BUKU PROGRAM DAN E-PROSIDING IBIEAC 2021

No Content Page

1 Message from Director of Sabah State Education Department 3
2 Message by Dean, Faculty of Islamic Studies, Universiti Malaysia Sabah 4
3 Message by Branch Director, Aminuddin Baki Institute Sabah Branch. 5
3 Biography of Keynotes 6
4 Programme Schedule 10
5 Parallel Sessions 12

DAY 1 : 12 NOVEMBER 2021 (FRIDAY) 34
- The inauguration ceremony began 35
- KEYNOTES 40
DAY 2 : 13 NOVEMBER 2021 (SATURDAY) 101
- 08.30 am - 04.30 pm : Parallel session presentation 1 - 6 (6 rooms)
DAY 3 : 14 NOVEMBER 2021 (SUNDAY)
- Closing Ceremony and Resolution of the Convention
6 Main Committee Members
7 Committee Members
8 Abstract
9 Acknowledgements

2

INTERNATIONAL BORNEO ISLAMIC EDUCATION AND
ARABIC LANGUAGE CONVENTION (IBIEAC 2021)

MESSAGE FROM

DATUK DR. MISTIRINE BINTI RADIN
Director of Sabah Education Department

It gives me great pleasure to welcome you to the Virtual Convention : International Borneo
Islamic Education and Arabic Language Convention organised by Sabah State Education
Department and in collaboration with University Malaysia Sabah (UMS) and Aminuddin
Baki Institute Sabah Branch. It is my hope that the convention would be able to achieve it’s
objective in providing an effective forum for academian, researchers and practioners to
advancing knowledge.

I would like to thank all the participants, all the supporter university and supporters
academics institution. Moreover, I would like to thanks all the keynote speakers and the
organization team as well. I especially want to welcome our guest from outside Malaysia. I
am very pleased that you accepted our invitation and decided to join us. We are thefore
very grateful that so many participant from other countries and foreign institution will share
their experiences with us.

Although we try our finest to be professional, on behalf of Sabah State Education
Department, please accept our sincere apologies should there be inconveniences that
occur before, during, or after the event. I wish you a very productive convention with
extivity and encouraging discussions and exchange of knowledge so that together we can
anticipate a future of groundbreaking knowledge and research .

Last but not least, my deepest gratitude goes to the Advisory Board, Organizing
Committee, Institutions and who volunteer who have directly and indirectly supported the
success of this convention. The committee has organized a vibrant scientific program and
is working hard to present highly respected and internationally notorius speakers to lead it.

Thank you.

3

INTERNATIONAL BORNEO ISLAMIC EDUCATION AND
ARABIC LANGUAGE CONVENTION (IBIEAC 2021)

MESSAGE FROM

Prof Dr Hj. Mohd Dahlan Hj. A. Malek
Dean, Faculty of Islamic Studies,
Universiti Malaysia Sabah

‫بِ ْس ِم َّلهل ِا ال هر ْح َم ِن ال هر ِح ْيم‬
Praise to Allah (the Most Glorious), for it is because of His Grace and Blessings that we are able to jointly host
the International Borneo Islamic Education and Arabic Convention (IBIEAC) 2021 together with Sabah State
Education Department (JPNS) (The main organizer), Aminuddin Baki Institute Sabah Branch and Persatuan
Kegiatan Dakwah Islam Sekolah (PEKDIS) Sabah.

‫ْْحس ََ ًَ ْبحس ََ ََ ْر َحهَس بِ لاً ْم‬
Welcome to the IBIEAC 2021! The theme of the IBIEAC this year is “Enhancing the solutions quality and best
practices of Islamic Education and Arabic Language towards Industrial Revolution 4.0 challenges”. This
conference theme has been specially chosen to encourage us, working in and across different academic fields,
from diverse cultural and national backgrounds, to come together to reflect on what education in modern
society means to all of us, as well as how our definitions of education would affect the way we lead our lives,
and consequently, contribute to our overall health and quality of life. Nowadays, we are living in the fourth
industrial revolution, where technologies are increasingly chosen to replace or be at least on par with human
power. This may create some challenges in life that might not be easily handled by some people.

For those who have been leading their lives in a conservative and traditional way, this fourth industrial
revolution would probably bring more disadvantages than advantages to them. Thus, economic growth and
wealth are not always indicators of happiness, health and quality of life. In today’s modern life, industrialization,
urbanization, commercialization, and technology that are beneficial to most people have also produced
devastating results in some parts to traditional values, cultures, environment, and way of life for many
communities. Therefore, the concept of ‘ukhuwah’ and sharing research in the current issues in Islamic Studies
and Arabic language are both timely and important to enhance their competitiveness and upgrade their ability
and capability in addressing current needs and challenges in the modern society, especially during pandemic
Covid 19 in new norms.

Due to these major changes in values and lifestyles, societies all over the world today are being pressured to
lead their lives accordingly. Given the points above, this conference has been geared upon for discussing the
issues and factors that enhance our education.

Lastly, I would like to thank to all committee member, our international and local speakers and participants for
their contributions to this conference. I would also like to thank every one of you for coming to this event, and I
trust that you will make new friends and establish future research partners over the days of our conference.
Whether you are a presenter or an audience member, I encourage you all to make the most out of the
opportunities for engagement and interaction you will encounter in this international academic forum.

Thank you.

