93 เพื่อน 500 ไมล์ วันเกิด คือ วันส าคัญวันหนึ่งของชีวิต เมื่อครบรอบวัน เกิดทุกปี บุญส่ง จะให้ความส าคัญ และระลึกถึงพระคุณของ บุพการีทั้งสอง โดยเฉพาะ แม่ ผู้อุ้มท้อง และให้ลูกคลอด ออกมา ไม่มีพ่อ และแม่ คงไม่มี เรา ในวันนี้ ล าดับต่อมา ระลึกถึงครูอาจารย์ ต่อด้วยญาติพี่น้อง และ กัลยาณมิตรทุกคน ขอบคุณเพื่อนรัก ที่ให้เกียรติ และนึกถึง บุญส่ง กัลยาณมิตรคนหนึ่งที่จะเป็นส่วนหนึ่งใน E-Book ของ เพื่อน เรำได้รู้จักมักคุ้นกัน ปีการศึกษา 2510 บุญส่งย้ายจากโรงเรียนประดับวิทย์มา เรียน ณ โรงเรียนปรียาโชติ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ซึ่งทวิสันต์ เป็นหนึ่งในเพื่อนร่วมชั้นเรียน เพื่อนๆ ในชั้นเรียนทุกคนจะ เรียกทวิสันต์ในนาม ฮ้อ (ชื่อเดิม) ทวิสันต์เป็นหนึ่งในกลุ่มเพื่อน ที่มีผลการเรียนดี มีน้ าใจ และเป็นกัลยาณมิตรที่ดีกับเพื่อนทุก คน ก่อนเรียนจบทวิสันต์ได้ฝากข้อความ และลายมือชื่อไว้ใน F.S. ของบุญส่ง (เพื่อน 500 ไมล์)
94 เหตุกำรณ์แห่งควำมทรงจ ำ และควำมประทับใจ เสำร์ที่ 9 ธันวำคม 2549 บุญส่ง เดินทางไปวิ่งที่ตัว เมืองนครราชสีมา ทวิสันต์เป็นผู้จัดการเรื่องที่พักไว้ให้ และรุ่ง ขึ้น เช้าที่ 10 ธันวาคม 2549 ทวิสันต์เดินทางมาให้ก าลังใจบุญ ส่ง ณ เส้นชัย (งานวิ่ง โคราชมินิ ฮาล์ฟ มาราธอน ครั้งที่ 1) อำทิตย์ที่ 17 มกรำคม 2559 ทวิสันต์พร้อมลูกชาย (โจ้) เดินทางมาร่วมงานสีชมพู ลูกสาวบุญส่ง ณ กรุงเทพมหานคร อังคำรที่ 4 กรกฎำคม 2560 ไปร่วมงานสีด าคุณแม่ เซี้ยม แซ่เซียว ณ วัดโพธิ์ อ าเภอเมืองนครราชสีมาเพื่อส่งดวง วิญญาณคุณแม่เซี้ยมสู่สุคติภพภูมิชั้นดาวดึงส์ และได้รับเกียรติ เป็นตัวแทนเพื่อน 500 ไมล์ขึ้นทอดผ้าบังสุกุล วันพฤหัสบดีที่ 24 สิงหำคม 2560 ครบรอบวันเกิด ปีที่ 66 เพื่อนวัลลภเป็นเจ้าภาพจัด Birth Day และฉลองที่บุญ ส่งวิ่งครบ 500 สนามตามเป้าหมายที่วางไว้ ทวิสันต์ คือ หนึ่ง ในกัลยาณมิตรที่ให้เกียรติ และให้ความส าคัญกับบุญส่งเดินทาง มาร่วมงานที่อ าเภอตาคลี
95 ชื่นชมแนวคิดบวกเชิงสร้ำงสรรค์ และควำมส ำเร็จ ของเพื่อนด้านธุรกิจ และหน้าที่การงานต่อสังคม และส่วนรวม อย่างสูงสุด น้อยคนที่จะท าได้ และสามารถเป็นต้นแบบต่อ บุคคลอื่นได้ สิ่งที่จะฝำกให้เพื่อนรัก ในฐานะผู้สูงวัยที่มีคุณภาพคน หนึ่งของประเทศ คือ เรื่องสุขภาพ ด้วยวัยที่สูงขึ้นตามกาลเวลา สังขารย่อมเสื่อมตามกาลเวลา จะเสื่อมมาก หรือน้อย อยู่ที่การ เฝ้าระวัง และดูแลสุขภาพตัวเองให้ดีที่สุดเท่าที่จะท าได้ “ขอให้เพื่อนรักมีความสุข สุขภาพแข็งแรง ครอบครัวอบอุ่น สมปรารถนาพร้อมคุณงามความดีที่สั่งสมไว้ จงคุ้มครอง เพื่อรัก และครอบครัวสืบนานเทอญ....” บุญส่ง เอ็งสุโสภณ (ส่ง) ข้าราชการบ านาญ
96 “50 ปีที่ได้รู้จักกัน” ผมรู้จักกับคุณทวิสันต์ เป็นเวลา 50 กว่าปีมาแล้ว เมื่อ พ.ศ. 2513 ผมท างานที่ห้างศรีชัย เทรดดิ้ง ก่อนที่จะเป็นห้าง ธาราโคราชในเวลาต่อมา คุณทวิสันต์ท างานในค่ายทหาร อเมริกันโคราช พักอยู่ที่ทิพย์เวชซึ่งอยู่ติดที่ท างานผม จึงท าให้ เราได้พบกันแทบทุกวันและสนิทสนมกันมากขึ้นเรื่อยๆ จนมี โอกาสได้ร่วมงานกันใน บริษัท เค.สตาร์โฮเต็ล จ ากัด บริษัท ไฟว์สตาร์มาร์โค จ ากัด บริษัท ไฟว์สตาร์มินิเธียเตอร์ จ ากัด คุ ณ ท วิ สั น ต์ เ ป็ น ค น จิ ต ใ จ ดีง า ม ซื่ อ สั ต ย์ สุ จ ริ ต ขยันหมั่นเพียร อ่อนน้อมถ่อมตน อดทนอดกลั้น รับผิดชอบ ตรงต่อเวลา ช่วงปี 2530 ผมท างานบุกเบิกสร้างตลาด แม่กิมเฮงนั้น คุณทวิสันต์เป็นกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท โคราชเครดิต จ ากัด ซึ่งอยู่ใกล้กับ ตลาดแม่กิมเฮง จึงมีโอกาส ได้ปรึกษาหารืองานกันเสมอ ซึ่งคุณทวิสันต์ได้ให้ค าแนะน า ด้วยดีตลอดมา
97 คุณทวิสันต์เป็นคนไฝ่เรียนรู้ไม่มีที่สิ้นสุด จนส าเร็จเป็น นักวิชาการที่มีชื่อเสียง เป็นประธานหอการค้าจังหวัด นครราชสีมา 2 สมัย เป็นอาจารย์พิเศษในหลายมหาวิทยาลัย เป็นที่ปรึกษาพิเศษหลายธุรกิจในปัจจุบัน “ขอฝากให้คุณทวิสันต์จงช่วยถ่ายทอด ความรู้ความสามารถ สร้างคนรุ่นใหม่ ให้ดูแลประเทศชาติสืบต่อไปครับ” เนื่องในวันคล้ายวันเกิดครบ 73 ปี วันที่ 30 พฤศจิกายน พ.ศ. 2566 ขอคุณพระศรีรัตนตรัย และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายจง ได้โปรดอ านวยอวยพรให้คุณทวิสันต์จงมีสุขภาพแข็งแรง แข็งแรง อาชีพการงานเจริญรุ่งเรือง รุ่งเรือง รวย รวย รวย ครอบครัวมีความสุขมากๆ นะครับ รัก และคิดถึงเพื่อนเสมอ ปฏิญญำ พัฒนภูทอง (น้อย) อดีตผู้อ านวยการตลาดแม่กิมเฮงและโรงแรมเจ้าพระยาอินน์ โคราช
