ความเก่าอยุธยา (เรื่องเก่าเล่าใหม่)

ความเก่าอยุธยา

เรื่องเก่าเล่าใหม่



บรรณาธิการ

เมื่อเวลาหมุนเวียนเปลี่ยนผันท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงของ
มนุษย์อย่างรวดเร็วและเวลาไม่เคยหยุดรอใคร บางสิ่งบางอย่าง
เกิดขึ้น บางสิ่งบางอย่างสูญสลายหายไปตามกาลเวลา เช่นโบราณ
สถานแม้แต่การใช้ชีวิตของผู้คนก็มีความเปลี่ยนอยู่เสมอ การศึกษา
เป็นสิ่งที่เชื่อมโยงกับความเก่าเพื่อให้ผู้คนในปัจจุบันได้รู้จักและได้
เรียนรู้ ไม่ว่าจะเป็นภาษากับประวัติความเป็นมาของภาษาไทย การ
แปลความจากศิลาจารึก โดยการศึกษาสิ่งหล่านี้ก็เพื่อที่จะมุ่งเน้น
ให้เห็นถึงเรื่องราวในอดีต

การท่องเที่ยวก็เช่นเดียวกันถึงไม่ใช่ตำราเรียน แต่การท่องเที่ยว
ทำให้เราเห็นถึงคุณค่าของการเดินทางหรือศิลปะวัฒนธรรมได้ดียิ่ง
ขึ้นวารสารความเก่าอยุธยาขอเชิญทุกท่านออกเดินทางท่องเที่ยว
ตามหาความเก่าในมุมมองใหม่ที่เราได้พบเจอ เริ่มด้วยสถานที่
ศักดิ์สิทธิ์ ความเชื่อเกี่ยวกับการแก้ชงที่มีมาอย่างยาวนาน หรือ
ความหมายของคำขวัญจังหวัด สถานที่สำคัญที่ไม่ควรพลาดการชม
กิจกรรมที่หาชมได้ยากของจังหวัดพระนครศรีอยุธยา พร้อมดื่มด่ำ
กับอาหารขึ้นชื่อและความหมายขนมไทยเสริมรักรุ่ง ยังไม่พอ เรายัง
ได้รับรู้การถ่ายทอดวิถีชีวิตของคนรุ่นเก่าสู่คนรุ่นใหม่

ถ้าหากพร้อมแล้วมาเก็็บเกี่่ยวประสบการณ์การเดิินทาง ตั้งแต่
อดีตจนถึงปัจจุบันไปพร้อม ๆ กันนะคะ

พัชราภรณ์ คงสมใจ
บรรณาธิการ

06

50

19

03

สารบญั

01 บทรอ้ ยกรอง "ความเก่า...อยธุ ยา 19 สถานทด่ี งั ไมค่ วรพลาด
เป็นบทรอ้ ยกรองทแ่ี ต่งขน้ึ โดย นายมงั กร สขุ ขล้ี สถานท่ีวัดดังไม่ควรพลาดใครมาท่องเท่ียวจังหวัด
..................................................................................................................
พ1ระ4นครศรอี ยุธยาแลว้ ไม่มา 5 วดั ถอื ว่าพลาด
02 แกช้ งเสรมิ สริ มิ งคลพรอ้ มขอพรดา้ นความรกั
...............................................................................................
ครบจบในทเ่ี ดยี ว! เน้อื หาภายในเลม่
25 9 กว๋ ยเตยี๋ วเรอื อยุธยา รา้ นเดด็ !รา้ นดงั !
เน้อื หาสาระและความรเู้ กย่ี วการแกช้ ง โดยสถานทท่ี แ่ี กช้ ง
คอื วดั พนัญเชงิ วรวหิ าร ซ่งึ เป็นประสบการณ์ตรงจากนักศกึ ษาสาขา 1ตอ9้ งไดก้ นิ กอ่ นจบปี 4
ภาษาไทยชนั้ ปีท่ี 4
.................................................................................................................. ลม้ิ รสความอร่อยของดจี งั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา
...............................................................................................
07 ความหมายของคาขวญั อยธุ ยา
ราชธานเี ก่า อูข่ า้ วอ่นู ้า เลศิ ลา้ กานทก์ วี คนดศี รอี ยธุ ยา 31 ภาษากบั ประวตั คิ วามเป็นมาของภาษาไทย
เลอคุณค่ามรดกโลก ภาษาไทย ส่วนหน่ึงของวฒั นธรรมในสังคมไทย ท่ีมี
..................................................................................................................
บ1ท9บาทในการแบ่งยุคสมยั เขา้ สู่ยุคประวตั ิศาสตร์แห่งความเป็น
13 บคุ คลทม่ี ชี อ่ื เสยี งในอยุธยา
ชาตไิ ทยมาอยา่ งยาวนานตงั้ แตส่ มยั พอ่ ขนุ รามคาแหงมหาราช
ธ1รรม4ชาตบแิ ลทะสปมั ่าภไมาษใ้ นณป์ทระ่นี เทาเศสไนทอยให้เห็นถึงมุมมองของผู้อ่ืนท่มี ตี ่อ ...............................................................................................

35 แปลจารกึ แผน่ ดบี กุ วดั มหาธาตุ ดา้ นท่ี 1
เนื้อหาการแปลจารกึ เป็นหลกั ฐานทางเอกสารทส่ี าคญั

19

+ 62

19

58 คณะผจู้ ดั ทา

19 ฝ่ายบรรณาธกิ าร
นางสาวพชั ราภรณ์ คงสมใจ
สารบญั
ฝ่ายพสิ จู น์อกั ษร
41 พฒั นาการการคา้ ของไทยในสมยั อยุธยา นางสาวพชั ราภรณ์ คงสมใจ
พัฒนาการการค้าไทยในพ้ืนท่ีอยุธยา ตัง้ แต่สมัยกรุงศรี นายมงั กร สุขล้ี
นายปรเมษฐ์ ประชาชนะชยั
อ1ยธุ9ยาถงึ ปัจจุบนั นางสาวรตั นาภรณ์ คงคาลกึ

....................................................................................................... ฝ่าย Art Work

45 ของอร่อยเมอื งกรงุ เกา่ นายปรเมษฐ์ ประชาชนะชยั
อาหารขน้ึ ช่อื ของจงั หวดั พระนครศรอี ยุธยา หากใครไดม้ า นางสาวรตั นาภรณ์ คงคาลกึ

เย1อื 9นจงั หวดั พระนครศรอี ยุธยา แลว้ พลาดอาหารขน้ึ ช่อื ถอื วา่ มาไม่ถงึ รวบรวมขอ้ มลู

จงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา นางสาวพชั ราภรณ์ คงสมใจ
....................................................................................................... นายมงั กร สขุ ล้ี
นายปรเมษฐ์ ประชาชนะชยั
50 ขนมไทย ขนมไทย ความหมายดเี สรมิ รกั รงุ่ นางสาวรตั นาภรณ์ คงคาลกึ
ความหมายของขนมไทย ท่ีมีความหมายดี เสริมรักใช้ สาระ
นายมงั กร สุขล้ี
ใ1นง9านแต่ง

.......................................................................................................

56 กจิ กรรม วฒั นธรรมจงั หวดั อยุธยา
เน้ือหาเกย่ี วกบั กจิ กรรมและประเพณีทป่ี ฏบิ ตั สิ บื ทอดกนั มา

เ1ป็น9เวลาชา้ นาน

.......................................................................................................

62 รุน่ ยา่ สรู่ นุ่ หลาน
บทสมั ภาษณ์ชวี ติ ความเป็นอย่ขู องคนสมยั ก่อน ผ่าน

ค1ุณ9ย่าหยวก คงสมใจ

ความเก่า...อยุธยา

อยุธยากรุงเก่าเผ่าสยาม ถิ่นข้าวงามน้ำปลามหาศาล

มีเรื่องราวกล่าวมาแต่ช้านาน ถูกเล่าขานเก็บไว้ในตำรา

เมืองหลวงเก่าเผ่าสยามนามกระเดื่อง แสนรุ่งเรืองมั่งคั่งดั่งหินผา

การตลาดใช้จ่ายได้เงินตรา ศูนย์การค้ารุ่งเรืองเมืองของเรา

สถานที่ท่องเที่ยวนี้มีหลากหลาย อีกมากมายความรู้คู่พงษ์เผ่า

ประวัติศาสตร์ว่ามาแต่นานเนา ร่องรอยเก่าบอกตำนานโบราณมา

ทั้งอาหารการกินถิ่นอุดม แสนสุขสมภิรมย์ใจไปทั่วหล้า

ไหว้พระพุทธเพลิดเพลินไปในอุรา อยุธยางามกระเดื่องดังเมืองทอง

มังกร สุขลี้...ร้อยกรอง

ผมเป็นคนหนึ่งผู้มีเชื้อสายจีนมาจากคุณพ่อ เรามีพิธีกรรมแบบจีนเสมอ ไม่ว่าจะเป็น ไหว้ตรุษจีน เช็งเม้ง สารทจีน ฯลฯ
แต่สิ่งหนง่ึ ที่นับตง้ั แต่ผมเกดิ มา 21 ปี เคยได้ยินผา่ นสารบบมามากมายเกยี่ วกับเร่ือง “ปรบั ดวง เสรมิ ฮวงจยุ้ หรอื แก้ชง” ผมไม่ได้ใส่
ใจอะไรมากนกั ครั้นยึดถอื ตามคติท่วี ่า ‘ทำดีได้ ทำชวั่ ไดช้ ว่ั ’ แตท่ วา่ พอชว่ งชวี ิตหนึ่ง ทำใหต้ วั เองเริ่มตระหนกั ถงึ เรอื่ งดวงข้ึนมาจาก
เพื่อนคนหนึ่งเธอชื่อปลาทู เธอโพล่งข้ึนด้วยประโยคท่ีน่าสนใจ “ปีชง 2564 แบบ 100% ได้แก่ปีนักษัตร มะแม ปีชงร่วม ได้แก่ ปี
นกั ษตั ร ฉลู, มะโรง, จอ หรอื คนท่เี กิดปี พ.ศ.2465…2543…”

“ตอ้ งไปแกช้ งสักหน่อย?!”

หลังไดย้ นิ กระนัน้ วันเวลาก็ดำเนินผ่านพ้นไป ผมเปน็ คนท่ไี ม่ไดเ้ ชื่อเร่ืองการบูชาเช่าเคร่ืองรางขนาดนั้น จึงไม่ได้นึกถึงอะไร
จน…วันเปิดภาคเรียนการศึกษาปี 3 เทอม 2 ได้เพียงวันเดียว จากที่เป็นคนแข็งแรงทุกอย่าง ไม่เคยป่วยถึงขั้นเข้าโรง’บาลสักคร้ัง
เย็นวนั นนั้ ผมตอ้ งรบี เข้ารับการรักษาอาการ stroke ดที ่ีไปรู้ตวั เรว็ ว่าตนเองรู้สึกผิดปกติกบั การขยบั เขย้ือนใบหน้า จนได้สังเกตเห็น
ว่าใบหน้าผมซีกซ้ายเกิดอัมพาต หยตี าได้ไมส่ นิท ขมวดคิ้วตึงๆ ฉกี ย้ิมไม่ได้…

เหตุการณ์ครั้งนั้นทำให้คนที่ไม่ได้สนใจเรื่องดวง
ชะตา เริ่มหันมาให้ความสนใจกับเรื่องที่เพื่อนสาวเคยพูดไว้
เมื่อก่อนหน้า ทั้งที่จริงควรเริ่มมาจากการออกกำลังกาย
พักผอ่ นให้เพยี งพอ ฮา่ ๆ ดวงสำคญั สดุ ตอ้ งแกท้ ต่ี รงน้ี!!!

ดังนน้ั การแก้ชงหรอื การไปฝากดวงกบั เทพเจ้าจีนจึง
ควรเริ่มทำหลังวันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ 7 วัน ซึ่งก็คือหลังวัน
ตรษุ จนี อันถอื เป็นเวลาเขา้ สปู่ ใี หม่ของจีนอย่างสมบรู ณ์ เป็น
เวลาที่เหมาะสมแก่การฝากดวงไปแก้ปีชงกับเทพเจ้าไท้ส่วย
เอ๊ยี

ผ ม เ ป ็ น น ั ก ศ ึ ก ษ า ม ห า ว ิ ท ย า ล ั ย ร า ช ภั ฏ
พระนครศรีอยุธยา แน่นอนว่าชาวอยุธยาทราบกันดีถึง
สถานที่แก้ชงอันเลื่องลือ “วันนี้ผมจึงขอพาทุกคนไปแก้ชง
เสริมสิริมงคลพร้อมขอพรด้านความรัก ณ วัดพนัญเชิง
ครบจบในท่เี ดยี ว!”

การผ่อนบรรเทาเคราะห์กรรมหรือแก้ปีชงนั้นมีอยู่หลายวิธีเช่น ไปไหว้พระทำบุญเพื่อเสริมสิริมงคลช่วยชีวิตสัตว์ต่างๆ
ปลอ่ ยนกปลอ่ ยปลา นอกจากน้ยี งั มอี กี หน่ึงวิธีอันเปน็ ความเชอ่ื ของชาวจีนมาเนนิ่ นาน นัน่ คือการไปไหว้ ‘เทพเจ้าไทส้ ่วยเอี้ย’ หรือ
เทพเจา้ คุ้มครองดวงชะตา ณ วัดจีน ทา่ นผมู้ ีความเชอ่ื เกี่ยวกับดวงชะตาตามปนี ักษัตรมักนิยมเดินทางไปแกป้ ชี งที่วัดเลง่ เน่ยย่ี ทว่า
ผมเป็นนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา เอาตามความสะดวกเข้าว่าจึงหนีไม่พ้นการเดินทางไปแก้ชงที่ ‘วัดพนัญ
เชิงวรวิหาร’ นับเป็นอีกวัดที่มีประวตั ิอันยาวนานนับต้ังแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาและเป็นศูนย์รวมจิตใจของผูน้ ับถือพระพุทธศาสนา
และเล่ือมใสศรัทธาในเทพเจา้ จีน

เมอ่ื เดินทางมาถงึ ทว่ี ัดแห่งนี้ ผมแนะนำให้เริ่มจาก
การกราบไหวข้ อพรพระพทุ ธไตรรัตนนายกหรือหลวงพ่อโต
นับเป็นพระพุทธรูปที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในจังหวัด
พระนครศรีอยธุ ยา

หลังจากกราบไหว้พระประธานในวิหารเสร็จ เรา
สามารถเดินเท้าต่อมาด้านข้างติดกับริมแม่น้ำป่าสักจะพบ
สถานท่ีแกช้ ง เพ่ือสกั การะเทพเจา้ ของจีนไดเ้ ช่นกัน โดยถดั
จากนั้นไม่ไกลจะเป็นจุดที่ผมต้องการมาทำบุญแก้ปีชงใน
ครั้งนี้ โดยเราทำการบริจาคเงินซื้อชุดไหว้สะเดาะเคราะห์
ชุดละ 120 บาท จากนั้นให้ทำการเขียนชื่อ-สกุล อายุ วัน
เดือน ปนี กั ษตั รรวมไปถงึ เวลาเกิดลงในกระดาษสแี ดง

