Dewan Bahasa dan Pustaka Kuala Lumpur 2021 Ismail bin Mohamad Hanafiah Ahmad Fuad bin Abdul Salim ILUSTRATOR PEREKA BENTUK Muhammad Izzuan bin Idris EDITOR PENULIS Muhammad Faiz bin Mohamad Ali Muhammad Izzuan bin Idris KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH PENDIDIKAN KHAS (SEMAKAN 2017) MASALAH PEMBELAJARAN
No. Siri Buku: 0065 KK 004-221-0102011-49-3290-20101 ISBN 978-983-49-3290-9 Cetakan Pertama 2021 © Kementerian Pendidikan Malaysia 2021 Hak Cipta Terpelihara. Mana-mana bahan dalam buku ini tidak dibenarkan diterbitkan semula, disimpan dalam cara yang boleh dipergunakan lagi, ataupun dipindahkan dalam sebarang bentuk atau cara, baik dengan cara bahan elektronik, mekanik, penggambaran semula mahupun dengan cara perakaman tanpa kebenaran terlebih dahulu daripada Ketua Pengarah Pendidikan Malaysia, Kementerian Pendidikan Malaysia. Perundingan tertakluk kepada perkiraan royalti atau honorarium. Diterbitkan untuk Kementerian Pendidikan Malaysia oleh: Dewan Bahasa dan Pustaka, Jalan Dewan Bahasa, 50460 Kuala Lumpur. No. Telefon: 03-21479000 (8 talian) No. Faksimile: 03-21479643 Laman Web: http://www.dbp.gov.my Reka Letak dan Atur Huruf: Reka Cetak Sdn. Bhd. Muka Taip Teks: Azim Saiz Muka Taip Teks: 16 poin Dicetak oleh: YBA Print Sdn. Bhd., No. 28, Jalan 12/152, Taman Perindustrian OUG, Batu 6½, Jalan Puchong, Kuala Lumpur. Penerbitan pakej buku teks ini melibatkan kerjasama banyak pihak. Sekalung penghargaan dan terima kasih ditujukan kepada semua pihak berikut: • Jawatankuasa Peningkatan Mutu, Dewan Bahasa dan Pustaka. • Panel Pembaca Luar, Dewan Bahasa dan Pustaka. • Pembaca Pruf, Dewan Bahasa dan Pustaka. • Jawatankuasa Penyemakan Pruf Muka Surat, Bahagian Sumber dan Teknologi Pendidikan, Kementerian Pendidikan Malaysia. • Jawatankuasa Penyemakan Naskhah Sedia Kamera, Bahagian Sumber dan Teknologi Pendidikan, Kementerian Pendidikan Malaysia. • Bahagian Pembangunan Kurikulum, Kementerian Pendidikan Malaysia. • Semua pihak yang terlibat secara langsung atau tidak langsung dalam usaha menjayakan penerbitan buku teks ini. PENGHARGAAN
Pendahuluan v Peranan Ikon vi UNIT 1: PENGGUNAAN TEKNOLOGI 1 UNIT 2: MAKLUMAT DAN KOMUNIKASI DALAM TALIAN 13 Kenali Teknologi 2 Fungsi Teknologi Peranti 4 Bijak TMK 5 Pentingnya Teknologi 6 Keselamatan Menggunakan Peranti 8 Seronoknya Menggunakan Peranti 10 Zon Aktiviti: Mari Kitar Semula 11 Bijak TMK 12 Apakah Itu Komuniti Maya? 14 Kategori Komuniti Maya 15 Kenali Komuniti Maya 16 Zon Aktiviti: Utara Selatan 18 Membuat Tugasan dalam Google Classroom 19 Tubuhku Sihat 21 Berkongsi Maklumat 23 Zon Aktiviti: Bentang dan Nilai 24 Bijak TMK 25 KANDUNGAN iii
UNIT 3: MULTIMEDIA 27 UNIT 4: PENGGUNAAN DATA 43 UNIT 5: PENGATURCARAAN 59 DAFTAR ISTILAH 73 CONTOH JAWAPAN BIJAK TMK 74 Kenali Perisian Penyuntingan Grafik 28 Kenali Perisian Penyuntingan Audio 29 Fungsi Saya 30 Cantiknya Poster 32 Halwa Telinga 34 Membangunkan Laman Blog 37 Zon Aktiviti: Negaraku Amanahku 40 Bijak TMK 41 Kenali Microsoft Excel 44 Jenis Data Asas 46 Zon Aktiviti: Bijak Urus Wang 47 Kegunaan Microsoft Excel 48 Mari Berniaga 49 Membina Carta Palang 54 Zon Aktiviti: Lihat, Fikir dan Bincang 57 Bijak TMK 58 Kenali Scratch 60 Zon Aktiviti: Mencari Harta Karun 61 Fitur dalam Scratch 62 Bijak TMK 65 Scratch Dalam Talian dan Luar Talian 66 Membangunkan Permainan 67 Zon Aktiviti: Projek Permainan Scratch 71 Bijak TMK 72 iv
