ช่องทางการขยายอาชีพ อช31101 ม.ปลาย

หนังสือเรียนสาระการประกอบอาชีพ

รายวชิ าช่องทางการขยายอาชีพ (อช31001)

ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย
(ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2560)

หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาข้นั พนื้ ฐาน
พทุ ธศักราช 2551

สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย
สานักงานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ
ห้ามจาหน่าย

หนังสือเรียนเล่มนจี้ ดั พมิ พ์ด้วยงบประมาณแผ่นดนิ เพอ่ื การศึกษาตลอดชีวติ สาหรับประชาชน
ลขิ สิทธ์เิ ป็ นของ สานักงาน กศน. สานักงานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ

หนังสือเรียนสาระการประกอบอาชีพ

รายวชิ าช่องทางการขยายอาชีพ (อช31001)
ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย
(ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2560)

เอกสารทางวชิ าการหมายเลขท่ี 26/2555

คาํ นาํ

กระทรวงศึกษาธิการไดประกาศใชหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน
พุทธศักราช 2551 เม่ือวันท่ี 18 กันยายน พ.ศ. 2551 แทนหลักเกณฑและวิธีการจัดการศึกษานอกโรงเรียน
ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2544 ซึ่งเปนหลักสูตรท่ีพัฒนาข้ึนตามหลักปรัชญาและ
ความเช่อื พื้นฐานในการจดั การศึกษานอกโรงเรียนท่ีมีกลุมเปาหมายเปนผูใหญมีการเรียนรูและสั่งสมความรู
และประสบการณอยา งตอ เน่ือง

ในปงบประมาณ 2554 กระทรวงศึกษาธิการไดกําหนดแผนยุทธศาสตรในการขับเคลื่อนนโยบาย
ทางการศึกษาเพอื่ เพมิ่ ศกั ยภาพและขดี ความสามารถในการแขง ขันใหป ระชาชนไดมอี าชีพทส่ี ามารถสรางรายได
ที่ม่งั คง่ั และมน่ั คง เปน บคุ ลากรท่ีมีวนิ ัย เปยมไปดว ยคุณธรรมและจริยธรรม และมีจติ สาํ นึกรับผิดชอบตอตนเอง
และผูอ ่นื สํานักงาน กศน. จึงไดพิจารณาทบทวนหลักการ จุดหมาย มาตรฐาน ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง และ
เน้ือหาสาระ ทั้ง 5 กลุมสาระการเรียนรู ของหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน
พุทธศักราช 2551 ใหมีความสอดคลองตอบสนองนโยบายกระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งสงผลใหต องปรับปรุง
หนังสือเรยี น โดยการเพมิ่ และสอดแทรกเนอื้ หาสาระเกี่ยวกับอาชีพ คุณธรรม จริยธรรมและการเตรียมพรอม
เพ่อื เขาสูประชาคมอาเซียน ในรายวิชาที่มีความเก่ียวของสัมพันธกัน แตยังคงหลักการและวิธีการเดิมในการ
พฒั นาหนังสือท่ีใหผูเรียนศึกษาคนควาความรูดวยตนเอง ปฏิบัติกิจกรรม ทําแบบฝกหัด เพื่อทดสอบความรู
ความเขาใจ มกี ารอภิปรายแลกเปล่ียนเรียนรูกับกลมุ หรือศกึ ษาเพม่ิ เตมิ จากภูมิปญญาทองถิ่น แหลงการเรียนรู
และสื่ออนื่

การปรับปรุงหนังสือเรียนในครั้งนี้ ไดรับความรวมมืออยางดียิ่งจากผูทรงคุณวุฒิในแตละสาขาวิชา
และผเู กยี่ วของในการจัดการเรยี นการสอนทีศ่ ึกษาคน ควา รวบรวมขอมลู องคค วามรจู ากส่อื ตาง ๆ มาเรียบเรียง
เน้อื หาใหค รบถวนสอดคลอ งกบั มาตรฐาน ผลการเรียนรทู ค่ี าดหวัง ตัวชวี้ ดั และกรอบเน้ือหาสาระของรายวิชา
สํานักงาน กศน.ขอขอบคุณผูมีสวนเกี่ยวของทุกทานไว ณ โอกาสนี้ และหวังวาหนังสือเรียน ชุดน้ีจะเปน
ประโยชนแกผูเรียน ครู ผูสอน และผูเกี่ยวของในทุกระดับ หากมีขอเสนอแนะประการใด สํานักงาน กศน.
ขอนอ มรับดว ยความขอบคณุ ยิง่

สารบัญ หน้า

คาํ นาํ 1
สารบัญ 3
โครงสรางรายวิชา ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย 6
บทท่ี 1 การงานอาชีพ 20
26
เร่ืองที่ 1 ความสาํ คญั และความจาํ เปน ในการครองชีพ 30
เรอื่ งท่ี 2 การขยายอาชีพในชมุ ชน ประเทศ และภมู ิภาค 5 ทวปี
เรอ่ื งท่ี 3 การขยายกระบวนการจดั การงานอาชพี ในชุมชน 48
เร่ืองที่ 4 คณุ ธรรม จรยิ ธรรม 49
เรือ่ งท่ี 5 การอนุรกั ษพ ลงั งานและส่ิงแวดลอ มในการขยายอาชีพ 50
51
ในชมุ ชน สังคม และภูมิภาค 5 ทวีป ไดแ ก ทวปี เอเชีย ทวปี ออสเตรเลีย
ทวปี อเมรกิ า ทวปี ยโุ รป และทวปี แอฟรกิ า 63
บทที่ 2 ชองทางการขยายอาชพี 64
เรอ่ื งท่ี 1 ความจาํ เปน ในการมองเหน็ ชอ งทางการประกอบอาชีพ 69
เร่อื งท่ี 2 ความเปน ไปไดข องการขยายอาชีพ 86
เรอ่ื งที่ 3 การกาํ หนดวธิ กี าร ขัน้ ตอนการขยายอาชีพ 90
และเหตผุ ลของการขยายอาชพี
บทที่ 3 การตัดสนิ ใจเลือกขยายอาชพี
เร่อื งที่ 1 ภารกจิ เพ่ือความมัน่ คงการทาํ ในธรุ กิจอาชีพ
เรื่องท่ี 2 การวัดผลและประเมินผลความม่นั คงในอาชีพ
เรื่องท่ี 3 การตดั สินใจขยายอาชพี ดว ยการวิเคราะหศ ักยภาพ
ภาคผนวก
คณะผจู ดั ทํา

คาํ แนะนําในการใช้หนงั สือเรียน

หนงั สอื สาระการประกอบอาชีพ รายวิชาชองทางการขยายอาชีพ ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายเปน
แบบเรียนท่ีจดั ทําขน้ึ สาํ หรบั ผูเ รยี นทเี่ ปนนกั ศึกษานอกระบบ

ในการศกึ ษาหนังสอื เรยี นสาระการประกอบอาชีพ รายวชิ าชองทางการขยายอาชีพ ผูเรียนควรปฏิบัติ
ดงั น้ี

1. ศกึ ษาโครงสรางรายวชิ าใหเ ขาใจในหัวขอ สาระสาํ คญั ผลการเรยี นรทู คี่ าดหวงั และขอบขายเนื้อหา
2. ศกึ ษารายละเอยี ดเนือ้ หาของแตละบทอยา งละเอียดและทํากิจกรรมตามท่ีกําหนด แลวตรวจสอบกบั
ผูร ู ครู หรอื แนวตอบกจิ กรรมที่กาํ หนด ถาผเู รียนตอบผิดควรกลับไปศกึ ษาและทาํ ความเขาใจในเนอื้ หาใหมให
เขาใจกอ นทจ่ี ะศึกษาเรื่องตอ ไป
3. ผูเรยี นทําความเขา ใจลกั ษณะการประกอบอาชีพในชุมชน ประเทศ และภมู ภิ าค 5 ทวีป ไดแก ทวปี เอเชยี
ทวปี ออสเตรเลีย ทวีปอเมริกา ทวีปยุโรป และทวปี แอฟริกา เพ่ือสามารถนํามาใชเปนพื้นฐานในการจัดการ
เรยี นรเู พ่อื การขยายอาชพี ได จากการศกึ ษาในระดบั ประถมศึกษา และมัธยมศึกษาตอนตน หลักสูตรนี้ หรือ
ถาผูเรียนใด มิไดผานการศึกษาตามหลักสูตรน้ีมากอนสามารถ กลับไปทบทวนหนังสือเรียนในระดับ
ประถมศกึ ษา มธั ยมศึกษาตอนตน โดยเฉพาะ (อช11001) ชองทางการเขาสูอาชีพ และ (อช21001) ชองทาง
พัฒนาอาชพี
4. หนังสือเรียนเลมน้ีเนนการจัดการเรียนรูในลักษณะกระบวนการสวนใหญจะยกตัวอยางอาชีพ
เกษตรกรรมแตอ าชพี อ่นื ๆ กส็ ามารถนํากระบวนการไปใชได
5. หนงั สอื เรียนเลมนมี้ ี 3 บท คอื

บทท่ี 1 การงานอาชพี
บทที่ 2 ชอ งทางการขยายอาชพี
บทที่ 3 การตัดสนิ ใจเลอื กขยายอาชีพ

