BOOKLET PLC

Tinta Bicara

“ Profesional Learning Community ( PLC )

bertumpu kepada perkongsian kemahiran dan
pengetahun guru, membina hubungan yang berkualiti,
merancang program berfokus dan menggerakkan sumber
sedia ada di persekitaran dalam merealisasikan dasar
Pendidikan negara untuk membina modal insan berkualiti

di masa hadapan ”

Tinta Bicara

“ Pembudayaan PLC merujuk kepada amalan para
pendidik yang komited, bekerja secara kolaboratif
serta berterusan dalam membuat inkuri dan kajian
tindakan untuk meningkatkan pencapaian murid,
mewujudkan kerjasama dan semangat kesukarelawan

dalam kalangan warga pendidik serta menjurus
kepada peningkatan kualiti profesionalisme guru”.

ENCIK SALIM BIN AB GHANI

PENGARAH PENDIDIKAN TERENGGANU

Tinta Bicara

“ Booklet Professional Learning Community ( PLC )
dapat membantu para pegawai di PPD dan juga JPN untuk

membimbing guru-guru di sekolah serta menyelesaikan
pelbagai masalah di dalam bilik darjah serta menyediakan

ruang untuk berdiskusi secara
profesional demi mencari dan memilih pelbagai

pendekatan yang terbaik ”

HAJI IDRIS BIN BIDIN

PEGAWAI PENDIDIKAN DAERAH KEMAMAN
( PENGERUSI MAJLIS PPD NEGERI TERENGGANU )

Tinta Bicara

Penerbitan “ Booklet Profesional Learning Community “
Sebagai satu medium untuk membantu para pegawai
pembimbing khususnya di JPN dan PPD sebagai alat
bimbingan . Booklet ini mengandungi maklumat dan

panduan lengkap yang mudah untuk dilaksanakan

TUAN HAJI MOHD ZAIB BIN MANAN

PEGAWAI SIPARTNERS+ PPD KEMAMAN
( KETUA EDITOR )

KANDUNGAN

01. CPD –PLC Dalam PPPM 07. Objektif PLC
( Muka Surat: 3-6 ) ( Muka Surat: 31-32 )

02. Naratif Baharu Pendidikan 08. Strategi dan Alat Koroboratif
( Muka Surat : 7-10 ) ( Muka Surat: 33-71 )

03. PLC Dalam Program KPM 09. Analisis & Interpretasi Data
( Muka Surat: 11-16) ( Muka Surat: 71-73 )

04. PLC Dalam Transformasi Sekolah 10. PILL & PDCA
( Muka Surat: 17-24 ) ( Muka Surat: 74-76 )

05. Objektif Booklet 11. Peranan Kepimpinan Dalam
( Muka Surat: 25-26 ) Pelaksanaan PLC

06. Konsep PLC ( Muka Surat: 77-83 )
( Muka Surat: 27-29 )

1

KANDUNGAN

Senarai Tugas Dan Senarai Nama Jawatankuasa

12. Tanggungjawab Dalam PLC 16. dan Penggubal Booklet

( Muka Surat: 84-87 ) ( Muka Surat: 95-100 )

Pembudayaan Digital Dalam 17. Senarai Rujukan / Bibliografi /
Senarai Singkatan
13. PLC
( Muka Surat: 101-103 )
( Muka Surat: 88-90 )
18. Penghargaan
14. Proses Pelaksanaan PLC ( Muka Surat: 104-105 )
( Muka Surat: 91-93 )

15. Carta Alir Pelaksanaan PLC
( Muka Surat: 93-94 )

2

CPD – PLC
Dalam Pelan Pembangunan

Pendidikan Malaysia

3

LATAR BELAKANG PLC - PPPM

GTP 1.0 (2010) GTP 2.0 ( PPPM 2013-2015 )

Memperkenalkan 15 Meningkatkan kualiti guru
inisiatif menerusi makmal merupakan satu keperluan
NKRA Kualiti Guru untuk dalam 11 anjakan utama
meningkatkan kualiti guru tranformasi untuk
secara berterusan. menjayakan aspirasi sistem
pendidikan negara .