คำแนะนำ…เพ่ือความสะดวก ไมต่ อ้ งโทรศัพท์ถามคุณ
พ่อคุณแม่แบบผม แนะนำว่าให้ดูเวลาเกิดในสูติบัตรเตรียม
ล่วงหน้าสักนิดก็ถือเป็นการดีไม่น้อย ครั้นหากไม่ทราบแน่ชัด
จริงๆ ทางเจ้าหน้าที่ (คุณป้าสูงอายุท่านหนึ่ง) จะให้คำแนะนำ
โดยให้ผู้มาใช้บริการเขียนว่า ดีมาก

เมื่อเขียนเสร็จแล้วให้เดินถือชุดฝากดวงชะตาไปยัง
ศาลาข้างๆถัดกัน เริ่มจุดธูปดอกเล็กเพื่อเตรียมบูชาเทพเจ้าไท้
ส่วยเอี้ย ปักธูปแล้วให้เดินเข้าไปข้างในศาลายืนตรงด้านหน้า
องค์เทพเจ้าไท้ส่วยเอี้ยแล้วกล่าวคำบูชาเพื่อสะเดาะเคราะห์
โดยในจุดนี้คุณป้าผู้ขายชุดสะเดาะเคราะห์ได้ให้คำแนะนำ
วิธีการปัดกระดาษ ณ ตอนที่เราซื้อ ไม่ต้องกังวลว่าจะทำผิด
ขั้นตอน มีการปัดสิ่งไม่ดีออกกาย และให้คิดแต่สิ่งดีๆ โดยทำ
การปัดกระดาษเข้าร่างกาย เสร็จแล้วให้จุดธูปดอกใหญ่
อธิษฐานถึงสิง่ ที่ดีๆ และปักธูปในกระถางตามปีนักษตั รของตน
เป็นอันเสร็จ

แต่ช้าก่อน!!!
ไหนๆเราก็แก้ชงแล้ว
มีหรือจะไม่ลืมขอพร
ด้านความรัก…โดย
ข้างๆกันบริเวณด้าน
ที่ติดกับแม่น้ำป่าสัก
ยังคงเป็นที่ตั้งของ
“ศาลเจ้าแม่สร้อย
ดอกหมาก” หากไป
แล้วไม่ได้แวะ
สักการะถือว่ามาไม่
ถึง!!!

ศาลเจ้าแม่สร้อยดอกหมากตั้งอยู่ภายนอกบริเวณพระวิหารและพระอุโบสถ มีลักษณะอาคารเป็นเก๋งจีนก่ออิฐถือปูน โดย
แบ่งเป็นอาคาร 2 หลัง เช่อื มตอ่ กัน อาคารด้านหน้าเป็นอาคารช้ันเดยี ว เปน็ ท่ปี ระดษิ ฐานพระพุทธรูปไตรรัตนนายกจำลองจำนวน
มาก โดยมีคุณป้าคอยให้คำแนะนำ ส่วนอาคารด้านหลังเป็นอาคาร 2 ชั้น ชั้นบนเป็นที่ประดิษฐานรูปปั้นเจ้าแม่สร้อยดอกหมาก
สว่ นช้นั ล่างมีรูปปน้ั เทพเจ้าจนี ให้สกั การะกันได้ มตี ้รู ับบริจาคโดยผมเองกม็ หี ยอดสตางค์ไปเปน็ ทเ่ี รยี บร้อย…

โดยศาลเจ้าแม่สร้อยดอกหมากแห่งน้ี มักมีคนมาขอพรเรื่องความรกั อยู่เสมอ ว่ากันว่าเจ้าแม่สร้อยดอกหมากจะบันดาลให้
คำขอเก่ยี วกบั ความรัก การงาน และการขอบุตรธดิ าเปน็ ไปตามท่ีผู้มีศรทั ธามากราบไหวข้ อพรจากทา่ นเปน็ จำนวนมาก เมื่อสมความ
ปรารถนาแล้วมักนำผา้ แพร ไขม่ กุ เคร่ืองสำอาง เรอื สำเภาจำลอง หรือเชดิ สิงโตถวายเปน็ การตอบแทนท่าน

ผมได้ควักเงินบริจาคใส่ตู้ตามกำลังที่นักศึกษาคนหนึง่ มี จากนั้นได้จุดธูปจุดเทียนสักการะบูชาเจ้าแม่สร้อยดอกหมาก แล้ว
จงึ เดนิ ไปหยิบพานทองซ่ึงในน้นั ใส่พวงมาลัยสีสนั สดใส แผ่นทองและไม้สนี ้ำตาลรปู ทรงสี่เหล่ยี มคางหมู คล้ายเส้ียวพระจันทร์ขนาด
ไมใ่ หญ่จำนวน 2 อนั ภายหลงั ทราบว่าคนนยิ มเรยี กอุปกรณเ์ สยี่ งดวงน้ีว่า “ปัวะโปย้ ”

มีเพื่อนคนหนึ่งผู้ไปด้วยกันเอ่ยบอกกับผมว่า “ขอพรแล้วโยนไม้ลงกับพื้น ถ้าเรื่องที่ขอสำเร็จ ไม้คว่ำหนึ่งอันหงายหนึ่งอัน
ทายผลว่าเทพเจ้าเห็นด้วยตามคำร้องขอ” ผมไม่รีรอ ทำตามอย่างไวว่อง ปรากฏว่าพรที่ขอท่านอนุมัติครับ แต่ทว่าเป็นเรื่องใดนั้น
ต้องขออบุ ไว้นะครับ

++++ เกร็ดความรู้เพิม่ เติม!! ++++

ปัวะโป้ย หรือ เจี๋ยวเป้ย ผู้คนมักเรียกสั้นๆว่า โปย้
หมายถงึ แท่งไมป้ ระกบคู่กัน มใี ห้เหน็ ท่วั ไปตามแทน่ บูชาใน
ศาลเจา้ โดยมกั จะวางคกู่ บั กล่องเซยี มซี

โปย้ ทีใ่ ช้อย่ทู ั่วไปมที งั้ หมด 3 ลกั ษณะ

แบบท่ีหนึ่ง : เป็นแบบรูปดวงจันทร์ครึ่งเสย้ี ว
แบบทีส่ อง : เป็นรปู ดวงจนั ทรค์ รง่ึ เสีย้ วตดั ปลายขา้ งเดียวทั้งสองอัน ทำใหส้ ามารถวางแบบตัง้ ตรงได้
แบบที่สาม : เปน็ ข้อไมไ้ ผ่ผ่าซีกตัดหวั ทา้ ยตรงขอ้
ทั้งสามแบบมีลักษณะเหมือนกัน คือ ด้านหนึ่งแบนราบ อีกด้านหนึ่งโค้งนูน คล้ายกับเมล็ดถั่วผ่าซีก วัสดุที่ใช้ทำโป้ยใน
อดตี จะทำดว้ ยรากโคนกอไผ่
โปย้ ในคตขิ องลัทธิเต๋าเช่ือว่าเป็นสญั ลักษณ์แทน หยนิ -หยาง ดา้ นโคง้ นนู เป็นภาวะหยาง ส่วนดา้ นเกลย้ี งเรียบเป็นภาวะห
ยินเมื่อเสี่ยงทายแล้วถ้าหากชิ้นหนึ่งคว่ำและชิ้นหนึ่งหงาย ย่อมบ่งบอกถึงความสมดุลของสภาวะหยิน-หยาง ถือเป็นการตอบรับ
หรืออนุญาตในเรอื่ งทอ่ี ธิษฐานเสี่ยงทาย
การโปย้ จะทำเมื่อต้องการสอบถามเสีย่ งทายเร่ืองราวตา่ งๆ ตอ่ หน้าองค์เทพเจ้ารวมถงึ ถามเรื่องราวต่างๆ จากส่ิงที่มองไม่
เหน็ เชน่ การถามฤกษจ์ ัดงานต่างๆ ถามผลของสิ่งทม่ี ุ่งหวัง
ผลของโปย้ ทโี่ ยนลงพืน้ มีท้งั หมด 3 ลกั ษณะ
ลกั ษณะแรก : ถ้าโปย้ ควำ่ หนึง่ อัน หงายหนง่ึ อนั ทายผลว่า เทพเจา้ เห็นดว้ ย ดี ใชไ้ ด้ ถกู ต้อง
ลักษณะทีส่ อง : ถา้ โป้ยควำ่ ทงั้ สองอัน ทายผลว่า เทพเจา้ ไม่เหน็ ด้วย ไมด่ ี ไม่ถูกตอ้ ง
ลักษณะท่ีสาม : ถ้าโป้ยหงายทั้งสองอัน ทายผลว่า เทพเจ้าหัวเราะ เพราะเทพเจ้ารู้ว่าคำถามนั้นผู้ถามทราบคำตอบอยู่
แล้ว การปัวะโปย้ ผถู้ ามจะตอ้ งปัวะโปย้ หรอื โยนใหค้ รบสามครง้ั จงึ จะถอื วา่ เป็นคำตอบสุดท้าย
ปัวะโป้ยจึงเป็นเป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับสื่อสารและเสี่ยงทายสอบถามเรื่องราวต่างๆ จากองค์เทพเจ้า สุข ทุกข์ และ
การเลือกทางเดนิ ชวี ิตของคนจำนวนไมน่ ้อยขน้ึ อยู่กับไมค่ วำ่ หงายเล็กๆคู่นี้

https://www.museumthailand.com/th/4297/storytelling/
++++++++

ทั้งนี้ พิธีการสะเดาะเคราะห์แก้ปีชงตามความเชื่อของชาวจีน หรือการขอพรจากสิ่งสิ่งศักดิ์สิทธิ์ตาม
ความเชื่อแล้ว สิ่งสำคัญที่จะช่วยให้เผชิญหน้ากับเคราะห์กรรมได้โดยไม่หวั่นเกรงนั่นคือ สติเราต้องมีความไม่
ประมาทในการใช้ชีวิต และร่วมไปถึงการดูแลรักษาสุขภาพด้วยการหมั่นออกกำลังกายผักผ่อนให้เพียงพอ
เพยี งเท่าน้ไี ม่วา่ อปุ สรรคจะใหญโ่ ตหรอื รา้ ยเพยี งใด ก็จะตอ้ งแพ้พ่ายยอมถอยทัพออกไปแตโ่ ดยดี

ความหมายคำขวัญ

http://thailandscanme.com

อยุธยา คำขวัญเป็นสิ่งที่แสดงถึงจังหวัดอย่างหนึ่งที่ทำ
ให้ผู้คนได้รู้จักจังหวัดว่ามีอะไรที่พิเศษหรือโดดเด่นใน
จังหวัดบ้าง ซึ่งตัวคำขวัญจังหวัดทำให้ผู้คนจดจำถึง
จังหวัดได้ง่าย เพราะมีการใช้คำง่ายและคล้องจองกัน
และจังหวัดพระนครศรีอยุธยามีคำขวัญประจำจังหวัด
คือ ราชธานีเก่า อู่ข้าวอู่น้ำ เลิศล้ำกานท์กวี คนดีศรี
อยธุ ยา เลอคุณค่ามรดกโลก

จากข้อมูลจังหดพระนครศรีอยุธยากล่าวว่า คำ
ขวัญจังหวัดพระนครศรีอยุธยาได้ถูกกำหนดขึ้นเมื่อ
จังหวัดพระนครศรีอยธุ ยาเปน็ เจ้าภาพในการแขง่ ขันกฬี า
แห่งชาติ ครั้งท่ี 24 ประจำปีพ.ศ. 2533 โดยได้ตั้งคำขวัญ
ว่า "ราชธานีเก่า อู่ข้าวอู่น้ำ เลิศล้ำกานท์กวี คนดีศรี
อยุธยา" ต่อมาในปี พ.ศ. 2560 มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี
ราชมงคลสุวรรณภูมิ ได้เสนอความคิดเห็นขอเพิ่มเติมคำ
ขวัญจังหวัดพระนครศรีอยุธยา เพื่อให้ครอบคลุมจุดเด่น
ของจังหวัดพระนครศรีอยธุ ยาท่ีได้รบั การขึ้นทะเบียนจาก
อ ง ค ์ ก า ร ศ ึ ก ษ า ว ิ ท ย า ศ า ส ต ร ์ แ ล ะ ว ั ฒ น ธ ร ร ม แ ห่ ง
สหประชาชาติ(UNESCO) ให้เป็นเมืองมรดกโลกทาง
ศิลปวฒั นธรรม เมอื่ วนั ท่ี 13 ธนั วาคม พ.ศ.2534 จังหวัด
พระนครศรีอยุธยาจึงประกาศใช้คำขวัญประจำจังหวัด
ใหม่โดยเพิ่มคำว่า "เลอคุณค่ามรดกโลก" ต่อท้ายคำขวัญ
เดิมเปน็ "ราชธานเี ก่า อ่ขู ้าวอนู่ ำ้ เลิศล้ำกานท์กวี คนดีศรี
อยุธยา เลอคณุ คา่ มรดกโลก"

คำขวัญของจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ในแต่ละคำแต่ละวรรคก็มีความหมายท่ี
สามารถบ่งบอกถึงเอกลักษณ์หรือความโดด
เด่นของแต่ละจังหวัด โดยคำขวัญของจังหวัด
พระนครศรีอยุธยาไดม้ ีความหมายดังตอ่ ไปน้ี

ราชธานเี กา่

หมายถึง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ในอดีตเคยเปน็ เมืองหลวงเก่าของประเทศไทย
ในนามว่า "กรุงเทพทวาราวดีศรีอยุธยามหา
ดลิ กภพนพรตั นราชธานบี ุรรี มย"์ หรือเรียกกัน
ทั่วไปว่า "กรุงศรีอยุธยา" ที่มีความ
เจริญรุ่งเรืองในด้านการปกครอง เศรษฐกิจ
สังคม และการต่างประเทศ ยาวนานถึง 417
ปี โดยมีพระมหากษัตริย์ปกครอง 5 ราชวงศ์
33 พระองค์

อู่ข้าวอ่นู ำ้

หมายถึงจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ตั้งอยู่ในบริเวณภาคกลางตอนล่างของ
ประเทศไทย มีพื้นที่ราบลุ่มอันอุดมสมบูรณ์
เหมาะแก่การเพาะปลูก และยังมีแม่น้ำไหล
ผ่าน4สาย คือ แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำป่าสัก
แม่น้ำลพบุรี แม่น้ำน้อย ทำให้เหมาะแก่การ
เกษตรกรรม และการประมงค้าขาย

