Catalogus Gambier Nederlands

Nº 167 - Néogène 0.25 Cent, petite -167-

Cat. Pag. Steel-25cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1860 - 1925
Zie ook nr.167b, 387, 389 en 389b
1868-56

1879 en 1886-88

1893-88

1894-72 Benaming:Néogène Unie

1896-18 Prijs:6fr.50 per 100, naam: Néogène Longue

1908- 6 Prijs 9Fr./gros.naam: Néogène Amande Pt.

1918-Affiche Prijs: 24Fr./100

Pijp met een voorover hellend bekermodel ketel zonder hiel en een rechte steel met
knoopmondstuk. Komt voor in vijf formaten.

Coll: PS

Nº 167b - Néogène 0.25 Cent, moyenne Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Cat. Pag.Steel-25cm Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1860 - 1925 Hiel: geen
Zie ook nr.167, 387, 389 en 389b
1868-56 -167b-

1879 en 1886-88 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
1893-88 Hiel: geen

1894-72 Benaming: Néogène Unie

1896-18+23 Prijs:6fr.50 per 100, naam: Néogène Longue

1908- 6+12 Prijs 9Fr./gros. 15Fr.Calc. Naam: Néog.Amande Pt.

Forte. 1918-Affiche Prijs: 24Fr./100

Pijp met een voorover hellend bekermodel ketel zonder hiel en een rechte steel met
knoopmondstuk. Komt voor in vijf formaten.
In 1908 wordt dit model in de catalogus in gecalcineerde uitvoering aangeprezen. Gambier
vermeldde dat deze verniste pijpen van grote schoonheid waren en geen geur afgaven. De kleur
was amber-geel en perfect samengesmolten.

Nº 168 - Moyenne ,Tête fermée (9e Série) -168-

Cat. Pag. Steel-38cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-28 15pouces

Pijp met rechte steel en eivormige ketel naar Gouds model met hiel. De bovenste helft van de ketel

loopt iets naar binnen. Dit werd aangeduid met " Tête Fermée". Op de zijkant van de hiel is geen Steelpijp, recht
stadswapentje aangebracht zoals bij Hollandse pijpen vaak het geval was maar een kruis. In de Steeleind: afgesneden
catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, (duim) is
Hiel: cilindrisch
een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 169 - Guinguette ouverte (9e Série) -169-

Cat. Pag. Steel-38cm Ketel-3,4cm Produktie: ca. 1810 - 1860
1840-28 15pouces Zie ook nr.174 en 186
1858- " Néogène 12 pouces"

Pijp met rechte steel en eivormige ketel met hiel. Steelpijp, recht
In de inventarisatielijst van de Gambier fabriek uit 1858 staat deze pijp vermeld met de naam: Steeleind: afgesneden
"Néogène 12 Pouces" De Pouce, (duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter. In de Hiel: cilindrisch
catalogus van 1840 bedraagd de lengte nog 15 pouces.

De benaming Guingette wordt al in de 18e- eeuw gebruikt voor bepaalde pijpmodellen. Het
schijnt in die tijd een specialiteit van de pijpmakers uit het Noord Franse Duinkerken te zijn
geweest. Zo wordt in de "Encyclopedie Methodique, Arts et Metiers Mecaniques" uit 1789
vermelding gemaakt van dit type pijp. Het betreft altijd pijpen met een vrij kleine voorover
hellende ketel en hiel. Ze komen glad voor, (Unie), en met kleine decoraties. (o.a. knorren) Een
Guinguette is een uitspanning of herberg. Mogelijk werd dit type pijp veel bij dergelijke
gelegenheden gebruikt.

Nº 170 - Ramage (9e Série) -170-

Cat. Pag. Steel-38 Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-28 15pouces Zie ook nr.285

Ramage is een op stof aangebracht bloemwerk. Nr.285 wordt ook Ramage genoemd. Een Steelpijp, recht
verklaring voor deze benaming is mij niet bekend. Dit is een pijp met eivormige ketel naar Gouds Steeleind: afgesneden
model met een hiel en een rechte steel. Op de zijkant van de hiel is net als op Goudse pijpen een Hiel: cilindrisch
wapentje aangebracht.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 170 - Hongroise 20 pouces Produktie: ca. 1850 - -170-

Cat. Pag. Steel-45cm Ketel- cm Steelpijp, recht
1858- 20 Pouces Steeleind: afgesneden
Hiel: cilindrisch

Deze pijp staat vermeld in de inventarisatielijst van de Gambierfabriek uit 1858. Een afbeelding is
mij niet bekend. De lengte staat aangegeven in Pouces. (duimen) Dit is een oude lengtemaat die
staat voor 0,255meter.

Nº 171 - Hollandaise fine, Tête ouverte, grande (9e Série) -171-

Cat. Pag. Steel-51 Ketel-4,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-29 20pouces Zie ook nr.172

Pijp met lange rechte steel en eivormige ketel met hiel naar Gouds model. Op de zijkant van de Steelpijp, recht
hiel is een wapentje aangebracht zoals dit o.a. in Gouda gebruikelijk was. De bovenste helft van Steeleind: afgesneden
de ketel loopt iets naar buiten. Dit werd aangeduid met " Tête ouverte". Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 172 - Hollandaise fine, Tête ouverte, moyenne (9e Série) -172-

Cat. Pag. Steel-51cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-29 20pouces Zie ook nr.171

Pijp met lange rechte steel en eivormige ketel met hiel naar Hollands model. Deze pijp heeft een Steelpijp, recht
iets bollere en meer voorover hellende ketel dan nr.171. Op de zijkant van de hiel is een wapentje Steeleind: afgesneden
aangebracht zoals dit o.a. in Gouda gebruikelijk was. De bovenste helft van de ketel loopt iets Hiel: cilindrisch
naar buiten. Dit werd aangeduid met " Tête ouverte".
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 173 - Moyenne, Tête fermée (9e Série) -173-

Cat. Pag. Steel-51cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-29 20pouces

Pijp met lange rechte steel en eivormige kop met hiel. De bovenste helft van de ketel loopt iets naar

binnen. Dit werd aangeduid met " Tête Fermée". Steelpijp, recht

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Steeleind: afgesneden

Hiel: cilindrisch

Nº 174 - Guinguette ouverte (9e Série) -174-

Cat. Pag. Steel-51cm Ketel-3,4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-28 20pouces Zie ook nr.169 en 186

Pijp met rechte steel en bolle, eivormige ketel met hiel. In de catalogus van 1840 worden de Steelpijp, recht
steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, (duim), is een oude lengtemaat en staat Steeleind: afgesneden
voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

De benaming Guingette wordt al in de 18e- eeuw gebruikt voor bepaalde pijpmodellen. Het
schijnt in die tijd een specialiteit van de pijpmakers uit het Noord Franse Duinkerken te zijn
geweest. Zo wordt in de "Encyclopedie Methodique, Arts et Metiers Mecaniques" uit 1789
vermelding gemaakt van dit type pijp. Het betreft altijd pijpen met een vrij kleine voorover
hellende ketel en hiel. Ze komen glad voor, (Unie), en met kleine decoraties. (o.a. knorren) Een
Guinguette is een uitspanning of herberg. Mogelijk werd dit type pijp veel bij dergelijke
gelegenheden gebruikt.

Nº 175 - Belge gros tuyau. -175-

Cat. Pag. Steel-34cm Ketel-3,6cm Produktie: ca. 1810 - 1910
1840-25 12pouces Zie ook nr.176g en 176p
1868-90
1879 en 1886-92
1893-92
1894-76
1908- 6 Prijs 9fr./gros

Pijp met lange rechte steel en voorover hellende ketel met hiel. In de catalogus van 1840 zien we

dat de steel beduidend dikker is dan bij de meeste Belges en werd daarom aangeduid met Gros Steelpijp, recht

Tuyau. In de latere catalogi is de steel niet significant dikker dan de overige Belges uit deze serie Steeleind: afgesneden
(176g en 176p) maar de naam Gros Tuyau wordt wel nog gebruikt. In de catalogus van 1840
worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, (duim), is een oude lengtemaat Hiel: cilindrisch

en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 176g - Belge, forme grande -176g-

Cat. Pag. Steel-38cm Ketel-4,5 Produktie: ca. 1810 - 1910
Zie ook nr.176p
1840-27 15pouces 9e Série

1858- "

1868-90 "Belge grande" nr.176G

1879 en 1886-92

1892-92

1894-76

1896-18+23 Prijs:6fr.50 per 100

1908- 6 Prijs 9fr./gros

Pijp met lange rechte steel en voorover hellende ketel met hiel. Deze Belge werd gemerkt met het Coll: AvE
JG stempel. In de catalogus van 1868 wordt het vormnummer aangeduid met 176G en heet de
pijp Belge Grande.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
Hiel: cilindrisch

Nº 176p - Belge forme petite -176p-

Cat. Pag. Steel-38cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1850 - 1910
1858- 15 pouces Zie ook nr176
1868-90
1879 en 1886-92
1892-92
1894-76
1896-18 Prijs:6fr.50 per 100
1908- 6 Prijs 9fr./gros

Pijp met ovale ketel met hiel en een rechte steel. Dit is de kleinere variant van vormnummer 176
die later aan het assortiment toegevoegd werd. De steellengte is gelijk alleen de ketel is iets kleiner.

Steelpijp, recht

Steeleind: afgesneden

Hiel: cilindrisch

Nº 177 - Gland renversé, grande (5e Série) -177-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-13 8,5pouces Zie ook nr.178, 179, 180, 181, 182, 183,185, 373,

453, N498, 511, N557, N605, N903,1107, 1443,
1488, 1503 en 1504

Pijp met ovale ketel met hiel en een rechte steel. Halverwege de ketel is een verdikte, horizontale Steelpijp, recht
band. Steeleind: afgesneden
Bij dit ontwerp heeft men geprobeerd een hangende eikel in gestileerde vorm weer te geven. Dit is Hiel: cilindrisch
gedaan door in feite een gewone Belge van een verdikte rand te voorzien.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 177 - Néogène cutty petite. -177-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-3,3cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868- 56
1879 en 1886-104
1893-104
1894- 91

Bekermodel ketel met rechte steel en afgeplat mondstuk. In de catalogus van 1868 staat bij dit
model een verwijzing naar de nrs. 857 en 859 als zijnde hetzelfde model maar dan als Moyenne en
Grande. De nrs.857 en 859 komen echter overeen met nr. 165 waar dezelfde verwijzing bij staat.
In de latere catalogi komen we deze foutieve verwijzing niet meer tegen.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 177 - Magnétique courte. (Noël Lyon Déposé) -177-

Cat. Pag. Steel-11cm Ketel-3,3 Produktie: ca. 1890 - 1925
1894-130 Zie ook nr.179

1908- 9 Prijs 15fr./gros "Tuyau plat moyenne".

1918-Affiche Prijs:33Fr./100

Pijp met een vooroverhellende bekermodel ketel met dikke afgeplatte steel. Om het mondstuk is
een touwtje aangebracht.
De meeste pipes magnétiques zijn gemerkt met Noël Lyon Déposé. Ze zijn gemaakt van een wat
gelige klei en zijn gelakt met beigekleurige lak. Om het mondstuk zit een touwtje gewonden. Ze
komen ook voor met zgn. "mille point" emaille. In de catalogus worden de pijpen niet apart
benoemd maar vallen uiteen in twee groepen: de "Pipes Magnétiques Longues" en de "Pipes
Magnétiques Courtes". In de catalogus van 1908 worden de pijpen aangeprezen om hun mooie
meerschuim teint en lichte rookkleur die door de rokers zo gewaardeerd wordt.

Steelpijp, recht, afgeplat
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 178 - Gland renversé, moyenne (5e Série) -178-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-13 8,5pouces Zie ook nr.177, 179, 180, 181, 182, 183, 185, 373,

453, N498, 511, N557, N605, N903, 1107, 1443,
1488, 1503 en 1504

Pijp met ovale ketel met figurale hiel en een rechte steel.

Bij dit ontwerp heeft men geprobeerd een hangende eikel in gestileerde vorm weer te geven. Dit is

gedaan door in feite een gewone Belge van een verdikte rand te voorzien. Het verschil met nr.177 is

dat de hiel ook als een klein eikeltje is weergegeven. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Hiel: figuraal

Nº 179 - Gland, Tête fermée, petite (5e Série) -179-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-13 8,5pouces Zie ook nr.177, 178, 180, 181, 182, 183, 185, 373,

453, N498, 511, N557, N605, N903, 1107, 1443, 1488,
1503 en 1504

Pijp met rechte steel en ketel in de vorm van een rechtopstaande eikel. Ook de hiel heeft de vorm Steelpijp, recht
van een klein eikeltje. Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: figuraal
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 179 - Néogène, très petite.(Forme 165) -179-

Cat. Pag. Steel-11cm Ketel-3,2 cm Produktie: ca. 1860 - 1910
1868-56 Zie ook nr.165, 857 en 859
1879 en 1886-105
1893-105
1894- 91
1908- 4 Prijs 6fr./Gros

Steelpijp met vooroverhellend bekermodel ketel met rechte steel en knoopmondstuk. Dit is het
kleinste model uit een reeks van vier modellen. In de catalogi van 1885 en 1894 wordt deze pijp in
de nomenclatuurlijst Néogène Cutty genoemd.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

Nº N179 - Magnétique courte.(Noël Lyon Déposé) -N179-

Cat. Pag. Steel-11cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1890 - 1925

1894-130

1908- 9 Prijs: 15Fr./gros. Benaming: Tuyau plat grande.

