คู่มืออบรมความปลอดภัย สำหรับบุคคลภายนอก (ฉบับภาษาไทย)

Page 98

5. งานรถยก

Mgr. Wkr.

ขณะสญั จร - เริ่ม หยุด เล้ยี ว ขับเคลอ่ื นใหเ้ หมำะกบั ลกั ษณะของสงิ่ ของทบ่ี รรทกุ
ผู้ปฏบิ ตั ิงำนควรขบั ตำมลกั ษณะของสง่ิ ของท่จี ะขนย้ำย เพ่อื ไม่ใหส้ ง่ิ ของหลน่ ออกจำกงำ และผคู้ วบคมุ งำนผรู้ บั เหมำควรตรวจสอบควำม
ปลอดภัยตำมคำแนะนำขำ้ งต้น

【เรม่ิ หยุด เลี้ยว】
◆ หำกตรวจสอบสถำนะของสง่ิ ของท่ีบรรทกุ จึงค่อยๆขับรถด้วยควำมระมดั ระวัง
◆ หำ้ ม เรมิ่ หยุด เล้ียวกระทันหันเด็ดขำด
* หำกต้องเลย้ี ว ให้เลยี้ วในควำมเร็วท่เี หมำะสมเพือ่ ไมใ่ หส้ นิ ค้ำตกหลน่

【ขบั ตำมลกั ษณะสง่ิ ของ】
◆ ขณะที่วำงสิ่งของทบั ซอ้ นกนั สงู กว่ำเสำของรถยก ใหร้ ะวังรถขำ้ งหน้ำทข่ี บั ตำมหรือรถทเ่ี ลยี้ ววนกลบั
* เจ้ำหน้ำทแี่ นะแนวจะตอ้ งให้คำแนะนำในตำแหนง่ ที่มองเห็นได้จำกคนขบั ขี่

Page 99

5. งานรถยก

Mgr. Wkr.

ขณะสญั จร - มมุ เอยี งของงำและทำงลำดชนั
ผู้ปฏิบัตงิ ำนควรขบั ตำมสภำพทำงถนนทใ่ี ช้สญั จร เพ่อื ไม่ใหส้ ่งิ ของที่บรรทุกหลน่ คว่ำลงมำ และผคู้ วบคุมงำนผู้รับเหมำควรตรวจสอบควำม
ปลอดภัยตำมคำแนะนำขำ้ งต้น

กระดก
ลกั ษณะกำรยกท่ีถกู ตอ้ งสงู จำกพ้ืนประมำณ 15-20 cm.

【องศำกำรเอยี งงำ】
◆ เรม่ิ ขบั รถด้วยมมุ งำให้เอยี งขนึ้ จำกพนื้ ประมำณ 15-20 cm.
* รถยกอำจจะกระเด็นจำกกำรกระแทกกบั พน้ื ถนน

【ทำงถำดชนั 】
◆ คอ่ ยๆขบั ขน้ึ บนทำงลำดชันด้วยกำรขับถอยหลงั เมื่อเปนทำงลงขบั ไปข้ำงหนำ้ เมื่อเปน็ ทำงขึ้น
◆ ขบั ไปทำงตรง ห้ำมเลยี้ วหรือข้ำมตดั

Page 100

5. งานรถยก

Mgr. Wkr.

ขณะสญั จร - หยุดชวั่ ครำวและมองซำ้ ย-มองขวำ เพอื่ ควำมปลอดภยั , ไม่ควรมผี โู้ ดยสำรบนรถยก
ผูป้ ฏบิ ัตงิ ำนจะต้องทำควำมเขำ้ ใจเกยี่ วกับกำรขนสง่ สิ่งของด้วยรถยกและสงิ่ ของต้องห้ำม นอกจำกนี้ผคู้ วบคุมงำนจะต้องปฏิบตั ิตำมคำแนะนำ
ด้วย

【กำรหยุดชวั่ ครำว และมองซำ้ ย มองขวำ เพ่อื ควำมปลอดภยั 】
◆ ตรวจสอบให้แน่ใจว่ำไดห้ ยดุ ชวั่ ครำวและมองซำ้ ย มองขวำ ทำงเข้ำ-ออกของบริษทั ฯ รวมทง้ั สถำนท่ที ีม่ ีเครอื่ งหมำยหยดุ
* หำกมองขำ้ มควำมสำคัญของกำรหยดุ มองซ้ำย มองขวำ อำจจะเก่ียวเน่ืองไปถึงกำรเกิดอุบัติเหตุรำ้ ยแรง

【ห้ำมมผี โู้ ดยสำรบนรถยก】
◆ ห้ำมให้ผู้อ่นื ข้ึนรถและจำกัดผู้ขบั ขแ่ี ค่คนเดียว
* หำกผขู้ บั ขน่ี ่ังอยู่บนทีอ่ ืน่ ๆ นอกเหนอื จำกท่ีนง่ั คนขับ อำจทำใหเ้ กดิ อันตรำย สง่ ผลให้เกดิ อุบตั เิ หตรุ ้ำยแรง ซึ่งเป็นอันตรำยมำก
ไม่ควรนัง่ ในส่วนอ่นื ๆของรถ นอกเหนือจำกเบำะทน่ี งั่ คนขบั เท่ำนน้ั

Page 101

5. งานรถยก

Mgr. Wkr.

ขณะสญั จร - กำรทำงำนชว่ งเวลำกลำงคนื
ผ้ปู ฏบิ ัตงิ ำนจะตอ้ งเปิดไฟขณะขบั รถ และยกงำเหนือพน้ื สำหรับกำรทำงำนชว่ งกลำงคนื ผู้ปฏบิ ตั ิงำนจะต้องดึงมอื ได้อยำ่ งสมบูรณแ์ ละวง่ิ ได้
นอกจำกนีผ้ ้คู วบคมุ งำนผู้รบั เหมำจะตอ้ งปฏิบตั ิตำมคำแนะนำดังกลำ่ ว

【กำรขบั ขร่ี ถยก ชว่ งเวลำกลำงคนื 】
◆ ตอ้ งเปิดไฟหน้ำและระมัดระวังรอบข้ำงในระหวำ่ งขับขร่ี ถยก
* หำกขบั ข่รี ถยก โดยไมเ่ ปิดไฟหนำ้ ทำใหก้ ำรสังเกตสภำพพ้ืนท่ีรอบข้ำงได้ยำกมำก อำจทำใหเ้ กดิ กำรก่อให้เกิดอบุ ตั ิเหตอุ ันตรำยร้ำยแรง
กำรขบั ขรี่ ถยกควรใชง้ ำนไฟหน้ำและไฟหลงั ดว้ ยควำมเร็วทีป่ ลอดภยั

【รันหลงั จำกดงึ มอื จนหมด】
◆ ดึงมือยืน่ เขำ้ มำชิดกบั ตัวรถใหเ้ รยี บร้อย
* กรณที ไี่ ม่ดงึ มอื ย่ืนมำชดิ กบั ตวั รถยก ตอนที่ขบั ขีอ่ ยู่นน้ั อำจเปน็ อนั ตรำยมำก หำกจดุ ศูนย์ถ่วงสว่ นหน้ำคำดเคลือ่ น ทำใหป้ ระสิทธิภำพกำร
เลย้ี วลดลง หรือทำใหร้ ถแฉลบออกข้ำงทำงได้

Page 102

5. งานรถยก

Mgr. Wkr.

เม่ือหยดุ /ทจี่ อดรถ
ผู้ปฏบิ ตั ิงำนจะตอ้ งหยุดเครอ่ื งยนต์ เมือ่ ยกเบรคไวแ้ ละดึงกญุ แจออกและจดั กำรกบั ท่ที กี่ ำหนดไว้ เม่อื จอดไว้ ผ้คู วบคมุ งำนผู้รับเหมำจะตอ้ ง
ปฏิบัตติ ำมคำแนะนำและกำรยืนยนั ดังกล่ำว

【เมอ่ื หยดุ 】
◆ รถยกตอ้ งหยุดลงท่ีทรี่ ำบและปลอดภัย
* วำงงำรถยก ลงในตำแหน่งทีต่ ่ำทส่ี ุด
◆ ตอ้ งปิดสวติ ทด์ บั เครือ่ งยนต์
◆ หำกลงจำกรถยกต้องถอดกุญแจดบั เครื่องกอ่ นทกุ ครั้ง
* วตั ถุประสงค์ เพอื่ ต้องกำรป้องกนั บคุ คลท่ีสำม (ทไ่ี ม่มคี ณุ สมบัติในกำรขบั รถยก)

【กำรจอดรถ】
◆ จอดในสถำนทที่ ่กี ำหนดไว้ (ที่รำบและปลอดภยั )
* หลีกเล่ยี งจอดรถบนพื้นทล่ี ำดเอยี ง
◆ ตรวจสอบให้แนใ่ จว่ำไดถ้ อดปลกั๊ กญุ แจเครือ่ งยนต์และเกบ็ ไวใ้ นทท่ี ี่กำหนดไว้

Page 103

GSS-C

Safety Guidelines for Construction Works

6. กำรจัดกำรวัตถุหนัก
(ดว้ ยมอื )

Page 104

6. การจัดการวัตถุหนัก (ด้วยมือ)

Mgr. Wkr.

นิยำม - นำ้ หนกั ทำ่ ทำง
ผู้ปฏิบัตงิ ำนควรจัดกำรนำ้ หนักของวัตถุท่ีใชแ้ รงคนให้เหมำะสม และผู้ควบคุมงำนผู้รับเหมำควรตรวจสอบดแู ลควำมปลอดภยั ตำม
คำแนะนำข้ำงต้น

【กำรขนยำ้ ยดว้ ยแรงคน】
วัตถทุ ่มี ีนำ้ หนักมำกกว่ำ 20 กิโลกรับขึ้นไป ให้ขนย้ำยดว้ ยแรงคนตงั้ แต่ 2 คนขน้ึ ไป ไม่ใหข้ นยำ้ ยคนเดียว

ยกของดว้ ยท่ำทำงท่ีถกู ตอ้ ง ยกของทห่ี นักมำกกวำ่
20 กโิ ลกรมั คนเดียว

ยดื ดำ้ นหลัง
ให้ตรง

ระมดั ระวังมือทถ่ี ือ
ของอยู่

ห้ำมยกของด้วยสว่ นทอ่ นบน
ของร่ำงกำย

ใชห้ ัวเข่ำ

ส่งิ ทตี่ อ้ งระวงั ในกำรปฏบิ ตั งิ ำนดว้ ยแรงคน
1. ไม่ยกหรอื ถอื สงิ่ ของดว้ ยท่อนบนของร่ำงกำย
2. ไมบ่ ิดหรือหกั สว่ นดำ้ นหลังเพื่อรองรบั น้ำหนักสงิ่ ของ
3. ไม่ยกในขณะทร่ี ำ่ งกำยยงั ทรงตวั ไม่ได้
4. เลอื กตำแหนง่ ทจี่ ะถอื และคำนึงถงึ สถำนทวี่ ำงหรือสถำนะสงิ่ ของท่จี ะยก
5. กรณีทตี่ อ้ งยกสง่ิ ของทมี่ นี ำ้ หนักมำกกว่ำ 20 กิโลกรมั ข้นึ ไป ใหด้ ำเนนิ งำนด้วยแรงคนตัง้ แต่ 2 คนขน้ึ ไป

Page 105

6. การจัดการวัตถุหนัก (ด้วยมือ)

Mgr. Wkr.

