SCORE A in ASK

Cikgu Amanda , wish you all the
best in ASK

Pemikiran komputasional ialah satu proses pemikiran bagi tujuan
menyelesaikan masalah oleh manusia sendiri berbantukan mesin atau
kedua-duanya sekali dengan menggunkan konsep asas sains komputer.

Proses Pemikiran Komputasional Kemahiran yang diperlukan :
a. Kemahiran berfikiran secara logik
b. Kemahiran membina algoritma

4 TEKNIK ASAS DALAM PEMIKIRAN KOMPUTASIONAL

Leraian Pengecaman corak Peniskalaan Pengitlakan
( Decomposition ) ( Pattern Recognition ) ( Abstraction ) ( Generalisation )

• Pemecahan suatu masalah • Kenal pasti corak • Meninggalkan aspek • Pembinaan model
atau sistem yg kompleks kpd tertentu yang terdiri kurang penting yang dalam bentuk
bahagian kecil bagi daripada kesamaam terdapat dalam formula, Teknik ,
memudahkan pemahaman atau ciri-ciri yang corak-corak yang peraturan atau
dan penyelesaian. sama untuk masalah dicamkan dan langkah-langkah bagi
yang lebih kecil dapat memfokus kepada menyelesaikan
• Bahagian- bahagian kecil membantu aspek-aspek yang masalah.
boleh diteliti, diselesaikan menyelesaikan penting.
atau direka secara berasingan masalah kompleks
akan membolehkan masalah dengan lebih
yang besar dapat diselesaikan berkesan
dengan mudah

Pembangunan Atur Cara

Fasa Analisis masalah
Fasa Reka bentuk atur cara

Fasa Pengekodan
Fasa Pengujian dan penyahpepijatan

Fasa Dokumentasi

1.1.1 Menggunakan konsep pemikiran komputasional dalam
fasa pembangunan atur cara bagi membangunkan atur
cara aritmetik .

( i ) Fasa Analisis Masalah

a) Mengenal pasti masalah, keperluan sistem dan perisian serta sasaran
pengguna.

b) Mengenal pasti input, proses dan output bagi atur cara yang akan
dibinakan.

c) Menumu bual, membuat soal selidik dan pemerhatian bagi
mengetahui keperluan pelanggan.

( ii ) Fasa Reka bentuk Atur Cara

a) Menulis pseudokod.
b) Melukis carta alir.
c) Mereka bentuk antara muka pengguna.

LANGKAH-LANGKAH MENGHASILKAN PSEUDOKOD DAN
CARTA ALIR BAGI SESUATU ALGORITMA

Algoritma merupakan set langkah atau prosedur dan urutan
tindakan untuk menyelesaikan masalah .

Kaedah Algoritma Penerangan

a) Pseudokod Satu set aturan yang ditulis dalam bahasa pertuturan dan
beberapa kod asas untuk menyelesaikan sesuatu masalah. Set
aturan ini menunjukkan langkah demi langkah untuk
melaksanakan sesuatu tugas dari mula hingga tamat.

b) Carta Alir Kaedah grafik yang menunjukkan langkah-langkah bagi
penyelesaian masalah dan hubung kait antara satu sama lain.
Aktiviti ini akan dilaksanakan mengikut turutan dari atas ke
bawah menggunakan carta alir. Carta alir mengandungi simbol
geometrik yang dihubungkan menggunakan anak panah.

Jadual 1 Simbol-simbol dalam Carta Aliran

Simbol Makna / Fungsi Penerangan
Mula / tamat Mula dan tamat sesuatu aktiviti

Proses Aktiviti atau proses

Pilihan Menguji sama ada benar atau salah

Aliran Aliran Aktiviti

Penyambung Menggabungkan aliran yang berlainan

Input / output Operasi Input / Output

1. Struktur Linear – Urutan

2. Struktur Kawalan Pilihan
 Struktur kawalan Pilihan Tunggal ( IF)
 Struktur kawalan Dwipilihan ( Double Selection ) ( IF-ELSE )
 Struktur Kawalan Pelbagai Pilihan ( Multi Selection ) ( IF-ELSE-IF)
 Struktur Kawalan Pilihan bersarang ( Nested-IF )

2. Struktur Kawalan Ulangan
 Struktur kawalan Ulangan UNTUK ( For )
 Struktur kawalan Ulangan SELAGI ( While )
 Struktur Kawalan Ulangan SEHINGGA ( REPEAT-UNTIL )

Struktur Kawalan Pilihan tunggal Struktur Kawalan Dwipilihan Struktur Kawalan Pelbagai Pilihan
( Single Selection ) ( IF) ( Double Selection ) ( IF-ELSE ) ( Multi Selection ) ( IF-ELSE-IF)

• Hanya mempunyai 1 pilihan untuk • Memilih di antara 2 tindakan atau dua set • Mengandungi lebih daripada 2 set tindakan
melaksanakan satu set tindakan tindakan untuk dilaksanakan. Tindakan yang berlainan sebagai pilihan untuk
tertentu. set yang dilaksanakan bergantung kepada dilksanakan. Set tindakan yang dilaksanakan
sama ada satu syarat dipenuhi atau tidak. bergantung kepada pilihan syarat yang didapati
benar.

