Catalogus Gambier Nederlands

Nº 80 - Rabbin. Tête -80-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-7,2cm Produktie: ca. 1870 - 1900
1879 en 1886- Alleen in Nomenclatuur
1894- Alleen in Nomenclatuur

Figurale pijp met gebogen steel met manchet. Kop in de vorm van het hoofd van een man met lange snor en
baard die uitloopt in twee punten. Om zijn nek een bontkraag. Op het hoofd een muts met kwast aan de
achterzijde. Zijkant steel versierd met roosjes en twee gestippeld medaillons waarin het vormnummer (links)
en de merknaam.

Rabbijn, naam van de geestelijke leider van Joodse gemeenten. De titel wordt verkregen bij Coll:AvE
aanstelling van iemand die in het bezit is van het ordinatiediploma van een
rabbijnenseminarium. Meestal is bovendien een academische graad vereist voor de aanstelling Manchetpijp, oplopende steel
tot Rabbijn. Rabbijn betekent in het Aramees en het Hebreeuws 'mijn leraar' . Volgens de Hiel: geen
traditie waren zulke leraren mensen die de Thora, zowel in geschreven als gesproken vorm
konden interpreteren en anderen erover konden onderwijzen. De rabbi's van tegenwoordig
hebben meer een prekende en pastorale functie. (Winkler-Prins Encarta 2000)

Nº 81 - Aristophane Trafalgar. Très grande -81-

Cat. Pag. Steel-14,5cm Ketel-4,6cm Produktie: ca. 1850 - 1925

1858- Zie ook nr.83, 85, 87, 1481, 1481b en 1496
1868-49

1879 en 1886-76

1893-76 1894-60
1896-14 Prijs:5fr.50 per 100, Naam: Aristophane tuyau plat

1908- 6 Prijs 7fr./gros
1918-Affiche Prijs21Fr./100

Pijp met ovale ketel en spoor. Rechte, afgeplatte steel met knoopmondstuk. Deze Aristophane
kwam voor in zeven formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445- Coll:PS
385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. De Steelpijp, recht, afgeplat
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De Steeleind: afgeplat, knoop
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm. Hiel: spoor
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze -82-
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent. In de catalogus van 1908 staat aangegeven dat deze
pijpen afzonderlijk omwikkeld worden om breuk te voorkomen. Tevens wordt aangegeven dat er
aan de binnenzijde van de ketel een notitie staat. Mogelijk wordt hiermee een zegeltje met een
merkje of vormnummer bedoeld.

Nº 82 - Courte commune (3e Série)

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,2 Coll: Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-6 8,5 pouces

Pijp met bol- ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 82 - Tamerlan grande. Tête -82-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-8,3cm Produktie: ca. 1860 - 1900
Zie ook nr. 84
1868- 2

1879 en 1886- 5

1893 en 1894- 5

Pijp met oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een man
met gedraaide snor en getordeerde baard in drie punten. Op het hoofd
een leeuwenhuid met naast het hoofd de leeuwenpoten. Onderzijde steel
een bladmotief. Let op de geel geëmailleerde leeuwenogen.

Timoer Lenk of "Tamerlan" Coll:AvE
Tamerlan of Timoer Lenk staat bekend als één van de meest medogenloze veroveraars uit de
wereldgeschiedenis. Hij was een Turkmeense Mongool en beweerde een afstammeling te zijn van Manchetpijp, oplopende steel
Djingiz Chan die hij trachtte te evenaren door eerst vanaf 1364 Transoxamië te onderwerpen, Hiel: geen
daarna door niet alleen Iran, Armenië, Mesopotamië en Georgië onder de voet te lopen, maar
ook Rusland, Litouwen, India, Syrië en het Osmaanse rijk binnen te vallen. De inwoners van
Bagdad en Delhi en ieder ander die zich durfde te verzetten tegen zijn overheersing, werden
genadeloos afgeslacht, maar daar tegenover was hij tegelijkertijd beschermheer van kunst en
wetenschap. Timoer stierf in 1405 in zijn legerkamp, terwijl hij onderweg was voor een inval in
China. (Winkler Prins- Encarta 2000)

Nº 83 - Courte commune (3e Série) -83-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-6 8,5 pouces

Pijp met bol- ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 83 - Aristophane Trafalgar. Grande -83-

Cat. Pag. Steel-14cm Ketel-4,8 cm Produktie: ca. 1850 - 1925 Coll:AvE
Zie ook nr.81, 85, 87, 1481, 1481b en 1496
1868-49

1879 en 1886-76

1893-76 1894-60
1896-14 Prijs: 5fr50/100 Benaming:Aristophane tuyau plat,

1908- 6 Prijs 7Fr./gros

1918-Affiche Prijs21Fr./100

Pijp met ovale ketel en spoor. Rechte, afgeplatte steel met knoopmondstuk. Deze Aristophane Steelpijp, recht/afgeplat
kwam voor in zeven formaten. Steeleind: afgeplat, knoop
Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445- Hiel: spoor
385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. De
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent. In de catalogus van 1908 staat aangegeven dat deze
pijpen afzonderlijk omwikkeld worden om breuk te voorkomen. Tevens wordt aangegeven dat er
aan de binnenzijde van de ketel een notitie staat. Mogelijk wordt hiermee een zegeltje met een
merkje of vormnummer bedoeld.

Nº 84 - Courte commune (3e Série) -84-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840- 6 8,5 pouces
1858- "Le Baril, fantaisie" ?

Pijp met bol- ovale ketel met hiel en rechte steel. De benaming Baril (lijst 1858) werd gegeven aan Steelpijp, recht

verschillende Belges met een bolle ketel. Baril betekent vaatje of tonnetje. Deze bolle pijpen werden Steeleind: afgesneden

ook wel aangeduid met Bombée. Dit geldt o.a. voor nr.67. Of deze pijp tot het zelfde type behoort is Hiel: cilindrisch
niet waarschijnlijk daar deze pijp aangeduid wordt met Fantaisie. In de catalogus van 1840

worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, (duim), is een oude lengtemaat

en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 84 - Tamerlan petite. Tête -84-

Cat. Pag. Steel-3,5 Ketel-6cm Produktie: ca. 1860 - 1910
Zie ook nr.82
1868- 2

1879 en 1886- 5

1893 en 1894- 5 (niet afgebeedl)

1896-22 Prijs:12fr.50 per 100

1908-14 Prijs:15fr./gros zonder steel, 39fr./gros kersenh. steel

Pijp met oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een man
met gedraaide snor en getordeerde baard in drie punten. Op het
hoofd een leeuwenhuid met naast het hoofd de leeuwenpoten.
Onderzijde steel een bladmotief.

Tamerlan of Timoer Lenk staat bekend als één van de meest medogenloze veroveraars uit de Coll:AvE
wereldgeschiedenis. Hij was een Turkmeense Mongool en beweerde een afstammeling te zijn van
Djingiz Chan die hij trachtte te evenaren door eerst vanaf 1364 Transoxamië te onderwerpen, Manchetpijp, oplopende steel
daarna door niet alleen Iran, Armenië, Mesopotamië en Georgië onder de voet te lopen, maar Hiel: geen
ook Rusland, Litouwen, India, Syrië en het Osmaanse rijk binnen te vallen. De inwoners van
Bagdad en Delhi en ieder ander die zich durfde te verzetten tegen zijn overheersing, werden
genadeloos afgeslacht, maar daar tegenover was hij tegelijkertijd beschermheer van kunst en
wetenschap. Timoer stierf in 1405 in zijn legerkamp, terwijl hij onderweg was voor een inval in
China. (Winkler Prins- Encarta 2000)

Nº 85 - Courte commune (3e Série) -85-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,8 Produktie: ca. 1810 - 1850
1840- 6 8,5 pouces

Pijp met bol-ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 85 - Aristophane Trafalgar. Moyenne -85-

Cat. Pag. Steel-13,7 Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1850 - 1925 Coll:MR
Steelpijp, recht/afgeplat
1858- Zie ook nr.81, 83, 87, 1481, 1481b en 1496 Steeleind: afgeplat, knoop
1868-49 Hiel: spoor

1879 en 1886-76 -N85-

1893-76 1894-60 Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
1896-14+21 Prijs:5fr50/100, 10fr./100 calc. Naam:Aristoph. tuyau plat. Hiel: cilindrisch

1908- 6 Prijs 7Fr./gros

1918-Affiche Prijs21Fr./100

Pijp met ovale ketel en spoor. Rechte, afgeplatte steel met knoopmondstuk. Deze Aristophane
kwam voor in zeven formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445-
385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. De
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent. In de catalogus van 1908 staat aangegeven dat deze
pijpen afzonderlijk omwikkeld worden om breuk te voorkomen. Tevens wordt aangegeven dat er
aan de binnenzijde van de ketel een notitie staat. Mogelijk wordt hiermee een zegeltje met een
merkje of vormnummer bedoeld.

Nº N85 - Belge forte, moyenne

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920
1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros, witte, rode en zwarte klei.Zie ook nr. N86

Pijp met ovale ketel met hiel en een rechte steel. Gemerkt met Noël.

Nº 86 - Courte commune (3e Série) -86-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-6 8,5 pouces
1858-"Baril Ordin"

Pijp met bol-ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº N86 - Belge grande -N86-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros, witte, rode en zwarte klei Zie ook nr.N85 Steeleind: afgesneden
Hiel: cilindrisch

Pijp met ovale ketel met hiel en een rechte steel. Gemerkt met Noël.

Nº 87 - Courte commune (3e Série) -87-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,1cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840- 7 8,5 pouces

PPiijp meett booll, oovvaalleekkeetteellmmeetthhiieelleennrreecchhtetessteteeel.l. Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
In de caattaalloogguuss vvaann11884400wwoorrddeennddeesstetelelellnengtgetnendedrepr ipjpijepnenaaanagnegdeudiudidininPoPuocuecse. sD.eDPeouPcoeu,ce, Hiel: cilindrisch
(duim), is eeeenn oouuddeelleennggtetemmaaaat teennsstataat tvvooror00.2.2555mmeteetre.r(P.(ePteittiLt aLraoruosussesIelluIllsutsrétré1910960)6)

Nº 87 - Aristophane Trafalgar. Petite -87-

Cat. Pag. Steel-13,7cm Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1850 - 1925 Coll:AvE

1858- Zie ook nr.81, 83, 85, 1481, 1481b en 1496
1868-49

1879 en 1886-76

1893-76 1894-60

1908- 6 Prijs 7Fr./gros

1914-14 Prijs:5fr50/100 Benaming:Aristophane tuyau plat.

1918-Affiche Prijs21Fr./100

Pijp met ovale ketel en spoor. Rechte, afgeplatte steel met knoopmondstuk. Deze Aristophane
kwam voor in zeven formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445- Steelpijp, recht/afgeplat
385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde Steeleind: afgeplat, knoop
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. De
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De Hiel: spoor
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent. In de catalogus van 1908 staat aangegeven dat deze
pijpen afzonderlijk omwikkeld worden om breuk te voorkomen. Tevens wordt aangegeven dat er
aan de binnenzijde van de ketel een notitie staat. Mogelijk wordt hiermee een zegeltje met een
merkje of vormnummer bedoeld.

Nº 88 - Courte commune (3e Série) -88-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840- 7 8,5 pouces

Pijp met bol, ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, (duim), is een Steeleind: afgesneden
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 89 - Courte commune (3e Série) -89-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,6cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-7 8,5 pouces
1858- "Rouges" ?