98 “3 หนุ่ม 3 มุม 3 ภำค” ปี 2530 ยุคสมัยนายกรัฐมนตรี “พล.อ.เปรม ติณสูลา นนท์” เน้นบทบาทภาคเอกชนโดยจัดตั้งองค์กร “กรอ.- คณะกรรมการภาครัฐร่วมภาคเอกชนเพื่อแก้ไขปัญหาทาง เศรษฐกิจ” และก่อตั้ง “หอการค้า” ให้ครบทุกจังหวัด! เมื่อ 36 ปีก่อนนี่เอง หน่วยงานขานรับโครงการดูงานหอการค้าถึง ปากีสถานประเทศที่เกิด “องค์กรเอกชนหอการค้า” ไว้ติดต่อ การค้ากับต่างชาติมาเนิ่นนานแล้วในขณะเราพึ่งตื่นตัว 3 หนุ่ม 3 มุม 3 ภาค ก าลังโดดเด่นได้รับการคัดสรรไปงาน นี้ จาก ภำคเหนือ: เลขาธิการหอการค้า จ.พิษณุโลก “วิโรจน์ จิรัฐติกาลโชติ” (เสียชีวิตแล้ว) ภำคอีสำน: เลขาธิการหอการค้า จ.นครราชสีมา “ทวิสันต์ โลณานุรักษ์” ภำคใต้: ประธานก่อการหอการค้า จ.สงขลา “ประยูร วงศ์ปรีชากร”
99 ทั้ง 3 คนไม่เคยรู้จักกันมากินนอนร่วมงานด้วยกันจึงแนบ แน่นโดยเฉพาะคนนี้ “ทวิสันต์ โลณานุรักษ์” วันเกิดย่าง 74 ปีนี้ ผมขออวยชัยเพื่อนรัก: นักสู้ชีวิต เรียนมาแค่ ม.3 เพราะจน ดิ้นรนท ากินขับรถ 2 แถว ท างานใน แค้มป์ทหารอเมริกันช่วงสงครามเวียดนาม “คนตาคลีปักหลัก โคราช” ท่องคาถา “มานะ อดทน เกื้อกูล เรียบง่าย” พัฒนา สถานะเปิดร้านค้าปลีก 4 สาขา และเป็นเจ้าของธุรกิจสายการ บินโคราชกรุงเทพฯ ขวนขวายร่ าเรียนต่อคว้าปริญญา 4 ใบ โท MBA กลายเป็นนักวิชาการคนดังเมืองย่าโม “วิพากษ์วิเคราะห์เศรษฐกิจ สังคม การเมือง”… มาเฟีย อิทธิพลมืด นักการเมืองเหยเก สะดุ้งโหยง! ประยูร วงศ์ปรีชำกร อดีตผู้พิพากษาสมทบศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดสงขลา
100 ค ำนิยมคุณทวิสันต์ โลณำนุรักษ์ ผมรู้จัก คุณทวิสันต์ โลณานุรักษ์ มานานกว่า ๓๐ ปี เริ่ม ตั้งแต่ เดือนพฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๓๖ ก่อนโรงแรมรอยัลพลาซ่า ถล่ม ประมาณ ๓ เดือน ผมลาออกจากราชการมหาวิทยาลัย รามค าแหง เพื่อมาท างานกับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี (มทส.) มหาวิทยาลัยบ้านเกิดในต าแหน่งรองอธิการบดีฝ่าย วิชาการ เนื่องจาก เราอยู่ในวัยรุ่นราวคราวเดียวกันผมจึงเรียก ท่านว่าพี่ทวิสันเสมอมา ผมเป็นกรรมการสภา มทส.ชุดแรกๆ ร่วม กับผู้ใหญ่จากโคราชหลายท่าน เช่น พันเอกสมชาย หิรัญ กิจ คุณอมร วงศ์สุรวัฒน์ เป็นต้น ซึ่งท่านเหล่านี้มักจะเล่า เบื้องหลังการเรียกร้องมหาวิทยาลัยที่จังหวัดนครราชสีมา งานสังคมแรก ๆ ที่ผมได้สัมผัส คือ การได้รับเชิญเข้าร่วม ประชุมกับหอการค้าโคราช ซึ่งตอนนั้นมีส านักงานอยู่ที่ RCN นครราชสีมา ถนนมุขมนตรี มีคุณอรชัย ปุณณะนิธิ เป็น ประธานหอการค้าโคราช มีโอกาสได้พบกับกรรมการหอการค้า ขณะนั้นหลายท่าน เช่น พี่ทวิสันต์ โลณานุรักษ์ คุณสมชัย
101 ฉัตรพัฒนศิริ คุณหมอนันทิยา เทียนไพฑูย์ คุณโกศล สมจินดา เป็นต้น ในปี ๒๕๓๘ รัฐบาลไทย โดยทบวงมหาวิทยาลัย ได้ มอบหมายให้ มทส. ร่วมกับชาวโคราชจัด งานแสดงเกษตร และอุตสาหกรรมโลก WorldTech'95 จึงเกิดความร่วมมือ ระห ว่ าง มทส . กับหอก า รค้ านค ร ร าชสีม า แล ะสภ า อุตสาหกรรมจังหวัดนครราชสีมาอย่างแน่นแฟ้น งานอยู่ ๖ สัปดาห์ จากวันที่ ๔ พฤศจิกายน ๒๕๓๘ ถึงวันที่ ๑๖ ธันวาคม ๒๕๓๘ มีผู้เข้าชมงาน ทั้งชาวไทย และชาวต่างประเทศ ๘ ล้าน ๓ แสนคน แม้ผ่านไปหลายปีแล้ว แต่ผู้คนยังร าลึกถึงงาน WorldTech'95 อยู่ ต่อจากนั้น แม้ว่าส านักงานของหอการค้านครราชสีมาจะ ย้ายออกมาอยู่นอกเมืองที่ถนนสุรนารายณ์ ผมยังมีโอกาสได้ พบปะพี่ทวิสันต์อยู่เสมอๆ ผมเห็นว่า พี่ทวิสันต์เป็นนักกิจกรรม ต่อสู้เพื่อสังคมที่เป็นธรรม และเนื่องด้วยพระราชบัญญัติ มทส. พ.ศ.๒๕๓๓ ได้ตราไว้ว่า กรรมการสภามหาวิทยาลัย โดย ต าแหน่ง ได้แก่ อธิการบดีประธานสภาอุตสาหกรรมแห่ง ประเทศไทย และประธานสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย
102 ในช่วงที่ผมด ารงต าแหน่งอธิการบดีมทส (พ.ศ.๒๕๔๘ - ๒๕๖๐) มีบ่อยครั้งที่ประธานสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย ได้มอบให้ พี่ทวิสันต์ โลณานุรักษ์ เป็นผู้แทนเข้าประชุมสภา มทส. ข้อคิดความเห็นที่พี่ทวิสันต์ เสนอต่อที่ประชุมล้วนแหลม คม และมีคุณค่า เชิงสร้างสรรค์ ที่มหาวิทยาลัยราชภัฏ นครราชสีมา เราต่างก็เป็นกรรมการสภามหาวิทยาลัย ผู้ทรงคุณวุฒิ เมื่อครั้งผม รก.อธิการบดีที่ มสธ. พี่ทวิสันต์ก็กล่าวเสมอ ว่า ท่านผูกพันกับ มสธ.มาก เพราะว่าเรียนอยู่นาน ส าหรับผม เห็นว่า พี่เป็นคนมีภูมิรู้เป็นคนใฝ่รู้ใฝ่เรียน และแสวงหาความรู้ เพิ่มเติมอยู่เสมอ เป็นผู้มีภูมิปัญญาสังเกตจากข้อคิดความเห็น ต่อที่ประชุม เป็นไปในเชิงแก้ปัญหา เป็นผู้มีภูมิธรรม มีน้ าใจ คุณธรรมที่ส าคัญที่สุด คือ ความซื่อสัตย์สุจริต กล่าวคือ ผมเคย ได้รับรางวัล “บุคคลโปร่งใสแห่งปี๒๕๖๐ ของจังหวัด นครราชสีมา” ผมดีใจมาก พี่ทวิสันต์ ได้รับรางวัล “บุคคล ดีเด่น ต่อด้านทุจริต มูลนิธิต่อต้านทุจริต ๒๕๖๒” เป็นสิ่งที่ผม ขอร่วมยินดีด้วย
