan jenis-jenis
2 Kawalan inventori adalah penting bagi memastikan proses inventori iaitu bahan
pengeluaran berjalan dengan lancar dan permintaan pengguna mentah, kerja dalam
proses, dan produk siap.
dapat dipenuhi sepanjang masa.
41
02 PraU Pnigan P1.indd 41 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
Objektif
Objektif kawalan inventori ialah:
(a) Menentukan inventori berada pada aras yang mencukupi.
(b) Mengelakkan penyimpanan stok yang berlebihan.
(c) Mengelakkan gangguan semasa proses pengeluaran dengan
menyimpan stok bahan yang diperlukan.
(d) Meminimumkan kos penyimpanan inventori.
(e) Memenuhi keperluan pasaran secara berterusan.
Jenis-jenis Inventori
BAB
Jenis-jenis inventori termasuk:
2 (a) Bahan mentah
Bahan mentah merujuk kepada sumber-sumber semula jadi atau
input yang digunakan dalam proses pengeluaran.
(b) Kerja dalam proses
Bermaksud barang-barang yang masih dalam proses pengeluaran
iaitu melalui proses transformasi.
(c) Produk siap
Output yang siap dan boleh digunakan terus oleh pengguna.
2.4.2 Alat/Kaedah Kawalan Inventori
’10
1 Kaedah pengurusan inventori ialah:
(a) EOQ (Economic Order Quantity) atau kuantiti pesanan
ekonomi dan titik pesanan semula [Reorder Point (ROP)].
(b) JIT (Just In Time) atau kaedah tepat pada masa.
Hasil Pembelajaran 2 Model EOQ (kuantiti pesanan ekonomi) dan ROP (titik pesanan
semula)
• Mengenal pasti alat-alat (a) EOQ digunakan untuk menentukan kuantiti pesanan optimum
kawalan inventori.
• Mengaplikasikan kaedah yang dapat meminimumkan kos pegangan dan kos pesanan
kuantiti pesanan ekonomi inventori.
(EOQ) dan titik pesanan (b) Andaian yang perlu dibuat untuk model EOQ ini adalah:
semula (ROP).
• Menghuraikan konsep/ (i) Kadar permintaan diketahui dan bersifat konsisten.
kaedah tepat pada masa (ii) Lead time, iaitu jarak masa di antara tarikh pesanan dan
(JIT).
penerimaan pesanan adalah malar.
(iii) Tiada kekurangan berlaku.
(iv) Tiada had ke atas saiz lot item.
(v) Item diperoleh dalam saiz lot dan diterima sekaligus.
(vi) Hanya terdapat dua kos yang relevan, iaitu kos pegangan
dan kos pesanan. Contoh kos pegangan ialah sewa
ruangan, insurans, bunga atas modal dan kos pengurusan.
Kos pesanan pula adalah seperti kos pengangkutan,
pemprosesan, dan perkeranian.
42
02 PraU Pnigan P1.indd 42 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
(c) Berdasarkan andaian-andaian di atas, graf inventori seperti
di bawah boleh dibentuk untuk menunjukkan kedudukan
inventori dalam tangan.
Tingkat inventori
Kecerunan = d
Kuantiti pesanan Purata kitaran
= Q
Tingkat inventori inventori Q/2
ROP BAB
2
Inventori minimum
Masa
0
Lead time
Rajah 2.4 Graf inventori
(i) Q menunjukkan kuantiti amaun yang telah dipesan.
Katakan Q adalah sebanyak 500 helai baju yang tiba di
sebuah kedai pakaian. Oleh kerana kuantiti pesanan tiba
sekaligus, aras inventori naik secara mendadak dari 0
hingga ke 500.
(ii) Disebabkan permintaan adalah konsisten, maka kadar
inventori berkurangan secara seragam (rujuk pada garis
mencerun ke bawah).
(iii) Apabila aras inventori mencecah 0, pesanan baharu dibuat
dan diterima dan aras inventori meningkat ke Q unit
semula (ditunjukkan oleh garis lurus menegak). Maka,
purata inventori kitaran adalah Q unit.
2
(d) Formula model EOQ adalah seperti berikut.
Kos pegangan setahun = Purata inventori kitaran ×
Kos pegangan seunit
Q
= × h
2
Kos pesanan setahun = Bilangan pesanan setahun ×
Kos pesanan
D
= × O
Q
43
02 PraU Pnigan P1.indd 43 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
Jumlah kos inventori = Kos pegangan tahunan +
Kos pesanan tahunan
TC = Qh + DO
2 Q
EOQ tercapai apabila kos pegangan bersamaan atau bersilang
dengan kos pesanan, iaitu:
Qh = DO
BAB 2 Q
2
2 Q h = 2DO
DO
Q = 2
2
h
Q = 2DO
h
(e) Dalam bentuk graf, model EOQ dapat ditunjukkan.
Kos tahunan
TC = Qh/2 + DO/Q
Kos pegangan hQ/2
Kos pesanan
Kuantiti pesanan
EOQ
Rajah 2.5 Graf model EOQ
Contoh 1
Diberi:
Permintaan = RM5 000 unit setahun
Kos pesanan = RM80 setiap pesanan
Kos pegangan = RM5 per unit
(i) EOQ = 2 × 80 × 5 000
5
= 400 unit
(ii) Bilangan pesanan dibuat dalam setahun
= Permintaan = 5 000
EOQ 400
= 13 kali pesanan
44
02 PraU Pnigan P1.indd 44 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
Contoh 2
King’s Bakery memerlukan 50 bungkus tepung setiap 3 bulan.
Kos pesanan ialah RM8 bagi setiap pesanan, manakala kos
penyimpanan adalah RM3 setiap bungkus. Kos sebungkus
tepung ialah RM25.
Tentukan:
(i) EOQ
(ii) Jumlah kos inventori
Jawapan
(i) Permintaan tahunan = 50 × 12
3 BAB
= 200 bungkus
2
EOQ = 2 × 200 × 8
3
= 33 bungkus
DO Qh
(ii) Jumlah kos inventori sama dengan Q + 2
2
= 200 × 8 + 33 × 3 = 48.5 + 49.5 = RM98
1 33 2
(f) ROP pula ialah tingkat minimum inventori di mana pesanan Galeri Info
baharu dibuat. Daripada rajah 2.4, apabila kedai pakaian itu
membuat pesanan baharu sebelum inventori capai 0, pesanan Stok keselamatan ialah
tersebut mungkin akan mengambil masa untuk sampai. Waktu inventori yang disimpan untuk
memenuhi sebarang keperluan
tunggu itu dikenal sebagai ‘lead time’. Jadi, kedai pakaian atau permintaan luar jangkaan
tersebut mesti membuat pesanan baharu sebelum sampai dan untuk memenuhi sebarang
tingkat stok keselamatan (buffer stock). keperluan jika berlakunya
kelewatan dalam menerima
Titik pesanan = [Permintaan harian (d) × lead time pesanan yang dibuat.
semula (ROP) (dalam hari)]
Contoh 1
Andaikan tiada stok keselamatan, Syarikat Sintex mempunyai
permintaan inventori Z sebanyak 8 000 unit setahun. Syarikat
ini mengamalkan 200 hari bekerja setahun. Secara purata,
penghantaran pesanan mengambil masa tiga hari bekerja.
Hitung titik pesanan semula bagi syarikat tersebut.
Jawapan
Permintaan harian (d) = 8 000 = 40
200
Lead time (L) = tiga hari
ROP = d × L
= 40 × 3
= 120 unit
Apabila tingkat inventori jatuh ke 120 unit, pesanan baharu
perlu dibuat. Pesanan akan sampai tiga hari kemudian tatkala
stok semakin habis.
45
02 PraU Pnigan P1.indd 45 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
3 Sistem JIT (Kaedah tepat pada masa)
Just In Time (a) Sistem JIT (Just In Time) yang berasal dari Jepun juga dikenali
sebagai sistem inventori sifar.
INFO
(b) Sistem ini digunakan untuk meminimumkan kos pegangan
dengan hanya memesan inventori yang diperlukan sahaja dan
menghantar bekalan kepada pelanggan pada masa yang tepat.
(c) Objektif pelaksanaan sistem JIT:
(i) Meminimumkan kos inventori agar dapat mengelakkan
pembaziran.
BAB (ii) Mengurangkan kekerapan penyediaan inventori.
2 (iii) Menambahbaik sistem pengeluaran secara berterusan dan
menjadikannya lebih fleksibel.
(iv) Menjimatkan masa pengurusan inventori.
(d) Ciri-ciri sistem JIT:
Bagaimanakah JIT (i) Pengekalan kualiti yang tinggi secara konsisten dan
dilaksanakan? menyeluruh untuk melicinkan pengeluaran.
(ii) Mempunyai saiz lot yang kecil untuk mengurangkan
kitaran inventori, menjimatkan masa dan ruang di stor.
(iii) Masa penyediaan yang pendek. Kerja pemasangan boleh
dilakukan dengan cepat.
(iv) Mengutamakan hubungan baik dengan pembekal yang
dikenali dan dipercayai.
(v) Penjagaan mesin dan peralatan mestilah baik.
’13, ’17 (vi) Pekerja dilatih melakukan kerja yang pelbagai dan
memupuk semangat kerjasama dalam kalangan mereka.
(vii) Mengamalkan susun atur peralatan berdasarkan keperluan
produk untuk mengurangkan kos pengendalian.
2.5 Isu-isu Pengurusan
Pengeluaran Moden
Hasil Pembelajaran 2.5.1 Standard Pengeluaran
Menjelaskan maksud Maksud Standard Pengeluaran
standard pengeluaran dan
ISO.
Satu unit ukuran yang menunjukkan tingkat prestasi normal bagi operasi
sesebuah industri dan boleh dinyatakan dalam jumlah masa per unit
atau unit per jam atau hari. Standard juga merujuk kepada kriteria atau
ukuran prestasi yang perlu dicapai oleh bahagian pengeluaran.
46
02 PraU Pnigan P1.indd 46 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
Maksud ISO
Badan yang menggabungkan organisasi dari seluruh dunia yang ISO 9000
bertanggungjawab mewujudkan standard atau piawai di negara masing-
masing. Tujuannya adalah untuk menggalakkan pewujudan piawai INFO
antarabangsa.
Jenis-jenis Standard ISO
1 ISO 9000
(a) ISO 9000 ialah satu piawai antarabangsa bertulis yang
menetap dan mentakrifkan elemen-elemen asas dalam sistem BAB
pengurusan kualiti sesebuah organisasi untuk memastikan
produk dan perkhidmatan sentiasa memenuhi kehendak 2
pelanggan.
