วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3
1. อธิบายปฏิสัมพันธ์ขององค์ประกอบของระบบนิเวศ
ทไี่ ด้จากการสารวจ (ว 1.1 ม.3/1)
2. อธิบายรูปแบบความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับ
ส่ิงมีชีวิตรูปแบบต่าง ๆ ในแหล่งท่ีอยู่เดียวกันท่ีได้จาก
การสารวจ (ว 1.1 ม.3/2)
3. สร้างแบบจาลองในการอธิบายการถ่ายทอดพลังงาน
ในสายใยอาหาร (ว 1.1 ม.3/3)
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 3
4. อธิบายความสัมพันธ์ของผู้ผลิต ผู้บริโภค และผู้ย่อย
สลายสารอินทรยี ์ในระบบนิเวศ (ว 1.1 ม.3/4)
5. อธิบายการสะสมสารพิษในส่ิงมีชีวิตในโซ่อาหาร
(ว 1.1 ม.3/5)
6. ตระหนักถึงความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิต และ
สิ่งแวดล้อมในระบบนิเวศ โดยไม่ทาลายสมดุลของ
ระบบนิเวศ (ว 1.1 ม.3/6)
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 3
6
การสะสมสารพิษในโซ่อาหาร
วฏั จกั รของสารในระบบนเิ วศ 5
ความสัมพันธ์ระหว่างส่ิงมีชีวิตกับ 4
ส่ิงแวดล้อม
การถา่ ยทอดพลงั งานในระบบนเิ วศ
สงิ่ มีชีวติ กบั แหล่งทอ่ี ยู่
3
2
ร ะ บ บ นิ เ ว ศ แ ล ะ อ ง ค์ ป ร ะ ก อ บ ข อ ง
1 ระบบนิเวศ
ระบบนิเวศ
วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3
1. สงิ่ มชี ีวิตกบั แหล่งทอี่ ยู่
ส่ิงรอบตัวเรามีท้ังส่ิงมีชีวิตและส่ิงไม่มีชีวิต
รวมเรียกว่า สิ่งแวดล้อม (environment)
นอกจากนี้ เสียง ความร้อน ความดันอากาศ
ความดันของเหลว ความชื้น ล้วนจัดเป็น
ส่วนหน่ึงของสิง่ แวดล้อม
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3
สง่ิ มีชีวิตที่พบในส่งิ แวดล้อมมมี ากมาย เชน่
พชื ทีล่ อยนา้ หรือพบตามผวิ นา้
ผักบ้งุ แหน จอก ผักกระเฉด
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 3
พชื ทีจ่ มน้าหรือพบใต้น้า
สาหร่ายหางกระรอก สาหร่ายพุงชะโด
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 3
พชื ทีจ่ มน้าหรือพบใต้น้า
สาหร่ายหางกระรอก สาหร่ายพุงชะโด
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 3
พชื ที่พบบางส่วนอยใู่ ต้น้า บางส่วนอยูเ่ หนือนา้
ตบั เตา่ บวั สาย
วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 3
พชื ท่พี บอยู่บนดินริมน้า
แพงพวยนา้ ผักแวน่ บอน กกธูป
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3
สตั วท์ พ่ี บในนา้
ปูนา กุ้งฝอย ไรน้า หอยโขง่
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 3
สัตว์ทีพ่ บบนบก
หอยทาก แมลงปอ ผีเสอ้ื แมลงเตา่ ทอง
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี 3
สิ่งแวดล้อมประกอบด้วยสิ่งมีชีวิตและสิ่งไม่มีชีวิตท่ีมี