โครงสร้างรายวชิ า
ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย

สาระสําคัญ

1. เหตผุ ลความจําเปนในการขยายอาชีพ
2. ปจจัยจาํ เปน เพอื่ นาํ อาชพี ไปสคู วามมัน่ คง
3. การปฏิบัติการตรวจสอบระบบการสรา งความมน่ั คง
4. การประเมนิ ความเปนไปไดใ นการนาํ แนวทางขยายอาชีพไปใชจริง
ผลการเรียนรู้ทคี าดหวัง
1. อธิบายความหมาย ความสําคัญ วิเคราะหลักษณะงาน ขอบขายงานอาชีพในชุมชน สังคม
ประเทศ และภูมิภาค 5 ทวปี ไดแ ก ทวปี เอเชยี ทวีปออสเตรเลีย ทวีปอเมริกา ทวีปยุโรป และทวีปแอฟริกา
ที่จะนําไปสูความมัน่ คงทีเ่ หมาะสมกับศักยภาพของตน และสอดคลองกบั ชมุ ชน สังคม
2. อธิบายเหตุผลปจจัยความจําเปนในการนําอาชีพไปสูความม่ันคง ที่เหมาะสมกับศักยภาพของ
ตนเองได
3. ตรวจสอบระบบการสรางความม่นั คง
4. ปฏิบัติการวเิ คราะหเ พ่อื การสรา งความม่นั คงในอาชพี ได

ขอบข่ายเนือหา
บทท่ี 1 การงานอาชีพ
บทที่ 2 ชอ งทางการขยายอาชพี
บทท่ี 3 การตัดสนิ ใจเลอื กขยายอาชพี

สือการเรียนรู้
1. ใบงาน
2. ใบความรู

1

บทที 1
การงานอาชีพ

สาระสําคัญ

การประกอบอาชพี ในชมุ ชน สงั คม ประเทศ และภมู ิภาค 5 ทวปี ไดแ ก ทวปี เอเชีย ทวีปออสเตรเลีย
ทวีปอเมริกา ทวีปยุโรป และทวีปแอฟริกา ท่ีเหมาะสมกับศักยภาพของตนและสอดคลองกับชุมชน
เพื่อชอ งทางการขยายอาชพี


ผลการเรียนรู้ทีคาดหวัง

ผเู รยี นมคี วามรู ความเขาใจ มีเจตคติท่ดี ีในงานอาชพี สามารถอธบิ ายลกั ษณะ ขอบขายกระบวนการ
ผลิตงานอาชีพในชมุ ชน สงั คม ประเทศ และภมู ภิ าค 5 ทวปี ไดแก ทวีปเอเชยี ทวปี ออสเตรเลีย ทวปี อเมริกา
ทวีปยุโรป และทวีปแอฟริกาได และสามารถนํามาวิเคราะหในการขยายอาชีพบนฐานของการมีคุณธรรม
จริยธรรม การอนุรักษพ ลงั งาน และสิ่งแวดลอ ม


ขอบข่ายเนอื หา

เรื่องที่ 1 ความสําคัญและความจําเปนในการขยายอาชีพ
เรื่องที่ 2 การขยายอาชพี ในชุมชน ประเทศ และภูมภิ าค 5 ทวีป ไดแก ทวปี เอเชีย

ทวีปออสเตรเลยี ทวปี อเมรกิ า ทวปี ยุโรป และทวปี แอฟริกา เชน งานอาชีพ
ดานเกษตรกรรม งานอาชพี ดา นอตุ สาหกรรม งานอาชพี ดานพาณิชยกรรม
งานอาชพี ดา นความคิดสรางสรรค และงานอาชพี ดานอํานวยการและอาชพี เฉพาะ
เรื่องท่ี 3 การขยายกระบวนการจดั การงานอาชีพในชุมชน สังคม ประเทศ และภมู ิภาค
5 ทวปี ไดแก ทวปี เอเชีย ทวีปออสเตรเลีย ทวปี อเมรกิ า ทวีปยโุ รป และทวปี แอฟรกิ า
- การจัดการทางผลิต ไดแก การวางแผน การจัดทาํ โครงการ การใชวัสดุอปุ กรณ

การใชแรงงาน การใชส ถานท่ี การใชทนุ เปน ตน
- การจดั การการตลาด ไดแก การกาํ หนดทิศทางการตลาด การหาความตองการของ

ตลาด เชน การขนสง การขาย การกําหนดราคาขาย การทาํ บญั ชีประเภทตาง ๆ
เปนตน

เรื่องที่ 4 คุณธรรม จริยธรรม ไดแ ก ความรบั ผดิ ชอบ ความประหยัด การอดออม
ความสะอาด ความประณตี ความขยัน ความซอื่ สตั ย เปน ตน

2

เรอ่ื งที่ 5 การอนรุ กั ษพลังงานและสง่ิ แวดลอ มในการขยายอาชพี ในชมุ ชน สังคม
ประเทศ และภูมภิ าค 5 ทวปี ไดแ ก ทวปี เอเชยี ทวปี ออสเตรเลยี ทวปี อเมรกิ า
ทวีปยโุ รป และทวปี แอฟรกิ า



สือการเรียนรู้

- หนังสอื เรียน
- ใบงาน

3

เรืองที 1 : ความสําคญั และความจาํ เป็ นในการครองชีพ

การขยายขอบข่ายอาชีพ

หมายถึง กิจกรรมอาชีพที่มีอยูสามารถขยายกิจกรรมที่เกี่ยวของและสัมพันธออกไปเปนขอบขาย
อาชีพท่สี รางรายได ใชท ุน ทรพั ยากรจากอาชีพหลักใหเกดิ คุณคา สรางความเขม แขง็ ย่ังยืนในอาชพี ได เชน

1. การขยายขอบขา ยอาชพี จากการหมนุ เวยี นเปลยี่ นรปู ผลติ ภัณฑ หรอื ผลพลอยไดไปสูกิจกรรมใหม
เชน

1.1 สรางธุรกิจแปรรปู หมูจากฟารมสุกรของตนเอง
1.2 สรางธรุ กิจปุยหมกั จากมลู สกุ ร
1.3 สรา งธรุ กจิ ขนมหวานเยลล่จี ากหนงั สุกร
2. การขยายขอบขา ยอาชีพจากการสรา งและพฒั นาเครอื ขา ยจากอาชพี เชน
2.1 แฟรนไซส ชายส่ีบะหมีเ่ กย๊ี ว

2.2 การสรางเครอื ขายนาขาวอนิ ทรยี 
3. การขยายขอบขายอาชีพจากการตลาด เชน

3.1 สวนมะพรา วนํา้ หอมแมต มุ ศูนยก ลางรบั ซ้อื และขายสงมะพรา วนํ้าหอม
ภายใตก ารควบคมุ คณุ ภาพของตนเอง

4. การขยายขอบขายอาชพี จากการสง เสรมิ การทองเที่ยว เชน
4.1 จัดบริการทองเที่ยวพกั ผอ น กินอาหารเกษตรอนิ ทรยี ที่ไรส ุดปลายฟา
4.2 ทอ งเทีย่ วชมิ ผลไม ชมสวนชาวไรจนั ทบรุ ี

5. การขยายขอบขายอาชพี กับการสง เสริมสขุ ภาพและอนามยั เชน
5.1 พกั ฟนรบั ประทานอาหารธรรมชาติไรส ารพิษ ปฏิบตั ธิ รรมกบั Home stay
คลองรางจระเข

6. การขยายขอบขายอาชีพกบั การเรียนรู เชน
6.1 เรยี นรูระบบนเิ วศ ความพอเพยี งท่ไี รนาสวนผสมคุณพิชติ

4

ใบงานท่ี 1
ความสําคัญและความจาํ เปน ในการขยายอาชพี

คาํ ชีแจง : ใหค รูและผเู รียนรว มกันนําผลการวิเคราะหของกลมุ มาเทยี บเคียงกบั สาระ ความหมายความสําคัญ
และความจําเปนในการขยายอาชีพ แลวรวมกันคิดใหความหมายตอคําตาง ๆ ที่กําหนดไวในแบบบันทึกนี้
เพื่อสรา งความเขา ใจรวมกนั ของชมุ ชนใหเ ปน ไปในทศิ ทางเดียวกัน

ขอบขา ยของการขยายอาชพี หมายถงึ ...........................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
กิจกรรมอาชพี ท่ีทาํ อยู หมายถงึ ..................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
การสรา งรายได หมายถึง...........................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
การใชท นุ ใชทรัพยากร หมายถงึ ...............................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
ความเขมแขง็ และความยง่ั ยืน หมายถึง........................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

5

การหมนุ เวยี นเปลย่ี นรูป หมายถึง...............................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
การสรา งและพฒั นาเครอื ขายจากอาชพี หลัก หมายถงึ ..................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
การขยายอาชพี จากการตลาด หมายถึง........................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
การขยายอาชีพจากการสงเสรมิ การทองเทีย่ ว หมายถึง.................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
การขยายอาชพี จากการสง เสรมิ สขุ ภาพ อนามยั หมายถึง..............................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
อน่ื ๆ ยงั มอี ะไรบา งที่ควรจะนิยามเอาไว. .....................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

6

เร่ืองที่ 2 : การขยายอาชพี ในชุมชน ประเทศ และ ภูมภิ าค 5 ทวีป ไดแก
ทวปี เอเชีย ทวปี ออสเตรเลยี ทวปี อเมรกิ า ทวปี ยุโรป และทวีปแอฟริกา

กลมุ อาชีพใหม
จากการเปล่ยี นแปลงในบรบิ ทโลกทั้งในสว นการรวมกลุมทางการเงิน การเปล่ียนแปลงทางเทคโนโลยี