(b) ISO adalah penting kerana dapat menghasilkan keseragaman
dan kesetaraan keluaran dan perkhidmatan yang lebih cekap,
berkesan, selamat, bersih, dan berkualiti. ISO ialah standard
bagi sistem kualiti. Ia bukan standard untuk produk atau
perkhidmatan yang dihasilkan.
(c) Kebanyakan syarikat pada masa kini menggunakan ISO 9000.
Pada peringkat awal kewujudan standard ini pada tahun 1987,
ia lebih kepada pematuhan pendokumenan prosedur. Namun, Apakah hubungan ISO 9000
standard ini telah dikaji semula kesesuaiannya pada tahun dan Pengurusan Kualiti
Menyeluruh (TQM)?
1994 dan 2000. Akhirnya versi terbaharu ISO 9000: 2000
diwujudkan yang lebih menekankan kepada operasi asasnya,
proses-proses yang terlibat dan interaksi antara proses-proses
tersebut.
(d) Standard ini juga merangkumi penubuhan, pelaksanaan,
pengawalan, penyeliaan, pengukuran, dan menganalisis
data untuk pembaikan proses organisasi bagi mencapai
objektif organisasi. ISO 9001: 2000 telah menggantikan
ISO 9001: 1994, manakala ISO 9002: 1994 dan ISO 9003:
1994 telah dihentikan.
(e) Di Malaysia, terdapat banyak badan pensijilan seperti SIRIM,
QAS International Sdn. Bhd, Moody International Certification
(M) Sdn. Bhd, BSI Management System (Asean) Pte. Ltd. dan
sebagainya. Sijil ISO 9000 diberikan apabila organisasi tersebut
membuktikan proses yang dilaksanakan mengikut piawai yang
telah ditetapkan.
(f) Faedah ISO 9000:
(i) Mengurangkan kesilapan sesuatu prosedur.
(ii) Membolehkan organisasi mengenal pasti tugas-tugas
dan memperincikan langkah-langkah serta menyediakan
prosedur, standard, dan garis panduan untuk membantu
staf mengetahui tugas yang perlu dilakukan.
47
02 PraU Pnigan P1.indd 47 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
(iii) Mendokumentasikan secara tersusun amalan-amalan
pengurusan dan cara-cara bekerja yang boleh dijadikan
asas program latihan kepada staf serta asas bagi
penambahbaikan prestasi.
(iv) Membolehkan semua staf menjalankan tugas dengan baik
dan berkesan.
(g) Prinsip-prinsip ISO 9000:
(i) Standard hanya mengkhusus kepada pengurusan kualiti
yang diamalkan oleh organisasi.
BAB (ii) Standard memerlukan organisasi mendokumenkan proses
kerja kritikal, patuh kepada proses, dan pembuktian
2 kepada kepatuhan.
(iii) Standard menekankan kepada pencegahan berlakunya
sesuatu masalah dan ketidakpatuhan.
(iv) Standard bersifat umum dan mempunyai elemen asas
kualiti.
(h) Cara-cara mendapat ISO 9000:
(i) Pihak pengurusan perlu berusaha untuk mendapatkan ISO
9000 dengan mengutamakan kualiti dalam pengurusan
organisasi dan memastikan sumber adalah mencukupi
untuk melaksanakan ISO 9000.
(ii) Mengenal pasti proses utama bagi pelaksanaan ISO 9000.
(iii) Membentuk pasukan pelaksana yang terdiri daripada
wakil-wakil semua jabatan dan memberi latihan kepada
mereka tentang penulisan manual prosedur serta strategi
pelaksanaan ISO 9000.
(iv) Menjalankan analisis jurang perbezaan (gap analysis)
untuk mengenal pasti sama ada amalan harian dan
prosedur yang dilaksanakan dalam organisasi menetapi
keperluan.
(v) Menyediakan dokumen ISO 9000 berdasarkan standard
ISO yang dipilih seperti manual prosedur kerja, fail meja,
arahan kerja dan dokumen lain yang membolehkan
pengauditan dijalankan.
(vi) Melaksanakan ISO 9000. Audit dalaman perlu dijalankan
terlebih dahulu di setiap jabatan mengikut jadual mereka
sendiri untuk mengenal pasti kelemahan yang ada.
(vii) Pengiktirafan dan pensijilan. Setelah peringkat persediaan
tamat, biasanya dalam tempoh empat bulan hingga
setahun, permohonan boleh kepada badan pensijilan
seperti SIRIM untuk mendapatkan pengiktirafan. Sijil
pendaftaran ISO akan diberikan jika organisasi mematuhi
keperluan standard sistem kualiti yang telah ditetapkan.
48
02 PraU Pnigan P1.indd 48 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
2 ISO 9001
Standard yang menentukan kualiti produk yang dihasilkan dan
piawai yang merangkumi 20 aspek program kualiti termasuk reka
bentuk pengeluaran, reka bentuk perkhidmatan, tanggungjawab
pengurusan, sistem dokumentasi berkualiti, latihan dan
pemuliharaan serta pertimbangan pembelian.
3 ISO 9002
Standard yang merangkumi aspek kualiti seperti dalam ISO
9001 tetapi lebih mengkhusus pada penghasilan reka bentuk
untuk pelanggan dan reka bentuk bagi tujuan pemasangan dan
pengeluaran di lokasi lain. BAB
4 ISO 9003 2
Standard yang menekankan aspek pencegahan daripada pemulihan
dan skopnya adalah terhad kepada satu-satu proses pengeluaran.
5 ISO 9004
Standard yang memberikan garis panduan mengenai taksiran
terhadap kepiawaian kualiti produk bagi menjayakan sesuatu
prosedur.
6 ISO 9000:2000 yang diubah suai membolehkan firma menunjukkan
bahawa mereka mengikut prosedur untuk latih pekerja menguji
produk, menyimpan rekod, dan mengesan kecacatan produk. Untuk
memperoleh sijil ISO, sesebuah syarikat mesti mendokumentasikan
segala prosedur yang perlu diikuti oleh pekerja dalam setiap
peringkat pengeluaran.
7 ISO 14000 menghendaki firma membentuk satu pelan sistem
pengurusan persekitaran yang menunjukkan bagaimana firma
dapat menggunakan sumber bahan mentah dan menguruskan
persekitaran.
2.5.2 Pengurusan Kualiti Menyeluruh (TQM-Total
Quality Management)
1 TQM adalah proses pengurusan kualiti yang berasaskan kualiti Hasil Pembelajaran
dan berorientasikan pelanggan, penambahbaikan berterusan, dan Menjelaskan maksud
penglibatan semua pekerja dan proses dalam organisasi. Pengurusan Kualiti
Menyeluruh dan prinsip-
2 Objektif TQM: prinsipnya.
(a) Memuaskan hati pelanggan dengan menghasilkan produk yang
lebih baik.
(b) Meningkatkan keberkesanan dengan menghasilkan output TQM – satu proses
yang sentiasa tepat (right the first time). transformasi budaya di mana
ciri-ciri budaya yang telah sedia
(c) Menghasilkan output tanpa cacat (zero defect). ada akan diubah suai serta
(d) Meningkatkan kualiti produk dengan harga yang kompetitif. diperkukuhkan dengan ciri-ciri
budaya baharu yang lebih baik.
49
02 PraU Pnigan P1.indd 49 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
Galeri Info 3 Latar belakang TQM:
(a) Konsep TQM telah mula diperkenalkan di Amerika Syarikat
TQM mula diperkenalkan oleh W.A. Shewhart sejak tahun 1920-an lagi apabila carta
pada tahun 1920-an dan mula
digunakan dalam pengawalan kawalan statistik digunakan untuk mengawal kualiti proses
kilang-kilang di Amerika pengeluaran di kilang-kilang.
Syarikat.
(b) Konsep ini kemudian telah dibawa ke Jepun dan mendapat
sambutan dalam kalangan pengurus Jepun untuk
membangunkan industri mereka selepas Perang Dunia Kedua.
Prinsip-prinsip TQM:
• Proses penambahbaikan (c) Mulai tahun 1980-an, konsep TQM mula berkembang pesat
kualiti yang berterusan di seluruh dunia setelah terbukti dapat membantu ke arah
• Pengurusan kualiti
BAB menyeluruh kecemerlangan prestasi organisasi melalui penjimatan kos,
• Mengutamakan tindakan peningkatan kecekapan operasi, dan menghasilkan produk
2 strategik yang menepati kehendak pelanggan.
• Kecacatan sifar (d) Konsep ini telah diamalkan dengan jayanya oleh Toyota Motors
• Menekankan tindakan
pencegahan di Jepun.
• Memfokuskan kepada
pelanggan 4 Prinsip-prinsip TQM:
• Pendekatan kerja (a) Proses penambahbaikan kualiti yang berterusan melalui
berpasukan.
semakan dan pemantauan proses kualiti.
(b) Penglibatan menyeluruh dalam organisasi para pekerja
dan pengurus bekerjasama untuk menjayakan usaha-usaha
peningkatan kualiti.
’14 (c) Pihak pengurusan memberi autoriti kepada pekerja untuk
membuat keputusan.
(d) Pihak pengurusan menjadi contoh amalan berkualiti kepada
pekerja.
(e) Menekankan tindakan pencegahan dengan memperbaiki
proses kerja supaya kesilapan atau kecacatan produk dapat
dikawal.
(f) Memfokuskan kepada kehendak pelanggan agar dapat
memenuhi keperluan pelanggan.
(g) Menyelesaikan masalah secara sistematik supaya tidak
berterusan dan mengganggu operasi organisasi. Pendekatan
kerja berpasukan daripada pihak pengurusan dan pekerja
adalah penting untuk menyelesaikan masalah.
5 Kebaikan TQM:
Pengenalan dan
Pelaksanaan (a) Peningkatan kualiti produk dan perkhidmatan serta
Pengurusan produktiviti organisasi.
INFO Kualiti (b) Peningkatan reputasi organisasi kerana mendapat keyakinan
Menyeluruh daripada pelanggan yang berpuas hati terhadap kualiti produk.
(TQM)
(c) Pengurangan kos operasi dan peningkatan kecekapan
pengurusan organisasi.
(d) Peningkatan daya saing dan keupayaan menguasai pasaran
dengan lebih efektif.
(e) Komitmen dan kerjasama yang tinggi dalam kalangan
kakitangan untuk mencapai matlamat organisasi.
50
02 PraU Pnigan P1.indd 50 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
2.5.3 Konsep-konsep Sistem Pengeluaran
Merekayasa (Reengineering) Hasil Pembelajaran
Menghuraikan konsep
1 Definisi: seperti merekayasa, CAD,
Merekayasa ialah proses mereka bentuk semula proses-proses CAM, CIM, dan Sistem
Pembuatan Luwes dalam
kerja yang kritikal dan struktur organisasi secara radikal untuk sistem pengeluaran.
meningkatkan kecekapan dan mencapai kemajuan lebih besar.