4





























































INTERNATIONAL BORNEO ISLAMIC EDUCATION AND ARABIC LANGUAGE
CONVENTION (IBIEAC 2021)

12-14 NOVEMBER 2021

COMMITTEE MEMBERS

Joint Advisor
Datuk Dr. Mistirine binti Radin
Sabah State Director of Education

Prof Dr Hj. Mohd Dahlan Hj. A. Malek
Dean, Faculty of Islamic Studies,
Universiti Malaysia Sabah

Mrs. Khaziyati binti Osman,
Director of

Aminuddin Baki Institute Sabah Branch

Co -Chairman
Mr. Suffian bin Jasimani @ Amran
Principal Assistant Director of Islamic Education Sector
Sabah State Education Department

Dr. Issraq Ramli
Deputy Dean, Faculty of Islamic Education

University Malaysai Sabah

Secretaries
Mrs. Saidah binti Mohd Said
Professor Madya Dr. Muhamad Suhaimi bin Taat

Program Coordinator I
Mr. Dsarjaman Amali bin Abd Azip

35

IBIEAC 2021 COMMITTEE MEMBERS

Secretariat & Invitation Committee
Jumaiah binti Memun
Noorziah binti Abidin

Norhayatie binti Mohd Ibrahim
Faiznur binti Samat

Mohd Siapuddin bin Mohd Rizan
Puan Shahazalinie Abdullah Sani

Puan Noranizah Mohd Yaman
Encik Dennysius Agu @ Mohd. Hafiz bin Abdullah

Encik Sarin bin Baharuddin
Muhd. Zakwan Fikri bin Ruslan
Mohd Fahnan bin Abdul Wahab

Mohd Azlin bin Sari
Roslah Idris

Nor Sabila binti Mohamed Ali

Web & Portal Committee
Suhaineh bin Sainan

Dr. Abang Mohd. Razif Abang Muis
Mohd Nazri bin Kamaruddin
Noorawati binti Aling
Mohd Nur Akmal bin Zainal

Iroet Marteni @ Irwan bin Hamsah
Fazelah Yaty bt Abdullah
Muhaimin bin Hj. Mobin

Sulaimin @ Sulimim bin Musinin
Ahmad bin Parakasi
Lilian Lee Yen Wei

Publicity & Promotion Committee
Che Noor Mazlan Bin Che Mohd. Noor

Mohd Yamin bin Mohd Yasin
Mr. Mohd. Shahrizal Bin Sabal
Dr. Hjh. Suhailah Abdul Muin

Hj. Salleh Ismail Kong
Ghazali bin Ismail
Suhailin bin Lajimin
Herwan bin Harun

36

IBIEAC 2021 COMMITTEE MEMBERS

Multimedia Presentation Committee E-Backdrop Banner/Banting
Nurul Huda binti Omar
Lilian Lee Yen Wei
Noorawati binti Aling
Rezal Mhd Johan

Ag Md Fadhil Sahzlin bin Ag Rosli
Aidan Cyril Gom

Muhammad Sam Aswad bin Basri
Rahim Mosten

Registration Committee
Mohd Zamree Kautis Abdullah
Muhammad Ibrahim bin Mohd Nasir

Amyrendra bin Ali Asin
Mohd Firdaus Chee Abdullah

Alias bin Hj Idris
Awang Abdul Muiz bin Awang Marusin

Abstract / Proceedings / Publication Evaluation Committee
Saidah binti Mohd Said

Professor Madya Dr. Muhamad Suhaimi bin Taat
Dr. Issraq bin Ramli

Dr. Habibah @ Artini Ramlie
Masniah binti Masri
Aidah binti Japinin

Salasiahrey @ Syakirah Bt Matree

Reporting & Documentation Committee
Hajah Zainab bin Ariffin
Mohd Farizan bin Seman

Dayang Bahyia binti Hj Suhaibun
Farhana Amirah binti Hj Abdullah

Nurusyakinah bt Ismail
Noreezan binti Hj. Mohiddin

Norhafizah binti Nasip

37

IBIEAC 2021 COMMITTEE MEMBERS

Presentation Committee

Dsarjaman Amali bin Abd Azip
Dr. Bridget Lim Suk Han
Dr. Sainah Limbasan
Dr. Esmali Bari
Haji Aminuddin bin Ismail

Mr. Indra Sahril bin Sayuati
Mr. Robit bin Yusie Fus Han
Dr. Fetty Shamy Lim binti Yahaya
Mrs. Nor Hamizan binti Melin
Julai bin David Jipin @ Gipin
Kassim Alias Suhaifudon bin Mohd Tahir

Jamaluddin bin Diner
Arsat bin Danding
Azrul bin Mohamad
Romzi bin Ahmad
Clarice F. Gusti

Mohd Fauzi bin Pelah
Franjie bin Abdul Rahman
Mohd Anizam bin Mohd Amin

Azizul bin Okoi
Suriyati Ramlee
D Maryani Abd Hamid
Dayang Zahara Md Fauzie
Ismadi Ismail
Hasfaizah binti Zaini
Nor Rusli bin Mustafa Kamal

38

IBIEAC 2021 COMMITTEE MEMBERS

Moderator
Ustaz Sharul Jalfah
Dr Fetty Shamy binti Yahaya
Ustaz Aminurrashid bin Ibrahim
Ustaz Mohd Azri bin Hasbullah
Ustaz Mohd Syazwi bin Rusdam
Dr Sainah Lambisan
Moderator Keynote Speaker
Mohd Rizuan Jukin
Salinah binti Sabli
Muhaimin bin Mobin

39

ABSTRACT

Pemupukan Kemahiran Berfikir Melalui Pembelajaran Berasaskan
Projek Dalam Pengajaran Pendidikan Islam
Aidah Binti Japinin1
Musirin Mosin2
Siew Nyet Moi @ Sopiah Abdullah3
1SMK Mat Salleh, Ranau, Sabah

23Fakulti Psikologi dan Pendidikan, Universiti Malaysia Sabah, Malaysia
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Abstrak