PENDAHULUAN Buku teks Pendidikan Teknologi Maklumat dan Komunikasi (Masalah Pembelajaran) Tahun 6 ditulis berdasarkan Kurikulum Standard Sekolah Rendah Pendidikan Khas (Semakan 2017) bagi judul Pendidikan Teknologi Maklumat dan Komunikasi Tahun 6. Kandungannya terdiri daripada lima tajuk utama, iaitu Penggunaan Teknologi, Maklumat dan Komunikasi dalam Talian, Multimedia, Penggunaan Data dan Pengaturcaraan. Bahan sokongan berbentuk CDR-Interaktif (CDRI) juga disediakan untuk membantu proses pengajaran dan pembelajaran. Penulisan buku ini distrukturkan sedemikian rupa untuk membolehkan penggabungjalinan ilmu yang lebih mantap dalam kalangan murid, bersifat boleh berdiri sendiri serta dapat menjadi panduan kepada guru dalam melaksanakan pengajaran dan pembelajaran. Setiap unit dalam buku ini dimulakan dengan halaman rangsangan sebagai set induksi diikuti dengan isi pembelajaran, aktiviti dan Bijak TMK. Daftar istilah dan jawapan bagi Bijak TMK disediakan pada bahagian akhir buku ini. Isi pembelajaran dan latihan yang disediakan mengutamakan kemahiran yang perlu dikuasai oleh murid berdasarkan Standard Kandungan dan Standard Pembelajaran. Latihan yang disediakan bertindak sebagai pengukuhan kepada setiap isi pembelajaran. Aktiviti yang disertakan pula dapat menerapkan elemen merentas kurikulum dan nilai murni. Terdapat juga aktiviti yang perlu dilaksanakan dalam kumpulan untuk menggalakkan pembelajaran kolaboratif. Buku ini menekankan elemen didik hibur melalui pendekatan penceritaan yang menggunakan tiga watak murid, iaitu Fateh, Dayang dan Jia Hui serta dibimbing oleh Cikgu Aliza. Dalam buku teks ini, murid akan didedahkan dengan Google Classroom (medium komunikasi pembelajaran), Canva (perisian penyuntingan grafik), Audacity (perisian penyuntingan audio), Google Sites (perisian pembangunan blog), Microsoft Excel 2016 (perisian hamparan elektronik) dan Scratch (perisian pengaturcaraan). Walau bagaimanapun, guru dan murid boleh menggunakan perisian lain yang mempunyai fitur dan fungsi yang serupa. Elemen kemahiran Pembelajaran Abad Ke-21 (PAK-21) dimasukkan secara langsung dan tidak langsung dalam buku teks ini. Kemahiran berfikir murid diperluas melalui pendekatan pemerolehan maklumat, sumbang saran, soalan atau aktiviti beraras tinggi, peta pemikiran dan persembahan yang pelbagai. Akhir kata, penulis berharap murid akan memperoleh ilmu dan menguasai kemahiran teknologi maklumat dan komunikasi, seterusnya mencetuskan minda yang kreatif, kritis serta mengamalkan etika dan nilai murni. Panel Penulis v
Ikon dalam buku ini digunakan bagi menarik perhatian dan minat murid dalam pembelajaran Teknologi Maklumat dan Komunikasi. Peranan setiap ikon diterangkan seperti yang berikut: Permulaan unit. PERANAN IKON Nota untuk panduan guru. NOTA GURU UNIT 1 UNIT PENGGUNAAN TEKNOLOGI 1 Nombor rujukan standard pembelajaran seperti yang terkandung dalam Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran. Fakta dalam buku teks yang memenuhi Standard Pembelajaran. Kod QR yang mengandungi latihan dan bahan multimedia. Pautan pada kandungan dalam CDRI yang menyokong pembelajaran dalam buku teks. • Galeri Multimedia • Aktiviti Interaktif Maklumat tambahan berkaitan dengan kandungan yang dapat menambah pengetahuan murid. INFO ZON AKTIVITI BIJAK TMK JOM PRAKTIS Soalan atau aktiviti yang melibatkan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT). Aktiviti rekreasi seperti permainan dan aktiviti latih amal dengan elemen didik hibur. Latihan formatif yang terdapat pada akhir unit atau akhir subunit untuk menilai kefahaman murid. Langkah kerja penggunaan perisian aplikasi dalam bentuk peta alir atau penomboran. KBAT vi 1.1.4
UNIT 1 UNIT PENGGUNAAN TEKNOLOGI 1 Susahnya hendak menaip satu demi satu huruf. Begitu mudah untuk menaip mesej dengan kekunci sentuh ini. Jumlahnya ialah RM75.70. Jumlahnya ialah RM75.70. Bincangkan perkembangan penggunaan teknologi berdasarkan situasi di atas. Fateh, tolong tutupkan suis kipas. Fateh, tolong tutupkan suis kipas. Baik, mak. Baik, mak. 1
