แผนการเรียนวิชาผลิตชิ้นส่วนด้วยเครื่องมือกลซีเอ็นซี

แผนการจดั การเรยี นรู้มุ่งเนน้ สมรรถนะ

ชอ่ื วชิ า ผลิตช้นิ สว่ นด้วยเคร่อื งมือกลซเี อ็นซี รหัสวิชา 20102-2110
หลักสตู รประกาศนยี บัตรวิชาชีพ หลักสตู รประกาศนียบัตรวิชาชีพช้ันสูง

ประเภทวิชา ช่างอุตสาหกรรม สาขาวิชา ช่างกลโรงงาน
สาขางาน เครอื่ งมอื กล

จดั ทาโดย
นายชนนิ ทร ต่อพงศกร

วทิ ยาลยั เทคนคิ นิคมอุตสาหกรรมระยอง
สานักงานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษากระทรวงศึกษาธิการ

รายการตรวจสอบและอนุญาตใหใ้ ช้

ชอ่ื วิชา ผลติ ชนิ้ ส่วนด้วยเครอื่ งมอื กลซเี อ็นซี รหสั วิชา 20102-2110

รายการตรวจสอบและอนญุ าตใหใ้ ช้
 ควรอนญุ าตให้ใช้ในการสอนได้
 ควรปรับปรงุ เก่ยี วกบั
......................................................................................................................................................................

……………………………………….
(นายชยั วัฒน์ ภริ มย์กล่า)
หวั หน้าแผนกวิชาช่างกลโรงงาน
............/............./.............
 เหน็ สมควรอนญุ าตใหใ้ ช้ในการสอนได้
 ควรปรบั ปรงุ เกีย่ วกบั
.........................................................................................................................................................
……………………………………….
(นายชนินทร ต่อพงศกร)
หัวหนา้ งานพฒั นาหลกั สูตรการเรียนการสอน
............/............./.............
 เห็นสมควรอนุญาตให้ใช้ในการสอนได้
 ควรปรับปรงุ ดงั เสนอ
 อน่ื ๆ
....................................................................................................................................................................
……………………………………….
(นายไชยป์ ัญญา ทองอนิ ทร์)
รองผู้อ่านวยการฝ่ายวิชาการ
............/............./.............
 อนุญาตใหใ้ ช้ในการสอนได้
 อื่นๆ
.....................................................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………….
(นายกิตติพงศ์ อุตตมะเวทนิ )
ผู้อา่ นวยการวิทยาลยั สารพัดช่างระยอง

............/............./...........

คานา

แผนการเรียนรายวิชา ผลิตชนิ้ ส่วนดว้ ยเคร่ืองมือกล ซีเอ็นซี รหัสวิชา 20102-2110 ฉบับนี้ได้เรียบเรียง
ตามหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) พุทธศักราช 2562 ของส่านักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

เนื้อหาของหนังสือมีด้วยกันทั้งหมด 6 หน่วยการเรียน ประกอบด้วย โครงสร้างและส่วนประกอบของ
เครื่องจักร CNC หลักการท่างานและความปลอดภัยของเครื่องจักร CNC เครือ่ งมือตดั และการก่าหนดเง่ือนไข
ในการตัดเฉือนส่าหรับงาน CNC การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit) และการบ่ารุงรักษา
เครื่องจักร CNC การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรมส่าหรับงานกลงึ กับเคร่ืองกลึง CNC และการเขียน
และการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรมส่าหรับงานกัดกับเครื่องกัด CNC พรอ้ มท้งั แบบทดสอบก่อน–หลังเรียนและ
ใบงาน เพ่ือให้ผู้เรียนได้ฝึกทักษะในสถานการณ์ต่าง ๆ มีทักษะการคิดและแก้ปัญหา และบูรณาการกับการ
ทา่ งานตามสาขาอาชีพต่าง ๆ ต่อไป

แผนการเรียนรายวิชา ผลิตช้ินส่วนด้วยเคร่ืองมือกล ซีเอ็นซีรหัสวิชา 20102-2110 ฉบับนี้ส่าเร็จ
ลลุ ว่ งได้ เน่ืองดว้ ยบุคคลและหน่วยงานต่างๆ ท่ีได้ใหค้ วามอนเุ คราะห์ ชว่ ยแนะน่า เสนอแนะ ติชมและให้กา่ ลังใจ
ตลอดจนการอ่านวยความสะดวกในด้านต่าง ๆ ผู้เรียบเรียงจึงขอขอบพระคุณมา ณ โอกาสน้ี โดยเฉพาะ
วทิ ยาลยั เทคนิคก่าแพงเพชร สถานประกอบการและพนักงานทไ่ี ดใ้ ห้ข้อมูล เกยี่ วกับแบบสอบถามสมรรถนะอาชีพ
ของงานช่างควบคุมเคร่ืองจักรกลซีเอ็นซี เพ่ือใช้ในการเรียบเรียงระดับความสา่ คัญในการจัดท่าหนังสือเรียน หวัง
เป็นอย่างย่ิงว่าจะเป็นประโยชน์ต่อผู้สนใจ ในเทคโนโลยีสมัยใหม่ และท่าให้แผนการเรียนมีความสมบูรณ์มาก
ยง่ิ ขึ้น

นายชนินทร ต่อพงศกร
ผจู้ ัดทา่

สารบัญ

หนา้

คา่ น่า...................................................................................................................................... ค

สารบญั ................................................................................................................................... ง

หลกั สูตรรายวชิ า .................................................................................................................... จ

หนว่ ยการเรยี นรู้..................................................................................................................... ฉ

โครงการจดั การเรียนรู้............................................................................................................ ช

สมรรถนะย่อยและจุดประสงคก์ ารปฏบิ ตั ิ............................................................................... ซ

ตารางวิเคราะห์หลกั สตู รรายวชิ า............................................................................................ ต

แผนการจัดการเรยี นรทู้ ่ี 1 โครงสร้างและส่วนประกอบของเครอ่ื งจกั ร CNC ………….…

แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 2 หลักการทา่ งานและความปลอดภัยของเครอื่ งจักร CNC ............

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 เคร่ืองมอื ตดั และการก่าหนดเงอื่ นไขในการตัดเฉอื นส่าหรบั งาน CNC

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 4 การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit) และการบ่ารุงรักษาเครื่องจักร

CNC .......................................................................................................................................

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 5 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรมส่าหรับงานกลึง กับเครื่องกลึง CNC

...............................................................................................................................................

แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี 6 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรมสา่ หรับงานกัด กบั เครื่องกดั CNC

...............................................................................................................................................

หลกั สตู รรายวิชา
ชอื่ วิชา ผลติ ชิน้ สว่ นดว้ ยเคร่ืองมอื กล ซีเอน็ ซี รหัสวิชา 20102-2110
ท.ป.น. 0-6-2 จานวนคาบสอน 6 คาบ : สปั ดาห์
ระดับช้นั ปวช.

จุดประสงค์รายวิชา

1. เพอ่ื ให้มีความเขา้ ใจหลกั การโครงสรา้ งและสว่ นประกอบของเครอ่ื งซเี อน็ ซี
2. เพอ่ื ให้สามารถเขียนโปรแกรมซีเอน็ ซแี ละปฏิบตั ิงานกับเคร่อื งจกั รกลซเี อ็นซี
3. เพ่ือใหม้ กี จิ พสิ ยั ในการท่างานทีม่ รี ะเบียบแบบแผน มคี วามรับผิดชอบตอ่ ตนเองและส่วนร่วม

สมรรถนะรายวชิ า

1. เขยี นโปรแกรมเอ็นซี ตามหลกั การและกระบวนการ
2. ผลติ ชน้ิ ส่วนดว้ ยเคร่อื งมอื กลซีเอ็นซีตามหลกั การและกระบวนการ

คาอธบิ ายรายวิชา

ศึกษาเก่ียวกับหลักการ โครงสร้าง และส่วนประกอบของเคร่ืองซีเอ็นซี ในระบบการควบคุม ระบบ
แนวแกน ระบบโคออร์ดเิ นต โครงสรา้ งโปรแกรมตามมาตรฐาน

ปฏิบัติงานเกี่ยวกับการเขียนโปรแกรมการทดสอบโปรแกรม ในงานเครื่องกัด การตรวจสอบด้วย
โปรแกรม Simulation หรือเครื่องซีเอ็นซี การปรับแต่งตั้งศูนย์มีด การปรับแต่งตั้งศูนย์งาน ปรับแก้
โปรแกรมและปรับขนาดงาน

หนว่ ยการเรียนรู้

ชื่อวิชา ผลติ ช้นิ ส่วนดว้ ยเครอื่ งมือกล ซเี อ็นซี รหัสวิชา 20102-2110

ท.ป.น. 0-6-2 จานวนคาบสอน 6 คาบ : สัปดาห์

ระดับช้นั ปวช.

หน่วย ชอ่ื หนว่ ย จา่ นวนคาบ ทม่ี า C D E
ท่ี AB

1 โครงสร้างและสว่ นประกอบของเครื่องจักร 6 // / / /

CNC

2 หลักการท่างานและความปลอดภัยของ 12 / / / / /

เครอื่ งจักร CNC

3 เครือ่ งมือตดั และการก่าหนดเงอ่ื นไขในการตัด 12 / / / / /

เฉือนสา่ หรับงาน CNC

4 การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control 12 / / / / /

Unit) และการบ่ารุงรักษาเคร่ืองจกั ร CNC

5 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรม 30 / / / / /

สา่ หรับงานกลงึ กบั เครอื่ งกลึง CNC

6 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรม 30 / / / / /

สา่ หรับงานกดั กับเครอ่ื งกดั CNC

สอบปลายภาคเรียน 6

รวม 108

แหลง่ ข้อมลู (Sources)
A : หลักสตู รรายวชิ า (Course Description)
B : ตาราและเอกสาร (Literatures)
C : ประสบการณ์ (Experiences)
D : ผเู้ ชยี่ วชาญ (Experts)
E : อน่ื ๆ (Other)

โครงการจดั การเรยี นรู้

ชอ่ื วชิ า ผลติ ชิน้ ส่วนด้วยเครอ่ื งมือกล ซีเอ็นซี รหัสวชิ า 20102-2110

ท.ป.น. 0-6-2 จานวนคาบสอน 6 คาบ : สัปดาห์

ระดบั ชัน้ ปวช.

สปั ดาหท์ ่ี หนว่ ยท่ี ช่อื หนว่ ย/รายการสอน จ่านวนคาบ
1 1
2 2 โครงสรา้ งและส่วนประกอบของเคร่อื งจักร CNC 6
3 2
4 3 หลกั การทา่ งานและความปลอดภยั ของเครอ่ื งจักร CNC 6

หลักการทา่ งานและความปลอดภยั ของเครื่องจักร CNC 6

เคร่อื งมอื ตัดและการก่าหนดเงือ่ นไขในการตดั เฉอื นส่าหรบั งาน 12

CNC

53 เคร่ืองมือตดั และการก่าหนดเงื่อนไขในการตัดเฉือนส่าหรบั งาน 12

CNC

64 การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุมและการปฏิบัติงานกับ 12

เครื่องจักร CNC

74 การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุมและการปฏิบัติงานกับ 12

เครอ่ื งจกั ร CNC

85 การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit) และการ 30

บา่ รงุ รักษาเครื่องจกั ร CNC

95 การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit) และการ 30

บา่ รุงรกั ษาเครอ่ื งจกั ร CNC

10 5 การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit) และการ 30

บ่ารุงรักษาเครื่องจักร CNC

11 5 การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit) และการ 30

บ่ารงุ รกั ษาเครือ่ งจักร CNC

12 5 การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit) และการ 30

บ่ารงุ รักษาเครือ่ งจกั ร CNC

13 6 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรมส่าหรับงานกัด กับ 30

เครอ่ื งกัด CNC

14 6 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรมส่าหรับงานกัด กับ 30

เครือ่ งกดั CNC

15 6 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรมส่าหรับงานกัด กับ 30

เคร่อื งกัด CNC

16 6 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรมส่าหรับงานกัด กับ 30

เครื่องกดั CNC

17 6 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรมส่าหรับงานกัด กับ 30

เครอ่ื งกดั CNC

18 ทดสอดประเมลิ ความรู้ประจารายวชิ าทฤษฎ/ี ปฏิบัติ 6

รวม 108

หมายเหตุ. - ครผู ู้สอนสามารถดดั แปลงและประยกุ ต์ใช้กจิ กรรมการเรียนการสอนเก่ยี วกับเนือ้ หาวชิ า
หรอื กจิ กรรมต่าง ๆ ไดต้ ามความเหมาะสม

สมรรถนะย่อยและจดุ ประสงค์การปฏิบตั ิ

ชือ่ วิชา ผลติ ชนิ้ สว่ นด้วยเครือ่ งมือกล ซเี อ็นซี รหสั วชิ า 20102-2110

ท.ป.น. 0-6-2 จานวนคาบสอน 6 คาบ : สัปดาห์

ระดบั ชน้ั ปวช.

