หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย-ม.ปลาย

หลักสูตรกลุมสาระการเรียนรภู าษาไทย

โรงเรียนองคการบรหิ ารสว นจงั หวัดกําแพงเพชร
พุทธศกั ราช 25๕๓ (ฉบับปรับปรงุ พทุ ธศักราช 256๓)

ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย (ชัน้ มัธยมศึกษาปท ่ี 4 - 6)

ตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาข้ันพน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551

สงั กดั องคการบริหารสวนจงั หวัดกําแพงเพชร
กรมสง เสริมการปกครองทองถน่ิ
กระทรวงมหาดไทย

คํานาํ

คณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพน้ื ฐาน โดยสาํ นักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพ้ืนฐาน ไดดําเนินการ
ทบทวนหลักสตู รการศึกษาข้นั พื้นฐาน พุทธศกั ราช 2554 เพอื่ พัฒนาไปสูหลกั สูตรแกนกลางการศึกษา ข้ัน
พื้นฐานพุทธศักราช 2551 โดยนําขอมูลท่ีไดจากการวิจัยและขอมูลจากแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
แหงชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ.2560-2564) มาใชในการพัฒนาหลักสูตรเพื่อใหมีความเหมาะสมชัดเจน ท้ัง
เปาหมายในการพัฒนา คุณภาพผูเรียนและกระบวนการนําหลักสูตรไปสูการปฏิบัติในระดับเขตพ้ืนท่ี
การศึกษาและสถานศึกษา

กลุมสาระการเรยี นรูภาษาไทย ไดดําเนินการศึกษาวิเคราะหหลักสูตรแกนกลาง พุทธศักราช 2551
และหลักสูตรการศึกษาโรงเรียนองคการบริหารสวนจังหวัดกําแพงเพชร พุทธศักราช 25๕๓ (ฉบับปรับปรุง
พุทธศกั ราช ๒๕๖๓) โดยนาํ วิสัยทัศน หลักการ จุดหมาย สมรรถนะสําคัญของผูเรียน คุณลักษณะอันพึง
ประสงค มาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดใหสอดคลองกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน และ
หลักสูตรสถานศึกษา ใหม คี วามเหมาะสมกบั ผูเ รยี นในแตละระดบั ช้ันป

กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย โรงเรียนองคการบริหารสวนจังหวัดกําแพงเพชร ขอขอบคุณกอง
การศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คณะกรรมการสถานศึกษา ผูบริหารโรงเรียนและทุกหนวยงานท่ีเก่ียวของ
ซึ่งท่ีมีสวนรวมในการจัดทําหลักสูตรฉบับนี้ใหมีความสมบูรณเหมาะสมสําหรับการจัดการเรียนการสอน
สามารถพัฒนาผูเรียนใหมีคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรูและตัวช้ีวัดท่ีกําหนดในหลักสูตรแกนกลาง
การศกึ ษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

คณะครูกลุม สาระการเรยี นรูภาษาไทย
โรงเรยี นองคการบรหิ ารสว นจงั หวัดกําแพงเพชร

สารบญั

หนา

วสิ ัยทศั นกลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย 1
หลักการกลุมสาระการเรียนรภู าษาไทย 1
จดุ หมายกลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย 1
สมรรถนะสาํ คัญของผูเรยี นกลุม สาระการเรียนรูภาษาไทย 1
คณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงคก ลุมสาระการเรียนรภู าษาไทย 2
ความสําคัญของการเรียนภาษาไทย 2
สาระและมาตรฐานการเรยี นรู 4
คณุ ภาพผเู รียนจบช้ันมัธยมศึกษาปท ่ี ๖ ๔
ตวั ชวี้ ดั ………………………………………………………………………………………… .……… ๕
หลกั สูตรกลุมสาระการเรยี นรูภาษาไทยระดบั ชน้ั มัธยมศึกษาตอนปลาย
1๐
 คาํ อธิบายรายวชิ าและโครงสรางหลกั สูตร ๕๖
รายนามคณะผจู ัดทาํ หลักสตู ร

วสิ ัยทศั น

" กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย มุงพัฒนาผูเรียนใหมีความรู ทักษะทางภาษาไทยนําไปใชในการ
ดาํ รงชวี ิตและเปน เครื่องมือในการแสวงหาความรูในศาสตรอื่น ๆ รักและภูมิใจในภาษาไทยในฐานะเปนมรดก
ของชาติ”

หลักการกลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย

1. จดั การศกึ ษาภาษาไทยใหน ักเรียนมีความรูความสามารถดา นภาษาไทยมีคณุ ภาพตาม
มาตรฐานการศกึ ษาของชาติ

2. สง เสรมิ บุคลากรในกลุมสาระใหทกั ษะ มีความรู ความสามารถในการจดั กิจกรรมการ
เรยี นการสอนวิชาภาษาไทย ตามแนวทางปฏริ ูปการเรียนรู ใหสามารถปฏบิ ัติงานไดอ ยางมีประสทิ ธภิ าพ

3. สง เสรมิ และประสานความรวมมอื กบั กลุมสาระอ่นื ในโรงเรยี น หนว ยงานท่ีเกี่ยวของใน
การจดั กิจกรรมเพือ่ พฒั นาความรู ความสามารถของนักเรียนตามศักยภาพ

จดุ มุงหมายกลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย

1. นักเรยี นมีความรอู ันเปนสากลและมคี วามสามารถในการส่อื สาร การคดิ การแกปญ หา
การใชเทคโนโลยแี ละมที กั ษะชวี ติ

2. นักเรียนมีคุณธรรม จรยิ ธรรม และคา นิยมท่ีพึงประสงค เห็นคณุ คา ของตนเอง มีวนิ ัยและ
ปฏบิ ตั ติ ามหลกั ธรรมของพระพทุ ธศาสนา หรอื ศาสนาทีต่ นนบั ถอื ยดึ หลกั ปรัชญาชองเศรษฐกจิ พอเพยี ง

3. มีจิตสาํ นึกในการอนุรกั ษว ฒั นธรรมภมู ปิ ญญา วรรณกรรมและวรรณคดีไทย

สมรรถนะสําคญั ของผูเรียน

หลกั สตู รกลุมสาระการเรยี นรูภาษาไทย มุงใหผ ูเ รียนเกดิ สมรรถนะสาํ คญั 5 ประการ ดังน้ี
1. ความสามารถในการสือ่ สาร เปนความสามารถในการรบั และสงสาร มีวัฒนธรรมในการใชภาษา
ถายทอดความคิด ความรูความเขาใจ ความรูสึก และทัศนะของตนเองเพื่อแลกเปล่ียนขอมูลขาวสารและ
ประสบการณอันจะเปนประโยชนตอการพัฒนาตนเองและสังคม รวมท้ังการเจรจาตอรองเพื่อขจัดและลด
ปญ หาความขัดแยงตาง ๆ การเลอื กรบั หรือไมร ับขอมูลขา วสารดว ยหลกั เหตุผลและความถูกตอง ตลอดจนการ
เลอื กใชว ิธีการส่ือสาร ทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพโดยคํานงึ ถึงผลกระทบท่มี ีตอ ตนเองและสังคม
2. ความสามารถในการคิด เปนความสามารถในการคิดวิเคราะห การคิดสังเคราะห การคิด อยาง
สรา งสรรค การคิดอยางมวี จิ ารณญาณ และการคิดเปนระบบ เพื่อนําไปสูการสรางองคความรูหรือสารสนเทศ
เพอ่ื การตัดสินใจเกีย่ วกบั ตนเองและสังคมไดอ ยางเหมาะสม
3. ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหาและอุปสรรคตาง ๆ
ที่เผชิญไดอยางถูกตองเหมาะสมบนพ้ืนฐานของหลักเหตุผล คุณธรรมและขอมูลสารสนเทศ เขาใจ
ความสมั พันธและการเปลย่ี นแปลงของเหตุการณตาง ๆ ในสังคม แสวงหาความรู ประยุกตความรูมาใชในการ
ปองกันและแกไขปญหาและมีการตัดสินใจท่ีมีประสิทธิภาพโดยคํานึงถึงผลกระทบที่เกิดขึ้น ตอตนเอง สังคม
และสิง่ แวดลอม

4. ความสามารถในการใชท ักษะชีวติ เปนความสามารถในการนํากระบวนการตาง ๆ ไปใชใ นการ
ดําเนินชีวิตประจาํ วัน การเรียนรูด วยตนเอง การเรยี นรูอยางตอเน่ือง การทาํ งาน และการอยรู วมกนั ในสังคม
ดว ยการสรางเสรมิ ความสมั พันธอ ันดรี ะหวา งบคุ คล การจัดการปญ หาและความขดั แยงตา ง ๆ อยางเหมาะสม
การปรับตวั ใหท นั กับการเปลย่ี นแปลงของสังคมและสภาพแวดลอ ม และการรจู กั หลกี เลย่ี งพฤติกรรมไมพึง
ประสงคท ส่ี งผลกระทบตอตนเองและผูอืน่

5. ความสามารถในการใชเ ทคโนโลยเี ปน ความสามารถในการเลือก และใช เทคโนโลยีดานตาง ๆ และมี
ทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยี เพื่อการพัฒนาตนเองและสังคม ในดานการเรียนรู การสื่อสาร
การทาํ งาน การแกปญ หาอยา งสรา งสรรค ถูกตอง เหมาะสม และมคี ุณธรรม

คุณลักษณะอันพึงประสงคกลุมสาระการเรยี นรูภาษาไทย

หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน มุงพัฒนาผูเรียนใหมีคุณลักษณะอันพึงประสงค เพื่อให
สามารถอยูรว มกบั ผูอื่นในสงั คมไดอยา งมีความสขุ ในฐานะเปน พลเมอื งไทยและพลโลก ดังนี้

1. รกั ชาติ ศาสน กษตั ริย
2. ซื่อสัตยส ุจรติ
3. มวี นิ ยั
4. ใฝเรียนรู
5. อยูอ ยา งพอเพยี ง
6. รักความเปนไทย
7. มีจติ สาธารณะ

ทําไมตอ งเรียนภาษาไทย

ภาษาไทยเปนเอกลักษณของชาติเปนสมบัติทางวัฒนธรรมอันกอใหเกิดความเปนเอกภาพและ
เสริมสรางบุคลิกภาพของคนในชาติใหมีความเปนไทย เปนเคร่ืองมือในการติดตอสื่อสารเพื่อสรางความเขาใจ
และความสัมพันธที่ดีตอกัน ทําใหสามารถประกอบกิจธุระ การงาน และดํารงชีวิตรวมกันในสังคม
ประชาธปิ ไตยไดอยางสันติสุข และเปนเคร่ืองมือในการแสวงหาความรู ประสบการณจากแหลงขอมูลสารสนเทศ
ตางๆ เพื่อพัฒนาความรู พัฒนากระบวนการคิดวิเคราะห วิจารณ และสรางสรรคใหทันตอการเปลี่ยนแปลงทาง
สังคม และความกาวหนาทางวิทยาศาสตร เทคโนโลยี ตลอดจนนําไปใชในการพัฒนาอาชีพใหมีความมั่นคง
ทางเศรษฐกิจ นอกจากน้ียังเปนสื่อแสดงภูมิปญญาของบรรพบุรุษดานวัฒนธรรม ประเพณี และ
สุนทรียภาพ เปนสมบตั ลิ ํ้าคาควรแกก ารเรียนรู อนรุ กั ษ และสบื สานใหค งอยคู ชู าตไิ ทยตลอดไป

เรยี นรูอ ะไรในภาษาไทย

ภาษาไทยเปนทักษะที่ตองฝกฝนจนเกิดความชํานาญในการใชภาษาเพ่ือการส่ือสาร การเรียนรูอยาง
มปี ระสิทธภิ าพ และเพอ่ื นําไปใชใ นชวี ิตจริง

 การอาน การอานออกเสียงคํา ประโยค การอานบทรอยแกว คําประพันธชนิดตางๆ การ
อานในใจเพื่อสรางความเขาใจ และการคิดวิเคราะหสังเคราะหความรูจากสิ่งท่ีอาน เพื่อนําไป ปรับใชใน
ชีวติ ประจําวัน

 การเขียนการเขียนสะกดตามอักขรวิธี การเขียนส่ือสาร โดยใชถอยคําและรูปแบบตางๆ ของการ
เขียน ซ่ึงรวมถงึ การเขียนเรียงความ ยอความ รายงานชนิดตางๆ การเขียนตามจินตนาการ วิเคราะหวิจารณ
และเขียนเชงิ สรา งสรรค

 การฟง การดู และการพูดการฟงและดูอยางมีวิจารณญาณ การพูดแสดงความคิดเห็น
ความรูสึก พูดลําดับเรื่องราวตางๆ อยางเปนเหตุเปนผล การพูดในโอกาสตางๆ ท้ังเปนทางการและไมเปน
ทางการ และการพดู เพ่ือโนมนา วใจ

 หลกั การใชภาษาไทยธรรมชาติและกฎเกณฑของภาษาไทย การใชภาษาใหถูกตองเหมาะสมกับ
โอกาสและบุคคล การแตง บทประพนั ธประเภทตางๆ และอทิ ธิพลของภาษาตางประเทศในภาษาไทย

 วรรณคดีและวรรณกรรม วเิ คราะหวรรณคดีและวรรณกรรมเพ่ือศึกษาขอมูล แนวความคิด คุณคา
ของงานประพันธ และความเพลิดเพลิน การเรียนรูและทําความเขาใจบทเห บทรองเลนของเด็ก เพลง
พื้นบานที่เปนภูมิปญญาท่ีมีคุณคาของไทย ซ่ึงไดถายทอดความรูสึกนึกคิด คานิยม ขนบธรรมเนียมประเพณี
เร่ืองราวของสังคมในอดีต และความงดงามของภาษา เพ่ือใหเกิดความซาบซ้ึงและภูมิใจ ในบรรพบุรุษท่ีไดสั่ง
สมสืบทอดมาจนถึงปจ จบุ ัน

สาระและมาตรฐานการเรยี นรู

สาระที่ ๑การอา น
มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรางความรูและความคิดเพ่ือนําไปใชตัดสินใจ แกปญหาในการ

ดาํ เนินชีวิตและมีนสิ ยั รกั การอาน

สาระท่ี ๒การเขียน
มาตรฐาน ท ๒.๑ ใชก ระบวนการเขยี นเขยี นสอื่ สาร เขียนเรยี งความ ยอความ และเขียนเรอ่ื งราวในรปู แบบตา งๆ

เขยี นรายงานขอ มูลสารสนเทศและรายงานการศกึ ษาคนควา อยาง มปี ระสิทธิภาพ

สาระที่ ๓ การฟง การดู และการพูด
มาตรฐาน ท ๓.๑ สามารถเลือกฟงและดูอยางมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู ความคิด และ

ความรสู ึกในโอกาสตา งๆ อยา งมวี ิจารณญาณและสรา งสรรค

สาระท่ี ๔ หลักการใชภาษาไทย
มาตรฐาน ท ๔.๑ เขาใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปล่ียนแปลงของภาษาและพลังของภาษา

ภูมปิ ญญาทางภาษา และรกั ษาภาษาไทยไวเ ปน สมบัติของชาติ

สาระที่ ๕วรรณคดีและวรรณกรรม

มาตรฐาน ท ๕.๑ เขาใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณวรรณคดีและวรรณกรรมไทยอยางเห็นคุณคาและ
นํามาประยุกตใ ชใ นชีวติ จรงิ

คณุ ภาพผเู รยี นชน้ั มัธยมศึกษาปท ่ี 6

จบช้ันมธั ยมศึกษาปที่ ๖

 อา นออกเสยี งบทรอยแกว และบทรอ ยกรองเปนทาํ นองเสนาะไดถกู ตอ งและเขาใจ ตีความ แปล
ความ และขยายความเรื่องที่อานได วิเคราะหวิจารณเร่ืองที่อาน แสดงความคิดเห็นโตแยงและเสนอ
ความคิดใหมจากการอา นอยา งมีเหตผุ ล คาดคะเนเหตุการณจากเรื่องที่อาน เขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด
บนั ทกึ ยอความ และเขยี นรายงานจากสิ่งท่ีอาน สงั เคราะห ประเมินคา และนําความรูความคิดจากการอาน
มาพฒั นาตน พฒั นาการเรยี น และพัฒนาความรทู างอาชพี และ นําความรูความคิดไปประยุกตใชแกปญหา
ในการดาํ เนนิ ชีวิต มมี ารยาทและมีนสิ ยั รักการอา น

