ทักษะการพัฒนาอาชีพ อช21002 ม.ต้น

93
ไมมีรายไดจากงานท่ีทําจะคุมกับสุขภาพรางกายของเราหรือไม ดังน้ันการพิจารณาคาจางแรงงานจึงตอง
พจิ ารณาใหรอบดาน

(2) สถานประกอบการหลายแหง ตอ งการผูทม่ี ีความรู ความสามารถเฉพาะในแตละ
สาขา ตอ งพจิ ารณาวามีความรูความถนัดตรงกบั งานนั้นหรือไม

(3) ความกาวหนาในอาชีพ ควรพิจารณาวาถาเขาไปทํางานรับจางในสถาน
ประกอบการแลว จะมีโอกาสกา วหนาไดอ ยางไร บางสถานประกอบการสนบั สนุนใหบคุ ลากร มีความกาวหนา
โดยการใหม ีการฝก อบรมเพิม่ เตมิ ความรูสงไปศกึ ษาดูงานแตบางสถานประกอบการไมม ีการพัฒนาบุคลากรหรอื
สถานประกอบการบางแหง จายคาแรงงานตามจาํ นวนชน้ิ งานทที่ าํ ได ไมม ีการพัฒนาความรูแตอยางใด

กจิ กรรมที่ 1
วเิ คราะหขอมูลเพอ่ื การจดั ทาํ โครงการพฒั นาอาชพี
ใหผ ูเ รยี นวเิ คราะหขอมูลแลว บันทึกขอมูลตามความเปน จรงิ ตามหวั ขอ ตอไปน้ี

1. อาชีพที่ประกอบการ………………………………………………………………………….
2. ประเภทของอาชีพ ประกอบการเอง
รับจาง

ขอ มลู วเิ คราะหอาชีพประกอบการเอง ขอมูลวเิ คราะหอ าชีพรับจา ง
ประเด็น ขอมูลสภาพจริง ประเด็น ขอมลู สภาพจรงิ

1.ทุน 1. คา จา งแรงงาน
2.แรงงาน 2. ความรกู ับงานอาชีพ
3. ตลาด ทีท่ าํ
4. การจัดการ 3. ความกา วหนา ใน
5. ความถนัด อาชพี
6. ความสอดคลอง
กบั ชมุ ชน

94

เรอื่ งที่ 2 ขนั้ ตอนการเขยี นโครงการพัฒนาอาชีพ
ขอมลู ท่ตี อ งใชใ นการเขียนโครงการพฒั นาอาชีพ
1. ขอมูลที่นํามาใชกําหนดโครงการพัฒนาอาชีพ จะคลายกับการจัดทําแผนแตจะมีรายละเอียด

ของแตละกิจกรรมมากกวา ขอ มูลทจี่ าํ เปนเหลาน้ี ไดแ ก
1. ความตองการของตลาด กอนที่จะเลือกการประกอบอาชีพใด ๆ จะตองมีการสํารวจ

สภาพและความตอ งการของชุมชนท่ีจะใชเปนแหลงประกอบอาชีพ เชน จํานวนประชากรในชุมชน มีเด็ก
ผูใหญ ผูหญิง คนสูงอายุประกอบอาชีพอะไร มีฐานะอยางไร มีรายไดโดยเฉลี่ย สภาพความเปนอยู
ความนยิ มสนิ คาหรอื บรกิ ารในลกั ษณะใด ซงึ่ สินคา หรอื บริการที่ตัดสนิ ใจจะผลติ นนั้ มผี ดู าํ เนินการอยูหรอื ไม
หรอื มีอยูแลว ไมเพยี งพอหรอื ไมม ีคุณภาพ สวนของเราน้ันจะพัฒนาใหแตกตางจากสินคาของผูอ่ืนอยางไร
การสํารวจความตองการนี้อาจมีวิธีการสอบถาม การสังเกต สถิติจากหนวยงานของภาครัฐและเอกชน
เพ่อื ทราบปรมิ าณความตอ งการของตลาดวา ผลิตสินคาไปแลว คมุ ทุนหรือไม

2. ความพรอมในการประกอบอาชีพ เมื่อตัดสินใจเลือกอาชีพแลว จะตองพิจารณา
ความพรอมดานตา ง ๆ ของอาชพี นัน้ ๆ วามีมากนอ ยพียงใด ไดแก

2.1 ความรูค วามสามารถเกย่ี วกับอาชีพ โดยพิจารณาวาจะตอ งใชค วามรคู วามสามารถ
ดา นใดบาง ผปู ระกอบการมพี ืน้ ความรูมากนอยเพียงใด ความรูที่ยังขาดอยูจะสามารถศึกษาความรูเพ่ิมเติม
ดวยวิธีใด

2.2 สถานที่ ท่ีจะใชประกอบการก็มีความสําคัญที่จะตองพิจารณา การประกอบ
อาชพี บางอยางขึน้ อยกู ับการใชสถานทด่ี วย เชน ใชเ น้ือท่มี ากสาํ หรบั การประกอบอาชีพเกษตร สถานท่ีตอง
อยูในแหลงชุมชนสําหรบั อาชพี คาขาย เปน ตน

