ง23101

เอกสำรประกอบกำรเรยี น รำยวิชำ ง23101 กำรงำนอำชีพ (งำนธุรกิจ) ระดับชั้นมัธยมศึกษำปที ี่ 3 โรงเรยี นหำดใหญว่ ิทยำลยั หนา้ ก ก

คำนำ

เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกิจ) เล่มน้ี จัดทาขึ้นตรง
ตามมาตรฐานการเรียนรู้ และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สาระที่ 1 การดารงชีวิต
ระดับช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 3 ประกอบด้วยหน่วยการเรียนรู้ 3 หน่วย คือ หน่วยที่ 1 การกาหนดเป้าหมาย
ในชวี ิต หนว่ ยที่ 2 ยอดนักคิดพิชิตเงนิ ออม และหนว่ ยที่ 3 เตรยี มพรอ้ มเป็นผู้บรโิ ภคท่ีฉลาด

ขอขอบคุณ ดร.อุดม ชูลีวรรณ ผู้อานวยการโรงเรียนหาดใหญ่วิทยาลัย และรองผู้อานวยการ
ทุกกลุ่มบริหาร ท่ีสนับสนุนงบประมาณและเป็นขวัญกาลังใจในการปฏิบัติงาน ขอขอบคุณ หัวหน้ากลุ่ม
สาระการเรียนรู้ และครกู ล่มุ สาระการเรยี นร้กู ารงานอาชีพทกุ คน ท่ีให้การชว่ ยเหลือ ใหค้ าแนะนา และ
ข้อเสนอแนะ จนเอกสารเลม่ นสี้ าเร็จลลุ ่วงด้วยดี

ขอขอบพระคุณนักวิชาการทุกท่านท่ีได้อ้างถึงในบรรณานุกรม ท่ีผู้จัดทาไดน้ าผลงานของท่านมา
เรียบเรียงและสังเคราะห์เพื่อใช้ในการจัดการเรียนรู้ และใช้ในการอ้างอิงในการจัดทาเอกสาร
ประกอบการเรียนเลม่ นเ้ี ปน็ อย่างสูง

เอกสารเล่มน้ีใช้เป็นแหล่งเรียนรู้ของนักเรียนโรงเรียนหาดใหญ่วิทยาลัย หากมีข้อเสนอแนะ
ประการใด ผ้จู ัดทายินดีน้อมรับไว้ด้วยความขอบคณุ ยิง่ และจะแกไ้ ขใหด้ ีขึน้ ในโอกาสต่อไป

สมหมาย พงศ์เศรษฐ์กุล
กลุ่มสาระการเรยี นรู้การงานอาชีพ โรงเรยี นหาดใหญ่วิทยาลัย

มนี าคม 2565

เอกสำรประกอบกำรเรยี น รำยวิชำ ง23101 กำรงำนอำชพี (งำนธรุ กิจ) ระดบั ชั้นมธั ยมศึกษำปที ่ี 3 โรงเรยี นหำดใหญว่ ิทยำลยั หนำ้ ขข

หน้า

สำรบญั หน้า

เร่ือง ก
ข
คานา 1
สารบัญ 2
คาขีแ้ จงการใช้เอกสารประกอบการเรยี น 3
คาแนะนาการใชเ้ อกสารประกอบการเรียน 4
คาอธบิ ายรายวชิ า 5
โครงสร้างรายวิชา 6
แบบบนั ทึกการออกแบบการวัดผลประเมินผล 7
หน่วยท่ี 1 การกาหนดเป้าหมายในชวี ติ 10
12
แบบทดสอบก่อนเรียน/หลังเรยี น 13
การกาหนดเป้าหมายในชีวิต 14
กิจกรรมที่ 1 การกาหนดเป้าหมายชีวติ 15
กิจกรรมที่ 2 กอ้ นหิน กรวด ทราย 16
กิจกรรมท่ี 3 การจัดลาดับความสาคัญของเป้าหมายชีวิต 18
กจิ กรรมท่ี 4 การทาเป้าหมายชวี ิตให้สัมฤทธิผ์ ล 19
การกาหนดเป้าหมายทางการเงนิ 20
กจิ กรรมที่ 5 การกาหนดเป้าหมายทางการเงิน 21
บรรณานกุ รม 26
หนว่ ยท่ี 2 ยอดนกั คดิ พชิ ติ เงินออม 33
แบบทดสอบกอ่ นเรียน/หลังเรียน 35
การทางบประมาณ 47
แบบฝึกหดั เร่ืองการทางบประมาณ 48
การทาบญั ชี 69
แบบฝกึ หดั เรอื่ งการทาบัญชี 69
การออมทรัพย์ 72
แบบฝกึ หดั เรื่องการออมทรพั ย์ 73
การเป็นผบู้ ริโภคท่ฉี ลาด 74
กิจกรรมท่ี 1 ยอดนักคดิ พชิ ติ เงินออม 75
กิจกรรมที่ 2 เทคนิคการออม 76
กิจกรรมที่ 3 ลดรายจา่ ยทไี่ ม่จาเป็น 77
บรรณานกุ รม 81
หนว่ ยที่ 3 เตรยี มพร้อมเปน็ ผู้บรโิ ภคที่ฉลาด
แบบทดสอบก่อนเรยี น/หลังเรียน
สิทธิและหนา้ ที่ของผู้บรโิ ภค

เอกสำรประกอบกำรเรยี น รำยวชิ ำ ง23101 กำรงำนอำชีพ (งำนธรุ กิจ) ระดบั ชั้นมธั ยมศกึ ษำปที ี่ 3 โรงเรียนหำดใหญว่ ทิ ยำลัย หนา้ คค

เร่อื ง หน้า

ผ้บู ริโภคยคุ ใหมฉ่ ลาดซ้ือประหยดั ใช้ 83
สินเช่ือ 88
การโฆษณากบั ผู้บริโภค 91
กจิ กรรม การเตรียมความพรอ้ มเป็นผ้บู ริโภค 95
บรรณานกุ รม 96
บันทึกข้อคิด 97
บนั ทกึ 99

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธรุ กจิ ) ระดับช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญว่ ทิ ยาลยั
หน้า

คาช้แี จงการใช้เอกสารประกอบการเรียน
รายวชิ า ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กิจ)
กลมุ่ สาระการเรยี นรูก้ ารงานอาชพี และเทคโนโลยี ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 3

-------------------------------------------
เอกสารประกอบการเรียนวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกิจ) เล่มนี้เป็นแนวทางการ
ประกอบการเรียนของนกั เรยี น และการสอนของครู ตลอดจนใช้เปน็ แนวทางสาหรับผทู้ ่สี นใจทั่วไป

เอกสารประกอบการเรียนเล่มนี้ประกอบด้วย

1. คาแนะนาในการใชเ้ อกสารประกอบการเรียน
2. คาอธิบายรายวชิ า
3. โครงสรา้ งรายวชิ า
4. ภาระงาน
5. แบบทดสอบกอ่ นเรยี น
6. รายละเอยี ดเน้ือหา
7. กจิ กรรม
8. แบบฝกึ หดั
9. แบบทดสอบหลังเรยี น
10. บรรณานกุ รม

เนื้อหาวชิ าประกอบดว้ ยเอกสารประกอบการเรยี นจานวน 3 หน่วยดงั นี้

1. หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 1 เร่ือง การกาหนดเปา้ หมายชวี ติ
2. หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 เร่ือง ยอดนกั คิดพิชิตเงนิ ออม
3. หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 3 เรอ่ื ง เตรียมพร้อมเป็นผู้บรโิ ภคทีฉ่ ลาด

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกิจ) ระดับช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 2

หนา้

คาแนะนาการใช้เอกสารประกอบการเรยี น

เอกสารประกอบการเรยี นเล่มน้ี เป็นเอกสารท่นี ักเรยี นสามารถศึกษาได้ด้วยตนเอง สามารถ
เรียนรไู้ ดต้ ลอดเวลา โดยปฏิบตั ิตามขัน้ ตอนดงั น้ี

1. ศกึ ษาจุดประสงค์การเรยี นรเู้ พ่อื ให้ทราบว่าเมื่อจบหน่วยการเรียนรู้แตล่ ะหน่วยแล้วนกั เรยี น
มคี วามรู้ ทักษะ คุณลกั ษณะและสมรรถนะด้านใดบ้าง

2. ทาแบบทดสอบก่อนเรียน เพ่ือประเมินพน้ื ฐานของตนเองว่ามคี วามรู้ในหนว่ ยน้นั มากน้อย
เพยี งใด

3. ศกึ ษาเอกสารประกอบการเรียน ทาแบบฝึกหดั และกิจกรรม ทกี่ าหนดไวเ้ พ่ือเป็นการ
ทบทวนให้มคี วามรู้ ความเข้าใจในเนอ้ื หาหนว่ ยการเรียนร้นู ้ันมากย่ิงขึ้น

4. ทาแบบทดสอบหลงั เรยี น เพ่ือวัดความก้าวหน้าหลังการเรียนรู้
5. นกั เรยี นต้องมคี วามซอื่ สัตย์ต่อตนเอง โดยไมเ่ ปิดเอกสารพลิกไปมาระหว่างทาแบบฝกึ หัด
การทาแบบฝึกหัดไม่ใชก่ ารลอกเน้อื หาจากเล่ม แตเ่ ป็นการสังเคราะห์องค์ความรูท้ ี่ได้ไปตอบให้ตรงกับ
คาถาม
6. นกั เรยี นทาใบกจิ กรรมตามที่กาหนด เพอ่ื ฝึกทักษะกระบวนการคิด และการประยกุ ต์ใช้
ความรใู้ ห้เกดิ ประโยชน์
7. นักเรยี นสามารถศึกษาเน้ือหาเพิม่ เติมได้จากบรรณานุกรมท้ายเล่ม

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกจิ ) ระดบั ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 3

หนา้

คาอธบิ ายรายวิชาพน้ื ฐาน
รหสั วชิ า ง23101 ชื่อวิชา การงานอาชีพ (งานธรุ กิจ)

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ การงานอาชีพ
ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 3 ภาคเรยี นที่ 1 เวลา 20 ช่วั โมง จานวน 0.5 หนว่ ยกติ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

คาอธิบายรายวชิ า
ศึกษา อภปิ รายขนั้ ตอนการทางานท่ีมปี ระสิทธภิ าพ อภิปรายการทางานโดยใช้ทักษะการจัดการ

เพ่ือการประหยัดพลังงาน ทรัพยากรและส่ิงแวดล้อม ในเร่ืองการกาหนดเป้าหมายชีวิต การวางแผน
การเงินส่วนบุคคล การทาบัญชีรายรับรายจ่าย การออมทรัพย์ การประกันภัย และการเป็นผู้บริโภคท่ี
ฉลาด

ฝึกทักษะกระบวนการทางาน ทักษะการจัดการ ทักษะการทางานร่วมกัน ทักษะกระบวนการ
แก้ปัญหา ทักษะการทางานร่วมกัน และทักษะการแสวงหาความรู้ โดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ปฏิบัติ
การทางบประมาณ การบนั ทกึ บญั ชรี ายรบั – รายจา่ ย และฝึกทักษะกระบวนการคดิ เพือ่ พชิ ติ เงินออม

เพื่อให้เกิดนิสัยในการทางาน มีจิตสานึกในการใช้พลังงาน ทรัพย์กรและส่ิงแวดล้อม เพ่ือการ
ดารงชีวิตและครอบครัว ทางานด้วยความรับผิดชอบ ขยัน อดทน ประหยัดและอดออม ซ่ือสัตย์ ตรงต่อ
เวลา มีจิตสาธารณะ มที กั ษะในศตวรรษที่ 21 มเี จตคติที่ดตี ่ออาชพี สจุ รติ และดารงชีวติ ตามหลักปรชั ญา
ของเศรษฐกิจพอเพยี ง

รหัสตัวชี้วดั
ง 1.1 ม.3/1-3

รวมทั้งหมด 3 ตัวช้ีวดั

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกจิ ) ระดบั ชั้นมธั ยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 4

หนา้

โครงสร้างรายวิชา ง23101 การงานอาชพี (งานธุรกิจ)

กลมุ่ สาระการเรียนรู้ การงานอาชพี

ระดบั ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 3 เวลา 20 ช่ัวโมง จานวน 0.5 หน่วยกิต

ครผู ูส้ อน นางสมหมาย พงศเ์ ศรษฐก์ ุล

ท่ี ชอ่ื หน่วย เน้อื หาสาระ จุดประสงค์ คุณลกั ษณะ/ การวดั ผล คะแนน ชม.
สมรรถนะ KPA 4
10
1 การกาหนด 1.การกาหนด 1.อภปิ รายข้นั ตอนการกาหนดเปา้ หมายชวี ติ -มวี ินยั -แบบฝึกหัด 3 7 2
4
เป้าหมาย เป้าหมายใน ตนเองได้ -การใช้ทกั ษะ -ทดสอบ

ชีวิต ชวี ติ 2.อภปิ รายวธิ กี ารและข้ันตอนการกาหนด ชีวติ -แผนผงั

2.การกาหนด เป้าหมายทางการเงินได้อยา่ งเหมาะสม ความคิด

เปา้ หมาย

ทางการเงิน

2 ยอดนกั คิด 1.การทา 3.อภิปรายข้ันตอนการทางบประมาณส่วน -ซือ่ สัตย์ -แบบฝกึ หัด 14 25 6