ความสัมพนั ธก์ นั ส่งิ แวดลอ้ มแต่ละแห่งจะมีชนิดและปริมาณ
ของสิ่งมีชีวิตที่แตกต่างกันไปและส่ิงมีชีวิตจะมีการปรับตัว
ใหเ้ ข้ากบั สงิ่ แวดล้อมน้ัน
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี 3
การสารวจสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม ทาให้
เราท ราบขนาดของ ประชาก ร และเข้าใ จ
ความสัมพันธ์ขององค์ประกอบต่าง ๆ ท่ีอยู่ภายใน
ระบบนิเวศ แบ่งเป็น ความสัมพันธ์ทางกายภาพ
เ ป็ น ค ว า ม สั ม พั น ธ์ ร ะ ห ว่ า ง ก ลุ่ ม ส่ิ ง มี ชี วิ ต กั บ
ส่ิงแวดล้อมที่ไม่มีชีวิตในบริเวณแหล่งท่ีอยู่นั้น
เช่น แส ง น้า อุณห ภู มิ แร่ธ าตุ แก๊ ส แล ะ
ความสัมพันธ์ทางชีวภาพ เป็นความสัมพันธ์
ระหว่างกลุ่มสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ร่วมกันในบริเวณ
แหลง่ ทีอ่ ยนู่ ้ัน
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 3
สิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ที่ต่างกัน กลุ่มสิ่งมีชีวิตบางกลุ่มอยู่บนบก บางกลุ่มอยู่
ในน้าจืด บางกลุ่มอยู่ใต้ดิน บางกลุ่มอยู่ในน้าเค็ม เรียกบริเวณท่ีกลุ่มสิ่งมีชีวิต
อาศยั อยนู่ ้วี า่ แหล่งท่อี ยู่ (habitat)
บนดนิ ใตด้ นิ ทะเล
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 3
2. ระบบนิเวศและองคป์ ระกอบของระบบนิเวศ
ในท้องถิ่นของเรามีส่ิงมีชีวิตทั้งพืชและสัตว์มากมายหลายชนิด
ส่ิงมชี ีวติ บางชนิดอยบู่ นพื้นดิน บางชนิดอย่ใู นน้า และบางชนิดอยู่บนต้นไม้
แหล่งที่อยู่บางแหล่งมีสิ่งมีชีวิตชนิดเดียวกัน บางแหล่งท่ีอยู่ก็อาจพบ
สง่ิ มีชวี ิตตั้งแต่ 2 ชนดิ ขนึ้ ไป
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีที่ 3
กล่มุ สิ่งมชี ีวติ ที่อาศยั อยูร่ ว่ มกนั
วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชนั้ มัธยมศึกษาปีที่ 3
พืชและสัตว์หลากหลายชนิดอาศัย
ในแหล่งท่ีอยู่เดียวกัน ส่ิงมีชีวิตชนิดเดียวกัน
ท่ีอาศัยอยู่ร่วมกัน ในแหล่งท่ีอยู่เดียวกัน
ในช่วงเวลาเดียวกันเรียกว่า ประชากร
(population) เช่น ในสระน้าจืด นักเรียน
อาจพบประชากรของสิ่งมีชีวิตชนิดต่าง ๆ
เช่น ประชากรแหน ประชากรหอย ประชากร
แมลงปอ
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีที่ 3
ประชากรของสงิ่ มชี ีวิตชนิดต่าง ๆ ท่พี บในสระน้าจืด
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 3
ประชากรของสิ่งมีชีวิตหลาย ๆ ชนิดอาศัยอยู่ร่วมกันในแหล่งท่ีอยู่
เดียวกัน เช่น บริเวณสระน้าจืด ประกอบด้วยประชากรแหน หอย แมลงปอ
กกธูป รวมเรียกประชากรของสงิ่ มีชีวติ น้วี า่ กลุ่มสง่ิ มีชวี ิต (community)
กลุ่มสงิ่ มีชวี ติ บรเิ วณสระน้าจืดประกอบด้วย ประชากรแหน ประชากรหอย ประชากรแมลงปอ และประชากรกกธูป