นิยำม - กำรขนยำ้ ย
ผปู้ ฏบิ ตั งิ ำนต้องขนยำ้ ยสิง่ ของทม่ี นี ำ้ หนกั ควรใชง้ ำนอปุ กรณข์ นย้ำยให้เหมำะสม และผู้ควบคุมงำนงำนควรตรวจสอบดูแลควำมปลอดภยั
ตำมคำแนะนำขำ้ งต้น
ผู้ปฏบิ ตั งิ ำนไมค่ วรยกส่งิ ของเกินนำ้ หนักทีก่ ฎหมำยกำหนด

【กำรขนสง่ โดยกำรใชอ้ ปุ กรณ์】
กำรขนย้ำยสง่ิ ของท่มี นี ้ำหนกั มำกกวำ่ 20 กโิ ลกรมั ขึน้ ไป จะต้องใชง้ ำนอุปกรณท์ เ่ี หมำะสมท่สี ดุ สำหรับขนย้ำย

【กำรคดั เลอื กบคุ คลทใี่ หส้ ญั ญำณ】
ผูค้ วบคุมงำนผรู้ บั เหมำจะคดั เลอื กผู้ใหส้ ัญญำณและปฏิบตั ิงำนตำมคำแนะนำสำหรับกำรจัดกำรวตั ถุทมี่ นี ำ้ หนกั มำก
* ผใู้ ห้สญั ญำณ : ผู้สง่ สัญญำณจะอย่ใู นคอลมั น์ตำรำง TBM Check Sheet สำหรบั งำนก่อสร้ำงทใี่ ชร้ ว่ มกัน

ตัวอยำ่ งอปุ กรณข์ นยำ้ ย กระบอกแมแ่ รงไฮโดร

รถเขน็ รถลำกพำเลท รถเข็นสนิ คำ้ เครื่องรอกสำยโซ่ คำนงัด ลคิ เต่ำลำกเครือ่ งจักร

สำหรับขนย้ำย ขนย้ำยโดยกำร ลกั ษณะเปน็ โหลดสินค้ำทม่ี ี คำนงัดท่ใี ช้รอง ยกของหนักข้นึ เคลือ่ นย้ำยของ
สงิ่ ของเลก็ ๆ วำงสงิ่ ของไว้บน ตะกรำ้ มลี อ้ ตดิ อยู่ นำ้ หนกั มำก เพ่อื เคลือ่ นของ หนกั

พำเลท ที่ใตพ้ ำเลท หนัก ๆ

ขอ้ ควรระวงั ในกำรขนยำ้ ยดว้ ยอุปกรณ์
・อำ่ นคำอธบิ ำยกำรจดั กำรกับอปุ กรณแ์ ละเขำ้ ใจไดเ้ ปน็ อย่ำงดีกอ่ นใช้งำน
・ระมัดระวังจดุ สมดลุ ของศนู ยถ์ ว่ งนำ้ หนกั ของวตั ถุทจ่ี ะขนยำ้ ย
・ไม่ขนย้ำยสิง่ ของทม่ี นี ำ้ หนกั เกินกำลงั รับนำ้ หนกั สงู สดุ
・ระมดั ระวงั สถำนกำรณบ์ ริเวณโดยรอบ(ช่องว่ำงระหว่ำงเคร่อื งจักร ของทขี่ นย้ำยกบั ตัวอำคำร พน้ื ต่ำงระดบั )
・ไม่วำงมือเท้ำหรือส่วนใดสว่ นหนง่ึ ของร่ำงกำยภำยใต้นำ้ หนกั ยก

Page 106

6. การจัดการวัตถุหนัก (ด้วยมือ)

Mgr. Wkr.
อุปกรณ์ - รถเขน็
กรณีทีผ่ ปู้ ฏบิ ัติงำนใชง้ ำนรถเข็นควรจัดกำรใหเ้ หมำะสม และผคู้ วบคุมงำนผ้รู บั เหมำควรตรวจสอบดูแลควำมปลอดภัยตำมคำแนะนำขำ้ งต้น

ป้องกนั กำรเกดิ อุบตั เิ หตจุ ำกรถเขน็
ปอ้ งกันอบุ ัตเิ หตุที่เกิดจำกกำรทำงำนทใี่ ช้งำนรถเข็น (อำกำรปวดหลงั จำกกำรทำงำน กำรบำดเจ็บบริเวณเอ็นร้อยหวำย ลม้ คว่ำ หนบี คนั่
ระหว่ำงวัตถ)ุ

กำรจดั กำรทถี่ กู ตอ้ ง ระวังบริเวณโดยรอบ

ระวังตำแหน่งมอื จบั ใช้สำหรบั ผลัก

ระวงั ควำมสมดลุ จดุ ศูนยถ์ ่วงของสนิ คำ้ ขนย้ำยโดยไม่ระวงั บริเวณรอบขำ้ ง และ
กระแทกกับคนหรอื ยำนพำหนะ
อยำ่ ขนส่งปรมิ ำณสินคำ้ ทเี่ กินค่ำนำ้ หนกั กำรใช้
งำน

ของลม้ ตกลงมำใสจ่ ำกกำรวำง
ของไม่สมดุล

ไม่สำมำรถหยุดรถเข็นได้อำจถูกรถเข็นชนจำกกำรเดินลำกรถเข็นหนั
หลัง

ข้อควรระวงั ในกำรทำงำนกบั รถเขน็
・กอ่ นใช้งำนควรอำ่ นและทำควำมเขำ้ ใจกบั คมู่ อื กำรใชง้ ำนของแต่ละอปุ กรณ์
・ขณะทเ่ี คล่ือนย้ำยใหร้ ะวังลอ้ รถเหยียบหรอื มว้ นดึงเข้ำไป
・ระมัดระวงั สิ่งบรเิ วณรอบข้ำงระหวำ่ งขนยำ้ ย

Page 107

6. การจัดการวัตถุหนัก (ด้วยมือ)

Mgr. Wkr.
อปุ กรณ์ - รถเขน็ พำเลท (Hand lidt)
กรณที ี่ผปู้ ฏบิ ตั ิงำนใช้งำนรถเข็นพำเลท (Hand lift) ควรจดั กำรให้เหมำะสมกับกำรใช้งำนและผคู้ วบคมุ งำนผู้รบั เหมำ ตรวจสอบควำม
ปลอดภัยตำมคำแนะนำขำ้ งต้น

กำรจดั กำรทีถ่ กู ตอ้ ง ของหลน่ จำกพ้นื เหลย่ี ม
อนั ตรำย
ระวังบรเิ วณรอบข้ำง ระวังจดุ สมดลุ ของนำ้ หนัก อันตรำย

หำ้ มหยดุ ระหว่ำงพนื้ ท่ลี ำดชัน

ระวังล้อรถ

ขอ้ ควรระวงั ในกำรทำงำนกบั รถลำกพำเลท (Hand lift)
・กอ่ นใชง้ ำนควรอ่ำนและทำควำมเขำ้ ใจกับคูม่ อื กำรใชง้ ำนของแต่ละอปุ กรณ์
・ไม่ใช้งำนในสถำนทท่ี ม่ี พี ืน้ ลำดเอยี งหรอื ลื่นไดง้ ำ่ ย
・เคล่อื นยำ้ ยด้วยควำมระมดั ระวังพนื้ ทมี่ เี หลยี่ มต่ำงระดบั
・ไม่วำงมือหรอื เท้ำไว้ใต้ลฟิ ท์หรอื สมั ภำระ
・ระมดั ระวังล้อหมนุ ตอนทเ่ี คลอื่ นย้ำยรถลำกพำเลท (hand lift)
・ระมัดระวงั พืน้ ที่บริเวณรอบขำ้ ง
・ไม่ข้นึ อยู่บนงำยก
・ระวังแขนหรอื มือเขำ้ ไปขัดระหว่ำงกลำงตอนทปี่ รบั ขยำยควำมกว้ำงของงำยก

Page 108

6. การจัดการวัตถุหนัก (ด้วยมือ)

Mgr. Wkr.

อุปกรณ์ - รถเขน็ สนิ คำ้
กรณีท่ีผปู้ ฏิบตั ิงำนใช้งำนรถเขน็ สนิ ค้ำ ควรจัดกำรใหเ้ หมำะสมกบั กำรใชง้ ำนและผคู้ วบคมุ งำนผรู้ ับเหมำ ควรตรวจสอบควำมปลอดภยั ตำม
คำแนะนำขำ้ งต้น

กำรจดั กำรที่ถกู ตอ้ ง 6 7
5 8
4 1

2

3

ข้อควรระวงั กำรใชง้ ำน Roll Box Pallet 【มี 8 ขอ้ กฏระเบยี บ】
1. ระวงั สถำนที่มีพืน้ ขอบต่ำงระดบั พนื้ ลำดเอยี ง เส่ียงต่อกำรลม้ ควำ่
2. สวมใสอ่ ุปกรณน์ ริ ภัยและเครือ่ งแตง่ กำยทเ่ี หมำะกบั กำรปฏิบตั งิ ำน(อำ้ งอิง : อปุ กรณ์นิรภัย)
3. ควบคุมกำรใช้งำนพื้นฐำนอย่ำงถูกต้องและระมดั ระวังกำรถูกกระแทกหรอื หนบี คัน่ ระหว่ำงกลำง(ควรปฏิบัตงิ ำนดว้ ยมอื ทงั้ สองข้ำง กำรจอด
รอดในกำรสถำนทีม่ องเหน็ ไดย้ ำก ฯลฯ )
4. ทำงำนควำมปลอดภัยด้วยควำมชำนำญกำร “ดนั ”, “ดึงลำก” และ”ดันในแนวนอน”
5. ทำงำนอย่ำงรอบคอบและระมัดระวังกำรสอ่ื สำรระหว่ำงสองคนทีท่ ำงำนและเลือกผู้ทคี่ วบคมุ กำรสง่ั กำร
6. ระมดั ระวงั ของที่บรรทกุ สว่ นทยี่ ่ืนออกมำและศนู ย์ถว่ งของวตั ถเุ พื่อปอ้ งกนั วตั ถพุ งั ทลำยลงมำ
7. ระมดั ระวงั กำรลม้ คว่ำหรือถกู หนบี ทำให้ไมส่ มดุลตอนท่ดี ำเนนิ กำรพับ ประกอบชนิ้ สว่ น ซอ้ นขนึ้
8. ระมัดระวงั กำรถกู หนีบ ลม้ คว่ำ และตกลงมำ จงึ มคี วำมอันตรำยเปน็ พิเศษในขณะทขี่ ึน้ ลงบน Tailgate lifter

Page 109

6. การจัดการวัตถุหนัก (ด้วยมือ)

Mgr. Wkr.

เคร่อื งมอื - เครื่องรอกและสำยโซ่
กรณที ี่ผปู้ ฏบิ ตั งิ ำนใชง้ ำนเคร่อื งรอกและสำยโซ่ ควรจัดกำรงำนใหเ้ หมำะสมกับกำรใชง้ ำนและผคู้ วบคุมงำนผรู้ บั เหมำ ควรตรวจสอบควำม
ปลอดภัยตำมคำแนะนำข้ำงตน้

กำรจดั กำรท่ีถกู ตอ้ ง เชค็ สภำพบรเิ วณรอบข้ำง

หำ้ มขึน้ บนสมั ภำระทก่ี ำลงั ยก

ห้ำมนำ้ หนักเกินกว่ำทก่ี ำหนด

อนั ตรำย

อนั ตรำย

อนั ตรำย

ห้ำมเข้ำเขตท่ที ำกำรยกหรอื ใต้
สมั ภำระ

ข้อควรระวงั ในกำรใชง้ ำนเครอื่ งรอกและสำยโซ่
・ก่อนใชง้ ำนควรอ่ำนและทำควำมเขำ้ ใจกับค่มู อื กำรใชง้ ำนของแต่ละเครือ่ งมอื
・ดำเนนิ กำรตรวจสอบก่อนใชง้ ำนอุปกรณ์และหำ้ มใช้งำนอปุ กรณใ์ นกรณที ีพ่ บอุปกรณเ์ สยี รปู หรือแตกหัก
・นอกจำกนี้ระมดั ระวงั กำรยกข้ึนลงมำกเกิน เพอื่ ไมใ่ หก้ ำรยกนำ้ หนักมแี รงกระแทก

Page 110

6. การจัดการวัตถุหนัก (ด้วยมือ)

Mgr. Wkr.

เครอ่ื งมอื - คำนงดั
กรณที ่ีผู้ปฏิบัตงิ ำนใช้งำนคำนงดั ควรจัดกำรงำนใหเ้ หมำะสมกับกำรใชง้ ำนและผคู้ วบคุมงำนผูร้ ับเหมำ ตรวจสอบควำมปลอดภัยตำม
คำแนะนำขำ้ งตน้

กำรจดั กำรทีถ่ กู ตอ้ ง

ระวังมอื จับและจดุ ท่ยี ืนอยู่

ตัง้ ฉำกกบั กรอบมุมหรือตวั ฐำนให้ ดแู ลตัวหนนุ ตรงกลำง
มนั่ คง

ขอ้ ควรระวงั ขณะดำเนนิ กำรปรบั ตำแหนง่ เลก็ นอ้ ยดว้ ยกำรใชค้ ำนงดั
・ก่อนใช้งำนควรอ่ำนและทำควำมเขำ้ ใจกบั คูม่ ือกำรใชง้ ำนของแต่ละเครื่องมือ
・ตอ้ งทำงำนโดยทไี่ มใ่ ห้กระเดน็ โดนมือและเท้ำถึงแม้บำรจ์ ะแยกออกมำกะทันหันระหวำ่ งทำงำน
・หมอนรองคำนงดั จะตอ้ งอยู่ในตำแหนง่ ท่ใี กลก้ บั เคร่ืองจกั รเท่ำนน้ั
・ต้องคำนงึ ถงึ กำรปูแผ่นยำงหรือแผน่ ไมส้ ำหรับกอ่ สร้ำงด้ำนใตห้ มอนรองหนนุ คำนงัดเพอ่ื ไม่ใหบ้ ำร์แยกออกหรอื บนพ้ืนมีรอยขีดข่วน

Page 111

6. การจัดการวัตถุหนัก (ด้วยมือ)

Mgr. Wkr.