INFO Antara teknologi yang digunakan dalam peranti termasuklah Internet benda, aplikasi pintar dan kecerdasan buatan. Kenali Teknologi Dayang, Jia Hui dan Fateh berada di perpustakaan awam. Terdapat pelbagai peranti yang digunakan di perpustakaan. Mari kita lihat teknologi peranti yang digunakan. Realiti maya Komunikasi medan dekat iOS dan Android • Galeri Multimedia • Aktiviti Interaktif 2
KBAT Terangkan kesan teknologi terkini kepada kehidupan manusia. Arduino Realiti terimbuh Bluetooth 3 NOTA GURU • Bincang dengan murid contoh-contoh teknologi peranti yang digunakan oleh murid dalam kehidupan harian. 1.1.1
Fungsi Teknologi Peranti Setiap peranti mempunyai fungsi teknologi yang tersendiri. Apakah fungsinya? Memaparkan kesan visual janaan komputer. Menghubungkan dua peranti tanpa wayar. Melaksanakan pembayaran tanpa tunai. Mengadakan sidang video. Antara fungsi teknologi peranti termasuklah seperti yang berikut: 4 NOTA GURU • Gunakan frasa yang sesuai untuk menjelaskan fungsi teknologi mengikut tahap murid. 1.1.2
BIJAK TMK 1. Lengkapkan ayat di bawah berdasarkan pilihan jawapan. (a) (b) (c) sidang video Android kesan visual Arduino pembayaran Bluetooth 2. Isi tempat kosong dengan teknologi peranti yang betul. Kemudian, cari jawapan tersebut. I O O N N O L E J F U B F F I E N A C O T E A R D U I N O C N P V G M S J D B S M I X Z J Z O R I Y C B L U E T O O T H F F Z S S Z V I D Y O V N J O F E D M Z E H M Z P M R A O P N Q J D T Y U V E P (a) Ibu Dayang melaksanakan _______ tanpa tunai ketika membeli barang. (b) Cikgu Aliza mengadakan _______ untuk berkomunikasi dengan murid-muridnya. (c) Teknologi realiti terimbuh membolehkan _______ janaan komputer dipaparkan pada peranti. 5
Pentingnya Teknologi Antara kepentingan teknologi dalam kehidupan harian termasuklah seperti yang berikut: INFO Sidang video membolehkan dua individu atau lebih berkomunikasi dengan menggunakan alat komunikasi walaupun berada di tempat yang berbeza. Menjimatkan masa. Membantu murid mengikuti pembelajaran secara maya. Nenek apa khabar? Nenek sihat, Dayang. Penggunaan teknologi banyak membantu kita dalam kehidupan harian. Setiap teknologi mempunyai kepentingannya yang tersendiri. 6
Merasai pengalaman yang sukar dilakukan di dunia sebenar. Menghantar tugasan dengan mudah dan cepat. Membolehkan gambaran sebenar dilihat. Menjadikan transaksi pembayaran mudah dan selamat. KBAT Pada pendapat kamu, bagaimanakah kaedah pembayaran tanpa tunai yang akan berlaku pada masa hadapan? 7 NOTA GURU • Bincang dengan murid kepentingan teknologi dalam kehidupan harian yang lain. • Bincang dengan murid maksud transaksi yang mudah dan selamat. 1.1.3
Keselamatan Menggunakan Peranti Dayang, Jia Hui dan Fateh melihat peranti yang terdapat di perpustakaan. Antara aspek keselamatan semasa menggunakan peranti termasuklah seperti yang berikut: Sentiasa mengemas kini sistem pengoperasian dan aplikasi yang terdapat di dalam peranti. Gunakan teknologi biometrik seperti imbasan cap jari untuk kata laluan peranti. Wah, banyaknya peranti di perpustakaan ini, cikgu! Ya, Dayang. Namun begitu, kamu perlu mematuhi aspek keselamatan semasa menggunakan peranti untuk melindungi diri kamu daripada ancaman siber. Aktiviti Interaktif 8 NOTA GURU • Terangkan kepada murid aspek keselamatan menggunakan peranti yang lain daripada ancaman siber. 1.1.4
Berwaspada ketika menggunakan Wi-fi awam. Berhati-hati dengan e-mel spam dan aktiviti memancing data. Elakkan menyimpan maklumat sulit peribadi di dalam peranti. Gunakan kata laluan yang sukar dicerobohi. INFO Aktiviti memancing data bertujuan untuk mendapatkan maklumat sulit peribadi dalam talian dengan menyamar sebagai entiti sah. KBAT Jelaskan sebab kita perlu berwaspada ketika menggunakan Wi-fi awam. 9 NOTA GURU • Bincang dengan murid kesan tidak menggunakan peranti mengikut peraturan dan keselamatan. • Bincang dengan murid tentang keselamatan kata laluan.
