47 สาระที่ 2 หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม มาตรฐาน ส 2.2 เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน ยึดมั่น ศรัทธาและธำรงรักษา ไว้ซึ่งการ ปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.3 ส 2.2 ป.3/1 ระบุบทบาทหน้าที่ของ สมาชิกของชุมชนในการมี ส่ ว น ร่ ว ม ใ น กิ จ ก ร ร ม ต่างๆ ตามกระบวนการ ประชาธิปไตย บทบาทหน้าที่ของสมาชิกในชุมชน การมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ ตาม กระบวนการประชาธิปไตย - ส 2.2 ป.3/2 วิเคราะห์ความแตกต่าง ของกระบว นก า ร ก า ร ตัดสินใจในชั้นเรียน / โรงเรียนและชุมชนโดย วิธีการออกเสียงโดยตรง และการเลือกตัวแทนออก เสียง การออกเสียงโดยตรงและการเลือก ตัวแทนออกเสียง ป.3 ส 2.2 ป.3/3 ยกตัวอย่างการ เปลี่ยนแปลงในชั้นเรียน/ โรงเรียนและชุมชนที่เป็น ผลจากการตัดสินใจของ บุคคลและกลุ่ม การตัดสินใจของบุคคลและกลุ่มที่มี ผลต่อการเปลี่ยนแปลงในชั้นเรียน โรงเรียน และชุมชน - การเปลี่ยนแปลงในชั้นเรียน เช่น การเลือกหัวหน้าห้องการเลือก คณะกรรมการห้องเรียน - การเปลี่ยนแปลงในโรงเรียน เช่น เลือก ประธานนักเรียน เลือก คณะกรรมการนักเรียน การเปลี่ยนแปลงในชุมชน เช่น การเลือกผู้ใหญ่บ้าน กำนัน สมาชิก อบต. อบจ.
48 สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส 3.1 เข้าใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค การใช้ทรัพยากร ที่มีอยู่ จำกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่า รวมทั้งเข้าใจหลักการของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อการ ดำรงชีวิตอย่างมีดุลยภาพ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.3 ส 3.1 ป.3/1 จำแนกความต้องการและ ความจำเป็นในการใช้ สินค้าและบริการในการ ดำรง ชีวิต สินค้าที่จำเป็นในการดำรงชีวิตที่ เรียกว่าปัจจัย 4 สินค้าที่เป็นความต้องการของ มนุษย์อาจ เป็นสินค้าที่จำเป็นหรือไม่ จำเป็นต่อการดำรงชีวิต ประโยชน์และคุณค่าของสินค้า และบริการที่สนองความต้องการของ มนุษย์ หลักการเลือกสินค้าที่จำเป็น ความหมายของผู้ผลิต และผู้บริโภค 1. ประวัติความเป็นมาของชุมชน 1.1 ประวัติศาสตร์เมืองละโว้ 1.2 คำขวัญประจำ จังหวัด/อำเภอ 1.3 ตราประจำจังหวัด/อำเภอ 1.4 ต้นไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.5 ดอกไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.6 เพลงประจำจังหวัด/อำเภอ ฯลฯ 2. ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อมของท้องถิ่น 2.1 ทรัพยากร ธรรมชาติที่สำคัญใน จังหวัด 2.2 การอนุรักษ์และพัฒนา ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 2.3 การพัฒนาทรัพยากรและ สิ่งแวดล้อมสู่ความยั่งยืน ฯลฯ 3. เศรษฐกิจและอาชีพที่สำคัญของ จังหวัดลพบุรี 3.1 ด้านเกษตรกรรม 3.2 ด้านอุตสาหกรรม 3.3 ด้านการค้าและบริการ 3.4 การประกอบอาชีพ 3.5 ภูมิปัญญาท้องถิ่น 3.6 รายได้ของประชากร ฯลฯ ส 3.1 ป.3/2 วิเคราะห์การใช้จ่ายของ ตนเอง ใช้บัญชีรับจ่ายวิเคราะห์การใช้จ่าย ที่จำเป็นและเหมาะสม วางแผนการใช้จ่ายเงินของตนเอง วางแผนการแสวงหารายได้ที่สุจริต และเหมาะสม วางแผนการนำเงินที่เหลือจ่ายมาใช้ อย่างเหมาะสม
49 ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.3 ส 3.1 ป.3/1 อธิบายได้ว่าทรัพยากรที่มี อยู่จำกัดมีผลต่อการผลิต และบริโภคสินค้าและ บริการ ความหมายของผู้ผลิตและผู้บริโภค ความหมายของสินค้าและบริการ ปัญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจที่เกิดจาก ความหายากของทรัพยากรกับความ ต้องการของมนุษย์ที่มีไม่จำกัด 4. ภาษา ศิลปะวัฒนธรรม ประเพณี และภูมิปัญญาท้องถิ่น 4.1 ภาษาและวรรณกรรม 4.2 ศิลปกรรมและโบราณคดี 4.3 ขนบธรรมเนียมประเพณี ความ เชื่อ ศาสนา 4.4 ดนตรี และการละเล่นพื้นบ้าน 4.5 ภาษาอาเซียน เช่นภาษา เวียดนาม ภาษาลาว เป็นต้น ฯลฯ สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส 3.2 เข้าใจระบบและสถาบันทางเศรษฐกิจต่างๆ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและความจำเป็นของการ ร่วมมือกันทางเศรษฐกิจในสังคมโลก ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.3 ส 3.2 ป.3/1 บอกสินค้าและบริการที่ รัฐจัดหาและให้บริการแก่ ประชาชน สินค้าและบริการที่ภาครัฐทุกระดับ จัดหาและให้บริการแก่ประชาชน เช่น ถนน โรงเรียน สวนสาธารณะ การ สาธารณสุข การบรรเทาสาธารณภัย 1. ประวัติความเป็นมาของชุมชน 1.1 ประวัติศาสตร์เมืองละโว้ 1.2 คำขวัญประจำ จังหวัด/อำเภอ 1.3 ตราประจำจังหวัด/อำเภอ 1.4 ต้นไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.5 ดอกไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.6 เพลงประจำจังหวัด/อำเภอ ฯลฯ 2. เศรษฐกิจและอาชีพที่สำคัญของ จังหวัดลพบุรี 2.1 ด้านเกษตรกรรม 2.2 ด้านอุตสาหกรรม 2.3 ด้านการค้าและบริการ 2.4 การประกอบอาชีพ 2.5 ภูมิปัญญาท้องถิ่น 2.6 รายได้ของประชากร ฯลฯ ส 3.2 ป.3/2 บอกความสำคัญของภาษี แ ล ะ บ ท บ า ท ข อ ง ประชาชนในการเสียภาษี ความหมายและความสำคัญของ ภาษีที่รัฐนำมาสร้างความเจริญและ ให้บริการแก่ประชาชน ตัวอย่างของภาษี เช่นภาษีรายได้ บุคคลธรรมดา ภาษีมูลค่าเพิ่ม ฯลฯ บทบาทหน้าที่ของประชาชนในการ เสียภาษี ส 3.2 ป.3/3 อธิบายเหตุผลการแข่งขัน ทางการค้าที่มีผลทำให้ ราคาสินค้าลดลง ความสำคัญและผลกระทบของการ แข่งขันทางการค้าที่มีผลทำให้ราคา สินค้าลดลง
50 สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.1 เข้าใจความหมาย ความสำคัญของเวลา และยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ สามารถใช้วิธีการทาง ประวัติศาสตร์มาวิเคราะห์เหตุการณ์ต่างๆ อย่างเป็นระบบ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.3 ส 4.1 ป.3/1 เทียบศักราชที่สำคัญตาม ป ฏ ิ ท ิ น ท ี ่ ใ ช ้ ใ น ชีวิตประจำวัน ที่มาของศักราชที่ปรากฏในปฏิทิน เช่น พุทธศักราช คริสต์ศักราชอย่าง สังเขป (ถ้าเป็นมุสลิมควรเรียนจเราะห์ ศักราชด้วย) วิธีการเทียบ พ.ศ. เป็น ค.ศ. หรือ ค.ศ. เป็น พ.ศ. ตัวอย่างการเทียบศักราช ใน เหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับนักเรียน เช่น ปีเกิดของนักเรียน เป็นต้น 1. ประวัติความเป็นมาของชุมชน 1.1 ประวัติศาสตร์เมืองละโว้ 1.2 คำขวัญประจำ จังหวัด/อำเภอ 1.3 ตราประจำจังหวัด/อำเภอ 1.4 ต้นไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.5 ดอกไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.6 เพลงประจำจังหวัด/อำเภอ ฯลฯ 2. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 2.1 แหล่งท่องเที่ยวทาง ประวัติศาสตร์ 2.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 2.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม 2.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา 2.5 แหล่งเรียนรู้ ศาสนา ฯลฯ ส 4.1 ป.3/2 แสดงลำดับเหตุการณ์ สำคัญของโรงเรียนและ ชุมชนโดยระบุหลักฐาน แ ล ะ แ ห ล ่ ง ข ้ อ ม ู ล ที่ เกี่ยวข้อง วิธีการสืบค้นเหตุการณ์สำคัญของ โรงเรียนและชุมชนโดยใช้หลักฐาน และแหล่งข้อมูล ที่เกี่ยวข้อง ใช้เส้นเวลา (Time Line) ลำดับ เหตุการณ์ ที่เกิดขึ้นในโรงเรียนและ ชุมชน สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.2 เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาติจากอดีตจนถึงปัจจุบัน ในด้านความสัมพันธ์และการเปลี่ยนแปลง ของเหตุการณ์อย่างต่อเนื่อง ตระหนักถึงความสำคัญและสามารถวิเคราะห์ผลกระทบที่เกิดขึ้น ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.3 ส 4.2 ป.3/1 ระบุปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อ ก า ร ต ั ้ ง ถ ิ ่ น ฐ า น แ ล ะ พัฒนาการของชุมชน ปัจจัยการตั้งถิ่นฐานของชุมชน ซึ่งขึ้นอยู่กับปัจจัยทางภูมิศาสตร์ และปัจจัยทางสังคม เช่น ความ เจริญทางเทคโนโลยี การคมนาคม ความปลอดภัย ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพัฒนาการ ของชุมชนทั้งปัจจัยทางภูมิศาสตร์ และปัจจัยทางสังคม 1. ประวัติความเป็นมาของชุมชน 1.1 ประวัติศาสตร์เมืองละโว้ 1.2 คำขวัญประจำ จังหวัด/อำเภอ 1.3 ตราประจำจังหวัด/อำเภอ 1.4 ต้นไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.5 ดอกไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.6 เพลงประจำจังหวัด/อำเภอ ฯลฯ
51 สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.3 เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรัก ความภูมิใจและธำรงความ เป็นไทย ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.3 ส 4.3 ป.3/1 ระบุพระนามและพระราช กรณียกิจโดยสังเขปของ พระมหากษัตริย์ไทยที่เป็น ผู้สถาปนาอาณาจักรไทย พระราชประวัติพระราชกรณีย กิจ โดยสังเขปของพ่อขุนศรีอินทรา ทิตย์ สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (พระเจ้าอู่ทอง) สมเด็จพระเจ้าตาก สินมหาราช และพระบาทสมเด็จพระ พุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ผู้ สถาปนาอาณาจักรไทย สุโขทัย อยุธยา ธนบุรี และรัตนโกสินทร์ ตามลำดับ 1. ภาษา ศิลปะวัฒนธรรม ประเพณี และภูมิปัญญาท้องถิ่น 1.1 ภาษาและวรรณกรรม 1.2 ศิลปกรรมและโบราณคดี 1.3 ขนบธรรมเนียมประเพณี ความ เชื่อ ศาสนา 1.4 ดนตรี และการละเล่นพื้นบ้าน 1.5 ภาษาอาเซียน เช่น ภาษา เวียดนาม ภาษาลาว เป็นต้น ฯลฯ 2. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 2.1 แหล่งท่องเที่ยวทาง ประวัติศาสตร์ 2.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 2.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม 2.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา 2.5 แหล่งเรียนรู้ ศาสนา ฯลฯ ส 4.3 ป.3/2 อธิบายพระราชประวัติ และพระราชกรณียกิจของ พระมหากษัตริย์ ในรัชกาล ปัจจุบัน โดยสังเขป พระราชประวัติและพระราชกรณีย กิจของพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จ พระบรมราชินีนาถโดยสังเขป ส 4.3 ป.3/3 เล่าวีรกรรมของบรรพบุรุษ ไทย ที่มีส่วนปกป้อง ประเทศชาติ วีรกรรมของบรรพบุรุษไทยที่มี ส่วนปกป้องประเทศชาติ เช่น ท้าว เทพสตรี ท้าวศรีสุนทร ชาวบ้าน บางระจัน พระยาพิชัยดาบหัก สมเด็จพระนเรศวรมหาราช สมเด็จ พระเจ้าตากสินมหาราช ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ส 4.2 ป.3/2 สรุปลักษณะที่สำคัญของ ขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมของชุมชน ขนบธรรมเนียม ประเพณีและ วัฒนธรรมชุมชนของตนที่เกิดจาก ปัจจัยทางภูมิศาสตร์และปัจจัยทาง สังคม ขนบธรรมเนียมประเพณี และ วัฒนธรรมของชุมชนอื่นๆ ที่มีความ เหมือนและความต่างกับชุมชนของ ตนเอง 2. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 2.1 แหล่งท่องเที่ยวทาง ประวัติศาสตร์ 2.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 2.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม 2.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา 2.5 แหล่งเรียนรู้ ศาสนา ฯลฯ ส 4.2 ป.3/3 เปรียบเทียบความเหมือน แ ล ะ ค ว า ม ต ่ า ง ท า ง ว ัฒนธ รรมของช ุ ม ช น ตนเองกับชุมชนอื่น ๆ