Mula Mula

Mula

Memenuhi Ya Ya Memenuhi Ya
Syarat Tindakan A Tindakan A Syarat 1 Tindakan A

Memenuhi Tidak
Syarat
Memenuhi
Tidak Tidak Syarat 2 Ya
Tindakan B Tindakan B

Tamat

Tamat Tidak Ya
Tindakan C
Memenuhi
Syarat 3

Tidak
Tindakan D

Tamat



Struktur Kawalan Pilihan bersarang

• Struktur kawalan pilihan bersarang terdiri daripada satu
struktur kawalan yang terbenam dalam satu struktur
kawalan yang lain.

• Struktur kawalan pertama mesti dipenuhi supaya struktur
kawalan kedua dapat dilaksanakan.

Mula

Ya Tidak Kenyataan
dilaksanakan sekiranya
Memenuhi Memenuhi Syarat 2 tidak dipenuhi
Syarat 1 Syarat 2

Tidak Ya

Kenyataan
dilaksanakan sekiranya
Syarat 2 dipenuhi

Tamat

2.1.1(II) Struktur kawalan ulangan

• Struktur kawalan ulangan terdiri daripada satu set langkah
atau arahan yang sentiasa berulang sehingga satu syarat
dipenuhi.

• Set langkah yang berulang disebut gelung ( loop ) dan
setiap ulangan gelung disebut lelaran ( iteration)

1. Mula
2. Isytiharkan pembilang, i
3. Setkan pembilang, i = 0
4. For i < 10

Laksanakan pernyataan

i =i+1

5. Ulangkan Langkah 4
6. Tamat

Struktur kawalan for
1.Mula
2. Isytiharkan pemboleh ubah nomborn, a, hasildarab
3. Set pembilang a = 1
4. Paparkan mesej “Masukkan satu nombor n .”
5. Setkan nomborn kepda nilai yang dimasukkan .
6. For a <= 12
7. Kirakan hasildarab = nomborn * a
8. Paparkan “ a x nomborn = hasildarab”
9. Kirakan a = a + 1
10. Ulang langkah 6
11. Tamat



Acturcara Python
sifir=int(input("Masukkan nombor sifir : " ))

for a in range (1,13) :
jawapan = int(sifir*a)
print( a ,"x", sifir ," = ", str(jawapan))

Struktur kawalan while
1.Mula
2. Isytiharkan pemboleh ubah nomborn, a, hasildarab
3. Set pembilang a = 1
4. Paparkan mesej “Masukkan satu nombor n .”
5. Setkan nomborn kepda nilai yang dimasukkan .
6. while a != 13
7. Kirakan hasildarab = nomborn * a
8. Paparkan “ a x nomborn = hasildarab”
9. Kirakan a = a + 1
10. Ulang langkah 6
11. Tamat



sifir=int(input("Masukkan nombor sifir : " ))
a=1
while a !=13:

jawapan = int(sifir*a)
print( a ,"x", sifir ," = ", str(jawapan))
a=a+1

RUMUSAN Jenis Stuktur Kawalan

a. Struktur Kawalan jujukan c. Struktur Kawalan pilihan Bersarang

• melaksanakan arahan baris demi Satu kawalan pilihan berada di dalam suatu
baris mengikut susunan satu struktur kawalan pilihan yang lain.
aliran sahaja, iaitu dari atas ke
bawah secara tertib. d. Struktur Kawalan ulangan

• melaksanakan kod atur cara
secara linear

b. Struktur Kawalan pilihan • Membolehkan pengatur cara mengarahkan
komputer untuk melaksanakan langkah-langkah
• Satu syarat akan menentukan satu tertentu secara berulang kali
keputusan melalui satu atau dua atau
pelbagai cabang pilihan . • Sintaks pemboleh ubah yang bertindak sebagai
Pembilang untuk struktur dikawal dengan bilangan.
• Terdapat 3 jenis pilihan
a. Tunggal ( if ) – mempunyai satu • Bahagian kod yang mengandungi syarat dan
cabang pilihan langkah-langkah untuk berulang disebut gelung (
b. Dwipilihan ( if – else ) - loop ) .
mempunyai dua cabang pilihan
c. Pelbagai pilihan ( if-elif-else) – • Setiap pusingan ulangan disebut lelaran ( iteration )
mempunyai lehih daripada dua • Terdapat 2 jenis ulangan :
cabang pilihan
a. Struktur kawalan UNTUK ( Gelung FOR ) – dikawal
dengan bilangan lelaran yang diketahui
b. Struktur kawalan SELAGI ( Gelung WHILE ) –
dikawal dengan bilangan lelaran yang tidak diketahui.