103 “ในโอกาสที่ทวิสันต์ โลณานุรักษ์เจริญวัยครบ ๗๔ ปี ผมขออัญเชิญสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายในสากลจักรวาล จงได้โปรดอภิบาล บันดาลดลให้พี่ทวิสันต์เจริญด้วยจตุรพิธพรชัย ตราบนิรันดรเทอญ” ด้วยความชื่นชมอย่างยิ่ง ศำสตรำจำรย์ ดร.ประสำท สืบค้ำ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
104 พี่แจ๊ค ในควำมคิดของน้อง วันแรกที่ได้เดินเข้ามาเรียนปริญญาโทคณะบริหารธุรกิจ มทร.อีสาน ภาพแรกที่ได้พบ ภายในห้องจะมีน้องๆ เพื่อนๆ ที่ตั้งใจเรียน หรือคงมาก่อนเวลาจับจองที่นั่งตั้งแต่ด้านหน้าห้อง จนถึงกลางห้องคงเหลือ 2-3 แถวสุดท้ายของห้องซึ่งยังว่าง ผมเลือกที่จะนั่งแถวสุดท้ายของห้อง ซึ่งยังไม่มีใครจับจอง เมื่อเวลาผ่านไปได้ประมาณ 15-20 นาที ก่อนที่จะเริ่มเรียน มี ผู้ชายภูมิฐานท่านหนึ่งได้เดินเข้ามานั่งหลังห้องติดกับผม ซึ่งทราบในเวลาต่อมาว่าผู้ชายท่านนั้นคือ “พี่ทวิสันต์หรือพี่ แจ๊ค” ถือเป็นหนึ่งในล้านของความน่าจะเป็นที่ได้มีโอกาสได้พบ ได้รู้จักกับพี่แจ๊ค มีโอกาสที่ได้ศึกษา ได้แลกเปลี่ยนความรู้ ได้รู้ มุมมองทัศนคติของผู้ชายที่ชื่อว่า “ทวิสันต์” และนั่นเป็น จุดเริ่มต้นของสิ่งที่ได้ก่อให้เกิดปัญญาจากหนึ่งถึงร้อยหมื่น
105 ตลอดระยะเวลาที่ได้เข้าเรียนปริญญาโท ตั้งแต่ต้นจนจบ การศึกษา แม้จะได้รับความรู้มากมายจากศาสตร์บริหาร ได้มี โอกาสพบกับท่านอาจารย์ที่มาถ่ายทอดความรู้ ได้พบกับน้องๆ เพื่อนๆ ร่วมคณะ ได้ร่วมกันท ากิจกรรมต่างๆ ซึ่งนับได้ว่าเป็น ช่วงเวลาหนึ่งที่มีความสุข แต่การที่ได้นั่งเรียนข้างๆ พี่แจ๊ค มันคือ เหตุการณ์ที่น่า ประทับใจเป็นสิ่งที่น่าจดจ า มันเป็นหนึ่งในล้านของช่วงจังหวะ และช่วงเวลาที่มาพร้อมด้วยตัวคูณแบบ ทบทวีเป็นสิ่งที่มี คุณค่าเพราะการได้มีโอกาส สนทนากับผู้ที่เป็นสุดของ นวัตกรรมด้านความคิดที่คล้ายกับถูกผลิตมานับศตวรรษ ยิ่งเมื่ออิงเข้ากับแนวคิดอย่างมีระเบียบวินัย ส่งผลให้ก่อเกิด ปัญญาใหม่ๆ ซึ่งน่าจะเรียกได้ว่า จังหวะแห่งช่วงเวลาที่ มหัศจรรย์การได้สนทนากับปราชญ์อย่างพี่แจ๊ค มิใช่แต่เพียง ได้รับแนวความคิดใหม่ๆ หากแต่เป็นพลังงานของนวัตกรรม ทางความคิดที่แผ่อยู่รอบตัว และเมื่อได้สัมผัส และเชื่อมต่อเข้า กับพลังงานนั้น จะเห็นสายสัมพันธ์ที่เชื่อมต่อกับนวัตกรรมแห่ง ปัญญา
106 วันที่ 30 พฤศจิกายน 2566 เป็นวันคล้ายวันเกิดของพี่ แจ๊ค แม้จะอายุครบปีที่ 73 ย่างเข้าปีที่ 74 แต่กาลเวลาไม่มีทาง ที่จะยับยั้งแนวโน้ม นวัตกรรมทางความคิดของพี่แจ๊คได้ พี่แจ๊ค สอนให้คนรอบข้างทุกคนอย่าทิ้งความกระหาย อย่าคลายความ สงสัยในความคิด พี่แจ๊คเป็นแรงกระตุ้นเตือนให้คนรอบข้าง ค้นหา เป็นแรงขับของนวัตกรรมแห่งปัญญา “สิ่งเหล่านั้น มันคือ ปัจจัยแห่งความส าเร็จของคนทุกยุคทุกสมัย ซึ่งพี่แจ๊คท าเช่นนี้เรื่อยมา และหวังเป็นอย่างยิ่งว่า จะยังคงเป็นเช่นนี้เรื่อยไป” ดร.ปริญ พิมพ์กลัด ผู้บริหารสินเชื่อการตลาดบริษัท CIMB ไทยออโต้ จ ากัด
107 ผมมีควำมหวังน้อยมำก ปี 2520 ผมเป็นครูที่โรงเรียนราชสีมาวิทยาลัย สอน ศิลปะ จบจากโรงเรียนเตรียมมหาวิทยาลัยศิลปกร ต่อมา เปลี่ยนชื่อเป็นโรงเรียนช่างศิลป์มีเพื่อนร่วมรุ่นชื่อ ชวน หลีกภัย ต่อมาคุณชวนแยกไปเรียนต่อที่ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ใน ปี 2551 ผมย้ายมาเป็นอาจารย์ที่ราชมงคลอีสาน สอนที่คณะศิลปกรรม กับอาจารย์ทวี รัชนีกร เป็นรุ่นพี่อายุแก่ กว่าผม 3 ปี ชีวิตการเป็นข้าราชการได้เห็นอะไรมากมาย กับคุณทวิสันต์ ผมรู้จักกันมานาน แกสนใจเรื่องความ ยุติธรรม มีบทบาทเป็นแกนน าทางสังคมหลายเรื่อง และยังเป็น ประธานหอการค้าอีกด้วย ต่อมาผมเห็นคุณทวิสันต์ มีบทบาท ด้านการศึกษา เป็นอาจารย์พิเศษตามมหาลัยต่างๆ ล่าสุดมา เป็นกรรมการสภามหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา
108 “ในวาระที่คุณทวิสันต์อายุครบ 73 ปี ผมเองก็87 ปีแล้ว อยากฝากเรื่องสุขภาพครับ เมื่อ 7 เดือนก่อน ผมเองล้ม และต้องดูแลสุขภาพตลอดมา สุขภาพมีความส าคัญมาก ผมไม่ได้ไปไหนมีแต่คนมาพบที่บ้านบ้าง รวมทั้งคุณทวิสันต์ เวลาพบกัน เรามักแลกเปลี่ยนกันเรื่องสังคมในโคราช และพูดถึงอนาคตของเมือง ซึ่งผมเองก็มีความหวังน้อยมากกับการเปลี่ยนแปลงอย่างที่คิดหวังไว้” ปรีชำ คงภักดี ข้าราชการบ านาญ