Program Professional Learning ANJAKAN KE-4 : TRANSFORMASI
Community ( PLC ) PROFESION KEGURUAN MENJADI
PROFESION PILIHAN
merupakan satu pendekatan
baharu dalam usaha memimpin Meningkatkan kualiti
pengurus sekolah dan guru-guru program Pembangunan
untuk melakukan satu perubahan Profesional Berterusan
dalam PdPc dengan matlamat (CPD) mulai 2013.

meningkatkan prestasi dan PEMBANGUNAN PROFESIONAL
pencapaian sekolah secara BERTERUSAN ( PPB @ CPD )
DIPERKENALKAN
bersepadu.
Pelbagai pihak di peringkat KPM,
KOMUNITI PEMBELAJARAN JPN, PPD dan sekolah perlu 4
PROFESIONAL ( PLC ) memberikan keutamaan kepada
kejayaan program pembangunan
Amalan kolaboratif dalam kalangan guru yang profesionalisme keguruan supaya
komited dan secara bersama-sama menetapkan hasrat PPB @ CPD tercapai.
matlamat atau membina wawasan dan berusaha
secara kolektif mencapai matlamat yang
ditetapkan.

OBJEKTIF PLC

Membangunkan kumpulan pengurus PLC Menarik penyertaan penuh
mata pelajaran yang pakar untuk membantu. pemegang taruh dan warga
pendidik untuk menjayakan NKRA
dan membimbing rakan setugas . dan PPPM 2013-2025.

Mengindoktrinkan pemikiran pengurus Menzahirkan komitmen KPM untuk
mata pelajaran untuk menzahi.rkan menjayakan PPPM 2013-2025 melalui
perancangan dan tindakan khusus secara
jati diri sebagai pemimpin instruksional. menyeluruh dan bersepadu .

Mempopularkan dan membudayakan PLC Meningkatkan kualiti amalan pengajaran dan
sebagai strategi pelaksanaan kursus pembelajaran guru.

dalam perkhidmatan untuk meningkatkan
profesionalisme guru.

5

STANDARD
GURU MALAYSIA 2.0

Panduan kepada semua guru
tentang semua kompetensi dan etika yang perlu diamalkan
serta dipatuhi

Rujukan dalam merancang pembangunan profesionalisme
keguruan

Panduan dalam membangunkan instrument penilaian
kompetensi guru dan ;

Panduan bagi penetapan kriteria serta syarat-syarat
pemilihan kepada pembuat dasar / keputusan dalam
pengambilan guru

6

Naratif Baharu Pendidikan

7

NARATIF BAHARU PENDIDIKAN

KOMUNITI PEMBELAJARAN PROFESIONAL (PLC)

Salah satu saranan penting yang ditonjolkan dalam PP R M ialah
peningkatan pembangunan profesionalisme yang berterusan
menggunakan pendekatan in-situ.

Pendekatan “ cascading “ yang kita amalkan sebelum ini ternyata tidak
membantu guru secara berterusan dan konsisten terutama aspek “know-
how” pedagogi di dalam bilik darjah. Pada hal inilah aspek penting
menjayakan keberkesanan perubahan dalam bilik darjah.

Oleh itu, salah satu pendekatan in-situ yang perlu dibudayakan pada
semua peringkat terutama di sekolah ialah konsep Komuniti
Pembelajaran Profesional (Professional Learning Community).

Komuniti pembelajarn profesional (PLC) kerap dirujuk sebagai sekumpulan
guru yang bertemu secara kerap, berkongsi pengalaman dan kepakaran
untuk mempertingkatkan kemahiran pengajaran dalam usaha meningkatkan
pencapaian murid.