JOM PRAKTIS Berkongsi Maklumat di Google Classroom Tahukah kamu, terdapat pelbagai aplikasi yang boleh kita gunakan melalui peranti? Contohnya, Google Meet dan Google Classroom. Dayang, Fateh dan Jia Hui sedang mengikuti pembelajaran secara dalam talian di rumah masing-masing. Seronoknya Menggunakan Peranti • Galeri Multimedia • Aktiviti Interaktif Lancarkan aplikasi pelayar web. Taip http://portal.moe-dl.edu.my/ pada bar alamat pelayar web. Taip e-mel dan kata laluan. Klik kelas yang hendak disertai. Klik . Klik . Klik . Klik . Klik . Tulis maklumat yang ingin dikongsi pada ruang Announce. 10 NOTA GURU • Bincang dengan murid kegunaan peranti terkini yang lain. • Bimbing murid melaksanakan aktiviti lain dalam portal DELIMa.
ZON AKTIVITI Mari Kitar Semula Kamu dikehendaki menghasilkan sebuah video berkaitan dengan aktiviti kitar semula. Muat naik video tersebut ke saluran YouTube kamu. 11 NOTA GURU • Ingatkan murid cara memuat naik video ke YouTube seperti yang telah dipelajari pada Tahun 5. 1.1.5
BIJAK TMK 1. Tandakan ( ✔ ) pada aspek keselamatan menggunakan peranti yang betul dan ( ✘ ) pada aspek keselamatan menggunakan peranti yang salah. 2. Suaikan kepentingan peranti yang betul. (a) Elakkan menyimpan maklumat sulit peribadi di dalam peranti. (b) Gunakan kata laluan yang mudah. (c) Berwaspada ketika menggunakan Wi-fi awam. (d) Gunakan teknologi biometrik atau kata kunci keselamatan. (e) Jangan mengemas kini sistem pengoperasian peranti. (f) Berhati-hati dengan e-mel spam dan aktiviti memancing data. Membolehkan gambaran sebenar dilihat. Memudahkan transaksi pembayaran. Membantu murid mengikuti pembelajaran secara maya. 12
UNIT 1 UNIT MAKLUMAT DAN 2 KOMUNIKASI DALAM TALIAN Ya, mereka suka melihat video tarian saya. Jika ada masa lapang, saya akan merakam video tarian saya dan berkongsi video tersebut dengan rakan-rakan dalam Instagram. Wah, ramainya pengikut kamu! Apakah yang kamu tahu tentang komuniti maya? 13
Apakah Itu Komuniti Maya? Fateh dan bapanya sedang menonton majlis pelancaran kereta nasional terbaharu yang diadakan secara langsung dalam talian. Komuniti maya ialah sekumpulan orang yang berkongsi minat, perasaan, idea atau matlamat yang sama melalui Internet. Ayah, mengapakah pengacara itu menyuruh kita mengklik butang langgan? Apabila kita mengklik butang langgan, kita akan menjadi ahli komuniti maya saluran tersebut. Kita juga akan dimaklumkan sekiranya terdapat video baharu yang dimuat naik. Komuniti maya? Apakah itu komuniti maya, ayah? 14 NOTA GURU • Bimbing murid menyatakan kepentingan komuniti maya. 2.1.2
Kategori Komuniti Maya Kategori Komuniti Maya Google Classroom Quora Scratch WhatsApp Facebook Messenger Instagram Telegram YouTube Woogles.io Lichess Minecraft Pendidikan Permainan dalam Talian Media Sosial KBAT Bagaimanakah komuniti maya dapat membantu kamu dalam pembelajaran? Perhatikan contoh kategori komuniti maya berikut. Pemesejan Segera Aktiviti Interaktif 15 NOTA GURU • Bincang dengan murid kategori komuniti maya yang lain. 2.1.1
Kenali Komuniti Maya Mari kenal pasti jenis medium komunikasi yang kita gunakan dalam komuniti maya. Dapat berkomunikasi dengan rakan semasa bermain permainan secara dalam talian. Dapat berkongsi minat dan menyebarkan maklumat kepada orang ramai. 16
Dapat mengikuti pengajaran dan pembelajaran secara dalam talian. Dapat berkomunikasi dan berkongsi gambar, audio dan video dengan ahli kumpulan atau individu secara dalam talian. 17 NOTA GURU • Perkenalkan kepada murid contoh antara muka setiap medium komunikasi dalam komuniti maya. 2.1.1