109 เพื่อนคุณพ่อผม เพื่อนแท้ไม่มีขายอยากได้ ต้องใช้ใจแลกมา อาจารย์ ทวิสันต์ เพื่อนที่ดีของคุณพ่อผม (พ่ออมร พุทธานุกรณ์) ผมรู้จักท่าน อาจารย์ทวิสันต์ ในฐานะ “อา” ผ่านผลึก ชีวิตที่ท่านมีร่วมกับคุณพ่อผม (เพ้ง พัวหยู่หมง) และก็ได้รู้จัก คุณอาด้วยตนเองยิ่งขึ้นเรื่อยๆ แม้คุณพ่อผมได้ล่วงลับจากไปแล้ว เมื่อผ่านโคราช ผมมัก ระลึกถึงคุณอา และหาโอกาสเยี่ยมคารวะ ขอความรู้สม่ าเสมอ ดีต่อชีวิต ที่เห็นอาจารย์ทวิสันต์ได้ท าไม่ใช่เพื่อตัวเอง แต่ ทรงคุณค่าส าหรับสังคมส่วนรวม เสมือนเพชรที่เลอค่าของเมือง ย่าโมในความรู้สึกของผม สิ่งที่ท่านท าเกิดจากดี ด้วยน้ าใจ งดงาม อย่างเสมอต้นเสมอปลายในชีวิต
110 “ในวาระที่คุณอา มีอายุย่าง 74 ปี ผมขออาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัย และสิ่งศักดิ์สิทธ์ที่เคารพบูชาในแผ่นดินไทย ช่วยปกป้อง คุ้มครอง ให้คุณอา สุขกาย สบายใจ สมประสงค์ในสิ่งดีที่ตั้งใจไว้ทุกประการเทอญ” หลานภูมิใจ ที่ได้รู้จักคุณอาครับ ผู้ช้วยศำสตรำจำรย์ ดร.พนธ์ พุทธำนุกรณ์ ผู้ช่วยอธิการบดีมหาวิทยาลัยเอเชียอาคเนย์
111 คุณทวิสันต์พลเมืองในระบอบประชำธิปไตย และปัญญำชนร่วมสมัย ผมรู้จักกับคุณทวิสันต์โลณำนุรักษ์มานานพอสมควร พอที่จะรู้ว่าตัวตนที่แท้จริงของคุณทวิสันต์เป็นอย่างไร สาเหตุที่ได้รู้จักกันในตอนเริ่มแรกจากการได้อ่านข้อเขียน ของคุณทวิสันต์ในคอลัมน์ตามหน้าหนังสือพิมพ์ ผมอ่านทุกครั้ง รู้สึกว่าได้ประโยชน์และได้รับมุมมองใหม่ๆ ที่น่าสนใจ และ รู้สึกชื่นชมในความรู้ความสามารถ และรู้สึกประทับใจอยู่เสมอ เมื่อคุณทวิสันต์มีกิจกรรมบางอย่างที่ขอนแก่น และเราได้เจอ กัน “กฎของแรงดึงดูด” ส าหรับคนที่มีความคิดเดียวกันก็ท า งานทันที ผมถือโอกาสไปทักทาย และท าความรู้จัก นับตั้งแต่ นั้นมาผมได้ติดต่อกับคุณทวิสันต์อยู่เสมอ บางครั้งเมื่อมีโอกาสดี ผมก็จะขอเชิญมาบรรยายในชั้นเรียนให้นักศึกษาได้ฟังบ้างที่ มหาวิทยาลัยขอนแก่น การบรรยายแต่ละครั้งไม่ท าให้ผม ผิดหวังเลย ผมเห็นว่าคุณทวิสันต์เป็นผู้บรรยายที่มีทักษะการ บรรยายที่ดีและเป็นนักพูดที่เก่ง แต่ที่มากไปกว่านั้น คือ
112 นักศึกษาได้รับความรู้และแง่คิดที่ดีมีประโยชน์ และมีแรงจูงใจ ในการใช้ชีวิตอย่างมีเหตุผล และสร้างสรรค์มากขึ้น ในช่วงหลังเรามีโอกาสร่วมกิจกรรมในทางวิชาการกัน มากขึ้น โดยเฉพาะในโครงการวิจัยเรื่อง “การศึกษาเครือข่าย ของกลุ่มอิทธิพลกับการทุจริตคอร์รัปชันอย่างเป็นระบบในภาค การศึกษา” ซึ่งเป็นผลงานที่สร้างแรงสั่นสะเทือนในวงการ ศึกษามากพอสมควร โดยเฉพาะอย่างยิ่งปัญหาเรื่องการทุจริต คอร์รัปชันนั้น ผมทายใจได้ว่าเป็นประเด็นที่ตรงกับความสนใจ ของคุณทวิสันต์เป็นอย่างมาก และคุณทวิสันต์ก็มีอุดมการณ์ และจุดยืนที่ชัดเจนมั่นคงเสมอต้นเสมอปลายในการต่อสู้กับ ปัญหาการทุจริตคอร์รัปชัน สิ่งนี้เองที่เป็นเหตุผลท าให้ผมมี ความประทับใจในตัวคุณทวิสันต์เป็นอย่างมากในประการที่สอง
113 มีบางสิ่งบางอย่างที่น่าทึ่งในตัวคุณทวิสันต์ ซึ่งไม่ใช่เป็น เรื่องปกติส าหรับสังคมไทย แต่ส าหรับในหลายประเทศของโลก ตะวันตกถือว่าเป็นเรื่องปกติมาก นั่นคือ ด้านหนึ่งคุณทวิสันต์ เติบโตมาจากภาคธุรกิจเอกชน และเคยเป็นอดีตประธาน หอการค้าฯ มาก่อน แต่ในอีกด้านหนึ่งกลับเห็นความส าคัญของ งาน “ภาคประชาสังคม” และเคยเข้าร่วมต่อสู้เพื่อสังคม ส่วนรวมในหลายครั้ง ผมจึงยืนยันว่าคุณทวิสันต์มี “ความเป็น พลเมืองที่เข้มแข็ง” (active citizenship) และมีลักษณะเป็น ปัญญาชนนักคิดนักวิพากษ์ที่เดินตามแนวทางประชาธิปไตย อย่างเอาการเอางาน นี่คือ ความประทับใจในประการที่สาม ของผม และจากบุคลิกลักษณะเช่นนี้ ท าให้ผมอดนึกถึง ปีเตอร์ เอฟ ดรักเกอร์ ไม่ได้
114 ดรักเกอร์ได้ชื่อว่า เป็นสุดยอดปรมาจารย์ทางด้านการ บริหารจัดการของโลก เขาเป็นผู้ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญ ทางด้ านก ารบริห ารจัดก า รองค์ก ารภ าคธุรกิจเอกชน นอกจากนี้เขายังเป็นที่ปรึกษาให้กับองค์การภาคธุรกิจเอกชน ทั้งขนาดใหญ่ และขนาดเล็กจ านวนมาก แต่ในอีกด้านหนึ่งเขา กลับให้ความส าคัญกับการสร้างความเข้มแข็งให้กับองค์การ ภาคไม่แสวงหาก าไร หรือองค์การภาคที่สาม หรือที่เรียกว่า “องค์การภาคประชาสังคม” นอกจากนี้ เขายังมีงานเขียนที่ โดดเด่นเปรียบเสมือนเป็นคัมภีร์ และมีพลังอย่างมากในการ ช่วยสนับให้องค์การภาคที่สามเหล่านี้สามารถด ารงอยู่ได้อย่าง เข้มแข็งอย่างไม่น่าเชื่อ เนื่องจากเขาเห็นว่าองค์การภาคที่สาม หรือภาคประชาสังคมจะช่วยท าหน้าที่ในการคานอ านาจกับ ภาครัฐ และภาคธุรกิจเอกชน ถ้าไม่มีองค์การภาคที่สามแล้ว โลกอาจเสียความสมดุลได้ เนื่องจาก ทรัพยากรของสังคม รวมทั้งผลประโยชน์ของประชาชน อาจถูกแย่งชิงไปโดย องค์การทั้งสองภาคที่ร่วมมือกันก็อาจเป็นไปได้