Keterampilan murid dalam pembelajaran kini memerlukan usaha yang tinggi di kalangan guru pada masa kini untuk
menjana murid yang dapat menguasai pembelajaran abad ke 21. Hal ini tidak terkecuali dalam mata pelajaran
Pendidikan Islam. Kajian ini bertujuan untuk mengkaji pembelajaran murid dan pengajaran guru dengan
menggunakan pendekatan pembelajaran berasaskan projek bagi mata pelajaranPendidikan Islam di sekolah menengah
berpandukan kepada (MK5FN) Model Konstruktivisme Lima Fasa Needham. Seramai sembilan orang murid dan
seorang guru Pendidikan Islam dipilih sebagai peserta kajian dalam kajian ini. Kajian ini adalah satu kajian kes tunggal
yang menggunakan pendekatan kualitatif. Data verbatim temu bual adalah data utama yang disokong oleh data
pemerhatian dan analisis dokumen. Analisis data menggunakan kaedah perbandingan secara berterusan. Semua data
dianalisis menggunakan Microsoft Word bagi mengenal pasti tema dan kategori. Secara keseluruhannya, dapatan
kajian menunjukkan pembelajaran Pendidikan Islam berasaskan projek telah menghasilkan tiga model pembelajaran
berasaskan projek, iaitu Model PGBP Pai dalam Pengajaran, Model Kemahiran Berfikir dalam KB PBP dan Model
utama PBP iaitu (MPBP PISM) Model Pembelajaran Berasaskan Projek Pendidikan Islam Sekolah Menengah.
Dapatan kajian menunjukkan terdapat kemahiran interpersonal dalam pembelajaran murid. Implikasi dapatan kajian
ini boleh dijadikan panduan kepada semua pihak khususnya kepada guru-guru Pendidikan Islam peringkat sekolah
menengah.
Kata kunci: Kemahiran Berfikir, Pembelajaran Projek, Pengajaran, Pendidikan Islam.

40

TAHAP KESEDIAAN DALAM PDPR GURU DAN HUBUNGANNYA DENGAN
MOTIVASI PELAJAR

LEVEL OF PREPAREDNESS IN TEACHER PDPR AND RELATIONSHIP WITH STUDENT
MOTIVATION

Aishah Mohd Zain

ABSTRAK

Pendidikan merupakan proses pengajaran dan pembelajaran yang memerlukan kepakaran yang khusus secara
mendalam dalam memenuhi keperluan dan kehendak masyarakat. Pada masa kini ledakan kaedah pembelajaran
telah diperkenalkan oleh Kementerian Pendidikan Malauysia (KPM). Bertepatan dengan itu, penularan virus
COVID-19 telah melanda keseluruh negara termasuk Malaysia, ia telah menyebabkan banyak sektor tergendala
dan terpaksa mengambil langkah lain dalam meneruskan pekerjaan itu. Menteri Kanan Pendidikan telah
mengumumkan supaya sekolah melaksanakan kaedah pengajaran dan pembelajara secara atas talian iaitu
Pengajaran dan Pembelajaran dari Rumah (PdPR). Artikel ini bertujuan untuk mengkaji tahap kesediaan dalam
PdPR guru bahasa Arab dan hubungannya dengan motivasi pelajar. Metodologi kajian ini berbentuk kuantitatif
dengan edaran soal selidik kepada 80 orang guru bahasa Arab yang mengajar di Sekolah Menengah Ugama
(S.M.U) daerah Pasir Mas, Kelantan. Data yang diperoleh dianalisis menggunakan perisian IBM SPSS versi 20
dengan merujuk kepada min, peratusan, kekerapan dan sisihan piawai. Hasil dan dapatan kajian menunjukkan
tahap kesediaan guru bahasa Arab berada pada tahap tinggi dengan min= 3.84 dan sisihan piawai= 1.23.
Manakala motivasi pelajar dalam menghadapi PdPR berada pada tahap sederhana dengan nilai min= 2.73 dan
sisihan piawai= 1.17. Manakala, nilai pekali korelasi di antara hubungan itu adalah kuat dengan nilai
keseluruhan iaitu = 0.479. Kajian ini diharap dapat membantu pihak sekolah, guru dan Kementerian Pendidikan
Malaysia khususnya Bahagian Bahasa Arab dalam menambah baik usaha atau program yang menyediakan
kursus berbentuk kemahiran, pengetahuan serta pelaksanaan tugas dengan lebih cemerlang.
Kata kunci: Kesediaan; Guru Bahasa Arab; Pengajaran dan Pembelajaran Dari Rumah,Motivasi.

KESAN KAEDAH GABUNG BUNYI KATA TERHADAP LITERASI
AWAL AL-QURAN DALAM KALANGAN MURID-MURID PENDIDIKAN KHAS

BERMASALAH PEMBELAJARAN
Aminuddin bin Khalit

Abdul Rahim bin Razalli
Jabatan Pendidikan Negeri Perak
Universiti Pendidikan Sultan Idris

[email protected]
[email protected]

Abstrak
Kertas kerja ini membincangkan penggunaan Kaedah Gabungan Bunyi Kata (KGBK) Mudah Belajar Awal
Membaca Al-Quran dan Kaedah Iqra’ terhadap literasi awal Al-Quran murid bermasalah pembelajaran di
kelas pendidikan khas. Kajian ini melibatkan enam orang murid bermasalah pembelajaran kelas pendidikan
khas integrasi di dua buah sekolah menengah di Daerah Hilir Perak. Sampel kajian dibahagikan sama rata
kepada dua kumpulan iaitu kumpulanmurid yang belajar menggunakan kaedah Iqra’ dan kumpulan murid yang
belajar menggunakanKaedah KGBK Mudah Belajar Awal Membaca Al-Quran. Hasil dapatan menunjukkan
murid yang menggunakan kaedah KGBK Al-Quran berbanding kaedah Iqra’. Perbezaan skor pencapaian di
antara dua kumpulan kajian menunjukkan kumpulan murid yang belajar menggunakan kaedah KGBK Mudah
Belajar Awal Membaca Al-Quran memperoleh skor lebih tinggi dan peningkatan kemahiran membaca lebih
cepat berbanding kumpulan yang belajar menggunakan kaedah Iqra’ yang hanya memperoleh skor yang
rendah. Pada asasnya dapatan menunjukkan bahawa secara keseluruhannya, kaedah KGBK Mudah Belajar
Awal Membaca Al-Quran berkesan terhadap peningkatan pencapaian dan motivasi murid dalam
pembelajaranAl-Quran.
Kata Kunci : Literasi Al-Quran, Murid Bermasalah Pembelajaran

