The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

คู่มือชุดที่1-6RD-รพีพรรณ

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by Nuengruethai Yui, 2022-06-08 06:42:21

คู่มือชุดที่1-6RD-รพีพรรณ

คู่มือชุดที่1-6RD-รพีพรรณ

1

โปรแกรมอบรมออนไลนด์ ว้ ยตัวเองเพื่อพฒั นาครู
ส่กู ารพฒั นาทกั ษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรยี น

นางสาวรพพี รรณ หมอปาร้า

2

คำนำ

โปรแกรมอบรมออนไลนด์ ้วยตัวเองเพ่อื พัฒนาครสู กู่ ารพฒั นาทกั ษะศตวรรษท่ี 21ของนกั เรยี น นี้
เป็นนวัตกรรมทางการศึกษาที่พัฒนาขึ้นโดยกระบวนการวิจัยและพัฒนา ( Research and
Development: R&D) ซึ่งมีจุดมุง่ หมายเพือ่ นำไปใชพ้ ัฒนาบุคลากรสู่การพัฒนาคุณภาพของงาน อันสืบ
เนื่องมาจากการกำหนดความคาดหวังใหม่ที่ท้าทายของหนว่ ยงาน หรือเกิดการเปลี่ยนแปลงในกระบวน
ทัศน์การทำงานจากเก่าสู่ใหม่ และในปัจจุบันมีหลักการ แนวคิด ทฤษฎีที่ถือเป็นนวัตกรรมใหม่ทาง
การศึกษาเกิดขึ้นมากมาย ที่คาดหวังว่าหากบคุ ลากรทางการศึกษามคี วามรู้ (Knowledge) แลว้ นำความรู้
เหล่านี้สู่การปฏิบัติ (Action) ก็จะก่อให้เกิดพลัง (Power) ให้การปฏิบัติงานในหน้าที่เป็นไปอย่างมี
ประสทิ ธิภาพและประสทิ ธผิ ลยง่ิ ข้นึ ตามแนวคดิ “Knowledge + Action = Power” หรอื ตามคำกล่าว
ที่ว่า “Make Them Know What To Do, Then Encourage Them Do What They Know” หรือ
“Link To On-The-Job Application”

จากหลักการของการวิจัยและพัฒนาดังกล่าว ทำให้ได้โปรแกรมอบรมออนไลน์ด้วยตัวเองเพ่ือ
พัฒนาครสู ู่การพฒั นาทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี นที่ประกอบด้วยสองโครงการ คอื โครงการพัฒนา
เพือ่ การเรียนรูข้ องครเู ก่ียวกบั การพัฒนาทักษะศตวรรษท่ี 21 2) โครงการครนู ำผลการเรยี นรู้สู่การพัฒนา
ทกั ษะศตวรรษที่ 21 ให้กบั นกั เรยี น โดยมีคู่มือประกอบแตล่ ะโครงการ ในสว่ นของโครงการพฒั นาเพ่อื การ
เรียนรู้ของครู ประกอบด้วยหลักการ แนวคิด และทฤษฎีใน 6 ประเด็น คือ 1) นิยาม 2) ความสำคัญ 3)
ลักษณะ 4) แนวทางการพัฒนา 5) ขั้นตอนการพฒั นา และ 6) การประเมินผล ซ่งึ แต่ละประเดน็ ไดน้ ำมา
สรา้ งเปน็ คมู่ อื เพอ่ื การเรียนรขู้ องครทู ่ีเนน้ การเรยี นรดู้ ว้ ยตนเอง (Self-Learning) จำนวน 6 ชุด ทคี่ าดหวัง
ให้ครูเกิดความรู้ความเข้าใจและนำไปเป็นแนวทางการพัฒนาให้แก่นักเรียนต่อไปตามโครงการครูนำผล
การเรียนรสู้ ูก่ ารพฒั นา ซ่ึงจะมีคู่มอื เชิงปฏบิ ตั กิ ารประกอบดว้ ยอีก 1 ชุด

โปรแกรมอบรมออนไลน์ด้วยตัวเองเพื่อพัฒนาครูสู่การพัฒนาทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียน
ดังกล่าวข้างต้น พัฒนาขึ้นตามหลักการพัฒนาครูที่ว่า “การพัฒนาครูเรื่องใดๆจะต้องคำนึงถึงความมี
ประโยชน์ตอ่ นักเรียนซ่ึงเปน็ เป้าหมายสูงสุด (Ultimate Goal) ของการศกึ ษาและการบรหิ ารการศึกษา”
และตามมาตรฐานการปฏิบตั ิงานที่ครุ ุสภากำหนดว่า “ปฏิบัตกิ จิ กรรมโดยคำนงึ ถึงผลท่ีจะเกิดขึน้ กับการ
พัฒนาของบุคลากร ผู้เรียน และชุมชน มุ่งมั่นพัฒนาผู้ร่วมงานให้สามารถปฏิบัติงานได้เต็มศักยภาพ
พัฒนาและใช้นวัตกรรมการบริหารจนเกิดผลงานที่มีคุณภาพสูงขึ้นเป็นลำดับ และสร้างโอกาสในการ
พัฒนาไดท้ ุกสถานการณ”์ ดังนน้ั จึงคาดหวังวา่ หลงั จากทา่ นศึกษาเพื่อการเรยี นรู้จากคู่มือแต่ละชุดแล้ว
จะได้นำความรู้ไปพัฒนานักเรียนได้อยา่ งมีประสิทธิภาพและประสทิ ธิผลตอ่ ไป

รพีพรรณ หมอปารา้

3

สารบญั หน้า
5
1. คู่มอื ประกอบโครงการพฒั นาเพอื่ การเรยี นรขู้ องครู 13
1.1 คมู่ อื ชุดที่ 1 ทัศนะเก่ียวกบั นยิ ามของทกั ษะศตวรรษที่ 21 มี 22
องคป์ ระกอบ คอื วัตถปุ ระสงค์การเรียนรู้ คำช้ีแจง ทัศนะเกย่ี วกับ 46
นิยาม แบบประเมนิ ตนเอง และเอกสารอา้ งองิ ……………………………. 60
1.2 คูม่ อื ชุดท่ี 2 ทศั นะเกีย่ วกบั ความสำคญั ของทักษะศตวรรษที่ 21 มี 70
องค์ประกอบ คือ วตั ถปุ ระสงคก์ ารเรียนรู้ คำชี้แจง ทศั นะเกี่ยวกับ 86
ความสำคญั แบบประเมนิ ตนเอง และเอกสารอา้ งอิง………………..…..
1.3 คมู่ ือชุดที่ 3 ทศั นะเกย่ี วกบั ลกั ษณะของทกั ษะศตวรรษที่ 21 มี
องคป์ ระกอบ คอื วัตถปุ ระสงคก์ ารเรียนรู้ คำช้ีแจง ทัศนะเก่ียวกับ
ลักษณะ แบบประเมนิ ตนเอง และเอกสารอา้ งองิ ……………………...….
1.4 คูม่ อื ชุดที่ 4 ทัศนะเก่ยี วกบั แนวทางการพฒั นาทกั ษะศตวรรษท่ี 21 มี
องคป์ ระกอบ คือ วัตถุประสงคก์ ารเรียนรู้ คำช้ีแจง ทัศนะเกี่ยวกบั แนว
ทางการพฒั นา แบบประเมินตนเอง และเอกสารอ้างอิง………………...
1.5 ค่มู ือชุดที่ 5 ทัศนะเกยี่ วกับขนั้ ตอนการพัฒนาทักษะศตวรรษท่ี 21 มี
องคป์ ระกอบ คอื วัตถปุ ระสงค์การเรยี นรู้ คำช้ีแจง ทัศนะเกยี่ วกับ
ขั้นตอนการพัฒนา แบบประเมินตนเอง และเอกสารอ้างอิง……………
1.6 ค่มู ือชุดที่ 6 ทศั นะเก่ยี วกบั การประเมนิ ผลทักษะศตวรรษท่ี 21 มี
องค์ประกอบ คอื วตั ถุประสงคก์ ารเรยี นรู้ คำชี้แจง ทัศนะเกี่ยวกบั การ
ประเมินผล แบบประเมินตนเอง และเอกสารอ้างองิ …………………..…..

2. คู่มือประกอบโครงการครนู ำผลการเรียนรู้สกู่ ารพัฒนานกั เรียน
2.1 คู่มอื เพ่อื การปฏิบัตกิ ารในการพฒั นาทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี น
มีองค์ประกอบ คือ วตั ถปุ ระสงค์เพือ่ การปฏบิ ตั ิ และแนวปฏบิ ัติ………

4

คู่มือประกอบโครงการพฒั นาเพ่ือการเรียนรูข้ องครู

5

ค่มู อื ชดุ ท่ี 1
ทศั นะเกยี่ วกับนยิ ามของทกั ษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรยี น

นางสาวรพีพรรณ หมอปารา้

6

คูม่ อื ชุดที่ 1
ทัศนะเก่ยี วกบั นิยามของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี น

วัตถุประสงค์การเรียนรู้
หลังจากการศึกษาคู่มือชุดนี้แล้ว ท่านมีพัฒนาการด้านพุทธิพิสัย (Cognitive Domain) ซึ่งเป็น

จุดมุ่งหมายทางการศึกษาที่เก่ียวข้องกับสมรรถภาพทางสมองหรือสติปัญญาตามแนวคิดของ Benjamin
S. Bloom โดยจําแนกพฤติกรรมในขอบเขตน้ีออกเป็น 6 ระดับ เรยี งจากพฤตกิ รรมทสี่ ลบั ซับซ้อนน้อยไป
หามาก หรอื จากทกั ษะการคิดขนั้ ตำ่ กว่าไปหาทักษะการคดิ ข้ันสูงกว่า ดังนี้ คือ ความจำ (Remembering)
ความเข้าใจ (Understanding) การประยุกต์ใช้ (Applying) การวิเคราะห์ (Analyzing) การประเมิน
(Evaluating) และการสร้างสรรค์ (Creating) ดงั น้ี

1) บอกคณุ สมบัติ จบั คู่ เขยี นลำดับ อธบิ าย บรรยาย ขีดเสน้ ใต้ จำแนก หรือระบนุ ยิ ามของ
ทกั ษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรียนได้

2) แปลความหมาย อธิบาย ขยายความ สรุปความ ยกตวั อยา่ ง บอกความแตกตา่ ง หรอื เรียบ
เรยี งนิยามของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี นได้

3) แกป้ ญั หา สาธติ ทำนาย เชอื่ มโยง ความสัมพนั ธ์ เปลยี่ นแปลง คำนวณ หรือปรบั ปรงุ นิยาม
ของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรียนได้

4) แยกแยะ จัดประเภท จำแนกให้เหน็ ความแตกต่าง หรือบอกเหตผุ ลนยิ ามของทักษะศตวรรษ
ท่ี 21 ของนกั เรยี นได้

5) วดั ผล เปรยี บเทยี บ ตีคา่ ลงความเห็น วิจารณน์ ยิ ามของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียนได้
6) รวบรวม ออกแบบ จดั ระเบียบ สรา้ ง ประดษิ ฐ์ หรอื วางหลักการนยิ ามของทกั ษะศตวรรษท่ี

21 ของนักเรียน ได้

โดยมีทศั นะเก่ียวกบั นิยามของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี นของแหลง่ อา้ งอิงทางวิชาการต่างๆ ดังนี้
1) นยิ ามของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียน ตามทศั นะของ Innove Edu Website
2) นยิ ามของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรยี น ตามทศั นะของ Rich
3) นยิ ามของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียนตามทัศนะของ ESP Solutions Group

Website
4) นยิ ามของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน ตามทศั นะของ Glossary of Education

Reform Website

7

5) นิยามของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรยี น ตามทศั นะของ Academy
6) นยิ ามของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน ตามทัศนะของ West Shore School District Website

คำชแ้ี จง
1) โปรดศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับนิยามของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน จากทัศนะที่นำมา
กล่าวถงึ แตล่ ะทัศนะ โดยแตล่ ะทัศนะท่านจะต้องทำความเขา้ ใจทส่ี ามารถอธบิ ายกับตวั เองได้
วา่ เขาใหน้ ยิ ามวา่ อยา่ งไร
2) หลังจากการศึกษาเนือ้ หาแต่ละทัศนะ โปรดทบทวนความรู้ความเข้าใจของทา่ นอีกคร้ังจาก
แบบประเมินผลตนเองในตอนท้ายของคูม่ อื
3) เนื้อหาเกี่ยวกบั นยิ ามของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี น จากทัศนะท่นี ำมากล่าวถึงแต่ละ
ทัศนะมีแหล่งอ้างอิงตามที่แสดงไว้ในตอนท้ายหลังของแบบประเมินผลตนเอง หากท่าน
ต้องการศึกษารายละเอียดของทัศนะเหล่านั้น ซึ่งต้นฉบับเป็นบทความภาษาอังกฤษ ท่าน
สามารถจะสบื คน้ ตอ่ ได้จากเว็บไซตท์ ีร่ ะบไุ ว้ในแหลง่ อ้างอิงน้ันๆ

ทัศนะเกี่ยวกับนิยามของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียน
Innove Edu Website (n.d.) เป็นรายการเกี่ยวกับประสบการณ์ 96 รายการจากทั่วโลก ที่

รวมเอาแนวโน้มสำคัญ 5 ประการที่สามารถทำให้การเรียนรู้มีความหมายและเชือ่ มโยงกับความตอ้ งการ
ของศตวรรษที่ 21 ให้นิยามของทักษะของนักเรียนแห่งศตวรรษที่ 21 ว่าหมายถึง ความรู้ ทักษะ
ความสามารถที่หลากหลาย ที่นักการศึกษาและนักวิจัยเชื่อว่าจะช่วยให้นักเรียนประสบความสำเร็จไม่
เพียงแต่ในด้านวิชาการและวิชาชพี เทา่ น้นั แต่ยังรวมถึงชวี ิตส่วนตัวและการดำเนนิ ชวี ิตในชุมชน บอ่ ยคร้ัง
ที่มีการใช้คำอื่นที่มีความหมายเหมือนกันแทน เช่น ทักษะที่ไม่เกี่ยวกับความรู้ (Non-cognitive Skills)
ทักษะแบบสหวิทยาการ (Interdisciplinary Skills) ทักษะทางอารมณ์และสังคม (Socio-emotional
Skills) ความสามารถเหล่านี้อยู่เหนือความคาดหวังในการเรียนรู้ที่เกีย่ วข้องกับเนือ้ หาทางวิชาการ และ
สามารถนำไปรวมกับการสอนวิชาท้ังหมดของโรงเรยี น

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจวา่ ท่านเขา้ ใจนิยามของทักษะศตวรรษที่ 21 ของ
นักเรียนตามทัศนะของ Innove Edu Website ว่าอย่างไร ?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………...........
………………………………………………………………………………………………………………………………………………...........
………………………………………………………………………………………………………………………………………………...........

8

Rich (2010) เป็นบรรณาธิการของ Education Week เป็นผู้สร้างภาพยนตร์ สารคดี ที่ได้รับ
รางวัล โปรดวิ เซอรว์ ิทยุสาธารณะ และนักการศึกษาในโรงเรยี นของรฐั ใน District of Columbia ใหน้ ยิ าม
ของ ทักษะของนักเรียนในศตวรรษที่ 21 ว่าหมายถึง ความสามารถหลักบางประการ เช่น การทำงาน
รว่ มกับผอู้ ่นื การรเู้ ท่าทนั ดจิ ิทัล การคิดเชิงวพิ ากษ์ และการแก้ปัญหา เชื่อว่าโรงเรียนตอ้ งสอนเพ่ือช่วยให้
นกั เรียนเตบิ โตในโลกปัจจุบัน

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจนิยามของทักษะของนักเรียนใน
ศตวรรษที่ 21 ตามทัศนะของ Rich ว่าอย่างไร ?
...............................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................