เลศิ ลำ้ กานทก์ วี

หมายถึงในสมัยกรุงศรีอยุธยามียุค
ทองของวรรณคดี คือในสมัยสมเด็จพระนาย
รายณม์ หาราชและสมยั พระเจา้ อยู่หวั บรมโกศ
กอปรด้วยกวเี อกที่มีความสามารถล้ำเลิศ เช่น
สมเด็จพระนารายณ์ พระมหาราชครูศรี
ปราชญ์ เจ้าฟ้าธรรมมาธเิ บศร์(เจ้าฟ้ากงุ้ ) พระ
โหราธิบดี วรรณคดีที่สำคัญ เช่น สมุทรโฆษ
คำฉันท์ โครงกำศรวลศรีปราชญ์ กาพย์ห่อ
โคลง ประพาสธารทองแดง จินดามณี
มหาชาตคิ ำหลวง

คนดศี รีอยธุ ยา

หมายถึงจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
กอปรด้วยคนดี มีความสามารถทุกยุคสมัย
ตลอดมา แม้เมื่อกรุงศรีอยุทธยาต้องเสียกรุง
ให้กับพม่าถึง 2 ครั้ง แต่ก็ยังกอบกู้เอกราช
กลับคืนมาได้ ก็ด้วยเหตุเพราะมีคนดีที่มี
ความสามารถนั่นเอง จนมีคำกล่าวมาแต่เดิม
ว่า "กรงุ ศรอี ยุธยาไม่สิน้ คนด"ี

เลอคณุ ค่ามรดกโลก

หมายถึงจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ได้รับการขึ้นทะเบียนจากองค์การศึกษา
ว ิ ท ย า ศ า ส ต ร ์ แ ล ะ ว ั ฒ น ธ ร ร ม แ ห่ ง
สหประชาชาติ (UNESCO) ให้เป็นเมืองมรดก
โลกทางศลิ ปวฒั นธรรม เมอ่ื วันท่ี 13 ธันวาคม
พ.ศ.2534 จึงจัดงานประจำปีเพื่อเฉลิมฉลอง
โดยใช้ชื่องานว่า "งานยอยศยิ่งฟ้าอยุธยา
มรดกโลก" โดยมีการจัดแสดง แสง สี เพ่ือ
ถ่ า ย ท อด ป ร ะว ั ต ิ ศา ส ต ร ์ ของ จ ั ง ห วั ด
พระนครศรีอยุธยาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา
จนถงึ ปจั จบุ นั

ความรัก
ไม่ใชส่ ิ่งทค่ี ุณค้นหา
ความรกั ต่างหากท่คี ้นหาคณุ

- โลเรตตา ยงั -

"วิญญาณอยุธยา
ยังเพรียกหาอยู่ทุกหน

อยุธยาไม่สิ้นคน
คนดีศรีอยุธยา"

เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์...ร้อยกรอง

https://oer.learn.in.th/search_detail/result/3922#

6 บุคคลสำคัญในสมัยอยุธยา กับร่องรอยหลักฐาน
ที่ยังคงอยู่ในปัจจุบัน

จากอดีตสู่ปัจจุบัน กรุงศรีอยุธยาราชธานีเก่า ยุคปัจจุบัน
ของไทย นอกจากจะเป็นสถานที่ที่ทิ้งร่องรอย บทความนี้จะกล่าวถึง 6 บุคคลสำคัญในสมัย
ประวัติศาสตร์ของโบราณสถานแล้ว ยังมีร่องรอย
ของภูมิปัญญาในสมัยกรุงศรีอยุธยาที่ยังคงเหลือ กรุงศรีอยุธยา ที่เป็นผู้ริเริ่มภูมิปัญญาของคนไทย
และตกทอดมาถึงคนรุ่นปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นการ สมัยกรุงศรีอยุธยาที่ตกทอดมาสู่คนยุคใหม่ โดยหลัก
ทำมาหากิน อาหาร วรรณกรรม ความสัมพันธ์ ฐานที่ปรากฏเป็นหลักฐานที่เกิดขึ้นในสมัย
ระหว่างประเทศที่ถูกจารึกไว้ในเอกสารโบราณและ กรุงศรีอยุธยาแต่ยังคงมีอยู่จริงในสังคมปัจจุบัน ซึ่ง
ปรากฏจริงในสังคมไทย 6 บุคคลสำคัญในสมัยกรุงศรีอยุธยา มีรายนาม
ดังต่อไปนี้

พระโหราธิบดี

พระโหราธิบดี อีกหนึ่งบุคคลสําคัญในวงการวรรณกรรมสมัย สมเด็จพระนารายณ์มหาราช นอกจากจะเป็น
ผู้ประพันธ์งานเขียนต่างๆ แล้ว ยังมีบทบาทในการเป็นพระราชครูในสมเด็จพระนารายณ์ อีกทั้งยังเป็นผู้มีความ
สามารถด้านโหราศาสตร์ในสมัยนั้น และยังเป็นบุคคลสำคัญที่เป็นผู้ริเริ่มในการออกแบบงานเขียนประเภทแบบ
เรียนไทยฉบับแรก นั่นคือจินดามณี

ภาพสมุดไทยจินดามณี แบบเรียนเล่มแรกของไทย ประพันธ์โดยพระโหราธิบดี
https://www.matichon.co.th/

พระปีย์

พระปีย์ เป็นโอรสบุญธรรมในสมเด็จพระ
นารายณ์มหาราช การจารึกและหลักฐานที่ปรากฏ
กล่าวว่าพระปีย์เป็นบุคคลที่มาจากชนชั้นขุนนางแต่ได้
รับการอนุเคราะห์จากสมเด็จพระนารายณ์มหาราชให้
มาเป็นลูกบุญธรรม นอกจากนี้พระปีย์ก็ยังเป็นผู้ที่มี
ความสามารถด้านการประพันธ์ เช่นเดียวกับพระบิดา
บุญธรรม นอกจากนี้พระปีย์ยังมีความสามารถด้านการ
ขับเสภา ขับร้องทำนองเสนาะ จากจารึกและหลักฐาน
มีการกล่าวถึงพระปีย์ พี่มีหน้าที่ขับร้องเสภาหรือ
ทำนองเสนาะให้ผู้เป็นพระบิดาบุญธรรมฟังเสมอ

ภาพฝรั่งบันทึก ตัดเศียร ‘พระปีย์’ ผูกเชือกห้อยคอ
https://www.pantip.com/

ออกขุนศรีวิสารวาจา

หมื่นสุนทรเทวา หรือชื่อในภายหลัง คือ ออกขุนศรี
วิสารวาจา เป็นหนึ่งในสามราชทูตของไทยที่
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช
โปรดเกล้าฯ ให้เดินทางไปยังฝรั่งเศส เพื่อเจริญสัมพันธ์
ไมตรี

ด้วยการเดินทางนี้เองจึงทำให้เกิดวรรณกรรมนิราศ
ต้นทางฝรั่งเศส ซึ่งมีหลักฐานปรากฏในปัจจุบัน เป็น
นิราศที่กวีมุ่งบันทึกเหตุการณ์ระหว่างการเดินทางไป
ประเทศฝรั่งเศส กวีไม่ได้มุ่งเน้นการพรรณนาอารมณ์เช่น
นิราศอื่น จึงมีคุณค่าเชิงประวัติศาสตร์และการสะท้อน
สังคม

ภาพจำลอง ออกขุนศรีวิสารวาจา
https://www.khaosod.co.th/

เจ้าพระยาโกษาธิบดี (ปาน)

เจ้าพระยาโกษาธิบดี (ปาน) เป็นเอกอัครราชทูตในรัช
สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชในการเดินทางไปเจริญ
สัมพันธ์ไมตรีที่ฝรั่งเศส จากที่ปรากฏข้อมูลในนิราศ
ต้นทางฝรั่งเศส ของ ออกขุนศรีวิสารวาจา

นอกจากนี้ยังเป็นอีกหนึ่งบุคคลสำคัญที่มีอิทธิพลด้าน
การทูตและการเมืองในสมัยสมเด็จพระนารายณ์เป็น
อย่างมาก เป็นนักการทูตที่สุขุม มีความละเอียดลออใน
การจดบันทึกการเดินทาง ดังที่ปรากฏในพระราช
พงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา

ภาพจำลอง เจ้าพระยาโกษาปาน
https://www.thaipost.net/

ท้าวทองกีบม้า หรือมารี กีมาร์

ท้าวทองกีบม้า หรือ มารี กีมาร์ เป็นหญิงลูกครึ่ง
ญี่ปุ่น-โปรตุเกส เป็นบุคคลสำคัญผู้ให้กำเนิดภูมิปัญญา
การทำขนมไทยโดยได้รับอิทธิพลมาจากโปรตุเกส
ตั้งแต่ทองหยิบ ทองหยอด ฝอยทอง ทองม้วน และ
อื่นๆ เรื่อยมาจนถึงกะหรี่ปั๊บ จึงได้ฉายานามว่าเป็น
ราชินีขนมไทย

ปัจจุบันขนมที่มีต้นตำรับมาจากท้าวทองกีบม้ายัง
คงเป็นที่นิยมในสังคม โดยเฉพาะในงานมงคลที่ยึดถือ
กันว่า ขนมหลายชนิดมีชื่อเป็นมงคล ถึงถือขนบสืบต่อ
กันเรื่อยมา

ภาพจำลอง "ท้าวทองกีบม้า"
จากปกหนังสือ "ท้าวทองกีบม้า"
https://scontent.fkkc4-1.fna.fbcdn.net/

ศรีปราชญ์

ศรีปราชญ์ เป็นขุนนางที่ขึ้นชื่อว่าเป็นกวีเอก
ในช่วงยุคทองของวรรณคดีไทยสมัยกรุงศรีอยุธยา
ด้วยความสามารถในการแต่งโคลงต่อจากสมเด็จ
พระนารายณ์มหาราชและทำให้เป็นที่พอใจของ
พระองค์ตั้งแต่เด็ก เมื่อโตขึ้นจึงถูกเรียกให้เข้ารับ
ราชการในวัง

ด้วยความสามารถของศรีปราชญ์ จึงมีผลงาน
ด้านร้อยกรองที่ปรากฏเป็นร่องรอยจนถึงปัจจุบัน
มากมาย เช่น กำสรวลศรีปราชญ์ เป็นต้น

อนุสรณ์สถานกวีศรีปราชญ์ จ.นครศรีธรรมราช
https://teen.mthai.com/

จากบุคคลที่กล่าวมาข้างต้น จะเห็นได้ว่าทุก
ท่านล้วนมีบทบาทในสมัยกรุงศรีอยุธยาทั้งสิ้น ทั้งยัง
มีการจารึกและปรากฏหลักฐานว่าแต่ละบุคคลมี
อิทธิพลต่อสังคม รวมถึงเป็นผู้ริเริ่มภูมิปัญญาจาก
อดีตส่งต่อมายังปัจจุบัน

นอกจากนี้ยังสะท้อนให้เห็นความสามารถใน
การคิดริเริ่มภูมิปัญญาไทยที่ส่งต่อมายังคนรุ่นใหม่
อย่างเป็นรูปธรรม แม้ว่าขนมไทยของท้าวทองกีบม้า
จะมีต้นกำเนิดมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา แต่ปัจจุบัน
คนไทยยังมีการทำขนมที่เป็นต้นตำหรับของท้าวทอง
กีบม้าเพื่อรับประทานกันอยู่ รวมไปถึงการนำมาใช้
ในพิธีมงคลต่างๆ ในสังคม

ผลงานด้านวรรณกรรมของบุคคลสำคัญใน
สมัยกรุงศรีอยุธยา นอกจากจะมีบทบาทด้านความ
บันเทิงแล้ว ยังมีบทบาทในการสะท้อนให้เห็นภาพ
สังคมในสมัยกรุงศรีอยุธยา เช่น จินดามณีที่นอกจาก
จะเป็นแบบเรียนไทยเล่มแรกแล้ว ยังมีบทบาทใน
การสะท้อนภาพรูปแบบของการศึกษาไทยในสมัย
ก่อน นิราศต้นทางฝรั่งเศสที่สะท้อนภาพสังคม
ฝรั่งเศสและไทยในสมัยกรุงศรีอยุธยา

จากที่กล่าวมาข้างต้น แสดงให้เห็นว่าบุคคล
ชาวกรุงศรีอยุธยาเหล่านี้ นอกจากจะเป็นคนที่มี
ชื่อเสียงแล้ว ยังเป็นบุคคลที่มีความสามารถในการ
คิดริเริ่มทำหลายสิ่งหลายอย่างเพื่อสังคม ซึ่งเป็น
ภูมิปัญญาที่ส่งต่อจากบรรพบุรุษสู่ลูกหลาน ทั้งนี้การ
คงอยู่ของสิ่งเหล่านี้ ยังแสดงให้เห็นว่า ภูมิปัญญา
ของบรรพบุรุษที่ยังสืบทอดกันมานั้น ถือเป็น
ภูมิปัญญาที่ดีและควรค่าแก่การสืบทอดมาจวบจน
ปัจจุบัน

https://www.nuac.nu.ac.th/kin

ngnu/picture.php?id=16

https://th.readme.me/p/15393

สถานทด่ี ังไมค่ วรพลาด

5 วดั ดังในอยุธยา

เมื่อพูดถึงจังหวัดพระนครศรีอยุธยา หลายท่านคงนึกถึงวัด สถานที่โบราณสถานต่าง ๆ ในจังหวัด
พระนครศรีอยุธยา เนื่องจากจังหวัดพระนครศรีอยุธยาเคยเป็นเมืองหลวงเก่า และมีวัดและสถานที่โบราณ
สำคัญทางประวัตศิ าสตร์ทสี่ วยงามมากมาย วันนี้ดิฉันจึงพาทกุ ท่านไปทำความรู้จักสถานทตี่ ่าง ๆ และจดุ เด่น
ของแตล่ ะสถานที่ทเ่ี ป็นสถานที่ข้นึ ช่ือในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยมที ัง้ หมด 5 สถานท่ี ท่ีทุกท่านไม่ควร
พลาดเมื่อได้มาเที่ยวจังหวัดพระนครศรีอยุธยาแล้ว ซึ่งได้แก่ วัดใหญ่ชัยมงคล วัดพนัญเชิง วัดมงคลบพิตร
วัดมหาธาตุ และวัดไชยวัฒนาราม ซ่งึ ท้งั 5 วัดน้ี เปน็ วดั ทมี่ คี วามเปน็ มาและมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์
ทเ่ี ก่าแก่มาชา้ นาน และเป็นวัดทส่ี ่วนใหญท่ กุ ท่านตอ้ งมาเที่ยวกราบไหวข้ อพรพระพุทธรปู ตา่ ง ๆ

\

https://www.sanook.com

วดั ใหญช่ ัยมงคล

วัดใหญ่ชัยมงคลเป็นวัดท่ีมีความสำคัญทาง ฐานฝักใฝ่ให้ฤกษ์ยามแก่ฝ่ายกบฏพระศรีศลิ ป์ พ.ศ. 2135

ประวัติศาสตร์ และเป็นวัดที่นักท่องเที่ยวนิยมมาเที่ยว ในแผ่นดินของพระนเรศวรมหาราช มีเหตุการณ์สำคัญท่ี

