ราชาธิราชตอนสมิงพระรามอาสา

ตวิ เข้มสรุปเนือ้ หา ภาษาไทย ม.1

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

การฟังและการดสู ่ือ

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ผู้แปล
เจ้าพระยาพระคลัง (หน) เป็นแมก่ องในการแปล

ร่วมด้วยพระยาอินทรอคั คราช พระภิรมย์รัศมี และพระศรีภรู ิปรีชา

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

ประวัตผิ ู้แปล

เจ้าพระยาพระคลัง (หน)

เกิดในสมยั กรุงศรีอยธุ ยาตอนปลาย ในแผน่ ดินสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ วั บรมโกศ

หน้าที่การงาน ในรัชกาลสมเดจ็ พระเจ้าตากสินมหาราช รับราชกาลเป็นหลวงสรวชิ ิต
แล้วไปเป็นนายดา่ นเมืองอทุ ยั ธานีในรัชสมยั ของพระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟ้ า
จฬุ าโลกมหาราช แล้วได้เล่อื นเป็นพระยาพิพฒั น์โกษา และเจ้าพระยาพระคลงั (หน)
ในที่สดุ

งานประพนั ธ์ มีทงั้ ที่เป็นร้อยแก้วและร้อยกรอง

ผลงานที่สาคญั ได้แก่ ลลิ ติ เพชรมงกฎุ , อเิ หนาคาฉนั ท์ (แตง่ เมื่อตอนเป็นหลวงสรวิชิต (หน)
ในแผน่ ดนิ สมเดจ็ พระเจ้ากรุงธนบรี) สมก๊ก, ราชาธิราช (เป็ นผู้อานวยการแปลร่วมกับกวี
ท่านอ่ืนๆ) กากีคากลอน, ลลิ ติ พยหุ ยาตราเพชรพวง, ลลิ ติ ศรีวิชยั ชาดก, สมบตั ิอมรินทร์คา
กลอน, กลอนจารึกเร่ืองสร้างภเู ขาทองวดั ราชคฤห์, ร่ายยาวมหาเวสสนั ดรชาดก กณั ฑ์กมุ าร
และกณั ฑ์มทั รี

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ถงึ แก่อสญั กรรม
ปี พ.ศ.2348 ตรงกบั รัชสมยั พระบาทสมเด็จพระพทุ ธยอดฟ้ าจฬุ าโลกมหาราช

จดุ ประสงค์ในการแปล

รัชกาลท่ี 1 มีพระราชประสงค์ให้กวีในราชสานกั แปลและเรียบเรียงขนึ ้ ใหมเ่ พื่อเป็นประโยชน์
และพระบรมวงศานวุ งศ์ และข้าราชบริพาร จะได้ “จดจาไว้เป็ นคตบิ ารุงสตปิ ัญญา”

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ราชาธิราช เป็ นวรรณคดปี ระเภทพงศาวดาร

เก่ยี วกับการสงครามท่แี สดงกุศโลบายการรบ
แปลมาจากพงศาวดารมอญ

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟ้ าจฬุ าโลกเหน็ วา่ มีประโยชน์
จงึ โปรดให้ เจ้าพระยาพระคลงั (หน) พระยาอนิ ทรอคั คราช
พระภิรมย์รัศมี พระศรีภรู ิปรีชา ร่วมกนั แปลเป็นนิยายร้อยแก้ว
เรื่องยาว

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

แนวคิด หรือ แก่นเร่ือง

“แม้จะมีอุปสรรคหรือข้อด้อย แต่ความสาเร็จกเ็ กดิ ได้ด้วยฝี มือและปัญญา”

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ลักษณะคาประพนั ธ์

เป็นความเรียงหรือนิยายร้ อยแก้ว ที่มีการดาเนินเรื่อง ตวั ละคร

ฉาก และบทสนทนาเช่นเดียวกบั นวนิยายปัจจบุ นั

แต่บทสนทนาหรือบทราพงึ ราพนั ไมไ่ ด้มีเครื่องหมายอัญประกาศแยก

ออกมาจากบทบรรยายหรือพรรณนา

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

ลักษณะคาประพนั ธ์

ใช้บรรยายโวหารในการเลา่ เรื่อง รูปประโยคไมซ่ บั ซ้อน เข้าใจงา่ ย

แตบ่ างคาเป็นคาเกา่ ต่างจากปัจจบุ นั

วรรณคดีสโมสร (สมยั รัชกาลที่ 6) ยกยอ่ งวา่ เป็นยอดของความเรียง
เร่ืองนิทานเสมอด้วยเรื่องสามก๊ก