 เขียนสื่อสารในรูปแบบตางๆ โดยใชภาษาไดถูกตองตรงตามวัตถุประสงค ยอความจากสื่อที่มี
รูปแบบและเน้ือหาที่หลากหลาย เรียงความแสดงแนวคิดเชิงสรางสรรคโดยใชโวหารตางๆ เขียนบันทึก
รายงานการศึกษาคนควาตามหลักการเขียนทางวิชาการ ใชขอมูลสารสนเทศในการอางอิง ผลิตผลงานของ
ตนเองในรูปแบบตางๆ ทั้งสารคดีและบันเทิงคดี รวมท้ังประเมินงานเขียนของผูอ่ืนและนํามาพัฒนางาน
เขยี นของตนเอง

 ต้ังคําถามและแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเร่ืองที่ฟงและดู มีวิจารณญาณในการเลือกเรื่องที่ฟง
และดู วิเคราะหวัตถุประสงค แนวคิด การใชภาษา ความนาเชื่อถือของเร่ืองท่ีฟงและดู ประเมินส่ิงที่ฟง
และดูแลวนําไปประยุกตใชในการดําเนินชีวิต มีทักษะการพูดในโอกาสตางๆ ทั้งท่ีเปนทางการและไมเปน
ทางการโดยใชภาษาที่ถูกตอง พูดแสดงทรรศนะ โตแยง โนมนาว และเสนอแนวคิดใหมอยางมีเหตุผล
รวมทง้ั มมี ารยาทในการฟง ดู และพดู

 เขา ใจธรรมชาติของภาษา อทิ ธพิ ลของภาษา และลักษณะของภาษาไทย ใชคําและกลุมคําสราง
ประโยคไดตรงตามวัตถุประสงค แตงคําประพันธประเภท กาพย โคลง รายและฉันท ใชภาษาไดเหมาะสม
กับกาลเทศะและใชคําราชาศัพทและคําสุภาพไดอยางถูกตอง วิเคราะหหลักการ สรางคําในภาษาไทย
อิทธิพลของภาษาตางประเทศในภาษาไทยและภาษาถิ่น วิเคราะหและประเมินการใชภาษาจากส่ือส่ิงพิมพ
และสอ่ื อิเล็กทรอนิกส

 วิเคราะหวิจารณวรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณวรรณคดีเบ้ืองตน รูและเขาใจ
ลักษณะเดนของวรรณคดี ภูมิปญญาทางภาษาและวรรณกรรมพ้ืนบาน เช่ือมโยงกับการเรียนรูทาง
ประวัติศาสตรและวิถีไทย ประเมินคุณคาดานวรรณศิลป และนําขอคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมไป
ประยุกตใ ชในชวี ติ จรงิ

ตัวช้ีวัดและสาระการเรยี นรแู กนกลาง

สาระท่ี ๑การอา น

มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรา งความรแู ละความคดิ เพื่อนาํ ไปใชตัดสนิ ใจ แกป ญ หาในการดาํ เนิน
ชวี ติ และมีนิสัยรักการอาน

ชนั้ ตวั ชี้วัด สาระการเรียนรูแ กนกลาง
ม.๔-ม.๖ ๑. อา นออกเสียงบทรอ ยแกว และ
บทรอ ยกรองไดอ ยางถูกตอง ไพเราะ  การอา นออกเสยี ง ประกอบดว ย
และเหมาะสมกบั เร่ืองทอ่ี า น - บทรอ ยแกวประเภทตา งๆ เชน บทความ
นวนิยายและความเรียง
๒. ตคี วาม แปลความ และขยายความ - บทรอ ยกรอง เชน โคลง ฉนั ท กาพย กลอน ราย
เร่ืองท่อี า น และลลิ ิต
๓. วเิ คราะหและวจิ ารณเ รื่องที่อาน
ในทกุ ๆ ดานอยา งมีเหตุผล  การอานจับใจความจากสอ่ื ตา งๆ เชน
๔. คาดคะเนเหตุการณจ ากเรอ่ื งที่อาน - ขาวสารจากสอื่ สิง่ พิมพ สื่ออเิ ล็กทรอนิกสแ ละ
และประเมินคา เพื่อนําความรู ความคดิ ไป แหลง เรียนรตู าง ๆ ในชมุ ชน
ใชตดั สินใจแกปญ หาในการดําเนนิ ชวี ิต - บทความ
๕. วเิ คราะห วจิ ารณ แสดงความคิดเหน็ - นทิ าน
โตแยงกบั เรอ่ื งที่อาน และเสนอความคดิ - เรือ่ งส้ัน
ใหมอ ยางมีเหตุผล - นวนิยาย
๖. ตอบคําถามจากการอานประเภท - วรรณกรรมพืน้ บา น
ตางๆ ภายในเวลาทก่ี ําหนด - วรรณคดีในบทเรียน
- บทโฆษณา
- สารคดี
- บันเทงิ คดี

ชั้น ตัวชี้วดั สาระการเรียนรูแ กนกลาง
๗. อานเรื่องตา งๆ แลว เขยี นกรอบแนวคดิ
ผังความคดิ บนั ทึก ยอ ความ และรายงาน - ปาฐกถา
๘. สงั เคราะหค วามรูจากการอา น - พระบรมราโชวาท
สือ่ ส่ิงพิมพ ส่อื อิเลก็ ทรอนิกสแ ละแหลง - เทศนา
เรยี นรตู างๆ มาพฒั นาตน พัฒนาการ - คําบรรยาย
เรยี น และพฒั นาความรูทางอาชพี - คําสอน
- บทรอ ยกรองรวมสมยั
๙. มมี ารยาทในการอาน - บทเพลง
สาระท่ี ๒การเขียน - บทอาเศยี รวาท
- คาํ ขวญั

 มารยาทในการอาน

มาตรฐาน ท ๒.๑ ใชกระบวนการเขียนเขียนส่ือสาร เขียนเรียงความ ยอความ และเขียนเรื่องราวในรูปแบบ
ตางๆ เขียนรายงานขอมลู สารสนเทศและรายงานการศึกษาคน ควา อยางมีประสิทธิภาพ

ช้นั ตัวชวี้ ัด สาระการเรียนรูแกนกลาง
ม.๔-ม.๖ ๑. เขียนสื่อสารในรูปแบบตา งๆ ได
ตรงตามวัตถุประสงค โดยใชภ าษา  การเขียนสอื่ สารในรปู แบบตางๆ เชน
เรียบเรียงถกู ตอง มีขอมูล และ - อธิบาย
สาระสาํ คัญชดั เจน - บรรยาย
- พรรณนา
๒. เขยี นเรียงความ - แสดงทรรศนะ
๓. เขยี นยอความจากส่ือท่ีมีรปู แบบ - โตแยง
และเนื้อหาหลากหลาย - โนมนาว
- เชิญชวน
๔. ผลติ งานเขยี นของตนเองในรูปแบบ - ประกาศ
ตา งๆ - จดหมายกิจธุระ
๕. ประเมนิ งานเขียนของผูอื่น แลว - โครงการและรายงานการดําเนนิ โครงการ
นํามาพัฒนางานเขยี นของตนเอง - รายงานการประชมุ
- การกรอกแบบรายการตางๆ

 การเขียนเรียงความ

 การเขยี นยอ ความจากส่ือตางๆ เชน
- กวีนิพนธ และวรรณคดี
- เร่อื งสั้น สารคดี นวนิยาย บทความทางวชิ าการ
และวรรณกรรมพนื้ บาน

 การเขียนในรปู แบบตางๆ เชน
- สารคดี
- บันเทงิ คดี

 การประเมนิ คุณคางานเขียนในดานตา งๆ
เชน

ชัน้ ตวั ชว้ี ัด สาระการเรียนรูแกนกลาง
- แนวคิดของผูเขยี น
๖. เขียนรายงานการศึกษาคนควา - การใชถอยคํา
เรอ่ื งท่ีสนใจตามหลักการเขียนเชงิ - การเรียบเรียง
วชิ าการ และใชข อมูลสารสนเทศ - สํานวนโวหาร
อา งอิงอยางถูกตอ ง - กลวธิ ใี นการเขียน
๗. บนั ทึกการศึกษาคน ควา เพ่ือนาํ ไป  การเขียนรายงานเชิงวชิ าการ
พฒั นาตนเองอยา งสมํ่าเสมอ  การเขียนอางอิงขอ มูลสารสนเทศ
๘. มีมารยาทในการเขยี น
สาระที่ ๓ การฟง การดู และการพูด  การเขียนบนั ทึกความรูจากแหลงเรียนรทู ี่
หลากหลาย
 มารยาทในการเขียน

มาตรฐาน ท ๓.๑ สามารถเลอื กฟงและดูอยางมีวจิ ารณญาณ และพดู แสดงความรู ความคิด และความรูส กึ ใน
โอกาสตางๆ อยางมีวจิ ารณญาณและสรางสรรค

ชั้น ตัวชีว้ ดั สาระการเรียนรแู กนกลาง
ม.๔-ม.๖
๑. สรุปแนวคดิ และแสดงความคดิ เห็น  การพูดสรปุ แนวคดิ และการแสดงความ

จากเรื่องทีฟ่ งและดู คิดเหน็ จากเร่ืองที่ฟง และดู

๒. วิเคราะห แนวคิด การใชภ าษา และ  การวเิ คราะหแนวคดิ การใชภ าษา และ

ความนาเช่อื ถือจากเร่อื งทฟ่ี งและดู ความนาเชือ่ ถือจากเร่ืองทีฟ่ งและดู

อยางมเี หตุผล การเลือกเร่ืองท่ีฟง และดูอยางมวี จิ ารณญาณ

๓. ประเมนิ เรื่องที่ฟง และดู แลว การประเมนิ เรื่องท่ีฟงและดูเพื่อกําหนด

กาํ หนดแนวทางนาํ ไปประยกุ ตใชใน แนวทางนาํ ไปประยุกตใช

การดําเนินชวี ิต

๔. มีวจิ ารณญาณในการเลือกเรือ่ งที่ฟง

และดู

๕. พูดในโอกาสตา งๆ พดู แสดงทรรศนะ  การพูดในโอกาสตางๆ เชน

โตแ ยง โนม นา วใจ และเสนอแนวคดิ ใหม - การพดู ตอท่ีประชมุ ชน

ดวยภาษาถกู ตองเหมาะสม - การพดู อภิปราย

- การพูดแสดงทรรศนะ

- การพูดโนมนา วใจ

๖. มีมารยาทในการฟง การดู และการ  มารยาทในการฟง การดู และการพูด

พูด

สาระที่ ๔ หลักการใชภ าษาไทย

มาตรฐาน ท ๔.๑ เขาใจธรรมชาติของภาษาและหลกั ภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของภาษา
ภูมปิ ญ ญาทางภาษา และรกั ษาภาษาไทยไวเปนสมบตั ิของชาติ

ชัน้ ตวั ชี้วัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง
ม.๔-ม.๖
๑. อธบิ ายธรรมชาติของภาษา พลงั ของ  ธรรมชาตขิ องภาษา

ภาษา และลกั ษณะของภาษา  พลงั ของภาษา

 ลักษณะของภาษา

- เสียงในภาษา

- สวนประกอบของภาษา

- องคประกอบของพยางคและคํา

๒. ใชค าํ และกลุมคําสรา งประโยคตรง  การใชคําและกลมุ คาํ สรา งประโยค

ตามวัตถปุ ระสงค - คําและสํานวน

- การรอยเรียงประโยค

- การเพ่มิ คํา

- การใชค ํา

- การเขยี นสะกดคํา

๓. ใชภาษาเหมาะสมแกโ อกาส  ระดับของภาษา

กาลเทศะ และบุคคล รวมทัง้ คําราชา  คาํ ราชาศัพท

ศพั ทอยางเหมาะสม

๔. แตงบทรอ ยกรอง  กาพย โคลง ราย และฉนั ท

๕. วิเคราะหอิทธิพลของ  อทิ ธพิ ลของภาษาตา งประเทศและภาษาถน่ิ

ภาษาตางประเทศและภาษาถ่ิน

๖. อธบิ ายและวิเคราะหหลกั การสรา งคาํ  หลักการสรา งคาํ ในภาษาไทย

ในภาษาไทย

๗. วเิ คราะหแ ละประเมนิ การใชภ าษา  การประเมนิ การใชภ าษาจากส่ือสิ่งพิมพและ

จากส่อื สงิ่ พมิ พและสื่ออเิ ล็กทรอนกิ ส สอ่ื อิเลก็ ทรอนิกส

สาระที่ ๕วรรณคดีและวรรณกรรม

มาตรฐาน ท ๕.๑ เขาใจและแสดงความคิดเหน็ วจิ ารณวรรณคดแี ละวรรณกรรมไทยอยางเห็นคุณคา และ
นํามาประยุกตใ ชในชวี ิตจรงิ

ชั้น ตัวช้ีวัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง
ม.๔-ม.๖
๑. วเิ คราะหและวจิ ารณวรรณคดแี ละ  หลักการวิเคราะหและวจิ ารณวรรณคดแี ละ
วรรณกรรมตามหลักการวิจารณ วรรณกรรมเบ้ืองตน
เบื้องตน - จุดมุงหมายการแตง วรรณคดีและวรรณกรรม

ช้นั ตัวชวี้ ดั สาระการเรียนรแู กนกลาง

- การพิจารณารูปแบบของวรรณคดีและ

วรรณกรรม

- การพิจารณาเนื้อหาและกลวิธใี นวรรณคดแี ละ

วรรณกรรม

- การวิเคราะหและการวจิ ารณวรรณคดีและ

วรรณกรรม

๒. วเิ คราะหลักษณะเดน ของวรรณคดี  การวิเคราะหลกั ษณะเดนของวรรณคดแี ละ

เชอ่ื มโยงกับการเรียนรูทางประวัติศาสตร วรรณกรรมเก่ยี วกับเหตุการณประวัติศาสตร

และวิถชี ีวติ ของสังคมในอดีต และวถิ ชี วี ิตของสังคมในอดตี

๓. วเิ คราะหและประเมนิ คุณคา ดา น  การวิเคราะหแ ละประเมินคณุ คา วรรณคดี
วรรณศลิ ปข องวรรณคดีและ และวรรณกรรม
วรรณกรรมในฐานะท่ีเปน มรดกทาง - ดา นวรรณศิลป
วฒั นธรรมของชาติ - ดา นสงั คมและวฒั นธรรม
๔. สงั เคราะหข อ คิดจากวรรณคดีและ  การสังเคราะหวรรณคดีและวรรณกรรม
วรรณกรรมเพ่ือนาํ ไปประยุกตใชใน
ชีวิตจรงิ  วรรณกรรมพนื้ บานที่แสดงถงึ
๕. รวบรวมวรรณกรรมพ้ืนบานและ - ภาษากับวฒั นธรรม
อธิบายภูมปิ ญ ญาทางภาษา - ภาษาถ่นิ
 บทอาขยานและบทรอยกรองทม่ี ีคณุ คา
๖. ทองจาํ และบอกคุณคาบทอาขยาน - บทอาขยานตามที่กําหนด
ตามทกี่ ําหนดและบทรอยกรองทม่ี ี - บทรอ ยกรองตามความสนใจ
คุณคาตามความสนใจและนําไปใช
อา งอิง

รายวิชาพืน้ ฐานและเพ่ิมเติม กลมุ สาระการเรยี นรูภาษาไทย
ระดบั ชั้นมธั ยมศึกษาตอนปลาย

รายวชิ าพ้ืนฐาน จํานวน 40 ชว่ั โมง 1.0 หนวยกติ
ท31101 ภาษาไทย1 จาํ นวน 40 ชั่วโมง 1.0 หนวยกติ
ท31102ภาษาไทย 2 จาํ นวน 40 ชัว่ โมง 1.0 หนว ยกติ
ท32101 ภาษาไทย 3 จาํ นวน 40 ชั่วโมง 1.0 หนวยกติ
ท32102 ภาษาไทย 4 จํานวน 40 ชั่วโมง 1.0 หนวยกิต
ท33101 ภาษาไทย 5 จํานวน 40 ชว่ั โมง 1.0 หนวยกติ
ท33102 ภาษาไทย 6
จํานวน 40 ชว่ั โมง 1.0 หนวยกติ
รายวิชาเพ่มิ เตมิ จาํ นวน 40 ชั่วโมง 1.0 หนว ยกิต
ท31201 หลกั ภาษาไทย จํานวน 40 ชว่ั โมง 1.0 หนวยกติ
ท31202การเขียนในชวี ิตประจําวนั จํานวน 40 ชัว่ โมง 1.0 หนว ยกติ
ท32201 ประวัติวรรณคดี 1 จํานวน 40 ชว่ั โมง 1.0 หนวยกติ
ท32202 ประวตั วิ รรณคดี 2 จํานวน 40 ชว่ั โมง 1.0 หนว ยกิต
ท33201 วรรณกรรมทอ งถิ่น
ท33202 การแตงคาํ ประพนั ธ