Pijp met bekermodel ketel met schuine ketelrand en een dikke, afgeplatte steel. Coll:Pijpenkabinet
De meeste pipes magnétiques zijn gemerkt met Noël Lyon Déposé. Ze zijn gemaakt van een wat Steelpijp, recht, afgeplat
gelige klei en zijn gelakt met beigekleurige lak. Om het mondstuk zit een touwtje gewonden. Ze Steeleind: afgeplat, knoop
komen ook voor met zgn. "mille point" emaille. In de catalogus worden de pijpen niet apart Hiel: geen
benoemd maar vallen uiteen in twee groepen: de "Pipes Magnétiques Longues" en de "Pipes
Magnétiques Courtes".In de catalogus van 1908 worden de pijpen aangeprezen om hun mooie
meerschuim teint en lichte rookkleur die door de rokers zo gewaardeerd wordt.

Nº 180 - Gland, Tête fermée, grande (5e Série) -180-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-13 8,5pouces Zie ook nr.177, 178, 179, 181, 182, 183, 185, 373, 453,

N498, 511, N557, N605, N903,1107, 1443, 1488, 1503
en 1504

Pijp met rechte steel en ketel in de vorm van een rechtopstaande eikel. Ook de hiel heeft de vorm Steelpijp, recht
van een klein eikeltje. De ketel is wat ovaler van vorm dan bij nr.179. De bovenste helft van de Steeleind: afgesneden
ketel loopt iets naar binnen. Dit werd aangeduid met " Tête Fermée" Hiel: figuraal
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 181 - Gland petite (5e Série) -181-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-12 8,5pouces Zie ook nr.177, 178, 179, 180, 182, 183, 185, 373, 453,

N498, 511, N557, N605, N903,1107, 1443, 1488, 1503
en 1504

Pijp met schuin geplaatste ketel met een verdikte rand aan de onderzijde die de dop van een eikel Steelpijp, recht
voorstelt. Daarboven een uitlopende ketel. Rechte steel. Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: cilindrisch
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 181 - Néogène à talon, petite -181-

Cat. Pag. Steel-10,2cm Ketel-3,3cm Produktie: ca. 1860 - 1900
Zie ook nr.901
1868- 56

1879 en 1886-105

1893-105

1894- 91

1896- 12 Prijs: 4fr.50 per 100 Benaming: Néog à bouton,

Aan de voorzijde gebold bekermodel met schuin naar voren stekende knophiel en rechte steel met
afgeplat mondstuk met knoop. Komt ook voor in twee formaten waarvan nr.181 de kleinste is.
Nr.181 heeft een afgeplat steeleind, bij nr.901 is dit niet het geval.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: knop

Nº 182 - Gland moyenne (5e Série) -182-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,8cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-13 8,5pouces Zie ook nr.177, 178, 179, 180, 181, 183, 185, 373, 453,

N498, 511, N557, N605, N903,1107, 1443, 1488, 1503
en 1504

Pijp met schuin geplaatste ketel met een verdikte rand aan de onderzijde die de dop van een eikel Steelpijp, recht
voorstelt. Daarboven is de ketel cilindrisch. Rechte steel. Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: cilindrisch
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 183 - Gland moyenne (5e Série) -183-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,1cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-13 8,5pouces Zie ook nr.177, 178, 179, 180, 181, 183, 185, 373,453,

N498, 511, N557, N605, N903, 1107, 1443, 1488, 1503
en 1504

Pijp met schuin geplaatste ketel met een verdikte rand aan de onderzijde die de dop van een eikel Steelpijp, recht
voorstelt. Daarboven is de ketel cilindrisch. Rechte steel. De hiel heeft de vorm van een klein naar Steeleind: afgesneden
beneden hangend eikeltje. Hiel: figuraal
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 183 - Néogène à talon, petite -183-

Cat. Pag. Steel-11,5cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1860 - 1910
1868- 57 Zie ook nr.881
1879 en 1886-105
1893-105
1894- 91
1896- 12 Prijs:4fr.50 per 100 Benaming: Néog à bouton
1908- 4 Prijs 6Fr./gros

Pijp met een bekermodel ketel met knophiel die aan de voorzijde gebold is met een rechte steel en
afgeplat mondstuk met knoop. Er bestaan twee formaten van dit model waarvan nr.881 de
grootste is. Nr. 183 heeft een afgeplat steeleind, bij nr.881 is dit niet het geval.

Coll: AvE
Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: knop

Nº 184 -184-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 185 - Gland renversé, petite (5e Série) -185-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-13 8,5pouces Zie ook nr.177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 373, 453,

N498, 511,N557, N605, N903, 1107, 1443, 1488,
1503 en 1504

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
Bij dit ontwerp heeft men geprobeerd een hangende eikel in gestileerde vorm weer te geven. Dit is Steeleind: afgesneden
gedaan door in feite een gewone Belge van een verdikte rand te voorzien. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 185 - Néogène haïti petite, forme 905 -185-

Cat. Pag. Steel-11cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1860 - 1925 Steelpijp, oplopend
Zie ook nr.367, 573, 573b, 573t, 871, 905, Steeleind: afgeplat, knoop
1868- 57 973,1552 en 2006h Hiel: geen
1879 en 1886-105

1893-105

1894- 92

1918-Affiche Prijs: 18Fr./100

Pijp met bekermodel ketel zonder hiel en schuin oplopende, afgeplatte steel met knoop. De
benaming Haïti werd over het algemeen gebruikt voor pijpen een hielloos bekermodel en een
steelhoek van minder dan 90 graden. Komt voor in drie formaten. (185, 871 en 905)

Nº 186 - Guinguette ouverte (9e Série) -186-

Cat. Pag. Steel-30,6 Ketel-3,1cm Produktie: ca. 1810 - 1860 Steelpijp, recht
1840-26 12pouces Zie ook nr.169 en 174 Steeleind: afgesneden
1858- Hiel: cilindrisch

Pijp met rechte steel en bolle, ovale ketel met hiel.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

De benaming Guingette wordt al in de 18e- eeuw gebruikt voor bepaalde pijpmodellen. Het
schijnt in die tijd een specialiteit van de pijpmakers uit het Noord Franse Duinkerken te zijn
geweest. Zo wordt in de "Encyclopedie Methodique, Arts et Metiers Mecaniques" uit 1789
vermelding gemaakt van dit type pijp. Het betreft altijd pijpen met een vrij kleine voorover
hellende ketel en hiel. Ze komen glad voor, (Unie), en met kleine decoraties. (o.a. knorren) Een
Guinguette is een uitspanning of herberg. Mogelijk werd dit type pijp veel bij dergelijke
gelegenheden gebruikt.

Nº 187 - St.Simonien, forme Cornet (5e Série) -187-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-14 8,5pouces

Pijp met trechtervormige ketel met een spoor en een rechte steel. Een Saint Simonien is een Steelpijp, recht
volgeling van de Franse filosoof St. Simon.(zie ook nr189) Of op de school van St. Simon dit soort Steeleind: afgesneden
pijpen gerookt werden is niet bekend. Deze pijp lijkt veel op nr.188. Deze heeft een gewone hiel en Hiel: spoor
wordt Polonaise genoemd.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, (de
Duim) is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 187 - Néogène à fleur, Forme 837 -187-

Cat. Pag. Steel-10cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1860 - 1910
1868- 57 Zie ook nr.835, 837, 837b en 843
1879 en 1886-105
1893-105
1894- 92
1908- 4 Prijs 6Fr./Gros

Pijp met ovale ketel met aan de onderzijde een klein Acanthusblaadje. De benaming "à Fleur" lijkt Coll:AvE

dus wat vreemd. Gambier had meer pijpen in het assortiment met in plaats van de hiel een

bladdecoratie. Deze pijpen , (zoals nr.1233), worden dan meestal "Feuille au Talon" genoemd. Deze

pijp heeft een rechte steel met afgeplat mondstuk met knoop. Komt voor in vier formaten.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 188 - Polonaise (5e Série) -188-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-14 8,5pouces Zie ook nr.268 en 269

Pijp met trechtervormige ketel met hiel en een rechte steel. Variant op nr.187, die nog een Steelpijp, recht
scherpere trechtervorm heeft en een puntig spoor als hiel. Steeleind: afgesneden
Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 189 - Saint Simonien. Tête (2e Série) -189-
Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-4cm
-190-
1 2 1840-37 Produktie: ca. 1830 - 1900
1858 Coll: AvE

1879 en 1886- Alleen in Nomenclatuur

1894- Alleen in Nomenclatuur

Pijp met oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm
van een man met snor en korte baard. Op het hoofd een
muts met een band. Staat alleen in de catalogus van
1840 afgebeeld. Het model wat in 1840 afgebeeld wordt,
(model1), ziet er anders uit dan de pijp op de foto. Die
vertoont meer overeenkomsten met het model wat Coll: AvE
afgebeeld is in de catalogus van concurrent Blanc- model 2
Garin.(model 2) Deze vorm van Blanc-Garin is door
Gambier in gebruik genomen na de overname in de jaren Coll: AvE
60 van de 19e eeuw. Zie op de foto de naam van Gambier Coll: DL model 1

die later in de mal is gezet. (per abuis ondersteboven) Op model 3
de onderste foto is het oorspronkelijke Gambiermodel te
zien welke overeenkomt met tekening 1 uit de catalogus
van 1840. In een eerder stadium lijkt het Blanc Garin
model al door Gambier gekopieerd te zijn. Recentelijk is
het exemplaar rechts op de foto (model 3) gevonden. Hij
is gemerkt met het vroege JG stempel in reliëf, deze pijp
is een regelrechte kopie van het oorspronkelijke Blanc-
Garin model. Wellicht is het Gambier al snel verboden
om deze kopie op de markt te brengen waarna het
andere model (1) uitgebracht werd. Dit moet dus voor
1840 gebeurt zijn.

Saint-Simon, Henri de, eigenlijk: Claude Henri de Rouvray comte de Saint-Simon (Parijs 17 okt.
1760 - aldaar 19 mei 1825), Frans politiek en sociaal denker, nam als jongeman deel aan de
Amerikaanse Vrijheidsoorlog en maakte daarna grote reizen o.m. naar Mexico en Spanje, waar
hij zich bezighield met plannen voor de aanleg van kanalen. Opgevoed in de gedachtenwereld
van de Verlichtingsfilosofen, met d'Alembert als leermeester, verwelkomde hij de Franse
Revolutie en deed afstand van zijn adellijke titel. Na achtereenvolgens rijk en straatarm te zijn
geworden door speculaties in genationaliseerd grondbezit van kerk en adel, verdiende hij zijn
brood als kopiist. Later leefde hij van de bijdragen die vrienden (onder wie zijn vroegere butler)
hem verschaften. Tijdens zijn leven vonden zijn werken slechts geringe weerklank. Na zijn dood
werden zijn ideeën door enkele volgelingen gesystematiseerd (Exposition de la doctrine de Saint-
Simon, 1828) en ontstond onder leiding van Bazard en Enfantin een beweging die zijn gedachten
propageerde, het saintsimonisme.

Nº 190 - Hongroise moyenne.Tête droite allongée (5e Série)

Cat. Pag. Steel-19cm Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1810 - 1910
1840- 14 22cm, 8,5pouces Zie ook nr.141, 142, 142b, 191 en 193
1868- 87
1879 en 1886-100
1893-100
1894- 86
1896- 16 Prijs 4fr.50 per 100
1908- 4 Prijs 6Fr./gros

Pijp met een cilindrische ketel naar Hongaars model met hiel en een rechte steel. In de catalogus
van 1885 is deze pijp in een serie van 6 formaten te zien.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
Hiel: cilindrisch

Nº 191 - Hongroise, petite. Tête droite allongée (5e Série) -191-

Cat. Pag. Steel-18,7cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1810 - 1910

1840- 14 Hongroise Basse Steel- 22cm, 8,5pouces
Zie ook nr.141, 142, 142b, 190 en 193
1868- -

1879 en 1886-100

1893-100

1894- 86

1896- 16 Prijs 4fr.50 per 100

1908- 4 Prijs 6Fr./gros

Pijp met een aan de onderzijde ovale en naar boven cilindrisch gevormde ketel naar Hongaars Steelpijp, recht
model met hiel en rechte steel . In de catalogus van 1885 is deze pijp in een serie van 6 formaten Steeleind: afgesneden
te zien. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 192 - Tulipe (6e Série) -192-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1820 - 1850
1840-17 8,5pouces Zie ook nr.1219

Pijp met een cilindrische, in bladeren gevatte ketel met een omgekruld blad als hiel en een rechte

steel. Deze pijp doet denken aan een later model genaamd "Fleur de Lys" (Nr.1219). Bij die "Franse Steelpijp, recht

Lelie" is de ketel op een vergelijkbare wijze in bloembladeren gevat.