ชอื่ เรอื่ ง สมรรถนะย่อยและจดุ ประสงคก์ ารปฏบิ ัติ
หน่วยท่ี 1 โครงสรา้ งและส่วนประกอบของ
สมรรถนะยอ่ ย (Element of Competency)
เคร่อื งจักร CNC จุดประสงคก์ ารปฏบิ ัติ
1. ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครอ่ื งกลึง CNC (Performance Objectives)
2. ประเภทของเครอื่ งกลึง CNC ด้านความรู้ (ภาคทฤษฎี)
3. สว่ นประกอบต่าง ๆ ของเครื่องกัด CNC
4. ประเภทของเครือ่ งกดั CNC และเคร่ือง 1. บอกช่ือและหน้าท่ีส่วนประกอบต่าง ๆ ของ
เครอ่ื งกลงึ CNC ได้อย่างถูกตอ้ ง
แมชชีนน่งิ เซนเตอร์
2. บอกประเภทของเครอื่ งกลึง CNC ได้อย่างถกู ต้อง
กิจกรรมอภิปรายประเด็นส่าคัญ 3. บอกชื่อและหน้าท่ีส่วนประกอบต่าง ๆ ของ
เครอื่ งกัด CNC ได้อยา่ งถกู ต้อง
4. บอกประเภทของเคร่ืองกดั CNC ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง
5. บอกข้อแตกต่างระหว่างเคร่ืองกัด CNC และเคร่ือง
แมชชีนนิง่ เซนเตอร์ ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง
ด้านทักษะ (ภาคปฏิบตั งิ าน) ใบงานท่ี 2
1. นักศึกษาสามารถบอกช่ือส่วนประกอบของ
เครื่องกลงึ CNC ได้อยา่ งถูกต้อง
2. นักศึกษาสามารถบอกชื่อส่วนประกอบของ
เครอ่ื งกัด CNC ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
พดู อภปิ รายประเด็นสา่ คญั ตามเนอ้ื หาทก่ี า่ หนด
ดา้ นคณุ ธรรม จรยิ ธรรม/บรู ณาการเศรษฐกิจพอเพยี ง
1. การตรงตอ่ เวลา
2. ความสนใจใฝร่ ู้
3. ความซื่อสัตย์ สจุ รติ
4. ความมนี ่า้ ใจ เอ้อื เฟื้อ แบง่ ปนั
5. ความร่วมมอื
6. ความมมี ารยาท
7. ความรับผิดชอบ

สมรรถนะย่อยและจุดประสงค์การปฏบิ ตั ิ

ชอื่ วชิ า ผลิตชิ้นสว่ นดว้ ยเคร่ืองมอื กล ซีเอ็นซี รหสั วิชา 20102-2110

ท.ป.น. 0-6-2 จานวนคาบสอน 6 คาบ : สัปดาห์

ระดับช้นั ปวช.

ชอ่ื เรอื่ ง สมรรถนะยอ่ ยและจุดประสงค์การปฏิบัติ

หน่วยท่ี 2 หลักการทา่ งานและความปลอดภยั ของ สมรรถนะย่อย (Element of Competency)

เครื่องจักร CNC 1. แสดงความรู้เกี่ ยวกับ หลัก การท่างาน ขอ ง

1. หลกั การทา่ งานของเคร่อื งจักร CNC เคร่อื งจกั ร CNC
2. กา่ หนดแนวแกนการเคลอื่ นที่และก่าหนด
2. ระบบควบคมุ ซเี อน็ ซี (CNC Control System) ตา่ แหนงของเครอ่ื งจักร CNC
3. ระบบการวดั ตา่ แหนง่ (Measuring System) จดุ ประสงค์การปฏบิ ตั ิ
4. ระบบโคออดิเนทและการก่าหนดต่าแหน่ง (Performance Objectives)
ตา่ ง ๆ ของเครื่องจกั ร CNC

5. สัญลักษณ์และจุดศูนย์ต่าง ๆ บนเครื่องจักร ดา้ นความรู้ (ภาคทฤษฎี)
CNC 1. บอกหลักการท่างานของเคร่ืองจักร CNC ได้อย่าง
6. การก่ าหนดต่ าแหน่ งแบบสั มบู รณ์ และ ถูกต้อง
แบบต่อเนื่อง (Absolute and Incremental System 2. อธิบายระบบควบคมุ ซเี อ็นซี ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง
Mode) 3. บอกชนดิ ของระบบการวัดตา่ แหน่งไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง

4. บอกส่วนประกอบของชุดควบคุมซีเอ็นซี ได้อย่าง

ถกู ตอ้ ง

5. บอกหลักการของกฎมือขวาไดอ้ ย่างถกู ต้อง

6. บอกแนวแกนการเคล่ือนท่ีของเคร่ืองจักร CNC ได้

อย่างถูกตอ้ ง

7. อธิบายสัญลักษณ์และจุดศูนย์ต่าง ๆ ของเครื่องจักร

CNC ได้อย่างถูกต้อง

8. กา่ หนดตา่ แหน่งแบบสมั บูรณไ์ ดอ้ ยา่ งถูกต้อง

9. กา่ หนดตา่ แหนง่ แบบตอ่ เน่ืองไดอ้ ยา่ งถูกต้อง

ดา้ นทักษะ (ภาคปฏิบัตงิ าน)
1. บอกสัญลักษณ์และจุดศูนย์ต่าง ๆ ของเครื่องจักร
CNC ได้อยา่ งถกู ต้อง

กจิ กรรมอภปิ รายประเดน็ ส่าคัญ 2. เขียนแนวแกนการเคลื่อนท่ีของเคร่ืองจักร CNC ได้
อย่างถกู ต้อง
3. ก่าหนดต่าแหน่งแบบสัมบูรณ์ตามแบบงานได้อย่าง
ถกู ตอ้ ง
4. ก่าหนดต่าแหน่งแบบต่อเนื่องตามแบบงานได้อย่าง
ถกู ต้อง

พดู อภิปรายประเดน็ ส่าคญั ตามเน้ือหาทกี่ ่าหนด
ด้านคุณธรรม จริยธรรม/บรู ณาการเศรษฐกิจพอเพยี ง
1. การตรงตอ่ เวลา
2. ความสนใจใฝร่ ู้
3. ความซอ่ื สัตย์ สจุ ริต
4. ความมนี ้่าใจ เอ้ือเฟือ้ แบง่ ปนั
5. ความร่วมมือ
6. ความมมี ารยาท
7. ความรับผิดชอบ

สมรรถนะย่อยและจดุ ประสงค์การปฏบิ ัติ

ช่ือวชิ า ผลิตชนิ้ สว่ นดว้ ยเครอ่ื งมอื กล ซีเอ็นซี รหสั วชิ า 20102-2110

ท.ป.น. 0-6-2 จานวนคาบสอน 6 คาบ : สปั ดาห์

ระดับชัน้ ปวช.

ชื่อเรือ่ ง สมรรถนะย่อยและจุดประสงคก์ ารปฏิบัติ

หน่วยท่ี 3 เครื่องมือตัดและการก่าหนดเง่ือนไข สมรรถนะยอ่ ย (Element of Competency)

ในการตดั เฉือนสา่ หรบั งาน CNC 1. แสดงความรูเกยี่ วกับเงื่อนไขในการตัดเฉือน

1. เครอ่ื งมือตัดสา่ หรบั งาน CNC จดุ ประสงค์การปฏิบัติ
(Performance Objectives)
2. รหัสเม็ดมีดอินเสิร์ตและด้ามมีดกลึง ดา้ นความรู้ (ภาคทฤษฎี)
สา่ หรบั งาน CNC
1. บอกเคร่ืองมือตัดส่าหรับงาน CNC ได้อย่าง
3. เงื่อนไขในการตัดเฉือน (Cutting ถกู ต้อง
Conditions) งานกลึง CNC , งานกัด CNC และงาน 2. อ่านรหัสส่าหรับเม็ดมีดอินเสิร์ตงานกลึง CNCได้
เจาะ CNC
อยา่ งถกู ตอ้ ง
4. แบบฟอรม์ ในการปฏิบตั ิงาน CNC 3. อ่านรหัสส่าหรับด้ามมีดอินเสิร์ตงานกลึงนอก
5. นา้่ มนั ตดั (Cutting Oil)
กลงึ ใน ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง

4. ค่านวณหาค่าความเร็วรอบของงานกลึง งานกัด

งานเจาะ CNC ได้อย่างถูกตอ้ ง

5. ก่าหนดเง่อื นไขในการตัดเฉอื น Cutting Conditions

ลงใน Operation Sheet ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง

6. บอกชนดิ ของน้า่ มันตัดได้อยา่ งถูกต้อง

7. บอกหนา้ ท่ีของน่้ามันตดั ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง

ดา้ นทกั ษะ (ภาคปฏิบตั ิงาน)
1. บอกรหัสเมด็ มดี ได้อย่างถกู ต้อง
2. บอกรหัสด้ามมดี กลงึ CNC ได้อยา่ งถูกตอ้ ง
3. เปิดค่าอัตราป้อนจากคู่มือ Coro Key ของบริษัท
Sandvik ไดอ้ ย่างถกู ต้อง
4. เปิดค่าความเร็วตัดจากคู่มือ Coro Key ของบริษัท
Sandvik ไดอ้ ย่างถกู ต้อง

5. เปิดค่าระยะป้อนลึกจากคู่มือ Coro Key ของ

กจิ กรรมอภปิ รายประเด็นส่าคญั บรษิ ัท Sandvik ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
6. เขียนค่า Cutting Conditions ลงใน Operation
Sheet ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง

พูดอภปิ รายประเด็นสา่ คญั ตามเน้ือหาทก่ี ่าหนด
ดา้ นคุณธรรม จริยธรรม/บูรณาการเศรษฐกจิ พอเพยี ง
1. การตรงต่อเวลา
2. ความสนใจใฝร่ ู้
3. ความซอื่ สตั ย์ สุจรติ
4. ความมนี ้า่ ใจ เออื้ เฟ้อื แบ่งปนั
5. ความร่วมมือ
6. ความมีมารยาท
7. ความรับผิดชอบ

สมรรถนะย่อยและจดุ ประสงค์การปฏบิ ัติ

ชอ่ื วิชา ผลิตช้ินส่วนดว้ ยเครอื่ งมือกล ซีเอน็ ซี รหสั วิชา 20102-2110

ท.ป.น. 0-6-2 จานวนคาบสอน 6 คาบ : สปั ดาห์

ระดบั ชน้ั ปวช.

ชอ่ื เรือ่ ง สมรรถนะย่อยและจดุ ประสงคก์ ารปฏิบตั ิ

หนว่ ยที่ 4 การใช้ปมุ่ ควบคุมกับชุดควบคุม (Control สมรรถนะย่อย (Element of Competency)
Unit) และการปฏิบตั ิงานกับเครอื่ งจกั ร CNC 1. แสดงความรูเกี่ยวกับการใช้ปุ่มควบคุมกับ

1. ชุดควบคมุ ท่วั ไป ชุดควบคุม
2. การใชง้ านปมุ่ ควบคมุ บนชดุ ควบคมุ 2. ปฏบิ ตั ิงานโปรแกรมกับเครื่องจักร CNC

จดุ ประสงค์การปฏบิ ตั ิ
(Performance Objectives)
ด้านความรู้ (ภาคทฤษฎี)

1. บอกลักษณะการท่างานของปุ่มต่าง ๆ
บนชดุ ควบคมุ ได้อยา่ งถกู ตอ้ ง

2. เปิด-ปิดระบบควบคุมเคร่ืองกลึง CNC
ได้อยา่ งถูกตอ้ ง

3. ป้อนข้อมูล NC โปรแกรมกับเคร่ืองกลึง
CNC ได้อยา่ งถูกต้อง

4. จัดเก็ บข้อมูล NC โปรแก รมกับชุด
ควบคุมของเคร่ืองกลึง CNC ได้อย่างถูกต้อง

ด้านทักษะ (ภาคปฏิบัติงาน)
1. เปิด - ปิด ระบบควบคุมกับเคร่ืองกลึง CNC ได้อย่าง
ถกู ต้อง
2. เข้า - ออก โปรแกรมกับเคร่ืองกลึง CNC ได้อย่าง
ถูกต้อง
3. ปอ้ นขอ้ มูลกบั เครอ่ื งกลึง CNC ได้อยา่ งถูกต้อง
4. จัดเก็บข้อมูลจากเคร่ือง (Drive C) ลง Handy Drive
ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง

กจิ กรรมอภปิ รายประเด็นสา่ คญั พดู อภิปรายประเดน็ ส่าคญั ตามเนือ้ หาทก่ี า่ หนด
ดา้ นคุณธรรม จรยิ ธรรม/บรู ณาการเศรษฐกจิ พอเพียง
1. การตรงตอ่ เวลา
2. ความสนใจใฝร่ ู้
3. ความซอื่ สัตย์ สุจรติ
4. ความมีนา่้ ใจ เอื้อเฟอ้ื แบง่ ปนั
5. ความรว่ มมือ
6. ความมมี ารยาท
7. ความรับผิดชอบ

สมรรถนะย่อยและจุดประสงคก์ ารปฏบิ ตั ิ

ชื่อวิชา ผลิตชิน้ ส่วนด้วยเครือ่ งมือกล ซีเอน็ ซี รหสั วิชา 20102-2110

ท.ป.น. 0-6-2 จานวนคาบสอน 6 คาบ : สปั ดาห์

ระดบั ชน้ั ปวช.