8

NARATIF UTAMA

Naratif utama berfokuskan kepada pembelajaran berorienatasikn
perkembangan. Naratif ini perlu dicapai melalui 3 subnaratif
iaitu:

SUBNARATIF 1: SUBNARATIF 2: SUBNARATIF 3:
PELAJAR GURU KEPIMPINAN PENDIDIKAN

(PEDAGOGI) (PEMBANGUNAN KAPASITI) (PENGURUSAN)

perubahan pedagogi daripada - perubahan daripada pembangunan -perubahan daripada Top Down
berpusatkan guru kepada kendiri sahaja kepada sokongan kepada Bottom Up. Analisis dan
berpusatkan murid. profesional. dapatan daripada peringkat bawah
4 perkara digariskan ialah: - Tumpuan diberikan kepada: dan on the ground digunakan bagi
membina intervensi untuk dirancang
Pembelajaran bermakna & didik Menformalkan dan dan dikuatkuasakan oleh peringkat
hibur menginstitusikan Sistem Sokongan atasan.

Pembelajaran Abad ke- 21 (PAK-21) Profesional Penambahbaikan berasaskan
sekolah
Pentaksiran Bilik Darjah Rakan Peningkatan Sekolah (SIP+)
Perundingan dan Konsultasi
Transformasi Sekolah 2025 (TS25) Pembimbing Pakar Peningkatan Dialog Prestasi (Daerah, Negeri,
Sekolah (SISC+)
Kebangsaan)
Rakan Kepemimpinan Pendidikan SKPMg2 sebagai alat Pengurusan
dan Instruksional (ELITE)

Komuniti Pembelajaran
Profesional (PLC)

9

MENERUSKAN PENEKANAN
KEPADA KUALITI GURU

10

PLC Dalam KPM

11

PLC DALAM PROGRAM KPM

PLC DALAM SEKOLAH SEKOLAH TS25
PROGRAM (SM & SR) PLC: MODUL 2

KPM SEKOLAH
HARIAN
(SM & SR)

12

PLC DALAM PROGRAM KPM

13

CONTOH BAHAN RUJUKAN

https://fliphtml5.com/ldgx
/vxny/basic

https://ssmstekvok.files.wordpres
s.com/2017/05/buku-plc.pdf

14

CONTOH BAHAN RUJUKAN

https://slidetodoc.com/teacher-development-through-professional-
learning-community-plc-komuniti/

http://anyflip.com/ilqts/hzdn 15

PEREKODAN AKTIVITI PLC DALAM SPL KPM
Sistem Pengurusan Latihan Online

MANUAL PEREKODAN PLC DALAM SPL KPM
VIDEO CARA DAFTAR PLC DALAM SPL KPM
VIDEO CARA PEREKODAN PLC

16

PLC Dalam Transformasi
Sekolah

17

MENGAPA PLC?

Memberikan perkongsian
kepakaran, pandangan

dan nasihat

18

#01

Menekankan
keperluan mengutip

data untuk
pelaksanaan

intervensi.

19

#02

Kaedah, strategi
dan inovasi dalam

pengajaran dan
pembelajaran.

20

#03

Pengetahuan dan
kemahiran yang diperlukan

oleh murid untuk masa
hadapan dan peluang
pasaran kerja yang amat

mencabar.

21

#04

Perkongsian bahan digital dan
bukan digital untuk

meningkatkan keberkesanan
aktiviti pembelajaran dalam bilik

darjah.

22

#05

Pelbagai bentuk bantuan
dan maklumat untuk
membantu guru
meningkatkan
perkembangan
profesionalisme dan

melaksanakan intervensi.

23

KOMUNITI PEMBELAJARAN PROFESIONAL- PLC

Kolaboratif

Data analisis Pembelajaran inkuiri

Perkongsian amalan terbaik

Berfokus pembelajaran murid

Dialog prestasi TRANSFORMASI SEKOLAH Kajian tindakan

24

Objektif Booklet

25

OBJEKTIF BOOKLET

1. Membudayakan PLC dalam kalangan
pegawai di PPD bagi membolehkan
mereka menggunakan PLC sebagai
alat intervensi.

2. Membudayakan PLC dalam kalangan
SLT, MLT dan guru di sekolah bagi
meningkatkan kompetensi mereka
dalam merealisasikan sekolah berkualiti
dan kemenjadian murid.

3. Menjadikannya sebagai rujukan dan
panduan yang standard bagi PPD
untuk membimbing pegawai-pegawai
di PPD dan guru-guru di sekolah.