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Steeleind: afgesneden

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: figuraal

Nº 193 - Hongroise très petite.Tête droite allongée (5e Série) -193-

Cat. Pag. Steel-19cm Ketel-2,9cm Produktie: ca. 1810 - 1910
1840-14 22cm, 8,5pouces Zie ook nr.141, 142, 142b en 190

1858-

1868- 87

1879 en 1886-100

1893-100

1894- 86

1908- 4 Prijs: 6Fr./gros. Dit formaat wordt hier mignonnette genoemd.

Pijp met een aan de onderzijde ovale en naar boven cilindrisch gevormde ketel naar Hongaars Steelpijp, recht

model met hiel en rechte steel. In de catalogus van 1885 is deze pijp in een serie van 6 formaten te Steeleind: afgesneden

zien.

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: cilindrisch

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 194 - Ornements (6e Série) -194-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4,4cm Produktie: ca. 1820 - 1850
1840-17 8,5pouces

Pijp met cilindrische ketel die in bladeren gevat is met een ronde, figurale hiel met bloemetje. Steelpijp, recht
Tussen de grote, getande bladeren die op voor- en achterzijde van de ketel te zien zijn is aan Steeleind: afgesneden
weerszijden een plant met drie bloemen. Rechte steel. Hiel: figuraal
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 195 - Fine, Tête fermée (8e Série) -195-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,1cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-21 8,5pouces Zie ook nr.197,255,256,257,258,259,260 en 262

Pijp met ovale ketel met hiel en een rechte steel.

De "Fine fermée" pijpen hebben allen een steellengte van 22cm. Ze komen voor in 9 verschillende

modellen met kleine verschillen qua ketelmodel. De bovenrand van de ketel loopt iets naar binnen Steelpijp, recht
en wordt daarom Fermée genoemd.
Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 195 - Hongroise 15 pouces Produktie: ca. 1850 - 1860 -195-

Cat. Pag. Steel-38cm Ketel- cm Steelpijp, recht ?
1858- Steeleind: afgesneden ?
Hiel: cilindrisch ?

Deze pijp staat vermeld in de inventarisatielijst van Gambier uit 1858. Een afbeelding is niet
bekend. De lengte staat aangegeven in pouces (duimen), een oude lengtemaat. (0.255 meter)

Nº 195 - Néogène Attributs du Commerce -195-

Cat. Pag. Steel-14cm Ketel-4,2cm Produktie: ca. 1860 - 1900

1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur

1894-Alleen in Nomenclatuur

Op deze pijp met geschubde, gebogen steel zijn op de ketel enkele symbolen van de handel
aangebracht. Een anker, symbool van hoop en veiligheid. Twee slangen aan weerszijden van de
ketel, symbool van de eeuwigheid. Op de voorzijde van de ketel staat de hoed van Mercurius, de
Romeinse god van de handel. Deze gevleugelde reizigershoed heet Petasos. Verder is ook de
Caduceus van Mercurius afgebeeld. De Caduceus is een olijftak die met banden versierd is. Hij
is omwonden door twee slangen die aan weerszijden van de stok hun koppen naar de top
brengen. De vleugeltjes die onder aan de ketel en aan de hoed zitten symboliseren de snelheid.
Deze zeldzame Gambier is in geen enkele catalogus afgebeeld.

Coll: AvE

Coll: GD

Nº 196 - Fine ouverte (8e Série) Steelpijp, gebogen
Steeleind: knoop
Hiel: geen

-196-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-23 8,5pouces Zie ook nr.243,244,245,246,247,248,249,250,251, 252 en 253

Pijp met kleine, ovale ketel met hiel en een rechte steel. Omdat de ketel aan de bovenrand een

beetje wijd uit loopt wordt dit model "Ouverte" genoemd. Deze "Fine ouvertes" komen in de

catalogus van 1840 voor in 12 modellen die onderling kleine verschillen vertonen qua ketel model. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
Steeleind: afgesneden
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Hiel: cilindrisch

Nº 197 - Fine, Tête fermée (8e Série) -197-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,6cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-22 8,5pouces Zie ook nr.195,255,256,257,258,259,260 en 262

Pijp met ovale ketel met hiel en een rechte steel. De "Fine fermée" pijpen hebben allen een Steelpijp, recht
steellengte van 22cm. Ze komen voor in 9 verschillende modellen met kleine verschillen qua Steeleind: afgesneden
ketelmodel. De bovenrand van de ketel loopt iets naar binnen en wordt daarom Fermée genoemd. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 198 - Ecaille (4e Série) -198-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-10 8,5 pouces

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. De ketel is tot driekwart bedekt met een Steelpijp, recht
schubbenpatroon. Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: cilindrisch
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 199 - Fleurs (4e Série) -199-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,6cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-10 8,5 pouces

Pijp met eivormige ketel met hiel en rechte steel. De knorrendecoratie die tot 1/3 van de ketel reikt

lijkt sterk op de pijpen met knorrendecoratie die we zowel in Nederland als in Noord Frankrijk ( Steelpijp, recht
o.a. Duinkerken) in de tweede helft van de 18e-eeuw al tegenkomen. Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 200 - Belge à bouton. (5e Série) -200-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1830 - 1900
1840- 11
1868- 87 (19cm steel)
1879 en 1886- 91
1893-91
1894- Alleen in nomenclatuu

De oudste uitvoering (cat.1840) van deze pijp met vooroverhellende ketel met hiel, rechte steel en Steelpijp, recht
knoopmondstuk was 22cm lang. Later komt de pijp voor met 19cm steel. De benaming is dan Steeleind: knoop
Belge à bouton. In de eerste helft van de 19e-eeuw was het gebruikelijk dat steelpijpen recht Hiel: cilindrisch
afgesneden werden. In de catalogus van 1840 zien we de eerste pijpen verschijnen met aan het
steeleind het zogenaamde knoop- of knopmondstuk. Dit goldt slechts voor drie pijpen uit de
gehele catalogus. (40bis, 41bis en 200)
Dat dit uitzonderlijk was blijkt wel uit de aparte aanduiding "Bout à bouton", in de catalogus.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 201 - Anglaise moyenne T.D. (4e Série) -201-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,5 Produktie: ca. 1810 - 1860
Zie ook nr. 149
1840-8 8,5 pouces

1858-

Pijp met een ketel naar Engels model met hiel en een rechte steel. Waar de afkorting T.D. vandaan

komt is niet precies bekend. Het is meer een begrip dan een directe betekenis. Mogelijk dat de

letters ooit de initialen van een Engelse pijpmaker zijn geweest. Deze pijpen zijn ook veel afgezet op

de Engelse en Amerikaanse markt. (D.Duco)

Deze pijp is vermoedelijk op de hiel gemerkt met T.D. Van andere pijpenfabrieken zijn ook vele

voorbeelden bekend van T.D. pijpen. De letters T.D. staan dan meestal in reliëf op de achterzijde Steelpijp, recht
van de ketel. Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 201 - Nana Saïb et Indien. Fantaisie extra. -201-

Cat. Pag. Steel-15cm Ketel-6cm Produktie: ca.1870 - 1900

1879 en 1886-33 Zie ook nr.34 en 696

1893-33

1894- alleen in nomenclatuur

Pijp met figurale ketel zonder hiel met een rechte steel met afgeplat
mondstuk met knoop. De ketel is in de vorm van het hoofd van een man
met lange baard en omhoog gekrulde snor. Op het hoofd draagt hij een
geborduurd hoofddeksel. Aan de onderzijde van de ketel in reliëf het
Prent van Nana Sahib, bovenlijf van een indiaan met verentooi aangebracht die naar beneden
kijkt en zijn armen om de steel achter de ketel slaat. Bestaat ook als
midden 19e eeuw manchetpijp in twee formaten.

De echte naam van Nana Sahib was Dhundu Panth. Hij werd in 1825 geboren en is geadopteerd Steelpijp, recht
door de laatste Pascha van de Marathen. Hij heeft in het Engelse leger gediend maar ging na Steeleind: afgeplat knoop
meningsverschillen uit dienst. Zo meende hij als "prins" recht te hebben op een pensioen, Hiel: geen
Engeland weigerde dit. Na zijn carriere in Engelse dienst raakte hij betrokken bij de Indiase
opstand in 1857, ook wel bekend als "The Indian Mutany". Nana Sahib werd een belangrijk -202-
leider van de opstand en kreeg een wel zeer twijfelachtige bekendheid door zijn gruwelijke
massamoorden op mannen, vrouwen en kinderen. Uiteindelijk werd hij in 1857 verslagen door
Generaal Havelock en vluchtte naar Nepal waarvan vermoed wordt dat hij hier de rest van zijn
leven verbleef. Nana-Sahib was ook een dramastuk in versen van Jean Richepin in 1883 met
Sarah Bernard in de hoofdrol.

Nº 202 - Néogène fine

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1850 - 1858- Steelpijp,
Steeleind:?
Hiel: ?

Deze pijp alleen staat vermeld in de inventarisatielijst van de Gambierfabriek uit 1858. Een
afbeelding is mij tot op heden niet bekend.

Nº 203- Coquillage a Main. Fantaisie -203-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel-4,4cm Produktie: ca. 1870 - 1900
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel zonder hiel. Ketel in de vorm van een grote hoornvormige schelp die vast
gehouden wordt door een hand.

Steelpijp Coll: MJ
Steeleind:?
Hiel: geen -204-

Nº 204

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 205 - L'Oriental, Tête -205-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1850 - Manchetpijp
1858- Hiel: ?

Deze pijp staat vermeld in de inventarisatielijst van de Gambierfabriek uit 1858. Een afbeelding
of een bewaard exemplaar is mij tot op heden niet bekend.

Nº 205 - Grande Hongroise (7e Série) -205-

Cat. Pag. Steel-4,5cm Ketel-7,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-49 Zie ook nr.206 en 210

Staande cilindrische ketel met geschulpte onderzijde. Oplopende steel met manchet. Dit model en
ook nr.206 met Oost-Europese oorsprong zien we alleen in de catalogus van 1840. Vervolgens
worden deze modellen vermeld in de inventariastielijst uit 1858 waarna ze verdwijnen uit het
assortiment. Deze pijp behoort in de catalogus tot de 7e serie en is gemaakt van rode klei. Alle
pijpen uit de 7e serie behoren tot een groep aangeduid met: "Têtes de Pipes en terre Rouge de
Constantinople". In de catalogus van 1908 worden opnieuw een aantal pijpen met een dergelijk
model opgenomen. (Zie nr.2014, 2015 en 2016)

Manchetpijp, oplopende steel

Hiel: geen

Nº 205 - Aristophane grande -205-

Cat. Pag. Steel-12,7cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868-50 Zie ook nr.207, 209 en 209p
1879 en 1886-78 Benaming:Aristophane Croche
1893-78
1894-62

Aristophane met een ovaal model ketel overgaand in een spoor met rechte steel en afgeplat
steeleind met knoop. Komt voor in vier formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445- Steelpijp, recht
385VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde Steeleind:afgeplat, knoop
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. de Hiel: spoor
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeelt naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf de met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent.

Nº 206 - Petite Hongroise à Pans (7e Série) -206-

Cat. Pag. Steel-4,5 Ketel-5,7cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-49 Zie ook nr.205 en 210
1858 (Hong. Riche pan)

Staande cilindrische ketel met vertikale vlakken. Oplopende steel met manchet. Dit model en ook

nr.205 met Oost-Europese oorsprong zien we alleen in de catalogus van 1840. Vervolgens worden

deze modellen vermeld in de inventariastielijst uit 1858 waarna ze verdwijnen uit het assortiment.

Deze pijp behoort in de catalogus tot de 7e serie en is gemaakt van rode klei. Alle pijpen uit de 7e

serie behoren tot een groep aangeduid met: "Têtes de Pipes en terre Rouge de Constantinople". In Manchetpijp, oplopende steel

de catalogus van 1908 worden opnieuw een aantal pijpen met een dergelijk model opgenomen.

(Zie nr.2014, 2015 en 2016) Hiel: geen

Nº 207 - Tonneau, petite (6e Série) -207-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,8cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-16 8,5pouces Zie ook nr.208 en 209

Pijp met eivormige ketel met hiel in de vorm van een vaatje. Rechte steel. Wordt in de catalogus Steelpijp, recht
van 1840 in drie formaten afgebeeld. Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: cilindrisch
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 207 - Aristophane moyenne -207-

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1860 - 1900 Steelpijp, recht
1868-50 Zie ook nr.205, 209 en 209p Steeleind:afgeplat, knoop
Hiel: spoor
1879 en 1886-78 Benaming: Aristophane Croche
-208-
1893-78

1894-62

Aristophane met een ovaal model ketel overgaand in een spoor met rechte steel en afgeplat
steeleind met knoop. Komt voor in vier formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445-
385VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. de
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeelt naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf de met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent.