115 ส ำหรับผมแล้ว ผมเห็นว่าในช่วงชีวิตของคนๆ หนึ่งที่เกิด มา หากได้ปฏิบัติเยี่ยงที่คุณทวิสันต์กระท ามาตลอดชีวิต กล่าวคือ นอกจากสามารถด ารงชีวิต และเลี้ยงตัวเองอยู่ได้แล้ว ยังได้ท าประโยชน์ให้เกิดขึ้นกับสังคมส่วนรวม ด้วยการเป็น พลเมืองที่เข้มแข็งในระบอบประชาธิปไตย และยังด ารงความ เป็นปัญญาชนอยู่ในตัวเอง กล่าวคือ พร้อมที่จะวิพากษ์วิจารณ์ ถึงระบบที่ไม่ถูกต้องชอบธรรม เห็นใจคนทุกข์ยาก นี่คือ คุณธรรมในระบอบประชาธิปไตยที่พึงประสงค์ เพราะหลักการประชาธิปไตยเน้นเรื่องความเสมอภาคเท่าเทียม กันของมนุษย์ และให้ความส าคัญกับคนตัวเล็กตัวน้อยมากกว่า คนมีอ านาจ ผมยังเห็นต่อมาอีกว่า ถึงเวลาแล้วที่เราต้องช่วยกัน “ปฏิวัติค่านิยมทางสังคมเสียใหม่” จากเดิมที่เราเคยให้เกียรติ ยกย่องคนมีเงิน และมีอ านาจ แต่ไม่ได้ตั้งค าถามว่า “การที่เขา มีเงิน และมีอ านาจนั้น เขาได้มันมาโดยสุจริต หรือไม่?” มาเป็น การให้เกียรติยกย่องแก่คนที่มีความเป็นพลเมือง คนที่เสียสละ กล้าต่อสู้เพื่อประโยชน์ส่วนรวม และคุณทวิสันต์ก็มีคุณลักษณะ
116 เช่นนี้ชัดเจนตลอดมา จึงสมควรที่จะได้รับเกียรติและได้รับการ ยกย่องจากสังคมด้วย “เนื่องในโอกาสที่ใกล้จะครบรอบอายุ 74 ปี ผมขอให้คุณทวิสันต์มีความสุข มีสุขภาพร่างกาย และจิตใจที่สมบูรณ์แข็งแรง มีอายุที่ยืนยาว มีแนวความคิด และมีพลัง ในการสร้างสรรค์สิ่งที่เป็นประโยชน์แก่สังคมสืบไป” ด้วยจิตคารวะ รองศำสตรำจำรย์ ดร.พรอัมรินทร์ พรหมเกิด คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น
117 โยมทวิสันต์ อำตมำ ได้รู้จักกับโยมทวิสันต์บนเวทีแก้ปัญหาชาวบ้าน โยมทวิสันต์ มีบทบาทในฐานะวิทยากรบ้างครั้งก็เป็นผู้ร่วมเวที โยมทวิสันต์แสดงความคิดเห็นที่ตรงไปตรงมาแบบไม่ต้องแปล โดยเฉพาะประเด็นความเหลื่อมล้ า การเอารัดเอาเปรียบคนตัว เล็กๆ โยมทวิสันต์จะออกร้อนแทนเสมอ ครั้งหนึ่งที่อาตมาจ าได้แม่นย า อาตมาถามโยมทวิสันต์ว่า การแก้ปัญหาหนี้สินคนจนท าไมต้องนิมนต์อาตมามาร่วมเวที ด้วย อาตมาไปเกี่ยวตรงไหน? โยมทวิสันต์บอกอาตมาว่า “เพราะหลวงตาแชร์คือ พระของประชาชน เมื่อประชาชนมีความทุกข์ท่านต้องมาช่วย” ค าว่า “พระของประชาชน” ที่โยมทวิสันต์บอกอาตมา ค านี้ยังดังก้องอยู่ให้หูของอาตมาจนบัดนี้ และค านี้เองท าให้ อาตมาเกิดแรงบันดาลใจที่พระสงฆ์ต้องเป็นที่พึงของสังคม และ ชุมชน
118 อาตมาไม่แปลกใจเลยที่คนจะมองโยมทวิสันต์ว่าเป็น NGO คนส าคัญของภาคอีสาน แต่ส าหรับอาตมายังได้เห็น บทบาทโยมทวิสันต์ในฐานะประธานหอการค้าของจังหวัด แต่ ท าไมแนวคิดของโยมทวิสันต์ จึงมองเห็นปัญหาคนตัวเล็กๆ “ในโอกาสที่โยมทวิสันต์ จะก้าวสู่ 74 ปี อาตมาขอให้โยมทวิสันต์ มีสุขภาพที่ดี ให้มีแรงช่วยสังคมต่อไป” พระครูอมรชัยคุณ (หลวงตำแชร์) อาศรมธรรมทายาท ซับประดู่ สีคิ้ว
119
120 รำชสีมำภำคค่ ำ จำกเพื่อนรุ่นพี่คนหนึ่ง ที่เคยเรียน ในสมัย ม.ศ. 4, 5 โรงเรียนราชสีมาวิทยาลัย ภาคค่ า ห้องศิลป์-ภาษา เราเลือก เรียนฝรั่งเศสด้วยกัน ประมาณ พ.ศ. 2529 พี่คนนี้ คือ คุณทวิสันต์ โลณานุรักษ์ ให้เขียนเล่าเรื่องประวัติ ความเป็นมา ของการคบหารู้จัก ปฏิสัมพันธ์ ตั้งแต่รู้จักกันมา ตั้งแต่สมัยที่ เรียนด้วยกัน 2 ปี จนถึงปัจจุบัน เนื่องในโอกาส พี่ทวิสันต์จะมี อายุย่าง 74 ปีใน พ.ศ. 2567 นี้ ซึ่งพี่แกก็บอกกล่าวท่านอื่นๆ ที่รู้จักกัน สนิทกันให้เขียนด้วย แล้วรวบรวมเป็นเล่ม แรกเริ่มเดิมทีที่ผมเห็นพี่แกในห้องเรียน ในความเห็น ส่วนตัว พี่แกเป็นคนที่มีบุคลิกเหมือนกึ่งนักธุรกิจ และ นักวิชาการ แต่งตัวสะอาด เรียบร้อย การพูด ถาม-ตอบ แสดง ความคิดเห็นของพี่แกมีความน่าสนใจ ทั้งเนื้อหาสาระ ความรู้ ทัศนคติ รู้จริง และน่าเชื่อถือ
121 ขณะเรียน ผม และเพื่อสนิทใกล้บ้าน มักจะชอบนั่งหลัง ห้อง สมัยนี้วัยรุ่นเรียกว่า เด็กหลังห้อง อะไรประมาณนั้น อ้อ... ในห้องเรียนนี้ผมมีเพื่อสนิทที่อยู่บ้านใกล้กัน บ้านเราอยู่แถวๆ หน้าโรงพยาบาลนครราชสีมา (สวนหม่อน) เราชวนกันมาเรียน ที่นี่ด้วยกัน นั่งรถเมย์สาย 6 พร้อมกัน กลับบ้านก็พร้อมกัน ตลอด ชื่อ ทรงศักดิ์ กฤษณะ ที่ต้องกล่าวถึงคนนี้ ก็เพราะว่า มี วันหนึ่งหลังจากเรียนเสร็จ เราก็เดินกลับมาตามทางหน้าประตู ออกของโรงเรียน พอดีพี่ทวิสันต์แกขับรถผ่านเรา เพื่อนทรง ศักดิ์ก็พูดกับเราว่า “พี่คนนี้แกใส่น้ าหอม ได้กลิ่นเต็มจมูกเลย 555” ทรงศักดิ์ คงคิดว่าผู้ชายใส่น้ าหอมนี้เป็นเรื่องแปลก (ถ้าเป็นสมัยนี้อาจจะคิดไปถึงเป็นเกย์ไปโน่นเลย) ผมก็เฉยๆ นะ เพราะพี่แกแต่งตัวแบบนักธุรกิจแบบนี้ ก็ธรรมดา SUBARU สีฟ้า น้ าเงินประมาณนี้. ในระหว่างเรียน ม.ศ. 4 หนึ่งปีนั้น มีเหตุการณ์หนึ่งที่ผม อยากจะเล่า เพราะเป็นเรื่องดีๆ เกี่ยวกับตัวพี่แก มีน้ าใจต่อ เพื่อนๆ ร่วมห้องเรียนได้มีความสุขแบบเกินคาด และเชื่อว่า เพื่อนๆ ที่ร่วมไปเที่ยวครั้งนั้นจะคงจ าได้ดี เรื่องมีอยู่ว่า...