2 Objektif:
(a) Mengenal pasti proses yang dapat meningkatkan kecekapan BAB
proses pengeluaran dan perkhidmatan kepada pelanggan.
(b) Mengurangkan aktiviti atau proses kerja yang tidak 2
mendatangkan hasil.
(c) Menghasilkan produk dan perkhidmatan yang lebih baik serta
berkualiti kepada pelanggan
(d) Meningkatkan daya saing dan prestasi perniagaan.
3 Kebaikan: ’11
(a) Dapat memuaskan kehendak pelanggan iaitu pekerja memberi
fokus kepada keperluan pelanggan dalam membentuk proses
asas kerja.
(b) Meningkatkan kecekapan dengan mereka bentuk semula proses
asas kerja yang dapat meningkatkan kualiti dan keuntungan
serta mengurangkan kos.
(c) Dapat mengubah pemikiran pengurus di mana pengurus dapat
membentuk semula proses perniagaan.
Reka Bentuk Berbantu Komputer (CAD)/Pembuatan Berbantu
Komputer (CAM)
1 Definisi: Reka bentuk bantuan
CAD ialah satu sistem perisian grafik komputer yang digunakan komputer (CAD) – teknologi
untuk mereka bentuk dan mengubah suai sesuatu reka bentuk berkomputer bagi proses
produk. CAM pula ialah penggunaan komputer dan teknologi mereka bentuk sesuatu
keluaran atau bangunan
robotik dalam proses pengeluaran produk. menerusi lukisan teknikal dan
lukisan kejuruteraan.
2 Objektif CAD & CAM:
(a) Menjimatkan masa dan memastikan produk yang dihasilkan
adalah tepat.
(b) Memudahkan proses mereka bentuk, penyemakan dan
pengubahsuaian reka bentuk produk mengikut kehendak
pelanggan.
51
02 PraU Pnigan P1.indd 51 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
3 Kebaikan CAD dan CAM:
(a) CAD memendekkan masa untuk mereka bentuk produk yang
baharu.
(b) CAD memudahkan penyemakan dan pengubahsuaian
dilakukan kerana reka bentuk sesuatu produk disimpan dalam
Apakah kaitan antara CAD satu pangkalan data untuk rujukan.
dengan CAM?
(c) CAD membaiki teknologi pengeluaran dan meningkatkan
produktiviti.
(d) CAM dapat mengurangkan penggunaan tenaga buruh
untuk menjalankan proses pengeluaran kerana robot boleh
BAB digunakan.
2 (e) Menjamin kualiti produk dan meningkatkan keuntungan
perniagaan.
Pembuatan Berbantu Komputer Bersepadu (CIM)
1 CIM (computer integrated manufacturing) ialah penggunaan
komputer untuk mengawal robot dan juga pengaliran bahan dan
bekalan dalam proses pengeluaran barang. Ia juga dikenali sebagai
penggabungan semua pengeluaran yang berkaitan dengan aktiviti
perniagaan melalui sistem komputer.
2 Ia merupakan gabungan antara CAD dengan CAM.
3 Kebaikan CIM ialah memberikan firma kelebihan dalam persaingan
dengan bergantung pada kepantasan, fleksibel, kualiti, dan kos yang
rendah.
Sistem Pembuatan Luwes (Flexible Manufacturing System)
Sistem Pembuatan Luwes
– satu sistem yang terdiri
daripada beberapa komputer 1 Sistem Pembuatan Luwes ialah satu sistem automasi yang terdiri
yang mengawal mesin dalam daripada beberapa komputer yang mengawal mesin-mesin
operasi pengeluaran.
pengeluaran secara automatik.
2 Komputer-komputer tersebut dikawal oleh satu komputer pusat
yang berfungsi untuk menyelaraskan operasi pengeluaran secara
keseluruhan.
3 Terdapat satu sistem pengangkutan automatik yang akan
menggerakkan bahan mentah antara mesin dari beberapa stesen
kerja (work stations).
52
02 PraU Pnigan P1.indd 52 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
4 Contohnya, menggunakan robot, kenderaan automatif, dan mesin
alih untuk menggerakkan bahan mentah dari satu stesen kerja ke
stesen kerja yang lain. Jelaskan kebaikan penggunaan
Sistem Pembuatan Luwes.
5 Sistem Pembuatan Luwes ini mampu mengeluarkan pelbagai
produk yang berkualiti secara konsisten. Selain itu, masa penyediaan
dan kos buruh dapat dijimatkan kerana tidak memerlukan ramai
tenaga kerja.
6 Namun begitu, penggunaan sistem ini memerlukan perbelanjaan
modal yang besar kerana peralatan dan mesin yang digunakan
adalah mahal. Sistem ini juga memerlukan perancangan yang rapi BAB
kerana adalah rumit untuk disediakan (set up). 2
Rumusan
1 Pengeluaran ialah proses mengubah input kepada output dengan menambahkan nilainya melibatkan aktiviti
memproses bahan mentah kepada barang siap dan separuh siap.
2 Proses pengeluaran merangkumi input, proses transformasi, dan output.
3 Reka bentuk pengeluaran meliputi simplification, standardization, dan modular.
4 Jenis-jenis pengeluaran terdiri daripada jenis mengikut tempahan, secara massa, dan secara berkelompok.
5 Terdapat empat jenis susun atur kilang, iaitu susun atur secara tetap, proses, produk, dan selular.
6 Kawalan kualiti ialah proses semakan produk atau perkhidmatan untuk memastikan ia mematuhi standard
tertentu.
7 Antara alat kawalan kualiti ialah kawalan proses secara statistik (SPC), analisis nilai tambah, carta kawalan,
kajian kualiti/kos, pasukan penambahbaikan kualiti, dan penanda aras (benchmarking).
8 Kaedah pengurusan inventori ialah EOQ, ROP, dan JIT.
9 Pengurusan Kualiti Menyeluruh (TQM) ialah proses pengurusan kualiti menyeluruh yang berorientasikan
pelanggan, berjalan secara berterusan, dan melibatkan semua aspek dalam organisasi.
10 Konsep-konsep sistem pengeluaran termasuk merekayasa, CAD/CAM, CIM, dan Sistem Pembuatan Luwes.
53
02 PraU Pnigan P1.indd 53 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
PRAKTIS STPM 2
BAHAGIAN A
Jawab semua soalan.
1 Jelaskan maksud merekayasa dan berikan dua kebaikannya. [5]
2 Berikan tiga prinsip ISO 9000. [6]
BAB
3 Jelaskan tiga cabaran yang dihadapi oleh pengurus pengeluaran. [5]
2
4 Huraikan dua kaedah kawalan inventori. [4]
5 Berikan dan jelaskan tiga jenis susun atur kilang. [6]
6 Jelaskan maksud penanda aras dan kepentingannya. [4]
7 Terangkan maksud Kaizen dan kepentingannya. [4]
8 Bezakan antara CAD, CAM, dan CIM. [6]
9 Nyatakan tiga faktor yang mempengaruhi lokasi kilang. [6]
10 King’s Bakery memerlukan 50 bungkus tepung setiap tiga bulan. Kos pesanan ialah RM8 bagi
setiap pesanan manakala kos penyimpanan ialah RM3 setiap bungkus. Kos sebungkus tepung
ialah RM25.
Tentukan:
(a) EOQ [2]
(b) Jumlah kos inventori [2]
54
02 PraU Pnigan P1.indd 54 4/4/18 11:38 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Bab 2 Pengeluaran
BAHAGIAN B
Jawab semua soalan.
11 Dakacort Berhad merupakan salah satu syarikat terkenal dalam pengilangan barang farmaseutikal.
Syarikat ini sentiasa memberi penekanan terhadap kualiti dalam produknya.
Syarikat ini telah berkembang sehingga menghasilkan lebih daripada 200 jenis barangan farmaseutikal
dalam masa 20 tahun yang lalu. Antara produknya termasuklah suplemen kesihatan dan barangan
pengguna.
Syarikat ini juga percaya bahawa di Malaysia tiada syarikat lain yang dapat menandingi kelebihannya BAB
dalam inovasi produk. Dalam usaha untuk meningkatkan kesihatan pengguna, Dakacort Berhad
telah memperuntukkan suatu peratusan daripada hasilnya untuk melakukan usaha penyelidikan dan 2
pembangunan setiap tahun. Dakacort Berhad juga mempunyai kekuatan kakitangan yang terbesar
di Malaysia iaitu sebanyak 30 saintis dan eksekutif makmal yang sentiasa berusaha gigih untuk
membangunkan produk-produk farmaseutikal yang baharu.
Syarikat ini telah berjaya melancarkan 10 produk baharu pada setiap tahun. Pelaburan dalam
penyelidikan dan pembangunan membolehkan syarikat ini bersaing dengan lebih kompetitif.
Berdasarkan kes di atas,
(a) jelaskan maksud kualiti dan berikan empat kepentingan kualiti kepada syarikat ini. [10]
(b) bagaimanakah usaha penyelidikan dan pembangunan dapat membantu Dakacort Berhad dalam
memajukan perniagaannya? [8]
(c) jelaskan dua kaedah kawalan kualiti yang boleh digunakan oleh Dakacort Berhad. [10]
Jawab satu soalan sahaja, sama ada 12 atau 13.
12 Huraikan tiga jenis kaedah pengeluaran. [12]
ATAU
13 Jelaskan maksud JIT dan berikan lima ciri JIT. [12]
55
02 PraU Pnigan P1.indd 55 4/4/18 11:38 AM
JAWAPAN
Bab • Jika ekonomi mengalami kemelesetan,
1 Perniagaan dan Persekitarannya pendapatan pengguna dan kuasa
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • beli mereka akan menurun. Hal ini
Bahagian A menyebabkan perbelanjaan pengguna
turut menurun dan aktiviti perniagaan
1 Tiga cabaran perniagaan pada masa depan: merosot.
(a) Globalisasi (b) Persekitaran sosiobudaya
Persaingan sengit dari kualiti, harga, • Sosiobudaya berkaitan dengan
persembahan produk, dan mobiliti pekerja. kepercayaan, agama, adat resam, cita rasa,
Jadi perniagaan perlu menyesuaikan diri dan gaya hidup masyarakat yang pelbagai
dengan pasaran global. kaum.
(b) Perkembangan teknologi • Persekitaran sosiobudaya ini akan
Perubahan produk perlukan kemahiran mempengaruhi corak perbelanjaan
teknologi dan modal tinggi. Perniagaan pengguna. Oleh itu, pengeluar atau
perlu peka terhadap teknologi terbaharu peniaga harus mengenal pasti cita rasa dan
dan memperoleh teknologi tersebut supaya gaya hidup masyarakat setempat sebelum
dapat bersaingan dengan perniagaan lain. menawarkan sesuatu produk jualan.