Nº 208 - Tonneau, moyen (6e Série)

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-16 8,5pouces Zie ook nr.207 en 209

Pijp met eivormige ketel met hiel in de vorm van een vaatje. Rechte steel. Wordt in de catalogus Steelpijp, recht
van 1840 in drie formaten afgebeeld. Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: cilindrisch
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 209 - Tonneau, grande (6e Série) -209-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-16 8,5pouces Zie ook nr.207 en 208

Pijp met eivormige ketel met hiel in de vorm van een vaatje. Rechte steel. Wordt in de catalogus Steelpijp, recht
van 1840 in drie formaten afgebeeld. Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce, Hiel: cilindrisch
(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 209 - Aristophane croche petite -209-

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-3,6cm Produktie: ca. 1860 - 1900 Coll:AvE
Zie ook nr.205, 207 en 209p
1868-50

1879 en 1886-78 Benaming: Aristophane Croche

1893-78

1894-62

1896-14 Prijs:5fr.50 per 100

Aristophane met een ovaal model, bijna staande ketel overgaand in een spoor met rechte steel en
afgeplat steeleind met knoop. Komt voor in vier formaten.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445- Steelpijp, recht
385VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde Steeleind:afgeplat, knoop
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. de Hiel: spoor
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeelt naar gelang een bepaalde specifieke vorm. -209p-
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf de met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent.

Nº 209p - Aristophane très petite

Cat. Pag. Steel-11,5cm Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1900 - 1910
1905-134 Zie ook nr.205, 207 en 209

Aristophane met een ovaal model ketel overgaand in een spoor met rechte steel en afgeplat
steeleind met knoop. Komt voor in vier formaten. Deze extra kleine uitvoering van nr.209 wordt
pas rond 1905 toegevoegd aan het assortiment.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445- Steelpijp, recht
385VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde Steeleind:afgeplat, knoop
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. de Hiel: spoor
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeelt naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329.

Nº 210 - Bonnet Phrygien (6e Série) -210-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-18 8,5pouces

Pijp met de ketel in de vorm van een Frygische vrijheidsmuts, naar beneden hangend met de punt
naar voren gebogen op de plaats van de hiel. Rechte steel.

De inwoners van Frygië droegen een dergelijke muts als teken van vrijheid, zo wil de Coll:AvE
overlevering. Frygië - in het noord-westen van Klein-Azië - was al vanaf de 8e eeuw voor
Christus een van de rijkste landen in het Nabije Oosten. Er werd vooral veel goud gevonden. Steelpijp, recht
Daarmee konden de inwoners zich volledig vrij voelen. De Frygische muts werd vaak door de Steeleind: afgesneden
Romeinen gedragen als symbool voor vrijheid. Hiel: figuraal
Tijdens de Franse Revolutie kreeg de muts vooral bekendheid als hoofddeksel van de
Jacobijnen. Voor hen vormde de Romeinse geschiedenis een belangrijke bron van inspiratie. -210-
Ook de Sansculotten droegen graag dit hoofddeksel als symbool voor hun vrijheidszin. Op tal
van voorwerpen en schilderijen komt de Frygische muts voor. Zelfs speelkaarten werden van Manchetpijp, oplopende steel ?
revolutionaire symbolen voorzien. In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen Hiel: geen ?
aangeduid in Pouces. De Pouce, (duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit
Larousse Illustré 1906)

Nº 210 - Hongroise, ornée

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1850 -
1858 Hong. Riche ornée Zie ook 205 en 206

Deze pijp staat vermeld in de inventarisatielijst van de Gambierfabriek uit 1858. Een afbeelding of
een bewaard exemplaar is mij tot op heden niet bekend. Vergelijkbare modellen zien we in de
catalogus van 1840. (205 en 206). De belangstelling voor deze modellen lijkt lange tijd geluwd
want pas in de catalogus van 1908 worden opnieuw een aantal pijpen met een dergelijk model
opgenomen. (Zie nr.2014, 2015 en 2016)

Nº 211 - Petite Coquille (7e Série) -211-

Cat. Pag. Steel-3,5cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840- 50 Zie ook nr.148, 152, 153, 210, 212, 213, 1225 en 1225b

1858 Coquille rouge

Manchetpijp, oplopende steel

Hiel: geen

Pijp met staande ketel zonder hiel. De onderste helft van de ketel bestaat Coll:AvE
uit een rand met dikke, vertikale ribben. Daarboven een gladde,
uitlopende rand. Een oplopende steel met manchet die met puntige
ribben versierd is. De geribbelde onderzijde van de ketel zou met wat
fantasie op een schelp kunnen lijken, vandaar de benaming "Coquille".
Bij deze pijp is als basisvorm de Turkse Tsjiboek is gebruikt. Bij deze
pijpen bestaat de pijp vaak uit een trechtervormige ketel die op een
schotel staat. Deze pijp behoort in de catalogus tot de 7e serie en is
gemaakt van rode klei. Alle pijpen uit de 7e serie behoren tot een groep
aangeduid met: "Têtes de Pipes en terre Rouge de Constantinople".

Nº 211- Impératrice. Fantaisie. -211-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel-5,3cm Produktie: ca. 1860 - 1900
Zie ook nr.844 en 926
1868-30

1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur

1894-Alleen in Nomenclatuur

Zeldzame steelpijp met de beeltenis van Keizerin Eugénie. Wordt alleen
in de catalogus van 1868 getoond.Op het hoofd draagt zij een kleine
diadeem. Het haar draagt zij in een wrong rond het gezicht. Bij het
rechteroor is een bloemtakje te zien. Rechte steel met knoop.
(modellenbestand Pijpenkabinet - 1978) Deze pijp komt als manchetpijp
voor in twee formaten (844 + 926), en als steelpijp ( nr.211).

Eugénie, oorspronkelijk: Maria de Montijo y de Guzman (Granada 5 mei 1826 - Sevilla 11 juli Coll: MJ
1920), keizerin der Fransen, dochter van een Spaanse hertog en een adellijke Schotse moeder. Steelpijp, recht
Zij huwde in 1853 met Napoleon III. In 1856 werd uit dit huwelijk een zoon geboren. De keizerin
steunde de ultramontaanse krachten in Frankrijk en beïnvloedde Napoleons politiek ten aanzien
van Italië, Mexico en Pruisen. In 1859, 1865 en 1870 trad zij tijdens de afwezigheid van de
keizer als regentes op. Na de val van het keizerrijk in 1870 vestigde zij zich in Engeland. Haar
zoon stierf kinderloos voor haar dood. (Bron-Encarta - Winkler Prins)

Steeleind: knoop

Hiel: figuraal

Nº 212 - Grande Coquille (7e Série) -212-

Cat. Pag. Steel-3,5cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-50 Zie ook nr.148, 152, 153, 210, 211, 213, 1225 en 1225b

1858 Coquille rouge grande

Pijp met staande ketel zonder hiel. De onderzijde van de ketel is voorzien van een rand met met

uitstekende, druppelvormige lobben. Daarboven een gladde, trechtervormige ketel. Een oplopende

steel met manchet die met puntige ribben versierd is. De geschulpte onderzijde van de ketel zou
met wat fantasie op een schelp kunnen lijken, vandaar de benaming "Coquille". Bij deze pijp is als Manchetpijp, oplopende steel

basisvorm de Turkse Tsjiboek is gebruikt. Bij deze pijpen bestaat de pijp vaak uit een Hiel: geen

trechtervormige ketel die op een schotel staat. Deze pijp behoort in de catalogus tot de 7e serie en

is gemaakt van rode klei. Alle pijpen uit de 7e serie behoren tot een groep aangeduid met: "Têtes

de Pipes en terre Rouge de Constantinople". In de inventarisatielijst van de Gambierfabriek uit

1858 komt deze pijp ook voor. hij wordt dan aangegeven met: "Grande Coquille, Tête Rouge

Grande". (zie ook nr.210)

Nº 213 - Grande Coquille, bord renversé (7e Série) -213-

Cat. Pag. Steel-5cm Ketel-4,3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
Zie ook nr.148, 152, 153, 210, 211, 212, 1225 en 1225b
1840-50

Pijp met staande ketel zonder hiel. De onderste helft van de ketel bestaat uit een rand met Manchetpijp, oplopende steel
vertikale ribben. Daarboven een trechtervormige ketel. Een oplopende steel met manchet die met Hiel: geen
puntige ribben versierd is. De geribbelde onderzijde van de ketel zou met wat fantasie op een
schelp kunnen lijken, vandaar de benaming "Coquille".Bij deze pijp is als basisvorm de Turkse
Tsjiboek is gebruikt. Bij deze pijpen bestaat de pijp vaak uit een trechtervormige ketel die op een
schotel staat. Deze pijp behoort in de catalogus tot de 7e serie en is gemaakt van rode klei. Alle
pijpen uit de 7e serie behoren tot een groep aangeduid met: "Têtes de Pipes en terre Rouge de
Constantinople".

Nº 213 - Aristophane casque -213-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,2cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868-50
1879 en 1886-79
1893-79
1894-63

Deze Aristophane die qua model afwijkt van de andere Aristophanes heeft een mosterdlepel model
ketel met oplopende, licht gebogen steel en een afgeplat steeleind met knoop.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445- Steelpijp, gebogen
385VC). Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde Steeleind: afgeplat, knoop
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. de Hiel: geen
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeelt naar gelang een bepaalde specifieke vorm. -214-
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329. In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf de met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent.

Nº 214 - Conet à socle plat (7e Série)

Cat. Pag. Steel-3,5cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-50
1858 "Cornet soc"

Pijp met staande ketel zonder hiel. Aan de onderzijde van de ketel is een scherpe, schotelvormige Manchetpijp, oplopende steel
rand aangebracht met daarboven de trechtervormige ketel. Oplopende steel met manchet.Bij deze Hiel: geen
pijp is als basisvorm de Turkse Tsjiboek is gebruikt. Bij deze pijpen bestaat de pijp uit een
trechtervormige ketel die op een schotel staat. In tegenstelling tot de coquilles, (210 t/m 213), is
de schotel waar de ketel op staat glad van vorm met een scherpe rand. Deze pijp behoort in de
catalogus tot de 7e serie en is gemaakt van rode klei. Alle pijpen uit de 7e serie behoren tot een
groep aangeduid met: "Têtes de Pipes en terre Rouge de Constantinople".

Nº 214 - Les Cornes, Tête -214-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1850 - Manchetpijp
1858- Hiel: ?

Deze pijp staat vermeld in de inventarisatielijst van de Gambierfabriek uit 1858. Een afbeelding
of een bewaard exemplaar is mij tot op heden niet bekend.

Nº 215 - Néogène Havanaise -215-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1870 - 1900
1879 en 1886-105 Zie ook nr.66
1893-105
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met de ketel in een omgekeerde peervorm met oplopende rechte steel, die eerst dik is met een

soort manchet als verdikking waardoor de indruk gewekt wordt dat dit een manchetpijp is. Achter

deze manchetvormige decoratie is een tussenstuk met horizontale groeven aangebracht waarna Steelpijp, oplopend
een glad stuk volgt met een afgeplat steeleind met knoop. Meer modellen waar een manchetvorm
in de steel van een steelpijp is verwerkt: 363 (Néog. Tuyau Corne), 373 (Néog. Gland), 381 (Néog. Steeleind: afgeplat, knoop

Calumet) en 385 (Néog. Vase). Hiel: geen

Nº 216- Dey d'Alger. Tête (2e Série) -216-

Cat. Pag. Steel-3,3cm Ketel-5,2cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1840-37
1858 Algerienne
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel en een oplopende steel met manchet. De ketel is in de vorm van het hoofd
van een man met snor en baard met op het hoofd een geborduurde tulband. De steel is van
gecanneleerde bladeren voorzien. Boven- en onderzijde manchet bewerkt met parelrand. Komt
voor in twee varianten waarvan deze na 1850 in productie is genomen en het eerdere model
verving.

Dey is een Algerijnse vorstentitel die gebruikt is van 1530 tot 1830. Deze pijp heeft als beeltenis de

laatste Dey van Algerije genaamd Hussein Ben Hussein.(1765-1838). Er onstond een conflict Coll: MJ

tussen Hussein en de Franse Consul Duval over een leverantie graan. Dit conflict liep zo hoog op

dat Frankrijk uiteindelijk Algerije aanviel in 1830. Ondanks fel verzet werd Algerije een Franse

colonie en bleef dit tot 1962. Manchetpijp, oplopende steel

Hiel: geen

Nº 216- Dey d'Alger. Tête (2e Série) -217-

Cat. Pag. Steel-3,3cm Ketel-5,2cm Produktie: ca. 1820 - 1850

1840-37

Pijp met figurale ketel en een oplopende steel met manchet. De ketel is in de vorm van het hoofd

van een man met snor en baard met op het hoofd een geborduurde tulband. De steel is

gedecoreerd met puntige lobben. Dit is de oudste variant van dit model. Deze is alleen gemerkt

met JG in reliëf.

Coll: JPG

-215-

Nº 217 - Lion (1e Série) Produktie: ca. 1810 - 1850

Cat. Pag. Steel-3,5cm Ketel-4,6cm
1840-35

Pijp met staande ketel waarvan de onderste helft gebold is met op de zijkanten een leeuwenkop in
reliëf. Boven deze bolling is een cilindrisch gedeelte met vertikale vlakken, afgezet met een
horizontale band. Oplopende steel met manchet. Op de steel in reliëf een acanthusblad.

Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

-216-

-217-

Nº 217 - Mousquetaire. Fantaisie. Produktie: ca. 1860 - 1900 -217-
Zie ook nr.574 en 704
Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Steelpijp, recht
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur Steeleind: knoop
1894-Alleen in Nomenclatuur Hiel: geen

Een bodemvondst is bekend van deze pijp. Hij staat afgebeeld in "Les pipes en terre de Gambier -218-
van F.van Parys, Tome1) Het gaat om een pijp met rechte steel met knoop. De ketel is in de vorm
van een musketier met krullende haren en een hoed met rand op het hoofd. Om de hals draagt hij
een ketting.