พิชติ เงินออม งบประมาณ บุคคลและทางบประมาณส่วนบุคคลได้ -มวี ินัย -ทดสอบ

2.การทาบันทกึ 4.อธิบายความรูเ้ บ้อื งต้นเกย่ี วกับการบญั ชีและ -ใฝ่เรยี นรู้ -บนั ทกึ

รายรับรายจา่ ย ทาบญั ชรี ายรบั -รายจา่ ยของตนเองได้ -อยู่อย่าง รายรบั

3.การทาบัญชี 5.อธิบายความหมายและประโยชน์ของการ พอเพยี ง รายจ่าย

4.การออม ออมทรพั ย์ คิดและเลอื กวิธีการออมทรพั ย์และ -มงุ่ มน่ั ในการ -สอ่ื การออม

ทรพั ย์ เลอื กสถาบันการเงินทเี่ กย่ี วข้องกับการออม ทางาน -ภาพลด

5.การบริหาร ทรัพย์ได้เหมาะสมกับตนเอง -การสอื่ สาร คา่ ใช้จา่ ย

ความเสยี่ ง 6.ใช้ทกั ษะกระบวนการทางาน ทักษะการคดิ -การคิด -กิจกรรม

(การ เพอื่ พชิ ติ เงินออมของตนเองและครอบครัวได้ -การแกป้ ญั หา- กล่มุ

ประกันภยั ) 7.ใช้ทกั ษะการจัดการในการบรหิ ารความเสี่ยง การใชเ้ ทคโนโลยี

ในชวี ิตและทรพั ย์สินสาหรับตนเองและ

ครอบครัวได้

3 เตรยี ม พร้อม 6.สทิ ธแิ ละ 8.รู้ เข้าใจ และปฏิบัตขิ ้ันตอนในการเรียกรอ้ ง -อยู่อย่าง -แบบฝกึ หัด 3 8 2

เป็นผู้บรโิ ภค หนา้ ท่ีของ สทิ ธิพื้นฐานของผบู้ ริโภคได้ พอเพยี ง -ทดสอบ

ท่ีฉลาด ผู้บริโภคตาม 9.ปฏิบตั ิตนเป็นผบู้ ริโภคทฉ่ี ลาด ใชพ้ ลังงาน -มุ่งมนั่ ในการ -แผนผงั

กฎหมาย ทรัพยากร และส่ิงแวดลอ้ มเพ่ือการดารงชวี ติ ได้ ทางาน ความคิด

7.การเปน็ อย่างเหมาะสม -การคิด -กจิ กรรม

ผู้บริโภคที -การแกป้ ัญหา กลมุ่

ฉลาด -ทักษะชวี ิต

4 หลกั ปรัชญา 8.การดารงชีวติ 10.ปฏิบตั ติ นตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ -อยอู่ ย่าง -พฤติกรรม - 10 - -
พอเพยี ง,รกั การใช้ชีวติ
ของเศรษฐกจิ ตามหลัก พอเพียงในการดารงชีวติ
ความเป็นไทย 20 50 10 18
พอเพยี งกับ ปรัชญาของ -ทักษะชวี ิต 20 2
-ทักษะการคิด 100 20
การดารงชีวติ เศรษฐกิจ

พอเพียง

รวมระหวา่ งภาค

กลางภาค/ปลายภาค

รวม

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชีพ (งานธรุ กิจ) ระดับชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 5

หน้า

บันทึกการออกแบบการวัดและประเมนิ ผล

รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกจิ ) กลุ่มสาระการเรียนรู้ การงานอาชีพ

ระดับชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 3 เวลา 20 ช่วั โมง จานวน 0.5 หนว่ ยกิต

อตั ราสว่ นคะแนนระหว่างภาค:ปลายภาค 80:20

ครูผสู้ อน นางสมหมาย พงศเ์ ศรษฐก์ ลุ

ที่ ชือ่ หน่วยการ มาตรฐาน คุณลกั ษณะ สมรรถนะ ภาระงาน/ จานวน คะแนน ปลาย
เรยี นรู้ /ตวั ชีว้ ัด ชนิ้ งาน (ถ้าเป็น ชว่ั โมง ระหวา่ งภาค ภาค
งานที่ไม่สง่ แลว้
ติด ร ให้เชค็ กอ่ น กลาง หลัง
เครอ่ื งหมาย ) กลาง ภาค กลาง
ภาค ภาค

1 การกาหนด ง1.1 มวี นิ ัย ทกั ษะชีวิต แผนผงั ความคดิ 4 8 2 - 4

เป้าหมายในชวี ิต ม.3/1-3

2 ยอดนกั คดิ พิชติ ง1.1 ซอ่ื สตั ย์ ทักษะการ -บนั ทึกรายรบั 10 17 18 15 10

เงินออม ม.3/1-3 มวี ินัย สอื่ สาร รายจา่ ย

ใฝเ่ รยี นรู้ ทักษะการคิด -ส่ือเทคนคิ การ

อยู่อยา่ ง ทักษะการ ออม

พอเพยี ง แก้ปัญหา -ภาพการลด

มุ่งม่ันในการ ทกั ษะชวี ติ ค่าใชจ้ า่ ย

ทางาน ทกั ษะการใช้

มีจติ เทคโนโลยี

สาธารณะ

3 เตรยี มพร้อมเปน็ ง1.1 มีวินยั ทักษะการ -แผนผงั 4 - - 10 6

ผู้บรโิ ภคทฉี่ ลาด ม.3/1-3 ใฝ่เรียนรู้ ส่ือสาร ความคดิ การ

อยูอ่ ยา่ ง ทกั ษะการ เปน็ ผู้บรโิ ภคท่ี

พอเพียง แกป้ ัญหา ฉลาดซ้อื

มงุ่ ม่นั ในการ ทักษะชวี ิต ประหยดั ใชข้ อง

ทางาน ทกั ษะการคดิ ตนเอง

4 บูรณาการหลัก ง1.1 อยู่อยา่ ง ทักษะชีวิต -ภาพการใช้หลกั - 5 - 5 -

ปรชั ญาของ ม.3/1-3 พอเพียง ทักษะการคิด ปรัชญาของ

เศรษฐกจิ พอเพียง รักความเปน็ เศรษฐกิจ

กบั การดารงชีวติ ไทย พอเพียงในการ

ดารงชีวิต

กลางภาค 1 30 20 30 -

ปลายภาค 1 - - - 20

รวม 2 30 20 30 20

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กจิ ) ระดับช้นั มธั ยมศึกษาปที ี่ 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 6

หนา้

หน่วยที่ 1 การกาหนดเปา้ หมายชวี ิต

ความหมายของการ การกาหนดเป้าหมาย
ทางการเงนิ
กาหนดเปา้ หมาย

ทางการเงิน

การกาหนดเป้าหมายชีวติ

ดา้ นการศกึ ษา ด้านนันทนาการ

ดา้ นอาชีพ การกาหนดเปา้ หมายชีวิตด้านต่างๆ ด้านสงั คม

ดา้ นครอบครัว ด้านการเงิน ดา้ นสขุ ภาพ

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกจิ ) ระดับชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 7

หน้า

แบบทดสอบก่อนเรยี น/หลังเรยี น
หน่วยท่ี 1 การกาหนดเป้าหมายในชีวิต

คาช้แี จง 1. แบบทดสอบเปน็ แบบปรนัย จานวน 10 ข้อ ข้อละ 1 คะแนน

2. ให้นักเรยี นเลอื กคาตอบทีถ่ ูกทส่ี ดุ เพียงคาตอบเดียวแล้วกาเครอ่ื งหมาย  ลงใน
กระดาษคาตอบ

1. การกาหนดเปา้ หมายในชีวติ มผี ลต่อตนเองอย่างไร

ก. มีผลต่อการวางแผนเพอ่ื สนองต้องการของตนเอง

ข. มีผลตอ่ ความสุขและความสาเร็จในชวี ิต

ค. ทาใหช้ ีวิตไดท้ กุ อย่างทป่ี รารถนา

ง. ทาให้คนเรามที ิศทางในการดาเนนิ ชวี ิต

2. การกาหนดเป้าหมายในชวี ิตทส่ี าคญั ท่สี ดุ อยา่ งหนง่ึ และมีผลกระทบในระยะยาวทัง้ ต่อตนเอง

ครอบครัว สังคม และประเทศชาติ

ก. ด้านครอบครวั ข. ด้านสุขภาพ

ค. ดา้ นสังคม ง. ดา้ นการเงนิ

3. ตวั เลอื กใด ไมใ่ ช่ ลักษณะของการกาหนดเป้าหมายทางการเงินทีด่ ี

ก. ฉนั จะเกบ็ เงนิ ให้ได้ 40,000 บาทภายในปนี ีเ้ พื่อปรบั ปรุงหอ้ งครัว

ข. ฉันจะเกบ็ เงินใหไ้ ด้ 300,000 บาท เพื่อเรียนต่อปรญิ ญาโทในอกี 3 ปีข้างหนา้

ค. ฉันจะเกบ็ เงนิ ซือ้ รถยนต์ เมื่อฉันเรยี นจบและเร่มิ ตน้ ทางานในอีกไม่กีป่ ขี า้ งหน้า

ง. ฉันจะเก็บเงนิ 10% ของเงินเดือนทุกเดอื นเปน็ เวลา 1 ปี เพอ่ื ซ้ือคอมพิวเตอร์เคร่ืองใหม่

4. ตวั เลอื กใดต่อไปนี้ไม่ถูกต้องเก่ยี วกับการวางเป้าหมายชีวิต

ก. เป้าหมายเรอื่ งสันทนาการถือเป็นสว่ นหนึ่งของเป้าหมายชวี ิต

ข. การวางเปา้ หมายชวี ิตควรกาหนดเปา้ หมายท้ังในระยะส้ัน ระยะกลางและระยะยาว

ค. การวางเป้าหมายชวี ิตควรใหค้ วามสาคัญกับเป้าหมายทางการเงินก่อนเปน็ อนั ดับแรก

ง. การใส่ ก้อนหิน ก้อนกรวด และทรายลงในขวดโหล เปน็ การสะท้อนใหเ้ หน็ ถงึ การรจู้ ัก

จัดลาดบั ความสาคญั ของเป้าหมาย

5. ข้อใดเปน็ การกาหนดเป้าหมายทางการเงนิ ทด่ี ี

ก. วชิ าจะออมเงินเดือนละ 2,000 บาท

ข. วเิ ชยี รจะซ้ือรถยนต์มือสองภายใน 2 ปี หลังจากทางาน

ค. วิชาญจะทางานให้ไดเ้ ดือนละ 50,000 บาท

ง. วิชติ จะออมเงินเดอื นละ 3,000 บาท เพอื่ ซ้ือรถยนต์มือสองภายใน 2 ปี ทันทีทไ่ี ด้ทางาน

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกิจ) ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 3 โรงเรียนหาดใหญ่วทิ ยาลยั 8

หน้า

6. ตัวเลือกใดต่อไปน้ีเปน็ การกาหนดเปา้ หมายทางการเงนิ ทเ่ี หมาะสมทสี่ ุด
ก. ฉนั จะต้องมีอสิ รภาพทางการเงินกอ่ นอายุ 40 ปี
ข. ฉันจะตอ้ งมเี งิน 1,000,000 บาท ให้ได้ในชวี ิตนี้
ค. ฉนั จะลดค่าใช้จ่ายลงให้ไดเ้ ดือนละ 1,000 บาท เพ่ือนาเงินดังกลา่ วไปชาระหนี้มลู คา่ 12,000
บาท ในปีหนา้
ง. ฉนั จะออมเงนิ ทุกเดือน ๆ ละ 2,000 บาท เพ่อื ซ้อื รถจักรยานยนต์เมื่อสาเร็จการศึกษาในชนั้
มธั ยมศกึ ษาปีที่ 3

7. ตวั เลือกใดต่อไปนเ้ี ป็นการกาหนดเป้าหมายทางการเงนิ ท่ีมีความเป็นไปไดน้ อ้ ยท่สี ุด
ก. สมชัย กันเงนิ ไว้ 10% ของเงนิ เดือนเพอ่ื เกบ็ สะสมไวจ้ ่ายคา่ เทอมของลกู ในอีก 5 ปี
ข. สมบูรณ์ จะเกบ็ เงนิ ทกุ ๆเดือนเพื่อนาไปเปน็ เงนิ ดาวนค์ อนโดจานวน 200,000 บาทในอกี 2 ปี
ค. สมใจ จะเก็บเงินให้ไดป้ ีละ 30,000 บาท เพื่อไปท่องเท่ยี วต่างประเทศ โดยจะเกบ็ เงนิ ทกุ ๆ
เดือน
ง. สมชาย เพ่ิมจะเร่มิ ทางานที่สถาบันการเงนิ แหง่ หนึง่ ตั้งใจว่าจะแต่งงานตอนอายุ 30 ปี และ
ต้องการจะหาเงินให้ได้ 20 ล้านบาทก่อนอายุ 30 ปี

ใชค้ าตอบต่อไปตอบคาถามข้อ 8-10
ก. เปา้ หมายระยะสน้ั
ข. เปา้ หมายระยะกลาง
ค. เปา้ หมายระยะยาว

8. สมชายจะไปเท่ยี วเกาะตาชัยกับเพอื่ นสัปดาห์หน้า
9. สมหมายจะเรยี นปรญิ ญาโทใหจ้ บภายใน 4 ปี
10. สมบรู ณจ์ ะเรียนให้ได้เกรดเฉล่ีย 4.00 ในปีการศกึ ษานี้

--------------------------------------------------

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กจิ ) ระดบั ชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 3 โรงเรียนหาดใหญ่วทิ ยาลยั 9

หน้า

กระดาษคาตอบ
แบบทดสอบก่อนเรยี น/หลังเรียน
หน่วยที่ 1 การกาหนดเป้าหมายในชวี ิต

ช่อื -สกุล.............................................เลขท.ี่ ............ชั้น.............