เคร่ืองมอื - กระบอกแมแ่ รงไฮโดรลคิ
กรณีท่ีผู้ปฏิบัติงำนใช้งำนกับคำนงดั ควรจดั กำรงำนให้เหมำะสมกับกำรใช้งำน และผ้คู วบคมุ งำนผูร้ ับเหมำควรตรวจสอบควำมปลอดภัยตำม
คำแนะนำขำ้ งต้น

ระวังควำมลำดชนั อนั ตรำย
ล้มลง ลดลงตำ่ กะทันหนั
หำ้ มใชง้ ำนแคป่ ลำยเท่ำนน้ั

อันตรำย อันตรำย ดำเนนิ กำรแนะนำ
ดว้ ยเสยี ง
หำ้ มวำงเท้ำหรือมือไว้ใตเ้ ครอ่ื วจักร
ผู้ควบคมุ งำน/
หัวหนำ้ งำนผู้รับเหมำ

ข้อควรระวงั ขณะดำเนนิ กำรปรบั ตำแหนง่ เลก็ นอ้ ยดว้ ยกำรใชค้ ำนงดั
・ก่อนใชง้ ำนควรอำ่ นและทำควำมเขำ้ ใจกบั คูม่ อื กำรใชง้ ำนของแต่ละเคร่ืองมอื
・ตอ้ งทำงำนโดยท่ีไมใ่ ห้กระเดน็ โดนมอื และเท้ำถงึ แม้บำร์จะแยกออกมำกะทันหันระหว่ำงทำงำน
・หมอนรองคำนงัดจะต้องอยู่ในตำแหน่งท่ีใกลก้ บั เครือ่ งจกั รเทำ่ น้นั
・ตอ้ งคำนงึ ถึงกำรปแู ผน่ ยำงหรอื แผ่นไม้สำหรับกอ่ สรำ้ งดำ้ นใตห้ มอนรองหนนุ คำนงดั เพื่อไมใ่ หบ้ ำรแ์ ยกออกหรอื บนพื้นมีรอยขดี ข่วน

Page 112

6. การจัดการวัตถุหนัก (ด้วยมือ)

Mgr. Wkr.

เครอื่ งมอื - เตำ่ ลำกเครอ่ื งจกั ร
กรณีทีผ่ ้ปู ฏบิ ตั ิงำนใชง้ ำนกับเตำ่ ลำกเครอ่ื งจกั ร ควรจดั กำรงำนใหเ้ หมำะสมกับกำรใชง้ ำนและผ้คู วบคุมงำนผรู้ บั เหมำควรตรวจสอบควำม
ปลอดภัยตำมคำแนะนำข้ำงต้น

กำรจดั กำรที่ถกู ตอ้ ง

ควรระมกั ระวงั บรเิ วณรอบเคร่อื ง
กวำ้ น

อนั ตรำย

กำกับดูแลดว้ ยเสยี ง หำ้ มวำงเท้ำหรอื มอื ไว้ใต้
ผคู้ วบคมุ งำน/หวั หนำ้ งำนผูร้ บั เหมำ เครื่องจกั ร

ปพู ืน้ ต่ำงระดับดว้ ยเหล็ก

ขอ้ ควรระวงั เมอ่ื ใชง้ ำนเตำ่ ลำกเครอื่ งจกั ร
・ก่อนใช้งำนควรอำ่ นและทำควำมเขำ้ ใจกบั คู่มือกำรใชง้ ำนของแต่ละเครอื่ งมือ
・สำหรับกำรขนย้ำยวตั ถุท่มี นี ำ้ หนักมำก ตอ้ งดำเนินกำรปดู ้วยแผ่นเหลก็ เพอื่ ปอ้ งกันขนั้ ต่ำงระดบั และพ้ืนผวิ ดว้ ยแผน่ เหลก็
・เมอ่ื เคล่อื นยำ้ ยจำตอ้ งดำเนนิ กำรอย่ำงระมดั ระวังตำมทผี่ คู้ วบคุมดแู ลแนะนำ

Page 113

GSS-C

Safety Guidelines for Construction Works

7. งำนไฟฟ้ำ

Page 114

7. งานไฟฟา้

Rep. Mgr. Wkr.

นิยำม - หลักกำรทำงำนไฟฟำ้
ห้ำมทำงำนใกล้สำยไฟฟ้ำแรงสูง
ผ้รู ับผิดชอบ/เจ้ำของงำน และผู้ควบคมุ งำนผรู้ ับเหมำต้องช้แี จงควำมอนั ตรำย ควำมเสีย่ งจำกกำรถกู ดูดไฟฟำ้ ก่อนและใหค้ ำแนะนำกับ
ผู้ปฏบิ ตั งิ ำน และผูป้ ฏบิ ัติงำนต้องผำ่ นกำรอบรมจำกกรมพฒั นำฝมี อื แรงงำนเก่ียวกบั งำนไฟฟำ้ ตำมควำมเหมำะสม

ห้ำมทำงำนใกลส้ ำยไฟฟำ้ แรงสูง

งำนเดนิ สำสยไฟหรอื ตรวจสอบแผงวงจร
เส่ยี งต่อกำรโดนไฟฟ้ำช็อต

พจิ ำรณำกอ่ นกำรตดั ระบบไฟฟำ้ ไฟฟ้ำชอ็ ต เน่ืองจำกกำรทำงำนผดิ วธิ ี

อำจจะไมใ่ ชส่ ถำนทที่ ่เี ก่ยี วกับงำนไฟฟ้ำโดยตรง แต่มี
โอกำสทจี่ ะเกดิ ไฟฟ้ำล็อตและอำจอยูใ่ กลก้ บั แหลง่
พลังงำนไฟฟ้ำ

เมื่อสัมผสั โดยตรง

ทำงำนกับสำยไฟฟ้ำแรงสูงมำกกว่ำ 2 คน กำรตอ่ สำยไฟผิดพลำดและอน่ื ๆ

กำรทำงำนใกลๆ้ จะตอ้ งทำงำนตงั้ แต่ ปอ้ งกนั กำรเชอื่ มต่อทีไ่ ม่
2คน ขน้ึ ไป (รวมถงึ กำรปิดระบบ ถกู ตอ้ งหรอื ผิดวิธี
และเปิดระบบเครอ่ื งจกั ร) แหล่งจ่ำยไฟไม่ถูกตอ้ ง โดยใช้
เคร่อื งหมำยหรอื มำตรกำร
อื่นๆ

กำรตดิ แทก็ และกำรทำเคร่อื งหมำย

Page 115

7. งานไฟฟ้า

Rep. Mgr. Wkr.

แผนกำรปฏบิ ตั งิ ำน - กำรพจิ ำรณำควำมปลอดภยั
ผู้รบั ผดิ ชอบ/เจ้ำของงำนควรให้ควำมสำคัญกบั กำรวำงแผนควำมปลอดภยั ในกำรทำงำนกับผคู้ วบคุมงำนผูร้ บั เหมำ

แผนภำพระบบไฟฟ้ำ ตำรำงควบคุม

แผนภำพกำรจัดกำรระบบกำร

ตรวจสอบควำม
ปลอดภัยท่ยี ดึ ตำม
ระเบยี บกำรทำงำนของ
กำรจัดกำรระบบ

กระจำยไฟ

ตวั อยำ่ งค่มู ือกำรปฏิบตั ิงำน : ผคู้ วบคมุ งำน ,ลำดับ
ขน้ั ตอน เป็นต้น

- ตรวจสอบควำมแน่นอนว่ำสำมำรถปิดแหล่งกระจำยไฟของสถำนที่ทำงำนนนั้ ๆไดห้ รอื ไม่
- กำหนดขน้ั ตอนกำรปฏิบัติงำนสำหรับกำรเดินสำยดนิ ,ทำงำน discharge และอ่ืนๆ
- กำหนดระบบกำรสอ่ื สำรในระหว่ำงที่ดำเนนิ กำรควบคมุ กำรตดั กระแสไฟฟำ้ และแหลง่ กระจำยไฟ

Page 116

7. งานไฟฟา้

Mgr. Wkr.

อปุ กรณป์ อ้ งกนั อนั ตรำยสว่ นบคุ คล - มแี รงดนั ไฟฟำ้ ตำ่
ผรู้ บั ผดิ ชอบ/เจำ้ ของงำนและผคู้ วบคุมงำนำผรู้ ับเหมำ ควรพจิ ำรณำมำตรฐำนกำรป้องกันไฟฟ้ำชอ็ ตท่ีเหมำะสมและตรวจสอบจดุ ทที่ ำงำนวำ่
อยใู่ กลพ้ ืน้ ทที่ ำงำนไฟฟำ้ หรอื ไม่

อปุ กรณพ์ น้ื ฐำนของงำนไฟฟำ้

หมวกนริ ภยั

งำนทเ่ี กีย่ วขอ้ งกับไฟฟำ้ ให้สวม รองเท้ำกันกระแสไฟ(ยำงกนั นำ้ ดำ้ นลำ่ ง)
ใสอ่ ปุ กรณท์ ีต่ ้ำนทำนไฟฟำ้

ถงุ มอื ฉนวนแรงดนั ไฟฟ้ำต่ำ

เลือกใช้งำนอุปกรณน์ ริ ภัยท่ี พิจำรณำมำตรำฐำนกำรป้องกนั ไฟชอ๊ ตและตรวจสอบจุดท่ี
เหมำะสม ทำงำนที่อำจจะไปสัมผสั กับสว่ นท่ีชำร์จไฟฟ้ำโดยไมร่ ้ตู วั

แผ่นกันไฟฟำ้ ช็อต ตัวอย่ำงกำรใชง้ ำนแผ่นกันไฟฟ้ำ

Page 117

7. งานไฟฟ้า

Mgr. Wkr.

อุปกรณป์ อ้ งกนั อนั ตรำยสว่ นบคุ คล - มีแรงดนั ไฟฟำ้ สงู
ผ้ปู ฏบิ ัตงิ ำนควรสวมใสอ่ ุปกรณ์ป้องกันอนั ตรำยส่วนบคุ คลที่เหมำะสม ในกรณที ่ีปิดหรอื เปิดแหลง่ ท่ีมกี ำรกระจำยไฟฟำ้ แรงดนั สงู และผู้
ควบคุมงำนผูร้ บั เหมำควรตรวจสอบตำมคำแนะนำท่กี ลำ่ วไว้ข้ำงตน้

หมวกนริ ภัย
ใชง้ ำนวสั ดุท่ตี ำ้ นทำนแรงดนั ไฟฟำ้

ชดุ ฉนวนกันไฟฟ้ำแรงสงู อปุ กรณเ์ ตือนภัยระยะประชิด
แนะนำให่ใสก่ รณที ม่ี โี อกำสใกลก้ ับ
ไฟฟ้ำแรงสงู

ถงุ มือฉนวนกันไฟฟำ้

สวมใสใ่ นกรณีทม่ี โี อกำสอยู่ใกลห้ รือ
ควบคมุ สวติ ท์กระแสไฟฟำ้ แรงสงู

รองเทำ้ บทู๊ ฉนวนกันไฟฟ้ำ

ตวั อย่ำงกำรสวมใสอ่ ุปกรณ์ป้องกันไฟฟำ้ แรงสงู สวมใส่ในกรณที มี่ ีโอกำสอยใู่ กลห้ รอื ควบคมุ ส
Bar ตะขอสำหรับใช้งำนถอดสวิตท์ไฟฟำ้ แรงสงู วติ ทก์ ระแสไฟฟำ้ แรงสูง

ตรวจสอบประสทิ ธิภำพของอปุ กรณ์ปอ้ งกันไฟฟ้ำแรงสงู ตำม
มำตรำฐำน รวมทั้งตรวจสอบกอ่ นใชง้ ำน

Page 118

7. งานไฟฟ้า

Mgr. Wkr.