ESP Solutions Group Website (2014) เป็นบริษัทที่ปรึกษาด้านข้อมูลและเทคโนโลยีท่ี
เชยี่ วชาญด้านระบบข้อมูลและไซโครเมทริก ทเี่ กย่ี วข้องกบั การศึกษา ให้นิยามของทักษะของนักเรียนใน
ศตวรรษท่ี 21 วา่ หมายถงึ กรอบของทักษะและความรทู้ ่ีพฒั นาข้นึ เพื่อช่วยโรงเรยี นในการเตรียมนกั เรียน
ให้พร้อมทสี่ ดุ เพอ่ื แขง่ ขันในเศรษฐกิจโลก ซึ่งตอ้ งนำไปใชร้ ่วมกบั มาตรฐาน การประเมนิ หลกั สูตรและการ
สอน การพัฒนาวิชาชีพ และสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ให้ผู้เรียนประสบ
ความสำเร็จในโลกแห่งความเป็นจริง โรงเรียนต้องส่งเสริมให้เกิดความเข้าใจที่ลึกซึ้งและให้เกิดการ
ประยุกต์ใช้เนื้อหาทางวิชาการได้โดยการบูรณาการใจความสำคัญของสหวทิ ยาการในศตวรรษที่ 21 เข้า
กับวิชาหลัก เช่น การรับรู้เท่าทันโลก การเงิน พลเมือง สุขภาพและสิ่งแวดล้อม ทักษะการเรียนรู้ และ
นวัตกรรมทั้ง 4 ประการที่จำเป็นต่อความสำเร็จในโรงเรียน การทำงาน และชีวิต ได้แก่ คว ามคิด
สร้างสรรค์และนวัตกรรม การคิดเชิงวิพากษ์และการแก้ปัญหา การสื่อสาร และการทำงานร่วมกับผู้อนื่
นอกจากนย้ี งั มีทกั ษะอน่ื ๆ เชน่ ทักษะด้านสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี และทกั ษะชีวติ และอาชีพ

โปรดทบทวนตัวเอง แลว้ ตอบในใจว่าท่านเขา้ ใจนิยามของทักษะศตวรรษท่ี 21
ของนกั เรยี นตามทัศนะของ ESP Solutions Group Website ว่าอย่างไร ?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9

Glossary of Education Reform Website (2016) เป็นเว็บไซต์อภิธานศัพท์การปฏิรูป
การศึกษา เป็นบรกิ ารของ Great Schools Partnership ซ่ึงเป็นองค์กรสนับสนุนโรงเรียนไมแ่ สวงหากำไร
ใหน้ ิยามของทักษะของนกั เรยี นในศตวรรษท่ี 21 ว่าหมายถึง ความรู้ ทักษะ นสิ ยั การทำงาน และลักษณะ
นิสัยซึง่ เชื่อว่ามีความสำคัญอยา่ งย่ิงตอ่ ความสำเร็จในโลกปัจจุบันโดยเฉพาะอย่างยิ่งในโครงการวิทยาลัย
การงานอาชีพร่วมสมยั และสถานที่ทำงาน โดยทั่วไปแล้วทักษะในศตวรรษที่ 21 สามารถนำไปใช้ในทกุ
สาขาวชิ าและทกุ สภาพแวดลอ้ มทางการศกึ ษา อาชพี และตลอดชีวติ ของนักเรยี น

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจนยิ ามของทักษะศตวรรษที่ 21 ของ
นกั เรยี น ตามทัศนะของ Glossary of Education Reform Website วา่ อย่างไร ?
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................

Academy Website (2019) เปน็ เวบ็ ไซต์สถาบันการศกึ ษาใหน้ ยิ ามของทกั ษะของนกั เรียนใน
ศตวรรษที่ 21 วา่ หมายถงึ การเรียนรู้ 4 Cs ในศตวรรษที่ 21 ทเ่ี นน้ ถงึ ธรรมชาตทิ ่สี ำคญั ของการแก้ปัญหา
การคิดเชิงวิพากษ์ การทำงานร่วมกับผู้อื่น และการคิดนอกกรอบ ใช้เป็นแรงบันดาลใจและแนวทาง
สำหรบั นักการศกึ ษาที่ต้องการขยายขอบเขตการเรียนทีเ่ หนอื กว่าวธิ ีการเรียนในชน้ั เรยี นแบบเดิม ๆ

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจนิยามของทักษะศตวรรษที่ 21 ของ
นักเรียน ตามทศั นะของ Academy Website ว่าอยา่ งไร ?
...............................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................

10

West Shore School District Website (2020) ซึ่งเป็นเว็บไซต์เขตการศึกษาฝั่งตะวันตก

ของรัฐทใ่ี หญ่เปน็ อนั ดับสามในเขตมหานครแฮร์ริสเบริ ก์ ให้นยิ ามของทกั ษะของนกั เรียนในศตวรรษที่ 21
วา่ หมายถึง ความรู้ ทกั ษะ นิสัยการทำงาน และลกั ษณะนสิ ยั ซ่งึ เชื่อวา่ มีความสำคญั อยา่ งยง่ิ ต่อความสำเร็จ
ในโลกปัจจุบัน โดยทั่วไปทักษะในศตวรรษที่ 21 สามารถนำไปใช้ในทุกสาขาวิชาและทุกสภาพแวดล้อม
การศกึ ษา อาชีพ และชีวติ พลเมืองของนักเรียนตลอดชีวิต ในขณะที่ทกั ษะเฉพาะท่ีถือว่าเปน็ "ทักษะแห่ง
ศตวรรษที่ 21" อาจไดร้ ับการกำหนด จัดหมวดหมู่ และพจิ ารณาแตกต่างออกไปในแต่ละคน สถานที่ หรือ
โรงเรียน

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจนิยามของทักษะศตวรรษที่ 21 ของ
นักเรียน ตาม ทัศนะของ West Shore School District Website ว่าอย่างไร ?
………..................................................................................................................................
………..................................................................................................................................
………..................................................................................................................................

แบบประเมินตนเอง
โปรดทบทวนความรู้ความเขา้ ใจของทา่ นอีกครัง้ จากแบบประเมินผลตนเองน้ี

1) ท่านเข้าใจนิยามของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี น ตามทัศนะของ Innove Edu Website
ชดั เจนดแี ลว้ หรอื ไม่
[ ] ชดั เจนดีแล้ว [ ] ยงั ไมช่ ดั เจนดพี อ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Innove Edu
Website กล่าวถึงนิยามของทักษะศตวรรษที่ 21 วา่ อยา่ งไร?

2) ท่านเข้าใจนิยามของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Rich ชัดเจนดีแล้ว
หรือไม่
[ ] ชัดเจนดแี ลว้ [ ] ยังไม่ชดั เจนดีพอ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Rich กล่าวถึง
นิยามของทักษะศตวรรษท่ี 21 ว่าอยา่ งไร?

3) ทา่ นเขา้ ใจนิยามของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทศั นะของ ESP Solutions Group
Website ชดั เจนดแี ล้วหรือไม่

11

[ ] ชัดเจนดีแลว้ [ ] ยังไมช่ ดั เจนดีพอ
หากยังไม่ชัดเจนดพี อ โปรดกลบั ไปศึกษาใหม่อกี คร้งั แล้วตอบคำถามในใจว่า ESP Solutions
Group Website กล่าวถงึ นิยามของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 วา่ อยา่ งไร?
4) ท่านเข้าใจนิยามของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Glossary of
Education Reform Website ชัดเจนดีแล้วหรือไม่
[ ] ชัดเจนดแี ลว้ [ ] ยงั ไม่ชัดเจนดีพอ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Glossary of
Education Reform Website กลา่ วถึงนิยามของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ว่าอย่างไร?
5) ท่านเข้าใจนิยามของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Academy Website
ชัดเจนดแี ลว้ หรือไม่
[ ] ชดั เจนดแี ลว้ [ ] ยงั ไม่ชดั เจนดีพอ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Academy
Website กลา่ วถงึ นยิ ามของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ว่าอยา่ งไร?
6) ท่านเข้าใจนยิ ามของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี น ตามทัศนะของ West Shore School
District Website ชดั เจนดีแลว้ หรอื ไม่
[ ] ชดั เจนดีแล้ว [ ] ยงั ไมช่ ดั เจนดีพอ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Academy
กลา่ วถึงนิยามของทักษะศตวรรษที่ 21 วา่ อยา่ งไร?

เอกสารอ้างองิ
หากต้องการศึกษารายละเอียดของแต่ละทัศนะจากต้นฉบับที่เป็นภาษาอังกฤษ โปรด “Ctrl & Click”
เว็บไซตข์ องแต่ละแหล่งได้ ดงั น้ี

Rich, E. (2010). How do you define 21st-century learning?. Retrieved October 8, 2020, from
https://www.edweek.org/teaching-learning/how-do-you-define-21st-century-
learning/2010/10

Academy, K. (2 0 19). An introduction to 21st century skills: What they are and why they
matter. Retrieved October 8, 2020, from https://www.knovva.com/an-introduction-
to-21st-century-skills-what-they-are-and-why-they-matter/

12

ESP Solutions Group Website. (2014). 21st Century skills. Retrieved October 8, 2020, from
http://espsolutionsgroup.com/glossary/21st-century-skills/

Glossary of Education Reform Website. (2 0 1 6). 21st Century skills. Retrieved October 8,
2020, from https://www.edglossary.org/21st-century-skills/

West Shore School District Website. (2020). 21st Century Skills. Retrieved October 8, 2020,
from https://www.wssd.k12.pa.us/21stCenturySkills.aspx

Innove Edu Website. (n.d.). 21st Century skills. Retrieved October 8, 2020, from
http://innoveedu.org/trends

13

คูม่ ือชุดที่ 2
ทศั นะเก่ยี วกบั ความสำคญั ของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี น

นางสาวรพพี รรณ หมอปารา้

14

คู่มือชุดท่ี 2
ทัศนะเกี่ยวกับความสำคญั ของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี น

วตั ถุประสงค์การเรียนรู้
หลังจากการศึกษาคู่มือชุดนี้แล้ว ท่านมีพัฒนาการด้านพุทธิพิสัย (Cognitive Domain) ซึ่งเปน็

จุดมุ่งหมายทางการศกึ ษาที่เกี่ยวขอ้ งกับสมรรถภาพทางสมองหรือสติปญั ญาตามแนวคิดของ Benjamin
S. Bloom โดยจาํ แนกพฤติกรรมในขอบเขตนอี้ อกเปน็ 6 ระดับ เรยี งจากพฤติกรรมท่ีสลบั ซับซ้อนน้อยไป
หามาก หรอื จากทักษะการคิดขนั้ ต่ำกวา่ ไปหาทกั ษะการคดิ ขั้นสูงกวา่ ดงั นี้ คือ ความจำ (Remembering)
ความเข้าใจ (Understanding) การประยุกต์ใช้ (Applying) การวิเคราะห์ (Analyzing) การประเมิน
(Evaluating) และการสร้างสรรค์ (Creating) ดังนี้

1) บอกคุณสมบัติ จับคู่ เขียนลำดับ อธบิ าย บรรยาย ขดี เสน้ ใต้ จำแนก หรอื ระบคุ วามสำคัญของ
ทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียนได้

2) แปลความหมาย อธิบาย ขยายความ สรปุ ความ ยกตัวอย่าง บอกความแตกต่าง หรือเรียบ
เรียงความสำคัญของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรียนได้

3) แกป้ ญั หา สาธติ ทำนาย เช่อื มโยง ความสัมพนั ธ์ เปล่ยี นแปลง คำนวณ หรือปรบั ปรงุ
ความสำคญั ของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียนได้

4) แยกแยะ จดั ประเภท จำแนกใหเ้ หน็ ความแตกต่าง หรือบอกเหตุผลความสำคัญของทกั ษะ
ศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี นได้

5) วัดผล เปรียบเทียบ ตีคา่ ลงความเห็น วจิ ารณ์ความสำคญั ของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของ
นักเรยี นได้

6) รวบรวม ออกแบบ จดั ระเบยี บ สรา้ ง ประดษิ ฐ์ หรอื วางหลกั การความสำคญั ของทักษะ
ศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียนได้

โดยมีทัศนะเก่ยี วกบั ความสำคัญของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนของแหล่งอา้ งองิ ทางวิชาการ
ตา่ งๆ ดงั น้ี

1) ความสำคัญของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรยี น ตามทัศนะของ Canvas Instructure Website
2) ความสำคญั ของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Simply Learning Tuition Website
3) ความสำคญั ของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรียน ตามทัศนะของ Gerstein
4) ความสำคัญของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Planeteers Website
5) ความสำคญั ของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี น ตามทัศนะของ Ross

15

6) ความสำคญั ของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี น ตามทัศนะของ ALU Education Website

คำช้แี จง
1) โปรดศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับความสำคัญของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน จากทัศนะที่
นำมากล่าวถึงแต่ละทัศนะ โดยแต่ละทัศนะท่านจะต้องทำความเข้าใจที่สามารถอธิบายกับ
ตวั เองได้ว่า เขากลา่ วถึงความสำคญั ว่าอย่างไร
2) หลังจากการศึกษาเนื้อหาแต่ละทัศนะแล้ว โปรดทบทวนความรู้ความเข้าใจของท่านอีกครั้ง
จากแบบประเมนิ ผลตนเองในตอนท้ายของคู่มือ
3) เนือ้ หาเกีย่ วกับความสำคญั ของทกั ษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรยี น จากทศั นะท่ีนำมากล่าวถึง
แต่ละทัศนะมีแหล่งอ้างอิงตามที่แสดงไว้ในตอนท้ายหลังแบบประเมินผลตนเอง หากท่าน
ต้องการศึกษารายละเอียดของทัศนะเหล่านั้น ซึ่งต้นฉบับเป็นบทความภาษาอังกฤษ ท่าน
สามารถจะสืบคน้ ต่อได้จากเว็บไซต์ที่ระบไุ ว้ในแหล่งอ้างองิ นนั้ ๆ

ทศั นะเก่ยี วกับความสำคัญของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน

Canvas Instructure Website (n.d.) กล่าวถึงทกั ษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรียน มคี วามสำคัญ
เนื่องจากการศึกษาในศตวรรษท่ี 21 จะถูกสร้างขึ้นเพื่อเศรษฐกิจและสังคมโลก ในศตวรรษที่แล้วมี
เศรษฐกิจทางการเกษตรและการผลิต ในศตวรรษนน้ั หากมีความเชี่ยวชาญในการอ่าน การเขยี น และการ
คำนวณนั้นก็เพียงพอแล้ว แต่ในโลกศตวรรษท่ี 21 ปัจจุบันทักษะทั้งสามนี้ยังไม่เพยี งพอ อย่างไรก็ตาม
หากนักเรียนในศตวรรษท่ี 21 ต้องการแข่งขันในสังคมโลก พวกเขาจะต้องมีความคล่องแคล่วในการ
สื่อสาร การมีความคิดสร้างสรรค์ การคิดเชิงวิพากษ์ และทักษะการทำงานร่วมกัน และนักเรียนต้องมี
ความเชี่ยวชาญในสาขาวิชาอื่นๆ เพ่ิมเติม ได้แก่ ภาษาต่างประเทศ ศิลปะ ภูมิศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และ
สงั คมศาสตร์ การศกึ ษาจะตอ้ งมงุ่ เน้นไปท่ีทุกวิชาเหล่านัน้ พรอ้ มดว้ ยทักษะในศตวรรษที่ 21 เพื่อเตรียม
เยาวชนใหพ้ รอ้ มสำหรับการเปน็ พลเมืองและแรงงานโลก

โปรดทบทวนตัวเอง แลว้ ตอบในใจว่าทา่ นเข้าใจความสำคัญของ ทกั ษะศตวรรษที่ 21
ของนกั เรยี น ตามทัศนะของ Canvas Instructure Website วา่ อย่างไร ?
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................

