คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 92 เมื่อมองจากจุดศูนยกลางของดอกทานตะวันที่กําลังบาน จะพบวา การเรียงตัวของดอกยอยมีรูปแบบเปน เกลียวหรือเสนเวียนกนหอยที่มีทิศทางตางกัน 2 ทิศทาง โดยเกลียวทิศทวนเข็มนาฬิกามีจํานวน 21 เกลียว สวน เกลียวทิศตามเข็มนาฬิกา มีจํานวน 34 เกลียว โดยเลข 21 และ 34 นี้ เปนจํานวนที่เรียงตอกันในลําดับฟโบนักชี ครูใหความรูเพิ่มเติมวา ถานักเรียนไดมีโอกาสนับจํานวนเกลียวหรือเสนเวียนกนหอยบนดอกทานตะวันดอก อื่น ๆ จะพบวา จํานวนเกลียวที่นับได ในทิศทวนเข็มนาฬิกาและตามเข็มนาฬิกาเปนตัวเลข 34 และ 55 เกลียว ตามลําดับ หรือ บางดอกมีจํานวนเปนตัวเลข 89 และ 144 เกลียว บางดอกมีจํานวนเปนตัวเลข 144 และ 233 เกลียว อีกดวย อยางไรก็ตาม ในดอกทานตะวันบางดอก อาจพบวา มีตัวเลขของจํานวนเกลียวเปนสองเทาของตัวเลขใน ลําดับฟโบนักชีเชน 68 กับ 110 เกลียว ซึ่งเปนสองเทาของตัวเลข 34 กับ 55 ที่อยูในลําดับฟโบนักชี เปนตน https://www.pinterest.com/pin//526569381411037189 https://www.pinterest.com/pin/11188699049045837/
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 93 9.2 ใหนักเรียนสังเกตการเรียงตัวของเกล็ดของลูกสนที่ครูนํามา 3 ลูก เพื่อคนหาจํานวนที่อยูในลําดับ ฟโบนักชีซึ่งควรสรุปไดวา เมื่อมองจากจุดศูนยกลางของขั้วลูกสน จะพบวา การเรียงตัวของเกล็ดมีรูปแบบเปนเกลียว หรือเสนเวียนกนหอยที่มีทิศทางตางกัน 2 ทิศทาง คือทิศทวนเข็มและตามเข็มนาฬิกาเชนเดียวกับกรณีของดอกยอย ของดอกทานตะวัน จากตัวอยางของลูกสน 1 ลูก มีเกลียวทิศทวนเข็มนาฬิกามีจํานวน 8 เกลียว สวนเกลียวทิศตามเข็มนาฬิกา มี จํานวน 13 เกลียว โดยเลข 8 และ 13 นี้ เปนจํานวนที่เรียงตอกันในลําดับฟโบนักชี ลูกสน เกลียวทิศทวนเข็มนาฬิกา เกลียวทิศตามเข็มนาฬิกา 9.3 ใหนักเรียนสังเกตตาของสับปะรดที่ครูนํามา 3 ลูก เพื่อคนหาจํานวนที่อยูในลําดับฟโบนักชีซึ่งควรสรุป ไดวา ตาของสับปะรดมีการเรียงตัวเปนแนวในทิศทางตาง ๆ กัน ทั้งแนวจากแนวขวาไปซาย แนวจากซายไปขวา และ แนวตั้ง โดยจํานวนเสนที่ลากตามแนวดังกลาวแตละแนวจะมีจํานวนที่เปนตัวเลขในลําดับฟโบนักชี เชน 5 กับ 8 กับ 13 หรือ 8 กับ 13 กับ 21 สับปะรด แนวขวาไปซาย แนวซายไปขวา แนวตั้ง จากตัวอยางของสับปะรด 1 ลูก มีจํานวนเสนที่ลากจากแนวขวาไปซายจํานวน 8 เสน จากแนวซายไปขวา จํานวน 13 เสน และแนวตั้งจํานวน 21 เสน โดยเลข 8 กับ 13 กับ 21 เปนจํานวนที่เรียงตอกันในลําดับฟโบนักชี
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 94 10. ครูชวนคิดชวนคุยพรอมตั้งคําถามวา - ทําไมกลีบดอกไมหรือสวนที่คลายกลีบดอกไม ดอกทานตะวัน ลูกสน และ สับปะรด ถึงมีการใชลําดับ ฟโบนักชีในการคงอยูและเจริญเติบโต ทําไมกลีบดอกไมจึงมีจํานวนกลีบที่เปนจํานวนในลําดับฟโบนักชี ทําไมจํานวนเกลียวของการเรียงตัวของดอกยอยในดอกทานตะวัน หรือ จํานวนเกลียวของการเรียงตัว ของเกล็ดของลูกสน จึงเปนจํานวนในลําดับฟโบนักชี - ลําดับฟโบนักชีมีประโยชนอยางไร 11. ครูใหความรูเกี่ยวกับประโยชนของลําดับฟโบนักชีวา ธรรมชาติมีแนวทางในการคงอยูและเติบโตดวย ประสิทธิภาพที่มากที่สุด เชน ตนไมแตกกิ่งกานสาขาดวยจํานวนที่ทําใหการไดรับแสงเพื่อการเติบโตของตนไมมี โอกาสมากที่สุด กลีบดอกไมและใบไมของพืชตาง ๆ เติบโตขึ้นมาดวยจํานวนที่ทําใหมีการใชพื้นที่จํากัดในการลอ แมลงหรือสังเคราะหแสงไดมากที่สุด การจัดเรียงของดอกยอยบนดอกทานตะวันหรือเกล็ดของลูกสนเปนการ จัดเรียงที่สามารถทําใหไดจํานวนดอกยอยหรือเกล็ดที่มากที่สุดในพื้นที่จํากัด ในการคงอยูและเติบโตอยางมี ประสิทธิภาพมากที่สุดเหลานี้ ธรรมชาติไดใชลําดับฟโบนักชีเปนพื้นฐาน บางครั้ง ลําดับฟโบนักชีจึงไดรับการ เรียกวา รหัสของธรรมชาติ ตัวอยางพืชที่แตกกิ่งกานสาขา เทากับ จํานวนในลําดับฟโบนักชีซึ่งในขณะที่พืชเจริญเติบโต มีลําตน 1 กิ่ง แลวแตกแขนงเปน 2 กิ่ง สวนอีกกิ่งหนึ่ง ไมไดแตกแขนง แตจะเกิดแตกแขนงอีกกิ่งหนึ่ง เปนเชนนี้ไปเรื่อย ๆ ตาม แบบรูปของจํานวนในลําดับฟโบนักชี เชน ตนมะคา
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 95 12. ขอเสนอแนะเพิ่มเติม ครูอาจขยายการจัดกิจกรรมเพิ่มเติมจากกิจกรรมที่ 5.2 โดยใหนักเรียนไปสํารวจพืชหรือ ตนไมในบริเวณโรงเรียนหรือในทองถิ่น เพื่อสํารวจพืชหรือตนไมที่มีการแตกกิ่งกานสาขาเทากับจํานวนในลําดับ ฟโบนักชี การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการวัด เครื่องมือที่ใชประเมิน เกณฑการผานกิจกรรม 1. บอกความสัมพันธของ แบบรูปของจํานวนกลีบ ของดอกไมจากการ สํารวจ ประเมินจากการตอบ คําถามในใบกิจกรรมที่ 5.1 ใบกิจกรรมที่ 5.1 ระดับดีขึ้นไป 2. ระบุแบบรูปที่ซอนอยูใน ตัวอยางของสวนตาง ๆ ของพืชจากการสํารวจ ประเมินจากการตอบ คําถามในใบกิจกรรมที่ 5.2 ใบกิจกรรมที่ 5.2 ตนมะคา
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 96 เกณฑการประเมิน รายการประเมิน ระดับ ดีมาก (4) ดี(3) พอใช(2) ควรปรับปรุง (1) 1. บอกความสัมพันธ ของแบบรูปของ จํานวนกลีบของ ดอกไมจากการ สํารวจ เขียนคําตอบได ถูกตอง 5 ขอ รวมทั้งเขียน อธิบายแนวคิดได ครบถวน เขียนคําตอบได ถูกตอง 5 ขอ แต เขียนอธิบาย แนวคิดไมครบถวน เขียนคําตอบได ถูกตอง 3 – 4 ขอ แตไมไดเขียนอธิบาย แนวคิด เขียนคําตอบได ถูกตอง จํานวน 1-2 ขอ 2. ระบุแบบรูปที่ซอน อยูในตัวอยางของ สวนตาง ๆ ของพืช จากการสํารวจ นับเกลียวตามเข็ม และทวนเข็มของ พืชที่กําหนดใหได ถูกตองได 3 ชนิด และบอก ความสัมพันธของ เกลียวตามเข็มและ ทวนเข็มไดถูกตอง โดยระบุไดวาเปน ตัวเลขในลําดับฟ โบนักชีที่อยูติดกัน นับเกลียวตามเข็ม และทวนเข็มของ พืชที่กําหนดใหได ถูกตองได 3 ชนิด และบอก ความสัมพันธของ เกลียวตามเข็มและ ทวนเข็มไดถูกตอง โดยระบุไดวาเปน ตัวเลขในลําดับฟ โบนักชีแตไม สามารถบอกไดวา เปนจํานวน ฟโบนักชีที่อยู ติดกัน นับเกลียวตามเข็ม และทวนเข็มของพืช ที่กําหนดใหได ถูกตองได 2 ชนิด และบอก ความสัมพันธของ เกลียวตามเข็มและ ทวนเข็มไดถูกตอง โดยระบุไดวาเปน ตัวเลขในลําดับฟโบ นักชีแตไมสามารถ บอกไดวาเปน จํานวน ฟโบนักชีที่อยูติดกัน นับเกลียวตามเข็ม และทวนเข็มของพืช ที่กําหนดใหได ถูกตองได 1 ชนิด และบอก ความสัมพันธของ เกลียวตามเข็มและ ทวนเข็มไดถูกตอง โดยระบุไดวาเปน ตัวเลขในลําดับฟโบ นักชีแตไมสามารถ บอกไดวาเปน จํานวนฟโบนักชีที่ อยูติดกัน หมายเหตุ ถาไมมีสวนรวมในการทํากิจกรรมตามรายการประเมินใด ใหรายการประเมินนั้นได 0 คะแนน เกณฑการตัดสินระดับคุณภาพ 7 – 8 คะแนน หมายถึง ระดับคุณภาพ ดีมาก 5 – 6 คะแนน หมายถึง ระดับคุณภาพ ดี 3 – 4 คะแนน หมายถึง ระดับคุณภาพ พอใช นอยกวา 3 คะแนน หมายถึง ระดับคุณภาพ ปรับปรุง