กระดาษคาตอบ กระดาษคาตอบ
แบบทดสอบกอ่ นเรียน แบบทดสอบหลังเรยี น

ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
7 7
8 8
9 9
10 10

สรุปคะแนนก่อนเรียน สรปุ คะแนนหลังเรยี น

10 10

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กิจ) ระดบั ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 10

หน้า

เอกสารประกอบการเรยี น เวลาเรียน
4 ชั่วโมง
ชื่อวิชา การงานอาชีพ
รหัสวิชา ง23101
ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 3

หน่วยที่ 1 การกาหนดเป้าหมายชีวิต

สาระการเรยี นรู้

1. ความหมายของการกาหนดเป้าหมายชวี ิต
2. การกาหนดเปา้ หมายชวี ิตด้านต่าง ๆ
3. การกาหนดเปา้ หมายทางการเงนิ

ตัวชวี้ ดั

1. อภปิ รายขนั้ ตอนการทางานทม่ี ีประสทิ ธิภาพ
2. ใชท้ ักษะในการทางานร่วมกนั อย่างมีคณุ ธรรม
3. อภิปรายการทางานโดยใช้ทักษะการจดั การเพอื่ การประหยดั พลังงาน ทรัพยากร และ
ส่ิงแวดลอ้ ม

จุดประสงค์การเรยี นรู้สู่ตัวช้ีวดั

1. อธบิ ายขน้ั ตอนการกาหนดเป้าหมายชวี ติ ของตนเองได้
2. กาหนดเป้าหมายชีวติ ของตนเองดา้ นต่าง ๆ ได้
3. กาหนดเป้าหมายทางด้านการเงินได้อยา่ งเหมาะสม
4. ทางานโดยใชท้ ักษะการจัดการเพอ่ื ประหยัดพลังงาน ทรัพยากรและสงิ่ แวดล้อมได้

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กจิ ) ระดบั ชัน้ มธั ยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรยี นหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 11

หน้า

การกาหนดเป้าหมายในชีวติ

ความหมายของการกาหนดเปา้ หมายในชีวติ

การกาหนดเป้าหมายในชีวิต (Life Goals) หมายถึง ความคาดหวังในความสาเร็จในการดาเนิน
ชีวิตของบุคคลในแต่ละช่วงโดยมีเป้าหมายเพ่ือความสาเร็จของชีวิต และความสุขของชีวิต ตนเองและ
ครอบครัว การกาหนดเป้าหมายของชีวิตมีความสาคัญต่อบุคคลและการสร้างชีวิตครอบครัว เพราะการ
กาหนดเปา้ หมายของชีวิตเปรียบเสมือนการวางเส้นทางในการดาเนนิ ชวี ิตท่ีตนได้วางแผนไว้ ซึ่งถือว่าเป็น
แรงกระตุน้ หรอื การสรา้ งเสรมิ ใหเ้ กดิ กาลงั ใจในการปฏบิ ัติตนตามแผนที่วางไว้

หลักการสาคัญของการกาหนดเป้าหมายของชีวิตที่ดีควรใช้หลักท่ีว่า “บุคคลควรกาหนด
เป้าหมายของชีวิตในทิศทางที่เป็นไปได้ หรือมีความสามารถที่จะกระทาได้ไม่สูงหรือต่าจนเกินไป เพราะ
การกาหนดเป้าหมายของชีวิตที่ไกลความเป็นจริงอาจส่งผลให้เกิดความท้อแท้ต่อการนามาใช้ปฏิบัติ แต่
หากตา่ เกนิ ไปหรืองา่ ยเกนิ ไปอาจไม่เกิดแรงกระตนุ้ ในความต้องการท่ีจะเดนิ ไปส่เู ป้าหมายทวี่ างไว้”

ดงั นน้ั การกาหนดเป้าหมายของชีวติ จึงเป็นอีกปัจจัยหน่ึงทีม่ ีความสาคัญต่อการวางแผนชวี ิตของ
ตนเอง

ในชีวติ ของคนเรามหี ลายเรอ่ื งท่ีตอ้ งคดิ วางเป้าหมายไว้ เช่น การศกึ ษา อาชีพ ครอบครัว การเงิน
สังคม สุขภาพ นันทนาการฯลฯ ต้องเตรียมการไปให้ถึง เพราะมีผลกระทบต่อความสุข ความสาเร็จของ
ชวี ติ ตนเอง ครอบครวั สังคมและประเทศชาติ

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กจิ ) ระดบั ชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี 3 โรงเรียนหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 12

หนา้

กจิ กรรมท่ี 1: การกาหนดเปา้ หมายในชวี ติ

ให้นกั เรยี นกาหนดเปา้ หมายชีวติ ในด้านตา่ ง ๆ ตอ่ ไปนี้
1.เปา้ หมายดา้ นการศกึ ษา

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2.เปา้ หมายด้านอาชพี

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2.เปา้ หมายด้านครอบครวั

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4.เปา้ หมายดา้ นสขุ ภาพ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5.เปา้ หมายด้านนันทนาการ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6.เป้าหมายด้านสังคม

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกิจ) ระดบั ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 13

หน้า

กจิ กรรมท่ี 2 กอ้ นหิน กรวด ทราย

ขวดโหล

ก้อนหนิ กรวด ทราย

ให้นกั เรยี นจดั ลาดับสง่ิ ของท่จี ะใสใ่ นขวดโหล จัดอยา่ งไรจึงจะลงตวั
ครั้งท่ี 1 ใส.่ ...............................เพราะ........................................................................................................
คร้งั ท่ี 2 ใส.่ ...............................เพราะ........................................................................................................
ครัง้ ท่ี 3 ใส.่ ...............................เพราะ........................................................................................................

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกจิ ) ระดบั ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 3 โรงเรียนหาดใหญ่วทิ ยาลยั 14

หนา้

กจิ กรรมที่ 3 การจดั ลาดับความสาคญั ของเปา้ หมายชวี ติ

ชีวิตของเราแต่ละคนมีเป้าหมายหลายเรื่อง แต่ละเรื่องมีหลายข้อ ดังนั้นเราจึงจาเป็นต้อง
วเิ คราะหแ์ ละจัดลาดับความสาคัญของเปา้ หมายในชวี ิตทเ่ี ขียนไว้ข้างตน้ จากเรือ่ งที่มีความสาคัญมากท่ีสุด
ไปหานอ้ ยที่สุด และดูวา่ เร่อื งใดเป็นเรือ่ งทท่ี าใหส้ าเร็จในระยะสัน้ ระยะกลางหรือระยะยาว

เปา้ หมายตามลาดับความสาคัญ เป้าหมายระยะส้ัน เป้าหมายระยะกลาง เป้าหมายระยะยาว

(1-3 เดอื น) (4-12 เดอื น) (1 ปขี นึ้ ไป)

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กจิ ) ระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 15

หนา้

กิจกรรมที่ 4 การทาเปา้ หมายชีวิตใหส้ ัมฤทธิ์ผล

คาสง่ั ใหน้ ักเรยี นนาเรือ่ งที่คิดวา่ สาคญั ทีส่ ดุ สาหรับนกั เรียนมา 5 เรือ่ ง แลว้ วางแผนอย่างละเอียดเพ่ือทา

ใหส้ ัมฤทธ์ิผล

เร่อื งท่สี าคญั ท่ีสดุ เรียงจาก สงิ่ ท่ีต้องทาเพ่ือทาใหส้ าเร็จผล ทรัพยากรทีต่ ้องใช้เพื่อทาให้
มากไปนอ้ ย สาเร็จผล

1................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

2................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

3................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

4................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

5................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

..................................................................... ................................................... ................................................

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธรุ กจิ ) ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 16

หน้า

การกาหนดเป้าหมายทางการเงนิ

เป้าหมายทางการเงินเปน็ เป้าหมายท่สี าคญั ทสี่ ดุ อย่างหนง่ึ ในชีวติ มนุษย์ และมีผลกระทบในระยะ
ยาวทง้ั ตอ่ ตนเอง ครอบครัว สังคม และประเทศชาติ

ตวั อยา่ งเปา้ หมายทางการเงนิ

เปา้ หมายทางการเงินท่ีไม่ดี : ฉันตอ้ งการซ้ือรถยนต์
เปา้ หมายทางการเงนิ ทดี่ ี : ถา้ ฉันมีรายได้เดอื นละ 15,000 บาท ฉันจะออมเงนิ เดือนละ 3,000 บาท

เพอ่ื ซื้อรถยนต์มือสองราคาประมาณ 200,000 บาท ภายใน 5 ปี 7 เดอื น

ความอยากของมนษุ ย์ มที ้ังท่ีเปน็ เปา้ หมาย (Goal) และความปรารถนาอยากได้ (Wish)
เป้าหมาย : อยากซื้อรถยนตข์ นาดเล็ก (มีเงินเดือน เดอื นละ 6,000 บาท)
ความปรารถนา : อยากไดร้ ถยนตร์ าคาแพง (ทง้ั ทมี่ เี งินเดือนเพยี งเดอื นละ 6,000 บาท)

ข้อแตกต่างระหว่าง Goal และ Wish คอื ความสามารถในการทาใหส้ มั ฤทธิ์ผล
เปา้ หมาย : มีความเป็นไปได้
ความปรารถนา : เปน็ ไปไม่ได้

เปา้ หมายทางการเงินที่ดี จะต้องมีลักษณะดงั ต่อไปนี้
1. สมเหตุสมผล : นักเรียนกาลงั เรียนคงไมส่ ามารถซื้อรถใหม่เองได้ ต้องทางานมรี ายไดเ้ ป็นของตนเอง
2. มีความชดั เจน : เพื่อวางเงินดาวนบ์ า้ น
3. บอกจานวนหรอื วัดผลได้ : ออมเงินจานวน 100,000 บาท
3. มีระยะเวลาเป็นตัวกาหนด : ใชเ้ วลาในการออมกี่เดอื น กปี่ ีจึงได้จานวนเงนิ ที่ตอ้ งการ
4. ระบุวา่ จะ “ลงมือปฏิบัติ” อย่างไรบ้าง : จะออมเงินอย่างไร เช่นออมเดือนละ 10,000 บาท และเพมิ่

10% ทกุ ปเี ป็นอย่างน้อย”

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชีพ (งานธรุ กิจ) ระดบั ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 17

หนา้

การกาหนดเปา้ หมายทางการเงนิ แบบ SMART

เป้าหมายท่ีดีต้องมีความชัดเจน วัดผลได้ ทาสาเร็จได้ และมีระยะเวลากาหนดไว้อย่างชัดเจน
แนน่ อน หรอื ทเี่ รยี กง่าย ๆ ว่า “SMART Goals” ซึ่งหมายถึง

S มาจากคาว่า Specific หมายถึง ชัดเจน เป้าหมายที่ดีต้องถูกกาหนดไว้อย่างเฉพาะเจาะจง
ชดั เจน ไมค่ ลุมเครอื รู้ว่าตอ้ งการอะไร และจะบรรลุเปา้ หมายตอนไหน

M มาจากคาว่า Measurable หมายถึง วัดผลได้ เป้าหมายที่ดีต้องวัดผลเป็นตัวเลขหรือตัว
เงินได้อย่างชัดเจน เพราะจะทาให้เห็นระยะทางของความก้าวหน้า และรู้ว่าใกล้จะถึงเป้าหมายแล้วหรือ
ยัง

A มาจากคาว่า Achievable หมายถึง ทาสาเร็จได้ เป้าหมายท่ีดีต้องสามารถทาให้สาเร็จ
ตามเป้าหมายได้ รู้ว่าต้องทาอย่างไร และมีความรบั ผิดชอบในการทาใหส้ าเร็จ

R มาจากคาว่า Realistic หมายถึง เป็นไปได้ เป้าหมายที่ดีต้องมีความเป็นไปได้
สมเหตุสมผล สอดคลอ้ งกับความเป็นจริง และมคี วามเกี่ยวพนั กบั ชีวติ เรา

T มาจากคาว่า Time Bound มีกรอบเวลาท่ีแน่ชัด รู้ว่าต้องใช้ระยะเวลาเท่าใดในการทาให้
บรรลุเป้าหมาย แต่โดยท่ัวไปจะแบ่งออกเป็น 3 ระยะ คือ เป้าหมายระยะสั้น (ไม่เกิน 1 ปี) ระยะกลาง
(1-10ปี ) และระยะยาว (10 ปขี ้ึนไป)

ตวั อย่างการกาหนดเป้าหมายทางการเงินแบบ SMART

สมมตวิ ่าสมศรีมเี งินเดอื น ๆ ละ 15,000 บาท การกาหนดเปา้ หมายทางการเงนิ

เป้าหมายทางการเงิน : สมศรีจะออมเงินเพ่ือซ้ือรถยนต์มือสอง ราคา 200,000 บาท โดย
การออมเดอื นละ 5,000 บาทภายใน 3 ปี 4 เดอื น

S ชดั เจน คอื ซ้อื รถยนต์มอื สอง
M วัดผลได้ คือ ราคา 200,000 บาท
A ทาสาเร็จได้ คอื ออมเดือนละ 5,000 บาท
R เป็นไปได้ คอื มีเงินเดือน ๆ ละ 15,000 บาท
T มกี รอบเวลาท่แี นช่ ัด คอื 3 ปี 4 เดือน

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กจิ ) ระดบั ชัน้ มธั ยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนหาดใหญ่วทิ ยาลยั 18

หนา้

กิจกรรมท่ี 5 การกาหนดเปา้ หมายทางการเงนิ

สมมติว่า นักเรยี นมรี ายได้เดือนละ 15,000 บาท จงกาหนดเปา้ หมายทางการเงินแบบ SMART
เป้าหมายทางการเงนิ

............................................................................................................................. ........................................
.....................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ........................................