16

Simply Learning Tuition Website (n.d.) เป็นเว็บไซต์กวดวิชาออนไลน์มีประสบการณ์
รวมกนั มากกวา่ 40 ปใี นภาคการศึกษา กล่าวถงึ ทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน มีความสำคัญเนอ่ื งจาก
การขยายตัวของเมอื งทีเ่ พิม่ ขึ้น จำนวนประชากรผู้สงู อายุ และการกา้ วกระโดดทางเทคโนโลยที ำให้ชีวิตใน
ศตวรรษที่ 20 ถูกมองว่าเป็น ‘ช่วงเวลาที่ง่าย’ ในขณะที่อนาคตยังคงเป็นสิ่งที่ไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด
ศตวรรษที่ 20 ถูกจดจำว่าเป็นช่วงเวลาแห่ง “งานเพื่อชีวิต” ในขณะที่มีเสียงเตือนจาก US Labour
Department ที่ได้คาดการณ์ว่านักเรียนในยุคปัจจุบันจะได้ทำงาน 10-14 งาน ก่อนเข้าสู่อายุ 38 ปี
ในขณะท่ีแต่กอ่ นข้อมูลเคยจำกัดไวเ้ พยี งในหอ้ งสมุด ตอนน้เี ราสามารถใช้ Google ในการประมวลผลการ
ค้นหาขอ้ มูลถึง 1.2 ลา้ นลา้ นครั้งในแต่ละปี การเปลี่ยนแปลงท่รี วดเร็วขึ้นน้ี หมายความว่าความรู้คร่ึงหน่งึ
ของนักเรียนสายเทคนคิ ที่ได้เริม่ เรียนไปแลว้ ในปแี รกจะเร่มิ ล้าสมัยในปีทส่ี าม

โปรดทบทวนตวั เอง แล้วตอบในใจวา่ ท่านเขา้ ใจความสำคญั ของทกั ษะในศตวรรษท่ี
21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Simply Learning Tuition Website ว่าอย่างไร
..................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

Gerstein (2014) เป็นอาจารย์ จบปริญญาเอกด้านการให้คำปรึกษาและปริญญาโทด้าน
หลักสตู รและการสอน กล่าวไว้ว่าทกั ษะทส่ี ำคัญสำหรับผู้เรียนในยุคของศตวรรษที่ 21 ควรมีทักษะสำคัญ
ดงั นี้

1) การคิดเชิงวิพากษแ์ ละการแก้ปัญหา (Critical thinking and problem-solving)
2) การทำงานร่วมกันภายในเครอื ข่ายและเป็นผู้นำโดยการจูงใจ (Collaboration across

networks and leading by influence)
3) ความคลอ่ งตวั และความสามารถในการปรบั ตวั (Agility and adaptability)
4) ความคดิ ริเริ่มและการเปน็ ผปู้ ระกอบการ (Initiative and entrepreneurship)
5) การสื่อสารด้วยวาจาและลายลักษณ์อักษรที่มีประสิทธิภาพ (Effective oral and

written communication)
6) การเขา้ ถงึ และวิเคราะห์ขอ้ มูล (Accessing and analyzing information)
7) ความอยากรอู้ ยากเหน็ และจนิ ตนาการ (Curiosity and imagination)

17

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจวา่ ท่านเขา้ ใจความสำคัญของทักษะในศตวรรษที่ 21
ของนักเรียน ตามทศั นะของ Gerstein ว่าอยา่ งไร
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

Planeteers Website (2017) ซึ่งเป็นเว็บไซต์แพลตฟอร์มการเรียนรู้จากเกมและได้รับการ
ออกแบบร่วมกับนักการศึกษาชั้นนำ โดยจะสอน STEAM และทักษะที่สำคัญในงานในอนาคต กล่าวถึง
ทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี น มคี วามสำคัญเน่อื งจาก ผู้ปกครอง นกั การศกึ ษา นายจ้าง และผ้กู ำหนด
นโยบายทั่วโลก ตระหนักดีว่าผูท้ ี่จบการศึกษาจะต้องเขา้ สู่ตลาดแรงงานพร้อมด้วยทักษะของศตวรรษท่ี
21 หากพวกเขาต้องการที่จะประสบความสำเร็จในสภาพแวดล้อมทางเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงอย่าง
รวดเร็ว องค์กรและสถาบันต่างๆเน้นทกั ษะทีแ่ ตกต่างกัน จะต้องทำให้ประสบผลสำเรจ็ ในอนาคต ระบบ
การศกึ ษาประยกุ ตไ์ ด้ แบ่งทกั ษะของศตวรรษที่ 21 ออกเป็น 3 ประเภท ไดแ้ ก่

-ทักษะการเรียนรู้ (Learning skills) ประกอบด้วยการคิดเชิงวิเคราะห์ (การหาวิธีแก้ปัญหา)
ความคดิ สรา้ งสรรค์ (การคดิ นอกกรอบ) การทำงานร่วมกับผ้อู ่นื (การทำงานเปน็ ทีม) และการสื่อสาร

-ทักษะการอ่านเขียน (Literacy skills) เกี่ยวข้องกับการรู้สารสนเทศ (การทำความเข้าใจ
ขอ้ เท็จจริง ตวั เลขสถิติและข้อมูล) การรเู้ ทา่ ทันสอ่ื (การทำความเข้าใจว่าข้อมูลถูกเผยแพร่อย่างไรและท่ี
ไหน) และการร้เู ทา่ ทันเทคโนโลยี

-ทักษะชีวิต (Life skills) ได้แก่ การมีความยืดหยุ่น ความเป็นผู้นำ ความคิดริเริ่ม การทำให้เกิด
ผลิตผล และทักษะทางสงั คม – ทักษะทงั้ หมดทจ่ี ำเป็นในชีวิตสว่ นตวั และชวี ิตการทำงาน

ผู้เชี่ยวชาญหลายคนลงความเห็นว่าการทำงานร่วมกับผู้อื่น ความคิดสร้างสรรค์ การคิดเชิง
วิพากษ์ และการสื่อสาร เป็นทักษะที่จำเป็นเพื่อรับมือกับความท้าทายของการทำงานในศตวรรษที่ 21
เพื่อเป็นหลักประกันอนาคตและเพื่อพัฒนาทักษะทั้ง 4 นี้ แก่นักเรียนของคุณ ต่อไปนี้คือเคล็ดลับท่ี
สามารถทำได้ในห้องเรียน

-การทำงานรว่ มกับผอู้ น่ื (Collaboration)
-ความคิดสรา้ งสรรค์ (Creativity)
-การคดิ เชิงวิพากษ์ (Critical thinking)
-การสือ่ สาร (Communication)

18

โปรดทบทวนตัวเอง แลว้ ตอบในใจว่าท่านเขา้ ใจความสำคญั ของทกั ษะศตวรรษที่ 21
ของนกั เรยี น ตามทัศนะของ Planeteers Website ว่าอยา่ งไร ?
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
...................................................................................................................................

Ross (2017) เปน็ ที่ปรกึ ษาดา้ นการศึกษาระดบั โลกและอดตี CEO ของ Partnership for 21st
Century Learning กลา่ วถึงทักษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรยี น มคี วามสำคญั เน่อื งจาก ในโลกท่ีเป็นดิจิทัล
และเป็นโลกท่ีสามารถเชอ่ื มต่อถึงกันทงั้ หมดนน้ั ผเู้ รียนทกุ คน จากระดบั เรมิ่ ตน้ จนถึงข้ันมีอาชีพจะต้องมี
ทกั ษะและความรู้ใหม่ ๆ เพื่อให้ประสบความสำเร็จ โอกาสในการเรียนรู้ทกั ษะแหง่ ศตวรรษที่ 21 เป็นส่ิง
สำคัญ หากเราตอ้ งการเตรียมความพร้อมให้บุตรหลานให้มคี วามสำเร็จในการเรียน การงาน และชวี ติ

ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 น้ี มคี วามสำคญั ตอ่ นกั เรียนมากกวา่ ท่ีเคยเป็นมา ไม่เพยี งแตเ่ ป็นกรอบ
สำหรับการเรียนรทู้ ปี่ ระสบความสำเร็จในห้องเรียนเทา่ นัน้ แตย่ งั ชว่ ยใหน้ ักเรยี นสามารถเตบิ โตได้ในโลกท่ี
การเรียนรไู้ มห่ ยุดนง่ิ และเปล่ียนแปลงอยู่ตลอดเวลา อกี ทัง้ ยงั มคี วามสำคญั อย่างยิง่ ต่อความเป็นอยทู่ ด่ี ขี อง
คนในประเทศชาติ ชุมชน ธุรกิจของเราต้องการพนักงานที่มีทักษะเหล่านี้เพื่อให้มีความสามารถในการ
แข่งขันในตลาดโลก และในบางช่วงเวลาที่ชีวิตพลเมืองของเราอาจเกิดความตึงเครียดเราต้องการให้
ผู้เรียนเข้าสู่โลกด้วยความเข้าใจในสิ่งที่ต้องทำเพื่อการเป็นพลเมืองที่ดี ซึ่งก็คือผู้ที่สามารถมีส่วนร่วมใน
สังคม คดิ อย่างมีวจิ ารณญาณ รเู้ ทา่ ทนั โลกดจิ ทิ ลั และรู้เทา่ ทันโลกและเปน็ ผู้ส่ือสารทม่ี ปี ระสิทธิภาพ

โปรดทบทวนตวั เอง แล้วตอบในใจว่าท่านเขา้ ใจความสำคัญของทกั ษะศตวรรษท่ี 21
ของนักเรียน ตามทัศนะของ Ross วา่ อยา่ งไร ?
.....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

ALU Education Website (2020) ซง่ึ เป็นเวบ็ ไซต์การศกึ ษาระดับอุดมศกึ ษา กลา่ วถึงทักษะ
ศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน มีความสำคัญเนื่องจากการเป็นผู้นำตนเองและผู้อื่น การคิดแบบ
ผู้ประกอบการ การใชเ้ หตุผลเชิงปริมาณ การคิดเชงิ วิพากษ์ การจัดการโครงงานทซี่ บั ซอ้ น และการสอ่ื สาร

19

ทักษะเหล่านี้คือทักษะสำหรับผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 และจะเกิดขึ้นในตัวนักเรียนผ่านการฝึกฝน
ประสบการณใ์ นงาน การฝึกอบรม และข้อเสนอแนะท่ัวไป

โปรดทบทวนตวั เอง แลว้ ตอบในใจวา่ ท่านเขา้ ใจความสำคญั ของทกั ษะศตวรรษท่ี 21
ของนกั เรียน ตามทศั นะของ ALU Education Website ว่าอย่างไร ?
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................

แบบประเมนิ ตนเอง
1) ท่านเข้าใจความสำคัญของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Canvas
Instructure Website ชดั เจนดีแล้วหรือไม่
[ ] ชดั เจนดแี ลว้ [ ] ยงั ไม่ชัดเจนดีพอ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Canvas
Instructure Website กล่าวถงึ ความสำคัญของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี นว่าอย่างไร?
2) ท่านเข้าใจความสำคัญของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Simply Learning
Tuition Website ชดั เจนดีแล้วหรือไม่
[ ] ชดั เจนดีแล้ว [ ] ยังไมช่ ัดเจนดพี อ
หากยงั ไม่ชดั เจนดีพอ โปรดกลับไปศกึ ษาใหม่อีกคร้ัง แล้วตอบคำถามในใจว่า Simply Learning
Tuition Website กล่าวถึงความสำคัญของทกั ษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรยี นวา่ อยา่ งไร?
3) ท่านเขา้ ใจความสำคัญของทกั ษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Gerstein ชัดเจน
ดีแลว้ หรือไม่
[ ] ชดั เจนดีแล้ว [ ] ยงั ไมช่ ดั เจนดีพอ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Gerstein
กลา่ วถงึ ความสำคญั ของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนวา่ อย่างไร?
4) ท่านเข้าใจความสำคัญของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Planeteers
Website ชดั เจนดีแลว้ หรือไม่
[ ] ชัดเจนดแี ลว้ [ ] ยังไมช่ ัดเจนดีพอ

20

หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Planeteers
Website กล่าวถึงความสำคัญของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียนวา่ อยา่ งไร?
5) ท่านเข้าใจความสำคัญของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Ross ชัดเจนดี
แลว้ หรือไม่
[ ] ชดั เจนดแี ลว้ [ ] ยังไม่ชัดเจนดีพอ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครัง้ แล้วตอบคำถามในใจว่า Ross กล่าวถึง
ความสำคัญของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี นวา่ อย่างไร?
6) ท่านเขา้ ใจความสำคัญของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียน ตามทศั นะของ ALU Education
Website ชัดเจนดแี ล้วหรอื ไม่
[ ] ชดั เจนดีแล้ว [ ] ยงั ไมช่ ดั เจนดพี อ
หากยงั ไมช่ ัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศกึ ษาใหมอ่ กี คร้ัง แลว้ ตอบคำถามในใจว่า ALU Education
Website กลา่ วถงึ ความสำคญั ของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียนว่าอยา่ งไร?

เอกสารอ้างองิ
หากต้องการศึกษารายละเอียดของแต่ละทัศนะจากต้นฉบับที่เป็นภาษาอังกฤษ โปรด “Ctrl & Click”
เวบ็ ไซต์ของแตล่ ะแหล่งได้ ดงั น้ี

Gerstein, J. (2014). The other 21st century skills: why teach them. Retrieved October 8,
2020, from https://usergeneratededucation.wordpress.com/2014/02/09/the-other-
21st-century-skills-why-teach-them/

ALU Education Website. (2020). 21st-century-skills. Retrieved October 8, 2020, from
https://www.alueducation.com/alu-advantage/21st-century-
skills/?_360safeparam=25609140

Planeteers Website. (2017). The importance of developing 21st century skills in the
classroom. Retrieved October 8, 2020, from
https://education.planeteersgame.com/importance-21st-century-skills-classroom/

21

Simply Learning Tuition Website. (n.d.). 21st Century skills for children. Retrieved October
8, 2020, from https://www.simplylearningtuition.co.uk/advice-for-parents/21st-
century-skills-for-children/

Ross, D. (2017). Empowering our students with 21st-century skills for today. Retrieved
October 8, 2020, from https://www.gettingsmart.com/2017/04/empowering-
students-21st-century-skills/

Canvas Instructure Website (n.d.). Importance of 21st century learning and innovation
skills. Retrieved October 8, 2020, from
https://canvas.instructure.com/courses/1578887/pages/importance-of-21st-century-
learning-and-innovation-skills

22

ค่มู อื ชดุ ที่ 3
ทศั นะเกยี่ วกบั ลกั ษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี น

นางสาวรพีพรรณ หมอปารา้

23

คูม่ อื ชุดท่ี 3
ทศั นะเกี่ยวกับลกั ษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน

วัตถปุ ระสงคก์ ารเรียนรู้
หลังจากการศึกษาคู่มือชุดนี้แล้ว ท่านมีพัฒนาการด้านพุทธิพิสัย (Cognitive Domain) ซึ่งเปน็

จุดมุ่งหมายทางการศึกษาที่เก่ียวข้องกับสมรรถภาพทางสมองหรือสติปญั ญาตามแนวคิดของ Benjamin
S. Bloom โดยจาํ แนกพฤตกิ รรมในขอบเขตนี้ออกเปน็ 6 ระดับ เรยี งจากพฤตกิ รรมทสี่ ลับซับซ้อนน้อยไป
หามาก หรอื จากทกั ษะการคดิ ข้นั ต่ำกว่าไปหาทกั ษะการคิดขน้ั สงู กว่า ดังน้ี คือ ความจำ (Remembering)
ความเข้าใจ (Understanding) การประยุกต์ใช้ (Applying) การวิเคราะห์ (Analyzing) การประเมิน
(Evaluating) และการสรา้ งสรรค์ (Creating) ดังนี้

1) บอกคณุ สมบตั ิ จับคู่ เขียนลำดบั อธิบาย บรรยาย ขีดเส้นใต้ จำแนก หรอื ระบุลกั ษณะของ
ทกั ษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรียนได้

2) แปลความหมาย อธบิ าย ขยายความ สรปุ ความ ยกตัวอย่าง บอกความแตกต่าง หรือเรียบ
เรยี งลกั ษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี นได้

3) แกป้ ญั หา สาธติ ทำนาย เชือ่ มโยง ความสัมพนั ธ์ เปล่ยี นแปลง คำนวณ หรอื ปรับปรงุ
ลักษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียนได้

4) แยกแยะ จัดประเภท จำแนกให้เห็นความแตกตา่ ง หรือบอกเหตผุ ลลักษณะของทกั ษะ
ศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนได้

5) วดั ผล เปรยี บเทยี บ ตีคา่ ลงความเห็น วิจารณ์ลกั ษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน
ได้

6) รวบรวม ออกแบบ จดั ระเบยี บ สร้าง ประดษิ ฐ์ หรอื วางหลักการลกั ษณะของทักษะศตวรรษ
ที่ 21 ของนกั เรียนได้

โดยมที ศั นะเกยี่ วกับลักษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี นของแหลง่ อา้ งองิ ทางวิชาการ
ตา่ งๆ ดังนี้
1) ลกั ษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี น ตามทศั นะของ Envision Website
2) ลักษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี น ตามทศั นะของ Learning
3) ลกั ษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี น ตามทัศนะของ Roslaniec
4) ลกั ษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียน ตามทศั นะของ Savremena International

School Website

24

5) ลักษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียน ตามทศั นะของ Stauffer
7) ลกั ษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Anzac Park Public School
8) ลักษณะของทกั ษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Powhatan School Website
9) ลกั ษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี น ตามทัศนะของ Cruz
10) ลักษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน ตามทัศนะของ The Education and