Het is niet bekend welke musketier hier uitgebeeld wordt maar seigneur D'Artagnan was wel de
bekendste. Hij was sinds 1665 luitenant bij het korps Kon. Musketiers van Frankrijk en kreeg
hierover het bevel als kapitein-luitenant in 1667. Hij vocht mee als brigadegeneraal in de
Devotieoorlog om de Zuidelijke Nederlanden. Hij sneuvelde bij het beleg van Maastricht in 1673.
Zijn faam kreeg hij vooral door de verschijning in 1700 van zijn memoires in drie delen, in
werkelijkheid geschreven door Courtilz de Sandras, die een aantal historische feiten en
gedichten gebundeld had tot een avonturenverhaal. later werd Duval hierdoor geïnspireerd tot
"het schrijven van de bekende boeken "Les trois Mousquetaires" en "Vingt Ans après".

Nº 218

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 219 - Lepaulle (5e Série) -219-

Cat. Pag. Steel-3,5cm Ketel-5cm (incl.deksel) Produktie: ca. 1830 - 1850 Coll: PS
1840-43 Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen
Pijp met figurale ketel zonder hiel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een
man met kroeshaar, een dikke snor en baard. De ketel kan afgedekt worden met een deksel die
met een ketting vastzit aan een ring op de steel. Ook de onderzijde van de steel heeft een
dergelijke ring die mogelijk gebruikt werd om de steel vast te zetten met een touwtje. Gemerkt
met het oude JG stempel in reliëf.
Dit model is ook gemaakt door de firma Blanc-Garin & Gyuot. (vormnummer213) Dit model was
een vrijwel identieke pijp en had net als de Gambier variant een pijpaarden deksel aan een
metalen ketting. Echter, dit model had alleen aan de bovenzijde van de steel een ring. Naar een
ontwerp van Dantan jeune. zie nr.376
Francois Gabriël Lepaulle, geboren in Versailles in 1804 en gestorven in Marne in 1886. Een
student van Regnault, Vernet en van Bertin. Lepaulle studeerde schone kunsten in 1819 en
debuteerde bij de Salon van 1824. Hij was een ongelooflijk productieve kunstenaar,
onophoudelijk tentoonstellend bij de Salon, waar hij in 1831 een tweede klassenmedaille kreeg
toegekend. Hij schilderde een Madonna en een Kind voor het Ministerie van het Binnenland, en
voerde onder andere werk uit voor de kapel van St. Vincent van Paul tijdens zijn carrière. Zijn
schilderijen zijn aanwezig in de verzamelingen in Parijs (Carnavalet), Valenciennes, en
Versailles.

Nº 219 - Gerard tueur de Lions. Fantaisie. -219-

Cat. Pag. Steel-12,6cm Ketel-5,2cm Produk. ca.1860 - 1900
Zie ook nr.896
1868-30

1879 en 1886-42

1893-42 1894-35

Pijp met figurale ketel, zonder hiel met een rechte steel en een afgeplat
mondstuk met knoop. Ketel in de vorm van het borstbeeld van Gerard,
bijgenaamd "Le Tueur de Lions" met tulband op zijn hoofd. Het
borstbeeld met een door knopen gesloten uniform. Aan de onderzijde
van de ketel is een leeuwenkop aangebracht. Aan weerszijden van deze
leeuwenkop staat "Gerard". Naar een ontwerp van Dantan jeune. zie
nr.376

Buste ontworpen door Cécile Jules Basile Gerard, (1817-1864), was luitenant van het 3e Coll: AvE
Dantan Jeune 1848 spahis-regiment. Hij was fervent jager en doodde vele leeuwen in Noord
Afrika. Het verhaal gaat dat hij in elf jaren tijd 25 leeuwen om het leven Steelpijp, recht
Nº 220 bracht. Hij stelde zelfs voor om de leeuw volledig uit te roeien omdat die Steeleind: afgeplat, knoop
de mensen te veel schade berokkende. Hij legde zijn verhalen vast in Hiel: geen
een boek waarvan in 1856 een uitgave kwam met gravures van Gustave
Doré. Het boek "La Chasse au Lion" inspireerde velen en door de -220-
zogenaamde romantiek van de jacht werden velen aangezet om ook op
jacht te gaan. De Noord-Afrikaanse leeuw is inmiddels volledig
uitgestorven.

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 221 - Lancier Polonais -221-

Cat. Pag. Steel-25,5cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-34 (10pouces 11e Série ) Zie ook nr.157 + 1075

Pijp met figurale ketel met een rechte steel. De ketel is in de vorm van het
hoofd van een militair van de Lancier Polonais met op het hoofd een hoog
militair hoofddeksel met kinband.

Napoleon werd in 1806 door een Poolse erewacht van het Chevea-Légers Steelpijp, recht
Lanciers geëscorteerd bij zijn aankomst in Warschau. Naar aanleiding Steeleind: afgesneden
hiervan beval Napoleon in 1807 om een corps van Poolse cavaleristen Hiel: geen
samen te stellen om deel uit te maken van zijn garde. Het corps werd
Poolse lansier samengesteld uit Poolse mannen van uiteenlopende komaf en uiteindelijk
bestond het corps uit 968 mannen die de naam Cheveau-Légers kreeg. Zij
namen in Frankrijk hun intrek in de Parijse wijk Chantilly. Na de campagne
van 1809 wordt de naam omgedoopt in Cheveau-Légers Lanciers maar
wordt over het algemeen Lanciers Polonais genoemd. In 1812 omvat het
regiment 1500 man. De Poolse lansiers behaalden grootse overwinningen
voor Napoleon ten koste van grote verliezen aan hun zijde. Na de nederlaag
van Napoleon in 1814 vergezelden 100 lansiers Napoleon naar het eiland
Elbe.

Nº 221 - Hanneton. Fantaisie. -221-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1860 - 1900 Steelpijp, recht ?
1879 en 1886- Alleen in Nomenclatuur Steeleind: ?
1894-Alleen in Nomenclatuur Hiel: ?

Tot op heden is mij van deze steelpijp die alleen in de nomenclatuur vermeld
staat geen voorbeeld of afbeelding bekend.

De meikever behorende tot de familie van de Scarabaeidae is een groot insect die veel schade
aanbrengt aan bomen en gewassen. De larven zijn nog veel vernielzuchtiger, ze leven drie tot
vier jaar onder de grond en veroberen grote hoeveelheden plantenwortels, vooral van granen. In
het vijfde jaar is de larve, engerling genaamd, verpopt tot kever. Dit ontpoppen gebeurt meestal
in Mei. Vroeger waren de kevers erg algemeen maar tegenwoordig zie je ze minder. In Frankrijk
werden schoolkinderen ingezet om in boomgaarden meikevers te vangen. Men noemde dit
"Hannetonnage". Een andere schadelijke kever is de coloradokever, in het Frans "Doryphora".
Ook deze kever is op een Gambierpijp vereeuwigd. Zie ook nummer 1397

Nº N221 - Magnétique longue, tuyau plat talon ovale moyenne -N221-

Cat. Pag. Steel-19cm Ketel-3,6cm Produktie: ca. 1890 - 1910

1894-128

1908- 9 Prijs:19Fr20./gros. "Tuyau plat talon ovale moyenne"

Deze pijp heeft een ketel met een kromkop model, een ovale knophiel en een afgeplatte steel met Steelpijp, recht
knoop. De vorm van deze pijp komt overeen met model nr.907. "Bouton. Tuyau plat, Néogène". Steeleind: afgeplat, knoop
De steel van deze pijp is aanmerkelijk korter. De meeste pipes magnétiques zijn gemerkt met Hiel: knop, ovaal
Noël Lyon Déposé. Ze zijn gemaakt van een wat gelige klei en zijn gelakt met beigekleurige lak.
Om het mondstuk zit een touwtje gewonden. Ze komen ook voor met zgn. "mille point" emaille.
In de catalogus worden de pijpen niet apart benoemd maar vallen uiteen in twee groepen: de
"Pipes Magnétiques Longues" en de "Pipes Magnétiques Courtes".In de catalogus van 1908
worden deze pijpen aangeprezen om hun mooie meerschuim teint en lichte rookkleur die door
de rokers zo gewaardeerd wordt.

Nº 222 -222-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 223 - Le Troupier. Fantaisie Produktie: ca. 1860 - 1893 -223-
Zie ook Saillard pag.13
Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,2cm Steelpijp, recht
1868-30 Steeleind: afgeplat, knoop
1879 en 1886-42 Hiel: geen
1893-42

Pijp met figurale ketel zonder hiel en een rechte steel met afgeplat
mondstuk en knoop. Ketel in de vorm van een karikaturale weergave
van een Frans soldaat. De ketel heeft aan de onderzijde bij de
steelaanzet een bladmotief. De ketel is in de vorm van een
soldatenhoofd met een grote neus, een sik en een openstaande mond.
Troupier was een algemene benaming voor een soldaat.
Een andere, latere pijp met een karikatuur van een Frans soldaat zien
we bij nr.N646. Dit type soldaat heeft vaak een rol gespeeld in
verschillende komedies door POLLIN, FERNANDEL en anderen... In
1901 was er een komedie met de artiest MILO in "Le Billet de
Logement". (zie foto)

Nº 224 - Pipe côtes Melon (5e Série) -224-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
Zie ook nr.23, 25, 225, 670, 672, 674, 691, 693 en 695
1840-15

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. De ketel is voorzien van bolle vertikale ribben.

Er zijn verschillende pijpen die door hun bolle geribde vorm als meloen aangeduid werden.De Steelpijp, recht
pijpen waarvan de gehele ketel met bolle ribben in verticale richting gedecoreerd zijn worden Steeleind: afgesneden
meestal "Côtes Melon" genoemd. Hiervan bestaan zowel steel- als manchetpijpen. Er zijn drie Hiel: cilindrisch
modellen die "Cantaloup" genoemd worden. De Cantaloup is een wratmeloen met een wat
pokdalig uiterlijk. De ribben zijn op de pijp veel meer geaccentueerd dan bij de echte
wratmeloen. De modellen die "Côtes Creuses" genoemd worden hebben uitgeholde ribben.
Nr.224 en nr.225 zijn de eerste pijpen van Gambier die met Côtes Melon aangeduid werden.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is
een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 225 - Côtes Melon (4e Série) -225-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-10 8,5 pouces Zie ook nr.23, 25, 224, 670, 672, 674, 691, 693 en 695

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. De ketel heeft bolle vertikale ribben tot halverwege de
ketel. De decoratie van dit model lijkt sterk op de pijpen met knorrendecoratie die we zowel in
Nederland als in Noord Frankrijk ( o.a. Duinkerken) in de tweede helft van de 18e-eeuw al
tegenkomen.

Er zijn verschillende pijpen die door hun bolle geribde vorm als meloen aangeduid werden.De Steelpijp, recht
pijpen waarvan de gehele ketel met bolle ribben in verticale richting gedecoreerd zijn worden Steeleind: afgesneden
meestal "Côtes Melon" genoemd. Hiervan bestaan zowel steel- als manchetpijpen. Er zijn drie Hiel: cilindrisch
modellen die "Cantaloup" genoemd worden. De Cantaloup is een wratmeloen met een wat
pokdalig uiterlijk. De ribben zijn op de pijp veel meer geaccentueerd dan bij de echte
wratmeloen. De modellen die "Côtes Creuses" genoemd worden hebben uitgeholde ribben.
Nr.224 en nr.225 zijn de eerste pijpen van Gambier die met Côtes Melon aangeduid werden.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is
een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 225 - Guetteur. Fantaisie. -225-

Cat. Pag. Steel-13,5cm Ketel-5,2cm Produktie: ca. 1860 - 1900 Coll:AvE
1868-30 Zie ook nr.890
1879 en 1886-43
1893-43 1894-36
1896-20 Prijs 6fr.40 per 100

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel met afgeplat mondstuk en knoop. Ketel in de
vorm van het hoofd van een man met snor en baard. Op het halflange haar een platte baret met
dubbele parelrand. Strak tuniek met twee knopen en opstaand plooikraagje om de hals.

Volgens Don Duco bestaat deze pijp ook bij de firma Gisclon uit Lille en wordt dan Francois 1er

genoemd. Gambier heeft deze figurale steelpijp "Le Guetteur" genoemd. Een Guetteur was een

persoon die de wacht hield en zonodig in de klokkentoren de alarmklok luidde. In kastelen had de

Guetteur altijd een kamer in één der torens zodat hij altijd een goed uitzicht over de omgeving

had. Steelpijp, recht

Steeleind: afgeplat, knoop

Hiel: geen

Nº 226 - -226-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 227 - Abeilard. Fantaisie -227-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1860 - 1900
Zie ook nr.387
1879 en 1886- Alleen in Nomenclatuur

1894- Alleen in Nomenclatuur

Figurale steelpijp met de ketel in de vorm van het hoofd van een man met
twee-puntige baard en hlaflange haren. Om de hals een rond kraag. Rechte
steel met knoopmondstuk.