Semakan meja ialah satu teknik manual untuk Teknik langkah demi langkah ialah satu teknik
menyemak logik setiap langkah serta logik aliran manual untuk memeriksa logik aliran algoritma
langkah-langkah algoritma. secara langkah demi langkah

Satu set sampel data input digunakan dan Sampel data input tidak digunakan dan
memproses data itu secara manual mengikut memproses data itu secara manual mengikut
aliran langkah-langkah algoritma. aliran langkah-langkah algoritma.

( iii ) Fasa Pengekodan

a) Memilih bahasa pengaturcaraan ( programming language) : Python
dan perisian pengaturcaraan ( Software ) Pyscripter dan IDLE.

b) Mengekod atur cara berdasarkan pseudokod dan atur cara.

3.1 Persekitaran Kod Arahan

Kod Arahan Satu arahan yang dituliskan dalam bahasa
komputer untuk mengarahkan komputer
melaksanakan sesuatu tugas .

Segmen Kod Satu set arahan yang digunakan untuk
membina satu atur cara bagi menyelesaikan
masalah.

Penterjemah ( translator) • Proses mengalihkan kod
arahan kepada bahasa
mesin yang difahami oleh
komputer.

Penghimpun (assembly) Pengkompil (compilier) Pentaksir
Basic Assembly Language yang Bahasa pengaturcaraan : (interpreter)
digunakan oleh sistem IBM . C, C++, Java dan Pascal Bahasa pengaturcaraan : Python,
PHP , Perl dan Ruby
Low-level languages those Tranlastor high-level
languages which are extremely programming language to
close to machine language. They lower-level language to create
are also known as Assembly an executable program
languages. The closest
languages after Assembly
to Machine language are C and
C++.

3.1.1 Jenis data dalam segmen kod

Integer

String Double Jenis data digunakan semasa
pengisytiharan suatu pemboleh
Data ubah untuk membenarkan atur
cara mengenal pasti kegunaan
pemboleh ubah tersebut dan
membolehkan pemboleh ubah
tersebut disimpan dalam storan
ingatan dengan berkesan .

Char Boolean



Jenis DATA

Nombor Teks Nilai Logik ( Boolean)
Nombor bulat (int) Aksara ( char) BENAR
Contoh : -5 , 0 , 100 Contoh : - Dipapar sebagai true
‘1’, ‘2’, ‘A’ , ‘B’,‘ z’,‘ y’ , dalam aturcara
Nombor perpuluhan ‘% ‘, ‘@’
( double) PALSU
Contoh : 0.09 , -4.5 , Rentetan ( string ) -Dipapar sebagai false
45.1 Contoh : dalam aturcara
“Malaysia”
“Saya suka ASK “

Integer

• Nombor tidak mengandungi pecahan dan nombor perpuluhan .
• Nombor bulat

Integer

Nombor negatif Sifar Nombor Positif

Nama Operator Simbol operator Simbol operator Contoh pengiraan dalam atur cara
matematik dalam komputer
Tambah 88 + 22 = 110
Tolak + + 42 – 25 = 17
Darab - - 23 * 8 = 184
Bahagi x * 66 / 3 = 22
÷ /
Nama Operator
Modulus Simbol operator Penerangan Contoh
% Baki pembahagi dipaparkan 10 % 2 = 0
11 % 2 = 1
Eksponen ** Operator kiri dikuasakan
mengikut nilai operan Kanan 10 ** 3 = 103
Floor Division // Hasil Pembahagian tanpa nilai
baki . 10 // 2 = 5
11 // 2 = 5

5 Floor Division （ 除出来的平均整数 ）
2 11 Modulus ( 余数 )

10

1

Char

• Char ialah jenis data mewakili aksara ( character ) .
• Aksara terdiri daripada huruf , abjad, angka, digit, simbol

berdasarkan Kod Piawai

String

• String satu perkataan yang dibina daripada aksara.
• String terdiri daripada satu urutan aksara-aksara yang berjujukan

yang membentuk rentetan ( string ).
• Str ( )
• Nilai string kepada sesuatu pemboleh ubah perlu diletakkan

dengan :

• Petikan tunggal ( ‘ ………. ‘ )
• Petikan berganda ( “ ………. “ )

lagu = 'Negaraku'
jenis= "gema"
ayat = "Nama saya ialah Pn LAI YEN WEI."