ชอื่ เรื่อง สมรรถนะย่อยและจดุ ประสงค์การปฏบิ ัติ

หน่วยท่ี 5 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบ สมรรถนะย่อย (Element of Competency)

โปรแกรม NC ส่าหรับงานกลึง กับเครื่องกลึง 1. แสดงความรูเกี่ยวกับการเขียนโปรแกรม

CNC สา่ หรับงานกลึงกบั เครอื่ งกลงึ CNC

1. โครงสร้างของ NC โปรแกรม 2. เขียนโปรแกรมNC ตามหลักการและ

2. Address ทใ่ี ชใ้ นโปรแกรม กระบวนการ

(Program Address) จุดประสงค์การปฏบิ ตั ิ

3. ลัก ษ ณ ะ ขอ งค่าสั่ง ต่าง ๆ ท่ี ใช้ใน NC (Performance Objectives)

โปรแกรม ดา้ นความรู้ (ภาคทฤษฎี)

4. ส่วนประกอบพื้นฐานของโครงสร้าง NC 1. อธบิ ายโครงสร้างของ NC โปรแกรม ได้อย่างถูกต้อง

โปรแกรม 2. บอกลักษณะ Address ที่ใช้ในโปรแกรม ได้อย่าง

5. การขึ้นรปู ชน้ิ งานสา่ หรบั งานกลึง CNC ถูกต้อง

6. การเขียน NC โปรแกรมสา่ หรับงานกลงึ 3. อธิบายลักษณะของค่าสั่ง G – Code ที่ใช้ใน NC

โปรแกรม ไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง

4. อธิบายลักษณะของค่าส่ัง M – Code ที่ใช้ใน NC

โปรแกรม ได้อยา่ งถกู ตอ้ ง

5. บอกส่วนประกอบพื้นฐานของโครงสร้าง NC

โปรแกรม ได้อยา่ งถูกตอ้ ง

6. บอกลักษณะการข้ึนรูปชิ้นงานส่าหรับงานกลึง CNC

ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง

ด้านทักษะ (ภาคปฏิบัตงิ าน)
1. ปฏิบัติงานกับเครอ่ื งกลึง CNC ได้อย่าง
ถูกต้อง
2. เขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกลึง
ปาดหน้าด้วยค่าสง่ั G-Code, M-Code
ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
3. เขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกลึง

กิจกรรมอภปิ รายประเด็นส่าคัญ ปอกด้วยค่าส่ัง G-Code, M-Code ได้
อย่างถูกต้อง
4. เขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกลึง
เก็บละเอียดด้วยค่าส่ัง G-Code, M-
Code ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
5. เขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกลึง
เรียวด้วยค่าส่ัง G-Code, M-Code ได้
อยา่ งถกู ตอ้ ง
6. เขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกลึง
โค้งด้วยค่าสั่ง G-Code, M-Code ได้
อยา่ งถกู ต้อง
7. เขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกลึงเซาะ
รอ่ งด้วยคา่ ส่ัง G-Code, M-Code ไดอ้ ย่าง
ถกู ตอ้ ง
8. เขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกลึงเกลียว
ด้วยค่าสั่ง G-Code, M-Code ได้อย่าง
ถกู ต้อง

พดู อภิปรายประเด็นส่าคัญตามเนอ้ื หาที่กา่ หนด
ดา้ นคุณธรรม จริยธรรม/บูรณาการเศรษฐกิจพอเพยี ง
1. การตรงตอ่ เวลา
2. ความสนใจใฝ่รู้
3. ความซอื่ สตั ย์ สจุ รติ
4. ความมีนา่้ ใจ เอื้อเฟ้อื แบ่งปนั
5. ความร่วมมือ
6. ความมมี ารยาท
7. ความรับผดิ ชอบ

สมรรถนะยอ่ ยและจุดประสงคก์ ารปฏิบัติ

ชอ่ื วชิ า ผลิตชน้ิ สว่ นดว้ ยเครือ่ งมือกล ซีเอ็นซี รหสั วิชา 20102-2110

ท.ป.น. 0-6-2 จานวนคาบสอน 6 คาบ : สัปดาห์

ระดับช้นั ปวช.

ช่ือเร่อื ง สมรรถนะย่อยและจุดประสงคก์ ารปฏบิ ตั ิ

หน่วยท่ี 6 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบ สมรรถนะยอ่ ย (Element of Competency)

โปรแกรม NC สา่ หรบั งานกัด กบั เครื่องกัด CNC 1. แสดงความรูเก่ียวกับการเขียนโปรแกรมส่าหรับ

1. สว่ นประกอบต่าง ๆ ของเครือ่ งกลึง CNC งานกดั กบั เครือ่ งกดั CNC

2. ประเภทของเคร่ืองกลงึ CNC 2 . เขี ย น โป ร แ ก ร ม NC ต า ม ห ลั ก ก า ร แ ล ะ

3. ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเคร่ืองกัด CNC กระบวนการ

4. ประเภทของเครอื่ งกัด CNC และเครอ่ื ง จดุ ประสงค์การปฏิบตั ิ

แมชชีนนงิ่ เซนเตอร์ (Performance Objectives)

ดา้ นความรู้ (ภาคทฤษฎี)

1. บอกความหมาย G – Code ส่าหรับงานกัด CNC

ได้อยา่ งถกู ต้อง

2. บอกความหมาย M – Code ส่าหรับงานกัด CNC

ได้อย่างถูกตอ้ ง

3. บอกลักษณะการขึ้นรูปช้ินงานส่าหรับงานกัด

CNC ได้อย่างถูกต้อง

ดา้ นทกั ษะ (ภาคปฏิบตั งิ าน)

1. ปฏิบตั ิงานกบั เครอ่ื งกัด CNC ได้อยา่ งถูกตอ้ ง

2. เขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกัดตามเส้นขอบ

รูป (Contour) แบบเส้นตรง (Liner Interpolation)

ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง

3. เขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกัดตามเส้นขอบ

รู ป (Contour) แ บ บ เ ส้ น โ ค้ ง ( Circular

Interpolation) ได้อย่างถูกตอ้ ง

4. เขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกัดแบบ Pocket

แบบกดั เกาะได้อย่างถกู ต้อง

5. เขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกัดแบบ Pocket

แบบกัดเบา้ ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง

กจิ กรรมอภิปรายประเดน็ ส่าคัญ 6. เขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานเจาะรู ได้อย่าง
ถูกตอ้ ง
พูดอภปิ รายประเด็นส่าคญั ตามเนอ้ื หาที่ก่าหนด
ดา้ นคุณธรรม จรยิ ธรรม/บูรณาการเศรษฐกิจพอเพยี ง
1. การตรงต่อเวลา
2. ความสนใจใฝร่ ู้
3. ความซ่ือสตั ย์ สุจริต
4. ความมนี า้่ ใจ เออ้ื เฟื้อ แบ่งปัน
5. ความร่วมมอื
6. ความมีมารยาท
7. ความรบั ผิดชอบ

หมายเหตุ จุดประสงค์การปฏิบัติ (Performance Objectives) ตามหลักสูตรฐานสมรรถนะ
จะมีความสอดคล้องกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม (Behavioral Objectives) ตามหลักสูตรเดิม
เพยี งแต่รปู แบบการเขียนต่างกันแต่จุดหมายปลายทางเหมือนกัน

พุทธพิ สิ ยั

พฤตกิ รรม ความรู้ความจ่า
ความเ ้ขาใจ
ช่ือหน่วย ประยุก ์ต-น่าไปใช้
ิวเคราะ ์ห
สูงกว่า
ัทกษะพิสัย
จิตพิสัย
รวม
ล่า ัดบความส่าคัญ

1. โครงสร้างและส่วนประกอบของ 4421 2 1 14 6
เคร่อื งจักร CNC

2. หลักการท่างานและความปลอดภัย 4 4 2 1 1 1 13 6
ของเครอ่ื งจักร CNC 5 1 23 6
3. เคร่ืองมือตัดและการกา่ หนดเงือ่ นไข 4 4 6 3

ในการตดั เฉอื นส่าหรับงาน CNC

4. ก ารใช้ปุ่ ม ควบ คุม กั บ ชุดค วบคุ ม 4 4 6 3 6 1 24 6

(Control Unit) และ ก ารบ่ ารุงรัก ษ า

เคร่อื งจักร CNC

5. การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบ 4 4 6 3 6 1 24 6

โป รแก รม NC ส่าห รับงาน ก ลึง กั บ

เคร่อื งกลึง CNC

6. การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบ 4 4 6 3 6 1 24 6

โปรแกรม NC โปรแกรมส่าหรับงานกัด

กบั เคร่ืองกดั CNC

รวม 24 24 28 14 26 6 36

ลาดบั ความสาคญั 1125634

แผนการจัดการเรยี นรทู้ ่ี 1 หนว่ ยที่ 1

ช่อื วิชา ผลิตช้ินสว่ นดว้ ยเคร่ืองมอื กล ซีเอน็ ซี เวลาเรียนรวม 108 คาบ
ชื่อหน่วย โครงสร้างและส่วนประกอบของเครือ่ งจักร CNC สอนคร้ังท่ี 1 / 18
ช่อื เร่ือง โครงสร้างและสว่ นประกอบของเคร่อื งจักร CNC จา่ นวน 2 คาบ

หวั ขอ้ เรอื่ ง

1. สว่ นประกอบต่าง ๆ ของเคร่ืองกลึง CNC
2. ประเภทของเคร่ืองกลึง CNC
3. ส่วนประกอบตา่ ง ๆ ของเครอ่ื งกดั CNC
4. ประเภทของเคร่อื งกัด CNC และเครือ่ งแมชชนี น่ิงเซนเตอร์

สาระสาคัญ/แนวคดิ สาคัญ

เคร่ืองกลงึ CNC ท่ีใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมส่วนใหญ่จะมีลักษณะการท่างานท่ีแตกต่างกันข้ึนอยู่กับการ
น่าไปใช้งาน เช่น เคร่ืองกลึง CNC แบบ Flat Bed และเคร่ืองกลึง CNC แบบ SlantBed แต่เคร่ืองกลึง CNC
แบบ Slant Bed จะเป็นท่ีนิยมในการใช้งานมากกว่าเครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed เพราะเคร่ืองกลึง CNC
แบบ Slant Bed ขณะกลึงจะไมส่ ะสมเศษโลหะ

เครื่องกัด CNC แตกต่างกับเครื่องแมชชีนน่ิงเซนเตอร์ (CNC Machining Center) ตรงท่ี เครื่อง
แมชชีนนิ่งเซนเตอร์ มีอุปกรณ์เปล่ียน Tool อัตโนมัติ ATC (Automatic Tool Changer) ส่วนเครอ่ื งกัด CNC ไม่
มี

สมรรถนะ

1. แสดงความรู้เกีย่ วกับโครงสร้างและส่วนประกอบของเครอื่ งจักร CNC

จุดประสงคก์ ารปฏบิ ตั ิ

ดา้ นความรู้ (ภาคทฤษฎี)
1. บอกชื่อและหนา้ ที่ส่วนประกอบตา่ ง ๆ ของเคร่อื งกลงึ CNC ได้อยา่ งถกู ต้อง
2. บอกประเภทของเครอื่ งกลงึ CNC ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
3. บอกชอื่ และหน้าที่สว่ นประกอบตา่ ง ๆ ของเคร่ืองกดั CNC ได้อย่างถกู ตอ้ ง
4. บอกประเภทของเครอื่ งกดั CNC ไดอ้ ย่างถกู ต้อง
5. บอกขอ้ แตกต่างระหวา่ งเคร่ืองกัด CNC และเคร่ืองแมชชีนนง่ิ เซนเตอร์ ได้อยา่ งถูกต้อง

ดา้ นทกั ษะ (ภาคปฏบิ ตั ิงาน)

1. นักศึกษาสามารถบอกช่อื สว่ นประกอบของเครือ่ งกลงึ CNC ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง
2. นกั ศึกษาสามารถบอกชอื่ ส่วนประกอบของเคร่อื งกดั CNC ได้อย่างถกู ต้อง
ดา้ นคณุ ธรรม จรยิ ธรรม / บรู ณาการปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง

แสดงออกด้านการตรงต่อเวลา ความสนใจใฝร่ ู้ ความซอื่ สัตย์ สจุ รติ ความมนี า่้ ใจ
เอือ้ เฟื้อแบ่งปนั ความรว่ มมือ มคี วามรบั ผิดชอบ ความมมี ารยาท และความรับผิดชอบ

เนอ้ื หาสาระ

ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเคร่อื งกลึง CNC
1. แท่นเคร่ือง (Machine Bed)
2. แนวแกนการเคลอื่ นที่
3. Tool Turret
4. Spindle
5. อุปกรณ์ส่าหรบั ขบั เคลอื่ น
6. ชดุ ควบคมุ (Control Unit )
7. ชดุ ยนั ศูนย์ (Tail Stock)
8. ชุดประคองชน้ิ งาน (Steady Rest)
9. ชดุ ล่าเลียงเศษชน้ิ งาน (Chip Conveyer)
10. สวิทซ์ เปิด –ปิด ฟนั จบั ชิ้นงาน (Main Spindle Clamp Foot Switch)
11. ชดุ บรรจแุ ละปอ้ นทอ่ นชิ้นงาน (Bar Feeder)

เครื่องกลึง CNC ท่ีใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมส่วนใหญ่จะมีลักษณะการท่างานท่ีแตกต่างกันข้ึนอยู่กับการ
น่าไปใช้งาน เช่น เครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed และเครื่องกลึง CNC แบบ SlantBed แต่เครื่องกลึง CNC
แบบ Slant Bed จะเป็นที่นิยมในการใช้งานมากกว่าเครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed เพราะเคร่ืองกลึง CNC
แบบ Slant Bed ขณะกลึงจะไมส่ ะสมเศษโลหะ

ประเภทของเครอ่ื งกลึง CNC แบ่งออกได้เปน็ 2 ลักษณะดังนี้
1. แบ่งตามแนวแกนของ Spindle ประกอบไปด้วย
1.1 เคร่อื งกลึง CNC แนวแกน Spindle อยู่ในแนวนอน (Horizontal)
1.2 เครื่องกลึง CNC แนวแกน Spindle อยใู่ นแนวต้ัง (Vertical)
2. แบง่ ตามตามจ่านวน Tool Turret และ Spindle ประกอบไปด้วย
2.1 แบบ 1 Tool Turret และแกนการเคลื่อนที่ 2 แกน
2.2 แบบ 1 Tool Turret และการเคล่อื นที่ 3 แกน
2.3 แบบ 2 หรือ 3 แกน มี 2 Spindle
2.4 แบบ 2 Tool Turret อาจมี 1 หรือ 2 Spindle แตล่ ะ Spindle มีแนวแกน C - Axis