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 97 ภาพการดดอกไม กลีบดอกบอกรหัส ดอกหนาวัว ดอกผักบุง ดอกโปยเซียน ดอกทริลเลียม ดอกลีลาวดี ดอกมะลิ ดอกกระดุมทอง
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 98 เวลา 2 ชั่วโมง จุดประสงคของกิจกรรม 1. บอกความสัมพันธของแบบรูปของจํานวนกลีบของดอกไมจากการสํารวจ 2. ระบุแบบรูปที่ซอนอยูในตัวอยางของสวนตางๆของพืชจากการสํารวจ วัสดุอุปกรณ ที่ รายการ จํานวนตอกลุม 1 ดอกไม (สําหรับทบทวนสวนประกอบของดอก) 1 - 3 ชนิด 2 ภาพดอกไม 7 ภาพ 3 ภาพดอกทานตะวัน 3 ภาพ 4 ลูกสน 3 ลูก 5 สับปะรด 3 ลูก วิธีการดําเนินกิจกรรม 1. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเกี่ยวกับสวนประกอบของดอกไม แตละดอกประกอบดวยอะไรบาง รวมทั้งบอกประโยชนของกลีบดอกไม 2. ใหนักเรียนแตละกลุมทํากิจกรรมที่ 5.1 กลีบดอกบอกรหัส จากนั้นรวมกันอภิปรายผลที่ไดจากการ สํารวจ และรวมตอบคําถามในใบกิจกรรมที่ 5.1 3. ใหนักเรียนแตละกลุมทํากิจกรรมที่ 5.2 ลําดับฟโบนักชีในธรรมชาติจากนั้นรวมกันอภิปรายผลที่ได จากการสํารวจ และรวมตอบคําถามในใบกิจกรรมที่ 5.2 กิจกรรมที่ 5 รหัสลับในธรรมชาติ
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 99 เกณฑการประเมิน รายการประเมิน ระดับ ดีมาก (4) ดี(3) พอใช(2) ควรปรับปรุง (1) 1. บอกความสัมพันธ ของแบบรูปของ จํานวนกลีบของ ดอกไมจากการ สํารวจ เขียนคําตอบได ถูกตอง 5 ขอ รวมทั้งเขียน อธิบายแนวคิด ไดครบถวน เขียนคําตอบได ถูกตอง 5 ขอ แต เขียนอธิบาย แนวคิดไม ครบถวน เขียนคําตอบได ถูกตอง 3 – 4 ขอ แตไมไดเขียน อธิบายแนวคิด เขียนคําตอบได ถูกตอง จํานวน 1-2 ขอ 2. ระบุแบบรูปที่ซอน อยูในตัวอยางของ สวนตาง ๆ ของพืช จากการสํารวจ นับเกลียวตาม เข็มและทวนเข็ม ของพืชที่ กําหนดใหได ถูกตองได 3 ชนิด และบอก ความสัมพันธ ของเกลียวตาม เข็มและทวนเข็ม ไดถูกตอง โดย ระบุไดวาเปน ตัวเลขในลําดับฟ โบนักชีที่อยู ติดกัน นับเกลียวตาม เข็มและทวนเข็ม ของพืชที่ กําหนดใหได ถูกตองได 3 ชนิด และบอก ความสัมพันธ ของเกลียวตาม เข็มและทวนเข็ม ไดถูกตอง โดย ระบุไดวาเปน ตัวเลขในลําดับฟ โบนักชี แตไม สามารถบอกได วาเปนจํานวน ฟโบนักชีที่อยู ติดกัน นับเกลียวตามเข็ม และทวนเข็มของ พืชที่กําหนดใหได ถูกตองได 2 ชนิด และบอก ความสัมพันธของ เกลียวตามเข็ม และทวนเข็มได ถูกตอง โดยระบุ ไดวาเปนตัวเลขใน ลําดับฟโบนักชี แตไมสามารถ บอกไดวาเปน จํานวน ฟโบนักชีที่อยู ติดกัน นับเกลียวตามเข็ม และทวนเข็มของ พืชที่กําหนดใหได ถูกตองได 1 ชนิด และบอก ความสัมพันธของ เกลียวตามเข็ม และทวนเข็มได ถูกตอง โดยระบุ ไดวาเปนตัวเลข ในลําดับฟโบนักชี แตไมสามารถ บอกไดวาเปน จํานวนฟโบนักชีที่ อยูติดกัน
แนวคําตอบ ใบกิจกรรม
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 100 คําชี้แจง 1. จากการสํารวจดอกไมแตละชนิด มีจํานวนกลีบหรือสวนที่คลายกลีบชนิดละเทาใด ดอกที่ ชื่อดอกไม จํานวนกลีบ หรือ จํานวนสวนที่คลายกลีบ 1 2 3 4 5 6 7 ใบกิจกรรมที่ 5.1 กลีบดอกบอกรหัส
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 101 2. จากผลสํารวจจํานวนกลีบหรือสวนที่คลายกลีบของดอกไมแตละชนิดที่กําหนดให จะสามารถ เรียงลําดับตัวเลขของจํานวนดังกลาวจากนอยไปหามากอยางไร 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13 3. จากลําดับตัวเลขของจํานวนกลีบหรือสวนที่คลายกลีบดอกไมในขอ 2 จํานวนในแบบรูป มีความสัมพันธกันอยางไร จํานวนในลําดับที่ 1 คือ …1….. จํานวนในลําดับที่ 2 คือ …1….. จํานวนในลําดับที่ 3 คือ …2.... สัมพันธกับจํานวนในลําดับที่ 1 และ 2 อยางไร …2 เกิดจากนําจํานวนในลําดับที่ 1 และ 2 มาบวกกันเปน 1 + 1 = 2… จํานวนในลําดับที่ 4 คือ …3….. สัมพันธกับจํานวนในลําดับที่ 2 และ 3 อยางไร …3 เกิดจากนําจํานวนในลําดับที่ 2 และ 3 มาบวกกันเปน 1 + 2 = 3… จํานวนในลําดับที่ 5 คือ …5….. สัมพันธกับจํานวนในลําดับที่ 3 และ 4 อยางไร …5 เกิดจากนําจํานวนในลําดับที่ 3 และ 4 มาบวกกันเปน 2 + 3 = 5… จํานวนในลําดับที่ 6 คือ …8….. สัมพันธกับจํานวนในลําดับที่ 4 และ 5 อยางไร …8 เกิดจากนําจํานวนในลําดับที่ 4 และ 5 มาบวกกันเปน 3 + 5 = 8… จํานวนในลําดับที่ 7 คือ …13….. สัมพันธกับจํานวนในลําดับที่ 5 และ 6 อยางไร …13 เกิดจากนําจํานวนในลําดับที่ 5 และ 6 มาบวกกันเปน 5 + 8 = 13… 4. จํานวนในแตละลําดับในขอ 3 มีความสัมพันธกันกับลําดับกอนหนาอยางไร จํานวนในลําดับถัดไปเทากับผลบวกของจํานวนในสองลําดับกอนหนา หรือ จํานวนที่ 3 เกิดจาก จํานวนที่ 1 บวกกับจํานวนที่ 2
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 102 5. จากลําดับที่เรียงจากนอยไปมากในขอ 3 จํานวนในลําดับที่ 8 และ 12 เปนจํานวนใด เพราะเหตุใด จากลําดับ 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13 จํานวนในลําดับที่ 8 คือ 21 เพราะ 21 เกิดจากนําสองจํานวนกอนหนาที่อยูติดกันมาบวกกัน เปน 8 + 13 = 21 ในทํานองเดียวกัน จํานวนในลําดับที่ 9 คือ 13 + 21 = 34 จํานวนในลําดับที่ 10 คือ 21 + 34 = 55 จํานวนในลําดับที่ 11 คือ 34 + 55 = 89 ดังนั้น จํานวนในลําดับที่ 12 คือ 55 + 89 = 144 6. สรุปความสัมพันธของแบบรูปนี้ไดวา จํานวนที่นํามาเรียงกันจากนอยไปมากเปนแบบรูป ซึ่งมีความสัมพันธวา จํานวนถัดไปเทากับผลบวกของ จํานวนสองจํานวนกอนหนา เรียกวา ลําดับฟโบนักชี ซึ่งชื่อลําดับดังกลาวมาจากชื่อของเวลโอนารโดฟโบนักชี (Leonardo Fibonacci) นักคณิตศาสตรชาวอิตาลี
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 103 คําชี้แจง ใหนักเรียนสํารวจดอกทานตะวัน ลูกสน และสับปะรด แลวตอบคําถามดังตอไปนี้ 1. ในดอกทานตะวัน มีลําดับฟโบนักชีอยูหรือไม อยางไร ดอกทานตะวัน จํานวนเกลียวของการจัดเรียงเมล็ดใน ดอกทานตะวัน จํานวนเกลียวตามเข็มนาฬิกา = ________ จํานวนเกลียวทวนเข็มนาฬิกา = ________ ใบกิจกรรมที่ 5.2 ลําดับฟโบนักชีในธรรมชาติ