พนื้ ทใี่ ชไ้ ฟฟำ้ - เคร่อื งหมำยบง่ ชแี้ ละแบง่ ขอบเขตกำรทำงำน
ผปู้ ฏิบัตงิ ำนตอ้ งระบุและกำหนดพ้ืนทข่ี องชิ้นส่วนที่มีไฟฟำ้ อยใู่ กลส้ ถำนทที่ ำงำนหรอื ภำยในระยะพน้ื ทท่ี ำงำน นอกจำกนผ้ี คู้ วบคมุ งำน
ผู้รบั เหมำจะตอ้ งปฏิบัติตำมคำแนะนำทกี่ ล่ำวไวข้ ้ำงตน้

ป้ำยบ่งชี้พื้นท่ีใช้ไฟฟำ้

กรณที ีแ่ ผงไฟฟ้ำยงั ไมถ่ ูกตัดวงจรไฟฟ้ำให้ตดิ ป้ำยบง่ ช้ีเอำไว้ ปำ้ ยบง่ ช้ี
ให้ชดั เจน
กรณีท่ใี กลพ้ ื้นอันตรำย อยำ่ งเช่น พืน้ ทใ่ี ชไ้ ฟฟ้ำให้
ระยะห่างที่กาหนดของวงจรแรงดันไฟฟา้ จากัดระยะห่าง (cm.) กำหนดเขตพนื้ ท่แี ละแสดงปำ้ ยบง่ ชี้

แรงดันไฟฟ้า (v) 20 กำรแสดงตำรำงแสดงผลกำรใช้ไฟฟ้ำ เพ่อื ไม่ให้
30 บคุ คลภำยนอกเขำ้ ไปใกล้อำจเกิดเหตุไฟชอ๊ ตได้
น้อยกว่า 22,000 50
มากกว่า 22,000 ไม่เกนิ 33,000 60
มากกว่า 33,000 ไม่เกนิ 66,000 90
มากกว่า 66,000 ไม่เกนิ 77,000 120
มากกว่า 77,000 ไม่เกิน 110,000 140
มากกว่า 110,000 ไม่เกิน 154,000 160
มากกว่า 154,000 ไม่เกิน 187,000 200
มากกว่า 187,000 ไม่เกนิ 220,000

กรณีที่มากกว่า 220,000

Page 119

7. งานไฟฟา้

Mgr. Wkr.

ก่อนปฏบิ ตั งิ ำน - กำรปิดวงจรไฟฟำ้ และตรวจสอบวตั ถไุ ฟฟำ้
ผู้ปฏิบตั งิ ำนควรตรวจสอบแรงดันไฟฟ้ำของเซอรก์ ิตเบรกเกอร์และใส่ชุดอุปกรณป์ อ้ งกันใหเ้ หมำะสมกบั งำน และผคู้ วบคมุ งำนผ้รู บั เหมำควร
ตรวจสอบตำมคำแนะนำของงำนนนั้ ๆ

← อุปกรณ์สวิตช์ด้ำนทีม่ ไี ฟเขำ้
↓ อุปกรณส์ วติ ชด์ ้ำนขำ้ ง

※ภำพด้ำนขวำเป็นอุปกรณท์ ใี่ ชใ้ นกำรปลด เคร่อื งตรวจวงจรกระแสไฟฟำ้
วงจรออกหรอื ทำกำรเชอื่ มต่อวงจรเขำ้ ระบบเพอ่ื แรงตำ่

ป้องกนั กำรเกิดอบุ ัตเิ หตุไฟฟำ้ ชอ๊ ต สวมใส่อปุ กรณ์
ป้องกนั ท่ี
เครื่องตรวจวงจรกระแส
ไฟฟำ้ แรงสงู เหมำะสมถงึ แมจ้ ะ
เป็นงำนไฟฟ้ำ
ใช้งำนเครือ่ งมือ แรงดนั นตำ่
ปอ้ งกนั และอุปกรณ์
ทใี่ ช้งำนกบั อปุ กรณ์
จำ่ ยไฟฟ้ำแรงสงู

ตรวจสอบแรงดนั ไฟฟำ้ กอ่ นจงึ เรม่ิ ทำงำน

ไฟฟ้ำแรงดันสงู จะตอ้ งปดิ ตวั ลงทด่ี ำ้ นบนทงั้ สองสถำนท่ใี นดำ้ นหลกั ในกำรจดั อนกุ รมของวงจรไฟฟ้ำในสถำนทท่ี ำงำน
(ตดั สองขัน้ ตอน)

Page 120

7. งานไฟฟ้า

Mgr. Wkr.

ก่อนเรมิ่ งำน - กำรใช้ Lock out - Tag out และปำ้ ยชบี้ ง่
ผูค้ วบคุมงำนจัดทำมำตรกำรปอ้ งกนั กำรเกดิ อบุ ตั ิเหตุจำกกำรควบคุม โดยบุคคลภำยนอก หลงั จำกที่ปดิ อปุ กรณ์ แหลง่ จ่ำยไฟฟ้ำ และ
ผู้ปฏบิ ตั งิ ำนต้องปฏบิ ัตติ ำมคำแนะนำข้ำงต้น

ตูแ้ ผงวงจรไฟฟ้ำแรงสงู Lock out แผงวงจรไฟฟ้ำแรงดนั ตำ่

ลอ็ คกญุ แจหลังจำกทำงำน

ตวั อย่ำงปำ้ ยชี้บ่งไฟฟำ้ แรงสูง ตัวอย่ำงสำยดนิ ของไฟฟ้ำแรงสงู

ป้ำยบง่ ชส้ี ำยดิน

ปำ้ ยบ่งชรี้ ะหว่ำงทำงำน คลิปสำยดนิ

- ไฟฟ้ำแรงดันสงู จะถูกลอ็ คกุญแจและติดปำ้ ยบง่ ชี้หลงั จำกปิดใช้งำน
- ไฟฟำ้ แรงดนั สงู จะตอ้ งตดิ ตงั้ สำยดนิ และเสดงป้ำยบง่ ชีข้ องประเภทนัน้ ๆดว้ ย
- ใช้อปุ กรณ์ล็อคเพื่อตัดกระแสไฟฟ้ำแรงดนั ตำ่ และอืน่ ๆเพอ่ื ป้องกันกำรสง่ ไฟฟ้ำผิดพลำด เป็นต้น

Page 121

7. งานไฟฟ้า

Rep. Mgr. Wkr.

หลงั เสรจ็ งำน - แหลง่ จำ่ ยไฟฟำ้
ผู้รับผดิ ชอบ/เจ้ำของงำนและผคู้ วบคุมงำนผ้รู บั เหมำ ควรตรวจสอบควำมปลอดภัยกอ่ นออกคำส่ังให้ผู้ปฏิบัตงิ ำนเรม่ิ ทำกำรจำ่ ยกระแสไฟฟ้ำ

ตวั อยำ่ งสำยดินของไฟฟำ้ แรงสูง กอ่ นเร่ิมงำน ผรู้ ับผิดชอบ ผ้ปู ระกอบกำร
ผูร้ บั ผิดชอบ ผู้ประกอบกำร
ตรวจสอบไฟฟำ้ สถติ ย์ ผ้รู บั ผดิ ชอบ ผู้ประกอบกำร
สวติท์เปิด
ตดิ ตัง้ ตะขอสำยดิน

หลังเสรจ็ งำน ผ้รู ับผดิ ชอบ ผ้ปู ระกอบกำร

สวตทิ เ์ ปิด ผูร้ ับผดิ ชอบ ผ้ปู ระกอบกำร
ตดิ ตัง้ ตะขอสำยดิน ผู้รบั ผิดชอบ ผูป้ ระกอบกำร

ผรู้ บั ผดิ ชอบ ผปู้ ระกอบกำร

สถำนะกำรทำงำนของระบบส่งกำลังดว้ ยไฟฟำ้ ตรำประทับ
ดำเนินกำรจดั กำรสง่ ไฟฟำ้

แนะนำใหต้ รวจสอบระบบกำรสง่ กระแสไฟฟำ้ ในขั้นตอนกำรทำงำนและสร้ำงตำรำงตรวจสอบสำหรับสง่ กระแสไฟฟ้ำและไฟดับเพ่ือป้องกนั กำร
เกดิ อุบัติเหตไุ ฟฟำ้ ชอ๊ ต

ตวั อย่ำงหวั ข้อกำรตรวจสอบอืน่ ๆ

ตรวจสอบ 3ส. อยำ่ งเช่น อปุ กรณ์ไฟฟำ้ และแผงควบคมุ เป็นตน้ ตรวจสอบเคร่อื งท่ีอำจจะลมื หลงั ใชง้ ำนเสร็จแลว้

ตรวจสอบสกรขู นั ตรวจสอบสำย
แนน่ หรอื ไม่ดว้ ย ดินทำกำรถอน
เคร่ืองหมำย
ติดตงั้ แลว้
หรอื ไม่

Page 122

GSS-C

Safety Guidelines for Construction Works

8. งำนอับอำกำศ

Page 123

8. งานอับอากาศ

Rep. Mgr. Wkr.

นยิ ำม - พืน้ ที่อบั อำกำศ
มีทำงเข้ำออกจำกดั และไมไ่ ด้ออกแบบไว้ สำหรับเป็นสถำนทที่ ำงำนอยำ่ งตอ่ เนอื่ งเป็นประจำ และมสี ภำพอนั ตรำยหรือมบี รรยำกำศอันตรำย
เช่น อโุ มงค์ ถำ้ บอ่ หลมุ หอ้ งใตด้ นิ ห้องนิรภัย ถังนำ้ มนั ถังหมัก ถัง ไซโล ทอ่ เตำ ภำชนะ หรอื สิง่ อื่นทม่ี ลี กั ษณะคลำ้ ยกัน

【อันตรำยจำกกำรขำดออกซเิ จน / ไฮโดรเจนซลั ไฟด์】 【ตรวจสอบกลน่ิ เหมน็ 】
มคี วำมเส่ยี งต่อกำรเกิดภำวะสดู ดมกำ๊ ซพิษหรอื กำรขำดออกซิเจนในหลมุ ใตด้ ิน พื้นท่ี เมอื่ ถอดฝำครอบของหลมุ ตรวจสอบกลิ่น
เหมน็ และวัดควำมเข้มข้นของกำ๊ ซพิษและ
ออกซเิ จน

อันตรำย ควำมเขม้ ข้นของออกซิเจน 【ไมค่ วรทำงำนคนเดยี ว】
มีก๊ำซพิษอยู่ในพน้ื ทท่ี ำงำน 19.5% หรอื นอ้ ยกว่ำ - ต้องมผี ู้เฝำ้ ระวงั เตม็ เวลำ
- ต้องมีกำรสอ่ื สำรด้วยป้ำยอย่ำงละเอยี ด
- แจ้งใหผ้ ูป้ ฏิบัตงิ ำนทรำบเมอ่ื เข้ำ-ออก

【ทำงำนทค่ี วำมสงู 】
ใชม้ ำตรกำรดำ้ นควำมปลอดภัย ตำมหมวดที่
2

กำรปอ้ งกนั กำรเกดิ อบุ ตั ิเหตุ อันตรำย

【กำรเปดิ เผยขอ้ มลู ทคี่ วรรู้】 หำกพยำยำมทจี่ ะช่วยเหลอื เพ่ือน
รำยงำนเกี่ยวกบั งำนให้กับทกุ คนทเ่ี ก่ียวขอ้ งเพื่อ ร่วมงำน โดยไมส่ วมใสอ่ ปุ กรณ์
ปอ้ งกันไมใ่ ห้บุคคลภำยนอกย้ำยเคร่ืองมอื ปอ้ งกันระบบทำงเดนิ หำยใจทอ่ี ำจ
เครอ่ื งจักร อปุ กรณต์ ำ่ งๆ โดยไมไ่ ดร้ บั อนุญำต จะทำใหข้ ำดออกซเิ จน

ระวังกำ๊ ซพิษ เชน่ ตวั ทำละลำยอนิ ทรยี ์ กำรขำดออกซิเจน และพิษของไฮโดรเจนซัลไฟด์

Page 124

8. งานอับอากาศ

ควำมหมำย - บรรยำกำศอนั ตรำย Rep. Mgr. Wkr.