มากที่สุดหนึ่งในวัดของจังหวัดพระนครศรีอยุธยา วัด ชวนให้เข้าใจว่ามีการสร้างปฏิสังขรณ์เจดีย์ประธานวัด

ใหญ่ชัยมงคลเป็นวัดท่ีเก่าแก่วัดหน่ึง โดยสร้างขึ้นในสมยั เพื่อเฉลิมพระเกียรติยศของพระองค์ที่ได้ชัยชนะพระ -

อยุธยาตอนต้นคอื ในรัชสมยั ของสมเดจ็ พระรามาธิบดีที่ 1 มหาอุปราชแห่งพม่า จึงทำให้เชื่อว่าเป็นที่มาของช่ือ

หรืออีกพระนามหนึ่ง นั่นก็คือ สมเด็จพระเจ้าอู่ทอง วัดใหญช่ ัยมงคล

พระมหากษัตริย์ผู้สถาปนากรุงศรีอยุธยา โดยข้อมูลทาง จุดที่น่าสนใจของวัดนี้ คือ องค์เจดีย์ที่มีความสูง

จังหวัดได้กล่าวว่า ในปี พ.ศ.1900 สมเด็จพระเจ้าอู่ทอง ถึง 62.10 เมตร (จากฐานถึงยอด) ซึ่งเป็นจุดที่ทุกคนไม่
ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ขุดศพเจ้าแก้ว ซึ่ง ควรพลาด เนื่องจากด้านบนมีจุดชมวิวที่สวยงามมาก จุด
ทิวงคตด้วยอหิวาตกโรคขึ้นมาเผา ที่ปลงศพนั้นโปรดให้ ที่นา่ สนใจตอ่ มา คือ พระพุทธไสยาสน์ หรือ พระนอน ที่มี
สถาปนาเป็นพระอาราม นามว่า วัดป่าแก้ว และต่อมามี ลกั ษณะเปน็ สีขาว และห่มจวี รตลอดทัง้ ร่าง ประดษิ ฐาน
อุโบสถของวดั เคยเป็นที่ซ่ึงคณะคิดกำจัดขุนวรวงศาธิราช

กับท้าวศรีสุดาจันทร์มาประชุมเสี่ยงเทียนอธิษฐาน ครั้ง

นั้นได้รับผลสำเร็จจึงอัญเชิญพระเฑียรราชาลาผนวช ขึ้น

ครองราชสมบัติทรงพระนามว่า สมเด็จพระมหา

จักรพรรดิพ.ศ. 2104 ในรัชกาลของสมเด็จพระมหา

จักรพรรดนิ ้ันเอง ได้มีพระบรมราชโองการใหเ้ อาสังฆราช

วดั ป่าแกว้ ไปสำเร็จโทษ

วัดพนญั เชงิ วรวหิ าร

วัดพนัญเชิง ซึ่งอยู่ห่างจาก ว่า วัดพนัญเชิงได้ก่อสร้างก่อนการ ได้เรียกองค์หลวงพ่อโตว่า ซำปอกง
วัดใหญ่ชัยมงคลไม่ไกลนัก โดยวัด สถาปนากรุงศรีอยุธยาและไม่ปรากฎ และนอกจากนี้ยังมีจุดที่น่าสนใจอีก
พนัญเชิง เป็นอีกหนึ่งวัดที่มีความ หลักฐานที่แน่ชัดว่าใครเป็นผู้สร้าง หนึ่งจุด คือ ตำหนักพระนางสร้อย
เกา่ แก่และมคี วามสำคญั วัดหน่ึงของ ตามหนังสือพงศาวดารเหนือกล่าวว่า ดอกหมาก ที่ได้อยู่ข้างวัดฝั่งแม่น้ำ
อยุธยา ซึ่งเป็นวัดที่มีชื่อเสียงมาก พระเจ้าสายน้ำผึ้งเป็นผู้สร้าง และ เจ้าพระยา โดยมีตำนานเรื่องความ
หนึ่งในวัดจังหวัดพระนครศรีอยุธยา พระราชทานนามว่าวัดเจ้าพระนาง รัก คือ พระนางสร้อยดอกหมากได้
เพราะภายในวัดพนัญเชิงไม่ใช่ เชิงและในพงศาวดารฉบับหลวง เสด็จมา ณ ที่แห่งนี้ แต่พระนางไม่
เพียงแต่มีพระพุทธรูปที่คนไทยได้ ประเสริฐกล่าวไว้ว่า ได้มีการสถาปนา ยอมขึ้น เพราะเนื่องจากต้องการให้
กราบไหว้ แต่ยังมีศาลเทพเจ้าจีน พระพุทธรูปพุทธชื่อ “พระเจ้าพแนง พระเจ้าสายน้ำผึ้งมารับด้วย
และเก๋งจีนทางบริเวณริมแม่น้ำให้ เชิง” เมื่อปี พ.ศ. 1867 ซึ่งก่อนพระ - พระองค์เอง สรอ้ ยดอกหมากน่ันเอง
คนที่มีเชื้อสายจีนและคนจีนได้ เจ้าอู่ทองจะสถาปนากรุงศรีอยุธยาถงึ แต่พระเจ้าสายน้ำผึ้งไม่มา พระนาง
กราบไหว้ขอพรและแก้ปีชงตาม 26 ปี และต่อมาก็เรียกวัดนี้ว่าวัด สร้อยดอกหมากจึงกลั้นใจตาย และ
ความเชื้อของคนจีน ซึ่งข้อมูลจาก พนัญเชิง ที่มาของชื่อวัดก็มาจากตำนาน
ทางจงั หวัดพระนครศรีอยธุ ยากล่าว พระนางสร้อยดอกหมากนนั่ เอง
จุดที่น่าสนใจของวัดนี้ คือ
หลวงพ่อโต ซ่ึงเป็นพระพุทธไตรรัตน
น า ย ก พ ร ะ พ ุ ท ธ ร ู ป ป า ง ม า ร ว ิ ชั ย
ขดั สมาธริ าบ โดยมีขนาดหน้าตักกว้าง
14.20 เมตร สงู 19.20 เมตร ซ่ึงหลวง
พ ่ อ โ ต ถ ื อ ว ่ า เ ป ็ น พ ร ะ พ ุ ท ธ ร ู ป ท่ี
คู่บ้านคเู่ มืองมาช้านาน และชาวจนี

วหิ ารพระมงคลบพิตร

วิหารพระมงคลบพิตรเป็น ก่อมณฑปสวมไว้ ในสมยั สมเด็จพระ ทิศตะวันออกแต่เดิมเคย เป็น
อีกหนึ่งวัดที่มีความเก่าแก่ โดยมี เจ้าเสือ เม่ือปี พ.ศ. 2249 อสุนีบาต สนามหลวง ใช้เป็นที่สำหรับสร้าง
พระมงคลบพิตร ซง่ึ เป็นพระพุทธรูป ตกลงมาต้องยอดมณฑปพระมงคล พระเมรุพระบรมศพของ
บุสัมฤทธิ์ปางมารวิชัย มีขนาดหน้า บพิตรเกิดไฟไหม้ทำให้ส่วนบนของ พระมหากษัตริย์และเจ้านาย
ตักกว้าง 9.55 เมตร และสูง 12.45 องค์พระมงคลบพิตรเสียหายจึง เช่นเดียวกับท้องสนามหลวงของ
เมตร และนบั เป็นพระพุทธรูปขนาด โปรดเกล้าฯให้ซ่อมแซมใหม่แปลง กรงุ เทพฯ
ใหญ่องค์หนึ่งในประเทศไทย โดย หลังคายอดมณฑปเป็นมหาวิหาร
ข้อมลู ทางจังหวัดพระนครศรีอยุธยา และตอ่ พระเศียรพระมงคลบพิตรใน จ ุ ด น ่ า ส น ใ จ ส ำ ห ร ั บ วั ด
ได้กล่าวว่า พระมงคลบพิตรไม่มี สมัยสมเด็จพระเจ้าบรมโกศ (พ.ศ. มงคลบพิตร คือ พระพุทธรูปพระ -
หลักฐานแน่ชัดว่าสร้างในสมัยใด 2285–2286) ในคราวเสียกรุงศรี มงคลบพิตร ที่มีขนาดใหญ่องค์หน่ึง
สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยกรุงศรี อยุธยาครั้งที่ 2 พ.ศ. 2310 วิหาร ของประเทศ และด้านข้างของวัดมี
อยุธยาตอนต้นระหว่างปี พ.ศ. พระมงคลบพิตรถูกข้าศึกเผาเครื่อง ตลาดให้ผู้คนได้เดินเลือกซื้อของ
1991–2145 สมเด็จพระเจ้าทรง บนโทรมลงมาต้องพระเมาฬีและ มากมาย โดยมีทั้งที่เป็นของกินและ
ธรรมโปรดเกล้าฯให้ย้ายจากทิศ พระกรขวาของพระมงคลบพิตรหัก เป็นของใช้ต่าง ๆ เช่น อาหารคาว
ตะวันออกนอกพระราชวังมาไว้ รัชกาลที่ 5 โปรดเกล้าฯ ให้การ หวานต่าง ๆ โรตีสายไหม ขนม
ทางด้านทิศตะวันตกที่ประดิษฐาน ปฏิสังขรณ์ใหม่ สำหรับบริเวณข้าง ก๋วยเตี๋ยว ร้านข้าว เสื้อผ้า พัดสาน
อยู่ในปจั จบุ ันและโปรดเกลา้ ฯ ให้ วิหารพระมงคลบพติ รทางด้าน - ของเด็กเล่น และของฝากอีก
มากมาย

วัดมหาธาตุ

https://www.talontiew.com

วัดมหาธาตุเป็นอีกหนึ่งวัดที่นักท่องเที่ยวนิยมมาวัดนี้ เนื่องจากวัดมหาธาตุมีความพิเศษตรงที่มี เศียร
พระพุทธรูปกว่าร้อยปีในรากไม้ จากข้อมมูลทางจังหวัดกล่าวว่า พงศาวดารบางฉบับได้กล่าวว่าวัดมหาธาตุได้สร้างใน
สมยั สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1 ตอ่ มาสมเด็จพระราเมศวรโปรดเกล้าฯ ให้อญั เชิญพระบรมสารีริกธาตุมาบรรจุไว้ใต้
ฐานพระปรางคป์ ระธานของวดั ในปี พ.ศ. 1927 ซึ่งพระปรางคว์ ัดมหาธาตุถือว่าเปน็ ปรางค์ที่สร้างในระยะแรกของสมัย
อยุธยา ซง่ึ ได้นับอิทธิพลของปรางคข์ อมปนอยู่ ชัน้ ลา่ งได้กอ่ สรา้ งดว้ ยศลิ าแลงแต่ทเี่ สรมิ ใหม่ตอนบนเปน็ อิฐถือปูน

และสมเด็จพระเจ้าปราสาททองก็ได้ทรงปฏิสังขรณ์
พระปรางค์ใหม่โดยเสรมิ ใหม่ให้สูงกวา่ เกา่

จุดที่น่าสนใจของวัดมหาธาตุนี้ คือ เศียร
พระพุทธรูปหินทราย ที่ได้อยู่ตรงโคนของตน้ ไม้และ
มีรากไมป้ กคลุม ซงึ่ จุดนเ้ี ปน็ จุดทีม่ คี วามแปลกตากับ
นักท่องเที่ยว และเป็นจุดที่ทำให้นักท่องเที่ยวมา
เที่ยวชมวัดนี้เป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ยังมีมีจุดท่ี
น่าสนใจอีกหนึ่งจุด คือ เจดีย์แปดเหลี่ยม ซึ่งเป็น
เจดีย์ลดหลั่นกัน 4 ชั้น 8 เหลี่ยม ชั้นบนสุด
ประดิษฐานปรางค์ขนาดเล็ก ซึ่งเจดีย์องค์นี้ จัดว่า
เป็นเจดียท์ ี่แปลกตา พบเพยี งองคเ์ ดยี วในอยธุ ยา

วดั ไชยวฒั นาราม

https://travel.mthai.com

https://travel.mthai.com https://travel.mthai.com

วัดไชยวัฒนารามเป็นอีกหนึ่งวัดที่นักท่องเที่ยวนิยมไปเที่ยวชม เนื่องจากมีละครช่อง 3 เรื่องบุพเพสันนิวาส
ได้มาถ่ายทำที่วัดไชยวัฒนารามนี้ ทำให้หลายท่านได้รู้จักวัดไชยวัฒนารามจากละครเรื่องบุพเพสันนิวาส และทำให้
วดั ไชยวัฒนารามแห่งนีม้ ชี ่ือเสียง และเป็นทร่ี ูจ้ ักและเป็นทีน่ ยิ มของนักท่องเท่ียว

จากขอ้ มลู ทางจงั หวดั พระนครรีอยุธยาได้กล่าว สมัยอยุธยาตอนปลาย ได้ถูกกล่าวโทษว่าเสด็จเข้ามาทำ
ว่า วัดไชยวัฒนารามางครั้งเรียกว่า วัดไชยยาราม และ ชู้กับเจ้าฟ้าสังวาลย์ในพระราชวังหลายครั้ง สืบสวนได้
วัดไชยชนะทาราม เป็นพระอารามหลวงในสมัยอยุธยา วามเป็นสัตย์จริงจึงลงพระราชอาญาเฆี่ยนทั้งสอง
ซึ่งเป็นวัดที่สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง โปรดให้ พระองค์จนดับสูญแล้วนำศพไปฝังไว้ ณ วัดไชยวัฒนา -
สถาปนาขึ้นเป็นวัดอรัญวาศรี ณ บริเวณที่ดินซึ่งเป็น รามท้ังสองพระองค์
นิวาสสถานของพระราชชนนีในปีที่ขึ้นครองราชย์ ในปี
พ.ศ.2173 สนั นิษฐานว่าเป็นวัดประจำรัชกาลด้วยต่อมา จุดที่น่าสนใจสำหรับวัดนี้ คือ ปรางค์ประธานที่
ในรัชสมัยของพระเจ้าอยู่หัวรมโกศได้ใช้วัดนี้ในฐานะ ได้ตั้งอยู่บริเวณตรงกลางของพื้นที่ฐานประทักษิณ ซ่ึง
เป็นวัดฝ่ายอรัญวาสี สำหรับพระราชทานเพลิงศพของ ฐานประทักษิณไดย้ กสูงข้ึนมา จากพ้ืนถงึ 1.5 เมตร ซ่ึงมี
พระรางวงศ์และขุนนางผู้สูงศักดิ์ ในปี พ.ศ.2299 ลักษณะเป็นปรางค์จัตุรมุข และยอดขององค์ปรางค์ทำ
กรมพระราชวังบวรสถานมงคลเจา้ฟ้าธรรมธิเบศร กวี เป็นรัดประคดซ้อนกัน 7 ช้ันแต่ละชั้น เป็นลวดลาย
เอก ใบขนุน กลบี ขนุน สว่ นบนสดุ เป็นทรงดอกบัวตมู

9
ก๋
ว
ย
เ
ตี๋
ย
ว
เ
รื
อ
อ
ยุ รา้ นเดด็ ! รา้ นดัง! ต้องไดก้ นิ ก่อนจบปี 4

ชีวิตนิสิ ตนั กศ ึก ษา อย่า งเร าๆ ช า วร า ช ภั ฏ

ธ พระนครศรีอยุธยาคงหนีไม่พ้นโรตีสายไหมอันเล่ืองลือ แต่
ทว่าวันนี้ผมไม่ได้มาแนะนำโรตีสายไหมนะครับ แต่จะมา
แนะนำร้านก๋วยเตี๋ยวเรือยั่วๆบดๆ อร่อยยกนิ้ว คุณภาพยก

ย ถ้วย!