2.3 เงินทุน ตองใชเงินทุนเทาใดสําหรับอาชีพที่ประกอบการ มีเงินทุนหรือยัง
หากยงั ไมมจี ะจดั หาอยา งไร ทใี่ ด

2.4 วัสดุอุปกรณ จะตองใชวัสดุอุปกรณอะไรบางและมีหรือยัง หากยังไมมี
มีวิธีการท่ีจดั หาไดอยา งไร แหลงซอ้ื อยทู ่ีใด

2.5 ผูรวมงาน ตอ งพจิ ารณาผรู วมงานวามคี วามจาํ เปนตอ งมีกค่ี น ใครบาง แตล ะคน
มีความรูค วามสามารถดา นใดบาง หรอื ควรมอบหมายงานดานใดใหร บั ผดิ ชอบ

2. ขอมูลเพือ่ เขียนโครงการพัฒนาอาชีพ
การใหไดขอมูลเพื่อการเขียนโครงการพัฒนาอาชีพ มีหลายวิธี ซึ่งผูเรียนอาจใชวิธีเดียว

หรอื หลายวธิ ปี ระกอบกันก็ได วิธีการเหลา น้ี ไดแก
1. จากเอกสาร หนังสือ ไดแก หนังสือทั่วไป หนังสือรายป หนังสืออางอิง หนังสือพิมพ

เอกสารรายงานตาง ๆ
2. จากสอื่ ทางไกลตาง ๆ เชน จากรายการโทรทัศน วิทยุ

95

3. จากหนวยงานตาง ๆ การดําเนนิ งานของหนว ยงานจะมขี อมลู ทีน่ า สนใจ เชน ราคาขายสง
ขายปลกี ในรอบป ปริมาณการผลิต ลักษณะของสินคาท่ีตลาดตองการ หนวยงานเหลานี้ เชน กรมสงเสริม
การเกษตร พาณิชยจงั หวัด กรมสง เสรมิ อตุ สาหกรรม

4. ผูรใู นชุมชน โดยการสอบถามผรู ูใ นชุมชน เชน ผนู ําในหมบู า น ครู อาจารย นักวิชาการ
5. จากการสาํ รวจ เราสามารถดําเนินการสํารวจภายในชุมชนดวนตนเอง เพ่ือใหไดขอมูล
ทีช่ ดั เจนและถกู ตอ ง เชน สาํ รวจราคาของสินคา เราอาจสอบถามจากผูขายไดโ ดยตรงหลาย ๆ คน
6. จากการสงั เกต อาจใชว ิธีการสังเกตก็ได เชน สังเกตวธิ ีการขายของผูประกอบการบางคน
ท่ที าํ ใหสนิ คา ขายดีกวา ผูอ่ืน
7. การสัมภาษณ ใชว ธิ ีน้ีเพ่อื ใหไดข อมูลท่มี รี ายละเอียด เชน วิธีและเทคนิคการทําขนมจีบ
เราอาจจะตองใชเวลาสัมภาษณนานกวาวิธีอ่ืน ๆ ซึ่งจะตองจดหัวขอไปลวงหนากอน เพื่อใหไดขอมูล
ทคี่ รบถว นสมบรู ณ
3. การเขยี นโครงการพัฒนาอาชพี
โครงการเปนการกําหนดรายละเอียดในส่ิงที่จะทําอยางมีความสัมพันธ เพ่ือใชในการควบคุม
การดาํ เนินงานอาชีพใหดําเนินไปอยา งเปน ระบบ
การเขยี นโครงการพฒั นาอาชพี มรี ายการทต่ี อ งจดั ทําขอ มูลและรายละเอียด ดงั นี้
1) ชือ่ โครงการ
ชื่อโครงการจะตองมีความชัดเจน เฉพาะเจาะจงเขาใจงา ยวาจะกระทาํ สง่ิ ใด เชน
โครงการเล้ียงไกเน้ือ โครงการปลกู กลว ยน้าํ วา
2) หลักการและเหตผุ ล
การเขียนหลักการและเหตุผล เปน การนําเสนอขอมูลที่แสดงใหเ หน็ ถึงเหตุผลและความจําเปน
หรือความสําคัญและที่มาของโครงการ โดยผูเขียนจะตองระบุถึงสภาพปญหา เหตุผลความจําเปน
พรอมจัดหาขอมูลมาสนับสนุนใหชัดเจน เชน สถิติขอมูลจากหนวยงานภาครัฐ สภาพปญหาของชุมชน
ท่ีผานการประชุมประชาคม หรือนโยบายภาครัฐจากสวนกลาง สวนทองถิ่นซ่ึงจะตองแสดงใหเห็น
ถงึ ความสอดคลอ งและช้ใี หเ หน็ ถงึ ขอ ดีของการดําเนนิ งานโครงการและขอ เสียหากไมมกี ารดําเนินงานโครงการ
3) วัตถุประสงค
วัตถุประสงคเปนขอความท่ีแสดงถึงความตองการหรือผลของการกระทําสิ่งหน่ึงสิ่งใด
ที่ชัดเจน สามารถปฏิบัติวัดและประเมินผลได โครงการหน่ึง อาจจะมีวัตถุประสงคเพียงขอเดียวหรือ
หลายขอ ก็ได
4) เปา หมาย
เปาหมาย เปนการกําหนดผลงานตามโครงการไวลวงหนาวา เมื่อดําเนินงานตามโครงการ
ไปแลว จะไดผ ลอะไร อยา งไร การกาํ หนดเปาหมาย จะมีการกําหนดใน 2 ลกั ษณะ คือ
(1) เปาหมายเชิงปริมาณ เปนการกําหนดผลงานในดานปริมาณวาจะไดงาน กี่ช้ิน กี่คน
ก่เี ลม กี่ชดุ กี่ตําบล กี่แหง ฯลฯ