4. Meningkatkan kompetensi pegawai-
pegawai di PPD dengan menguasai
tatacara pelaksanaan PLC bagi tujuan
pelaksanaan intervensi di sekolah.

26

Konsep PLC

Konsep
Professional

Learning
Community

(PLC)

Komuniti Pembelajaran
Profesional

Concepts are the keystones in the architecture
of our thinking.
- Paul Hughes

27

Definisi PLC Hord, 1997

DuFour, Eaker & Many, Mereka berkongsi satu visi,
2006 bekerja & belajar bersama-masa,
melawat dan menilai bilik darjah
Para pendidik yang komited dan bekerja dan mengambil bahagian dalam
secara kolaboratif serta berterusan dalam membuat keputusan.
membuat inkuiri atau kajian tindakan
untuk mencapai prestasi murid yang lebih BPG, KPM 2019
baik.
Sekumpulan guru yang komited
Fullan, 2007 dan berkolaboratif secara
berterusan untuk meningkatkan
PLC ialah satu kualiti guru dalam
pembudayaan merealisasikan kemenjadian
sekolah yang murid.
menggalakkan
pembelajaran guru
secara kolaboratif
untuk melaksanakan
penambahbaikan.

28

3 PRINSIP ASAS PLC

MEMASTIKAN BUDAYA FOKUS KEPADA
PEMBELAJARAN KOLABORATIF PENCAPAIAN

MURID

Guru perlu Sekumpulan guru Memastikan
memastikan semua berkongsi amalan pembelajaran
profesional untuk berorientasikan
murid belajar meningkatkan kualiti peningkatan
berasaskan pencapaian murid ke
perkembangan murid. PdPc mereka. tahap yang lebih tinggi.

29

Objektif
Professional

Learning
Community

(PLC)

Objectives are not commands; they are commitments
– Peter Drucker

30

OBJEKTIF PLC

1 4

Berkongsi kemahiran Menggerakkan
dan pengetahuan sumber sedia ada di
guru
persekitaran

2 3 5

Membina hubungan Merancang program Berkongsi kepimpinan
yang berkualiti berfokus dalam merealisasikan
Dasar Pendidikan Negara

31

Strategi
dan

Alat Kolaboratif
PLC

A vision without a strategy remains an illusion – Lee Bolman

32

5 STRATEGI PLC

2 4

Perkongsian amalan Kolaboratif

1 3 5

Dialog Refleksi Fokus secara kolektif Norma dan nilai
terhadap pembelajaran dikongsi bersama

murid 33

STRATEGI PLC & ALAT KOLABORATIF

1.Protokol Perbincangan Dialog Refleksi
2.Kelab Buku
3.Kumpulan Belajar Guru
4.Kritikan Video

Perkongsian Amalan 1.Jelajah Pembelajaran
2.Bimbingan Rakan Sekerja
1.Analisis Data 3.Belajar Menggunakan Rancangan
2.Pemetaan Kurikulum Pengajaran Harian
3.Pentaksiran Serentak 4.Sesi Perkongsian Guru
4.Kumpulan Rakan Kritik
Fokus Secara Kolektif

Kolaboratif 1.Pasukan Melintang & Pasukan
Menegak
1.Aktiviti Visi Norma & Nilai 2.Induksi dan Pementoran guru
2.Panduan Berasaskan Prinsip Baharu
3.Aktiviti Nilai 3.Unit dan Projek antara
4.Strategi & Tradisi yang Dikongsi Pelbagai Bidang
Bersama-sama 4.Kumpulan Penyelesai Masalah

34

PROTOKOL PERBINCANGAN

(DISCUSSION PROTOCOLS)