กว๋ ยเตี๋ยวเรอื เสือร้องไห้

ร้านนี้ผมรู้จักมาจากยูทูบผ่านช่อง Brinkkty เธอ
ได้มีการทำคลิปเที่ยวอยุธยา ผมจึงไปตามรอยเธอ ถ้าใคร
ชอบเนื้อวัว แนะนำว่าต้องมาครับ เป็นก๋วยเตี๋ยวเรือใน
อยุธยาท่เี น้นเนื้อววั แท้ๆ ใหเ้ ยอะแบบไมย่ ัง้

ภายในร้านเย็นสบาย เพราะเป็นร้านในร่ม การ
ตกแต่งเรียบหรู ผมได้ลองสั่งเป็น “เส้นหมี่ขาวก๋วยเตี๋ยวเรือ
เนื้อ” รสชาติดีแบบจัดเตม็ และถูกมาก นกั ศกึ ษาทานได้ทานดี
กระเป๋าตังไม่ฉีก น้ำตกเข้มข้นเจือเผ็ดปลายลิ้น เนื้อตุ๋น เอ็น
ตุ๋น ลูกชิ้นให้มาอย่างเยอะ ร้านนี้สาวกเนื้อไม่ควรพลาดด้วย
ประการทงั้ ปวง อรอ่ ยเด็ดค้มุ ราคาหาทีอ่ นื่ ไม่ได้นะครบั

ชามละ 40-180 บาท

กว๋ ยเตีย๋ วเรือตาเท้ง วดั บางคลา้

ต่อมากันที่ ก๋วยเตี๋ยวเรือตาเท้ง วัดบางคล้า
อยู่แถวย่านบางไทร เลยลองแวะมาทานสักหน่อย
เพราะเสยี งลือเล่ืองมากมายว่า อรอ่ ย! ซ่ึงดจู ากจำนวน
คนแล้ว เชื่อแล้วว่ารสเด็ดจริงครับ คนเยอะมาก ก.
ล้านตัว ภายในร้านมีขายแค่เส้นเล็กกับบะหมี่เท่าน้ัน
แนะนำให้ไปเร็วๆ เพราะเส้นบะหมี่เป็นแบบทำเอง
แน่นอนวา่ รสชาติดีมาก จงึ หมดเร็วกอ่ นใครเพื่อน เป็น
อกี หนงึ่ ร้านท่ีไมต่ ้องปรุง อรอ่ ยแซ่บเวอร์มาก ใครบอก
ว่าก๋วยเตี๋ยวเรืออยุธยาไม่ได้ขายบนเรือ แนะให้ไปที่
ร้านครับ ของแท้ของจรงิ เพราะเขาขายอยูบ่ นเรือจรงิ ๆ

ก๋วยเตี๋ยวเรือใน
คลอง อยุธยา

ร้านนี้ถูกใจ
วิถีนักศึกษาบ้าเซลฟี่
อย่างผมมากครับ

ร้านนี้ถูกใจวิถีนักศึกษาบ้าเซลฟี่อย่างผมมากครับ เพราะ ร้าน
ก๋วยเตีย๋ วเรือในคลองอยธุ ยา เขามีพื้นที่บริการคาเฟใ่ นตัวดว้ ยนะเธอ ตัว
ร้านร่มรื่นมาก ให้อารมณ์รักน้ำ รักปลา รักซากุระ…ฮ่าๆ กลับมาที่รีวิว
ก๋วยเตี๋ยวครับ ร้านน้ีอยู่ริมคลองและใต้ต้นไม้ใหญ่ ทำให้ได้บรรยากาศ
นั่งสบายๆ เพลินๆ ก๋วยเตี๋ยวมีหลากหลายแบบ และหลากหลายเส้นให้
เลือกรบั ประทาน ตัวน้ำซปุ มคี วามเข้มข้น รสชาติเยย่ี มมมมม

กว๋ ยเตย๋ี วเรือยายเยาว์ สูตรโบราณ
อย่างที่เคยแนะนำร้านก๋วยเตี๋ยวเรือไปในตอนต้น ร้านไหนลงด้วยคำ
ว่า เจ้าเก่า เจ้าเดมิ หรอื สตู รโบรา้ น ประหนึง่ เหมอื นเครอ่ื งการนั ตรีความอร่อย
ไปในตัว อย่าง “ร้านก๋วยเตี๋ยวเรือยายเยาว์ สูตรโบราณ” ที่โบราณแต่แซ่บ
เวอร์ ก๋วยเตี๋ยวรสชาติดีทีเดียว ภายในร้านนั่งสบาย ผมได้สั่งเป็น “ก๋วยเตี๋ยว
เนื้อน้ำตก” ทว่าเหนือสิง่ อื่นใด ‘กากหมูเจียวเอง หอมมากกกกก แอบกระซิบ
บอก!!’ น้ำซุปเข้มข้นรสนัวสุด ถึงใจ นอกจากก๋วยเตี๋ยวเรือแล้ว ทางร้านยังมี
ก๋วยเตี๋ยวหมตู ้มยำให้เลอื กรับประทานอกี ด้วย บีบมะนาวเพิ่มอีกนิด อรอ่ ยมาก
แม่จ๋า~ ทั้งนี้ทั้งนั้นยังมีขนมไทยอย่าง “ลอดช่องน้ำกะทิ” ตบท้ายด้วย
เคร่ืองดม่ื “น้ำโอเลย้ี ง” ที่ใส่มาในขนั เยน็ เจีย๊ บ อนุรกั ษ์ความเป็นไทยเก๋ๆ

ร้านก๋วยเตี๋ยวเรือสตู รกะทิสดแม่ประไพศรี
ร้านกว๋ ยเต๋ียวเรือแม่ประไพศรี เป็นก๋วยเต๋ียว
เรือสูตรกะทิสด เป็นสูตรเฉพาะของทางร้านทำให้น้ำ
ซุปมีความกลมกล่อมมากๆ เข้ากับรสชาติก๋วยเตี๋ยว
เรือเป็นอย่างดี ราคาก๋วยเตี๋ยวก็น่ารักสบายกระเป๋า
โดยจะมีให้เลือกสั่งทั้งหมูและเนื้อ ส่วนของเมนูอื่นๆ
ทางร้านก็มีให้เลือกทานอย่างหลากหลาย ไม่ว่าจะ
เป็น ข้าวราดแกง, ขนมจีน และเกาเหลา เรียกได้ว่า
มารา้ นนีก้ ส็ ามารถอิ่มครบจบในร้านเดียวได้เลยครบั !

ชามละ 20 บาท
อา่ นต่อได้ท่ี https://www.ryoiireview.com/article/food-noodle-

ayutthaya/

กว๋ ยเตีย๋ วเรอื (ป้าเลก็ ) เจา้ เกา่

มากันที่ร้านแรกเลยครับ “ก๋วยเตี๋ยวเรือ ‘ป้าเล็ก’ เจ้าเก่า”
แค่ชอื่ ก็น่าเขา้ รบั บริการแล้วนะครับ ‘เจา้ เก่า’ ขลังจริง อรอ่ ยนัว ตอ้ ง
ลงว่า เจา้ เก่าตามทา้ ยเปน็ เครื่องการนั ตีความอร่อย ร้านกว๋ ยเต๋ียวเรือ
ป้าเล็ก อยู่ริมถนน ทางร้านอยู่มานานจนคนอยุธยาเรียกติดปากว่า
“ก๋วยเตีย๋ วหนา้ องค์การ”

เมนูเด็ดที่ใครมาต้องสั่งได้แก่ “เส้นหมี่
น้ำตกหมู” เส้นนั้นลวกกำลังดี เนื้อหมูนุ่มมาก นุ่ม
จนลืมกลืน ตับก็นุ่มไม่แข็งเกินจนไม่อร่อย ตัวน้ำซปุ
ปรุงรสมาให้เรียบร้อย แต่ถ้าท่านใดชอบรสจัดจ้าน
แซ่บถึงทรวงกว่านี้สามารถปรุงเพิ่มได้ตามอัธยาศัย
นอกจากน้ีทางรา้ นยังมเี มนเู ครอ่ื งด่ืมให้เลือกสรร แค่
ร้านแรกก็ทำน้ำลายซอ แต่ทว่าเรายังมีอีก 8 ร้าน
เด็ด ไปต่อกนั เลยจ้า!!!

ชามละ 15 บาท

กว๋ ยเต๋ยี วเรอื วดั กล้วย

มาต่อกันที่ร้าน “ร้านก๋วยเตี๋ยวเรือ
วัดกล้วย” ตัวร้านอยู่ในวัดกล้วย คนมากิน
เยอะมาก เข้าออกไม่ขาดสาย นอกจากอ่ิม
บุญช่นื ชมความงามของตวั วัดแลว้ ยงั อ่ิมท้อง
อีกด้วย ผมต้องบอกเลยว่าเมนู “ก๋วยเตี๋ยว
เรอื นำ้ ตก และกว๋ ยเตย๋ี วหมูต๋นุ ” เปน็ อะไรที่
เอร็ดอร่อยมาก รสชาติดีจริงๆ น้ำซุปหอม
กลมกล่อม หมูนุ่ม ตับลวกมากำลัง ดี
นอกจากก๋วยเตี๋ยวทางร้านยังมี “ขนมถ้วย”
ให้เลอื กรบั ประทาน

รสชาติหอมพอดีคำ หวานมันกะทิเน้นๆ เป็นของที่เข้าคู่กันได้ดีกับก๋วยเตี๋ยว
เรือทตามสุภาษิตที่ว่า กินคาวไม่กินหวานสันดาน…ไพร โดยส่วนตัวชอบรสชาติ และ
บรรยากาศมากๆ

รีววิ โดยคณุ Kekie Siriphat

อ่านตอ่ ได้ที่ https://www.wongnai.com/listings/noodles-ayutthaya/

รา้ นก๋วยเต๋ียวเรือ
“รสโจะ๊ ”

ก๋วยเตี๋ยว
เรือ “รสโจ๊ะ” เรียก
ได้ว่าผมไปกับเพื่อน
บ่อยเป็นอันดบั 1

ด้วยระยะทางที่ใกล้ เพราะร้านอยู่ที่ท่ารถตลาดเจ้าพรหม
เมนูของที่นี่มีให้เลือกทานหลากหลาย แต่ถ้าหากจะให้แนะนำเมนู
เด็ดๆ ต้องก๋วยเตี๋ยวเรือหมูที่คับคลั่งไปทั้งลูกชิ้น และเนื้อหมูชิ้น
หรือจะก๋วยเตี๋ยวเรือเนื้อที่มีทั้งลูกชิ้นเนื้อ เนื้อเปื่อย และเนื้อสด
ทานคู่กบั กากหมูเจยี วกรอบๆ รับรองความฟนิ มากกก น้ำหนกั ขึ้นตัว
กลมเลยครับ หรือหากใครอยากทานเมนูอื่นๆ ก็มีก๋วยเตี๋ยวน้ำใส,
เย็นตาโฟ, ก๋วยเตี๋ยวต้มยำ, ข้าวมันหมูทอด และข้าวมันไก่ ร้านน้ี
แนะนำจริงๆ โดยส่วนตัวไปกินกับเพื่อนๆค่อนข้างบ่อยเพราะ หน่ึง
สะอาดครับ ตัวร้านเองก็ปลอดโปร่งไม่รู้สึกนั่งแล้วอึกอัด สอง
อาหารคษุ ภาพดคี รบั สดสะอาด อร่อย แนะนำครบั

ชามละ 30-45 บาท

กว๋ ยเตี๋ยวเรอื วัดใหญไ่ กฉ่ กี -ดาบโรจน์

สำหรับใครทีม่ าเทยี่ ววดั ใหญ่ชัยมงคล ตอ้ งแวะชิมร้านน้ีเลย
ครับ “ก๋วยเตี๋ยวเรือวัดใหญ่ไก่ฉีก-ดาบโรจน์” ร้านจะตั้งอยู่ตรงข้าม
กับวัดใหญ่ชัยมงคล ภายในร้านตกแต่งแบบเรียบง่าย มีเมนูให้เลือก
หลากหลาย ส่วนเมนูแนะนำต้องนี่เลย “ก๋วยเตี๋ยวเรือเส้นเล็กไก่ฉีก
กลมกล่อมกำลังดี” ทั้งนี้ยังมีก๋วยเตี๋ยวเรือให้เลือกทาน เช่น
ก๋วยเตย๋ี วเรอื เนอื้ ตนุ๋ และหมตู นุ๋ แนะนำให้ลม้ิ ลอง

ชามละ 30-50 บาท
อา่ นต่อไดท้ ่ี https://www.ryoiireview.com/article/food-

noodle-ayutthaya/

เป็นไงกันบ้างครบั 9 กว๋ ยเตย๋ี วเรอื อยุธยา ร้านเด็ด! ร้านดัง! ต้องไดก้ นิ ก่อนจบปี 4 ทผ่ี มมาแนะนำในวันน้ี ผมเชอื่ ลกึ ๆว่าคงมีบาง
คนที่ได้เคยไปลิ้มลองกันมาไม่มากก็น้อย มีบางร้านที่ตัวเองก็ได้ยินเสียงคำล่ำลือเคยผ่านตามาจากเว็บไซต์รีวิวอาหารชื่อดัง จนจะจบ
มหาวิทยาลยั ยังไม่ได้ไปลองสัมผัสประสบการณ์ความอร่อยเพราะ (น้องโควดิ 19, พีเ่ ดลตา้ ) ทัง้ นบ้ี างรา้ นผมอาจจำราคาไม่ได้ต้องขออภัย
มา ณ ที่นี้ เพราะสั่งสมประสบการณ์มาตั้งแต่อยู่ปี 1 ไปทานเองกับเพื่อนบ้าง กับครอบครัวบ้าง ภาพบางภาพอาจจะทำให้มีความ
หลงลืม…แต่สิ่งท่ไี ม่เคยลืมเลือนคือความสุขตอนที่ไดท้ านของอร่อยราคาย่อมเยา

https://shopee.co.th/blog/wp-content/uploads/2020/12/ที่เที่ยวอยุธยา-1140x7

ภาษากับประวัติความเป็นมาของภาษาไทย

ภาษาไทย ส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมใน ลายสือไทย อักษรชุดแรกของไทยที่ถูก