Atur cara Python

>>> %Run String
Negaraku
gema
Nama saya ialah Pn LAI YEN WEI.



Tanda [ ] / [ a: b ]

Output

Gabungan dua string

String1 + String 2 / String1,String 2

Boolean - Operator perbandingan

• BTK ms 98
• untuk membandingkan nilai sebelah kiri dan sebelah kanan .
• Hubungan hasil logik iaitu “BENAR ” atau “PALSU ”
• digunakan dalam ungkapan Boolean untuk pernyataan

bersyarat untuk struktur kawalan pilihan dan struktur
kawalan ulangan .

Operator Perbandingan – Membandingkan nilai 2 data . 用来 比较两个 data 答案 ： TRUE， FALSE

• AND 一定要所有的 Syarat TRUE , 才会TRUE , 其中一个 FALSE 就FALSE
• OR 只要其中有一个 Syarat TRUE , 就TRUE

3.1.2 Perbezaan antara pemboleh ubah dan pemalar
dalam segmen kod

• BKT ms 90

• Pemboleh ubah ialah storan ingatan dalam komputer
yang digunakan oleh atur cara .

• Digunakan untuk mewakili sesuatu data yang perlu
digunakan berulang kali oleh atur cara yang dibangunkan.

• Pemboleh ubah yang diisytiharkan akan diberikan label
yang disebut pengecam.

Nama
Nama = “ AMANDA LAI ”

Syarat untuk pengisytiharan pemboleh ubah

Syarat Contoh

Nama bagi pemboleh ubah hanya boleh mengandungi aksara nama

( a - z atau A – Z ) dan digit ( 0 – 9 ) Nombor1

Luas_segiempat

Nama pemboleh ubah harus menggambarkan nilai yang Luas_segiempat
dipegang oleh pemboleh ubah tersebut supaya kod-kod atur
cara yang dibangunkan dapat difahami dengan mudah. 1murid
Murid tingkatan 2
X tidak boleh dmulakan dengan nombor

X tidak boleh mempunyai ruang kosong

• Pemalar

• Menyimpan sesuatu nilai dan nilai ini disimpan dalam ingatan
komputer.

• Nilai sesuatu pemalar tidak akan berubah menjadi nilai yang
lain semasa pelaksanaan atur cara

Jenis-jenis Pengecam

Pengecam

Pemboleh ubah Pemalar

Perbezaan antara pemboleh ubah dan pemalar

3.1.3 (i) Menghasilkan segmen kod menggunakan fungsi input
dan fungsi output

• Fungsi input dan fungsi output merupakan kaedah interaktif yang
digunakan dalam Interaksi Manusia Komputer ( IMK )

• Membolehkan mesej yang hendak disampaikan dan diterima dapat
difahami oleh pengguna juga komputer.

• IMK melibatkan cara manusia berkomunikasi dengan komputer dengan
ciri-ciri perantaraan dalam aspek yang lebih luas.

Fungsi Input - untuk mendapatkan data input daripada pengguna
Fungsi Ouput – merujuk kepada maklumat yang dipaparkan pada skrin komputer

Interaksi Manusia Komputer ( IMK )

Faktor komputer Faktor Manusia
• Teknik grafik komputer • Teori komunikasi
• Sistem pengoperasian • Bahasa
• Bahasa pengaturcaraan • Sains Sosial
• Persekitaran pembangunan • Psikologi kognitif
• Psikologi sosial
• Perasaan manusia –

kepuasan penggunaan

komputer

Perantaraan ( Medium )
• Antara muka suatu atur cara – user interface
• Cara data dimasukkan
• Reka bentuk grafik yang mesra pengguna

Struktur kawalan ulangan

• Membolehkan pengatur cara

mengarahkan komputer untuk

Struktur kawalan ulangan for Struktur kawalan ulangan while melaksanakan langkah-langkah
tertentu secara berulang kali

Persamaan • Kod yang ditulis tidak perlu panjang
dan memakan ruang.

Pernyataan syarat diuji sebelum pernyataan yang berulang • Lebih mudah berbanding dengan

dilaksanakan kod atur cara yang tidak
menggunakan gelung.

Perbezaan • Sintaks pemboleh ubah yang
bertindak sebagai Pembilang untuk

Bilangan ulangan adalah Bilangan ulangan tidak struktur dikawal dengan bilangan.

ditetapkan diketahui dan ditentukan • Bahagian kod yang mengandungi
sama ada syarat dipenuhi
atau tidak syarat dan langkah-langkah untuk

berulang disebut gelung ( loop ) .
• Setiap pusingan ulangan disebut

lelaran ( iteration )

Struktur kawalan UNTUK
Sintaks for