สว่ นประกอบตา่ ง ๆ ของเครือ่ งกัด CNC ประกอบไปดว้ ย
1. แทน่ เครื่อง (Machine Bed)
2. โต๊ะงาน (Table)
3. Spindle
4. ชุดควบคมุ (Control Unit)
5. อุปกรณส์ ่าหรบั ขบั เคล่อื น
6. อุปกรณเ์ ปลีย่ น Tool อตั โนมตั ิ ATC (Automatic Tool Changer)
7. ชดุ ล่าเลียงเศษชน้ิ งาน (Chip Conveyer)
8. ชดุ เปลยี่ นโตะ๊ ช้ินงาน (Pallet Changer)
9. ชดุ โตะ๊ งานหมนุ (CNC Rotary Table)

เคร่ืองกัด CNC แตกต่างกับเครื่องแมชชีนนิ่งเซนเตอร์ (CNC Machining Center) ตรงที่ เครื่อง
แมชชีนน่ิงเซนเตอร์ มอี ุปกรณเ์ ปลี่ยน Tool อัตโนมตั ิ ATC (Automatic Tool Changer) สว่ นเคร่อื งกัด CNC ไมม่ ี

ประเภทของเครอื่ งกัด CNC แบ่งออกไดเ้ ปน็ 2 ลักษณะดงั น้ี
1. แบง่ ตามแนวแกนของ Spindle ประกอบไปด้วย
1.1 แบบ Spindle แนวต้ัง (Vertical Machining Center) หรอื VMC
1.2 แบบ Spindle แนวนอน (Horizontal Machining Center) หรอื HMC
2. แบง่ ประเภทตามจ่านวนแกนการเคลอื่ นที่ ประกอบไปดว้ ย
2.1 แบบ 2 แกนคร่งึ (2 ½ - Axis)
2.2 แบบ 3 แกน (3 - Axis)
2.3 แบบ 3 แกนคร่งึ (3½ - Axis)
2.4 แบบ 4 แกน (4 - Axis)
2.5 แบบ 5 แกน (5 - Axis)

สรปุ

สอ่ื การเรยี นรู้

1. หนังสือเรียน วิชา ผลิตช้นิ ส่วนดว้ ยเครื่องมอื กล ซีเอน็ ซี รหัสวิชา 20102-2110 บริษัทศูนย์
หนงั สอื เมืองไทย จ่ากัด

2. เวบ็ ไซตอ์ อนไลน์
3. สือ่ ส่ิงพิมพ์ทเ่ี กย่ี วข้องกบั เนอื้ หาบทเรียน
4. สอื่ แผน่ ภาพ

5. Power Point โครงสรา้ งและสว่ นประกอบของเครอื่ งจักร CNC

กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สปั ดาหท์ ี่ 1 / 18)

กิจกรรม เวลาโดยประมาณ (นาท)ี
1. ครูเช็กชอื่ 10
2. ครูทกั ทายปราศรัยท่ัวไป และอบรมคุณธรรม 20
จรยิ ธรรม และหลงั จากนั้นทา่ แบบทดสอบก่อนเรยี น
(Pre-test) 10
3. ขน้ั นาเขา้ สบู่ ทเรยี น ด้วยการสนทนา การ
ซักถาม ดูภาพจากสอ่ื ออนไลน์ และ เน้อื หาท่ี 120
เกยี่ วขอ้ ง กับบทเรยี น
4. ข้นั สอน 20
40
- นกั ศกึ ษาแบง่ กล่มุ ประมาณ 4- 5 คน ต่อ กลุ่ม 60
- ครสู อนบรรยายประกอบสือ่ Power Point
เร่อื ง โครงสร้างและส่วนประกอบของเครอ่ื งจกั ร 50
CNC ส่อื แผ่นภาพ และสอื่ VDO 20
- ครใู หน้ ักเรยี นท่าแบบฝึกหดั หนว่ ยที่ 1 10
- นักเรียนแตล่ ะกลมุ่ ท่าใบงานที่ 1 360
- นกั เรยี นแต่ละกล่มุ อภปิ รายรว่ มกนั หนา้ ชนั้ เรยี น

ในประเดน็ เรื่อง โครงสร้างและส่วนประกอบ
ของเคร่ืองจักร CNC ไมเ่ กนิ กล่มุ ละ 3 - 5 นาที

– ครูใหท้ า่ แบบทดสอบหลงั เรยี น หนว่ ยท่ี 1
(Post-test) พรอ้ มเฉลยแบบทดสอบและให้คะแนน
5. ขั้นสรปุ ครูและนกั เรยี นชว่ ยกนั สรุปเนื้อหา
บทเรียน และครเู พม่ิ เติมในส่วนท่ียงั ไม่ครอบคลุม
6. ครมู อบหมายงานให้อ่านเนือ้ หาเพม่ิ เตมิ เรอื่ ง
โครงสรา้ งและส่วนประกอบของเครอื่ งจกั ร CNC

รวม

การวัดผลและประเมินผล

การวดั ผล การประเมินผล
(ใช้เครื่องมือ) (น่าผลเทียบกบั เกณฑ์และแปลความหมาย)
1. แบบทดสอบกอ่ นเรียน (Pre-test) หน่วยที่ 1 ไว้เปรียบเทียบกบั คะแนนสอบหลงั เรียน
2. แบบสงั เกตการณ์ท่างานกลุ่ม และการน่าเสนอผลงานกลมุ่
3. แบบฝกึ หัดหนว่ ยที่ 1 เกณฑผ์ ่าน 50 %
4. ใบงานที่ 1 เกณฑ์ผ่าน 50 %
5. แบบทดสอบหลงั เรยี น (Post-test) หน่วยท่ี 1 เกณฑผ์ ่าน 70 %
6. แบบประเมินคุณธรรม จรยิ ธรรม ตามสภาพจริง เกณฑผ์ ่าน 60 %
เกณฑผ์ า่ น 50 %

งานทีม่ อบหมาย

คน้ คว้า เนอ้ื หา เรื่อง โครงสร้างและส่วนประกอบของเครอื่ งจกั ร CNC จากสอ่ื ออนไลน์ เพ่ิมเตมิ

ผลงาน/ช้ินงาน/ความสาเร็จของผู้เรียน

1. ผลการน่าเสนองานกลุ่ม
2. แบบฝึกหดั หนว่ ยท่ี 1
3. ใบงานที่ 1 เรื่อง ส่วนประประกอบต่าง ๆ ของเครอื่ งจกั ร CNC
4. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หน่วยที่ 1 เรื่อง โครงสร้างและส่วนประกอบของ
เครือ่ งจักร CNC
5. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หน่วยท่ี 1 เรื่อง โครงสร้างและส่วนประกอบของ
เคร่ืองจักร CNC

เอกสารอ้างอิง

1. หนังสอื เรยี น วิชา ผลติ ช้ินสว่ นด้วยเครือ่ งมอื กล ซเี อ็นซี รหัสวชิ า 20102-2110
บริษทั ศูนยห์ นังสือเมอื งไทย จ่ากัด
2. เว็บไซต์ออนไลน์ และสือ่ ส่งิ พิมพ์ท่ีเกีย่ วข้องกบั เนอ้ื หาบทเรยี น

บันทึกหลังการสอน

1. ผลการใช้แผนการจัดการเรยี นรู้
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................

2. ผลการเรียนของนกั เรยี น/ผลการสอนของครู/ปญั หาท่พี บ
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

3. แนวทางการแก้ปัญหา
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

ลงชอ่ื ............................................... ลงชอ่ื
(...............................................)
ครผู ู้สอน ..............................................
(.............................................)

ตวั แทนนักเรียน

แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 2 หน่วยที่ 2

ช่ือวิชา ผลิตช้นิ สว่ นดว้ ยเครื่องมือกล ซีเอ็นซี เวลาเรยี นรวม 108 คาบ
ชอ่ื หน่วย หลกั การท่างานและความปลอดภยั ของเครอื่ งจักร
CNC สอนคร้งั ที่ 2 / 18
ช่ือเรอื่ ง หลกั การท่างานและความปลอดภัยของเครือ่ งจกั ร CNC
จา่ นวน 2 คาบ

หัวข้อเรื่อง

1. หลักการท่างานและความปลอดภยั ของเครือ่ งจกั ร CNC
2. ระบบควบคุมซีเอ็นซี (CNC Control System)
3. ระบบการวดั ต่าแหนง่ (Measuring System)
4. ระบบโคออดิเนทและการก่าหนดต่าแหน่งตา่ ง ๆ ของเครอื่ งจกั ร CNC
5. สญั ลักษณ์และจดุ ศูนย์ตา่ ง ๆ บนเคร่ืองจักร CNC
6. การก่าหนดตา่ แหน่งแบบสัมบูรณแ์ ละแบบต่อเนอ่ื ง (Absolute and Incremental System Mode)

สาระสาคญั /แนวคดิ สาคัญ

หลักการท่างานและความปลอดภัยของเครื่องจักร CNC มีลักษณะการท่างานคล้าย ๆ กับเคร่ืองจักร
Manual กล่าวคือ พ้ืนฐานเบื้องต้นในการท่างานของเครื่องจักร CNC จะท่าการผลิตชิ้นงานเหมือน ๆ กับ
เคร่อื งจักรกลทั่ว ๆ ไปแตจ่ ะมขี ้อแตกต่างกันตรงท่ีเครอ่ื งจักร CNC น้ันจะทา่ งานไดโ้ ดยใชร้ ะบบคอมพวิ เตอรค์ วบคุม
การทา่ งานของขัน้ ตอนต่าง ๆ แทนที่จะใช้ชา่ งควบคุมเครื่องจกั รทา่ งาน

สมรรถนะ

1. แสดงความรู้เกย่ี วกับหลักการทา่ งานของเคร่ืองจักรCNC
2. กา่ หนดแนวแกนการเคลอ่ื นทแี่ ละก่าหนดต่าแหนง่ ของเครื่องจักรCNC

จดุ ประสงคก์ ารปฏบิ ัติ

ด้านความรู้ (ภาคทฤษฎี)
1. บอกหลกั การท่างานและความปลอดภัยของเครอ่ื งจกั ร CNC ได้อย่างถูกต้อง
2. อธบิ ายระบบควบคมุ ซีเอ็นซี ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง
3. บอกชนดิ ของระบบการวดั ต่าแหนง่ ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
4. บอกสว่ นประกอบของชดุ ควบคุมซเี อน็ ซี ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง
5. บอกหลกั การของกฎมือขวาได้อย่างถูกต้อง
6. บอกแนวแกนการเคลื่อนที่ของเครื่องจักร CNC ได้อย่างถูกตอ้ ง
7. อธบิ ายสัญลกั ษณ์และจุดศูนยต์ ่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ได้อยา่ งถูกต้อง

8. กา่ หนดตา่ แหนง่ แบบสัมบรู ณไ์ ดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
9. กา่ หนดต่าแหนง่ แบบตอ่ เนือ่ งไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง

ด้านทักษะ (ภาคปฏิบัตงิ าน)
1. บอกสญั ลกั ษณแ์ ละจดุ ศูนยต์ ่าง ๆ ของเคร่อื งจักร CNC ไดอ้ ย่างถกู ต้อง
2. เขยี นแนวแกนการเคล่ือนที่ของเครื่องจักร CNC ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง
3. ก่าหนดตา่ แหน่งแบบสมั บูรณต์ ามแบบงานได้อย่างถกู ต้อง
4. กา่ หนดต่าแหนง่ แบบต่อเน่อื งตามแบบงานได้อยา่ งถกู ตอ้ ง

ดา้ นคณุ ธรรม จรยิ ธรรม / บรู ณาการปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
แสดงออกด้านการตรงตอ่ เวลา ความสนใจใฝร่ ู้ ความซือ่ สตั ย์ สจุ รติ ความมนี ้่าใจ

เออื้ เฟ้ือแบ่งปัน ความร่วมมือ มคี วามรับผิดชอบ ความมมี ารยาท และความรบั ผิดชอบ

เนอ้ื หาสาระ

เคร่ืองจักร CNC มหี ลกั การทา่ งานคล้ายๆกับเคร่ืองจักรManual คือ การผลิตชิ้นงานเหมอื นกบั
เครอ่ื งจกั รกลทวั่ ๆไป แต่จะมขี อ้ แตกตา่ งกนั ตรงที่เคร่อื งจกั รCNCจะทา่ งานไดโ้ ดยใช้ระบบคอมพิวเตอร์ควบคุมการ
ท่างานแทนการใช้ช่างควบคุมเครื่องจกั รท่างาน ส่วนของการควบคุมเครื่องจักร แบ่งออกไดเ้ ปน็ 2 ส่วนใหญ่ ๆ คอื