Peniaga perlu mengubahsuai kegiatannya
(c) Kekurangan sumber supaya selaras dengan persekitaran sosial
Perniagaan perlu meningkatkan kecekapan di mana ia beroperasi.
pengeluaran supaya sumber digunakan
dengan cekap. 3 Perbezaan antara persekitaran umum dengan
persekitaran tugas:
(d) Kewujudan blok-blok perniagaan
Kewujudan blok-blok perniagaan Persekitaran Persekitaran tugas
menyebabkan ketepuan pasaran dan timbul umum
persaingan segit.
Mempunyai Pihak-pihak yang
(e) Perubahan struktur demografi kebanjiran
tenaga wanita dalam pasaran memerlukan hubungan yang mempunyai pengaruh
kemudahan dan suasana kerja yang berbeza tidak langsung terhadap operasi dan
dari suasana biasa. dengan perniagaan. prestasi perniagaan.
(Pilih mana-mana tiga) Contohnya Contohnya pelanggan,
ekonomi, pembekal, pembiaya,
2 Dua elemen persekitaran umum dan kesannya persaingan pemodal/pelabur,
terhadap perniagaan adalah seperti yang berikut: dan jaringan, pesaing, kerajaan,
sosiobudaya, politik pekerja, dan
(a) Persekitaran ekonomi dan perundangan, masyarakat.
• Merujuk kepada situasi ekonomi dalam teknologi,
dan luar negara. Perubahan ekonomi prasarana, dan
akan mempengaruhi kuasa beli dan corak antarabangsa.
perbelanjaan pengguna.
180
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 180 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
4 Tiga kebaikan perkongsian: (c) Mewujudkan banyak peluang pekerjaan
(a) Modal yang lebih banyak boleh dikumpulkan dalam aktiviti pengeluaran dan
melalui sumbangan rakan-rakan pekongsi. perkhidmatan. Hal ini dapat mengurangkan
kadar pengangguran negara dan
(b) Mudah ditubuhkan berbanding dengan meningkatkan taraf hidup penduduk.
syarikat.
7 Tiga peranan sektor awam adalah seperti yang
(c) Kemahiran dan kepakaran yang berlainan berikut:
daripada rakan pekongsi dapat dikumpulkan
dan digabungkan. (a) Menggubal dan melaksanakan dasar fiskal
dan kewangan.
(d) Risiko dan kerugian perniagaan dapat Menentukan kaedah pencukaian yang sesuai
ditanggung bersama oleh semua rakan / memberi bantuan subsidi /pinjaman /
kongsi. kepakaran / membentuk dasar belanjawan
yang fleksibel.
(e) Rakan kongsi boleh menjalankan
pengkhususan kerja. (b) Mengamalkan monopoli semula jadi
(f) Tidak perlu membayar cukai syarikat. Hanya Melaksanakan projek berisiko atau yang
cukai-cukai pendapatan perseorangan memerlukan modal dan kepakaran yang
dikenakan atas setiap rakan kongsi. tinggi.
(Pilih mana-mana tiga) (c) Menyediakan perkhidmatan awam
seperti kemudahan bekalan elektrik/ air
5 Empat keburukan syarikat berhad: telekomunikasi, keselamatan, kesihatan
(a) Penubuhan syarikat lebih rumit kerana pendidikan, dan sebagainya.
tertakluk kepada syarat-syarat ketat dalam 8 Tahap primer merupakan aktiviti pengeluaran
Akta Syarikat.
ekstraktif, iaitu aktiviti mengeluarkan bahan
(b) Pengurusan syarikat dikawal oleh lembaga mentah dari sumber semula jadi di daratan dan
pengarah dan bukan pemilik syarikat. lautan. Aktiviti ekonomi di tahap ini meliputi
aktiviti perlombongan, perikanan, pembalakan,
(c) Laporan kewangan syarikat perlu dan pertanian. Tahap sekunder merujuk
ditunjukkan kepada pemegang saham dan kepada aktiviti memproses bahan mentah yang
diaudit. Oleh itu, tidak ada kerahsiaan. dihasilkan dari tahap primer kepada barangan
siap dan separuh siap. Contohnya, memproses
(d) Cukai syarikat yang tinggi dikenakan.
getah menjadi tayar, kayu balak menjadi perabot,
(e) Penubahan syarikat melibatkan kos yang dan kapas menjadi tekstil.
tinggi.
9 Tiga kebaikan perniagaan domestik ialah:
6 Tiga peranan yang dimainkan oleh sektor swasta: (a) Mewujudkan peluang-peluang pekerjaan
(a) Menyumbang kepada pembangunan agar kadar pengangguran dapat
ekonomi negara dengan menghasilkan dikurangkan.
pelbagai produk untuk pasaran domestik
dan antarabangsa. (b) Menjimatkan tukaran asing kerana wang
kita tidak mengalir ke luar negeri.
(b) Pendapatan negara juga bertambah melalui
kutipan cukai pendapatan dan cukai syarikat (c) Menggunakan input dalam negara secara
daripada sektor ini. optimum dan mengelakkan pembaziran.
181
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 181 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
10 Bagi perniagaan ekstraktif, pesawah menanam (iii) Pesaing
padi dan kemudian menjual ke kilang. Merupakan firma lain yang jual produk
Seterusnya, kilang akan memproses padi untuk yang serupa. Syarikat Coolblog perlu
dijadikan beras dalam tahap sekunder. Peniaga buat inovasi dan sediakan program
pula akan menjual beras kepada pengguna untuk pemasaran berkesan untuk mengatasi
kegunaan akhir di peringkat tertiar. pesaing.
Bahagian B (iv) Pekerja
Merupakan tenaga kerja yang memberi
11 (a) Coolblog Dessert mahu menembusi pasaran
asing kerana: sumbangan fizikal dan mental dalam
menjalankan perniagaan. Oleh
(i) Memperluas pasaran itu, Coolblog perlu sensitif kepada
Oleh itu, pasaran lain perlu dicari keperluan pekerja dan perlu menjaga
untuk mendapat pulangan yang tinggi. kebajikan mereka.
(ii) Memperoleh sumber pengeluaran (c) Tiga sebab Coolblog Dessert boleh berjaya
di Malaysia ialah:
Syarikat Coolblog dapat memeperoleh
sumber pengeluaran yang lebih murah. (i) Harga produk Coolblog murah dan
berpatutan berbanding dengan produk
(iii) Meningkatkan keuntungan firma
lain yang sama jenis.
Tambahan permintaan menyebabkan (ii) Produk Coolblog adalah halal dan
keluaran firma meningkat, kos majoriti penduduk Malaysia beragama
dapat dikurangkan dan keuntungan Islam.
ditingkatkan.
(iii) Lokasi Coolblog adalah di kawasan
(iv) Meningkatkan imej firma yang strategik dan mempunyai lebih
Dengan memasuki pasaran asing, daripada 250 cawangan.
syarikat Coolblog dapat meningkatkan
imej di pasaran antarabangsa. (d) Empat cabaran perniagaan masa depan yang
mungkin dihadapi oleh Coolblog Dessert
(b) Empat faktor persekitaran tugas yang akan ialah:
mempengaruhi perniagaan Coolblog Dessert (i) Globalisasi
ialah:
Dengan wujudnya globalisasi,
(i) Pelanggan persaingan sengit dihadapi dari segi
Merupakan pembeli barangan dan kualiti, harga, mobiliti pekerja.
perkhidmatan yang ditawarkan oleh (ii) Kekurangan sumber
Coolblog. Oleh itu, syarikat Coolblog
perlu peka terhadap kehendak, Inovasi dan kreativiti yang tinggi
keperluan serta perubahan cita rasa diperlukan untuk meningkatkan
pelanggan. produktiviti.
(ii) Pembekal (iii) Ledakan teknologi dan sumber
maklumat
Merupakan orang yang membekalkan
bahan mentah kepada Coolblog. Perkembangan teknologi menyebabkan
Hubungan yang baik dengan pembekal banyak kaedah-kaedah baharu dicipta.
adalah penting untuk menjamin Syarikat memerlukan modal yang
bekalan berterusan pada harga tinggi.
berpatutan.
182
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 182 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
(iv) Peningkatan tanggungjawab sosial perlantikan sebagai setiausaha) perlu
seperti derma, pemberian biasiswa diisikan.
membawa kepada peningkatan kos
pengeluaran. (e) Semua dokumen diserahkan.
(f) Akhirnya sijil perakuan pemerbadanan
12 Maksud persekitaran teknologi: syarikat diperoleh (Borang 9) daripada
Persekitaran teknologi bermaksud penggunaan pendaftar syarikat dan sijil perlu dipamerkan.
sebarang peralatan atau kaedah yang
membolehkan manusia melakukan sesuatu, Bab
Pengeluaran
membentuk tugas atau prosedur baharu dengan 2 • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
lebih baik.
Bahagian A
Impak positif: 1 Maksud merekayasa:
(a) Meningkatkan kecekapan pengeluaran Merekayasa merupakan proses mereka bentuk
Menggunakan komputer untuk mereka semula proses-proses kerja yang kritikal dan
bentuk produk seperti CAM/ CAD. struktur organisasi secara radikal bertujuan
untuk meningkatkan kecekapan serta mencapai
(b) Mengurangkan kos pengeluaran atau tenaga kemajuan yang lebih besar.
buruh melalui sistem kerja tersusun yang
mengurangkan masa pengeluaran. Dua kebaikan merekayasa:
Dua kebaikan merekayasa ialah dapat
(c) Meningkatkan kualiti pengeluaran iaitu menyediakan barang dan perkhidmatan
kecacatan produk dapat dicegah dengan yang berkualiti dan dapat mengurangkan kos
menggunakan kaedah SPC.
perniagaan.
(d) Mewujudkan persekitaran dunia tanpa
sempadan iaitu e dagang / internet. 2 Tiga prinsip ISO 9000 ialah:
(i) Standard hanya mengkhusus kepada
(e) Meningkatkan keberkesanan komunikasi pengurusan kualiti yang diamalkan oleh
melalui emel/video conferencing. organisasi.
13 Langkah-langkah dalam proses penubuhan (ii) Standard memerlukan organisasi
syarikat berhad: mendokumenkan proses kerja kritikal,
(a) Membuat pendaftaran dengan Pendaftar patuh kepada proses, dan pembuktian
Syarikat di Suruhanjaya Syarikat Malaysia kepada kepatuhan.
(SSM).
(iii) Standard menekankan kepada pencegahan
(b) Membuat bayaran yuran pendaftaran berlakunya sesuatu masalah dan
syarikat berdasarkan jumlah modal yang ketidakpatuhan.
dibenarkan.