52 สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งซึ่งมีผลต่อกัน ใช้แผนที่ และ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์ ตลอดจนใช้ภูมิสารสนเทศอย่างมีประสิทธิภาพ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.3 ส 5.1 ป.3/1 ส ำ ร ว จ ข ้ อ ม ู ล ท า ง ภูมิศาสตร์ในโรงเรียนและ ชุมชนโดยใช้แผนผัง แผนที่ และรูปถ่าย เพื่อแสดง ความสัมพันธ์ของตำแหน่ง ระยะ ทิศทาง ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ในชุมชน แผนที่ แผนผัง และรูปถ่าย ความสัมพันธ์ของตำแหน่ง ระยะ ทิศทาง 1. ประวัติความเป็นมาของชุมชน 1.1 ประวัติศาสตร์เมืองละโว้ 1.2 คำขวัญประจำ จังหวัด/อำเภอ 1.3 ตราประจำจังหวัด/อำเภอ 1.4 ต้นไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.5 ดอกไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.6 เพลงประจำจังหวัด/อำเภอ ฯลฯ 2. สภาพภูมิประเทศ 2.1 ที่ตั้ง อาณาเขต 2.2 ภูมิประเทศ 2.3 ภูมิอากาศ 2.4 ปฏิสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อม กับวิถีการดำเนินชีวิต ฯลฯ ส 5.1 ป.3/2 วาดแผนผังเพื่อแสดง ตำแหน่งที่ตั้งของสถานที่ สำคัญในบริเวณโรงเรียน และชุมชน ตำแหน่งที่ตั้งของสถานที่สำคัญ ในบริเวณโรงเรียนและชุมชน เช่น สถานที่ราชการ ตลาด โรงพยาบาล ไปรษณีย์ สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการสร้างสรรค์วิถีการ ดำเนินชีวิต มีจิตสำนึกและมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมเพื่อการพัฒนา ที่ยั่งยืน ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.3 ส 5.2 ป.3/1 เปรียบเทียบการ เปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อม ของชุมชนในอดีตกับ ปัจจุบัน สิ่งแวดล้อมของชุมชนในอดีต กับปัจจุบัน - สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ - สิ่งแวดล้อมที่มนุษย์สร้างขึ้น 1. ประวัติความเป็นมาของชุมชน 1.1 ประวัติศาสตร์เมืองละโว้ 1.2 คำขวัญประจำ จังหวัด/อำเภอ 1.3 ตราประจำจังหวัด/อำเภอ 1.4 ต้นไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.5 ดอกไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.6 เพลงประจำจังหวัด/อำเภอ ฯลฯ 2. สภาพภูมิประเทศ 2.1 ที่ตั้ง อาณาเขต ส 5.2 ป.3/2 อธิบายการใช้ประโยชน์ จากสิ่งแวดล้อมและ ทรัพยากรธรรมชาติในการ สนองความต้องการ ก า ร ใ ช ้ ป ร ะ โ ย ช น ์ จ า ก สิ่งแวดล้อมในการดำเนินชีวิตของ ม น ุ ษ ย ์ เ ช ่ น ก า ร ค ม น า ค ม บ้านเรือน และการประกอบ อาชีพในชุมชน
53 ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น พื้นฐานของมนุษย์ และ การประกอบอาชีพ การประกอบอาชีพที่เป็นผล มาจากสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ ในชุมชน 2.2 ภูมิประเทศ 2.3 ภูมิอากาศ 2.4 ปฏิสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อมกับ วิถีการดำเนินชีวิต ฯลฯ 3. สภาพปัจจุบัน /ปัญหา ในชุมชน และสังคม 3.1 สภาพปัจจุบันของจังหวัดลพบุรี - การคมนาคมและโลจิสติกส์ ฯลฯ 3.2 สภาพปัญหาในจังหวัดลพบุรี - ปัญหาการละทิ้งถิ่นฐาน - ปัญหาการอพยพย้ายถิ่น - ปัญหาการทำลายธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม - ปัญหาการเปลี่ยนแปลงทางสังคม และวัฒนธรรมอย่างรวดเร็ว ฯลฯ ส 5.2 ป.3/3 อธิบายสาเหตุที่ทำให้เกิด มลพิษโดยมนุษย์ ความหมายและประเภทของ มลพิษโดยมนุษย์ สาเหตุของการเกิดมลพิษที่ เกิดจากการกระทำของมนุษย์ ส 5.2 ป.3/4 อธิบายความแตกต่างของ ลักษณะเมืองและชนบท ลักษณะของเมืองและชนบท เช่น สิ่งปลูกสร้าง การใช้ที่ดิน การประกอบอาชีพ ส 5.2 ป.3/5 อธิบายความสัมพันธ์ ระหว่างลักษณะทาง กายภาพกับการดำเนิน ชีวิตของคนในชุมชน ภูมิประเทศ และภูมิอากาศที่ มีผลต่อการดำเนินชีวิตของคนใน ชุมชน ส 5.2 ป.3/6 มีส่วนร่วมในการจัดการ สิ่งแวดล้อมในชุมชน ผ ล ก ร ะ ท บ ข อ ง ก า ร เปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมที่มีต่อ ชุมชน การจัดการสิ่งแวดล้อมใน ชุมชน
54 คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน ส 13101 สังคมศึกษาฯ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 เวลา 80 ชั่วโมง/ปี อธิบายความสำคัญของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือในฐานะที่เป็นรากฐานสำคัญของวัฒนธรรม ไทย สรุปพุทธประวัติตั้งแต่การบำเพ็ญเพียรจนถึงปรินิพพานหรือประวัติของศาสดาที่ตนนับถือตามที่กำหนด บอก แบบอย่างการดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาวก ชาดก/เรื่องเล่าและศาสนิกชนตัวอย่าง ตามที่กำหนด อีกทั้ง ความหมาย ความสำคัญของพระไตรปิฎก หรือคัมภีร์ของศาสนาที่ตนนับถือ พร้อมทั้งชื่อ ความสำคัญและปฏิบัติตน ได้อย่างเหมาะสมต่อศาสนวัตถุ ศาสนสถานและศาสนบุคคล ของศาสนาอื่นๆ และพฤติกรรมการดำเนินชีวิตของ ตนเอง และผู้อื่นที่อยู่ในกระแสวัฒนธรรมที่หลากหลาย แสดงความเคารพพระรัตนตรัย และปฏิบัติตามหลักธรรม โอวาท 3 ในพระพุทธศาสนาหรือหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือตามที่กำหนด เห็นคุณค่าและสวดมนต์ แผ่เมตตา มีสติที่เป็นพื้นฐานของสมาธิ ในพระพุทธศาสนา หรือการพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือตามที่กำหนด และปฏิบัติตนใน ศาสนพิธีพิธีกรรม และวันสำคัญทางศาสนา ตามที่กำหนดได้ถูกต้อง ปฏิบัติแสดงตนเป็นพุทธมาม กะหรือแสดงตนเป็นศาสนิกชนของศาสนาที่ตนนับถือ สรุปประโยชน์และปฏิบัติตนตามประเพณีและวัฒนธรรมในครอบครัวและท้องถิ่น บอกพฤติกรรมการดำเนิน ชีวิตของตนเอง และผู้อื่นที่อยู่ในกระแสวัฒนธรรมที่หลากหลาย อธิบายความสำคัญขอวันหยุดราชการ ที่สำคัญ ยกตัวอย่างบุคคลซึ่งมีผลงานที่เป็นประโยชน์แก่ชุมชนและท้องถิ่นเสาไห้ และการเปลี่ยนแปลงในชั้นเรียนหรือ โรงเรียนและชุมชนที่เป็นผลจากการตัดสินใจของบุคคลและกลุ่ม ระบุบทบาทหน้าที่ของสมาชิกของชุมชน มีส่วนร่วม ในกิจกรรมต่าง ๆ ตามกระบวนการประชาธิปไตย วิเคราะห์ความแตกต่าง ของกระบวนการการตัดสินใจในชั้นเรียน หรือโรงเรียนและชุมชนโดยวิธีการออกเสียงโดยตรงและการเลือกตัวแทนออกเสียง จำแนกความต้องการและความจำเป็นในการใช้สินค้าและบริการในการดำรงชีวิต วิเคราะห์การใช้จ่ายของ ตนเอง อธิบายได้ว่าทรัพยากรที่มีอยู่จำกัดมีผลต่อการผลิตและบริโภคสินค้าและบริการพร้อมทั้งเหตุผล การแข่งขัน ทางการค้า ที่มีผลทำให้ราคาสินค้าลดลง บอกสินค้าและบริการที่รัฐจัดหาและให้บริการ แก่ประชาชน อีกทั้ง ความสำคัญของภาษีและบทบาทของประชาชนในการเสียภาษี สำรวจข้อมูลทางภูมิศาสตร์ ในโรงเรียนและชุมชนโดย ใช้แผนผัง แผนที่ และ รูปถ่าย เพื่อแสดงความ สัมพันธ์ ของตำแหน่ง ระยะ ทิศทาง วาดแผนผัง เพื่อแสดง ตำแหน่งที่ตั้งของสถานที่ สำคัญในบริเวณโรงเรียน และชุมชนเสา ไห้ เปรียบเทียบการเปลี่ยนแปลง สิ่งแวดล้อม ความแตกต่าง ของลักษณะเมืองและชนบทของชุมชนเสาไห้ ในอดีตกับ ปัจจุบัน อธิบายการใช้ประโยชน์ จากสิ่งแวดล้อมและ ทรัพยากรธรรมชาติ ในการสนองความต้องการพื้นฐานของ มนุษย์ การประกอบอาชีพสามารถให้เหตุผลของสาเหตุที่ทำให้เกิด มลพิษโดยมนุษย์และความสัมพันธ์ของ ลักษณะ ทางกายภาพกับการดำเนินชีวิตของคน ในชุมชนให้มีส่วนร่วมในการจัดการ สิ่งแวดล้อมในชุมชน โดยใช้กระบวนการกลุ่ม สังเกต อธิบาย สรุป วิเคราะห์ การสืบค้น การยกตัวอย่าง การจำแนก การสำรวจ การแปลความข้อมูล การเปรียบเทียบ มีส่วนร่วม การบูรณาการ การเรียนรู้โดยโครงงาน การปฏิบัติจริง การนำเสนอ ในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม หน้าที่พลเมือง เศรษฐศาสตร์ และ ภูมิศาสตร์เบื้องต้น ศรัทธา ยึดมั่นในศาสนาที่ตนนับถือ มีคุณธรรม จริยธรรม มีความรับผิดชอบ ทำงานร่วมกับผู้อื่น ได้ มีส่วนร่วมในกิจกรรมของห้องเรียนและกิจกรรมต่าง ๆ ตามกระบวนการประชาธิปไตย เห็นความสำคัญของ เหตุการณ์ในปัจจุบันและอดีต ร่วมอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในท้องถิ่น
55 รหัสตัวชี้วัด (รายปี) ส 1.1 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3, ป.3/4, ป.3/5, ป.3/6, ป.3/7 ส 1.2 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3 ส 2.1 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3, ป.3/4 ส 2.2 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3 ส 3.1 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3 ส 3.2 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3 ส 5.1 ป.3/1, ป.3/2 ส 5.2 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3, ป.3/4, ป.3/5,ป.3/6 รวมทั้งหมด 31 ตัวชี้วัด