19e-eeuwse gravure Pierre Abélard (1049- 1142) was de oudste zoon van een Bretonse familie.
van Pierre Abélard In plaats van een militaire carriere werd hij filosoof, briljant leraar en was
hij een getalenteerd schrijver. Zijn naam kwam in vele variaties voor
waaronder: Abeillard, Abaillard, etc. Misschien is hij wel het bekendste
geworden door zijn verboden liefde voor de jonge studente Heloïse die
zwanger van hem werd. Deze liefde kende een tragische afloop waarbij
Heloïse verbannen werd naar Engeland en Abelard na een inval in zijn
huis gecastreerd werd.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

Nº 228 - Napoleon à Colonne, Petit (6e Série) -228-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1830 - 1910
1840- 16 (8,5pouces)Zie ook nr.0.20, 229, 330, 331, 332, 334, 569b
569, 786, 823, 834, 840, 842, 931 en 1266
1905-134

1908- 10 Prijs 9Fr/gros. Verkrijgbaar in witte en rode klei

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. Op de zijkant van de ketel een staande Napoleon-I Steelpijp, recht
met lauwerkransen, op de andere zijde is er een zuil afgebeeld met een N. Deze pijp bestaat in Steeleind: afgesneden
twee formaten die afgebeeld staan in de catalogus van 1840. Alleen nr.228 zien we opnieuw Hiel: cilindrisch
opduiken in de 20e eeuw. (Cat.1905+1908).
Bonaparte kwam uit een eenvoudig gezin van het eiland Corsica, maar toch werd hij één van de
meest briljante veldheren uit de geschiedenis. Hij maakte in korte tijd carrière in het Franse
leger en nadat zijn troepen Italië veroverd hadden, was generaal Bonaparte in 1799 zo machtig,
dat hij met de hulp van het leger de macht in Frankrijk overnam. Hij benoemde zichzelf tot
Eerste Consul en beloofde het volk vrede na de chaos die de Franse Revolutie had achtergelaten.
Zijn sociale vernieuwingen vormden de basis van de huidige Franse wetten, onderwijssystemen
en financiën. In 1804 werd hij Keizer van Frankrijk in de Notre Dame van Parijs. En 1806
regeert hij over het grootste deel van Europa. Zijn poging Rusland te overwinnen mislukt in
1812 en hij wordt overwonnen in Leipzig in 1813 waarna hij verbannen wordt naar het eiland
Elba alwaar hij zijn keizerlijke titel bewaarde. Hij ontsnapt in 1815 en landt in de Golf Juan
waarna de roemrijke Campagne van 100 dagen begint. Hij verliest tragisch op 8 juni 1815 op de
vlakte van Waterloo waar hij overwonnen wordt door de Engelsen (Wellington), de Pruissen
(Blücher), de Hollanders (Prins van Oranje) en de Belgen. Hij wordt verbannen naar het eiland
St. Helena waar hij sterft in 1821. In 1840 werden stoffelijke resten overgebracht naar Parijs en
in die tijd waren tabakspotten, pijpen en allerlei objecten met afbeelding van Bonaparte erg
populair.

Nº 229 - Napoleon à Colonne, moyen (6e Série) -229-

Cat. Pag. Steel-23cm Ketel-3,9cm Produktie: ca. 1830 - 1850
1840-16 (8,5pouces)

Zie ook nr.0.20, 228, 330, 331, 332, 334, 569, 569b,
786, 823, 834, 840, 842, 931 en 1266

Deze Belge met hiel en rechte steel toont op de zijkant van de ketel Coll: GD
een staande Napoleon-I met lauwerkransen op een uitstekend
voetstuk, op de andere zijde is er een zuil afgebeeld met een N. Deze
pijp bestaat in twee formaten die afgebeeld staan in de catalogus van
1840. Alleen model nr.228 zien we opnieuw opduiken in de 20e
eeuw.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen
aangeduid in Pouces. De Pouce is een oude lengtemaat en staat voor
0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Zie ook levensbeschrijving Napoleon-I bij nr. 228 Steelpijp, recht

Steeleind: afgesneden

Hiel: cilindrisch

Nº 229 - l'Ours. Fantaisie -229-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1879 en 1886- Alleen in Nomenclatuur Zie ook nr. N293
1894- Alleen in Nomenclatuur
Steelpijp, recht, afgeplat

Steeleind: knoop
Hiel: geen

Zeldzame steelpijp met afgeplatte,
rechte steel met knoopmondstuk. Aan
de rokerszijde rust tegen de ovaal,
bekermodel ketel een jonge beer. Hij
ligt half op de steel en speelt met zijn
poot. Deze pijp is niet afgebeeld maar
wordt vermeld in de nomenclatuur
van twee catalogi.

Nº 230 - Obusier petit (9e Série) -230-

Cat. Pag. Steel-30,6 Ketel-5,5c Produktie: ca. 1810 - 1860
1840-27 (12pouces) Zie ook nr.137 en 138
1858- "Fine"

Pijp met grote eivormige ketel met hiel en rechte steel. Het model lijkt op de Hollandse pijpen, op Steelpijp, recht
de zijkant van de hiel is ook een wapentje aangebracht zoals o.a. bij Goudse pijpen gebruikelijk Steeleind: afgesneden
was. Gambier had rond 1840 meer zgn "Hollandaises" in het assortiment. Alleen de modellen met Hiel: cilindrisch
een grote ketel werden met "Obusier" aangeduid. (granaat)
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 231 - Aristophane croche grande -231-

Cat. Pag. Steel-15cm Ketel-5,2cm Produktie: ca. 1860 - 1925 Coll: RS
1868-50 Zie ook nr.233, 235 en 237 Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
1879 en 1886-78 Hiel: spoor

1893-78- 1894-62 -232-

1896-14 Prijs:5fr.50 per 100

1908- 6 Prijs 7Fr./gros

1918-Affiche Prijs21Fr./100

Pijp met peervormige ketel met spoor. Rechte steel met afgeplat mondstuk met knoop.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445-
385 VC).Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. De
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329.In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf de met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent. In de catalogus van 1908 staat aangegeven dat deze
pijpen afzonderlijk omwikkeld worden om breuk te voorkomen. Tevens wordt aangegeven dat er
aan de binnenzijde van de ketel een notitie staat. Mogelijk wordt hiermee een zegeltje met
vormnummer bedoeld.

Nº 232 - Feuilles d'Acanthe, Néogène

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-3,5cm
Zie ook 63, 271, 989 en 1163

Produktie: ca. 1870 - 1900

Pijp met een bekermodel ketel zonder hiel met een rechte steel en knoop. Op de ketel zijn op een
geruwde ondergrond vier omhoogstaande acanthusbladeren aangebracht. Gambier had een
vrijwel identiek model in het assortiment. (Nr.63)

Coll:Pijpenkabinet

Het Acanthusmotief is een gestileerd decoratief motief, waarschijnlijk ontleend aan de sierlijke Steelpijp, recht
uitgetande bladeren van de Acanthus, een plant uit het Middellandse Zee gebied. Het komt sedert Steeleind: knoop
de 5e eeuw voor, vooral op kapitelen. (bouwonderdeel dat dient als overgang tussen dragende
elementen zoals zuilen en pijlers) Hiel: geen

Nº 233 - Aristophane croche moyenne -233-

Cat. Pag. Steel-13,5cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1860 - 1925 Coll:Pijpenkabinet
1868-50 Zie ook nr.231, 235 en 237 Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
1879 en 1886-78 Hiel: spoor

1893-78 1894-62 -234-

1896-14 Prijs:5fr.50 per 100

1908- 6 Prijs 7fr/gros

1918-Affiche Prijs21Fr./100

Pijp met peervormige ketel met spoor. Rechte steel met afgeplat mondstuk met knoop.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445-
385 VC).Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. De
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329.In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf de met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent. In de catalogus van 1908 staat aangegeven dat deze
pijpen afzonderlijk omwikkeld worden om breuk te voorkomen. Tevens wordt aangegeven dat er
aan de binnenzijde van de ketel een notitie staat. Mogelijk wordt hiermee een zegeltje met
vormnummer bedoeld.

Nº 234 - Fine bombée, très petite (8e Série)

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,4cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-20 8,5pouces Zie ook nr.235,236,237,238,239,240,241 en 242
1858- "Fine"

Pijp met kleine, bolle ketel met hiel en rechte steel. Deze pijpjes genoten in de eerste helft van de Steelpijp, recht
19e eeuw kennelijk grote populariteit en komen in de catalogus van 1840 voor in 9 formaten. In Steeleind: afgesneden
de latere catalogi komen we alleen de nummers 240 en 241 tegen. Hiel: cilindrisch

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 235 - Fine bombée, petite (8e Série) -235-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
Zie ook nr.234,236,237,238,239,240,241 en 242
1840-20 8,5pouces

Pijp met kleine, bolle ketel met hiel en rechte steel. Deze pijpjes genoten in de eerste helft van de Steelpijp, recht
19e eeuw kennelijk grote populariteit en komen in de catalogus van 1840 voor in 9 formaten. In
de latere catalogi komen we alleen de nummers 240 en 241 tegen.

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een Steeleind: afgesneden

oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 235 - Aristophane croche petite -235-

Cat. Pag. Steel-14,5cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1860 - 1925 Coll:Pijpenkabinet
1868-50 Zie ook nr.231, 233 en 237 Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
1879 en 1886-78 Hiel: spoor

1893-78 1894-62 -236-

1896-14+21 Prijs:5fr.50/100 of 10fr./100 gecalcineerd

1908- 6 Prijs 7Fr./gros

1918-Affiche Prijs21Fr./100

Pijp met peervormige ketel met spoor. Rechte steel met afgeplat mondstuk met knoop.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445-
385 VC).Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. De
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329.In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf de met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent. In de catalogus van 1908 staat aangegeven dat deze
pijpen afzonderlijk omwikkeld worden om breuk te voorkomen. Tevens wordt aangegeven dat er
aan de binnenzijde van de ketel een notitie staat. Mogelijk wordt hiermee een zegeltje met
vormnummer bedoeld.

Nº 236 - Fine bombée, petite (8e Série)

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,6cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-20 8,5pouces Zie ook nr.234,235,237,238,239,240,241 en 242

Pijp met kleine, bolle ketel met hiel en rechte steel. Deze pijpjes genoten in de eerste helft van de Steelpijp, recht
19e eeuw kennelijk grote populariteit en komen in de catalogus van 1840 voor in 9 formaten. In Steeleind: afgesneden
de latere catalogi komen we alleen de nummers 240 en 241 tegen. Hiel: cilindrisch

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 237 - Fine bombée, petite (8e Série) -237-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,7cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-21 8,5pouces Zie ook nr.234,235,236,238,239,240,241 en 242

Pijp met kleine, bolle ketel met hiel en rechte steel. Deze pijpjes genoten in de eerste helft van de Steelpijp, recht
19e eeuw kennelijk grote populariteit en komen in de catalogus van 1840 voor in 9 formaten. In
de latere catalogi komen we alleen de nummers 240 en 241 tegen.

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een Steeleind: afgesneden

oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 237 - Aristophane croche très petite -237-
-238-
Cat. Pag. Steel-14cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1860 - 1925 Coll:AvE
1868-50 Zie ook nr.231, 233 en 235

1879 en 1886-78 Steelpijp, recht
1893-78 1894-62 Steeleind: afgeplat, knoop
1896-14 Prijs:5fr.50 per 100

1908- 6 Prijs 7fr./gros Hiel: spoor
1918-Affiche Prijs21Fr./100

Pijp met peervormige ketel met spoor. Rechte steel met afgeplat mondstuk met knoop.

Aristophane pijpen schijnen genoemd te zijn naar de Griekse blijspeldichter Aristophanes (445-
385 VC).Over het algemeen zijn de Aristophane pijpen uitgevoerd met een slanke, bijna ovoïde
ketel met een spoor of hiel. De stelen zijn recht met aan het einde een knoopmondstuk. De
ketelhoogte loopt van 35 tot 50 mm en de steellengte varieert van 8 tot 16 centimeter. De
Aristophanes staan in de catalogi in groepen verdeeld naar gelang een bepaalde specifieke vorm.
(D.Duco Pijpenlijntjes jaargang VII, nummer 2, blz 4) Uitzondering op bovenstaande
omschrijving zijn de nrs. : 213, 975b, 1005 en 1329.In de catalogus van 1868 staat bij deze
pijpen als soort klei de "Terre Blanche" genoemd. Later wordt als klei "Terre Blanche
Endosmoïde" vermeld. Gambier gaf de met de naam Endosmoïde aan dat de klei een dusdanige
doorlaatbaarheid had dat de wrange, aardachtige geur die nieuwe pijpen hebben, verdwijnt en
verandert in een zachte smaak. Tevens roken deze pijpen fraai door. De naam Endosmoïde is
afgeleid uit de natuurkunde waar osmose of endosmose de verplaatsing van vloeistofmoleculen
door een halfdoorlatende wand betekent. In de catalogus van 1908 staat aangegeven dat deze
pijpen afzonderlijk omwikkeld worden om breuk te voorkomen. Tevens wordt aangegeven dat er
aan de binnenzijde van de ketel een notitie staat. Mogelijk wordt hiermee een zegeltje met
vormnummer bedoeld.