ตัวอกั ษร เปา้ หมาย

S ตอ้ งชัดเจน หรือ Specific

M เปา้ หมายทางการเงนิ ทีด่ ีตอ้ งวัดผลได้ หรือ
Measurable

A เปา้ หมายทางการเงนิ ทีด่ ีตอ้ งร้วู า่ จะทาอยา่ งไร
เพ่อื ใหไ้ ปถึงเป้าหมาย หรือ Accountable

R เป้าหมายทางการเงนิ อกี ตวั คอื ต้องทาไดจ้ ริง
หรอื Realistic

T มกี าหนดเวลาทแี่ นน่ อน หรือ Time Bound

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กิจ) ระดบั ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 19

หนา้

บรรณานกุ รม

กรุณา อักษราวุธ. เงินทองของมคี ่า. กรุงเทพฯ : ตลาดหลกั ทรพั ย์แห่งประเทศไทย, 2547.

กาหนดเปา้ หมายชวี ิต. สืบคน้ เมอ่ื วันท่ี 2 กมุ ภาพันธ์ 2563. จาก
https://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/59104/-blo-monper-mon-

วธิ กี ารตง้ั เป้าหมายใหช้ ีวิต. สบื ค้นเมอ่ื วนั ท่ี 2 กุมภาพันธ์ 2563. จาก https://th.wikihow.com/
ต้ังเป้าหมายใหช้ วี ติ .

5 วิธตี ้ังเปา้ หมายแล้วต้องไปให้ถึง. สบื ค้นเมอื่ วันท่ี 2 กุมภาพนั ธ์ 2563. จาก

https://www.krungsri.com/ bank/th/plearn-plearn/5-secrets-to-accomplish-your-

goal.html.

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกจิ ) ระดับช้นั มธั ยมศึกษาปที ี่ 3 โรงเรยี นหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 20

หนา้

หน่วยท่ี 2 ยอดนกั คดิ พิชติ เงินออม

ความหมายของการบญั ชี

ประโยชน์ของการบัญชี ประวัตขิ องการบัญชี

คุณสมบัติผู้จัดทาบัญชี การทาบญั ชี ข้อสมมตแิ มบ่ ทการบัญชี

วัตถุประสงคข์ องการทาบัญชี การทาบญั ชีรายรบั -รายจ่าย

ความหมาย ความสาคญั ประโยชน์ การประกนั ชีวติ

การออมทรัพย์ ยอดนักคดิ พิชิตเงนิ ออม การประกันภยั

สงิ่ จูงใจให้เกิดการออม แหล่งออมทรพั ย์ การประกนั ภยั รถยนต์

การจดั ทางบประมาณ

ความหมาย ประโยชน์ การจัดทางบประมาณส่วนบุคคล

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กิจ) ระดับชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 21

หน้า

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น/หลังเรยี น
หน่วยท่ี 2 ยอดนกั คิดพิชติ เงนิ ออม

คาชแ้ี จง ขอ้ สอบมี 2 ตอน ตอนที่ 1 เป็นแบบปรนยั เลือกตอบจานวน 20 ข้อ
ตอนที่ 2 แบบเติมคา 10 ขอ้

ตอนท่ี 1 จงเลอื กคาตอบที่ถูกทส่ี ดุ เพียงคาตอบเดียว แล้วทาเครื่องหมาย (X) ลงในกระดาษ
คาตอบ

1. ตัวเลือกใดคอื ขน้ั ตอนแรกของการจดั ทางบประมาณส่วนตัว

ก. การตั้งเป้าหมายทางดา้ นการเงิน

ข. การประเมนิ สถานะทางการเงนิ ของตนเอง

ค. การพจิ ารณาความต้องการจาเปน็

ง. การเปรียบเทียบงบประมาณกับการใช้จา่ ยจรงิ

2. งบประมาณเป็นการวางแผนการใช้จ่ายเงนิ ของบุคคล ระยะเวลาที่เหมาะสมคือตวั เลอื กใด

ก. 1 วัน ข. 1 สปั ดาห์

ค. 1 เดอื น ง. 1 ปี

3. ตัวเลือกใดคือคา่ ใช้จา่ ยคงทข่ี องครอบครวั

ก. คา่ อาหาร ข. คา่ นา้ คา่ ไฟ

ค. คา่ เดนิ ทาง ง. ค่าผ่อนบา้ น

4. ตวั เลอื กใดคือเปา้ หมายทางการเงินระยะยาว

ก. ซื้อรถมือสอง ข. ท่องเท่ยี วประจาปี

ค. ออมเงนิ เพ่ือการเกษยี ณอายุ ง. เรียนใหจ้ บปรญิ ญาตรภี ายใน 6 เดือนขา้ งหน้า
5. ตัวเลอื กใดคือค่าใช้จา่ ยผันแปร ข. ค่าผอ่ นรถ

ก. ค่าเช่าบา้ น

ค. คา่ ประกนั ภยั บ้าน ง. คา่ พกั ผ่อนหย่อนใจ
6. ขอ้ ใดไมใ่ ช่ประโยชนข์ องการบัญชี ข. ทราบผลกาไรขาดทุนของกจิ การ

ก. วิเคราะห์รายการค้า

ค. ตรวจสอบฐานะการเงินของกิจการ ง. หลกี เล่ียงการเสียภาษีนิติบคุ คล
7. หลักการบัญชีท่ีไดร้ บั ความนยิ มคอื ขอ้ ใด ข. บญั ชีเดย่ี ว

ก. บัญชคี ู่

ค. งบการเงนิ ง. กระดาษทาการ 10 ช่อง
8. ขอ้ ใดกลา่ วถกู ต้องสาหรับกาไรสุทธิ
ข. รายจ่ายตา่ กวา่ รายรบั
ก. รายรับสูงกว่ารายได้ ง. รายไดท้ ั้งหมดตา่ กวา่ คา่ ใช้จ่ายทงั้ หมด
ค. รายไดร้ วมสงู กวา่ ค่าใช้จ่ายรวม

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชีพ (งานธรุ กิจ) ระดบั ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 3 โรงเรียนหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 22

หน้า

9. นักเรยี นคนใดได้ประโยชน์มากทส่ี ดุ จากการทาบญั ชีรายรับรายจา่ ย

ก. เด็กชายปีใหมบ่ ันทึกบญั ชีแลว้ นาไปแสดงใหบ้ ิดามารดาทราบ

ข. เด็กหญงิ วนั วิสาขบ์ นั ทึกบญั ชีแล้วทาให้มีเงนิ ออมเพ่ิมข้นึ

ค. เด็กหญิงพรรษาบนั ทึกบญั ชีแลว้ ทราบจานวนเงินทีใ่ ชจ้ า่ ยในแตล่ ะวนั

ง. เดก็ ชายสงกรานตบ์ นั ทกึ บญั ชีแลว้ ทราบทีม่ าของรายได้และคา่ ใชจ้ า่ ยทแี่ ทจ้ ริง

10. ตวั เลือกใดคือสมการการออมทีถ่ ูกต้อง

ก. รายได้-เงินออม=รายจา่ ย ข. รายได้-รายจ่าย=เงนิ ออม

ค. เงนิ ออม=รายได้-เงินคงเหลอื ง. รายได+้ เงินคงเหลอื =เงินออม

11. การออมในข้อใดทม่ี ผี ลใหเ้ กดิ รายได้ สามารถเปลย่ี นเป็นเงนิ สดได้ง่าย และมีความเสี่ยงต่า

ก. การออมโดยการซื้อท่ีดนิ ข. การออมโดยการซื้อทองคา

ค. การออมโดยการลงทนุ ซ้อื หนุ้ ง. การออมโดยการซ้ือสลากออมสิน

12. ปัจจยั ในขอ้ ใดที่สามารถกระตุ้นให้เกดิ การออมได้ดที ีส่ ุด

ก. การเพิม่ อัตราดอกเบี้ยเงนิ ฝาก ข. การลดอัตราดอกเบีย้ เงินกู้

ค. การลดอตั ราดอกเบี้ยเงินฝาก ง. การเพ่ิมอตั ราดอกเบย้ี เงนิ กู้

13.ประกนั ภยั รถแบบใดท่ีคมุ้ ครองทุกฝา่ ยทั้งรถท่เี อาประกัน รถคู่กรณี

ก. ประกันภัยช้ัน 1 ข. ประกันภัยชั้น 3

ค. ประกนั ภยั รถภาคบงั คับ ง. ประกนั ภัยรถภาคสมัครใจ

14. ประกนั ภยั รถแบบใดที่ค้มุ ครองเฉพาะคนใช้รถใชถ้ นนไม่คุ้มครองทรพั ยส์ ิน

ก. ประกนั ภยั ชน้ั 1 ข. ประกันภยั ช้ัน 3

ค. ประกันภัยรถภาคบงั คบั ง. ประกนั ภัยรถภาคสมคั รใจ

15. นักเรียนมเี งนิ เหลอื ใช้สะสมไว้ไดจ้ านวน 3,000 บาท และจะเก็บเอาไวเ้ ผ่อื ฉุกเฉนิ หรือเจ็บปว่ ย

นักเรียนจะนาเงินจานวนนนั้ ไปฝากเข้าบัญชธี นาคารประเภทใด

ก. ประจา ข. ออมทรัพย์

ค. กระแสรายวนั ง. ถูกทกุ ข้อ

16. ผฝู้ ากเงนิ ไวก้ บั ธนาคารมักมวี ตั ถุประสงค์ใดในการออมทรัพย์

ก. เพือ่ การศึกษา ข. เพอ่ื ลงทุนทาธุรกิจ

ค. เพ่อื หวังผลตอบแทน ง. เพอ่ื ประกันชีวติ

17. กอ่ นที่จะซอื้ สิ่งใดก็ตาม ควรตง้ั คาถามใดกับตนเอง

ก. ราคาเทา่ ไร ข. คุณภาพดีหรือไม่

ค. ซือ้ ไปทาไม ง. ซ้ือให้ใคร

18. ปัจจยั ทใี่ ช้ในการคานวณอตั ราเบีย้ ประกันชวี ติ ประกอบด้วยอะไรบ้าง

ก. อตั รามรณะ เพศ และอายุ

ข. อัตรามรณะ ค่าคอมมิชชนั่ และจานวนเงนิ เอาประกนั ชีวิต

ค. อตั รามรณะ คา่ ใช้จ่ายในการดาเนนิ งานของบรษิ ัท และจานวนเงนิ เอาประกันชีวิต

ง. อัตรามรณะ อัตราดอกเบ้ยี แบบประกนั ชีวิต พฤตกิ รรมความเสีย่ ง และสขุ ภาพของแต่ละคน

และคา่ ใชจ้ ่ายในการดาเนนิ งานของบริษัท

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกจิ ) ระดับช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 23

หน้า

19. ตัวเลือกใดตอ่ ไปนี้กลา่ วไมถ่ กู ต้องเกยี่ วกบั การแบง่ กลุ่มคา่ ใช้จา่ ยในการจดั ทางบประมาณสว่ นตวั

ก. นายเสนห่ ม์ ภี าระตอ้ งผ่อนบา้ นจดั เป็นคา่ ใชจ้ า่ ยประจา

ข. นายสนองมภี าระต้องผ่อนรถยนต์จดั เปน็ รายจา่ ยเพ่อื การเดนิ ทาง

ค. นางสาวสนมจดั รายจา่ ยค่าน้ามันรถยนต์เปน็ รายจ่ายเพื่อการเดินทาง

ง. นางสาวสนนั่ จัดรายจ่ายเพอื่ การรักษาพยาบาลเป็นค่าใช้จ่ายอ่ืน ๆ

20. คณุ ทองดซี ้ือรองเทา้ ผา้ ใบคู่ใหมต่ ามกระแสความนิยม คุณทองดีซ้อื รองเทา้ เพราะความต้องการ

ขั้นใดตามแนวคดิ ความตอ้ งการของมนุษยข์ องมาสโลว์

ก. ความตอ้ งการทางกาย ข. ความต้องการใหเ้ ป็นทรี่ กั

ค. ความตอ้ งการความเช่ือมน่ั ในตนเอง ง. ความตอ้ งการความม่นั คงปลอดภัย

ตอนที่ 2 ให้นักเรยี นเตมิ คาในช่องวา่ งให้ถูกต้อง

1. สมการการออมที่ถูกต้องคือ............................................................................................................
2. บดิ าของการบัญชี คือ.....................................................................................................................
3. ธนาคารทีจ่ ัดต้ังขึน้ โดยมวี ตั ถุประสงคเ์ ฉพาะเพื่อการออมทรพั ย์คือ..............................................
4. บัตร A.T.M. ย่อมาจากคาว่า.........................................................................................................
5. E-money หมายถงึ .....................................................................................................................
6. ความแตกตา่ งระหว่างบัตรเดบติ และบตั รเครดติ ............................................................................