3 Tiga cabaran yang dihadapi oleh pengurus
(c) Permohonan carian nama syarikat pengeluaran ialah:
mesti dibuat dengan melengkapkan dan (a) Cabaran teknologi baharu
menyerahkan Borang 13A.
Pengurus perlu mewujudkan kaedah
(d) Seterusnya borang 48A (Akuan Berkanun baharu dalam pengeluaran yang boleh
Sebelum Dilantik Menjadi Pengarah Atau meningkatkan kecekapan operasi. Pengurus
pengasas syarikat), Borang 6 (Akuan perlu menggantikan mesin lama dengan
Pematuhan) dan 48F (Pengakuan sebelum mesin baharu yang berteknologi terkini.
183
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 183 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
(b) Penekanan kepada proses pengeluaran (b) Susun atur produk
produk yang berkualiti Menerusi susun atur produk, semua input
Pengurus perlu memastikan produk yang pengeluaran seperti tenaga kerja, mesin,
dikeluarkan mengikut piawaian industri bahan mentah, dan peralatan akan disusun
/ antarabangsa, berkualiti dan selamat. khusus mengikut urutan penghasilan
Walau bagaimanapun, penghasilan produk sesuatu produk. Susun atur ini melibatkan
berkualiti boleh meningkatkan kos penyusunan stesen-stesen kerja dalam satu
pengeluaran. Pengurus pengeluaran juga barisan seperti barisan pemasangan di kilang
terpaksa membeli mesin baharu untuk pengeluaran. Mesin dan peralatan disusun
kualiti produk yang dikeluarkan. dalam satu barisan bagi memasang produk
dan tenaga pekerja akan mengkhusus dalam
(c) Kekurangan sumber sesuatu tugasan. Susun atur ini sesuai untuk
Pengurus perlu memastikan bahan pengeluaran secara besar-besaran dan juga
mentah, sumber manusia, dan kewangan penghasilan produk yang seragam. Susun
adalah digunakan dengan optimum untuk atur produk banyak terdapat di kilang
mengelakkan pembaziran. pemasangan kereta serta pengeluaran
barangan elektronik, pengeluaran kasut,
4 Dua kaedah kawalan inventori ialah: komputer, dan sebagainya.
(a) Model EOQ digunakan untuk menentukan
kuantiti pesanan optimum yang (c) Susun atur proses
meminimumkan jumlah kos berubah Menerusi susun atur proses, mesin dan
apabila permintaan dapat diramalkan peralatan, tenaga kerja serta bahan mentah
dengan tepat dan nilainya tidak berubah akan disusun mengikut fungsi kerja. Susun
dari semasa ke semasa. Pesanan mengikut atur proses sesuai bagi pengeluaran produk
kuantiti optimum dapat mengurangkan kos yang tidak seragam, dalam kumpulan kecil.
pegangan dan kos pesanan bagi inventori. Pekerja dan peralatan digunakan untuk
aktiviti kerja yang sama (perkongsian
(b) Sistem JIT digunakan untuk sumber). Hal ini dapat menjimatkan kos.
meminimumkan kos pegangan dengan Susun atur proses boleh didapati di sekolah,
hanya memesan inventori yang diperlukan hospital, pasar raya, bank, dan bengkel
sahaja dan menghantar bekalan kepada kereta.
pelanggan pada masa yang tepat.
(d) Susun atur selular
5 Tiga jenis susun atur kilang ialah: Susun atur selular merupakan kombinasi
(a) Susun atur tetap susun atur produk dan proses. Jenis
Kedudukan produk akan tetap dalam susun ini mengumpulkan semua proses yang
atur tetap. Input seperti buruh, bahan diperlukan bagi satu set produk. Firma
mentah, mesin, dan peralatan akan dibawa mengumpulkan mesin ke dalam unit kecil,
ke lokasi produk. Proses pengeluaran setiap satu mengandungi semua peralatan
akan kekal di satu lokasi sehingga produk dan operasi yang diperlukan untuk
tersebut siap. Susun atur ini sesuai untuk membantu menghasilkan produk tertentu.
pengeluaran produk yang bersaiz besar, Susun atur jenis ini dapat menjimatkan
berat, dan mudah pecah seperti pembinaan masa dan dapat mengawal dengan baik
jambatan dan lapangan terbang. kerana seluruh proses dijalankan dalam satu
unit kecil. Susun atur ini menjimatkan ruang
184
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 184 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
kerja serta meningkatkan produktiviti dan pengeluaran produk. Contohnya ialah teknologi
kecekapan. robotik dalam industri kereta.
(Pilih mana-mana tiga) CIM
CIM (computer integrated manufacturing) ialah
6 Maksud penanda aras: penggunaan komputer untuk mengawal robot
Penanda aras bermaksud membuat perbandingan dan juga pengaliran bahan dan bekalan dalam
prestasi syarikat sendiri dengan organisasi yang proses pengeluaran barang. Ia merupakan
lebih baik agar dapat memperbaiki syarikat gabungan antara CAD dengan CAM.
sendiri. Penanda aras membabitkan pengurusan
mengenal pasti firma terbaik dalam industri 9 Tiga faktor yang mempengaruhi lokasi kilang
mereka dan membandingkan keputusan dan ialah:
proses firma yang dikaji dengan keputusan (a) Penawaran tenaga buruh yang mahir dan
dan proses sendiri. Ia adalah satu proses yang berkualiti. Jika sesebuah firma itu adalah
sistematik dan berterusan untuk mengenal pasti, berintensifkan buruh, firma tersebut akan
mempelajari, mengubah suai, dan melaksanakan beroperasi di kawasan di mana kadar upah
amalan-amalan terbaik daripada organisasi yang buruh adalah rendah.
sama atau organisasi yang lain.
(b) Kos pengangkutan
Kepentingan penanda aras: Pemilihan lokasi yang strategik adalah
Antara kepentingan penanda aras ialah boleh penting supaya dapat mengurangkan kos
menggalakkan pengeluaran produk berkualiti logistik. Sebagai contoh, industri yang
dengan cara menganalisis dan kemudian meniru menjalankan kegiatan eksport sesuai
kaedah lain yang diamalkan oleh firma terbaik ditempatkan berdekatan dengan pelabuhan.
dalam industri.
(c) Bahan mentah
7 Kaizen bermaksud penambahbaikan yang Bahan mentah yang murah tetapi
berterusan dan melibatkan keseluruhan organisasi berkualiti adalah penting. Industri yang
termasuk produk, operasi, dan aspek tenaga banyak menggunakan bahan mentah
manusia. Pekerja digalakkan mengurangkan kos sesuai menempatkan kilang mereka
pengendalian mesin, meningkatkan output, dan berdekatan dengan pembekal supaya dapat
mencari penyelesaian kepada masalah secara mengurangkan kos.
berterusan dalam konsep ini.
(d) Kemudahan infrastruktur
8 CAD: Kemudahan asas seperti bekalan air, elektrik,
CAD (computer aided design) ialah satu dan infrakstruktur haruslah disediakan
sistem perisian yang menggunakan grafik di lokasi yang dipilih bagi memastikan
komputer untuk membantu dalam penciptaan, pengeluaran berjalan dengan lancar.
pengubahsuaian, dan modifikasi sesuatu reka (e) Faktor persekitaran
bentuk. Contohnya arkitek menggunakannya
dalam mereka bentuk bangunan.) Firma perlu mengambil kira keadaan
persekitaran, iaitu memastikan tidak
CAM: berlaku pencemaran dan mengutamakan
CAM (computer aided manufacturing) pula ialah keselamatan. Misalnya, industri petrokimia
penggunaan komputer dalam sistem pengeluaran mestilah ditempatkan jauh dari kawasan
untuk tujuan reka bentuk dalam perlaksanaan perumahan.
(Pilih mana-mana tiga)
185
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 185 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
10 (a) Permintaan tahunan (DD) (iv) Mengurangkan kos pada jangka masa
= 50 × 12 panjang.
3
= 200 bungkus. (c) Dua kaedah kawalan kualiti ialah:
(i) Pemeriksaan menyeluruh yang
2 × 200 × 8
EOQ = bertujuan untuk mengesan item cacat
3 dengan segera. Setiap sampel akan
= 33 bungkus diambil untuk dikaji dan diperiksa satu
demi satu. Kaedah ini hanya sesuai
(b) Jumlah kos inventori
untuk pengeluaran yang kecil sahaja
2
2 1
= 1 200 × 8 + 33 × 3 = RM 98 kerana setiap produk diperiksa dan ia
2
33
mengambil masa yang lama.
(ii) Pelan pensampelan merujuk kepada
Bahagian B
pemeriksaan satu sampel kecil
11 (a) Maksud kualiti: yang akan digunakan untuk dibuat
kesimpulan umum mengenai semua
Maksud kualiti adalah keupayaan sesuatu unit yang dikeluarkan. Jika sampel
produk untuk memenuhi kehendak memenuhi piawai , lot produk tersebut
pelanggan. Kepentingan kawalan kualiti: akan diterima. Unit-unit dalam sampel
(i) Objektif kos dan syer pasaran kualiti dipilih secara rawak dan ia biasanya
yang baik dapat meningkatkan syer adalah 5% daripada sampel. Seterusnya
dan mengurangkan kos bagi Dakacort AQL (accepted quality level) / had
Berhad. terima kualiti ditentukan iaitu bilangan
maksimum unit rosak bagi setiap 100
(ii) Meningkatkan imej Dakacort Berhad
kerana produk farmaseutikal yang unit pengeluaran. Jika bilangan unit
berkualiti dapat membentuk imej yang rosak adalah melebih AQL, maka
baik bagi syarikat ini. keseluruhan unit pengeluaran ditolak.
Sebagai contoh, jika AQL bagi 100 unit
(iii) Produk yang dikeluarkan oleh Dakacort ialah 2, dan bilangan item yang cacat
Berhad mestilah selamat, tidak ialah 3, maka keseluruhan lot tidak
menjejaskan kesihatan pengguna, dan akan diterima. Keseluruhan lot hanya
merupakan liabiliti kepada pengguna. akan diterima jika bilangan item yang
(iv) Dakacort Berhad dapat bersaing di cacat ialah 2 atau kurang daripada 2.
pasaran antarabangsa kerana dapat
mengeluarkan produk farmaseutikal 12 Tiga jenis kaedah pengeluaran ialah:
yang berkualiti. (a) Mengikut tempahan / projek
Pengeluaran ini melibatkan penghasilan
(b) Usaha penyelidikan dan pembangunan yang produk yang unik dalam volum yang kecil.
dilakukan oleh Dakacort Berhad dapat: Kaedah ini melibatkan masa yang lama.