56 โครงสร้างรายวิชา รายวิชาพื้นฐาน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ส13101 สังคมศึกษาฯ 3 เวลา 80 ชั่วโมง/ปี หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้/ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม (%) หน่วยที่ 1 ความสำคัญของพุทธ ศาสนา พระพุทธศาสนา -พุทธประวัติ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น บุคคลสำคัญ (6.1-6.4) ฯลฯ แหล่งท่องเที่ยว/แหล่ง เรียนรู้ (7.1-7.5) ฯลฯ สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1- 8.2) ฯลฯ ส 1.1 ป.3/1 ส 1.1 ป.3/2 6 หน่วยที่ 2 หลักธรรมทาง พระพุทธศาสนา -หลักธรรม -มงคลชีวิต -พระไตรปิฏก -พุทธศาสนาสุภาษิต สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1- 8.2) ฯลฯ ส 1.2 ป.3/1 6 หน่วยที่ 3 ประวัติพุทธสาวกและ ชาดก -ประวัติพุทธสาวก -ชาดก ส 1.2 ป.3/1 ส 1.2 ป.3/2 7 หน่วยที่ 4 หน้าที่ชาวพุทธ -หน้าที่ชาวพุทธ -มารยาทชาวพุทธ -ชาวพุทธตัวอย่าง ส 1.2 ป.3/1 ส 1.2 ป.3/2 ส 1.2 ป.3/3 7 หน่วยที่ 5 การบริหารจิตและ การเจริญปัญญา -การบริหาร ส 1.2 ป.3/1 ส 1.2 ป.3/2 7 หน่วยที่ 6 วันสำคัญทางพุทธ ศาสนา และศาสนพิธี -วันสำคัญทางพุทธและศาสนาอื่น ศาสนพิธี ส 1.2 ป.3/1 ส 1.2 ป.3/2 ส 1.2 ป.3/3 7
57 หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้/ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม (%) หน่วยที่ 7 ฉันเป็นเด็กดีของ ตำบล -พลเมืองดีของตำบล -สถานภาพ บทบาท สิทธิ เสรีภาพ หน้าที่ ของตนเองและ ผู้อื่น -ยอมรับความสามารถและเห็น คุณค่าของตนเองและผู้อื่น ส2.2 ป.3/1 ส2.2 ป.3/2 ส2.2 ป.3/3 2 หน่วยที่ 8 การบริหารงานใน ตำบล -โครงสร้างการบริหารตาม กระบวนการประชาธิปไตยและ สภาพบทบาท อำนาจหน้าที่ของ บุคคลเกี่ยวกับการบริหาร ส2.2 ป.3/1 ส2.2 ป.3/2 ส2.2 ป.3/3 2 หน่วยที่ 9 ประชาธิปไตยใน ตำบล -การมีส่วนร่วมในการแสดงความ คิดเห็นตามกระบวนการ ประชาธิปไตยในตำบล ส2.2 ป.3/1 ส2.2 ป.3/2 ส2.2 ป.3/3 2 หน่วยที่ 10 สิทธิเด็ก -สิทธิของเด็กที่ควรรู้ ส2.1 ป.3/1-3 ส2.2 ป.3/1-3 2 หน่วยที่ 11 กฎหมายและกติกา ของการอยู่ร่วมกัน -กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับบุคคล และครอบครัว -กติกาของการอยู่ร่วมกัน ส2.1 ป.3/1-3 ส2.2 ป.3/1-3 2 หน่วยที่ 12 การทำงานที่ ก่อให้เกิดรายได้และภาษี -การทำงานที่ก่อให้เกิดรายได้ใน ครอบครัวและโรงเรียนอย่างมี คุณธรรม -ภาษีที่เกี่ยวข้องกับ ชีวิตประจำวัน สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของ ชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อมของท้องถิ่น (3.1-3.3) ฯลฯ ภาษา ศิลปะ (5.1-5.5) ฯลฯ ส3.1 ป.3/1-3 ส3.2 ป.3/1-3 2
58 หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้/ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม (%) สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1- 8.2) ฯลฯ หน่วยที่ 13 การกระจายรายได้ การวางแผน การใช้จ่ายของ ครอบครัวและธนาคาร -การกระจายรายได้และการวาง แผนการใช้จ่ายของครอบครัว -การกระจายรายได้ของตนเอง -หน้าที่ของธนาคาร ส2.1 ป.3/1-3 ส2.2 ป.3/1-3 2 .หน่วยที่ 14 หลักเศรษฐศาสตร์ เบื้องต้นและเศรษฐกิจพอเพียง -ความหมายของหลัก เศรษฐศาสตร์เบื้องต้น -เศรษฐกิจพอเพียงและการ ประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน ส2.1 ป.3/1-3 ส2.2 ป.3/1-3 2 หน่วยที่ 15 ระบบเศรษฐกิจและ การบริหารจัดการทรัพยากร -ระบบเศรษฐกิจทุนนิยม -การผลิต การซื้อขาย แลกเปลี่ยนและการบริโภคอย่าง ฉลาดและคุ้มค่า ส 2.1ป.3/1-3 ส 2.2ป.3/1-3 2 หน่วยที่ 16 เข้าใจชุมชน -เข้าใจสรรพสิ่งของชุมชน 5.1 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของ ชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ สภาพภูมิประเทศ (2.1- 2.4) ฯลฯ 5.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของ ชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ สภาพภูมิประเทศ (2.1- 2.4) ฯลฯ สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1- 8.2) ฯลฯ ส 5.1 ป.3/1- 3 ส 5.2 ป.3/1 - 5 2
59 หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้/ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม (%) หน่วยที่ 17 ธรรมชาติรอบ ชุมชน -ธรรมชาติและภูมิประเทศมีส่วน ในการกำหนดชุมชน ส 5.1 ป. 3/1-2 ส 5.2 ป. 3/1-2 2 หน่วยที่ 18 สิ่งแวดล้อมทาง วัฒนธรรมในชุมชน -ชุมชนเมืองกับชุมชนชนบท -ภาวะประชากรกับสิ่งแวดล้อม -สังคมกับวัฒนธรรมในชุมชน ส 5.1 ป. 3/1-2 ส 5.2 ป. 3/1-2 2 หน่วยที่ 19 สิ่งแวดล้อมใน ชุมชน กรณีศึกษาชุมชนชาวนา -สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติใน ชุมชน ส 5.1 ป. 3/1-2 ส 5.2 ป. 3/1-2 2 หน่วยที่ 20 แผนที่ชุมชน -แผนผังและแผนที่ 5.1 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของ ชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ สภาพภูมิประเทศ (2.1- 2.4) ฯลฯ 5.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของ ชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ สภาพภูมิประเทศ (2.1- 2.4) ฯลฯ สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1- 8.2) ฯลฯ ส 5.1 ป. 3/1-2 ส 5.2 ป. 3/1-2 3 หน่วยที่ 21 สำรวจชุมชน -การวัดระยะทิศทางและ เครื่องมือ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของ ชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ สภาพภูมิประเทศ (2.1- 2.4) ฯลฯ ส 5.1 ป. 3/1 ส 5.1 ป. 3/2 4
60 หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้/ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม (%) หน่วยที่ 22 การเฝ้าระวัง รักษา สิ่งแวดล้อมในชุมชน -การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมใน ชุมชน 5.1 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของ ชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ สภาพภูมิประเทศ (2.1- 2.4) ฯลฯ 5.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของ ชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ สภาพภูมิประเทศ (2.1- 2.4) ฯลฯ สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1- 8.2) ฯลฯ ส 5.1 ป. 3/1 ส 5.1 ป. 3/2 ส 5.2 ป. 3/1 ส 5.2 ป.3/2 5 ระหว่างปี 78 30 70 ปลายปี (สรุปรายวิชา) การทดสอบ 2 30 รวม 80 100
61 คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน ส 13102 ประวัติศาสตร์ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 เวลา 40 ชั่วโมง/ปี ศึกษาศักราชที่สำคัญตามปฏิทินที่ใช้ในชีวิตประจำวัน เหตุการณ์สำคัญของโรงเรียนและชุมชนโดยระบุ หลักฐานและแหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของชุมชนลักษณะที่สำคัญ ของขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมของชุมชน ความเหมือนและความต่างทางวัฒนธรรมของชุมชนตนเองกับ ชุมชนอื่นๆ พระนามและพระราชกรณียกิจโดยสังเขปของพระมหากษัตริย์ไทยที่เป็นผู้สถาปนาอาณาจักรไทย พระราช ประวัติและพระราชกรณียกิจของพระมหากษัตริย์ในรัชกาลปัจจุบันโดยสังเขป วีรกรรมของบรรพบุราไทยที่มีส่วน ปกป้อง โดยใช้การอธิบาย อภิปราย วิเคราะห์ เปรียบเทียบ ยกตัวอย่าง และสรุปความ เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ เห็นคุณค่าของวัฒนธรรมไทย รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ มีคุณธรรมจริยธรรม และค่านิยมที่เหมาะสม รหัสตัวชี้วัด (รายปี) ส 4.1 ป.3/1, ป.3/2 ส 4.2 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3 ส 4.3 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3 รวมทั้งสิ้น 8 ตัวชี้วัด
62 โครงสร้างรายวิชา รายวิชาพื้นฐาน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 รหัส/รายวิชา ส13102 ประวัติศาสตร์3 เวลา 40 ชั่วโมง/ปี หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้ ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน (%) ภาระ งาน สอบ ย่อย รวม หน่วยที่ 1 เวลาในปฏิทินและ เรื่องราวในอดีตที่ส่งผลถึงปัจจุบัน -การนับช่วงเวลาและการ เปรียบเทียบการนับ วัน เดือน ปี ตามแบบสุริยคติและจันทรคติ -ช่วงเวลาตามแบบสุริยคติและ จันทรคติที่เกี่ยวข้องกับการดำเนิน ชีวิต สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น บุคคลสำคัญ (6.1- 6.4) ฯลฯ แหล่งท่องเที่ยว/แหล่ง เรียนรู้ (7.1-7.5) ฯลฯ ส 4.1 ป.3/1,ป. 3/2 6 60 หน่วยที่ 2 การศึกษาประวัติ ชุมชน -การสืบค้นประวัติชุมชนของเรา -เรื่องราวในชุมชนที่แสดง ความสัมพันธ์ของอดีต ปัจจุบันและ อนาคต สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น บุคคลสำคัญ (6.1- 6.4) ฯลฯ แหล่งท่องเที่ยว/แหล่ง เรียนรู้ (7.1-7.5) ฯลฯ ส 4.2 ป.3/1,ป. 3/2 ป.3/3 6 หน่วยที่ 3 การตั้งถิ่นฐานและ ดำเนินชีวิตและวัฒนธรรมชุมชน -ปัจจัยที่มีผลต่อการตั้งถิ่นฐาน ชุมชน -การดำเนินชีวิตและวัฒนธรรม ชุมชนในอดีตและปัจจุบัน ส 4.2 ป.3/1,ป. 3/2 ป.3/3 7 สอบระหว่างปี 1 10 หน่วยที่ 4 ความเป็นมาของ ชุมชนที่สำคัญของไทย -ความเป็นมาของชุมชนสุโขทัยและ ชุมชนอยุธยาที่สัมพันธ์ กับชาติไทย สัญลักษณ์และแสดงถึงความเป็น ชาติไทย สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ภาษา ศิลปะ (5.1- 5.5) ฯลฯ แหล่งท่องเที่ยว/แหล่ง เรียนรู้ (7.1-7.5) ฯลฯ ส 4.3 ป.3/1,ป. 3/2, ป.3/3 6 หน่วยที่ 5 บุคคลสำคัญของ ชาติไทย -พระราชประวัติและพระราช กรณียกิจในพระบาทสมเด็จพระ เจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์ ส 4.3 ป.3/1,ป. 3/2, ป.3/3 6
63 หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้ ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน (%) ภาระ งาน สอบ ย่อย รวม พระบรมวงศานุวงศ์ในรัชกาล ปัจจุบัน -ประวัติและผลงานบุคคลสำคัญ ของชาติไทยที่มีความสัมพันธ์กับ ท้องถิ่น -ประวัติและผลงานบุคคลสำคัญ ของท้องถิ่นในอดีตและปัจจุบัน หน่วยที่ 6 วัฒนธรรมและภูมิ ปัญญา ในชุมชน -วัฒนธรรมในชุมชนของเรา -ภูมิปัญญาในชุมชนของเรา 4.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น บุคคลสำคัญ (6.1- 6.4) ฯลฯ แหล่งท่องเที่ยว/แหล่ง เรียนรู้ (7.1-7.5) ฯลฯ 4.3 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ภาษา ศิลปะ (5.1- 5.5) ฯลฯ แหล่งท่องเที่ยว/แหล่ง เรียนรู้ (7.1-7.5) ฯลฯ ส 4.2 ป.3/1,ป. 3/2, ป.3/3 ส 4.3 ป.3/1,ป. 3/2, ป.3/3 7 ระหว่างปี 39 70 ปลายปี (สรุปรายวิชา) การทดสอบ 1 30 รวม 40 100