อยางรวดเร็ว การเปล่ียนแปลงของธรรมชาติและส่ิงแวดลอม การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของผูบริโภค การ
รวมกลมุ ทางเศรษฐกจิ และประการสําคญั คือ การเปลยี่ นแปลงโครงสรา งประชากรทางสังคม ดงั นน้ั อาชีพใน
ปจจบุ ันจะตองมีการพฒั นาวธิ กี ารและศกั ยภาพในการแขงขันไดใ นระดบั โลก ซง่ึ จะตองคํานึงถงึ บริบทภูมิภาค
หลกั ของโลก หรือ “รูศกั ยภาพเขา” หมายถึง ทวปี เอเชีย ทวีปอเมริกา ทวีปยุโรป ทวีปออสเตเลีย ทวีปแอฟริกา
และจะตอ ง “รศู กั ยภาพเรา” หมายถงึ รศู ักยภาพหลกั ของพื้นที่ประเทศไทย คือศักยภาพของทรพั ยากรธรรมชาติ
ในแตล ะพ้นื ที่ ศกั ยภาพของศลิ ปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวถิ ชี วี ิตของแตล ะพื้นที่ และศักยภาพของทรพั ยากร
มนุษยใ นแตล ะพื้นท่ี ดงั นัน้ เพื่อใหก ารประกอบอาชพี สอดคลองกบั ศักยภาพหลกั ของพ้ืนทแ่ี ละสามารถแขง ขัน
ในเวทีโลก จึงไดกาํ หนดกลุมอาชีพใหม 5 กลุมอาชีพ คือ กลุมอาชีพใหมดานการเกษตร กลุมอาชีพใหม
ดา นพาณิชยกรรม กลุม อาชีพใหมด า นอุตสาหกรรม กลุมอาชีพใหมด านความคดิ สรา งสรรค และกลมุ อาชพี ใหม
ดานบรหิ ารจดั การและบรกิ าร

1. กลุมอาชพี ใหมดานการเกษตร คือการพัฒนาอาชีพในดานการเกษตรเกี่ยวกับการปลูกพืช
เลย้ี งสตั ว การประมง โดยนาํ องคความรใู หม เทคโนโลยี/นวตั กรรม มาพัฒนาใหสอดคลอ งกบั ศกั ยภาพหลกั ของ
พ้ืนที่ คือศักยภาพของทรัพยากรธรรมชาติในแตละพ้ืนที่ ตามลักษณะภูมิอากาศ ศักยภาพของภูมิประเทศ
และทําเลท่ีต้งั ของแตล ะพนื้ ที่ ศกั ยภาพของศลิ ปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวิถขี องแตล ะพื้นท่แี ละศกั ยภาพของ
ทรัพยากรมนษุ ยในแตละพน้ื ท่ี อาชีพใหมด า นการเกษตร เชน เกษตรอนิ ทรีย เกษตรผสมผสาน เกษตรทฤษฎีใหม
วนเกษตร ธุรกจิ การเกษตร เปน ตน

2. กลมุ อาชีพใหมด า นพาณชิ ยกรรม คือการพฒั นาหรอื ขยายขอบขายอาชีพดานพาณิชยกรรม
เชน ผใู หบ รกิ ารจาํ หนา ยสนิ คา ทัง้ แบบคา ปลกี และคา สง ใหแ กผ บู ริโภคทงั้ มีหนา รา นเปนสถานท่ีจดั จําหนา ย เชน
หางราน หางสรรพสินคา ซุปเปอรสโตร รานสะดวกซื้อ และการขายที่ไมมีหนาราน เชน การขายผานส่ือ
อิเล็กทรอนกิ ส

7

3. กลุมอาชีพใหมดานอุตสาหกรรม คือการพัฒนาอาชีพท่ีอาศัยองคความรู เทคโนโลยี/
นวัตกรรม อาชีพเกี่ยวกับงานชาง ซ่ึงไดแกชางไฟฟา ชางไม ชางยนต ชางประปา ชางปูน และชางเชื่อมให
สอดคลองกับความตองการของตลาดในประเทศและตางประเทศและศักยภาพหลักของพื้นท่ี เชน ผูผลิต
ชิ้นสว นอเิ ลคทรอนกิ สเ คร่อื งใชไ ฟฟา หรืออุปกรณอิเลคทรอนิกสโดยท่ัวไป เชน IC PCB ผูประกอบรถยนต
และยานยนตป ระเภทตา ง ๆ ผผู ลิต ตวั แทนจาํ หนา ยหรือผปู ระกอบชน้ิ สว นหรืออะไหลรถยนต ผูใ หบริการซอม
บํารุงรถยนต ผูจัดจาํ หนายและศูนยจาํ หนายรถยนตทั้งมือหน่ึงมือสอง ผูผลิตและจําหนายเครื่องจักรและ
เคร่ืองมือทุกชนิด เชน เครื่องจักรกลหนัก เคร่ืองจักรกลเบา ผลิตอุปกรณหรือสวนประกอบพื้นฐานของ
เคร่อื งใชไ ฟฟาตาง ๆ เชน สายไฟ หลอดไฟ ฉนวนไฟฟา มอรเ ตอรตาง ๆ การผลิตอลูมิเน่ียม ผลิตและตัวแทน
จาํ หนายผลิตภัณฑเหลก็ สเตนเลส ผผู ลติ จําหนายวัสดกุ อสราง วัสดุตกแตง สขุ ภัณฑ การกอสราง อาคาร หรือ
ทีอ่ ยอู าศัย

4. กลมุ อาชพี ใหมดานความคดิ สรางสรรค
ทา มกลางกระแสการแขง ขันของโลกธุรกจิ ท่ไี รพรมแดนและการพัฒนาอยางกาวกระโดด

ของเทคโนโลยีการสอ่ื สารและการคมนาคม การแลกเปล่ียนสนิ คา จากทห่ี นง่ึ ไปยังอกี สถานท่ีที่อยูหางไกลน้ัน
เปนเร่อื งงายในปจ จบุ นั เมื่อขอ จํากดั ของการขามพรมแดนมิใชอุปสรรคทางการคาตอไป จึงทาํ ใหผูบริโภคหรือ
ผซู ้ือมสี ทิ ธเิ ลอื กสินคาใหมไดอยางเสรีทั้งในดานคณุ ภาพและราคา ซึ่งการเรียนรูและพัฒนาสินคาและบริการ
ตาง ๆ ที่มอี ยูในตลาดอยูแ ลวในยุคโลกไรพ รมแดนกระทาํ ไดง าย ประเทศทีม่ ีตนทุนการผลิตต่ํา เชน ประเทศจีน
อินเดยี เวียดนาม และประเทศในกลุม ยโุ รปตะวนั ออก จะมีความไดเปรียบในการแขงขันดานราคา ดวยเหตุน้ี
ประเทศผนู าํ ทางเศรษฐกจิ หลายประเทศจึงหันมาสงเสรมิ การดําเนินนโยบายเศรษฐกิจสรางสรรคเพื่อพัฒนา
สนิ คาและบรกิ ารใหม ๆ และหลีกเลยี่ งการผลิตสนิ คาท่ีตองตอ สดู านราคา โดยหลกั การของเศรษฐกิจสรางสรรค
คือแนวคิดหรือแนวปฏิบัติที่สราง/เพ่ิมมูลคาของสินคาและบริการไดโดยไมตองใชทรัพยากรมากนัก แตใช
ความคดิ สตปิ ญ ญา และความสรา งสรรคใ หม ากข้ึน

ทศิ ทางของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับท่ี 11 (พ.ศ. 2555 – 2559) ไดกําหนด
ยุทธศาสตรก ารปรับโครงสรา งเศรษฐกจิ สูการเจริญเตบิ โตอยางคุณภาพและย่ังยืน ใหความสําคัญกับการปรับ
โครงสรางเศรษฐกิจบนฐานความรู ความคดิ สรางสรรคและภูมปิ ญ ญา ภายใตป จจยั สนับสนุนทเี่ อ้ืออํานวยและ
ระบบการแขง ขนั ทีเ่ ปน ธรรมเพ่ือสรา งภูมคิ ุม กันใหก บั ประเทศ มุงปรับโครงสรางและการลงทุนใหสอดคลอง
กบั ความตอ งการของตลาดทัง้ ภายในและตางประเทศ สรา งมูลคาเพมิ่ ใหก บั สาขาบรกิ ารท่มี ศี ักยภาพบนพนื้ ฐาน

8

ของนวัตกรรมและความคดิ สรางสรรค พฒั นาธรุ กจิ สรา งสรรคและเมืองสรางสรรค เพิม่ ผลผลติ ของภาคเกษตร
และสรางมลู คาเพิม่ ดวยเทคโนโลยแี ละกระบวนการผลติ ที่เปนมิตรกับสิ่งแวดลอม พัฒนาภาคอุตสาหกรรมสู
อุตสาหกรรมฐานความรูเชิงสรางสรรคและเปนมิตรตอสิ่งแวดลอม พัฒนาโครงสรางพื้นฐานและ
ระบบโลจิสติกส สรางความม่ันคงดานพลังงานควบคูไปกับการปฏิรูปกฎหมายและกฎระเบียบตาง ๆ ทาง
เศรษฐกิจและการบริหารจดั การเศรษฐกิจสวนรวมอยา งมีประสทิ ธิภาพเพอื่ ใหเ ปน ฐานเศรษฐกิจของประเทศที่
เขม แข็งและขยายตัวอยางมคี ณุ ภาพ