สภำพอำกำศทอ่ี ำจทำใหล้ กู จำ้ งได้รับอันตรำยจำกสภำวะอย่ำงหนง่ึ อยำ่ งใด ดงั ตอ่ ไปน้ี

1. ออกซิเจนต่ำกว่ำร้อยละ 19.5 หรือมำกกว่ำร้อยละ 23.5 โดยปรมิ ำตร

2. มกี ำ๊ ซ ไอ หรอื ละอองท่ีตดิ ไฟหรือระเบดิ ได้ เกินร้อยละ 10 ของค่ำควำมเขม้ ขน้ ขั้นตำ่ ของสำรเคมแี ตล่ ะชนดิ ในอำกำศที่อำจติดไฟหรือระเบดิ ได้

3. มฝี ่นุ ทต่ี ดิ ไฟหรอื ระเบิดได้ มคี ำ่ ควำมเข้มข้นเทำ่ กับหรอื มำกกวำ่ ค่ำควำมเขม้ ขน้ ขัน้ ต่ำสดุ ของฝุ่นท่ตี ิดไฟหรอื ระเบดิ ไดแ้ ตล่ ะชนิด

4. มคี ำ่ ควำมเขม้ ขน้ ของสำรเคมีแตล่ ะชนดิ เกนิ มำตรฐำนท่ีกำหนดตำมกฎกระทรวงวำ่ ดว้ ยกำรกำหนดมำตรฐำนในกำรบริหำร จดั กำร และดำเนนิ กำรด้ำนอำชีวอ

นำมยั และสภำพแวดล้อมในกำรทำงำนเกย่ี วกับสำรเคมีอันตรำย

กำรขำดออกซเิ จนคอื อะไร?

กำรลดควำมเขม้ ข้นของออกซเิ จนในอำกำศ เรยี กวำ่ กำรขำดออกซเิ จน กำรสูดดมอำกำศทีข่ ำดออกซเิ จนอำจสง่ ผลใหเ้ กิดภำวะหมดสติ เวียน
ศีรษะและกำรสญู เสยี สติและอำจสง่ ผลถึงขั้นเสยี ชวี ติ

ควำมเขม้ ขน้ ของออกซเิ จน (%) และอำกำรทสี่ ำคญั อนั ตรำย
สถำนะกำรขำดออกซเิ จน
21% ควำมเข้มข้นของออกซิเจน
18% ขดี จำกัดควำมปลอดภัย
16% ปวดศรี ษะคลื่นไส้
12% วงิ เวียนกล้ำมเนอ้ื ออ่ นลง
10% ควำมเกลยี ดชงั ใบหนำ้ , หมดสต,ิ อำเจียน
8% เป็นลม, โคม่ำ, เสยี ชีวิตใน 8 นำที
6% หยุดหำยใจเมอ่ื ตำย, ตำย

ตวั อยำ่ งกำรเกดิ อบุ ตั เิ หตุ เช่น อบุ ตั เิ หตใุ นทอี่ นื่ ๆ ภำยในบรษิ ทั ฯ
อันตรำย
- กำรหำยใจของจุลนิ ทรีย์ในทอ่ ระบำยนำ้ (อนิ ทรียวตั ถุ เปน็ ตน้ )
- กำรร่วั ไหลของสำรทำควำมเยน็ ในตเู้ ยน็
- ก๊ำซรว่ั จำกท่อก๊ำซใต้ดิน
- กำรพ่นสำรเคมีเนอื่ งจำกควำมผิดปกตขิ องระบบดับเพลงิ แกส๊
- เติมกำ๊ ซที่ระเหยในถังปิโตรเลียม
- กำรหำยใจของผูค้ นในพืน้ ทีข่ นำดเลก็
- กำรเกิดออกซิเดชนั ภำยในของถังเหลก็ (สนิม)
- กำรออกซิเดชน่ั ในกำรอบแหง้ ด้วยสี
- ออกซิเดช่นั ในดิน (ดำ้ นในของบอ่ น้ำ)

Page 125

8. งานอับอากาศ

Rep. Mgr. Wkr.

ควำมหมำย - ควำมเปน็ พษิ ของซลั เฟตไฮโดรเจน
งำนทเี่ ป็นอนั ตรำยทเ่ี กดิ ขึน้ ในพื้นที่ ทีม่ ีควำมเสย่ี งต่อกำรเป็นพษิ ของไฮโดรเจนซลั ไฟด์

ควำมเปน็ พษิ ของไฮโดรเจนซลั ไฟดค์ อื อะไร?

กำรสดู ดมกำ๊ ซซัลเฟตไฮโดรเจนซลั ไฟดท์ ีเ่ กดิ ไฮโดรเจนซัลไฟดพ์ ษิ ซง่ึ อำจทำให้เกดิ อัมพำตจำกจมกู หรอื ควำมเสียหำยตอ่ ดวงตำควำมผิดปกติ
ของกำรหำยใจ บวมนำ้ ในปอด และอำจสง่ ถงึ ขั้นเสียชวี ิต

ควำมเขม้ ขน้ ของไฮโดรเจนซลั ไฟด์ (ppm.) และอำกำรทส่ี ำคญั อนั ตรำย
ควำมเข้มขน้ สงู
5ppm ระดับท่ีผูค้ นสำมำรถสังเกตเห็นกลนิ่
10ppm ชว่ งทีย่ อมรบั ได้
30ppm กลนิ่ ทร่ี ุนแรงขนึ้ กระตนุ้ ปอด
200ppm อมั พฤกษะอัมพำต / โรคปอดบวม
400ppm อำกำรบวมนำ้ ท่ปี อด / กำรทำลำยกระจกตำ
600ppm อำยกุ ำรใช้งำนทีค่ กุ คำมโดยกำรสมั ผสั 30 นำที
1000ppm Stupor, หำยใจไม่ออก, หำยใจไม่ออก
5000ppm ตำยทันที

กำรเติม/ เติมกำ๊ ซไฮโดรเจนซลั ไฟด์ เชน่ อุบัติเหตใุ นทอ่ี น่ื ๆ ภำยในบรษิ ทั ฯ
กำรเกดิ พิษของก๊ำซไฮโดรเจนซัลไฟด์ เกดิ ข้นึ จำก
【ลักษณะ】 กำรทำงำน ต้องทำควำมสะอำดโดยใช้อปุ กรณด์ ูด
- กลิน่ ของกำมะถันหนกั กว่ำอำกำศและมแี นวโนม้ ทีจ่ ะอยูใ่ นส่วนลำ่ ง ซับสำรเคมี
- เปน็ พษิ และไวไฟ
【สถำนท】ี่ อนั ตรำย
- ระบบระบำยน้ำระบบบำบัดนำ้ ทง้ิ กำกตะกอนในน้ำ
- เศษอำหำรและช้นั (กรำฟ)
* ระวังเรอื่ งสถำนทที่ ีม่ กี ำรระบำยอำกำศไม่ดแี ละมกี ำรสลำยตวั ของจุลนิ ทรยี ์

Page 126

8. งานอับอากาศ

กำรเตรยี มตวั กอ่ นเรมิ่ ทำงำน - อุปกรณป์ อ้ งกนั , อุปกรณว์ ดั ควำมเขม้ ขน้ , เครือ่ งชว่ ยชวี ติ ฯลฯ Mgr. Wkr.

ผู้ควบคมุ งำนผู้รบั เหมำต้องมีป้ำยแจง้ "ทอ่ี บั อำกำศ อันตรำย หำ้ มเขำ้ " ขนำดมองเหน็ ไดช้ ดั เจน ตดิ ไว้บริเวณทำงเขำ้ -ออกทกุ แหง่ มีอปุ กรณ์

เฉพำะในกำรเปดิ ทำงเข้ำ-ออก จัดใหม้ ีมำตรกำรควบคุมเพือ่ ควำมปลอดภัย

ผู้ควบคุมงำนผรู้ ับเหมำและผู้ปฏิบตั ิงำนตอ้ งได้รับกำรฝกึ อบรมควำมปลอดภัยในกำรทำงำนในทอ่ี บั อำกำศกบั หนว่ ยฝกึ อบรมทีข่ ้ึนทะเบียนกบั

แรงงำน ตอ้ งไม่เปน็ โรคเกีย่ วกบั ทำงเดนิ หำยใจ โรคหัวใจหรอื โรคอืน่ ทแ่ี พทยเ์ หน็ ว่ำเข้ำไมไ่ ด้ และต้องผำ่ นกำรฝึกอบรมดบั เพลงิ ขน้ั ต้นแล้วเทำ่ น้นั

พดั ลมระบำยอำกำศ เครือ่ งวดั ควำมเข้มข้นกำ๊ ซ เครอ่ื งวดั ควำมเข้มขนออกซเิ จน เคร่อื งวัดควำมเข้มขน้ แบบพกพำ
ป้ำยชบ้ี ่งแสดงกำรควบคมุ
แนบกบั อก
หรอื เอว

หนำ้ กำกกรองกำ๊ ซ ยดึ ตดิ กบั
ไส้กรอง เครือ่ งช่วยหำยใจ

กั้นพ้ืนทค่ี วำมปลอดภยั เชือกช่วยชวี ติ

หนำ้ กำก Cylinder
ท่อ

ข้อควรระวงั
-ผูค้ วบคุมงำนต้องตรวจวัด บันทกึ ผลกำรตรวจวัดและประเมินสภำพอำกำศในท่อี ับอำกำศก่อนและระหวำ่ งใหผ้ ู้ปฏบิ ัติงำนเข้ำไปทำงำน
-ห้ำมบคุ คลใดเขำ้ ไปในทอ่ี บั อำกำศ
-กรณมี ีผูป้ ฏิบัตงิ ำนอยู่ระหวำ่ งกำรทำงำนในท่อี ับอำกำศใหน้ ำผ้ปู ฏิบตั ิงำนออกำจำกบรเิ วณนน้ั ทนั ที
-ประเมินและคน้ หำสำเหตขุ องกำรเกดิ บรรยำกำศอันตรำย
-ดำเนินกำรเพ่ือทำให้สภำพอำกำศในทอ่ี บั อำกำศไมม่ บี รรยำกำศทอ่ี นั ตรำย

Page 127

8. งานอับอากาศ

Rep. Mgr. Wkr.

กำรทำงำน - กำรตรวจวดั ควำมเขม้ ขน้ ของออกซเิ จน (ควำมเขม้ ขน้ ของกำ๊ ซ)
ผ้รู บั ผิดชอบ/เจ้ำของงำน และผูค้ วบคุมงำนผู้รับเหมำและผปู้ ฏิบตั งิ ำนจะต้องตรวจสอบวำ่ มกี ำรสะสมก๊ำซพิษในพน้ื ทีป่ ฏิบตั ิงำน เชน่ พื้นท่ี
อบั อำกำศ (หลมุ ) หรอื ไม่ วำ่ จะอย่ใู นสภำพทีข่ ำดออกซเิ จน

【วดั ควำมเขม้ ขน้ ของสำรเคมี】 【 กำรวดั ควำมเขม้ ขน้ ของออกซเิ จน】
เคร่อื งวัดควำมเขม้ ขน้ ของสำรเคมเี ป็นไปตำม ตรวจสอบเพื่อวัดควำมเข้มข้นของออกซิเจน หลังจำกกำรวดั
ข้อกำหนดที่จำเป็น เช่น คณุ สมบตั ิและ ควำมเข้มขน้ ของสำรเคมีแล้ว
กำรศึกษำเรียนรู้

พื้นที่ท่อ

มีกำ๊ ซพษิ หรอื ไม?่

【วัดควำมเขม้ ขน้ ของกำ๊ ซ】 ควำมเขม้ ขน้ ของออกซเิ จน
ตรวจสอบเพ่อื วดั ควำมเขม้ ข้นของก๊ำซ หำ้ มทำงำนถำ้ ควำมเข้มข้น 1 ใน 5 ระหวำ่ ง 19% - 21%
ของขดี จำกดั ระเบดิ ตำ่ กวำ่ ทำกำรระบำยอำกำศอยำ่ งเพยี งพอและวดั ควำม
เขม้ ขน้ ของก๊ำซอีกครั้ง

ข้อควรระวงั
เริ่มทำงำนหลงั จำกยืนยนั ตรวจสอบว่ำควำมเข้มขนของกำ๊ ซมคี ำ่ นอ้ ยกวำ่ 1 ใน 5 ของขดี จำกดั ดำ้ นลำ่ งของระเบดิ และควำม
เขม้ ข้นของออกซิเจนอยูใ่ นช่วง 19% - 21% อย่ำงไรก็ตำม เมื่อไมส่ ำมำรถระบำยอำกำศได้เนอ่ื งจำกเหตผุ ล เชน่ กำรป้องกันกำร
ระเบดิ กำรออกซเิ ดชน่ั ฯลฯ ใหป้ รึกษำกบั คนที่เกีย่ วขอ้ งและใช้มำตรกำรท่ีจำเป็น เช่นจดั ทำแผนกำรปฏบิ ัตงิ ำนและป้องกนั
อนั ตรำยท่เี กิดขนึ้ จำกกำรทำงำน แผนช่วยเหลอื ผูป้ ฏบิ ัตงิ ำนกรณเี กดิ เหตุฉุกเฉิน ปิดประกำศ/แจ้งผูป้ ฏิบตั ิงำนเปน็ ลำยลกั ษณ์
อกั ษร ชี้แจงและซกั ซอ้ มหน้ำท่คี วำมรบั ผดิ ชอบ วธิ กี ำรปฏิบตั ิงำน วิธกี ำรปอ้ งกนั อันตรำยใหเ้ ป็นไปตำมแผนทก่ี ำหนดไว้
ควบคุมดูแลกำรใชอ้ ุปกรณป์ ้องกันอนั ตรำยและใหม้ สี ภำพทพี่ รอ้ มใชง้ ำนเสมอ

Page 128

8. งานอับอากาศ

Rep. Mgr. Wkr.