64 ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ และศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่นและปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.4 ส.1/1 ป.4/1 อธ ิ บายความสำค ั ญของ พระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ ตนนับถือ ในฐานะเป็นศูนย์ รวมจิตใจของศาสนิกชน พระพุทธศาสนา ในฐานะที่เป็น เครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ เป็นศูนย์รวมการทำความดี และ พัฒนาจิตใจ เช่น ฝึกสมาธิ สวด มนต์ ศึกษาหลักธรรม เป็นที่ประกอบศาสนพิธี (การ ทอดกฐิน การทอดผ้าป่า การเวียน เทียน การทำบุญ) เป็นแหล่งทำกิจกรรมทางสังคม เช่น การจัดประเพณี ท้องถิ่น การ เผยแพร่ข้อมูลข่าวสารชุมชน และ การส่งเสริมพัฒนาชุมชน 1. บุคคลสำคัญ 1.1 บุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ จังหวัดลพบุรี 1.2 บุคคลสำคัญทางศาสนา 1.3 ปราชญ์ชาวบ้านในท้องถิ่น 1.4 บุคคลสำคัญที่สร้างชื่อเสียงให้ จังหวัด ฯลฯ 2. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 2.1 แหล่งท่องเที่ยวทาง ประวัติศาสตร์ 2.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 2.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม 2.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา 2.5 แหล่งเรียนรู้ ศาสนา ฯลฯ ส.1/1 ป.4/2 สรุปพุทธประวัติตั้งแต่บรรลุ ธรรมจนถึงประกาศธรรม หรือประวัติศาสดาที่ตนนับ ถือตามที่กำหนด สรุปพุทธประวัติ (ทบทวน) ตรัสรู้ ประกาศธรรม ได้แก่ o โปรดชฎิล o โปรดพระเจ้าพิมพิสาร o พระอัครสาวกแสดงโอวาท ปาฏิโมกข์ ส.1/1 ป.4/3 เห็นคุณค่า และปฏิบัติตนตาม แบบอย่างการดำเนินชีวิตและ ข้อคิดจากประวัติสาว ก ชาดก/เรื่องเล่าและศาสนิก ชนตัวอย่าง ตามที่กำหนด พระอุรุเวลกัสสปะ กุฏิทูสกชาดก มหาอุกกุสชาดก สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลย เดชวิกรมพระบรมราชชนก สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราช ชนนี ส.1/1 ป.4/4 แสดงความเคารพ พระ ร ั ต น ต ร ั ย ป ฏ ิ บ ั ต ิ ต า ม ไตรสิกขาและหลักธรรม โอวาท 3 ในพระพุทธศาสนา หรือหลักธรรมของศาสนาที่ ตนนับถือตามที่กำหนด ➢ พระรัตนตรัย - ศรัทธา 4 พระพุทธ - พุทธคุณ 3 พระธรรม - หลักกรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4
65 ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น พระสงฆ์ - ไตรสิกขา ศีล สมาธิ ปัญญา - โอวาท 3 ไม่ทำชั่ว o เบญจศีล o ทุจริต 3 ทำความดี - เบญจธรรม - สุจริต 3 - พรหมวิหาร 4 - กตัญญูกตเวทีต่อประเทศชาติ มงคล 38 - เคารพ - ถ่อมตน - ทำความดีให้พร้อมไว้ก่อน - ทำจิตให้บริสุทธิ์ (บริหารจิตและ เจริญปัญญา) ➢ พุทธศาสนสุภาษิต สุขา สงฺฆสฺส สามคฺคี ความพร้อมเพรียงของหมู่ให้ เกิดสุข โลโกปตฺถมฺภิกา เมตฺตา เมตตาธรรม ค้ำจุนโลก ส.1/1 ป.4/5 ชื่นชมการทำความดีของ ตนเอง บุคคลในครอบครัว โรงเรียนและชุมชนตามหลัก ศาสนา พร้อมทั้งบอกแนว ปฏิบัติในการดำเนินชีวิต ➢ ตัวอย่างการกระทำความดีของ ตนเองและบุคคลในครอบครัว ใน โรงเรียน และในชุมชน ส.1/1 ป.4/6 เห็นคุณค่าและสวดมนต์ แผ่ เมตตา มีสติที่เป็นพื้นฐานของ สมาธิในพระพุทธศาสนา หรือ การพัฒนาจิตตามแนวทาง ของศาสนาที่ตนนับถือ ตามที่กำหนด ➢ สวดมนต์ไหว้พระสรรเสริญคุณ พระรัตนตรัยและแผ่เมตตา ➢ รู้ความหมายของสติสัมปชัญญะ สมาธิและปัญญา ➢ รู้วิธีปฏิบัติของการบริหารจิตและ เจริญปัญญา ฝึกการยืน การเดิน การ นั่ง และการนอน อย่างมีสติ
66 ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ➢ ฝึกการกำหนดรู้ความรู้สึก เมื่อตา เห็นรูป หูฟังเสียง จมูกดมกลิ่น ลิ้น ลิ้มรส กายสัมผัสสิ่งที่มากระทบ ใจ รับรู้ธรรมารมณ์ ➢ ฝึกให้มีสมาธิในการฟัง การอ่าน การคิด การถาม และการเขียน ส.1/1 ป.4/7 ปฏิบัติตนตามหลักธรรมของ ศาสนาที่ตนนับถือ เพื่อการ อยู่ร่วมกันเป็นชาติได้อย่าง สมานฉันท์ หลักธรรมเพื่อการอยู่ร่วมกัน อย่างสมานฉันท์ - เบญจศีล – เบญจธรรม - ทุจริต 3 – สุจริต 3 - พรหมวิหาร 4 - มงคล 38 - เคารพ - ถ่อมตน - ทำความดีให้พร้อมไว้ก่อน พุทธศาสนสุภาษิต : ความพร้อม เพรียงของหมู่ให้เกิดสุข เมตตาธรรม ค้ำจุนโลก - กตัญญูกตเวทีต่อประเทศชาติ ส.1/1 ป.4/8 อธิบายประวัติศาสดาของ ศาสนาอื่น ๆ โดยสังเขป ประวัติศาสดา - พระพุทธเจ้า - มุฮัมมัด - พระเยซู สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.2 เข้าใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดี และธำรงรักษาพระพุทธศาสนาหรือศาสนา ที่ตนนับถือ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.4 ส.1/2 ป.4/1 อภิปรายความสำคัญ และมี ส่วนร่วมในการบำรุงรักษาศา สนสถานของศาสนาที่ตนนับ ถือ ความรู้เบื้องต้นและความสำคัญ ของ ศาสนสถาน การแสดงความเคารพต่อศาสน สถาน การบำรุงรักษาศาสนสถาน 1. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 1.1 แหล่งท่องเที่ยวทาง ประวัติศาสตร์ 1.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 1.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม 1.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา
67 ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ส.1/2 ป.4/2 มีมรรยาทของความเป็นศา สนิกชนที่ดีตามที่กำหนด การปฏิบัติตนที่เหมาะสมต่อ พระภิกษุ การยืน การเดิน และการนั่งที่ เหมาะสมในโอกาสต่างๆ 1.5 แหล่งเรียนรู้ ศาสนา ฯลฯ ส.1/2 ป.4/3 ป ฏ ิ บ ั ต ิ ต น ใ น ศ า ส น พ ิ ธี พิธีกรรมและวันสำคัญทาง ศาสนา ตามที่กำหนดได้ ถูกต้อง การอาราธนาศีล การอาราธนาธรรม การอาราธนาพระปริตร ระเบียบพิธีและการปฏิบัติตนใน วันธรรมสวนะ สาระที่ 2 หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม มาตรฐาน ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมที่ดีงามและธำรงรักษาประเพณีและ วัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสังคมโลกอย่างสันติสุข ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.4 ส.2.1 ป.4/1 ปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดีตาม วิถีประชาธิปไตยในฐานะ สมาชิกที่ดีของชุมชน การเข้าร่วมกิจกรรมประชาธิปไตย ของชุมชน เช่น การรณรงค์การ เลือกตั้ง แนวทางการปฏิบัติตนเป็นสมาชิก ที่ดีของช ุมช น เช ่น อนุรักษ์ ส ิ ่ ง แ ว ด ล ้ อ ม ส า ธ า ร ณ ส ม บ ั ติ โบราณวัตถุและโบราณสถาน การ พัฒนาชุมชน - ส.2.1 ป.4/2 ปฏิบัติตนในการเป็นผู้นำ และผู้ตามที่ดี การเป็นผู้นำและผู้ตามที่ดี - บทบาทและความรับผิดชอบ ของผู้นำ - บทบาทและความรับผิดชอบ ของผู้ตามหรือสมาชิก - การทำงานกลุ่มให้มีประสิทธิผล และประสิทธิภาพ และประโยชน์ของ การทำงานเป็นกลุ่ม ส.2.1 ป.4/3 วิเคราะห์สิทธิพื้นฐานที่เด็ก ทุกคนพึงได้รับตามกฎหมาย สิทธิพื้นฐานของเด็ก เช่น สิทธิที่ จะมีชีวิต สิทธิที่จะได้รับการปกป้อง สิทธิ ที่จะได้รับการพัฒนา สิทธิที่จะ มีส่วนร่วม
68 ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ส.2.1 ป.4/4 อธิบายความแตกต่างทาง วัฒนธรรมของกลุ่มคนใน ท้องถิ่น วัฒนธรรมในภาคต่างๆ ของไทย ที่แตกต่างกัน เช่น การแต่งกาย ภาษา อาหาร ส.2.1 ป.4/5 เสนอวิธีการที่จะอยู่ร่วมกัน อ ย ่ า ง ส ั น ต ิ ส ุ ข ใ น ชีวิตประจำวัน ปัญหาและสาเหตุของการเกิด ความขัดแย้งในชีวิตประจำวัน แนวทางการแก้ปัญหาความ ขัดแย้งด้วยสันติวิธี สาระที่ 2 หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม มาตรฐาน ส 2.2 เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน ยึดมั่น ศรัทธาและธำรงรักษาไว้ซึ่งการ ปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.4 ส.2.2 ป.4/1 อธิบายอำนาจอธิปไตยและ ความสำคัญของระบอบ ประชาธิปไตย อำนาจอธิปไตย ความสำคัญของการปกครองตาม ระบอบประชาธิปไตย - ส.2.2 ป.4/2 อธิบายบทบาทหน้าที่ของ พลเมืองในกระบวน การ เลือกตั้ง บทบาทหน้าที่ของพลเมืองใน กระบวนการเลือกตั้ง ทั้งก่อนการ เลือกตั้ง ระหว่างการเลือกตั้ง หลัง การเลือกตั้ง ส.2.2 ป.4/3 อธิบายความสำคัญของ สถาบันพระมหากษัตริย์ ตาม ระบอบประชาธิปไตยอันมี พระมหากษัตริย์ทรงเป็น ประมุข สถาบันพระมหากษัตริย์ใน สังคมไทย ค ว า ม ส ำ ค ั ญ ข อ ง ส ถ า บั น พระมหากษัตริย์ในสังคม ไทย
69 สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส 3.1 เข้าใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค การใช้ทรัพยากร ที่มีอยู่ จำกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่า รวมทั้งเข้าใจหลักการของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อการ ดำรงชีวิตอย่างมีดุลยภาพ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.4 ส.3.1 ป.4/1 ระบุปัจจัยที่มีผลต่อการ เลือกซื้อสินค้าและบริการ สินค้าและบริการที่มีอยู่ หลากหลายในตลาดที่มีความ แตกต่างด้านราคาและคุณภาพ ปัจจัยที่มีผลต่อการเลือกซื้อ สินค้าและบริการที่มีมากมาย ซึ่ง ขึ้นอยู่กับผู้ซื้อ ผู้ขาย และ ตัวสินค้า เช่น ความพึงพอใจของผู้ซื้อ ราคา สินค้า การโฆษณา คุณภาพของ สินค้า 1. ประวัติความเป็นมาของชุมชน 1.1 ประวัติศาสตร์เมืองละโว้ 1.2 คำขวัญประจำ จังหวัด/อำเภอ 1.3 ตราประจำจังหวัด/อำเภอ 1.4 ต้นไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.5 ดอกไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.6 เพลงประจำจังหวัด/อำเภอ ฯลฯ 2. ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ของท้องถิ่น 2.1 ทรัพยากร ธรรมชาติที่สำคัญใน จังหวัด 2.2 การอนุรักษ์และพัฒนา ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 2.3 การพัฒนาทรัพยากรและ สิ่งแวดล้อมสู่ความยั่งยืน ฯลฯ 3. เศรษฐกิจและอาชีพที่สำคัญของ จังหวัดลพบุรี 3.1 ด้านเกษตรกรรม 3.2 ด้านอุตสาหกรรม 3.3 ด้านการค้าและบริการ 3.4 การประกอบอาชีพ 3.5 ภูมิปัญญาท้องถิ่น 3.6 รายได้ของประชากร ฯลฯ ส.3.1 ป.4/2 บอกสิทธิพื้นฐานและ รักษาผลประโยชน์ของ ตนเองในฐานะผู้บริโภค สิทธิพื้นฐานของผู้บริโภค สินค้าและบริการที่มี เครื่องหมายรับรองคุณภาพ หลักการและวิธีการเลือกบริโภค ส.3.1 ป.4/3 อ ธ ิ บ า ย ห ล ั ก ก า ร ข อ ง เศรษฐกิจพอเพียงและ นำไปใช้ในชีวิตประจำวัน ของตนเอง หลักการของเศรษฐกิจพอเพียง การประยุกต์ใช้เศรษฐกิจ พอเพียงในการดำรงชีวิต เช่น การ แต่งกาย การกินอาหาร การใช้จ่าย