(i) Meningkatkan kecekapan dan Kaedah ini juga dihasilkan atas permintaan
produktiviti syarikat. atau tempahan pengguna. Ia melibatkan
(ii) Menghasilkan lebih banyak produk penggunaan tenaga pakar-pakar yang khusus
yang berinovasi. di dalam sesuatu bidang. Sebagai contoh
pembinaan jambatan dan hotel. Kaedah
(iii) Meningkatkan kualiti produk serta pengeluaran ini melibatkan pelaburan dana
mengurangkan pembaziran. yang besar kerana melibatkan teknologi
canggih dan pengeluaran item satu demi
186
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 186 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
satu mengikut tempahan pelanggan. Contoh Bab
ialah projek pembinaan dan projek kapal. 3 Pemasaran
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
(b) Pengeluaran massa Bahagian A
Pengeluaran ini menghasilkan sejumlah
produk standard untuk pasaran umum 1 Maksud pemasaran:
dalam volum yang banyak serta berjadual. Pemasaran ialah satu proses pertukaran produk
Biasanya kaedah pengeluaran ini adalah dan nilai yang bertujuan untuk memaksimumkan
untuk permintaan produk yang stabil dan kepuasan pengguna di samping mencapai
jumlah jualan yang tinggi. Contoh ialah objektif pemasaran organisasi.
pengeluaran komputer dan makanan ringan.
Empat kepentingan pemasaran kepada
(c) Secara berkelompok perniagaan ialah:
Pengeluaran ini adalah dalam bentuk (a) Melicinkan aktiviti pertukaran produk dan
berkelompok. Ia melibatkan tempoh masa perkhidmatan
khusus dari mula sampai akhir. Volum
output kaedah pengeluaran ini adalah Pemasaran melicinkan aktiviti pertukaran
sederhana berdasarkan kehendak pengguna. produk dan perkhidmatan supaya pengguna
Contoh ialah pemprosesan makanan seperti mencapai kepuasan maksimum di samping
roti dan kek serta komponen barangan pengeluar mencapai objektif organisasi.
elektrik. (b) Mengeluarkan produk baharu
Pemasaran boleh membantu pengeluar
13 Maksud JIT: mengeluarkan produk baharu demi
Sistem JIT (Just In Time) juga dikenali sebagai memenuhi keperluan pengguna di pasaran.
sistem inventori sifar. Merupakan kawalan
inventori yang menjadualkan bahan tiba (c) Mengubah suai produk sedia ada
tepat pada masa diperlukan. Sistem ini hanya Pemasaran juga boleh membantu pengeluar
memesan inventori yang diperlukan sahaja serta mengubah suai produk sedia ada supaya
menghantar bekalan kepada pelanggan pada dapat memberikan satu imej baharu kepada
masa yang tepat supaya dapat meminimumkan pengguna di pasaran.
kos pegangan.
(d) Menghasilkan pelbagai jenis produk yang
Ciri-ciri sistem JIT ialah: berlainan
(a) Mengekalkan kualiti yang tinggi secara Pemasaran dapat membantu pengeluar
menyeluruh dan konsisten bertujuan menghasilkan pelbagai jenis produk yang
melicinkan pengeluaran. berlainan untuk memaksimumkan pilihan
pengguna di pasaran.
(b) Mempunyai saiz lot yang kecil supaya dapat
mengurangkan kitaran inventori di samping (e) Mengeluarkan produk yang berkualiti
dapat menjimatkan masa dan ruang di stor. tinggi
(c) Mempunyai masa penyediaan yang pendek. Pemasaran juga dapat membantu pengeluar
Oleh itu, kerja pemasangan boleh dilakukan mengeluarkan produk yang baik dan
dengan cepat. berkualiti tinggi bagi meningkatkan
kualiti hidup pengguna serta menjamin
(d) Menjalinkan hubungan baik dengan kesejahteraan masyarakat.
pembekal yang dikenali dan dipercayai.
(e) Menjaga mesin dan peralatan dengan baik.
187
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 187 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
(f) Membentuk sistem pengagihan yang memasarkan produk itu kepada pengguna di
berkesan pasaran.
Pemasaran boleh membantu pengeluar
membentuk sistem pengagihan yang 4 Maksud segmentasi pasaran:
berkesan supaya produk itu sentiasa tersedia Segmentasi pasaran ialah proses membahagikan
ada kepada pengguna di kawasan geografi pasaran yang besar kepada segmen pasaran atau
yang berlainan. kumpulan pengguna yang lebih kecil mengikut
keperluan, lokasi, pendapatan, atau gelagat
(g) Memperoleh keuntungan yang lumayan pembelian.
Pemasaran juga boleh membantu pengeluar Tiga faktor yang mempengaruhi segmentasi
memperoleh keuntungan yang lumayan pasaran ialah:
melalui peningkatan jualan produk kepada (a) Demografi
pengguna di pasaran.
Segmentasi pasaran berdasarkan pemboleh
(h) Memperluas syer pasaran ubah seperti umur, jantina, saiz keluarga,
Pemasaran dapat membantu pengeluar kitaran hayat keluarga, pendidikan,
memperluas syer pasaran produk serta pekerjaan, pendapatan, agama, dan bangsa.
mencapai kepimpinan pasaran terhadap (b) Geografi
produk yang ditawarkan di pasaran.
Segmentasi pasaran mengikut lokasi seperti
(Pilih mana-mana empat) kawasan perumahan, bandar, daerah,
negeri, atau negara.
2 Maksud pendekatan pemasaran produk:
Pendekatan pemasaran produk mengandaikan (c) Psikografi
bahawa pengguna lebih menggemari produk Segmentasi pasaran berdasarkan personaliti,
yang berkualiti baik, berprestasi tinggi, dan gaya hidup, dan kelas sosial.
mempunyai ciri rupa yang inovatif. Oleh itu,
pengeluar akan memberikan tumpuan kepada 5 Maksud peletakan pasaran:
penghasilan produk yang bermutu tinggi serta Peletakan pasaran merupakan proses
penekanan di arah kepada usaha pembetulan menempatkan produk dalam satu kedudukan
dan pembaikan produk yang berterusan. Namun, yang lebih baik berbanding dengan produk
pengeluar yang terlalu mementingkan kualiti dan pesaing dalam minda pengguna. Pengeluar
prestasi produk yang dihasilkan mungkin boleh harus menggunakan strategi peletakan pasaran
mengabaikan keperluan dan masalah sebenar yang berkesan untuk membezakan produknya
yang dihadapi oleh pengguna. Sebagai contoh, daripada produk pesaing yang wujud dalam
kebanyakan pengguna kereta bukan mencari segmen pasaran yang sama. Strategi peletakan
kereta terbaik di pasaran tetapi bersesuaian pasaran yang boleh digunakan oleh pengeluar
dengan kemampuan pembelian kereta tersebut. termasuk peletakan atribut produk, peletakan
manfaat, peletakan kekerapan penggunaan,
3 Maksud nilai mengikut konteks pemasaran: peletakan pengguna, peletakan klasifikasi produk,
Nilai merupakan perbezaan antara faedah serta peletakan harga dan kualiti.
yang diperoleh dengan kos yang ditanggung
oleh pengguna untuk mendapatkan produk. 6 Maksud produk teras:
Sesuatu produk akan berjaya sekiranya produk Produk teras ialah faedah atau perkhidmatan
itu boleh memberikan nilai dan kepuasan asas yang sebenarnya dibeli atau diperoleh oleh
kepada pengguna. Pengeluar akan menetapkan pengguna apabila membeli atau menggunakan
harga berdasarkan nilai sesuatu produk apabila
188
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 188 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
sesuatu produk. Contohnya, faedah asas mesin yang tersendiri. Jenis barang yang dijual bersifat
basuh adalah membasuh pakaian. eksklusif dan khusus seperti barang antik, buku,
minyak wangi, dan peralatan sukan, misalnya
Maksud produk sebenar: kedai buku MPH.
Produk sebenar merupakan ciri-ciri tertentu
seperti reka bentuk, kualiti, dan jenama yang 9 Enam fungsi pemborong dalam perniagaan ialah:
dimiliki oleh produk untuk menyokong faedah • Sebagai orang tengah yang menghubungkan
asasnya. Misalnya, jenama mesin basuh itu ialah pengeluar dengan peruncit.
Toshiba. • Membekalkan pelbagai jenis barang kepada
peruncit.
Maksud produk tambahan: • Menambah nilai produk dengan menyediakan
Produk tambahan merujuk kepada faedah perkhidmatan pembungkusan, penggredan,
atau kepuasan tambahan yang diperoleh oleh dan pengangkutan.
pengguna selepas pembelian atau penggunaan
sesuatu produk. Contohnya, waranti mesin basuh • Menyediakan kemudahan pergudangan
Toshiba ialah 1 tahun. kepada pengeluar dan peruncit.
• Menyediakan kemudahan kredit dan
7 Dua jenis konflik saluran agihan ialah: perkhidmatan teknikal kepada peruncit.
(a) Konflik mendatar • Membekalkan maklumat pasaran kepada
Konflik mendatar merupakan konflik antara peruncit.
ahli saluran agihan pada peringkat yang
sama dalam saluran agihan yang berlainan, 10 Maksud strategi penentuan harga psikologi:
contohnya antara pemborong dengan Mengikut strategi ini, gelagat pembelian
pemborong atau antara peruncit dengan pengguna sangat dipengaruhi oleh persepsi atau
peruncit. emosi mereka terhadap produk yang ditawarkan.
Pengguna sering mengaitkan harga produk yang
(b) Konflik menegak tinggi dengan kualiti yang tinggi. Bentuk harga
Konflik menegak bermaksud konflik psikologi yang lain adalah penggunaan harga
antara ahli saluran agihan pada peringkat ganjil seperti RM99.99 untuk mempengaruhi
yang berlainan dalam saluran agihan yang persepsi pengguna bahawa harga jualan itu
sama, misalnya antara pemborong dengan adalah lebih murah daripada RM100.00.
peruncit.
Bahagian B
8 Perbezaan antara kedai mudah beli dengan kedai
istimewa: 11 (a) Maksud campuran pemasaran ialah:
Kedai mudah beli merupakan kedai runcit • Campuran pemasaran merupakan
bersaiz kecil yang menjual pelbagai barang satu set pemboleh ubah yang dikenali
keperluan harian pengguna seperti makanan, sebagai “4P”, iaitu produk, pengedaran/
minuman, rokok, ubat-ubatan, dan sebagainya. pengagihan, penetapan harga, dan
Kedai tersebut biasanya beroperasi selama promosi.
24 jam sehari, 7 hari seminggu, dan terletak • Oleh itu, organisasi perlu menggabung
berhampiran dengan kawasan perumahan dan menyelaraskan keempat-empat
pengguna, contohnya 7-Eleven. pemboleh ubah tersebut demi memenuhi
keperluan atau kepuasan pengguna di
Kedai istimewa pula menjual barang yang khusus
dan tertentu serta mempunyai pasaran sasaran pasaran.