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 104 ดอกทานตะวัน จํานวนเกลียวของการจัดเรียงเมล็ดใน ดอกทานตะวัน จํานวนเกลียวตามเข็มนาฬิกา = ________ จํานวนเกลียวทวนเข็มนาฬิกา = ________ จํานวนเกลียวตามเข็มนาฬิกาและจํานวนเกลียวทวนเข็มนาฬิกาของการจัดเรียงเมล็ดบนดอก ทานตะวันมีความเกี่ยวของกับลําดับฟโบนักชีอยางไร จะไดวา จํานวนเกลียวตามเข็มนาฬิกาและจํานวนเกลียวทวนเข็มนาฬิกาของการจัดเรียงเมล็ด บนดอกทานตะวันเปนตัวเลขที่เรียงตอกันในลําดับฟโบนักชี
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 105 2. ในลูกสน มีลําดับฟโบนักชีอยูหรือไม อยางไร ลูกสน จํานวนเกลียวของการเรียงตัวของเกล็ดของลูกสน ลูกที่ 1 จํานวนเกลียวตามเข็มนาฬิกา = ________ จํานวนเกลียวทวนเข็มนาฬิกา = ________ ลูกที่ 2 จํานวนเกลียวตามเข็มนาฬิกา = ________ จํานวนเกลียวทวนเข็มนาฬิกา = ________ ลูกที่ 3 จํานวนเกลียวตามเข็มนาฬิกา = ________ จํานวนเกลียวทวนเข็มนาฬิกา = ________ จํานวนเกลียวตามเข็มนาฬิกาและจํานวนเกลียวทวนเข็มนาฬิกาของการเรียงตัวของเกล็ดของ ลูกสนมีความเกี่ยวของกับลําดับฟโบนักชีอยางไร จํานวนเกลียวตามเข็มนาฬิกาและจํานวนเกลียวทวนเข็มนาฬิกาของการเรียงตัวของเกล็ด ของลูกสนเปนจํานวนที่เรียงตอกันในลําดับฟโบนักชี
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 106 3. ในผลสับปะรด มีลําดับฟโบนักชีอยูหรือไม อยางไร สับปะรด จํานวนเสนที่ลากตามแนวการเรียงตัวของตาสับปะรด ลูกที่ 1 จํานวนเสนที่ลากตามแนวจากขวาไปซาย = ________ จํานวนเสนที่ลากตามแนวจากซายไปขวา = ________ จํานวนเสนที่ลากตามแนวตั้ง = ________ ลูกที่ 2 จํานวนเสนที่ลากตามแนวจากขวาไปซาย = ________ จํานวนเสนที่ลากตามแนวจากซายไปขวา = ________ จํานวนเสนที่ลากตามแนวตั้ง = ________ ลูกที่ 3 จํานวนเสนที่ลากตามแนวจากขวาไปซาย = ________ จํานวนเสนที่ลากตามแนวจากซายไปขวา = ________ จํานวนเสนที่ลากตามแนวตั้ง = ________ จํานวนเสนที่ลากตามแนวการเรียงตัวของตาสับปะรดมีความเกี่ยวของกับลําดับฟโบนักชีอยางไร ในตัวอยางสับปะรด 1 ลูก จะมีจํานวนเสน 3 แนว ดังนี้ จํานวนเสนที่ลากตามแนวจากขวาไปซาย จํานวน 8 เสน จํานวนเสนที่ลากตามแนวจากซายไปขวา จํานวน 13 เสน จํานวนเสนที่ลากตามแนวตั้ง จํานวน 21 เสน โดยเลข 8 กับ 13 กับ 21 เปนจํานวนที่เรียงตอกันในลําดับฟโบนักชี
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 107 ระดับประถมศึกษาปที่ 4 เวลา 3 ชั่วโมง กิจกรรมที่ 6 สรางสื่อทุงสวย เปนกิจกรรมเพื่อออกแบบสื่อประชาสัมพันธทุงดอกไมของตนเอง และสรางสื่อ ประชาสัมพันธในรูปแบบดิจิทัล ดวยการเขียนโปรแกรม Scratch กิจกรรมนี้ชวยพัฒนาทักษะดานการคิดอยางเปน ระบบ การคิดอยางเปนขั้นตอน การคิดอยางมีเหตุผล และการคิดสรางสรรค จุดประสงคของกิจกรรม 1. ออกแบบแบบรางสื่อประชาสัมพันธทุงดอกไม 2. เขียนโปรแกรมเพื่อสรางสื่อประชาสัมพันธทุงดอกไม สมรรถนะสําหรับผูมีความสนใจทางดานวิทยาศาสตรคณิตศาสตร และเทคโนโลยี 1. ทักษะการคิดอยางมีวิจารณญาณ และทักษะการแกปญหา 2. ทักษะดานการสรางสรรคและนวัตกรรม วัสดุอุปกรณ ที่ รายการ จํานวนตอกลุม 1. เครื่องคอมพิวเตอร 1 เครื่อง สื่อและแหลงเรียนรู 1. Link สําหรับ download โปรแกรม Scratch http://scratch.mit.edu/download 2. ใชโปรแกรม Scratch ออนไลน ไดจาก link http://scratch.mit.edu/ 3. ไฟลตัวอยางผลลัพธโปรแกรม ชื่อ flower.html https://ipst.me/12672 4. ไฟลตัวอยางการหมุนเปนวงกลม ชื่อ 360degree.html https://ipst.me/12673 กิจกรรมที่ 6 สรางสื่อทุงสวย
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 108 แนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู 1. ครูเปดตัวอยางผลลัพธโปรแกรมจากไฟลชื่อ flower.html ใหนักเรียนดูแลวถามคําถามดังนี้ - นักเรียนเห็นอะไรบางจากโปรแกรมนี้ (ขอความ รูปดอกไม) - สื่อนี้คิดวามีไวสําหรับทําอะไร (ใชเปนสื่อประชาสัมพันธ) - สื่อนี้สรางมาจากโปรแกรม Scratch นักเรียนคิดวามีตัวละครกี่ตัว อะไรบาง เพราะเหตุใด (7 ตัวละคร ประกอบดวย ตัวละครกลีบดอก จํานวน 4 ตัว ตัวละครดอกไมจํานวน 2 ตัว ตัวละครขอความที่แสดง ชวงเวลาการเขาชมและราคา จํานวน 1 ตัว) 2. รวมกันอภิปราย ใบความรูที่ 1 เรื่อง การเพิ่มกลุมบล็อก Pen และใบความรูที่ 2 เรื่อง การสรางตัวละครใน Scratch 3. สรางตัวละครที่มีกลีบดอกไมเพียง 1 กลีบและมีเกสรดอกไมอยูตรงกลาง จากเมนู Paint ในโปรแกรม Scratch 4. รวมกันอภิปรายใบความรูที่ 3 เรื่อง การวาดรูปดอกไมที่มี 3 กลีบ แลวเขียนโปรแกรมวาดรูปดอกไมที่มีจํานวน 3 กลีบ โดยใชตัวละครกลีบดอกไมที่สรางขึ้นเอง โดยครูอาจแนะนําใหนักเรียนศึกษาไดจากใบความรูที่ 1 เรื่อง การ เพิ่มกลุมบล็อก Pen เนื่องจากตองใชบล็อกคําสั่ง stamp ในการวาดรูปดอกไม ซึ่งอยูในกลุมบล็อก Pen และศึกษา ใบความรูเรื่อง การวาดรูปดอกไมที่มี 3 กลีบ 5. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเกี่ยวกับการปรับ Code ของตัวละครเพื่อใหแสดงรูปดอกไมที่มีจํานวน 5 กลีบ โดย ถามคําถามดังนี้ - การหมุนรอบตัวเองเปนวงกลม 1 รอบ จะไดมุมที่มีขนาดกี่องศา (360 องศา ครูอาจแสดงตัวอยางการ หมุนเปนวงกลมจากไฟล ชื่อ 360degree.html) จากการวาดรูปดอกไมที่มี 3 กลีบ มุมระหวางกลีบดอกไมแตละกลีบมีคาเทาใด คํานวณอยางไร (360 ÷ 3 = 120) - ถาตองการวาดรูปดอกไมที่มี 5 กลีบ มุมระหวางกลีบดอกไมแตละกลีบจะมีคาเทาใด คํานวณอยางไร (360 ÷ 5 = 72) - ถาตองการแกไข Code ของตัวละครจาก 3 กลีบ ใหเปน 5 กลีบ จะแกที่คําสั่งใดบาง (repeat จํานวน กลีบ และ turn 72) 6. นักเรียนปรับ Code ของตัวละครกลีบดอกไมที่มีจํานวน 3 กลีบ ใหเปนรูปดอกไมที่มีจํานวนกลีบ 5 กลีบ ขอเสนอแนะเพิ่มเติม 1. ถาตองการติดตั้งโปรแกรม Scratch ควรใชเครื่องคอมพิวเตอรWindow version 10 ขึ้นไป 2. ถาเครื่องคอมพิวเตอรที่ใชเปน Window version ต่ํากวา 10 แนะนําใหใชโปรแกรม Scratch แบบ Online