41

42

Amalan Pelaksanaan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi Dalam Kalangan Guru Pendidikan Islam Di
Sekolah Rendah Pedalaman Sabah

Abd. Wahab bin Abd Hamid
Sekolah Agama Suria, Tuaran

[email protected]

ABSTRAK

Kemahiran berfikir aras tinggi (KBAT) ialah satu daripada elemen penting bagi memenuhi aspirasi murid
sebagaimana dijelaskan di dalam Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM 2013-2025). Guru
merupakan individu yang bertanggungjawab memastikan kejayaan pelaksanaan KBAT menerusi proses
pembelajaran. Kajian ini dilaksanakan bertujuan untuk mengenal pasti tahap pengetahuan dan amalan penerapan
KBAT dalam kalangan guru serta hubungan antara kedua-dua pemboleh ubah. Kajian dilaksanakan
menggunakan pendekatan kuantitatif menerusi kaedah tinjauan dan menggunakan instrumen soal selidik yang
diadaptasi daripada pengkaji lepas. Seramai 112 orang guru pendidikan Islam sekolah rendah pedalaman di Zon
Timur Sabah terlibat dalam kajian ini. Analisis data dibuat secara deskriptif dan inferensi. Dapatan kajian
menunjukkan tahap pengetahuan guru berada pada tahap sederhana tinggi manakala tahap amalan penerapan
KBAT juga di tahap sederhana tinggi. Selain itu, ujian inferensi juga menunjukkan terdapat hubungan positif
yang signifikan antara pengetahuan guru dengan amalan penerapanKBAT dalam kalangan guru pendidikan Islam
sekolah rendah pedalaman. Implikasi kajian menunjukkan kejayaan pelaksanaan KBAT bergantung kepada
keupayaan guru. Justeru, kesediaan guru perlu dikukuhkan bagi memastikan pelaksanaan KBAT dapat
diimplementasikan terutama di sekolah rendah pedalaman.
Kata Kunci: Amalan KBAT, Guru Pendidikan Islam,

HUBUNGAN STRATEGI PENGAJARAN DAN BAHAN BANTU MENGAJAR
GURU KELAS AL-QURAN DAN FARDU AIN (KAFA) ZON SABAH DAN SARAWAK

Oleh:
Bani Hidayat bin Mohd Shafie PhD
IPG Kampus Pendidikan Islam, Bangi, Selangor

Nor Hayati Fatmi bt Talib PhD
Politeknik Nilai, Negeri Sembilan.

ABSTRAK

Kajian ini bertujuan untuk menilai tahap strategi pengajaran dan bahan bantu mengajar dn hubungan antara
keduanya dalam kalangan Guru Kelas Agama dan Fardu Ain (KAFA) JAKIM di sekolah- sekolah di zon Sabah
dan Sarawak. Kajian ini memfokuskan tiga aspek iaitu tahap penggunaan strategi pengajaran, bahan bantu
mengajar (BBM), dan profesionalisme guru KAFA. Kajian menggunakan soal selidik sebagai instrumen kajian.
Kajian ini telah melibatkan 220 orang guru KAFA dari sekolah KAFA dari dua zon iaitu Sabah dan Sarawak.
Statistik deskriptif digunakan iaitu kekerapan, peratusan,min sisihan piawai dan dan statistik inferensi t-test dan
ANOVA digunakan untuk melaporkan dapatankajian. Dapatan kajian ini menunjukkan bahawa min bagi ketiga-
tiga aspek adalah sederhana iaitu strategi pengajaran: (min=3.01, sp=0.568), BBM: (min=2.30, sp=0.534), dan
profesionalisme guru: (min=3.40, sp=0.667). Dapatan analisis T-Test mendapati tidak wujud perbezaan yang
signifikan pada aras (p<0.05) tahap profesionalisme antara zon dan pengalaman. Terdapat hubungan yang
kukuh signifikan (r=0.766, p<0.01) antara strategi pengajaran dengan profesionalisme guru KAFA Implikasi
kajian ialah amalan pengajaran dan pembelajaran dan profesionalisme guru KAFA perlu dimantapkan lagi
melalui kursus-kursus latihan yang berkala dan berfokus. Usaha-usaha ini mampu untuk memperkasakan
pengajaran dan pembelajaran Pendidikan Islam guru KAFA di Malaysia.
Kunci Kata : Gur u KAFA, Bahan Bantu Mengajar (BBM), Strategi pengajaran, Profesionalisme, Sabah dan
Sarawak.

43

PENGARUH GAYA PEMBELAJARAN VARK TINGKATAN DUA
TERHADAP PENCAPAIAN PENTAKSIRAN AMALI SOLAT,

TILAWAH DAN HAFAZAN AL-QURAN (PATH) PENDIDIKAN ISLAM
DI SALAH SEBUAH SEKOLAH DAERAH PENAMPANG

Dayang Bahyia Hj Suhaibun1
Dr. Soon Singh A/L Bikar Singh2
1Fakulti Psikologi dan Pendidikan, Universiti Malaysia Sabah
2 Fakulti Psikologi dan Pendidikan, Universiti Malaysia Sabah

[email protected]
[email protected]