1. การควบคุมการเคลอ่ื นทีไ่ ปยงั ตา่ แหน่งทต่ี ้องการ (Movement)
2. การควบคมุ ความเร็วของการเคล่อื นท่ี (Speed)
ซึ่งเคร่ืองจักร CNC มีหลักการท่างาน คือ ป้อนโปรแกรมเข้าไปในระบบควบคุมของเคร่ืองโดยผ่าน
แป้นพิมพ์ (Key Board) หรือเทปแม่เหล็ก (MagneticTape) เม่ือระบบควบคุมอ่านโปรแกรมที่ป้อนเข้าไปแล้ว ก็
จะน่าไปควบคุมให้เครื่องจักรกลท่างานโดยอาศัยมอเตอร์ป้อน(Feed Motor) เพ่ือให้แท่นเล่ือนเคล่ือนที่ได้ เช่น
เคร่ืองกลงึ CNC หรือเคร่ืองกัด CNC จากนั้นระบบควบคุมอ่านโปรแกรมแล้วกจ็ ะเปล่ียนรหัสโปรแกรมนั้นใหเ้ ป็น
สญั ญาณทางไฟฟ้าเพ่อื ไปควบคมุ ให้มอเตอร์ท่างานและต้องส่งสัญญาณนเ้ี ขา้ ไปในภาคขยายสัญญาณของระบบขับ
(Drive Amplified )และสง่ สญั ญาณตอ่ ไปยังมอเตอร์ปอ้ นแนวแกนท่ีต้องการเคลอ่ื นท่ีตามทโี่ ปรแกรมก่าหนด

ระบบควบคุมซเี อน็ ซี (CNC Control System)
ระบบควบคุมซีเอ็นซี ใช้คอมพิ วเตอร์ท่าหน้าที่ในการค่านวณและประมวลผลทั้งหมด
ซง่ึ ในปัจจุบันเคร่ืองจกั รCNCสมัยใหม่สว่ นมากใช้ระบบการควบคมุ แบบระบบ CNC
ซ่งึ ข้อแตกต่างระหวา่ งระบบเอ็นซี และระบบซีเอ็นซี คือ ระบบซีเอ็นซีจะมีคอมพวิ เตอร์ในการควบคุม
ส่วนระบบเอ็นซีไม่มีและระบบซีเอ็นซีสามารถเรียกข้อมูลและเก็บข้อมูลของตัว NCโปรแกรมกลับมาใช้ใหม่ได้ ถ้า
ข้อมลู มกี ารผดิ พลาดกส็ ามารถแกไ้ ด้ สว่ นระบบเอน็ ซถี า้ ขอ้ มลู ผิดพลาดต้องไปแกไ้ ขทเ่ี ทปกระดาษ
ประเภทของระบบควบคมุ แบ่งออกเปน็

1. ระบบควบคุมแบบวงรอบเปิด

2. ระบบควบคุมแบบวงรอบปิด
ส่วนประกอบของชดุ ควบคุมซีเอ็นซี สามารถแยกออกเป็นสว่ นประกอบหลกั ๆ ได้ดังน้ี

1. ชดุ ควบคุมการสง่ ขอ้ มูลเข้าออก
2. ชดุ ควบคมุ การส่งสญั ญาณสูเ่ ครอ่ื งจกั ร
3. ชุดคอมพวิ เตอร์

ระบบการการวัดต่าแหนง่
ระบบการวัดต่าแหน่งของแท่นเลื่อนในแต่ละแนวแกนหรือส่วนการเคล่ือนท่ีของเคร่ืองจักร CNC
สามารถวัดไดท้ ั้ง 2 ชนิด คอื

1. การวัดต่าแหนง่ โดยตรง
วิธีนี้จะใช้สเกลวัดยึดติดกับส่วนที่เคลื่อนที่ของเครื่องจักร เช่น แท่นเลื่อนหรือโต๊ะงาน ฯลฯ โดยตรง

ซ่ึงสเกลวัด (MeasuringScale) จะยึดติดกับโต๊ะงานโดยตรงและอุปกรณ์อ่านค่าวัดจะอ่านค่าจากขีดสเกลวัด
(Measuring Scale Grid) และสง่ สญั ญาณไปยงั ระบบควบคุมของเคร่ือง เพอื่ ค่านวณหาระยะทางของการเคลื่อนท่ี

2. การวดั ต่าแหนง่ ทางอ้อม
วธิ นี จ้ี ะใชล้ ักษณะการวัดผ่านระบบการขบั เคลื่อนที่อยู่ใกล้กับสว่ นท่เี คล่ือนทม่ี ากที่สุด

ซ่ึงอุปกรณ์ขับเคล่ือนท่ีอยู่ใกล้กับส่วนที่เคล่ือนท่ีมากที่สุด คือบอลล์สกรู (Ball Screw) อุปกรณ์เปล่ียนค่าวัด
(Encoder) จะบันทึกการเคล่ือนที่หมุนของแผ่นจานสัญญาณท่ีติดต่ออยู่กับบอลล์สกรู (Ball Screw)และส่ง
สญั ญาณไปยังระบบควบคุมของเคร่อื ง เพอื่ ค่านวณหาระยะทางของการเคลอื่ นท่ี

เคร่ืองจักร CNC ใช้แนวแกน X , Y , Z เป็นหลักโดยท่ีแกนทั้ง 3 ต้ังฉากซ่ึงกันและกัน โดยมีทิศทาง
ตามกฎมอื ขาว ซง่ึ มีจุด O คือ จุดศูนย์ หรอื จุด Origin เปน็ จดุ ตัดของทงั้ 3 แกน โดยที่ นิว้ หวั แม่มอื แทนแนวแกน X
น้ิวชี้ แทนแนวแกน Y และนวิ้ กลาง แทนแนวแกน Z

แนวแกนของเคร่อื งจักร CNC ส่วนใหญ่แนวแกน Z จะเป็นแนวแกนของ Spindle ซึง่ ถ้าเป็น เครื่องกลงึ CNC
แนวแกน X จะเป็นแนวแกนท่ีท่าให้ ชุดจับยึด Tool (Tool Turret ) เคลื่อนที่ตัดขวางกบั แนวแกนของ Spindle และ
เคร่ืองกัด CNC แนวแกน Z เป็นแนวแกนการเคล่ือนที่ข้ึน – ลงของ Spindle แนวแกน X เป็นแนวแกนทีท่ ่าให้โต๊ะงาน
(Table) เคล่ือนท่ีตัดขวางกับแนวแกนของ Spindle ส่วนแนวแกน Y เป็นแนวแกนท่ีท่าให้โต๊ะงาน (Table) น้ันเคลื่อนที่
เขา้ - ออกในแนวตั้งฉากกบั แนวแกน X และแนวแกน Z

ก่อนท่ีจะใชเ้ ครอื่ งจกั ร CNCควรศกึ ษาสญั ลักษณ์และจุดต่าง ๆ เช่น จดุ ศูนย์ชน้ิ งาน จุดศูนย์อ้างอิง จุด
ศนู ย์งาน และจุดปรับตง้ั Tool เพราะเครอื่ งจักร CNC นน้ั มบี รษิ ัทผผู้ ลติ หลากหลายซง่ึ ผู้ใช้จา่ เปน็ ตอ้ งศึกษาไวเ้ พื่อ
ป้องกันข้อผิดพลาดและความเสียหายในการปฏิบัติงานกับเครื่องจักร CNC และในการก่าหนดต่าแหน่งในงาน
CNC นัน้ มที งั้ 2 แบบ คอื

1. การกา่ หนดตา่ แหน่งแบบสัมบรู ณ์ (Absolute)
คอื ตา่ แหน่งต่าง ๆ น้นั จะอ้างองิ จากจดุ ศนู ย์เป็นหลัก

2. การก่าหนดตา่ แหน่งแบบตอ่ เน่อื ง (Incremental )

คอื การเคลือ่ นทจ่ี ากตา่ แหน่งปจั จุบันไปยังต่าแหนง่ ตอ่ ไป โดยมที ศิ ทางตามหลกั ของกฎมือขวา
ตามทศิ ทาง (+) และ (- )

สรุป

สอื่ การเรียนรู้

6. หนงั สือเรยี น วิชา ผลิตชิน้ สว่ นด้วยเคร่อื งมอื กล ซีเอ็นซี รหัสวชิ า 20102-2110 บริษทั ศนู ย์
หนังสอื เมืองไทย จา่ กัด

7. เวบ็ ไซต์ออนไลน์
8. ส่ือสงิ่ พมิ พท์ เ่ี กย่ี วขอ้ งกบั เนื้อหาบทเรยี น
9. ส่อื แผ่นภาพ
10. Power Point หลกั การท่างานและความปลอดภยั ของเครอื่ งจักร CNC

กิจกรรมการเรยี นรู้ (สปั ดาหท์ ่ี 2 / 18)

กจิ กรรม เวลาโดยประมาณ (นาท)ี
10
1. ครเู ช็กช่ือ 20

2. ครูทกั ทายปราศรัยทั่วไป และอบรมคุณธรรม 10

จรยิ ธรรม และหลงั จากนั้นทา่ แบบทดสอบกอ่ นเรียน 120

(Pre-test) 20
40
3. ข้ันนาเขา้ สู่บทเรียน ด้วยการสนทนา การ 60

ซักถาม ดูภาพจากสื่อออนไลน์ และเนอื้ หาทเี่ กยี่ วข้อง 50
20
กับบทเรยี น 10
360
4. ข้นั สอน

- นักศกึ ษาแบง่ กลมุ่ ประมาณ 4- 5 คน ต่อ กลุ่ม

- ครสู อนบรรยายประกอบส่ือ Power Point

เรอ่ื ง หลกั การทา่ งานและความปลอดภยั ของ

เครือ่ งจักร CNC สื่อแผน่

ภาพ และสื่อ VDO

- ครูให้นกั เรียนท่าแบบฝึกหดั หน่วยท่ี 2

- นักเรยี นแตล่ ะกล่มุ ท่าใบงานท่ี 3

- นักเรยี นแต่ละกลมุ่ อภิปรายร่วมกนั หนา้ ชัน้ เรียน

ในประเดน็ เรอ่ื ง หลักการทา่ งานและความ

ปลอดภัยของเครอ่ื งจักร CNC ไม่เกินกล่มุ ละ 3 - 5

นาที

– ครใู หท้ ่าแบบทดสอบหลังเรยี น หนว่ ยที่ 2

(Post-test) พร้อมเฉลยแบบทดสอบและให้คะแนน

5. ขัน้ สรปุ ครูและนกั เรยี นช่วยกันสรปุ เน้ือหา

บทเรียน และครเู พิ่มเตมิ ในสว่ นทยี่ งั ไมค่ รอบคลมุ

6. ครูมอบหมายงานให้อา่ นเน้ือหาเพิม่ เตมิ เร่ือง

หลักการทา่ งานและความปลอดภยั ของเครอื่ งจกั ร CNC

รวม

การวดั ผลและประเมินผล

การวัดผล การประเมินผล
(ใชเ้ ครอ่ื งมอื ) (นา่ ผลเทยี บกบั เกณฑ์และแปลความหมาย)
1. แบบทดสอบกอ่ นเรียน (Pre-test) หน่วยที่ 2 ไว้เปรียบเทียบกับคะแนนสอบหลงั เรยี น
2. แบบสงั เกตการณ์ท่างานกลมุ่ และการนา่ เสนอผลงานกลมุ่
3. แบบฝึกหดั หนว่ ยท่ี 2 เกณฑ์ผ่าน 50 %
4. ใบงานท่ี 2 เกณฑผ์ ่าน 50 %
5. แบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หนว่ ยที่ 2 เกณฑ์ผา่ น 70 %
6. แบบประเมินคณุ ธรรม จรยิ ธรรม ตามสภาพจรงิ เกณฑ์ผา่ น 60 %
เกณฑ์ผ่าน 50 %

งานทมี่ อบหมาย

คน้ ควา้ เนอ้ื หา เรอื่ ง หลักการทา่ งานและความปลอดภยั ของเครื่องจกั ร CNC จากสอ่ื ออนไลน์ เพม่ิ เติม

ผลงาน/ชิน้ งาน/ความสาเร็จของผู้เรียน

1. ผลการนา่ เสนองานกลมุ่
2. แบบฝกึ หดั หน่วยท่ี 2
3. ใบงานที่ 2 เรอ่ื ง การกา่ หนดแนวแกนการเคล่ือนทแ่ี ละการก่าหนดต่าแหน่งของเครือ่ งจกั ร CNC
4. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หน่วยท่ี 2 เรื่อง หลักการท่างานและความปลอดภัย
ของเครื่องจกั ร CNC
5. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หน่วยท่ี 2 เร่ือง หลักการท่างานและความปลอดภัย
ของเครื่องจักร CNC

เอกสารอา้ งองิ

1. หนังสือเรียน วิชา ผลิตชิ้น ส่วน ด้วยเครื่องมือกล ซีเอ็นซี รหัสวิชา 20102-2110
บริษทั ศูนย์หนังสือเมืองไทย จา่ กัด
2. เวบ็ ไซต์ออนไลน์ และส่ือสง่ิ พิมพ์ทีเ่ กีย่ วข้องกับเนือ้ หาบทเรยี น

บนั ทึกหลงั การสอน

1. ผลการใชแ้ ผนการจัดการเรียนรู้
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................

2. ผลการเรียนของนกั เรยี น/ผลการสอนของครู/ปญั หาท่ีพบ
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

3. แนวทางการแก้ปญั หา
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

ลงชือ่ ............................................... ลงช่อื
(..............................................)
ครูผสู้ อน ..............................................
(.............................................)