Training Quality Authority Website
11) ลกั ษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี น ตามทัศนะของ Mugabi
12) ลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทศั นะของ Breed
13) ลกั ษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน ตามทศั นะของ Educational Technology

and Mobile Learning Website

คำช้ีแจง
1) โปรดศึกษาเนอื้ หาเก่ียวกับลักษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน จากทัศนะท่ีนำมา
กลา่ วถึงแตล่ ะทศั นะ โดยแตล่ ะทัศนะท่านจะตอ้ งทำความเขา้ ใจท่ีสามารถอธบิ ายกบั ตัวเองได้
ว่า เขากลา่ วถึงลักษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียน ว่าอยา่ งไร
2) หลังจากการศึกษาเน้ือหาแต่ละทศั นะแลว้ โปรดทบทวนความรู้ความเข้าใจของทา่ นอีกครง้ั
จากแบบประเมนิ ผลตนเองในตอนทา้ ยของคู่มอื
3) เนอ้ื หาเกยี่ วกบั ลักษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี น จากทศั นะที่นำมากล่าวถึงแต่
ละทัศนะมีแหล่งอ้างอิงตามที่แสดงไว้ในตอนท้ายหลังแบบประเมินผลตนเอง หากท่าน
ต้องการศึกษารายละเอียดของทัศนะเหล่านั้น ซึ่งต้นฉบับเป็นบทความภาษาอังกฤษ ท่าน
สามารถจะสืบคน้ ต่อได้จากเว็บไซต์ท่ีระบไุ วใ้ นแหล่งอา้ งอิงน้นั ๆ

ทัศนะเกย่ี วกบั ลักษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน
Envision Website (2020) เป็นเว็บไซต์ที่เติบโตจากครูที่มีแนวคิดสู่บริษัทที่ให้บริการ

โปรแกรมอาชีพ ความเป็นผู้นำ และเทคโนโลยีเกือบ 20 รายการ และ Envision ได้กลายเป็นส่วนหน่ึง
ของครอบครัวWorldStrides ผู้ให้บริการการเดินทางเพื่อการศึกษาและประสบการณ์ที่ใหญ่ที่สุดใน
สหรฐั อเมรกิ า มอบประสบการณ์การศกึ ษาแก่นักเรยี นมากกว่า 400,000 คนต่อปีในกว่า 100 ประเทศ ได้
กล่าวถึงลกั ษณะของทกั ษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ดงั นี้ การเชอื่ ในพลังแหง่ ความเป็นไปได้—นั่นก็คือ
เชื่อในความคิดที่ว่านักเรียนทุกคนมีพลังที่จะทำตามความฝัน สร้างผลกระทบ และเปลี่ยนแปลงโลกได้

25

ขณะที่ความก้าวหน้าด้านเทคโนโลยีกำลังเปลี่ยนรูปแบบเส้นทางความก้าวหน้าทางอาชีพ มันก็ได้สร้าง
โอกาสใหม่ๆให้นักเรียนได้ค้นหาอนาคตของตัวเอง ได้มีการกล่าวถึง 13 ทักษะสำคัญของนักเรียนใน
ศตวรรษที่ 21 ไวด้ ังนี้ (13 Essential 21st Century Skills for Today’s Students)

1) การทำงานร่วมกันและการทำงานเปน็ ทีม (Collaboration and Teamwork) คือ กลุ่มบุคคล
ที่มีการทำงานรว่ มกัน มีปฏิสัมพนั ธ์กันระหว่างสมาชิกในกลุ่ม เพื่อให้บรรลุเป้าหมายเดียวกัน
อย่างมปี ระสทิ ธิภาพ

2) ความคิดสร้างสรรค์และจินตนาการ (Creativity and Imagination) คือ ความสามารถทาง
สมองทีค่ ดิ ในลกั ษณะอเนกนยั นำไปส่กู ารคดิ ค้นพบสง่ิ แปลกใหม่ ด้วยการคิดดัดแปลง ปรุงแต่ง
ผสมผสานกนั ให้เกดิ ส่งิ ใหม่ รวมทง้ั การประดษิ ฐ์คดิ คน้

3) การคิดเชิงวพิ ากษ์ (Critical Thinking) คือ ความตั้งใจท่ีจะตัดสินเรือ่ งใดเรือ่ งหน่ึง โดยการไม่
เหน็ คล้อยตามขอ้ อ้างทน่ี ำเสนอ

4) การแก้ปัญหา (Problem Solving) คือ การหาให้เจอว่าปัญหานั้นคืออะไร มีมากน้อยขนาด
ไหน เปน็ ปญั หาเล็กหรอื ปัญหาใหญ่

5) ความยดื หยุ่นและการปรับตัว (Flexibility and Adaptability) คอื การที่บุคคลมีสมรรถนะใน
การยืดหย่นุ และปรบั ตวั ตอ่ โลกท่มี กี ารเปลีย่ นแปลงอย่างรวดเร็ว

6) ความทนั โลกและความตระหนกั ทางดา้ นวฒั นธรรม (Global and Cultural Awareness) คือ
ความพร้อมที่จะรับมือกับการเปลี่ยน การพัฒนาจิตส านึกทางวัฒนธรรม วิถีทางวัฒนธรรม
ดา้ น ค่านิยม ความเชือ่ ความตระหนักทางวฒั นธรรมนนั้ ครอบคลมุ ไปถึงความเข้าใจถึงอทิ ธิพล
ต่อวฒั นธรรมผู้อื่น ด้วย

7) การรู้สารสนเทศ (Information Literacy) คือ ทักษะที่จำเป็นในการค้นหา การเข้าถึง กา
วิเคราะห์ และการนำสารสนเทศไปใช้

8) ความเป็นผู้นำ (Leadership) คือ ผู้ที่สามารถมีอทิ ธพิ ลต่อผู้อื่นในการช้ีนำ ดลใจ หรือกระตุ้น
ใหบ้ ุคคลอื่นทำงานใหส้ ำเรจ็ ลลุ ่วงตามเป้าหมายท่ีได้วางไวร้ ่วมกัน

9) การรู้หน้าที่ทางสังคมและความเป็นพลเมือง (Civic Literacy and Citizenship) คือ การ
กระทำตามสิทธิและหน้าท่ีของบุคคลตามสถานภาพทตี่ นดำรงอยใู่ นสงั คมนัน้ ๆ

10) ทักษะการสื่อสารด้วยวาจาและการเขียน (Oral and Written Communication Skills) คือ
การสือ่ สารท่ใี ชค้ ำพูดและการเขียนเพอ่ื แสดงและถ่ายทอดมมุ มองและความคิด

26

11) ความรับผิดชอบต่อสังคมและจริยธรรม (Social Responsibility and Ethic) คือ ความ
รับผิดชอบขององค์กรต่อผลกระทบที่เกิดจากการตัดสินใจและกิจกรรมขององค์กร ต่อสังคม
และส่งิ แวดล้อม ทีป่ ฏิบัตอิ ย่างโปร่งใสและมีจรยิ ธรรม

12) ความรู้ด้านเทคโนโลยี (Technology Literacy) คือ การใช้ความรู้ เครื่องมือ ความคิด
หลักการ เทคนิค ความรู้ ระเบียบวิธี กระบวนการตลอดจน ผลงานทางวิทยาศาสตร์ทั้ง
สิ่งประดิษฐ์และวิธีการ มาประยุกต์ใช้ในระบบงานเพื่อช่วยให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในการ
ทำงานใหด้ ียง่ิ

13) ความคิดริเริ่ม (Initiative) คือ ความคิดที่แปลกใหม่ แตกต่างจากความคิดเดิม นำความรู้มา
ประยกุ ต์ให้เกิดส่งิ ใหมข่ นึ้ ไม่ซ้ำกับของเดิม
นักการศึกษาและผเู้ ชยี่ วชาญด้านแรงงานมกั เตอื นว่าเด็กๆจำเป็นต้องมีทกั ษะท่ีดีขนึ้ ในศตวรรษ

ที่ 21 หากไม่มีทักษะเหล่านี้แล้วน้ัน พวกเขาจะไม่สามารถเป็นส่วนหนึ่งของเศรษฐกิจโลกได้ และถือว่า
พวกเขาไม่มกี ารเตรยี มตวั อยา่ งเพยี งพอสำหรบั เรียนตอ่ ในระดบั มหาวทิ ยาลัยและการทำงาน

โปรดทบทวนตวั เอง แล้วตอบในใจวา่ ท่านเข้าใจลักษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21
ของนกั เรยี นตามทศั นะของ Envision Website. วา่ อย่างไร ?
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

Learning (n.d.) ซึ่งเป็น Wabisabi Learning มีสำนักงานในญี่ปุ่น แคนาดาและออสเตรเลีย
ไดท้ ำงานรว่ มกับโรงเรียนในกว่า 20 ประเทศที่กำลังอยู่ในช่วงปรับเปล่ียนไปสกู่ ารเรียนรู้ท่ีมุ่งเน้นอนาคต
กล่าวถึงลักษณะของทักษะในศตวรรษที่ 21 ที่นักเรียนทุกคนต้องการและเพราะเหตุใด (The Critical
21st Century Skills Every Student Needs and Why) ดงั นี้

1) การแก้ปัญหา (Problem solving) นักเรยี นจำเป็นต้องมีความสามารถในการแกป้ ัญหาท่ี
ซบั ซ้อนแบบทันที

27

2) ความคิดสร้างสรรค์ (Creativity) นักเรียนต้องสามารถคิดและทำงานอย่างสร้างสรรคท์ ั้งใน
สภาพแวดล้อมที่เป็นดิจิทัลและไม่ใช่ดิจิทัลเพื่อพัฒนาวิธีแก้ปัญหาที่มีเอกลักษณ์และเป็น
ประโยชน์

3) การคิดวิเคราะห์ (Analytic Thinking) นักเรียนจำเป็นต้องมีความสามารถในการคิด
วิเคราะห์ซึ่งรวมถึงความสามารถในการเปรียบเทียบ การเห็นความแตกต่าง การประเมิน
การสังเคราะห์ และการนำไปใช้โดยไมต่ อ้ งมีการสอนหรอื การควบคุมดแู ล

4) การทำงานร่วมกัน (Collaboration) นักเรียนต้องมีความสามารถในการทำงานร่วมกับคน
อ่ืนอยา่ งไมต่ ดิ ขัดทัง้ ในพ้นื ทีจ่ ริงและเสมือนจรงิ กับพนั ธมิตรจริงและเสมอื นจริงทั่วโลก

5) การสื่อสาร (Communication) นักเรียนต้องมีความสามารถในการสื่อสารได้ ไม่ใช่แค่ใน
รูปแบบข้อความหรือคำพูดเท่านั้น แต่ยังสามารถสื่อสารในรูปแบบมัลติมีเดียได้ด้วย เช่น
วดิ ีโอและภาพไดอ้ ย่างมีประสิทธิภาพเช่นเดียวกับขอ้ ความและคำพูด

6) จริยธรรมการกระทำและความรับผิดชอบ (Ethics, Action, and Accountability) ซึ่งรวม
ไปถึงความสามารถในการปรับตัว ความรับผิดชอบทางการเงิน ความรับผิดชอบส่วนบุคคล
การตระหนกั ถึงสิง่ แวดลอ้ ม การเอาใจใส่ ความอดทนอดกลัน้ และความตระหนักเกยี่ วกับท่ัว
โลก

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21
ของนกั เรยี นตามทศั นะของ Learning ว่าอย่างไร ?
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

Roslaniec (2018) ซึง่ เปน็ ผจู้ ดั การฝา่ ยการตลาดและผลิตภัณฑ์ กล่าวถึงลักษณะของทักษะใน
ศตวรรษท่ี 21 ว่าโลกของการทำงานและการส่ือสารเปลยี่ นแปลงไปอย่างรวดเรว็ ในฐานะครูอยา่ งเราต้อง
เตรียมผู้เรียนระดบั มธั ยมศึกษาใหพ้ รอ้ มด้วยทักษะแหง่ ศตวรรษท่ี 21 ที่จำเปน็ สำหรับการเติบโตในสังคม
ดิจิทัลและโลกาภิวัตน์ในปัจจุบนั ต่อไปนี้เป็นทกั ษะสำคัญในศตวรรษที่ 21 ทั้ง 7 ประการสำหรับผู้เรียน
ระดบั มัธยมศกึ ษา (Seven essential 21st century skills for secondary learners)

1) การคิดเชิงวิพากษ์ (Critical Thinking) กระตุ้นการคิดเชิงวิเคราะห์ในชั้นเรียนโดยให้
นกั เรยี นคาดเดาสงิ่ ท่จี ะเกดิ ข้นึ ในกจิ กรรมการอ่านหรือการฟงั

28

2) การสื่อสาร (Communication) ผู้เรียนต้องสามารถแสดงความคิดเห็นในเรื่องต่างๆ เข้าใจ
ผู้อ่นื และทำงานเป็นกลุ่มได้ดี

3) การทำงานร่วมกัน (Collaboration) ผู้ทำงานร่วมกันที่ดีจะทำงานร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมี
ประสิทธิผลเพ่อื บรรลุเปา้ หมายร่วมกนั การทำงานเป็นคู่ งานกลมุ่ และโครงการความร่วมมอื
บ่อยๆ การเรียนรู้วิธีผลัดเปลี่ยนกัน เคารพความคิดเห็นของผู้อื่น และเป็นผู้เล่นในทีมที่ดี
มคี วามสำคญั ต่อความสำเร็จของชัน้ เรยี น

4) ความคิดสร้างสรรค์ (Creativity) ชว่ ยให้นักเรยี นค้นหาความสามารถดา้ นความคดิ สร้างสรรค์
ของตนและกระตุ้นจินตนาการของพวกเขานักเรียนควรได้รับการสนับสนุนให้คิดวิธีใหม่ๆ
และสร้างสรรคใ์ นการแก้ปญั หา

5) การรับรู้ทางวัฒนธรรม (Cultural Awareness) ผู้เรียนต้องสามารถเข้าใจความแตกต่าง
ระหว่างตนเองและผู้คนจากประเทศอืน่ ทีม่ ีวัฒนธรรมหรือประเพณที ีแ่ ตกตา่ งกนั การพัฒนา
ความเคารพและความเขา้ ใจตอ่ ผูอ้ ่ืนจะช่วยให้นักเรียนได้ค้นพบข้อตกลงร่วมกันกับทุกคนท่ี
พบเจอ

6) การรู้ทนั ดจิ ิทัล (Digital Literacy) ควรสนับสนุนใหผ้ ู้เรียนใช้เทคโนโลยอี ย่างปลอดภยั ให้
ความร้แู ก่ผเู้ รยี นเกย่ี วกบั อันตรายทีอ่ าจเกิดข้ึนบนโลกออนไลน์และสอนเกย่ี วกบั ขอ้ มลู หรือ
เวบ็ ไซต์ที่สามารถไวว้ างใจได้

7) ความอสิ ระในตนเอง (Autonomy) สร้างแรงจูงใจ ให้ทางเลือกแกน่ ักเรียนในชั้นเรียนพูดคุย
สร้างความไว้วางใจและให้โอกาสพวกเขาตัดสินใจระหว่างงาน การบา้ น หรอื แม้แต่ประเภท
ของกิจกรรมท่จี ะทำ

โปรดทบทวนตวั เอง แลว้ ตอบในใจวา่ ท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21
ของนักเรียนตามทศั นะของ Roslaniec ว่าอยา่ งไร ?
………………………………………………………...........................................................………
…………………….........................................………………................................................
…………………….........................................………………................................................