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 109 7. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายและทําความเขาใจเกณฑการประเมิน 8. นักเรียนทําใบกิจกรรมที่ 6.1 สรางสื่อทุงสวย เพื่อออกแบบแบบรางและเขียนโปรแกรมสรางสื่อประชาสัมพันธ ทุงดอกไมโดยครูอธิบายรายละเอียดของ ขอ 1 ออกแบบแบบราง ใหวาดรูป และเขียนคําอธิบายลงในใบกิจกรรม ในกรณีที่มี Animation ของภาพ และขอ 2 เขียนโปรแกรม Scratch ครูใหนักเรียนบันทึกไฟลโปรแกรมและสง งานเปนไฟลใหครูตรวจ ในระหวางการทํากิจกรรมครูจะเปนผูคอยใหคําแนะนําหรือตอบคําถามนักเรียนในประเด็น ที่มีขอสงสัย 9. ครูสุมกลุมนักเรียนออกมานําเสนอสื่อประชาสัมพันธทุงดอกไมประมาณ 2-3 กลุม เพื่อใหนักเรียนทุกคนไดเห็น ผลงานที่หลากหลายของเพื่อนกลุมอื่น สวนกลุมนักเรียนที่ยังไมไดนําเสนออาจบันทึกผลลัพธของโปรแกรมเปนไฟล VDO สงในสื่อออนไลน เพื่อแชรใหเพื่อนกลุมอื่นๆ ไดรับชมดวย การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการวัด เครื่องมือที่ใชประเมิน เกณฑการผานกิจกรรม 1. ออกแบบแบบรางสื่อ ประชาสัมพันธ ประเมินจากแบบรางใน ใบกิจกรรมที่ 6.1 ขอ 1 ใบกิจกรรมที่ 6.1 2. เขียนโปรแกรม เพื่อ ระดับดีขึ้นไป การประชาสัมพันธ ทุงดอกไม ประเมินจากการเขียน โปรแกรมและผลลัพธ ที่ได โปรแกรม Scratch
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 110 เกณฑการประเมิน รายการประเมิน ระดับ ดีมาก (4) ดี(3) พอใช(2) ควรปรับปรุง (1) 1. ออกแบบแบบราง สื่อประชาสัมพันธ แบบรางสื่อ ประชาสัมพันธที่ ออกแบบมี ขอความชื่อ ทุงดอกไม รูปดอกไม อยางนอย 2 ดอก ที่มีลักษณะและ จํานวนกลีบ แตกตางกัน มีชวงเวลาเขาชม ราคาเขาชม และมี ขอความเขียน อธิบายเพื่อแสดง ใหเห็นวามีการ เคลื่อนไหวของ ภาพ แบบรางสื่อ ประชาสัมพันธที่ ออกแบบมี ขอความชื่อ ทุงดอกไม รูปดอกไม อยางนอย 2 ดอก ที่มีลักษณะและ จํานวนกลีบ แตกตางกัน มีชวงเวลาเขาชม และราคาเขาชม แบบรางสื่อ ประชาสัมพันธที่ ออกแบบมีขอความ ชื่อทุงดอกไม รูปดอกไม 1 ดอก และมีชวงเวลาเขา ชมหรือราคาเขาชม อยางใดอยางหนึ่ง แบบรางสื่อ ประชาสัมพันธที่ ออกแบบมีเฉพาะ ขอความชื่อ ทุงดอกไม และ รูปดอกไม 2. เขียนโปรแกรม เพื่อ การประชาสัมพันธ ทุงดอกไม เขียนโปรแกรม และแสดงผลลัพธที่ ทําใหตัวละครกลีบ ดอกไมเปนดอกไม ที่มีลักษณะและ จํานวนกลีบที่ แตกตางกันได อยางนอย 2 ดอก และมี Animation อื่นๆ เชน การหมุน เขียนโปรแกรม และแสดงผลลัพธ ที่ทําใหตัวละคร กลีบดอกไมเปน ดอกไมที่มี ลักษณะและ จํานวนกลีบที่ แตกตางกันได อยางนอย 2 ดอก เขียนโปรแกรมและ แสดงผลลัพธที่ ทําใหตัวละครกลีบ ดอกไมเปนดอกไม ไดจํานวน 1 ดอก เขียนโปรแกรมและ แสดงผลลัพธที่ทําให ตัวละครกลีบดอกไม เปนดอกไม ไดไมครบตาม จํานวนกลีบที่ ตองการ หรือ ไมเปนรูปดอกไม
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 111 รายการประเมิน ระดับ ดีมาก (4) ดี(3) พอใช(2) ควรปรับปรุง (1) การกระพริบ การ ยายตําแหนง หมายเหตุ ถาไมมีสวนรวมในการทํากิจกรรมตามรายการประเมินใด ใหรายการประเมินนั้นได 0 คะแนน เกณฑการตัดสินระดับคุณภาพ 7 - 8 คะแนน หมายถึง ระดับคุณภาพ ดีมาก 6 คะแนน หมายถึง ระดับคุณภาพ ดี 4 – 5 คะแนน หมายถึง ระดับคุณภาพ พอใช นอยกวา4 คะแนน หมายถึง ระดับคุณภาพ ควรปรับปรุง
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 112 เวลา 3 ชั่วโมง จุดประสงคของกิจกรรม 1. ออกแบบแบบรางสื่อประชาสัมพันธทุงดอกไม 2. เขียนโปรแกรมเพื่อสรางสื่อประชาสัมพันธทุงดอกไม วัสดุอุปกรณ ที่ รายการ จํานวนตอคน 1. เครื่องคอมพิวเตอร 1 เครื่อง สื่อและแหลงเรียนรู 1. ไฟลตัวอยางผลลัพธโปรแกรม ชื่อ flower.html https://ipst.me/12672 วิธีการดําเนินกิจกรรม 1. ดูตัวอยางผลลัพธโปรแกรมจากไฟลชื่อ flower.html 2. อานและปฏิบัติตามใบความรูที่ 1 เรื่อง การเพิ่มกลุมบล็อก Pen และใบความรูที่ 2 เรื่อง การสรางตัวละครใน Scratch 3. สรางตัวละครที่มีกลีบดอกไมเพียง 1 กลีบและมีเกสรดอกไมอยูตรงกลาง จากเมนู Paint ในโปรแกรม Scratch 4. อานและปฏิบัติตามใบความรูที่ 3 เรื่อง การวาดรูปดอกไม กิจกรรมที่ 6 สรางสื่อทุงสวย
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 113 5. เขียนโปรแกรมวาดรูปดอกไมที่มีจํานวน 3 กลีบ โดยใชตัวละครกลีบดอกไมที่สรางขึ้น 6. รวมกันอภิปรายเกี่ยวกับการปรับ Code ของตัวละครเพื่อใหแสดงรูปดอกไมที่มีจํานวน 5 กลีบ 7. ปรับ Code ของตัวละคร จาก 3 กลีบ ใหเปนรูปดอกไมที่มีจํานวนกลีบ 5 กลีบ 8. รวมกันอภิปรายและทําความเขาใจเกณฑการประเมิน 9. ทําใบกิจกรรมที่ 6.1 สรางสื่อทุงสวย เพื่อออกแบบแบบรางและเขียนโปรแกรมสรางสื่อ ประชาสัมพันธทุงดอกไม 10.นําเสนอสื่อประชาสัมพันธทุงดอกไม เกณฑการประเมิน รายการประเมิน ระดับ ดีมาก (4) ดี(3) พอใช(2) ควรปรับปรุง (1) 1. ออกแบบแบบ รางสื่อ ประชาสัมพันธ แบบรางสื่อ ประชาสัมพันธที่ ออกแบบมี ขอความชื่อ ทุงดอกไม รูปดอกไม อยางนอย 2 ดอก ที่มี ลักษณะและ จํานวนกลีบ แตกตางกัน มีชวงเวลาเขาชม ราคาเขาชม และ มีขอความเขียน แบบรางสื่อ ประชาสัมพันธ ที่ออกแบบมี ขอความชื่อทุง ดอกไม รูป ดอกไมอยาง นอย 2 ดอก ที่ มีลักษณะและ จํานวนกลีบ แตกตางกัน มีชวงเวลาเขา ชม และราคา เขาชม แบบรางสื่อ ประชาสัมพันธที่ ออกแบบมี ขอความชื่อทุง ดอกไม รูป ดอกไม 1 ดอก และมีชวงเวลา เขาชมหรือราคา เขาชมอยางใด อยางหนึ่ง แบบรางสื่อ ประชาสัมพันธที่ ออกแบบมีเฉพาะ ขอความชื่อ ทุงดอกไม และ รูปดอกไม
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 114 รายการประเมิน ระดับ ดีมาก (4) ดี(3) พอใช(2) ควรปรับปรุง (1) อธิบายเพื่อแสดง ใหเห็นวามีการ เคลื่อนไหวของ ภาพ 2. เขียนโปรแกรม เพื่อการ ประชาสัมพันธทุง ดอกไม เขียนโปรแกรม และแสดง ผลลัพธที่ทําให ตัวละครกลีบ ดอกไมเปน ดอกไมที่มี ลักษณะและ จํานวนกลีบที่ แตกตางกันได อยางนอย 2 ดอก และมี Animation อื่นๆ เชน การ หมุน การ กระพริบ การ ยายตําแหนง เขียนโปรแกรม และแสดง ผลลัพธที่ทําให ตัวละครกลีบ ดอกไมเปน ดอกไมที่มี ลักษณะและ จํานวนกลีบที่ แตกตางกันได อยางนอย 2 ดอก เขียนโปรแกรม และแสดง ผลลัพธที่ทําให ตัวละครกลีบ ดอกไมเปน ดอกไมได จํานวน 1 ดอก เขียนโปรแกรม และแสดงผลลัพธ ที่ทําใหตัวละคร กลีบดอกไม เปน ดอกไมไดไมครบ ตามจํานวนกลีบที่ ตองการ หรือ ไมเปนรูปดอกไม
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 115 การวาดรูปในโปรแกรม Scratch จะตองใชคําสั่งในกลุมบล็อก Pen ซึ่งจะตองทําการเพิ่ม กลุมบล็อก Pen ขึ้นมา โดยการไปที่บริเวณดานลางซายใตกลุมบล็อกตางๆ แลวคลิกที่สัญลักษณ (Add Extension) ดังรูปที่ 6.1 Add Extension รูปที่ 6.1 Add Extension เมื่อคลิกที่สัญลักษณ Add Extension แลวจะปรากฏหนาตาง ดังรูปที่ 6.2 หนาตางเลือก กลุมบล็อก แลวเคลิกที่ Pen รูปที่ 6.2 หนาตางเลือกกลุมบล็อก ใบความรูที่ 1 เรื่อง การเพิ่มกลุมบล็อก Pen
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 116 เมื่อคลิกเลือกกลุมบล็อก Pen แลว จะปรากฏกลุมบล็อก Pen ขึ้นมา บนแถบกลุมบล็อกดานซาย ในกลุมบล็อก Pen จะประกอบดวยบล็อกคําสั่งตาง ๆ ดังที่ปรากฏในรูปที่ 6.3 กลุมบล็อก Pen รูปที่ 6.3 กลุมบล็อก Pen