Pijp met bol, ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 89 - Aristophane forme Bois. Petite -89-

Cat. Pag. Steel-14cm Ketel-3,6cm Produktie: ca. 1850 - 1900 Steelpijp, recht
1858- Zie ook nr.91 en 93 Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: spoor
1868-49

1879 en 1886-76

1893-76 1894-60

Pijp met een ovale, wijd uitlopende ketel met stompe spoor en een rechte steel met afgeplat
mondstuk en knoop. Komt voor in drie formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445-
385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoop. De ketelhoogte
loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De Aristophanes
staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm. (D.Duco
Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande omschrijving zijn de
nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze pijpen als soort klei de
"Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche Endosmoïde" vermeld. Gambier
gaf met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige doorlaatbaarheid had dat de
wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en verandert in een zachte
smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is afgeleid uit de
natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen door een
halfdoorlatende wand betekent. ** "Forme Bois" ofwel houtvorm slaat bij dit model op de wat
meer vloeiende lijn van de pijp zoals die wel voorkwam bij houten pijpen. De hiel is wat ronder
dan bijv. een scherp spoor zoals bij nr.81 **

Nº 90 - Courte commune (3e Série) -90-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,9cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840- 7 8,5 pouces

Pijp met bol, ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 91 - Courte commune (2e Série) -91-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-5 8,5pouces

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 91 - Aristophane forme Bois. Moyenne -91-

Cat. Pag. Steel-14,5cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1850 - 1900 Steelpijp, recht
1858- Zie ook nr.89 en 93 Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: spoor
1868-49

1879 en 1886-76

1893-76 1894-60

Pijp met een ovale, wijd uitlopende ketel met stompe spoor en een rechte steel met afgeplat
mondstuk en knoop. Komt voor in drie formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445-
385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoop. De ketelhoogte
loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De Aristophanes
staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm. (D.Duco
Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande omschrijving zijn de
nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze pijpen als soort klei de
"Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche Endosmoïde" vermeld. Gambier
gaf met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige doorlaatbaarheid had dat de
wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en verandert in een zachte
smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is afgeleid uit de
natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen door een
halfdoorlatende wand betekent. ** "Forme Bois" ofwel houtvorm slaat bij dit model op de wat
meer vloeiende lijn van de pijp zoals die wel voorkwam bij houten pijpen. De hiel is wat ronder
dan bijv. een scherp spoor zoals bij nr.81 **

Nº 92 - Courte commune (2e Série) -92-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-3 8,5 pouces

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 93 - Aristophane forme Bois.Grande -93-

Cat. Pag. Steel-14,5cm Ketel-4,3cm Produktie: ca. 1850 - 1900 Steelpijp, recht
1858- Zie ook nr.89 en 91 Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: spoor
1868-49
-94-
1885-76

1893-76 1894-60

Pijp met een ovale, wijd uitlopende ketel met stompe spoor en een rechte steel met afgeplat
mondstuk en knoop. Komt voor in drie formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445-
385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoop. De ketelhoogte
loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De Aristophanes
staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm. (D.Duco
Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande omschrijving zijn de
nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze pijpen als soort klei de
"Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche Endosmoïde" vermeld. Gambier
gaf met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige doorlaatbaarheid had dat de
wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en verandert in een zachte
smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is afgeleid uit de
natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen door een
halfdoorlatende wand betekent. ** "Forme Bois" ofwel houtvorm slaat bij dit model op de wat
meer vloeiende lijn van de pijp zoals die wel voorkwam bij houten pijpen. De hiel is wat ronder
dan bijv. een scherp spoor zoals bij nr.81 **

Nº 94 - Courte commune (2e Série)

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,6cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-6 8,5 pouces

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 95 - Courte commune droite, grande (4e Série) -95-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840- 9 8,5 pouces Zie ook nr.96 en 97

Pijp met bijna horizontaal geplaatste, ovale ketel met hiel en rechte steel. Van deze pijpen met Steelpijp, recht
sterk overhellende ketel bestaan drie formaten. De nrs.160, 161 en 162 hebben een ketel die Steeleind: afgesneden
volledig horizontaal geplaatst is. Deze pijpen worden Cigare genoemd. Deze pijpen zijn overigens Hiel: cilindrisch
niet als sigarenpijp bedoeld. Dergelijke pijpen met een horizontaal geplaatste, ovoïde ketel komen
in de 19e eeuw in Gouda ook voor maar meestal hebben deze kortere stelen dan de Gambier
varianten.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº N95 - Belge arrondie, petite Produktie: ca. 1900 - 1920 -N95-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Steelpijp, recht
1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros Steeleind: afgesneden ?
Hiel: cilindrisch

Pijp met ovale ketel met hiel en een rechte steel. Noël gemerkt.

Nº 96 - Courte commune droite, moyenne (4e Série) -96-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,6cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-9 8,5pouces Zie ook nr.95 en 97

Pijp met bijna horizontaal geplaatste, ovale ketel met hiel en rechte steel. Van deze pijpen met Steelpijp, recht
sterk overhellende ketel bestaan drie formaten. De nrs.160, 161 en 162 hebben een ketel die Steeleind: afgesneden
volledig horizontaal geplaatst is. Deze pijpen worden Cigare genoemd. Deze pijpen zijn overigens Hiel: cilindrisch
niet als sigarenpijp bedoeld. Dergelijke pijpen met een horizontaal geplaatste, ovoïde ketel komen
in de 19e eeuw in Gouda ook voor maar meestal hebben deze kortere stelen dan de Gambier
varianten.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 96 - Le Drain -96-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1850 - 1865 Manchetpijp
1858- Hiel: ?

Deze pijp wordt vermeld in de inventarisatielijst van de Gambierfabriek uit 1858. Een afbeelding
of voorbeeld van deze pijp is tot op heden niet bekend.

Nº 97 - Courte commune droite, petite (4e Série) -97-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-9 8,5pouces Zie ook nr.95 en 96

Pijp met bijna horizontaal geplaatste, ovale ketel met hiel en rechte steel.Van deze pijpen met sterk Steelpijp, recht

overhellende ketel bestaan drie formaten. De nrs.160, 161 en 162 hebben een ketel die volledig Steeleind: afgesneden

horizontaal geplaatst is. Deze pijpen worden Cigare genoemd. Deze pijpen zijn overigens niet als Hiel: cilindrisch
sigarenpijp bedoeld. Dergelijke pijpen met een horizontaal geplaatste, ovoïde ketel komen in de

19e eeuw in Gouda ook voor maar meestal hebben deze kortere stelen dan de Gambier varianten.

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 97 - Aristophane Genoise rustique. Grande -97-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868-49 Zie ook nr.99
1879 en 1886-77
1893-77
1894-61

Pijp met licht gekromde ovale ketel met knophiel en rechte steel met afgeplat mondstuk met
knoop. Komt voor in twee formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445- Steelpijp, recht
385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde Steeleind: afgeplat, knoop
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. De Hiel: knop
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent.

Nº GN97 - Pipe à talon, très petite Production: env. 1900 - 1920 Coll:AvE

Cat. Pag. Tuyau-10cm Hauteur-2cm

Pijp met een zeer kleine kromkop model ketel en een hiel. Een rechte steel. Op de hiel is geen
hielmerk gezet. Op de steel een intagliostempel: "Gambier à Paris". Op de zijkant van de steel het
vormnummer in reliëf. Hij staat in geen enkele catalogus vermeld of afgebeeld. De naam "Pipe à
Talon" is dus niet de officiële naam.

Nº N98 - Pipe à talon, grande -N98-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1900 - 1920

Pijp met een kleine kromkop model ketel en een hiel. Een rechte steel. Op de hiel is geen hielmerk Coll:AvE
gezet, zoals bij veel Noël pijpen het geval is. Op de steel een intagliostempel: "NOËL PARIS". Op de
zijkant van de hiel het vormnummer in reliëf. Hij staat in geen enkele catalogus vermeld of
afgebeeld. De naam "Pipe à Talon" is dus niet de officiële naam.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop?
Hiel: cilindrisch

Nº 99 - Courte commune (2e Série) -99-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4,4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-6 8,5 pouces

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 99 - Aristophane Genoise rustique. Moyenne -99-

Cat. Pag. Steel-12,8cm Ketel-4,3cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868-49 Zie ook nr.97
1879 en 1886-77
1893-77
1894-61

Pijp met licht gekromde ovale ketel met knophiel en rechte steel met afgeplat mondstuk met
knoop. Komt voor in twee formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445- Steelpijp, recht
385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde Steeleind: afgeplat, knoop
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. De Hiel: knop
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent.

Nº N99 - Pipe à talon, petite Noël -N99-

Cat. Pag. Steel-19cm Ketel-2,5cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Coll:AvE

Pijp met een kleine kromkop model ketel en een hiel. Een rechte steel met knoopmondstuk. Dit
pijpje heeft een intagliostempel met "Gambier a Paris M*M Déposé" , maar op de linkerkant van de
steel staat in reliëf het Noël nummer N99. Op de hiel is geen merkje aangebracht zoals vaak het
geval is bij de Noël pijpen die bij Gambier vervaardigd zijn.

Nº N100 - Bretonne Unie extra petit Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Hiel: cilindrisch

1918-Affiche. Prijs15fr./100 -N100-
Zie ook nrs:N102, N103, N104, N108, N111 en N115
Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

Licht voorover hellende ketel met bekermodel zonder hiel. Lange rechte steel met knoopmondstuk.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 115, 108, 104,
103, 102 en 100 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In
deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883
en 885 zijn allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne
modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de
steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Nº 101 - Aristophane angulaire -101-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,2cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868-49
1879 en 1886-77
1893-77
1894-61

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel met knoop. Ketel en steel over de gehele lengte
afgeplat tot vierhoekige doorsnede. Een vergelijkbaar model is Pipe Magnetique nr.449.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445- Steelpijp, recht
385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde Steeleind: afgeplat, knoop
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. De Hiel: cilindrisch
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent.

Nº N101 - Rennaise, pipe Noël -N101-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Coll:AvE

Ketelmerk Pijp met ovale ketel zonder hiel en rechte steel. Op de steel in reliëf : renaisse
N101 . Op de ketel is een ketelmerk geplaatst met de letters O.B (zie foto)
Deze pijp staat niet in de tot nu toe bekende catalogi afgebeeld.

Nº N102 - Bretonne Unie très petit Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Hiel: geen

1918-Affiche. Prijs15fr./100 -N102-
Zie ook nrs:N100, N103, N104, N108, N111 en N115
Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

Licht voorover hellende ketel met bekermodel zonder hiel. Lange rechte steel met knoopmondstuk.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 115, 108, 104,
103, 102 en 100 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In
deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.
883 en 885 zijn allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne
modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de
steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Nº 103 - Néogène normande très petite -103-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868- 56 Zie ook nr.117 en 119
1879 en 1886-104
1893-104
1894- 91

Pijp met een cilindrische, iets achteroverhellende ketel met een knophiel en een rechte steel met
afgeplat mondstuk en knoop.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: knop

Nº N103 - Bretonne Unie petit -N103-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920

1918-Affiche. Prijs15fr./100
Zie ook nrs:N100, N102, N104, N108, N111 en N115

Licht voorover hellende ketel met bekermodel zonder hiel. Lange rechte steel met knoopmondstuk. Coll: AvE
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 115, 108, 104,
103, 102 en 100 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In
deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883
en 885 zijn allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne
modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de
steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

Nº N104 - Bretonne Unie moyenne -N104-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
1918-Affiche. Prijs15fr./100 Hiel: geen
Zie ook nrs:N100, N102, N103, N108 , N111en N115

Licht voorover hellende ketel met bekermodel zonder hiel. Lange rechte steel met knoopmondstuk.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 115, 108, 104,
103, 102 en 100 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In
deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883
en 885 zijn allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne
modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de
steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Nº 105 - Polichinelle, Fantaisie -105-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,5cm Produktie:ca.1875 -

1890 1879 en 1886-33 Zie ook nr.26, 308 en 668
1893-33

Pijp met rechte steel met knoop. Op de voorzijde van de ketel is het hoofd
van Polichinelle te zien die een stok in de armen houdt. Zijn achterwerk
en benen lopen door op de steel.

Nº 106 Polichinelle uit Frankrijk, Pulichinela uit Spanje en Portugal en Punch uit Coll:AvE
Engeland. Het zijn afleidingen van het woord Pulcinella. Deze
schelmfiguur die omstreeks 1600 in Napels is ontstaan is dan ook hun Steelpijp, recht
aller stamvader. Pulcinella wordt algemeen verondersteld af te stammen Steeleind: afgeplat, knoop
van Maccus, een kluchtfiguur uit de Romeinse tijd. Maccus was een Hiel:geen
clownsfiguur. Hij was het personage van een onbeschaamde en zelfs
woeste boerenkinkel. Hij was eenvoudig gekleed, had een gebogen neus, -106-
voor en achter een bult en een schelle stem. Waarschijnlijk door dit
stemgeluid en zijn tred als een haantje kreeg hij de bijnaam "Pullus
Gallinaceus" hetgeen haantje betekent. Uit deze woorden ontstond de
naam Pulcinella. Via Italiaanse poppentheaters waar Pulcinella
meespeelde werd deze figuur populair en maakte een eigen ontwikkeling
door waaruit in andere Europese landen poppenkastfiguren ontstonden
met de eerder genoemde gelijkklinkende namen. De Nederlandse variant
van Pulcinella is Jan Klaassen.