ZON AKTIVITI Utara Selatan Cara Permainan: 1. Kawasan permainan dibahagikan kepada tiga bahagian, iaitu “Kutub Utara”, “Kutub Selatan” dan “Khatulistiwa”. 2. Murid berkumpul di bahagian Khatulistiwa. 3. Guru mengemukakan soalan atau pernyataan. 4. Murid akan bergerak ke bahagian yang ditetapkan mengikut jawapan atau pendapat mereka seperti yang berikut: (a) Betul atau Setuju: bergerak ke Kutub Utara. (b) Salah atau Tidak Setuju: bergerak ke Kutub Selatan. 5. Murid yang bergerak ke kutub yang salah akan terkeluar daripada permainan ini. 6. Ulangi langkah 2 hingga 5 untuk soalan seterusnya. 18 NOTA GURU • Imbas kod QR untuk melihat contoh soalan. • Guru boleh mengemukakan soalan atau pernyataan lain yang sesuai. Contoh Soalan Zon Aktiviti
Membuat Tugasan dalam Google Classroom Baik, cikgu. Muat Turun Bahan daripada Google Classroom JOM PRAKTIS Fateh, Dayang dan Jia Hui sedang berehat di pondok bacaan. Mereka didatangi oleh Cikgu Aliza. Log masuk ke Google Classroom. Klik tugasan yang diberikan oleh guru. Klik lampiran yang diberikan oleh guru. Klik kelas yang diingini. Klik . Klik . Klik . Klik . Lampiran dimuat turun. Cikgu ada berikan satu tugasan kepada kamu dalam Google Classroom. Sila siapkan dan hantar tugasan tersebut melalui Google Classroom juga. Galeri Multimedia 19 NOTA GURU • Pastikan murid telah mempunyai akaun DELIMa dan tahu menggunakannya. 2.1.3
Muat Naik Lampiran ke Google Classroom JOM PRAKTIS Log masuk ke Google Classroom. Klik tugasan yang diberikan oleh guru. Klik kelas yang diingini. Klik File. Klik Add or create. Klik Klik . . Klik fail yang Klik ingin dihantar. Tahniah, kamu telah berjaya memuat naik bahan ke Google Classroom. . Galeri Multimedia 20 NOTA GURU • Bimbing murid mencari fail yang hendak dimuat naik. 2.1.3
Tubuhku Sihat Cikgu Aliza sedang memberikan penerangan kepada murid berkaitan dengan tugasan yang akan diberikan melalui Google Classroom. Announce something to your class Add class comment... Add class comment... Add class comment... ALIZA BINTI AZMAN Moe ALIZA BINTI AZMAN Moe DAYANG ERDA SOFIA BINTI AWANG ADIB Moe 14 Mac 15 Mac 15 Mac Assalamualaikum dan salam sejahtera. Kali ini, kamu perlu membuat satu dokumentari yang bertajuk Tubuhku Sihat. Mula-mula, kamu perlu membina papan cerita untuk dokumentari ini. Boleh. Lampiran ini ialah contoh papan cerita sebagai panduan untuk kamu semua. Cikgu, boleh berikan satu contoh papan cerita? Papan Cerita.docx Word 21 NOTA GURU • Imbas kod QR untuk mendapatkan format dan langkah membina papan cerita. • Bimbing murid membina jalan cerita dokumentari. 2.1.4 Format Papan Cerita
Add class comment... Add class comment... Add class comment... Add class comment... Add class comment... ALIZA BINTI AZMAN Moe ALIZA BINTI AZMAN Moe ALIZA BINTI AZMAN Moe SEOW JIA HUI Moe AHMAD FATEH BIN ABDUL RAZAK Moe 15 Mac 16 Mac 16 Mac 16 Mac 16 Mac Jangan lupa masukkan juga gambar Sistem Piramid Makanan. Ya, boleh. Boleh, Fateh. Apabila kamu telah siapkan papan cerita, barulah kamu boleh membuat rakaman. Gambar ini boleh dimasukkan, cikgu? Cikgu, boleh saya masukkan muzik latar ini? Lagu Senaman.mp3 Audio Piramid Makanan.jpg Image 22
Berkongsi Maklumat JOM PRAKTIS Berkongsi Maklumat Sekarang, mari kita berkongsi dokumentari yang dihasilkan di Google Classroom. Log masuk ke Google Classroom. Klik kelas yang diingini. Klik ruang Announce. Klik . Klik . Klik . Klik . Klik fail yang ingin dihantar. Klik . Taip pemakluman di ruang Announce. Klik tab . Galeri Multimedia 23 NOTA GURU • Maklumkan kepada murid mereka juga boleh memuat naik fail dokumentari ke YouTube seperti yang telah dipelajari pada Tahun 5. • Bincang dengan murid untuk menentukan maklumat adalah relevan dan sesuai sebelum memuat naik fail. 2.1.5