96

(2) เปาหมายเชิงคุณภาพ เปนการกําหนดคุณภาพของผลงานที่ระบุไวในเชิงปริมาณ
วา งานท่ีไดจ ากโครงการน้นั ดอี ยา งไร มีคณุ คา อยางไร เกดิ ประโยชนอยางไร ฯลฯ

5) วิธีดาํ เนนิ การ
วิธีดําเนินการ เปนการเขียนข้ันตอนรายละเอียดภารกิจที่จะตองปฏิบัติ เพ่ือใหงานบรรลุ
ตามวัตถุประสงคข องโครงการ ดังน้นั ในการเขยี นวธิ ดี ําเนนิ งานจึงควรคาํ นึงถงึ ประเดน็ ตอไปนี้
(1) จําแนกเปนกิจกรรมยอยหลาย ๆ กิจกรรมเรียงตามลําดับ ตั้งแตเร่ิมตนการดําเนินงาน
จนกระท่ังเสร็จสิ้นโครงการใหช ัดเจน
(2) กิจกรรมแตละกจิ กรรมจะตองกาํ หนดระยะเวลา โดยกาํ หนดเปน ปฏิทนิ ปฏบิ ตั งิ าน

ตัวอยาง
ปฏิทินปฏบิ ัติโครงการปลูกกลวยนาํ้ วา 2 ไร

ที่ กิจกรรม ระยะเวลาปฏบิ ัตงิ านตงั้ แต 1 ม.ค. - 31 ธ.ค. 53 หมาย
ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. เหตุ

1 ศึกษาขอมูลตาง ๆ
เชน ดา นตลาด
แหลงขาย
ปจจยั การผลติ
เขียนโครงการ
2 จัดหาและรวบรวม
3 วั ส ดุ อุ ป ก ร ณ
เงินทุน สถานที่
แรงงาน ทักษะ
ตาง ๆ
4 เ ต รี ย ม แ ป ล ง
ปลูกกลวย
5 ปลูกกลว ย
6 ดูแลรักษาโดยให
ปุย ปองกันกําจัด
7 ศตั รูพชื
ตัดกลวยและจัด
จําหนา ย
8 ตกแตงกอกลว ย

97
เมื่อจัดทําปฏิทินปฏิบัติงานแลวจะตองตรวจสอบความพรอมของปจจัยการผลิต ความรู
ความสามารถของเจา ของ แรงงาน เงินทุน แหลง จําหนาย ทเ่ี ก่ียวของกบั การดําเนินงานอาชีพ เปนการเตรียม
ความพรอ มกอนการดาํ เนินงานโดยใชการตรวจสอบรายการตาง ๆ ดังตวั อยางตอ ไปน้ี

ที่ รายการ มี ไมมี จดั หาไดอยางไร
พอเพียง ขาด
1 รถแทรกเตอรสาํ หรบั เตรยี มดนิ
2 จอบ /
3 วัสดุ อปุ กรณ /
4 ปยุ
5 สารเคมีปราบศัตรูพืช /
6 หนอกลวย /
7 ทีด่ ิน
8 แรงงาน /
9 เงินลงทนุ /
10 แหลงจาํ หนา ย
/
ฯลฯ /
/

6) ระยะเวลาในการดําเนนิ งานโครงการ
การกําหนดระยะเวลาดําเนินกิจกรรมตามโครงการใหระบุการเร่ิมตนกิจกรรมจนกระท่ัง
สนิ้ สดุ เชน ตั้งแต 1 มกราคม 2553 ถงึ วนั ท่ี 31 ธันวาคม 2553
7) งบประมาณ
การกําหนดงบประมาณเปนการแสดงขอมูลในรูปของตัวเงิน หรือส่ิงของท่ีตีคาเปนเงิน
โดยจะตองแจกแจงใหชัดเจนวาจะใชเงินในรายการใดบาง เชน คาแรงงาน คาขนสง คาวัสดุอุปกรณ
ในแตละรายการจะกําหนดใชงบประมาณเทาไร ถาจะใหสมบูรณควรประมาณรายไดที่คาดวาจะไดรับไวดวย
เพื่อจะไดนําไปใชในการจัดการงานอาชีพ ใหมีความคลองตัวและใชในการปรับงบประมาณ คาใชจาย
เพอ่ื ใหเกดิ ความสมดลุ หรอื ผลกําไรในการดําเนนิ งานอาชพี ดังตัวอยา งตอไปนี้