- Écaille (4e Série)

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,9cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840- 9 8,5 pouces Zie ook nr. 107

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. Halverwege de ketel zijn drie horizontale banden Steelpijp, recht
aangebracht. De onderste helft van de ketel is van schubben voorzien. Steeleind: afgesneden
Op de zijkant van de hiel zit in reliëf een wapentje wat lijkt op het Goudse wapentje wat in Gouda Hiel:cilindrisch
vaak bij o.a. ovoïde modellen op de zijkant van de hiel gezet werd.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 107 - Écaille (4e Série) -107-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840- 9 8,5pouces Zie ook nr.106

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. Halverwege de ketel zijn drie horizontale banden Steelpijp, recht
aangebracht. De onderste helft van de ketel is van schubben voorzien en aan de voorzijde van de Steeleind: afgesneden
ketel zijn in reliëf acht lobben. Hiel: cilindrisch
Op de zijkant van de hiel zit in reliëf een wapentje wat lijkt op het Goudse wapentje wat in Gouda
vaak bij o.a. ovoïde modellen op de zijkant van de hiel gezet werd.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 107 - Écrevisse. Fantaisie Produktie: ca. 1860 - 1900 -107-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Steelpijp, recht
1879 en 1886- Alleen in Nomenclatuur Steeleind: afgesneden
1894- Alleen in Nomenclatuur Hiel: cilindrisch

Van deze steelpijp is tot op heden geen bewaard exemplaar of een afbeelding bekend. Hij wordt
alleen in de nomenclatuur van twee catalogi vermeld. (ecrevisse = kreeft)

Nº 108 - Feuille de Tabac (4e Série) -108-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-9 8,5pouces

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. Onderste helft van de ketel versierd met

tabaksbladeren. De bovenste helft van de ketel is tussen twee horizontale banden voorzien van een Steelpijp, recht
ruitpatroon met bloemen er in.
Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº N108 - Bretonne Unie grande -N108-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
1918-Affiche. Prijs15fr./100 Hiel: geen
Zie ook nrs:N100, N102, N103, N104, N111 en N115

Licht voorover hellende ketel met bekermodel zonder hiel. Lange rechte steel met knoopmondstuk.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 115, 108, 104,
103, 102 en 100 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In
deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883
en 885 zijn allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne
modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de
steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Nº 109 - Tortue. Fantaisie Produktie: ca. 1860 - 1900 -109-

Cat. Pag. Steel-13,5cm Ketel-3,5cm Pijp met figurale ketel zonder hiel en
1868-28 met een rechte steel en afgeplat
1879 en 1886-41 mondstuk met knoop. Voorzijde van
1893-41 1894-35 de ketel een schildpad met de pootjes
om de ketel en de kop boven de rand
Coll: AvE uitstekend. Het staartje van de
schildpad is aan de onderzijde van
de ketel te zien. De achterzijde van
de ketel is geruwd met een
streepjespatroon.

Nº 110 - Borraine Faconnée Steelpijp, recht -110-
Steeleind: afgeplat, knoop
Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,5cm Hiel: geen
1840-7 8,5 pouces
(4e Série)

Produktie: ca. 1810 - 1850
Zie ook nr.111,112 en 113

Pijp met bekermodel zonder hiel en rechte steel. Ketel aan de onderzijde van lobben voorzien.
Daarboven zijn een aantal vertikale vlakken aangebracht.

Borraines zijn pijpen met bekermodellen met een langere steel (18-21cm) en een glad mondstuk. Steelpijp, recht
Uitzondering hierop is nr.800, de "Borraine Extra Grande" met een steel van 42cm en een Steeleind: afgesneden
knopmondstuk. De ketel is aan de onderzijde vaak voorzien van knorren. De Borraines werden Hiel: geen
in de regel van Terre Commune gemaakt. Deze kleisoort werd voor de meest gangbare modellen
gebruikt. De klei is niet bijzonder fijn en was vooral in gebruik voor gladde modellen en die met
een eenvoudige versiering. Bij dit kleimengsel had de klei van Niverlée de overhand en is er
bijgemengd met een andere soort klei. (Bron: Pijpenlijntjes, Jaargang VII, nr.2) In de catalogus
van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, (duim), is een oude
lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 111 - Borraine Faconnée (4e Série) -111-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-7 8,5 pouces Zie ook nr. 110, 112 en 113

Pijp met bekermodel zonder hiel en rechte steel. Ketel aan de onderzijde van lobben voorzien. Steelpijp, recht
Daarboven zijn een aantal vertikale vlakken aangebracht. Steeleind: afgesneden
Hiel: geen
Borraines zijn pijpen met bekermodellen met een langere steel (18-21cm) en een glad mondstuk.
Uitzondering hierop is nr.800, de "Borraine Extra Grande" met een steel van 42cm en een
knopmondstuk. De ketel is aan de onderzijde vaak voorzien van knorren. De Borraines werden
in de regel van Terre Commune gemaakt. Deze kleisoort werd voor de meest gangbare modellen
gebruikt. De klei is niet bijzonder fijn en was vooral in gebruik voor gladde modellen en die met
een eenvoudige versiering. Bij dit kleimengsel had de klei van Niverlée de overhand en is er
bijgemengd met een andere soort klei. (Bron: Pijpenlijntjes, Jaargang VII, nr.2) In de catalogus
van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, (duim), is een oude
lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 111 - Ananas, Néogène -111-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1850 - Steelpijp,?
1858- Steeleind: ?
Hiel: ?

Van deze pijp is tot op heden geen bewaard exemplaar of afbeelding bekend. Hij staat vermeld in
de inventarisatielijst van de Gambier fabriek uit 1858.

Nº N111 - Bretonne Unie -N111-

Cat. Pag. Steel-18,6cm Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1900 - 1920

Zie ook nrs:N100, N102, N103, N104 ,N108 en N115

Bekermodel ketel zonder hiel met rechte steel met een knoopmondstuk.
Deze pijp staat niet in de catalogi of nomenclatuurlijsten vermeld. Deze naam is gekozen vanwege
de gelijkenis met de overige Bretonne Unie pijpen met het Noël merk. In deze lijst komen ongeveer
30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883 en 885 zijn allen gemerkt
zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne modellen het Noël
vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de steel. Het betreft in
alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Coll:FM

Steelpijp, recht

Steeleind: knoop

Hiel: geen

Nº 112 - Borraine Façonnée (4e Série) -112-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-8 8,5 pouces Zie ook nr.110, 111 en 113

Pijp met bekermodel zonder hiel en rechte steel. Ketel aan de onderzijde van lobben voorzien.

Borraines zijn pijpen met bekermodellen met een langere steel (18-21cm) en een glad mondstuk. Steelpijp, recht
Uitzondering hierop is nr.800, de "Borraine Extra Grande" met een steel van 42cm en een Steeleind: afgesneden
knopmondstuk. De ketel is aan de onderzijde vaak voorzien van knorren. De Borraines werden Hiel: geen
in de regel van Terre Commune gemaakt. Deze kleisoort werd voor de meest gangbare modellen
gebruikt. De klei is niet bijzonder fijn en was vooral in gebruik voor gladde modellen en die met
een eenvoudige versiering. Bij dit kleimengsel had de klei van Niverlée de overhand en is er
bijgemengd met een andere soort klei. (Bron: Pijpenlijntjes, Jaargang VII, nr.2) In de catalogus
van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, (duim), is een oude
lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 113 - Borraine Façonnée (4e Série) -113-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-8 8,5 pouces Zie ook nr.110, 111 en 112
1858- "Néo gravé"

Pijp met bekermodel zonder hiel en rechte steel. Ketel aan de onderzijde van lobben voorzien.
Daarboven zijn een aantal vertikale vlakken aangebracht. Vormnummer 113 komt in de catalogus
van 1840 twee keer voor. In het ene geval betreft het de Borraine Façonnée, in het andere geval de
Courte Commune à Côtes d'Etoiles.

Steelpijp, recht

Steeleind: afgesneden

Borraines zijn pijpen met bekermodellen met een langere steel (18-21cm) en een glad mondstuk. Hiel: geen
Uitzondering hierop is nr.800, de "Borraine Extra Grande" met een steel van 42cm en een
knopmondstuk. De ketel is aan de onderzijde vaak voorzien van knorren. De Borraines werden
in de regel van Terre Commune gemaakt. Deze kleisoort werd voor de meest gangbare modellen
gebruikt. De klei is niet bijzonder fijn en was vooral in gebruik voor gladde modellen en die met
een eenvoudige versiering. Bij dit kleimengsel had de klei van Niverlée de overhand en is er
bijgemengd met een andere soort klei. (Bron: Pijpenlijntjes, Jaargang VII, nr.2) In de catalogus
van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, (duim), is een oude
lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 113 - Côtes d'Etoiles (4e Série) -113-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-10 8,5pouces

Staande kromkop zonder hiel met een rechte steel. De ketel is voor 2/3 versierd met vertikale Steelpijp, recht
lobben met daarboven een band van kleine sterretjes. Steeleind: afgesneden
Vormnummer 113 komt in de catalogus van 1840 twee keer voor. In het ene geval betreft het de Hiel: geen
Borraine Façonnée, in het andere geval de Courte Commune a Côtes d'Etoiles.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 113 - Néogène gravée Produktie: ca. 1850 - -113-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Steelpijp, recht ?
1858- Steeleind:?
Hiel:?

Van deze pijp is tot op heden geen bewaard exemplaar of afbeelding bekend. Hij staat vermeld in
de inventarisatielijst van de Gambier fabriek uit 1858.

Nº 114 - Côtes sans talon (4e Série) -114-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-10 8,5 pouces Zie ook nr.115bis

Pijp met bekermodel ketel zonder hiel en rechte steel. Onderzijde van de ketel versierd met Steelpijp, recht
vertikale lobben. Daarboven is een horizontale inkeping aangebracht. Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: geen
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 115bis - Côtes sans talon (4e Série) -115bis-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-10 8,5 pouces Zie ook nr.114

Pijp met bekermodel ketel zonder hiel en rechte steel. Onderzijde van de ketel versierd met Steelpijp, recht
vertikale lobben die doorlopen op de steel. Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: geen
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº N115 - Bretonne Unie très grande -N115-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Zie ook nrs:N100, N102, N103, N104 en N108 Steeleind: knoop
1918-Affiche. Prijs15fr./100 Hiel: geen

Licht voorover hellende ketel met bekermodel zonder hiel. Lange rechte steel met knoopmondstuk.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 115, 108, 104,
103, 102 en 100 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In
deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883
en 885 zijn allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne
modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de
steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Nº N116 - Bretonne rayée, très petite -N116-

Cat. Pag. Steel-20cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1900 - 1920

1908-18 Prijs:3fr./gros, witte, rode en zwarte klei
Zie ook nr. N117,N118, N119, N121 en N122
1918-Affiche. Prijs:15fr./100

Pijp met licht voorover hellende kromkop ketel met vertikale groeven tot halverwege de ketel. Coll:AvE
Rechte steel met knoopmondstuk. Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks
vormnummers: 122, 121, 119, 118, 117 en 116 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende
volgorde qua steellengte. In deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die
met uitzondering van nr.883 en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is
dat bij veel Bretonne modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier
intagliostempel op de steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of
kromkopmodel.

Steelpijp, recht

Steeleind: knoop

Hiel: geen

Nº 117 - Néogène normande moyenne -117-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1850 - 1900
1858- Zie ook nr.103 en 119
1868- 56
1879 en 1886-104
1893-104 (niet afgebeeld)
1894- 91

Pijp met een cilindrische, iets achteroverhellende ketel met een knophiel en een rechte steel met
afgeplat mondstuk en knoop.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: knop

Nº N117 - Bretonne rayée, petite -N117-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1900 - 1920

1908-18 Prijs:3fr./gros, witte, rode en zwarte klei
Zie ook nr. N116, N118, N119, N121 en N122
1918-Affiche

Licht voorover hellende kromkop met vertikale groeven tot halverwege de ketel. Rechte steel met

knoopmondstuk. Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: Coll:AvE

122, 121, 119, 118, 117 en 116 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua

steellengte. In deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met

uitzondering van nr.883 en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij

veel Bretonne modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier

intagliostempel op de steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of

kromkopmodel. Steelpijp, recht

Steeleind: knoop

Hiel: geen

Nº 118 - Anglaise grande (7e Série) -118-

Cat. Pag. Steel-3,5cm Ketel:4,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-49

Pijp met oplopende steel met manchet. Ketel heeft een verdikte rand uitgeholde vlakken. Manchetpijp, oplopende steel
Daarboven is de ketel cilindrisch met rechte vertikale vlakken die met kleine decoraties versierd Hiel:geen
zijn. Benaming Anglaise valt niet te verklaren, het model van deze pijp heeft eerder een
islamitische oorsprong. Deze pijp behoort in de catalogus tot de 7e serie en is gemaakt van rode
klei. Alle pijpen uit de 7e serie behoren tot een groep aangeduid met: "Têtes de Pipes en terre
Rouge de Constantinople".