ABSTRAK
Tujuan kajian ini dijalankan adalah untuk mengenal pasti sejauh manakah pengaruh gaya pembelajaran VARK
tingkatan dua terhadap pencapaian PATH Pendidikan Islam di SMK Putatan. Data kuantitatif dikumpul melalui
reka bentuk kajian tinjauan. Seramai 159 orang murid tingkatan dua di Sekolah Menengah Kebangsaan Putatan,
Penampang terlibat dalam kajian ini yang dipilih melalui teknik rawak mudah. Skala Likert digunakan dalam set
borang soal selidik yang diedarkan kepada sampel. Kemudian data kajian ini dianalisis secara deskriptif dan
inferensi menggunakan perisian SPSS 26.0 (Statistical Package for the Social Sciences). Hasil kajian menunjuk-
kan terdapat perbezaan yang signifikan gaya pembelajaran visual, baca/tulis dan kinestetik di kalangan murid
tingkatan dua berdasarkan jantina kecuali gaya pembelajaran audio. Selanjutnya, dapatan kajian juga menunjuk-
kan terdapat hubungan yang kuat antara gaya pembelajaran VARK murid tingkatan dua dan pencapaian PATH
Pendidikan Islam. Selain itu, dapatan kajian juga menunjukkan gaya pembelajaran VARK mempunyai pengaruh
yang kuat terhadap pencapaian PATH Pendidikan Islam. Implikasi daripada kajian ini telah memberi maklumat
kepada murid, guru, sekolah, Pejabat Pendidikan Daerah, Jabatan Pendidikan Negeri dan Kementerian Pendidi-
kan Malaysia untuk merancang aktiviti pengajaran dan pembelajaran Pendidikan Islam dengan mengambil kira
pelbagai aspek gaya pembelajaran VARK yang dominan di kalangan murid supaya proses pengajaran dan pem-
belajaran yang bermakna dapat diwujudkan.
Kata kunci : gaya pembelajar an VARK, pencapaian PATH Pendidikan Islam

Permainan Jawi tutup botol ( Jawi tool ) meningkatkan kemahiran membantang
suku kata terbuka bagi murid Tahun Satu.

DG. NORIAH BINTI AK. ARSAT
SK. KELANAHAN PAPAR SABAH
Email: [email protected]

Abstrak

Penyelidikan yang dijalankan bertujuan bagi memastikan permainan Jawi tutup botol (Jawi tool) dapat
meningkatkan kemahiran membatang suku kata terbuka bagi murid Tahun Satu. Kajian ini telah dijalankan di
Sekolah Rendah Kelanahan Papar. Responden yang terlibat terdiri daripada sepuluh orang murid Tahun Satu
Gemilang yang berada di tahap penguasaan yang lemah dalam membatang suku kata. Responden ini menguasai
huruf jawi tetapi amat sukar untuk membatang suku kata terbuka dengan baik. Kajian yang dilakukan
berfokuskan kepada kaedah permainan yang dinamakan “Jawi tutup botol”. Terdapat tiga method yang
digunakan bagi menjawab tiga persoalan kajian iaitu ujian pra dan ujian pos, temubual dan pemerhatian. Data
dianalisis dengan menggunakan kaedah perbandingan dan tema. Responden diberi aplikasi belajar sambil
bermain dengan mengikuti empat kali rawatan. Setiap kali selesai rawatan sesi penilaian akan diadakan bagi
melihat prestasi pengetahuan responden. Secara keseluruhannya, data menunjukkan responden mampu
membatang suku kata terbuka dan mampu membina perkataan mudah (kv + kv) dengan betul dan cemerlang.
Diharapkan kajian ini akan dapat memberikan maklumat berguna untuk penambahbaikan lagi kaedah
pengajaran yang pelbagai sesuai dengan tahap penguasaan murid.
Kata Kunci: permainan, membatang, suku kata, cemerlang, kaedah pengajaran.

44

Penguasaan Bahasa Arab di Kalangan murid-murid KAFA Tahap Satu dan Dua
1Farrah Wahida Che Ros, 2Zamri Arifin, 1Shamsul Azhar Yahya
1Institut Islam Hadhari, Universiti Kebangsaan Malaysia
2Fakulti Pengajian Islam, Universiti Kebangsaan Malaysia
ABSTRAK

Bahasa Arab merupakan antara bahasa terpenting di dunia yang memberi pengaruh kepada sejarah, peradaban
dan tamadun manusia. Justeru, pengajaran dan pembelajaran bahasa arab di Malaysia telah diwajibkan kepada
murid-murid melalui program j-QAF. Namun begitu, terdapat beberapa kajian mendapati bahawa penguasaan
bahasa arab hanya di ukur pada Ujian UPKK, peperiksaan akhir tahun sahaja dan tidak berkesinambungan.
Justeru, kajian ini bertujuan untuk mengenalpasti dan mengklasifikasi tahap penguasaan bahasa arab di
Kalangan murid-murid KAFA Tahap Satu dan Dua.Kajian ini menggunakan murid-murid yang akan dan sedang
menduduki peperiksaan UPKK diKAFA Pusat Islam USM Kampus Kejuruteraan. Kajian ini juga menggunakan
kaedah campuran iaitu menggunakan markah ujian akhir tahun dan ujian UPKK (kuantitatif) serta kaedah
temubual (kualitatif). Dapatan kajian menunjukkan bahawa murid-murid tahap 1 dab 2 berada pada tahap
sederhana. Manakala pengklasifikasian yang telah terhasil menggambarkan perbezaan jurang yang nyata pada
setiap tahap penguasaan bahasa arab. Cadangan dapatan temubual menyarakan agar guru perlu meningkatkan
kaedah pengajaran adalah supaya murid- murid minat, tertarik serta meneruskan pembelajaran bahasa arab. Di
antara kaedah yang dicadangkan jugs adalah termasuklah dengan memperkasakan ABM dan mempelbagaikan
variasi P&P di dalam kelas.
Kata kunci: Penguasaa bahasa Arab, pelajar, ABM

45

Membangun potensi Surau Ar- Raudhah SMK Kunak Jaya
sebagai pusat interaktif dalam memperkasa kualitiPdP virtual

Fatimah binti Pileh
SMK Kunak Jaya, Kunak
[email protected]

