ป.6 หน่วยที่4-ภูมิศาสตร์น่ารู้

ลกั ษณะภูมปิ ระเทศ
ทเีA สีAยงต่อการเกดิ อทุ กภยั

บริเวณที>ราบลุ่มหรือท>ีต>าํ โดยเฉพาะบริเวณ
ท>ีราบลุ่มแม่น+าํ และแอ่งที>ราบ เช่น
บริเวณจงั หวดั แพร่ อุตรดิตถ์

สุโขทยั พิจิตร นครสวรรค์ สุพรรณบุรี
พระนครศรีอยธุ ยา ขอนแก่น

มหาสารคาม ชุมพร พทั ลุง และสงขลา

การสังเกต
สถานการณ์อทุ กภยั

เฝ้าระวงั ระดบั นํา# เม'ือเกดิ เหตุการณ์
ฝนตกต่อเน'ืองเป็ นเวลานาน

- สงั เกตระดบั น+าํ ในแม่น+าํ ลาํ คลอง
หากเพ>ิมสูงกวา่ ปกติจนใกลเ้ คียงระดบั
ตล>ิง ใหเ้ ตรียมพร้อมรับมืออุทกภยั

- ส่วนอุทกภยั จากน+าํ ป่ า
ใหส้ งั เกตสีของน+าํ ในลาํ ธาร
ถา้ เป็นสีแดงข่นุ หรือสีโคลน
ใหร้ ะวงั การเกิดน+าํ ป่ าไหลหลาก

สึนามิ

ภยั ธรรมชาติท*ีเกิดขQึนจากคลื*นขนาดใหญ่ใน
ทะเล ที*พดั เขา้ ชายฝั*งอยา่ งรวดเร็วและมีพลงั
มาก เกิดจากมวลนQาํ ในทะเลและมหาสมุทร

ไดร้ ับแรงสนั* สะเทือนอยา่ งรุนแรง

ลกั ษณะภูมิประเทศที*เสี*ยงต่อ
การเกิดสึนามิ

ชายฝั>งทะเลอนั ดามนั 6 จงั หวดั
ภูเกต็ พงั งา ระนอง กระบี> ตรัง สตูล

ชายฝั>งทะเลอ่าวไทย 16 จงั หวดั
ตราด จนั ทบุรี ระยอง ชลบุรี ฉะเชิงเทรา

สมุทรปราการ สมุทรสาคร
สมุทรสงคราม เพชรบุรี ชุมพร
ประจวบคีรีขนั ธ์ สุราษฎร์ธานี
นครศรีธรรมราช สงขลา ปัตตานี

นราธิวาส

ภยั พบิ ตั สิ ึนามใิ นประเทศไทย
วนั ท'ี 26 ธันวาคม พ.ศ. 2547

เกิดแผน่ ดินไหวใตน้ Qาํ ก่อใหเ้ กิดคล*ืนนQาํ
ขนาดใหญ่บริเวณนอกชายฝ*ังดา้ นตะวนั ตก

ของเกาะสุมาตรา ประเทศอินโดนีเซีย
เคล*ือนเขา้ มายงั ภาคใตบ้ ริเวณชายฝั*งทะเล
อนั ดามนั ของไทย มีผลกระทบ 6 จงั หวดั

ไดแ้ ก่ ภูเกต็ พงั งา ระนอง กระบี* ตรัง
และสตูล



การเตรียมพรอ้ มรบั มือ
และสงั เกตก่อนเกิดสึนามิ

- รู้สึกถึงแผน่ ดินไหว
- ระดบั นBาํ ทะเลลดลง

- พฤติกรรมของสตั วไ์ ม่ปกติ
เช่น ฝงู นกขนาดใหญ่บินทวั> ทอ้ งฟ้า

- ประกาศเตือนภยั
- ติดตามข่าวสารจากช่องทางต่าง ๆ
- สงั เกตป้ายเตือนในพBืนที$

และปฏิบตั ิตาม

การปฏบิ ัตติ น
ขณะเกดิ สึนามิ

กรณอี ยู่ในนํา/

หากวา่ ยนQาํ อยใู่ หม้ องหาส*ิงยดึ เกาะได้
เช่น ท่อนไม้ และวา่ ยออกสู่ทะเลลึกใหเ้ ร็ว

ท*ีสุด

หากอยบู่ นเรือใหแ้ ล่นออกไปสู่ทะเลลึก
เพราะความรุนแรงของคล*ืนนอ้ ยกวา่

กรณอี ยู่บนบก

หนีขQึนท*ีสูงท*ีมนั* คงแขง็ แรง เช่น ภูเขา ตึก

ออกจากบริเวณชายหาดใหเ้ ร็วท*ีสุด

การปฏบิ ัตติ นหลงั
เผชิญภยั สึนามิ

ติดตามข่าวสารจากทุกช่องทาง

ออกห่างจากอาคารที>ไดร้ ับความเสียหาย

วาตภยั

เป็นภยั ที>เกิดจากลมพายุ พายสุ ร้าง
ความเสียหายใหแ้ ก่ประเทศไทยมาก
เน>ืองจากประเทศไทยอยใู่ นเขตร้อน