Nº N118 - Bretonne rayée, moyenne -N118-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel-3,3cm Produktie: ca. 1900 - 1920

1908-18 Prijs:3fr./gros, witte, rode en zwarte klei
Zie ook nr. N116, N117, N119, N121 en N122
1918-Affiche

Licht voorover hellende kromkop met vertikale groeven tot halverwege de ketel. Rechte steel met

knoopmondstuk. Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: Coll:AvE

122, 121, 119, 118, 117 en 116 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua

steellengte. In deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met

uitzondering van nr.883 en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij

veel Bretonne modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier

intagliostempel op de steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of Steelpijp, recht

kromkopmodel.

Steeleind: knoop

Hiel: geen

Nº 119 - Anglaise petite (7e Série) -119-

Cat. Pag. Steel-3,5cm Ketel-3,4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-49

Pijp met oplopende steel met manchet. Ketel heeft een verdikte rand uitgeholde vlakken.
Daarboven is een kort cilindrisch gedeelte met rechte vertikale vlakken aangebracht die met kleine Manchetpijp, oplopende steel

decoraties versierd is. Benaming Anglaise valt niet te verklaren, het model van deze pijp heeft Hiel:geen

eerder een islamitische oorsprong. Deze pijp behoort in de catalogus tot de 7e serie en is gemaakt

van rode klei. Alle pijpen uit de 7e serie behoren tot een groep aangeduid met: "Têtes de Pipes en

terre Rouge de Constantinople".

Nº 119 - Normande grande, Néogène -119-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1850 - 1900
1858- (nomenclatuur) Zie ookZnire.1o0o3kennr.10137 en 117
1868-56
1879 en 1886-104
1893-104 (niet afgebeeld)
1894- 91

PPiijp meett eeeenncciilliinndrischee,, iieettss aacchhtteerroovveerrhheellelennddeekkeetetel lmmeet teenenknknopohpiheileel neneeenenrercehcthetsetesetel eml emt et
afggeeppllaatt mmoonnddssttuukk eenn kknooopp..

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: knop

Nº N119 - Bretonne rayée, grande -N119-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
1918-Affiche Zie ook nr. N116, N117, N118, N121 en N122 Hiel: geen

Licht voorover hellende kromkop met vertikale groeven tot halverwege de ketel. Rechte steel met
knoopmondstuk. Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers:
122, 121, 119, 118, 117 en 116 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua
steellengte. In deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met
uitzondering van nr.883 en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij
veel Bretonne modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier
intagliostempel op de steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of
kromkopmodel.

Nº 120 - Omnibus. -120-

Cat. Pag. Steel-50cm Ketel-6cm Produktie: ca. 1830 - 1920
1840- 30 18pouces (9e Série)
1868- 92
1879 en 1886-100
1893-100 1894- 81
1908- 12 Prijs 36Fr./gros
1918-Affiche Prijs: 15Fr.per dozijn

Coll:AvE

Deze uitzonderlijke pijp met 50cm lange steel en zeer grote ketel is gedurende een lange periode Steelpijp, recht
gemaakt zoals te zien is bij de catalogi vermelding. Op de zware hiel is een reliëf stempel
aangebracht met in het midden een gestippelde cirkel het JG merk en langs de buitenrand een Hiel: cilindrisch
cirkel van sterren. (zie inzet) Dit stempel is voor zover bekend alleen gebruikt voor de Omnibus. Steeleind: gebogen, afgeplat met
Deze merkwaardig gemodelleerde pijp heeft een grote staande kromkop met hiel. De eerste 9cm knoop
van de steel is voorzien van holle horizontale ribben die overgaan in een gecanneleerd patroon
van 6 vlakke ribben. Dan volgt een knoopverzwaring en een rechte steel van ongeveer 25cm. Dit
rechte stuk wordt weer beëindigd met twee achter elkaar geplaatste bolle verzwaringen waarna
het gebogen mondstuk volgt. Een erg praktische rookpijp kan dit nooit geweest zijn maar zal
gezien de lange vervaardigingsperiode toch in trek zijn geweest bij bepaalde klanten.

Nº 121 - Mayeux (10e Série) -121-

Cat. Pag. Steel-25,5cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1830 - 1860
1840-32 10pouces

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel. Ketel in de vorm van een
vooruit kijkende man met in zijn nek een grote opgezette kraag.

Mayeux was het type wat na de revolutie van 1830 gecreëerd werd door Joseph Charles Traviès. Steelpijp, recht
Traviès was een Frans karikaturist en schilder. Hij voorzag de bladen "La Caricature" en Steeleind: afgesneden
"Charivari" van prenten over politieke onderwerpen. Het verhaal gaat dat Traviès bij het zien van Hiel: geen
een optreden van een clown, genaamd Le Claire de figuur Mayeux bedacht. Deze clown hield
zich succesvol bezig met het uitbeelden van allerlei menselijke types en was buiten werktijd
altijd op zoek naar vriendschap. Dit eindigde meestal in dronkenschap waarbij de tranen
rijkelijk vloeiden. Traviès bekeek deze man in een tijd dat het patriottisme hoogtij dagen
beleefde. Een idee kwam in zijn hoofd en het type Mayeux was geboren. In cartoons stak deze
Mayeux pratend, schreeuwend, redevoerend en gebarend de draak met de Republikeinse
kleinburgerij. Deze gebochelde figuur was de succesvolste creatie van Traviès vergelijkbaar met
Macaire van Daumier.
Opvallend is dat de maat van 10 pouces uitsluitend gebruikt werd voor gesteelde gezichtpijpen,
(10e en 11e serie), die in de latere catalogi "Fantaisie" genoemd worden. Deze latere
gezichtpijpen zijn dan gemiddeld de helft korter. (Vanaf de catalogus van 1868)

Nº 121 - Belge, tuyau plat, très grande -121-

Cat. Pag. Steel-19cm Ketel-4,4cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868-86 Zie ook nr.123, 125 en 127
1879 en 1886-91
1893-91
1894- Alleen in Nomenclatuur

Belge met een ovale ketel met een gefacetteerde hiel. Een rechte steel die de eerste 10 cm vanaf de
ketel afgeplat is. Dit model komt voor in 4 formaten.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: Cilindrisch, zesvlak

Nº N121 - Bretonne rayée, plus grande -N121-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Zie ook nr. N116, N117, N118, N119 en N122 Steeleind: knoop
1918-Affiche Hiel: geen

Licht voorover hellende kromkop met vertikale groeven tot halverwege de ketel. Rechte steel met
knoopmondstuk. Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers:
122, 121, 119, 118, 117 en 116 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua
steellengte. In deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met
uitzondering van nr.883 en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij
veel Bretonne modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier
intagliostempel op de steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of
kromkopmodel.

Nº N122 - Bretonne rayée, très grande -N122-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Zie ook nr. N116, N117, N118, N119 en N121 Steeleind: knoop
1918-Affiche. Prijs:15fr./100 Hiel: geen

Licht voorover hellende kromkop met vertikale groeven tot halverwege de ketel. Rechte steel met
knoopmondstuk. Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers:
122, 121, 119, 118, 117 en 116 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua
steellengte. In deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met
uitzondering van nr.883 en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij
veel Bretonne modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier
intagliostempel op de steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of
kromkopmodel.

Nº 123 - Belge, tuyau plat, grande -123-

Cat. Pag. Steel-19cm Ketel-4,3cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868-86 Zie ook nr.121, 125 en 127
1879 en 1886-91
1893-91
1894- Alleen in Nomenclatuur

Belge met een ovale ketel met een gefacetteerde hiel. Een rechte steel die de eerste 10 cm vanaf de
ketel afgeplat is. Dit model komt voor in 4 formaten.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: Cilindrisch, zesvlak

Nº 124 - Audomarroise ordinaire Produktie: ca. 1850- -124-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Steelpijp, recht
1858- Steeleind: ?
Hiel: ?

Deze pijp staat vermeld in de inventarisatie van de Gambier fabriek uit 1858. Een afbeelding of
een bewaard exemplaar is tot op heden niet bekend. Een andere Gambier met de naam
"Audomarroise" is nr.1455. Dit is een pijp met bekervormige ketel zonder hiel met een rechte steel
en een afgeplat mondstuk met knoop. De ketelnaden hebben tot halverwege een verdikte kam. De
Audomarroise was een bekend model uit de pijpmakerijen van Saint Omer vernoemd naar de
streek Audomarrois bij Saint Omer.

Nº N124 - Bretonne rayée -N124-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920

Zie ook nr. N116, N117, N118, N119 en N121

Licht voorover hellende kromkop met vertikale groeven tot halverwege de ketel. Rechte steel met Coll:AvE
knoopmondstuk. In deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met
uitzondering van nr.883 en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij
veel Bretonne modellen het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier
intagliostempel op de steel. Het betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of
kromkopmodel.

Steelpijp, recht

Steeleind: knoop

Hiel: geen

Nº 125 - Belge, tuyau plat, moyenne -125-

Cat. Pag. Steel-19cm Ketel-4,2cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868-86 Zie ook nr.123, 125 en 127
1879 en 1886-91
1893-91
1894- Alleen in Nomenclatuur

Belge met een ovale ketel met een gefacetteerde hiel. Een rechte steel die de eerste 10 cm vanaf de
ketel afgeplat is. Dit model komt voor in 4 formaten.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: Cilindrisch, zesvlak

Nº 126 - Hollandaise fine, Tête fermée grande -126-

Cat. Pag. Steel-51cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-29 Zie ook nr.127 en 128

Langgesteelde pijp met ovoïde, voorover hellende ketel naar Hollands model. Rechte lange steel Steelpijp, recht
met afgesneden mondstuk. De bovenste helft van de ketel loopt iets naar binnen. Dit werd Steeleind: afgesneden
aangeduid met " Tête Fermée" Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº N126 - Borraine grosse côte, mignon -N126-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel-3,3cm Produktie: ca. 1900 - 1920

1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros in witte, rode en zwarte klei
Zie ook N127, N128, N129 en N130

Pijp met bekermodel ketel zonder hiel en een rechte steel. Op de ketel zijn dikke lobben
aangebracht.

Pijpen met de benaming Borraine zijn hielloze bekermodellen met een wat langere steel en vaak Coll: AvE
met een glad mondstuk. De ketel is aan de onderzijde dikwijls van knorren voorzien. De grootste
Borraine is nr.800 "Borraine extra grande" met een steel van 42 cm.Deze pijp heeft overigens Steelpijp, recht
een knoopmondstuk. Steeleind: afgesneden
De Borraines werden in de regel van Terre Commune gemaakt. Deze kleisoort werd voor de
meest gangbare modellen gebruikt. De klei is niet bijzonder fijn en was vooral in gebruik voor
gladde modellen en die met een eenvoudige versiering. Bij dit kleimengsel had de klei van
Niverlée de overhand en is er bijgemengd met een andere soort klei. (Bron: Pijpenlijntjes,
Jaargang VII, nr.2)

Hiel: geen

Nº 127 - Hollandaise fine, Tête fermée grande -127-

Cat. Pag. Steel-56 Ketel-4,3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-29 22pouces Zie ooknr. 126en 128

Langgesteelde pijp met ovoïde voorover hellende ketel naar Hollands model. Rechte lange steel met Steelpijp, recht
afgesneden mondstuk. De bovenste helft van de ketel loopt iets naar binnen. Dit werd aangeduid
met " Tête Fermée" Steeleind: afgesneden

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: cilindrisch

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 127 - Belge, tuyau plat, petite -127-

Cat. Pag. Steel-19cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868-86 Zie ook nr.121, 123 en 125
1879 en 1886-91
1893-91
1894- Alleen in Nomenclatuur

Belge met een ovale ketel met een gefacetteerde hiel. Een rechte steel die de eerste 10 cm vanaf de
ketel afgeplat is. Dit model komt voor in 4 formaten.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: Cilindrisch, zesvlak

Nº N127 - Borraine grosse côte, petite -N127-

Cat. Pag. Steel-18,5cm Ketel-3,4cm Produktie: ca. 1900 - 1920

1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros in witte, rode en zwarte klei.
Zie ook N126, N128, N129 en N130

Pijp met bekermodel ketel zonder hiel en een rechte steel. Op de ketel zijn 6 dikke lobben Coll: AvE
aangebracht.
Steelpijp, recht
Pijpen met de benaming Borraine zijn hielloze bekermodellen met een wat langere steel en vaak Steeleind: afgesneden
met een glad mondstuk. De ketel is aan de onderzijde dikwijls van knorren voorzien. De grootste Hiel: geen
Borraine is nr.800 "Borraine extra grande" met een steel van 42 cm.Deze pijp heeft overigens
een knoopmondstuk.
De Borraines werden in de regel van Terre Commune gemaakt. Deze kleisoort werd voor de
meest gangbare modellen gebruikt. De klei is niet bijzonder fijn en was vooral in gebruik voor
gladde modellen en die met een eenvoudige versiering. Bij dit kleimengsel had de klei van
Niverlée de overhand en is er bijgemengd met een andere soort klei. (Bron: Pijpenlijntjes,
Jaargang VII, nr.2)

Nº 128 - Hollandaise fine, Tête fermée très grande -128-

Cat. Pag. Steel-51 Ketel-5,1cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-29 20pouces Zie ook nr.126 en 127

Langgesteelde pijp met ovoïde voorover hellende ketel naar Hollands model. Rechte lange steel met
afgesneden mondstuk. De bovenste helft van de ketel loopt iets naar binnen. Dit werd aangeduid Steelpijp, recht

met " Tête Fermée" Steeleind: afgesneden

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: cilindrisch
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº N128 - Borraine grosse côte, moyenne -N128-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros in witte, rode en zwarte klei Hiel: geen
Zie ook N126, N127, N129 en N130

Pijp met bekermodel ketel zonder hiel en een rechte steel. Op de ketel zijn dikke lobben
aangebracht.