กลุมอาชพี ใหมด านความคิดสรางสรรค จึงเปนอาชีพท่ีอยูบนพื้นฐานของการใชอ งคความรู
(Knowledge) การศึกษา (Education) การสรางสรรคงาน (Creativity) และการใชทรัพยสินทางปญญา
(Intellectual Property) ท่ีเชื่อมโยงกับพ้ืนฐานทางวัฒนธรรม (Culture) การส่ังสมความรูของสังคม (Wisdom)
และเทคโลโลยี/นวัตกรรมสมัยใหม (Technology and Innovation) (อาคม เติมพิทยาไพสิฐ, 2553) ดังน้ัน
กลุม อาชพี ใหมดานความคดิ สรางสรรค จงึ เปนการตอยอดหรอื การพัฒนาอาชีพในกลมุ อาชพี เดมิ คอื กลมุ อาชีพ
เกษตรกรรม กลุมอาชีพอุตสาหกรรม กลุมอาชีพพาณิชยกรรม กลุมอาชีพคหกรรม กลุมอาชีพหัตถกรรม
และกลุมอาชีพศลิ ปกรรม

กลุมอาชีพใหมดา นความคดิ สรางสรรค เชน แฟช่นั เส้อื ผา เคร่อื งประดบั เคร่ืองสาํ อาง ทรงผม
สปาสมุนไพร การออกแบบส่ือ/ภาพยนตร/โทรทัศน เครื่องใชไฟฟา เฟอรนิเจอร วัสดุกอสราง
แบบประหยดั พลังงาน เซรามกิ ผาทอ จักสาน แกะสลกั รถยนตพลงั งานทางเลอื ก ขาเทยี มหุนยนตเ พื่อคนพิการ
การทอ งเที่ยวเชงิ วัฒนธรรม ตลาดนํา้ อโยธยา เปน ตน

5. กลุมอาชีพใหมดานบริหารจัดการและบริการ เชน ธุรกิจบริการทองเท่ียว ธรุ กิจบริการ
สุขภาพ ธรุ กิจบรกิ ารโลจิสตกิ ส ธรุ กิจภาพยนต ธรุ กิจการจัดประชมุ และแสดงนทิ รรศการ บริการที่ปรึกษาดาน
อสังหาริมทรพั ย ทปี่ รกึ ษาทางธรุ กิจ

งานอาชีพใหมท้ัง 5 กลุม ในอนาคตจะมีการเติบโตทางธุรกิจมากขึ้น จึงมีความตองการ
เจา หนา ท่ี บุคคล พนักงาน เพอ่ื ควบคุมและปฏบิ ัตงิ านทีม่ ีความรู ความสามารถ และทักษะฝม ือเปนจาํ นวนมาก

9

การขยายขอบข่ายอาชีพระดับประเทศ

ธุรกิจท่ีมีการขยายขอบขายอาชีพในระดับประเทศ มักจะเปนธุรกิจที่สรางประสิทธิภาพในระบบ
การจัดการใชทรัพยากรที่เก่ียวของกับการจัดการกําลังคนท้ังระดับบริหารจัดการ และแรงงาน การจัดการ
เงนิ ทนุ การจัดการวัสดนุ าํ เขา การผลติ และกระบวนการผลติ ใหไดผลผลติ สงู สดุ และมขี องเสียหายนอ ยทสี่ ุด
เปนเร่ืองสําคญั ในงานอาชพี ดา นเกษตรกรรม งานอาชพี ดา นอตุ สาหกรรม งานอาชพี ดานพาณิชยกรรม งานอาชีพ
ดา นความคิดสรางสรรค งานอาชีพดานอํานวยการและอาชีพเฉพาะทาง ดังน้ันการจัดตั้งธุรกิจรองลงมาท่ีมี
ความสัมพันธสอดคลองกับการลดปริมาณการเสียหายใหนอยที่สุดจนเหลือศูนยรองรับธุรกิจหลัก จึงเกิด
การขยายขอบขา ยอาชีพข้ึน

ตัวอยา งที่ 1 การขยายขอบขา ยจากอาชีพผลติ กระเปาถือสุภาพสตรี

การขยายอาชีพระดับโลก

10

การขยายอาชีพระดับโลก

หากเราจะมองไปท่ปี ระเทศมหาอาํ นาจทางเศรษฐกิจ ไดแ ก สหรัฐอเมรกิ า องั กฤษ ฝรง่ั เศส เยอรมัน
ญี่ปุน ซึ่งเปนนักคิด นักพัฒนาอุตสาหกรรมขนาดใหญ เชน อุตสาหกรรมรถยนต อุตสาหกรรมเคมี
อตุ สาหกรรมอเิ ลคทรอนกิ ส และอน่ื ๆ ลวนแตท าํ ลายสิง่ แวดลอม ประเทศมหาอาํ นาจเหลา น้จี ึงขยายขอบขาย
การผลติ ออกไปยงั ประเทศทคี่ า จา งแรงงานต่ํา และหนั กลบั มาอนุรักษศ ิลปวฒั นธรรม สง่ิ แวดลอม สรา งความ
สวยงามใหกับบานเมอื ง และชนบท สรางเศรษฐกิจจากการทองเที่ยว หันมาพัฒนาการผลิตอาหาร พืช ผัก
ผลไม เนื้อสัตว ในระบบเกษตรอินทรียท่ีมีความปลอดภัยและคุณภาพสูง เพื่อสรางพ้ืนฐานสุขภาพชีวิต
ประชาชนของเขาใหอยดู ีมสี ขุ สกู ารมปี ญ ญาอันล้าํ เลิศ
ตวั อยา งท่ี 1 การขยายขอบขา ยอาชีพจากเกษตรอินทรีย

จากตวั อยา งเราจะเหน็ วา อาชีพปลกู พืชอินทรียเ ปนอาชีพหลกั ทส่ี ามารถขยายขอบขายออกไปเปน
อาชีพปศุสัตวและประมง อาชีพแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร อาชีพทองเท่ียวเชิงอนุรักษ และอาชีพ
จดั การเรียนรเู กีย่ วขอ งกับเกษตรอนิ ทรีย

11

ใบงานท่ี 2
การขยายอาชพี ในชุมชน ประเทศ และภมู ภิ าค 5 ทวีป ไดแ ก ทวีปเอเชยี ทวปี ออสเตรเลยี
ทวีปอเมรกิ า ทวีปยโุ รป และทวีปแอฟรกิ า

แบบบนั ทึกผลการวิเคราะหเปรียบเทียบหาความแตกตางและเหมือนกันระหวางการขยายอาชีพระดับชุมชน
ระดบั ประเทศ และตางประเทศ

12

ใบงานที
การขยายอาชีพในชุมชน ประเทศ และ ภมู ภิ าค 5 ทวีป ไดแก ทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลีย
ทวปี อเมรกิ า ทวปี ยโุ รป และทวปี แอฟรกิ า

คําชีแจง : ใหผูเรียนคิดจากประสบการณของตนเองวาการประกอบอาชีพของทานควรจะมขี อบขาย
อะไรบางทจ่ี ะนาํ ไปสกู ารขยายอาชพี เพอื่ สรางความเขม แข็งยง่ั ยืนใหก บั ตนเองไดดวยการคิดวเิ คราะหจาก
องคป ระกอบในตารางนี้ แลว ระบขุ อบขา ยอาชีพท่ีควรจะเกี่ยวขอ ง

1. อาชีพของผเู รยี นท่ีประกอบการอยูคอื ......................................................................
2. ผลการวเิ คราะหขอบขา ยอาชพี ท่คี วรจะเกยี่ วขอ งเพ่อื สรางความเขมแข็งยั่งยืนใหกับตนเองและ
สมั พนั ธก ับอาชพี ท่ีทาํ อยูได

13

คาํ ชแ้ี จง : ใหก ลุมผูเ รียนและครรู วมกนั นําผลการวิเคราะหของตนเองมาบูรณาการเปนขอบขายการขยายอาชีพ
ของกลมุ

1. กลุม ผเู รียนหมูที่..........ตาํ บล...............อาํ เภอ...................จังหวดั .........................
2. ผลการวเิ คราะหข อบขายอาชพี ท่คี วรจะเกย่ี วขอ งเพอื่ สรา งความเขม แขง็ ยั่งยืนใหก ับชมุ ชน

14

ใบงานที
การขยายอาชีพในชุมชน ประเทศ และ ภูมภิ าค 5 ทวปี ไดแก ทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลีย
ทวปี อเมรกิ า ทวปี ยโุ รป และทวปี แอฟรกิ า

คาํ ชีแจง : ขอใหผเู รียนไดใชเวลาทบทวนนกึ คดิ บนฐานประสบการณตรงวา สภาวะแวดลอมตา ง ๆ ทีเ่ กย่ี วของ
กบั ตวั เรามีอิทธพิ ลทาํ ใหอาชพี ทเ่ี คยทาํ อยูตอ งขยายขอบเขตออกไปมีลักษณะเหตุผลความจําเปนอยางไร เม่ือ
วเิ คราะหแลวขอใหบ นั ทึกลงในแบบบันทึกนี้

15

16

17

คาํ ชีแจง : ใหกลุมผูเรียนรวมกันทําบันทึกผลการคิดหาเหตุผลในการขยายอาชีพจากประสบการณจริงของ
ตัวผูเรียนมาสรุปจดั เปน ความคิดของกลมุ