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 117 การเพิ่มตัวละครที่ตองการสรางดวยตนเอง สามารถเลือกที่ Paint ในสวนของพื้นที่แสดง รายละเอียดของตัวละคร ดังรูปที่ 6.4 Paint รูปที่ 6.4 Paint เมื่อคลิกแลวจะไดตัวละครตัวใหม และไปยังหนาตางที่เปนสวนออกแบบตัวละคร ดังรูปที่ 6.5 พื้นที่การออกแบบตัวละคร รูปที่ 6.5 พื้นที่ออกแบบตัวละคร ใบความรูที่ 2 เรื่อง การสรางตัวละครใน Scratch
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 118 การสรางเกสรดอกไม เลือกเครื่องมือวงกลม และปรับเปลี่ยนสีไดดังรูปที่ 6.6 เครื่องมือสรางรูป โดยวางรูปใหอยูในตําแหนงโฟกัสที่ตรงกัน รูปที่ 6.6 เครื่องมือสรางรูป การสรางกลีบดอกไม ใชเครื่องมือวงกลมลากใหเปนวงรี แลวใชเครื่องมือลูกศร เพื่อยายกลีบ ดอกไมไปอยูที่เกสรดอกไม ดังรูปที่ 6.7 สรางกลีบดอกไม รูปที่ 6.7 สรางกลีบดอกไม
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 119 จากนั้น ปรับแตงกลีบดอกไมใหไดตามแบบที่ตองการโดยใชเครื่องมือ Reshape จะไดกลีบ ดอกไม ดังรูปที่ 6.8 รูปที่ 6.8 ปรับแตงกลีบดวย Reshape จากนั้น นํากลีบดอกไมใหอยูดานหลังของเกสรดอกไม โดยคลิกที่เมนู Backward ดังรูปที่ 6.9 Backward รูปที่ 6.9 Backward
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 120 การเขียนโปรแกรมเพื่อวาดรูปดอกไม ใหมีกลีบจํานวน 3 กลีบ จะตองทําการวิเคราะห โดยแสดง ลําดับขั้นตอนของการเขียนโปรแกรมดังนี้ 1. วาดกลีบที่ 1 2. หมุนตามเข็มนาฬิกา โดยคํานวณมุมที่จะหมุน จะตองมีระยะหางของแตละกลีบเทาๆ กัน วิธีการ คิด คือ จํานวนมุมที่ตองหมุน = 1 รอบวงกลม (360 องศา) ÷ จํานวนกลีบ (3 กลีบ) จะได 360 ÷ 3 = 120 องศา 3. วาดกลีบที่ 2 4. ทําเหมือนขอ 2 5. วาดกลีบที่ 3 6. ทําเหมือนขอ 2 จากการวิเคราะหโดยเขียนขั้นตอนการทํางานแลว จะไดวา มีการทํางานที่เหมือนกัน คือขอ 1 และขอ 2 ซ้ํากัน 3 ครั้ง เราสามารถใชคําสั่งทําซ้ํา ไดดังนี้ ทําซ้ําขอ 1 และขอ 2 จํานวน 3 รอบ 1. วาดกลีบดอกไม 2. หมุนตามเข็มนาฬิกา โดยคํานวณมุมที่จะหมุน จะตองมีระยะหางของแตละกลีบเทาๆ กัน วิธีการคิด คือ จํานวนมุมที่ตองหมุน = 1 รอบวงกลม (360 องศา) ÷ จํานวนกลีบ (3 กลีบ) จะได 360 ÷ 3 = 120 องศา เมื่อนํามาแปลงเปนคําสั่งในโปรแกรม Scratch จะไดดังรูปที่ 6.10 คําสั่งวาดรูปดอกไม โดยจะมี เหตุการณเมื่อคลิกธงเขียวเปนคําสั่งเริ่มตน ตามดวยคําสั่ง erase all เพื่อลางภาพวาดบนหนาจอ ใช คําสั่ง repeat เพื่อทําคําสั่งที่อยูภายในซ้ําจํานวน 3 รอบ โดยคําสั่งภายในคือ การสั่งใหวาดรูปกลีบดอก ดวยคําสั่ง stamp สั่งใหหมุน 120 องศา ดวยคําสั่ง turn และสั่งใหหยุดรอ 0.5 วินาที เพื่อใหมองเห็น การวาดของแตละกลีบ ใบความรูที่ 3 เรื่อง การวาดรูปดอกไม
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 121 รูปที่ 6.10 คําสั่งวาดรูปดอกไม
แนวคําตอบ ใบกิจกรรม
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 122 คําชี้แจง ตอบคําถามดังตอไปนี้ 1. ออกแบบแบบรางสื่อประชาสัมพันธทุงดอกไม โดยดอกไมที่ประชาสัมพันธจะตองตรงกับที่ได เลือกไวในกิจกรรมที่ 2 และชื่อทุงดอกไมสอดคลองกับชื่อที่ตั้งในกิจกรรมที่ 3 การออกแบบสื่อ ประกอบดวย ชื่อทุงดอกไม รูปดอกไม ชวงเวลาชมทุง และคาเขาชม โดยรูปดอกไมจะตองเขียน ดวยโปรแกรม Scratch และอาจเขียนโปรแกรมใหมี Animation ประกอบได ใบกิจกรรมที่ 6.1 สรางสื่อทุงสวย หมุนตลอดเวลา กระพริบตลอดเวลา ขอความวิ่งมาจากดานบนแลวกระพริบ 3 ครั้ง ปรากฏทีละกลีบจนครบทุกกลีบ
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 123 2. เขียนโปรแกรม Scratch เพื่อใหไดสื่อประชาสัมพันธทุงดอกไม ตามที่ออกแบบไวในขอ 1
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 124
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 125 ระดับประถมศึกษาปที่ 4 เวลา 4 ชั่วโมง กิจกรรมที่ 7 พืชดอก…เปนเงิน เปนทอง เปนการออกแบบและทําผลิตภัณฑจากสวนตาง ๆ ของพืชดอกเพื่อ ชวยเพิ่มมูลคาใหกับพืชดอก โดยนักเรียนจะไดเลือกพืชดอกสําหรับทําผลิตภัณฑ รวบรวมขอมูลเกี่ยวกับผลิตภัณฑจาก สวนตาง ๆ ของพืชดอก และตัดสินใจเลือกผลิตภัณฑที่จะทําจากขอมูลที่รวบรวมได จากนั้นออกแบบและทําผลิตภัณฑ ใหมีจุดเดน สามารถเพิ่มมูลคาใหกับพืชดอกและทําใหเกิดประโยชนตอชุมชน รวมทั้งนําเสนอผลิตภัณฑและ องคความรูที่ไดใหผูอื่นไดรับรูในรูปแบบที่นาสนใจ ซึ่งกิจกรรมนี้จะเปนประโยชนสําหรับนักเรียนในการไดกระบวนการคิด ที่จะนําไปสูการประกอบอาชีพได จุดประสงคของกิจกรรม 1. ตัดสินใจเลือกทําผลิตภัณฑจากสวนตาง ๆ ของพืชดอก ที่ไดจากการรวบรวมขอมูล 2. ออกแบบและทําผลิตภัณฑจากสวนตาง ๆ ของพืชดอก สมรรถนะเฉพาะของผูมีความสนใจพิเศษทางดานวิทยาศาสตรคณิตศาสตร และเทคโนโลยี 1. ทักษะการคิดอยางมีวิจารณญาณ และทักษะในการแกปญหา 2. ทักษะดานการสรางสรรค และนวัตกรรม 3. ทักษะดานความรวมมือ การทํางานเปนทีม และภาวะผูนํา 4. ทักษะดานคอมพิวเตอร และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร จิตวิทยาศาสตร 1. การใชวิจารณญาณ 2. ความมุงมั่นอดทน วัสดุอุปกรณ ที่ รายการ จํานวนตอกลุม 1 อุปกรณที่เชื่อมตออินเทอรเน็ต (คอมพิวเตอร โทรศัพทมือถือ หรือ แท็บเล็ต) 1-2 เครื่อง 2 วัสดุอุปกรณสําหรับทําผลิตภัณฑ ขึ้นอยูกับการเลือกผลิตภัณฑของ นักเรียน กิจกรรมที่ 7 พืชดอก…เปนเงิน เปนทอง
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 126 สื่อและแหลงเรียนรู - แนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู 1. ครูทบทวนสถานการณจากกิจกรรมที่ 1 ทุงดอกไมงาม สรางรายไดสูชมชน โดยอาจชวนนักเรียนอภิปรายโดยใช คําถามวา นอกจากตองปลูกพืชดอกเพื่อเปดรับนักทองเที่ยวใหเขามาชมสวนเพื่อสรางรายไดจากการเก็บคาเขาชม แลว เราจะสามารถเพิ่มมูลคาของพืชดอกที่มีอยูในชุมชนเพื่อสรางรายไดในรูปแบบอื่นไดหรือไม อยางไร 2. ครูกระตุนความสนใจของนักเรียน โดยนําตัวอยางผลิตภัณฑตาง ๆ ที่ทําจากสวนตาง ๆ ของพืชดอก เชน อาหาร ของใช ของเลน ซึ่งอาจจะเปนของจริง หรือภาพ หรือวีดิทัศนมาใหนักเรียนดู แลวถามคําถามดังนี้ 1.1 นักเรียนคิดวาสิ่งของนี้ทําจากสวนใดของพืชดอก ขอเสนอแนะเพิ่มเติม 1. กรณีนักเรียนเลือกพืชดอกที่มีอยูในชุมชนและตองออกไปสํารวจพืชดอก ในการสํารวจควรคํานึงถึง ความปลอดภัย เชน ไมควรเขาใกลสัตวที่เปนอันตราย ไมควรสัมผัสพืชที่มีพิษหรือพืชที่ไมรูจัก แตงกายรัดกุม มีผูใหญดูแลอยางใกลชิด และหากนักเรียนไมรูจักชื่อพืชดอกสามารถสอบถามครู ผูปกครอง หรือคนในชุมชนได 2. ในการทําผลิตภัณฑครูอาจแนะนําใหนักเรียนคํานึงถึงปริมาณของสวนตาง ๆ ของพืชดอกที่จะ นํามาใชดวยวาควรมีปริมาณเพียงพอสําหรับทําผลิตภัณฑตนแบบ 3. ในการทําผลิตภัณฑ เมื่อนักเรียนเลือกชนิดของพืชดอกและผลิตภัณฑที่จะทําแลว ก็สามารถใชพืชดอก ชนิดอื่น ๆ มาเปนสวนประกอบได แตผลิตภัณฑนั้นยังตองมีพืชดอกที่เลือกเปนสวนประกอบหลัก 4. ครูอาจใหนักเรียนทํากิจกรรมขอที่ 1-2 ในชั่วโมงที่ 1 ทํากิจกรรมขอที่ 3-4 ในชั่วโมงที่ 2 ทํากิจกรรม ขอที่ 5 ในชั่วโมงที่3 ทํากิจกรรมขอที่ 6 ในชั่วโมงที่4 ทั้งนี้สามารถปรับเปลี่ยนตามความเหมาะสม ของหองเรียนได
