SCORE A in ASK

Struktur kawalan UNTUK

• Penggunaan fungsi range() amat
berguna kerana fungsi range ()
menyatakan bilangan lelaran
struktur kawalan for harus berulang.

• Nombor yang digunakan di dalam
fungsi range () disebut parameter .

• Parameter dalam fungsi range ()
mestilah integer terdiri daripada
nombor positif atau nombor negatif
.

Latihan BT m/s 46 Cabar diri Anda :

print( "\nSoalan 1 : " ) Soalan 1 :
for a in range ( 10 ) : 0
1
print(a) 2
3
4
5
6
7
8
9

Latihan BT m/s 46 Cabar diri Anda :

print( "\nSoalan 2 : " ) Soalan 2 :
for a in range ( 5,16 ) : 5
6
print(a) 7
8
9
10
11
12
13
14
15

Latihan BT m/s 46 Cabar diri Anda :

print( "\nSoalan 3 : " ) Soalan 3 :
for a in range ( 0,30,5 ) : 0
5
print(a) 10
15
20
25

Latihan BT m/s 46 Cabar diri Anda :

print( "\nSoalan 4 : " ) Soalan 4 :
for a in range ( 5,-1,-1 ) : 5
4
print(a) 3
2
1
0

Struktur kawalan SELAGI

• Sintaks while
• Ungkapan Boolean ialah syarat ( benar atau tidak benar ) yang

menentukan sama ada gelung akan berhenti atau terus berulang.
•

print( “ Kira Dari 1 hingga 10" ) Kira Dari 1 hingga 10
i=1 1
while i < 11 : 2
3
print(i) 4
i += 1 5
6
7
8
9
10

( iv) Fasa Pengujian Atur Cara dan Penyahpepijatan Ralat

a) Menguji atur cara yang telah ditulis bagi mengesan dan membetulkan
sebarang ralat yang terdapat pada atur cara.

b) Mengenal pasti ralat-ralat yang ada iaitu Ralat Sintaks ( Syntax error ) ,
Ralat masa larian ( runtime error ) , Ralat logik ( logical error )

 RALAT – kesilapan atau kesalahan yang menyebabkan sesuatu algoritma atau atur cara tidak
berfungsi seperti yang diharapkan atau mengeluarkan output yang salah.

RALAT

Ralat sintaks Ralat masa larian Ralat logik

• Penggunaan sintaks sesuatu • Kemasukan data yang tidak menepati • Kesilapan logik pengatur cara
bahasa pengaturcaraan yang
tidak betul dalam penulisan kehendak arahan . sehingga menyebabkan atur
satu atur cara. • Pelaksanaan atur cara terhenti secara
cara menghasilkan output yang
• Ada paparan mesej ralat. ( tiba-tiba dengan mengeluarkan
invalid syntax ) salah.
paparan mesej ralat tertentu. • Kesilapan semasa pembinaan
• Disebabkan memori yang tidak
algorritma.
mencukupi. • Kecuaian manusia.
• Disebabkan jangkitan virus atau • Tiada paparan mesej ralat.

perisian hasad.

Langkah-langkah mencari ralat dalam atur cara Buku Teks F1 : m/s 108

1. Bandingkan 2. Kesan ralat
hasil atur cara pada kod arahan
dengan algoritma
4. Uji lari atur cara
3. Baiki ralat semula. Jika masih
pada kod arahan
ada ralat, ulangi
Langkah 1 hingga 3

Buku Teks T3 m/s 12 :

Langkah-langkah menguji dan menyahpepijatan

A . Pengujian dan penyahpepijatan secara manual

a. Semakan kesesuian b. Sintaks kod arahan
nama pemboleh ubah. adalah betul.

c. Logik dan susunan kod- d. Formula matematik
kod arahan adalah betul adalah betul.

e. Gunakan sampel data
untuk menguji atur cara.

Buku Teks T3 m/s 12 :

Langkah-langkah menguji dan menyahpepijatan

B. Pengujian dan penyahpepijatan semasa pelaksanaan atur cara

a. Laksanakan atur cara. b. Baca dan fahami
mesej ralat.

c. Kenal pasti lokasi ralat d. Ulang langkah (a)
dan baiki ralat. hingga (c ) sehingga
tiada mesej ralat

e. Semak output
menggunakan beberapa set
sampel data.

Buku Teks T3 m/s 13 :

( v) Fasa Dokumentasi

a) Menyediakan dokumentasi dalaman dan dokumentasi luaran .