18

ใบงานที
การขยายอาชีพในชุมชน ประเทศ และ ภมู ภิ าค 5 ทวีป ไดแ ก ทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลีย
ทวีปอเมริกา ทวีปยโุ รป และทวีปแอฟรกิ า

คาํ ชแ้ี จง : ใหคณะครูและผูเรียนรว มกันทําความเขาใจในการพิจารณาคิดตัดสินใจวาประเด็นเหตผุ ลความจําเปน
ในแตละตัว มีปฏิสัมพันธในทางเดียวกันกับตัวแปรดานคุณคาแตละตัวหรือไม ถาสัมพันธใหคะแนน 1
ไมสมั พนั ธใ ห 0 แลว รวมคะแนนในแตล ะประเด็น เม่ือพิจารณาครบทุกประเดน็ แลว ใหจดั ลําดับความสาํ คญั จาก
คะแนนมากไปนอย ดงั ตัวอยาง

อภิปรายผลการวเิ คราะห จากตารางสามารถอธิบายไดวา ประเด็นเหตุผลขยายอาชีพการปลูกไมใชงาน
และการเลยี้ งปลานิลกินใบมันเทศ เปน ประเดน็ ทีม่ คี วามสาํ คญั ทสี่ ุด

19
คาํ ชีแจง : ใหผเู รียนรวมกันพิจารณาคิดตัดสินใจจัดลําดับความสําคัญของเหตุผลความจําเปนของการขยาย
ขอบขายอาชีพของกลมุ หรอื ชุมชน

20

เรืองที 3 : การขยายกระบวนการจดั การงานอาชีพในชุมชน

1. การกาํ หนดแนวทางขยายอาชพี

1.1 เหตผุ ลการขยายขอบขายอาชพี
เหตุผลความจาํ เปนในอาชีพทกี่ ลา วไวใ นเบอื้ งตน สามารถสรปุ เหตุผลของการขยายขอบขา ยอาชีพได
ดงั น้ี
1. สภาพแวดลอมทางเศรษฐกิจ
2. สภาพแวดลอ มทางสงั คม
3. สภาพแวดลอมทางวฒั นธรรม
4. สภาพแวดลอมทางสิง่ แวดลอม
ในการปฏิบัติเหตุผลในการขยายขอบขายอาชีพ ในแตละสภาพแวดลอมน้ันไมอิสระตอกัน แตมี
ความเช่อื มโยงผกู พันกัน และเปนไปเพอื่ การเพิม่ รายไดของอาชพี หลักท่จี ะผลิตผลมาหมุนเวยี นเปลี่ยนรปู สราง
มลู คาเพ่ิม ดงั ตวั อยา งตามแผนภมู ินี้

1.2 ความคิดรวบยอดของหลักการขยายอาชีพ
ในการกาํ หนดแนวทางขยายอาชีพ เราควรสรปุ กจิ กรรมหลักของการขยายอาชีพใหมองเห็นชัดเจน
เปนความคิดรวบยอดท่ีประกอบดวย ปัจจัยนําเข้าเพอื การขยายอาชีพ คืออะไร กระบวนการผลิตทําอยางไร
และสุดทายจะเกิดอะไรข้นึ ดงั ตวั อยางน้ี

21

จากแผนภมู สิ ามารถอธบิ ายไดว า ความคดิ รวบยอดของการขยายขอบขา ยอาชพี เปน การขยายอาชีพมาจากการ
ใชยอดและหวั มนั เทศไมไ ดม าตรฐาน มาแปรรปู เปนอาหารใหห มกู ิน ใชเวลาเลย้ี งไมเ กนิ 4 เดอื นจะไดน ํา้ หนัก
เฉลี่ยตวั ละ 90 กก.

1.3 วิเคราะหพอเพียงในการดําเนนิ งาน
เปนกิจกรรมตอ เนอื่ งจากผูเรียน สามารถหาเหตุผลและสรา งความคดิ รวบยอดได แลวนาํ ความเขา ใจ
มาวิเคราะหห าปฏิสัมพันธระหวางตัวแปรการผลิต ประกอบดวย ผลผลิตที่จะทําการลดตนทุน และตัวแปร
ความพอเพยี งท่ีประกอบดว ยความมเี หตุผล ความพอเพยี ง ภูมิคุม กัน ความรอบรูและคุณธรรม ผลการวิเคราะห
จะทาํ ใหม องเห็นส่งิ ที่เกดิ และส่งิ ทีจ่ ะตอ งทําในขอบเขตของความพอเพยี ง ดังนี้

22
ตัวอยา ง : ตารางแสดงผลการวเิ คราะหหาปฏิสมั พันธระหวางตัวแปรกิจกรรมขยายอาชีพกับตวั แปรเศรษฐกิจ
พอเพียง

23
1.4 การกาํ หนดแนวทางขยายอาชพี

หลงั จากนาํ ความคิดรวบยอดการขยายขอบขายอาชีพมาวิเคราะหความพอเพยี งในการดาํ เนนิ การ
จะทาํ ใหเ ราเห็นสภาพปฏสิ มั พนั ธ ระหวา งตัวแปรการผลติ กบั ตวั แปรปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี งท่ีจะบอกใหเรารู
วาความคดิ การขยายอาชีพเหมาะสมท่ีจะทําหรือไมจากตัวอยางการวิเคราะหเราจะพบวาตัวแปรทางปรัชญา
เศรษฐกจิ พอเพียงจะควบคมุ ความคดิ ของเราใหอยใู นขอบขา ยที่เหมาะสมมีภมู ิคมุ กนั โอกาสประสบความสาํ เร็จ
มีสงู

การกําหนดแนวทางของอาชพี จงึ อาศยั ความรทู ไ่ี ดจ ากผลการวเิ คราะหม ากาํ หนดโดยใชวงจร I-P-O
(ปจจยั นําเขา-กระบวนการ-ผลผลติ ) เปนฐานในการกําหนดแนวทางขยาย อาชีพดังตวั อยา งน้ี

จากแนวทางการขยายอาชีพดังกลา วน้ี จะทําใหเ รามองเหน็ ภาพชวี ติ ของงานอยา ง แจมชดั ดวยตนเอง
สามารถนําไปสกู ารเรียนรเู พอ่ื การขยายขอบขา ยอาชพี สคู วามเขมแข็ง ย่ังยนื ตอไป

24

1.5 การจัดการความรู
กรอบความคดิ การจัดการความรู้

จากรูปสามารถอธบิ ายไดว า การจดั การความรเู ปน รปู แบบทีม่ อี งคป ระกอบรว ม คือองคกรหรือบคุ คล
ในการประกอบอาชพี กรอบความรูข องอาชพี และการปฏบิ ตั ิการอาชพี ทม่ี เี ปาหมายสรา งความเขม แขง็ มน่ั คง
ย่ังยืนใหก บั อาชีพ ดงั น้ันการประกอบอาชพี จงึ มีความจาํ เปน ท่จี ะตองพฒั นากรอบความรขู องตนเองใหย กระดบั
ความรูพ อเพียงทจี่ ะใชปฏิบัตกิ าร สรา งอาชีพสูความเขมแข็งยง่ั ยืนของกลมุ อาชีพ

จากสาระขา งตนอาจจะสรุปรปู แบบการจัดการความรไู ดเปน 2 ข้นั ตอน คอื
1. การยกระดับความรขู องการประกอบอาชพี

2. การปฏบิ ตั ิการใชค วามรสู รา งความเขม แข็ง ม่นั คง ยงั่ ยนื ใหอาชพี (จะกลา วในบทตอ ไป)
การยกระดับความรูข องการประกอบอาชพี เปน กิจกรรมจดั การกรอบความรูของการประกอบอาชีพ
ใหยกระดับความรูสูงขึ้นเปนระยะ ๆ อยางตอเน่ือง เพื่อใชปฏิบัติการในระบบของธุรกิจอาชีพใหเกิดความ
เขม แขง็ ยง่ั ยืน ซ่ึงประกอบดวยกิจกรรมไมนอ ยกวา 5 กิจกรรม คอื
1. กําหนดหัวขอความรูเพื่อใชพัฒนาธุรกิจอาชีพวาควรจะมีหัวขอความรูอะไรบาง ที่สามารถ
ครอบคลุมใชพฒั นาการดําเนินสคู วามเขม แขง็ มนั่ คงย่ังยืนได

25

2. การแสวงหาความรู เปน กจิ กรรมตอเน่ืองจากการระบุหัวขอความรู คณะทํางานของกลุมอาชีพ
จะตองปฏิบัติการสืบคนขอมูลสารสนเทศจากภูมิปญญาในกลุมอาชีพและแหลงความรูตาง ๆ โดยใช
กระบวนการ ดงั น้ี

3. การแลกเปล่ียนเรียนรู เพ่ือสรุปแนวทางการพัฒนาเปนกิจกรรมที่ใหคณะทํางานแยกกันไป
แสวงหาความรู ทาํ ผลสรุปความรู หลกั ฐานรอ งรอยตาง ๆ มานําเสนอแลกเปลี่ยนเรียนรูแ ละรว มกนั สรุปจัดเขา
ระบบงานทเี่ ปน รปู แบบแนวทางเพอ่ื การพัฒนา

4. การประยกุ ตใ ชความรู เปน กจิ กรรมตอเน่ืองจากการแลกเปล่ยี นเรยี นรูดว ยการนาํ รูปแบบแนวทาง
มาทดลองประยุกตใชความรู ความจริง บันทึกผลการทดลอง ทดลองซ้ํา จนม่ันใจในขอมูล นําผลการทดลองท่ีได
แลว ประเมินสรปุ ผล