Abstrak
Tujuan utama kajian tindakan ini adalah membentangkansatu penyelidikan yang berkaitan dengan fungsi surau
sekolah sebagai pusat interaktif dalam memperkasa kualiti pengajaran dan pembelajaran virtual di sekolah.
Institusi masjid pada zaman Rasulullah bukan sekadar tempat beribadah, malah sebagai pusat kegiatankeilmuan,
dakwah dan aktiviti masyarakat. Melihat kepada kejayaan fungsi masjid pada zaman Rasulullah SAW tersebut,
peranan dan fungsi surau di sekolah perlu diperkasakan secara optimum bagi membantu melicinkan proses
pembelajaran dan memenuhi keperluan murid kontemporari abad ke-21. Justeru itu, kajian ini menfokuskan
kepada peranan dan pemerkasaan surau yang perlu dilaksanakan dalam menjadi nadi penggerak kepada
pembangunan kemenjadian murid pada zaman kontemporari ini. Kaedah kajian yang digunakan adalah kajian
keperpustakaan, pemerhatian dan analisis kandungan. Dapatan awal kajian mendapati bahawa mewujudkan
aplikasi e-Raudhah dan penyusunanpelbagai aktiviti secara maya dapat meningkatkan prestasipencapaian murid,
meningkatkan tahap profesionalisme guru dan pada keseluruhannya dapat meningkatkan kecemerlangan
sekolah. Surau juga disaran menggunakan teknologi bagi meningkatkan tahap kecekapan penyampaian ilmu
secara menyeluruh, selain menguruskan soal ibadah.
Kata Kunci : surau, aplikasi, kecemerlangan

PENGGUNAAN INOVASI “JAM WAQAF” UNTUK MEMBANTU MURID MEMBACA
AL-QURAN DENGAN BETUL

Fatin Daratul Ain Binti Sari @ Asri
SK Batu Puteh Kota Kinabatangan Sabah

[email protected]
ABSTRAK

Menurut Howard Gardner (1983) melalui Teori kecerdasan pelbagai yang diperkenalkannya menyatakan
bahawa setiap individu mempunyai gaya pembelajaran tersendiri. Beliau mencipta suatu model yang
menekankan tentang cara kita berfikir dan memahami sesuatu informasi. Jam Waqaf merupakan salah satu
inovasi yang diperkenalkan untuk memudahkan murid menghafal 12 tanda waqaf di dalam Al-Quran yang
sebelum ini amat sukar dikuasai kerana nota yang panjang dan agak rumit untuk difahami. Kedudukan nombor
jam yang diganti dengan tanda-tanda waqaf akan membantu murid membentuk gambaran visual tentang simbol-
simbol waqaf apabila mengingati kedudukan nombor jam dan sekaligus membentuk memori jangka masa
panjang murid. Penggunaan 3 jenis warna berdasarkan konsep lampu isyarat iaitu merah, kuning dan hijau
merupakan lambang kepada definisi setiap tanda-tanda waqaf tersebut. Jam Waqaf amat sesuai digunakan untuk
pelbagai peringkat umur yang ingin menghafal tanda-tanda waqaf. Inovasi ini amat mudah, murah dan senang
untuk dihasilkan serta sangat sesuai untuk dijadikan bahan bantu mengajar bagi seorang guru. Fokus kajian
inovasi ini adalah untuk membantu murid menghafal 12 tanda waqaf dan membantu murid mengingat maksud
setiap tanda tersebut menggunakan konsep lampu isyarat bagi meningkatkan kemahiran murid membaca Al-
Quran dengan betul.
Kata Kunci : Jam Waqaf, Inovasi, Tanda Waqaf

46

KEBERKESANAN PEMBELAJARAN SECARA DALAM TALIAN
BAGI KURSUS PENGUKUHAN BAHASA ARAB(PERINGKAT MUTAWASSIT)

DI UNIVERSITI ISLAM SULTAN SHARIF ALI

Dr Hajah Rafidah binti Haji Abdullah
Penolong Profesor, Fakulti Bahasa Arab, UNISSA

Email: [email protected]

Hajah Rafizah binti Haji Abdullah
Penolong Pensyarah, Fakulti Bahasa Arab, UNISSA

Email: [email protected]

Abstrak

Penyebaran Wabak Covid 19 di seluruh dunia, dan tidak terkecuali di Negara Brunei Darussalam telah banyak
mengubah norma kehidupan termasuk juga sistem pendidikan. Di antara cara terbaik bagi membendung
penularan wabak ini ialah dengan mengurangkan interaksi secara fizikal. Justeru pengajaran dan pembelajaran
(PdP) secara dalam talian telah menjadi satu alternatif kepada pembelajaran dan pengajaran secara fizikal.
Justeru, dalam kajian ini, pengkaji akan menganalisa sejauhmana keberkesanan pembelajaran secara dalam
talian yang dijalankan bagi Kursus Pengukuhan Bahasa Arab (Peringkat Mutawassit) di Universiti Islam Sultan
Sharif Ali. Kajian ini dijalankan kerana didapati terdapat beberapa kesukaran yang dihadapi oleh kedua pihak,
sama ada daripada tenaga pengajar mahupun pelajar itu sendiri. Kajian ini adalah kajian kualitatif berbentuk
deskriptif yang menggunakan soal selidik sebagai instrumen kajian. Soalan kaji selidik akan diedarkan kepada
pelajar, manakala beberapa tenaga pengajar yang terlibat akan ditemubual bagi mendapatkan maklumat
mengenai dengan topik kajian. Hasil dapatan kajian diharapkan akan dapat membantu dalam menambahbaik
keberkesanan pengajaran dan pembelajaran Kursus Pengukuhan Bahasa Arab di Universiti Islam Sultan Sharif
Ali.
Kata Kunci: Keber kesanan, Pengajar an, Pembelajar an, Dalam Talian, Kur sus Pengukuhan Bahasa
Arab, Covid-19

MENINGKATKAN PENGUASAAN KEMAHIRAN MEMBACA HURUF HIJAIYYAH BERBARIS
SATU DENGAN APLIKASI TEKNIK ASSYIFAA( TAS )

Hamidah Binti Abdul Hamid
Sekolah Kebangsaan Lohan, Peti Surat 79 , 89308 Ranau, Sabah.