สังคมไทย ที่มีบทบาทในการแบ่งยุคสมัยเข้าสู่ ดัดแปลงมาจากอักษรมอญโบราณ ขอมโบราณ

ยุคประวัติศาสตร์แห่งความเป็นชาติไทยมา ถูกประดิษฐ์ขึ้นในสมัยสุโขทัย เมื่อ พ.ศ. 1826

อย่างยาวนานตั้งแต่สมัยพ่อขุนรามคำแหง โดยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช โดยมีการปรับ

มหาราชทรงประดิษฐ์อักษรชุดแรกของไทยขึ้น รูปแบบอักษรและอักขรวิธีเป็นแบบฉบับของ

เมื่อ พ.ศ. 1826 และมีวิวัฒนาการเรื่อยมาจน ตนเอง คือสระที่อยู่บนและล่าง ย้ายไปอยู่หน้า

กระทั่งระบบการพิมพ์เข้ามามีบทบาทในการ คำ

ค ง ไ ว้ ซึ่ ง รู ป แ บ บ ข อ ง อั ก ษ ร ไ ท ย ใ น ปั จ จุ บั น ต่ อ ม า ใ น ส มั ย พ ญ า ลิ ไ ท ย ไ ด้ มี ก า ร ป รั บ รู ป

บทความนี้จะเป็นการเล่าถึงวิวัฒนาการของ แบบอักษรและปรับอักขรวิธีกลับไปใช้อักขรวิธี

อักษรในภาษาไทย จากยุคแรกเริ่มจนถึง แบบมอญโบราณและขอมโบราณดังเดิม คือ

ปัจจุบัน รวมถึงอักษรที่ปรากฏใช้คู่กับอักษร มีสระบนและล่าง เนื่องจากอักขรวิธีแบบพ่อขุน

ไ ท ย ใ น แ ต่ ล ะ ช่ ว ง เ ว ล า ร า ม คำ แ ห ง ไ ม่ เ ป็ น ที่ นิ ย ม

เ ข้ า สู่ ส มั ย ก รุ ง ศ รี อ ยุ ธ ย า ต อ น ก ล า ง

โดยนับตั้งแต่สมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2

จ น ถึ ง ส มั ย ส ม เ ด็ จ พ ร ะ น า ร า ย ณ์ ม ห า ร า ช

เ ป็ น ยุ ค ที่ ขึ้ น ชื่ อ ว่ า เ ป็ น ยุ ค รุ่ ง เ รื อ ง ท า ง ภ า ษ า

และวรรณกรรม โดยเฉพาะในสมัยสมเด็จ

พระนารายณ์มหาราช ที่ถือว่าเป็นยุคทอง

ของวรรณคดีสมัยกรุงศรีอยุธยา กล่าวคือ

ช่วงเวลาใดที่ปลอดสงคราม บ้านเมืองสงบ

ทำให้ความงดงามทางศิลปะรุ่งเรือง ในเวลา

นี้ เป็นช่วงที่ประเทศไทยมีการปฏิสัมพันธ์

กับต่างประเทศ โดยเฉพาะฝรั่งเศส จึงได้

รับอารยธรรมต่างชาติเข้ามาในไทย มีการ

ใ ช้ ก ร ะ ด า ษ เ กิ ด ขึ้ น ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย แ ล ะ

บันทึกเนื้อหาเรื่องราวบนกระดาษ เรียกว่า

สมุดไทย ระบบการพิมพ์เริ่มเข้ามาครั้งแรก

ในเวลานี้ แต่ยังไม่เฟื่องฟู

ใ น ส มั ย ก รุ ง ศ รี อ ยุ ธ ย า ต อ น ป ล า ย เ ป็ น

ช่ ว ง ที่ ก า ร ใ ช้ ภ า ษ า โ ด ย เ ฉ พ า ะ ง า น เ ขี ย น

799.jpg ซบเซาลง ช่วงนี้เป็นช่วงเสียกรุงครั้งที่ 2
ร ว ม ไ ป ถึ ง ก า ร เ กิ ด ส ง ค ร า ม อ ยู่ บ่ อ ย ค รั้ ง ทำ ใ ห้
อั ก ข ร วิ ธี แ บ บ พ ญ า ลิ ไ ท ย จึ ง ถู ก นำ ม า ใ ช้ จ น ถึ ง ค ว า ม เ จ ริ ญ รุ่ ง เ รื อ ง ท า ง ภ า ษ า ซ บ เ ซ า ล ง
ปั จ จุ บั น
จ น ก ร ะ ทั่ ง เ ข้ า สู่ ส มั ย พ ร ะ เ จ้ า ต า ก สิ น
ในสมัยกรุงศรีอยุธยา ในรัชสมัยของ ม ห า ร า ช ท ร ง ส ถ า ป น า ก รุ ง ธ น บุ รี เ ป็ น ร า ช ธ า นี
สมเด็จพระธรรมราชาธิราชที่ 1(ขุนหลวงพะงั่ว) ได้มีการฟื้นฟูวรรณกรรมเก่าขึ้นมา เรียกว่า
ไ ด้ มี ก า ร ร ว ม อำ น า จ ร ะ ห ว่ า ง สุ โ ข ทั ย กั บ อ ยุ ธ ย า เ ป็ น ยุ ค ฟื้ น ฟู ก า ร เ ขี ย น แ ล ะ ก า ร ใ ช้ ภ า ษ า
เข้าเป็นหนึ่งเดียว ภายใต้การปกครองของ
กรุงศรีอยุธยา ทำให้ภาษาไทยในสมัยอยุธยาได้ อั ก ษ ร ใ น ส มั ย ธ น บุ รี ก ร ะ ทั่ ง ถึ ง ส มั ย
รั บ อิ ท ธิ พ ล ม า จ า ก อั ก ษ ร ไ ท ย ส มั ย พ ญ า ลิ ไ ท รัตนโกสินทร์ตอนต้น เป็นช่วงที่ก่อนจะมี
โ ด ย มี ก า ร ดั ด แ ป ล ง รู ป แ บ บ ใ ห้ เ ป็ น รู ป แ บ บ ข อ ง ระบบการพิมพ์เข้ามาในประเทศไทย พบว่า
อยุธยา โดยหลักฐานที่ค้นพบรูปแบบอักษรใน รู ป แ บ บ ข อ ง อั ก ษ ร ยั ง ค ง เ ป็ น ไ ป ใ น ลั ก ษ ณ ะ
สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น เป็นจารึกที่ระบุ ของช่วงสมเด็จพระนารายณ์มหาราช รูป
เ นื้ อ ค ว า ม สั้ น ๆ สั น ฐ า น ข อ ง อั ก ษ ร ไ ท ย ส มั ย ธ น บุ รี กั บ ส มั ย

รัตนโกสินทร์ตอนต้น มีรูปลักษณ์ที่คล้ายกัน ห ม อ บ รั ด เ ล ย์ ไ ด้ พั ฒ น า รู ป อั ก ษ ร แ ล ะ
จ น ไ ม่ ส า ม า ร ถ แ ย ก อ อ ก จ า ก กั น ไ ด้ แท่นพิมพ์ จนกระทั่งต่อมาราชสำนักสยามได้
ว่ า จ้ า ง ใ ห้ ตี พิ ม พ์ เ อ ก ส า ร ป ร ะ ก า ศ ข อ ง ร า ช ก า ร
จ น ก ร ะ ทั่ ง ร ะ บ บ ก า ร พิ ม พ์ มี ค ว า ม เ จ ริ ญ ฉบับแรก ประกาศห้ามมิให้คนสูบแลค้าขาย
รุ่งเรืองในประเทศไทย ในสมัย ฝิ่น ออกเผยแพร่ นับว่าเป็นเอกสารราชการ
พ ร ะ บ า ท ส ม เ ด็ จ พ ร ะ จ อ ม เ ก ล้ า เ จ้ า อ ยู่ หั ว ของไทยฉบับแรกที่ใช้ระบบการพิมพ์ ในช่วง
รัชกาลที่ 4 ทำให้การเปลี่ยนแปลงรูปสัณฐาน เ ว ล า นี้ เ อ ง ที่ รู ป สั ณ ฐ า น ข อ ง อั ก ษ ร ไ ท ย ไ ด้ ห ยุ ด
ของอักษรหยุดลง โดยหมอบรัดเลย์ หรือ การพัฒนาการ และคงรูปสำหรับการใช้อักษร
แดน บีช แบรดลีย์ (Dan Beach Bradley) จ น ถึ ง ปั จ จุ บั น
ถือเป็นบุคคลที่บุกเบิกงานพิมพ์ในไทย แม้
ร ะ บ บ ก า ร พิ ม พ์ จ ะ เ ข้ า สู่ ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย พ ร้ อ ม กั บ ภ า ษ า ไ ท ย ข อ ง เ ร า ยั ง ไ ด้ รั บ อิ ท ธิ พ ล จ า ก
อิทธิพลต่างชาติ ในรัชสมัยสมเด็จพระ ต่างประเทศด้วย กล่าวคือ นอกจากคำยืม
นารายณ์มหาราชแห่งกรุงศรีอยุธยาแล้ว แต่ ที่มาจากภาษาต่างประเทศแล้ว ประเทศไทย
ห ม อ บ รั ด เ ล ย์ ผู้ นี้ เ ป็ น ผู้ บุ ก เ บิ ก ง า น เ อ ก ส า ร ที่ ใ ช้ ยั ง มี ก า ร ห ยิ บ ย ก ภ า ษ า ข อ ง ต่ า ง ป ร ะ เ ท ศ ม า ใ ช้ คู่
ร ะ บ บ ก า ร พิ ม พ์ ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย กันตั้งแต่โบราณ คือ อักษรขอมไทย ที่ได้รับ
อิ ท ธิ พ ล ม า จ า ก เ ข ม ร
ร ะ บ บ ก า ร พิ ม พ์ ข อ ง ห ม อ บ รั ด เ ล ย์ เ ข้ า ม า
ในประเทศไทย โดยมุ่งเน้นเกี่ยวกับศาสนา อักษรขอมไทย คือ อักษรที่ใช้ในการ
โดยเฉพาะศาสนาคริสต์ ไม่พิมพ์เนื้อหาทาง เ ขี ย น เ อ ก ส า ร ห รื อ ข้ อ ค ว า ม ที่ ม า จ า ก ภ า ษ า บ า ลี
โลก ยกเว้นเนื้อหาเกี่ยวกับการแพทย์และ ข้อความที่อยู่ในพระพุทธศาสนา เป็นอักษรที่
เอกสารราชการ มีอักขรวิธีที่เหมือนอักษรไทย แต่แตกต่างที่
อักษรขอมไทยจะแบ่งออกเป็น 2 แบบ คือ
หมอบรัดเลย์ หรือ แดน บีช แบรดลีย์
(Dan Beach Bradley, M.D.) 1. ตัวเต็ม ใช้เป็นพยัญชนะต้น
2. ตัวเชิง ใช้เป็นพยัญชนะตัวตาม
หรือ พยัญชนะท้าย
น อ ก จ า ก นี้ อั ก ษ ร ข อ ม ไ ท ย ยั ง มี ส ร ะ ล อ ย
หรือสระที่มีเสียงในตัว ช่วงแรกรูปสระใน
ภ า ษ า ไ ท ย ก็ ไ ด้ รั บ อิ ท ธิ พ ล ข อ ง ส ร ะ ล อ ย เ ข้ า ม า
ใ ช้ เ ช่ น กั น
แ ม้ ร ะ บ บ ก า ร พิ ม พ์ จ ะ เ ข้ า ม า มี บ ท บ า ท
ต่ อ ห ยุ ด พั ฒ น า ก า ร ข อ ง รู ป สั ณ ฐ า น ใ น อั ก ษ ร ไ ท ย
ยั ง มี บ า ง ช่ ว ง เ ว ล า ที่ มี บุ ค ค ล ที่ ทำ ก า ร ป ร ะ ดิ ษ ฐ์
อักษรรูปแบบใหม่ เรียกว่า อักษรเฉพาะแบบ
ทั้งสิ้น 3 ชนิด ได้แก่

1. อักษรอริยกะ ของ ศิลาจารึกหลังพระพุทธรูปปางลีลา
พ ร ะ บ า ท ส ม เ ด็ จ พ ร ะ จ อ ม เ ก ล้ า เ จ้ า อ ยู่ หั ว https://www.silpa-mag.com/history/article_15752
รัชกาลที่ 4
สมุดไทย "จินดามณี"
2. อักษรวิธีแบบใหม่ ของ https://www.matichon.co.th/entertainment/thai-
พ ร ะ บ า ท ส ม เ ด็ จ พ ร ะ ม ง กุ ฎ เ ก ล้ า เ จ้ า อ ยู่ หั ว
รัชกาลที่ 6 entertainment/news_861558

3. อักขรวิธีภาษาไทย ของ ภาพเขียนของฌ็อง กูร์โตแล็ง บาทหลวงและนักเขียนแผนที่ ชาวฝรั่งเศส
จอมพล ป.พิบูลสงคราม สันนิษฐานว่าเขียนแผนที่กรุงศรีอยุธยาระหว่างพำนักอยู่ ณ บ้านเณร

ด้วยอักษร อักขรวิธีและการใช้คำเหล่านี้ ตำบลมหาพราหมณ์ ชานกรุงศรีอยุธยา (ปลายสมัยสมเด็จพระนารายณ์)
ไม่เป็นที่นิยมจึงทำให้ถูกยกเลิกการใช้ไป บวก https://www.matichon.co.th/prachachuen/news_513203
กั บ ค ว า ม คุ้ น ชิ น กั บ รู ป สั ณ ฐ า น แ ล ะ อั ก ข ร ะ วิ ธี ที่
หยุดนิ่ง ทำให้อักขระวิธีและรูปอักษรเช่นนี้ไม่
เ ป็ น ที่ นิ ย ม ใ น สั ง ค ม

ร ะ บ บ ก า ร เ ขี ย น ภ า ษ า ไ ท ย เ ริ่ ม ค ง ที่ เ มื่ อ
ร า ช บั ณ ฑิ ต ย ส ภ า เ ริ่ ม ทำ ก า ร ชำ ร ะ คำ ใ น
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน การใช้คำ
แ ล ะ ร ะ บ บ ก า ร เ ขี ย น ใ น ภ า ษ า ไ ท ย จึ ง มี ค ว า ม ค ง ที่
ไ ม่ มี ก า ร ส ะ ก ด แ บ บ ต า ม อำ เ ภ อ ใ จ ดั ง ที่ ผ่ า น ม า ที่
ส า ม า ร ถ ใ ช้ คำ ที่ ไ ม่ มี ก า ร กำ ห น ด ต า ย ตั ว ว่ า เ ขี ย น
อย่างไร ปัจจุบันพจนานุกรมฉบับ
ราชบัณฑิตยสถาน คือ ฉบับ พ.ศ.2554

จากอดีตสู่ปัจจุบัน ภาษาไทยถือเป็น
เ ค รื่ อ ง มื อ ใ น ก า ร สื่ อ ส า ร ใ ห้ กั บ ค น ไ ท ย ม า อ ย่ า ง
ยาวนาน ความเป็นมาในการดัดแปลงรูปอักษร
จากภาษาไทยในอดีตจนกระทั่งปัจจุบัน ราว
738 ปี กับความงดงามของอักษรไทย ไม่เพียง
แต่เอกลักษณ์ด้านรูปสัณฐานเท่านั้น แต่กล่าว
รวมถึงการใช้คำในภาษาไทย ไม่ว่าจะเป็นคำ
ไ ท ย แ ท้ ห รื อ คำ ยื ม ภ า ษ า ต่ า ง ป ร ะ เ ท ศ ใ น ภ า ษ า
ไทย ล้วนมีความงดงามแฝงอยู่ทั้งสิ้น อย่างไร
ก็ ต า ม ภ า ษ า ไ ท ย ยั ง ค ง มี ก า ร เ จ ริ ญ เ ติ บ โ ต ข อ ง
ภาษา ตลอดจนคำที่เกิดใหม่ ดัดแปลงตลอด
เวลา นี่คือเสน่ห์ของภาษาไทย

แปลจารกึ แผน่ ดีบุก วัดมหาธาตุ ด้านที่ ๑-๒

https://www.powerpointhub.com/thai-food-powerpoint-template/

ไกก่ ับไขอ่ ะไรจะเกิดก่อนกันนะ?