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 3
ระบบนเิ วศสระน้าจดื กลุ่มสิ่งมีชีวิตในแหล่งที่อยู่
เดียวกัน มีความสัมพันธ์ซึ่งกัน
แ ล ะ กั น แ ล ะ มี ค ว า ม สั ม พั น ธ์
กั บ ส่ิ ง ไ ม่ มี ชี วิ ต ใ น แ ห ล่ ง ท่ี อ ยู่ น้ั น
เรียกความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิต
กับส่ิงแวดล้อมหรือแหล่งท่ีอยู่ว่า
ระบบนเิ วศ (ecosystem)
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3
ระบบนิเวศแบง่ เปน็ 2 ประเภท ดงั นี้
1. ระบบนิเวศบนบก หมายถึง ลักษณะของระบบนิเวศ
ท่ีกลุ่มส่ิงมีชีวิตภายในระบบอาศัยอยู่บนพื้นดิน เช่น
ทุ่งหญา้ ป่า ทะเลทราย ทร่ี าบรมิ ภเู ขา ทีร่ าบสูง
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 3
ระบบนเิ วศท่งุ หญ้า
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี 3
ระบบนิเวศปา่
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 3
ระบบนเิ วศทะเลทราย
วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 3
ระบบนเิ วศที่ราบรมิ ภูเขา
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 3
ระบบนิเวศแบ่งเปน็ 2 ประเภท ดงั น้ี (ตอ่ )
2. ระบบนิเวศในน้า หมายถึง ลักษณะของระบบนิเวศ
ท่ีกลุ่มส่ิงมีชีวิตภายในระบบอาศัยอยู่ในแหล่งน้า เช่น
บอ่ หนอง บึง คลอง แม่น้า ทะเล
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 3
ระบบนิเวศบอ่
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 3
ระบบนิเวศหนอง
วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 3
ระบบนิเวศบงึ
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 3
ระบบนิเวศคลอง
วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 3
ระบบนิเวศทะเล
วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 3
3. ความสมั พันธร์ ะหว่างส่ิงมชี วี ิตกับสง่ิ แวดล้อม
3.1 ความสัมพันธ์ระหวา่ งพืชกับสงิ่ ไมม่ ีชีวิต
พืชเป็นสิ่งมีชีวิต พืชต้องการอาหาร
หายใจ ขับถ่าย เจริญเติบโต และสืบพันธุ์ได้
เช่นเดียวกบั มนุษยแ์ ละสัตว์
สิ่งสาคัญในการดารงชีวิตของพืช ท่ีเป็น
สิ่งไมม่ ีชวี ติ ไดแ้ ก่ ดนิ นา้ อากาศ และแสง
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 3
1) ดิ น เ ป็ น ที่ อ ยู่ อ า ศั ย ข อ ง พื ช
ดินแต่ละแห่งต่างก็มีส่วนประกอบของ
แร่ธาตุที่จาเป็นต่อการเจริญเติบโต
ของพืชต่างกัน พืชจะเจริญเติบโตได้ดี ก. ข.
ถา้ ปลกู ในดนิ ท่เี หมาะกับพืชชนิดนั้น
เปรยี บเทียบระหว่าง
ก. พืชเจริญเตบิ โตในดนิ ทอี่ ุดมสมบรู ณ์กบั
ข. พืชเจริญเติบโตในดินทไ่ี ม่อดุ มสมบรู ณ์
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3
2) น้า เป็นวัตถุดิบในการสร้าง ก. ข.