คาํ อธบิ ายรายวชิ าและโครงสรา งรายวิชาพื้นฐาน
กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย

คาํ อธิบายรายวชิ าพ้นื ฐาน

ท31101 ภาษาไทย1 กลุม สาระการเรียนรูภาษาไทย

ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที่ 4 ภาคเรียนที่ 1 เวลา 40 ชวั่ โมงจาํ นวน 1.0 หนว ยกติ

โดยศึกษาเกี่ยวกบั การอานออกเสยี งบทรอยแกว ประเภทบทความ และบทรอยกรองประเภทโคลง ได
อยา งถกู ตอ ง ไพเราะ และเหมาะสมกับเรื่องท่ีอาน จากวรรณคดีเร่ืองนิราศนรินทรคําโคลงตีความ แปลความ
และขยายความตอบคําถามจากการอานประเภทตางๆ ภายในเวลาท่ีกําหนดเขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด
บันทกึ ยอความและรายงาน จากกวนี ิพนธแ ละวรรณคดี มมี ารยาทการอา น เขียนส่ือสารในรูปแบบตางๆ ได
เชน เขยี นบรรยาย พรรณนา แสดงทรรศนะ โตแยง โนมนาวเชิญชวนประกาศ จดหมายกิจธุระ โครงการ
และรายงานการดําเนินโครงการ รายงานการประชุม การกรอกแบบรายการตางๆ ตรงตามวัตถุประสงค
โดยใชภาษาเรยี บเรยี งถกู ตอ ง มขี อ มลู และสาระสําคัญชดั เจนเขียนเรียงความ เขยี นยอ ความจากสื่อที่มีรูปแบบ
และเน้ือหาหลากหลาย เชน กวีนิพนธ และวรรณคดี บันทึกการศึกษาคนควาเพื่อนําไปพัฒนาตนเองอยาง
สม่ําเสมอจากแหลงเรียนรูที่หลากหลาย มีมารยาทในการเขียน วิเคราะหและประเมินการใชภาษาจากสื่อ
สิ่งพิมพและสื่ออิเล็กทรอนิกสวิเคราะหและวิจารณวรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณเบ้ืองตน
ประเมินคุณคาดานวรรณศิลปของวรรณคดีและวรรณกรรมในฐานะท่ีเปนมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ
วิเคราะหลักษณะเดนของวรรณคดีและวรรณกรรมเก่ียวกับเหตุการณประวัติศาสตรและวิถีชีวิตของสังคมใน
อดีตสังเคราะหขอคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเพ่ือนําไปประยุกตใชในชีวิตจริงทองจําและบอกคุณคาบท
อาขยานตามทีก่ ําหนดและบทรอยกรองที่มีคุณคาตามความสนใจและนําไปใชอางอิงจากเร่ืองคํานมัสการคุณา
นคุ ณุ อเิ หนา ตอน ศกึ กะหมงั กุหนิง นทิ านเวตาล (เร่อื งท่ี 10) นริ าศนรินทรคาํ โคลง

ฝกทกั ษะการอานออกเสียงบทรอยแกวและบทรอยกรองตีความ แปลความ และขยายความวิเคราะห
และวิจารณแสดงความคิดเห็นโตแยงตอบคําถาม เขียนผังความคิด บันทึก เขียนเรียบเรียงภาษาถูกตองเขียน

บรรยาย พรรณนา แสดงทรรศนะ โตแยง โนมนาวเชิญชวนประกาศ จดหมายกิจธุระ โครงการและ
รายงานการดําเนนิ โครงการ รายงานการประชมุ การกรอกแบบรายการตางๆ เขียนเรียงความ เขียนยอบันทึก
การศึกษาคนควาวิเคราะหและวิจารณวรรณคดีและวรรณกรรมเบื้องตนประเมินคุณคาดานวรรณศิลป

สังเคราะหขอคิดทองจําและบอกคุณคาบทอาขยานโดยใชกระบวนการอาน เพ่ือสรางความรูความคิดนําไปใช
ตัดสินใจ แกปญ หาในการดาํ เนินชีวิตอยางมเี หตผุ ล

เพื่อใหเกิดการเรียนรู ใฝเรียนรู มีวินัย ซ่ือสัตยสุจริต มุงมั่นในการทํางาน อยูอยางพอเพียงรักความ
เปนไทย มีจิตสาธารณะ พอประมาณ และมีภูมิคุมกันโดยไมทําใหตนเองและผูอื่นเดือดรอน ยึดถือเอา
ประโยชนสวนรวมเปน หลกั มมี ารยาทในการอา น การเขยี น

รหสั ตัวช้ีวัด
ท 1.1 ม.4/1,ม.4/2,ม.4/6,ม.4/7,ม.4/9
ท 2.1 ม.4/1,ม.4/2,ม.4/3,ม.4/7,ม.4/8
ท 4.1 ม.4/7
ท 5.1 ม.4/1,ม.4/2,ม.4/3,ม.4/4,ม.4/6

รวมท้ังหมด16รหสั ตัวชีว้ ัด

โครงสรางรายวิชาพื้นฐาน

ท31101 ภาษาไทย1 กลุม สาระการเรยี นรูภ าษาไทย

ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 4 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรียน 40 ชั่วโมง จํานวน 1.0 หนวยกิต

มาตรฐานการ

ท่ี ชือ่ หนวยการ เรียนรู / สาระสาํ คญั เวลา น้ําหนัก
เรียนรู ตวั ช้วี ัด (ชั่วโมง) คะแนน

1 การอา นออกเสยี ง ท 1.1 ม.4/1 การอานออกเสียงบทรอยแกวและ 3 ๖
บ ท ร อ ย ก ร อ ง ผู เ รี ย น ต อ ง ฝ ก อ า น 4 ๖
บทรอ ยแกวและ
ออกเสียงใหถูกตองเหมาะสมกับเรื่อง 2 ๔
บทรอ ยกรอง ท่ีอาน 5 ๘
2 6
2 การอา นส่ือสิง่ พิมพ ท 1.1 ม.4/6, การอานสื่อสิ่งพิมพและสื่ออิเล็ก-

และสอ่ื ม.4/7,ม.4/8, ทรอนิกส จะตองสังเคราะหความรูจาก

อิเลก็ ทรอนิกส ม.4/9 การอาน วิเคราะหและประเมินการใช

ท 4.1 ม.4/7 ภ า ษ า จ า ก สื่ อ ส่ิ ง พิ ม พ แ ล ะ ส่ื อ

อิเล็กทรอนิกส ตลอดจนการตอบ

คําถามจากการอานงานเขียนประเภท

ตางๆ แลวเขียนกรอบแนวคิด ผัง

ความคิด บันทึก ยอความ และรายงาน

รวมถึงการมีมารยาทในการอานเรื่อง

ส้ันนวนยิ ายสอื่ อิเลก็ ทรอนกิ ส

3 การเขียนบันทึก ท 2.1 ม.4/7, การศึกษาคนควาจากแหลงเรียนรูที่

ความรู ม.4/8 หลากหลาย ตองเขียนบันทึกความรู

จ า ก ก า ร อ า น แ ล ะ ก า ร ฟ ง เ พื่ อ นํ า ไ ป

พัฒนาตนเองอยางสม่ําเสมอ และมี

มารยาทในการเขยี น

4 การเขียนเรยี งความ ท 2.1 ม.4/1, การเขียนสื่อสารในรูปแบบตางๆ ให

ยอ ความ จดหมาย ม.4/2,ม.4/3, ตรงตามจุดประสงค เขียนเรียงความ

ม.4/8 เขียนยอความจากสื่อที่มีรูปแบบและ

เนื้อหาหลากหลาย ใหใชภาษาเขียน

เรียงใหถูกตองและมีขอมูลสาระสําคัญ

ชัดเจน รวมถึงการมีมารยาทในการ

เขียน

5 การเขียนอธบิ าย ท 2.1 ม.4/1 การเขียนอธิบายใหสัมฤทธ์ิผลตรงตาม
ม.4/8 วัตถุประสงค จะตองใชภาษาเรียบเรียงได
อยางถูกตอง มีขอมูลและสาระสําคัญ

ชัดเจน และมีมารยาทในการเขยี น

ท่ี ชื่อหนวยการ มาตรฐานการ สาระสําคญั เวลา นํา้ หนกั
เรยี นรู เรยี นรู / (ช่วั โมง) คะแนน
ตัวชวี้ ดั
๖
6 การกรอกแบบ ท 2.1 ม.4/1 การกรอกแบบรายการตางๆ เปนการ 3 ๖
รายการ
เขียนส่ือสารรูปแบบหน่ึง ตองเขียนให ๖

ตรงตามวัตถุประสงค โดยใชภาษาเรียบ

เรียงถูกตอง มีขอมูลและสาระสําคัญ

ชัดเจน

7 คาํ นมัสการ ท 1.1 ม.4/1, การอานออกเสียงเร่ือง คํานมัสการ 4
คุณานุคุณ
ม.4/2 คุณานุคุณ เปนวรรณคดีที่มีคุณคา

ท 5.1ม.4/1,ม. จะตองอานอยางถูกตอง ไพเราะ

4/3,ม.4/4,ม. เหมาะสม วิเคราะหและวิ จารณ

4/6 วรรณคดีตามหลักการวิจารณเบื้องตน

วิ เ ค ร า ะ ห แ ล ะ ป ร ะ เ มิ น คุ ณ ค า ด า น

วรรณศิลปของวรรณคดีในฐานะท่ีเปน

วัฒนธรรมของชาติ สังเคราะหขอคิด

จากวรรณคดี เพื่อนําไปประยุกตใชใน

ชีวิตจริง ทองจําและบอกคุณคาบท

อาขยานตามท่กี าํ หนด

8 อิเหนา ตอน ท 1.1 ม.4/1, การศึกษาเรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะห 4
ศึกกะหมังกุหนงิ
ม.4/2 มังกุหนิง จะตองฝกวิเคราะหตาม

ท 5.1 ม.4/1, หลักการวิจารณเบื้องตน วิเคราะหและ

ม.4/3,ม.4/4, ประเมินคุณคาดานวรรณศิลปของ

ม.4/6 วรรณคดี ในฐานะที่เปนมรดกทาง

วัฒนธรรมของชาติ สังเคราะหขอคิด

จากเรื่องเพื่อนําไปประยุกตใชในชีวิต

จริง ทอ งจาํ และบอกคุณคาบทอาขยาน

ตามทกี่ าํ หนด

ที่ ช่อื หนว ยการ มาตรฐานการ สาระสําคัญ เวลา น้ําหนัก
เรียนรู เรยี นรู / (ช่ัวโมง) คะแนน
ตวั ช้วี ดั

9 นิทานเวตาล ท 1.1 ม.4/6 การอานออกเสียงนิทานเวตาล 5 ๖
(เรื่องที่ 10)
ท 5.1 ม.4/1, (เรื่องท่ี 10) จะตองอานอยาง

ม.4/2,ม.4/3, ถูกตอง ไพเราะ เหมาะสม ตอบ

ม.4/4 คําถามจากเร่ือง วิเคราะหและ

วิจารณวรรณกรรมตามหลักการ

วิจารณเบื้องตน วิเคราะหลักษณะ

เดนของเรอ่ื งเชอ่ื มโยงกบั การเรียนรู

ท า ง ป ร ะ วั ติ ศ า ส ต ร แ ล ะ วิ ถี ชี วิ ต

วิเคราะหและประเมินคุณคาดาน

วรรณศิลปของวรรณกรรมในฐานะ

ท่ีเปนมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ

สังเคราะหขอคิดจากวรรณกรรม

เพือ่ นาํ ไปประยุกตใ ชในชีวิตจริง

10 นริ าศนรินทรค าํ ท 1.1 ม.4/1, การอานออกเสียง นิราศนรินทร 4 ๖
โคลง
ม.4/7 คําโคลง จะตองอานอยางถูกตอง

ท 5.1 ม.4/1, ไพเราะ เหมาะสม วิเคราะหและ

ม.4/2,ม.4/3, วิจารณวรรณคดีตามหลักการ

ม.4/4,ม.4/6 วิจารณเบ้ืองตน วิเคราะหลักษณะ

เดนของเร่ือง เช่ือมโยงกับการ

เรียนรูทางประวัติศาสตรและวิถี

ชีวิต วิเคราะหและประเมินคุณคา

ดานวรรณศิลปของวรรณคดีใน

ฐานะที่เปนมรดกทางวัฒนธรรม

ของชาติ ทองจําและบอกคุณคาบท

อาขยาน

รวม 36 60

สอบกลางภาคเรียน 2 10

สอบปลายภาคเรยี น 2 30

รวมตลอดภาคเรยี น 40 100

คําอธบิ ายรายวชิ าพ้นื ฐาน

ท31102 ภาษาไทย2 กลุมสาระการเรยี นรูภาษาไทย

ช้ันมัธยมศกึ ษาปท่ี 4 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 40 ชั่วโมง จํานวน 1.0 หนว ยกติ

ศึกษาเก่ียวกับการอานเรื่องตางๆ แลวเขียนกรอบแนวคิดผังความคิด บันทึก ยอความจากสื่อที่มี
รูปแบบและเน้ือหาท่ีหลากหลาย และรายงาน จากการอานกวีนิพนธ และการอานวรรณคดีในบทเรียนจาก

เรื่อง หัวใจชายหนุม ทุกขของชาวนาในบทกวี มงคลสูตรคําฉันท มีมารยาทในการอานและการเขียนสรุป

แนวคิด และแสดงความคิดเห็น ประเมินเรื่องท่ีฟงและดู แลวกําหนดแนวทางนําไปประยุกตใชในการดําเนิน
ชีวิตมีวิจารณญาณในการเลือกเรื่องท่ีฟงและดูพูดในโอกาสตางๆ พูดแสดงทรรศนะโตแยง โนมนาวใจในที่ประชุม
ชน และเสนอแนวคิดใหมดวยภาษาถูกตองเหมาะสมมีมารยาทในการฟง การดู และการพูดอธิบายธรรมชาติของ
ภาษา พลังของภาษา และลักษณะของภาษาใชภาษาเหมาะสมแกโอกาส กาลเทศะ และบุคคล รวมท้ังคํา
ราชาศัพทอยางเหมาะสมแตงบทรอยกรอง ประเภท กาพย โคลง ราย และฉันท วิเคราะหอิทธิพลของ
ภาษาตางประเทศและภาษาถ่ิน วิเคราะหและวิจารณวรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณเบื้องตน
วิเคราะหลักษณะเดนของวรรณคดีเช่ือมโยงกับการเรียนรูทางประวัติศาสตรและวิถีชีวิตของสังคมในอดีต
ประเมินคุณคาดานวรรณศิลปของวรรณคดีและวรรณกรรมในฐานะท่ีเปนมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ
สังเคราะหขอคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเพื่อนําไปประยุกตใชในชีวิตจริงรวบรวมวรรณกรรมพื้นบานที่
แสดงถึงภาษากับวัฒนธรรม ภาษาถิ่นและอธิบายภูมิปญญาทางภาษาทองจําและบอกคุณคาบทอาขยาน
ตามท่ีกําหนดและบทรอยกรองท่ีมีคุณคาตามความสนใจและนําไปใชอางอิงจากเร่ือง หัวใจชายหนุม ทุกข

ของชาวนาในบทกวี มงคลสตู รคําฉนั ท
ฝกทกั ษะเขียนสอ่ื สารในรูปแบบตางๆ เขียนเรียงความ ยอความบันทึกการศึกษาคนควาสรุปแนวคิด

และแสดงความคิดเห็น ประเมินเร่ืองมีวิจารณญาณในการเลือกเร่ืองท่ีฟงและดูพูดในโอกาสตางๆ พูดแสดง
ทรรศนะโตแ ยง โนม นาวใจ และเสนอแนวคิดใหมวเิ คราะห วิจารณประเมินคุณคาสังเคราะหขอคิดทองจําและบอก
คุณคาบทอาขยานโดยใชกระบวนการอาน การเขียน การฟงการดูและการพูด เพื่อสรางความรูความคิด
นาํ ไปใชต ดั สินใจ แกปญหาในการดาํ เนินชีวติ อยา งมีเหตุผล

เพ่ือใหเกิดการเรียนรู ใฝเรียนรู มีวินัย ซ่ือสัตยสุจริต มุงมั่นในการทํางาน อยูอยางพอเพียง รักความ
เปนไทย มีจิตสาธารณะ พอประมาณ และมีภูมิคุมกันโดยไมทําใหตนเองและผูอื่นเดือดรอน ยึดถือเอา
ประโยชนส ว นรวมเปน หลกั และมีนิสยั รกั การอาน การเขยี น การฟง การดู และการพดู