กำรทำงำน - กำรแบง่ บทบำทและกำรเฝำ้ ระวงั เตม็ เวลำ
ผู้รับผิดชอบ/เจำ้ ของงำน และผูค้ วบคมุ งำนผรู้ บั เหมำจัดให้มผี ทู้ ปี่ ฏิบตั ิงำน 1คน ทผ่ี ่ำนกำรอบรมตำมขำ้ งต้นแลว้ เป็นผชู้ ่วยเหลอื พรอ้ ม
ดว้ ยอปุ กรณช์ ่วยเหลอื และชว่ ยชีวติ ทเี่ หมำะกบั ลกั ษณะงำน คอยเฝ้ำดูแลบริเวณทำงเขำ้ -ออกทอ่ี ับอำกำศ สำมำรถสอื่ สำรกบั ผ้ปู ฏิบัติงำนท่ี
ทำงำนในทอ่ี บั อำกำศและชว่ ยเหลอื ผู้ปฏบิ ัตงิ ำนไดต้ ลอดเวลำ

กั้นพืน้ ทค่ี วำมปลอดภัย ผู้เฝำ้ ระวังเต็มเวลำ เครือ่ งช่วยหำยใจ

ป้ำยชี้บ่งแสดงกำร บันไดทำงออก เชอื กชว่ ยชวี ติ
ควบคมุ พนื้ ท่ที ่อ พดั ลมระบำยอำกำศ
เคร่อื งวดั ควำมเขม้ ข้นของสำรเคมีแบบพกพำ

ข้อควรระวงั
- ผู้ปฏิบตั ิงำนต้องปฏิบตั ิตำมข้อกำหนดทจี่ ำเปน็ เช่น คุณสมบัตแิ ละควำมรคู้ วำมสำมำรถ ผ่ำนกำรอบรมตำมกฎหมำยกำหนด
- เส้นทำงฉกุ เฉิน เส้นทำงทปี่ ลอดภัยในระหวำ่ งกำรทำงำนโดยกำรเปิดทำงเข้ำ
- ให้แนใ่ จวำ่ มกี ำรระบำยอำกำศอยำ่ งเพยี งพอในระหว่ำงทำงำนและใสใ่ จกบั กำรป้องกนั กำรขำดออกซิเจน โดยกำรพกพำ
Oximerter แบบพกพำ
- เตรยี มอุปกรณ์ชว่ ยเหลือ เชน่ เคร่ืองช่วยหำยใจแบบก๊ำซ ถ้ำจำเปน็
- ทำงำนรว่ มกบั คนสองคนหรอื มำกกวำ่ ตลอดเวลำและใช้ระบบตรวจจบั แบบเต็มเวลำ เพอ่ื จดั กำรกบั สถำนกำรณ์ทผ่ี ดิ ปกติ
ตลอดเวลำ

Page 129

GSS-C

Safety Guidelines for Construction Works

9. งำนอันตรำยจำกสำรเคมี

Page 130

9. งานอันตรายจากสารเคมี

Rep. Mgr. Wkr.

ขอ้ มลู ควำมเปน็ อนั ตรำย ฯลฯ - SDS
ผู้รบั ผดิ ชอบ/เจ้ำของงำน จะตอ้ งอธบิ ำยข้อมลู เก่ยี วกบั สำรเคมีท่มี อี ยใู่ นพืน้ ทที่ ำงำนผ่ำน SDS ฯลฯ ให้กบั ผปู้ ฏบิ ัตงิ ำน นอกจำกนผ้ี คู้ วบคุม
งำนผูร้ ับเหมำจะต้องยืนยนั วำ่ ผปู้ ฏิบตั งิ ำนมคี ุณสมบัติและมคี วำมรู้เกีย่ วกบั ควำมเป็นอนั ตรำยทีจ่ ำเป็นตอ่ กำรทำงำนหรอื ไม่

SDS

ตวั อยำ่ งเครอ่ื งหมำย GHS คุณสมบตั ิ
สำรกดั กรอ่ น สำรกอ่ มะเรง็ ศึกษำกฎระเบียบกำรจดั กำรสำร ฯลฯ

ศกึ ษำ กำรฝกึ ปฏบิ ตั ิ ฯลฯ

ระเบิด กฎระเบียบที่เกย่ี วข้องกับกำรทำงำน ฯลฯ

สำรออ๊ กซไิ ดซ์

เพอ่ื ป้องกันอุบัติเหตุหรอื อนั ตรำยที่จะเกิดขน้ึ ต้อง
จำแนกคุณสมบัติทเี่ ป็นอันตรำยและวิธกี ำรจดั กำร
สง่ิ เหล่ำน้ี

รำยกำรทจ่ี ะอธบิ ำย

(1) ขอ้ มูลเกีย่ วกบั สารเคมีและบริษัทผู้ผลิต จาหน่าย (9) คุณสมบัติทางเคมีและกายภาพ
(2) ขอ้ มูลความเป็นอันตราย (10) ความเสถียรและความไวต่อการเกดิ ปฏิกริ ิยา
(3) ส่วนประกอบและข้อมูลเกีย่ วกบั ส่วนผสม (11) ขอ้ มูลด้านพิษวิทยา
(4) มาตรการปฐมพยาบาล (12) ข้อมูลเชิงนิเวศน์
(5) มาตรการผจญเพลิง (13) มาตรการการกาจัด
(6) มาตรการจัดการเม่ือมีการหกรว่ั ไหลของสารโดยอุบัติเหตุ (14) ขอ้ มูลสาหรับการขนส่ง
(7) ข้อปฏิบัติในการใช้และการเกบ็ รักษา (15) ข้อมูลเกยี่ วกบั ข้อบังคับ กฎหมาย
(8) การควบคุมการรับสัมผัสและการป้องกันภัยส่วนบุคคล (16) ขอ้ มูลอ่ืนๆ

"(2) องค์ประกอบและข้อมลู เก่ยี วกับส่วนผสม" สอดคล้องกบั รำยกำรท่จี ะอธิบำย

ข้อมลู ทำงพษิ วิทยำ เก่ียวกับควำมเปน็ อันตรำย มำตรกำรด้ำนควำมปลอดภยั ปฐมพยำบำล กำรเกบ็ รกั ษำ กำรกำจัดกำกของเสยี

(10) ควำมเสถียรและควำมว่องไวตอ่ (6) มำตรกำรเมอ่ื มกี ำรหกร่วั ไหลของสำรโดย (4) มำตรกำรปฐมพยำบำล (7) ขอ้ ปฏิบัตใิ นกำรใช้และ
ปฏิกิริยำ อุบัตเิ หตุ (5) มำตรกำรผจญเพลงิ กำรเก็บรักษำ
(11) ขอ้ มูลทำงพษิ วิทยำ (7) ขอ้ ปฏบิ ัติในกำรใชแ้ ละกำรเกบ็ รกั ษำ (6) มำตรกำรเม่อื มกี ำรหก (13) มำตรกำรกำรกำจัด
(8) กำรควบคุมกำรรบั สมั ผสั และกำรปอ้ งกนั รวั่ ไหลของสำรโดยอบุ ตั ิเหตุ

Page 131

9. งานอันตรายจากสารเคมี

Mgr. Wkr.

ลดควำมเสย่ี ง - หลีกเลยี่ งกำรสมั ผสั ฯลฯ
ผู้ปฏบิ ตั ิงำนตอ้ งใชม้ ำตรกำรเพ่ือปอ้ งกนั ควำมเสี่ยงจำกกำรสมั ผัสกำรสูดดม กำรระเบิด หรอื อนื่ ๆ ของสำรเคมี นอกจำกนผ้ี คู้ วบคมุ งำน
ผูร้ ับเหมำจะตอ้ งปฏิบัตติ ำมคำแนะนำและตรวจสอบดงั กลำ่ ว

กำรยำ้ ย/ ทำควำมสะอำด ทำควำม เพอื่ ปอ้ งกนั ไฟไหม้หรืออนั ตรำยจำกสำรเคมี
สะอำด ใหก้ ำจัดสำรเคมอี อกจำกบริเวณทท่ี ำงำน
ภำชนะบรรจุ และสำมำรถรักษำควำมปลอดภยั เท่ำท่ี
กำรระบำยอำกำศ กำรตกตะกอน จำเปน็
ยำ้ ย

ขจัดฝนุ่ ทเ่ี กิดจำกกำรทำงำน โดยกำร
ระบำยอำกำศ เพือ่ ปอ้ งกันกำรก่อตัวของ
ชั้นบรรยำกำศที่เปน็ อนั ตรำย (โปรด
ระมัดระวงั )

ระบำยอำกำศทม่ี ปี ระโยชน์ ใชก้ ำรระบำยอำกำศโดยรวม (พิจำรณำสภำพแวดลอ้ ม)
กำรปอ้ งกนั

หน้ำกำกป้องกันก๊ำซ ถุงมือปอ้ งกนั แมจ้ ะใชม้ ำตรกำรดงั กลำ่ วข้ำงตน้ ให้สวมใส่
- ทนสำรเคมี อุปกรณป์ ้องกันทจ่ี ำเปน็ สำหรับกำร
- ทนตอ่ ตัวทำละลำย ทำงำนเพอ่ื ป้องกนั อุบตั เิ หตุ
และอื่นๆ
ชดุ ปอ้ งกันสำรเคมี

Page 132

9. งานอันตรายจากสารเคมี

Mgr. Wkr.

งำนทำสี - ตัวอยำ่ งกำรลดควำมเสย่ี ง
ผู้ปฏิบัตงิ ำนตอ้ งใชม้ ำตรกำรในกำรป้องกันควำมเส่ียงตอ่ กำรเกดิ อันตรำย เน่อื งจำกกำรกระเดน็ ของสี หรอื กำรระเบิด เนอื่ งจำกควำมหนดื
ของตวั ทำละลำยระหวำ่ งกำรทำสี นอกจำกนีผ้ ้คู วบคุมงำนผรู้ ับเหมำจะต้องปฏิบตั ิตำมคำแนะนำดงั กล่ำว

ควำมปลอดภยั ในกำรทำงำน ปำ้ ยชบี้ ่งพนื้ ทก่ี ำรทำงำน แสดงควำมน่ำสนใจ

กำรป้องกันเคร่ืองจกั ร กำรปอ้ งกันกำรกระเด็น พิจำรณำวธิ ีกำรไมเ่ ปน็ อนั ตรำยตอ่ พนกั งำนผรู้ บั เหมำและผู้คน
รอบๆพื้นทที่ ำงำน
ตัวอยำ่ งกำรปอ้ งกนั ควำมปลอดภยั ในกำรทำงำน
ใช้มอื กวน

เครอ่ื งทำควำมรอ้ น

ประกำยไฟ

กำรจดั แบง่ วสั ดุ แผ่นปอ้ งกนั
ปดิ ฝำให้แน่นทกุ ครั้ง
ในบรรยำกำศทต่ี ิดไฟไดจ้ ำกตัวทำ
ลดกลนิ่ ของสี/ สำรเคมที อ่ี อกมำสูบ่ รรยำกำศ ประกำยไฟจำกอุปกรณ์ ละลำยหรอื ส่งิ อนื่ ๆ ให้ใชม้ ำตรกำร
ปอ้ งกันแหลง่ ที่ก่อใหเ้ กดิ ควำมร้อน
หนำ้ ตำ่ ง ทำงำนในพนื้ ท่ที ม่ี ีอำกำศ ประกำยไฟ เช่น
ตอ้ งป้องกนั กำรสดู ดมตวั ทำ - ประกำยไฟในพืน้ ท่ีทำงำน
ละลำย - ไฟฟำ้ สถิตย์
- ประกำยไฟเกิดจำกกำรสัมผัสใน
กำรเปดิ และปดิ เคร่อื ง

Page 133

GSS-C

Safety Guidelines for Construction Works

10. อุปกรณ์ เครอ่ื งมอื

Page 134

10. อุปกรณ์ เครอ่ื งมือ

Mgr. Wkr.