5. การสรปุ องคความรู เปนการนําขอมูลสารสนเทศ ผลสรุปการทดลองมาเขียนเปนเอกสารคูมือ
ดาํ เนินงานทีป่ ระกอบดว ย

1) ภาพรวมระบบของงาน
2) ระบุคุณภาพและมาตรฐานของผลผลิตท่ีตอ งเกดิ ข้นึ
3) ระบกุ ิจกรรมแสดงข้นั ตอนการจัดการปฏิบตั กิ ารใชภาษาทรี่ ัดกุม สามารถเรียนรทู าํ ตามได

26

4) ระบปุ จ จยั ดาํ เนนิ งานและมาตรฐานท่ีตองการ
เอกสารคมู ือดาํ เนนิ งานหรอื องคความรู จะเปนเอกสารความรใู ชด ําเนินงานและควบคมุ การทํางานให
เกิดคณุ ภาพได จึงเปน ความรูที่ถกู ยกระดบั ใหสูงขึ้นเปนระยะ ๆ อยางตอเน่ือง ใชปฏิบัติการสรางความสําเร็จ
ความเขม แขง็ ม่นั คง ยัง่ ยนื ใหก ลมุ อาชีพ

เรืองที 4 : คณุ ธรรม จริยธรรม

การขยายกระบวนการจดั การงานอาชีพของตนเองใหมีความม่ันคงในธุรกิจอาชีพ ผูประกอบอาชีพ
จะตอ งมีคณุ ธรรม จริยธรรม

หลักการพัฒนาตนเองเพือ่ พฒั นาอาชพี
1. การพัฒนาตนเองตามแนวพระราชดําริ
1.1 ความรู ความสามารถ ในขอ น้ี พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงเนนวา

ควรเปน ความรคู วามสามารถท่เี บ็ดเสร็จของผูปฏิบัติ ประกอบกับความมีระเบียบแบบแผนในการปฏิบัติงาน
อนั จะเปน ปจ จัยที่ทาํ ใหก ารทาํ งานไดผ ล

1.2 การรูจ ักการประยกุ ตใชในขอ นี้ พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงย้ําวา
การจะทํางานใหส ําเรจ็ ผปู ฏิบตั ิตองรูจกั ประยุกตใ ชดงั น้ี

1) พจิ ารณาใหรอบคอบกอ นทจ่ี ะประกอบกิจการใด ๆ
2) พิจารณาใหว างใจเปน กลาง จะชวยใหปฏบิ ัตไิ ดถ ูกตอ งเหมาะสม
3) พิจารณาถงึ สภาพความเปน อยูของทอ งที่และผลสะทอนที่อาจเกดิ ขน้ึ
4) พยายามหยิบยกทฤษฎที างวชิ าการมาปรบั ใชใ หเหมาะสม
1.3 การคิดอยางรอบคอบ ในขอนี้ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
ทรงแนะนาํ วา
1) ใชความคดิ ใหเ ปน เคร่อื งชว ยความรู จะไดใ ชค วามรใู หถ ูกตอ ง
2) ใชความจริงใจอันเที่ยงตรงตามเหตุผล และมีความเท่ียงธรรม จะไดสรางสรรค
ประโยชนไ ดอยา งสมบรู ณแ ละมีประสทิ ธิภาพ
1.4 การใชปญญา ในขอน้ี พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช ทรงอธิบายวา
“การประมาทหม่ินปญญาคนอน่ื ไมย อมทาํ ตามความคิดและความรูของคนอ่ืนน่ีแหละเปนเหตุ
สําคัญที่ทําใหงานอื่น ๆ หยุดชะงัก ตองเร่ิมใหมอยูร่ําไป จะตองลมเหลวมากกวาครั้งที่แลว ผูมีความคิดควร

27

จะตอ งเขา ใจวา ปญญาของผูอ ่นื ที่เขาคดิ มาดีแลว ใชไดม าดีแลว ในงานน้ันยอมเปนพื้นฐานอยางดีสําหรับเรา
ทจี่ ะกอสรางเสรมิ ความรงู อกงามม่นั คงตอ ไป การประมาทปญญาผอู นื่ เทา กับไมไดใ ชพ ้นื ฐานทมี่ อี ยแู ลวใหเ ปน
ประโยชน” นอกจากนย้ี ังมสี าระสําคัญพอทีจ่ ะสรุปได คือ

1) ปญญา คือ ความรูผนวกกับความเฉลียวฉลาด จัดเปนความสามารถพิเศษที่มีอยูใน
ตวั บุคคล

2) ตองใชปญ ญาในการคดิ อานอยูเสมอ จึงจะมั่นคงแข็งแรง เพราะทุกคนจําเปนตองใช
ปญญาตลอดชวี ิต

3) ไมควรประมาทปญ ญาของตนและผูอ่นื ดงั แนวพระบรมราโชวาทท่ีพระราชทานไว
1.5 การมีสติและสงบสํารวม ในขอน้ี พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงมี
พระราชดาํ รัสกลา วโดยสรุปวา สติเปน คกู ับปญ ญา และทรงใชค วามหมายของสติวาเปนความระลกึ ได ความรู
ความไมว ิปลาส ความรูจักรับผิดชอบ สวนคําวา “สงบสาํ รวม” หมายถึงความ เรยี บรอยเปนปกตทิ ้ังจิตใจและ
การกระทาํ การรจู ักสาํ รวมระวงั กายใจใหส งบเปน ปกตินัน้ จะชวยใหม ีการยั้งคดิ ในการทาํ งานทุกอยา ง
1.6 ความจริงใจและการมสี ัจจะ ในขอนี้ พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู ิพลอดลุ ยเดช ทรงสอนวา

1) บุคคลผูปรารถนาความสาํ เรจ็ และความเจริญ จะตอ งเปนผูที่ยอมรับความจริง และยึดม่ัน
ในความจรงิ มคี วามจรงิ ใจทัง้ ตอตนเองและผูอ่นื อยางม่ันคง

2) ตอ งมสี จั จะ คอื ความจรงิ ใจในดา นคําพูดและการกระทาํ และปฏบิ ัติใหไดโดยเครงครดั
ครบถว น

1.7 การมีวินยั ในขอนี้ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภมู ิพลอดุลยเดช ทรงอธบิ ายวา บุคคลผมู ี
วนิ ยั คอื คนมีระเบียบ ไดแ ก ระเบยี บในการคิดและการกระทํา ผูใดไมมีระเบียบไว ถึงแมจะมีวิชา เรี่ยวแรง
ความกระตอื รอื รนอยเู พียงไรก็มักทํางานใหเ สรจ็ ดีไมได เพราะความคดิ อานวาวุนสับสนที่จะทําอะไรก็ไมถูก
ตามลาํ ดับขัน้ ตอน มีแตค วามลงั เล ความขัดแยง ในความคิด ท้ังในการปฏิบัติงาน การมีวินยั หมายถึง การมี
ระเบียบ จําแนกเปน 2 ประเภท

1) วนิ ยั ทางกาย คือ การปรับกิรยิ ามารยาทใหเ ปนผูทร่ี ูจกั ขวนขวายหาความรู เพ่อื นําไปสู
ความสาํ เร็จ

2) วินัยทางใจ คือ การเปน ผทู ่รี จู ักย้ังคิดและคิดอยางมีเหตุผล การรูจักประสานกับผูอื่น
ในขอน้ี พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช ทรงแนะนําวา

(1) งานแตล ะช้ินจะตองปฏิบัติใหประสานสอดคลองกัน และพัฒนาไปพรอม ๆ กัน
ฉะนั้น ตองมกี ารเตรยี มตวั ท่จี ะปฏบิ ตั ิงานประสานกับผูอ ่นื อยางฉลาด

28

(2) ตองเปดใจใหกวาง หนักแนนและมีเหตุผล มีวิจารณญาณ เห็นแกประโยชน
สวนรวมเปน หลกั

1.8 การสรางสรรคและพฒั นา ในขอนี้ พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช ทรงยา้ํ วา
1) การสรางสรรคความเจริญกา วหนาตองเริม่ ที่การศึกษาพื้นฐานเดมิ มากอน รักษาสวนที่มี

อยแู ลวใหค งไว และพยายามปรบั ปรงุ สรา งเสรมิ โดยอาศัยหลกั วิชา ความคิด พิจารณาตามกําลังความสามารถ
2) การพฒั นาปรบั ปรุงควรคอ ย ๆ ทาํ ดวยสติ ไมตองรีบรอน ผลที่เกิดขึ้นจะแนนอนและ

ไดผ ลดี
1.9 การวางแผนในการทํางาน ในขอนี้ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช

ทรงแนะนาํ วา
1) งานทุกอยางจําเปนตองมีโครงการทแี่ นนอนสาํ หรบั ดําเนินงาน
2) ตง้ั เปาหมาย ขอบเขต และหลกั การไวอ ยางแนน อน เพราะจะชว ยใหปฏิบัติไดรวดเร็ว

และถกู ตอ งเหมาะสม
3) ตอ งมอี ุดมการณแ ละหลักทีม่ ั่นคง จึงจะทํางานใหญ ๆ ไดส ําเร็จ
4) ตองมงุ มั่นทํางานดวยความซ่ือสตั ยแ ละมีคุณธรรม

2. การพฒั นาตนเองตามแนวพุทธศาสนา
2.1 ทาน คอื การให เปนหลักปฏิบัตใิ นการพฒั นาตนเองสาํ หรับท่ีจะใชใ นการเกอื้ หนนุ