นี่คือคำถามในวัยเยาว์ที่ยงั คงหาคำตอบไม่ได้ ขณะนั้นเรามักเรียกคำถามแบบนี้ว่า “ปัญหาโลกแตก”
คือถามไปเถอะครับ อย่างไรเสียกไ็ มม่ ีทางทีจ่ ะได้คำตอบสำเร็จรูป สมบูรณ์แบบ ต้องถกเถียงกนั จนกว่าโลกจะ
แตกกันไปข้างหนึ่ง ซ่ึงก็จริงแมก้ ระทงั่ ตอนน้ใี นยุคท่ีเทคโนโลยีก้าวล้ำไปไกลกว่าอนาคต เราก็ยังหาคำตอบของ
ปญั หาโลกแตกแบบนไ้ี มไ่ ด้สักที จริงๆแล้ว หากเราจะสังเกตใหด้ ี นอกจากไกก่ ับไข่ท่ีอยู่ในเลา้ กับแผงไข่ในตลาด
เรายงั พบไก่กบั ไข่ในบทความ หรือในยอ่ หน้านอี้ ีกด้วย ใช่แล้วครบั …ไก่กับไขท่ ว่ี ่าน้กี ค็ ือ “ตวั อกั ษร” นนั่ เอง

เราคงคุ้นชินกับอักษรไทยที่เรียนกันมาตั้งแต่เด็ก ทั้งได้หัดทอง หัดคัดกันมาทุกคน เคยสังเกตไหมว่า
ก.ไก่ นั้นมาก่อน ข.ไข่เสมอ ไม่ว่าจะผ่านกาลเวลามากีย่ ุคกีส่ มยั ก็ตาม นอกจากนี้ชุดอักษรไทยเองก็มรี ูปพรรณ
สัณฐานคล้ายกับชดุ อักษรอื่นๆ ที่ใช้กันอยูใ่ นทอ้ งถิ่นต่างๆ ในประเทศไทย และคล้ายกับชุดอักษรของประเทศ
เพือ่ นบา้ นอย่างน่าอัศจรรย์

ปฐมบทการเดินทางของ ก.ไก่

หากเราลองเปรียบเทียบเฉพาะตัวอักษร ก.ไก่ ในชุดอักษรไทยของเรา กับประเทศเพื่อนบ้าน ก็จะ
พบว่าหน้าตาและรูปร่างมีความใกล้เคียงกนั มาก ทเ่ี ปน็ ดงั นีก้ เ็ พราะวา่ มีทีม่ าจากที่เดียวกันนัน่ เอง จากหลกั ฐาน
ทางด้านจารึกซึ่งถือว่าเป็นเอกสารชั้นต้นที่เชื่อถือได้มากที่สุด บอกกับเราว่า ก.ไก่ของประเทศไทยและ ก.ไก่
ของเพื่อนบ้านนั้น ได้เดินทางมาไกลแสนไกลจากประเทศอินเดีย เมื่อนานมาแล้วในช่วงพุทธศตวรรษที่ ๑๑-
๑๒ ผ่านทางอารยธรรมอนิ เดียทเี่ ขา้ มามีอทิ ธิพลอยา่ งมากทง้ั ในดา้ นศาสนา ศิลปวฒั นธรรม และศาสตร์ตา่ งๆ

ก่อนที่ ก.ไก่จะเข้ามาในเอเชียตะวนั ออกเฉยี งใต้นั้น ก.ไก่เคยได้รับการฟูมฟักเลี้ยงดูจากราชวงศ์ “ปัล
ลวะ” มาก่อน ซึ่งเป็นราชวงศ์ที่ยิ่งใหญ่ครองอำนาจอยู่ทางอินเดียตอนใต้ จากนั้น ก.ไก่ ก็ได้เดินทางรอนแรม
ข้ามน้ำข้ามทะเลมาจะด้วยเหตุผลทางการค้าก็ดี การเผยแผ่ศาสนาก็ดี เมื่อขึ้นบกได้ก็เริ่มแพร่พันธุ์ไปตามท่ี
ตา่ งๆ จนครอบคลุมไปท่วั เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ รวมไปถงึ ประเทศไทยด้วย

เรื่อง: ดอกรัก พยัคศรี

ความเป็นมาของอักษรไทยโบราณ…ตัวอักษรเป็นรากฐานสำคัญของวัฒนธรรมมนุษยชาติ เพราะเป็น
เครื่องมือสำคัญในการบันทึกถ่ายทอดสรรพวิทยาการและเรือ่ งราวต่างๆ ของคนรุ่นหนึ่งไปสู่อนอีกรุ่นหน่ึงโดย
ไม่ขาดสาย ด้วยเหตุนี้นักประวัติศาสตร์จึงกำหนดให้ยุคสมัยประวัติศาสตร์ของโลกเริ่มต้นขึ้น เมื่อมนุษย์
สามารถคิดประดิษฐ์ตัวอักษรขึ้นมาใช้แล้ว สำหรับชนชาติไทยเรานั้นมีหลักฐานจากศิลาจารึกทำให้สามารถ
ระบุได้ว่า คนไทยมีตัวอักษรของตนเองใช้บันทึกหลักธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนา ความเป็นไปในสังคม
และเร่อื งราวต่างๆ เปน็ ภาษาไทยมาต้ังแต่ประมาณพทุ ธศตวรรษที่ ๑๙ เป็นอย่างน้อย

จารึก คอื อะไร???

จารึกคือเอกสารโบราณประเภทหนึ่ง ที่มีรูปอักษรเป็นร่องรอยลึกลงในเนื้อวัตถุต่างๆ ซึ่งสำเร็จด้วย
กรรมวิธีจารึก เช่น รูปอักษรที่ปรากฏบนแผ่นศิลา เรียกว่าศิลาจารึก รูปอักษรที่ปรากฏบนแผ่นไม้ เรียกว่า
จารึกบนแผ่นไม้ รูปอักษรที่ปรากฏบนแผ่นโลหะ ซึ่งมีลักษณะสี่เหลี่ยมคล้ายใบลาน เช่น แผ่นทอง แผ่นเงิน
แผน่ นาก เรยี กวา่ จารกึ ลานทอง จารึกลานทองแดง จารกึ ลานเงนิ และจารกึ ลานนาก เป็นต้น

ความสาคัญของจารึก…

คนสมัยโบราณจะจารกึ อักษรไว้บนวัตถุเน้ือแขง็ มีสภาพคงทนถาวร มีอายกุ ารใชง้ านได้นาน เช่น ผนัง
ถ้ำ แผ่นศิลา แผ่นดินเผา แผ่นไม้ และแผ่นโลหะอื่นๆ ด้วยวัตถุทีแ่ หลมคม ซ่ึงเรียกว่า เหล็กจาร อักษรที่จารึก
จะเป็นข้อความที่บ่งบอกให้ทราบถึงวัตถุประสงค์ของผู้ทำจารึก หรือประกาศเรื่องราวของเหตุการณ์ที่เกิดข้ึน
ในขณะนั้นให้ผู้อื่นทราบ โดยไม่มีเจตนาที่บันทึกไว้เพื่ออ่านเอง ฉะนั้น จารึกจึงเป็นหลักฐานทางเอกสารที่
สำคัญ ทสี่ ะท้อนให้ประชาชนในปจั จุบันไดเ้ หน็ สภาพทางสังคมของบรรพชนแต่ละท้องถิน่ ในอดีต แต่ละยุค
สมัยได้เป็นอย่างดี ภาพที่สะท้อนออกมาจากข้อความของจารึกมีทั้งด้านประวัติศาสตร์ลัทธิความเชื่อทาง
ศาสนา ศิลปวัฒนธรรม อารยธรรม และธรรมเนียมประเพณีการดำรงชีวิตในสังคม เป็นต้น ซ่ึงได้กลายเป็น
มรดกตกทอดและพัฒนามาจนถงึ สงั คมปจั จุบัน

ชะเอม แก้วคลา้ ย

ผเู้ ช่ยี วชาญเฉพาะด้านภาษาโบราณ สำนกั หอสมดุ แหง่ ชาติ กรมศลิ ปาการ

ณ ที่นี้ ผมได้ยกตัวอย่างจารึกแผ่นดีบุก วัดมหาธาตุ ด้านที่ ๑-๒ มาทำการศึกษาค้นคว้า ครั้นมีการ
แปลความจากแผ่นศิลาจารกึ ไดด้ งั นี้

จารึกจารึกแผ่นดีบุก วัดมหาธาตุ จารึกแผ่นดีบุกภาษาไทย วัดมหาธาตุ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา,
หลักที่ ๔๒ จารึกแผ่นดีบุกภาษาไทย วัดมหาธาตุ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ราวพุทธศักราช ๑๙๑๗
(โดยประมาณ) จำนวนด้าน ๒ ด้าน มี ๓๓ บรรทัด ดา้ นที่ ๑ มี ๑๘ บรรทัด ดา้ นท่ี ๒ มี ๑๕ บรรทดั

จารกึ ประเทศไทย ศูนยม์ านษุ ยส์ ิรนิ ธร (องค์การมหาชน)

https://db.sac.or.th/inscriptions/inscribe/detail/672

ดา้ นท่ี ๑

คำจารกึ คำอ่านปจั จุบัน

๑. ดวยกุสลผลกูขาหล่พระพุ ด้วยกศุ ล ผลกูขา้ หลอ่ พระพุ

๒. ทธ พมิ ถว้นวนเกอดทำบชู า ทธพิมพ์ ถว้ นวนั เกดิ ทำบชู า

๓. พระศรีรดนั ไตรยฟงพั ระสดั พระศรีรัตนตรัย ฟังพระสัด

๔. ปรกอรนาภธิ รัมสพบริบูรน ปกรณาภิธรรม์ สรรพบรบิ ูรณ์

๕. กลบั นาอานสิ งสนี้ไปท่ววไตร กลั ปนาอานิสงส์น้ไี ปท่วั ไตร

๖. ภพสบสตวั นิกอรบคิ อรญา ภพสบสัตวน์ ิกร บดิ รญา

๗. ดสิ าธุชนสวนตนกขู าขไป ติสาธุชน สว่ นตนกูข้าขอไป

๘. เกอดเอาก์เนอตในดสุ ดิ เกิด เอากำเนิดในดุสิต

๙. คลบั พติ รพระไมตริเมอิ คลั บพติ รพระไมตรี เมอ่ื

๑๐. พระศรสี รเพชญสตอมาเป พระศรีสรรเพชญ์ เสดจ็ มาเป็

๑๑. น พระพุทธขมาอุดบดดั ิใน นพระพทุ ธ ขอมาอตุ บตั ิใน

๑๒. กสตรกรกลเพราะสูรเปรม กษัตรยิ ์ตระกลู ไพเราะสูรเปรม

๑๓. ปราชญอาดโอยทานหานหา ปราชญ์ อยู่โอยทาน หาญห้า-

๑๔. วฦาทววทุกแดนแสนสาทู ว ลือทวั่ ทุกแดน แสนสาธุ

๑๕. บูชาทนัฟงขั พุงธรัมเทส บชู า ทันฟังขพงุ ธรรมเทศ

๑๖. นาสํพระเจ้าขเขาบาสทรง นาสม(เดจ็ )พระเจ้า ขอเข้าบวชทรง

๑๗. ผนวสซํบุนยภลุ บาตรจิพอร ผนวชซมบุญ ภุลบาตรจพี ร

๑๘. ญาพกกั อรโกรเกสเดจก อยา่ พักกรโกนเกศ เด็จก

ด้านที่ ๒

คำจารกึ คำอ่านปจั จุบนั

๑. เลสตรบดัอรหดัหนนั สง เลสตระบดั อรหตั หันสง

๒. สารโดยพระไปนริ พานฟาก สาร โดยพระไปนิรพานฟาก

๓. ฟ้าขไดเยยิกขู าอธิสถา ฟา้ ขอได้เยี่ยงกขู ้าอธิษฐาน-

๔. นน้แี ต่ อนิเชิอผูกทำพระ นนีแ้ ตอ่ นั นช้ี อ่ื ผูก้ ระทำพระ

๕. พิมนิแลพอายไดไจด พิมพ์นแ้ี ล พ่ออา้ ยไดเ้ จด็

๖. สิบหาปิวนัไดญบิ เหมิ น สิบหา้ ปี วันไดญ้ บิ หม่นื

๗. เจดพนหั ารอยวนักทำ เจด็ พนั ห้ารอ้ ยวัน กระทำ

๘. พระถวนวเทาดงนั อิ นิ พระถ้วนวันเทา่ ดงั น้ี อนั นี้

๙. สวนแมเฉาไดเจดสบิ หา สว่ นแม่เฉาได้เจด็ สบิ ห้า

๑๐. ปวิ นั ไสญิบเหมิ นเจ ปี วนั ไซรัญิบหม่ืนเจ็-

๑๑. ดพนัหารอยวนักทำพ ดพันหา้ รอ้ ยวนั กระทำพ-

๑๒. ระถวนวนั ดงั นิพอายผู ระถว้ นวันดังนี้ พอ่ อา้ ยผู้

๑๓. ลกู แลเขยนแลกทำดวย ลกู และเขยี นแล กระทำดว้ ย

๑๔. ทานดงั นขี อ่ จงไดดงั ขา ทานดังนี้ ขอจงไดด้ งั ขา้

๑๕. อทิดสถานดงั นิ อธษิ ฐานดังนี้

จากเนื้อความในจารึกแผ่นดีบุก วัดมหาธาตุ ด้านที่ ๑-๒ ก่อนหน้าสามารถแปลท่ายถอดลายสือไทย
ออกมาเป็นภาษาไทยปัจจุบัน จนไดค้ วามวา่ เปน็ จารึกทตี่ ้องการบอกกล่าวการสวดมนตร์ คล้ายการอุทิศส่วนบุญ
ส่วนกุศลให้ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว ภาพสะท้อนออกมาจากข้อความของจารึกทำให้เห็นว่าในช่วงพุทธศักราช ๑๙๑๗
(โดยประมาณ) ต้องการกล่าวไปในทิศทางด้านประวัติศาสตร์ลัทธิความเชื่อทางศาสนา ศิลปวัฒนธรรม อารย
ธรรม และธรรมเนียมประเพณีการดำรงชีวิตในสังคมว่า มีการใช้บดสวดกราบไหว้ขอพรพระ เฉกเช่นยุคสมัย
ปัจจบุ ันที่มกั มีบดสวดตามทา้ ยหลังการทำบญุ เชน่ กัน โดยอาจไมไ่ ดม้ ีเจตนาทีบ่ นั ทกึ ไวเ้ พ่ืออา่ นเอง แต่เป็นการส่ง
ถ่ายใหค้ นรุ่นหลงั ได้ทราบทว่ั กนั