แถบเสน้ ศูนยส์ ูตรจึงไดร้ ับ
ผลกระทบจากพายหุ มุนเขตร้อน

ทุกปี



ผลกระทบ

วาตภยั ท>ีรุนแรงก่อใหเ้ กิดความเสียหาย
ต่อชีวติ ทรัพยส์ ิน อาคารบา้ นเรือน
และส>ิงก่อสร้างต่างๆ





การเตรียมพร้อมรับมือ

- ติดตามข่าวสภาวะอากาศเป็นประจาํ
- ดูแลโครงสร้างอาคารบา้ นเรือน
ใหแ้ ขง็ แรงอยเู่ สมอ

- หลบอยใู่ นอาคารหรือสถานท>ีปลอดภยั
เม>ือเกิดพายุ

- ไม่ใชอ้ ุปกรณ์ไฟฟ้า ไม่สวม
เคร>ืองประดบั โลหะ ไม่ควรอยู่
กลางแจง้ และไม่ควรอยใู่ กลต้ น้ ไม้
ขณะเกิดพายฝุ นฟ้าคะนอง
เพราะอาจถูกฟ้าผา่ ได้

ลกั ษณะภูมิประเทศ
ท=ีเสี=ยงต่อการเกิดวาตภยั

บริเวณทม@ี คี วามเส@ียงต่อการ
เกดิ วาตภยั

คือ แนวบริเวณท$ีร่องลมมรสุม
ทBงั ลมมรสุมตะวนั ออกเฉียงเหนือ
และลมมรสุมตะวนั ตกเฉียงใตพ้ ดั ผา่ น

การสังเกตสถานการณ์วาตภยั

ก่อนเกิดวาตภยั
สภาพอากาศจะร้อนอบอา้ ว
ติดต่อกนั หลายวนั ลมค่อนขา้ ง
สงบ มีความช+ืนในอากาศสูง
ทอ้ งฟ้ามืดคร+ึม มีเมฆมาก

ขณะเกดิ วาตภยั

มีพายรุ ุนแรงเป็นเวลา 15-20 นาที
มีเมฆมาก ลมกระโชก
เป็นครBังคราว ฝนตกหนกั
มีฟ้าแลบฟ้าร้อง
และอาจมีลูกเห็บตก

หลงั เกดิ วาตภยั

เม$ือพายสุ งบ จะมีสภาพ
อากาศท$ีเยน็ ลง ทอ้ งฟ้า

แจ่มใส

ดินโคลนถล่ม

เป็นภยั ธรรมชาติท>ีมกั จะเกิดควบคู่กบั ฝน
ตกหนกั หรือฝนตกติดต่อกนั
เป็นระยะเวลานาน ส่งผลใหด้ ิน

หรือหินหลุด หรือพงั ทลายลงมา



สาเหตุ

การมีฝนตกติดต่อกนั เป็นเวลานาน มี
ปริมาณน+าํ ฝนมาก ทาํ ใหด้ ินและพืช
ไม่สามารถอุม้ น+าํ ไดท้ +งั หมด ส่งผลให้
ดินกลายสภาพเป็นดินโคลน ไหล
ถล่มลงมาตามความลาดชนั ของพ+ืนที>
ลงมายงั พ+ืนที>เบ+ืองล่าง

ผลกระทบ

ดินโคลนถล่มที$มีความรุนแรง
จะก่อใหเ้ กิดความเสียหาย
ต่อชีวติ และทรัพยส์ ิน อาคาร
บา้ นเรือนของผทู้ $ีอยอู่ าศยั
ในพBืนท$ีประสบภยั



การเตรียมพร้อมรับมือ

- ไม่ตดั ไมท้ าํ ลายป่ า
-ไม่สร้างบา้ นหรือ
สิ@งก่อสร้างขวางทางน+าํ

-บริเวณท>ีลาดเชิงเขา หากมีฝนตกต่อเนื>อง
ยาวนานควรอพยพออกจากพ+ืนท>ี

-หากพลดั ตกลงไปในกระแสน+าํ
หา้ มวา่ ยทวนกระแสน+าํ
เพราะจะถูกตน้ ไมแ้ ละกอ้ นหิน
ไหลมากระแทก

ลกั ษณะภูมิประเทศ
ท=ีเส=ียงต่อการเกิด
ดินโคลนถล่ม

บริเวณท*ีมีความเสี*ยง
ต่อการเกิดดินโคลนถล่ม

- พ+ืนที>ที>มีความลาดชนั มาก เช่น
ภูเขา หนา้ ผา หรือตามไหล่เขา
ที>มีการบุกรุกแลว้ ถางเพ>ือทาํ การเกษตร
หรือสร้างที>อยอู่ าศยั

- พ+ืนที>ป่ าตน้ น+าํ ลาํ ธารที>เป็นภูเขาสูง
-เหตุดินโคลนถล่มมกั จะเกิดบริเวณ
ตอนบนของประเทศ เช่น ภาคเหนือ
และภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ

การสงั เกตสถานการณ์
ดินโคลนถล่ม

- เมื*อเกิดฝนตกหนกั ต่อเนื*องยาวนาน
แลว้ นQาํ ในลาํ หว้ ยหรือลาํ ธารมีความข่นุ
มากหรือมีสีแดงข่นุ แสดงวา่ มีตะกอน
ดินไหลปะปนมา

- มีเสียงดงั คลา้ ยตน้ ไมล้ ม้ หรือ
เสียงกอ้ นหินกลิ+งใหร้ ะวงั การเกิด
เหตุดินโคลนถล่ม