Savremena International School Website (2020) เป็นเวบ็ ไซต์ของสถาบนั การศกึ ษาท่ี
ใช้หลักสูตรการศึกษาทั่วไป 4 ปี ซึ่งเตรียมพร้อมนักเรียนให้สอบผ่านในสาขาวิชาเทคนิค คณิตศาสตร์
วทิ ยาศาสตร์ และสังคม ทัง้ ในประเทศ Serbia และตา่ งประเทศ ได้กลา่ วถึง 8 ทกั ษะทีน่ ักเรยี นในศตวรรษ

29

ที่ 21 ควรเชี่ยวชาญในโรงเรยี น ปัจจุบันในยุคดิจิทัลสมัยใหมต่ ้องใช้การรู้เทา่ ทันข้อมลู และสือ่ – การคิด
เชิงวิพากษ์ การคิดโดยมีปัญหาเป็นพื้นฐาน การทำงานเป็นทีม และความเข้าใจเทคโนโลยี เพื่อให้บุคคล
ไดร้ ับการพจิ ารณาว่าเปน็ ผ้มู ีความรู้ อา่ นออกเขียนได้ เพื่อใหไ้ ด้รับการศึกษาและประสบความสำเร็จและ
จะเตบิ โตในแวดวงเศรษฐกิจดิจิทัลได้ นกั เรียนจำเปน็ ต้องมที ักษะในยคุ ดิจิทัล ดว้ ยเหตุน้ีจึงมีความสำคัญ
อย่างยิ่งสำหรับโรงเรียนและระบบการศึกษาที่จะต้องสอนทักษะเหล่านี้ควบคู่ไปกับการให้ความรู้ที่มี
คุณภาพสงู ตลอดจนระบบค่านยิ มที่เหมาะสม ทักษะที่จำเป็นสำหรบั ความสำเร็จในศตวรรษที่ 21 ดงั นี้

1) การอา่ นออกเขยี นได้ในยคุ ดิจทิ ลั (Digital-age Literacy) ผูเ้ รียนตอ้ งสามารถวิเคราะห์
เขา้ ถึง จัดการ บูรณาการ ประเมนิ และสร้างขอ้ มูลในสื่อตา่ งๆ ซึง่ หมายถงึ การรู้เท่าทัน
ขอ้ มลู และสือ่ เพ่อื ทจี่ ะประสบความสำเร็จ

2) การสื่อสาร (Communication) มีความเป็นไปได้เกี่ยวกับการแสดงออกและการสร้าง
เนอื้ หาท่ีจะแลกเปล่ียนในกระบวนการส่ือสารดงั กลา่ ว จะเปน็ ไปตามพัฒนาการของวธิ ีการ
และไดร้ ับการเสรมิ สรา้ งในระดับท่ีเท่าเทียมกันและสิ่งนี้ขนึ้ อยู่กับการนำความรู้และทักษะ
ที่จำเป็นต่อการแสดงออก การเขียน และการสื่อสาร; ออกแบบและส่งข้อความที่ถูกต้อง
มาใชเ้ ทา่ น้นั

3) ความร่วมมือ (Cooperation) สิ่งสำคัญมากต้ังแต่อายุน้อยๆและโดยเฉพาะอย่างยิ่งในวัย
มัธยมซึ่งถือเป็นการเตรียมความพร้อมสำหรับการเข้าสู่โลก ของผู้ใหญ่อย่างเต็มที่ การ
พัฒนาทักษะความร่วมมือ สร้างการสื่อสาร แลกเปลี่ยนความคิดเห็นและความคิดในเชิง
บวก แกไ้ ขความขัดแยง้ อยา่ งเหมาะสม และประนีประนอมไดส้ ำเรจ็

4) ความคิดสรา้ งสรรค์ (Creativity) หากเราต้องการให้เด็กประสบความสำเร็จเราตอ้ งบำรงุ
และรกั ษาความคดิ สร้างสรรค์ของพวกเขาซ่ึงก็คือ วธิ คี ิดและการมองโลกท่แี ตกต่างกันและ
ค้นหาแนวทางใหมๆ่ ในการแก้ปัญหาและงาน

5) การคิดสร้างสรรค์ - ทุนทางปัญญา (Inventive thinking - intellectual capital)
นักเรียนควรมีจินตนาการที่ไดร้ บั การพัฒนาอย่างดีและมีทักษะในการคิดวิเคราะหเ์ ท่านน้ั
แต่พวกเขายังต้องสามารถประเมินสถานการณ์ แนวคิดที่เป็นปัญหาเกิดขึ้น และความ
เปน็ ไปได้เกี่ยวกบั การทำใหเ้ ป็นจรงิ รวมทง้ั มีความสามารถในการปรับเปลยี่ นเพือ่ ใหไ้ ด้วิธีท่ี
ดีท่ีสุด

6) การคิดโดยใช้ปัญหาเป็นฐานและการแก้ปัญหา (Problem-based Thinking and
Problem Solving) การตั้งสมมติฐานที่ว่าความรู้ ไม่ได้ถูกนำมาใช้เพื่อประโยชน์ในการ
เรียนรู้เพื่อให้ไดเ้ กรดทีด่ ีเท่านั้น แต่ความรู้ดังกล่าวจำเป็นต้อง “นำไปใช้งานได้จรงิ ” กับ

30

การแก้งาน สถานการณ์ หรือปัญหาที่เป็นรูปธรรม เหตุผลที่ครูต้องถ่ายทอดรูปแบบนำ
ความรปู้ ระเภทน้ีมาใช้ โดยสอนพวกเขาวา่ สง่ิ ที่สำคญั ไม่ใชเ่ กรดทีพ่ วกเขาจะได้ แตค่ ือพวก
เขาจะนำสงิ่ ทเี่ รยี นไปใช้ไดอ้ ย่างไรและทไ่ี หน: อะไรทีพ่ วกเขาสร้างข้นึ ได้จากความรู้
7) ระบบค่านิยมและความรับผิดชอบ (Value system and responsibility) ต้องปลูกฝัง
ค่านิยมที่ดีให้กับนักเรียนเพื่อให้พวกเขาสามารถใชเ้ ครื่องมือและเทคโนโลยีทั้งหมดได้ ใน
ขณะเดียวกนั กต็ ระหนักถึงความรับผิดชอบทมี่ าพรอ้ มกับการใชง้ าน
8) คุณภาพผลลัพธ์ท่ี ดีที่สุดและผลผลิต (Quality, top results and productivity)
การศกึ ษาพบวา่ ผลการเรียนดี ไม่เกยี่ วขอ้ งกบั ผลผลิตในชวี ติ ในภายหลงั แม้วา่ การเรยี นที่ดี
ที่โรงเรียนจะไม่การันตีด้านผลผลิตมากนัก แต่ก็เกี่ยวข้องโดยตรงกับผลลัพธ์ที่ดี
ความสำเร็จ และความก้าวหน้าในทุกแง่มุมเพื่อให้นักเรียนบรรลุถึงระดับคุณภาพตามที่
กำหนดในยคุ ใหม่ พวกเขาตอ้ งร้วู ธิ ีใช้ ความเป็นไปได้และข้อดีของเครอ่ื งมอื และเทคโนโลยี
ดิจิทลั ท่มี ีพร้อมใหใ้ ช้ รวมทั้งจัดลำดับความสำคญั วางแผนและนำความรูใ้ หม่ๆ มาใชอ้ ย่าง
เหมาะสม

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21
ของนักเรียนตามทัศนะของ Savremena International School Website ว่า
อยา่ งไร ? ……………………………...............................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................

Stauffer (2020) ซึ่งเปน็ ผูเ้ ชี่ยวชาญดา้ นเนื้อหา ทำงานร่วมกับผู้อื่นท่ี AES เพื่อสร้างเนื้อหาท่ี
ตอบคำถาม เกีย่ วกับชน้ั เรยี น การสอน การเตรยี มนักเรียนสำหรับการรับรอง และทำหลกั สูตรดิจิทัลส่วน
ใหญข่ อง AES กลา่ วถึงลักษณะของทักษะแหง่ ศตวรรษท่ี 21 เปน็ ความสามารถ 12 ประการที่นักเรียนใน
ปัจจุบนั ตอ้ งประสบความสำเร็จในอาชีพการงานในยุคสารสนเทศ ดงั นี้

1) การคดิ เชิงวพิ ากษ์(Critical Thinking) มีความสำคัญต่อการปรบั ปรุงพฒั นา เป็นกลไกท่ี
กำจัดปัญหาและแทนที่ด้วยความพยายามท่ีเกดิ ผล เป็นสิ่งทีช่ ว่ ยใหน้ ักเรียนคิดสิ่งตา่ งๆ
ด้วยตวั เองเมอ่ื พวกเขาไม่มีครู

31

2) ความคิดสรา้ งสรรค์ (Creativity) มคี วามสำคญั เท่าเทยี มกนั ในฐานะที่เป็นวธิ ีการปรับตัว
ทกั ษะน้ชี ่วยใหน้ ักเรียนเหน็ แนวคิดในแงม่ ุมทแี่ ตกต่างออกไปซึง่ นำไปสนู่ วัตกรรม ในทุก
สาขานวตั กรรมเป็นกุญแจสำคัญในการปรบั ตัวและความสำเรจ็ โดยรวมของบริษทั

3) การทำงานร่วมกัน (Collaboration) การให้นักเรียนทำงานร่วมกัน ประนีประนอม
สำเร็จ และได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดจากการแก้ปัญหา องค์ประกอบสำคัญของการทำงาน
ร่วมกันคอื ความเต็มใจ ผู้มีส่วนร่วมทกุ คนต้องเต็มใจทีจ่ ะเสียสละบางส่วนของความคิด
ของตนเองและยอมรบั ความคดิ ผูอ้ ืน่ มาใชด้ ้วยเพ่ือให้ได้ผลลัพธท์ ีด่ ี

4) การสื่อสาร (Communication) เป็นเสมือนกาวที่นำคุณสมบัติทางการศึกษาทั้งหมดน้ี
มารวมกัน นักเรียนจะต้องเรียนรู้วิธีถ่ายทอดความคิดอย่างมีประสิทธิภาพท่ามกลาง
ลักษณะต่างๆ มีศักยภาพในการขจัดความสับสนในทีท่ ำงาน หากไม่เข้าใจการส่ือสารที่
เหมาะสม นักเรียนในศตวรรษท่ี 21 จะขาดทักษะท่ีสำคญั ในการก้าวหน้าในอาชีพ

5) การรู้สารสนเทศ (Information literacy) เป็นทักษะพื้นฐาน ช่วยให้นักเรียนเข้าใจ
ข้อเท็จจริงโดยเฉพาะข้อมูลที่เห็นบนโลกออนไลน์ ที่สำคัญกว่านั้นคือ สอนวิธีแยก
ข้อเท็จจรงิ ออกจากเนอื้ หา ในยคุ ของขอ้ มูลที่ผิดๆ มีอยูม่ ากมาย การค้นหาความจริงใน
โลกออนไลน์กลายเป็นงานในตัวมันเอง นักเรียนจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องบอกได้เองวา่
ขอ้ มูลไหนซื่อสตั ย์ขอ้ มลู ไหนเทจ็ มิฉะนน้ั พวกเขาอาจตกเป็นเหย่อื ของมายา ความเข้าใจ
ผดิ และการโกหก

6) การรู้เท่าทันสื่อ (Media literacy) การรู้จักแยกแยะวิธีการเผยแพร่ สำนักพิมพ์ และ
แหล่งทม่ี า และแยกแยะระหว่างวธิ ีที่นา่ เชอ่ื ถือและวธิ ที ี่ไมน่ า่ เช่อื ถือ เช่น เดยี วกับทักษะ
ก่อนหนา้ น้ีการรเู้ ท่าทันสือ่ มปี ระโยชนใ์ นการค้นหาความจรงิ ในโลกท่ีเตม็ ไปดว้ ยขอ้ มูล นี่
คือวธิ ที นี่ ักเรยี นค้นหาแหลง่ ข้อมูลทีน่ ่าเช่ือถือในชีวติ ของพวกเขา หากไมร่ เู้ ทา่ ทัน ส่งิ ใดท่ี
ดนู ่าเชอ่ื ถอื ก็จะน่าเช่อื ถือ แตด่ ้วยวธิ นี ้พี วกเขาสามารถเรียนรู้ได้วา่ ควรเพิกเฉยต่อสือ่ หรือ
รปู แบบใด พวกเขายงั เรียนรู้ว่าควรรบั สง่ิ ไหน และส่งิ ไหนสำคัญไม่ตา่ งกนั

7) การรู้เทา่ ทนั เทคโนโลยี (Technology literacy) ความรู้ดา้ นเทคโนโลยีช่วยใหน้ ักเรียนมี
ข้อมูลพืน้ ฐานที่จำเป็นในการทำความเข้าใจว่าอุปกรณ์ (Gadget) ใดทำหน้าที่อะไรและ
ทำไม การร้เู ท่าทนั เทคโนโลยีทำให้รูจ้ กั เครือ่ งมอื ทรงพลงั ซ่ึงทำให้โลกหมนุ อยู่ในปัจจุบัน
สง่ ผลใหน้ กั เรยี นสามารถปรับตัวเขา้ กบั โลกได้อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ

8) ความยดื หยนุ่ (Flexibility) คอื การแสดงออกของความสามารถของบุคคลในการปรับตัว
ให้เข้ากับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลง มีความสำคัญต่อความสำเร็จในอาชีพการงานใน

32

ระยะยาวของนักเรียน การรู้ว่าเมื่อใดควรเปลี่ยนแปลง วิธีเปลี่ยนแปลง และวิธี
ตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลง เปน็ ทกั ษะท่ีใช้ไดท้ ้ังชวี ิต
9) ความเป็นผู้นำ (Leadership) คอื คนที่ชอบตง้ั เปา้ หมาย พาทีมเดนิ ผ่านขน้ั ตอนที่จำเป็น
และบรรลุเปา้ หมายร่วมกัน ไมว่ ่าจะเปน็ ผู้ประกอบการท่ีชำ่ ชอง หรือเพ่งิ เร่ิมตน้ อาชีพ ก็
ต้องใช้การเป็นผู้นำกับอาชีพทั้งสิ้น ความทะเยอทะยานเกิดความเชี่ยวชาญทีจ่ ำเป็นใน
การเตบิ โตอย่างมืออาชีพและเปน็ ผู้นำของทง้ั องคก์ ร
10) ความคดิ ริเริ่ม (Initiative) ความคิดริเรม่ิ เกิดข้นึ ตามธรรมชาติกบั คนเพยี งไม่ก่ีคนเท่าน้ัน
เปน็ ผลใหน้ กั เรียนต้องเรยี นรู้เพอื่ ใหป้ ระสบความสำเร็จอย่างเต็มท่ี
11) ผลผลิต (Productivity) นักเรียนเรียนรู้เกี่ยวกับผลผลิต นั่นคือความสามารถของ
นักเรยี นในการทำงานใหเ้ สรจ็ ในระยะเวลาที่เหมาะสม การทำงานให้เสรจ็ ในจำนวนมาก
ขึ้นโดยใช้เวลาน้อยลง ด้วยการทำความเข้าใจกลยุทธ์การเพิ่มผลผลิตในทุกระดับ
นกั เรยี นจะคน้ พบวิธีที่พวกเขาทำงานได้ดีท่ีสดุ ในขณะทไี่ ดร้ ับความพอใจในการทำงาน
ของผูอ้ น่ื
12) ทักษะทางสังคม (Social skills) มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อความสำเร็จของอาชีพ เป็น
เครื่องมือที่ยอดเยี่ยมในการสร้างความสัมพันธ์ที่ยืนยาว การเพิ่มขึ้นของโซเชียลมีเดีย
และการสื่อสารแบบโต้ตอบทันทีได้เปลี่ยนธรรมชาติของปฏิสัมพันธ์ของมนุษย์ กิริยา
มารยาท ความสุภาพ และการพูดคุยเล็กๆ น้อยๆ ยังคงมีบทบาทสำคัญในโลกปัจจุบนั
น่นั หมายความว่านักเรยี นบางคนจำเป็นต้องเรียนรทู้ ักษะทางสงั คมในสถานศึกษา

โปรดทบทวนตวั เอง แลว้ ตอบในใจว่าทา่ นเข้าใจความสำคัญของลกั ษณะของทกั ษะ
ศตวรรษที่ 21 ของนักเรยี นตามทัศนะของ Stauffer วา่ อยา่ งไร ?
………………………………………………………………...........................................................…
………………....................................................................................................................
………………....................................................................................................................