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 127 1.2 นอกจากตัวอยางที่ครูนํามาใหดู นักเรียนคิดวาสามารถนําสวนตาง ๆ ของพืชดอกมาทําสิ่งใดไดอีกบาง และ สิ่งนั้นมีประโยชนอยางไร 3. นักเรียนอานจุดประสงคของกิจกรรมที่ 7 พืชดอก…เปนเงิน เปนทอง และรวมกันอภิปรายจุดประสงค 4. นักเรียนอานวิธีการดําเนินกิจกรรม และรวมกันอภิปรายขั้นตอนการทํากิจกรรม โดยครูอาจเขียนสรุปสั้น ๆ บน กระดาน นอกจากนี้อาจชักชวนนักเรียนอภิปรายเพื่อทําความเขาใจความหมายของผลิตภัณฑกอนทํากิจกรรม ซึ่ง ผลิตภัณฑ คือ สิ่งที่ทําขึ้น ทั้งนี้อาจรวมถึงอาหาร ของใชของเลน 5. นักเรียนรวมกันศึกษาและทําความเขาใจเกณฑการประเมินไปทีละขอตามลําดับขั้นของการทํากิจกรรม เพื่อให นักเรียนทราบเปาหมายและเปนแนวทางในการทํางานในแตละขั้น 6. ครูเปดโอกาสใหนักเรียนแตละกลุมอภิปรายและเลือกพืชดอก 1 ชนิด ที่สามารถนําสวนตาง ๆ มาทําผลิตภัณฑ โดยอาจเลือกจากพืชดอกที่เลือกปลูกในกิจกรรมที่ 2 สารพันพืชดอก หรืออาจเลือกจากพืชดอกในชุมชนของ นักเรียน 7. นักเรียนแตละกลุมรวบรวมขอมูลเกี่ยวกับผลิตภัณฑจากสวนตาง ๆ ของพืชดอกที่เลือก บันทึกผลลงใน ใบกิจกรรมที่ 7 พืชดอก…เปนเงิน เปนทอง ขอที่ 1 จากนั้นครูอาจใชคําถามนําอภิปรายวา นักเรียนเลือกพืชดอก ชนิดใดบาง และสวนตาง ๆ ของพืชดอกเหลานั้นสามารถนํามาทําผลิตภัณฑใดไดบาง ผลิตภัณฑที่ทําจากสวนตาง ๆ ของพืชดอกมีหลากหลายทั้งที่ทําเปนอาหาร เครื่องดื่ม ของใช ของเลน • อาหาร สามารถใชสวนตาง ๆ ของพืชดอกมาเปนสวนประกอบของอาหาร หรือใชในการประดับตกแตง เพื่อเพิ่มความสวยงามและมูลคาใหกับอาหาร เชน 1) บัวลอย ทําโดยการนําสวนของพืชที่มีสีสันหรือมีกลิ่น เชน ใบเตยหอม ดอกอัญชัน ดอกกระเจี๊ยบ มาสกัดเพื่อนําน้ําที่สกัดไดมาผสมกับแปงแลวปนกอน ซึ่งทําใหบัวลอยมีสีสันและกลิ่นนารับประทานและ ไมเปนอันตรายตอสุขภาพ บัวลอย
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 128 2) เมี่ยงคํา เชน เมี่ยงคํากลีบบัว ใชกลีบบัวสําหรับหอเครื่องเคียง หรือเมี่ยงคําใบชะพลูใชใบชะพลู สําหรับหอเครื่องเคียง โดยเครื่องเคียงอาจประกอบดวยขิง หอมแดง ถั่วลิสง พริก มะนาว กุงแหง มะพราว คั่ว ดอกไมชนิดตาง ๆ และราดดวยน้ําเมี่ยง เมี่ยงคํากลีบบัว เมี่ยงคําใบชะพลู 3) คุกกี้ ทําโดยการนําสวนตาง ๆ ของพืชดอกที่กินไดมาวางบนแปงคุกกี้ที่เตรียมไวใหสวยงาม แลว นําไปอบ จะไดคุกกี้ดอกไมที่สวยงาม ซึ่งพืชดอกที่ใชจะเปนแบบสดหรือแบบแหงก็ได คุกกี้ดอกไม • เครื่องดื่ม สามารถใชสวนตาง ๆ ของพืชดอกมาสกัดเอากลิ่น สี หรือเปนสมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยา เชน 1) ชา ทําโดยการนําสวนดอก เชน กุหลาบ เก็กฮวย ดาวเรือง อัญชัน มะลิ หรือสวนใบ เชน ใบหมอน ใบเตย มาทําใหแหงเพื่อแปรรูปใหเปนชา ชาดอกไม
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 129 2) น้ําอัญชันมะนาว ทําโดยการนําดอกอัญชันมาตม แลวกรองเอาของเหลว ใสน้ําเชื่อมและมะนาว คนใหเขากัน ก็จะไดน้ําอัญชันมะนาวพรอมดื่ม น้ําอัญชันมะนาว • ของใช สามารถนําสวนตาง ๆ ของพืชดอกมาสกัด ใชเปนสวนประกอบ ตกแตงเปนผลิตภัณฑตาง ๆ หรือ อาจนําสวนนั้นมาแปรรูปเปนผลิตภัณฑ เชน 1) น้ํามันหอมระเหย เปนการสกัดน้ํามันหอมระเหยจากสวนตาง ๆ ของพืชที่มีกลิ่น เชน กลีบดอก มะลิ กลีบดอกกุหลาบ ผิวของผลมะกรูด ผิวของผลสม ใบตะไครโดยมีวิธีการสกัดหลากหลายวิธี เชน การนําผิวของผลมะกรูดมาคั้นหรือบีบใหไดน้ํามันหอมระเหยที่มีกลิ่นหอม หรือการนําใบตะไครหอมมาตม เพื่อสกัดเปนน้ํามันหอมระเหยที่ใชสําหรับไลยุง 2) eco-printing เปนการพิมพผาจากธรรมชาติโดยใชสวนตาง ๆ ของพืช เชน ใบ ดอก เปลือกไม มาทาบลงบนผาเพื่อใหเปนลวดลายและสีสันตามตองการ แลวนําไปผานกระบวนการตาง ๆ จนไดผาที่มี ลวดลายตามตองการ ลวดลายการทํา Eco-printing บนผา ที่มา : เพจ Lai-Bai-Mai Eco Printing ลายใบไม
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 130 3) เทียน โดยการนําดอกไมที่มีกลิ่นหอมมาเปนสวนผสมในเทียน เพื่อใหเทียนมีกลิ่นหอม หรือการ นําสวนตาง ๆ ของพืชดอกที่แหงมาติดประดับแทงเทียนเพื่อความสวยงาม เทียนหอมลายดอกไม 4) บุหงารําไป โดยการนําดอกไมสด หรือดอกไมสดที่ทําใหแหง มาอบร่ํา เพิ่มกลิ่น แลวใสภาชนะ เชน ถุงตาขาย ขวดโหล เพื่อใชประดับตกแตง เปนของที่ระลึก ของชํารวยที่มีกลิ่นหอม บุหงารําไป ที่มา : เพจจําหนาย-บุหงารําไปแหง 5) การด โดยการนําสวนตาง ๆ ของพืชมาทําใหแหงแลวนํามาติดเพื่อประดับตกแตงใหการด สวยงาม การดตกแตงดวยดอกไมแหง 6) ชอดอกไมแหง โดยการนําดอกไมมาทําใหแหง แลวนํามาจัดเปนชอ เพื่อรวมเปนชอดอกไม หอ ดวยกระดาษ มัดดวยเชือกหรือริบบิ้น
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 131 ชอดอกไมแหง • ของเลน 1) สัตวกะลา โดยนํากะลามะพราวมาตกแตงเปนรูปสัตวทําลอไวใตกะลา เพื่อใหสัตวกะลาเคลื่อนที่ ของเลนจากกะลามะพราว ที่มา : เว็บไซตศูนยมานุษยวิทยาสิรินธร (องคการมหาชน) 2) หนากาก โดยการทําหนากากแลวนําสวนตาง ๆ ของพืชมาประดับตกแตงหนากากใหมีสีสัน สวยงาม เชน ทําหนากากรูปสัตว แลวนําสวนใบของพืชมาทําเปนหูของสัตว 8. นักเรียนแตละกลุมพิจารณาขอมูลที่รวบรวมไดและตัดสินใจเลือกผลิตภัณฑที่สนใจจะทําจากพืชดอกที่เลือก 1 อยาง พรอมใหเหตุผลประกอบ บันทึกผลลงในใบกิจกรรมที่ 7 พืชดอก…เปนเงิน เปนทอง ขอที่ 2 จากนั้นรวบรวม ขอมูลวิธีการทําผลิตภัณฑนั้น 9. ครูเปดโอกาสใหนักเรียนแตละกลุมออกแบบการทําผลิตภัณฑตนแบบ โดยเสนอแนะวาผลิตภัณฑนั้นควรมีจุดเดน เปนของกลุมและมีความปลอดภัยตอการบริโภคหรือการใชงาน โดยระบุวัสดุอุปกรณที่ใช ปริมาณหรือจํานวนที่ใช ขั้นตอนการทํา ระยะเวลาในการทํา ประโยชนของผลิตภัณฑและจุดเดนของผลิตภัณฑลงในแบบบันทึกกิจกรรม ขอที่ 3 โดยครูอาจแนะนําหรือยกตัวอยางเกี่ยวกับการทําผลิตภัณฑใหมีจุดเดนแตกตางจากเดิมหรือที่พบทั่วไป เชน การทําเมี่ยงคํากลีบบัว พืชดอกหลักที่เลือก คือ บัวหลวง โดยจะใชสวนของกลีบบัวหลวงสําหรับหอเครื่องเคียง