ZON AKTIVITI Bentang dan Nilai 1. Murid dikehendaki membentangkan dokumentari yang bertajuk Tubuhku Sihat. 2. Murid yang lain akan menilai hasil kerja tersebut dengan menggunakan borang yang disediakan. 24 NOTA GURU Borang Penilaian • Imbas kod QR untuk mencetak dan mengisi borang penilaian Pembentangan pembentangan. • Terangkan kepada murid cara mengisi borang penilaian pembentangan. 2.1.6
BIJAK TMK 1. Cari laluan yang betul berpandukan medium komunikasi yang digunakan dalam komuniti maya. TAMAT MULA 25
2. Warnakan jawapan berdasarkan situasi di bawah. memuat naik memuat naik memuat naik memuat turun memuat turun memuat turun menyebarkan maklumat menyebarkan maklumat menyebarkan maklumat (a) Cikgu Aliza __________ nota dan tugasan yang berkaitan dengan kepentingan haiwan kepada manusia melalui WhatsApp untuk disiapkan oleh murid 6 Jasmin. (b) Dayang _______ bahan yang diberikan oleh Cikgu Aliza melalui WhatsApp kumpulan kelas murid. (c) Fateh telah menyiapkan video tugasan yang diberikan oleh Cikgu Aliza. Kemudian, Fateh _______ tersebut kepada rakan-rakannya dengan memuat naik video tersebut ke media sosial. 26 NOTA GURU Bijak TMK Halaman 26 • Imbas kod QR untuk mencetak dan memperbanyak halaman ini.
UNIT 1 UNIT Apakah cara yang boleh kamu lakukan untuk menghasilkan bahan multimedia yang baik? MULTIMEDIA Wah, cantiknya blog kemerdekaan ini! Ya, barulah semua orang akan memberikan perhatian sekiranya kita dapat menghasilkan blog yang menarik. 3 27
Kenali Perisian Penyuntingan Grafik Contoh Perisian Penyuntingan Grafik Paint 3D Paint GIMP Canva Kita perlu menyunting gambar tersebut dengan menggunakan perisian penyuntingan grafik. Perisian penyuntingan grafik digunakan untuk menghasilkan dan menyunting grafik. Bagaimanakah kita hendak menjadikan gambar ini lebih menarik? Dayang, Jia Hui dan Fateh sedang memilih gambar yang diambil semasa mereka mengunjungi bilik pameran kemerdekaan di sekolah. Aktiviti Interaktif 28 NOTA GURU • Bincang dengan murid tentang perisian penyuntingan grafik yang lain. • Maklumkan kepada murid bahawa grafik ialah satu daripada elemen multimedia. 3.1.1
Kenali Perisian Penyuntingan Audio Contoh Perisian Penyuntingan Audio Jia Hui, Fateh dan Dayang melihat Cikgu Aliza menyunting audio untuk Majlis Penutupan Bulan Kemerdekaan. Perisian penyuntingan audio digunakan untuk menghasilkan dan menyunting fail audio. Cikgu sedang buat apa? Cikgu sedang membuat penyuntingan audio. Apakah perisian penyuntingan audio yang cikgu gunakan? Cikgu gunakan Audacity. Audacity Ardour Sound Recorder Aktiviti Interaktif 29 NOTA GURU • Bincang dengan murid tentang perisian penyuntingan audio yang lain. • Maklumkan kepada murid bahawa audio ialah satu daripada elemen multimedia. 3.1.1
Fungsi Saya Fungsi perisian penyuntingan grafik adalah seperti yang berikut: Menghasilkan grafik. Memotong grafik. Memperbaik atau mengubah rupa grafik. Menyisipkan teks pada grafik. Wah, menariknya video kemerdekaan itu! Gambar dan lagu dalam video ini cikgu sunting untuk menjadikannya lebih menarik. 30 NOTA GURU • Tunjukkan kepada murid setiap fungsi perisian penyuntingan grafik yang digunakan. • Bincang dengan murid fungsi teks dan grafik sebagai elemen multimedia. 3.1.2