รหัสตวั ชี้วดั
ท 1.1 ม.4/7,ม.4/8
ท 2.1 ม.4/3,ม.4/8
ท 3.1 ม.4/1,ม.4/3,ม.4/4,ม.4/5,ม.4/6
ท 4.1 ม.4/1,ม.4/3,ม.4/4,ม.4/5
ท 5.1 ม.4/1,ม.4/2,ม.4/3,ม.4/4,ม.4/5

รวมทั้งหมด18รหสั ตัวช้ีวดั

โครงสรา งรายวิชาพ้นื ฐาน

ท31102 ภาษาไทย2 กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย

ชนั้ มัธยมศกึ ษาปที่ 4 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรยี น 40 ชว่ั โมง จํานวน 1.0 หนวยกติ

ท่ี ชอ่ื หนวยการ มาตรฐานการ สาระสาํ คัญ เวลา น้ําหนัก

เรียนรู เรียนรู / (ชัว่ โมง) คะแนน

ตวั ช้ีวัด

1 หลักการฟงและ ท 3.1ม.4/4, ก า ร ฟ ง แ ล ะ ก า ร ดู ส่ื อ จ ะ ต อ ง มี 2 ๕
2 ๕
การดสู ่อื ม.4/6 วิจารณญาณในการเลือกเรื่องที่ฟง
4 ๕
และดู แลวสามารถกําหนดแนวทาง
2 ๕
นําไปประยุกตใชในการดําเนินชีวิตได 2 ๕

และมมี ารยาทในการฟงและการดู

2 การสรปุ ความ ท 3.1ม.4/1, การฟงและการดูท่ีดี ผูฟงจะตองมี

จาก ม.4/3,ม.4/4, วิจารณญาณในการเลือกเรื่องที่ฟง

การฟง การดู ม.4/6 และดู สรุปแนวคิดและแสดงความ

คิดเห็น แลวสามารถประเมินเรื่องท่ี

ฟงและดู เพ่ือกําหนดแนวทางนําไป

ประยุกตใชในชีวิตประจําวัน และมี

มารยาทในการฟง และการดู

3 การพดู ตอ ท่ปี ระชุม ท 3.1ม.4/5, การพูดตอท่ีประชุมชนในโอกาสตางๆ
ชน ม.4/6 ผูพูดจะตองรูหลักการพูดอภิปราย

แสดงทรรศนะ โตแ ยง โนม นาวใจ การ

กลาวสุนทรพจน การโตวาที เสนอ

แนวคิดใหม พรอมกับมีมารยาทใน

การฟง การดู และการพูดดวยภาษาท่ี

ถูกตอง เหมาะสมกับโอกาสนัน้

4 ธรรมชาติและ ท 4.1 ม.4/1 การศึกษาหลักภาษา จะตองอธิบาย

พลัง ธรรมชาติของภาษา และพลังของ

ของภาษา ภาษาไดถกู ตอง

5 ลักษณะของ ท 4.1 ม.4/1 การศกึ ษาเร่ือง ลักษณะของภาษาไทย

ภาษาไทย จะตองมีความรูเกีย่ วกบั ลกั ษณะสําคัญ

ของภาษาไทย เสียงในภาษาและ

สวนประกอบของภาษา และสามารถ

อธิบายลักษณะของภาษา เสียงใน

ภ า ษ า ไ ท ย พ ย า ง ค แ ล ะ คํ า

ความหมายของคํา การเปล่ียนแปลง

ของภาษาในปจ จบุ ัน

มาตรฐานการ สาระสําคญั เวลา นํา้ หนกั
ท่ี ชอ่ื หนวยการเรยี นรู เรียนรู / (ชั่วโมง) คะแนน

ตวั ชว้ี ัด

6 วัฒนธรรมกับภาษา ท 4.1 ม.4/1, การศึกษาหลักภาษาไทย ตองอธิบาย 3 ๕

ม.4/5 ธรรมชาติของภาษา และวิเคราะห

อทิ ธพิ ลของภาษาถน่ิ

7 ระดับภาษาและคาํ ท 4.1 ม.4/3 การใชภาษาในการส่ือสาร จะตองใช 2 ๕

ราชาศัพท ใหเหมาะสมกับบุคคล และกาลเทศะ

รวมถึงการใชคําราชาศัพทไดอยาง

เหมาะสม

8 การแตง คําประพันธ ท 4.1 ม.4/4 การแตงบทรอยกรองประเภทกาพย 3 ๕
ประเภทกาพย และโคลง จะตองมีความรูเร่ืองฉันท
และโคลง ลักษณ และการรูจักเลือกสรรคํามาใช
ใหเ หมาะสม

9 หวั ใจชายหนมุ ท1.1ม.4/7 การศึกษาเรอื่ ง หวั ใจชายหนุม ตองฝก 4 ๕

ท5.1ม.4/1, วิเคราะหและวิจารณวรรณกรรมตาม

ม.4/2,ม.4/3 หลักการวิจารณเบื้องตน วิเคราะห

ม.4/4 ลักษณะเดนของเรอ่ื ง เช่ือมโยงกับการ

เรียนรูทางประวัติศาสตรและวิถีชีวิต

วิ เ ค ร า ะ ห แ ล ะ ป ร ะ เ มิ น คุ ณ ค า ด า น

วรรณศิลปของวรรณกรรมในฐานะที่

เปนมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ

และสังเคราะหขอคิดจากเร่ืองเพ่ือ

นําไปประยุกตใชใ นชีวิตจริง

10 ทุกขของชาวนา ใน ท 1.1 ม.4/7 การศึกษาเรื่อง ทุกขของชาวนาในบท 4 ๕

บทกวี ท 5.1 ม.4/1, กวี ตองฝกวิเคราะหและวิจารณ

ม.4/2,ม.4/3, วรรณกรรมตามหลักการวิจารณ

ม.4/4 เบื้องตน วิเคราะหลักษณะเดนของ

เร่ือง เชื่อมโยงกับการเรียนรูทาง

ประวัติศาสตรและวิถีชีวิต วิเคราะห

และประเมินคุณคาดานวรรณศิลป

ของวรรณกรรมในฐานะที่เปนมรดก

ทางวัฒนธรรมของชาติ สังเคราะห

ขอคิดจากเรื่องเพ่ือนําไปประยุกตใช

ในชวี ติ จริง

ที่ ช่อื หนว ยการ มาตรฐานการ สาระสาํ คญั เวลา น้าํ หนัก
เรียนรู เรยี นรู / ตัวช้วี ดั (ช่ัวโมง) คะแนน

11 มงคลสูตรคํา ท 1.1 ม.4/6 การศึกษาเร่ือง มงคลสูตรคําฉันท 4 ๕

ฉนั ท ท 5.1 ม.4/1, ตองฝกวิเคราะหและวิจารณวรรณคดี

ม.4/2,ม.4/3, ต า ม ห ลั ก ก า ร วิ จ า ร ณ เ บื้ อ ง ต น

ม.4/4 วิ เคราะหลั กษณะเดนของเร่ือ ง

เ ช่ื อ ม โ ย ง กั บ ก า ร เ รี ย น รู ท า ง

ประวัติศาสตรและวิถีชีวิต วิเคราะห

และประเมินคุณคาดานวรรณศิลป

ของวรรณคดีในฐานะที่เปนมรดกทาง

วัฒนธรรมของชาติ และสังเคราะห

ขอคิดจากเร่ืองเพ่ือนําไปประยุกตใช

ในชวี ติ จรงิ

12 มหาชาตหิ รือ ท 1.1 ม.4/7 การศึกษาเรื่อง มหาชาติหรือมหา 4 ๕

มหาเวสสนั ดร ท 5.1 ม.4/1, เวสสันดรชาดก ตองฝกวิเคราะหและ

ชาดก ม.4/2,ม.4/3, วิจารณวรรณกรรมตามหลักการ

ม.4/4,ม.4/5 วิจารณเ บอื้ งตน วิเคราะหลักษณะเดน

ของเรื่อง เช่ือมโยงกับการเรียนรูทาง

ประวัติศาสตรและวิถีชีวิต วิเคราะห

และประเมินคุณคาดานวรรณศิลป

ของวรรณกรรมในฐานะที่เปนมรดก

ท า ง วั ฒ น ธ ร ร ม ข อ ง ช า ติ แ ล ะ

สังเคราะหขอคิดจากเรื่องเพื่อนําไป

ประยุกตใ ช ในชวี ิตจริง

รวม 36 60

สอบกลางภาคเรยี น 2 10

สอบปลายภาคเรียน 2 30

รวมตลอดภาคเรียน 40 100

คาํ อธบิ ายรายวชิ าพน้ื ฐาน

ท32101 ภาษาไทย3 กลุม สาระการเรียนรูภาษาไทย

ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 5 ภาคเรยี นที่ 1 เวลา 40 ชั่วโมง จาํ นวน 1.0 หนว ยกิต

ศึกษาเก่ียวกับการอานออกเสียงบทรอยแกวและบทรอยกรองประเภทรายและลิลิต ไดอยางถูกตอง
ไพเราะ และเหมาะสมกับเร่ืองที่อานวิเคราะหและวิจารณเร่ืองที่อานในทุกๆ ดานอยางมีเหตุผลวิเคราะห
วิจารณ แสดงความคดิ เห็นโตแยงกับเรื่องที่อาน และเสนอความคิดใหมอยางมีเหตุผลตอบคําถามจากการอาน
ประเภทตางๆ ภายในเวลาท่ีกําหนดอานเรื่องตางๆ แลวเขียนกรอบแนวคิดผังความคิด บันทึก ยอความ และ
รายงานจากสารคดี และนวนิยายสังเคราะหความรูจากการอานส่ือส่ิงพิมพ ส่ืออิเล็กทรอนิกสและแหลงเรียนรู
ตางๆ มาพัฒนาตน พัฒนาการเรียน และพัฒนาความรูทางอาชีพมีมารยาทในการอาน เขียนรายงาน
การศกึ ษาคนควาเร่ืองท่ีสนใจตามหลักการเขียนเชิงวิชาการและใชขอมูลสารสนเทศอางอิงอยางถูกตองบันทึก
การศึกษาคนควาเพ่ือนําไปพัฒนาตนเองอยางสม่ําเสมอมีมารยาทในการเขียนวิเคราะหและวิจารณวรรณคดี

และวรรณกรรมตามหลักการวิจารณเบื้องตนวิเคราะหลักษณะเดนของวรรณคดีเช่ือมโยงกับการเรียนรูทาง
ประวัติศาสตรและวิถีชีวิตของสังคมในอดีตวิเคราะหและประเมินคุณคาดานวรรณศิลปของวรรณคดีและ
วรรณกรรมในฐานะทเ่ี ปน มรดกทางวัฒนธรรมของชาติสังเคราะหขอคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเพื่อนําไป
ประยุกตใชในชีวิตจริงรวบรวมวรรณกรรมพ้ืนบานและอธิบายภูมิปญญาทางภาษาทองจําและบอกคุณคาบท
อาขยานตามท่ีกําหนดและบทรอยกรองท่ีมีคุณคาตามความสนใจและนําไปใชอางอิงจากวรรณคดีและ
วรรณกรรม เร่ืองมหาเวสสนั ดรชาดก กัณฑมัทรี บทละครพูดคําฉันท เรอื่ งมทั นะพาธา ลลิ ิตตะเลงพาย

ฝกทักษะการอานเรื่องตางๆ แลวเขียนกรอบแนวคิดผังความคิด บันทึก ยอความ และรายงาน

สังเคราะหความรูผลิตงานเขียนของตนเองประเมินงานเขียนพูดในโอกาสตางๆ พูดแสดงทรรศนะ โตแยง โนม
นาวใจ และเสนอแนวคิดใหมวิเคราะหอิทธิพลของภาษาตางประเทศมีมารยาทในการฟง การดู และการพูด
อธิบายธรรมชาติของภาษา วิเคราะหและวิจารณวรรณคดีและวรรณกรรมประเมินคุณคาสังเคราะหขอคิด
ทองจําและบอกคุณคาบทอาขยานโดยใชทักษะกระบวนการทางภาษา กระบวนการอาน กระบวนการเขียน
กระบวนการคดิ อยา งมีเหตผุ ล

เพ่ือใหเกิดการเรียนรู ใฝเรียนรู มีวินัย ซ่ือสัตยสุจริต มุงมั่นในการทํางาน อยูอยางพอเพียง รักความ
เปนไทย มีจิตสาธารณะ พอประมาณ และมีภูมิคุมกันโดยไมทําใหตนเองและผูอ่ืนเดือดรอน ยึดถือเอา
ประโยชนส วนรวมเปนหลกั

รหสั ตัวชี้วัด
ท 1.1ม.5/1,ม.5/3,ม.5/5,ม.5/6,ม.5/7,ม.5/8,ม.5/9
ท 2.1 ม.5/6,ม.5/7,ม.5/8
ท 5.1 ม.5/1,ม.5/2,ม.5/3,ม.5/4,ม.5/5,ม.5/6

รวมทั้งหมด16รหัสตัวช้วี ดั

โครงสรางรายวชิ าพ้นื ฐาน

ท32101 ภาษาไทย1 กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย

ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรียน 40 ชว่ั โมง จาํ นวน 1.0 หนวยกติ

ที่ ชอ่ื หนว ยการ มาตรฐานการ สาระสําคัญ เวลา นา้ํ หนกั
เรยี นรู เรยี นรู / ตวั ช้วี ดั (ชัว่ โมง) คะแนน

1 การอา นออก ท 1.1 ม.5/1 การอานออกเสียงบทรอยแกวและบท ๖ ๑๐

เสยี ง รอยกรองไดอยางถูกตองไพเราะและ

เหมาะสมกับเร่ืองท่ีอาน ตองมีความรู

เกี่ยวกับหลักการอานออกเสียงราย

โคลง ฉันท

2 การอานเพื่อ ท 1.1 ม.5/3, การอานจับใจความจากสื่อตางๆ ให ๖ ๑๐

วิเคราะห ม.5/5,ม.5/6, วิเคราะหและวิจารณเรื่องที่อานใน

วิจารณแสดง ม.5/7,ม.5/9 ทุกๆ ดาน แสดงความคิดเห็น โตแยง

ความคิดเห็น เกี่ย ว กับ เ รื่อ ง ที่อา น แ ล ะ เ ส น อ

ความคิดใหมอยางมีเหตุผล ตอบ

คําถามจากการอานภายในเวลาท่ี

กําหนด เขียนกรอบแนว คิด ผั ง

ความคิด บันทึกยอความ รายงาน

และมีมารยาทในการอาน

3 การเขียนเชงิ ท 2.1 ม.5/6, การเขียนรายงานเชิงวิชาการ ตอง ๖ ๑๐

วชิ าการ ม.5/7,ม.5/8 เขียนใหถูกตองตามหลักการเขียน

และใชขอมูลสารสนเทศอางอิงอยาง

ถูกตองบันทึกการศึกษาคนควาเพ่ือ

นําไปพัฒนาตนเองอยางสมํ่าเสมอ

และมีมารยาทในการเขยี น

ที่ ช่ือหนวย มาตรฐานการ สาระสาํ คัญ เวลา นํา้ หนัก
การเรียนรู เรยี นรู / (ช่วั โมง) คะแนน
ตวั ชี้วดั

4 มหา ท 1.1ม.5/7 การศึกษาเร่ือง มหาเวสสันดรชาดก กัณฑมัทรี จะตอง 6 1๐
เวสสนั ดร ท 5.1ม.5/1, เขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด บันทึก ยอความ และ
ม.5/2,ม.5/3, รายงาน วิเคราะหและวิจารณวรรณคดีตามหลักการ
ชาดก ม.5/4,ม.5/5, วิจารณเบ้ืองตนวิเคราะหลักษณะเดนของเรื่อง
กณั ฑมทั รี ม.5/6 เชื่อมโยงกับการเรียนรูประเมินคุณคาดาน