Definisi Dokumentasi Dalaman Dokumentasi Luaran

• Dokumentasi yang akan dijadikan • Dokumen yang akan digunakan oleh pengguna akhir
rujukan oleh pengatur cara baharu sesuatu autr cara .
dalam sebuah organisasi.
• Terbahagi kepada dokumen pustaka ( library
Documentation ) dan panduan pengguna ( User Manual ) .

Tujuan • Membantu pengatur cara baharu • Dokumen pustaka memberikan maklumat tentang

untuk memahami atur cara yang telah perisian, perkakasan, algoritma atur cara dan kod arahan

dibangunkan. atur cara kepada pengguna akhir.

• Memudahkan penyenggaraan sesuatu • Panduan pengguna akhir tentang pemasangan dan cara

aplikasi atau atur cara. perlaksanaan atur cara yang telah dibangunkan.

Perwakilan Data

BAB 2 PERWAKILAN Nombor Nombor Nombor Nombor
DATA – SISTEM Decimal Binari Octal Hexadecimal

NOMBOR 0 0 0 0
1 1 1 1
2 10 2 2
3 11 3 3
4 100 4 4
5 101 5 5
6 110 6 6
7 111 7 7
8 1000 10 8
9 1001 11 9
10 1010 12 A
11 1011 13 B
12 1100 14 C
13 1101 15 D
14 1110 16 E
15 1111 17 F

Sistem Nombor Penerangan

Sistem Asas 2 Komputer menggunakan sistem ini untuk menyimpan data.
Sistem Perduaan Sistem ini menggunakan 2 digit sahaja iaitu 0 dan 1 untuk
mewakili data.
( Binari )
Sistem ini mempunyai 10 digit.
Sistem Asas 10 Terdapat digit 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9
Sistem Perpuluhan ( Digunakan dalam kehidupan harian )

( Decimal ) Terdiri daripada 8 angka iaitu 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.
Sistem Asas 8
Sistem nombor hexadecimal mengguna 16 simbol untuk
( Oktal ) mewakili nilai. Ia termasuk digit 0 hingga 9 dan aksara A
hingga Z. Sistem nombor ini diguna kerana ia adalah lebih
Sistem Asas 16 singkat dan mudah dibaca.
( Hexadecimal )

1.1.1 Perbezaan antara nombor Perlapanan dan nombor perpuluhan

Sistem Sistem Nombor Sistem Nombor Sistem Nombor
Nombor Perpuluhan Perduaan Perlapanan Perenambelasan

Dikenali sebagai Sistem Asas 10 Sistem Asas Sistem Asas Sistem Asas
2 8 16
Sistem Nombor Sistem nombor
desimal Sistem nombor Sistem nombor oktal Sistem nombor
binari heksadesimal

Nombor subskrip 10 Subskrip 2 Subskrip 8 Subskrip 16

ditandakan

dengan subskrip

Contoh 5810 111002 1128 8AF16
Pilihan digit 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 0,1 0,1,2,3,4,5,6,7
0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C
,D,E,F

Nilai Tempat 1,10,100,1000 1,2,4,8,16,32,64, 1,8,64,512, 1,16,256, 4096…

128…. 1024…..

1.2 Sistem Perenambelasan - heksadesimal
(hexadecimal).

▪Salah satu sistem nombor yang digunakan untuk
mewakili nombor perduaan digunakan sebagai
bahasa mesin

▪Sistem nombor ini mempunyai 16 digit asas iaitu 0,
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E dan F.

Kepentingan Sistem nombor perenambelasan :

▶Mewakili bahasa mesin selain nombor perduaan .

▶Digunakan untuk pembangunan asas sistem
mikropemproses.

▶Menunjukkan ralat tentang lokasi ingatan komputer .
Ini memudahkan pembangunan sistem mengenal
pasti dan membetulkan ralat tersebut.

▶Penting untuk mewakili warna pada alat digital
dalam model warna RGB

▶Membolehkan komputer menyimpan data dengan efisien
.