70 สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส 3.2 เข้าใจระบบและสถาบันทางเศรษฐกิจต่างๆ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและความจำเป็นของการ ร่วมมือกันทางเศรษฐกิจในสังคมโลก ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.4 ส.3.2 ป.4/1 อธิบายความสัมพันธ์ทาง เศรษฐกิจของคนในชุมชน อาชีพ สินค้าและบริการต่างๆ ที่ผลิต ในชุมชน การพึ่งพาอาศัยกันภายในชุมชน ทาง ด้านเศรษฐกิจ เช่น ความ สัมพันธ์ระหว่างผู้ซื้อ ผู้ขาย การกู้ หนี้ยืมสิน การสร้างความเข้มแข็งให้ชุมชน ด้วยการใช้สิ่งของที่ผลิตในชุมชน 1. ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ของท้องถิ่น 1.1 ทรัพยากร ธรรมชาติที่สำคัญใน จังหวัด 1.2 การอนุรักษ์และพัฒนา ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 1.3 การพัฒนาทรัพยากรและ สิ่งแวดล้อมสู่ความยั่งยืน ฯลฯ 2. เศรษฐกิจและอาชีพที่สำคัญของ จังหวัดลพบุรี 2.1 ด้านเกษตรกรรม 2.2 ด้านอุตสาหกรรม 2.3 ด้านการค้าและบริการ 2.4 การประกอบอาชีพ 2.5 ภูมิปัญญาท้องถิ่น 2.6 รายได้ของประชากร ฯลฯ 3. สภาพปัจจุบัน /ปัญหา ในชุมชน และสังคม 3.1 สภาพปัจจุบันของจังหวัดลพบุรี - การคมนาคมและโลจิสติกส์ ฯลฯ 3.2 สภาพปัญหาในจังหวัดลพบุรี - ปัญหาการละทิ้งถิ่นฐาน - ปัญหาการอพยพย้ายถิ่น - ปัญหาการทำลาย ธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม - ปัญหาการเปลี่ยนแปลงทางสังคม และวัฒนธรรมอย่างรวดเร็ว ฯลฯ ส.3.2 ป.4/2 อธิบายหน้าที่เบื้องต้นของ เงิน ความหมายและประเภทของเงิน หน้าที่เบื้องต้นของเงินในระบบ เศรษฐกิจ สกุลเงินสำคัญที่ใช้ในการซื้อขาย แลกเปลี่ยนระหว่างประเทศ
71 สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.1 เข้าใจความหมาย ความสำคัญของเวลา และยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ สามารถใช้วิธีการทาง ประวัติศาสตร์มาวิเคราะห์เหตุการณ์ต่างๆ อย่างเป็นระบบ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.4 ส.4.1 ป.4/1 นับช่วง เวลา เป็นทศวรรษ ศตวรรษและสหัสวรรษ ความหมายและช่วงเวลาของ ทศวรรษ ศตวรรษ และสหัสวรรษ การใช้ทศวรรษ ศตวรรษ และ สหัสวรรษเพื่อทำความเข้าใจ ช ่ ว ง เ ว ล า ใ น เ อ ก ส า ร เ ช่ น หนังสือพิมพ์ 1. ประวัติความเป็นมาของชุมชน 1.1 ประวัติศาสตร์เมืองละโว้ 1.2 คำขวัญประจำ จังหวัด/อำเภอ 1.3 ตราประจำจังหวัด/อำเภอ 1.4 ต้นไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.5 ดอกไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.6 เพลงประจำจังหวัด/อำเภอ ฯลฯ 2. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 2.1 แหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ 2.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 2.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม 2.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา 2.5 แหล่งเรียนรู้ศาสนา ฯลฯ ส.4.1 ป.4/2 อ ธ ิ บ า ย ย ุ ค ส ม ั ย ใ น การศึกษาประวัติของ มนุษยชาติโดยสังเขป เกณฑ์การแบ่งยุคสมัยใน การศึกษาประวัติศาสตร์ที่แบ่งเป็น ยุคก่อนประวัติศาสตร์และยุค ประวัติศาสตร์ ยุคสมัยที่ใช้ในการศึกษา ประวัติศาสตร์ไทย เช่นสมัยก่อน สุโขทัย สมัยสุโขทัย สมัยอยุธยา สมัยธนบุรี และสมัยรัตนโกสินทร์ ส.4.1 ป.4/3 แยกแยะประเภทหลักฐาน ที่ใช้ในการ ศึกษาความ เป็นมาของท้องถิ่น ประเภทของหลักฐานทาง ประวัติศาสตร์ ที่แบ่งเป็นหลักฐาน ชั้นต้น และหลักฐาน ชั้นรอง ตัวอย่างหลักฐานที่ใช้ใน การศึกษา ความเป็นมาของท้องถิ่น ของตน การจำแนกหลักฐานของท้องถิ่น เป็นหลักฐานชั้นต้นและหลักฐาน ชั้นรอง
72 สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.2 เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาติจากอดีตจนถึงปัจจุบัน ในด้านความสัมพันธ์และการเปลี่ยนแปลง ของเหตุการณ์อย่างต่อเนื่อง ตระหนักถึงความสำคัญ และสามารถวิเคราะห์ผลกระทบที่เกิดขึ้น สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.3 เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรัก ความภูมิใจและ ธำรงความเป็นไทย ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.4 ส.4.3 ป.4/1 อธิบายพัฒนาการของ อาณาจักรสุโขทัยโดยสังเขป การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย โดยสังเขป พัฒนาการของอาณาจักรสุโขทัย ทางด้านการเมืองการปกครอง และ เศรษฐกิจโดยสังเขป ประวัติ และผลงานของบุคคล สำคัญสมัยสุโขทัย เช่น พ่อขุนศรี อินทราทิตย์ พ่อขุนรามคำแหง มหาราชพระมหาธรรมราชาที่ 1 (พระยาลิไทยโดยสังเขป) 1. ภาษา ศิลปะวัฒนธรรม ประเพณี และภูมิปัญญาท้องถิ่น 1.1 ภาษาและวรรณกรรม 1.2 ศิลปกรรมและโบราณคดี 1.3 ขนบธรรมเนียมประเพณี ความ เชื่อศาสนา 1.4 ดนตรี และ การละเล่นพื้นบ้าน 1.5 ภาษาอาเซียน เช่น ภาษาเวียดนาม ภาษาลาว เป็นต้น ฯลฯ 2. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 2.1 แหล่งท่องเที่ยวทาง ประวัติศาสตร์ 2.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 2.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม ส.4.3 ป.4/2 บอกประวัติและผลงานของ บุคคลสำคัญสมัยสุโขทัย ภูมิปัญญาไทยในสมัยสุโขทัย เช่น ภาษาไทย ศิลปกรรมสุโขทัยที่ได้รับ การยกย่องเป็นมรดก ส.4.3 ป.4/3 อธิบายภูมิปัญญาไทยที่ สำคัญสมัยสุโขทัยที่น่า คุณค่าของภูมิปัญญาไทยที่สืบต่อ ถึงปัจจุบันทีน่าภาคภูมิใจและควรค่า แก่การอนุรักษ์ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.4 ส.4.2 ป.4/1 อธิบายการตั้งหลักแหล่ง และพัฒนาการของมนุษย์ ยุคก่อนประวัติศาสตร์และ ยุคประวัติศาสตร์โดยสังเขป พัฒนาการของมนุษย์ยุคก่อน ประวัติศาสตร์และยุคประวัติศาสตร์ ในดินแดนไทยโดยสังเขป หลักฐานการตั้งหลักแหล่งของ มนุษย์ ยุคก่อนประวัติศาสตร์ใน ดินแดนไทยโดยสังเขป 1. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 1.1 แหล่งท่องเที่ยวทาง ประวัติศาสตร์ 1.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 1.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม 1.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา 1.5 แหล่งเรียนรู้ ศาสนา ฯลฯ ส.4.2 ป.4/2 ยกตัวอย่างหลักฐานทาง ป ร ะ ว ั ต ิ ศ า ส ต ร์ ที่พบในท้องถิ่นที่แสดง พัฒนาการของมนุษยชาติ หลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่พบ ในท้องถิ่นที่แสดงพัฒนาการของ มนุษยชาติในดินแดนไทยโดยสังเขป
73 ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ภาคภูมิใจ และควรค่าแก่ การอนุรักษ์ 2.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา 2.5 แหล่งเรียนรู้ ศาสนา ฯลฯ สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งซึ่งมีผลต่อกัน ใช้แผนที่ และ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทาง ภูมิศาสตร์ ตลอดจนใช้ภูมิสารสนเทศอย่างมีประสิทธิภาพ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.4 ส.5.1 ป.4/1 สืบค้นและอธิบายข้อมูล ลักษณะทางกายภาพใน จังหวัดของตนด้วยแผนที่ และรูปถ่าย ลักษณะทางกายภาพของจังหวัด ตนเอง 1. ประวัติความเป็นมาของชุมชน 1.1 ประวัติศาสตร์เมืองละโว้ 1.2 คำขวัญประจำ จังหวัด/อำเภอ 1.3 ตราประจำจังหวัด/อำเภอ 1.4 ต้นไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.5 ดอกไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.6 เพลงประจำจังหวัด/อำเภอ ฯลฯ 2. สภาพภูมิประเทศ 2.1 ที่ตั้ง อาณาเขต 2.2 ภูมิประเทศ 2.3 ภูมิอากาศ 2.4 ปฏิสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อม กับวิถีการดำเนินชีวิต ฯลฯ ส.5.1 ป.4/2 ระบุแหล่งทรัพยากรและ สถานที่สำคัญในจังหวัดของ ตนด้วยแผนที่และรูปถ่าย แหล่งทรัพยากรและสถานที่ สำคัญในจังหวัดของตน ส.5.2 ป.4/3 อธิบายลักษณะทางกายภาพ ที่ส่งผลต่อแหล่งทรัพยากร และสถานที่สำคัญในจังหวัด ลักษณะทางกายภาพที่ส่งผลต่อ แหล่งทรัพยากรและสถานที่สำคัญใน จังหวัด
74 สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการสร้างสรรค์ วิถีการดำเนินชีวิต มีจิตสำนึกและมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมเพื่อการ พัฒนาที่ยั่งยืน ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.4 ส.5.2 ป.4/1 วิเคราะห์สิ่งแวดล้อมทาง กายภาพที่ส่งผลต่อการ ดำเนินชีวิตของคนในจังหวัด สิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ส่งผล ต่อการดำเนินชีวิตของคนในจังหวัด 1. ประวัติความเป็นมาของชุมชน 1.1 ประวัติศาสตร์เมืองละโว้ 1.2 คำขวัญประจำ จังหวัด/อำเภอ 1.3 ตราประจำจังหวัด/อำเภอ 1.4 ต้นไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.5 ดอกไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.6 เพลงประจำจังหวัด/อำเภอ ฯลฯ 2. สภาพภูมิประเทศ 2.1 ที่ตั้ง อาณาเขต 2.2 ภูมิประเทศ 2.3 ภูมิอากาศ 2.4 ปฏิสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อม กับวิถีการดำเนินชีวิต ฯลฯ 3. สภาพปัจจุบัน /ปัญหา ในชุมชน และสังคม 3.1 สภาพปัจจุบันของจังหวัดลพบุรี - การคมนาคมและโลจิสติกส์ ฯลฯ 3.2 สภาพปัญหาในจังหวัดลพบุรี - ปัญหาการละทิ้งถิ่นฐาน - ปัญหาการอพยพย้ายถิ่น - ปัญหาการทำลายธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม - ปัญหาการเปลี่ยนแปลงทางสังคม และวัฒนธรรมอย่างรวดเร็ว ฯลฯ ส.5.2 ป.4/2 อธิบายการเปลี่ยนแปลง สิ่งแวดล้อมในจังหวัดและผล ที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลง การเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมใน จังหวัดและผลที่เกิดจากการ เปลี่ยนแปลง เช่น การตั้งถิ่นฐาน การย้ายถิ่น ส.5.2 ป.4/3 นำเสนอแนวทางการจัดการ สิ่งแวดล้อมในจังหวัด การจัดการสิ่งแวดล้อมใน จังหวัด