........................................................................................ ...............................................................
7. ดอกเบีย้ ทบต้นหมายถงึ .................................................................................................................
8. ถา้ เราต้องใช้เงนิ จานวนมากในการซื้อสนิ ค้าเรยี กว่าเกดิ ภาวะ......................................................
9. ประเภทของเงนิ ฝากทีม่ ดี อกเบีย้ สงู ท่ีสดุ ........................................................................................
10. คาว่าเช็คเดง้ หมายถงึ ...................................................................................................................

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชพี (งานธุรกจิ ) ระดบั ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 24

หน้า

กระดาษคาตอบ
แบบทดสอบก่อนเรยี น/หลังเรยี น
หน่วยที่ 2 การจดั การการเงนิ

ชื่อ-สกุล.............................................เลขท่.ี ............ชั้น.............

กระดาษคาตอบ กระดาษคาตอบ

แบบทดสอบกอ่ นเรียน แบบทดสอบหลังเรยี น

ขอ้ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
7 7
8 8
9 9
10 10
11 11
12 12
13 13
14 14
15 15
16 16
17 17
18 18
19 19
20 20

สรุปคะแนนก่อนเรยี น สรปุ คะแนนหลงั เรยี น

30 30

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกิจ) ระดับช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 3 โรงเรียนหาดใหญ่วทิ ยาลยั 25

หน้า

เอกสารประกอบการเรยี น เวลาเรยี น
10 ชั่วโมง
ชอ่ื วชิ า การงานอาชีพ
รหัสวชิ า ง 23101
ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีที่ 3

หน่วยท่ี 2 ยอดนักคิดพิชิตเงินออม

สาระการเรียนรู้

1. การทางบประมาณ
2. การทาบัญชี
3. การออมทรัพย์
4. การประกนั ภัย

ตวั ช้วี ัด

1. อภิปรายขน้ั ตอนการทางานท่มี ีประสิทธิภาพ
2. ใช้ทกั ษะในการทางานร่วมกันอยา่ งมีคุณธรรม
3. อภปิ รายการทางานโดยใช้ทักษะการจดั การเพ่อื การประหยดั พลังงาน ทรัพยากร และ
สิ่งแวดล้อม

จุดประสงค์การเรียนรสู้ ู่ตัวชว้ี ดั

1. อภิปรายขั้นตอนการทางบประมาณสว่ นบุคคลและทางบประมาณส่วนบุคคลได้
2. อธิบายความรูเ้ บ้อื งตน้ เกี่ยวกบั การบญั ชีได้และทาบญั ชรี ายรบั -รายจา่ ยของตนเองได้
3. อธบิ ายความหมายและประโยชนข์ องการออมทรัพย์ได้และเลือกสถาบนั การเงินท่เี กยี่ วขอ้ งกบั
การออมทรัพย์ไดเ้ หมาะสมกับตนเอง
4. ใชท้ กั ษะกระบวนการทางานและทักษะการคิดเพื่อพิชติ เงินออมของตนเองและครอบครัวได้
5. ใช้ทักษะการจดั การในการบริหารความเสี่ยงในชีวิตและทรัพย์สินสาหรับตนเองและครอบครวั
ได้

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกิจ) ระดบั ช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี 3 โรงเรียนหาดใหญ่วทิ ยาลยั 26

หน้า

การทางบประมาณ

1. ความหมายของงบประมาณ

งบประมาณ (Budgeting) คือการจดั ระบบข้อมูลทางการเงินทเี่ ก่ียวข้องกับการคาดคะเน
ค่าใช้จ่ายตา่ งๆ ใหส้ อดคล้องกบั รายได้ท่ีเหลอื หลงั จากหักเงินออมแล้ว งบประมาณจะประกอบดว้ ยการ
ประมาณคา่ ใช้จา่ ยในระยะสนั้ เพอื่ ควบคมุ ค่าใช้จา่ ยเหลา่ น้นั ให้อยู่ภายในขอบเขตทต่ี ้องการ ซ่ึงจะทาให้
คาดคะเนได้ว่าจะมีเงนิ พอใชใ้ นวนั ข้างหน้าหรอื ไม่

2. ประโยชน์ของงบประมาณ

การจดั ทางบประมาณมปี ระโยชนต์ อ่ บุคคลและครอบครวั ดังนี้
1. ควบคมุ ค่าใชจ้ า่ ยตา่ ง ๆ ให้อยู่ภายในขอบเขตท่ีกาหนดไว้
2. ไม่เกิดปัญหาการใชจ้ ่ายเงินเกินตวั เพราะมีการเตรยี มค่าใชจ้ ่ายไว้ลว่ งหน้าแลว้
3. มีกจิ นิสยั ที่ดเี กย่ี วกบั การใชจ้ า่ ย เชน่ ไมซ่ ้ือสง่ิ ของโดยไมม่ ีการวางแผนลว่ งหน้า
4. มีเงนิ ออม

3. ข้ันตอนการจัดทางบประมาณ

1. ประเมินสถานะทางการเงินของตนเอง
2. พิจารณาความต้องการทีจ่ าเป็น (needs) ค่านิยม (Values) และสถานภาพในชีวิตส่วนตวั (เช่น
กาลงั เรยี นหรือทางานมาแล้วกี่ปโี สด แตง่ งาน มบี ตุ รก่ีคน ตอ้ งเล้ยี งดูสง่ เสียใครบา้ ง มีภาระตอ้ งผอ่ นบ้าน
รถยนต์ ฯลฯ)
3. ต้ังเป้าหมายชวี ิตสว่ นตัวและเปา้ หมายในเร่อื งการเงนิ
4. จัดทางบประมาณสว่ นตวั โดยประมาณการเกย่ี วกับรายได้ในอนาคตและแผนการใชจ้ ่ายทง้ั ท่ี
เปน็ รายจา่ ยประจา (fixed expenses) และรายจา่ ยผันแปร (variable expenses)
5. บริหารรายจ่ายตา่ ง ๆ ศกึ ษารปู แบบการบริโภค การออม การลงทุนของตนเอง
6. เปรยี บเทียบงบประมาณกับการใช้จ่ายจริง
7. ตดิ ตามผลความก้าวหนา้ ของสถานะการเงนิ และปรับงบประมาณให้เหมาะสม

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกจิ ) ระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 27

หนา้

4. การทางบประมาณสาหรบั ตนเอง

งบประมาณทุกประเภทจะต้องประกอบดว้ ย 2 ส่วน คือ สว่ นประมาณการรายได้ และส่วน
ประมาณการค่าใช้จ่าย ในการจดั ทางบประมาณสาหรบั นักเรียนพอจะแยกที่มาของรายได้และค่าใช้จา่ ย
ได้ดังนี้

1. ประมาณการรายรบั ของนักเรียน นกั เรียนมีรายรบั จากเงนิ ที่ได้จากผูป้ กครอง บดิ า มารดา
ใหม้ าเป็นคา่ อาหารกลางวัน คา่ พาหนะ คา่ แบบเรียน ค่ากจิ กรรมในโรงเรยี น และบางคนอาจมีรายได้
จากการหารายได้พเิ ศษ เชน่ การการประกอบอาชีพอสิ ระเพื่อหารายได้ระหว่างเรยี น การทางานชว่ ง
วันหยดุ เรียน เปน็ ต้น

2. ประมาณการรายจ่ายของนักเรยี น จานวนเงนิ ทีจ่ ะนามาประมาณการรายจ่ายจะเป็นเงนิ ส่วน
ที่เหลอื จากหักเงินออมในแต่ละเดือนเรียบร้อยแล้ว โดยปกตแิ ลว้ คา่ ใชจ้ ่ายทีจ่ าเปน็ คา่ อาหาร ค่าท่ีอยู่
อาศยั คา่ เสื้อผา้ เคร่ืองแตง่ กาย คา่ ยารกั ษาโรค จัดเป็นคา่ ใช้จ่ายสาหรับครอบครวั ดังนัน้ ผปู้ กครองจะเปน็
ผจู้ ดั ทางบประมาณ สาหรับรายจ่ายของนักเรยี น ประกอบดว้ ย คา่ รถไปโรงเรยี น คา่ เคร่ืองเขียน
ค่าอาหารกลางวัน คา่ ทาบุญ คา่ นันทนาการ กจิ กรรมตา่ ง ๆ ในโรงเรยี น

ในการจัดทางบประมาณ นักเรียนจะต้องทาให้ประมาณการรายได้คงเหลือหลังจากหักเงินออม
ใหเ้ พียงพอกบั คา่ ใชจ้ า่ ย หากประมาณการค่าใช้จา่ ยสูงกว่ารายได้ ตอ้ งมีการแกไ้ ขงบประมาณ โดยจะตอ้ ง
มกี ารตดั คา่ ใช้จา่ ยบางชนดิ ออกไปจนกว่าแผนประมาณการใชเ้ งนิ จะเปน็ ท่ีพอใจ

วิธีการจัดทางบประมาณ

1. ข้นั ตอนการจัดทาประมาณการรายได้
1.1 เขยี นหวั งบประมาณ ซึง่ ประกอบดว้ ย 3 บรรทดั คือ
บรรทดั ที่ 1 เขยี นชื่อเจา้ ของงบประมาณ
บรรทัดท่ี 2 เขยี นคาว่าประมาณการรายได้
บรรทัดท่ี 3 เขียนระยะเวลาของการจดั ทาประมาณการ
1.2 การลงรายการและจานวนเงนิ ทป่ี ระมาณการรายไดค้ าดวา่ จะได้รบั โดยเทยี บเป็นสัปดาห์

เดือน 3 เดือน หรือ 1 ปี ตามแตร่ ะยะเวลาในการจดั ทางบประมาณแต่เวลาที่เหมาะสมสาหรบั นักเรยี น
คือ 1 เดือน

1.3 หาผลรวมของประมาณการรายได้

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกิจ) ระดับชั้นมธั ยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 28

หน้า

2. ขัน้ ตอนนี้จะเปน็ การวางแผนเพอื่ สร้างวนิ ัยทางการเงิน โดยการประมาณเงนิ ออมไว้อย่างนอ้ ย
10% ของรายได้ทไี่ ด้รับ เงนิ ท่ีเหลือหลังจากเงินออมจงึ นาไปประมาณการค่าใช้จ่าย

3. ขั้นตอนการจดั ทาประมาณการคา่ ใชจ้ ่าย
การจัดทาประมาณการค่าใชจ้ ่าย ต้องคานวณรายจ่ายของนกั เรียนเองในแตล่ ะวนั แล้ว

เทียบเปน็ สปั ดาห์ 1 เดือน 3 เดอื น หรือ 1 ปี ตามระยะเวลาในการจดั ทางบประมาณ
4. การจัดทางบประมาณรายได้และค่าใช้จา่ ย
การจดั ทางบประมาณรายไดแ้ ละค่าใชจ้ า่ ยสาหรบั นักเรยี น คอื การนาเอาประมาณการรายได้

และค่าใช้จ่ายมารวมไวใ้ นงบเดียวกัน เพื่อสะดวกในการตรวจสอบหารายได้จรงิ หรือการใช้จ่ายจรงิ

งบประมาณ 2,000.-
เด็กหญิงย่ิงรวย สวยเสมอ 1,000.-
สาหรับระยะเวลา 1 เดอื น ส้ินสดุ วันที่ 31 กรกฎาคม 2565
500.-
ประมาณการรายได้ 3,500.-
รายรบั จากผ้ปู กครอง 1,700.-
รายได้จากการทางานนอกเวลาเรยี น 1,800.-
รายได้จากการทาโครงงานอาชพี
600.-
รวมประมาณการรายได้ 700.-
หัก เงินออม (อยา่ งน้อย 10%) 100.-
ประมาณการเงนิ คงเหลอื สาหรับใช้จ่าย 100.-
200.-
ประมาณการค่าใช้จ่าย 100.-
ค่าอาหารกลางวนั 1,800.-
คา่ รถไปโรงเรยี น
ค่าการศกึ ษา
ค่ากจิ กรรมโรงเรียน
ค่านันทนาการ
คา่ ใช้จา่ ยเบ็ดเตล็ด

รวมประมาณการค่าใช้จา่ ย

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกจิ ) ระดบั ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 3 โรงเรียนหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 29

หน้า

4. การทางบประมาณสาหรับครอบครัว

ในการจัดทางบประมาณสาหรับครอบครัว จะเปน็ การประมาณการรายได้และคา่ ใช้จา่ ยของ
ครอบครวั ท่ีคาดว่าจะมีขึน้ ในอนาคตของครอบครวั ซ่ึงรายไดแ้ ละค่าใชจ้ ่ายจะตอ้ งเปน็ รายการท่เี ปน็
เงินสดเทา่ นั้น งบประมาณสาหรบั ครอบครัว จะมีการคาดคะเน 1 เดือนขา้ งหน้า วา่ ครอบครัวนนั้ มเี งนิ
สดรบั เขา้ มาเพยี งพอกบั คา่ ใช้จา่ ยที่จะเกิดขึ้นหรือไม่ เมื่อทราบข้อมลู ล่วงหนา้ แลว้ สามารถจะวางแผน
จัดหาเงนิ และกาหนดค่าใช้จา่ ยได้อย่างถกู ตอ้ ง
ขน้ั ตอนในการจดั ทางบประมาณสาหรับครอบครัว