ตวั แทนนกั เรียน

แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 3 หนว่ ยที่ 3

ชอ่ื วชิ า ผลิตช้นิ ส่วนดว้ ยเครื่องมอื กล ซเี อ็นซี เวลาเรยี นรวม 108 คาบ
ชอ่ื หนว่ ย เคร่อื งมือตัดและการก่าหนดเงื่อนไขในการตัดเฉอื น
สา่ หรับงาน CNC สอนคร้งั ที่ 3 -5 / 18
ช่ือเร่ือง เคร่ืองมอื ตัดและการก่าหนดเง่ือนไขในการตัดเฉอื นส่าหรบั งาน CNC
จา่ นวน 6 คาบ

หวั ขอ้ เรอ่ื ง

1. เคร่ืองมอื ตัดส่าหรบั งาน CNC

2. รหสั เมด็ มดี อนิ เสริ ต์ และดา้ มมดี กลึงสา่ หรับงาน CNC
3. เงอ่ื นไขในการตัดเฉือน (Cutting Conditions) งานกลงึ CNC,งานกดั CNC และงานเจาะ CNC
4. แบบฟอร์มในการปฏิบตั งิ าน CNC
5. นา่้ มันตัด (Cutting Oil)

สาระสาคญั /แนวคิดสาคัญ

หลักการท่างานของเครื่องจักร CNCมีลักษณะการท่างานคล้าย ๆ กับเครื่องจักร Manual กล่าวคือ
พ้นื ฐานเบื้องต้นในการท่างานของเครื่องจักรCNC จะท่าการผลติ ชิ้นงานเหมือน ๆกับเคร่ืองจักรกลทั่ว ๆไปแตจ่ ะมีข้อ
แตกต่างกันตรงที่เคร่ืองจักร CNC นั้นจะท่างานได้โดยใช้ระบบคอมพิวเตอร์ควบคุมการท่างานของข้ันตอนต่าง ๆ
แทนทจี่ ะใช้ชา่ งควบคมุ เคร่อื งจกั รท่างาน

สมรรถนะ

1. แสดงความรูเก่ียวกบั เงอ่ื นไขในการตดั เฉือน

จดุ ประสงคก์ ารปฏิบัติ

ด้านความรู้ (ภาคทฤษฎี)
1. บอกเครื่องมือตดั สา่ หรบั งาน CNC ได้อยา่ งถกู ตอ้ ง
2. อ่านรหสั ส่าหรับเมด็ มีดอินเสริ ต์ งานกลงึ CNCได้อยา่ งถูกตอ้ ง
3. อา่ นรหัสส่าหรบั ดา้ มมีดอินเสิร์ตงานกลึงนอก กลงึ ใน ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
4. คา่ นวณหาค่าความเร็วรอบของงานกลงึ งานกดั งานเจาะ CNC ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง
5. กา่ หนดเงื่อนไขในการตดั เฉอื น Cutting Conditions ลงใน Operation Sheet ได้อย่างถูกตอ้ ง
6. บอกชนดิ ของน่้ามันตดั ได้อย่างถกู ต้อง
7. บอกหน้าท่ีของน้่ามนั ตัดได้อย่างถกู ต้อง

ดา้ นทกั ษะ (ภาคปฏิบตั งิ าน)
1. บอกรหสั เม็ดมดี ไดอ้ ย่างถกู ต้อง
2. บอกรหสั ด้ามมีดกลงึ CNC ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
3. เปดิ ค่าอตั ราปอ้ นจากคมู่ ือ Coro Key ของบริษัท Sandvik ไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง
4. เปิดค่าความเร็วตัดจากคูม่ อื Coro Key ของบรษิ ัท Sandvik ไดอ้ ย่างถูกต้อง
5. เปิดค่าระยะปอ้ นลกึ จากคมู่ อื Coro Key ของบรษิ ัท Sandvik ไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง
6. เขยี นคา่ Cutting Conditions ลงใน Operation Sheet ได้อยา่ งถกู ต้อง

ด้านคุณธรรม จริยธรรม / บรู ณาการปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
แสดงออกดา้ นการตรงตอ่ เวลา ความสนใจใฝร่ ู้ ความซ่อื สัตย์ สจุ รติ ความมนี า่้ ใจ

เอื้อเฟื้อแบ่งปนั ความร่วมมือ มคี วามรับผิดชอบ ความมีมารยาท และความรบั ผิดชอบ

เน้อื หาสาระ

ในการข้ึนรูปชนิ้ งานต่าง ๆ นั้นผวิ ของชิ้นงานจะมีคุณภาพดีหรือไม่ดี นนั้ ผปู้ ฏิบัตงิ านจะตอ้ งพจิ ารณา

เลอื กใช้เครือ่ งมือตดั ตา่ ง ๆ ให้เหมาะสมกับงาน เชน่

เคร่อื งมอื ตัดสา่ หรบั งานกลงึ CNC สว่ นใหญจ่ ะใช้เม็ดมีดอนิ เสริ ต์

เคร่อื งมือตดั สา่ หรับงานกัด CNC เช่น End Mill , Face Mill , ดอกสว่าน ฯลฯ

นอกจากเครื่องมือตัดแล้วยังมีปัจจัยอ่ืนอีกหลาย ๆ อย่างท่ีจะต้องเลือกใช้เงื่อนไขของการตัดเฉือน

(Cutting Conditions) ซึ่งผู้ปฏิบัติงานยังต้องเลือกใช้ เช่น ความเร็วรอบในการตัดเฉือน (S - Spindle Speed) ,

ค่าอัตราป้อน (F - Feed Rate) , ระยะป้อนลึกในการท่างาน (Depth of Cut)ซึ่งมีความจ่าเป็นท่ีจะต้องพิจารณาให้

เหมาะสมกับวัสดุที่ท่าการข้ึนรูปชิ้นงาน ไม่เช่นน้ันจะท่าให้ชิ้นงานที่ผลิตออกมานั้นไม่มีคุณภาพตามท่ีต้องการ

นอกจากเง่ือนไขของการตัดเฉอื นแล้วยังมีน้า่ มันตัด (Cutting Oil) หน้าที่ที่ส่าคัญของน้่ามันตัด คือ การช่วยหล่อลื่น

และหลอ่ เย็นระหวา่ งเครือ่ งมือตัดกบั ชนิ้ งานและเศษโลหะทตี่ ดั ออก

ชนิดของน่า้ มนั ตัดแบ่งออกได้ 3 ชนิด

1. นา่้ มนั ตัดชนิดน้่ามันล้วน (Neat Cutting Oil)

2. น้่ามนั ตดั ชนิดผสมน่้า (Soluble Cutting Oil)

3. น่า้ มันตัดสังเคราะห์ (Synthetic Cutting Oil ,Chemical Cutting Oil)

หนา้ ที่ของน่า้ มนั ตดั

1. เพ่อื การหลอ่ เยน็ 2. เพอื่ การหลอ่ ลนื่

3. เพมิ่ อายุการใชง้ านของเคร่อื งจักรและเครอ่ื งมอื ตัด 4. เพ่ือปอ้ งการสนมิ

สรปุ

ส่อื การเรียนรู้

1. หนังสือเรียน วิชา ผลิตชน้ิ ส่วนดว้ ยเครอ่ื งมอื กล ซีเอ็นซี รหสั วิชา 20102-2110 บรษิ ัทศนู ย์
หนงั สือเมอื งไทย จ่ากัด

2. เวบ็ ไซตอ์ อนไลน์
3. สอ่ื สิ่งพมิ พท์ ีเ่ ก่ียวข้องกับเนอ้ื หาบทเรยี น
4. ส่ือแผ่นภาพ
5. Power Point เครอื่ งมอื ตัดและการก่าหนดเงื่อนไขในการตัดเฉอื นสา่ หรับงาน CNC

กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สปั ดาหท์ ่ี 3-5 / 18)

กิจกรรม เวลาโดยประมาณ (นาท)ี
20
1. ครเู ช็กชอ่ื
หมายเหตุ สอนครั้งที่ 3–5 ครงั้ ละ 10 คะแนน
2. ครูทักทายปราศรัยทั่วไป และอบรมคุณธรรม 20
จริยธรรม และหลงั จากนั้นทา่ แบบทดสอบกอ่ นเรียน
(Pre-test) 20
3. ขนั้ นาเขา้ สูบ่ ทเรียน ด้วยการสนทนา การ หมายเหตุ สอนครง้ั ที่ 3–5 ครง้ั ละ 10 คะแนน
ซักถาม ดูภาพจากสอ่ื ออนไลน์ , และ เนอ้ื หาท่ี
เกยี่ วข้อง 320
หมายเหตุ สอนครัง้ ท่ี 3–5 ครั้งละ 160 คะแนน
กับบทเรียน
4. ขน้ั สอน 40
- นกั ศึกษาแบ่งกลุ่มประมาณ 4- 5 คน ตอ่ กลุ่ม หมายเหตุ สอนครงั้ ท่ี 3–5 ครง้ั ละ 20 คะแนน
- ครูสอนบรรยายประกอบส่อื Power Point
เรือ่ ง เครื่องมือตัดและการก่าหนดเงอ่ื นไขในการตดั 80
เฉือนสา่ หรับงาน CNC สื่อแผ่นภาพ และสื่อ VDO หมายเหตุ สอนครง้ั ท่ี 3–5 ครง้ั ละ 40 คะแนน
- ครใู ห้นักเรยี นทา่ แบบฝึกหดั หนว่ ยที่ 3
120
- นกั เรียนแต่ละกลุม่ ทา่ ใบงานท่ี 3 หมายเหตุ สอนครงั้ ที่ 3–5 ครงั้ ละ 60 คะแนน

- นักเรยี นแตล่ ะกลุ่มอภิปรายร่วมกนั หน้าชัน้ เรียน 50
ในประเดน็ เรอ่ื ง เงอื่ นไขในการตดั เฉอื น
40
(Cutting Conditions) ไมเ่ กนิ กลุ่มละ 3 - 5 นาที หมายเหตุ สอนครง้ั ท่ี 3–5 ครง้ั ละ 20 คะแนน
– ครูให้ท่าแบบทดสอบหลงั เรยี น หนว่ ยท่ี 3
10
(Post-test) พรอ้ มเฉลยแบบทดสอบและให้คะแนน
5. ขน้ั สรุป ครูและนกั เรยี นช่วยกนั สรปุ เนอื้ หา 720
บทเรยี น และครูเพม่ิ เติมในสว่ นท่ียงั ไม่ครอบคลมุ
6. ครมู อบหมายงานให้อ่านเนื้อหาเพิม่ เตมิ เร่ือง
เครื่องมือตัดและการก่าหนดเงือ่ นไขในการตดั เฉือน
ส่าหรบั งาน CNC

รวม

การวัดผลและประเมินผล

การวัดผล การประเมนิ ผล
(ใชเ้ คร่ืองมอื ) (น่าผลเทียบกับเกณฑแ์ ละแปลความหมาย)
1. แบบทดสอบกอ่ นเรยี น (Pre-test) หนว่ ยที่ 3 ไว้เปรียบเทียบกบั คะแนนสอบหลงั เรยี น
2. แบบสังเกตการณ์ท่างานกลุ่ม และการนา่ เสนอผลงานกล่มุ
3. แบบฝกึ หัดหน่วยท่ี 3 เกณฑผ์ ่าน 50 %
4. ใบงานท่ี 3 เกณฑ์ผ่าน 50 %
5. แบบทดสอบหลงั เรยี น (Post-test) หน่วยท่ี 3 เกณฑ์ผา่ น 70 %
6. แบบประเมนิ คุณธรรม จรยิ ธรรม ตามสภาพจรงิ เกณฑ์ผา่ น 60 %
เกณฑ์ผา่ น 50 %

งานทมี่ อบหมาย

คน้ ควา้ เน้ือหา เรอ่ื ง เครื่องมือตดั และการก่าหนดเงอ่ื นไขในการตัดเฉือนสา่ หรับงาน CNC จากสื่อ
ออนไลน์ เพ่ิมเตมิ

ผลงาน/ชิ้นงาน/ความสาเรจ็ ของผ้เู รยี น

1. ผลการน่าเสนองานกลมุ่
2. แบบฝกึ หดั หน่วยที่ 3
3. ใบงานท่ี 3 เรือ่ ง การก่าหนดแนวแกนการเคลือ่ นทแี่ ละการกา่ หนดต่าแหนง่ ของเครอ่ื งจกั ร CNC
4. คะแนนแบบทดสอบหลังเรยี น (Post-test) หน่วยที่ 3 เรอ่ื ง เคร่ืองมือตัดและการกา่ หนดเงื่อนไข
ในการตัดเฉือนสา่ หรบั งาน CNC
5. คะแนนแบบทดสอบหลังเรยี น (Post-test) หน่วยท่ี 3 เร่อื ง เคร่ืองมือตดั และการกา่ หนดเง่ือนไข
ในการตัดเฉอื นสา่ หรบั งาน CNC

เอกสารอา้ งอิง

1. หนงั สอื เรียน วิชา ผลิตชน้ิ สว่ นดว้ ยเครื่องมือกล ซเี อ็นซี รหสั วิชา 20102-2110
บริษัทศูนย์หนังสือเมอื งไทย จา่ กดั
2. เว็บไซต์ออนไลน์ และส่อื สง่ิ พิมพ์ท่เี กี่ยวข้องกับเนื้อหาบทเรยี น

บนั ทกึ หลงั การสอน

1. ผลการใชแ้ ผนการจดั การเรยี นรู้
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................

2. ผลการเรียนของนักเรียน/ผลการสอนของคร/ู ปญั หาทพ่ี บ
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

3. แนวทางการแก้ปัญหา
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

ลงชอื่ ............................................... ลงชื่อ
(................................................)
ครผู สู้ อน ...............................................
(.............................................)