Nº 238 - Fine bombée, moyenne Petite au Coq (8e Série)

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,9 Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-21 8,5pouces Zie ook nr.234,235,236,237,239,240,241 en 242

Pijp met kleine, bolle ketel met hiel en rechte steel. Deze pijpjes genoten in de eerste helft van de Steelpijp, recht
19e eeuw kennelijk grote populariteit en komen in de catalogus van 1840 voor in 9 formaten. In Steeleind: afgesneden
de latere catalogi komen we alleen de nummers 240 en 241 tegen. Hiel: cilindrisch

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 239 - Fine bombée, moyenne (8e Série) -239-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-21 8,5pouces Zie ook nr.234,235,236,237,238,240,241 en 242

Pijp met kleine, bolle ketel met hiel en rechte steel. Deze pijpjes genoten in de eerste helft van de Steelpijp, recht
19e eeuw kennelijk grote populariteit en komen in de catalogus van 1840 voor in 9 formaten. In
de latere catalogi komen we alleen de nummers 240 en 241 tegen.

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een Steeleind: afgesneden

oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 240 - Belge fine, Tête bombée, petite -240-

Cat. Pag. Steel-23cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1810 - 1925 Coll:AvE
1840- 21 (22cm, 8,5pouces 8e Série)Zie ook nr.234,235,236,237,238,239,241 en 242

1868- 85 ( " -20cm)

1879 en 1886-101

1893-101

1894- 87 Benaming: mousseline.

1896-16 Prijs 5fr. per 100 Benaming: Baril Fin.

1908- 4 Prijs 6Fr./gros Benaming: mousseline.

1918-affiche Prijs:24fr./100 " "

Pijp met kleine, bolle ketel met hiel en rechte steel. Deze pijpjes genoten in de eerste helft van de
19e eeuw kennelijk grote populariteit en komen in de catalogus van 1840 voor in 9 formaten. In
de latere catalogi komen we alleen de nummers 240 en 241 tegen.

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Hiel: cilindrisch

Nº 241 - Belge fine moyenne, Tête bombée -241-

Cat. Pag. Steel-23cm Ketel-3,7 Produktie: ca. 1810 - 1925 Coll: AvE
1840-21 (22cm, 8,5 pouces 8e Série)Zie ook nr.234,235,236,237,238,239,240 en 242

1868-85

1879 en 1886-101 (Steel-20cm Ketel-3,5cm)

1893-101

1894-87 Naam: Mousseline
1896-16,21+23 Prijs 5fr.per 100 of 10fr./100 calc.Benaming: Baril Fin

1908- 4 Prijs 6Fr./gros. Benaming: mousseline .

1918-Affiche Prijs:24Fr./100

Pijp met kleine, bolle ketel met hiel en rechte steel. Deze pijpjes genoten in de eerste helft van de

19e eeuw kennelijk grote populariteit en komen in de catalogus van 1840 voor in 9 formaten. In

de latere catalogi komen we alleen de nummers 240 en 241 tegen. Dit model komt ook voor in zgn.

"Pompadour" uitvoering.

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een Steelpijp, recht

oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Steeleind: afgesneden

Hiel: cilindrisch

Nº 241 - Pompadour, ornements doré et émail cloisonné -241-

Cat. Pag. Steel-20cm Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1890 - 1914 Coll: AvE

1894-125 Zie ook nr.279, 643b,1079, 1269 en 1447

1908-12 Prijs 5Fr./dozijn

Pijp met kleine bolle ketel met hiel en rechte steel. Op de ketel in reliëf een bos bloemen. Om de
steel zit een rank met bloemen gedraaid. Pompadours zijn eenvoudige bestaande modellen die op
fraaie wijze opgesierd zijn met emaille en goudverf. In de catalogus staat aangegeven dat de
pijpen verguld zijn en m.b.v. cloisonnée techniek geëmailleerd. Cloisonnée is een techniek die in
de aardewerkindustrie toegepast werd waarbij gekleurde glazuren van elkaar gescheiden zijn
door smalle kleidammetjes aan te brengen op het oppervlak van voorwerpen. (vaak tegels) Deze
pijpen zijn niet m.b.v. deze bewerkelijke techniek gedecoreerd. Bij de pompadourpijpen zijn de
bloemranken die op de kop en de steel in reliëf aanwezig zijn ingekleurd met schilderemaille en
de contouren van de bloemranken zijn met goudverf gekleurd. Gambier leverde 6 verschillende
pompadours. In de catalogus van 1908 staat vermeld dat de pompadours in kistjes van een
dozijn verkocht worden. Deze kistjes zijn of gesorteerd of naar keuze gevuld met bepaalde
modellen pompadours.

De Pompadourstijl is vernoemd naar Madame de Pompadour. Jeanne Antoinette Poisson de Steelpijp, recht
Pompadour, (1721-1764), was marquise en minnares van koning Lodewijk XV. Zij heeft zich o.a. Steeleind: afgesneden
bezig gehouden met het herinrichten van paleizen waaronder Chateau La Muette. Zij schijnt ook
de porseleinfabriek in Sèvres gesticht te hebben. De rococostijl die vaak samen loopt met de Hiel: cilindrisch
Lodewijk XV stijl wordt ook wel Pompadourstijl genoemd.

Nº 242 - Fine bombée, très grande (8e Série) -242-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,8 Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-21 8,5 pouces Zie ook nr.234,235,236,237,238,239,240 en 241

Pijp met kleine bolle ketel met hiel en rechte steel. Deze pijpjes genoten in de eerste helft van de Steelpijp, recht
19e eeuw kennelijk grote populariteit en komen in de catalogus van 1840 voor in 9 formaten. In
de latere catalogi komen we alleen de nummers 240 en 241 tegen.

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een Steeleind: afgesneden
Hiel: cilindrisch
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 243 - Fine ouverte (8e Série) -243-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-2,9cm Produktie: ca. 1810 - 1860

1840-23 8,5pouces Zie ook nr.196,244,245,246,247,248,249,250,251, 252 en 253

1858- "Fine"

Belge met kleine ketel met en rechte steel. Omdat de ketel aan de bovenrand een beetje wijd uit Steelpijp, recht
staat wordt dit model "Ouverte" genoemd. Deze "Fine ouvertes" komen in de catalogus van 1840 Steeleind: afgesneden
voor in 12 modellen die onderling kleine verschillen vertonen qua ketel model. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 244 - Fine ouverte (8e Série) -244-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-23 8,5pouces Zie ook nr.196,243,245,246,247,248,249,250, 251,252 en 253

Belge met kleine ketel met en rechte steel. Omdat de ketel aan de bovenrand een beetje wijd uit Steelpijp, recht
staat wordt dit model "Ouverte" genoemd. Deze "Fine ouvertes" komen in de catalogus van 1840 Steeleind: afgesneden
voor in 12 modellen die onderling kleine verschillen vertonen qua ketel model. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 245 - Fine ouverte (8e Série) -245-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-23 8,5pouces Zie ook nr.196,243,244,246,247,248,249,250,251,252 en 253

Belge met kleine ketel met en rechte steel. Omdat de ketel aan de bovenrand een beetje wijd uit

staat wordt dit model "Ouverte" genoemd. Deze "Fine ouvertes" komen in de catalogus van 1840 Steelpijp, recht
voor in 12 modellen die onderling kleine verschillen vertonen qua ketel model.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een Steeleind: afgesneden

oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 246 - Fine ouverte (8e Série) -246-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-24 8,5pouces Zie ook nr.196,243,244,245,247,248,249,250,251,252 en 253

Belge met kleine ketel met en rechte steel. Omdat de ketel aan de bovenrand een beetje wijd uit Steelpijp, recht
staat wordt dit model "Ouverte" genoemd. Deze "Fine ouvertes" komen in de catalogus van 1840 Steeleind: afgesneden
voor in 12 modellen die onderling kleine verschillen vertonen qua ketel model. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 247 - Fine ouverte (8e Série) -247-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-24 8,5 pouces Zie ook nr.196,243,244,245,246,248,249,250,251,252 en 253

Belge met kleine ketel met en rechte steel. Omdat de ketel aan de bovenrand een beetje wijd uit Steelpijp, recht
staat wordt dit model "Ouverte" genoemd. Deze "Fine ouvertes" komen in de catalogus van 1840 Steeleind: afgesneden
voor in 12 modellen die onderling kleine verschillen vertonen qua ketel model. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 248 - Fine ouverte (8e Série) -248-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-24 8,5pouces Zie ook nr.196,243,244,245,246,247,249,250,251,252 en 253

Belge met kleine ketel met en rechte steel. Omdat de ketel aan de bovenrand een beetje wijd uit Steelpijp, recht
staat wordt dit model "Ouverte" genoemd. Deze "Fine ouvertes" komen in de catalogus van 1840 Steeleind: afgesneden
voor in 12 modellen die onderling kleine verschillen vertonen qua ketel model. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 249 - Fine ouverte (8e Série) -249-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-24 8,5pouces Zie ook nr.196,243,244,245,246,247,248,250, 251,252 en 253

Belge met kleine ketel met en rechte steel. Omdat de ketel aan de bovenrand een beetje wijd uit

staat wordt dit model "Ouverte" genoemd. Deze "Fine ouvertes" komen in de catalogus van 1840 Steelpijp, recht
voor in 12 modellen die onderling kleine verschillen vertonen qua ketel model.

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een Steeleind: afgesneden

oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 250 - Fine ouverte (8e Série) -250-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-24 8,5pouces Zie ook nr.196,243,244,245,246,247,248,249,251,252 en 253

Belge met kleine ketel met en rechte steel. Omdat de ketel aan de bovenrand een beetje wijd uit Steelpijp, recht
staat wordt dit model "Ouverte" genoemd. Deze "Fine ouvertes" komen in de catalogus van 1840 Steeleind: afgesneden
voor in 12 modellen die onderling kleine verschillen vertonen qua ketel model. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 251 - Fine ouverte (8e Série) -251-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-24 (8,5pouces) Zie ook nr.196,243,244,245,246,247,248,249,250,252 en 253

Belge met kleine ketel met en rechte steel. Omdat de ketel aan de bovenrand een beetje wijd uit Steelpijp, recht
staat wordt dit model "Ouverte" genoemd. Deze "Fine ouvertes" komen in de catalogus van 1840 Steeleind: afgesneden
voor in 12 modellen die onderling kleine verschillen vertonen qua ketel model. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 252 - Fine ouverte (8e Série) -252-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-25 8,5pouces Zie ook nr.196,243,244,245,246,247,248,249,250,251 en 253

Belge met kleine ketel met en rechte steel. Omdat de ketel aan de bovenrand een beetje wijd uit Steelpijp, recht
staat wordt dit model "Ouverte" genoemd. Deze "Fine ouvertes" komen in de catalogus van 1840 Steeleind: afgesneden
voor in 12 modellen die onderling kleine verschillen vertonen qua ketel model. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 253 - Fine ouverte (8e Série) -253-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850
1840-25 8,5pouces Zie ook nr.196,243,244,245,246,247,248,249,250,251 en 252

Belge met kleine ketel met en rechte steel. Omdat de ketel aan de bovenrand een beetje wijd uit Steelpijp, recht
staat wordt dit model "Ouverte" genoemd. Deze "Fine ouvertes" komen in de catalogus van 1840 Steeleind: afgesneden
voor in 12 modellen die onderling kleine verschillen vertonen qua ketel model. Hiel: cilindrisch
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 254 -254-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 255 - Fine, Tête fermée (8e Série) -255-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-22 8,5pouces Zie ook nr.195,197,256,257,258,259,260 en 262
1858-

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel.

De "Fine fermée" pijpen hebben allen een steellengte van 22cm. Ze komen voor in 9 verschillende

modellen met kleine verschillen qua ketelmodel. De bovenrand van de ketel loopt iets naar binnen Steelpijp, recht
en wordt daarom Fermée genoemd.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een Steeleind: afgesneden

oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº N255 - Forme Ecume -N255-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
1918-Affiche. Prijs:12Fr./100 Hiel: geen

Zie ook :N256,N620,N621,N622,N623,N625,N629 en N634

Dit kortgesteelde pijpje zonder hiel heeft een model ketel wat tussen het beker-model en het zgn
duitser-model in zit. Op de voor- en achterzijde zit op de ketelnaden een vertikale kam. De pijp
heeft een korte, rechte steel met knoop. Dit model staat afgebeeld op de reclame affiche van
Gambier uit 1918. Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en staat bij de reeks
vormnummers: 255, 625, 256, 634, 629, 623, 620, 621 en 622 vermeld dat dit de hele serie is in
aflopende volgorde qua steellengte.
De benaming "Forme Ecume" verwijst naar de gelijkende modellen van Meerschuim.