Fungsi perisian penyuntingan audio adalah seperti yang berikut: Fungsi perisian penyuntingan audio. Memotong audio. Merakam suara. Mencantumkan audio. Memasukkan kesan pada audio. Effect 31 NOTA GURU • Tunjukkan kepada murid setiap fungsi perisian penyuntingan audio yang digunakan. • Maklumkan kepada murid bahawa murid boleh mendengar kesan bunyi yang disunting. 3.1.2
Cantiknya Poster Jia Hui dan Dayang sedang melihat poster yang dipamerkan semasa mengunjungi bilik pameran kemerdekaan. Tahniah, kamu telah berjaya membuka akaun aplikasi Canva. JOM PRAKTIS Membuka Akaun Canva Cantiknya poster ini. Betul, susunan gambar dan tulisan pun menarik. Saya ada tanya Cikgu Aliza. Kata cikgu, aplikasi Canva. Log masuk portal DELIMa. Taip e-mel dan kata laluan. Klik . Klik . Klik . Klik . Klik . Perisian apakah yang digunakan? Galeri Multimedia 32 NOTA GURU • Maklumkan kepada murid aplikasi Canva terdapat dalam Portal DELIMa. • Bimbing murid menggunakan perisian penyuntingan grafik yang lain sekiranya komputer tiada capaian Internet. 3.1.3
JOM PRAKTIS Membuat Poster Digital Lancarkan aplikasi Canva . Pilih templat yang disediakan. Klik Upload media. Klik imej dan klik Open. Klik tulisan untuk menukar ayat pada poster. Klik Download untuk memuat turun. Klik dan tarik imej ke dalam poster. Klik . Klik Create a design > Poster. Klik untuk memasukkan imej. Galeri Multimedia 33 NOTA GURU • Galakkan murid meneroka fitur-fitur lain yang terdapat dalam aplikasi penyuntingan grafik yang digunakan. • Imbas kod QR untuk melihat fitur-fitur yang terdapat dalam aplikasi Canva. 3.1.3 Fitur Aplikasi Canva
Halwa Telinga Jia Hui, Fateh dan Dayang sedang berlatih membuat persembahan Majlis Penutupan Bulan Kemerdekaan. Wah, sedapnya lagu ini! Saya menyunting lagu ini dengan menggunakan Audacity. Klik Klik Aplikasi Audacity berjaya dilancarkan. Oh, bolehlah kamu ajarkan kami cara menyunting lagu! JOM PRAKTIS Melancarkan Audacity . . Bahan Sokongan 34 NOTA GURU • Bimbing murid menggunakan perisian penyuntingan audio yang lain sekiranya tiada aplikasi Audacity. 3.1.3
JOM PRAKTIS Merakam Suara JOM PRAKTIS Memotong Audio Lancarkan Audacity. Klik butang Record. Mulakan rakaman suara. Klik butang Stop untuk menghentikan rakaman. Klik butang Play untuk mendengar rakaman. Klik File. Kemudian, klik Export. Pilih Export as MP3. Namakan fail audio pada ruang File name. Klik Save. Klik File > Export. Pilih Export as MP3. Namakan fail audio pada ruang File name. Klik Save. Lancarkan Audacity. Serlahkan runut audio yang ingin dihapuskan. Klik . Klik File > Open. Pilih fail audio. Kenal pasti bahagian audio yang ingin dihapuskan. Klik butang untuk menguji fail audio yang disunting. Galeri Multimedia 35 NOTA GURU • Bimbing murid mengenal pasti bahagian audio yang perlu dihapuskan. 3.1.3
JOM PRAKTIS Memasukkan Kesan pada Audio Klik Save. Lancarkan Audacity. Serlahkan runut audio yang telah dikenal pasti. Klik Effect > Amplify. Klik File > Open. Pilih fail audio. Kenal pasti bahagian audio yang perlu diubah kelantangannya. Ubah pelungsur. Pastikan kotak Allow Clipping ditandakan. Klik Preview untuk menguji kelantangan audio. Klik OK. Klik Effect > Fade In. Klik Effect > Fade Out. Serlahkan bahagian awal runut audio untuk memasukkan kesan resap jelma. Serlahkan bahagian akhir runut audio untuk memasukkan kesan resap lenyap. Klik butang Play untuk menguji fail audio yang disunting. Klik File > Export. Pilih Export as MP3. Namakan fail audio pada ruang File name. Galeri Multimedia 36 NOTA GURU • Bimbing murid meneroka fitur-fitur lain yang terdapat dalam perisian penyuntingan audio yang digunakan.