ก่อนทำงำน - มำตรกำรปอ้ งกนั อนั ตรำย
ผู้ปฏิบตั งิ ำนตอ้ งระวังเครื่องมอื ทมี่ คี วำมคม ซง่ึ อยู่ภำยในเครอื่ งจักร/อุปกรณ์ ในบรเิ วณพน้ื ที่ทำงำน อำจเป็นอนั ตรำยจำกกำรสมั ผสั อำจทำให้
เกดิ อันตรำยระหวำ่ งทำงำน นอกจำกนี้ผู้ควบคุมงำนผรู้ บั เหมำจะตอ้ งปฏบิ ัตติ ำมคำแนะนำและคำยืนยันดงั กลำ่ ว

มำตรกำรควำมปลอดภยั สำหรบั เครอื่ งมอื ทม่ี คี วำมคม

กำรด์ ปอ้ งกัน

ใบมีดตัด กำรด์

เคร่อื งตัดยำง เคร่อื งมอื ท่มี กี ำรตดิ ตง้ั สำหรับเคร่ืองจักรต้องมีกำรถอดหรอื ปอ้ งกนั
เครอ่ื งมอื ทม่ี คี วำมคมทใ่ี ชใ้ นกำรทำงำน เชน่ (ปกคลุม)

มีด อุปกรณป์ อ้ งกนั มีด สว่ำน

ตอ้ งใช้เครือ่ งมือทีเ่ ป็นขอบในกำรทำงำนอยำ่ งเหมำะสมกบั อปุ กรณป์ อ้ งกนั ที่ใช้อย่ำงทัว่ ถงึ

ปอ้ งกันอุบัติเหตุทีเ่ กิดจำกขอบหรอื มมุ ทค่ี มชัดในกำรทำงำน โดยใช้อปุ กรณ์ป้องกันตำมมำตรฐำนควำมปลอดภยั และ KY
(ควำมเสีย่ งทีค่ ำดหวัง)

Page 135

GSS-C

Safety Guidelines for Construction Works

11. อนั ตรำยจำกกำรสมั ผสั

Page 136

11. อันตรายจากการสัมผัส

Mgr. Wkr.

กำรเตรยี มตวั กอ่ น - มำตรกำรกอ่ นเพ่ือปอ้ งกนั ไมใ่ หต้ ก
ผปู้ ฏบิ ัติงำนตอ้ งใชม้ ำตรกำรป้องกนั กำรตกหรือกำรหมุน โดยใชก้ ลไกล็อค ฯลฯ สำหรับเครื่องจกั รทอี่ ำจทำให้เกดิ อุบัตเิ หตุรำ้ ยแรง เชน่ ถูกจับ
หรือถูกบีบอดั ด้วยเคร่อื งหนีบ เครอื่ งบด เครอ่ื งผสม ฯลฯ นอกจำกน้ผี คู้ วบคุมงำนผู้รบั เหมำจะตอ้ งดำเนินกำร คำแนะนำขำ้ งตน้

เกดิ ขน้ึ ระหวำ่ งกำรทำงำน ปดิ ระบบไฟฟ้ำ Lock out
อันตรำย

Safety block Lock pin

Insert

ข้อควรระวงั
- เมื่อส่วนหน่งึ ส่วนใดของรำ่ งกำยเข้ำสเู่ คร่ืองหนบี /กด ในทที่ ำงำนให้ปิดแหล่งจ่ำยไฟและควำมดนั /แรงดันยังคงคำ้ งอยู่ นอกจำกน้ี
ควรใชร้ ะบบป้องกันกำรตก กระแทกก่อนเริ่มงำน
- เมอื่ ทำงำนเสรจ็ แล้วให้เปดิ ประตบู ำนเลอื่ นของเครื่องผสมใบพดั แมค้ วำมดนั ตกค้ำงสะสมไฮดรอลิค ดึงออกจำกสวิทซ์ทสี่ ำคญั และ
ให้กุญแจกับคณุ กอ่ นทจี่ ะเรม่ิ ทำงำน

Page 137

GSS-C

Safety Guidelines for Construction Works

12. งำนขุด

Page 138

12. งานขุด

Rep. Mgr. Wkr.

กำรเตรยี มกำร - กำรยนื ยนั
ผู้รับผดิ ชอบ/เจำ้ ของงำน และผคู้ วบคุมงำนผู้รบั เหมำจะต้องตรวจสอบวตั ถุฝังอย่รู อบๆ บรเิ วณทท่ี ำงำนกอ่ นใหผ้ ปู้ ฏบิ ตั ิงำนเขำ้ ทำงำน

ตรวจสอบพนื้ ทข่ี ดุ ตำมหลกั กำร “Genchi, Genbutsu”
ทดลองขดุ

- สำยแรงดันสงู
- ท่อ
- ก๊ำซ, นำ้ , ฯลฯ

ผู้รับผดิ ชอบ/เจำ้ ของงำนจะตอ้ งตรวจสอบเงอ่ื นไขของพน้ื ทปี่ ฏบิ ตั งิ ำน พ้ืนทขี่ ดุ คน้ กอ่ นเรม่ิ ทำงำน
- ตรวจสอบตำแหนง่ ทถี่ กู ตอ้ งของวัตถฝุ งั โดยกำรทดลองขดุ
- กำรจัดกำรกบั เคร่ืองจักรหนักหรอื ทบุ จำกัดเฉพำะผทู้ ีไ่ ดร้ ับใบอนุญำตทจ่ี ำเป็น หรอื กำรศกึ ษำกำรปฏบิ ัติตำมกฎหมำยและ
กฎระเบยี บของแต่ละพ้นื ท่ี

Page 139

12. งานขุด

Mgr. Wkr.

กำรทำงำน - กำรเฝำ้ ระวงั เตม็ เวลำและกำรปอ้ งกนั
ผ้ปู ฏบิ ตั ิงำนจะตอ้ งกำหนดพืน้ ทีส่ ำหรบั งำนขุดค้น นอกจำกนผ้ี คู้ วบคมุ งำนจะต้องปฏิบัติตำมคำแนะนำและตรวจสอบ

หำ้ มเข้ำ

รัศมกี ำรหมนุ

ผเู้ ฝำ้ ระวังเต็มเวลำ

- ผ้คู วบคุมงำนผู้รับเหมำจะแตง่ ตง้ั ผู้เฝำ้ ระวังเต็มเวลำจำกผู้ปฏบิ ัตงิ ำนผรู้ บั เหมำ
- เมือ่ ผู้เฝ้ำระวังเต็มเวลำออกพน้ื ทป่ี ฏบิ ัติงำน ผู้ควบคมุ งำนผรู้ บั เหมำจะต้องคอยตรวจสอบและเฝำ้ ระวงั แทน
- เมอ่ื ผคู้ วบคุมงำนผรู้ บั เหมำทำหนำ้ ทเ่ี ปน็ ผเู้ ฝ้ำระวงั เต็มเวลำ เขำจะปฏิบัติหนำ้ ทเ่ี พยี งอยำ่ งเดยี วของผู้เฝำ้ ระวงั เตม็ เวลำ
- ต้องไมใ่ ห้ผทู้ ่ไี ม่เกีย่ วขอ้ งเขำ้ มำในพืน้ ทีป่ ฏิบัติงำน
- ต้องคลุมผลติ ภัณฑห์ รอื เคร่ืองมอื เคร่ืองจักร อุปกรณต์ ำ่ งๆท่อี ย่บู ริเวณใกลเ้ คียง โดยใชแ้ ผน่ /ผำ้ คลุมปอ้ งกนั
- รักษำควำมสะอำด เพอื่ ไมใ่ ห้ฝุ่นละอองกระจำยไป เช่น กำรพรมน้ำ
- ถังทใ่ี ชก้ บั เคร่อื งจักรกลหนัก ซึง่ ไมไ่ ดใ้ ช้งำนจะต้องเหยียบลงบนพื้นด้วยกญุ แจทด่ี ึงออกได้

Page 140

GSS-C

Safety Guidelines for Construction Works

13. กำกของเสยี ฯลฯ

Page 141

13. กากของเสีย ฯลฯ

Rep. Mgr. Wkr.

รำยกำรทต่ี ้องตรวจสอบ - กฎหฃมำยและขอ้ บงั คับทเ่ี กย่ี วขอ้ ง
ผูร้ ับผดิ ชอบ/เจำ้ ของงำนและผคู้ วบคุมงำนผรู้ ับเหมำต้องปฏิบัติตำมระเบยี บของกำกของเสียท่ีเกยี่ วขอ้ งกับกฎหมำยและขอ้ บงั คบั ในพ้ืนท่ี ท่ี
เก่ยี วข้อง

ของเสียจำกอตุ สำหกรรมท่ีเกยี่ วข้องจำกกำรทำงำน

ทรพั ยำกร ก๊ำซไอเสยี ทีไ่ ม่ เสยี งรบกวน

กำกของเสีย ตรวจสอบกฎหมำยและข้อบังคบั
ทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั กำกของเสยี แต่ละ

ชนดิ และใช้มำตรกำรในกำร
ดำเนนิ กำรบำบดั กำกของเสีย

กำรสน่ั สะเทือน กำรร่วั ซึมสำรพิษลงสดู่ ิน กำรระบำยนำ้ เสีย

กำรปฏบิ ตั ติ ำมกฎหมำยและข้อบงั คับ ระบบแสดงรำยกำรสำหรับกำกของเสีย
< กฎหมำยและข้อบังคบั > (เชน่ )
กำกอตุ สำหกรรม: กฎหมำยเกยี่ วกบั กำรบำบดั และกำจดั ของเสีย
กำ๊ ซไอเสยี : กฎหมำยควบคุมมลพิษทำงอำกำศ, กฎหมำยควคมุ กลนิ่ ทไี่ ม่พึงประสงค์
เสียงรบกวน: กำรควบคมุ เสียงรบกวน
น้ำเสยี : พระรำชบัญญัติ กำรป้องกนั มลพิษทำงนำ้
กำรรว่ั ไหลของสำรพิษสู่ดนิ : กฎหมำยมำตรกำรป้องกนั กำรปนเปอื้ นดนิ

รถขนส่งกำกของเสยี

ขนส่งกำกของเสยี ดว้ ยรถขนสง่ กำกของเสียหรือ
ภำชนะ ท่ีมปี ำ้ ยชีบ้ ่งระบไุ ว้

Page 142

13. กากของเสีย ฯลฯ

รำยกำรทตี่ อ้ งปฏบิ ตั ติ ำม - ควำมปลอดภยั ในกำรกำจดั ขยะอตุ สำหกรรม Rep. Mgr. Wkr.