Anzac Park Public School Website (n.d.) ซึ่งเป็นหน่วยการศึกษาตั้งอยู่ที่ 2 Anzac
Avenue Cammeray NSW 2062 มุ่งมั่นที่จะเตรยี มนักเรียนให้ใชช้ ีวิตและทำงานใหป้ ระสบความสำเรจ็
ในศตวรรษที่ 21 ผ่านแนวทางการเรียนรู้ที่มุ่งเน้นอนาคต กล่าวถึงลักษณะของทักษะการเรียนรู้ใน
ศตวรรษท่ี 21 ดงั น้ี

33

1) การคดิ เชิงวพิ ากษ์ (critical thinking) เปน็ หัวใจสำคัญของกิจกรรมทางปัญญาสว่ นใหญ่
ทเ่ี กย่ี วข้องกบั นกั เรยี นทีเ่ รียนร้ทู ่ีจะรบั รู้หรือพฒั นาการโต้แยง้ ใช้หลกั ฐานเพื่อสนับสนุน
ข้อโต้แย้งนัน้ สรปุ โดยมีเหตผุ ล และใชข้ ้อมลู เพื่อแก้ปญั หา ตัวอยา่ งของทกั ษะการคิดเชิง
วิพากษ์น้ี ได้แก่ การตีความ วิเคราะห์ ประเมิน อธิบาย ลำดับเหตุผล การเปรียบเทยี บ
การตง้ั คำถาม การอนมุ าน การต้ังสมมติฐาน การประเมนิ ค่า การทดสอบ และการสรุป
ทว่ั ไป

2) การสื่อสาร (communication) ความสามารถในการส่ือสารเกี่ยวข้องกับการสื่อสาร
แบบดิจิทัล การสื่อสารระหว่างบุคคล การเขียน และการพูด ความคิดโน้มน้าวใจผู้อื่น
เก่ยี วกับความคดิ เห็นของพวกเขาและดงึ ดูดผู้อ่านและผฟู้ ัง นกั เรียนพฒั นาทักษะเหล่าน้ี
ไมเ่ พียงแต่ผ่านคำพดู เท่าน้นั แตย่ ังรวมถงึ องคป์ ระกอบด้านกราฟกิ และมัลตมิ ีเดียดว้ ย

3) การทำงานรว่ มกัน (collaboration) การเรยี นร้ดู ว้ ยการลงมือทำ การพฒั นาทักษะการ
ทำงานร่วมกันถือเป็นวัตถุประสงค์การเรียนรู้ที่สำคัญ การวิจัยสรุปได้ว่ากิจกรรมการ
ทำงานร่วมกันที่ออกแบบมาอย่างดีมีส่วนช่วยในการเรียนรู้ที่ดีขึ้น การผสมผสานการ
ทำงานร่วมกนั การยกระดับผา่ นพื้นที่ห้องเรียนทีย่ ืดหยุ่น นักเรียนมีพ้ืนท่ีวา่ งเพียงพอท่ี
พวกเขาสามารถพบปะทำงานร่วมกันและมีเครื่องมือที่สนับสนุนประเภทของการ คิดท่ี
ช่วยในการเรียนรู้

4) ความคิดสร้างสรรค์ (creativity) ความคิดที่สามารถเปลี่ยน ผสมผสานความคิด
เปรียบเทียบและค้นหาข้อมูลเชิงลึก ความคิดสร้างสรรค์ถามคำถามท่ีไม่มีใครถามและ
เป็นทักษะที่จะมีค่าในศตวรรษที่ 21 ความคิดสร้างสรรค์เกิดขึ้นในสภาพแวดล้อมที่
นักเรียนสามารถรบั ความเสี่ยงและล้มเหลว ท่ีซึ่งพวกเขามีทางเลือกเกย่ี วกับส่ิงท่ีเรียนรู้
วิธีเรียนรู้และวิธีแสดงให้เห็นถึงสิ่งที่เรียนรู้

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจวา่ ทา่ นเข้าใจ ลักษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21
ของนกั เรยี นตามทศั นะของ Anzac Park Public School Website วา่ อย่างไร ?
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

34

Powhatan School Website (2019) ซึ่งเป็นโรงเรียนก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 1948 เป็น
โรงเรียนเอกชน สอนในระดบั กอ่ นวัยอนุบาลไปจนถึง Grade 8 (PK-8) กลา่ วถงึ ลกั ษณะทักษะศตวรรษท่ี
21 ของนกั เรียน 5 C ของการเรียนรู้ในศตวรรษท่ี 21 (Exploring the 5 C’s of 21stCentury Learning)
ดงั น้ี

1) การคิดเชิงวิพากษ์ (Critical Thinking) การแก้ปัญหาเปน็ ทักษะที่สำคัญที่สุดที่เราสอน
ความยืดหยุ่นที่ตามมา พร้อมกับความท้าทายควบคู่ไปกับการมีความคิดเพื่อความ
เจรญิ เติบโต (Growth Mindset) ทำใหน้ ักเรียนเข้าหาการเรียนรูใ้ นทางบวก ความมัน่ ใจ
ในตนเองทไ่ี ดร้ ับจากการแก้ปัญหาและการรว่ มมือกบั เพ่ือนรว่ มชัน้ มีความสำคัญอย่างยิ่ง
ต่อพัฒนาการของเด็ก

2) ความคิดสรา้ งสรรค์ (Creativity) มีความคิดสรา้ งสรรคม์ ากมายท่วั ท้งั มหาวิทยาลยั จาก
ความพยายามในการเรียนการสอนขา้ มหลักสตู รมากมายไปจนถึงการด่มื ด่ำกับศิลปะทกุ
สปั ดาห์ผา่ นการแสดงและทศั นศิลป์/ ศิลปะดา้ นกราฟฟกิ

3) การสื่อสาร (Communication) การพูดในท่สี าธารณะมกั เรยี กว่าทักษะชั้นยอดท่ี
วางรากฐานสู่ความสำเร็จ Chapel Talks เปน็ จุดเร่ิมต้นของ Grade 8 ที่แสดงให้เหน็ ถงึ
ความสามารถของนักเรียนในการพดู ในทีส่ าธารณะ

4) การทำงานรว่ มกัน (Collaboration) หอ้ งปฏบิ ัติการวิทยาศาสตรแ์ ละนวัตกรรมชัน้ ล่าง
ของโรงเรยี นเปน็ สถานท่ที ีส่ มบูรณ์แบบสำหรับการทำงานร่วมกนั

5) ลักษณะนิสัย (Character) นักเรียนทำงานเป็นกลุ่มเล็กๆ ร่วมกับอาจารย์ที่ปรึกษาเพ่ือ
สร้างแนวทางที่เป็นลายลักษณ์อักษรโดยมีความรับผิดชอบในตัวเองเพื่อจะมีส่วนร่วม
และสร้างผลกระทบเชิงบวกต่อกลุ่มได้อย่างไร เปน็ การตอกยำ้ ความคาดหวังในลักษณะ
นิสยั ท่ดี ี บรรทัดฐาน พฤติกรรม และปฏิสมั พันธเ์ ชงิ บวกที่โรงเรียน เมื่อมกี ารประชมุ กลุ่ม
ย่อยนักเรียนที่อยู่ได้รับการเตือนว่าสัญญาเต็ม Full Value Contract มูลค่าไม่ได้มีไว้
สำหรับกลุม่ ย่อยเท่านัน้ แต่เป็นสญั ญาสำหรับการเรยี นในปีการศกึ ษาทเ่ี หลอื

โปรดทบทวนตวั เอง แลว้ ตอบในใจวา่ ท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21
ของนักเรียน ตามทศั นะของ Powhatan School Websit ว่าอยา่ งไร ?
…………………………………………………………………………………………………………………
……………................................................................................................................
...............................................................................................................................

35

Cruz (2019) เปน็ นกั เล่า จบการศกึ ษา Development Communication เธอเช่ือมน่ั อย่างย่ิง
ว่าชุมชนคือจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลง ได้กล่าวถึงลักษณะทักษะศตวรรษที่ 21ของนักเรียน (21st
Century Skills Every Student Must Have) ดังนี้

1) การทำงานรว่ มกันและการทำงานเป็นทีม: การทำงานเป็นทมี (Collaboration & teamwork:
Making the teamwork work.) สองหัวดีกว่าหัวเดียว. นั่นคือเหตุผลที่การทำงานร่วมกัน
และการทำงานเป็นทีมมบี ทบาทสำคัญในการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 การเรียนรู้ท่ีจะทำงาน
เป็นทีมก็เป็นทักษะสำคัญที่จะทำให้ได้ผลงานออกมาดีขึ้นไม่ว่าคุณจะเป็นคนเปิดเผย
(Extrovert) หรอื เป็นคนเกบ็ ตวั (Introvert) แม้สมาชกิ แตล่ ะคนในทีมจะมคี วามแตกต่างกนั

2) ความคิดสร้างสรรค์และจินตนาการ: คิดนอกกรอบ (Creativity & imagination: Thinking
outside the box.) ความคิดทำให้โลกหมุนไป อย่ากักความคิดไว้แค่ในหัวตัวเอง! คนที่มี
ความคิดสร้างสรรค์รดู้ ีวา่ มีวธิ ีมองส่งิ ต่างๆมากกว่าหนึง่ วิธอี ยู่เสมอและแนวคิดเหล่าน้ีไม่ว่าจะ
ยิ่งใหญห่ รือเล็กน้อยก็สามารเปลีย่ นแปลงโลกได้ เรียนรู้ทจี่ ะมองในมมุ ที่แตกต่างและปล่อยให้
จินตนาการของคุณโลดแลน่ ใครจะรวู้ ่านวตั กรรมจะมาจากไอเดียของคุณ

3) การคิดเชิงวิพากษ์และการแก้ปัญหา: การแก้ปัญหาเฉพาะหน้า (Critical thinking &
problem-solving: Solving problems head-on.) หากคุณมีปัญหาก็ไม่ต้องกังวล ทุกคน
ต่างก็มีทั้งนั้น! คำถามคือคุณจะทำอย่างไร? ปัญหาคณิตศาสตร์และปัญหาของนักเรียนอาจ
เป็นสองสิ่งที่แตกต่างกัน แต่ทั้งสองอย่างต้องการการคิดวิเคราะห์และการประเมินอย่าง
รอบคอบ ปัญหาและแนวทางแกไ้ ขแตกตา่ งกนั ไป แตก่ ารแกไ้ ขทีละข้นั ตอนใช้ไดผ้ ลเสมอ

4) ความสามารถในการปรับตัวและความยืดหยุ่น: ยอมรับการเปลี่ยนแปลงที่แน่นอนเสมอ
(Adaptability & flexibility: Embracing change as constant.) คุณจะทำอย่างไรเมื่อส่ิง
ต่างๆไม่เปน็ ไปตามแผน? ในโลกทีเ่ ราอาศัยอย่มู ีการเปล่ยี นแปลงไปอย่างรวดเร็วและมีพลวัต
การมคี วามยืดหยุน่ เป็นทกั ษะทจ่ี ะชว่ ยคุณลดการใชเ้ วลา ความพยายาม และความเครียด เมอ่ื
แผน A ไม่ได้ผลจงเปิดใจรับแผน B หรือไม่ก็ไปถึง Z! ไม่มีสิ่งใดเป็นไปตามแผนหมดทุกอยา่ ง
และยิ่งคุณปรับตวั เขา้ กบั การเปล่ยี นแปลงไดเ้ รว็ เทา่ ไหรค่ ุณก็จะพรอ้ มมากขน้ึ เท่าน้ัน

5) การรับรู้ระดับโลกและวัฒนธรรม: การเรียนรู้และเติบโตไร้ขอบเขต (Global & cultural
awareness: Growing beyond borders.) ด้วยเทคโนโลยีที่ทำให้โลกเล็กลงในแต่ละวัน!
ชมุ ชนเปลีย่ นจากออฟไลน์เปน็ ออนไลน์อย่างรวดเร็ว ลองนกึ ภาพการสง่ แชทหาเพื่อนของคุณ
ในอีกดา้ นหนึ่งของโลก! ความเชื่อมโยงกันนี้เรียกร้องให้มีโอกาสในการเติบโตเป็นชุมชนระดับ
โลกมากขนึ้ มกี ารเรยี นรู้และเปดิ เผยตัวเองกบั ผู้คนและวฒั นธรรมท่ีแตกตา่ งกัน

36

6) การรู้ทันข้อมูล สื่อ และเทคโนโลยี: การเรียนรู้หนังสือ (Information, media & tech
literacy: Learning literacies.) เราผลิตขอ้ มลู มากกวา่ ท่ีเราจะบริโภคได้ เราบริโภคสือ่ มาก
เกินความต้องการ เราต้องการเทคโนโลยีมากขนึ้ กว่าเดิม สงิ่ ทคี่ ุณตอ้ งทำคือ เรียนรู้ให้เท่าทัน
การรูห้ นังสือขนั้ พื้นฐานเปน็ ส่ิงท่ดี ี แตค่ วามรดู้ า้ นขอ้ มลู ส่ือ และเทคโนโลยีเป็นสงิ่ ท่ีคุณต้องมี
เพอื่ เติบโตในศตวรรษท่ี 21 ทขี่ บั เคลื่อนด้วยขอ้ มลู เต็มไปด้วยสือ่ และเกง่ กาจดา้ นเทคโนโลยี

7) ความเป็นผู้นำ: การพัฒนาศักยภาพความเป็นผูน้ ำของคุณ (Leadership: Developing your
leadership potential.) ไม่ใช่ทุกคนที่เกิดมาเป็นผู้นำ แต่ทุกคนสามารถพัฒนาทักษะการ
เป็นผู้นำได้! ความเป็นผู้นำสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นการประชุมในชั้นเรียน รายงานกลุ่ม หรือ
ตำแหนง่ สภานกั เรยี น

8) ทักษะการสื่อสารด้วยวาจาและลายลักษณอ์ ักษร: การสื่อสารอย่างมีประสิทธภิ าพ (Oral &
written communication skills: Communicating effectively.) การสื่อสารมีหลาย
รูปแบบที่ทำให้เกิดความสับสนและการตีความผิด พัฒนาทักษะการสื่อสารที่ดีและมี
ประสิทธิภาพไม่เพียงแต่จะช่วยคุณกำจัดการรายงานในชั้นเรียนของคุณ แต่ยังช่วยให้คุณ
ไดเ้ ปรยี บในอาชีพการงานในอนาคตอีกด้วย

9) ความรับผิดชอบต่อสังคมและจริยธรรม: การมีส่วนร่วมในสังคม (Social responsibility &
ethics: Being involved in society.) ไม่มีช่วงเวลาใดในประวัติศาสตร์ที่การรู้หนังสือและ
ความเปน็ พลเมืองมีความสำคญั มากกว่าน้ีแลว้ ดว้ ยรายการประเดน็ ทางสังคมท่ไี ด้เห็น อ่าน
และได้ยินในข่าวมากมาย การมีส่วนร่วมอย่างแข็งขันของคุณในการสร้างชาติเริ่มได้ตอนน้ี
คณุ สามารถสรา้ งความแตกตา่ งได้

10) ความคิดริเริ่ม: การเป็นผู้นำ (Initiative: Taking the lead.) คนที่มีความคิดริเริ่มสร้าง
โอกาสให้ตัวเองมากกวา่ ที่จะรอคอยโอกาส คุณต้องการใช้เวลาในโรงเรียนให้เกิดประโยชน์
สูงสดุ หรอื ไม่? เร่มิ ตน้ ทำความฝันของคุณให้เป็นจริง มีความพยายาม ไปใหส้ ดุ ไม่ใช่ทุกคนท่ี
จะใชเ้ วลาเพื่อเรียนรเู้ พิ่มเหมือนอย่างที่คุณทำ แตค่ ณุ รดู้ พี อที่จะรู้ว่าความคิดริเร่ิมนั้นคุ้มค่า
เสมอ

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจ ลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21
ของนกั เรยี น ตามทศั นะของ Cruz ว่าอย่างไร ?
……………….......................................................……………………………………………………………………………
......................................................................................................................................

37

The Education and Training Quality Authority Website (2018) ซึ่งเป็นหน่วยงาน
อิสระที่ดำเนินการตามคำสั่งของคณะกรรมการ รายงานต่อคณะรัฐมนตรี หน่วยงานนี้จัดตั้งขึ้นเพือ่ เป็น
สว่ นหนึง่ ของ National Education Reform Project กล่าวถงึ ลกั ษณะทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี น
(21st Century Skills) ดงั นี้

1) การคิดเชิงวิพากษ์ (Critical Thinking) ความสามารถของนักเรียนในการวิเคราะห์ คิด
อย่างอิสระ ประมวลผลข้อมูลอย่างมีความรับผิดชอบ และพัฒนาความสามารถในการ
ประเมนิ และดำเนินการอยา่ งเปน็ กลาง

2) การสื่อสารและการทำงานเป็นทีม (Communication and Teamwork) ความสามารถ
ของนักเรยี นในการโต้ตอบและแสดงความคิดเหน็ อย่างมีประสิทธิภาพ สื่อสารและทำงาน
ร่วมกนั ได้อย่างมปี ระสิทธิภาพและความสามารถในการเจรจาต่อรองและต่อยอดความคิด
ของผอู้ ื่นโดยใชว้ ธิ กี ารสอ่ื สารทีแ่ ตกตา่ งกนั เพื่อใหแ้ นใ่ จวา่ ผลลพั ธ์จะบรรลุผลสำเรจ็

3) ความคิดสรา้ งสรรคแ์ ละการแกป้ ญั หา (Creativity and Problem Solving) ความสามารถ
ของนกั เรียนในการแยกตวั ออกจากแบบแผนเพื่อเผชิญกับสถานการณใ์ นชวี ติ โดยการหาวิธี
แก้ปญั หาใหมๆ่ โดยใชท้ รัพยากรทไ่ี ม่คุ้นเคยและเช่ือมโยงขอ้ มูลและขอ้ เท็จจริงที่แตกต่าง
กนั ดังนน้ั พวกเขาสามารถแก้ไขปญั หาที่เผชิญอยูท่ ุกวัน

4) ความเปน็ ผู้นำและการตัดสินใจ (Leadership and Decision-making) ความสามารถของ
นักเรียนในการเดินนำสถานการณ์ รวมความคิดเห็น สร้างแรงบันดาลใจและกระต้นุ ผู้อน่ื
และตัดสินใจโดยใช้หลักฐานที่ชัดเจน นอกจากนีย้ ังเกี่ยวข้องกับความสามารถในการระบุ
และศึกษาทางเลือกและเลือกสิ่งที่เหมาะสมโดยคำนึงถึงผลประโยชน์ทั้งส่วนตัว และ
สว่ นรวม