DEFINISI SITUASI CONTOH

Protokol Perbincangan merupakan alat perbincangan Untuk memahami sesuatu teks atau artikel dengan
mesra pengguna yang boleh membantu peserta baik, sekumpulan guru menggunakan Protokol
membincangkan dan memahami sesuatu teks atau artikel Perbincangan supaya proses perbincangan yang
yang dibaca terutama dalam aspek pengajaran dan berlaku menjadi lebih tersusun dan kefahaman
pembelajaran. terhadap sesuatu teks atau artikel akan lebih
mendalam.
Protokol Perbincangan
menyediakan proses Sebagai contoh, guru menggunakan Protokol Teks
berstruktur atau satu set Empat A untuk membincangkan konsep PAK-21, alat-
langkah yang memandu alat kolaboratif PLC, Strategi PdP, DSKP, Dokumen
sesuatu perbincangan. SKPMg2 atau bahan-bahan rujukan mata pelajaran
(Contoh: Protokol Teks dan sebagainya.
Empat A, Jigsaw, Four
Corners, Think-Pair-Share 35
dan Six Thinking Hats)

PROTOKOL TEKS EMPAT A

1.Ahli kumpulan membaca teks secara senyap, sambil Templat contoh: Protokol Teks Empat A

membuat catatan untuk menjawab empat soalan yang 36

berikut:

● Apakah andaian atau pandangan yang disampaikan

oleh penulis? (Assumptions)

● Apakah yang kamu bersetuju dengan teks? (Agree)
● Apakah yang kamu tidak setuju? (Argue)
● Apakah isi teks yang ingin kamu ambil sebagai

tindakan? (Aspirations)

2.Ahli kumpulan bergilir-gilir memberikan jawapan atau

pandangan bermula dengan Assumptions sehingga

Aspiration.

3.Kumpulan mengakhiri perbincangan dengan satu

kesimpulan tentang kepentingan teks dalam membantu

guru meningkatkan pencapaian murid.

KELAB BUKU

(BOOK CLUB)

DEFINISI CONTOH SITUASI

Ahli kumpulan berkumpul untuk berkongsi, Untuk memahami pelaksanaan KBAT dalam PdPc, kelab buku
berbincang dan mengupas idea daripada sekolah telah mengambil keputusan untuk membaca buku
sesebuah buku yang dibaca. Elemen KBAT dalam Pedagogi yang diterbitkan BPK, KPM
pada 2014. Semua ahli kelab buku membaca buku tersebut,
Untuk meningkatkan diikuti dengan ulasan dan sesi refleksi. Melalui aktiviti ini, guru
kualiti PdPc, guru memahami perancangan dan pelaksanaan KBAT dalam PdPc,
perlu sentiasa strategi PdP, alat berfikir dan teknik penyoalan KBAT.
menambahkan
pengetahuan dan Selain itu, Program Guru Nilam, Sinopsis atau Resensi Buku
kemahiran mereka. atau perkongsian buku-buku terbaharu oleh guru Pusat Sumber
Sekolah juga boleh dijadikan pengisian aktiviti kepada kelab
buku sekolah.

37

PROSEDUR KELAB BUKU

PLAN PDCA DO

• Menentukan masa sesi • Semua ahli membaca &
perjumpaan. membuat ulasan buku.

• Memilih bahan bacaan • Membentangkan ulasan buku
berbentuk ilmiah. kepada ahli kumpulan.

CHECK ACTION

• Membuat sesi refleksi & soal • Hasil rumusan dikongsi untuk
jawab. penambahbaikan.

• Membuat rumusan daripada • Hasil rumusan bacaan akan
pandangan ahli. disebarluaskan melalui pelbagai
medium.
• Memastikan objektif tercapai.
38

KUMPULAN BELAJAR GURU

(TEACHER STUDY GROUP)

DEFINISI SITUASI CONTOH

Sekumpulan guru berkolaboratif untuk membantu Sekumpulan guru Sejarah berbincang tentang isu
mereka meningkatkan profesionalisme dalam bidang kelemahan murid mengingat isi atau fakta penting subjek
tertentu demi kepentingan bersama. tersebut. Untuk mengatasi masalah ini, mereka bersetuju
melaksanakan satu kajian tindakan. Mereka telah memilih
Melalui Kumpulan Belajar kaedah Tasmik Sejarah, iaitu satu kaedah yang
Guru, guru akan sentiasa menghendaki murid membaca tajuk tertentu dan
membuat membentangkan isi-isi penting tajuk tersebut secara lisan di
penambahbaikan PdP hadapan guru. Kaedah ini didapati memberikan impak
melalui kajian dan inovasi. positif dalam membantu dan menguatkan ingatan murid.