ทงั้ นี้ สงิ่ ที่ทำให้สามารถถา่ ยทอดความได้ เป็นเพราะการทผ่ี มเคยได้เลา่ เรียนมาในตอนปี ๓ วชิ าจารกึ
และเอกสารโบราณภาษาไทยสมัยอยุธยา โดยได้มีการเล่าเรียนหลักวิธีการถ่ายทอดหลักภาษาไทยโบราณ
อย่างตัว ‘ลายสือไทย’ อนั ปรากฏในจารกึ วดั มหาธาตุ ทำให้สามารถถอดความจากจารกึ ได้เป็นต้น

ท่านใดอยากลองสะกดช่ือตนเองเป็นตัวอักษรลายสือไทย สามารถลองได้นะครับ โดยมีกฎเกณฑ์ดงั น้ี

๑. รปู พยัญชนะ
รูปพยัญชนะลายสือไทยที่ปรากฏใช้ในจารึกพ่อขุนรามคำแหงมหาราช มีจำนวน ๓๙ ตัว และรูปพยัญชนะที่ไม่

ปรากฏใช้ จำนวน ๕ ตวั คอื ฌ ฑ ฒ ฬ ฮ

ลองสระกดชื่อจากกระดาษการถ่ายทอดลายสอื ไทยดา้ นบน
ชอ่ื จริง………………………………………………………………………
ชอ่ื เลน่ …………………………………………………………………..….



https://static.thairath.co.th/media/PZnhTOtr5D3rd9ocKvLhb1toTq0L

พั ฒ น า ก า ร ก า ร ค้ า ไ ท ย ใ น อ ยุ ธ ย าhttps://www.facebook.com/1957950587548466/posts/2032538713422986/

อีกหนึ่งความโดดเด่นของ ถึงการเปิดร้านค้าในบ้านเรือน และความสัมพันธ์ชนต่างถิ่นที่มี
สังคมไทยไม่ว่าจะเป็นอดีตหรือ แต่ละแห่ง แสดงให้เห็นถึงความ บทบาทกับการค้าของอยุธยา
ปัจจุบัน นั่นคือด้านการค้า จะ เจริญรุ่งเรืองของการค้าไทย
สังเกตเห็นว่าสังคมไทยไม่ว่าจะเป็น บทความนี้จะกล่าวถึงพัฒนาการ การค้าไทยในพื้นที่อยุธยา
อดีตหรือปัจจุบัน มีสถานที่สำหรับ การค้าไทยในพื้นที่อยุธยา ตั้งแต่ เริ่มสมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1
การค้าอยู่หลายแห่ง โดยเฉพาะ สมัยกรุงศรีอยุธยาถึงปัจจุบัน (พระเจ้าอู่ทอง) ทรงสถาปนา
ตลาดที่ทุกชุมชนจะต้องมี รวมไป รูปแบบของการค้า สินค้าขึ้นชื่อ กรุงศรีอยุธยาขึ้นเป็นราชธานี เมื่อ
พ.ศ. 1893 โดยพัฒนาการของ

L1uDLZ4f2rLTR7czAurv.webp

https://wwwกา.fรaค้าcในeกbรุงoศoรีอkยุ.ธcยoานัm้น /195พื7้น9ที่5กรุ0งศ5รี8อย7ุธ5ยา4ม8ีก4าร6ใช6้รูป/posts/2จน0ก3ระ2ทั่5งเ3ข้า8สู่7ช่ว1งส3มั4ย22986/

เปลี่ยนแปลงไปตามเหตุการณ์ แบบการค้าเป็นแบบโบราณ กล่าว กรุงศรีอยุธยาตอนปลาย อิทธิพล

บ้านเมือง มีบ่อยครั้งที่สังคมไทย คือเป็นการค้าแบบของไทย ต่อมา ของชาวต่างชาติเริ่มถอยลง และเริ่ม

มองว่าการค้าร่วมกับชาวต่างชาติ ในช่วงสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนกลาง ถอยกลับมาเป็นแบบดั้งเดิม

มีการแอบแฝงนัยอื่นๆ ไว้ ทำให้ เริ่มมีอิทธิพลจากชาวต่างชาติเข้า สมัยกรุงศรีอยุธยานั้น จัดว่า

การค้าในสมัยกรุงศรีอยุธยาอาจมี มามีบทบาทต่อการค้าของไทย เป็นยุคทองของการค้าไทย จนถึง

การติดขัดเป็นครั้งคราว รวมไปถึงแถบยุโรปที่เข้ามามี สมัยรัตนโกสินทร์ หากกล่าวถึง

ในช่วงสมัยกรุงศรีอยุธยา อิทธิพลในการค้าไทย โดยเฉพาะ ความเจริญทางการค้าย่อมนึกถึง

ตอนต้น ประเทศไทยโดยเฉพาะใน สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช สมัยกรุงศรีอยุธยาเมื่อครั้งบ้านเมือง

ยังไม่สิ้น โดยเฉพาะในสมัย เป็นพาหนะ ได้มีการเพิ่มเติมช่อง กว้างขวาง คือ ในรัชสมัย
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ที่ได้ ทางการค้าทางแถบตะวันออก โดย สมเด็จพระเอกาทศรถเป็นต้นไป
รับอิทธิพลการค้าจากต่างประเทศ ขยายจากจีนไปทางเกาหลี ญี่ปุ่น การค้าต่างประเทศมีความรุ่งเรือง
โดยเฉพาะทางแถบตะวันตก อีกทั้ง ขยายทางจากหมู่เกาะอินโดนีเซีย มากที่สุดในรัชสมัยของ
ยังได้รับอิทธิพลที่เป็นภูมิปัญญา ไปยังหมู่เกาะฟิลิปปินส์ และ สมเด็จพระนารายณ์มหาราช
ต่างชาติเข้ามาเพื่อการค้า ไม่เพียง เวียดนาม
แต่เข้ามาเพื่อการซื้อขายเท่านั้น ช่วงที่พ่อค้าชาวตะวันตกเริ่ม
ประเทศไทยเองก็ได้นำภูมิปัญญา โดยในประเทศไทยมีเมือง เข้ามาติดต่อการค้ากับอยุธยา
ของตนเข้าแลกเปลี่ยนกับ ท่าที่สำคัญ ได้แก่ กรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 ทรง
ภูมิปัญญาต่างชาติด้วย นครศรีธรรมราช สงขลา ปัตตานี ให้การต้อนรับเป็นอย่างดี โดย
มะริด ทวาย ตะนาวศรี และไทรบุรี อนุญาตให้ชาวโปรตุเกสตั้งบ้าน
เท้าความกลับไปในยุคแรก ส่วนการขนส่งสินค้าจากเมือง ห้างร้าน ค้าขาย กล่าวรวมถึงการ
เริ่มของการค้าไทยในสมัย ท่าทางตะวันตกมายังกรุงศรีอยุธยา เผยแพร่ศาสนาคริสต์ โดยค่า
กรุงศรีอยุธยาเป็นช่วงที่ยังรับ และจากกรุงศรีอยุธยาไปเมือง ตอบแทนที่ชาวโปรตุเกสส่งมอบให้
อิทธิพลต่างประเทศเข้ามาไม่มาก ท่าทางตะวันตกใช้เส้นทางบก เพื่อ กับอยุธยา คือการจัดหาปืน
กล่าวคือ สินค้าส่วนใหญ่คือสินค้า จะได้ไม่ต้องอ้อมแหลมมลายู กระสุนดินดำ และยังมีชาว
ที่อยู่ภายในประเทศ และประเทศ โปรตุเกสเข้ารับราชการในกอง
ในแทบเอเชียด้วยกัน ได้แก่ การค้า ในส่วนของการค้าร่วมกับ อาสาปืนไฟอีก 300 คน
กับจีน อาณาจักรในแหลมมลายู ตะวันตก ชาติตะวันตกเริ่มมีการ
หมู่เกาะชวา และประเทศทาง ติดต่อค้าขายกับอยุธยา ในรัชสมัย นอกจากชาวโปรตุเกสแล้ว
มหาสมุทรอินเดีย เช่น อินเดีย สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 เมื่อ ยังมีชาวตะวันตกชาติอื่นๆ ที่เดิน
ลังกา เปอร์เซีย และอาหรับ พ.ศ. 2060 โดยประเทศแรกที่เข้า ทางเข้ามาติดต่อค้าขายกับ
มาทำการติดต่อค้าขายกับอยุธยา กรุงศรีอยุธยา ได้แก่ สเปน
การค้าของไทยในสมัย คือประเทศโปรตุเกส แต่ช่วงที่มี ฮอลันดา อังกฤษ และฝรั่งเศส โดย
กรุงศรีอยุธยาตอนกลาง ส่วนใหญ่ ชาวต่างชาติเข้ามาทำการค้ากับ การเข้าติดต่อซื้อขายของชาวยุโรป
เป็นการค้าทางเรือ ใจเย็นสำเภา กรุงศรีอยุธยาอย่างจริงจังและ เข้ามาในรูปแบบของบริษัทการค้า

https://lifestyle.campus-star.com/ https://www.facebook.com/ https://www.facebook.com/

โดยเข้ามาตั้งห้างค้าขายทั้งในเขต กรุงศรีอยุธยาและการค้าของไทย ออกไป ด้วยอังกฤษ และฮอลันดา
กรุงศรีอยุธยา และเมืองท่า อีกครั้ง ฮอลันดาใดเป็นชาติที่เข้า ไม่ค่อยได้ติดต่อค้าขายกับกรุง
ชายทะเลอื่นๆ เช่น มาคุมการค้าระหว่างไทยกับญี่ปุ่น ศรีอยุธยามาตั้งแต่ฝรั่งเศสเข้ามามี
นครศรีธรรมราช ปัตตานี สงขลา ได้ ทำให้กรุงศรีอยุธยาไม่ได้รับผล อิทธิพล ต่อจากนั้นการค้าระหว่าง
และมะริด เป็นต้น ซึ่งในขณะนั้น ประโยชน์จากการค้าเท่าที่ควร อยุธยากับต่างประเทศจึงเริ่มตก
พ่อค้าชาวต่างชาติที่มีอิทธิพลต่อ สมเด็จพระเจ้าปราสาททองทรงหา เบาลง
การค้าในกรุงศรีอยุธยามากที่สุด ทางแก้ไข โดยหาตลาดใหม่ทาง
คือ ฮอลันดา อินเดียแทนชายฝั่งโคโรแมนเดิล ปัจจุบันการค้าของไทยใน
และเมืองกัลกัตตา และทรงบัญญัติ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ยังคงมี
การค้ากับชาติตะวันตก ประเทศสินค้าต้องห้ามเพิ่มเติม จน รูปแบบการค้าคล้ายเดิม มีตลาดใน
รุ่งเรืองเรื่อยมาจนกระทั่งถึงสมัย กระทั่งในรัชสมัยของ จังหวัดพระนครศรีอยุธยาที่ขึ้นชื่อ
พระเจ้าทรงธรรม เมื่อ พ.ศ. 2165 สมเด็จพระนารายณ์มหาราช เช่น ตลาดเจ้าพรหม ตลาดหัวรอ
การค้ากับต่างประเทศเริ่มซบเซา ฮอลันดาได้พยายามบีบบังคับ ตลาดน้ำอโยธยา เป็นต้น สินค้าใน
ลง ห้างของบริษัทอินเดียตะวัน กรุงศรีอยุธยาเรื่องการค้าสัตว์ที่ ตลาดปัจจุบันเปลี่ยนแปลงไปตาม
ออกของฮอลันดาและบริษัท ป่วยจนกลายเป็นกรณีพิพาทขึ้น ยุคสมัย ตามอารยธรรมตะวันตกที่
อินเดียตะวันออกของอังกฤษ ต้อง จนกระทั่งได้ยุติการทำสนธิสัญญา เข้ามา แต่ก็ยังมีหลายสถานที่ที่ยัง
ปิดกิจการลงในปี พ.ศ. 2165 และ กันเมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. อนุรักษ์สินค้าดั้งเดิมไว้ และเมื่อนัก
พ.ศ. 2167 ตามลำดับ 2207 ท่องเที่ยวเข้ามาเยี่ยมชมในพื้นที่
อยุธยาก็มักจะซื้อสินค้าเหล่านี้ไว้
ต่อมาจนถึงในสมัย หลังจากรัชสมัยของ เป็นที่ระลึกว่าครั้งหนึ่งเคยได้มา
พระเจ้าปราสาททอง การค้าของ สมเด็จพระนารายณ์มหาราช หรือ ท่องเที่ยวอยุธยา การค้าของ
ตะวันตกได้เริ่มมีการฟื้นฟูขึ้น กรุง ช่วงปลายกรุงศรีอยุธยา การค้า อยุธยา ณ ปัจจุบันจึงไม่ซบเซาลง
ศรีอยุธยายอมอนุญาตให้ฮอลันดา ระหว่างไทยกับต่างประเทศเริ่ม แต่อย่างใด ด้วยปัจจุบันนี้ไม่เพียง
ผูกขาดการค้าสินค้า 2 ประเภท ตกต่ำลง เข้าสู่ยุคสมัยของ แต่เป็นเมืองประวัติศาสตร์เท่านั้น
ได้แก่ หนังกวางและไม้ฝาง สมเด็จพระเพทราชาทรงขับไล่ชาว แต่ยังเป็นเมืองท่องเที่ยว และเมือง
ฮอลันดาเริ่มกลับมาเป็นชาติที่มี ฝรั่งเศสที่เข้ามาทำการค้าในไทย การค้าที่ขึ้นชื่อแห่งหนึ่งของไทย
อิทธิพลต่อเศรษฐกิจของ

https://mgronline.com/ https://ww2.ayutthaya.go.th/

ของอร่อยเมื

https://www.ryoiireview.com