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 132 แลวเพิ่มจุดเดนโดยการใสดอกไมชนิดอื่น ๆ เชน อัญชัน เฟองฟา มาเปนสวนหนึ่งในเครื่องเคียง พรอมกับเนนย้ํา วาการทําผลิตภัณฑตองคํานึงถึงความปลอดภัยเปนสําคัญ และหากเปนอาหารก็ควรคํานึงถึงความสะอาดดวย 10. นักเรียนแตละกลุมนําเสนอผลการออกแบบการทําผลิตภัณฑตนแบบในรูปแบบที่นาสนใจ 11. นักเรียนรวมกันอภิปรายเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับการทําผลิตภัณฑที่แตละกลุมออกแบบ โดยมี ประเด็นการอภิปราย เชน ความความปลอดภัย ความเปนไปไดในการทําผลิตภัณฑวาจะสามารถทําไดจริง หรือไม โดยครูสามารถนําอภิปรายโดยใชคําถาม ดังนี้ 11.1 นักเรียนเลือกทําผลิตภัณฑใด 11.2 นักเรียนเลือกทําผลิตภัณฑที่มีความปลอดภัยตอผูบริโภคหรือการใชงานหรือไม อยางไร 11.3 นักเรียนเลือกผลิตภัณฑที่จะสามารถทําเปนตนแบบไดจริงตามการออกแบบหรือไม อยางไร 11.4 นักเรียนเลือกผลิตภัณฑที่จะเกิดประโยชนกับชุมชน และตอบสนองความตองการในสถานการณหรือไม อยางไร 11.5 มีสิ่งที่ควรปรับปรุงในแบบเพื่อใหสามารถทําผลิตภัณฑนั้นไดงายขึ้น หรือนาสนใจเพิ่มขึ้นหรือไม อยางไร 12. ครูใหนักเรียนแตละกลุมปรับปรุงการทําผลิตภัณฑตนแบบเพื่อใหสามารถทําไดจริงและสอดคลองกับความ ตองการในสถานการณ 13. ครูใหนักเรียนแตละกลุมทําผลิตภัณฑตนแบบ และบันทึกปญหาหรืออุปสรรคพรอมบอกแนวทางในการแกไข ปญหาเพื่อทําผลิตภัณฑตนแบบใหสมบูรณลงในแบบบันทึกกิจกรรมขอที่ 4 หมายเหตุ : หากมีเวลาทํากิจกรรมไมเพียงพอ อาจใหนักเรียนทําผลิตภัณฑนอกเวลาเรียน ทั้งนี้ครูสามารถ จัดสรรไดตามความเหมาะสม 14. ครูเปดโอกาสใหนักเรียนแตละกลุมนําเสนอผลิตภัณฑตนแบบในรูปแบบที่นาสนใจ เชน จัดเปน gallery walk เพื่อใหนักเรียนเดินชมผลงานของกลุมอื่น ๆ หรือใหนักเรียนแตละกลุมออกมานําเสนอในลักษณะการโฆษณาเพื่อ ขายผลิตภัณฑตามความเหมาะสม จากนั้นใหนักเรียนชวยกันลงคะแนนเพื่อเลือกผลิตภัณฑที่ชื่นชอบ พรอมบอก เหตุผลประกอบ 15. ครูอาจนําอภิปรายเพิ่มเติมวาหากนักเรียนตองการทําผลิตภัณฑเพื่อจําหนายจริงในชุมชนตองคํานึงถึง สิ่งใดบาง และควรดําเนินการอยางไรบาง
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 133 การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการวัด เครื่องมือที่ใชประเมิน เกณฑการผานกิจกรรม 1. ตัดสินใจเลือกทํา ผลิตภัณฑจากสวนตาง ๆ ของพืชดอก ที่ไดจากการ รวบรวมขอมูล ประเมินการบันทึกผล ใบกิจกรรม ระดับดีขึ้นไป 2. ออกแบบและทําผลิตภัณฑจากสวนตาง ๆ ของพืชดอก 2.1 การออกแบบการทํา ผลิตภัณฑตนแบบจาก สวนตาง ๆ ของพืชดอก ประเมินการบันทึกผล ใบกิจกรรม 2.2 การทําผลิตภัณฑ ตนแบบจากสวนตาง ๆ ของพืชดอก ประเมินชิ้นงาน ชิ้นงาน 2.3 การมีสวนรวมในการ ทําผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอก ประเมินพฤติกรรม แบบประเมินพฤติกรรม
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 134 เกณฑการประเมิน รายการประเมิน ระดับ ดีมาก ดี พอใช ควรปรับปรุง 1. ตัดสินใจเลือก ทําผลิตภัณฑจาก สวนตาง ๆ ของ พืชดอก ที่ไดจาก การรวบรวม ขอมูล รวบรวมขอมูล เกี่ยวกับผลิตภัณฑ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอกไดโดยมีการ ระบุแหลงที่มาของ ขอมูลอยางชัดเจน และแหลงที่มามี ความนาเชื่อถือ และ สามารถตัดสินใจ เลือกทําผลิตภัณฑ จากขอมูลที่รวบรวม ไดโดยไมตองไดรับ การแนะนําจากครู หรือผูอื่น รวบรวมขอมูล เกี่ยวกับผลิตภัณฑ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอกได โดยมีการ ระบุแหลงที่มาของ ขอมูลอยางชัดเจน และสามารถตัดสินใจ เลือกทําผลิตภัณฑ จากขอมูลที่รวบรวม ไดโดยไมตองไดรับ การแนะนําจากครู หรือผูอื่น รวบรวมขอมูล เกี่ยวกับผลิตภัณฑ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอกได โดยมีการ ระบุแหลงที่มาของ ขอมูลอยางชัดเจน และสามารถตัดสินใจ เลือกทําผลิตภัณฑ จากขอมูลที่รวบรวม ไดโดยตองไดรับการ แนะนําจากครูหรือ ผูอื่น รวบรวมขอมูล เกี่ยวกับผลิตภัณฑ จากสวนตาง ๆ ของพืชดอกได แต ไมระบุแหลงที่มา ของขอมูล และ สามารถตัดสินใจ เลือกทําผลิตภัณฑ จากขอมูลที่ รวบรวมไดโดยตอง ไดรับการแนะนํา จากครูหรือผูอื่น 2. ออกแบบและทําผลิตภัณฑจากสวนตาง ๆ ของพืชดอก 2.1 การออกแบบ การทําผลิตภัณฑ ตนแบบจากสวน ตาง ๆ ของพืช ดอก ออกแบบการทํา ผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอกใหมีจุดเดน แตกตางจากเดิม โดย ระบุขั้นตอนการทําได อยางละเอียดและ ชัดเจน รวมทั้งระบุ วัสดุอุปกรณที่ใช ปริมาณหรือจํานวนที่ ใช ระยะเวลาในการ ทํา ประโยชนของ ผลิตภัณฑและ ออกแบบการทํา ผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอกใหมีจุดเดน แตกตางจากเดิม โดย ระบุขั้นตอนการทําได อยางละเอียดและ ชัดเจน รวมทั้งระบุ วัสดุอุปกรณที่ใช ปริมาณหรือจํานวนที่ ใช ระยะเวลาในการ ทํา ประโยชนของ ผลิตภัณฑและ ออกแบบการทํา ผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอกใหมีจุดเดน แตกตางจากเดิม โดย ระบุขั้นตอนการทําได ไมละเอียดและไม ชัดเจน รวมทั้งระบุ วัสดุอุปกรณที่ใช ปริมาณหรือจํานวนที่ ใช ระยะเวลาในการ ทํา ประโยชนของ ผลิตภัณฑและ ออกแบบการทํา ผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของพืชดอกใหมี จุดเดนแตกตางจาก เดิม โดยไมระบุ ขั้นตอนการทํา แต มีการระบุวัสดุ อุปกรณที่ใช ปริมาณหรือจํานวน ที่ใช ระยะเวลาใน การทํา ประโยชน ของผลิตภัณฑและ