▶Penting untuk mewakili warna pada alat digital dalam
model warna RGB

▶Red , Green , Blue

Setiap Setiap Setiap
Mempunyai Mempunyai
Mempunyai 162 = 256 162 = 256
162 = 256
varians varians
varians warna warna
warna

Jumlah Spektrum warna

Mempunyai Mempunyai Mempunyai Jumlah
162 = 256 162 = 256 162 = 256 Spektrum

varians varians varians warna
warna warna warna 16777216

Kedalaman bit warna

28 = 256

8 bit mempunyai 256 warna
Saiz fail : 1 warna = 8bit = 1 bait = 1 piksel
Saiz fail Imej berwarna ( RGB ) : 224 = 24 bit = 1 piksel x 3 bait

BT T3 m/s 18

Penukaran sistem nombor perpuluhan kepada
sistem nombor yang lain

•Sistem ÷, - Sistem

Asas 10 Asas

2,8,16

x, +

 2 Kaedah  Kaedah bahagi dengan 2 dan gunakan bakinya
 Kaedah ambil daripada bakinya

 Kaedah menukarkan kod ASCII nombor
perpuluhan kepada nombor perduaan
dengan merujukkan Carta ASCII (
Lampiran A )

Kaedah bahagi dengan 2 dan gunakan dengan bakinya

1. Nombor perpuluhan dibahagi dengan 2.
2. Kemudian hasil bahagi dan baki dicatatkan.
3. Hasil bahagi pertama dibahagi dengan 2 sekali lagi

dan hasil bahagi dan baki dicatatkan.

4. Langkah 3 diulangi sehingga hasil bahaginya tidak boleh

dibahagi lagi.

5. Nilai nombor perduaan diambil berdasarkan baki

tercatat secara menyongsangkan.

Penukaran 8410 kepada nombor perduaan

84 ÷ 2 = 42 baki 0 8410 = 1010100 2
42 ÷ 2 = 21 baki 0
21 ÷ 2 = 10 baki 1 Maka nombor perduaan bagi
8410 ialah 1010100 2

10 ÷ 2 = 5 baki 0

5 ÷ 2 = 2 baki 1
2 ÷ 2 = 1 baki 0

1 ÷ 2 = 0 baki 1

Penukaran 8410 kepada nombor perduaan

2 84 baki 0 8410 = 1010100 2

2 42 0

2 21 1 Maka nombor perduaan bagi
2 10 0 8410 ialah 1010100 2

25 1

22 0

21 1

0

 Kaedah ambil daripada bakinya 23 22 21 20

Nilai 27 26 25 24 84 21

Tempat 01 00

128 64 32 16

1 01

84 -64 = 20
20 -16 = 4

4- 4 =0
8410 = 1010100 2
Maka nombor perduaan bagi 8410 ialah 1010100 2

5110 BT T1 m/s 26
Kaedah bahagi dengan 2 dan gunakan bakinya
2 51 baki 1
2 25 1 1. Bahagikan nombor perpuluhan dengan 2.
2 12 0 2. Tuliskan hasilnya dan baki ( 0 atau 1 )
26 0 3. Ulangi langkah 1 dan langkah 2 sehingga hasil
23 1
21 1 bahagi tidak boleh dibahagikan lagi.
4. Tuliskan semula hasil baki dari bawah ke atas
0

maka 5110 = 1100112

Penukaran nombor perduaan kepada nombor perpuluhan

101012

2n 24 23 22 21 20

Nilai digit 16 8 4 21

10 1 01

101012 = ( 1 x 24 ) + (0x23 ) +(1 x22 ) + (0 x21 ) +( 1 x 20 )
= 16 + 0 + 4 + 0 + 1
= 21 10

BT T2 m/s 5
Kaedah bahagi dengan 8 dan gunakan bakinya

1.1.2 (i)Penukaran nombor perpuluhan kepada nombor
perlapanan

Aktiviti 1.3 BT m/s 6
Kaedah bahagi dengan 8 dan gunakan bakinya

a.5810

8 58 baki 2

87 7

0 728
5810 =

Maka nombor perlapanan bagi 5810 ialah 728

1.1.2 Penukaran nombor perlapanan kepada nombor perpuluhan

• Aktiviti 1.4 BT F3 m/s 7 Tips : x, +

b. 2268

86 85 84 83 82 81 80

262144 32768 4096 512 64 8 1

22 6

2268 = ( 2 x 82 ) + ( 2 x 81 ) + ( 6 x 80 )
= ( 2 x 64 ) + ( 2 x 8 ) + ( 6 x 1 )

= ( 128 ) + ( 16 ) + ( 6 )