75 คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน ส๑4๑๐๑ สังคมศึกษาฯ 4 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เวลา 80 ชั่วโมง/ปี วิเคราะห์ อธิบาย ความสำคัญของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ สรุปพุทธประวัติ ตั้งแต่บรรลุ ธรรมจนถึงประกาศธรรมหรือประวัติศาสดาที่ตนนับถือ ประวัติศาสดาของศาสนาอื่นๆ เห็นคุณค่าและปฏิบัติตนตาม แบบอย่างการดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาวก ชาดก เรื่องเล่า และศาสนิกชนตัวอย่าง แสดงความเคารพพระ รัตนตรัยไตรสิกขาและหลักธรรมโอวาท 3 ในพระพุทธศาสนาหรือหลักธรรมของศาสนาชื่นชมการทำความดีของ ตนเอง บุคคลในครอบครัว โรงเรียนและชุมชนตามหลักศาสนาพร้อม ทั้งบอกแนวปฏิบัติในการดำเนินชีวิต เห็นคุณค่า ของการสวดมนต์แผ่เมตตา มีสติที่เป็นพื้นฐานของสมาธิในพระพุทธศาสนา การอยู่ร่วมกันเป็นชาติได้อย่างสมานฉันท์ ความสำคัญและมีส่วนร่วมในการบำรุงรักษา ศาสนสถานมีมารยาทของความเป็นศาสนิกชนที่ดี ปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรมและวันสำคัญทางศาสนาได้ถูกต้อง ปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตยในฐานะสมาชิกที่ดีของชุมชมการเป็นผู้นำและผู้ตามที่ดีวิเคราะห์ สิทธิพื้นฐานที่เด็กทุกคนพึงได้รับ ตามกฎหมาย อธิบายความแตกต่างทางวัฒนธรรมของกลุ่มคน ในท้องถิ่น เสนอ วิธีการที่จะอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข ความสำคัญของระบอบประชาธิปไตย บทบาทหน้าที่ของพลเมืองในกระบวนการ เลือกตั้ง ความสำคัญของสถาบันพระมหากษัตริย์ตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ระบุ บอก อธิบายปัจจัยที่มีผลต่อการเลือกซื้อสินค้า และบริการ สิทธิพื้นฐานและรักษาผลประโยชน์ของ ตนเองในฐานะผู้บริโภค หลักการของเศรษฐกิจพอเพียงและนำไปใช้ในชีวิตประจำวันของตนเอง ความสัมพันธ์ทาง เศรษฐกิจของคนในชุมชนหน้าที่เบื้องต้นของเงิน สืบค้น ระบุ วิเคราะห์ อธิบาย ข้อมูลลักษณะทางกายภาพ แหล่งทรัพยากรและสถานที่สำคัญในจังหวัด ลักษณะและสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ส่งผลต่อแหล่งทรัพยากรและสถานที่สำคัญ การดำเนินชีวิตของคนในจังหวัด การเปลี่ยนแปลงและผลที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงพร้อมทั้งเสนอแนวทางการจัดการสิ่งแวดล้อมในจังหวัด โดยใช้แผน ที่และรูปถ่ายในการ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ใช้ทักษะทาง ภูมิศาสตร์ด้านการสังเกต การแปลข้อมูลทางภูมิศาสตร์การใช้เทคนิคและเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ รวมถึงทักษะด้าน การคิด และการสื่อสาร เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ มีความสามรถทางภูมิศาสตร์ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ทักษะทางภูมิศาสตร์ และมีทักษะในศตวรรษที่ 21 ด้านการสื่อสาร ความสามารถในการคิด มีคุณลักษณะ ด้านมีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นใน การทำงาน รหัสตัวชี้วัด ส 1.1 ป.4/1 ส 1.1 ป.4/2 ส 1.1 ป.4/3 ,ป.4/4 ส 1.1 ป.4/5 ส1.1 ป.4/6 ส 1.1 ป.4/7 ส 1.1ป.4/8 ส 1.2 ป.4/1 ส 1.2 ป.4/2 ส 1.2 ป.4/3 ส 2.1 ป.4/1 ส 2.1 ป.4/2 ส 2.1 ป.4/3 ส 2.1 ป.4/4 ส 2.1 ป.4/5 ส 2.2 ป.4/1 ส 2.2 ป.4/2 ส 2.2 ป.4/3 ส 3.1 ป.4/1 ส 3.1 ป.4/2 ส 3.1 ป.4/3 ส 3.2 ป.4/1 ส 3.2 ป.4/2 ส 5.1 ป.4/1 ส 5.1 ป.4/2 ส 5.1 ป.4/3 ส 5.2 ป.4/1 ส 5.2 ป.4/2 ส 5.2 ป.4/3 รวมทั้งหมด 30 ตัวชี้วัด
76 โครงสร้างรายวิชา รายวิชาพื้นฐาน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ส14101 สังคมศึกษา ฯ 4 เวลา 80 ชั่วโมง/ปี หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้/ ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม % หน่วยที่ 1 ศูนย์รวมจิตใจชาวไทย -ความสำคัญของพุทธศาสนาหรือ ศาสนาที่ตนนับถือ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น บุคคลสำคัญ (6.1-6.4) ฯลฯ แหล่งท่องเที่ยว/แหล่ง เรียนรู้ (7.1-7.5) ฯลฯ สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1- 8.2) ฯลฯ ส 1.1 ป.4/1 2 หน่วยที่ 2 ตรัสรู้ บรรลุธรรม ประกาศศาสนา -พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาที่ ตนนับถือ ส 1.1 ป.4/2 4 หน่วยที่ 3 แบบอย่างการดำเนิน ชีวิต -พุทธสาวก พุทธสาวิกา ศาสนิกชน ตัวอย่าง ส 1.1 ป.4/3 5 หน่วยที่ 4 พระรัตนตรัย การ ปฏิบัติตน หลักธรรมศาสนา -พระรัตนตรัย หรือหลักธรรมของ ศาสนาที่ตนนับถือ ส 1.1 ป.4/4 ส 1.1 ป.4/7 5 หน่วยที่ 5 ชื่นชมกับการทำความ ดี -ตัวอย่างการทำความดีของตนเอง ครอบครัวและชุมชน ส 1.1 ป.4/5 3 หน่วยที่ 6 สวดมนต์ แผ่เมตตา พัฒนาจิตใจ -การสวดมนต์ การบริหารจิต ส 1.1 ป.4/6 5 หน่วยที่ 7 ศาสนาอื่น ๆ และการ อยู่ร่วมกันอย่างสมานฉันท์ - หลักธรรมเพื่อการอยู่ร่วมกัน อย่างสมานฉันท์ ส 1.1 ป.4/7 ส 1.1 ป.4/8 5 หน่วยที่ 8 ศาสนสถาน -ความรู้เบื้องต้นและความสำคัญ ของศาสนสถาน -การบำรุงรักษาศาสนสถาน สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1- 8.2) ฯลฯ ส 1.2 ป.4/1 4
77 หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้/ ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม % หน่วยที่ 8 การปฏิบัติตน ศาสนิก ชนที่ดี -การปฏิบัติในศาสนพิธี -พิธีกรรมและวันสำคัญทางศาสนา ส 1.2 ป.4/2 ส 1.2 ป.4/3 7 หน่วยที่ 9 พลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตย -การเข้าร่วมกิจกรรมประชาธิปไตย ของชุมชน -แนวทางการปฏิบัติตนเป็นสมาชิก ที่ดีของชุมชน ส 2.1 ป.4/1 ส 2.1 ป.4/2 3 หน่วยที่ 9 สิทธิพื้นฐานของเด็ก -สิทธิพื้นฐานของเด็ก ส 2.1 ป.4/3 2 หน่วยที่ 10 วัฒนธรรมและการอยู่ ร่วมกันอย่างสันติสุข -วัฒนธรรมในภาคต่างๆของไทยที่ แตกต่างกัน -ปัญหาและสาเหตุของการเกิด ความขัดแย้งในชีวิตประจำวัน -แนวทางการแก้ปัญหาความ ขัดแย้งด้วยสันติวิธี ส 2.1 ป.4/4 ส 2.1 ป.4/5 3 หน่วยที่ 11อำนาจอธิปไตย ความสำคัญ บทบาทของชาวไทย -อำนาจอธิปไตย -ความสำคัญของการปกครองตาม ระบอบประชาธิปไตย -บทบาทหน้าที่ของพลเมืองใน กระบวนการเลือกตั้ง ส 2.2 ป.4/1 ส 2.2 ป.4/2 4 หน่วยที่ 12 สถาบัน พระมหากษัตริย์ตามระบบ ประชาธิปไตย -ความสำคัญของสถาบัน พระมหากษัตริย์ในสังคมไทย ส 2.2 ป.4/3 3 หน่วยที่ 13 รู้ไว้ใช่ว่า การเลือก สินค้าและบริการ -สินค้าและบริการที่มีอยู่อย่าง หลากหลายในตลาด สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของ ชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ ส 3.1 ป.4/1 ส 3.1 ป.4/2 3
78 หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้/ ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม % -ปัจจัยที่มีผลต่อการเลือกสินค้า และบริการ -หลักการและวิธีการเลือกบริโภค ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อมของท้องถิ่น (3.1-3.3) ฯลฯ ภาษา ศิลปะ (5.1-5.5) ฯลฯ สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1- 8.2) ฯลฯ หน่วยที่14 เศรษฐกิจพอเพียง -หลักการของเศรษฐกิจพอเพียง -การประยุกต์ใช้ปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงในการดำรงชีวิต ส 3.1 ป.4/3 3 หน่วยที่ 15 ความสัมพันธ์ทาง เศรษฐกิจของคนในชุมชน -อาชีพ สินค้าและบริการต่างๆที่ ผลิตในชุมชน สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของ ชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อมของท้องถิ่น (3.1-3.3) ฯลฯ ภาษา ศิลปะ (5.1-5.5) ฯลฯ สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1- 8.2) ฯลฯ ส 3.2 ป.4/1 3 หน่วยที่ 16 เงิน เงิน เงิน -ความหมายและประเภทของเงิน -หน้าที่เบื้องต้นของเงิน -สกุลเงินสำคัญ ส 3.2 ป.4/2 4 หน่วยที่ 17 แผนที่จังหวัดลพบุรี -ลักษณะทางกายภาพของจังหวัด ลพบุรี -แหล่งทรัพยากรและสถานที่สำคัญ ในจังหวัดลพบุรี -ลักษณะทางกายภาพที่ส่งผลต่อ แหล่งทรัพยากรและสถานที่สำคัญ ในจังหวัดลพบุรี สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของ ชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ สภาพภูมิประเทศ (2.1- 2.4) ฯลฯ ส 5.1 ป.4/1 ส 5.1 ป.4/2 ส 5.1 ป.4/3 5
79 หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้/ ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม % หน่วยที่ 18 สภาพแวดล้อม จังหวัดลพบุรี -สิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ส่งผล ต่อการดำเนินชีวิตของคนในจังหวัด -การเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมใน จังหวัดและผลที่เกิดจากการ เปลี่ยนแปลง -การจัดการสิ่งแวดล้อมในจังหวัด สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อมของท้องถิ่น (3.1-3.3) ฯลฯ ภาษา ศิลปะ (5.1-5.5) ฯลฯ สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1- 8.2) ฯลฯ ส 5.2 ป.4/1 ส 5.2 ป.4/2 ส 5.2 ป.4/3 5 ระหว่างปี 78 70 ปลายปี (สรุปรายวิชา) การทดสอบ 2 30 รวม 80 100
80 คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน ส 14102 ประวัติศาสตร์ 4 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เวลา 40 ชั่วโมง/ปี ศึกษาความหมายและช่วงเวลาของทศวรรษ ศตวรรษ และสหัสวรรษ การใช้ทศวรรษ ศตวรรษ และ สหัสวรรษเพื่อทำความเข้าใจช่วงเวลาในเอกสารเช่น หนังสือพิมพ์ เกณฑ์การแบ่งยุคสมัยในการศึกษาประวัติศาสตร์ ที่แบ่งเป็นยุคก่อนประวัติศาสตร์และยุคประวัติศาสตร์ ยุคสมัยที่ใช้ในการศึกษาประวัติศาสตร์ไทยเช่นสมัยก่อน สุโขทัย สมัยสุโขทัย สมัยอยุธยา สมัยธนบุรี และสมัยรัตนโกสินทร์ ประเภทของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ที่แบ่งเป็นหลักฐานชั้นต้น และหลักฐานชั้นรอง ตัวอย่างหลักฐานที่ใช้ในการศึกษาความเป็นมาของท้องถิ่นของตน การจำแนกหลักฐานของท้องถิ่นเป็นหลักฐานชั้นต้นและหลักฐานชั้นรอง การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัยโดยสังเขป พัฒนาการของอาณาจักรสุโขทัยทางด้านการเมืองการปกครอง และเศรษฐกิจโดยสังเขป ประวัติ และผลงานของบุคคลสำคัญสมัยสุโขทัย เช่น พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ พ่อขุนรามคำแหงมหาราช พระมหาธรรมราชา ที่ 1 (พระยาลิไทยโดยสังเขป) ภูมิปัญญาไทยในสมัยสุโขทัย เช่น ภาษาไทย ศิลปกรรมสุโขทัยที่ได้รับการยกย่องเป็นมรดกโลก เครื่องสังคโลก คุณค่าของภูมิปัญญาไทยที่สืบต่อถึง ปัจจุบันที่น่าภาคภูมิใจและควรค่าแก่การอนุรักษ์ โดยใช้การอธิบาย อภิปราย วิเคราะห์ เปรียบเทียบ ยกตัวอย่าง สรุปความ การสำรวจ ตรวจสอบ สืบค้น ข้อมูล เพื่อให้มีความรู้ความเข้าใจ สามารถปฏิบัติตนอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสังคมไทยและสังคมโลกอย่างสันติ สุข เป็นพลเมืองดี ศรัทธาในหลักธรรมของศาสนา เห็นคุณค่าของทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง รักชาติ และภูมิใจในความเป็นไทย มีคุณธรรม จริยธรรมและค่านิยมที่เหมาะสม รหัสตัวชี้วัด (รายปี) ส 4.1 ป.4/1 , ป.4/2 , ป.4/3 ส 4.2 ป.4/1 , ป.4/2 ส 4.3 ป.4/1 , ป.4/2 , ป.4/3 รวมทั้งสิ้น 8 ตัวชี้วัด