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 135 รายการประเมิน ระดับ ดีมาก ดี พอใช ควรปรับปรุง จุดเดนของผลิตภัณฑ ไดครบทุกหัวขอ จุดเดนของผลิตภัณฑ ไดไมครบทุกหัวขอ จุดเดนของผลิตภัณฑ ไดไมครบทุกหัวขอ จุดเดนของ ผลิตภัณฑ แตไม ครบทุกหัวขอ 2.2 การทํา ผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของพืชดอก ทําผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอกไดสอดคลอง กับสิ่งที่ออกแบบไว ทั้งหมด และหากมี การแกไขเพื่อใหทํา ผลิตภัณฑไดสมบูรณ ขึ้นและสอดคลองกับ ที่ออกแบบไวสามารถ บอกเหตุผลประกอบ ไดอยางชัดเจน และ หลากหลายแงมุม ทําผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอกไดสอดคลอง กับสิ่งที่ออกแบบไว ทั้งหมด และหากมี การแกไขเพื่อใหทํา ผลิตภัณฑไดสมบูรณ ขึ้นและสอดคลองกับ ที่ออกแบบไวสามารถ บอกเหตุผลประกอบ ไดอยางชัดเจนเพียง แงมุมเดียว ทําผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอกไดสอดคลอง กับสิ่งที่ออกแบบไว บางสวน และหากมี การแกไขเพื่อใหทํา ผลิตภัณฑไดสมบูรณ ขึ้นและสอดคลองกับ ที่ออกแบบไวสามารถ บอกเหตุผลประกอบ ไดอยางชัดเจนเพียง แงมุมเดียว ทําผลิตภัณฑ ตนแบบจากสวน ตาง ๆ ของพืชดอก ไดไมสอดคลองกับ สิ่งที่ออกแบบไว 2.3 การมีสวน รวมในการทํา ผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของพืชดอก สมาชิกในกลุม ทุกคนรวมกันทํา ผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอก โดยแตละ คนรูบทบาทหนาที่ ของตนเอง และ เขาใจเพื่อนรวมทีม ตลอดเวลาที่ทํา กิจกรรม รวมทั้งหาก มีปญหาสามารถ ชวยกันแกปญหาที่ เกิดขึ้นระหวางการ ทํากิจกรรมได สมาชิกในกลุม ทุกคนรวมกันทํา ผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอก โดยแตละ คนรูบทบาทหนาที่ ของตนเอง และ เขาใจเพื่อนรวมทีม ตลอดเวลาที่ทํา กิจกรรม แตหากมี ปญหา มีสมาชิกบาง คนที่แกปญหาที่ เกิดขึ้นระหวางการ ทํากิจกรรม สมาชิกในกลุม บางคนรวมกันทํา ผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของ พืชดอก โดยสมาชิก คนนั้นรูบทบาท หนาที่ของตนเอง ตลอดเวลาที่ทํา กิจกรรม สมาชิกในกลุม บางคนรวมกันทํา ผลิตภัณฑตนแบบ จากสวนตาง ๆ ของพืชดอก โดย สมาชิกคนนั้นยังไม รูบทบาทหนาที่ของ ตนเองในการทํา กิจกรรม หมายเหตุ ถาไมมีสวนรวมในการทํากิจกรรมตามรายการประเมินใด ใหรายการประเมินนั้นได0 คะแนน
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 136 เกณฑการตัดสินระดับคุณภาพ 14 – 16 คะแนน หมายถึง ระดับคุณภาพ ดีมาก 10 – 13 คะแนน หมายถึง ระดับคุณภาพ ดี 6 – 9 คะแนน หมายถึง ระดับคุณภาพ พอใช นอยกวา 6 คะแนน หมายถึง ระดับคุณภาพ ปรับปรุง
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 137 เวลา 4 ชั่วโมง จุดประสงคของกิจกรรม 1. ตัดสินใจเลือกทําผลิตภัณฑจากสวนตาง ๆ ของพืชดอก ที่ไดจากการรวบรวมขอมูล 2. ออกแบบและทําผลิตภัณฑจากสวนตาง ๆ ของพืชดอก วัสดุอุปกรณ ที่ รายการ จํานวนตอกลุม 1 อุปกรณที่เชื่อมตออินเทอรเน็ต (คอมพิวเตอร โทรศัพทมือถือ หรือแท็บเล็ต) 1-2 เครื่อง 2 วัสดุอุปกรณสําหรับทําผลิตภัณฑ ขึ้นอยูกับการเลือกผลิตภัณฑ ของนักเรียน วิธีการดําเนินกิจกรรม 1. เลือกพืชดอกที่สามารถนําสวนตาง ๆ มาทําผลิตภัณฑได1 ชนิด โดยอาจเลือกจากพืชดอกที่เลือกปลูก ในกิจกรรมที่ 2 สารพันพืชดอก หรืออาจเลือกจากพืชดอกที่มีอยูในชุมชน 2. รวบรวมขอมูลเกี่ยวกับผลิตภัณฑจากสวนตาง ๆ ของพืชดอกที่เลือก บันทึกผลลงในใบกิจกรรมที่ 7 พืชดอก…เปนเงิน เปนทอง ขอที่1 3. ตัดสินใจเลือกผลิตภัณฑที่สนใจจะทําจากพืชดอกที่เลือก 1 อยาง จากขอมูลที่รวบรวมไดพรอมให เหตุผลประกอบ บันทึกผลลงในใบกิจกรรมที่ 7 พืชดอก…เปนเงิน เปนทอง ขอที่ 2 จากนั้นรวบรวม ขอมูลวิธีการทําผลิตภัณฑนั้น กิจกรรมที่ 7 พืชดอก…เปนเงิน เปนทอง
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 138 4. ออกแบบการทําผลิตภัณฑตนแบบใหมีจุดเดนเปนของกลุมและมีความปลอดภัยตอการรับประทาน หรือการใชงาน โดยระบุวัสดุอุปกรณที่ใช ปริมาณหรือจํานวนของวัสดุอุปกรณที่ใช ขั้นตอนการทํา ระยะเวลาในการทํา ประโยชนของผลิตภัณฑและจุดเดนของผลิตภัณฑ ลงในใบกิจกรรมที่ 7 พืชดอก…เปนเงิน เปนทอง ขอที่ 2 และนําเสนอ 5. รวมกันอภิปรายในชั้นเรียนเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับการทําผลิตภัณฑที่แตละกลุม ออกแบบ เพื่อเปนแนวทางในทําผลิตภัณฑตนแบบใหสมบูรณขึ้น 6. ลงมือทําผลิตภัณฑตนแบบ โดยถามีปญหาระหวางการทําผลิตภัณฑ ใหระบุปญหาพรอมบอกแนวทาง ในการแกไขเพื่อใหทําผลิตภัณฑไดสมบูรณ ลงในใบกิจกรรมที่ 7 พืชดอก…เปนเงิน เปนทอง ขอที่ 3 และนําเสนอผลิตภัณฑในรูปแบบที่นาสนใจ 7. รวมกันศึกษาและทําความเขาใจเกณฑการประเมินกอนทํากิจกรรม ขอควรระวัง/ขอเสนอแนะ - กรณีนักเรียนเลือกพืชดอกที่มีอยูในชุมชนและตองออกไปสํารวจพืชดอก ในการสํารวจ พืชดอกควรคํานึงถึงความปลอดภัย เชน ไมควรเขาใกลสัตวที่เปนอันตราย ไมควรสัมผัส พืชที่มีพิษหรือพืชที่ไมรูจัก แตงกายรัดกุม มีผูใหญดูแลอยางใกลชิด รวมทั้งหากนักเรียน ไมรูจักชื่อพืชดอก สามารถสอบถามครู ผูปกครอง หรือชาวบานได
คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรพลังสิบ ชั้นประถมศึกษาปที่4 | เลม 2 ผลิดอก ออก product โครงการวิทยาศาสตรพลังสิบ จัดทําโดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 139 เกณฑการประเมิน รายการ ประเมิน ระดับ ดีมาก ดี พอใช ควรปรับปรุง 1. ตัดสินใจ เลือกทํา ผลิตภัณฑจาก สวนตาง ๆ ของ พืชดอก ที่ได จากการ รวบรวมขอมูล รวบรวมขอมูล เกี่ยวกับ ผลิตภัณฑจาก สวนตาง ๆ ของ พืชดอกไดโดยมี การระบุ แหลงที่มาของ ขอมูลอยาง ชัดเจนและ แหลงที่มามี ความนาเชื่อถือ และสามารถ ตัดสินใจเลือกทํา ผลิตภัณฑจาก ขอมูลที่รวบรวม ไดโดยไมตอง ไดรับการแนะนํา จากครูหรือผูอื่น รวบรวมขอมูล เกี่ยวกับ ผลิตภัณฑจาก สวนตาง ๆ ของ พืชดอกได โดยมี การระบุ แหลงที่มาของ ขอมูลอยาง ชัดเจน และ สามารถตัดสินใจ เลือกทํา ผลิตภัณฑจาก ขอมูลที่รวบรวม ไดโดยไมตอง ไดรับการแนะนํา จากครูหรือผูอื่น รวบรวมขอมูล เกี่ยวกับ ผลิตภัณฑจาก สวนตาง ๆ ของ พืชดอกได โดยมี การระบุ แหลงที่มาของ ขอมูลอยาง ชัดเจน และ สามารถตัดสินใจ เลือกทํา ผลิตภัณฑจาก ขอมูลที่รวบรวม ไดโดยตองไดรับ การแนะนําจาก ครูหรือผูอื่น รวบรวมขอมูล เกี่ยวกับ ผลิตภัณฑจาก สวนตาง ๆ ของ พืชดอกได แตไม ระบุแหลงที่มา ของขอมูล และ สามารถตัดสินใจ เลือกทํา ผลิตภัณฑจาก ขอมูลที่รวบรวม ไดโดยตองไดรับ การแนะนําจาก ครูหรือผูอื่น 2. ออกแบบและทําผลิตภัณฑจากสวนตาง ๆ ของพืชดอก 2.1 การ ออกแบบการทํา ผลิตภัณฑ ตนแบบจาก สวนตาง ๆ ของ พืชดอก ออกแบบการทํา ผลิตภัณฑ ตนแบบจากสวน ตาง ๆ ของพืช ดอกใหมีจุดเดน แตกตางจากเดิม ออกแบบการทํา ผลิตภัณฑ ตนแบบจากสวน ตาง ๆ ของพืช ดอกใหมีจุดเดน แตกตางจากเดิม ออกแบบการทํา ผลิตภัณฑ ตนแบบจากสวน ตาง ๆ ของพืช ดอกใหมีจุดเดน แตกตางจากเดิม ออกแบบการทํา ผลิตภัณฑ ตนแบบจากสวน ตาง ๆ ของพืช ดอกใหมีจุดเดน แตกตางจากเดิม