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ราชาธริ าชเป็นพงศาวดารมอญ มีเนือ้ หายาวมาก

ตอนสาคญั ท่ีนามาเป็นบทเรียน คือ ตอน สมิงพระรามอาสา

พงศาวดาร คือ เรื่องราว หรือเหตกุ ารณ์ที่เกี่ยวกบั พระมหากษัตริย์

หรือเก่ียวกบั ประเทศชาติ

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ตัวละครในเร่ือง

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

พระเจ้ากรุงจีน หรือ พระเจ้ากรุงต้าฉิง

เสวยราชสมบตั อิ ยใู่ นกรุงจีน

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

กามะนี

เป็ นทหารเอกของพระเจ้ ากรุงต้ าฉิง

มีฝี มือเกง่ กาจ จนมีคาสรรเสริญวา่

“มใิ ช่มนุษย์ดุจเทพยดา”

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

พระเจ้าฝร่ังมังฆ้อง หรือ พระเจ้ามณเฑียรทอง

เป็นกษัตริย์แหง่ กรุงรัตนบรุ ะองั วะ
มกั ทาการสงครามกบั มอญแหง่ เมืองหงสาวดี

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

สมิงพระราม

เป็นทหารเอกของพระเจ้าราชาธิราชแหง่ กรุงหงสาวดี (มอญ)

ภายหลงั เป็นเชลยศกึ ของพระเจ้าฝรั่งมงั ฆ้อง (พมา่ )
ได้รับแตง่ ตงั้ ให้เป็น

“พระมหาอุปราชาผดุงพระนคร”

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ตอนท่ี 1 ตอนกาเนิดมะกะโท (พระเจ้าฟ้ าร่ัว)

ปฐมกษัตริย์มอญท่ีเป็นบตุ รพอ่ ค้าเมื่อเมาะตะมะ ซงึ่ คมุ สินค้าไปขายท่ีสโุ ขทยั
มีสติปัญญา ความสามารถ และมีความเพียรจนได้เข้าไปอยใู่ นราชสานกั ของ
สมเดจ็ พระร่วงเจ้า เมื่อกลบั สบู่ ้านเมืองกไ็ ด้ครองเมืองเป็นพระเจ้าฟ้ าร่ัว

จากนนั้ เมาะตะมะกม็ ีกษัตริย์สบื ต่อจากพระเจ้าฟ้ าร่ัวจนถงึ ลาดบั ที่ 8 คือ
พระเจ้าอทู่ อง หรือ พระเจ้าช้างเผือก

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ตอนท่ี 2 เร่ืองราวของพระยาน้อยหรือพระเจ้าราชาธิราช

ซงึ่ เป็นพระโอรสของพระเจ้าอู่ เดิมมีพระนามวา่ “มงั สรุ ะมณีจกั ร” พระบดิ าไมท่ รงโปรด
จงึ ได้พระเจ้าป้ าทรงดแู ล เมื่อเจริญพระชนมายมุ ีชายาช่ือ “ตะละแมท่ ้าว” และมีโอรส
ชื่อ “ลาวแก่นท้าว” (มงั รายกะยอฉะวา) พระยาน้อยได้ตงั้ ตนเป็นใหญ่ท่ีเมืองตะเกิง
และได้เม้ยมะนิกเป็นชายา ฝ่ าฟันอปุ สรรคตา่ งๆจนได้ขนึ ้ ครองราชย์เป็นพระเจ้า
สีหราชาธิราชแหง่ เมืองพะโค (หงสาวดี) มีทหารเอกหลายคน อาทิ สมงิ นครอินท์
สมงิ พอ่ เพชร สมงิ พระราม ในรัชสมยั ของพระองค์มอญกบั พมา่ ทาศกึ กนั หลายครัง้
สว่ นใหญ่มอญจะเอาชนะได้

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ตอนท่ี 3 เป็นเรื่องของนางกษัตริย์ผ้คู รองราชย์เป็นลาดบั ท่ี 8 นบั จาก

พระเจ้าราชาธิราช นาม “ตะละเจ้าท้าว” ท่ีทรงชื่นชมสามเณรผ้หู นงึ่ นาม
“พระมหาปิ ฎกธร” ตอ่ มาเม่ือพระนางถกู ลกั พาตวั สามเณรผ้นู ีไ้ ปช่วยมาได้
นางจงึ โปรดให้พระมหาปิกฎธรขนึ ้ เป็นพระเจ้าแผน่ ดนิ ทรงพระนามวา่ “พระเจ้า
หงสาวด”ี หรือ “พระเจ้ามหาปิ กฎธร” ทรงปกครองบ้านเมืองอยา่ งสงบสขุ