= 150 10

1.1.2 (iii)Penukaran nombor perlapanan kepada nombor perduaan
BT T2 m/s 9

1.1.2 (iii)Penukaran nombor perlapanan kepada nombor perduaan
• Aktiviti 1.5 BT m/s 9

a. 5378

537

101 011 111

5378 = 1010111112

Maka nombor perduaan bagi 5378 ialah 1010111112

1.1.2 (iv)Penukaran nombor perduaan kepada nombor perlapanan

 Kaedah pengumpulan 3
digit nombor perduaan
dan tukarkan kepada nilai
perlapanan

• 2 Kaedah

 Kaedah pengiraan

▶ Kaedah pengumpulan 3 digit nombor perduaaan
dan tukarkan kepada nilai perlapanan

Nombor perduaan dibahagikan kepada
kumpulan 3 digit

000

Gantikan nombor perduaan dengan
nombor perlapanan yang setaranya

 Kaedah pengumpulan 3 digit nombor perduaaan dan  BT m/s 10
tukarkan kepada nilai perlapanan

 Kaedah pengumpulan 3 digit nombor perduaaan dan 22 21 20
tukarkan kepada nilai perlapanan 421

 Aktiviti 1.6 BT T2 m/s 11

• a. 010000112

01 000 0112

10 3

010000112 = 1038

Maka nombor perlapanan 010000112 bagi ialah 1038

 Kaedah pengiraan  BT m/s 11

 Kaedah pengiraan 22 21 20
421
• a. 010000112
0 11
Nombor 01 00 0
Perduaan 0 11
00 0
Kumpulan 3 22 21 20
22 21 20
0 0 1digit 0x4 1x2 1x1
0x4 0x2 0x1
Nilai tempat 22 21 20 0+2+1 = 3
0+0+0 = 0
Hasil darab 0x4 0x2 1x1

Hasil Tambah 0+0+1 = 1

Nombor 1 03
Perlapanan
010000112 = 1038

Kaedah bahagi dengan 16 dan gunakan dengan bakinya

1. Nombor perpuluhan dibahagi dengan 16.
2. Kemudian hasil bahagi dan baki dicatatkan.
3. Hasil bahagi pertama dibahagi dengan 16 sekali lagi

dan hasil bahagi dan baki dicatatkan.

4. Langkah 3 diulangi sehingga hasil bahaginya tidak boleh

dibahagi lagi.

5. Nilai nombor perenambelasan diambil berdasarkan

baki tercatat secara menyongsangkan.

Kaedah bahagi dengan 16 dan gunakan dengan bakinya

Penukaran 42310 kepada nombor perenambelasan

Contoh 1.9 BT T3 m/s 21

423 ÷ 16 = 26 baki 7

26 ÷ 16 = 1 baki 10 ( A)

1 ÷ 16 = 0 baki 1

42310 = 1A7 16
Maka nombor perenambelasan bagi 42310 ialah 1A7 16

16 423 baki 7
16 26 10 ( A )
16 1 1

0

42310 = 1A716

Maka nombor perenambelasan bagi 42310 ialah 1A7 16

1.2.1 (ii) Penukaran Sistem Nombor Perenambelasan
kepada nombor Perpuluhan

164 163 162 161 160

65536 4096 256 16 1

Contoh : 99
Penukaran 4F316 kepada nombor perpuluhan A 10
B 11
164 163 162 161 160 C 12
D 13
65536 4096 256 16 1 E 14
F 15
4 F 3

4F316= ( 4 x 162 ) + ( F x 161 ) + ( 3 x 160 )
= ( 4 x 256 ) + ( 15 x 16 ) + ( 3x 1 )
= ( 1024) + ( 240 ) + ( 3 )

= 1267 10

BT m/s 25

Penukaran nombor perenambelasan kepada nombor perduaan

Aktiviti 1.14 BT m/s 25
Penukaran nombor perenambelasan kepada nombor perduaan

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 AB CD E F
0000 0001 0010 0011 0100 0101 0110 0111 1000 1001 1010 1011 1100 1101 1110 1111

a. A3516 A3 5
10 3 5

1010 0011 0101

A3516 = 1010 001101012

1.2.2 (iv) Penukaran nombor perduaan kepada
nombor perenambelasan

2 Kaedah ▶ Kaedah pengumpulan
4 digit nombor
perduaan dan tukarkan
kepada nilai
perenambelasan

▶ Kaedah pengiraan

▶ Kaedah pengumpulan 4 digit nombor perduaaan
dan tukarkan kepada nilai perenambelasan

Nombor perduaan dibahagikan kepada
kumpulan 4 digit

0000

Gantikan nombor perduaan dengan
nombor perenambelasan yang setaranya