ตวั แทนนักเรียน

แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 4 หน่วยที่ 4

ช่ือวชิ า ผลิตช้ินสว่ นด้วยเคร่อื งมอื กล ซีเอน็ ซี เวลาเรยี นรวม 108 คาบ
ชอื่ หนว่ ย การใชป้ ุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit)และการ
สอนครัง้ ท่ี 6-8 / 18
ปฏบิ ัตงิ านกับเครื่องจกั ร CNC
ช่ือเรือ่ ง การใชป้ ุ่มควบคุมกับชุดควบคมุ (Control Unit) และการปฏบิ ตั งิ านกับเครื่องจักร CNC จ่านวน 6 คาบ

หัวข้อเรอื่ ง

1. ชดุ ควบคมุ ท่ัวไป
2. การใชง้ านปมุ่ ควบคมุ บนชดุ ควบคมุ

สาระสาคัญ/แนวคดิ สาคญั

ก่อนลงมือปฏิบัติงานกับเคร่ืองจักร CNC นักศึกษาควรที่จะศึกษาการท่างานของปุ่มควบคุมต่าง ๆ
บนชุดควบคุม (Control Unit) ของเคร่ืองจักร CNC เพราะปุ่มควบคุมต่าง ๆ นั้นแต่ละเคร่ืองจะไม่เหมือนกัน
ขึ้นอยู่กับผู้ผลิตของแต่ละบริษัทการออกแบบชุดควบคุม (Control Unit) นอกจากนี้ถ้าศึกษาจนเกิดความ
ช่านาญ ก็สามารถปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้องและป้องกันการเกิดอุบัติเหตุจากการใช้เคร่ืองจักร CNC ได้เป็น
อย่างดี

สมรรถนะ

1. แสดงความรูเก่ียวกับการใชป้ มุ่ ควบคมุ กับชุดควบคุม
2. ปฏบิ ตั ิงานโปรแกรมกบั เครือ่ งจกั ร CNC

จดุ ประสงคก์ ารปฏบิ ัติ

ดา้ นความรู้ (ภาคทฤษฎี)
1. บอกลกั ษณะการทา่ งานของปุม่ ต่าง ๆ บนชดุ ควบคุม ไดอ้ ย่างถูกต้อง
2. เปิด-ปิดระบบควบคุมเครือ่ งกลงึ CNC ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
3. ป้อนข้อมูล NCโปรแกรมกบั เครื่องกลงึ CNC ได้อยา่ งถกู ต้อง
4. จัดเกบ็ ข้อมูล NCโปรแกรมกบั ชุดควบคมุ ของเครอ่ื งกลงึ CNC ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง

ด้านทกั ษะ (ภาคปฏิบตั ิงาน)
1. เปิด - ปดิ ระบบควบคมุ กบั เครื่องกลงึ CNC ไดอ้ ย่างถกู ต้อง
2. เข้า - ออก โปรแกรมกบั เครอ่ื งกลึง CNC ได้อย่างถูกตอ้ ง
3. ป้อนข้อมลู กบั เครื่องกลึง CNC ได้อย่างถกู ตอ้ ง
4. จัดเก็บข้อมูลจากเครือ่ ง (Drive C) ลง Handy Drive ได้อยา่ งถกู ตอ้ ง

ดา้ นคณุ ธรรม จริยธรรม / บรู ณาการปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
แสดงออกดา้ นการตรงตอ่ เวลา ความสนใจใฝ่รู้ ความซอ่ื สตั ย์ สุจริต ความมนี ่า้ ใจ

เอื้อเฟ้อื แบง่ ปนั ความร่วมมือ มคี วามรับผดิ ชอบ ความมีมารยาท และความรบั ผิดชอบ

เนอื้ หาสาระ

ส่วนใหญ่จะประกอบไปด้วยจอภาพ (Monitor) ชุดป้อนตัวอักษรและตัวเลขชุดแก้ไขและบันทึก
ข้อมูล ชุดควบคมุ ความเรว็ รอบและทศิ ทางการหมนุ ของ Spindle เปน็ ตน้

ชุดควบคุม (Control Unit) บางรุ่นอาจจะยึดติดกับตัวเคร่ืองจักร CNC หรือไม่ได้ยึดติดกับตัวเคร่ืองจักร
CNC ผู้ท่ีใช้เคร่ืองจักร CNC ควรท่ีจะศึกษาจากคู่มือของเคร่ืองจักร CNC จากบริษัทผู้ผลิตหรือผ่านการอบรมเกี่ยวกับการ
ใช้เคร่ืองจักร CNCเพ่ือให้เกิดความรู้และความช่านาญรวมไปถึงทักษะในใช้ปุ่มควบคุมการท่างานต่าง ๆ เพ่ือป้องกัน
ไมใ่ หเ้ กิดขอ้ ผดิ พลาดในขณะปฏิบัตงิ าน

สรุป

สือ่ การเรยี นรู้

1. หนังสือเรียน วิชา ผลิตชิน้ ส่วนด้วยเครอ่ื งมอื กล ซีเอ็นซี รหัสวิชา 20102-2110 บริษทั ศนู ย์
หนงั สอื เมอื งไทย จา่ กัด

2. เว็บไซต์ออนไลน์
3. สอื่ สิง่ พิมพ์ท่เี กี่ยวข้องกบั เนื้อหาบทเรียน
4. ส่ือแผน่ ภาพ
5. Power Point การใชป้ ุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit) และการปฏิบัตงิ านกับเครื่องจกั ร CNC

กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สัปดาห์ที่ 6 - 8 / 18)

กิจกรรม เวลาโดยประมาณ (นาที)

1. ครูเช็กชอ่ื 20

หมายเหตุ สอนคร้ังท่ี 6 – 8 คร้งั ละ 10 คะแนน

2. ครูทกั ทายปราศรัยทั่วไป และอบรมคุณธรรม 20

จริยธรรม และหลังจากน้นั ทา่ แบบทดสอบก่อนเรียน

(Pre-test)

3. ข้นั นาเขา้ สู่บทเรียน ดว้ ยการสนทนา การซกั ถาม 20

ดภู าพจากสื่อออนไลน์ และเนื้อหาทเ่ี ก่ยี วกับบทเรียน หมายเหตุ สอนครง้ั ที่ 6 – 8 คร้ังละ 10 คะแนน

4. ข้นั สอน

- นักศึกษาแบง่ กลุม่ ประมาณ 4- 5 คน ต่อ กลุ่ม

- ครูสอนบรรยายประกอบสือ่ Power Point 320

เร่ือง การใช้ปมุ่ ควบคมุ กับชุดควบคุม (ControlUnit)และ หมายเหตุ สอนคร้ังท่ี 6 – 8 คร้งั ละ 160 คะแนน

การปฏิบัติงานกับเคร่ืองจักร CNC ส่ือแผ่นภาพ และVDO

- ครูสาธิตการใชเ้ คร่อื งจกั ร CNC เช่น การเปดิ

ปิด เครอื่ งจักร CNC การป้อนขอ้ มูลโปรแกรม

เอน็ ซี การเรียกขอ้ มลู จากเครอ่ื งจกั ร CNC

- ครใู ห้นกั เรียนทา่ แบบฝกึ หดั หน่วยท่ี 4 40

หมายเหตุ สอนคร้ังท่ี 6 – 8 คร้ังละ 20 คะแนน

- นกั เรยี นแต่ละกลุ่มท่าใบงานที่ 4 โดยการปอ้ น 80

ขอ้ มลู กับเครอ่ื งจักร CNC หมายเหตุ สอนครั้งที่ 6 – 8 คร้ังละ 40 คะแนน

- นักเรยี นแตล่ ะกลมุ่ อภปิ รายรว่ มกนั หน้าช้ันเรยี น 120

เรือ่ ง การใชป้ ุม่ ควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit) และ หมายเหตุ สอนคร้งั ท่ี 6 – 8 ครัง้ ละ 60 คะแนน

การปฏิบัตงิ านกบั เคร่อื งจักร CNC กล่มุ ละ 3-5 นาที

– ครใู ห้ท่าแบบทดสอบหลงั เรยี น หนว่ ยท่ี 4 50

(Post-test) พรอ้ มเฉลยแบบทดสอบและให้คะแนน

5. ขั้นสรปุ ครูและนกั เรียนช่วยกันสรปุ เนอ้ื หา 40

บทเรียน และครเู พ่ิมเตมิ ในสว่ นทย่ี ังไมค่ รอบคลมุ หมายเหตุ สอนครง้ั ท่ี 6 – 7 ครั้งละ 20 คะแนน

6. ครูมอบหมายงานให้อา่ นเนื้อหาเพ่มิ เตมิ เรือ่ งการ 10

ใชป้ ุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit)และการ

ปฏบิ ัติงานกับเครื่องจกั ร CNC

รวม 720

การวดั ผลและประเมนิ ผล การประเมินผล
(นา่ ผลเทียบกับเกณฑแ์ ละแปลความหมาย)
การวดั ผล ไว้เปรยี บเทียบกับคะแนนสอบหลงั เรียน
(ใช้เครอ่ื งมอื )
1. แบบทดสอบก่อนเรียน (Pre-test) หน่วยที่ 4 เกณฑ์ผา่ น 50 %
2. แบบสังเกตการณ์ท่างานกลมุ่ และการนา่ เสนอผลงานกลมุ่ เกณฑ์ผา่ น 50 %
3. แบบฝึกหัดหน่วยที่ 4 เกณฑผ์ ่าน 70 %
4. ใบงานที่ 4 เกณฑผ์ า่ น 60 %
5. แบบทดสอบหลังเรยี น (Post-test) หน่วยท่ี 4 เกณฑ์ผา่ น 50 %
6. แบบประเมินคุณธรรม จริยธรรม ตามสภาพจรงิ

งานทม่ี อบหมาย

ค้นคว้า เนื้อหา เร่ือง การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit)และการปฏิบัติงานกับเคร่ืองจักร CNC
จากสื่อออนไลน์ เพ่ิมเตมิ

ผลงาน/ชน้ิ งาน/ความสาเร็จของผเู้ รยี น

1. ผลการน่าเสนองานกลมุ่
2. แบบฝึกหัดหน่วยท่ี 4
3. ใบงานที่ 4 เรอื่ ง การปฏิบตั งิ านกบั เครื่องกลงึ CNC
4. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หน่วยท่ี 4 การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit)
และการปฏิบัติงานกับเคร่ืองจักร CNC
5. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หน่วยที่ 4 การใช้ปุ่มควบคุมกับชุดควบคุม (Control Unit)
และการปฏิบตั ิงานกับเครื่องจักร CNC

เอกสารอ้างองิ

1. หนงั สอื เรยี น วิชา ผลติ ชิ้นส่วนดว้ ยเคร่อื งมือกล ซีเอน็ ซี รหสั วิชา 20102-2110
บริษทั ศนู ยห์ นงั สอื เมอื งไทย จ่ากัด
2. เว็บไซตอ์ อนไลน์ และส่ือสิง่ พมิ พ์ท่เี กี่ยวข้องกบั เน้ือหาบทเรียน

บันทึกหลงั การสอน

1. ผลการใช้แผนการจัดการเรียนรู้
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................

2. ผลการเรยี นของนกั เรยี น/ผลการสอนของคร/ู ปญั หาที่พบ
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

3. แนวทางการแก้ปญั หา
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

ลงชอื่ ............................................... ลงช่อื
...............................................
(...............................................)
ครผู ้สู อน (.............................................)

ตวั แทนนกั เรยี น

แผนการจัดการเรยี นรูท้ ่ี 5 หน่วยท่ี 5

ชอ่ื วชิ า ผลิตชิ้นสว่ นดว้ ยเคร่อื งมือกล ซเี อน็ ซี เวลาเรียนรวม 108 คาบ

ชอื่ หน่วย การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรมส่าหรบั งาน สอนคร้งั ที่ 9-12 / 18
กลงึ กับเครือ่ งกลึง CNC

ช่อื เร่ือง การเขยี นและการแกไ้ ขตรวจสอบโปรแกรมส่าหรับงานกลงึ กบั เครอ่ื งกลงึ CNC จ่านวน 6 คาบ

หวั ขอ้ เรอ่ื ง

1. โครงสรา้ งของ NC โปรแกรม
2. Address ทีใ่ ช้ในโปรแกรม (Program Address)
3. ลกั ษณะของค่าส่งั ตา่ ง ๆ ท่ีใช้ใน NC โปรแกรม
4. สว่ นประกอบพ้ืนฐานของโครงสร้าง NCโปรแกรม
5. การขน้ึ รปู ชนิ้ งานส่าหรับงานกลงึ CNC
6. การเขียน NC โปรแกรมสา่ หรบั งานกลึง

สาระสาคัญ/แนวคิดสาคญั

NC โปรแกรม (NC Program) คือ การเขียนค่าส่ัง (Instruction) ต่าง ๆ ส่งไปก่าหนดให้
เครื่องจักร CNC ท่างานตามที่เราต้องการ เช่น สั่งให้ Tool เคลื่อนท่ีเป็นเส้นตรงหรือเส้นโค้ง หรือส่ังให้
Spindle หมนุ , หยุดหมุน, เปดิ – ปิดน่า้ หลอ่ เยน็ เป็นต้น

NC โปรแกรม (NC Program) มีลักษณะเหมือนกับโปรมแกรมของคอมพิวเตอรท์ วั่ ไป คือ ประกอบ
ไปด้วยหลาย ๆ Block ซ่งึ แต่ละ Block ประกอบไปด้วยหลาย ๆ Word และในแต่ละ Word ประกอบไปด้วย
Address ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้ตัวอักษรภาษาอังกฤษ, ตัวเลข (Numerical Value) และเคร่อื งหมาย (Symbol)
ต่าง ๆ โดยจะถูกจัดเรียงไว้อย่างเป็นรูปแบบ (Format) ของค่าสั่ง เช่น N10 G01 X40 Z30 F0.4 ใน
Block ทกี่ ล่าวมานีจ้ ะมี 4 Word ไดแ้ ก่ N10 G01 X40 Z30 F0.4