ABSTRAK

Kemahiran membaca merupakan satu kemahiran yang penting untuk dikuasai oleh murid-murid bagi mata
pelajaran Pendidikan Islam bidang Tasmik . Oleh itu, kajian ini saya laksanakan bertujuan untuk meningkatkan
penguasaan kemahiran membaca bagi mata pelajaran Pendidikan Islam bidang Tasmik. Kumpulan sasar kajian
ini adalah seramai 7 orang murid Tahun 3 Rumandawi.Tinjauan awal telah dilaksanakan melalui ujian pra dan
soal selidik. Hasil tinjauan ujian pra mendapati 3 orang murid pada tahap sederhana dan 4 orang murid pada
tahap rendah bagi menguasai kemahiran mendengar dan menyebut huruf hijaiyyah berbaris satu yang dipelajari
dengan sebutan yang betul. Saya telah memperkenalkan Teknik Assyifaa (TAS) di dalam proses PdPC dan
PdPR Pendidikan Islam bidang Tasmik, teknik ini berteraskan pembelajaran secara mengingat dengan
menggunakan gabungan kaedah warna, cerita, latih tubi dan Talaqqi Musyafahah yang berstruktur. Sebanyak
4 aktiviti PdPC dan 3 aktiviti PdPR dilaksanakan selama 2 bulan. Hasil dapatan didapati melalui keputusan
Ujian pasca yang menunjukkan bilangan murid pada tahap baik iaitu melepasi Iqra’ 1 meningkat seramai 7
orang murid dengan bacaan yang betul. Oleh itu, pembelajaran menggunakan teknik ini perlu dikekalkan agar
murid lebih menguasai kemahiran membaca huruf hijaiyyah yang dipelajari dengan betul.
Kata Kunci: Teknilk TAS, Kemahiran Membaca, Huruf Hijaiiyah

47

MODERN EDUCATIONAL STRATEGIES IN TWENTY-FIRST CENTURYAND
ITS QURANIC APPLICATONS

Mohamed Mohamed Tolba Said1
Haneffa Muchlis Gazali2

2Labuan Faculty of International Finance,
Universiti Malaysia Sabah Labuan International Campus. FT Labuan,Malaysia

1Email:
2Email: [email protected]

Abstract

This research aims to study "Modern Educational Strategies in Twenty-First Century and Its Quranic
Applications" by answering two question; What are the modern educational strategiesin the twenty-first century?
Are there Quranic applications for these strategies? The importanceof this topic is that the Holy Quran includes
modern educational strategies for teaching Islamic education to the new generations of the Arabic and Islamic
nations to build a global culture and developing communication between Arabic Islamic culture and other
cultures. The objectives of the research were to highlight the modern educational strategies in Twenty-First
Century and Its Quranic Applications including: The strategy of Problem–Solving, Lecture strategy, Dialogue
and Discussion strategy, Project strategy, Fellowship strategy, Laboratory strategy, Conclusion strategy and the
strategy of brain-storming. The methodology used in this researchis the descriptive approach to analyze the data
obtained and critique it to draw conclusions. The result of this research is that The Holy Quran includes
applications for the modern strategies for teaching Islamic education in the twenty-first century
Keywords: Moder n Educational Strategies, Twenty-First Century, Quranic Applications.

THE IMPLEMENTATION OF HIGHER-ORDER THINKING SKILLS (HOTS)
AMONG THE ISLAMIC EDUCATION TEACHERS IN SANDAKAN DIVISION’S

SECONDARY SCHOOLS IN THE TEACHING AND FACILITATING

HAZIERA BINTI MASHOR
SMK BELURAN, SABAH
[email protected]

ABSTRACT

This research examines Sandakan Division secondary schools’ Islamic Education teachers’ level of understand-
ing, knowledge, and implementation of HOTS inteaching and facilitating and exploring their level of evaluation
on HOTS in their teaching and facilitating Islamic Education. A total of 106 teachers voluntarily participated
and provided complete data sets. Teachers were recruited based on voluntary participation using census research
and analysis of the whole population of volunteers (N = n = 106). A 23-item-5-point Likert Scales Google Form
questionnaire was distributed through online social media applications and PPDs. The results imply that Islamic
Education teachers acknowledge the effectiveness ofHOTS in learning Islamic Education for secondary school
students. Teachers need to first understand the concept of HOTS before implementing it in students’ learningand
facilitating process. Even so, the understanding of HOTS is indirectly related toits implementation to students.

Keywords: High Order Thinking Skills (HOTS), Islamic Education, secondaryschools

48

FAST TRACK METHOD RECITING QURAN FOR MUALLAF
HILMIAH BINTI HAJI HASSAN
SMK TAMAN EHSAN, KEPONG

DR. AISHAH HANIM BINTI ABD KARIM
KULLIYYAH OF EDUCATION (KOED)
Abstract

The Holy Quran is a universal scripture revealed by Allah the almighty for the humankind. ForMuslim the Quran
is a book of guidance to conduct his worldly life and the Hereafter. As the book of revealed knowledge, Mus-
lims must be able to read, comprehend and to adopt the teaching of the Quran. Notwithstanding that, large ma-
jority of Muslim are still facing the difficulties in reciting al-Quran especially the Muallaf. This study attempts
to investigate Muallaf’ perceptions of the traditional and fast track methods in reciting al-Quran and the chal-
lenges in the process of learning to read al-Qur’an. This qualitative case research study willanalyse the data from
interviews, observation, and related document. The result showed significant improvement in Muallaf' reading
by utilizing the fast-track methods, and they wereable to understand simple Arabic language at the same time.
Keyword: al-Qur’an, read, Muallaf, fast track

MENINGKATKAN KEFAHAMAN MURID TAHUN 6 DALAM ASAS PENULISAN NOMBOR DAN
PERKATAAN ARAB MENGGUNAKAN KAEDAH RAQM MAGIC
IRDA MARLINA BINTI MD YASIM
Sekolah Kebangsaan Paya Dalam, Melaka
[email protected]
ABSTRAK