98

ตวั อยา งการจัดทํางบประมาณคาใชจายโครงการปลกู กลว ยนาํ้ วา 2 ไร

งบประมาณที่ตองใช รายไดท ี่คาดวา จะไดรบั
ท่ี รายการ จํานวนเงนิ จาํ นวนเงนิ
1 คาแรงเตรียมแปลงปลูก 3 วนั (บาท) ท่ี รายการ (บาท)

วันละ 100 บาท 300 1 ตดั กลวยขาย 10,000 ลูก 1,000
2 คาหนอกลว ย 150 หนอ ๆ ละ (รอยละ 10 บาท)
750 2 ตดั กลวยขาย 20,000 ลกู
5 บาท (รอ ยละ 20 บาท) 4,000
3 คาแรงปลกู กลว ย 4 วนั ๆ ละ
400 3 ขายใบตอง 500
100 บาท
4 คา ปุย 3 กระสอบ ๆ ละ 300 4 ขายหนอ กลวย 100 หนอ ๆ ละ 500
5 บาท
100 บาท 500 5 ขายปลีกลว ย 300
5 คา สารเคมกี าํ จดั ศัตรพู ชื 1,000 รวม 4,250
6 คา แรงตดั กลว ย 10 วนั ๆ ละ
200
100 บาท 300
7 คาสกึ หรอของรถแทรกเตอร 200
8 คาเชา ทีด่ นิ 300
9 คาดอกเบี้ย 6,300
10 คา นํา้ มันรถ

รวม

8) เครอื ขา ย
เครือขา ย หมายถงึ หนว ยงานทั้งภาครัฐและเอกชน กลุมบุคคล ชุมชนและแหลงวิทยาการ
ทีม่ ีสวนรวมสงเสริม สนับสนุน ประสานงานและมีการจัดกิจกรรมเช่ือมโยงและเก้ือหนุนกัน ในการระบุ
เครือขายจึงตองกําหนดใหชัดเจนวา เครือขายมีหนวยงานหรือบุคคลใดบาง และมีสวนเกี่ยวของกับ
การดาํ เนนิ งานโครงการน้อี ยา งไร
9) การประเมินผลและรายงานผลโครงการพฒั นาอาชพี
การประเมินผลและรายงานผลโครงการพัฒนาอาชีพ เปนการระบุวาการดําเนินงาน
โครงการนี้กาํ หนดจะประเมินผลโครงการน้ีอยางไร ดวยวธิ กี ารใด การประเมินโครงงานนี้สามารถแบงเปน
3 ระยะ คือ
1. ประเมนิ ผลกอ นดําเนนิ โครงการ เปนการตรวจสอบความพรอมของปจ จยั ตา ง ๆ ท่ีตองใช
ไดแก เงินลงทุน วัสดุ อุปกรณ แรงงาน ตลาด ระบบการจัดการ ความถนัด ความสอดคลองของอาชีพ
กับชุมชน เพื่อไมใหเกิดความผดิ พลาดในระยะเรมิ่ ตน โครงงาน

99

2. ประเมนิ ผลระหวางดําเนินโครงการ เปนการประเมินระหวางการดําเนินงานเพ่ือทราบ
ความกาวหนา ของงาน แนวโนม ความสาํ เร็จของโครงการ และมปี ญ หาอปุ สรรคอะไรบางเพอื่ หาวิธแี กไ ข

3. ประเมินผลเม่ือสิ้นสุดโครงการ เปนการประเมินผลเพื่อหาขอสรุปเมื่อส้ินสุดโครงการ
แลววา ประสบผลสําเร็จตามวัตถุประสงคและเปาหมายหรือไม เพราะเหตุใด มีปญหาอุปสรรคอยางไร
และมวี ิธีแกไ ขอยางไร

วิธีการประเมินผลมีหลายวิธี อาจใชหลาย ๆ วิธีประกอบกันก็ได เชน แบบประเมิน
การอภิปราย โดยดําเนินการเม่ือโครงการสิ้นสุดลงตามระยะเวลาที่กําหนด จากน้ัน ประมวลขอมูล
การดําเนินงานสรุปเปน รายงานทุกครั้ง เพ่อื ใชเ ปน ขอ มลู ในการดาํ เนนิ งานครง้ั ตอไป หรอื รายงานใหเจาของ
กจิ การอาชพี ทราบ