122 เพื่อนๆ ในห้องเรำชวนกันไปเที่ยวเขำใหญ่ ก็ประมาณ เกือบ 30 คนได้เราเดินทางตั้งแต่เช้า โดยรถไฟ (จ าได้ว่าบางคน คิดว่าไม่ไป อยู่ๆ ก็ไปด้วยจนเกือบรถไฟจะออกน่าจะเป็นเพื่อน ชื่อ สวัสดิ์) แล้วเราก็เดินทางไป เล่าข้ามไปนิดครับว่าพอพี่ ทวิสันต์รู้ว่าห้องเราจะเดินทางไปเที่ยวเขาใหญ่ พี่แกก็ช่วย ติดต่อห้องพักแบบเรือนนอน ห้องใหญ่ สะอาด เรียบร้อย เรียง เป็นแถวซ้ายขวา พร้อมห้องน้ าสะดวก มีห้องครัวไว้พร้อมปรุง อาหารได้ ซึ่งเมื่อพวกเราไปถึงสถานีรถไฟปากช่อง ซื้อของกิน เครื่องดื่มที่ตลาดอยู่ใกล้สถานีรถไฟ แล้วขึ้นรถสองแถวใหญ่ ของอุทยานที่มีไว้บริการรอรับเฉพาะกลุ่มห้องเราเดินทางไปยัง ที่พัก (รถนี้จ าไม่ได้นักว่าพี่ทวิสันต์จัดเตรียมไว้ให้ด้วยหรือเปล่า) ผมก็เป็นครั้งแรกที่ขึ้นมาเที่ยวเขาใหญ่ ทางขึ้นบางช่วงถนนชัน มาก ต้องคนขับช านานทางจริงๆ ถึงจะปลอดภัย
123 ข้ำงบนอุทยำนน่าจะเรียกเขาเขียว หรือเปล่าไม่แน่ใจ อากาศจะค่อนข้างหนาวเย็น พอถึงที่พักเพื่อนๆ น่าจะเหนื่อย แต่กลับมาเป็นเช่นนั้น เพราะ 1. อากาศที่หนาวเย็น 2 ที่พักที่ เตรียมไว้โดยการปะสานติดต่อ โดยพี่ทวิสันต์ดูน่าอยู่ คนดูแล ต้อนรับดี 3. บริเวณโดยรอบล้อมไปด้วยป่า ป่าแบบมีสัตว์ป่า อาศัยอยู่ด้วยจริงๆ บางคนก็กลัวๆ ผสมหนาวๆ และตื่นเต้น ประมาณเที่ยง-บ่าย เราก็เตรียมหุงหาอาหาร-เครื่องดื่มก็ ตามมา และมีเพื่อนรุ่นพี่อีกคนชื่อวิจิตร์ แกเป็นคนอัธยาศัยดี สนุก เล่นกีตาร์ได้ แกเป็น Entertainer ได้ดีหลังอาหารเย็น ความสุขแบบหนุ่มสาวก็มา คนชอบดื่ม+ดนตรีก็กลุ่มหนึ่ง คน ชอบจั่วไพ่ก็อีกกลุ่ม พอหอมปากหอมคอ และกฎของอุทยาน เขาห้ามเสียงดัง เพราะมีสัตว์ป่าอยู่บริเวณรอบๆ เราจึงสนุกกัน อยู่ภายใน จนดึกพอสมควรก็นอนพักผ่อนกันไป รุ่งเช้า ต่างคนก็ท าภารกิจตัวเอง ล้างหน้า-แปรงฟัน ส่วน อาบน้ าคงมีน้อย เพราะอากาศเย็นเหลือเกินในตอนเช้า เราจึง หนักไปทางหุงหาอาหารที่เตรียมมา หลักๆ ก็ข้าวต้มหมูไข่เค็ม อร่อย
124 ระหว่างที่เราก าลังมีความสุขกับข้าวต้มเช้า อากาศเย็น ก าลังดี น้ าค้างเปียกตามใบไม้ ขณะเดียวกันก็มีชาวบ้านเอา ข้าวโพดต้มมาขาย จังหวะนั้นเอง พี่ทวิสันต์ก็มาถึงที่พักเราด้วย โดยไม่ได้บอกล่วงหน้า มาถามไถ่ความเป็นอยู่เพื่อนๆ ร่วมชั้น ทุกคนก็ยิ้มแย้มแจ่มใสเมื่อเห็นพี่แก พี่อ านวยความสะดวก ความสุขให้พวกเรา แถมด้วยเหมาข้าวโพดต้มของชาวบ้านที่ น ามาขายให้พวกเราได้ขย้ ากันแบบไม่ต้องอายว่าปากเลอะด้วย เศษข้าวโพดต้ม เชื่อว่า ช่วงเวลานั้นเป็นโมเมนต์ที่ประทับใจต่อ พี่ทวิสันต์มาก จนไม่รู้จะกล่าวขอบคุณอย่างไร หากเป็นสมัยนี้ คงมีการขอบคุณแบบพิเศษที่เป็นไวรัลต่างๆ ตามโซเชี่ยลเป็น แน่ หลังจากการท่องเที่ยวครั้งนี้เสร็จสิ้นลง การเดินทางกลับ โดยสวัสดิภาพของทุกคน ก็สะบักสะบอมกันไปทั่ว และเกิด ควันหลงจากการเล่าต่อกันฟังในห้องเรียน ท าให้อยากจัดการ ไปเที่ยวอีกในปีหน้า ห้องข้างๆ ที่เรียนคณิต-วิทย์ก็อยากไปด้วย ผมจ าครั้งที่ 2 นี้ไม่ค่อยได้ แต่คิดว่าครั้งแรกสนุกกว่าครั้งที่ 2
125 ปัจจุบัน ผมกับพี่ทวิสันต์ก็ยังคงติดต่อคุยกัน ไลน์บ้างโทรบ้าง พอคุยกันรู้เรื่อง เพราะผมมาอยู่ภูเก็ต มีอาชีพมั่นคง ตั้งแต่ 30 กว่าปีที่แล้ว พอรู้เรื่องสังคม เศรษฐกิจ และการเมือง คุยกับพี่เขาได้อยู่ ขอพูดเรื่องการเมืองอีกนิดครับ ผมจ าได้ว่าพี่ทวิสันต์ ได้รับการเสนอชื่อให้เป็นกรรมการเลือกตั้งของจว.นครราชสีมา โดยเบื้องต้น ความเห็นของคนส่วนมากเสนอให้พี่แกได้รับเป็น กรรมการการเลือกตั้งของจว.นครราชสีมา แต่มีคนค้าน โดยเอา หลักฐานรูปภาพของพี่แก ไปนั่งฟังเรื่องการเมืองของคนเสื้อ เหลืองที่ลานย่าโม และพี่แกก็ใส่เสื้อสีเหลือง และที่น่าโมโห ส าหรับผมนะ ก็เพราะว่าคนที่ไปยื่นเรื่องคัดค้านแกเป็นเพื่อน ร่วมรุ่น รส.75 ด้วยกัน ผมรู้สึกไม่โอเคกับเรื่องนี้มาก ผมมั่นใจ ในตัวพี่แกมาก คุณสมบัติ ความสามารถ ผลงาน รางวัล คนดีมี คุณธรรมได้รับมากมาย เป็นที่ประจักษ์ต่อสังคมของจว. นครราชสีมา มาอย่างยาวนาน ใจซื่อ มือสะอาด ความสามารถ ล้นจะหาที่ไหนได้ พี่แกอาสามาช่วยส่วนรวม ให้เดินไปในทางที่ ดี เสียดายครับ ผมขอจบเรื่องราวของพี่ทวิสันต์ไว้เพียงเท่านี้
126 “ท้ายนี้ก็ขอให้พี่มีความสุขกับชีวิตในวัยชราสุขภาพแข็งแรง” ด้วยความเคารพรัก และนับถือ ภพสุกำนต์ ศิริพงศ์ภัค (ไกรวรรณ) Out Door Restaurant Phuket.
127 วินำทีสุดท้ำยของพ่อผม ครั้งแรกที่ได้รู้จัก กับอาจารย์ทวิสันต์ เพราะท่านเป็น เพื่อนกับคุณพ่อผม (นเรศ สกุลดิษฐ์) พ่อผมเป็นนักเขียนท่าน ท าหนังสือท่องเที่ยว และหนังสือพิมพ์ในโคราชหลายฉบับ อาจารย์ทวิสันต์มักจะมานั่งคุย และเล่าเรื่องราวต่างๆ ที่เกิดขึ้น ในโคราชให้พวกเราฟัง และอาจารย์ก็ยังเป็นหนึ่งในคอลัมนิสต์ ของส านักพิมพ์ด้วย ทุกๆ ครั้งที่พวกเรามีปัญหาต้องการค าปรึกษาอะไร อาจารย์ทวิสันต์จะเป็นคนแรกๆ ที่ยื่นมือเข้าช่วยตลอดเวลา จบจนกระทั่งวินาทีสุดท้ายของคุณพ่อ ท่านก็ยังเป็นเสาหลักที่ ช่วยจัดการงานศพที่วัดทุ่งสว่าง ส าหรับผม อาจารย์ทวิสันต์เป็นมากกว่าเพื่อนของพ่อ ท่านเป็นเหมือนญาติผู้ใหญ่ที่คอยดูแลครอบครัวของเราตลอด มา ในความคิดของผมหากใครให้อาจารย์ทวิสันต์เป็นคนดี อันดับ 2 ผมเชื่อว่าคงไม่มีใครกล้าที่จะมาเป็นเบอร์หนึ่ง เพราะ เรื่องราวที่ผ่านมามันพิสูจน์ให้เห็นชัดว่า อาจารย์เป็นบุคคลที่ คนรุ่นหลังควรยึดเอาเป็นเยี่ยงอย่าง
128 “ในโอกาสที่อาจารย์อายุย่างสู่ปีที่74 ผม และครอบครัว ขอให้อาจารย์มีความสุข และมีสุขภาพที่ดีตลอดไป” ด้วยความรักและเคารพตอลดไปครับ ภวดล สกุลดิษฐ์(อ๊อด) บริษัทชัญญานุชการโยธา จ ากัด
129 ครู-ที่ปรึกษำ บันทึกนี้นับเป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ผมได้เขียนให้พี่ชาย แห่งเมืองโคราช ที่ผมเคารพนับถือ และคิดถึงอยู่ตลอด แม้ว่า กว่า 30 ปีย้ายกลับมาอยู่ปักษ์ใต้ พฤษภำคม 2533 ผมเริ่มต้นชีวิต “ผู้สื่อข่าว” ในฐานะ พนักงานของหนังสือพิมพ์ผู้จัดการ และอาสาไปอยู่โคราช ซึ่ง เป็นส านักงานข่าว หรือศูนย์ข่าวภาคอีสาน หลังผ่านการอบรม ที่กรุงเทพฯ 1 เดือน และบริษัทให้นักข่าวแต่ละคนเลือกพื้นที่ ท างาน แต่ในบรรดาเพื่อนๆ ร่วมรุ่น 72 คนแย่งกันอยู่กรุงเทพฯ หรือไม่ก็ไปเชียงใหม่ หรือหาดใหญ่ ผมจึงอาสามาที่นี่ ด้วย ประสบการณ์และความรู้สึกที่ดีต่อคนภาคอีสาน จากที่เคยมา ออกค่ายนักศึกษาอาเซียนที่อ าเภอภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ 2 สัปดาห์ ขณะศึกษาชั้นปีที่ 2 ที่มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (ม.อ.)