สมรรถนะ

1. แสดงความรูเกยี่ วกับการเขยี นโปรแกรมส่าหรับงานกลงึ กบั เครอื่ งกลึง CNC
2. เขยี นโปรแกรม NC ตามหลักการและกระบวนการ

จุดประสงคก์ ารปฏิบัติ

ด้านความรู้ (ภาคทฤษฎี)
1. อธบิ ายโครงสร้างของ NC โปรแกรม ไดอ้ ย่างถูกต้อง
2. บอกลกั ษณะ Address ที่ใช้ในโปรแกรม ได้อย่างถกู ตอ้ ง
3. อธิบายลกั ษณะของค่าสงั่ G – Code ท่ใี ช้ใน NC โปรแกรม ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง

4. อธบิ ายลักษณะของคา่ สั่ง M – Code ท่ีใชใ้ น NC โปรแกรม ได้อยา่ งถูกต้อง
5. บอกสว่ นประกอบพน้ื ฐานของโครงสรา้ ง NCโปรแกรม ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
6. บอกลกั ษณะการขนึ้ รปู ชิน้ งานสา่ หรบั งานกลึง CNC ไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง

ด้านทกั ษะ (ภาคปฏิบตั ิงาน)
9. ปฏิบัติงานกับเครอ่ื งกลึง CNC ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
10. เขยี น NC โปรแกรมส่าหรับงานกลงึ ปาดหน้าดว้ ยค่าสัง่ G-Code, M-Code ได้อย่างถูกต้อง
11. เขียน NC โปรแกรมส่าหรบั งานกลึงปอกดว้ ยคา่ สั่ง G-Code, M-Code ได้อย่างถูกต้อง
12. เขยี น NC โปรแกรมสา่ หรบั งานกลงึ เกบ็ ละเอยี ดด้วยคา่ สงั่ G-Code, M-Code ไดอ้ ย่างถูกต้อง
13. เขยี น NC โปรแกรมส่าหรบั งานกลงึ เรียวด้วยคา่ ส่ัง G-Code, M-Code ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
14. เขยี น NC โปรแกรมสา่ หรบั งานกลงึ โค้งดว้ ยค่าสัง่ G-Code, M-Code ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
15. เขยี น NC โปรแกรมส่าหรบั งานกลึงเซาะร่องดว้ ยคา่ สงั่ G-Code, M-Code ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
16. เขยี น NC โปรแกรมสา่ หรบั งานกลึงเกลียวด้วยค่าสงั่ G-Code, M-Code ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง

ดา้ นคุณธรรม จรยิ ธรรม / บรู ณาการปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
แสดงออกด้านการตรงต่อเวลา ความสนใจใฝ่รู้ ความซ่ือสัตย์ สุจริต ความมีน้่าใจ

เอื้อเฟ้ือแบง่ ปัน ความรว่ มมอื มีความรับผดิ ชอบ ความมมี ารยาท และความรับผดิ ชอบ

เนื้อหาสาระ

1. NC โปรแกรม (NC Program) มีลักษณะเหมือนกับโปรมแกรมของคอมพิวเตอร์ท่ัวๆ ไป คือ
ประกอบไปด้วยหลาย ๆ Block ซึ่งแต่ละ Block ประกอบไปด้วยหลาย ๆ Word และแต่ละ Word
ประกอบไปด้วย Address ที่มีท้ัง ตัวอักษรภาษาอังกฤษ, ตัวเลข (Numerical Value) และเครื่องหมาย
(Symbol) ต่าง ๆ โดยถกู จดั เรยี งไวต้ ามรูปแบบ (Format)

2. Address ที่ใช้ใน NC โปรแกรม สว่ นใหญ่ท่าหน้าท่ีสนบั สนุนในการส่ังการของ รหัสค่าสั่งต่าง
ๆ โดยทั่วไปนัน้ จะใช้ตัวอักษรภาษาอังกฤษ หรือสัญลกั ษณ์ ซึ่ง Address จะมคี วามหมายท่แี ตกต่างกันออกไป
เชน่ Address N คอื Block Number , สัญลักษณ์ / คอื ใสห่ นา้ บรรทดั ทตี่ ้องการท่างานขา้ มบรรทดั

3. ลกั ษณะของคา่ สัง่ ตา่ ง ๆ ทใ่ี ชใ้ น NC โปรแกรม สามารถแบ่งออกเป็น 3 ชนิด ดงั น้ี
1. ค่าสงั่ สา่ หรบั ล่าดบั ขนั้ ตอนการทา่ งานของโปรแกรม (Program Technical Commands)
2. ค่าส่ังทางเรขาคณติ (Geometrical Commands)
3. ค่าสัง่ ทางเทคนิค (Technological Commands)

4. ส่วนประกอบพน้ื ฐานของโครงสร้าง NC โปรแกรม
โครงสรา้ งของโปรแกรมสามารถแยกได้เป็น 3 สว่ น ประกอบไปด้วย
1. ส่วนหัวของโปรแกรม

2. ตัวของโปรแกรม
3. สว่ นท้ายของโปรแกรม
5. การข้นึ รูปชนิ้ งานส่าหรบั งานกลึง CNC

การข้ึนรปู ชิน้ งาน คือ การท่ี Tool ตดั เฉือนเศษโลหะออกจากช้ินงานเพอ่ื ให้ไดร้ ูปทรงตาม
แบบท่กี ่าหนด โดยท่ัวไปนั้นงานกลงึ CNC มีลักษณะการขน้ึ รูปอยู่ 2 แบบ

1. งานกลึงตามเสน้ ขอบงาน (Contour Part) ใช้ Tool 1 อัน ในการทา่ งาน
2. งานกลงึ โดยแบ่งตามขัน้ ตอนของการตัดเฉอื น ใช้ Tool หลายอนั ในการท่างาน
6. การเขยี นโปรแกรมสา่ หรับงานกลึง
นักศึกษาก่อนท่ีจะท่าการเขียนโปรแกรม ควรจะศึกษาคู่มือการใช้เฉพาะรุ่น ๆ เพราะแต่ละ
บริษัทผู้ผลิตนั้นมีการออกแบบไม่เหมือนกันเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความเสียหายในการปฏิบัติงาน ซ่ึงการเขียน
โปรแกรมที่ใช้มที ง้ั แบบ Radius Program และแบบ Diameter Program
สรปุ

สื่อการเรยี นรู้

11. หนังสือเรียน วิชา ผลิตชิ้นส่วนด้วยเคร่ืองมือกล ซีเอ็นซี รหัสวิชา 20102-2110 บริษัท ศูนย์
หนังสอื เมืองไทย จ่ากัด

12. เวบ็ ไซตอ์ อนไลน์
13. สื่อสงิ่ พิมพ์ท่เี ก่ยี วขอ้ งกับเนอื้ หาบทเรียน
14. สื่อแผ่นภาพ
15. Power Point การเขยี นและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรมสา่ หรบั งานกลงึ กับเครอื่ งกลึง CNC

กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สัปดาห์ที่ 9 - 12 / 18) เวลาโดยประมาณ (นาท)ี
50
กิจกรรม
1. ครูเช็กชื่อ หมายเหตุ สอนครง้ั ท่ี 9 – 12 ครงั้ ละ 10 นาที
20
2. ครูทักทายปราศรัยทั่วไป และอบรมคุณธรรม
จริยธรรม และหลงั จากนนั้ ทา่ แบบทดสอบก่อนเรียน 50
(Pre-test) หมายเหตุ สอนครง้ั ที่ 9 – 12 ครงั้ ละ 10 นาที
3. ข้นั นาเข้าส่บู ทเรยี น ดว้ ยการสนทนา การ
ซกั ถาม ดภู าพจากสือ่ ออนไลน์ , และ เนื้อหาที่ 800
เกยี่ วขอ้ งกับบทเรียน หมายเหตุ สอนคร้งั ท่ี 9 – 12 ครั้งละ 160 นาที
4. ข้ันสอน
100
- นักศึกษาแบ่งกล่มุ ประมาณ 4- 5 คน ต่อ กลุ่ม หมายเหตุ สอนครัง้ ท่ี 9 – 12 คร้ังละ 20 นาที
- ครสู อนบรรยายประกอบส่อื Power Point
เรือ่ ง การเขยี นและการแกไ้ ขตรวจสอบโปรแกรม 300
สา่ หรับงานกลงึ กับเคร่ืองกลึง CNC สื่อแผ่นภาพ หมายเหตุ สอนครงั้ ท่ี 9 – 12 ครั้งละ 60 นาที
และสือ่ VDO
- ครสู าธิตการใชเ้ คร่ืองจกั ร CNC เชน่ การป้อน 300
โปรแกรม เอ็นซลี งเคร่ือง เชน่ โปรแกรมกลงึ ปาดหนา้ หมายเหตุ สอนครง้ั ท่ี 9 – 12 ครั้งละ 60 นาที
โปรแกรมกลึงปอกและกลงึ เรยี ว โปรแกรมกลึงเซาะ
ร่อง โปรแกรมกลึงเกลยี ว และเรียกโปรแกรมมากลึง
ใหไ้ ดข้ นาดตามแบบทก่ี ่าหนด
- ครูให้นกั เรยี นท่าแบบฝึกหดั หน่วยที่ 5

- นกั เรียนแต่ละกลมุ่ ทา่
ใบงานท่ี 5
ใบงานท่ี 6
ใบงานที่ 7
ใบงานที่ 8
- นักเรยี นแตล่ ะกลุ่มอภปิ รายร่วมกนั หน้าชัน้ เรียน
ในประเดน็ เรื่อง การเขียนและการแกไ้ ข
ตรวจสอบโปรแกรมสา่ หรบั งานกลงึ กับเคร่อื งกลงึ
CNC ไม่เกินกล่มุ ละ 3 - 5 นาที

– ครใู หท้ ่าแบบทดสอบหลังเรยี น หน่วยที่ 5 70
(Post- test) พรอ้ มเฉลยแบบทดสอบและใหค้ ะแนน
5. ขัน้ สรุป ครูและนักเรียนชว่ ยกนั สรุปเนอื้ หา 100
บทเรยี น และครเู พม่ิ เติมในสว่ นท่ยี ังไม่ครอบคลมุ หมายเหตุ สอนคร้ังที่ 9 – 12 ครั้งละ 20 นาที
6. ครมู อบหมายงานใหอ้ า่ นเนื้อหาเพมิ่ เตมิ เร่ือง
การเขยี นและการแกไ้ ขตรวจสอบโปรแกรมส่าหรับ 10
งานกลงึ กับเคร่ืองกลึง CNC
1,800
รวม

การวัดผลและประเมินผล

การวัดผล การประเมินผล
(ใชเ้ ครือ่ งมือ) (น่าผลเทยี บกบั เกณฑแ์ ละแปลความหมาย)
1. แบบทดสอบกอ่ นเรียน (Pre-test) หนว่ ยท่ี 5 ไว้เปรียบเทียบกบั คะแนนสอบหลงั เรยี น
2. แบบสังเกตการณ์ท่างานกลุ่ม และการน่าเสนอผลงานกลุม่
3. แบบฝึกหดั หน่วยที่ 5 เกณฑ์ผ่าน 50 %
4. ใบงานท่ี 5 เกณฑ์ผา่ น 50 %
5. แบบทดสอบหลงั เรียน (Post-test) หน่วยท่ี 5 เกณฑ์ผา่ น 70 %
6. แบบประเมินคุณธรรม จรยิ ธรรม ตามสภาพจริง เกณฑ์ผา่ น 60 %
เกณฑ์ผ่าน 50 %

งานที่มอบหมาย

ค้นคว้า เนื้อหา เร่ือง การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบโปรแกรมส่าหรับงานกลึง กับเคร่ืองกลึง
CNC จากสื่อออนไลน์ เพ่มิ เตมิ

ผลงาน/ชนิ้ งาน/ความสาเร็จของผูเ้ รยี น

1. ผลการนา่ เสนองานกลุม่
2. แบบฝึกหัดหน่วยท่ี 5
3. ใบงานท่ี 5 เรื่อง การเขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกลึงปาดหน้าด้วยค่าส่ัง G –Code , M –
code พ้นื ฐานกับเครอ่ื งกลงึ CNC
4. ใบงานที่ 6 เร่ือง การเขยี น NC โปรแกรมส่าหรับงานกลึงปอกและงานกลงึ เกบ็ ละเอียด ด้วยคา่ ส่ัง
G –Code , M – code พืน้ ฐานกบั เครือ่ งกลงึ CNC
5. ใบงานที่ 7 เร่ือง การเขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกลึงเรียวและงานกลึงโค้ง ด้วยค่าสั่ง
G –Code , M – code พื้นฐานกบั เครอ่ื งกลงึ CNC

6. ใบงานท่ี 8 เรือ่ ง การเขียน NC โปรแกรมส่าหรับงานกลึงเซาะร่องและงานกลึงเกลียว ด้วยค่าส่ัง
G –Code , M – code พน้ื ฐานกับเครอ่ื งกลงึ CNC

7. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หน่วยที่ 5 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบ
โปรแกรมสา่ หรบั งานกลึง กบั เครือ่ งกลึง CNC

8. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หน่วยที่ 5 การเขียนและการแก้ไขตรวจสอบ
โปรแกรมส่าหรับงานกลงึ กับเครือ่ งกลงึ CNC

เอกสารอ้างองิ

1. หนังสอื เรยี น วิชา ผลติ ชิ้นส่วนด้วยเคร่ืองมอื กล ซีเอน็ ซี รหสั วชิ า 20102-2110
บรษิ ัทศูนย์หนงั สอื เมืองไทย จา่ กัด
2. เว็บไซตอ์ อนไลน์ และส่ือสิ่งพิมพท์ เี่ กี่ยวขอ้ งกับเนื้อหาบทเรียน