10) ผูรบั ผดิ ชอบโครงงานพัฒนาอาชีพ
กําหนดระบุชื่อผูรับผิดชอบโครงการพัฒนาอาชีพ ในกรณีท่ีเปนโครงการที่มีผูรวมงาน
หลายคน ใหร ะบไุ วด วยวา มีกคี่ น ใครบา ง รับผิดชอบการดาํ เนินงานดา นใดของโครงการพัฒนาอาชีพนั้น ๆ
11) ความสมั พนั ธก ับโครงงานอื่น
การระบุความสัมพันธกับโครงการอื่น เปนการระบุวาโครงการท่ีดําเนินงานน้ี
เอ้ือประโยชนตอเนื่องหรือประสานงานกับโครงการอื่นอยางไร นอกจากน้ียังเปนการตรวจสอบดวยวา
โครงการตา ง ๆ ทรี่ ะบุดําเนนิ งานมคี วามสัมพันธก ัน หรอื มคี วามซํา้ ซอนกนั หรอื ไม
12) ผลท่ีคาดวาจะไดรับ
ผลที่คาดวาจะไดรับ เปนการกําหนดผลผลิตในดานตาง ๆ ที่จะเกิดข้ึนทันทีเมื่อสิ้นสุด
โครงการพัฒนาอาชีพรวมถงึ ผลลัพธ ในดานตา ง ๆ ทคี่ าดวาจะเกดิ ขน้ึ ในอนาคต

100

กิจกรรมท่ี 2
การเขยี นโครงการพัฒนาอาชีพ
ใหผ เู รยี นเขียนโครงการพฒั นาอาชพี ตามทีผ่ เู รียนสนใจ คนละ 1 โครงการ
ตามหวั ขอ ตอ ไปน้ี
1. ช่อื โครงการ
2. หลกั การและเหตผุ ล
3. วัตถปุ ระสงค
4. เปา หมาย
5. วิธีดาํ เนนิ การ
6. ระยะเวลาในการดาํ เนินงานโครงการ
7. งบประมาณ
8. เครือขา ย
9. การประเมินผลและรายงานผลโครงการ
10. ผรู ับผิดชอบโครงการ
11. ความสัมพนั ธกบั โครงการอ่ืน
12. ผลท่คี าดวาจะไดร ับ

101

เร่ืองที่ 3 การเขยี นแผนปฏิบตั ิการ
การดาํ เนินงานอาชีพ เมอื่ จัดทําโครงการเรยี บรอยแลว เพื่อใหการปฏิบัติงานเปนไปอยางมี

ระบบ ผูดําเนนิ งานโครงการควรตองจดั ทําแผนปฏิบัติการโดยนาํ ขน้ั ตอนที่ระบุไวในวิธีดําเนินการมาจัดทํา
รายละเอียดตามแบบฟอรม

กจิ กรรมหลัก วัตถุประสงค กลุม พ้นื ที่ดําเนินการ ระยะ งบประมาณ
เปา หมาย เปาหมาย หมบู า น ตําบล อาํ เภอ เวลา

102

เร่ืองท่ี 4 การตรวจสอบโครงการพัฒนาอาชีพ
การดาํ เนินงาน โครงการพัฒนาอาชพี ใหประสบความสําเร็จการตรวจสอบติดตามโครงการ

และการควบคมุ โครงการ เปนระบบทสี่ ําคัญตอการจดั การโครงการไดด าํ เนนิ การไปอยา งมีประสิทธภิ าพ
การตรวจสอบโครงการ หมายถึง กระบวนการการวัดและการตรวจสอบท่ีทําเปนประจํา

ในแตละระยะของการดําเนินงานโครงการ โดยจะทําการวดั และตรวจสอบปจจยั นาํ เขา ไดแก ความพรอม
ของทุน แรงงาน ตลาด การจัดการ ความถนัด ความสอดคลองของอาชีพกับชุมชน กระบวนการ
ดําเนินงาน ตรวจสอบการดําเนินงานโครงการวาเปนไปตามแผนหรือไม และติดตามผลผลิต ผลิตภัณฑ
บริการที่เกิดข้ึนวาเปนอยางไร โดยการติดตามโครงการ มีจุดมุงหมายเพื่อใหขอมูลแกฝายบริหารในการ
ชี้ใหเหน็ สถานการณข องโครงการเกย่ี วกบั การใชทรพั ยากร การปฏิบตั ิกจิ กรรมตา ง ๆ หรอื ผลผลิต ผลติ ภณั ฑ
บรกิ ารของโครงการเพือ่ การแกไ ขปรับปรงุ สถานการณตาง ๆ ของโครงการท่เี ปนปญหาไดทันทวงที

การควบคมุ โครงการ หมายถึง กระบวนการท่ีบงั คบั ใหก ิจกรรมตา ง ๆ เปนไปตามแผนงาน
และวัตถุประสงคที่ไดกําหนดไว การควบคุมโครงการจะชวยกระตุนใหผูบริหารโครงการ ตลอดจน
ผูปฏิบัติงานโครงการใหสนใจชวงการดําเนินงาน เพื่อไมใหการดําเนินงานเบ่ียงเบนไปจากแผน
และเพ่อื แกไขขอผดิ พลาดเม่ือสถานการณไมเปนไปตามท่ีวางแผนไว เพื่อใหโครงการประสบความสําเร็จ
ระบบการควบคุมโครงการเกย่ี วกบั สิ่งตาง ๆ ควรควบคมุ โครงการใน 5 ดาน ดงั นี้