อ า ห า ร ข อ ง พื ช ด้ ว ย ก ร ะ บ ว น ก า ร
สังเคราะห์ด้วยแสง และยังช่วย เปรยี บเทียบระหวา่ ง
ละลายแร่ธาตุ เพื่อให้รากพืชดูด ก. พชื ทีไ่ ด้รับน้ากับ ข. พชื ท่ีไม่ได้รับนา้
และลาเลยี งไปยงั สว่ นต่าง ๆ ของพชื
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 3
3) อากาศ พืชต้องการแก๊สออกซิเจน
สาหรับหายใจ และแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์
สาหรับการสังเคราะห์ด้วยแสง พืชหายใจ
ตลอดเวลาท้ังกลางวันและกลางคืนแต่พืช
จะสร้างอาหารด้วยกระบวนการสังเคราะห์
ด้วยแสงเฉพาะเวลากลางวัน เพราะต้องใช้
พลงั งานแสงจากดวงอาทติ ย์
พืชตอ้ งการอากาศ
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3
4) แสง แสงมีความสาคัญต่อ
พืชมาก เพราะพืชต้องการแสง
เ พ่ื อ ใ ช้ เ ป็ น พ ลั ง ง า น ใ น
กระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง
เ พ่ื อ ส ร้ า ง อ า ห า ร ส า ห รั บ ก า ร
เจรญิ เตบิ โตของพืช
พืชต้องการแสง
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 3
3.2 ความสัมพันธร์ ะหว่างสงิ่ มชี ีวิตกับสิ่งมชี วี ิต
ใ น แ ต่ ล ะ ร ะ บ บ นิ เ ว ศ ส่ิ ง มี ชี วิ ต แ ล ะ
สิ่งแวดล้อมที่ไม่มีชีวิตมีความสัมพันธ์กัน แสง น้า
อุณหภูมิ แร่ธาตุ แก๊ส มีความสาคัญต่อการ
ดารงชีวิตของสิ่งมีชีวิต น้า แสง และแร่ธาตุในดิน
ตา่ งมีความสาคัญต่อการเจรญิ เติบโตของพชื
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 3
ในระบบนิเวศ ส่ิงมีชีวิตที่อยู่กันเป็นกลุ่มและอาศัยอยู่
ในแหล่งท่ีอยู่เดยี วกันจะมีความสัมพันธ์ระหว่างส่ิงมีชีวิตที่อยู่
รว่ มกัน ดงั นี้
1) การอยู่ร่วมกันโดยต่างฝ่ายต่างให้ประโยชน์ซึ่งกัน
และกนั (ความสมั พนั ธ์แบบ +, +) แบง่ ได้ 2 แบบ ดังน้ี
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 3
(1) ภาวะการได้ประโยชน์ร่วมกัน (protocooperation) เป็นการ
อยู่ร่วมกันของสิ่งมีชีวิต 2 ชนิด ซ่ึงต่างได้ประโยชน์ร่วมกันท้ัง 2 ฝ่าย
แต่สามารถแยกออกจากกันได้โดยดาเนินชีวิตตามปกติ เช่น แมลงกับดอกไม้
นกเอย้ี งกบั ควาย มดดากบั เพลี้ย ปเู สฉวนกบั ซีแอนนีโมนี
ผเี สื้อดดู น้าหวานจากดอกไม้เพื่อเปน็
อาหาร ขณะเดยี วกนั เรณอู าจตดิ ไปกับ
ขาผีเสื้อดว้ ย เมื่อผเี สอื้ ไปดูดน้าหวาน
ดอกไมอ้ น่ื อาจทาให้เกิดการถา่ ยเรณไู ด้
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 3
(2) ภาวะพึ่งพากัน (mutualism) เป็นการอยู่ร่วมกันของส่ิงมีชีวิต
2 ชนิด ที่ได้ประโยชน์ท้ัง 2 ฝ่าย และเม่ือแยกจากกันจะทาให้อีกฝ่ายหน่ึง
ไมส่ ามารถดารงชวี ติ อยไู่ ด้
การดารงชีวิตร่วมกันของ
รากับสาหร่าย โดยสาหร่ายสร้าง
อาหารด้วยการสังเคราะห์ด้วยแสง
ซ่ึงอาศัยความช้ืนจากรา และรา
ได้รบั อาหารจากสาหร่าย
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 3
2) การอยู่ร่วมกันโดยฝ่ายหนึ่งได้ประโยชน์ อีกฝ่าย
หน่ึงไม่ได้ประโยชน์และไม่เสียประโยชน์ (ความสัมพันธ์
แบบ +, ๐) หรือเรียกว่า ภาวะอิงอาศัย หรือภาวะเกื้อกูล