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

เร่ืองย่อ

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา
พระเจ้ากรุงจีนยกทัพมาท้ารบพระเจ้าฝร่ังมังฆ้องแห่งกรุงองั วะ

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

“ดเู ล่นให้เป็ นขวัญตา”

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

“ธรรมดาชาตกิ ษัตริย์จะมีเกยี รตยิ ศและการเล่นสบายกเ็ พราะได้ทา
สงครามชมเล่นเป็ นขวญั ตา ด้วยได้เหน็ ทแกล้วทหารฟ้ อนราอาวุธต่างๆ
สู้กันในสงคราม ได้ตรองตรึกแก้ไขกันโดยขบวนกลศกึ ลกึ ตนื้ ตามอุบาย
ปัญญาซ่งึ จะเอาชนะ จงึ ได้มีเดชานุภาพแจ้งไปแก่กษัตริย์ในนานานุประเทศ
ทัง้ ปวงเป็ นอันมาก”

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

ใคร่จะดทู หารข่ีม้าราทวนสู้กันตวั ต่อตวั ถ้าฝ่ ายพม่าแพ้กข็ อให้
ยอมยกเมืองให้ เพ่ือมใิ ห้ประชาชนต้องเดือดร้อน แต่ถ้าจนี เป็ นฝ่ ายแพ้กจ็ ะ
ถอยกลับโดยดี มใิ ห้ประชาชนเป็ นอันตรายแต่อย่างใด

ขณะท่ีตัง้ ทพั อย่ยู ังได้กาชับแก่ทหารทัง้ ปวงว่า ถ้าผู้ใดไม่มีอาวุธสู้
รบ อย่าได้ทาอันตรายเป็ นอันขาด

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

“การทาสงครามครัง้ นีเ้ ป็ นธรรมยุทธ์ใหญ่ย่งิ สมณชีพราหมณ์

อาณาประชาราษฎร์จะมไิ ด้ความเดือดร้อน”

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

สมงิ พระราม เชลยจากหงสาวดีอาสาออกรบ

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

“หาบสองบ่าอาสาสองเจ้าหาควรไม่”

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

สมงิ พระรามเลือกม้าศึก

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

สมิงพระรามสู้กบั กามะนีทหารเอกของพระเจ้ากรุงจนี

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

“เราเป็ นกษัตริย์ผู้ใหญ่อันประเสริฐ ได้ให้คาม่ันสัญญาไว้แก่เขาแล้ว
จะกลับคานัน้ หาควรไม่ พม่าทงั้ ปวงจะชวนกันดหู ม่นิ ได้ว่าจีนพดู มจิ ริง
เรารักสัตย์ย่งิ กว่าทรัพย์ อย่าว่าแต่สมบตั มิ นุษย์นีเ้ ลย ถงึ ท่านจะเอาทพิ ย์
สมบตั ขิ องสมเดจ็ อมรินทร์มายกให้เรา เรากม็ ไิ ด้ปรารถนา”

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

พระเจ้าฝร่ังมังฆ้องบาเหน็จความชอบ

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

“อน่ึงข้าพเจ้าเล่ากต็ ่างประเทศภาษา อุปมาดังนกเค้าถงึ มีกาลังอยู่
กจ็ ริงแต่ตกเข้าอย่ใู นท่ามกลางฝูงกาเม่ือกลางวัน ข้าพเจ้าจะบญั ชาราชกจิ
ฉันใด”

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

มใิ ห้ใครเรียกตนว่าเชลย ถ้าได้ยนิ ใครเรียกกจ็ ะขอกลับไปหงสาวดีทันที
หากมีสงครามระหว่างพม่ากบั มอญ ตนจะไม่ขอเข้าทาสงครามกบั ฝ่ ายใดเลย

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

“ตัง้ แต่วันนีไ้ ปให้คนทัง้ ปวงเรียกว่าเจ้าสมงิ พระรามกู้เมือง
ถ้าผู้ใดเรียกเชลยแล้ว จะฆ่าเสียให้สนิ้ ทัง้ โคตร”

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

สมงิ พระรามน้อยใจ หนีกลับหงสาวดี

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

“ลูกอ้ายเชลยนีก้ ล้าหาญนัก”