1. การควบคุมทรัพยากรทางกายภาพ ไดแก การตรวจสอบวาวัตถุประสงค อุปกรณ
เครื่องมือ อาคาร ท่ีดิน และบุคลากร ผูปฏิบัติงาน มีปริมาณและลักษณะตามท่ีกําหนดไวสําหรับ
การปฏบิ ัตงิ านเพอื่ ใหเกดิ การประหยัดในการบรรลุวัตถปุ ระสงค

2. การควบคมุ กระบวนการปฏบิ ตั งิ าน ไดแก การตรวจสอบกํากับดูแลเทคนิค เครื่องจักร
เคร่ืองมือตาง ๆ และวิธีปฏิบัติงานของบุคลากร ผูปฏิบัติใหถูกตองตรงตามหลักการที่กําหนดไวสําหรับ
การปฏิบัติงานประเภทน้ัน ๆ

3. การควบคุมผลการปฏิบัติงาน เปนการจัดการใหโครงการการผลิตไดปริมาณตามที่
กาํ หนดไวตามคณุ ภาพ และตามชวงเวลาท่กี าํ หนดไว

4. การควบคุมดา นการเงิน ไดแ ก การควบคมุ ดานรายจาย การควบคมุ ดา นงบประมาณ และ
ดานการบัญชี เพ่ือใหเกิดความมั่นใจวารายรับและรายจายของโครงการเปนไปตามแผนและโครงการ
สามารถทาํ ใหเ กดิ ผลผลติ ผลิตภัณฑ บริการตามวัตถุประสงค

5. การควบคุมบุคลากร เปนการควบคุมพฤติกรรมการปฏิบัติงานของทีมงานโครงการ
ใหเปนไปตามวิธีการท่ีกําหนดไว และใหเปนไปตามกําหนดการโครงการ การควบคุมการปฏิบัติงาน
ของบุคลากรอาจใชการประเมนิ ผลการปฏบิ ัตงิ านแบบเปนระบบและเปน ทางการ

การติดตามและการควบคุมโครงการเปนกิจกรรมที่เกี่ยวเนื่องกัน และมักใชควบคูกัน
เพ่ือปรับการปฏิบตั งิ านใหไ ปสูทิศทางท่ีตองการ กลาวคือ เม่ือไดติดตามดูผลการปฏิบัติงานวาเปนอยางไร
แลวตองมกี ารควบคุมเพือ่ ปรบั การปฏิบัตงิ านใหไ ปสูทิศทางทีก่ าํ หนดไวในแผน เพื่อชวยใหโครงการบรรลุ

103
สิ่งที่เปนวัตถุประสงคของโครงการ ในการดําเนินงานโครงการ การติดตามและการควบคุมจึงชวยให
โครงการมีความเปน อนั หน่งึ อันเดียวกันทง้ั ระบบตลอดอายุของโครงการ

การรายงานผลเปนการสรุปจากผลการประเมินวาเปนไปตามโครงการหรือไม มีปญหา
อุปสรรคอยางไร เพ่ือหาแนวทางแกไข และสงเสริมใหการปฏิบัติงานตามโครงการน้ันมีประสิทธิภาพ
มากยิง่ ขนึ้

การประเมินผลโครงการ นอกจากจะประเมินความสําเร็จตามเปาหมายที่กําหนดไวแลว
ผูประกอบการควรทําการประเมินดานคุณธรรม จริยธรรมของตนเองดวย เพราะผูประกอบการสวนใหญ
จะนึกถงึ แตผ ลกาํ ไรโดยไมค ํานึงถึงคุณธรรม จริยธรรม ซ่งึ จะมีผลตอความมนั่ คงของอาชีพในระยะยาวดว ย

104

กจิ กรรมท่ี 3
ใหผูเรียนบันทึกขอมูล สรุปผลการดําเนินงานโครงการพัฒนาอาชีพของตนเอง
ตามแบบฟอรม ท่กี าํ หนด
รายงานผลเม่อื สิน้ สุดโครงการ
1. ระยะเวลาดําเนนิ งาน
เริ่มโครงงานวนั ท.่ี ....................เดอื น.............................................พ.ศ. ........................................
ส้ินสดุ โครงงานวันท.ี่ ...............เดอื น.............................................พ.ศ. ........................................
รวมเวลาดาํ เนนิ งาน..................ป. ..................................เดอื น.................................วนั .................
2. ตนทนุ การผลติ /การบรกิ าร................................................................................................บาท
3. จํานวนผลผลิตทไ่ี ด/ การบริการทง้ั หมด.....................................................................................
4. การจัดจําหนา ย/บรกิ าร.............................................................................................................
..................................................................................................................................................
5. ราคาจาํ หนายตอ หนวย
ราคาต่าํ สุดหนวยละ............................................................................................................บาท
ราคาสูงสดุ หนว ยละ...........................................................................................................บาท
ราคาเฉลยี่ หนว ยละ............................................................................................................บาท
6. แหลง จําหนา ย ก. .....................................................................................................................