39

PROSEDUR
KUMPULAN BELAJAR GURU

P D CA

• Membentuk • Mengenal pasti dan menetapkan isu • Menganalisis maklumat • Kelemahan yang
kumpulan.
yang difokuskan. yang dicatat berkaitan dikesan ditambah baik
• Menentukan sesi
perjumpaan ahli • Menentukan tugas dan agihan kerja. isu utama. dan diambil tindakan.
kumpulan.
• Menetapkan objektif pada isu utama • Membuat perbandingan • Perkongsian amalan

kajian tindakan penyelidikan yang akan semula antara isu yang terbaik yang telah

dilaksanakan. dicatat dengan disetujui

• Membentangkan hasil dapatan rumusan dapatan.

mengenai isu utama yang dibincangkan. • Memastikan objektif
tercapai.
• Mencatat dapatan kekuatan dan

kelemahan.

• Memberi idea penambahbaikan isu
utama.

• Membuat rumusan dapatan isu utama
secara kolektif.

40

KRITIKAN VIDEO

(VIDEO CRITIQUE)

DEFINISI SITUASI CONTOH

Guru menonton dan Situasi 1:
menganalisis rakaman Seorang guru baharu menghadapi masalah
video PdPc secara kritis untuk mengajarkan tajuk-tajuk tertentu dan
dan kreatif. Proses ini memerlukan bantuan daripada rakan dalam
bertujuan untuk melihat panitia. Untuk membantu guru berkenaan,
sesuatu PdPc secara Ketua Panitia memilih satu contoh video PdPc
terancang dan untuk ditonton bersama-sama dan menilai cara
profesional bagi guru dalam video tersebut mengajarkan tajuk-
menambah baik kualiti tajuk yang berkenaan.
pengajaran.
Situasi 2:
Seorang guru merakam pengajarannya sendiri
dan meminta guru lain menonton rakaman
video tersebut serta menilai kekuatan dan
kelemahan pengajarannya untuk
penambahbaikan.

41

PROSEDUR KRITIKAN VIDEO

• Membentuk pasukan Plan • Menonton rakaman video
Action • Memberikan maklum
kerja Kritikan Video
• Menentukan tugas & balas berdasarkan isu
• Mencatat kekuatan &
agihan kerja
• Merakam PdPc ahli atau penambahbaikan
berdasarkan isu
memilih video PdPc lain • Memberi idea
• Menetapkan objektif penambahbaikan
berdasarkan bahan
kritikan pada isu yang
Do rakaman
difokus
• Perkongsian amalan
Check terbaik yang telah
dipersetujui
• Menganalisis maklumat
• Amalan terbaik
yang dicatat disebarluaskan melalui
• Merumuskan maklum pelbagai medium

balas berdasarkan 42

rakaman video
• Memastikan objektif

tercapai

JELAJAH PEMBELAJARAN (LEARNING WALK)

DEFINISI SITUASI CONTOH

Aktiviti berjalan di luar bilik Data Standard 4 SKPMg2 menunjukkan majoriti
darjah sambil guru di sebuah sekolah mendapat skor yang
memerhatikan pengajaran rendah dalam aspek 4.4.1: Guru sebagai
guru serta aktiviti Pendorong Minda. Didapati bahawa guru kurang
pembelajaran di dalam bilik mengajukan soalan yang menggalakkan murid
darjah dengan berkomunikasi secara aktif di dalam kelas. Oleh
menggunakan prosedur itu, pihak pengurusan sekolah mengadakan
dan fokus yang spesifik. Jelajah Pembelajaran untuk memerhatikan amalan
teknik penyoalan guru. Terdapat sebilangan kecil
guru yang mengamalkan teknik penyoalan yang
efektif semasa PdPc dan murid-murid di dalam
kelas mereka sangat aktif berkomunikasi. Guru-
guru terpilih ini diminta untuk berkongsi amalan
terbaik mereka dengan guru-guru lain.

43