ป.6 หน่วยที่4-ภูมิศาสตร์น่ารู้

มนุษย์
กบั
ส,ิงแวดล้อม

ส(ิงแวดล้อม
ทางกายภาพ คือ สิ$งต่างๆ

ที$อยรู่ อบตวั เรา ทBงั สิ$งแวดลอ้ มที$
เกิดขBึนตามธรรมชาติ

และสิ$งแวดลอ้ มที$มนุษยส์ ร้างขBึน

ส/ิงแวดลอ้ มทางกายภาพ
กบั กิจกรรมทางเศรษฐกิจ

กิจกรรมทางเศรษฐกิจ เป็น
กิจกรรมของมนุษยท์ ี$กระทาํ เพื$อ
ตอบสนองความตอ้ งการ โดยการ
นาํ ส$ิงแวดลอ้ มทางกายภาพที$มีมา
ใชใ้ หเ้ กิดประโยชนท์ างเศรษฐกิจ

1.ด้านเกษตรกรรม

ประชากรไทยส่วนใหญ่มากกวา่
10 ลา้ นคนประกอบอาชีพ
เกษตรกรรมเป็นหลกั ไดแ้ ก่

การเพาะปลูก

เน>ืองจากลกั ษณะทางกายภาพในภาค
ต่างๆ ของประเทศไทยมีลกั ษณะต่างกนั

ท+งั ลกั ษณะภูมิประเทศ ภูมิอากาศ
ลกั ษณะดิน และแหล่งน+าํ ประชากรใน

ภาคต่างๆจึงเพาะปลูกพืชต่างกนั

การเลยี/ งสัตว์

ภาคกลางและภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือมี
ทุ่งหญา้ ตามธรรมชาติ และมีพ+ืนท>ีราบ
เพียงพอต่อการเล+ียงสตั ว์ นอกจากน+ีภาค
กลางยงั มีแม่น+าํ ไหลผา่ นหลายสาย จึง

เหมาะแก่การเพาะเล+ียงสตั วน์ +าํ จืด

การทาํ ประมง

ภาคกลางมีแหล่งน+าํ จืดที>อุดมสมบูรณ์ ทาํ ให้
มีการทาํ ประมงน+าํ จืดเป็นจาํ นวนมากส่วน
ภาคใตแ้ ละภาคตะวนั ออกอยตู่ ิดกบั แนว
ชายฝั>งทะเลอ่าวไทยและอนั ดามนั ท>ีมีสตั ว์
ทะเลอุดมสมบูรณ์ ทาํ ใหม้ ีการทาํ ประมง

น+าํ เคม็ อยา่ งกวา้ งขวาง

2.อตุ สาหกรรม

แหล่งอุตสาหกรรมของไทยส่วนใหญ่มี
ท>ีต+งั อยใู่ นแหล่งท>ีมีปัจจยั ในการผลิต มี

การคมนาคมขนส่งท>ีสะดวกและมี
แรงงานเพียงพอ ปัจจุบนั ประเทศไทยมี
ระบบอุตสาหกรรมที>เจริญกา้ วหนา้ และ

ขยายตวั อยา่ งรวดเร็ว

3.การค้า

ทรัพยากรธรรมชาติท>ีมีอุดมสมบูรณยอ่ ม
ส่งผลใหเ้ กิดสินคา้ ท>ีนาํ ไปใชใ้ นการคา้
และการบริการไดด้ ี หรือแทก้ ระทงั>
สภาพแวดลอ้ มท>ีสวยงามกท็ าํ ใหม้ ีสถานที>
ท่องเที>ยวสาํ คญั จึงเกิดอาชีพที>เกี>ยวขอ้ ง

กบั การท่องเที>ยว

ลกั ษณะทางสงั คม

1.ประชากร

ประชากรถือเป็นทรัพยากรสาํ คญั ต่อการ
พฒั นาประเทศ ประชากรไทยส่วนใหญ่มี
เช+ือสายไทย มีประชากรประมาณ 66.4
ลา้ นคน ภาษาไทยเป็นภาษาประจาํ ชาติ
ประชากรส่วนใหญ่นบั ถือศาสนาพทุ ธ

2.วฒั นธรรม

คนไทยนิยมทานขา้ วเป็นอาหารหลกั
ร่วมกบั อาหารที>หาไดง้ ่ายในทอ้ งถ>ินและมี

ประเพณีที>เกี>ยวขอ้ งกนั ในแต่ละพ+ืนที>

3.การคมนาคมขนส่ ง

การเคล>ือนยา้ ยสิ>งของต่างๆ ที>เป็นสินคา้
หรือการเคลื>อนยา้ ยขนส่งผโู้ ดยสารหรือการ
บริการต่างๆ จากสถานท>ีหน>ึงไปสถานที>
หน>ึง ทาํ ใหป้ ัจจุบนั การคมนาคมขนส่งใน
ประเทศไทยมีความเจริญกา้ วหนา้ มากข+ึน

ท+งั ทางบก ทางน+าํ และทางอากาศ

การเปลี=ยนแปลง
ทางกายภาพ

ของประเทศไทย

ในอดีตประเทศไทยมีสิ>งแวดลอ้ มและ
ทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ พ+ืนท>ี
เตม็ ไปดว้ ยป่ าไม้ มีแม่น+าํ ใสสะอาด สตั ว์
น+าํ ชุกชุม อากาศบริสุทธfิ ดินดีเหมาะแก่
การเพาะปลูก มีแร่นานาชนิด ดงั คาํ กล่าว

ที>วา่ “ในน+าํ มีปลา ในนามีขา้ ว”