ข. .....................................................................................................................
ค. .....................................................................................................................
7. รายได กาํ ไร ขาดทุน..........................................................................................................บาท
8. การแบงผลกําไร ขาดทนุ (ถา มผี ูรว มงาน) ...............................................................................
.................................................................................................................................................
9. ทรัพยส ินคงเหลอื
9.1 ..............................จาํ นวน.......................................มลู คา ................................บาท
9.2 ..............................จาํ นวน.......................................มูลคา................................บาท
9.3 ..............................จํานวน.......................................มลู คา ................................บาท
9.4 ..............................จํานวน.......................................มลู คา ................................บาท
10. ปญหา อุปสรรค และแนวทางแกไ ข
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
11. การตดั สินใจ
11.1 ดําเนนิ งานตอ ระบุเหตผุ ล.........................................................................................
.................................................................................................................................

105
11.2 ดาํ เนนิ งานตอ ระบุเหตผุ ล.........................................................................................

.................................................................................................................................
11.3 ดาํ เนินงานตอ ระบเุ หตุผล.........................................................................................

.................................................................................................................................
11.4 ดาํ เนินงานตอ ระบเุ หตผุ ล.........................................................................................

.................................................................................................................................
ขอ คดิ เหน็ ของผรู .ู ........................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

ลงชื่อ.................................................
(...............................................)

วนั ท.ี่ .......เดือน.................พ.ศ. .........

106

บรรณานกุ รม

ฤทยั ภักดิ์ สมบรู ณ. (2551). พฒั นาอาชพี ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนตน นนทบุรี.สํานกั พมิ พลองไลฟ เอ็ด จาํ กดั .
คณะอาจารย กศน. สาระการเรียนรูหมวดวชิ าพฒั นาอาชพี กรงุ เทพฯ บรษิ ทั ไผมีเดยี เซ็นเตอร จํากดั .
ศนู ยฝ ก และพัฒนาอาชพี ราษฎรไทยบริเวณชายแดนสระแกว. (2552) แผนปฏบิ ัติการปงบประมาณ 2552

ศนู ยฝ ก และพฒั นาอาชพี ราษฎรไ ทยบรเิ วณชายแดนสระแกว.
กิจฐเชต ไกรวาส. (2550). การวเิ คราะหแ ละประเมนิ ผลโครงการ, ชลบรุ ี. วทิ ยาลัยการบริหารรัฐกจิ

มหาวิทยาลยั บรู พา.
กองแผนงาน กรมการศกึ ษานอกโรงเรยี น. (2537). คูม อื การดําเนนิ งานโครงการ. กรงุ เทพฯ หา งหนุ สว น

จาํ กัด อารต โปรเกรส.
กองพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น. (2541). ชดุ วชิ าการฝก ทกั ษะและฝก ประกอบการเฉพาะอาชีพ กรุงเทพฯ:

โรงพมิ พช ุมนุมสหกรณก ารเกษตรแหงประเทศไทย จาํ กดั .
สํานักบริหารงานการศกึ ษานอกโรงเรยี น. (2548). คูมือดาํ เนินงานจดั การศกึ ษานอกโรงเรียน เพอ่ื สราง

ชุมชนเขม แข็ง เศรษฐกิจพอเพยี งพน ความยากจน. กรุงเทพฯ: รกั ษการพมิ พ.
กิตตพิ นั ธ ดาสวัสดเ์ิ กยี รต.ิ (2551). การจดั การความเส่ยี งและตรวจสอบอนุพันธเ บอื้ งตน กรุงเทพฯ:

สํานักพิมพเบียรส นั เอ็ดดูเคชน่ั .
สํานกั บรหิ ารงานการศกึ ษานอกโรงเรยี น. แนวทางจัดการศกึ ษาเพอื่ พฒั นาอาชีพ. (กพอ.) กรุงเทพมหานคร:

รังสีการพิมพ.
สํานักงานเลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา. (2551). แนวทางการจดั การเรยี นรูที่เนน ผเู รยี นเปน สําคญั . แหลงทมี่ า

http://www.oncc.go.th/publication/50051
กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน. สอนใหค ดิ . โรเนยี ว.
มยรุ ี อนมุ านราชธน. (2548). การบรหิ ารโครงการ. กรงุ เทพฯ: สํานักพิมพคะนงึ นจิ การพิมพ.
ศูนยการศกึ ษานอกระบบภาคกลาง. (2544). พัฒนาอาชีพ ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนตน กรงุ เทพฯ: สาํ นกั พิมพ

บริษทั เอกพมิ พไ ท จาํ กัด.