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ข้อคิดท่ไี ด้จากเร่ือง

ข้อคดิ ท่ไี ด้จากเร่ือง

1. ผ้ทู ่ีเป็นทหารทกุ คนต้องสานกึ ไว้เสมอวา่ ประเทศชาติต้องรักษาไว้ยงิ่ ชีวติ ของตน
2. ความจงรักภกั ดีเป็นคณุ สมบตั ิของข้าราชบริพารทกุ คน
3. คนเราต้องไมล่ ืมบ้านเกิดเมืองนอนของตน แม้จะอยใู่ นตา่ งแดนกต็ าม
4. ในการส้รู บให้ได้ชยั ชนะใช้เพียงฝี มืออยา่ งเดียวไมไ่ ด้ต้องใช้สตปิ ัญญา และมีไหวพริบด้วย

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

5. ความรักในชาติบ้านเมืองบางครัง้ ก็ต้องอยเู่ หนือความรักสว่ นตวั ไมว่ า่ จะเป็นรักพอ่ แมล่ กู
หรือเมีย

6. ผ้นู าท่ีดีต้องมีทงั้ ความเดด็ เดี่ยว มีสจั จะ และเสยี สละเป็นสาคญั

7. ขนึ ้ ชื่อวา่ สงครามถ้าเกิดขนึ ้ แล้วยอ่ มนามาซง่ึ ความเดือดร้อนไปทกุ หย่อมหญ้า ดงั นนั้ จงึ ไม่
ควรให้เกิดขนึ ้ ในบ้านเมืองของเรา
8. นายทพั ท่ีมีฝี มือและมีจิตใจแข็งแกร่งอยา่ งไรก็มีโอกาสท่ีจะพา่ ยแพ้แกค่ วามสวยงามของ
อิสตรี เพราะความเป็นปถุ ชุ นคนธรรมดาย่อมเวียนวนอยใู่ นรูป รส กลิ่น เสียง เสมอ

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

9. ท่ีใดมีรักท่ีนนั่ มีทกุ ข์เป็นธรรมดา
10. การจะกระทาสง่ิ ใดให้สาเร็จด้วยประสงค์จะต้องรู้จกั ใช้สตปิ ัญญาคดิ ทบทวนให้รอบคอบ

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

ความรู้ประกอบ

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

1. เนือ้ เร่ืองราชาธิราช แบ่งได้เป็ น 3 ตอน

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ราชวงศ์ชงิ

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

ราชวงศ์ชงิ หรือ ต้าชิง เป็นราชวงศ์หนง่ึ ท่ีปกครองประเทศจีนในสมยั ระบอบ

สมบรู ณาญาสทิ ธิราช ต้นราชวงศ์เป็นชาวแมนจทู ่ีอยใู่ นแมนจเู รียทาง
ตะวนั ออกเฉียงเหนือของจีน เดิมเป็นเพียงชนกลมุ่ น้อยเทา่ นนั้ แตพ่ อราชวงศ์หมงิ
เกิดจลาจล ชนกลมุ่ น้อยกลมุ่ นีจ้ งึ ฉวยโอกาสรวบรวมกาลงั บกุ ยดึ กรุงปักก่ิงซงึ่ เป็น
ราชธานีของราชวงศ์หมิงได้ ในปี พ.ศ.2454 ซนุ ยตั เซน็ ได้กอ่ การปฏิวตั ทิ ี่เรียกวา่
“ปฏวิ ตั ซิ นิ ไห”่ ขนึ ้ ยดึ อานาจจากราชวงศ์ชิงได้ในปี พ.ศ.2455 ประเทศจีนจงึ สนิ ้ สดุ
ระบอบสมบรู ณาญาสทิ ธิราชลงในราชวงศ์นี ้

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

แบบฝึ กหดั

ราชาธิราช ตอน สมงิ พระรามอาสา

1. เหตรุ ัชกาลที่ 1 จงึ โปรดเกล้าฯให้เจ้าพระยาพระคลงั (หน) แปลและเรียบเรียง
เรื่องราชาธิราชใหม่

1. สานวนท่ีเคยมีคนแปลไว้ไมไ่ พเราะ
2. เป็นหนงั สือดี จงึ ควรมีการแปลหลายๆฉบบั
3. ต้องการให้เจ้าพระยาพระคลงั (หน) แสดงความสามารถ
4. สานวนที่เคยมีคนแปลไว้ไมเ่ หมือนกบั ท่ีพระองค์ได้ฟังมา