Pijpen met de benaming Borraine zijn hielloze bekermodellen met een wat langere steel en vaak
met een glad mondstuk. De ketel is aan de onderzijde dikwijls van knorren voorzien. De grootste
Borraine is nr.800 "Borraine extra grande" met een steel van 42 cm.Deze pijp heeft overigens
een knoopmondstuk.
De Borraines werden in de regel van Terre Commune gemaakt. Deze kleisoort werd voor de
meest gangbare modellen gebruikt. De klei is niet bijzonder fijn en was vooral in gebruik voor
gladde modellen en die met een eenvoudige versiering. Bij dit kleimengsel had de klei van
Niverlée de overhand en is er bijgemengd met een andere soort klei. (Bron: Pijpenlijntjes,
Jaargang VII, nr.2)

Nº 129 - Le Vieux, Fantaisie -129-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1860 - 1893
1868-28
1879 en 1886-41
1893-41

Pijp met figurale ketel zonder hiel met een rechte steel en knoopmondstuk. Ketel in de vorm van
het hoofd van een man met haakneus en slappe muts met punt naar links over het hoofd tot op de
grote oren. Steelaanzet met drie bladeren vanuit een gladde ring.

Nº N129 - Borraine grosse côte, forte Coll: JPG

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros in witte, rode en zwarte klei Hiel: geen
Zie ook N126, N127, N128 en N130
-N129-

Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
Hiel: geen

Pijp met bekermodel ketel zonder hiel en een rechte steel. Op de ketel zijn dikke lobben
aangebracht.

Pijpen met de benaming Borraine zijn hielloze bekermodellen met een wat langere steel en vaak
met een glad mondstuk. De ketel is aan de onderzijde dikwijls van knorren voorzien. De grootste
Borraine is nr.800 "Borraine extra grande" met een steel van 42 cm.Deze pijp heeft overigens
een knoopmondstuk.
De Borraines werden in de regel van Terre Commune gemaakt. Deze kleisoort werd voor de
meest gangbare modellen gebruikt. De klei is niet bijzonder fijn en was vooral in gebruik voor
gladde modellen en die met een eenvoudige versiering. Bij dit kleimengsel had de klei van
Niverlée de overhand en is er bijgemengd met een andere soort klei. (Bron: Pijpenlijntjes,
Jaargang VII, nr.2)

Nº N130 - Borraine, grosse côte, grande -N130-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel-4,3cm Produktie: ca. 1900 - 1920

1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros in witte, rode en zwarte klei
Zie ook N126, N127, N128 en N129

Pijp met bekermodel ketel zonder hiel en een rechte steel. Op de ketel zijn dikke lobben Coll:AvE
aangebracht.
Steelpijp, recht
Pijpen met de benaming Borraine zijn hielloze bekermodellen met een wat langere steel en vaak Steeleind: afgesneden
met een glad mondstuk. De ketel is aan de onderzijde dikwijls van knorren voorzien. De grootste Hiel: geen
Borraine is nr.800 "Borraine extra grande" met een steel van 42 cm.Deze pijp heeft overigens
een knoopmondstuk.
De Borraines werden in de regel van Terre Commune gemaakt. Deze kleisoort werd voor de
meest gangbare modellen gebruikt. De klei is niet bijzonder fijn en was vooral in gebruik voor
gladde modellen en die met een eenvoudige versiering. Bij dit kleimengsel had de klei van
Niverlée de overhand en is er bijgemengd met een andere soort klei. (Bron: Pijpenlijntjes,
Jaargang VII, nr.2)

Nº 131 - Aristophane rustique, grande -131-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-4,2cm Produktie: ca. 1850 - 1900
1858- Zie ook nr.133 en 135
1868-49
1879 en 1886-77
1893-77 1894-61

Licht gekromd, ovaal model met naar voren gerichte hiel en een rechte steel en knoop. De steel is
over de gehele lengte afgeplat. Komt met kleine verschillen voor in drie formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445- Steelpijp, recht
385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde Steeleind: afgeplat, knoop
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. de Hiel: uitlopend, schuin geplaatst
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeelt naar gelang een bepaalde specifieke vorm. -132-
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf de met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent.

Nº 132 - Grande Tête (9e Série)

Cat. Pag. Steel-69cm Ketel-5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-30 27pouces Zie ook nr.135 en 136

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel.Deze zeer lange pijp naar Hollands model lijkt veel op Steelpijp, recht
de modellen 126, 127 en 128 alleen heeft deze een langere steel en wordt aangeduid met "Grande Steeleind: afgesneden
Tête", terwijl de nrs. 126 t/m 128 "Hollandaise" genoemd worden. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº N132 - Bretonne rayée à talon, extra petite -N132-

Cat. Pag. Steel-17,2cm Ketel-2,5cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Coll:AvE

1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros in witte, rode en zwarte klei

1918-Affiche Prijs: 15Fr./100 Zie ook de nrs.N132b,N133,N134,N135,N136

Pijp met een kromkop model ketel met hiel en een rechte steel met knoop. De ketel van dit model
is tot halverwege gegroefd met vertikale ribben. Het model was er in zes verschillende steellengtes.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 136, 135, 134,
133, 132b en 132 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In
deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883
en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne modellen
het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de steel. Het
betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Steelpijp, recht

Steeleind: knoop

Hiel: cilindrisch

Nº N132b - Bretonne rayée à talon, très petite -N132b-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Zie ook de nrs.N132,N133,N134,N135,N136 Steeleind: knoop
1918-Affiche Prijs: 15Fr./100 Hiel: cilindrisch

Pijp met een kromkop model ketel met hiel en een rechte steel met knoop.De ketel van dit model is
tot halverwege gegroefd met vertikale ribben. Het model was er in zes verschillende steellengtes.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 136, 135, 134,
133, 132b en 132 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In
deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883
en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne modellen
het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de steel. Het
betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Nº 133 - Le Coq Coquille, fantaisie Produktie: ca. 1850 - 1865 -133-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Steelpijp, recht ?
1858- Steeleind: ?
Hiel:?

Er is geen afbeelding bekend in de catalogi en er is mij ook geen bewaard exemplaar bekend van
deze pijp. Hij staat vermeld in de inventarisatielijst van de Gambierfabriek uit 1858.

Nº 133 - Aristophane Rustique, moyenne -133-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-4,3cm Produktie: ca. 1860 - 1900 Steelpijp, recht
1868-49 Zie ook nr.131 en 135 Steeleind: afgeplat, knoop
1879 en 1886-77 Hiel: uitlopend, schuin geplaatst
1893-77
1894-61

Licht gekromd, ovaal model met naar voren gerichte hiel en een rechte steel. Afgeplat mondstuk
met knoop. Komt met kleine verschillen voor in drie formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445-
385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. de
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeelt naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf de met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent.

Nº N133 - Bretonne rayée à talon, petite -N133-

Cat. Pag. Steel-19cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1900 - 1920

1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros in witte, rode en zwarte klei
Zie ook de nrs.N132,N132b,N134,N135,N136
1918-Affiche Prijs: 15Fr./100

Pijp met een kromkop model ketel met hiel en een rechte steel met knoop. De ketel van dit model

is tot halverwege gegroefd met vertikale ribben. Het model was er in zes verschillende steellengtes.

Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 136, 135, 134,

133, 132b en 132 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In

deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883 Coll:Pijpenkabinet
en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne modellen

het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de steel. Het Steelpijp, recht

betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel. Steeleind: knoop

Hiel: cilindrisch

Nº N134 - Bretonne rayée à talon, moyenne -N134-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920

1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros, wit, rood en zwart
Zie ook de nrs.N132,N132b,N133,N135,N136
1918-Affiche Prijs: 15Fr./100

Pijp met een kromkop model ketel met hiel en een rechte steel met knoop. De ketel van dit model Coll: AvE
is tot halverwege gegroefd met vertikale ribben. Het model was er in zes verschillende steellengtes.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 136, 135, 134,
133, 132b en 132 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In
deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883
en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne modellen
het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de steel. Het
betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Steelpijp, recht

Steeleind: knoop

Hiel: cilindrisch

Nº 135 - Grande Tête (9e Série) -135-

Cat. Pag. Steel-76,5cm Ketel-5cm Produktie: ca. 1810 - 1860
1840-30 30pouces Zie ook nr.132 en 136
1858-

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. Deze zeer lange pijp naar Hollands model lijkt veel op Steelpijp, recht
de modellen 126, 127 en 128 alleen heeft deze een langere steel en wordt aangeduid met "Grande Steeleind: afgesneden
Tête", terwijl de nrs. 126 t/m 128 "Hollandaise" genoemd worden. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 135 - Aristophane Rustique, petite -135-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-3,9cm Produktie: ca. 1850 - 1900
1858- Zie ook nr.131 en 133
1868-49
1879 en 1886-77
1893-77 1894-61

Licht gekromd, ovaal model met naar voren gerichte hiel en een rechte steel met knoopmondstuk.
Komt met kleine verschillen voor in drie formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes Steelpijp, recht
(445-385 VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna Steeleind: afgeplat, knoop
ovoïde ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een Hiel: uitlopend, schuin geplaatst
knoopmondstuk. de ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot
16 centimeter. De Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeelt naar gelang een -N135-
bepaalde specifieke vorm. (D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering
op bovenstaande omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van
1868 staat bij deze pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei
"Terre Blanche Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf de met de naam Endosmoïde aan dat de
klei een dusdanige doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen
hebben, verdwijnt en verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De
naam Endosmoïde is afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing
van vloeistofmoleculen door een halfdoorlatende wand betekent.

Nº N135 - Bretonne rayée à talon, grande

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920

1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros in witte, rode en zwarte klei
Zie ook de nrs.N132,N132b,N133,N134,N136
1918-Affiche Prijs: 15Fr./100

Pijp met een kromkop model ketel met hiel en een rechte steel met knoop.De ketel van dit model is

tot halverwege gegroefd met vertikale ribben. Het model was er in zes verschillende steellengtes.

Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 136, 135, 134, Coll: AvE

133, 132b en 132 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In

deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883

en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne modellen

het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de steel. Het

betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel. Steelpijp, recht

Steeleind: knoop

Hiel: cilindrisch

Nº 136 - Grande Tête (9e Série) -136-

Cat. Pag. Steel-102cm Ketel-5,3cm Produktie: ca. 1810 - 1860
1840-30 40pouces Zie ook nr. 132 en 135
1858-

Pijp met ovale ketel met en rechte steel. Deze zeer lange pijp naar Hollands model lijkt veel op de Steelpijp, recht
modellen 126, 127 en 128 alleen heeft deze een langere steel en wordt aangeduid met "Grande Steeleind: afgesneden
Tête", terwijl de nrs. 126 t/m 128 "Hollandaise" genoemd worden. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº N136 - Bretonne rayée a talon, très grande -N136-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920
Zie ook de nrs.N132,N132b,N133,N134,N135
1918-Affiche Prijs: 15Fr./100

Pijp met een kromkop model ketel met hiel en een rechte steel met knoop.De ketel van dit model is

tot halverwege gegroefd met vertikale ribben. Het model was er in zes verschillende steellengtes.

Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 136, 135, 134,

133, 132b en 132 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In

deze lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883 Coll: AvE

en 885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne modellen

het Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de steel. Het

betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel. Steelpijp, recht

Steeleind: knoop

Hiel: cilindrisch

Nº 137 - Obusier grande (9e Série) -137-

Cat. Pag. Steel-30,6cm Ketel-5,7cm Produktie: ca. 1810 - 1870
1840-27 12pouces Zie ook nr.138 en 230
1858-
1868-88 Lengte -25cm

Pijp met grote eivormige ketel met hiel en rechte steel. Het model lijkt op de Hollandse pijpen, op
de zijkant van de hiel is ook een wapentje aangebracht zoals o.a. bij Goudse pijpen gebruikelijk
was. Gambier had rond 1840 meer zgn "Hollandaises" in het assortiment. Alleen de modellen met
een grote ketel werden met "Obusier" aangeduid. (granaat) De Obusier Grande (nr.137), heeft in de
catalogus van 1885 vormnr.138 en wordt dan net als in de catalogus van 1868 afgebeeld met een
klaverblaadje op de zijkant van de hiel. In de catalogus van 1868 is nr.137 voor 2 pijpen
gebruikt. (Fant.Rubens en Obusier grande)

Nº 137 - Rubens, Fantaisie Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
Cat. Pag. Steel-14cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1860 - 1910 Hiel: cilindrisch
Zie ook nr.30 en 436
1868-28 -137-

1879 en 1886-41 Coll:AvE

1893-41 1894-35 Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
1896-20 Prijs 6fr.40 per 100 Hiel: geen

1908-10 Prijs 9Fr/gros. Verkrijgbaar in witte en rode klei

Zelfportret 1638- Pijp met figurale ketel met een rechte steel en afgeplat mondstuk met
1640 knoop. Ketel in de vorm van het borstbeeld van Rubens met gedraaide snor
en korte baard. Een schuin geplaatste hoed met brede rand met een grote
veer op zijn hoofd. Klein borstbeeld met kruizenbanden vormt de overgang
naar de steel.

Peter Paul Rubens(1577-1640). Zuid Nederlandse schilder, tekenaar en diplomaat was een zoon
van de Antwerpse schepen Jan Rubens en Maria Pypelinckx. In 1592 werd hij leerling van de
landschapsschilder Tobias Verhaecht en in 1598 vrijmeester te Antwerpen. Hij verbleef 8jaar in
Italië als officieel schilder van hertog Vincenzo Conzaga. Rond 1608 ging hij terug naar
Antwerpen waar hij officieel stadsschilder werd. Hij huwde in 1609 Isabella Brant en liet een
imposant huis bouwen. In de jaren 20 van de 17e eeuw had hij een belangrijke diplomatenrol en
in 1630 legde hij de grondslag voor een vredesverdrag tussen Spanje en engeland. Zijn laatste
jaren verbleef hij in een buitenhuis te Elewijt met zijn tweede vrouw Hélène Fourment. Hij is
begraven in de Sint Jacobskerk te Antwerpen. Rubens liet een omvangrijk schilderoeuvre na in
verschillende stijlen. Hij was van grote invloed op de jonge schilders van Dyck en Jordaens.

Nº N137 - Femme, fantaisie Noël -N137-

Cat. Pag. Steel-11cm Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1900 - 1920

Pijp met figurale ketel met hiel en een rechte steel met knoop. Ketel in de vorm van het hoofd van Coll:PS
een vrouw met op het achterhoofd een knot. Een gekrulde hiel en de steelaanzet met gestileerde
bladeren. Opvallend is de zwakke vormgeving van deze pijp.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: krul

Nº 138 - Obusier.1/2 (9e Série) -138-

Cat. Pag. Steel-38cm Ketel-5,3cm Produktie: ca. 1810 - 1910
1840- 27 15pouces Zie ook nr.137 en 230
1879 en 1886-100 Steel-25cm
1894- 77
1908- 6 Prijs 9fr./gros

Pijp met grote eivormige ketel met hiel en rechte steel. Het model lijkt op Hollandse pijpen uit de

19e eeuw. Gambier had rond 1840 meer zgn "Hollandaises" in het assortiment. Alleen de modellen Steelpijp, recht
met een grote ketel werden met "Obusier" aangeduid. (granaat)
De Obusier Grande (nr.137), wordt in de catalogus van 1885 voorzien van nr.138 en wordt dan Steeleind: afgesneden

afgebeeld met een klaverblaadje op de zijkant van de hiel. In de catalogus van 1868 is nr.137 voor Hiel: cilindrisch
2 pijpen gebruikt. (Fant.Rubens en Obusier grande)

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 139 - Le Marquis, Fantaisie -139-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-5,2cm Produktie: ca. 1860 - 1893
1868-28 Zie ook nr.794
1879 en 1886-41
1893-41

Pijp met figurale ketel en een rechte steel met afgeplat mondstuk en knoop. Ketel in de vorm van
het hoofd van een man met snor en baard en hoog kroeshaar in een scheiding langs het gezicht
hangend tot over de oren. Aan de oren grote hangers. Steelaanzet met bladmotief aan de
onderzijde.

Het is niet duidelijk waarom deze man met een Oosterlijk uiterlijk Markies genoemd wordt. Er Steelpijp, recht
bestaat een steelpijp en een manchetpijp van deze "Marquis". Jean Leo schrijft in "Les pipes en Steeleind: afgeplat, knoop
terre Francaises" dat het hier gezien de de haardracht en de oorbellen mogelijk een Armeniër Hiel: geen
betreft.

Nº 140 - Hongroise extra grande. Produktie: ca. 1850 - 1910 -140-

Cat. Pag. Steel-28cm Ketel-5,2cm Steelpijp, recht
1858- Steeleind: afgesneden
1868-90 Hiel: cilindrisch
1879 en 1886-92 Steel-25cm
1893-92
1894-76
1896-18 Prijs:6fr.50 per 100
1908- 6 Prijs 9fr./gros

Grote cilindrische ketel van zgn. hongaars model met hiel en rechte steel. In de catalogus van
1868 wordt een steellengte van 28cm aangegeven, in 1885 is dat 25cm.

Nº 141 - Hongroise petite.Tête allongée (5e Série) -141-

Cat. Pag. Steel-19cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1820 - 1910
1840- 14 22cm, 8,5 pouces Zie ook nr.142, 142b, 190, 191 en 193
1858-
1868- 87
1879 en 1886-100
1893-100
1894- 86
1908- 4 Prijs 6Fr./gros

Cilindrische lange ketel met hiel en rechte steel. In de oudste catalogus (1840) heeft deze pijp een Steelpijp, recht
steellengte van 22cm. Later wordt de pijp gemaakt met een steellengte van 19cm. In de catalogus Steeleind: afgesneden
van 1885 is deze pijp in een serie van 6 formaten te zien. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 142 - Hongroise Grande (5e Série) -142-

Cat. Pag. Steel-19,5cm Ketel-4,3cm Produktie: ca. 1820 - 1910

1840- 14 22cm, 8,5pouces Zie ook nr.141, 142b, 190, 191 en 193

1858-

1868- 87

1879 en 1886-100

1893-100

1894- 86

1896-16+21 Prijs 4fr.50 per 100 of 10fr./100 gecalcineerd

1908- 4+12 Prijs 6Fr./gros, of 12Fr./gros gecalcineerd Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
Cilindrische lange ketel met hiel en rechte steel. In de oudste catalogus (1840) heeft deze pijp Hiel: cilindrisch
een steellengte van 22cm. Later wordt de pijp gemaakt met een steellengte van 19cm. In de
catalogus van 1885 is deze pijp in een serie van 6 formaten te zien.

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) In 1908
worden deze pijpen op blz.13 gecalcineerd aangeprezen. Gambier vermeldde dat deze verniste
pijpen van grote schoonheid waren en geen geur afgaven. De kleur was amber-geel en perfect
samengesmolten.

Nº 142b - Hongroise, très grande -142b-

Cat. Pag. Steel-20cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1860 - 1910
1868- 87 Zie ook nr.141, 142, 190, 191 en 193
1879 en 1886-100
1893-100
1894- 86
1896- 16 Prijs 4fr.50 per 100
1908- 4 Prijs 6Fr./gros

Cilindrische ketel met hiel en rechte steel. De 142b was de grootste Hongroise uit deze serie.In de
catalogus van 1885 is deze pijp in een serie van 6 formaten te zien.

Nº 143 - Faubourien, Fantaisie Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
Cat. Pag. Steel-13,5cm Ketel-4,5cm Hiel: cilindrisch
1868- 28
1879 en 1886- 41 -143-
1893-41
Produktie: ca. 1860 - 1893 Coll:AvE

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel met afgeplat mondstuk en knoop. Uitbeelding
van een man met hangende snor en een geruite pet met klep waarop een anker. Kort haar met een
lok naar voren gekruld over de slapen. Om de steelaanzet is een halsdoek aangebracht.

Faubourien was de benaming voor de bewoners van de Faubourg ofwel de volkswijken in de Steelpijp, recht
voorsteden van de grote steden. In deze wijken werd plat taalgebruik in verschillende accenten Steeleind: afgeplat, knoop
gebruikt. Dit werd aangeduid met "Accent Faubourien". Hiel: geen

Nº 144 -144-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 145 - Grande fine, Tête fermée (9e Série) -145-

Cat. Pag. Steel-30,6cm Ketel-4,9cm Produktie: ca. 1810 - 1860
1840-25
1858- "12 Pouces"

Pijp met rechte steel en eivormige ketel met hiel naar Gouds model. De ketelrand loopt aan de bovenzijde Steelpijp, recht
iets naar binnen Dit werd aangeduid met Tête Fermée". Steeleind: afgesneden
In de inventarisatielijst van de Gambier fabriek uit 1858 staat deze pijp vermeld met de naam: "Néogène 12 Hiel: cilindrisch
Pouces" De Pouce, (duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.

Nº 145 - Le Basque, Fantaisie -145-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-5,2cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868-29 Zie ook nr.603+790
1879 en 1886-41
1893-41
1896-20 Prijs 6fr.40 per 100

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel met afgeplat mondstuk en knoop. Ketel in de
vorm van het hoofd van een man met snor en tweepuntige baard. Op het hoofd een scheefstaande,
slappe baret met noppen. Simpele palmetten bij de steelaanzet.

Dit is de steeluitvoering van de manchetpijp met vormnummer 790 - "Le Bearnais". Het Coll:AvE
Baskenland en de Bearn zijn twee tegen elkaar aan liggende gebieden in de Franse Pyreneeën.
Het Baskenland ligt aan de kust bij de plaatsen Bayonne en Biarritz. De Bearn ligt iets meer Steelpijp, recht
landinwaarts met in het centrum de plaats Pau. Mogelijk heeft de verwarring rond de benaming Steeleind: afgeplat, knoop
van de afgebeelde man te maken met het hoofddeksel. De baret die gedragen wordt door de hier Hiel: geen
uitgebeelde man is ooit ontstaan in de Bearn. Het verhaal gaat dat schaapsherders in de
Pyreneeën ze als eerste maakten door de houten naalden van palmachtige bomen in elkaar te -146-
vlechten waardoor een hoofddeksel ontstond. Later werd de baret van stof gemaakt en werd in
het Noord Oosten "Lou Berret" genoemd en in het Zuid Oosten "Lou Bounet". Later werd de baret
in het Baskenland ook erg populair en handelaren uit Bayonne en Biarritz kochten ze in de
Bearn en naaiden er etiketten in met Baskische stadsnamen.

Nº 146

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 147 - Grande fine, tête ouverte (9e Série) -147-

Cat. Pag. Steel-30,6 Ketel-4,7cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-25

Pijp met rechte steel en eivormige ketel met hiel naar Gouds model. De rand van de ketel loopt iets Steelpijp, recht

naar buiten en werd daarom aangeduid met "Tête ouverte".

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 147 - Molé vieille. Fantaisie. -147-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,5cm Coll: JL

1868-29 Zie ook nr.712

1879 en 1886-42

1893-42

1894-35

1896-20 Prijs 6fr.40 per 100 Produktie: ca. 1860 - 1900

Figurale pijp zonder hiel met rechte steel en afgeplat mondstuk met knoop. Ketel in de vorm van
het hoofd van een man met haviksneus. Om het hoofd een kanten kapje met linten.

Van deze karikatuur die de politicus Molé weergeeft met haviksneus en een kanten Steelpijp, recht
hoofddoekje om bestaat een steelpijp en een manchetkop. Louis Mathieu Molé (1781-1855). Steeleind: afgeplat, knoop
Frans politicus.Hij was door Keizer Napoleon I benoemd tot graaf en minister van Justitie. Hij Hiel: geen
diende later in verschillende kabinetten onder koning Louis VIII. Koning Louis Philippe
benoemde hem tot minister van buitenlandse zaken (1830) en premier (1836-1839). Molé was -N147-
Louis Philippe's persoonlijke favoriet voor de post van premier, sinds hij bereid was om een
trouw volgeling van de koning te worden. Dit leverde hem veel kritiek op bij zowel de rechtse
als linkse kamer afgevaardigden. Vanwege deze oppositie wist Molé de koning over te halen
om de kamer te ontbinden en nieuwe verkiezingen aan te kondigen. Een grote meerderheid
stemde voor de parlementaire oppositie en Molé nam ontslag. Hij was nog actief in de 2e
Republiek maar ging met pensioen na de coup van Lodewijk Napoleon (de latere Napoleon III)
in1851.