107

ท่ีปรกึ ษา บญุ เรือง คณะผูจัดทํา
1. นายประเสรฐิ อม่ิ สุวรรณ
2. ดร.ชัยยศ จาํ ป เลขาธิการ กศน.
3. นายวัชรินทร แกว ไทรฮะ รองเลขาธกิ าร กศน.
4. ดร.ทองอยู ตณั ฑวุฑโฒ รองเลขาธกิ าร กศน.
5. นางรกั ขณา ท่ปี รกึ ษาดานการพฒั นาหลักสตู ร กศน.
ผูอาํ นวยการกลุมพัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรยี น

ผเู ขียนและเรยี บเรียง ศนู ยฝก และพัฒนาอาชพี ราษฎรไทยบริเวณชายแดน
นางสาวกฤษณา โสภี จังหวัดสระแกว

ผูบรรณาธกิ าร และพฒั นาปรบั ปรุง ศนู ยการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั
1. นางอบุ ล ทัศนโกวิท อาํ เภอสันทราย จงั หวดั เชียงใหม
สาํ นักงานสงเสรมิ การศกึ ษานอกระบบ
2. นายสุธี วรประดษิ ฐ และการศึกษาตามอธั ยาศัยจงั หวดั ตราด
ศูนยการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั
3. นางสาวสุวิชา อินหนองฉาง อําเภอสนั ทราย จังหวดั เชยี งใหม
ศนู ยฝก และพัฒนาอาชพี ราษฎรไทยบรเิ วณชายแดน
4. นายเสกขภัทร ศรเี มอื ง จงั หวัดอุตรดิตถ
กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น
5. นางดษุ ฎี ศรีวฒั นาโรทยั กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น
กลุมพัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรยี น
6. นางพรทพิ ย เข็มทอง
7. นางสาวเยาวรัตน คําตรง

คณะทํางาน กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น
1. นายสุรพงษ มั่นมะโน กลุม พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน
2. นายศภุ โชค ศรีรัตนศลิ ป กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน
3. นางสาววรรณพร ปท มานนท กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น
4. นางสาวศรญิ ญา กุลประดษิ ฐ กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน
5. นางสาวเพชรินทร เหลอื งจติ วัฒนา

108

ผ้พู ฒั นาและปรับปรุงครังที (วนั ที - พฤศจกิ ายน )
1. นางอญั ชลี ธรรมวธิ กี ุล
2. นางดษุ ฎี ศรีวัฒนาโรทยั
3. นายสธุ ี วรประดษิ ฐ

4. นางสาวกฤษณา โสภี
5. นายสภุ าพ เมืองนอ ย
6. นางสาวทพิ วรรณ วงคเ รือน

ผูพ มิ พตน ฉบบั
นางสาวเพชรนิ ทร เหลืองจิตวัฒนา กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน
ผอู อกแบบปก กลุม พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน

นายศภุ โชค ศรีรัตนศลิ ป

109

คณะผูปรับปรงุ ขอ มูลเกี่ยวกับสถาบนั พระมหากษตั ริย ป พ.ศ. 2560

ทปี่ รกึ ษา จาํ จด เลขาธิการ กศน.
หอมดี รองเลขาธิการ กศน.
1. นายสรุ พงษ สุขสเุ ดช ผอู าํ นวยการกลุมพฒั นาการศึกษานอกระบบ
2. นายประเสรฐิ และการศกึ ษาตามอธั ยาศัย
3. นางตรนี ุช กศน.เขตบางซ่ือ กรงุ เทพมหานคร
กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั
ผปู รบั ปรุงขอมลู แกวมณี กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั
นางสาวลลติ า กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั
คณะทํางาน มั่นมะโน กลุมพฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั
1. นายสุรพงษ กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย
2. นายศุภโชค ศรีรตั นศิลป กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย
3. นางสาวเบ็ญจวรรณ อาํ ไพศรี กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั
4. นางเยาวรัตน ปน มณีวงศ
5. นางสาวสลุ าง เพ็ชรสวา ง
6. นางสาวทพิ วรรณ วงคเรือน
7. นางสาวนภาพร อมรเดชาวัฒน
8. นางสาวชมพนู ท สังขพชิ ัย

110

คณะผปู รบั ปรงุ ขอ มูลเกยี่ วกบั สถาบนั พระมหากษตั ริย ป พ.ศ. 2560

ท่ีปรกึ ษา จําจด เลขาธิการ กศน.
หอมดี ผตู รวจราชการกระทรวงศึกษาธกิ าร
1. นายสุรพงษ สุขสุเดช ปฏบิ ตั หิ นาทรี่ องเลขาธิการ กศน.
2. นายประเสรฐิ ผูอ าํ นวยการกลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกระบบ
3. นางตรนี ุช และการศกึ ษาตามอัธยาศยั
กศน.เขตสายไหม กรุงเทพมหานคร
ผปู รบั ปรุงขอ มลู กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย
กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั
นางสาวปรญิ ญารตั น มาทอง กลุมพฒั นาการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย
กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย
คณะทาํ งาน มัน่ มะโน กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
1. นายสรุ พงษ กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย
2. นายศภุ โชค ศรีรตั นศิลป กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
3. นางสาวเบญ็ จวรรณ อําไพศรี กลุมพฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย
4. นางเยาวรัตน ปน มณวี งศ
5. นางสาวสุลาง เพช็ รสวาง
6. นางสาวทิพวรรณ วงคเ รือน
7. นางสาวนภาพร อมรเดชาวัฒน
8. นางสาวชมพูนท สงั ขพชิ ยั