5) ความเป็นพลเมืองในท้องถิ่นและระดับโลก ( Local and Global Citizenship)
ความสามารถของนกั เรยี นในการกำกับความรู้ พฤตกิ รรมและค่านิยมของตนอย่างมีความ
รับผิดชอบ เพื่อส่งเสริมการบรรจบกันทางปัญญาระหว่างองค์ประกอบต่างๆ ของสังคม
และสร้างความตระหนักถึงความท้าทายระดับโลก นักเรียนมีส่วนร่วมในการสร้างและ
พัฒนาบ้านเกิดของตนมากขึ้น กำหนดแนวปฏิบัติด้านความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อม ความ
ยุตธิ รรมทางสังคม ทัศนคติท่ดี ีต่อปัญหาโลก และสนบั สนุนให้ผู้อ่ืนเพิ่มการบรรจบกันทาง
วฒั นธรรมของโลกตามบรรทดั ฐานท่ีกำหนด

6) ความเป็นผู้ประกอบการและความคิดริเริ่ม (Entrepreneurship and Initiative)
ความสามารถของนักเรียนในการจัดการตนเองอย่างมีประสิทธิผล บรรลุเป้าหมายส่วน

38

บุคคลด้วยความมุ่งมั่นและแรงจูงใจที่แข็งแกร่ง และจัดการกับความล้มเหลวและความ
ผดิ หวงั ในเชงิ บวก พวกเขาวิเคราะห์ความเส่ียงด้วยวิสยั ทัศน์ที่ชดั เจน แสดงความคิดริเริ่ม
เพื่อจัดการกับข้อบกพร่อง และให้คำแนะนำที่สร้างสรรค์เพื่อมีส่วนร่วมในการเป็น
ผปู้ ระกอบการในชวี ิตในอนาคตของพวกเขา
7) การรู้หนังสอื ทางเทคโนโลยี (Technological Literacy) ความสามารถของนกั เรยี นในการ
ใช้เทคโนโลยีและเครื่องมือทางเทคโนโลยีอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อสร้าง เข้าถึง จัดการ
หักล้าง วิจารณ์ และเผยแพร่ข้อมูลโดยมีความรู้อย่างเต็มทีเ่ ก่ียวกับผลกระทบของเนือ้ หา
ทางเทคโนโลยที ีม่ ตี อ่ บุคคลและสังคม
8) การเพมิ่ ขดี ความสามารถทางภาษา (Language Empowerment) ความสามารถของ
นกั เรยี นในการพฒั นาสติปญั ญา ผลติ ความรู้ทางวรรณกรรมและวิทยาศาสตร์ เพอ่ื สง่ เสริม
ความเปน็ พลเมอื งและรกั ษามรดกทางวฒั นธรรมและเอกลกั ษณ์ของชาตโิ ดยใชภ้ าษาแม่
และสือ่ สารได้อย่างมีประสทิ ธิภาพในภาษามากกวา่ หนงึ่ ภาษา

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21
ของนักเรียน ตามทัศนะของ The Education and Training Quality Authority
Website. ว่าอยา่ งไร ?
……………..................................………………............................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

Mugabi (2019) ซึ่งเป็นนักเขียนอิสระและเป็นครูสอนภาษาอังกฤษ กล่าวถึงความสำคัญ
ทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน มาใช้ในห้องเรียน (How to incorporate 21st-century skills into
the classroom) ดังน้ี

1) การสื่อสาร (Communication) ความสามารถของนักเรียนในการส่งและรับข้อความได้
สำเรจ็ ซ่งึ รวมถงึ ทกั ษะการพูด การฟัง การอ่าน และการเขยี น

2) การคิดเชิงวิพากษ์ (Critical thinking) กระบวนการของนกั เรยี นทปี่ ระยุกต์ใชส้ ง่ิ ท่ีเรียนรู้ใน
ชั้นเรยี นในรปู แบบท่ีมีความหมายและสร้างสรรค์นอกเหนอื จากระดบั ผิวเผิน การฝึกทักษะ
การคดิ วิเคราะห์ การกระตนุ้ ใหเ้ กิดการคดิ วิเคราะห์

39

3) การทำงานร่วมกนั (Collaboration) การทำงานเป็นทีมทำใหค้ วามฝันเปน็ จรงิ และทง้ั หมด
ของการทำงานร่วมกันคือ การพัฒนาความสามารถของนักเรยี นในการทำงานร่วมกับผู้อื่น
โดยธรรมชาตแิ ล้ววิธที ี่ไดผ้ ลที่สุดคือการจัดกิจกรรมกลุ่ม อย่างไรก็ตามที่จะต้องผสมผสาน
สงิ่ ต่างๆ และสลบั กลุ่มคนให้บ่อยที่สุดเพ่ือให้นักเรยี นไมค่ ุน้ เคยกบั การทำงานกบั คนกลุ่มเดิม
ตลอดเวลาก็เป็นสิง่ สำคัญเช่นกนั

4) ความคิดสร้างสรรค์ (Creativity) การส่งเสริมให้นักเรียนใช้จินตนาการเพื่อให้พวกเขา
แสดงออกในรูปแบบตา่ งๆ และสร้างสรรคส์ ิ่งใหม่ๆ

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21
ของนกั เรยี น ตามทัศนะของ Mugabi วา่ อย่างไร ?
………………..................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

Breed (2019) ซ่งึ เปน็ ผู้บรหิ ารการตลาดท่ี Kami ถือวา่ เป็นผู้เชย่ี วชาญด้านการตลาดและด้านกล
ยทุ ธก์ ารตลาดท่ีมีประสบการณ์ กลา่ วถึงความสำคัญทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน (Characteristics
of 21st Century Learners) ดงั น้ี

1) พลเมืองทั่วโลก (Global citizens) การใช้โซเชียลมีเดียและการเข้าถึงเว็บทำให้นักเรียน
ตระหนักถงึ สถานท่ีของตนในโลกที่หลากหลายมากขึ้น พวกเขามสี ่วนร่วมในการสนทนาและ
ประเด็นที่ต้องได้รับการแก้ไขในระดับโลก ตัวอย่างเช่น ปัญหาด้านสุขภาพ การปกป้อง
สง่ิ แวดลอ้ ม และการเตบิ โตทางเศรษฐกิจ

2) คิดอยา่ งสร้างสรรค์ (Thinking creatively) นักเรียนต้องไดร้ บั การสนับสนุนในความสามารถ
ในการพัฒนาวิธแี ก้ปัญหาในชวี ิตประจำวันอย่างสร้างสรรค์และมีเคร่ืองมือทางศิลปะที่พร้อม
ใช้ ยกเลิกเทคนิคในอดตี ของการเรยี นรู้ตามเส้นทางและการปฏิบัติตามกฎในห้องเรยี นท่วั ไป
และมองไปที่การค้นพบ การวิเคราะห์ และนวัตกรรม การคิดนอกกรอบเป็นสิ่งที่คนรุ่นนี้มี
ความโดดเดน่ ใน เราตอ้ งชว่ ยพวกเขาคว้าโอกาสดว้ ยมือทงั้ สองข้าง

3) คิดเชิงวิพากษ์ (Thinking critically) นักเรียนตอ้ งมีความสามารถในการเชื่อมโยงระหว่างข้อ
โตแ้ ย้งและแหล่งความรู้ การตคี วามข้อมลู และการสรุปท่ีชาญฉลาดจะช่วยให้สามารถสะท้อน
กระบวนการเชิงวิพากษ์และสร้างประสบการณท์ ด่ี ขี ึน้ ได้

40

4) สอ่ื สารและทำงานร่วมกับผ้อู น่ื (Communicates and collaborates with others) นกั เรยี น
เข้าถึงสื่ออิเล็กทรอนิกส์และรูปแบบการสื่อสารอื่นๆ ได้ เตรียมให้พวกเขาพร้อมกับผู้คนที่มี
ความคดิ เหน็ ความคาดหวงั และวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน ในฐานะนักการศึกษาเราจำเป็นต้อง
ฝกึ ฝนทักษะเหล่าน้ี นกั เรยี นต้องเรียนรูท้ จ่ี ะเคารพความแตกตา่ งของกันและกัน และใช้บุคลิก
ท่ีแตกต่างกนั เพ่ือแก้ปญั หาร่วมกนั และสร้างแนวคิดดงั้ เดมิ การใช้แอปและอุปกรณ์ที่ส่งเสริม
การทำงานร่วมกัน สามารถช่วยให้นักเรียนมีส่วนร่วมในลักษณะเหล่านี้และทำให้ห้องเรียน
ของคณุ มคี วามร่วมมอื มากขึ้น

5) การรู้ดิจิทัล (Digital literacy) เทคโนโลยีเป็นหัวใจสำคัญของสถานที่ทำงานทั้งหมดในพ้นื ที่
อตุ สาหกรรมและเศรษฐกจิ สว่ นใหญ่ รุน่ ตอ่ ไปหรอื เรียกว่าชาวเมืองดิจิทลั พวกเขาอาจจะต้อง
มีทักษะในการท่องโลกดิจิทัล การผสมผสานเทคโนโลยีเข้ากับห้องเรียน และส่งเสริมการ
พัฒนาทักษะต่างๆ เช่น การเข้ารหัส และการวิเคราะห์ข้อมูลสามารถช่วยให้นักเรียนจับ
อุปกรณท์ ี่จำเป็นสำหรบั การใชง้ านไดอ้ ย่างเชี่ยวชาญในอนาคต

6) สภาพแวดล้อมการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 (A 21st century learning environment)
อย่างไร การให้บทเรยี นและการมอบหมายงาน ตอนนเี้ ปน็ กระบวนการสองทางที่ทั้งนักเรียน
และครเู รียนรู้จากกันและกัน มีแหล่งข้อมลู มากมายเพ่ือช่วยให้บรรลเุ ป้าหมายน้ี สิ่งสำคัญคือ
เรายงั คงม่งุ เน้นและผลักดนั ความปรารถนาของเราทจ่ี ะทำให้โลกน้นี ่าอยู่ขึน้ โดยเริ่มจากผู้คนท่ี
อาศัยอยู่ในโลกนี้ ที่ Kami เราเชื่อว่าตอนนี้เครื่องมือดิจิทัลท่ีเหมาะสมเป็นส่วนสำคญั ในการ
เพ่ิมประสิทธิภาพการเรยี นรู้และปลดปลอ่ ยศักยภาพของนักเรียนในศตวรรษท่ี 21 มาเรียนรู้
เพม่ิ เติมวา่ แอปคำอธบิ ายประกอบชน้ั นำของเราสามารถเพม่ิ ทกั ษะของนักเรยี นได้อยา่ งไร

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21
ของนกั เรียนตามทัศนะของ Breed ว่าอยา่ งไร ?
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
..............................................................................................................................

Educational technology and mobile learning Website (2015) กล่าวถึงลักษณะของ
ทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ที่สำคัญ 6 ประการ (The 6 Major Skills for 21st Century
Students) ดงั นี้

41

1) ความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรม (Creativity and Innovation) นักเรียนแสดงความคิด
สร้างสรรค์ สร้างองค์ความรู้ และพฒั นาผลิตภัณฑแ์ ละกระบวนการท่ีเป็นนวัตกรรมใหม่โดย
ใชเ้ ทคโนโลยี

2) การสื่อสารและการทำงานร่วมกัน (Communication and Collaboration) นักเรียนใช้สอ่ื
ดิจิทัลและสภาพแวดล้อมในการสื่อสารและทำงานร่วมกัน รวมถึงสื่อสารในระยะไกล เพื่อ
สนบั สนนุ การเรยี นรู้ของแตล่ ะบุคคลและสนับสนุนการเรียนรู้ของผ้อู ืน่

3) ความถนัดในการค้นคว้าและข้อมูล (Research and Information Fluency) นักเรียนใช้
เครอื่ งมือดจิ ทิ ลั ในการรวบรวม ประเมนิ และใช้ข้อมูล

4) การคิดเชิงวิพากษ์การแกป้ ัญหาและการตัดสินใจ (Critical Thinking, Problem Solving, and
decision making) นักเรียนใช้ทักษะการคิดเชิงวิพากษ์เพื่อวางแผนและดำเนินการวิจัย จัดการ
โครงการ แก้ปัญหา และตัดสินใจอย่างชาญฉลาดโดยใช้เคร่ืองมอื และทรัพยากรดิจิทัลท่ีเหมาะสม

5) การเป็นพลเมืองดิจทิ ัล (Digital Citizenship) นักเรยี นเข้าใจประเด็นดา้ นมนุษย์ วัฒนธรรม
และสงั คมทีเ่ ก่ียวขอ้ งกบั เทคโนโลยแี ละฝึกฝนพฤติกรรมทางกฎหมายและจรยิ ธรรม

6) การดำเนินงานและแนวคิดด้านเทคโนโลยี (Technology Operations and Concepts)
นักเรียนแสดงให้เห็นถึงความเข้าใจที่ดีเกี่ยวกับแนวคิด ระบบ และการดำเนินงานของ
เทคโนโลยี

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21
ของนักเรียนตามทัศนะของ Educational technology and mobile learning
Website วา่ อย่างไร ? …………………………………………...............................................
...................................................................................................................................
....................................................................................................................................

แบบประเมินตนเอง

1) ทา่ นเขา้ ใจลักษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน ตามทัศนะของ Envision Website
ชัดเจนดีแล้วหรือไม่
[ ] ชดั เจนดแี ลว้ [ ] ยังไม่ชดั เจนดพี อ

42

หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Envision
Website กล่าวถงึ ลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรียนวา่ อยา่ งไร?
2) ท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Learning
ชดั เจนดแี ล้วหรอื ไม่
[ ] ชัดเจนดแี ล้ว [ ] ยังไม่ชัดเจนดีพอ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Learning
กล่าวถงึ ความลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนว่าอย่างไร?
3) ท่านเข้าใจลักษณะของทกั ษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Roslaniec ชัดเจนดี
แลว้ หรอื ไม่
[ ] ชดั เจนดแี ล้ว [ ] ยังไมช่ ัดเจนดพี อ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Roslaniec
กล่าวถงึ ลกั ษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียนว่าอยา่ งไร?
4) ท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Savremena
International School Website ชดั เจนดแี ล้วหรอื ไม่
[ ] ชดั เจนดีแล้ว [ ] ยังไมช่ ัดเจนดพี อ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Savremena
International School Website กล่าวถึงลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนว่า
อย่างไร?
7) ท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Stauffer ชัดเจนดี
แล้วหรอื ไม่
[ ] ชัดเจนดีแลว้ [ ] ยงั ไมช่ ดั เจนดีพอ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Stauffer
กล่าวถงึ ลกั ษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี นวา่ อยา่ งไร?
8) ท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Anzac Park Public
School ชัดเจนดแี ลว้ หรือไม่
[ ] ชัดเจนดีแล้ว [ ] ยงั ไม่ชัดเจนดพี อ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Anzac Park
Public School กลา่ วถงึ ลกั ษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี นวา่ อยา่ งไร?

43

9) ท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Powhatan School
Website ชัดเจนดีแล้วหรอื ไม่
[ ] ชัดเจนดแี ลว้ [ ] ยังไม่ชัดเจนดพี อ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Powhatan
School Website กลา่ วถึงลกั ษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียนวา่ อย่างไร?

10) ท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Cruz ชัดเจนดีแล้ว
หรอื ไม่
[ ] ชัดเจนดแี ล้ว [ ] ยงั ไมช่ ดั เจนดีพอ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Cruz กล่าวถึง
ลกั ษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรียนวา่ อย่างไร?

11) ท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ The Education
and Training Quality Authority Website ชัดเจนดแี ล้วหรอื ไม่
[ ] ชดั เจนดแี ลว้ [ ] ยงั ไมช่ ัดเจนดพี อ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศกึ ษาใหม่อกี คร้งั แลว้ ตอบคำถามในใจวา่ The Education
and Training Quality Authority Website กล่าวถึงลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของ
นักเรียนว่าอย่างไร?

12) ท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Mugabi ชัดเจนดี
แลว้ หรือไม่
[ ] ชัดเจนดีแล้ว [ ] ยงั ไมช่ ดั เจนดพี อ
หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Mugabi
กลา่ วถงึ ลกั ษณะของทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียนว่าอย่างไร?

13) ท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรียน ตามทศั นะของ Breed ชัดเจนดีแล้ว
หรือไม่
[ ] ชัดเจนดแี ล้ว [ ] ยงั ไมช่ ัดเจนดีพอ
หากยังไมช่ ัดเจนดพี อ โปรดกลับไปศึกษาใหมอ่ กี ครงั้ แลว้ ตอบคำถามในใจวา่ Breed. กลา่ วถึง
ลกั ษณะของทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียนวา่ อยา่ งไร?