การจดั ทางบประมาณมี 4 ข้นั ตอน คือ
1. การคาดคะเนรายได้
2. การออมเงนิ อย่างน้อย 10%
3. การคาดคะเนคา่ ใช้จ่าย
4. การทาสรปุ งบประมาณ

1. การคาดคะเนรายได้หรือเงนิ สดท่ไี ดร้ บั รายได้ของครอบครัวทง้ั ของสามีและภรรยา มีหลาย
แหลง่ ดว้ ยกนั เชน่ เงินเดอื น ค่าจา้ ง รายได้ค่าเช่า ดอกเบี้ยรับ ฯลฯ รายไดเ้ หลา่ นส้ี ามารถคาดคะเนได้
ค่อนข้างแนน่ อน นอกจากนี้ยังมีรายได้ทไ่ี ม่อาจคาดคะเนได้แน่นอน เช่น คา่ นายหนา้ ค่าธรรมเนียม
เงนิ รางวัล เงนิ กาไรจากการขาย ค่าตอบแทนพิเศษ เงินประกันสงั คม และเงินทดแทน เป็นต้น

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกิจ) ระดับช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 3 โรงเรียนหาดใหญ่วทิ ยาลยั 30

หนา้

ประมาณการรายได้

ครอบครัวนายสุขใจ ใสสะอาด

สาหรับระยะเวลา 1 เดอื น ส้ินสดุ วันท่ี 31 ธนั วาคม 2565

แหลง่ ที่มาของเงินได้

เงนิ เดือนสามี 20,000.-
15,000.-
เงินเดอื นภรรยา 2,000.-

ค่านายหนา้ 5,000.-
42,000.-
รายรับจากการลงทุน 8,400.-
33,600.-
ดอกเบ้ยี 1,000.-

เงนิ ปันผล 2,000.-

ค่าเชา่ 2,000.-

รวมรายรับท้ังหมด

หัก เงินออม

เงินทมี่ ีเหลือไวใ้ ช้

2. การคาดคะเนเงนิ ออม เมื่อคาดคะเนวา่ รายได้ในเดือนต่อไปจะได้ประมาณเท่าไหร่ จะตอ้ งมี
การประมาณการออมเงินไวด้ ้วยวา่ จะออมประมาณเท่าไหร่ต่อเดือน และทส่ี าคัญต้องออมไวไ้ ม่น้อยกว่า
10%

3. การคาดคะเนค่าใช้จา่ ย เปน็ การประมาณการคา่ ใชจ้ ่ายตา่ ง ๆ ทคี่ าดวา่ จะเกิดขึน้ ในปหี น้า
ซึ่งอาจจะใชค้ ่าตวั เลขค่าใช้จา่ ยท่ีเกดิ ขน้ึ จริงในปีที่ผ่านมา จากงบรายได้ค่าใชจ้ า่ ยท่ีผ่านมาเป็นหลัก กรณี
ท่ีไม่มีตัวเลขคา่ ใช้จ่ายที่เกดิ ขึ้นจรงิ ทผี่ า่ นมาให้กาหนดค่าใช้จ่ายข้ึน โดยพิจารณาความต้องการใช้จา่ ยของ
บคุ คลในครอบครัวเป็นหลกั เชน่ คา่ อาหาร คา่ เสื้อผา้ เครื่องแตง่ กาย ค่าการศกึ ษาบตุ ร ค่าพกั ผ่อน คา่
ผอ่ นชาระรถยนต์ค่าผอ่ นชาระท่ีอยู่อาศัย ค่าผอ่ นชาระตู้เยน็ ค่าผอ่ นชาระเคร่ืองปรับ อากาศ ฯลฯ
ค่าใช้จา่ ยเหลา่ นม้ี ีทัง้ คา่ ใชจ้ ่ายประจาและคา่ ใช้จา่ ยผันแปร

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกจิ ) ระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 3 โรงเรียนหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 31

หน้า

ประมาณการค่าใช้จา่ ย 5,000.-
ครอบครวั นายสขุ ใจ ใสสะอาด 1,000.-
สาหรบั ระยะเวลา 1 เดือน สิ้นสดุ วันที่ 31 ธนั วาคม 2565 2,000.-
คา่ ใช้จ่ายประเภทต่าง ๆ 6,000.-
คา่ อาหาร 4,000.-
คา่ เสอื้ ผา้ และเครื่องแต่งกาย 12,000.-
ค่ายารักษาโรค 3,000.-
คา่ ผ่อนชาระบา้ น 600.-
ค่าผอ่ นชาระรถยนต์ 33,600.-
ค่าการศึกษาบตุ ร
ค่าประกันชีวติ
คา่ ใชจ้ า่ ยอ่นื ๆ
รวมประมาณการรายจ่าย

4. การทาสรุปงบประมาณ หลงั จากมีการทาประมาณการรายได้และคา่ ใชจ้ า่ ยท่ีคาดว่าจะ
เกดิ ขนึ้ ในรอบ 1 ปีแลว้ ให้นาเอารายไดแ้ ละคา่ ใช้จ่ายมาหักลบกนั เพ่อื จะได้ทราบว่างบประมาณเกินดลุ
หรอื ขาดดุลเท่าไร ถ้างบประมาณเกินดลุ ให้นาเงินท่ีเหลือไปเก็บออมโดยการฝากธนาคารหรือซื้อสลาก
ออมสิน ฯลฯ ถา้ งบประมาณขาดดุลจะต้องเตรียมหาทางแกไ้ ขไว้ล่วงหนา้

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชีพ (งานธรุ กิจ) ระดับชนั้ มัธยมศึกษาปที ี่ 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 32

หน้า

งบประมาณ
ครอบครวั นายสขุ ใจ ใสสะอาด
สาหรับระยะเวลา 1 เดอื น ส้ินสุดวนั ที่ 31 ธนั วาคม 2565

แหล่งที่มาของเงินได้ 1,000.- 20,000.-
เงนิ เดือนสามี 2,000.- 15,000.-
เงินเดือนภรรยา 2,000.- 2,000.-
คา่ นายหนา้
5,000.-
รายรบั จากการลงทนุ 42,000.-
ดอกเบยี้ 8,400.-
เงนิ ปันผล 33,600.-
คา่ เช่า
5,000.-
รวม รายรับทง้ั หมด 1,000.-
หัก ประมาณการเงินออม 2,000.-
6,000.-
ประมาณการรายได้คงเหลือเพอ่ื ประมาณการคา่ ใชจ้ า่ ย 4,000.-
12,000.-
คา่ ใชจ้ า่ ยประเภทต่าง ๆ 3,000.-
ค่าอาหาร
ค่าเสอ้ื ผ้าและเคร่ืองแตง่ กาย 600.-
ค่ายารกั ษาโรค 33,600.-
คา่ ผอ่ นชาระบ้าน
ค่าผ่อนชาระรถยนต์
คา่ การศกึ ษาบตุ ร
ค่าประกันชวี ติ
คา่ ใชจ้ ่ายอื่น ๆ

รวมประมาณการรายจา่ ย

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธรุ กิจ) ระดับชน้ั มัธยมศึกษาปที ่ี 3 โรงเรียนหาดใหญ่วทิ ยาลยั 33

หน้า

แบบฝกึ หัด
เรื่อง การจัดทางบประมาณ

ตอนท่ี 1 ใหน้ ักเรยี นทาเครื่องหมาย  หน้าข้อความทถี่ ูกต้องและเหมาะสมและทาเคร่ืองหมาย 
หนา้ ข้อความท่ีไม่ถูกตอ้ งและไม่เหมาะสม

1. ................... การทางบประมาณเปน็ การวางแผนการใช้จา่ ยเงิน
2. ................... เป้าหมายระยะสนั้ มักเก่ียวข้องกบั กจิ กรรมในชว่ ง 2-3 ปี
3. ................... เปา้ หมายระยะยาวอาจหมายถงึ การออมเงนิ เพ่อื เรยี นต่อระดบั อดุ มศึกษา
4. ................... คา่ เช่าถอื เปน็ คา่ ใชจ้ ่ายประจา
5. ................... คา่ ใช้จ่ายผนั แปร (Variable expense) มักเป็นจานวนเงนิ เทา่ ๆ กนั ทุกเดอื น

ตอนที่ 2 ให้นักเรยี นเลอื กคาตอบท่ีถกู ต้องท่สี ดุ เพียงคาตอบเดยี ว

6. ข้นั ตอนสุดทา้ ยของการวางแผนงบประมาณคือข้อใด
ก. กาหนดเปา้ หมายส่วนตวั และเป้าหมายทางการเงิน
ข. เปรยี บเทยี บงบประมาณท่ีต้งั ไวก้ ับค่าใชจ้ ่ายจรงิ
ค. ประเมนิ ความก้าวหน้าทางการเงินของตนเอง
ง. ควบคมุ และบริหารการใช้จ่าย

7. ตวั อย่างของเป้าหมายระยะยาวได้แก่
ก. ทอ่ งเท่ยี วประจาปี
ข. ออมเงินเพื่อการเกษียณอายุ
ค. ซอ้ื รถมือสอง
ง. เรยี นให้จบปรญิ ญาตรีภายใน 6 เดือนข้างหน้า

ใชค้ าตอบต่อไปนี้ตอบคาถามขอ้ 8-10
ก. รายจา่ ยคงที่ ข. รายจ่ายผนั แปร

8. คา่ เสื้อผ้า
9. ค่าเชา่ บ้าน
10. ค่าน้าค่าไฟ

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชพี (งานธุรกจิ ) ระดับชนั้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 34

หน้า

ตอนท่ี 3 ให้นักเรียนทางบประมาณของตนเองเดือน มถิ ุนายนหรือธนั วาคม 2565

ตารางจดั ทางบประมาณส่วนตวั
เดือน......................................พ.ศ..................
ของ.................................................................................

รายการ งบประมาณ รบั -จา่ ยจรงิ ขาดหรอื เกนิ
(บาท) (บาท) (บาท)
รายรบั
รายรบั จากผู้ปกครอง
รายได้อืน่ (ถา้ ม)ี .......................................

เงินออม (หักจากรายได้)
เงนิ ท่มี ไี วใ้ ช้จ่าย
ค่าใชจ้ ่าย
…….…………………………………………………..
…………………………………………………………
…….…………………………………………………..
…….…………………………………………………..
…….…………………………………………………..
…….…………………………………………………..
อ่ืน ๆ
รวมคา่ ใช้จ่ายทั้งส้ิน
สรปุ จ่ายขาด/เกนิ

สรุป 1. ใช้จ่ายจรงิ ตา่ งจากงบประมาณ ....................... บาท
2.คา่ ใช้จ่ายทจ่ี า่ ยมากกวา่ งบประมาณ คอื
ค่า.................................................... ....................... บาท
คา่ .................................................... ....................... บาท
3.ค่าใช้จา่ ยทจี่ ่ายตา่ กว่างบประมาณ คอื
ค่า.................................................... ....................... บาท
คา่ .................................................... ....................... บาท
4.เหลอื เงนิ ออมท้ังสน้ิ ....................... บาท

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธรุ กจิ ) ระดับช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 3 โรงเรยี นหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 35

หนา้

การทาบญั ชี

1. ความหมายของการบญั ชี

สมาคมนักบัญชแี ละผู้สอบบัญชีรบั อนญุ าตแหง่ ประเทศไทยไดใ้ ห้คาจากดั ความของคาวา่ การ
บญั ชีไวด้ ังนี้

การบัญชี (Accounting) เป็นศลิ ปะการรวบรวมบนั ทึก จาแนก และทาสรุปข้อมลู เก่ยี วกบั
เหตุการณข์ องเศรษฐกิจในรูปของตัวเงนิ ผลงานข้ันสุดท้ายของการบญั ชคี ือการใหข้ ้อมลู ทางด้านการเงนิ
ซ่งึ มีประโยชนแ์ ก่บุคคลหลายฝา่ ยและผ้ทู ่ีสนใจในกจิ กรรมของกจิ การ

จากคาจากัดความนี้ สามารถอธิบายความหมายของคาวา่ การบัญชีไดด้ ังน้ี
1. การจดบนั ทึกรายการ (Recording) หมายถงึ การนารายการค้าตา่ ง ๆ ท่เี กิดขึ้น โดย
จดั ลาดับกอ่ นหลงั การบนั ทึกรายการจัดทาโดยใช้ปากกาบนั ทึกรายการในสมุดบัญชตี ามปกติ แต่ใน
ปัจจุบัน กจิ การขนาดใหญต่ ้องการความรวดเร็วในการบนั ทกึ รายการ ดังนั้นจึงบันทึกรายการโดยใช้
เครอื่ งคอมพวิ เตอร์
2. นกั บัญชีใชเ้ งินตรา เป็นหน่วยในการบนั ทึกรายการทางการบญั ชี ซึ่งถอื วา่ เงินตราแต่ละ
หน่วยมีค่าคงที่ โดยจะไม่มีการปรบั ปรุงจานวนเงนิ ท่บี นั ทึกไว้ แมค้ ่าของเงินจะเปลีย่ นไป
3. การสรุปผล หมายถึง การจดั หมวดหมทู่ างการบัญชีทเ่ี กิดขน้ึ จากการบนั ทึกรายการใน
สมุหบ์ ัญชีแล้ว โดยแยกเป็นประเภทสินทรพั ย์ หน้ีสนิ ทุน รายได้ รายจ่าย เมื่อส้ินระยะเวลาหน่ึง ก็
จะสรุปผลออกมาทางรูปแบบงบการเงินคืองบกาไรขาดทุนและ งบดลุ
4. การวเิ คราะหง์ บการเงิน หมายถงึ การนาขอ้ มลู ทางการบญั ชีทเ่ี กิดข้ึนมาวิเคราะหใ์ ห้ผูท้ ่ี
สนใจคอื ฝ่ายบริหารทราบ แลว้ นามาเปรียบเทยี บผลการดาเนนิ งานในงวดบัญชีตา่ ง ๆ