189
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 189 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
Kaedah campuran pemasaran yang (iii) Pengedaran/pengagihan
diamalkan oleh Tata Motors Limited boleh • Kereta Tata Nano harus dipasarkan
membantu meningkatkan jualan kereta Tata di pasaran sasaran yang sesuai dan
Nano: pada masa yang tepat.
• Pasaran tempatan merupakan
(i) Produk
• Kereta Tata Nano yang dihasilkan pasaran yang sesuai untuk ditembusi
menekankan ciri mudah dan ringkas. memandangkan kuasa beli bagi
• Ciri tersebut mungkin boleh kebanyakan pengguna tempatan
menarik minat segolongan pengguna adalah rendah.
di pasaran dan bertindak untuk (iv) Promosi
membuat pembelian. • Tata Motors Limited telah
melancarkan aktiviti promosi yang
(ii) Penetapan harga
• Kereta Tata Nano ditawarkan pada hebat untuk kereta Tata Nano.
harga yang rendah, iaitu USD2 000. • Hal ini dapat menyedarkan
• Hal ini membolehkan pengguna pengguna tentang kewujudan kereta
yang berpendapatan rendah mampu itu di pasaran dan selanjutnya
memilikinya dan seterusnya jualan meningkatkan jualannya.
kereta itu akan meningkat.
(b) Perbezaan antara campuran pemasaran untuk kereta Tata Nano dengan kereta mewah:
Campuran
pemasaran Kereta Tata Nano Kereta mewah
Produk • Mementingkan ciri produk yang • Mementingkan ciri produk hebat dan
mudah dan ringkas. kompleks.
• Reka bentuk mudah dan fungsi • Reka bentuk luar biasa dan fungsi kereta
kereta memadai. hebat dan pelbagai.
Penetapan harga • Penetapan harga munasabah dan • Penetapan harga tinggi.
rendah. • Membolehkan pengguna yang mampu
• Membolehkan kebanyakan memiliki kereta itu berasa bangga dan
pengguna mampu memiliki berprestij tinggi.
kereta itu.
Pengedaran/ • Pengedaran bersifat intensif. • Pengedaran bersifat eksklusif.
pengagihan • Memastikan kereta itu sentiasa • Menjadikan kereta itu tidak mudah
tersedia ada dan menyenangkan dicari dan pengguna akan menjadi lebih
pengguna untuk membelinya. istimewa apabila mampu memilikinya.
Promosi • Promosi ditujukan kepada • Promosi ditujukan kepada pengguna
orang ramai demi menyedarkan yang mampu memilikinya sahaja.
pengguna tentang kewujudan • Tidak mementingkan jualan yang tinggi
kereta itu di pasaran. tetapi dapat menikmati untung
190
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 190 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
• Mementingkan jualan yang tinggi yang tinggi kerana penetapan harga
tetapi kurang menguntungkan adalah tinggi.
kerana penetapan harga adalah
rendah.
(c) Kereta model Tata Nano susah dipasarkan yang ketat terhadap kereta import demi
di pasaran antarabanga seperti di Eropah melindungi industri kereta tempatan
dan Amerika atas alasan: mereka.
(i) Cita rasa dan kehendak pengguna 12 (a) Empat kepentingan penyelidikan pemasaran
Cita rasa dan kehendak pengguna ialah:
di Eropah dan Amerika mungkin • Mengenal pasti pasaran sasaran.
berlainan dengan pengguna di India.
Mereka lebih berminat dengan kereta • Menentukan keputusan strategi pemasaran.
yang bersaiz besar, lebih rumit, dan • Meningkatkan jualan dan keuntungan
mempunyai pelbagai fungsi yang syarikat.
berlainan. • Meningkatkan daya saing dalam pasaran.
(ii) Kuasa beli pengguna • Menangani ketidakpastian persekitaran
Kuasa beli pengguna di Eropah dan perniagaan.
Amerika juga berlainan dengan (Pilih mana-mana empat)
pengguna di India.
(b) Empat peringkat dalam penyelidikan
Negara-negara di Eropah dan Amerika pemasaran ialah:
merupakan negara maju serta kuasa • Mengenal pasti masalah dan menetapkan
beli pengguna lebih tinggi dan mereka objektif
mampu memiliki kereta yang lebih
mahal dan mewah. Pada peringkat ini, penyelidik pemasaran
akan mengenal pasti masalah pemasaran
(iii) Sistem jaringan pengedaran yang wujud dalam organisasi atau
Tata Motors Limited mungkin persekitaran perniagaan. Masalah tersebut
menghadapi masalah dalam pengedaran kemudian diterjemahkan kepada objektif
kereta di Eropah dan Amerika. Hal ini penyelidikan yang spesifik. Pernyataan
kerana kereta Tata Nano kurang popular masalah dan objektif penyelidikan
dan mengakibatkan kebanyakan wakil akan digunakan untuk membimbing
jualan di kawasan itu enggan menjadi keseluruhan proses penyelidikan
ejen bagi kereta tersebut. pemasaran.
(iv) Masalah perdagangan antarabangsa • Membentuk rancangan penyelidikan
Tata Motors Limited mungkin Seterusnya, satu rancangan penyelidikan
menghadapi masalah apabila ingin yang berkesan akan dibentuk untuk
mengeksport keretanya di pasaran mengumpul semua maklumat yang
Eropah dan Amerika. Hal ini diperlukan dalam penyelidikan
kerana kebanyakan negara tersebut pemasaran. Hal ini termasuk jenis
mengenakan sekatan perdagangan maklumat diperlukan, sumber maklumat
191
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 191 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
diperoleh, tempoh pengumpulan (b) Pergudangan
maklumat, kos pengumpulan maklumat, • Pergudangan adalah aktiviti menyimpan
serta kaedah pengumpulan dan produk akhir di gudang sebelum
penganlisisan maklumat. diagihkan kepada pengguna.
• Melaksanakan penyelidikan dan • Fungsi pergudangan yang berkesan
menganalisis data dapat memastikan jumlah produk yang
Usaha pengumpulan data boleh mencukupi dibekalkan ke pasaran pada
dijalankan oleh jabatan penyelidikan masa yang tepat dan tempat yang betul.
pemasaran organisasi atau firma • Organisasi mungkin memiliki gudang
perundingan dari luar organisasi. Data persendirian atau menyewa gudang awam
yang dikumpul harus relevan, tepat, untuk menyimpan produk akhir.
diterima umum, dan tidak bersifat berat • Gudang persendirian ialah gudang yang
sebelah. Penyelidik pemasaran perlu dimiliki dan dikawal sepenuhnya oleh
memproses dan menganalisis data yang syarikat.
diperoleh kepada maklumat yang sesuai • Gudang awam ialah gudang yang disewa
untuk membuat keputusan pemasaran daripada syarikat lain yang lebih murah
dengan menggunakan beberapa kaedah kos penyimpanannya.
berstatistik dan model keputusan.
• Menginterpretasikan dan melapor (c) Kawalan inventori
penemuan penyelidik pemasaran akan • Syarikat harus mengawal tahap inventori
mentafsir, merumus, dan melaporkan supaya berada pada paras yang optimum,
hasil analisis penyelidikan pemasaran iaitu tidak berlebihan atau kekurangan.
kepada pengurusan organisasi. Penyelidik • Jika inventori yang disimpan adalah
harus membentangkan penemuan utama berlebihan, syarikat terpaksa menanggung
yang boleh difahami oleh pengurusan kos penyimpanan dan pengendalian yang
dan berguna dalam pembuatan keputusan tinggi.
pemasaran. • Sebaliknya, jika inventori adalah kurang,
maka akan berlaku kehabisan stok dan hal
13 Empat keputusan pengurusan logistik ialah:
ini boleh menjejaskan pemasaran produk.
(a) Pemprosesan pesanan • Oleh itu, syarikat harus sentiasa prihatin
• Pemprosesan pesanan melibatkan terhadap masa yang sesuai untuk
beberapa aktiviti utama seperti membuat pesanan baharu dan bilangan
penerimaan pesanan, pengedaran produk, kuantiti yang ingin dipesan.
dan pengutipan pembayaran. • Demi mengelakkan masalah dalam
• Dengan itu, pengeluar harus memastikan pengurusan inventori, kebanyakan
aktiviti tersebut dijalankan dalam masa syarikat pada hari ini mempraktikkan
yang singkat dan tepat. kaedah tepat pada masa (just-in-time)
• Hal ini dapat memenuhi kepuasan untuk memastikan inventori sentiasa
pengguna dan meningkatkan keuntungan berada pada paras yang optimum.
pengeluar.
• Dengan adanya bantuan teknologi (d) Pengangkutan
perkomputeran dan komunikasi, • Pengangkutan merujuk kepada aktiviti
pemprosesan pesanan boleh dilaksanakan pemindahan bahan mentah, barang
dengan lebih cekap dan berkesan. separuh siap, dan barang siap dari
192
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 192 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
pusat pengeluaran hinggalah ke tangan Dia perlu memastikan setiap keputusan
pengguna. pelaburan yang diambil akan mendatangkan
• Pengurusan pengangkutan yang cekap keuntungan kepada syarikat.
dapat melicinkan pengagihan produk (c) Mengurus struktur modal syarikat
akhir ke pasaran sasaran dengan cepat.
• Pengeluar boleh memilih jenis Pengurus kewangan perlu mencari sumber
pembiayaan
untuk
menjaga
syarikat,
pengangkutan utama seperti kereta api, kecairan, keberuntungan, dan risiko
lori, treler, van, kapal laut, kapal terbang, syarikat.
dan saluran paip.
• Jenis pengangkutan yang dipilih 3 Dua pihak yang mempunyai kepentingan
bergantung kepada jenis barang, lokasi, terhadap penyata kewangan:
saiz muatan, kecepatan penghantaran, (a) Pengurus syarikat – memerlukan penyata
dan kos pengendalian. kewangan untuk membuat perancangan
masa depan. Selain itu, penyata kewangan
Bab
4 Kewangan juga digunakan sebagai asas perbandingan
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • dalam sistem kawalan syarikat.
Bahagian A (b) Pemegang saham / pelabur – memerlukan
penyata kewangan untuk menilai pencapaian
1. Objektif Objektif syarikat dan untuk menarik pelabur.
memaksimumkan memaksimumkan
keuntungan kekayaan pemegang (c) Pemiutang / pembiaya / pembekal
syarikat saham Pemiutang memerlukan penyata kewangan
untuk menilai kemampuan syarikat
Tidak menyeluruh Lebih menyeluruh dan membayar kredit.
kerana hanya tidak tertumpu kepada
mementingkan keuntungan semata- (d) Agensi kerajaan
keuntungan semasa. mata. Merangkumi Lembaga Hasil Dalam Negeri memerlukan
matlamat lain seperti penyata kewangan sebagai asas bagi
memaksimumkan pengiraan dan pembayaran cukai.
jualan, meluaskan
pasaran, dan (e) Para pekerja
sebagainya. Pekerja berminat untuk mengetahui
Bersifat jangka Bersifat jangka panjang. kedudukan syarikat kerana prestasi syarikat
pendek. menjadi asas tuntutan bagi kenaikan gaji,
bonus, dan lain-lain.