Nº N147 - Bretonne à talon, très petite

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros, wit, rood en zwart Hiel: cilindrisch

1918-Affiche "Bretonne Unie à talon" Prijs:15fr./100
Zie ook:nrN147b, N148, N149 en N150

Gladde pijp met kleine kromkop ketel en hiel. Rechte steel met knoopmondstuk.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 150, 149, 148,
147b, en 147 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In deze
lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883 en
885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne modellen het
Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de steel. Het
betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Nº N147b - Bretonne à talon, petite -N147b-

Cat. Pag. Steel-19,5cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Coll:AvE

1918-Affiche Benaming:Bretonne Unie à talon Prijs:15fr./100
Zie ook:nrN147, N148, N149 en N150

Gladde pijp met kleine kromkop ketel en hiel. Rechte steel met knoopmondstuk.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 150, 149, 148,
147b, en 147 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In deze
lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883 en
885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne modellen het
Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de steel. Het
betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Steelpijp, recht

Steeleind: knoop

Hiel: cilindrisch

Nº 148 - Coquille, petite (5e Série) -148-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850
Zie ook nr.152, 153, 210, 211, 212, 213, 1225 en 1225b
1840-12 8,5 pouces

Pijp met ingesneden ketel zonder hiel en een rechte steel. Ketelrand loopt schuin naar binnen.

Onderzijde ketel omhoog lopende, vertikale lobben. Alleen in de catalogus van 1840 komen we een Steelpijp, recht
serie pijpen met dit model tegen. De pijpen waarvan de onderzijde van de ketel is uitgevoerd met
lobben worden Coquille genoemd. (148, 152 en 153) De pijpen met een gladde ketel worden Sabot Steeleind: afgesneden

genoemd. (154, 155 en 156) Hiel: geen

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº N148 - Bretonne à talon, moyenne -N148-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr./gros, wit, rood en zwart Hiel: cilindrisch

1918-Affiche "Bretonne Unie à talon" Prijs:15fr./100
Zie ook:nrN147, N147b, N149 en N150

Gladde pijp met kleine kromkop en hiel. Rechte steel met knopmondstuk.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 150, 149, 148,
147b, en 147 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In deze
lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883 en
885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne modellen het
Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de steel. Het
betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Nº 149 - Anglaise grande T.D. (4e Série) -149-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-8 8,5 pouces Zie ook nr.201

Pijp met schuingeplaatste, kromkop ketel naar Engels model met hiel en een rechte steel.

Waar de afkorting T.D. vandaan komt is niet precies bekend. Het is meer een begrip dan een Steelpijp, recht
directe betekenis. Mogelijk dat de letters ooit de initialen van een Engelse pijpmaker zijn geweest. Steeleind: afgesneden
Deze pijpen zijn ook veel afgezet op de Engelse en Amerikaanse markt. (D.Duco) Deze pijp is Hiel: cilindrisch
vermoedelijk op de hiel gemerkt met T.D. Van andere pijpenfabrieken zijn ook vele voorbeelden
bekend van T.D. pijpen. De letters T.D. staan dan meestal in reliëf op de achterzijde van de ketel.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 149 - Lazarone. Fantaisie. -149-

Cat. Pag. Steel-14cm Ketel-6,8cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1879 en 1886- Alleen in Nomenclatuur
1894- Alleen in Nomenclatuur

Figurale steelpijp met achterover geplaatste ketel in de vorm van het hoofd van een magere man
met snor en baard.Op het hoofd draagt hij een hoed met omgeslagen rand. Onderzijde van de ketel
met bladmotief versierd.

Lazarone is de naam die gebruikt werd om in Napels de laagste klasse van de bevolking in de stad Coll:AvE

aan te duiden.

Steelpijp, recht

Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº N149 - Bretonne à talon, grande -N149-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
1918-Affiche Benaming:Bretonne Unie à talon Prijs:15fr./100 Hiel: cilindrisch

Zie ook: nrN147, N147b, N148 en N150

Gladde pijp met kleine kromkop ketel en hiel. Rechte steel met knoopmondstuk.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 150, 149, 148,
147b, en 147 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In deze
lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883 en
885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne modellen het
Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de steel. Het
betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Nº 150- Pacha (11e Série) -150-

Cat. Pag. Steel-25,5cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850 Coll: MJ
1840-33 (10pouces)

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel. Ketel in de vorm van een man met snor en
baard. Op het hoofd een tulband met op het voorhoofd een knoop. Gambier had verschillende
Pacha pijpen in het assortiment. Zie nr. 353, 358, 430, 431, 748, 892 en ook een etalagepijp.
(zie nr.0.2) In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De
Pouce, (duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse1906)
Opvallend is dat de maat van 10 pouces uitsluitend gebruikt werd voor gesteelde gezichtpijpen,
(10e en 11e serie), die in de latere catalogi "Fantaisie" genoemd worden. Deze latere
gezichtpijpen zijn dan gemiddeld de helft korter. (Vanaf de catalogus van 1868)

Pasja, turkse titel, waarschijnlijk afgeleid van de Perzische titel Padisjah, die later aan de Turkse Steelpijp, recht
sultan was voorbehouden. De titel pasja was voor het eerst bekend uit de 13e eeuw toen hij in het Steeleind: afgesneden
rijk van de Roemseldjoeken gevoerd werd door krijgshaftige derwisjen, en werd sinds de 14e eeuw
verleend aan hoge militaire en burgerlijke dignitarissen van het Osmaanse rijk. De Turkse
Republiek kende de titel nog uitsluitend als militaire rang tot aan de afschaffing van alle titels in
1934. (Winkler Prins- Encarta2000)

Hiel: geen

Nº N150 - Bretonne à talon, très grande -N150-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
1918-Affiche Benaming:Bretonne Unie à talon Prijs:15fr./100 Hiel: cilindrisch
Zie ook: nrN147, N147b, N148 en N150

Gladde pijp met kleine kromkop ketel en hiel. Rechte steel met knoopmondstuk.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en bij de reeks vormnummers: 150, 149, 148,
147b, en 147 staat vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde qua steellengte. In deze
lijst komen ongeveer 30 verschillende "Bretonne" pijpen voor die met uitzondering van nr.883 en
885 allen gemerkt zijn met een Noël vormnummer. Opvallend is dat bij veel Bretonne modellen het
Noël vormnummer gebruikt is in combinatie met het Gambier intagliostempel op de steel. Het
betreft in alle gevallen pijpen met vrij kleine ketels met beker- of kromkopmodel.

Nº 151 - Sultane (11e Série) -151-

Cat. Pag. Steel-25,5cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-33 10pouces Zie ook nr.379, 1063 en 1221

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel. Ketel in de vorm van het hoofd van een vrouw Steelpijp, recht
met tulband op het hoofd. In de oren heeft zij oorhangers en om de hals ter hoogte van de Steeleind: afgesneden
steelaanzet een ketting. In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid Hiel: geen
in Pouces. De Pouce, (duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse
Illustré 1906) Opvallend is dat de maat van 10 pouces uitsluitend gebruikt werd voor gesteelde
gezichtpijpen, (10e en 11e serie), die in de latere catalogi "Fantaisie" genoemd worden. Deze
latere gezichtpijpen zijn dan gemiddeld de helft korter. (Vanaf de catalogus van 1868)

Sultan, in de 11e eeuw in gebruik gekomen titel voor islamitische heersers, onder andere voor de
heersers van het Osmaans-Turkse rijk. Nadat de in Perzië opgekomen sjiïtische dynastie van de
Safawiden de voorkeur was geven aan de titel sjah, werd sultan allengs opgevat als titel voor
Soenitisch- Islamitische vorsten. De Sultane was de hoofvrouw van de Sultan.(Winkler Prins-
Encarta2000)

Nº 151 - Le Persan. Fantaisie. Produktie: ca. 1860 - 1900 -151-
Zie ook nr.452
Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Steelpijp, recht?
1879 en 1886- Alleen in Nomenclatuur Steeleind: afgesneden?
1894- Alleen in Nomenclatuur Hiel: geen?

Van deze pijp is geen afbeelding bekend. Een andere pijp met de naam "Le Persan" is nr. 452.

Nº 152 - Coquille, moyenne (5e Série) 152

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1810 - 1850 Coll: PSm
Zie ook nr.148, 153, 210, 211, 212, 213, 1225 en 1225b
1840-12 8,5pouces

Pijp met ingesneden ketel zonder hiel en een rechte steel. Ketelrand loopt schuin naar binnen.

Onderzijde ketel omhoog lopende, vertikale lobben. Alleen in de catalogus van 1840 komen we een

serie pijpen met dit model tegen. De pijpen waarvan de onderzijde van de ketel is uitgevoerd met

lobben worden Coquille genoemd. (148, 152 en 153) De pijpen met een gladde ketel worden Sabot

genoemd. (154, 155 en 156)

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Steelpijp, recht

Steeleind: afgesneden

Hiel: geen

Nº 153 - Coquille, grande (5e Série) -153-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
Zie ook nr.148, 152, 210, 211, 212, 213, 1225 en 1225b
1840-12 8,5pouces

Pijp met ingesneden ketel zonder hiel en een rechte steel. Ketelrand loopt schuin naar binnen. Steelpijp, recht
Onderzijde ketel omhoog lopende, vertikale lobben.Alleen in de catalogus van 1840 komen we een Steeleind: afgesneden
serie pijpen met dit model tegen. De pijpen waarvan de onderzijde van de ketel is uitgevoerd met Hiel: geen
lobben worden Coquille genoemd. (148, 152 en 153) De pijpen met een gladde ketel worden Sabot
genoemd. (154, 155 en 156)
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 153 - Monténégrin. Fantaisie. -153-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-5cm Produktie: ca.1860 - 1900
1868-29
1879 en 1886-42
1893-42
1894- Alleen in Nomenclatuur

Danilo-I , koning van Montenegro vanaf 1852

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel met afgeplat mondstuk en knoop. Ketel in de
vorm van een man met lange hangsnor en op het hoofd een geruite, hoge baret met bontrand. Om
de hals een kraagje. Steelaanzet met gekartelde bladeren.

Welke Montenegrijn afgebeeld is op deze steelpijp is niet bekend. In "Les pipes en terre de Coll:GK
Gambier" van F.van Parys wordt gesuggereerd dat het mogelijk om koning Danilo I zou gaan. Hij
was koning van Montenegro vanaf 1852. (zie afbeelding) Steelpijp, recht
Montenegro was tot 1991 een deelstaat van Joegoslavië aan de Adriatische zee. De naam is Steeleind: afgeplat, knoop
afgeleid van het Servisch-Kroatische Crna-Gora = Zwart gebergte. Montenegro is in het verleden Hiel: geen
vele malen onderworpen geweest door o.a. de Bulgaren en de Turken. Na 1516 kregen de
orthodoxe bisschoppen (Vladika's) de macht in handen. In 1878 werd Montenegro als
onafhankelijke staat erkend. Tijdens de 1e Wereldoorlog vluchtte koning Nicolaas I naar
Frankrijk en droeg bij tot het einde van de zelfstandigheid.

Nº 154 - Sabot, petite (5e Série) -154-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-1,9cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-12 8,5pouces Zie ook nr.155 en 156

Pijp met ingesneden ketel en een bolle onderkant zonder hiel en een rechte steel. Ketelrand loopt Coll:GD
schuin naar binnen. Alleen in de catalogus van 1840 komen we een serie pijpen met dit model
tegen. De pijpen waarvan de onderzijde van de ketel is uitgevoerd met lobben worden Coquille
genoemd. (148, 152 en 153) De pijpen met een gladde ketel worden Sabot genoemd. (154, 155 en
156) In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
Hiel: geen

Nº 155 - Sabot, moyenne (5e Série) -155-

Cat. Pag. Steel-23cm Ketel-2,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-12 8,5pouces Zie ook nr.154 en 156

Pijp met ingesneden ketel en een bolle onderkant zonder hiel en een rechte steel. Ketelrand loopt Steelpijp, recht
schuin naar binnen. Alleen in de catalogus van 1840 komen we een serie pijpen met dit model Steeleind: afgesneden
tegen. De pijpen waarvan de onderzijde van de ketel is uitgevoerd met lobben worden Coquille Hiel: geen
genoemd. (148, 152 en 153) De pijpen met een gladde ketel worden Sabot genoemd. (154, 155 en
156) In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 155 - Le Turc. Fantaisie. -155-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1860 - 1910
Zie ook nr.158,299, 439, 562, 571, 740, 768, 770 en 1282
1868-29

1879 en 1886-42

1893-42

1908-10 Prijs 9Fr/gros. Verkrijgbaar in witte en rode klei

Pijp met figurale ketel zonder hiel met rechte steel en een afgeplat mondstuk met knoop. Ketel in
de vorm van het hoofd van een man met snor en sik en een tulband om het hoofd met aan de
achterzijde een afhangende lap.