วรรณศิลปของวรรณคดี ในฐานะที่เปนมรดกทาง

วัฒนธรรมของชาติ สังเคราะหในชีวิตจริง และ

รวบรวมวรรณกรรมพื้นบาน พรอมกับทองจําและ

บอกคุณคาบทอาขยาน

5 บทละคร ท 1.1ม.5/7 การศึกษาบทละครพูดคําฉันท เรื่อง มัทนะพาธา 6 1๐

พูดคาํ ฉันท ท 5.1ม.5/1, จะตองเขียนกรอบแนวคิดผังความคิด บันทึก ยอ

เรื่อง มทั นะ ม.5/2,ม.5/3, ความและรายงาน วิเคราะหและวิจารณวรรณคดี

พาธา ม.5/4,ม.5/6 ตามหลักการวิจารณเบื้องตนวิเคราะหลักษณะเดน

ของเร่ืองเชื่อมโยงกับการเรียนรูทางประวัติศาสตร

และวิถีชีวิต วิเคราะหและประเมินคุณคาดาน

วรรณศิลปของวรรณคดีในฐานะท่ีเปนมรดกทาง

วัฒนธรรมของชาติ สังเคราะหขอคิดจากเรื่องเพื่อ

นําไปประยุกตใชในชีวิตจริง พรอมกับทองจําแและ

บอกคณุ คา บทอาขยานตามที่กําหนดได

ท่ี ชอ่ื หนวยการ มาตรฐานการ สาระสาํ คัญ เวลา นํา้ หนกั
เรียนรู เรียนรู / (ชั่วโมง) คะแนน
ตวั ช้วี ดั

6 ลลิ ิตตะเลงพา ย ท 1.1 ม.5/7 การศึกษาเรื่อง ลิลิตตะเลงพาย จะตอง 6 1๐

ท 5.1 ม.5/1, เขยี นกรอบแนวคิด ผังความคดิ บันทึก ยอ

ม.5/2,ม.5/3, ความ และรายงาน วิเคราะหและวิจารณ

ม.5/4,ม.5/6 วรรณคดีตามหลักการวิจารณเบื้องตน

วิเคราะหลักษณะเดนของเร่ืองเช่ือมโยง

กับการเรียนรูทางประวัติศาสตรและวิถี

ชีวิต วิเคราะหและประเมินคุณคาดาน

วรรณศิลปของวรรณคดีในฐานะท่ีเปน

มรดกทางวัฒนธรรมของชาติ สังเคราะห

ขอคิดจากเรื่องเพื่อนําไปประยุกตใชใน

ชีวิตจริง พรอมกับทองจาํ และบอกคุณคา

บทอาขยานตามที่กําหนดได

รวม 36 60

สอบกลางภาคเรยี น 2 10

สอบปลายภาคเรยี น 2 30

รวมตลอดภาคเรียน 40 100

คําอธบิ ายรายวชิ าพ้ืนฐาน

ท32102 ภาษาไทย4 กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย

ช้นั มัธยมศึกษาปท่ี 5 ภาคเรยี นท่ี 2 เวลา 40 ช่ัวโมง จํานวน 1.0 หนว ยกติ

ศกึ ษาการอานเรอื่ งตางๆ แลวเขยี นกรอบแนวคิดผงั ความคิด บันทกึ ยอความ และรายงานจากบทความ
ทางวิชาการ และวรรณกรรมพื้นบานผลิตงานเขียนของตนเองในรูปแบบตางๆ เชน สารคดี บันเทิงคดี
ประเมนิ งานเขียนของผูอื่น แลวนํามาพัฒนางานเขียนของตนเองเชนแนวคิดของผูเขียน การใชถอยคํา การ

เรียบเรียง สํานวนโวหาร กลวิธีในการเขียนมีวิจารณญาณในการเลือกเรื่องที่ฟงและดูพูดในโอกาสตางๆ พูด

แสดงทรรศนะ โตแ ยง โนมนาวใจ และเสนอแนวคดิ ใหมดวยภาษาถูกตองเหมาะสมมีมารยาทในการฟง การดู

ใชคาํ และกลุมคําสรางประโยคตรงตามวัตถุประสงคเชน คําและสํานวนการรอยเรียงประโยคการเพิ่มคํา การ

ใชค ําการเขียนสะกดคาํ อธบิ ายและวเิ คราะหหลักการสรางคําในภาษาไทย วิเคราะหและวิจารณวรรณคดีและ

วรรณกรรมตามหลักการวิจารณเบื้องตนวิเคราะหลักษณะเดนของวรรณคดีเชื่อมโยงกับการเรียนรูทาง
ประวัติศาสตรและวิถีชีวิตของสังคมในอดีตวิเคราะหและประเมินคุณคาดานวรรณศิลปของวรรณคดีและ
วรรณกรรมในฐานะทีเ่ ปน มรดกทางวฒั นธรรมของชาตสิ ังเคราะหขอคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเพื่อนําไป
ประยุกตใชในชีวิตจริงทองจําและบอกคุณคาบทอาขยานตามท่ีกําหนดและบทรอยกรองท่ีมีคุณคาตามความ
สนใจและนําไปใชอางอิงจากเร่ืองคัมภีรฉันทศาสตรแพทยศาสตรสงเคราะห โคลนติดลอและความนิยมเปน
เสมียน

ฝกทักษะเขยี นกรอบแนวคิดผงั ความคิด บันทึก ยอความ และรายงานผลิตงานเขียนสารคดี บันเทิงคดี
ประเมินงานเขียนมีวิจารณญาณในการเลือกเรื่องที่ฟงและดูพูดแสดงทรรศนะ โตแยง โนมนาวใจ และเสนอ

แนวคิดวิเคราะหและวิจารณวรรณคดีและวรรณกรรมประเมินคุณคาดานวรรณศิลปสังเคราะหขอคิดทองจํา

และบอกคณุ คาบทอาขยานโดยใชก ระบวนการทางภาษา กระบวนการอา น กระบวนการเขียน กระบวนการคิด
การฟง การดู และการพูดอยา งมเี หตุผล

เพื่อใหเกิดการเรียนรู ใฝเรียนรู มีวินัย ซ่ือสัตยสุจริต มุงมั่นในการทํางาน อยูอยางพอเพียง รักความ
เปนไทย มีจิตสาธารณะ พอประมาณ และมีภูมิคุมกันโดยไมทําใหตนเองและผูอื่นเดือดรอน ยึดถือเอา
ประโยชนส วนรวมเปน หลกั

รหสั ตัวช้ีวัด
ท 1.1 ม.5/7
ท 2.1 ม.5/4,ม.5/5
ท 3.1 ม.5/4,ม.5/5,ม.5/6
ท 4.1 ม.5/2,ม.5/6
ท 5.1 ม.5/1,ม.5/2,ม.5/3,ม.5/4,ม.5/6

รวมท้ังหมด 13รหสั ตัวช้ีวัด

โครงสรางรายวิชาพื้นฐาน กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย
จํานวน 1.0 หนวยกิต
ท32102 ภาษาไทย2
ช้นั มัธยมศึกษาปท ี่ 5 ภาคเรยี นท่ี 2เวลาเรียน 40 ช่ัวโมง

มาตรฐานการ

ท่ี ชอ่ื หนวยการ เรยี นรู / สาระสําคัญ เวลา นาํ้ หนกั
เรยี นรู ตวั ชีว้ ดั (ชวั่ โมง) คะแนน

1 การเขียนสารคดี ท2.1ม.5/4 การผลิตงานเขียนของตนเองใน 5 ๘
7 ๘
รูปแบบสารคดี ตองมีความรูความ
4 ๘
เขา ใจเกีย่ วกบั หลักการเขียน 4 ๘
5 ๘
2 การประเมิน ท2.1ม.5/5 การประเมินคุณคางานเขียนของ

คุณคา งานเขียน ผูอื่น เพ่ือนํามาพัฒนางานเขียนของ

ตนเอง ตองมีความรูความเขาใจใน

หลักการประเมินการประเมินคุณคา

เรื่องสั้นและการประเมินคุณคากวี

นิพนธ เปนการศึกษาวิเคราะหงาน

เขียนท้ังดานแนวคิด การใชภาษา

กลวิธีการแตง รวมถึงคุณคาท่ีไดรับ

จากงานเขียน เพื่อนําไปใชประเมิน

งานเขียนที่ไดอาน และนําไปใช

พัฒนางานของตนเอง

3 การฟง และดู ท3.1ม.5/4, การฟงและดูสารประเภทตางๆ ตอง

อยางมี ม.5/6 มีวิจารณญาณในการเลือกเร่ืองที่ฟง

วจิ ารณญาณ และดู และมีมารยาทในการฟงและ

การดู

4 การพูดโนม นาว ท3.1ม.5/5, การพดู โนมนาวใจประเภทตางๆ ควร

ใจ ม.5/6 ใชภาษาที่ถูกตองเหมาะสมในการ

เสนอแนวคิดใหม และมีมารยาทใน

การพูด

5 การใชคาํ และ ท 4.1ม.5/2, การศกึ ษาหลกั ภาษาไทย ตองอธิบาย

กลุม คํา ม.5/6 ลักษณะของภาษา ใชคําและกลุมคํา

ส ร า ง ป ร ะ โ ย ค ไ ด ต ร ง ต า ม

วัตถุประสงค อธิบายและวิเคราะห

หลักการสรางคําในภาษาไทยได

อยา งถูกตอง

มาตรฐานการ

ท่ี ช่ือหนวยการ เรียนรู / สาระสําคัญ เวลา นาํ้ หนกั
เรียนรู ตวั ช้ีวดั (ช่วั โมง) คะแนน

6 คัมภรี ฉ นั ทศาสตร ท 1.1 ม.5/7 การศึกษาเร่ือง คัมภีรฉันทศาสตร 6 ๑๐

แพทยศาสตร ท 5.1 ม.5/1, แพทยศาสตรสงเคราะห จะตอง

สงเคราะห ม.5/2,ม.5/3, เขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด

ม.5/4,ม.5/6 บันทึก ยอความ แล ะรายงาน

วิเคราะหและวิจารณวรรณคดีตาม

หลักการวิจารณเบ้ืองตน วิเคราะห

ลักษณะเดนของเรื่องเช่ือมโยงกับ

การเรียนรูทางประวัติศาสตรและวิถี

ชีวิต วิเคราะหและประเมินคุณคา

ดานวรรณศิลปของวรรณคดีในฐานะ

ที่เปนมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ

สังเคราะหขอคิดจากเร่ืองเพื่อนําไป

ประยุกตใชในชีวิตจริง พรอมกับ

ทองจําและบอกคุณคาบทอาขยาน

ตามท่ีกําหนดได

7 โคลนติดลอ ตอน ท 1.1 ม.5/7 การศึกษาเรื่อง โคลนติดลอ ตอน 5 ๑๐

ความนิยมเปน ท 5.1 ม.5/1, ความนิยมเปนเสมียน จะตองเขียน

เสมียน ม.5/2,ม.5/3, กรอบแนวคิด ผังความคิด บันทึก

ม.5/4 ยอ ความ และรายงาน วิเคราะหและ

วิจารณวรรณกรรม ตามหลักการ

วิจารณเบื้องตน วิเคราะหลักษณะ

เดนของเร่ืองเชื่อมโยงกับการเรียนรู

ท า ง ป ร ะ วั ติ ศ า ส ต ร แ ล ะ วิ ถี ชี วิ ต

วิเคราะห และประเมินคุณคาดาน

วรรณศิลปของวรรณกรรมในฐานะที่

เปนมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ

และสังเคราะหขอคิดจากเร่ืองเพื่อ

นาํ ไปประยุกตใ ชในชวี ิตจรงิ

รวม 36 60

สอบกลางภาคเรียน 2 10

สอบปลายภาคเรียน 2 30

รวมตลอดภาคเรียน 40 100

คาํ อธิบายรายวชิ าพน้ื ฐาน

ท33101 ภาษาไทย5 กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย

ชน้ั มธั ยมศึกษาปท ี่ 6 ภาคเรียนท่ี 1 เวลา 40 ช่ัวโมง จํานวน 1.0 หนว ยกิต

ศึกษาการอานออกเสียงบทรอยแกวและบทรอยกรองไดอยางถูกตอง ไพเราะ และเหมาะสมกับเร่ือง

ท่ีอาน ประกอบดวยบทรอยแกวประเภทตางๆ เชน บทความ นวนิยาย และความเรียง บทรอยกรอง เชน
โคลง กาพย กลอน ตีความ แปลความ และขยายความเรื่องท่ีอานคาดคะเนเหตุการณจากเรื่องที่อาน และ
ประเมินคาเพ่ือนําความรู ความคิดไปใชตัดสินใจแกปญหาในการดําเนินชีวิตตอบคําถามจากการอานประเภท
ตางๆ ภายในเวลาท่ีกําหนดเขียนสื่อสารในรูปแบบตางๆ ได ตรงตามวัตถุประสงค โดยใชภาษาเรียบเรียง
ถูกตอ ง มีขอ มูล และสาระสําคญั ชดั เจน เชนอธิบาย
บรรยาย พรรณนา แสดงทรรศนะ โตแยง โนมนาวเชิญชวนประกาศ จดหมายกิจธุระ โครงการและรายงาน
การดําเนินโครงการ รายงานการประชุม การกรอกแบบรายการตางๆ วิเคราะหและประเมินการใชภาษาจาก
สื่อส่ิงพิมพและส่ืออิเล็กทรอนิกส วิเคราะหและวิจารณวรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณเบ้ืองตน
วิเคราะหลักษณะเดนของวรรณคดีเชื่อมโยงกับการเรียนรูทางประวัติศาสตรและวิถีชีวิตของสังคมในอดีต
วิเคราะหและประเมินคุณคาดานวรรณศิลปของวรรณคดีและวรรณกรรมในฐานะที่เปนมรดกทางวัฒนธรรม
ของชาติสังเคราะหขอคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเพ่ือนําไปประยุกตใชในชีวิตจริงทองจําและบอกคุณคา
บทอาขยานตามท่ีกําหนดและบทรอยกรองที่มีคุณคาตามความสนใจและนําไปใชอางอิงจากวรรณคดีเรื่อง
เสภาขนุ ชา งขุนแผน สามกก กาพยเ หเรอื

ฝกทักษะอานออกเสียงบทรอยแกวและบทรอยกรองตีความ แปลความ และขยายความคาดคะเน
เหตกุ ารณป ระเมนิ คา ตอบคาํ ถามเขียนอธิบาย บรรยาย พรรณนา แสดงทรรศนะ โตแยง โนมนาวเชิญชวน
ประกาศ จดหมายกิจธุระ โครงการและรายงานการดําเนินโครงการ รายงานการประชุม การกรอกแบบ
รายการตางๆวิเคราะหและวิจารณวรรณคดีและวรรณกรรมประเมินคุณคาดานวรรณศิลปสังเคราะหขอคิด
ทอ งจําและบอกคณุ คาบทอาขยานโดยใชกระบวนการกลมุ ทักษะการสอ่ื สาร ทักษะการคดิ อยางมเี หตผุ ล

เพ่ือใหเกิดการเรียนรู ใฝเรียนรู มีวินัย ซ่ือสัตยสุจริต มุงมั่นในการทํางาน อยูอยางพอเพียง รักความ
เปนไทย มีจิตสาธารณะ พอประมาณ และมีภูมิคุมกันโดยไมทําใหตนเองและผูอ่ืนเดือดรอน ยึดถือเอา
ประโยชนส ว นรวมเปน หลัก ทักษะการใชเทคโนโลยี ทกั ษะการแกป ญหา สามารถนําไปประยกุ ตใ ชในชีวิตจริง

รหัสตัวช้ีวดั
ท 1.1 ม.6/1,ม.6/2,ม.6/4,ม.6/6
ท 2.1 ม.6/1
ท 4.1 ม.6/7
ท 5.1 ม.6/1,ม.6/2,ม.6/3,ม.6/4,ม.6/6

รวมท้ังหมด 11รหสั ตวั ชวี้ ดั

โครงสรา งรายวิชาพ้นื ฐาน

ท33101 ภาษาไทย1 กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย

ชน้ั มัธยมศกึ ษาปท ่ี 6 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรยี น 40 ชว่ั โมง จาํ นวน 1.0 หนวยกติ

ที่ ชอื่ หนวยการ มาตรฐานการ สาระสําคญั เวลา นํ้าหนัก
เรียนรู เรียนรู / (ชัว่ โมง) คะแนน

ตวั ช้ีวัด

1 การอานวนิ จิ ท1.1ม. 6/2 การอานจับใจความจากส่ือตางๆ ผูอาน 5 1๐
5 1๐
สาร ม. 6/4, ตองตีความ แปลความ ขยายความ 6 1๐
7 1๐
ม. 6/6 คาดคะเนเหตุการณ ตอบคําถาม และ