130 ห้วงแรกที่มำท ำงำนที่โครำช ผมได้รับความเมตตาจาก พี่ๆ หลายๆ ท่านในหอการค้าจังหวัดนครราชสีมา ทั้งพี่มด (คมกฤช เสิรฐนวลแสง ที่เป็นผู้อ านวยการในเวลานั้น) รวมถึง กรรมการอย่างพี่อรชัย ปุณณะนิธิ, พี่สมชัย ฉัตรพัฒนศิริ, คุณอมร วงศ์สุรวัฒน์ ประธานหอการค้าฯ แต่ละท่านมีเมตตา กับผมมาก รวมถึงเพื่อนนักข่าว และผู้สื่อข่าวอาวุโสแห่งเมือง ย่าโมอย่างพี่สุนทร จันทร์รังสีแห่งหนังสือพิมพ์โคราชรายวัน ตลอดจน ท่านผู้ว่าฯ ด ารง รัตนพานิช ด้วยเหตุผลที่ส าคัญส่วน หนึ่ง คือ ผมเป็นลูกน้องของ “พี่ถั่ว” ไพโรจน์ จันนิมิ ส ำหรับผม พี่ทวิสันต์ ที่เป็น “พี่” ที่คอยแนะน าผมใน การใช้ชีวิตที่โคราชที่มีความคิด และอุดมการณ์ทางสังคม คล้ายๆ กัน ซึ่งในเหตุการณ์ “พฤษภาทมิฬ” เราร่วมขับเคลื่อน กันอย่างใกล้ชิด ผมร่างแถลงการณ์ส่งไปให้พี่ทวิสันต์ช่วย เผยแพร่ โดยส่งแฟกซ์ไปตามองค์กรต่างๆ มีการแลกเปลี่ยน ติดตามการขับเคลื่อนกันอย่างต่อเนื่อง
131 พี่ทวิสันต์“ที่ปรึกษา” และที่คอยให้ค าแนะน าในการ ท างานข่าว และให้ค าแนะน าต่างๆ อย่างต่อเนื่อง ทั้งด้านข้อมูล ข่าว และคอนเนคชั่นต่างๆ เป็น “ครู” ที่คอยสั่งสอน และ ชี้แนะแนวทาง วิธีการท างาน ซึ่งมีส่วนส าคัญต่องานของผมใน ฐานะคนมาใหม่ ทั้งการท างาน และการรู้จักพื้นที่ สังคม และ วัฒนธรรมโคราช พี่ทวิสันต์เป็น “กูรู” แห่งเมืองโคราช ที่มีจิตอาสา และ อุดมการณ์อันแรงกล้าเพื่อท้องถิ่น และประเทศชาติ อีกทั้ง ยัง มองการณ์ไกล อธิบายให้เห็นภาพทางด้านเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง ตั้งแต่ระดับท้องถิ่น จนประเทศ และเชื่อมโยงถึง ต่ างป ระเทศ สม ราค าอดีตป ระ ธานหอก ารค้ าจังหวัด นครราชสีมา และเลขาธิการหอการค้าภาคอีสาน ผมออกจำกโครำชมำอยู่กรุงเทพฯ และมาอยู่หาดใหญ่ ถึงวันนี้ ผมยังติดตามข่าวสารของคนโคราช รวมถึงความ เคลื่อนไหวของพี่ทวิสันต์อยู่เรื่อยๆ ด้วยความรัก และผูกพัน
132 ผมรัก และผูกพัน กับพี่ทวิสันต์ และหลายต่อหลายท่าน ที่ไม่ได้เอ่ยนามได้หมด ณ ที่นี้ความผูกพัน กับเมืองย่าโม ที่ผม เคยตั้งใจว่าจะปักหลักจะใช้ชีวิตที่นี่ โดยจองซื้อบ้านแถวจอหอ ซึ่งก่อสร้างไปแล้วกว่า 50% ก่อนที่ผมจะต้องตัดสินใจย้ายมา ท างานที่กรุงเทพฯ ปลายปี 2536 “ขอบุญกุศล และคุณงามความดีทั้งปวง จงช่วยให้พี่ทวิสันต์ มีสุขภาพกายที่ดี และมีความสุขทุกลมหายใจ” ด้วยจิตคารวะ ภูวสิษฏ์ สุขใส (สำน) หนังสือพิมพ์ ภาคใต้โฟกัส
133 คุณทวิสันต์ที่คนโครำชรู้จักดี คุณทวิสันต์ โลณำนุรักษ์ ปัจจุบันเป็นกรรมก าร ผู้ทรงคุณวุฒิของสภามหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา คุณทวิสันต์เป็นชาวนครสวรรค์ผมรู้จักกับคุณทวิสันต์ตั้งแต่ผม มารับราชการใหม่ๆ ในต าแหน่งนายแพทย์สูติ-นารีเวชที่รพ. นคร ราชสีม า (ในขณะนั้น) ปัจจุบัน คือ รพ.มห า ราช นครราชสีมา โดยผมสมัครเข้าเรียนหลักสูตร การพูดในที่ สาธารณะของอาจารย์ ทินวัฒน์ มฤคพิทักษ์เราสนิทสนมกัน ได้ท ากิจกรรมร่วมกัน และแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และได้พบ กลุ่มเพื่อนๆ ของคุณทวิสันต์ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นนักธุรกิจในโคราช และเพื่อนบางคนน าภรรยามาเป็นคนไข้ของผม และได้รับความ ไว้วางใจให้เป็นหมอผู้ที่ท าคลอดให้ลูกชายคนแรกของคุณทวิ สันต์ เราทั้งสองคนมีความสนิทสนมเข้าใจซึ่งกัน และกัน เคย ร่วมท ากิจกรรมของท้องถิ่นร่วมกัน แม้ว่า คุณทวิสันต์เป็นนายก เจซี โคราช ผมท าทางด้านสาธารสุข ก็ให้ความช่วยเหลือกัน และกัน
134 คุณทวิสันต์เป็นประธานหอการค้าโคราชเป็นคนที่ชอบ ช่วยเหลือคน นักพัฒนา ซื่อสัตย์ พูดจามีเหตุผล น่าเชื่อถือ มีแนวคิดพัฒนาทางการเมือง และทางเศรษฐกิจ เป็น นักวิชาการ มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดีรู้จักคนมาก เช่น ทาง สาธารณสุข คุณหมอวิชัย โชควิวัฒน์ เภสัชกร ดร.ประดับ คชรัตน์เป็นต้น ในระยะหลังผมเกษียณราชการก็พบปะกันในงานสังคม บ่อยครั้ง เช่น งานพระราชทานเพลิงศพ อดีตอธิการบดีของ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา และเรามีการสื่อสาร แลกเปลี่ยนความรู้ ในด้านต่างๆ ตลอดมา
135 ในวัย 74 ปี ของคุณทวิสันต์นี้ ผมมีความเชื่อมั่นว่า คุณ ทวิสันต์เป็นผู้น าครอบครัวที่ดี ดูแลลูกหลานให้ได้แบบอย่างที่ดี เป็นกรรมการการศึกษาต่อไป “สุดท้ายนี้ขอดวงวิญญาณของท่านท้าวสุรนารี (ย่าโม) จงดลบันดาลให้คุณทวิสันต์ ประสบความส าเร็จ และมีสุขภาพที่แข็งแรง ต่อไป” รักและคิดถึงเสมอ นำยแพทย์ มงคล ผำนิดำนันท์ ข้าราชการบ านาญ