14) ท่านเข้าใจลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน ตามทัศนะของ Educational
Technology and Mobile Learning Website ชดั เจนดแี ล้วหรอื ไม่
[ ] ชัดเจนดแี ลว้ [ ] ยงั ไม่ชัดเจนดีพอ

44

หากยังไม่ชัดเจนดีพอ โปรดกลับไปศึกษาใหม่อีกครั้ง แล้วตอบคำถามในใจว่า Educational
Technology and Mobile Learning Website กล่าวถึงลักษณะของทักษะศตวรรษที่ 21
ของนกั เรียนว่าอย่างไร?

เอกสารอ้างองิ

หากต้องการศึกษารายละเอียดของแต่ละทัศนะจากต้นฉบับที่เป็นภาษาอังกฤษ โปรด “Ctrl & Click”
เว็บไซตข์ องแตล่ ะแหลง่ ได้ ดงั นี้

Envision Website. (2 0 2 0 ). 13 Essential 21st century skills for today’s students. Retrieved
August 24, 2020, from https://www.envisionexperience.com/blog/13-essential-
21st-century-skills-for-todays-students

Learning, W. (n.d.). The critical 21st century skills every student needs and why. Retrieved
August 24, 2020, from https://wabisabilearning.com/blogs/literacy-numeracy/skills-
every-student-needs

Roslaniec, A. (2018). Seven essential 21st century skills for secondary learners. Retrieved
August 24, 2020, from https://www.english.com/blog/21st-century-skills-for-
secondary-learners/

Savremena International School Website. (2020). 8 Skills a 21st century student should
master at school. Retrieved August 24, 2020, from https://eng.savremena-
gimnazija.edu.rs/8-skills-a-21st-century-student-should-master-at-school/

Stauffer, B. (2020). What are 21st century skills. Retrieved August 24, 2020,
from https://www.aeseducation.com/blog/what-are-21st-century-skills

Anzac Park Public School Website. (n.d.). 21st Century learning. Retrieved August 24, 2020,
from https://anzacpark-p.schools.nsw.gov.au/learning-at-our-school/21st-century-
learning-.html

Powhatan School Website. (2019). Exploring the 5 c’s of 21st century learning. Retrieved
August 25, 2020, from https://powhatanschool.org/pulse-blog/food-for-
thought/exploring-the-5-cs-of-21st-century-learning/

45

Cruz, A. (2019). 21st Century skills every student must have. Retrieved August 25, 2020,
from https://www.edukasyon.ph/blog/21st-century-skills-every-student-must-have

The Education and Training Quality Authority Website. (2018). 21st Century Skills.
Retrieved August 25, 2020, from
https://www.bqa.gov.bh/En/AboutQaaet/Pages/4thGeneration.aspx

Mugabi, T. (2019). How to incorporate 21st-century skills into the classroom. Retrieved
August 2 5, 2 0 2 0 , from https://www.classcraft.com/blog/how-to-incorporate-
21st-century-skills-into-the-classroom/

Breed, C. (2019). Characteristics of 21st century learners. Retrieved August 25, 2020, from
https://learner21stcentury.wordpress.com/characteristics-of-a-21st-century-
learner/

Educational technology and mobile learning Website. (2015). The 6 Major skills for 21st
century students. Retrieved August 25, 2020, from
https://www.educatorstechnology.com/2015/01/the-6-major-skills-for-21st-
century-students.html

46

ค่มู อื ชุดท่ี 4
ทศั นะเก่ยี วกบั แนวทางการพัฒนาทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี น

นางสาวรพพี รรณ หมอปารา้

47

ค่มู อื ชดุ ท่ี 4
ทัศนะเก่ียวกับแนวทางการพฒั นาทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี น

วัตถุประสงค์การเรยี นรู้
หลังจากการศึกษาคู่มือชุดนี้แล้ว ท่านมีพัฒนาการด้านพุทธิพิสัย (Cognitive Domain) ซึ่งเปน็

จุดมุ่งหมายทางการศกึ ษาที่เกี่ยวข้องกบั สมรรถภาพทางสมองหรือสติปัญญาตามแนวคิดของ Benjamin
S. Bloom โดยจาํ แนกพฤตกิ รรมในขอบเขตนี้ออกเปน็ 6 ระดับ เรยี งจากพฤตกิ รรมท่ีสลับซบั ซ้อนน้อยไป
หามาก หรอื จากทกั ษะการคิดขนั้ ตำ่ กว่าไปหาทักษะการคดิ ข้ันสูงกว่า ดงั น้ี คอื ความจำ (Remembering)
ความเข้าใจ (Understanding) การประยุกต์ใช้ (Applying) การวิเคราะห์ (Analyzing) การประเมิน
(Evaluating) และการสรา้ งสรรค์ (Creating) ดังนี้

1) บอกคุณสมบัติ จับคู่ เขียนลำดับ อธิบาย บรรยาย ขีดเส้นใต้ จำแนก หรือระบุแนวทางการ
พัฒนาทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี นได้

2) แปลความหมาย อธิบาย ขยายความ สรุปความ ยกตัวอย่าง บอกความแตกต่าง หรือเรียบ
เรยี งแนวทางการพัฒนาทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียนได้

3) แก้ปัญหา สาธิต ทำนาย เชื่อมโยง ความสัมพันธ์ เปลี่ยนแปลง คำนวณ หรือปรับปรุงแนว
ทางการพฒั นาทกั ษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรยี นได้

4) แยกแยะ จดั ประเภท จำแนกให้เห็นความแตกต่าง หรือบอกเหตุผลแนวทางการพัฒนาทักษะ
ศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี นได้

5) วัดผล เปรียบเทียบ ตีค่า ลงความเห็น วิจารณ์แนวทางการพัฒนาทักษะศตวรรษที่ 21 ของ
นักเรียนได้

6) รวบรวม ออกแบบ จัดระเบียบ สร้าง ประดิษฐ์ หรือวางหลักการแนวทางการพัฒนาทักษะ
ศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียนได้

โดยมที ศั นะเกี่ยวกับแนวทางการพฒั นาทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียนของแหล่งอ้างองิ ทางวชิ าการ
ตา่ งๆ ดงั น้ี

1) แนวทางการพัฒนาทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน ตามทัศนะของ Oxford University
Press Elt Website

2) แนวทางการพัฒนาทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรยี น ตามทศั นะของ Oliver

48

3) แนวทางการพฒั นาทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี น ตามทศั นะของ Ross
4) แนวทางการพัฒนาทักษะศตวรรษที่ 21 ของนกั เรยี น ตามทศั นะของ Burt
5) แนวทางการพัฒนาทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรยี น ตามทศั นะของ Robb
6) แนวทางการพฒั นาทักษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรยี น ตามทศั นะของ Center for Global

Education Website
7) แนวทางการพัฒนาทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรยี น ตามทศั นะของ Dimitriadis

คำช้แี จง
1) โปรดศกึ ษาเนือ้ หาเกี่ยวกับแนวทางการพัฒนาทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนักเรียน จากทัศนะที่
นำมากล่าวถึงแต่ละทัศนะ โดยแต่ละทัศนะท่านจะต้องทำความเข้าใจที่สามารถอธิบายกับ
ตัวเองได้ว่า เขากล่าวถงึ แนวทางการพัฒนาว่าอยา่ งไร
2) หลังจากการศึกษาเน้ือหาแต่ละทศั นะแลว้ โปรดทบทวนความรู้ความเข้าใจของทา่ นอีกครั้ง
จากแบบประเมนิ ผลตนเองในตอนทา้ ยของคมู่ ือ
3) เนื้อหาเกี่ยวกับแนวทางการพัฒนาทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน จากทัศนะที่นำมา
กลา่ วถงึ แตล่ ะทัศนะมแี หลง่ อา้ งอิงตามท่แี สดงไว้ในตอนท้ายหลังแบบประเมนิ ผลตนเอง หาก
ท่านต้องการศึกษารายละเอียดของทัศนะเหล่านั้น ซึ่งต้นฉบับเป็นบทความภาษาอังกฤษ
ท่านสามารถจะสืบคน้ ตอ่ ได้จากเว็บไซต์ที่ระบุไวใ้ นแหลง่ อา้ งอิงน้นั ๆ

ทศั นะเก่ียวกบั แนวทางการพฒั นาทกั ษะศตวรรษท่ี 21 ของนกั เรียน

Oxford University Press Elt Website (2013) เป็นบล็อกที่เชื่อถือได้ระดับโลกเก่ียวกับ
Oxford University Press English Language Teaching ที่นำเสนอแหล่งข้อมูล เครื่องมือ คำแนะนำ
และเคล็ดลับ ข่าว ความคิด ข้อมูลเชิงลึก และการอภิปรายคุณภาพดี ให้ครูและผู้มีอาชีพด้าน ELT เพ่ือ
ช่วยพัฒนาต่อยอดอาชีพด้าน ELT ของพวกเขา ได้กล่าวถึง 5 วิธีในการเตรียมผู้เรียนให้พร้อมสำหรับ
ศตวรรษที่ 21 ดงั น้ี

1) ให้นักเรียนของคุณนำการเรียนรู้ (Let Your Students Lead the Learning) การสร้างแรง
บันดาลใจและช้ีแนะให้นกั เรียนคน้ พบตัวเอง ให้โอกาสนักเรียนเป็นผ้เู รียนรู้ดว้ ยตนเอง ซ่ึงจะ
ทำใหน้ ักเรยี นเปน็ ผู้เรียนรู้ตลอดชีวิต จดุ นจ้ี ะนำเราไปสู่จดุ ท่ีสอง

49

2) สรา้ งสภาพแวดลอ้ มในชน้ั เรียนแบบมีการสอบถาม (Create an Inquiry-Based Classroom
Environment) นักเรียนจะต้องสามารถถามคำถาม – แล้วหาวิธีที่จะตอบคำถามได้ ครู
สามารถนำนกั เรยี นไปสู่การเรยี นร้ดู ว้ ยแรงจงู ใจของตนเองอยา่ งแทจ้ รงิ

3) ส่งเสริมการทำงานร่วมกัน (Encourage Collaboration) “รวมกันเป็นทีมดีกว่าแยก” นี่คือ
หัวใจของการทำงานร่วมกัน หอ้ งเรยี นทดี่ ีและมชี วี ิตชีวาคือห้องเรยี นแหง่ การแบ่งปัน นักเรยี น
ก็คือสังคมและยิง่ ไปกว่านั้นในช้นั เรียนภาษา ควรแสวงหาโอกาสทจ่ี ะให้นกั เรียนจับคู่และกลุ่ม
เล็กๆ สิ่งนี้ไม่เพียงส่งเสริมการพัฒนาทักษะการพดู และการฟงั แต่ยังสอนให้นักเรียนเรียนรู้
วิธกี ารท่จี ะบรรลเุ ป้าหมายร่วมกนั

4) พฒั นาทักษะการคดิ อยา่ งมวี ิจารณญาณ (Develop Critical Thinking Skills) การเรยี นรู้เป็น
มากกว่าการท่องจำและจดจำ ทักษะการคิดเชงิ วิพากษ์จะชว่ ยใหน้ ักเรียนเข้าใจข้อมูลได้ดีข้ึน
นักเรียนใช้ทักษะเหล่านี้เพื่อแก้ปัญหาในสถานการณ์ใหม่ ควรมีการแนะนำกิจกรรมใน
บทเรียนทเี่ สริมสรา้ งทกั ษะการคดิ วพิ ากษ์ควบค่ไู ปกับทักษะทางภาษา

5) ส่งเสรมิ ความคิดสรา้ งสรรค์ (Encourage Creativity) กระต้นุ ให้นักเรียนมีความคิดสร้างสรรค์
ขึ้นเรื่อยๆ ในแต่ละบทเรียน การสังเคราะห์และการปรับแตง่ องค์ความรู้นี้จะทำให้สิง่ ต่างๆท่ี
เรียนรู้มามคี วามชัดเจนม่ันคงแขง็ แรงและสร้างประสบการณ์ทีค่ งอยู่กับนักเรยี นอย่างยาวนาน
หลงั จากจบชัน้ เรียน

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจแนวทางการพัฒนาทักษะศตวรรษ
ที่ 21 ของนักเรียนตามทัศนะของ Oxford University Press Elt Website
ว่าอยา่ งไร ?
.....................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
........................................................................................................................................

Oliver (2020) เป็นผู้เขียน Just for the ASKing! นักพัฒนามืออาชีพ ที่ปรึกษาและครูใหญ่
โรงเรียนมัธยม เขาได้ทำงานร่วมกับเขตการศึกษาทั่วประเทศ กล่าวว่านักการศึกษาได้เจอกับความ
ท้าทายใหม่ๆ ตลอด เพื่อตามให้ทันงานวิจยั ที่เกิดขึ้นใหม่อย่างต่อเนื่อง อีกทั้งยังมุ่งมั่นท่ีจะปรบั ปรงุ การ
เรียนรู้และชว่ ยนกั เรียนเตรียมความพร้อมสำหรับอนาคตของพวกเขา แนวคิดบางอยา่ งไม่จำเปน็ ต้องเป็น

50

แนวคดิ ใหม่ แต่อาจถูกนำมาประกอบใหมภ่ ายใต้หวั ขอ้ ทีแ่ ตกต่างกัน กลยทุ ธ์ท่ีส่งเสริมทักษะแห่งศตวรรษ
ท่ี 21 (21Strategies that promote 21st century skills) มีดงั นี้

1) พฒั นาการคดิ อย่างมวี ิจารณญาณ (Critical Thinking) กระบวนการคดิ ทใ่ี ช้เหตุใช้ผลพิจารณา
ไตร่ตรองอย่างรอบคอบ โดยการศึกษาข้อมูล หลักฐาน แยกแยะข้อมูลว่าข้อมูลใดคือ
ข้อเท็จจริง ข้อมูลใดคือความคิดเห็น ตลอดจนพิจารณาความน่าเชื่อถือของข้อมูล แล้ว
ตงั้ สมมติฐานเพ่ือหาสาเหตขุ องปญั หา และสามารถหาแนวทางแกไ้ ขปญั หานนั้ ๆ ได้

2) พัฒนาการแก้ปัญหา (Problem Solving) การแก้ปัญหาและการตัดสินใจ การแก้ไขปัญหา
อย่างเป็นขัน้ เป็นตอน

3) พัฒนาความคดิ สรา้ งสรรค์และนวัตกรรม (Creativity and Innovation) การสร้างความคิดท่ี
ใหม่และไมเ่ หมอื นใคร

4) พัฒนาความสามารถในการปรับตัว (Adaptability) เตรียมพร้อมรับการเปลี่ยนแปลง
ตลอดเวลา เพื่อพฒั นาและเรียนร้สู ำหรบั โลกแหง่ อนาคตท่ีไม่เคยหยดุ นง่ิ

5) พัฒนาการทำงานรว่ มกับผู้อื่น (Collaboration) การทำงานร่วมกันกบั เพื่อนร่วมงาน สมาชิก
ในทมี ไดเ้ รียนรู้และพฒั นาตวั เองจากการแลกเปล่ียนและช่วยเหลอื กันภายในทีม

6) พัฒนาการสื่อสาร (ทั้งเขียนและพูด) (Communication (Both Written and Oral) การ
สื่อสารที่ดี ผู้ที่สื่อสารตอ้ งใหค้ วามสำคัญกับผู้ฟังใหม้ ากกว่า ตัวเราเองเพราะจุดประสงค์ของ
การสือ่ สารคือ ทำให้ผู้ฟงั เขา้ ใจและคลอ้ ยตามแนวความคิด

7) พัฒนาการกำหนดทิศทางและการประเมินตนเอง (Self-direction and Self-assessment)
สามารถกำหนดทิศทางการพัฒนากระบวนการเรียนรู้ของตัวเองได้ด้วยการประเมินผลด้วย
ตัวเอง ซ่ึงช่วยใหเ้ ราสามารถเรียนร้ดู ว้ ยตัวเองไดม้ ากข้ึน

8) พัฒนาการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีกับงาน (Application of Technology to Work Flow)
การนำเอาเทคโนโลยสี มัยใหม่ ไดแ้ ก่ เครือ่ งคอมพิวเตอร์ ซอฟต์แวร์ โทรศัพท์ ต่างๆ มาใช้ช่วย
ให้การปฏิบัตงิ านในสำนกั งานเกิดประสิทธภิ าพและความสะดวกรวดเร็วมากขน้ึ

โปรดทบทวนตัวเอง แล้วตอบในใจว่าท่านเข้าใจแนวทางการพัฒนาทักษะศตวรรษ
ที่ 21 ของนกั เรียนตามทศั นะของ Oliver วา่ อย่างไร ?
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................


Click to View FlipBook Version