ประเมินคา เพ่ือนําความรู ความคิดไป

แกป ญ หาในการดาํ เนนิ ชวี ิต

2 การอานใน ท4.1ม.6/7 การอานเรื่องตางๆ นั้น ตองมีกา

ชวี ติ ประจําวนั สังเคราะหความรูจากการอาน สื่อ

สิ่งพิมพ สื่ออิเล็กทรอนิกส และแหลง

เรียนรูตางๆ มาพัฒนาตน พัฒนาการ

เรียน และพัฒนาความรูทางอาชีพ ซึ่ง

การอานเรื่องตางๆ จะตองรูวิธีการเขียน

กรอบแนวคดิ และ ผังความคดิ

3 การเขียนเพ่อื ท2.1 ม.6/1 การเขียนเพื่อสื่อสารในรูปแบบตางๆ เชน
สือ่ สาร การเขียนบรรยาย การเขียนพรรณนา การ
เขียนโครงการ รายงานการดําเนินโครงการ

และรายงานการประชุม ผูเขียนจะตอง

เขยี นใหตรงตามวัตถุประสงคของการเขียน

มีการใชภาษา ท่ีเรียบเรียงอยางถูกตอง

เหมาะสม โดยมีขอมูล และสาระสําคัญ

ชดั เจน

4 เสภาเรื่อง ขนุ ท 1.1ม.6/1 การอานออกเสียงบทเสภาเรื่อง ขุนชาง
ชา งขนุ แผน ท 5.1 ม.6/1, ขุนแผน ตอนขุนชางถวายฎีกา จะตองอาน
ม.6/2,ม.6/3, อยางถูกตอง ไพเราะเหมาะสม วิเคราะห
ตอนชนุ ชา ง ม.6/4,ม.6/6 วิจารณตามหลักการวิจารณเบ้ืองตน และ
ถวายฎีกา
ลักษณะเดน โดยเชื่อมโยงกับการเรียนรู

ทางประวัติศาสตรและวิถีชีวิตของสังคมใน

อดีต คุณคาดานวรรณศิลปในฐานะที่เปน

มรดกทางวัฒนธรรมของชาติ มีการ

สังเคราะหขอคิด เพ่ือนําไปประยุกตใชใน

ชีวิตจริง และทองจําบทอาขยานที่มีคุณคา

เพื่อนาํ ไปใชอ างอิง

มาตรฐานการ

ท่ี ชอื่ หนวยการ เรยี นรู / สาระสําคญั เวลา นา้ํ หนัก
เรยี นรู ตัวชี้วดั (ชว่ั โมง) คะแนน

5 สามกก ตอน ท1.1 ม.6/1 การอานออกเสียงเรื่อง สามกก ตอน 7 1๐
กวนอู ท5.1 ม.6/1, กวนอูไปรับราชการกับโจโฉ จะตอง
ไปรบั ราชการ ม.6/2,ม.6/3, อานอยางถูกตอง เหมาะสม วิเคราะห 6 1๐
กับโจโฉ ม.6/4 วิจารณตามหลักการวิจารณเบื้องตน
และลักษณะเดน โดยเช่ือมโยงกับการ 36 60
6 กาพยเหเ รือ ท1.1ม.6/1 เรียนรูทางประวัติศาสตรและวิถีชีวิต 2 10
ท5.1 ม.6/1, ของสังคมจีนในอดีต คุณคาดาน 2 30
ม.6/2,ม.6/3, วรรณศิลปและสังเคราะหขอคิด เพ่ือ 40 100
ม.6/4,ม.6/6 นาํ ไปประยกุ ตใ ชในชีวิตจรงิ

การอานออกเสียงบทรอยกรองเรื่อง
กาพยเหเรือ จะตองอานอยางถูกตอง
ไพเราะเหมาะสม วิเคราะหวิจารณ
ตามหลักการวิจารณเบ้ืองตน และ
ลักษณะเดน โดยเช่ือมโยงกับการ
เรยี นรู ทางประวตั ิศาสตรและวิถีชีวิต
ข อ ง สั ง ค ม ใ น อ ดี ต คุ ณ ค า ด า น
วรรณศิลปในฐานะท่ีเปนมรดกทาง
วัฒนธรรมของชาติ มีการสังเคราะห
ขอคิด เพ่ือนําไปประยุกตใชในชีวิต
จริง และทองจํา บทอาขยานที่มี
คณุ คา เพื่อนาํ ไปใชอ า งอิง

รวม

สอบกลางภาคเรยี น

สอบปลายภาคเรียน

รวมตลอดภาคเรียน

คาํ อธิบายรายวชิ าพน้ื ฐาน

ท33102 ภาษาไทย 6 กลุมสาระการเรียนรูภ าษาไทย

ชนั้ มัธยมศึกษาปที่ 6 ภาคเรยี นที่ 2 เวลา 40 ชัว่ โมงจาํ นวน 1.0 หนว ยกติ

ศกึ ษาการอา นออกเสียงบทรอยแกวประเภทความเรียงและบทรอยกรองประเภทฉันทไดอยางถูกตอง
ไพเราะ และเหมาะสมกับเร่ืองท่ีอาน ผลิตงานเขียนของตนเองในรูปแบบตางๆ สรุปแนวคิด และแสดงความ
คิดเห็นจากเรื่องที่ฟงและดู วิเคราะห แนวคิด การใชภาษา และความนาเช่ือถือจากเรื่องที่ฟงและดูอยางมี
เหตุผลประเมินเรื่องท่ีฟงและดู แลวกําหนดแนวทางนําไปประยุกตใชในการดําเนินชีวิตพูดในโอกาสตางๆ พูด
แสดงทรรศนะ โตแยง โนม นาวใจ และเสนอแนวคิดใหมดว ยภาษาถูกตองเหมาะสมมีมารยาทในการฟง การดู
และการพดู ใชภ าษาเหมาะสมแกโอกาส กาลเทศะ และบุคคล รวมทั้งคําราชาศัพทอยางเหมาะสมแตงบทรอย
กรอง ประเภทกาพย โคลง ราย และฉนั ทว เิ คราะหอทิ ธิพลของภาษาตางประเทศและภาษาถ่นิ วิ เ ค ร า ะ ห
และวิจารณวรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณเบื้องตนวิเคราะหลักษณะเดนของวรรณคดีเช่ือมโยง
กบั การเรียนรูท างประวัติศาสตรและวิถีชีวิตของสังคมในอดีต วิเคราะหและประเมินคุณคาดานวรรณศิลปของ
วรรณคดแี ละวรรณกรรมในฐานะที่เปนมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ ดานวรรณศิลปดานสังคมและวัฒนธรรม
สังเคราะหขอคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเพ่ือนําไปประยุกตใชในชีวิตจริงทองจําและบอกคุณคาบท
อาขยานตามท่ีกาํ หนดและบทรอยกรองทีม่ ีคุณคา ตามความสนใจและนําไปใชอางอิงจากวรรณคดีเร่ือง สามัคคี
เภทคาํ ฉันท ไตรภูมิพระรวง

ฝกทักษะการอานออกเสียงบทรอยแกวและบทรอยกรองผลิตประเมินคางานเขียนสรุปแนวคิด และ
แสดงความคิดเห็นจากเร่ืองท่ีฟงและดู การวิเคราะหและวิจารณพูดในโอกาสตางๆ แตงบทรอยกรองโดยใช

กระบวนการกลมุ ทักษะการสือ่ สาร ทักษะการคิดอยางมเี หตผุ ล
เพ่ือใหเกิดการเรียนรู ใฝเรียนรู รักชาติ ศาสน กษัตริย มีวินัย ซ่ือสัตยสุจริต มุงม่ันในการทํางาน อยู

อยางพอเพียง รักความเปนไทย มีจิตสาธารณะพอประมาณ และมีภูมิคุมกันโดยไมทําใหตนเองและผูอ่ืน
เดือดรอ น ยึดถอื เอาประโยชนส วนรวมเปน หลัก สามารถนําไปประยุกตใ ชในชีวิตจรงิ

รหัสตัวช้ีวัด
ท 1.1 ม.6/1
ท 2.1 ม.6/4
ท 3.1 ม.6/1,ม.6/2,ม.6/3,ม.6/5,ม.6/6
ท 4.1 ม.6/3,ม.6/4,ม.6/5
ท 5.1 ม.6/1,ม.6/2,ม.6/3,ม.6/4,ม.6/6

รวมทัง้ หมด 15รหัสตัวช้ีวัด

โครงสรา งรายวชิ าพืน้ ฐาน

ท33102 ภาษาไทย2 กลุมสาระการเรยี นรูภาษาไทย

ช้ันมธั ยมศกึ ษาปท่ี 6 ภาคเรยี นท่ี 2 เวลาเรยี น 40 ชั่วโมง จํานวน 1.0 หนวยกติ

มาตรฐานการ

ที่ ช่อื หนวยการ เรยี นรู / สาระสําคญั เวลา นาํ้ หนัก
เรียนรู ตวั ชี้วัด (ช่วั โมง) คะแนน

1 การเขียนบนั เทิง ท2.1 ม.6/4 บันเทิงคดีเปนงานเขียนสรางสรรคซึ่ง 4 ๙
6 ๙
คดี การเขียนบันเทิงคดีนั้นควรเขาใจถึง 4 ๙
3 ๙
องคประกอบและวิธีเขียนบันเทิงคดี
5 ๙
เพ่ือใหการสรางสรรคงานเขียนนั้นมี

คณุ ภาพ

2 การฟง และดู ท3.1ม.6/1, การฟงและการดูขอมูลขาวสารตางๆ

อยา งมี ม.6/2,ม.6/3 จะตองสรุปแนวคิดและแสดงความ

ประสิทธิภาพ คิดเห็นจากเรื่องที่ฟงและ ดู แลว

วิเคราะหแนวคิดการใชภาษา และ

ความนาเชื่อถือจากเร่ืองที่ฟง และดู

อยางมเี หตุผล

3 การพดู อภิปราย ท3.1 ม.6/5 การพูดอภิปราย พูดแสดงทรรศนะ

การพดู แสดง ม.6/6 และการโตแยง เปนการพูดในโอกาส

ทรรศนะ และ ตางๆ ผูพูดตองเสนอแนวคิดใหมใช

การโตแ ยง ภ า ษ า ใ ห ถู ก ต อ ง เ ห ม า ะ ส ม แ ล ะ มี

มารยาทในการพูด

4 ระดับภาษาและ ท4.1 ม.6/3, ภาษาไทยเปนเคร่ืองมือในการส่ือสาร

อทิ ธพิ ลของการ ม.6/5 ของคนไทย ผูใชภาษาจึงควรเลือกใช

ใชภ าษา ร ะ ดั บ ภ า ษ า ใ ห เ ห ม า ะ ส ม ต า ม

สัมพันธภาพระหวางบุคคล และตอง

เขาใจลกั ษณะคํายมื ภาษาตางประเทศ

ในภาษาไทย และวิเคราะหอิทธิพล

ของภาษา ตางประเทศในภาษาไทย

5 การแตงคํา ท4.1 ม.6/4 การแตงคําประพันธประเภทกาพย

ประพันธป ระเภท โ คล ง รายฉันทจะตองทราบถึ ง

ฉันท ลกั ษณะการบังคบั ทางฉนั ทลักษณของ

ฉนั ทแตล ะประเภท

มาตรฐานการ สาระสาํ คัญ เวลา
ที่ ชื่อหนวยการเรียนรู เรียนรู / นาํ้ หนัก

ตวั ช้ีวัด (ชวั่ โมง) คะแนน

6 สามัคคเี ภทคาํ ฉนั ท ท1.1 ม.6/1 การอานออกเสียงบทรอยกรองเร่ือง 7 ๙

ท5.1 ม.6/1, สามัคคีเภทคําฉันท จะตองอานอยาง ๖

ม.6/2,ม.6/3, ถูกตอง ไพเราะเหมาะสม วิเคราะห 60
10
ม.6/4,ม.6/6 วิจารณตามหลักการวิจารณเบ้ืองตน 30
100
วิเคราะหลักษณะเดน โดยเชื่อมโยง

กับการเรียนรูทางประวัติศาสตรและ

วิถีชีวิตของสังคมในอดีต คุณคาดาน

วรรณคดีศิลปในฐานะ ท่ีเปนมรดก

ทางวัฒนธรรมของชาติ และยังตอง

มีการสังเคราะหขอคิดที่ไดจากเรื่อง

เพือ่ นําไปประยกุ ตใ ชใหเกิดประโยชน

ในการดําเนินชีวิตประจําวัน และ

ทองจําบทอาขยานที่มีคุณคาเพื่อ

นําไปใชอ า งอิง

7 ไตรภูมพิ ระรวง ท5.1 ม.6/1, การศึกษาเรื่อง ไตรภูมิพระรวง ตอน 7

ตอนมนสุ สภมู ิ ม.6/2,ม.6/3, มนุสสภูมิ จะตองวิเคราะหวิจารณ

ม.6/4 ต า ม ห ลั ก ก า ร วิ จ า ร ณ เ บื้ อ ง ต น

วิเคราะหลักษณะเดน โดยเช่ือมโยง

กับการเรียนรูทางประวัติศาสตรและ

วิถีชีวิต ของสังคมในอดีต คุณคา

ดานวรรณคดีศิลป ในฐานะที่เปน

มรดกทางวัฒนธรรมของชาติ และยัง

ตองมีการสังเคราะหขอคิดท่ีไดจาก

เรื่อง เพ่ือนําไปประยุกตใชใหเกิด

ป ร ะ โ ย ช น ใ น ก า ร ดํ า เ นิ น

ชีวติ ประจําวัน

รวม 36

สอบกลางภาคเรียน 2

สอบปลายภาคเรียน 2

รวมตลอดภาคเรียน 40

คาํ อธบิ ายรายวชิ าและโครงสรา งรายวชิ าเพิม่ เตมิ
กลุมสาระการเรยี นรูภาษาไทย

คาํ อธบิ ายรายวชิ าเพม่ิ เติม

ท31201 หลักภาษาไทย กลุม สาระการเรยี นรภู าษาไทย

ช้ันมธั ยมศึกษาปที่ 4 ภาคเรียนท่ี 1 เวลา 40 ชั่วโมง จํานวน 1.0 หนวยกิต

ศกึ ษาธรรมชาติของภาษา พลังของภาษา และลักษณะของภาษาคําและกลุมคํา ระดับภาษาและ
คําราชาศพั ทหลกั การแตง บทรอ ยกรองประเภทกลอน กาพย และโคลง อิทธิพลของภาษา ตางประเทศและ
ภาษาถ่นิ หลักการสรางคําในภาษาไทย การใชภาษาไทยจากส่ือส่ิงพิมพ และส่ืออิเล็กทรอนิกส วรรณกรรม
พื้นบานและภมู ปิ ญ ญาทางภาษา

โดยใชทักษะการเขียนอธิบาย วิเคราะห ประเมินการใชคําและกลุมคําสรางประโยค เลือกใชคํา
และระดบั ภาษา แตงบทรอ ยกรอง รวบรวมวรรณกรรมพนื้ บาน และอธิบายภูมิปญญาทางภาษาได

เพ่ือใหเ กดิ การเรียนรู มีมารยาทในการเขียน มีทักษะการคิดวิเคราะหอยางมีเหตุผล พอประมาณ
และมีภูมิคุมกันโดยไมทําใหตนเองและผูอื่นเดือดรอน ยึดถือเอาประโยชนสวนรวมเปนหลัก เผยแพร
วรรณกรรมพื้นบานและภูมิปญญาทางภาษา และมีทักษะการประยุกตใชส่ิงที่เปนประโยชนไปประยุกตใชใน
ชีวติ ประจาํ วนั ได

ผลการเรียนรู

๑. อธบิ าย ธรรมชาติของภาษา พลังทางภาษาและความสําคญั ของภาษาได
๒. วิเคราะหก ารเลือกใชค ํา และกลุมคาํ ได
๖. จําแนกประโยคได
4. ใชระดบั ภาษาและคําราชาศัพทไดถกู ตอง
5. บอกความหมายและลกั ษณะของวรรณกรรมพน้ื บานได
6. รวบรวมวรรณกรรมพืน้ บาน และอธบิ ายภูมปิ ญญาทางภาษาได

รวมทั้งหมด 6 ผลการเรยี นรู

โครงสรางรายวชิ าเพมิ่ เติม กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย
จาํ นวน 1.0 หนวยกติ
ท31201 หลกั ภาษาไทย
ชั้นมัธยมศกึ ษาปท ่ี 4 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรยี น 40 ชั่วโมง