Pembelajaran secara maya merupakan cabaran yang dihadapi oleh semua guru dan murid sekolah rendah di
Malaysia ketika menjalankan Pengajaran dan Pembelajaran di rumah (PdPR). Cabaran ini juga termasuklah
penggunaan peralatan seperti alat bantu mengajar (ABM) Raqm Magic, telefon pintar dan komputer secara
maksimum ketika melaksanakan proses PdPR supaya ianya menjadi lebih menarik dan berkesan. Oleh yang
demikian, objektif kajian ini bertujuan untuk membantu guru dan murid untukmenguasai subjek asas nombor dan
perkataan Arab semasa melaksanakan aktiviti PdPR yang berpusatkan murid dengan menggunakan ABM Raqm
Magic dan aplikasi pembelajaran secara MobileGame. Kumpulan sasaran kajian ini ialah 20 orang murid Tahun
6 di sekolah saya. Data yang dikumpulkan dalam kajian ini adalah menggunakan kaedah pemerhatian, temubual,
rakaman video dansenarai semak yang dianalisis secara diskriptif dan naratif. Dapatan kajian mendapati, bahawa
ABM Raqm Magic dan permainan mobile game ini telah banyak membantu murid di dalam menguasai asas
nombor dan perkataan Arab semasa proses pengajaran dan pembelajaran secara PdPR. Kesimpulannya,kajian ini
juga dapat membantu guru dari segi aspek merangka, merancang dan melaksanakan aktiviti PdPR berpusatkan
murid tanpa menjejaskan elemen isi kandungan DSKP yang perlu dikuasai oleh murid memahami pelaksanaan
kajian secara keseluruhannya.
Kata Kunci : ABM dan Mobile Game Raqm Magic, PdPR, Murid tahun 6 sekolah rendah

49

PDPC BAHASA ARAB SEKOLAH RENDAH PAK 21 TERHADAP
MURID NON MUSLIM DI NEGERI SABAH: SATU KAJIAN KES

Dr. Musirin Mosin1 (Author 1)
Jumaiah binti Memun 2 (Author 2)

author 2)

1Email: [email protected]
2Email: [email protected]

Abstrak

Kajian ini dihasilkan adalah bertujuan untuk melihat sejauh PDPC dijalankan oleh guru bahasaArab terhadap murid
non Muslim di negeri Sabah melalui penggunaan PAK 21. Reka bentuk kajian ini ialah menggunakan kualitatif
yang mana kaedah penggunaan tata cara pengumpulan, pengolahan data berdasarkan perancangan sistematik lagi
tersusun yang melibatkan pembolehubah dalam kajian. Informan yang terpilih terdiri daripada 5 guru bahasa Arab
sekolah rendahyang berpengalaman sekurang-kurang 5 tahun dalam PDPC dan mengajar di negeri Sabah. Kaedah
pengumpulan data digunakan dengan menggunakan temu bual tidak berstruktur dan dokumen guru bahasa Arab
iaitu rancangan pengajaran harian. Kajian masih lagi dijalankan dengan mencadangkan penggunaan teori kognitif
yang memacu kepada pembentukkan intelektual murid yang diajar oleh guru bahasa Arab melalui penggunaan
PDPC PAK 21 secaraefektif dan menarik serta tersusun. Penggunaan PAK 21 dikalangan murid non Muslim bagi
melihat penerimaan mereka dalam penguasaan empat kemahiran bahasa Arab.

Kata Kunci/ keywords: (Bahasa Arab, murid non Muslim, PdPC, PAK 21, Program j-QAF)

Kit MaRi-Ni MENINGKATKAN PENGUASAAN KEMAHIRAN MENULIS BIDANG JAWI
DALAM KALANGAN MURID TAHUN DI SK KIMANIS: SATU KAJIAN TINDAKAN

Marinie binti Thussin
SK Kimanis, Papar

[email protected]

Abstrak

Bidang Jawi merupakan salah satu komponen penting dalam matapelajaran Pendidikan Islam Sekolah Rendah.
Bidang ini menekankan murid untuk menguasai kemahiran mengenal huruf, kemahiran membaca dan kemahiran
menulis. Peranan bidang jawi adalah besar dalam matapelajaran Pendidikan Islam kerana ianya digunakan sebagai
tulisan utama buku teks, soalan peperiksaan dan sumber maklumat. Murid perlu menguasai kemahiran menulis
untuk memastikan dapat menjawab soalan dengan betul bagi semua bidang Pendidikan Islam. Oleh itu, Kajian ini
bertujuan untuk membantu murid menguasai kemahiran menulis dalam menyambung huruf di awal, di tengah dan
di akhir menggunakan bahan bantu mengajar KIT MaRi-Ni. Kajian ini fokus untuk meningkat penguasaan murid
merujuk kepada DSKP Semakan Pendidikan Islam Tahun 4 Bidang Pelajaran Jawi bagi Standard Pembelajaran
7.1.2, 7.2.2 dan 7.3.2. Kajian ini melibatkan seramai 10 orang murid Tahun 3 Kreatif di SK Kimanis Papar, Sabah.
Reka bentuk penyelidikan adalah menggunakan kajian tindakan Model Kemmis dan Taggart. Proses pengumpulan
data kajian ini menggunakan instrumen soal selidik, temu bual berstruktur, pemerhatian catatan bebas dan ujian.
Data dianalisis untuk melihat min, peratus dan kekerapan. Dapatan kajian mendapati KIT MaRi-Ni meningkatkan
kemahiran menyambung huruf jawi di kalangan murid dan implikasinya adalah satu nilai tambah memudahkan
pengajaran di dalam kelas dan juga penerimaan murid. Oleh itu, pembelajaran menggunakan teknik ini perlu
dikekalkan agar murid lebih cepat menguasai kemahiran menulis jawi serta seronok belajar.
Kata Kunci: Kit Mar i-ni, bidang Jawi, Kemahiran Menulis, huruf boleh sambung

50