2. ประวัตขิ องการบญั ชี

การจดบนั ทึกทางการบัญชี เกิดข้นึ ในสมัยบาบโิ ลเนียนและอยี ปิ ต์ หรอื เมื่อประมาณ 5,000 ปี
มาแลว้ โดยคน้ พบหลักฐานการจดบันทึกข้อมูลบนแผน่ ดนิ เหนียว ในชว่ งแรกเป็นการจดบันทึกข้อมูลเป็น
ปริมาณ ต่อมาการดารงชวี ิตของมนุษยเ์ ปลี่ยนแปลงไป มีการนาเงนิ ตรามาใช้แทนการแลกเปลีย่ น มีการ
คิดค้นตัวเลขอารบิกแทนเลขโรมัน มกี ารลงทนุ ดาเนินธรุ กิจเพอื่ หวงั ผลกาไร การบญั ชีจงึ มีการพัฒนาตาม
ความจาเปน็ และเหมาะสมกบั สภาพเศรษฐกจิ และสงั คมทเ่ี ปล่ียนแปลงไป

ในปี ค.ศ.1494 ลูกา ปาซโิ อลิ (Luca Pacioli) ชาวอิตาเลียน ไดเ้ ขียนหนังสอื เชิงคณิตศาสตร์
เล่มหน่งึ ชอื่ “Summa de Arithmetica Geometrica Propertioni et Proportionalita” สว่ นหงึ่
ได้กล่าวถึงหลักการบญั ชีคู่ โดยกาหนดศัพท์ คาว่า “Debito” หมายถึง “เปน็ หน้ี” และ “Credito”
หมายถึง “เชอื่ ถอื ” อนั เป็นพ้ืนฐานท่มี าของคาว่า “Debit” และ “Credit” ตามหลักการบญั ชีคู่ ซ่ึงเป็นที่
ยอมรบั และถือปฏิบัตมิ าจนถึงปัจจุบนั น้ี ลูกา ปาซโิ อลิ ได้รบั การยกย่องว่าเป็นบิดาแหง่ การบญั ชี ท่าน
สาเร็จการศึกษาระดับปรญิ ญาเอก และเป็นอาจารยส์ อนในมหาวิทยาลัยประเทศอิตาลี

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกจิ ) ระดบั ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 36

หน้า

สาหรบั ประเทศไทย การบัญชีเร่มิ ตน้ เม่ือมีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง (24 มิถุนายน 2475)
ซึ่งสง่ ผลกระทบตอ่ สภาพเศรษฐกจิ โดยสว่ นรวม อนั นาไปสกู่ ารออกประมวลรษั ฎากรจดั เกบ็ ภาษเี งนิ ได้
บคุ คลธรรมดาและนติ ิบคุ คล การกาหนดให้ผปู้ ระกอบธรุ กจิ ตอ้ งจัดทาบัญชี ตามพระราชบัญญตั กิ าร
บญั ชี พ.ศ.2482 โดยผู้ท่เี ผยแพรค่ วามรูท้ างการบัญชใี นระยะแรก คือ พระยาไชยยศสมบัติ (เสริม
กฤษณามระ) และหลวงดาริ อิศรานวุ รรค (ม.ล.ดาริ อศิ รางกรู ณ อยธุ ยา) ได้จัดทาหลกั สตู รการสอน
วชิ าการบัญชเี พื่อเผยแพร่ ทาให้คนไทยมคี วามรู้ทางดา้ นการบัญชี ทา่ นท้งั สองจบการศึกษาทางด้านการ
บญั ชีจากประเทศอังกฤษ และกลับมารบั ราชการที่สานกั งานตรวจเงินแผน่ ดนิ

3. วัตถปุ ระสงคข์ องการจัดทาบัญชี

การประกอบธุรกจิ ทุกประเภท ตอ้ งการมีผลการดาเนินงานใหไ้ ด้กาไรสทุ ธสิ ูงสุด และมีฐานะ
การเงนิ ท่มี ่นั คง ซง่ึ ถอื วา่ เปน็ เครอ่ื งมือทบ่ี อกถงึ ผลการดาเนินงานและฐานะการเงินของกิจการ
วตั ถปุ ระสงค์ของการจดั ทาบัญชีมีดงั น้ี

1. เพื่อจดบันทึกรายการคา้ ตา่ ง ๆ ทีเ่ กดิ ข้ึนของกิจการโดยเรยี งลาดบั เหตุการณ์
กอ่ นหลงั

2. สรปุ ผลการดาเนินงานตามระยะเวลาท่ีกาหนด
3. ใช้เปน็ หลักฐานในการอา้ งอิง
4. เพื่อให้ทราบฐานะทางการเงนิ ของกิจการ
5. เปน็ เครอ่ื งมอื ในการควบคุมและตรวจสอบ
6. เปน็ เครอ่ื งมอื ในการวางแผนการดาเนินธุรกิจในอนาคต
7. ใช้เป็นรายงานตอ่ หนว่ ยงานของรฐั บาลและบุคคลภายนอก

4. ประโยชน์ของการบญั ชกี ารบญั ชี

ธุรกิจทกุ ประเภทมคี วามจาเป็นต้องมรี ะบบบัญชี ควบคุมตรวจสอบฐานะทางการเงินของ
องค์การอยเู่ ป็นประจา เพื่อใหม้ น่ั ใจไดว้ า่ ฐานะทางการเงินมั่นคง กจิ การมกี าไร และสามารถวาง
แผนการดาเนนิ งานของหน่วยงานได้อยา่ งรดั กุมยงิ่ ข้ึน ซ่ึงมีความสาคัญดงั ต่อไปนี้

1. การจดบนั ทกึ ลาดบั รายการสินค้า ตลอดจนการจาแนกชนิดและประเภทของสนิ ค้าท่ีธุรกิจ
นน้ั ควรกระทาอยู่ เอกสารการจดบันทึกท่ีได้ทาไว้จะเป็นปัจจยั ใชอ้ ้างอิงในโอกาสตอ่ ไป

2. การบญั ชีจะเป็นเสมอื นสถิติ ที่มีประโยชน์ในการบริหารงาน ใช้ในการควบคุมส่วนตา่ ง ๆ ท่ี
เปน็ ผลเสียของหน่วยงาน ตลอดจนกิจการคา้ ให้สามารถปฏบิ ตั ไิ ปได้โดยบังเกดิ ผลดแี ละมปี ระสิทธิภาพ

3. การบัญชสี ามารถจดบันทึกรายการทรัพยส์ ินทั้งหมด เข้าไว้เปน็ หมวดหมู่ สามารถ
ควบคมุ ดแู ลรกั ษาไว้ได้โดยตลอด ทาให้สามารถติดตามผลการใช้งาน ประโยชนท์ ไ่ี ด้รับอย่างมคี ุณคา่

4. รายละเอียดทจี่ ดบนั ทึกและปรากฏอยู่ในบัญชี จะสามารถนามาใช้ ประกอบการคานวณหา
ผลกาไรหรอื ขาดทนุ ของกจิ การค้าในชว่ งระยะเวลาหน่ึง ๆ ได้ และจากการทีส่ ามารถทราบผลกาไรและ
ขาดทนุ น้ี กจ็ ะเปน็ เคร่ืองชใี้ หเ้ หน็ ผลการดาเนนิ งาน ว่าควรจะตัดสนิ ใจอย่างไรต่อไปในอนาคต

5. การทาบัญชีหากได้ปฏิบตั ิอย่างถูกต้อง สมบูรณแ์ บบ จะชว่ ยปอ้ งกันการผิดพลาดต่าง ๆ ใน
การทางาน อกี ทั้งสามารถสารวจตรวจสอบไดว้ ่า มีอะไรหลงลืม หรือค้างจา่ ย หรือจา่ ยเกินไปอยา่ ง
ผดิ พลาด อนั ก่อให้เกิดผลเสียตอ่ การประกอบธรุ กจิ ทเี่ ป็นอยู่

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชพี (งานธุรกจิ ) ระดับชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 3 โรงเรียนหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 37

หนา้

6. การทาบญั ชีจะเป็นเคร่ืองมือแสดงใหท้ ราบถึงฐานะทางการเงนิ ของหน่วยงาน กิจการค้าใน
ทุกขณะเวลา อีกท้งั สามารถจะตรวจสอบเพื่อทราบความเจริญหรอื ความเสื่อมของกิจการนน้ั ๆ เกีย่ วกับ
สนิ ทรัพยแ์ ละหนี้สนิ ต่าง ๆ ท่ีมอี ยู่วา่ เป็นประเภทใด และมีจานวนเทา่ ใด เปน็ ตน้

7. ใช้งบการเงนิ เปน็ หลกั การขายของสนิ เช่อื จากสถาบนั การเงิน หรือการออกห้นุ เพิ่มหรือการ
ออกหุ้นก้เู พ่ือหาทุน เพิ่มขยายงานของกจิ การ

8. ใช้เปน็ หลกั ฐานสาคญั ในการคานวณภาษีไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งตามความเป็นจรงิ

5. คณุ สมบตั ิของผจู้ ัดทาบญั ชตี ามพระราชบญั ญัติการบัญชี พ.ศ.2543

ในสมัยกอ่ น ผูจ้ ัดทาบญั ชขี องกิจการบางแหง่ อาจจะไม่มีความรทู้ างการบัญชี แตอ่ าศยั
ประสบการณ์ในการทางานมานานทาให้จัดทาบัญชไี ด้ แต่วิธีการจดั ทาน้ันอาจจไุ ม่ถกู ต้องตามหลกั การ
บญั ชีทีย่ อมรับโดยทั่วไป และตามข้อกาหนดของกรมทะเบียนการค้าและกรมสรรพากร ผลกระทบท่ี
ตามมาคือ กิจการจะแสดงงบการเงินท่ีไมถ่ ูกต้อง และมกี ารหลีกเลยี่ งภาษีเงินได้ นอกจากนี้ความผดิ ของ
ผู้จดั ทาบญั ชียังไมช่ ดั เจน ทาให้ผ้เู ปน็ เจ้าของกจิ การและผ้จู ัดทาบัญชไี มร่ ะมดั ระวังเทา่ ที่ควร

ในปี 2543 กรมทะเบียนการคา้ กระทรวงพาณิชย์ จึงได้ออกพระราชบญั ญัติการบญั ชี ซง่ึ มี
รายละเอยี ดเกย่ี วกบั ผทู้ าบัญชี คณุ สมบตั ิ และเง่ือนไขของผทู้ าบญั ชี และการแจง้ การเป็นผทู้ าบญั ชี ซง่ึ มี
รายละเอียดตามเอกสาร กธ.2 ของสานักกากับดแู ลธุรกจิ กรมทะเบยี นการคา้ กระทรวงพาณิชย์ ดงั นี้

ผู้ทาบญั ชี คอื ผู้รับผิดชอบในการทาบัญชขี องผู้มีหนา้ ท่จี ดั ทาบญั ชี ไม่ว่าจะกระทาในฐานะ
ลกู จ้างของผมู้ หี น้าที่จดั ทาบญั ชีหรอื ไม่ก็ตาม ได้แก่บุคคลต่อไปน้ี

1. กรณีเปน็ พนักงานของผ้มู หี น้าที่จัดทาบัญชี ได้แก่
- ผู้อานวยการฝา่ ยบญั ชี สมหุ ์บัญชี หวั หนา้ แผนกบญั ชหี รือผู้ดารง

ตาแหน่งที่เรยี กช่ืออย่างอ่นื ท่ีมหี น้าทีร่ บั ผดิ ชอบเชน่ เดยี วกับผดู้ ารงตาแหน่งดงั กลา่ ว
2. กรณีเปน็ สานกั งานบรกิ ารรับทาบญั ชี คอื
- สานักงานมิได้จดั ต้งั ในรูปคณะบุคคล คือ หัวหนา้ สานักงาน
- สานักงานจัดตัง้ ในรปู คณะบุคคล คือ ผูเ้ ปน็ ห้นุ สว่ น ซึง่ รบั ผดิ ชอบในการใหบ้ ริการ
รับทาบัญชี
- สานักงานจัดตั้งในรปู นิติบุคคล คอื กรรมการหรือผู้เป็นหนุ้ ส่วนซึง่ รบั ผดิ ชอบในการ
ใหบ้ รกิ ารรับทาบัญชี
3. กรณเี ปน็ ผู้รบั จ้างทาบญั ชอี ิสระคือผ้ปู ระกอบวชิ าชีพ
4. ผู้ช่วยผู้ทาบัญชี (ในกรณีที่ “ผ้ทู าบัญชี” รับทาบัญชเี กนิ กว่า 100 ราย