ท่ี ชือ่ หนวยการ ผลการ สาระสําคัญ เวลาเรยี น นํ้าหนกั

เรียนรู เรียนรู (ช่ัวโมง) คะแนน

1 ธรรมชาตขิ องภาษา ขอ ๑ -แมวาภาษาท่ีใชติดตอส่ือสารระหวางกันมี 6 ๑0

จํานวนมากมายหลายภาษา แตทุกภาษามี

คุณสมบัติรวมกันหลายประการคุณสมบัติ

รวมกันของภาษาตาง ๆ และภาษามีการ

เปล่ียนแปลงอยูตลอดเวลา การเปลี่ยนแปลง

ของภาษาไมไดเกิดข้ึนในระยะเวลาอันส้ันแต

เปนการเปล่ียนแปลงแบบคอยเปนคอยไป

ทัง้ หมดน้ีถือวาเปนธรรมชาติของภาษา

2 การใชคาํ และ ขอ ๒ -คําเปนสารที่ผูพูดหรือผูเขียนเจตนา หรือ 6 1๐
กลุม คํา ตั้งใจส่ือไปยังผูฟง หรือผูอานคําทุกคํามี
ความหมายทั้งส้ิน ไมวาจะเปนโดยตรง หรือ
โดยออ ม

3 สํานวนไทย ขอ ๓-๕ -สาํ นวนไทยเปน ผลผลิตทางภาษา 6 1๐
๔ ใชป ระโยค ทีส่ ะทอนใหเห็นถึงวัฒนธรรม ความรูส ึกนกึ 6 1๐
๕ คําราชาศัพท คิด สภาพความเปนอยูค านิยม ตลอดจน 6 1๐
ววิ ฒั นาการของคนไทยไดอยางดี

ขอ ๖ -ขอความทใ่ี ชส ่อื สารกนั ไดด ีจะเปนขอความท่ี
มใี จความสมบูรณ หรือ
ทีเ่ ราเรยี กวา ประโยคนั่นเอง

ขอ ๗ -ราชาศัพทเปน ถอ ยคําที่กาํ หนด
ไวใชในโอกาสตาง ๆ ทั้งโดยวาจา และโดย
ลายลักษณอักษร เพื่อประสงคท ่ีจะส่ือสาร
โดยตรงกับผูท่ีควรเคารพ ตง้ั แตพ ระเจา
แผน ดนิ พระบรมราชินีนาถ
พระบรมวงศานุวงศ พระสงฆ ขา ราชการ
ตลอดจนสภุ าพชนทวั่ ไป

ท่ี ชอ่ื หนวยการ ผลการ สาระสาํ คัญ เวลาเรียน นาํ้ หนัก

เรียนรู เรียนรู (ชว่ั โมง) คะแนน

6 วรรณกรรมพื้นบาน ขอ ๘-๙ วรรณกรรมพน้ื บา นเปนภมู ปิ ญญาอยาง ๖ ๑0

หน่ึงของชาวบานท่ีมีการเรียบเรียง

ถอยคําใหเกิดความไพเราะ จึงทําให

วรรณกรรมพ้ืนบานมีคุณคา ท้ังดาน

คว ามเพ ลิ ดเพลิ น ใหคว ามรู ใ ห

ความคิด และชี้แนวทางในการดําเนิน

ชีวติ ในสังคมดว ย

รวม 36 60
สอบกลางภาคเรยี น 2 10
สอบปลายภาคเรยี น 2 30
รวมตลอดภาคเรียน 40 100

คาํ อธิบายรายวชิ าเพม่ิ เติม

ท31202 การเขียนในชวี ิตประจาํ วนั กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย

ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที่ 4 ภาคเรยี นที่ 2 เวลา 40 ชวั่ โมง จํานวน 1.0 หนว ยกติ

ศึกษา อธิบาย ความหมายและความสําคัญ ประเภทของงานเขียนและองคประกอบในงานเขียน
ความหมายและบทบาทของสื่ออิเล็กทรอนิกสในชีวิตประจําวัน การเขียนประกาศ การเขียนจดหมาย การ
เขียนโฆษณา การเขียนอวยพร การเขียนบันทึกความรู การเขียนรายงาน การเขียนโครงการและการเขียน
เพอ่ื ผา นทางสอ่ื อิเล็กทรอนิกส การเขยี นสอ่ื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส เขยี นแสดงความคดิ เห็นบนพื้นท่สี าธารณะ

ฝกทักษะการเขียนประกาศ เขียนจดหมาย เขียนโฆษณา เขียนอวยพร เขียนบันทึกความรู
เขียนรายงาน เขียนโครงการและเขียนเพ่ือผานทางส่ืออิเล็กทรอนิกส เขียนแสดงความคิดเห็นโดยใช
กระบวนการเขียนอยางมีประสทิ ธภิ าพ

เพ่ือใหเกิดการเรียนรูหลักการเขียนนํามาประยุกตใชในชีวิตจริง มีความประณีตในการใชภาษา
เขา ใจการใชภ าษาที่สละสลวย ทาํ ใหผ ูอนื่ เขา ใจไดแ จมแจง สามารถสื่อสารไดอยางมีประสิทธิภาพ มีจิตสํานึก
อนุรักษภาษาอันเปนมรดกทางวัฒนธรรมของไทยมีเหตุผล พอประมาณ และมีภูมิคุมกันโดยไมทําใหตนเอง
และผูอ นื่ เดือดรอ น ยึดถอื เอาประโยชนสว นรวมเปนหลกั มีมารยาทในการเขยี นสอื่ สาร

ผลการเรียนรู

๑. เขยี นประกาศในรปู แบบตางๆ ได
๒. เขยี นจดหมายสว นตัว กิจธุระติดตอกบั หนวยงานเอกชนและราชการได
๓. เขียนโฆษณาเพ่ือเผยแพรบนสื่อประเภทตางๆ ได
๔. เขียนอวยพรในโอกาสตางๆ โดยใชถอ ยคาํ สาํ นวน โวหารท่ีไพเราะเหมาะสมได
5. เขียนบนั ทึกความรูได
6. เขยี นรายงาน โครงการและเขียนเพ่อื ผา นทางสอื่ อิเล็กทรอนิกส
7. เขยี นแสดงความคิดเห็นได

รวมทั้งหมด 7 ผลการเรยี นรู

โครงสรางรายวิชาเพม่ิ เติม

ท31202 การเขียนในชีวิตประจําวนั กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย

ชน้ั มัธยมศึกษาปที่ 4 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรียน 40 ชวั่ โมง จํานวน 1.0 หนวยกิต

ท่ี ช่ือหนวยการ ผลการ สาระสาํ คัญ เวลาเรยี น น้ําหนกั
เรยี นรู เรียนรู (ช่ัวโมง) คะแนน

1 การเขียนใน ขอ 1 การเขียนเปนทักษะการสื่อสารท่ีมี 5 ๑๕

ชีวิตประจําวัน คว ามสํ าคัญยิ่งในชี วิตประจําวั น

ท า ม ก ล า ง ยุ ค ส มั ย ที่ เ ท ค โ น โ ล ยี

เ จ ริ ญ ก า ว ห น า ช อ ง ท า ง ก า ร

ติดตอส่ือสารระหวางกันมีหลากหลาย

สามารถสื่อสารไดรวดเร็ว มนุษยยังคง

แสดงความคิดความเห็น ความรูสึก

ผานทาง”ภาษา”เชนเดิม ดังน้ัน การ

เขียนในชีวิตประจําวันจึงเปนแนวทาง

ใหรจู กั การเลอื กใชภาษาท่เี หมาะสม

2 การเขยี นเพ่ือกจิ ขอ 1-4 การเขียนเปนกระบวนการถายทอด 13 ๑๕
เฉพาะ อารมณ ความรูสึกนึกคิดของผูสงสาร
ออกมาเปนลายลักษณอักษร เพื่อใช
เปนหลักฐานท่ีสามารถอางอิงประกอบ
เหตผุ ลได การสื่อสารดวยวิธีการเขียน
จําเปนตองอาศัยความรู ความเขาใจ
ขั้นตอนและวิธีการเชนเดียวกันกับ
ทักษะทางภาษาประเภทอื่นๆ เชน
ตองรูจักประเภทของงานเขียน เขาใจ
จุดมุงหมาย รูจักวิธีการเลือกเรื่อง การ
วางโครงเรื่อง ซึ่งการเขียนอาจทําได
หลายรปู แบบ เชน การเขียนเรียงความ
การเขียนบทความ นวนิยาย เร่ืองส้ัน
กวนี พิ นธ ฯลฯ

ท่ี ช่อื หนวยการ ผลการ สาระสําคัญ เวลาเรียน นาํ้ หนัก
เรียนรู เรียนรู (ชัว่ โมง) คะแนน
ก า ร เ ขี ย น เ ป น วิ ธี ก า ร สํ า คั ญ สํ า ห รั บ ก า ร
3 การเขยี นเพ่ือ ขอ 5-7 ถายทอดการนาํ เสนอ เผยแพรขอมูล ความรูสู 9 ๑5
สาธารณชน รวมทั้งยังใชในการบันทึก
การศกึ ษา ร ว บ ร ว ม ข อ มู ล ท่ี มี คุ ณ ค า ทั้ ง ใ น อ ดี ต แ ล ะ 9 ๑5
ปจจบุ นั เชน การบันทกึ และถา ยทอดเรื่องราว
4 การเขียนเพอ่ื ขอ 8-9 ท า ง วั ฒ น ธ ร ร ม ก า ร ร ว บ ร ว ม ข อ มู ล 36 60
ผานส่อื ความกาวหนาทางเทคโนโลยี เหลานี้เปน 2 10
อิเลก็ ทรอนกิ ส ห ลั ก ฐ า น ที่ แ ส ด ง ใ ห เ ห็ น พั ฒ น า ก า ร ข อ ง 2 30
มนุษยชาติ ดังนั้น เพื่อใหกระบวนการ 40 100
ถา ยทอดความคิดและความรูประสบผลสําเร็จ
จึงจําเปนตองเขาใจรูปแบบการเขียนเพ่ือ
การศกึ ษา
การสือ่ สารเปน กระบวนการถายทอดสาร จาก
ผูสงสารไปยังผูรีบสาร โดยผานสื่อประเภท
ตางๆ ในการอยูรวมกันของสังคมยอมมีการ
ส่ื อ ส า ร เ พ่ื อ ส ร า ง ค ว า ม เ ข า ใ จ อั น ดี ต อ กั น
ระหวางสมาชกิ ภายในกลุม การสื่อสารจึงเปน
กลไกสําคัญที่ทําใหมนุษยดําเนินกิจกรรม
ตางๆ ในสังคมไดอยางราบร่ืนและสัมฤทธิผล
การสื่อสารจึงเปนเร่ืองสําคัญ หากมีการ
สื่อสารผิดพลาด ใชภาษาผิดระดับ ใช
ข อ ค ว า ม พ า ด พิ ง ถึ ง ผู อื่ น โ ด ย ค ว า ม
รูเทา ไมถงึ การณ ยอมกอ ใหเกดิ ความเสียหาย
ตอ ผสู งสารได

รวม
สอบกลางภาคเรยี น
สอบปลายภาคเรียน
รวมตลอดภาคเรยี น

คาํ อธบิ ายรายวิชาเพม่ิ เติม

ท32201 ประวัตวิ รรณคดี 1 กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย

ชน้ั มธั ยมศึกษาปท ่ี 5 ภาคเรียนท่ี 1 เวลา 40 ชัว่ โมง จํานวน 1.0 หนวยกิต

ศึกษา คนควา สรุปเน้ือหา ความหมาย ความสําคัญ ประเภท ลักษณะ และภูมิหลังของ
วรรณคดีสมัยสโุ ขทยั วรรณคดสี มยั อยุธยาตอนตน วรรณคดีสมัยอยุธยาตอนกลาง วรรณคดีสมัยอยุธยาตอน
ปลาย คณุ คา ของวรรณคดี กวีและผลงานในสมยั สโุ ขทยั จนถงึ สมัยอยุธยาตอนปลาย

โดยใชกระบวนการคิดอยางมีเหตุผล พอประมาณ และมีภูมิคุมกันโดยไมทําใหตนเองและผูอื่น
เดือดรอน ยึดถือเอาประโยชนสวนรวมเปนหลัก กระบวนการสืบคนขอมูล ความเขาใจเก่ียวกับลักษณะ
วรรณคดสี มัยสุโขทัยและสมยั อยธุ ยา

เพื่อใหเกิดความรู และเกิดความซาบซ้ึง ตระหนักรักความเปนไทยรูคุณคา มีความภาคภูมิใจใน
ภูมิปญญาในภาษาอันเปนมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ สืบทอดมาแตบรรพบุรุษ ตลอดจนเปนพ้ืนฐานใน
การศึกษาตอ ระดบั ชั้นท่สี งู ข้ึนไป

ผลการเรยี นรู

๑. สรปุ เนือ้ หา ความหมาย ความสาํ คญั ประเภท ลักษณะ และภมู ิหลังของวรรณคดีสมัยสโุ ขทัย
สมยั อยุธยา

๒. วิเคราะห จําแนก และแสดงความคิดเห็นเก่ียวกบั ลกั ษณะของวรรณคดีสมยั สุโขทัยและอยธุ ยา
๓. วิเคราะหเ ช่ือมโยงวรรณคดกี ับการเรยี นรทู างประวัติศาสตรและวิถชี ีวติ ของคนไทยในอดตี
๔. มีสว นรว มในการอนุรักษแ ละเผยแพรวรรณคดไี ทยในสมัยสุโขทัยและสมยั อยุธยา

รวมท้ังหมด 4 ผลการเรยี นรู

โครงสรางรายวิชาเพ่มิ เติม

ท32203 ประวตั ิวรรณคดี ๑ กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย

ช้ันมัธยมศกึ ษาปท่ี 5 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรยี น 40 ชวั่ โมง จํานวน 1.0 หนวยกิต

ที่ ช่ือหนวย ผลการ สาระสาํ คัญ เวลา น้ําหนัก
การเรยี นรู เรยี นรู (ชวั่ โมง) คะแนน

๑ การศกึ ษา - วรรณคดีเปรียบดังกระจกเงาที่สะทอน 5 1๒
วรรณคดี วัฒนธรรมและการดํารงชีวิตของผูคนในสมัย
ท่ีมกี ารประพนั ธว รรณคดเี รอื่ งน้นั ๆ โดยมักจะ
สอดแทรกขอคิดและปรัชญาของกวีเอาไว
อยางแยบยล นอกจากน้ี วรรณคดียังเปน
เคร่ืองเชิดชูความเปนอารยธรรมของชาติ
สะทอนถงึ อตั ลกั ษณป ระจําชาติ

๒ วรรณคดีสมยั ขอ 1-3 วรรณคดีสมัยสุโขทัยเปนวรรณคดีที่แสดง 5 1๒
9 ๑2
สโุ ขทยั หลักฐานทางประวัติศาสตร ภาษา และ
วัฒนธรรม ซึ่งสะทอนใหเห็นถึงความ

เจริญรงุ เรืองในดา นศลิ ปวัฒนธรรม ประเพณี

คานิยม ตลอดจนชีวิตความเปนอยูของผูคน

ในสมัยสุโขทัย นอกจากนี้ยังมีความเก่ียวของ

กับศาสนา โดยมีคําสอนเพ่ืออบรมสั่งสอน

ประชาชนใหรูจักเกรงกลัวบาปกรรม และ

รู จั ก แ น ว ท า ง ใ น ก า ร ดํ า เ นิ น ชี วิ ต อ ย า ง มี

ความสุข นับเปนการพัฒนาจิตใจของ

ประชาชนควบคไู ปกบั การพัฒนาบานเมือง

๓ วรรณคดีสมัย ขอ 4-7 วรรณคดีสมยั อยธุ ยาตอนตนเปนวรรณคดีทีม่ ี

อยุธยาตอนตน เน้ือหาเกีย่ วของกบั สถาบนั กษัตริยแ ละ
ศาสนาคลายกบั วรรณคดีสมัยสุโขทัย ซ่ึงเปน

พน้ื ฐานในการหลอมรวมจิตใจของประชาชน

ใหมีความเปนอันหน่งึ อันเดียวกนั ซ่ือสัตย

สมัครสมาน สามคั คี เพื่อใหประเทศชาติมี

ความมัน่ คงเปนปก แผน คําประพนั ธทีใ่ ชจะ

เปนรูปแบบรอยแกว และรอยกรอง รวมถึงเรม่ิ

รับเอาภาษาตางประเทศมาใชใ นการ

สรางสรรค

ชอ่ื หนวย ผลการ สาระสาํ คญั เวลา นา้ํ หนกั
ท่ี เรียนรู (ช่ัวโมง) คะแนน

การเรยี นรู

4 วรรณคดสี มยั ขอ 8-11 วรรณคดีสมัยอยุธยาตอนกลางเปนชวงท่ีอยุธยาได 8 ๑2
อยุธยา สรางความเปนปกแผนและม่ันคงขึ้นมาไดอีกครั้ง
ตอนกลาง หลักจากเสียกรุงเม่ือครั้งพ.ศ. 2112 การรวบรวม
หัวเมืองตางๆ เขาสูอยุธยาสงผลตองานดานศิลปะ
และวรรณคดีดวยเชนกัน วรรณคดีในสมัยนี้แตกตาง
จากสมัยอยุธยาตอนตน โดยเฉพาะในชวงรัชกาล
ของสมเด็จพระนารายณมหาราช นับเปนชวงท่ี
วรรณคดีเจริญรุงเรืองมากท่ีสุด มีกวีเกิดข้ึนหลาย
ทาน และมีวรรณคดีเกิดขึ้นหลายเร่ือง รูปแบบใน
การประพันธที่นิยมมากที่สุด คือ โคลงและฉันท ท้ัง
ยังมีแบบเรียมเลมแรกเกิดข้ึนในยุคสมัยนี้ นับเปน
การอนุรักษการใชภ าษาท่เี ปนแบบแผนใหแกร ุนหลัง