136 คุณอำทวิสันต์ ผมเห็นคุณอำตั้งแต่ผมเป็นเด็กประถม คุณอาเป็นคนที่ ให้ความเคารพคุณพ่อตลอดเวลา ความนอบน้อม ความเห็นที่ จริงใจ แนะน า สอดใส่ข้อมูลความเห็นที่น่าทึ่งมาก ความสุภาพ เรียบร้อยที่ผมอยากจะต้องเอามาเป็นแบบอย่าง คุณพ่อผมเล่าให้ฟังเสมอว่า ต้องดูคุณอาทวิสันต์เป็น ตัวอย่างในเรื่องความมานะ ขยันเรียนรู้ ภาษาอังกฤษ การวาง ตนในสังคม ช่วยเหลือคนอื่นๆ สมัยผมเริ่มเข้าไปเรียนโรงเรียนสวนกุหลาบ ผมก็ต้อง เดินทางไปกลับโคราช - กรุงเทพ เสมอๆ เพราะเป็นเด็กน้อย คิดถึงบ้าน คุณพ่อก็บอกว่าให้หาอาทวิสันต์ช่วยจัดการตั๋ว เครื่องบิน พาไปขึ้นรถตู้ไปสนามบิน กองบิน ๑ จ าได้ว่า คุณพ่อเดินไปประชุม สมาคม JC โลกที่เมือง โอซาก้า ประเทศญี่ปุ่น เมื่อปี ค.ศ.1980 กับคณะ และท่านได้ กล่าวถึงคุณอาว่า มีความคล่องแคล่ว แก้ไขปัญหาได้เป็นอย่างดี
137 ตอนคุณอาเป็นประธานหอการค้า คุณพ่อได้พาผมไปหา ที่ตึกท าการ ผมได้แอบดูคุณอาห่างๆ ซึ่งคุณอาดูน่าภูมิฐาน พูดจาฉะฉาน ในที่ประชุม สมกับเป็นผู้น า พอผมย้ายไปอยู่ที่ประเทศสหรัฐอเมริกา หลังเรียนจบ ปริญญาตรี ก็ได้มีโอกาสแวะเวียน ไปเจอคุณอาบ้าง ไม่กี่ครั้ง สี่สิบเอ็ดปีผ่านไป ปีนี้ ค.ศ. 2023 ผมจ าเป็นต้องเดินทาง เร่งด่วนกลับเมืองไทย เพื่อมาร่วมงานศพของคุณพ่อ ผมเห็น คุณอามาช่วยงานอย่างแข็งขัน ก่อน-หลัง-ตลอดงาน แล้วยัง แวะเวียนมาเยี่ยมให้ก าลังใจคุณแม่ ผมขอกราบขอบพระคุณ อย่างสูงมานะที่นี้อีกครั้งด้วยครับ “มนตรี ลูกเฮียจง ร้านอาหาร สวนมะยม” มนตรี เจริญวิวัฒนพงษ์ Texas, USA
138 คุณทวิสันต์เป็นผู้มีจิตสำธำรณะ คุณทวิสันต์เป็นบุคคลที่น่ำเคำรพ มีวิสัยทัศน์ เป็นบุคคล ในต านานคนหนึ่งของเมืองโคราช คุณทวิสันต์เป็นคนคิดบวก มีจิตสาธารณะต่อสังคมส่วนรวมมีความเป็นผู้น าสูง เป็นคนที่ เกลียด และต่อต้านการทุจริต สมัยที่เป็นประธำนหอกำรค้ำ เคยช่วยนักธุรกิจใหญ่คน หนึ่งของอ าเภอปากช่องในวิกฤตต้มย ากุ้ง ถือเป็นปัญหาใหญ่ ทางเศรษฐกิจที่ผมจ าได้ คุณทวิสันต์มีความสามารถในการ เจรจา มีทักษะในการสอน มีการแสดงทัศนะ และความคิดเห็น ต่อสาธารณะอย่างมีเหตุมีผล เป็นที่ยอมรับ เป็นบุคคลที่น่ายก ย่อง ใฝ่หาความรู้อยู่ตลอดเวลา มีความสามารถ และมี ศักยภาพ สถาบันการศึกษาต่างๆ ให้การยอมรับคุณทวิสันต์ ถือเป็นทรัพยากรบุคคลที่มีคุณค่าของประเทศชาติ
139 “ขอให้คุณทวิสันต์ในวาระครบ 73 ปี ย่างสู่ 74 ปี ขอให้มีความสุขความเจริญตลอดไป” นำยแพทย์มนตรี ตรีรัตนรังสี คลินิกนายแพทย์มนตรี
140 ทวิสันต์นักคิด นักวิชำกำร ผมรู้จักคุณทวิสันต์เมื่อประมำณปี 2514 ในฐานะลูกค้า ร้านโคราชไอซ์ คุณทวิสันต์เป็นคนหนุ่ม ท าธุรกิจประสบ ความส าเร็จ จนบรรดานักธุรกิจในโคราชยอมรับ ป ระสบก า รณ์ท าให้คุณทวิสันต์หันม าเป็นนักคิด นักวิชาการ ด้านเศรษฐกิจ สังคม การเมือง เป็นอาจารย์ เป็น ผู้ท าหลักสูตรให้มหาวิทยาลัย เขียนบทความ เป็นผู้อภิปราย ให้แก่สถาบันต่างๆ “ในโอกาสที่คุณทวิสันต์จะมีอายุ 73 ปีในวันที่ 30 พฤศจิกายน 2566 นี้ ผมขออวยพรให้ท่านจงมีสุขภาพแข็งแรง อายุมั่นขวัญยืน เป็น มันสมองด้านวิชาการให้กับบ้านเมืองตลอดไป” ดร.เมตต์ เมตต์กำรุณ์จิต คณบดีคณะศิลปศาสตร์ วิทยาลัยเทคโนโลยีพนมวันท์
141 “เฮียฮ้อ” เฮียเป็นเพื่อนพี่ชำยหนูตั้งแต่สมัยอยู่ชั้นประถมถึงมัธยม ที่โรงเรียนจงซันเซียะเซี่ยว หนูเรียนชั้นประถม อาจไม่สนิท คุ้นเคยมาก เพราะวัยที่ต่างกัน และสถานการณ์ที่ห่างกัน แต่ พี่ชายหนูเขานิยมชื่นชมชอบเฮียฮ้อมากๆ ตอนหนูย้ายบ้านใหม่ เฮียให้เกียรติมางานท าบุญบ้าน เป็นแขกคนเดียวที่แสนอบอุ่น และประดุจเป็นญาติผู้ใหญ่ เฮียเป็นผู้มีบทบาท ขับเคลื่อนสังคมในโคราชมากมาย ทั้งทาง วิชาการทั้งทางธุรกิจ ชื่อเสียงเฮียกระฉ่อนกว้างไกลในโคราช แต่เฮียก็ให้เกียรติน้องคนนี้อย่างเสมอต้นเสมอปลาย ทั้งมาเป็น เกียรติงานอาม่าคูสี ทั้งที่ช่วงสถานการณ์โควิดดุมากๆ หนูขอ กราบขอบพระคุณในความรักความเมตตาเอ็นดูหนูและ ครอบครัว
142 “ยอดเขาแหลมสูงย่อมตระการตา ยิ่งสูงยิ่งหนาว ชีวิตเฮียไม่เสียชาติเกิดแล้วค่ะ (หัวเราะ) (หัวเราะ) คนที่มามือเปล่า แต่หัวใจแกร่ง สองมือ สองเท้าพร้อมปัญญามีพลังบวก ก้าวไปไม่หวั่นแม้ล้มก็ลุกขึ้นสู้ ลุกแล้วหาได้หวั่นเกรงความเจ็บปวด พลังใจเต็มเปี่ยม น าพาชีวิตก้าวสู่เส้นทาง ที่วาดหวังไว้จนมาถึงวันนี้ "ทวิสันต์ โลณานุรักษ์" ใครเล่าจะไม่รู้จัก” หนูซาบซึ้งใจ ที่คนตาคลีมาเอาดีที่โคราชได้อย่าง ตระหง่านตา ตระหง่านใจ ขอคุณพระศรีรัตนตรัยจงอ านวยพร ให้เฮียมีสุข มีสุขภาพแข็งแรงทั้งกาย และใจในวัย 74 ปีให้มี ความโชคดีมีชัย เดินทางไปไหนปลอดภัยทุกที่ สังคมดีงาม เพราะคนดีไม่ยอมแพ้ รัก และเคารพนับถือ รัตนำ สมบัติไพรวัน (จู) ข้าราชการบ านาญ