81 โครงสร้างรายวิชา รายวิชาพื้นฐาน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รหัส/รายวิชา ส14102 ประวัติศาสตร์4 เวลา 40 ชั่วโมง/ปี หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม (%) หน่วยที่ 1 การนับช่วงเวลา... อาศัยหลัก - ความหมายและช่วงเวลาของ ทศวรรษ ศตวรรษ และสหัสวรรษ และการใช้ทศวรรษ ศตวรรษ และสหัสวรรษเพื่อทำความเข้าใจ ช ่ ว ง เ ว ล า ใ น เ อ ก ส า ร เ ช่ น หนังสือพิมพ์ - เกณฑ์การแบ่งยุคสมัยใน การศึกษาประวัติศาสตร์ที่ แบ่งเป็นยุคก่อนประวัติศาสตร์ และยุคประวัติศาสตร์ - ยุคสมัยที่ใช้ในการศึกษา ประวัติศาสตร์ไทยเช่นสมัยก่อน สุโขทัย สมัยสุโขทัย สมัยอยุธยา สมัยธนบุรี และสมัยรัตนโกสินทร์ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น บุคคลสำคัญ (6.1-6.4) ฯลฯ แหล่งท่องเที่ยว/แหล่ง เรียนรู้ (7.1-7.5) ฯลฯ ส 4.1 ป.4/1 ส 4.1 ป.4/2 10 10 40 หน่วยที่ 2 น่าสนใจ...หลักฐาน การค้นคว้า ความเป็นมาของ สตูล - ประเภทของหลักฐานทาง ประวัติศาสตร์ ที่แบ่งเป็น หลักฐานชั้นต้น และหลักฐานชั้น รอง - ตัวอย่างหลักฐานที่ใช้ใน การศึกษาความเป็นมาของ ท้องถิ่นของตน ส 4.1 ป.4/3 10
82 หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม (%) - การจำแนกหลักฐานของท้องถิ่น เป็นหลักฐานชั้นต้นและหลักฐาน ชั้นรอง หน่วยที่ 3 การตั้งถิ่นฐาน พัฒนาการของมนุษย์ยุคก่อน ประวัติศาสตร์และยุคหลัง ประวัติศาสตร์ในดินแดนไทย - หลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ พบในท้องถิ่นที่แสดงพัฒนาการ ของมนุษยชาติในดินแดนไทย โดยสังเขป หน้าที่เบื้องต้น - หลักฐานการตั้งหลักแหล่งของ มนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์ใน ดินแดนไทยโดยสังเขป - พัฒนาการของมนุษย์ยุคก่อน ประวัติศาสตร์และยุค ประวัติศาสตร์ในดินแดนไทย โดยสังเขป สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น บุคคลสำคัญ (6.1-6.4) ฯลฯ แหล่งท่องเที่ยว/แหล่ง เรียนรู้ (7.1-7.5) ฯลฯ ส 4.2 ป.4/1 ส 4.2 ป.4/2 10 หน่วยที่ 4 อาณาจักรรุ่งเรือง... เมืองสุโขทัย - อาณาจักรรุ่งเรือง...เมืองสุโขทัย - ภูมิปัญญาไทยในสมัยสุโขทัย และภูมิปัญญาไทยที่ควรแก่การ อนุรักษ์ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ภาษา ศิลปะ (5.1-5.5) ฯลฯ แหล่งท่องเที่ยว/แหล่ง เรียนรู้ (7.1-7.5) ฯลฯ ส 4.3 ป.4/1 ส 4.3 ป.4/2 ส 4.3 ป.4/3 8 ระหว่างปี 38 70 ปลายปี (สรุปรายวิชา) การทดสอบ 2 30 รวม 40 100
83 ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนา ที่ตนนับถือ และศาสนาอื่นมีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่นและปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.5 ส.1.1 ป.5/1 วิเคราะห์ความสำคัญของ พระพุทธศาสนาหรือศาสนา ที่ตนนับถือ ในฐานะที่เป็น มรดกทางวัฒนธรรมและหลัก ในการพัฒนาชาติไทย มรดกทางวัฒนธรรมที่ได้รับจา กระพุทธศาสนา - มรดกทางด้านรูปธรรม เช่น ศ า ส น ส ถ า น โ บ ร า ณ ว ั ต ถุ สถาปัตยกรรม - มรดกทางด ้า นจิ ต ใจ เช่น หลักธรรมคำสั่งสอน ความเชื่อ และ คุณธรรมต่างๆ การนำพระพุทธศาสนาไปใช้เป็น แนวทางในการพัฒนาชาติไทย - พัฒนาด้านกายภ าพ และ สิ่งแวดล้อม เช่น ภาวนา 4 (กาย ศีล จิต ปัญญา) ไตรสิกขา (ศีล สมาธิ ปัญญา) และอริยสัจสี่ - พัฒนาจิตใจ เช่น หลักโอวาท 3 (ละความชั่ว ทำดี ทำจิตใจให้บริสุทธิ์) และการบริหารจิตและเจริญปัญญา 1. บุคคลสำคัญ 1.1 บุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ จังหวัดลพบุรี 1.2 บุคคลสำคัญทางศาสนา 1.3 ปราชญ์ชาวบ้านในท้องถิ่น 1.4 บุคคลสำคัญที่สร้างชื่อเสียงให้ จังหวัด ฯลฯ 2. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 2.1 แหล่งท่องเที่ยวทาง ประวัติศาสตร์ 2.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 2.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม 2.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา 2.5 แหล่งเรียนรู้ ศาสนา ฯลฯ ส.1.1 ป.5/2 สรุปพุทธประวัติตั้งแต่เสด็จ กรุงกบิลพัสดุ์จนถึงพุทธกิจ สำคัญ หรือประวัติศาสดาที่ ตนนับถือตามที่กำหนด สรุปพุทธประวัติ(ทบทวน) โปรดพระพุทธบิดา (เสด็จกรุง กบิลพัสดุ์) พุทธกิจสำคัญ ได้แก่ โลกัตถจริยา ญาตัตถจริยา และพุทธัตถจริยา ส.1.1 ป.5/3 เห็นคุณค่า และประพฤติตน ตามแบบอย่างการดำเนิน ชีวิตและข้อคิดจากประวัติ สาวก ชาดก/เรื่องเล่าและศา สนิกช นตัว อย่าง ต า ม ที่ กำหนด พระโสณโกฬิวิสะ จูฬเสฏฐิชาดก วัณณาโรหชาดก สมเด็จพระสังฆราช (สา) อาจารย์เสถียร โพธินันทะ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
84 ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ส.1.1 ป.5/4 อธิบายองค์ประกอบ และ ความสำคัญของพระไตรปิฎก หรือคัมภีร์ของศาสนาที่ตน นับถือ ➢ องค์ประกอบของพระไตรปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระวินัยปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ➢ ความสำคัญของพระไตรปิฎก สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.2 เข้าใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดี และธำรงรักษาพระพุทธศาสนา หรือศาสนา ที่ตนนับถือ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.5 ส.1.2 ป.5/1 จัดพิธีกรรมตามศาสนาที่ตน นับถืออย่างเรียบง่าย มี ประโยชน์ และปฏิบัติตน ถูกต้อง การจัดพิธีกรรมที่เรียบง่าย ประหยัดมีประโยชน์ และถูกต้องตาม หลักทางศาสนาที่ตนนับถือ 2. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 2.1 แหล่งท่องเที่ยวทาง ประวัติศาสตร์ 2.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 2.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม 2.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา 2.5 แหล่งเรียนรู้ ศาสนา ฯลฯ ส.1.2 ป.5/2 ป ฏ ิ บ ั ต ิ ต น ใ น ศ า ส น พ ิ ธี พิธีกรรม และวันสำคัญทาง ศาสนา ตามที่กำหนด และ อภิปรายประโยชน์ที่ได้รับ จากการเข้าร่วมกิจกรรม การมีส่วนร่วมในการจัดเตรียม สถานที่ประกอบศาสนพิธี พิธีกรรม ทางศาสนา พิธีถวายสังฆทาน เครื่องสังฆทาน ระเบียบพิธีในการทำบุญงาน มงคล ประโยชน์ของ การเข้าร่วมศาสน พิธี พิธี กรรมทางศาสนา หรือ กิจกรรมในวันสำคัญทางศาสนา ส.1.2 ป.5/3 มีมรรยาทของความเป็นศา สนิกชนที่ดี ตามที่กำหนด การกราบพระรัตนตรัย การไหว้บิดา มารดา ครู/อาจารย์ ผู้ที่ เคารพนับถือ การกราบศพ
85 สาระที่ 2 หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม มาตรฐาน ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมที่ดีงามและธำรงรักษาประเพณีและ วัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสังคมโลกอย่างสันติสุข ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.5 ส.2.1 ป.5/1 ยกตัวอย่างและปฏิบัติตนตาม สถานภ าพ บทบาท สิทธิ เสรีภาพ และหน้าที่ในฐานะ พลเมืองดี สถานภาพ บทบาท สิทธิเสรีภาพ หน้าที่ของพลเมืองดี เช่น เคารพ เทิดทูนสถาบันชาติ ศาสนา พ ร ะ ม ห า ก ษ ั ต ร ิ ย ์ อ น ุ ร ั ก ษ์ ทรัพยากรธรรมชาติ อนุรักษ์ ศิลปวัฒนธรรม ปฏิบัติตาม กฎหมาย คุณลักษณะของพลเมืองดีเช่น เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวมมากกว่า ป ร ะ โ ย ช น ์ ส ่ ว น ต น ม ี ค ว า ม รับผิดชอบ เสียสละ - ส.2.1 ป.5/2 เสนอวิธีการปกป้องคุ้มครอง ตนเองหรืออื่นจากการละเมิด สิทธิเด็ก เหตุการณ์ที่ละเมิดสิทธิเด็กใน สังคมไทย แนวทางการปกป้องคุ้มครอง ตนเองหรือผู้อื่นจากการละเมิดสิทธิ เด็ก การปกป้องคุ้มครองสิทธิเด็กใน สังคมไทย ส.2.1 ป.5/3 เห็นคุณค่าวัฒนธรรมไทยที่มีผล ต่อการดำเนินชีวิตในสังคมไทย วัฒนธรรมไทย ที่มีผลต่อการ ดำเนินชีวิตของคนในสังคมไทย คุณค่าของวัฒนธรรมกับการ ดำเนินชีวิต ส.2.1 ป.5/4 มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์และ เ ผ ย แ พ ร่ ภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชน ความสำคัญของภูมิปัญญา ท้องถิ่น ตัวอย่างภูมิปัญญาท้องถิ่นใน ชุมชนของตน การอนุรักษ์และเผยแพร่ภูมิ ปัญญาท้องถิ่นของชุมชน
86 สาระที่ 2 หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม มาตรฐาน ส 2.2 เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน ยึดมั่น ศรัทธาและธำรงรักษาไว้ซึ่งการ ปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.5 ส.2.2 ป.5/1 อธิบายโครงสร้าง อำนาจ หน้าที่ แ ล ะ ค ว า ม ส ำ ค ั ญ ข อ ง ก า ร ปกครองส่วนท้องถิ่น โครงสร้างการปกครองใน ท้องถิ่น เช่น อบต. อบจ. เทศบาล และการปกครองพิเศษ เช่น พัทยา กทม. อำนาจหน้าที่และความสำคัญ ของการปกครองส่วนท้องถิ่น - ส.2.2 ป.5/2 ระบุบทบาทหน้าที่ และวิธีการ เข้าดำรงตำแหน่งของผู้บริหาร ท้องถิ่น บทบาทหน้าที่ และวิธีการเข้า ดำรงตำแหน่งของผู้บริหารท้องถิ่น เช่นนายก อบต. นายกเทศมนตรี นายก อบจ. ผู้ว่าราชการ กทม. ส.2.2 ป.5/3 วิเคราะห์ประโยชน์ที่ชุมชน จะ ได้รับจากองค์กรปกครองส่วน ท้องถิ่น องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกับ บริการสาธารณ ประโยชน์ในชุมชน สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส 3.1 เข้าใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค การใช้ทรัพยากร ที่มีอยู่ จำกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่า รวมทั้งเข้าใจหลักการของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อการ ดำรงชีวิตอย่างมีดุลยภาพ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.5 ส.3.1 ป.5/1 อธิบายปัจจัยการผลิตสินค้าและ บริการ ความหมายและประเภทของ ปัจจัยการผลิตประกอบด้วย ที่ดิน แรงงาน ทุนและผู้ประกอบการ เทคโนโลยีในการผลิตสินค้าและ บริการ ปัจจัยอื่นๆ เช่น ราคาน้ำมัน วัตถุดิบ พฤติกรรมของผู้บริโภค ตัวอย่างการผลิตสินค้าและ บริการที่มีอยู่ในท้องถิ่นหรือแหล่ง ผลิตสินค้าและบริการในชุมชน 1. ประวัติความเป็นมาของ ชุมชน 1.1 ประวัติศาสตร์เมืองละโว้ 1.2 คำขวัญประจำ จังหวัด/ อำเภอ 1.3 ตราประจำจังหวัด/ อำเภอ 1.4 ต้นไม้ประจำจังหวัด/ อำเภอ 1.5 ดอกไม้ประจำจังหวัด/ อำเภอ