จุนเจอื ซึง่ กนั และกนั
2.2 ศีล คอื การรกั ษา กาย วาจา ใจ ใหตั้งอยอู ยา งปกติ ไมเบยี ดเบียนกนั ความสงบสขุ

ยอมเกดิ ขน้ึ
2.3 ปรจิ าคะ คือ การสละส่งิ ท่ีเปน ประโยชนน อ ย เพอื่ ประโยชนท ีม่ ากกวา การสละเพอื่

รกั ษาหนา ที่ รักษากิจทพี่ ึงกระทาํ รักคณุ ความดี เพือ่ ความสขุ ความเจรญิ ในการอยรู ว มกนั
2.4 อาชวะ คือ ความเปน ผูซอื่ ตรงตอ ตนเอง บุคคล องคก ร มิตรสหาย หนาทกี่ ารงาน
2.5 มัทวะ คือ ความออ นโยน มีอัธยาศัยไมตรี ออ นโยน มีสัมมาคารวะตอผูใหญ ไมด้ือดึง

ถอื ตนวางอํานาจ
2.6 ตบะ คอื ความเพยี ร ผูมีความเพียรสามารถปฏบิ ตั ิหนา ทใ่ี หบรรลุลวงสําเรจ็ ไดดวยดี

มักเปนผมู คี วามอดทนสูง

29

2.7 อกั โกธะ คอื ความไมโ กรธ ตลอดจนไมพ ยาบาทมงุ ทาํ รา ยผูอ นื่ ความไมโกรธมีขน้ึ ได
เพราะความเมตตา หวังความสขุ ความเจริญซึง่ กันและกนั

2.8 อหงิ สา คอื การหลกี เลีย่ งความรนุ แรง และไมเบียดเบยี นหรือเคารพในชีวติ ของผอู น่ื
คําวา “อหงิ สา” เปนภาษาสนั สกฤต หมายถงึ การหลีกเลย่ี งการบาดเจบ็ ทีเ่ รยี กวา หิงสา อหิงสาเปน แกนใน
ศาสนาพทุ ธ ศาสนาฮนิ ดู และศาสนาเชน อหงิ สา มกี ารกลา วไวในปรชั ญาอินเดยี ประมาณ 800 ปก อ น
พทุ ธศกั ราช

2.9 ขันติ คอื ความอดทน อดทนตอ การตรากตราํ ประกอบการงานตา ง ๆ อดทนตอ ถอ ยคาํ
ไมพงึ ประสงค หรอื ส่ิงอนั ไมชอบใจตา ง ๆ ในการอยรู วมกันของคนหมมู าก

2.10 อวิโรธนะ คือ ความไมผดิ ผดิ ในทน่ี ้หี มายถงึ ผิดจากความถูกตอง ทกุ อยา งทคี่ นท่วั ไป
ทาํ ผิด เพราะไมร วู าผิด หรอื รูว า ผิดแตย ังดอ้ื ดงึ ทาํ ทัง้ ๆ ที่รู ถา ปลอยเชน น้ไี ปเรอื่ ย ๆ กไ็ มรจู กั ไมอาจปฏิบัติ
ในสง่ิ ทถี่ ูกตองไดเ ลย

3. คณุ ธรรมจริยธรรมในการประกอบอาชพี
ผูประกอบการจะตองมีคุณธรรม จรยิ ธรรม เก่ียวกับเร่ืองความรับผิดชอบใน การผลิตสินคา

เชน ความสะอาด ความประณีต ความซ่ือสัตย เขาสูตลาด โดยเฉพาะดานความปลอดภัยตอสุขภาพของ
ผบู ริโภค หรอื การใหบริการท่ปี ลอดภัยแกผ ูรบั บรกิ าร

ในสวนตวั ของผผู ลติ การประกอบอาชีพใหมีความมนั่ คงได ผูประกอบการจะตองมคี ณุ ลกั ษณะ
เปนคนขยัน ซอ่ื สตั ย รูจักประหยดั อดออม มคี วามพากเพยี ร มอี ตุ สาหะ เพือ่ ความมั่นคงในการพัฒนาอาชีพ
ของตนเองใหมีความมัน่ คง

30

เรืองที 5 : การอนรุ ักษ์พลงั งานและสิงแวดล้อมในการขยายอาชีพในชุมชน สังคม และ

ภูมิภาค 5 ทวปี ไดแก ทวปี เอเชยี ทวีปออสเตรเลยี ทวีปอเมรกิ า ทวปี ยุโรป
และทวีปแอฟริกา

การขยายขอบขายอาชีพ ผูประกอบอาชีพจําเปนจะตองคํานึงผลกระทบที่เกิดจากการใช
ทรัพยากรธรรมชาติ เชน ปาไม ดิน น้ํา ทรัพยากรมนุษย และตนทุนในการผลิตอยางคุมคา และไมเกิด
ผลกระทบตอสภาพแวดลอมและวิถีชีวิตของคนในชุมชน สังคม และภูมิภาค 5 ทวีป ไดแก ทวีปเอเชีย
ทวีปออสเตรเลีย ทวปี อเมริกา ทวีปยโุ รป และทวปี แอฟริกา ดังกรณตี วั อยาง

ภาพข่าวหนงั สือพมิ พ์ : ผลกระทบของสารเคมี

31

เชือก่อโรคในของหมักดอง

อาหารหมักดอง เปน ภูมิปญญาพนื้ บานของไทยมาชานาน คนสมัยโบราณจงึ คิดคนหาวิธีถนอมอาหาร
ใหเก็บไวไดนาน ๆ จนมีคาํ กลาวที่วา “เกิดเปนคนไทย อยทู ี่ไหนกไ็ มอ ดตาย”

เพราะทุก ๆ ครง้ั ที่เราสามารถหาส่ิงมชี ีวติ ใกลตัวนํามาปรับปรุง และประยกุ ตเปนอาหารใหเขากับ
ลักษณะความเปน อยไู ดเ ปน อยา งดี ถา ทาํ ทานเองในครอบครัวก็ไมเ ปนไร

แตถ า ไมมีเวลาทาํ แลวไปหาซือ้ ตามทองตลาด วันนข้ี อเตอื นใหตอ งระวงั กนั สกั นิด โดยเฉพาะอาหาร
หมกั ดอง

เนอ่ื งจากอาหารหมักดองพ้นื บา นหลายชนดิ นั้น อาจยงั ไมไดม าตรฐาน เพราะยังขาดการควบคุมใน
เรอ่ื งของความสะอาดของวตั ถุดบิ ขน้ั ตอนการทําและภาชนะบรรจุ รวมถงึ การปอ งกนั อาหารจากการปนเปอน
ของเช้อื กอ โรค ซึ่งหากซ้ืออาหารหมักดองที่ไมมีการควบคุมความสะอาดมาทาน อาจทําใหเ กิดอันตรายแก
รางกายได

เหมือนเชนวันนี้ สถาบันอาหารไดสุมตัวอยางของหมักดองและหนอไมดอง เพ่ือวิเคราะหหาการ
ปนเปอนของเชอื้ ทีม่ ชี ่ือวา คลอสทรเิ ดยี ม เปอรฟ รงิ เจมส (Clostridium pergringens) ซ่ึงเปนสาเหตทุ ที่ ําใหเ กดิ
อาหารเปน พษิ เชอ้ื นี้สามารถพบไดในดิน นํ้า และอากาศ

หากวัตถดุ ิบ เชน พชื ผัก ท่ีนาํ มาทาํ เปนของหมักดองมีความสะอาดไมเพยี งพอ กอ็ าจทาํ ใหรา งกาย
ไดร ับเชือ้ ชนิดนีเ้ ขาไปโดยไมรตู ัว

สาํ หรบั คนท่ีช่ืนชอบทานผักกาดดองและหนอ ไมด องบอย ๆ ลองดูผลวเิ คราะหข องสถาบันอาหารได
ตามตารางดานลา ง กอ นตดั สินใจรับประทานเขา ไป

32

ภาพข่าวหนงั สือพมิ พ์ : อาหารเป็ นพษิ

ยาฆ่าแมลงไร้กลินไม่สินอันตรายสูดดมมีสิทธิคลืนไส้

อย. ช้ียาฆาแมลง ไรกล่ิน ไมสิ้นอันตราย สูดดม มีสิทธ์ิคลื่นไส เวียนหัว และเปนอันตรายตอ
สขุ ภาพได

เม่อื วันท่ี 3 กพ. ภญ.ศรีนวล กรกชกร รองเลขาธกิ ารคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เปด เผยวา
ปจจบุ นั ยงั มผี ูบริโภคทใ่ี ชผลติ ภณั ฑว ตั ถุอันตรายที่ใชตามบานเรอื น หรอื ทางสาธารณสขุ อาทิ ผลิตภณั ฑปองกัน
กาํ จดั แมลง และสัตวอ ืน่ ผลิตภัณฑฆ าเช้ือโรค และผลติ ภัณฑทําความสะอาด เกิดความเขาใจท่ีคลาดเคล่ือน
ในเรอ่ื งของความเปนอนั ตรายของ ผลิตภัณฑวัตถอุ นั ตรายวา ผลติ ภณั ฑวัตถุอนั ตรายท่ีมีกลิ่นหอม ไมมีกลิ่นฉุน
หรือมกี ล่นิ ออนมีความเปน อนั ตรายนอ ย หรอื ไมอ ันตราย โดยการแสดงทาทางสดู ดมพรอ มคําที่ส่ือใหรูสึกวา
ผลิตภัณฑหอมนา ดม หรือการแสดงขอ ความที่ทําใหเขา ใจวาผลติ ภัณฑท ําจากธรรมชาติ