Membangunkan Laman Blog Seronoknya! Pelbagai maklumat boleh didapati daripada laman blog ini. Ya, betul. Kita boleh mendapatkan maklumat serta berkongsi dengan semua orang di blog. Cikgu, bolehkah saya membuat blog? Boleh, nanti cikgu tunjukkan. Blog ialah laman web sosial yang membolehkan pengguna menulis dan menyimpan catatan secara elektronik. Google Sites Weebly WordPress Joomla! Contoh Tapak Blog Jia Hui, Fateh dan Dayang sedang meneroka laman blog berkaitan dengan kemerdekaan di Internet. 37 NOTA GURU • Bincang dengan murid contoh tapak blog lain yang terdapat di Internet.
JOM PRAKTIS Memasukkan Teks JOM PRAKTIS Menambah Halaman JOM PRAKTIS Memasukkan Imej Lancarkan aplikasi pelayar web. Taip e-mel dan kata laluan. Taip maklumat yang hendak disampaikan. Klik . Klik . Taip https://sites.google.com pada bar alamat pelayar web. Taip nama blog kamu di ruang Your page title. Klik tab Klik Klik . . . Taip nama halaman yang baharu. Klik . Klik . . Klik Klik . Klik imej. Kemudian, klik . Pilih imej yang hendak dimasukkan. Taip maklumat berkaitan dengan imej yang dimuat naik. Klik tab . Galeri Multimedia 38 NOTA GURU • Bimbing murid menggunakan ikon-ikon yang terdapat pada kotak input teks. 3.1.4
JOM PRAKTIS Memasukkan Audio JOM PRAKTIS Memasukkan Video JOM PRAKTIS Memasukkan Hiperpautan Klik Pilih video yang terdapat Klik dalam . Klik tab . . . Klik . Klik . Klik tab . Taip label butang. Pilih halaman yang hendak dipautkan. Muat naik fail audio yang diingini ke Google Drive. Klik Get link. Setkan tetapan kepada Klik Lancarkan Google Sites. Klik blog kamu. Klik . Klik tab . . Klik kanan tetikus > klik Klik . . . Galeri Multimedia 39 NOTA GURU • Bimbing murid memuat naik fail audio dan video ke dalam Google Drive. 3.1.4
JOM PRAKTIS Menyebarkan Pautan Blog ZON AKTIVITI Negaraku Amanahku 1. Murid dikehendaki membina blog berkaitan dengan Hari Kemerdekaan Malaysia. 2.Murid perlu memasukkan imej, audio, video dan pautan. 3.Murid dikehendaki membentangkan hasil kerja masing-masing. 4.Murid yang lain akan menilai hasil kerja tersebut dengan menggunakan borang yang disediakan. Klik . . . Klik . Klik . Klik . Klik . Klik Tukar Ministry of Education Malaysia kepada Public. Klik Taip alamat blog yang diingini. Galeri Multimedia 40 NOTA GURU • Imbas kod QR untuk mencetak dan mengisi borang penilaian pembentangan. 3.1.4 3.1.5 3.1.6 Borang Penilaian Pembentangan
BIJAK TMK 1. Lengkapkan peta pemikiran berikut dengan perisian penyuntingan grafik dan audio. 2. Suaikan fungsi perisian penyuntingan audio dan perisian penyuntingan grafik. Paint 3D Paint Audacity GIMP Ardour Sound Recorder Perisian Penyuntingan Grafik Audio Memotong imej Merakam suara Mencantumkan audio Menghasilkan grafik Menyisipkan teks Memotong audio Perisian Penyuntingan Audio Perisian Penyuntingan Grafik 41
3. Lengkapkan peta alir tentang cara merakam suara. Klik butang Record. Klik butang Stop. Klik Open. Klik Delete. 4. Yang berikut menunjukkan imej yang telah disunting oleh Fateh daripada satu imej asal. Imej asal Imej yang disunting Tandakan (✔ ) pada teknik penyuntingan yang digunakan oleh Fateh. Menyisipkan teks Memasukkan kesan pada teks Merakam suara Memotong grafik Lancarkan Audacity. Mulakan rakaman. Klik File. Kemudian, klik Export. Pilih Export as MP3. 42