2 Tiga peranan pengurus kewangan: (Pilih mana-mana dua)
(a) Membuat analisis dan perancangan
kewangan melalui penyediaan belanjawan, 4 Penyata pendapatan
penyata aliran, dan sebagainya agar selari Penyata pendapatan ialah ringkasan hasil,
dengan objektif organisasi. belanja, dan untung rugi sesebuah syarikat dalam
masa tertentu. Oleh itu, penyata ini juga dikenali
(b) Membuat keputusan pelaburan dan sebagai penyata untung dan rugi.
menentukan jenis pelaburan yang perlu
dibuat bagi perkembangan perniagaan.
193
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 193 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
Penyata aliran tunai 7 Prinsip subrograsi:
Penyata aliran tunai menunjukkan punca Prinsip ini memberi kuasa kepada syarikat
perolehan tunai dan penggunaan dana dalam satu insurans untuk mengambil alih hak milik
tempoh kewangan. Penyata ini juga menunjukkan terhadap harta yang diinsuranskan setelah ganti
nisbah kecairan serta menunjukkan nisbah rugi dibayar. Si diinsurans tidak boleh membuat
modal perubahan kerja. sebarang tuntutan terhadap harta tersebut setelah
menerima wang ganti rugi.
5 Tiga jenis sumber pembiayaan jangka pendek:
(a) Overdraf Prinsip doktrin punca terdekat:
Satu jenis kemudahan yang disediakan oleh Prinsip ini bermaksud ganti rugi hanya dibayar
bank kepada pemegang akaun semasa yang kepada si diinsurans apabila kemalangan atau
membenarkannya mengeluarkan wang yang bencana itu berpunca daripada risiko yang
melebihi baki yang terdapat dalam akaun. diinsuranskan. Kerugian yang diakibatkan oleh
punca yang tidak diinsuranskan tidak akan
(b) Surat kredit dibayar sebarang pampasan. Contohnya, stok
Kemudahan jangka pendek yang diberikan yang diinsuranskan untuk kebakaran, hanya
oleh bank-bank perdagangan kepada diberi pampasan jika stok tersebut terbakar.
syarikat yang menjalankan perniagaan Pampasan tidak dibayar jika stok tersebut dicuri.
antarabangsa. Surat ini berfungsi sebagai
surat jaminan terhadap pengimport bahawa 8 Tiga jenis polisi insurans nyawa:
bank akan membayar jumlah hutang kepada (a) Polisi insurans nyawa seumur hidup
pengeksport setelah syarat penghantaran Si diinsurans membayar sejumlah premium
dipenuhi. yang tetap sehingga akhir hayatnya.
Pampasan penuh berserta bonus akan
(c) Pemfaktoran diberi kepada waris apabila si diinsurans
Kemudahan pembelian akaun penghutang meninggal dunia.
oleh institusi kewangan atau firma-firma
pemfaktoran. Akaun penghutang peniaga (b) Polisi insurans nyawa bayaran terhad
akan dijual pada nilai kurang daripada Si diinsurans membayar premium untuk satu
nilai muka apabila wang tunai diperlukan tempoh yang tetap seperti 20 tahun. Waris
dengan segera. Peniaga akan menerima si diinsurans akan mendapat pampasan jika
wang pendahuluan dan bakinya akan beliau meninggal dunia sebelum tempoh
dijelaskan setelah firma pemfaktoran selesai matang polisi. Jika si diinsurans masih lagi
memungut hutang daripada penghutang. hidup selepas tempoh matang, perlindungan
tidak akan diberi kerana polisi dianggap
6 Pembiayaan ekuiti ialah sumbangan dana telah luput.
daripada pemilik perniagaan yang diperoleh
melalui saham biasa atau perolehan tertahan. (c) Polisi insurans nyawa bekal hidup
Contohnya, penjualan pemilikan syarikat kepada Si diinsurans membayar premium untuk
pemegang saham / pelabur. Pembiayaan hutang satu tempoh tertentu seperti 10, 15 atau 20
merupakan dana yang diperoleh oleh sesebuah tahun. Apabila polisi matang, si diinsurans
perniagaan daripada pihak luar dan perlu dibayar akan menerima jumlah penuh polisi dan
balik apabila sampai tempoh matang. Contohnya, bonus. Nilai pampasan akan dibayar kepada
pinjaman jangka panjang dan pinjaman jangka waris sekiranya si diinsurans meninggal
pendek. dunia sebelum tempoh matang.
194
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 194 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
9 Maksud unsur gharar: Pembayaran tunai:
Bermaksud tiada penjelasan dalam perjanjian.
Si diinsurans tidak diberitahu bagaimana wang Bayaran kepada
carumannya akan dilaburkan dan tidak pasti pemiutang 172 500 187 500 157 500
sumber ganti rugi yang diterima.
Sewa 15 000 15 000 15 000
Maksud unsur maisir:
Utiliti 20 000 20 000 20 000
Berunsur perjudian.
Jumlah pembayaran
Maksud unsur riba’: 207 500 222 500 192 500
Bermaksud mendapat pulangan dalam bentuk tunai
faedah atau bunga. Aliran tunai bersih (28 500) 23 500 37 500
10 (a) Pampasan yang dibayar oleh syarikat + Baki awal 38 500 10 000 33 500
insurans:
RM150 000. Ini adalah berkaitan dengan Baki akhir 10 000 33 500 71 000
prinsip ganti rugi, iaitu jumlah ganti – Baki minimum (20 000) (20 000) (20 000)
rugi adalah amaun terendah antara nilai
kerugian sebenar dengan nilai lindungan Lebihan/Kurangan (10 000) 13 500 51 000
yang diambil.
(b) Berlaku kurangan pada bulan Oktober dan
(b) Ganti rugi yang akan dibayar oleh syarikat terdapat lebihan bagi bulan November dan
insurans kepada Zuraidah: Disember.
RM50 000. Ini adalah berkaitan dengan
prinsip subrograsi yang bermakna si (c) Kepentingan bajet tunai:
diinsurans menerima ganti rugi dan • Mendedahkan tempoh kewangan di
penginsurans telah mengambil alih tempat mana terdapat kekurangan. Ini dapat
dan haknya. membolehkan syarikat mencari kewangan
tambahan. Syarikat boleh melabur jika
Bahagian B
terdapat lebihan.
11 (a) • Menentukan sama ada perniagaan
Texco Industri Bhd. mempunyai tunai yang cukup untuk
Bajet Tunai bagi Okt. – Dis. 2018 menampung keperluannya.
Okt. Nov. Dis. • Membandingkan dengan perbelanjaan
(RM) (RM) (RM) sebenar.
Penerimaan tunai: (d) Tiga langkah untuk mengatasi kurangan:
Jualan tunai 69 000 75 000 63 000 • Syarikat terpaksa mencari sumber luar
untuk membiayai perbelanjaan seperti
Pungutan jualan mendapatkan modal tambahan atau
kredit (30%) 54 000 69 000 75 000
overdraf.
Pungutan jualan • Menggiatkan jualan tunai.
kredit (60%) 56 000 72 000 92 000 • Menangguhkan serta mengurangkan
perbelanjaan yang tidak penting.
Dividen diterima 30 000
Jumlah penerimaan
tunai 179 000 246 000 230 000
195
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 195 4/4/18 11:41 AM
Pengajian Perniagaan Penggal 1 STPM Jawapan
12. (a) Nisbah kecairan: Nisbah pusing ganti inventori ialah 6 kali,
Nisbah semasa = Aset semasa iaitu sekali dalam dua bulan.
Liabiliti semasa (v) Dua cara syarikat ini boleh memperbaiki
= 350 000 nisbah ujian asidnya:
200 000 • Menerbitkan syer.
= 1.75 : 1 • Menjual aset.
Jika nisbah ini tinggi, ini bermakna syarikat
mempunyai tahap kecairan yang tinggi. Bab Sumber Manusia
5
(b) Nisbah hutang atas ekuiti • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Bahagian A
= Jumlah liabiliti
Jumlah ekuiti pemilik 1. Tiga sebab induksi penting kepada pekerja
= 250 000 × 100% baharu:
750 000 (a) Induksi ialah satu program sosialisasi untuk
= 33.3% kakitangan baharu supaya mereka dapat
Nisbah ini adalah kurang daripada 50% memahami dan menyesuaikan diri dengan
dan ini bermakna syarikat terdedah kepada persekitaran kerja dalam organisasi.
risiko perubahan dalam kadar bunga.
(b) Program induksi yang baik memberikan
(iii) Tiga kesan akibat mempunyai nisbah hutang pekerja tanggapan yang positif terhadap
atas ekuiti yang tinggi: organisasi.
• Pemegang saham biasa memandang (c) Memperkenalkan pekerja baharu kepada
pelaburan dalam syarikat ini sebagai rakan sekerja di dalam organisasi.
berisiko.
• Sukar untuk mendapat pinjaman dan 2 Spesifikasi kerja menyatakan maklumat
pembiayaan pada masa depan. tentang kelayakan individu seperti ciri-ciri
• Untung akan menurun. fizikal, kelayakan, pendidikan, pengalaman
kerja, kemahiran, sahsiah, dan sebagainya.
(d) Tempoh kutipan hutang Huraian kerja pula merupakan dokumen
= Penghutang × 365 hari yang menerangkan senarai tugas/skop kerja,
Jualan kredit maklumat tentang identiti kerja, ringkasan kerja
= 200 000 × 365 serta tanggungjawab kerja.
1 000 000
= 73 hari 3 Tiga fungsi Jabatan Sumber Manusia:
(a) Menarik sumber manusia yang berkesan
Nisbah ini menunjukkan penghutang yang melibatkan aktiviti perancangan
mengambil 73 hari untuk menjelaskan lebihan atau kurangan tenaga kerja dan
hutangnya. pengrekrutan tenaga kerja.
Pusing ganti inventori = Kos jualan
Stok (b) Program pembangunan yang melibatkan
= 550 000 penilaian dan latihan untuk meningkatkan
100 000 produktiviti.
= 5.5 kali (c) Mengekalkan pekerja dengan menawarkan
= 6 kali ganjaran yang sesuai.
196
07 Jaw PraU Pnigan P1.indd 196 4/4/18 11:42 AM
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search