๘. ไมใ่ ชค้ ำเอกโท โทโทษ ในตำแหน่งเอกโท เพราะวา่ เปน็ การมักง่าย และทำให้เสียรปู คำ แมว้ ่าโบราณผอ่ นผนั
ให้ใชก้ ต็ าม
๙. คำตายใชแ้ ทนคำเอกได้
๑๐. หากยงั ไมส่ นิ้ กระแสความ อาจเพิ่มคำสร้อยลงไปในท้ายบาทท่ี ๑,๓ และ ๔ ได้ (ในปัจจบุ นั ไม่นยิ มเพ่ิมคำ
สร้อยลงในบาทท่ี ๔)
๑๑. โคลงสส่ี ภุ าพถือว่าเป็นหลกั ของโคลงท่ัวไป
๑๒. บาทแรกของโคลงสีส่ ภุ าพ นิยมยอ่ หน้าทกุ คร้ัง
.
แบบฝกึ ท่ี ๑.๒
เร่อื ง แผนผงั และกฎของโคลงสส่ี ุภาพ
คำช้แี จง ใหน้ กั เรียนบอกคำเอก คำโท ตามแผนผังโคลงสีส่ ภุ าพ
๑. จากมามาล่ิวลำ้ ลำบาง
บางย่เี รอื ราพลาง พี่พรอ้ ง
เรือแผงชว่ ยพานาง เม่ยี งมา่ น มานา
บางบ่รบั คำคลอ้ ง คลา่ วนำ้ ตาคลอ
(นริ าศนรินทรค์ ำโคลง)
คำเอก.............................................................................................................
คำโท..............................................................................................................
๒. ควรไทยรกั แผ่นดา้ ว แดนทอง ไทยเอย
เปน็ ถิ่นไทยเคยครอง เนิ่นแลว้
กระดกู กา่ ยเป็นกอง ดีตอ่ ศึกนา
อริพา่ ยเพราะไทยแกลว้ แกรง่ กลา้ กลางสมร
(อาบอรุณ)
คำเอก.............................................................................................................
คำโท...............................................................................................................
๓. พระเสด็จมาสดู่ ้าว แดนใด พ่ีเอย
มาอยู่ในสวนใคร ใครร่ ู้
พระองคท์ ่านเสด็จใน สวนเปลา่ เขานา
พระเปลยี่ วบม่ ผี ู้ เพอื่ นไท้เสดจ็ เดยี ว
(ลิลิตพระลอ)
คำเอก.............................................................................................................
คำโท...............................................................................................................
๔. งามสองสุรยิ ราชลำ้ เลอพศิ นาพ่อ
พ่างพัชรินทรไพจิตร ศกึ สร้าง
ฤารามเร่ิมรณฤทธิ์ รบราพณ์ แลฤา
ทุกเทศทกุ ทศิ อา้ ง อ่นื ไท้ไป่เทียม
(ลิลติ ตะเลงพ่าย)
คำเอก.............................................................................................................
คำโท...............................................................................................................
๕. เสียงลอื เสียงเล่าอา้ ง อนั ใด พี่เอย
เสยี งยอ่ มยอยศใคร ท่วั หล้า
สองเขอื พ่ีหลบั ใหล ลืมต่ืน ฤาพี่
สองพค่ี ิดเองอ้า อยา่ ไดถ้ ามเผือ
(ลิลติ พระลอ)
คำเอก.............................................................................................................
คำโท...............................................................................................................
แบบฝึกที่ ๑.๓
เรอ่ื ง แผนผงั และกฎของโคลงสสี่ ุภาพ
คำชแี้ จง ใหน้ ักเรียนเขียนแผนผงั โคลงสสี่ ภาพ พร้อมยกตัวอยา่ งจำนวน ๑ บท
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................. ............................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................... ...............................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................... .........................................
............................................................................................................................. .................................................
..................................................................................................................................................................... .........
.......................................................................................................................... ....................................................
............................................................................................................................. .................................................
........................................................................................................................................................... ...................
................................................................................................................ ..............................................................
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................ ..............................
..................................................................................................... .........................................................................
.............................................................................................................................................................. ................
..................................................................................................................................... .........................................
.......................................................................................... ....................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................