ผรู้ บั ผิดชอบ/เจ้ำของงำน และผคู้ วบคมุ งำนผรู้ บั เหมำจะต้องกำจดั ขยะอตุ สำหกรรม ดว้ ยกำรใช้ 4ส. และตรวจสอบเปน็ อยำ่ งดี เพื่อปอ้ งกนั

อันตรำย ไม่ให้หกรวั่ ไหลส่ชู ุมชน ผู้ปฏบิ ัตงิ ำนและผู้ควบคมุ งำนตอ้ งเตรยี มอุปกรณ์เครือ่ งมอื มำเกบ็ ขยะทเ่ี กดิ จำกงำนซอ่ มสรำ้ งของตนเอง

พื้นทกี่ ำจัดของเสยี

สถำนทเี่ ก็บกำกของเสยี ของเสียอนั ตรำยที่ Komaki (เศษเหลก็ ฯลฯ) ภำชนะสำหรับใส่ของเสีย เศษเหลก็

กำกของเสีย ของเสยี อันตรำยจำกโรงงำนจะตอ้ งถูกทิ้งในสถำนที่ทร่ี ะบุด้วย กำจัดของเสียตำมป้ำยทรี่ ะบุตำม ไม่ควรทง้ิ กำกของเสีย ขณะทยี่ ัง

กำรอย่รู วมกันของกำกของเสยี อันตรำย (สำรเคมีผสม)

การอยู่รวมกนั / การผสมกัน อันตรายจากการวมกนั / การผสมกนั

Hypochlorite การสรา้ งคลอรีน ก๊าซพษิ
การสรา้ งไซยาไนด์ กา๊ ซพิษ
Cyanide การสรา้ งไนไตรท์ ก๊าซพษิ
การสร้างกรดไฮโดรซิก กา๊ ซพษิ
Acid + Nitrite การสรา้ งซัลไฟด์ ก๊าซพิษ
การสร้างกา๊ ซไนตรัส กา๊ ซพิษ
Azide การอยู่รว่ มกับกรดอะซิติก การระเบดิ จะเกิดข้ึนหลังจากไม่กช่ี ่ัวโมง
การสรา้ งก๊าซของกรดกามะถัน กา๊ ซพษิ
Sulfide (gInastgheencase ของกรดกามะถันเข้มข้น) กรดกามะถัน ก๊าซพษิ
เกิดไฟไหม้และการระเบิดข้ึนในระยะเวลาเหนี่ยวนาส้ันๆ
Nitric acid + โลหะ เช่น ทองแดงและเหล็ก บางครั้งเกิดปฏิกริ ิยารนุ แรงหรอื เกดิ การระเบดิ ก๊าซพิษ
Acetone การสรา้ งโบรโมแซ็กโตน การระเบดิ
การสร้างเปอรอ์ อกไซด์อะซิโตน การระเบดิ
Sulfuric acid + Sulfite การสรา้ งเอสเทอรข์ องกรดเปอรค์ ลอรกิ การระเบิด
โลหะ เช่น ทองแดง อยู่ภายใต้การอยู่ร่วมกนั ของกรดไนตริก กา๊ ซพิษ
การสร้างไฮโดรเจนซัลไฟด์ กา๊ ซพิษ
Halogenated solven + โลหะอัลคาไลน์ การสร้างสารหนูไฮโดรเจน
สารพืน้ ฐาน

Acetone + Bromine
Hydrogen peroxide

Ethanol + Perchloric acid
Silver nitrate

Reducing agent + Selenide
Arsenic

ผรู้ ับผิดชอบ/เจำ้ ของงำน และผูค้ วบคุมงำนผู้รบั เหมำจะตอ้ งตรวจสอบอันตรำยทเ่ี กิดจำกกำรอยรู่ ่วมกนั ของกำกของเสีย
(สำรเคมีท่ีหลำกหลำย)

Page 143

GSS-C

Safety Guidelines for Construction Works

เอกสำรแนบ

Page 144

- ใชต้ รวจสอบความปลอดภัยในการปฏิบัติงานของผู้รับเหมา
- ประเภทงานทั่วไป งานประกายไฟ งานที่สูง และงานเครอื่ งจักรขนาดใหญ่

Page 145

- ใชต้ รวจสอบก่อนเรมิ่ ปฏิบัติงาน รวมถึงการประเมินอันตราย, KY ก่อนเรม่ิ ปฏิบัติงาน

Page 146

วิธีการทา TBM Sheet และ KY

(สาหรับผู้รับเหมา) รายการ โครงสร้าง หมายเหตุ
TBM/KY ข้ันตอน
ความรับผิดชอบ กาหนดหัวหน้าผู้รบั ผิดชอบTBMและผู้กรอกข้อมูลลงใน แนะนาให้ผู้ที่ยังไม่มีประสบการณ์เป็นผู้กรอกข้อมูล
1
เอกสารดังกล่าว
2
TBM ผู้ปฏิบตั ิงานทุกคนต้องมีส่วนรว่ มใน ตรวจสอบสภาพพน้ื ท่ีการปฏบิ ัติงานจรงิ
3 การทาTBM

ตรวจสอบแต่ละหัวข้อ ตรวจสอบแต่ละหัวข้อพรอ้ มรับฟังความคิดเห็นของ ไม่ลืมกากบาทลงในชอ่ งของหัวข้อที่ไม่เก่ียวข้อง
ผู้ปฏบิ ัติงาน ขีดเคร่อื งหมายถูกลงในช่อง (□) หากมี
ความเกย่ี วข้องและหากไม่มีความเกยี่ วข้องให้เขียน
เส้นแทยงมุมลงในกรอบ

4 ตรวจสอบหัวข้อท่ีให้ ขีดถูกในวงกลมลงในหัวข้อท่ีจะตรวจสอบ ตรวจสอบอุปกรณ์ป้องกนั และผู้ปฏิบัติงานทุกคน
ตรวจสอบ
TBM Check 5 เขียนปัจจัยความเสี่ยงลงในวงเล็บ คาอธิบายลักษณะ:
sheet ปัจจัยเสี่ยง หลังเครอ่ื งหมาย " ◇" หนีบ/กระแทก/ล่ืน/ชน/ปะทะ/ อื่นๆ/อุบัติเหตุที่
อาจจะเกิดข้ึนได้ ซึ่งเกิดจาก สาเหตุใดสาเหตุหน่ึง

6 ตรวจสอบปัจจัยเสี่ยงหลัก ขีดถูกใน " ◇" ระบปุ ัจจัยเสี่ยงท่ีคาดวา่ จะสามารถ คาอธิบายลักษณะ:

(Check of Major เกดิ ข้ึนได้มากท่ีสุด หนีบ/กระแทก/ล่ืน/ชน/ปะทะ/ อ่ืนๆ/อุบัติเหตุท่ี

risk) อาจจะเกิดขึ้นได้ ซ่ึงเกดิ จาก สาเหตุใดสาเหตุหนึ่ง

7 ปัจจัยเสี่ยงสูง เขียนปัจจัยเส่ียงที่คาดว่าจะเกดิ ข้ึนได้มากที่สุดลงในชอ่ ง ไม่เขียนวิธีการรับมือแก้ไขลงในชอ่ งน้ี
(Major risk) ปัจจัยเสี่ยงสูง(Major risk)

8 ตรวจสอบจุดชีบ้ ่ง ยืนยันปัจจัยเสี่ยงสูง ทุกการปฏบิ ัติจาเป็นต้องมีการตรวจสอบและบ่งชี้
ลักษณะความเสี่ยง

9 Safety point เขียนการรบั มือที่ทาได้จรงิ (1-4) ด้านล่าง หัวข้อ" เขียนมาตรการท่ีเป็นรปู ธรรมอย่างน้อย3ข้อหาก

การปฏบิ ตั ิงานของเรา Our action" มาตรการระบรุ ายละเอียดสาคัญได้ไม่เพยี งพอ ให้เขียน

มาตรการที่สาคัญอ่ืนๆเพิ่มเติม

10 การคาดการณ์ถึงอันตราย เขียนจุดตรวจสอบลงใน ในช่องการคาดการณ์ถึง เขียนอธิบายโดยใชป้ ระโยคท่ีเข้าใจงา่ ยโดยเน้นประเด็น
อันตรายท่ีจะเกิดข้ึน ที่มีความสาคัญ ผู้ตรวจสอบจะต้องเป็นตัวแทน
SRK-FT หากมีบางรายการท่ีขาด หรือ ความ
KY Sign ผิดพลาดต่างๆ จาเป็นท่ีจะต้องให้แกไ้ ขเพิ่มเติม

TBM KY 11 ตรวจสอบตามจุด ยืนยันความเส่ียงที่สามารถเกดิ ขึ้นได้ ผู้ปฏบิ ัติงานทุกคนต้องมีส่วนรว่ มในการตรวจสอบแต่ละ
Signboard 12 เรมิ่ ต้นทางาน จุด
แสดง TBM Check sheet ไวใ้ นที่ท่ีมองเห็นได้
ชดั เจน ผู้ปฏิบัติงานที่เข้ามาภายหลังต้องตรวจสอบแต่ละหัวข้อ
กอ่ นเริม่ ปฏิบัติงาน

วิธีการทา TBM Sheet และ KY

(สาหรับผู้รับเหมา) รายการ โครงสร้าง หมายเหตุ
TBM/KY ข้ันตอน
ความรับผิดชอบ กาหนดหัวหน้าผู้รบั ผิดชอบTBMและผู้กรอกข้อมูลลงใน แนะนาให้ผู้ที่ยังไม่มีประสบการณ์เป็นผู้กรอกข้อมูล
1
เอกสารดังกล่าว
2
TBM ผู้ปฏบิ ัติงานทุกคนต้องมีส่วนร่วมใน ตรวจสอบสภาพพนื้ ท่ีการปฏบิ ัติงานจริง
3 การทาTBM

ตรวจสอบแต่ละหัวข้อ ตรวจสอบแต่ละหัวข้อพร้อมรับฟงั ความคิดเห็นของ ไม่ลืมกากบาทลงในชอ่ งของหัวข้อท่ีไม่เกยี่ วข้อง
ผู้ปฏบิ ัติงาน ขีดเครื่องหมายถูกลงในช่อง (□) หากมี
ความเกีย่ วข้องและหากไม่มีความเก่ยี วข้องให้เขียน
เส้นแทยงมุมลงในกรอบ

4 ตรวจสอบหัวข้อที่ให้ ขีดถูกในวงกลมลงในหัวข้อท่ีจะตรวจสอบ ตรวจสอบอุปกรณ์ป้องกัน และผู้ปฏบิ ัติงานทุกคน
ตรวจสอบ
TBM Check 5 เขียนปัจจัยความเสี่ยงลงในวงเล็บ คาอธิบายลักษณะ:
sheet ปัจจัยเส่ียง หลังเคร่อื งหมาย " ◇" หนีบ/กระแทก/ล่ืน/ชน/ปะทะ/ อื่นๆ/อุบัติเหตุที่
อาจจะเกิดข้ึนได้ ซึ่งเกดิ จาก สาเหตุใดสาเหตุหน่ึง

6 ตรวจสอบปัจจัยเส่ียงหลัก ขีดถูกใน " ◇" ระบุปัจจัยเส่ียงที่คาดว่าจะสามารถ คาอธิบายลักษณะ:

(Check of Major เกิดข้ึนได้มากท่ีสุด หนีบ/กระแทก/ล่ืน/ชน/ปะทะ/ อื่นๆ/อุบตั ิเหตุท่ี

risk) อาจจะเกิดขึ้นได้ ซึ่งเกิดจาก สาเหตุใดสาเหตุหน่ึง

7 ปัจจัยเสี่ยงสูง เขียนปัจจัยเสี่ยงที่คาดวา่ จะเกิดขึ้นได้มากท่ีสุดลงในชอ่ ง ไม่เขียนวธิ ีการรบั มือแกไ้ ขลงในชอ่ งนี้
(Major risk) ปัจจัยเสี่ยงสูง(Major risk)

8 ตรวจสอบจุดชบ้ี ่ง ยืนยันปัจจัยเส่ียงสูง ทุกการปฏบิ ัติจาเป็นต้องมีการตรวจสอบและบ่งช้ี
ลักษณะความเส่ียง

9 Safety point เขียนการรับมือท่ีทาได้จริง (1-4) ด้านล่าง หัวข้อ" เขียนมาตรการท่ีเป็นรูปธรรมอย่างน้อย3ข้อหาก

การปฏิบตั ิงานของเรา Our action" มาตรการระบรุ ายละเอียดสาคัญได้ไม่เพยี งพอ ให้เขียน

มาตรการที่สาคัญอ่ืนๆเพิ่มเติม

10 การคาดการณ์ถึงอันตราย เขียนจุดตรวจสอบลงใน ในช่องการคาดการณ์ถึง เขียนอธิบายโดยใชป้ ระโยคที่เข้าใจงา่ ยโดยเน้นประเด็น
อันตรายที่จะเกิดขึ้น ที่มีความสาคัญ ผู้ตรวจสอบจะต้องเป็นตัวแทน
SRK-FT หากมีบางรายการท่ีขาด หรอื ความ
KY Sign ผิดพลาดต่างๆ จาเป็นที่จะต้องให้แก้ไขเพม่ิ เติม

TBM KY 11 ตรวจสอบตามจุด ยืนยันความเสี่ยงท่ีสามารถเกดิ ขึ้นได้ ผู้ปฏิบัติงานทุกคนต้องมีส่วนร่วมในการตรวจสอบแต่ละ
Signboard 12 เร่ิมต้นทางาน จุด
แสดง TBM Check sheet ไวใ้ นที่ที่มองเห็นได้
ชดั เจน ผู้ปฏิบตั ิงานที่เข้ามาภายหลังต้องตรวจสอบแต่ละหัวข้อ
กอ่ นเริ่มปฏบิ ตั ิงาน