5 วรรณคดสี มัย ขอ 12-15 วรรณคดีสมัยอยุธยาตอนปลายเปนวรรณคดีในชวง 9 ๑2
อยุธยาตอน สุดทา ยของกรงุ ศรอี ยุธยา มีวรรณคดีที่สําคัญเกิดข้ึน
ปลาย หลายเรื่อง โดยมีเนื้อหาท่ีหลากหลาย เชน วรรณคดี
เฉลิมพระเกียรติ วรรณคดีศาสนา วรรณคดีพิธีกรรม
วรรณคดีประวัติศาสตร รวมทั้งวรรณคดีเพื่อความ
บันเทิง ซ่ึงมีการใชรูปแบบคําประพันธอยาง
ครบถว นทัง้ โคลง ฉันท กาพย กลอน ราย รวมทั้งเกิด
รูปแบบของคําประพันธแบบใหมและมีการนํามาใช
ในการแตงบทละครดว ย

รวม 36 60

สอบกลางภาคเรยี น 2 10

สอบปลายภาคเรียน 2 30

รวมตลอดภาคเรยี น 40 100

คําอธิบายรายวิชาเพม่ิ เติม

ท32202ประวตั ิวรรณคดี 2 กลุมสาระการเรยี นรูภ าษาไทย

ชัน้ มธั ยมศึกษาปที่ 5 ภาคเรียนท่ี 2 เวลา 40 ชั่วโมง จํานวน 1.0 หนวยกิต

ศึกษาคนควา สรุปเน้ือหา ความหมาย ความสําคัญ ประเภท ลักษณะ และภูมิหลังของวรรณคดี
ไทยสมัยธนบุรีจนถึงรัตนโกสินทร โดยแบงการศึกษาออกเปนยุคตางๆ ตามพัฒนาการของวรรณคดีไทยใน
สมัยกรุงธนบุรีและสมัยรัตนโกสินทร ประกอบดวย วรรณคดีในยุคฟนฟู (สมัยธนบุรี– สมัยรัตนโกสินทร
รัชกาลที่ 1 ) วรรณคดีในยุคทองของวรรณคดี (รัชกาลท่ี 2-3) วรรณคดีในยุคแรกรับวัฒนธรรมตะวันตก
(รชั กาลท่ี 4-5) และวรรณคดีในยุคปรับเปลี่ยนสูสยามสมัยใหม (รัชกาลท่ี 6-7) คุณคาของวรรณคดี กวีและ
ผลงานสําคัญในสมยั ธนบุรีและสมัยรตั นโกสินทร

โดยการเขียนหรือพูดอธิบาย กระบวนการคิดอยางมีเหตุผล พอประมาณ และมีภูมิคุมกันโดยไม
ทาํ ใหต นเองและผูอน่ื เดอื ดรอ น ยดึ ถือเอาประโยชนสว นรวมเปนหลัก กระบวนการสืบคนขอมูล ความเขาใจ
เกีย่ วกับลักษณะวรรณคดีสมัยสโุ ขทัยและสมัยอยุธยา

เพอ่ื ใหเ กิดความรู และเกิดความซาบซงึ้ ตระหนักรักความเปน ไทย รูคุณคา มีความภาคภูมิใจใน
ภูมิปญญาในภาษาอันเปนมรดกทางวัฒนธรรมของชาติสืบทอดมาแตบรรพบุรุษนํามาบูรณาการตามหลัก
ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี งมีเหตุผล พอประมาณ และมีภูมิคุมกันโดยไมทําใหตนเองและผูอื่นเดือดรอน ยึดถือ
เอาประโยชนส ว นรวมเปนหลกั

ผลการเรยี นรู

1. อธบิ ายลกั ษณะและภูมิหลงั รปู แบบและเนื้อหา วิเคราะหคณุ คา ของวรรณคดีในยุคฟนฟู (สมัย
ธนบุรี – สมัยรตั นโกสินทร รชั กาลที่ 1 )ได

2. อธิบายลกั ษณะและภมู ิหลงั รปู แบบและเนือ้ หา วเิ คราะหค ุณคา ของวรรณคดีในยุคทอง
(รชั กาลท่ี 2-3) ได

๓. อธิบายลกั ษณะและภมู หิ ลัง รปู แบบและเน้อื หา วเิ คราะหคุณคา ของวรรณคดีในยุคแรกรบั
วัฒนธรรมตะวันตก(รชั กาลท่ี 4-5)ได

4. อธบิ ายลักษณะและภมู หิ ลัง รปู แบบและเน้อื หา วเิ คราะหค ุณคา ของวรรณคดใี นยุคแรกรับ
วฒั นธรรมตะวนั ตก (รชั กาลที่ 6-7)ได

รวมท้ังหมด 4 ผลการเรยี นรู

โครงสรา งรายวิชาเพ่มิ เติม

ท32204 ประวัตวิ รรณคดี 2 กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย

ชั้นมัธยมศกึ ษาปท่ี 5 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรยี น 40 ช่ัวโมง จํานวน 1.0 หนวย

กิต

ชอ่ื หนวย ผลการ สาระสาํ คญั เวลา นํ้าหนกั
ท่ี เรียนรู (ชว่ั โมง) คะแนน

การเรยี นรู

๑ การศึกษา - วรรณคดีไทยเปนงานประพันธของไทยที่สืบ 7 -
พฒั นาการ ท อ ด ม า ต้ั ง แ ต โ บ ร า ณ มี คุ ณ ค า ใ น ด า น 7 2๐
วรรณคดีไทย วรรณศิลป ท้ังการสรางจินตภาพและความ
ไพเราะ รวมถึงมีคุณคาดานเนื้อหาสะทอน 7 ๑๐
๒ วรรณคดใี นยคุ ขอ 1-3 วัฒนธรรมการดํารงชีวิต รวมถึงโลกทัศนของ
ฟน ฟู คนทีแ่ ตกตางกันในแตละยคุ สมัย
วรรณคดใี นยุคฟนฟู (สมัยธนบุรี-รัตนโกสินทร
(สมัยธนบรุ ี- รัชกาลที่ 1) เปนยุคฟนฟูวรรณคดีของชาติ
รตั นโกสนิ ทร ขึ้นมาใหม เนื่องจากวรรณคดีไทยไดถูก
ทําลายและกระจัดกระจาบไปตามหัวเมือง
ร.1) ตางๆ ในสงครามคราวเสียกรุงศรีอยุธยาเม่ือ
พ.ศ.2310 วรรณคดีไทยท่ีแตงขึ้นมนสมัย
๓ วรรณคดใี นยคุ ขอ 4-6 ธนบุรี ถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอด
ทอง(รชั กาลท่ี ฟาจุฬาโ,กมหาราช จึงมีหลากหลายประเภท
2-3) เน่ืองจากเปนวรรณคดีที่แตงข้ึนเพ่ือทดแทน
วรรณคดีในสมัยอยุธยาท่ีถูกทําลายสูญหายไป
ร ว ม ท้ั ง มี ก า ร แ ป ล ว ร ร ณ ค ดี จ า ก
ภาษาตางประเทศมาเปน ภาษไทยอีกดวย

วรรณคดีในยุคพระพุทธเลิศหลานภาลัยเสด็จ
ข้ึนเสวยราชสมบัติเปนรัชกาลที่ 2 แหงกรุง
รัตนโกสินทร จนสิ้นรัชกาลพระบาทสมเด็จ
พระนั่งเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ 3 ถือเปนยุค
ท อ ง ข อ ง ว ร ร ณ ค ดี ไ ท ย ส มั ย รั ต น โ ก สิ น ท ร
เ น่ื อ ง จ า ก เ ป น ยุ ค ที่ ว ร ร ณ ค ดี มี ค ว า ม
เจริญรุงเรืองถึงขีดสุด ท้ังในดานรูปแบบ
เน้ือหาและปริมาณงาน เน่ืองจากพระพุทธ
เลิศหลานภาลัยและพระบาทสมเด็จพระน่ัง
เกลาเจาอยูหัวทรงเปนท้ังกวีและองคอุปถัมภ
วรรณคดี

ชอ่ื หนวย ผลการ สาระสําคัญ เวลา นํา้ หนกั
ท่ี เรยี นรู (ชวั่ โมง) คะแนน

การเรียนรู

4 ว ร ร ณ ค ดี ใ น ยุ ค ขอ 7-9 รั ช ก า ล พ ร ะ บ า ท ส ม เ ด็ จ พ ร ะ จ อ ม เ ก ล า เ จ า อ ยู หั ว 7 2๐
แรกรับวัฒนธรรม สังคมไทยไดมีการปรับเปล่ียนเขาสูความเปนสากล
ตะวนั ตก(รัชกาลที่ เปดรับวัฒนธรรมตะวันตกเขามามากข้ึน นําไปสูการ
4-5) ปรับเปล่ียนทั้งในดานความคิด ความเช่ือ โลกทัศน
สงผลตอความนิยมวรรณคดีตามขนบที่ลดลงและเกิด
วรรณคดีแบบใหมเพิ่มขึ้น นอกจากน้ี การขยายตัว
ข อ ง ก า ร พิ ม พ ยั ง ส ง ผ ล ใ ห ว ร ร ณ ค ดี แ พ ร ห ล า ย สู
ประชาชนมากข้นึ ผลงานการสรา งสรรควรรณคดีจึงมี
ความหลากหลาย

5 ว ร ร ณ ค ดี ใ น ยุ ค ขอ 10-12 รัชกาลที่ 6 วรรณคดีไทยในยุคนี้มีความเจริญรุงเรือง 8 ๑๐

ป รั บ เ ป ล่ี ย น สู อยางมาก มีการจดั ต้ังวรรณคดีสโมสร พระบาทสมเด็จ

ส ย า ม ส มั ย ใ ห ม พระมงกุฎเกลา เจาอยหู ัว รัชกาลที่ 6 ทรงเปน กวีที่ทรง

(รชั กาลที่ 6-7) พระปรีชาสามารถและทรงอุปถัมภแวดวงวรรณคดี

การสรางสรรควรรณคดีจึงขยายตัวอยางกวางขวาง

เมื่อเขาสูสมัยรัชกาลที่ 7 วรรณคดีแนวขนบไดเสื่อม

ความนยิ ม และเริ่มมีการประพันธวรรณกรรมสมัยใหม

เพิม่ ขึน้

รวม 36 60

สอบกลางภาคเรยี น 2 10

สอบปลายภาคเรยี น 2 30

รวมตลอดภาคเรยี น 40 100

คําอธิบายรายวิชาเพมิ่ เติม

ท33201 วรรณกรรมทองถ่ิน กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย

ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 6 ภาคเรยี นที่ 1 เวลา 40 ชั่วโมง จํานวน 1.0 หนวยกิต

ศึกษา ความหมาย ประวัติความเปนมา ลักษณะรูปแบบ ประเภทและจุดมุงหมายของ
วรรณกรรมทองถิ่น เพลงพ้ืนบานของภาคตางๆ ในดานเน้ือหาสาระ วิเคราะหคุณคาของวรรณกรรมทองถ่ิน
แตล ะประเภทในทองถิน่ ภาคกลาง ภาคใต ภาคเหนือ และภาคอีสาน เปรียบเทียบวรรณกรรมประเทศเพ่ือน
บา น

ฝกทักษะการอธิบาย บรรยาย วิเคราะหคุณคาของวรรณกรรมทองถิ่นแตละประเภทในทองถิ่น
เพ่ือใหเห็นคุณคา ตระหนักและเกิดความรักหวงแหนในวรรณกรรมทองถิ่นของชาติ อันถือเปนเอกลักษณ
และวัฒนธรรมทางภาษาท่ีดีงามควรแกการอนุรักษและสืบทอดในฐานะท่ีเปนภูมิปญญาทองถ่ิน ภูมิปญญา
ไทยใหค งอยูสบื ไปตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง มีเหตุผล พอประมาณ และมีภูมิคุมกัน โดยอยูบนฐาน
ของความรูและคุณธรรม คือ ความรูท้ังทางภูมิสังคม วิชาการ และประสบการณที่ส่ังสมสืบตอกันมา ซึ่งพึง
ระลกึ ถึงหลกั ศลี ธรรม โดยไมท ําใหตนเองและผอู น่ื เดือดรอน

ผลการเรยี นรู
1. อธิบายความหมาย ประวัตคิ วามเปน มา ลักษณะรูปแบบ ประเภทและจุดมงุ หมาย

ของวรรณกรรมทองถน่ิ
2. อธบิ ายความหมาย ประวัตคิ วามเปน มา ลักษณะรปู แบบ ประเภทและจดุ มงุ หมาย

ของเพลงพื้นบานของภาคตา งๆ
3. วิเคราะหคุณคาของวรรณกรรมทองถ่ินแตล ะประเภทในทองถน่ิ ได
4. เลาเรอื่ งสรุปวรรณกรรมทอ งถิ่นเร่อื งเดน ในภาคของตนได
5. เปรียบเทยี บวรรณกรรมประเทศเพื่อนบา นได

รวมท้ังหมด5 ผลการเรียนรู

โครงสรา งรายวิชาเพิ่มเติม

ท33205 วรรณกรรมทอ งถิน่ กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย

ชน้ั มธั ยมศึกษาปท่ี 6 ภาคเรยี นที่ 1 เวลาเรยี น 40 ชว่ั โมง จาํ นวน 1.0 หนวยกิต

ท่ี ช่อื หนวย ผลการ สาระสําคัญ เวลา นา้ํ หนกั
การเรยี นรู เรียนรู (ชวั่ โมง) คะแนน

๑ ความรเู บ้ืองตน ขอ ๑-3 คนไทยทุกภูมิภาคไดสืบทอดวัฒนธรรมกัน 5 ๘
เร่ืองวรรณกรรม มาตั้งแตสมัยโบราณอยางตอเนื่องและเน่ิน 5 ๘
ทองถนิ่ นาน โดยเฉพาะการสืบทอดวัฒนธรรมของ
สงั คมสว นรวม คอื มกี ารใชภาษาเหมือนกัน

แตมีสําเนียงท่ีแตกตางกันออกไป เรา

เรียกวา ภาษาถิ่น นอกจากน้ียังมีการนับ

ถือพระพุทธศาสนาและมีจารีตประเพณี

หลกั ทคี่ ลา ยคลึงกนั อาจจะมีความแตกตาง

กันในรายละเอียดของวัฒนธรรมตามสภาพ

สังคมและจารีตประเพณีพ้ืนบาน ซึ่งเรา

เรียกวาวัฒนธรรมทองถิ่น อันไดแก ภาษา

ถิ่นจารีตประเพณีทองถิ่น และวรรณกรรม

ทอ งถิน่

๒ ปริศนาคาํ ทาย ขอ 4-5 วรรณกรรมทองถ่ินที่สืบตอกันมาโดยผาน

สาํ นวนและ คนรุนหนึ่งไปสูคนอีกรุนหน่ึงดวยวิธีเลาสูกัน

ภาษติ ฟง ไมมีการบันทึกเปนลายลักษณอักษร

เ ร า เ รี ย ก ว า ว ร ร ณ ก ร ร ม มุ ข ป า ฐ ะ

วรรณกรรมประเภทน้ีไดเปนมรดกทาง

ปญ ญาของคนในสังคมสืบตอกันมาหลายยุค

หลายสมัยแลว วรรณกรรมมุขปาฐะที่

สําคัญ ไดแก ปริศนาคําทาย สํานวน

ภาษิต เพลงพ้ืนบาน นิทาน และตํานาน

พื้นบานสวนวรรณกรรมลายลักษณอักษร

คือ เร่ืองราว นิทาน นิยาย ตํานาน ที่

ชาวบานและพระภิกษุไดคัดลอกสืบตอกัน

มาโดยไมทราบตนกําเนิดหรือผูประพันธแต

ยอมรับวา เปนมรดกอยางหนึง่ ของสังคม