แต่ในปัจจุบนั ประเทศไทยมีประชากร
เพ>ิมมากข+ึน มีการประดิษฐค์ ิดคน้

เทคโนโลยที >ีทนั สมยั เพ>ือตอบสนองความ
ตอ้ งการของมนุษย์ ทาํ ใหใ้ ชท้ รัพยากร
อยา่ งสิ+นเปลืองขาดความตระหนกั ในการ
ดูแลรักษาทรัพยากรและส>ิงแวดลอ้ ม

สาเหตุการ
เปลี=ยนแปลง
ทางกายภาพของไทย

1.การเปล>ียนแปลงท>ีเกิดจากธรรมชาติ
2.การเปล>ียนแปลงท>ีเกิดจากมนุษย์

ความสาํ คญั ของ
ทรัพยากรธรรมชาติ
และส=ิงแวดลอ้ ม

- แหล่งปัจจยั พ+ืนฐานในการ
ดาํ รงชีวติ
- เป็นส>ิงกาํ หนดการต+งั ถิ>นฐาน
การประกอบอาชีพ วถิ ีชีวติ

- เป็นท>ีพกั ผอ่ นและประกอบกิจกรรม
ต่างๆ
- เป็นที>รองรับของเสียและของเหลือใช้
จากกระบวนการผลิตและบริโภค

การเปลี*ยนแปลงของ
ทรัพยากรธรรมชาติ
และส*ิงแวดลอ้ ม
ส่งผลกระทบต่อการดาํ รงชีวติ

ของมนุษย์

การประกอบอาชพี

สขุ ภาพอนามยั

การตงั4 ถน8ิ ฐาน

แนวทางการจดั การ
ทรัพยากรธรรมชาติ
และส@ิงแวดลอ้ ม
ในประเทศไทยอยา่ งยงั@ ยนื

- จดั ทาํ แผนแม่บทโดยนาํ หลกั ปรัชญาของ
เศรษฐกิจพอเพียงมาประยกุ ต์

- สร้างจิตสาํ นึกแห่งการอนุรักษ์
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ>งแวดลอ้ ม
- พฒั นาฐานขอ้ มูลสิ>งแวดลอ้ มท>ีมี
ประสิทธิภาพและทนั สมยั

- ส่งเสริมใหป้ ระชาชนทุกระดบั มีส่วนร่วม
ในการอนุรักษ์
- ส่งเสริมการผลิต การบริโภคสินคา้ และ
บริการที>เป็นมิตรกบั สิ>งแวดลอ้ ม

- จาํ กดั การใชท้ รัพยากรธรรมชาติไม่ใหเ้ กิน
ศกั ยภาพของพ+ืนท>ี

แนวทางการจดั การ
ทรัพยากรธรรมชาติ
และส*ิงแวดลอ้ ม
ในประเทศไทยอยา่ งยงั* ยนื

- ใชม้ าตรการทางกฎหมายอยา่ งเคร่งครัด

- ส่งเสริมการศึกษา วจิ ยั เทคโนโลยี
- และนวตั กรรมดา้ นสิ>งแวดลอ้ ม
- ส่งเสริมการรักษาความมน>ั คงของฐาน
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ>งแวดลอ้ ม

- ส่งเสริมการพฒั นาเมือง
และชุมชนสีเขียว
- ส่งเสริมการใชป้ ระเพณี วฒั นธรรม
และภูมิปัญญาทอ้ งถ>ินในการอนุรักษ์
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ>งแวดลอ้ ม

แนวคดิ 7R

คดิ ใหม่ (Rethink)

มีจิตสาํ นึกที>ดีในการใช้
ทรัพยากรธรรมชาติและ
ส>ิงแวดลอ้ ม เช่น ซ+ือสินคา้ ท>ี
เป็นมิตรกบั ส>ิงแวดลอ้ ม

ตอบแทน (Return)

ทาํ ใหธ้ รรมชาติ
กลบั มามีความสมบูรณ์อีกคร+ัง
เช่น ปลูกตน้ ไม้ ปล่อยลูกพนั ธุ์
สตั วน์ +าํ สู่แหล่งน+าํ ธรรมชาติ

ใช้ซํ#า (Reuse)

การนาํ สิ>งของเดิมกลบั มาใชซ้ +าํ ๆ
เช่น นาํ ขวดน+าํ ท>ีด>ืมน+าํ หมดแลว้

มากรอกน+าํ ไวด้ >ืม

นํากลบั มาใช้ใหม่ (Recycle)

นาํ สิ>งของท>ีใชก้ ารไม่ไดแ้ ลว้ ไปแปรสภาพ
เช่น นาํ ขวดน+าํ มาทาํ เป็นกระถางตน้ ไม้

ใช้ซํ#า (Reuse)

การนาํ สิ>งของเดิมกลบั มาใชซ้ +าํ ๆ
เช่น นาํ ขวดน+าํ ที>ด>ืมน+าํ หมดแลว้

มากรอกน+าํ ไวด้ ื>ม

นํากลบั มาใช้ใหม่
(Recycle)

นาํ สิ$งของท$ีใชก้ ารไม่ไดแ้ ลว้
ไปแปรสภาพ เช่น นาํ ขวดนBาํ

มาทาํ เป็นกระถางตน้ ไม้

ลดการใช้ (Reduce)

ใชท้ รัพยากรเท่าที>จาํ เป็น
เช่น ไม่เปิ ดน+าํ ทิ+งไว้

ซ่อมแซม (Repair)

นาํ ส>ิงที>ชาํ รุดเสียหายเลก็ นอ้ ย
มาซ่อมแซมเพ>ือใชง้ าน เช่น ปะ ชุน

เส+ือและกางเกง ท>ีมีรอยขาด

ปฏเิ สธ (Reject)

ไม่ใชส้ ินคา้ ที>ทาํ ลายสิ>งแวดลอ้ ม
เช่น ไม่รับถุงพลาสติกเวลาไปซ+ือของ