แตในความจรงิ แลว กลนิ่ หอมเกดิ จากการปรงุ แตง กลน่ิ ดว ยนํ้าหอมสังเคราะห โดยอาจเปนนา้ํ หอมท่ี
ใหก ล่นิ หอมคลา ยดอกไมห รือนาํ้ มนั หอมระเหยสกดั จากธรรมชาติ ซึ่งในความเปนจริง หากผูบรโิ ภคสูดดมกล่ิน
ของผลิตภณั ฑว ัตถุอันตรายเขา ไปจะทําใหป วดศีรษะ วิงเวยี น คล่ืนไส และเปน อันตรายตอ สุขภาพได

โดยประโยชนท่ีแทจริงของการแตงกลิ่นของผลิตภัณฑวัตถุอันตรายนั้น ก็เพื่อกลบกลิ่นที่ไมพ ึง
ประสงคของสารออกฤทธขิ์ องผลติ ภณั ฑ หรือสารเคมที ี่ใสเ ขาไปในผลติ ภณั ฑเพ่ือใชเปน ตวั ทาํ ละลาย ตลอดจน
คณุ สมบตทิ างเคมีและกายภาพของตวั ผลิตภณั ฑ ซึ่งมักจะมีกลิ่นฉุนอยางรุนแรง จึงตองแตงกล่ินเพ่ือชวยลด
ความรนุ แรงของกลน่ิ ในผลติ ภณั ฑใหนอ ยลง เพื่อใหผ ูบรโิ ภคหันมาเลือกบรโิ ภคสินคามากยิง่ ขึ้น.

33

ภาพข่าวหนงั สือพมิ พ์ : การประสบอุทกภยั สืบเนอื งมาจากการทําลายป่ าไม้

เกิดฝนตกหนักใน มอ.หาดใหญ ทําใหน้ําทวมขัง เครดิต : @BBalaka สงขลา ประกาศภัยพิบัติ
10 อําเภอ หาดใหญชักธงแดง สั่งอพยพคนแลว หวั่นคืนนี้คันก้ันนํ้าจะรับ นํ้าไมไหวและทะลักทวมเมือง

ขณะที่กรมอุตุ ฯ เตือนพายุเขาภาคใตฝงตะวันออกเท่ียงคืนน้ี เตรียมรับมือฝนตกหนัก น้ําปาไหลหลาก
อกี ระลอก

ประกาศเตือนภัย “พายุดีเปรสชั่นในอาวไทย และอากาศหนาวเย็นบริเวณประเทศไทยตอนบน”
ฉบับที่ 3 ลงวันท่ี 01 พฤศจิกายน 2553

เมอ่ื เวลา 04.00 น. วนั น้ี (1 พย.) พายุดีเปรสชันบรเิ วณอา วไทยตอนลาง มีศูนยกลางหางประมาณ
350 กิโลเมตร ทางตะวันออกเฉยี งใตข องจงั หวดั สงขลา หรือที่ละติจูด 6.5 องศาเหนือ ลองติจดู 104.0 องศา
ตะวนั ออก มคี วามเรว็ สงู สดุ ประมาณ 15 กม./ชม. คาดวาจะเคลอ่ื นตัวผานบรเิ วณภาคใตต อนลา ง ในชว งวนั ที่
1 - 2 พฤศจกิ ายน ลกั ษณะเชน น้ที ําใหบ รเิ วณภาคใตต ั้งแตจงั หวดั สรุ าษฎรธานีลงไปมีฝนตกชกุ หนาแนน และ
มีฝนตกหนักถงึ หนักมากหลายพน้ื ท่แี ละอาวไทยมคี ล่นื สูง 2 - 4 เมตร

จงึ ขอใหประชาชนทอ่ี าศัยในพืน้ ทเี่ สย่ี งภยั บรเิ วณที่ลาดเชงิ เขาใกลทางนํ้าไหลผาน และพ้ืนท่ีราบลุม
ริมฝงแมน ้าํ บรเิ วณจังหวัดสรุ าษฎรธานี นครศรีธรรมราช พัทลุง สงขลา ปตตานี ยะลา นราธิวาส กระบี่
ตรัง และสตลู ระมัดระวังอันตรายจากฝนตกหนัก ที่อาจทําใหเกิดสภาวะนาํ้ ทวมฉับพลัน นํ้าปาไหลหลาก
และนา้ํ ลนตลง่ิ ได สาํ หรบั ประชาชนที่อาศยั อยตู ามชายฝงทะเลของภาคใตฝงตะวันออก ขอใหระวังอันตราย
จากคลน่ื ลมแรงทพ่ี ัดเขาสูฝ ง ในระยะนี้ไวดวย ชาวเรือบริเวณอาวไทยตอนกลางลงไป ควรงดออกจากฝงใน
ระยะนีไ้ วด วย

34
อนง่ึ ในระยะ 1 - 2 วนั นี้ บรเิ วณความกดอากาศสงู หรือมวลอากาศเย็นกําลงั แรงจากประเทศจีนยังคง
แผลงมาปกคลุมประเทศไทย ทําใหบริเวณประเทศไทยตอนบนมีอากาศหนาวเย็นโดยทั่วไปกับมีลมแรง
สําหรบั ภาคเหนือตอนบน และภาคตะวันออกเฉยี งเหนือ อุณหภูมิต่ําสุด 12 - 16 องศาเซลเซียส สวนบริเวณ
ยอดดอยและยอดภู อณุ หภูมิตาํ่ สุด 6 - 12 องศาเซลเซยี ส

ภาพนาํ ท่วมหาดใหญ่ สงขลา
ในระยะน้ขี อใหประชาชนตดิ ตามขา วพยากรณอากาศและเตือนภยั จากกรมอุตนุ ยิ มวิทยาอยางใกลชดิ
อยา งไรก็ตาม ลา สดุ มรี ายงานวา ทางหาดใหญไ ดเ ปลี่ยนจากธงเหลืองเฝาระวังสถานการณ เปนธง

สีแดงแลว ซ่ึงหมายความวา น้ําจะทวมไดภายใน 3 - 60 ชั่วโมง โดยสั่งอพยพประชาชนทันที เนื่องจาก
คาดวาในคนื นีค้ นั ก้นั นา้ํ จะรับน้ําไมไหวและทะลักทวมเมอื ง

โดยในตอนน้ี การไฟฟา สงขลาทาํ การตัดไฟ ทาํ ใหไฟดับเกอื บท่ัวท้ังจังหวัด และโรงประปาจมนํ้า
จนเหลอื แคโรงเดยี ว เจา หนาที่แจงใหสํารองนํ้าไวใชโดยดว น

35

ใบงานที่ 6
การขยายกระบวนการจัดการงานอาชีพในชุมชน

คําชี้แจง : ใหผูเรียนคิดวิเคราะหจากประสบการณของตนเองวา การประกอบอาชีพควรจะตองมีความรู
อะไรบา งทจ่ี ะใชพ ฒั นาอาชพี ใหเกิดความเขมแขง็ ยัง่ ยืน โดยอาศยั องคประกอบของการคดิ ตามตวั อยา งดงั นี้

36

37

ใบงานที่ 7
การขยายกระบวนการจัดการงานอาชีพในชุมชน

คําชีแ้ จง : ใหก ลมุ ผูเรียนคิดวิเคราะหจากประสบการณของตนเองวา การประกอบอาชีพควรจะตองมีความรู
อะไรบางทจ่ี ะใชพฒั นาอาชพี ใหเกิดความเขม แข็ง ยั่งยนื โดยอาศยั องคป ระกอบของการคดิ ตามตวั อยางดงั น้ี
ตัวอยา ง ผลการวิเคราะหธ ุรกิจเกษตรอนิ ทรีย

38

39

ใบงานที่ 8
ตวั อย่างบันทึกแสวงหาความรู้เรืองการพฒั นาคุณภาพดนิ

คําชี้แจง : ผูเรียนรวมกันพิจารณาตัดสินใจ เลือกหัวขอความรูที่เห็นวามีความสาํ คัญและจําเปนตองนํามา
ยกระดบั ความรูดว ยการแสวงหาความรู แลกเปล่ียนเรียนรปู ระยกุ ตใชค วาม รแู ละสรุปองคความรู

40

41

ใบงานที่ 9
ตวั อยางบันทึกแสวงหาความรูเร่ืองการพฒั นาคุณภาพดิน

คําชี้แจง : กิจกรรมนี้เปนการนําผลสรุปจากการแสวงหาความรูของผูเรียนแตละคนมาแลกเปลี่ยนเรียนรู
ความรู ขอ มลู ทไี่ ดมาเปน องคค วามรูเบื้องตน สาํ หรับเปน แนวทางในการปฏบิ ตั ิยกระดบั ความรู ดังตัวอยา งนี้
ตวั อย่างบันทกึ แสวงหาความรู้เรืองการพฒั นาคณุ ภาพดิน

42

43

ใบงานท่ี 10

คําชี้แจง : การบันทึกกจิ กรรมการประยุกตใ ชความรู ตารางน้เี ปน กระบวนการจดบันทกึ ขอมลู ผลได ผลเสยี
และการแกไ ขขอ บกพรอ งอยางเปน ระบบ

ตวั อยา ง บันทึกผลการประยกุ ตใชค วามรู