ตามประกาศกรมทะเบียนการค้า เร่ืองกาหนดคุณสมบตั ิและเงอื่ นไขของการเปน็ ผู้ทาบัญชี พ.ศ.2543
ขอ้ 7(3) )

คณุ สมบัตแิ ละเง่ือนไขของผทู้ าบัญชี (มาตรา 7(6) )
1. มีภูมิลาเนาหรือถ่นิ ทอี่ ยู่ในราชอาณาจักร
2. มีความรู้ภาษาไทยเพียงพอทีจ่ ะทาหน้าท่ีเป็นผู้ทาบัญชไี ด้
3. ไม่เคยต้องโทษจาคุกในความผดิ ตามกฎหมายบัญชี กฎหมายผ้สู อบบัญชี
เว้นแต่พ้นโทษมาแลว้ ไม่น้อยกว่า 3 ปี

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชีพ (งานธุรกจิ ) ระดบั ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 38

หน้า

คุณวุฒกิ ารศกึ ษา
ตามขนาดธรุ กิจที่กาหนดแตล่ ะกลมุ่
1. ปริญญาตรีทางการบญั ชีหรือเทียบเทา่ ทาบัญชไี ดท้ ุกธุรกจิ
2. ประกาศนียบตั รวิชาชพี ชั้นสงู (การบัญช)ี หรอื อนุปริญญา (บัญช)ี สาหรบั บริษทั จากดั และ
ห้างหนุ้ ส่วนจดทะเบยี นที่มี

- ทุนไม่เกนิ 5 ลา้ นบาท
- รายได้รวมไมเ่ กิน 30 ล้านบาท
- สินทรพั ยร์ วมไม่เกิน 30 ลา้ นบาท
เงอ่ื นไข
1. แจง้ รายละเอยี ดตามแบบ ส.บช.5 และส.บช.5-1 ภายใน 60 วัน นบั จาก
- วนั ทีป่ ระกาศมีผลบังคับใช้ (10 สงิ หาคม 2544) กรณีทาบัญชอี ยแู่ ล้ว
- วนั เรมิ่ ทาบญั ชี
- วนั ท่มี กี ารเปลี่ยนแปลงเก่ยี วกับผทู้ าบญั ชี
2. ผ้ทู ไ่ี ม่มีวุฒกิ ารศกึ ษาทางบญั ชี กรณีทาบัญชีอยู่แลว้ ที่เข้ารับการอบรมและสอบผ่านตาม
หลักสูตรท่ีกาหนด จะตอ้ งเข้าอบรมความรู้เก่ียวกับบัญชตี ามทกี่ าหนดทุก 3 ปี
3. ตอ้ งรับทาบัญชีไม่เกนิ 100 ราย หากเกินจะต้องมีผชู้ ว่ ยท่ีมีคุณวุฒิเพ่มิ อีก 1 คน ทุก 100 ราย
ท่ีเพ่มิ (เศษของ 100 ถ้าเกิน 50 ให้นบั เปน็ 100) ตามประกาศกรมทะเบียนการคา้ เรอื่ งกาหนด
คุณสมบตั แิ ละเงื่อนไขของการเปน็ ผูท้ าบัญชี พ.ศ.2543 ขอ้ 7 (3) หมายเหตุ สาหรับบุคคลธรรม หาก
เจ้าของกิจการจดั ทาบญั ชเี องไมก่ าหนดคณุ วุฒกิ ารศกึ ษา แตถ่ า้ จ้างบุคคลอื่นจัดทาบัญชีใหผ้ ้ทู าบญั ชีต้อง
มีวฒุ ิการศกึ ษาตามท่กี าหนด
หนา้ ท่ขี องผ้ทู าบัญชี
1. จัดทาบญั ชีเพื่อใหแ้ สดงผลการดาเนินงาน ฐานะการเงิน หรอื การเปลีย่ นแปลงฐานะการเงิน
ของ “ผูม้ หี น้าท่ีจัดทาบญั ชี” ทีเ่ ปน็ อย่ตู ามความเปน็ จรงิ และตามมาตรฐานการบัญชี โดยมเี อกสารทตี่ อ้ ง
ใช้ประกอบการลงบัญชใี หถ้ ูกตอ้ งครบถ้วน (มาตรา 20)
2. การลงรายการเปน็ ภาษาไทย หากลงรายการเปน็ ภาษาต่างประเทศใหม้ ีภาษาไทยกากับ
หรือลงรายการเปน็ รหัสบญั ชีใหม้ คี มู่ ือคาแปลรหัสบญั ชที ีเ่ ป็นภาษาไทยไว้ มาตรา 21 (1)
3. เขียนด้วยหมกึ ดีดพิมพ์ หรอื ตีพิมพ์ หรอื ทาดว้ ยวธิ อี ่นื ใดทไี่ ด้ผลในทานองเดียวกัน ตามมาตรา
21 (2)
การแจ้งการเปน็ ผู้ทาบญั ชี
ตง้ั แต่วันท่ี 10 สิงหาคม 2544 เป็นต้นไป ผทู้ าบัญชีท่มี ีคณุ สมบัติตามมาตรา 7 (6) แหง่ พ.ร.บ.
การบัญชี พ.ศ.2543 ตอ้ งดาเนินการดังน้ี
ไปแจง้ ทสี่ านักกากับดแู ลธุรกิจ หรอื สานักงานทะเบยี นการค้าจังหวัด ตามภมู ิลาเนาของผ้แู จ้ง
พรอ้ มหลักฐานภายใน 60 วัน นบั แต่
- 10 สิงหาคม 2544 (กรณีทาบัญชอี ยแู่ ล้ว)
- วนั เร่มิ ทาบัญชี
- วนั ท่มี ีการเปล่ยี นแปลง

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กจิ ) ระดบั ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 39

หนา้

6. การบันทกึ รายการในบัญชี

การซ้อื ขายสินคา้ และบรกิ ารของธุรกจิ กบั บุคคลภายนอก ก่อใหเ้ กิดมีรายการเปลีย่ นแปลง

เกีย่ วกบั สนิ ทรพั ย์ หนีส้ ิน และทนุ เมื่อมีรายการคา้ เกิดข้ึน จะมีผลทาให้สินทรัพย์ หนี้สิน และทนุ ของ

กิจการเปลยี่ นแปลงไป สินทรัพยท์ ั้งส้ินของธรุ กจิ ต้องเท่ากับยอดรวมของหนส้ี นิ และทุน ตามสมการบัญชี

ท่ีว่า

สนิ ทรพั ย์ = หนส้ี นิ + ทนุ

หลักการบนั ทึกบญั ชีซึ่งเปน็ ที่ยอมรับและใชบ้ ันทึกรายการกันแพรห่ ลายที่สดุ ในทุกประเทศ คือ

หลักการบัญชคี ู่ ความหมายของหลักการบญั ชคี ู่ คือ เมื่อมีรายการทางการค้าเกดิ ขน้ึ ทุกรายการจะตอ้ ง

นามาบนั ทึกไว้ในบัญชสี องด้าน คือ ด้านเดบิต และทางดา้ นเครดิต ดว้ ยจานวนเงนิ ที่เทา่ กันสองด้าน แต่

จานวนบญั ชีทีล่ งนั้นไม่ต้องเท่ากัน กลา่ วคอื อาจบนั ทึกทางดา้ นเดบิตเพยี งบัญชีเดยี ว แต่บนั ทกึ ทางด้าน

เครดติ สองหรือสามบญั ชกี ็ได้

7. การทาบัญชรี ายรบั -รายจ่าย

การทาบัญชรี ายรบั -รายจา่ ย เปน็ การบันทกึ การรบั -จา่ ยเงนิ ของเราเองในแตล่ ะวนั แต่ทุกเดือนก่อนท่ี
เราจะบันทึกรายรบั รายจา่ ย ให้ทางบประมาณกอ่ นทกุ ครั้ง เพอื่ เป็นการวางแผนการเงนิ ท่ีไดร้ ับหลังจาก
หกั เงินออมแลว้ ให้เพยี งพอกบั ค่าใช้จ่ายท่ีจะเกดิ ข้นึ ในแต่ละเดือน

วิธกี ารบันทกึ บญั ชีรายรับ - รายจ่าย

รายรบั คือ สิ่งที่บ่งบอกถงึ ความสามารถในการหาเงินของเราวา่ มาจากทางใดบ้าง ได้แก่
o รายรับหลกั ๆ เช่น เงนิ เดือน คา่ แรงที่ได้รบั ในแตล่ ะเดือน
o รายรบั อน่ื ๆ หรือ รายรับเสริม เชน่ รายรบั จากอาชพี เสริมตา่ งๆ หรอื ผลตอบแทนจากการ
ลงทนุ

รายจ่าย คือ สง่ิ ที่บง่ บอกถงึ การใชจ้ า่ ยของตวั เรา วา่ ได้ใช้เงินไปอย่างไรบา้ ง โดยจะแบง่ ออกเป็น รายจา่ ย
คงท่ี และ รายจา่ ยผนั แปร

o รายจ่ายคงที่ คือ รายจ่ายท่ีเกดิ ขึ้นแนน่ อนและสมา่ เสมอในทุกๆเดือน เช่น คา่ เช่าหอพัก ค่า
เดนิ ทาง ค่าอาหาร (ตามความจาเป็น) ค่าใชจ้ ่ายในการดแู ลครอบครัว เปน็ ต้น

o รายจ่ายผันแปร คือ รายจ่ายท่มี กี ารเปลีย่ นแปลงข้นึ ลง ไมเ่ ทา่ กันในแตล่ ะเดือน เชน่ คา่ งาน
เลี้ยงสังสรรค์ คา่ รกั ษาพยาบาล คา่ ทอ่ งเท่ียว สนั ทนาการต่างๆ เป็นตน้

ตวั อยา่ งการบันทกึ บัญชี

สมมตวิ า่ เราได้รบั รายรบั (เงินเดือน) มาจานวน 10,000 บาท มีขัน้ ตอนการทาดังน้ี

1. เรมิ่ ตน้ ออมเงินก่อน 10% ของรายรบั ทนั ที 1,000 บาท
2. นาเงนิ สว่ นที่เหลอื 9,000 บาท มาลงบันทึกในบัญชี เป็น รายรับ
3.เมื่อมีรายการใชจ้ า่ ยตา่ งๆก็นามาจดบนั ทึกไวเ้ ปน็ รายจ่าย อย่างต่อเนื่องสม่าเสมอ เช่น

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กิจ) ระดับชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 3 โรงเรียนหาดใหญ่วทิ ยาลยั 40

หนา้

- คา่ อาหาร 2,500 บาท
- ค่าใชจ้ ่ายส่วนตัว 2,000 บาท
- คา่ เดินทาง 1,000 บาท
- ค่าการศึกษา 1,000 บาท
- คา่ นันทนาการ 1,000 บาท

4. ตรวจสอบดสู รปุ ยอดรายการทกุ ส้ินเดอื น

ตัวอยา่ งบนั ทึกรายรบั -รายจ่าย

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กจิ ) ระดับชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3 โรงเรียนหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 41

หน้า

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กจิ ) ระดับชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3 โรงเรียนหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 42

หน้า

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กจิ ) ระดับชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3 โรงเรียนหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 43

หน้า

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กจิ ) ระดับชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3 โรงเรียนหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 44

หน้า

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชพี (งานธรุ กจิ ) ระดับชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3 โรงเรียนหาดใหญว่ ทิ ยาลยั 45

หน้า

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า ง23101 การงานอาชีพ (งานธรุ กิจ) ระดบั ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 3 โรงเรยี นหาดใหญ่วทิ ยาลยั 46

หนา้

ประโยชน์จากการทาบัญชีรายรับ – รายจ่าย

การทาบญั ชรี ายรับ-รายจ่าย มปี ระโยชนก์ บั คนทุกวยั ตั้งแต่เปน็ เดก็ เล็กจนถึงเปน็ ผใู้ หญท่ ่ีมี
ครอบครวั แลว้ คือ

1. ทาให้เรามีเงินออมทีแ่ นน่ อน เพราะเราได้ปลกู ฝังนิสยั ออมก่อนใช้ มีการออมเงินทุกครัง้ ท่ีมี
รายรับอย่างน้อย 10%

2. ทาให้เรารกู้ ารใชจ้ ่ายเงินของเราในแตล่ ะเดอื น ชว่ ยใหส้ ามารถตัดรายจ่ายท่ไี มจ่ าเป็นออกไป
หรอื ถา้ ค่าใช้จา่ ยที่ไม่จาเปน็ รายการไหนไมเ่ พียงพอ ก็สามารถทีจ่ ะปรบั เพิ่มลดงบประมาณได้ ทาใหม้ ีเงนิ
เหลอื เก็บมากขน้ึ เชน่ คา่ กาแฟ คา่ ชอปปิ้งของที่ไมจ่ าเปน็

3. ทาใหร้ จู้ กั คดิ ให้รอบคอบกอ่ นจะใช้จา่ ย รูว้ า่ ค่าใชจ้ ่ายไหนเหมาะสมหรือไมเ่ หมาะสม เพราะ
ถ้าเราร้จู กั ตัวเอง และมองเห็นพฤติกรรมการใชจ้ ่ายของตนเองแล้ว การละเลิกกจิ กรรมท่ีสร้างความ
ฟ่มุ เฟือยท้งั ปวง จะเปน็ จุดเร่ิมตน้ ของการออมที่เพิม่ ขน้ึ