(commensalism) เช่น ฉลามกบั เหาฉลาม พลูด่างกับต้นไม้
ใหญ่ กล้วยไมก้ บั ตน้ ไม้
วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี 3
ฉลามกับเหาฉลาม : เหาฉลามอาศัยอยู่บริเวณครีบของฉลาม
เพ่ือกินเศษอาหารจากฉลามโดยไมท่ าอนั ตรายฉลาม
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 3
กล้วยไม้กับต้นไม้ : กล้วยไม้ใช้เพียงรากยึดเกาะกับเปลือก
ของตน้ ไม้แต่ไดค้ วามชื้นหรอื น้าจากอากาศ
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 3
3) การอยู่รว่ มกันโดยฝ่ายหนึ่งได้ประโยชน์และอีกฝ่ายหน่ึงเสียประโยชน์
(ความสมั พันธแ์ บบ +, ) แบง่ ได้ 2 แบบ ดงั น้ี
(1) ภาวะเหยื่อกับผู้ล่า(predation)
เป็นการอยรู่ ่วมกันของส่ิงมีชีวิต 2 ชนิด โดยฝ่าย
หนึ่งเป็นผู้ล่า (predator) เป็นผู้ได้รับประโยชน์
ส่วนอีกฝ่ายหนึ่งถูกผู้ล่ากินเป็นอาหารเรียกว่า
เหย่ือ (prey) เป็นผู้เสียประโยชน์ เช่น เหยี่ยว
กบั นก กบกับแมลง เหยยี่ วกบั นก : เหยี่ยวกนิ นกเป็นอาหาร เหยย่ี วจงึ เป็นผู้ล่า
ส่วนนกเปน็ อาหารของเหย่ยี ว นกจึงเป็นเหยือ่ หรือผู้ถกู ล่า
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 3
กบกับแมลง : กบกนิ แมลงเปน็ อาหาร กบจึงเปน็ ผลู้ า่
ส่วนแมลงเป็นอาหารของกบ แมลงจงึ เปน็ เหย่อื หรอื ผถู้ กู ล่า
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี 3
(2) ภาวะปรสิต (parasitism) เป็นการอยู่ร่วมกันของสิ่งมีชีวิต 2 ชนิด
โดยสิ่งมีชีวิตหน่ึงไปอาศัยอยู่กับสิ่งมีชีวิตอีกชนิดหน่ึง โดยผู้อาศัย (parasite)
เป็นผ้ไู ดป้ ระโยชน์ และผใู้ ห้หรือผูถ้ ูกอาศยั (host) เป็นผ้เู สยี ประโยชน์
กาฝากอาศัยและเกาะอยู่
บริเวณเปลือกไม้โดยใช้รากดูด
สารอาหารและน้าจากต้นไม้ ส่วน
ต้ น ไ ม้ จ ะ สู ญ เ สี ย แ ร่ ธ า ตุ แ ล ะ น้ า
ทาใหต้ ้นไมอ้ ่อนแอลง
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 3
4. การถ่ายทอดพลังงานในระบบนเิ วศ
ส่ิงมีชีวิตที่อาศัยอยู่ร่วมกันในระบบนิเวศมีความสัมพันธ์กันหลายด้าน
ด้านท่ีสาคัญท่ีสุดในการดารงชีวิต คือ การเป็นอาหารซึ่งกันและกัน โดยเร่ิมต้นจาก
แหล่งพลังงานที่สาคัญในโลกของส่ิงมีชีวิต คือ ดวงอาทิตย์ที่ให้พลังงานแสง
กลุ่มสิง่ มชี ีวติ ที่เป็นผผู้ ลติ จะเปล่ยี นพลงั งานแสงเป็นพลงั งานเคมีสะสมไว้ในโมเลกุลของ
สารอาหารโดยกระบวนการสงั เคราะหด์ ้วยแสง
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี 3
กลุ่มสิ่งมีชีวิตท่ีเป็นผู้ผลิต คือ พืช พืช
สามารถสร้างอาหารเองได้ อาหารที่พืช
สร้างได้ คือ น้าตาล โดยใช้ปัจจัยสาคัญ คือ
แ ก๊ ส ค า ร์ บ อ น ไ ด อ อ ก ไ ซ ด์ จ า ก อ า ก า ศ
นา้ จากดิน แสงจากดวงอาทติ ย์และคลอโรฟิลล์
ซ่ึ ง เ ป็ น ส า ร สี เ ขี ย ว ใ น พื ช เ รี ย ก ก า ร
สร้างอาหารว่า การสังเคราะห์ด้วยแสง
(photosynthesis)
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 3
ปจั จยั สาคญั ต่อการสงั เคราะห์ดว้ ยแสงของพืช
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 3