Nº 256 - Fine, Tête fermée (8e Série) -256-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1810 - 1850
Zie ook nr.195,197,255,257,258,259,260 en 262
1840-22 8,5pouces

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
De "Fine fermée" pijpen hebben allen een steellengte van 22cm. Ze komen voor in 9 verschillende Steeleind: afgesneden
modellen met kleine verschillen qua ketelmodel. De bovenrand van de ketel loopt iets naar binnen Hiel: cilindrisch
en wordt daarom Fermée genoemd.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº N256 - Forme Ecume -N256-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
1918-Affiche. Prijs:12Fr./100 Hiel: geen
Zie ook nrs:N255,N620,N621,N622,N623,N625, N629 en N634

Dit kortgesteelde pijpje zonder hiel heeft een model ketel wat tussen het beker-model en het zgn
duitser-model in zit. Op de voor- en achterzijde zit op de ketelnaden een vertikale kam.De pijp
heeft een korte, rechte steel met knoop. Dit model staat afgebeeld op de reclame affiche van
Gambier uit 1918. Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en staat bij de reeks
vormnummers: 255, 625, 256, 634, 629, 623, 620, 621 en 622 vermeld dat dit de hele serie is in
aflopende volgorde qua steellengte.
De benaming "Forme Ecume" verwijst naar de gelijkende modellen van Meerschuim.

Nº 257 - Fine, Tête fermée (8e Série) -257-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-22 8,5pouces Zie ook nr.195,197,255,256,258,259,260 en 262

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
De "Fine fermée" pijpen hebben allen een steellengte van 22cm. Ze komen voor in 9 verschillende Steeleind: afgesneden
modellen met kleine verschillen qua ketelmodel. De bovenrand van de ketel loopt iets naar binnen Hiel: cilindrisch
en wordt daarom Fermée genoemd.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 258 - Fine, Tête fermée (8e Série) -258-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4,2cm Produktie: ca. 1810 - 1850
Zie ook nr.195,197,255,256,257,259,260 en 262
1840-22 8,5pouces

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel.

De "Fine fermée" pijpen hebben allen een steellengte van 22cm. Ze komen voor in 9 verschillende

modellen met kleine verschillen qua ketelmodel. De bovenrand van de ketel loopt iets naar binnen Steelpijp, recht

en wordt daarom Fermée genoemd. Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
Hiel: cilindrisch
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Nº 259 - Fine, Tête fermée (8e Série) -259-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4,3cm Produktie: ca. 1810 - 1850
Zie ook nr.195,197,255,256,257,258,260 en 262
1840-22 8,5pouces

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel.

De "Fine fermée" pijpen hebben allen een steellengte van 22cm. Ze komen voor in 9 verschillende

modellen met kleine verschillen qua ketelmodel. De bovenrand van de ketel loopt iets naar binnen Steelpijp, recht
en wordt daarom Fermée genoemd.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een Steeleind: afgesneden

oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 260 - Belge fine. Moyenne Tête fermée (8e Série) -260-

Cat. Pag. Steel-20cm Ketel-4,4cm Produktie: ca. 1810 - 1914

1840- 23 Steel-22cm/ 8,5 pouces Zie ook nr.195,197,255,256,257,258,259 en 262

1858-

1868- 85

1879 en 1886-101

1893-101

1894- 87 Benaming: mousseline

1896- 16 Prijs 5fr. per 100 Benaming: 17 Fin

1908- 4 Prijs 6Fr./gros. Benaming: mousseline

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. De "Fine fermée" pijpen hebben allen een steellengte Steelpijp, recht
van 22cm. Ze komen voor in 9 verschillende modellen met kleine verschillen qua ketelmodel. De Steeleind: afgesneden
bovenrand van de ketel loopt iets naar binnen en wordt daarom Fermée genoemd. In de catalogus Hiel: cilindrisch
van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een oude
lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)
De benaming 17 Fine uit 1914 duidt op het gebruikte hielmerk de gekroonde 17.

Nº 261 - Belge Fine, Tête fermée, 1/2Croche (8e Série) -261-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1810 - 1914
1840- 22 8,5pouces
1868-
1879 en 1886-101 Steel-20cm
1893-101
1894- 87 Benaming: mousseline
1896-16 Prijs 5fr.per 100 Benaming: 17 Fin
1908- 4 Prijs 6Fr./gros. Benaming: mousseline

Deze pijp met ovale iets toelopende ketel en hiel heeft de ketel iets haakser ten opzichte van de Steelpijp, recht
steel staan dan gebruikelijk was bij dergelijke modellen. Pijpen die de ketel haaks op de steel Steeleind: afgesneden
hebben staan werden aangegeven met de toevoeging "Croche". Bij deze pijp werd 1/2 Croche Hiel: cilindrisch
aangegeven.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)
De benaming 17 Fine uit 1914 duidt op het gebruikte hielmerk de gekroonde 17.

Nº N261 - La 1/2 côte penchée, Néogène -N261-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
1908-18 Gestempeld Noël. Prijs:3fr60./gros in rode en witte klei Hiel: geen

Pijp met bekermodel ketel zonder hiel met op de vormnaden een vertikale ribbel die tot halverwege
de ketel doorloopt. Rechte steel met knoopmondstuk.

Nº 262 - Fine, Tête fermée (8e Série) -262-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4,7cm Produktie: ca. 1810 - 1850

1840-23 8,5pouces Zie ook nr.195,197,255,256,257,258,259 en 260
1858-

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel.

De "Fine fermée" pijpen hebben allen een steellengte van 22cm. Ze komen voor in 9 verschillende

modellen met kleine verschillen qua ketelmodel. De bovenrand van de ketel loopt iets naar binnen Steelpijp, recht
en wordt daarom Fermée genoemd.
Steeleind: afgesneden
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce,

(duim), is een oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 263 -263-
-264-
Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm -265-

Nº 264

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 265

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 266 -266-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 267 -267-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 268 - Polonaise (5e Série) -268-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4,5cm Produktie circa: 1810 - 1850
1840-15 8,5pouces Zie ook nr.188 en 269

Sterk overhellende trechtervormige ketel met hiel en rechte steel. Steelpijp, recht
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een Steeleind: afgesneden
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906) Hiel: cilindrisch

Nº 269 - Polonaise (5e Série) -269-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-4,2cm Produktie circa: 1810 - 1850
1840-15 8,5pouces Zie ook nr.188 en 268

Pijp met uitlopende ketel met hiel en rechte steel. Deze pijp heeft een minder scherpe trechtervorm

dan de nrs.188 en 268. Steelpijp, recht

In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen aangeduid in Pouces. De Pouce is een Steeleind: afgesneden
oude lengtemaat en staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)
Hiel: cilindrisch

Nº 270JG - Belge JG très grande. Tête fermée. -270JG-

Cat. Pag. Steel-20cm Ketel-4,8cm Produktie: ca. 1850 - 1925 Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
1858- "JG" Zie ook nr.276, 277, 278, 279 en 285 Hiel: cilindrisch

1868-87

1879 en 1886-96 Steel-20cm

1893-96 1894-88

1896-16 Prijs 4fr.50 per 100

1908- 4 Prijs 6fr./gros

1918-Affiche Prijs: 18Fr./100

Deze Belge met ovale ketel met hiel en rechte steel behoort tot een serie pijpen die in een aantal
varianten voorkomt. Er is een JG serie in 6 formaten. Deze pijpen zijn JG gemerkt en de
firmanaam staat ingedrukt op de steel wat apart vermeld staat in Cat.1879, 1886 en 1894. Dan
is er de MT serie die ook in 6 formaten voorkomt. Bij deze pijpen staat de firmanaam in reliëf op
de steel. Er is een C serie (Belges à Cordon vernies). Komt voor in 5 formaten en heeft op 1/3
van de ketelbasis een koord rond de ketel. Het gedeelte daarboven werd meestal wit
geëmailleerd. Als laatste is er de B serie die in 4 formaten voorkomt met in plaats van een
afgesneden steel een knopmondstuk of "Bouton". De stelen zijn ongeveer 6cm korter dan bij de
andere series.

Nº 270C - Belge JG cordon très grande.Tête vernie. -270c-

Cat. Pag. Steel-20cm Ketel-4,4cm Produktie: ca. 1850 - 1900
1879 en 1886-97 Zie ook nr.276c,277c,278c en 279c
1893-97
1894-89

Deze Belge met ovale ketel met hiel en rechte steel behoort tot een serie pijpen die in een
aantal varianten voorkomt. Er is een JG serie in 6 formaten. Deze pijpen zijn JG gemerkt en
de firmanaam staat ingedrukt op de steel wat apart vermeld staat in Cat.1879, 1886 en 1894. Coll:AvE
Dan is er de MT serie die ook in 6 formaten voorkomt. Bij deze pijpen staat de firmanaam in
reliëf op de steel. Er is een C serie (Belges à Cordon vernies). Komt voor in 5 formaten en
heeft op 1/3 van de ketelbasis een koord rond de ketel. Het gedeelte daarboven werd meestal Steelpijp, recht

wit geëmailleerd. Als laatste is er de B serie die in 4 formaten voorkomt met in plaats van een Steeleind: afgesneden
afgesneden steel een knopmondstuk of "Bouton". De stelen zijn ongeveer 6cm korter dan bij
de andere series. Hiel: cilindrisch

Nº 270MT - Belge MT, très grande -270mt-

Cat. Pag. Steel-20cm Ketel-5cm Produktie: ca. 1870 - 1900
Zie ook nr.276mt, 277mt, 277mtB, 278mt en 279mt
1879 en 1886-96

1893-96

1894-88

Deze Belge met ovale ketel met hiel en rechte steel behoort tot een serie pijpen die in een Steelpijp, recht
aantal varianten voorkomt. Er is een JG serie in 6 formaten. Deze pijpen zijn JG gemerkt en Steeleind: afgesneden
de firmanaam staat ingedrukt op de steel wat apart vermeld staat in Cat. 1879, 1886 en Hiel: cilindrisch
1894. Dan is er de MT serie die ook in 6 formaten voorkomt. Bij deze pijpen staat de
firmanaam in reliëf op de steel. Er is een C serie (Belges à Cordon vernies). Komt voor in 5
formaten en heeft op 1/3 van de ketelbasis een koord rond de ketel. Het gedeelte daarboven
werd meestal wit geëmailleerd. Als laatste is er de B serie die in 4 formaten voorkomt met in
plaats van een afgesneden steel een knopmondstuk of "Bouton". De stelen zijn ongeveer 6cm
korter dan bij de andere series.

Nº N270 - Cologne, très petite -N270-

Cat. Pag. Steel-7,5cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1900 - 1920
Zie ook nrs:N271,N272,N273,N278b,N294,
1918-Affiche. Prijs12Fr./100 N295,N449,N451 en N496

Pijp met een kleine bekermodel ketel zonder hiel en een rechte steel met knoop. Deze pijpen komen
voor in witte, rode en zwarte klei.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en staat bij de reeks vormnummers:
294,451,449,278b,496,295,273,270 en 272 vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde
qua steellengte.

Coll:GD Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Nº 271 - Feuille d'Acanthe (6e Série) Hiel: geen

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-3,5cm -271-
1840-18 8,5pouces Zie ook nr.63, 232, 989 en 1163

Produktie: ca. 1810 - 1850 Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden
Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel. De ketel is voor Hiel: cilindrisch
3/4 gedecoreerd met bladeren.
In de catalogus van 1840 worden de steellengten der pijpen
aangeduid in Pouces. De Pouce is een oude lengtemaat en
staat voor 0.255 meter.(Petit Larousse Illustré 1906)

Het Acanthusmotief is een gestileerd decoratief motief,
waarschijnlijk ontleend aan de sierlijke uitgetande bladeren
van de Acanthus, een plant uit het Middellandse Zee gebied.
Het komt sedert de 5e eeuw voor, vooral op kapitelen.
(bouwonderdeel dat dient als overgang tussen dragende
elementen zoals zuilen en pijlers)

Nº N271 - Cologne, petite -N271-

Cat. Pag. Steel-8,3cm Ketel-2,5cm Produktie: ca. 1900 - 1920

Zie ook nrs:N270,N272,N273,N278b,N294,
N295,N449,N451 en N496

Pijp met een kleine bekermodel ketel zonder hiel en een rechte steel met knoop. Deze pijpen komen Coll: FM
voor in witte, rode en zwarte klei.
Deze pijp staat niet op de affiche van 1918 vermeld terwijl de rest van de serie hier daar wel
vermeld wordt.

Nº N272 - Cologne, moyenne Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Cat. Pag. Steel- cm Ketel-3cm Produktie: ca. 1900 - 1920 Hiel: geen
1918-Affiche. Prijs12Fr./100 Zie ook nrs:N270,N271,N273,N278b,N294,
-N272-
N295,N449,N451 en N496
Coll: AvE

Pijp met een kleine bekermodel ketel zonder hiel en een rechte steel met knoop. Deze pijpen komen
voor in witte, rode en zwarte klei.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en staat bij de reeks vormnummers:
294,451,449,278b,496,295,273,270 en 272 vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde
qua steellengte.

Steelpijp, recht

Steeleind: knoop

Hiel: geen

Nº N273 - Cologne Produktie: ca. 1900 - 1920 -N273-
Zie ook nrs:N270,N271,N272,N278b,N294,
Cat. Pag. Steel- cm Ketel-cm Steelpijp, recht
1918-Affiche. Prijs12Fr./100 N295,N449,N451 en N496 Steeleind: knoop
Hiel: geen

Pijp met een kleine bekermodel ketel zonder hiel en een rechte steel met knoop. Deze pijpen komen
voor in witte, rode en zwarte klei.
Op de affiche staat het model eenmalig afgebeeld en staat bij de reeks vormnummers:
294,451,449,278b,496,295,273,270 en 272 vermeld dat dit de hele serie is in aflopende volgorde
qua steellengte.