Gambier had vele pijpen met een Turkse man als ontwerp in het assortiment. Wellicht had dit te Coll: AvE
maken met het feit dat de Turken bekend stonden als stevige rokers. Ook al werd het roken in het
Ottomaanse rijk rond 1600 bestreden door verschillende sultans, het pijproken is toch erg
populair geworden. De Turken ontwikkelden een eigen kenmerkende stijl bij de fabricage van
pijpen waarvan de Tsjiboek het bekendste is.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 156 - Sabot, grande (5e Série) -156-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,9cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-12 8,5pouces Zie ook nr.154 en 155

Pijp met ingesneden ketel en een bolle onderkant zonder hiel en een rechte steel. Ketelrand loopt Steelpijp, recht
schuin naar binnen. Alleen in de catalogus van 1840 komen we een serie pijpen met dit model Steeleind: afgesneden
tegen. De pijpen waarvan de onderzijde van de ketel is uitgevoerd met lobben worden Coquille Hiel: geen
genoemd. (148, 152 en 153) De pijpen met een gladde ketel worden Sabot genoemd. (154, 155 en
156) In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 157 - Lancier Polonais (1e Série) -157-

Cat. Pag. Steel-2,7cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
Zie ook nr.221+1075
1840-35

Pijp met figurale ketel zonder hiel met oplopende steel met manchet. Ketel in Coll:JPG
de vorm van een Lansier met hoog militair hoofddeksel met kinband. Van deze
pijp bestaat ook een gesteelde variant.
Napoleon werd in 1806 door een Poolse erewacht van het Chevea-Légers
Lanciers geëscorteerd bij zijn aankomst in Warschau. Naar aanleiding hiervan
beval Napoleon in 1807 om een corps van Poolse cavaleristen samen te stellen
om deel uit te maken van zijn garde. Het corps werd samengesteld uit Poolse
mannen van uiteenlopende komaf en uiteindelijk bestond het corps uit 968
mannen die de naam Cheveau-Légers kreeg. Zij namen in Frankrijk hun intrek
in de Parijse wijk Chantilly. Na de campagne van 1809 wordt de naam
omgedoopt in Cheveau-Légers Lanciers maar wordt over het algemeen Lanciers
Polonais genoemd. In 1812 omvat het regiment 1500 man. De Poolse lansiers
behaalden grootse overwinningen voor Napoleon ten koste van grote verliezen
aan hun zijde. Na de nederlaag van Napoleon in 1814 vergezelden 100
lansiers Napoleon naar het eiland Elba.

Poolse lansier Manchetpijp, oplopende steel
Hiel:geen

Nº 158 - Petit Turban (1e Série) -158-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-3,3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-35 Zie ook nr.342

Pijp met figurale ketel en een oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een man met Manchetpijp, oplopende steel
snor met op het hoofd een tulband. Van deze manchetkop bestaan twee modellen waarvan dit de Hiel:geen
kleine variant is. De grotere heeft (342) heeft een bewerkt manchet en een iets ander
gemodelleerde tulband.

Nº 158 - Turc. Tête petite Produktie: ca. 1860 - 1900 -158-
Zie ook nr.155,299, 439, 562, 571,
Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Manchetpijp, ?
1879 en 1886- Alleen in nomenclatuur 740, 768, 770 +1282 Hiel:?
1894- Alleen in Nomenclatuur

Een afbeelding van deze in de nomenclatuur genoemde pijp is niet bekend. Mogelijk betreft dit
hetzelfde model die in de catalogus van 1840 Petit Turban genoemd wordt.

Gambier had vele pijpen met een Turkse man als ontwerp in het assortiment. Wellicht had dit te
maken met het feit dat de Turken bekend stonden als stevige rokers. Ook al werd het roken in het
Ottomaanse rijk rond 1600 bestreden door verschillende sultans, het pijproken is toch erg
populair geworden. De Turken ontwikkelden een eigen kenmerkende stijl bij de fabricage van
pijpen waarvan de Tsjiboek het bekendste is.

Nº 159 - Satyre (1e Série) -159-

Cat. Pag. Steel-2cm Ketel-3,9cm Coll:AvE Coll:JPG
Zie ook nr.773, 810 en 1345
1840-35

1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur (Naam: Diable)

1894-Alleen in Nomenclatuur (Naam: Diable)

Produktie: ca. 1810 - 1900

Kleine manchetpijp met kop van een sater met twee Manchetpijp, oplopende steel
stompe horens en wijnranken rond het hoofd.Van dit Hiel:geen
model bestaat een oudere variant die in plaats van stompe
horens wijnbladeren op die plaats heeft, deze variant is
alleen gemerkt met JG in reliëf. (foto links) De iets latere
variant heeft vormnummer en merknaam in reliëf op de
steel. (foto rechts)

Sater of Satyr is in de Griekse mythologie een natuurdemon, half-mens half-dier, ruig behaard,
met bokkenpoten, horens en een staart. Saters behoorden tot het gevolg van Dionysus en
verpersoonlijkten de grove zinnelijke instincten. Zij hielden zich bij voorkeur bezig met drinken,
spelen en achtervolgen van nimfen.

Nº 160 - Cigare, petite (9e Série) -160-

Cat. Pag. Steel-30,6 Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-26 12pouces Zie ook nr.161 en 162

De pijpen met de nrs.160, 161 en 162 hebben een horizontale ketel die in het verlengde van de Steelpijp, recht
steel doorloopt. Deze pijpen worden Cigare genoemd. Deze pijpen zullen overigens niet als
Steeleind: afgesneden
sigarenpijp bedoelt zijn. Daar lijkt de 31cm lange steel te lang voor. Dergelijke pijpen met een

horizontale ovoïde ketel komen in de 19e eeuw in Gouda ook voor maar meestal hebben ze dan Hiel: cilindrisch
kortere stelen. In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces.

De Pouce, (duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 161 - Cigare, moyenne (9e Série) -161-

Cat. Pag. Steel-30,6 Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-26 12pouces Zie ook nr. 160 en 162

Steelpijp, recht

De pijpen met de nrs.160, 161 en 162 hebben een horizontale ketel die in het verlengde van de Steeleind: afgesneden

steel doorloopt. Deze pijpen worden Cigare genoemd. Deze pijpen zullen overigens niet als Hiel: cilindrisch
sigarenpijp bedoelt zijn. Daar lijkt de 31cm lange steel te lang voor. Dergelijke pijpen met een

horizontale ovoïde ketel komen in de 19e eeuw in Gouda ook voor maar meestal hebben ze dan

kortere stelen. In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces.

De Pouce, (duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 161 - Néogène 15 pouces Produktie: ca. 1850 - 1860 -161-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Steelpijp
1858- Steeleind: afgesneden ?
Hiel: ?

Deze pijp staat vermeld in de inventarisatielijst van de Gambier fabriek uit 1858. Verder is er geen
afbeelding of bewaard exemplaar bekend.

Nº 161 - Inquisiteur Griffe de Coq. Fantaisie. -161-

Cat. Pag. Steel-13,5cm Ketel-5,2cm Produktie: ca. 1860 - 1900
Zie ook nr. 536
1868-29

1879 en 1886-42

1893-42

1894-35

Thomas de Torquemada Coll:GD
Pijp met figurale ketel zonder hiel met een rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van het
gezicht van Torquemada met een beulskap. De kop is gevat in een vogelklauw met vier tenen. Steelpijp, recht
De klauw symboliseert de greep van de inquisitie op de ongelovigen. ( Pijpenk.- 1978)
Het laatste dramastuk van Victor Hugo uit 1882 heette "Torquemada" en ging over de Spaanse Steeleind: knoop
inquisitie. In Spanje werden sedert de 13e eeuw de Katharen uit Aragón verbannen. De Moren
en Joden, in de 14e eeuw tot het christendom bekeerd, bleven dikwijls in het geheim trouw aan Hiel: geen
hun eigen geloof. Om hen te dwingen werd de Inquisitie nieuw ingericht door Ferdinand II en
Isabella. Zij zagen met de invoering een middel om de macht van de leenadel en geestelijkheid te
dwarsbomen en het koninklijk gezag uit te breiden. Zij benoemden in 1480 twee inquisitoren die
zij in 1483 vervingen door de veel strengere inquisiteur-generaal Thomás de Torquemada, prior
van de dominicanen te Segovia. Torquemada werd geloofsrechter over Castilië, Léon, Aragón,
Valencia en Sicilië. Onder Torquemada werden in Sevilla 1664 mensen levend verbrand en
werden 32456 tot "berouw" gebracht.

Nº 162 - Cigare, grande (9e Série) -162-

Cat. Pag. Steel-30,6 Ketel-4cm Coll: Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-26 12pouces Zie ook nr. 160 en 161

Steelpijp, recht

De pijpen met de nrs.160, 161 en 162 hebben een horizontale ketel die in het verlengde van de Steeleind: afgesneden

steel doorloopt. Deze pijpen worden Cigare genoemd. Deze pijpen zullen overigens niet als Hiel: cilindrisch

sigarenpijp bedoelt zijn. Daar lijkt de 31cm lange steel te lang voor. Dergelijke pijpen met een

horizontale ovoïde ketel komen in de 19e eeuw in Gouda ook voor maar meestal hebben ze dan

kortere stelen. In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces.

De Pouce, (duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 163 - Hollandaise grande (9e Série) -163-

Cat. Pag. Steel-30,6 Ketel-4,3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-25 12pouces

Pijp met ovale ketel met hiel naar Gouds model met een lange rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 163 - L'Ébouriffe. Fantaisie -163-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1860 - 1900 Steelpijp, ?
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur Steeleind: ?
1894-Alleen in Nomenclatuur Hiel:?

Van deze pijp die alleen in de nomenclatuur genoemd wordt is mij tot op heden nog geen
afbeelding of bewaard gebleven exemplaar bekend.

Nº 164 - Tête ouverte, moyenne (9e Série) -164-

Cat. Pag. Steel-30,6cm Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1810 - 1865

1840-26 12pouces

1858- "

Lange steelpijp naar Gouds model. De bovenste helft van de ketel loopt iets naar buiten. Dit werd Steelpijp, recht
aangeduid met "Tête ouverte". In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen Steeleind: afgesneden
aangeduid in Pouces. De Pouce, (duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Hiel: cilindrisch
Larousse Illustré 1906)

Nº 165 - Tête fermée, moyenne (9e Série) -165-

Cat. Pag. Steel-30,6 Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1810 - 1860

1840-26 12pouces

1858- "

Lange steelpijp naar Gouds model. De bovenste helft van de ketel loopt iets naar binnen. Dit werd Steelpijp, recht
aangeduid met " Tête Fermée" Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: cilindrisch
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 165 - Néogène petite -165-

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868- 56 Zie ook nr.179, 857 en 859
1879 en 1886-104
1893-104
1894- 91 "Néogène moyenne Unie"

Voorover hellend bekermodel zonder hiel met rechte steel en afgeplat mondstuk. In de originele
catalogus is er bij deze pijp een bijschrift met pen geplaatst: "Néogène sans Talon petit". In de
catalogus van 1894 wordt deze pijp "Néogène Moyenne" genoemd.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 166 - Grande, Tête ouverte (9e Série) -166-

Cat. Pag. Steel-38 Ketel-4,3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-28 15pouces

Pijp met rechte steel en eivormige kop naar Gouds model. Zelfs het stadswapentje op de zijkant Steelpijp, recht
van de hiel wat veelvuldig voorkwam op Goudse pijpen is nagemaakt. Doordat de bovenzijde van Steeleind: afgesneden
de ketel iets naar buiten uitloopt wordt deze pijp "Tete ouverte" genoemd. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 167 - Grande ,Tête fermée (9e Série) -167-

Cat. Pag. Steel-38cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-28 15pouces

Pijp met rechte steel en eivormige kop naar Gouds model. Zelfs het stadswapentje op de zijkant Steelpijp, recht
van de hiel wat veelvuldig voorkwam op Goudse pijpen is nagemaakt. De bovenste helft van de Steeleind: afgesneden
ketel loopt iets naar binnen. Dit werd aangeduid met "Tête Fermée" Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)