87 ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ส.3.1 ป.5/2 ประยุกต์ใช้แนวคิดของปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียงในการทำ กิจกรรม ต่างๆ ในครอบครัว โรงเรียนและชุมชน หลักการปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง การประยุกต์ใช้ปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงในกิจกรรมต่างๆ ในครอบครัว โรงเรียนและชุมชน เช่นการประหยัดพลังงานและ ค่าใช้จ่ายในบ้าน โรงเรียน การ วางแผนการผลิตสินค้าและบริการ เพื่อลดความสูญเสียทุกประเภท การใช้ภิปัญญาท้องถ่น ตัวอย่างการผลิตสินค้าและบริการ ในชุมชน เช่น หนึ่งตำบลหนึ่ง ผลิตภัณฑ์หรือโอท๊อป 1.6 เพลงประจำจังหวัด/ อำเภอ 2. ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อมของท้องถิ่น 2.1 ทรัพยากร ธรรมชาติที่ สำคัญในจังหวัด 2.2 การอนุรักษ์และพัฒนา ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม 2.3 การพัฒนาทรัพยากรและ สิ่งแวดล้อมสู่ความยั่งยืน ฯลฯ 3. เศรษฐกิจและอาชีพที่ สำคัญของจังหวัดลพบุรี 3.1 ด้านเกษตรกรรม 3.2 ด้านอุตสาหกรรม 3.3 ด้านการค้าและบริการ 3.4 การประกอบอาชีพ 3.5 ภูมิปัญญาท้องถิ่น 3.6 รายได้ของประชากร ฯลฯ ส.3.1 ป.5/3 อธิบายหลักการสำคัญและ ประโยชน์ของสหกรณ์ หลักการและประโยชน์ของ สหกรณ์ ประเภทของสหกรณ์โดยสังเขป สหกรณ์ในโรงเรียน (เน้นฝึก ปฏิบัติจริง) การประยุกต์หลักการของ สหกรณ์มาใช้ในชีวิต ประจำวัน สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส 3.2 เข้าใจระบบและสถาบันทางเศรษฐกิจต่างๆ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและความจำเป็นของการ ร่วมมือกันทางเศรษฐกิจในสังคมโลก ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.5 ส.3.2 ป.5/1 อธิบายบทบาทหน้าที่เบื้องต้น ของธนาคาร บทบาทหน้าที่ของธนาคาร โดยสังเขป ดอกเบี้ยเงินฝาก และดอกเบี้ยกู้ยืม การฝากเงิน / การถอนเงิน 1. สภาพปัจจุบัน /ปัญหา ใน ชุมชนและสังคม 1.2 สภาพปัญหาในจังหวัด ลพบุรี - ปัญหาการละทิ้งถิ่นฐาน - ปัญหาการอพยพย้ายถิ่น - ปัญหาการทำลายธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม ส.3.2 ป.5/1 จำแนกผลดีและผลเสียของ การกู้ยืม ผลดีและผลเสียของการกู้ยืมเงินทั้ง นอกระบบและในระบบที่มีต่อระบบ เศรษฐกิจ เช่น การเสียดอกเบี้ย การ ลงทุน การซื้อของอุปโภคเพิ่มขึ้นที่ นำไปสู่ความฟุ้งเฟ้อ ฟุ่มเฟือย เป็นต้น
88 สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.1 เข้าใจความหมาย ความสำคัญของเวลา และยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ สามารถใช้วิธีการทาง ประวัติศาสตร์มาวิเคราะห์เหตุการณ์ต่างๆ อย่างเป็นระบบ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.5 ส.4.1 ป.5/1 สืบค้นความเป็นมาของ ท้องถิ่นโดยใช้หลักฐานที่ หลากหลาย วิธีการสืบค้นความเป็นมาของ ท้องถิ่น หลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่มีอยู่ ในท้องถิ่นที่เกิดขึ้นตามช่วงเวลา ต่างๆ เช่น เครื่องมือเครื่องใช้ อาวุธ โบราณสถาน โบราณวัตถุ การนำเสนอความเป็นมาของ ท้องถิ่นโดยอ้างอิงหลักฐานที่ หลากหลายด้วยวิธีการ ต่างๆ เช่น การเล่าเรื่องการเขียนอย่าง ง่ายๆ การ จัดนิทรรศการ 1. ประวัติความเป็นมาของชุมชน 1.1 ประวัติศาสตร์เมืองละโว้ 1.2 คำขวัญประจำ จังหวัด/อำเภอ 1.3 ตราประจำจังหวัด/อำเภอ 1.4 ต้นไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.5 ดอกไม้ประจำจังหวัด/อำเภอ 1.6 เพลงประจำจังหวัด/อำเภอ ฯลฯ 2. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 2.1 แหล่งท่องเที่ยวทาง ประวัติศาสตร์ 2.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 2.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม 2.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา 2.5 แหล่งเรียนรู้ ศาสนา ฯลฯ ส.4.1 ป.5/2 รวบรวมข้อมูลจากแหล่ง ต่างๆ เพื่อตอบคำถามทาง ประวัติศาสตร์ อย่างมี เหตุผล การตั้งคำถามทางประวัติศาสตร์ เกี่ยวกับความเป็นมาของท้องถิ่น เช่น มีเหตุการณ์ใดเกิดขึ้นในช่วงเวลาใด เพราะสาเหตุใดและมีผลกระทบ อย่างไร แหล่งข้อมูลและหลักฐานทาง ประวัติศาสตร์ในท้องถิ่นเพื่อตอบ คำถามดังกล่าว เช่น เอกสาร เรื่อง เล่า ตำนานท้องถิ่น โบราณสถาน โบราณวัตถุ ฯลฯ การใช้ข้อมูลที่พบเพื่อตอบคำถาม ได้อย่าง มีเหตุผล ส.4.1 ป.5/3 อธ ิบายคว ามแตกต่าง ร ะ ห ว ่ า งค ว า ม จ ร ิ ง กั บ ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับเรื่องราว ในท้องถิ่น ตัวอย่างเรื่องราวจากเอกสารต่างๆ ที่สามารถแสดงนัยของความคิดเห็น กับข้อมูล เช่น หนังสือพิมพ์ บทความ จากเอกสารต่างๆ เป็นต้น ตัวอย่างข้อมูลจากหลักฐานทาง ประวัติศาสตร์ ในท้องถิ่นที่แสดง ความจริงกับข้อเท็จจริง สรุปประเด็นสำคัญเกี่ยวกับข้อมูล ในท้องถิ่น
89 สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.2 เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาติจากอดีตจนถึงปัจจุบัน ในด้านความสัมพันธ์และการเปลี่ยนแปลง ของเหตุการณ์อย่างต่อเนื่อง ตระหนักถึงความสำคัญ และสามารถวิเคราะห์ผลกระทบที่เกิดขึ้น สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.3 เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรัก ความภูมิใจและธำรงความ เป็นไทย ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.5 ส.4.3 ป.5/1 อธิบายพัฒนาการของ อาณาจักรอยุธยาและ ธนบุรีโดยสังเขป ส.4.3 ป.5/2 อธิบายปัจจัยที่ส่งเสริม ความเจริญ รุ่งเรืองทาง เศรษฐกิจและการปกครอง ของอาณาจักรอยุธยา ส.4.3 ป.5/3 บอกประวัติและผลงาน ของบุคคลสำคัญสมัย การสถาปนาอาณาจักรอยุธยา โดยสังเขป ปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรือง ทางเศรษฐกิจ และการปกครองของ อาณาจักรอยุธยา พัฒนาการของอาณาจักรอยุธยา การด้านการเมือง การปกครอง และ เศรษฐกิจ โดยสังเขป ผลงานของบุคคลสำคัญในสมัย อยุธยา เช่น สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 สมเด็จ พระบรมไตรโลกนาถ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช สมเด็จ พระนารายณ์มหาราช ชาวบ้าน บางระจัน 1. ภาษา ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และภูมิปัญญาท้องถิ่น 1.1 ภาษาและวรรณกรรม 1.2 ศิลปกรรมและโบราณคดี 1.3 ขนบธรรมเนียมประเพณี ความ เชื่อ ศาสนา 1.4 ดนตรี และการละเล่นพื้นบ้าน 1.5 ภาษาอาเซียน เช่น ภาษาเวียดนาม ภาษาลาว เป็นต้น 2. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 2.1 แหล่งท่องเที่ยวทาง ประวัติศาสตร์ 2.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 2.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.5 ส.4.2 ป.5/3 อธิบายอิทธิพลของอารย ธรรมอินเดียและจีนที่มีต่อ ไทย และเอเชียตะวันออก เฉียงใต้ โดยสังเขป การเข้ามาของอารยธรรมอินเดีย และจีนในดินแดนไทยและภูมิภาค เอเชียตะวันออกเฉียงใต้โดยสังเขป อิทธิพลของอารยธรรมอินเดีย และจีนที่มีต่อไทย และคนในภูมิภาค เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น ศาสนา และความเชื่อ ภาษา การแต่งกาย อาหาร 1. แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ 1.1 แหล่งท่องเที่ยวทาง ประวัติศาสตร์ 1.2 แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 1.3 แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม 1.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา 1.5 แหล่งเรียนรู้ ศาสนา ฯลฯ ส.4.2 ป.5/3 อ ภ ิ ป ร า ย อ ิ ท ธ ิ พ ล ข อ ง วัฒนธรรมต่างชาติที่มีต่อ ส ั ง ค ม ไ ท ย ป ั จ จ ุ บั น โดยสังเขป การเข้ามาของวัฒนธรรมต่างชาติ ในสังคมไทย เช่น อาหาร ภาษา การ แต่งกาย ดนตรี โดยระบุลักษณะ สาเหตุและผล อิทธิพลที่หลากหลายในกระแส ของวัฒนธรรมต่างชาติต่อสังคมไทย ในปัจจุบัน
90 ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น อยุธยาและธนบุรีที่น่า ภาคภูมิใจ ส.4.3 ป.5/4 อธิบายภูมิปัญญาไทยที่ สำคัญ สมัยอยุธยาและ ธนบุรีที่น่าภาคภูมิใจและ ควรค่าแก่การอนุรักษ์ไว้ ภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยา โดยสังเขป เช่น ศิลปกรรม การค้า วรรณกรรม การกอบกู้เอกราชและการ สถาปนาอาณาจักรธนบุรีโดยสังเขป พระราชประวัติ และผลงานของ พระเจ้าตากสินมหาราชโดยสังเขป ภ ู ม ิ ป ั ญ ญ า ไ ท ย ส ม ัย ธ นบุรี โดยสังเขป เช่น ศิลปกรรม การค้า วรรณกรรม 2.4 แหล่งเรียนรู้ทางการศึกษา 2.5 แหล่งเรียนรู้ ศาสนา ฯลฯ สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งซึ่งมีผลต่อกัน ใช้แผนที่และ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์ ตลอดจนใช้ภูมิสารสนเทศอย่างมีประสิทธิภาพ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.5 ส.5.1 ป.5/1 สืบค้นและอธิบายข้อมูล ลักษณะทางกายภาพใน ภูมิภาคของตนด้วยแผนที่ และรูปถ่าย ลักษณะทางกายภาพของภูมิภาค ตนเอง 1. สภาพภูมิประเทศ 1.1 ที่ตั้ง อาณาเขต 1.2 ภูมิประเทศ 1.3 ภูมิอากาศ 1.4 ปฏิสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อม กับวิถีการดำเนินชีวิต ฯลฯ ส.5.1 ป.5/2 อ ธ ิ บ า ย ล ั ก ษ ณ ะ ท า ง กายภาพที่ส่งผลต่อแหล่ง ทรัพยากรและสถานที่ สำคัญในภูมิภาคของตน ลักษณะทางกายภาพที่ส่งผลต่อ แหล่งทรัพยากรและสถานที่สำคัญใน ภูมิภาคของตน
91 สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการสร้างสรรค์วิถีการ ดำเนินชีวิต มีจิตสำนึกและมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม เพื่อการพัฒนา ที่ยั่งยืน ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ป.5 ส.5.2 ป.5/1 1. วิเคราะห์สิ่งแวดล้อมทาง กายภาพที่มีอิทธิพลต่อ ลักษณะการตั้งถิ่นฐานและ การย้ายถิ่นของประชากรใน ภูมิภาคของตน สิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่มี อิทธิพลต่อลักษณะการตั้งถิ่นฐาน และการย้ายถิ่นของประชากรใน ภูมิภาคของตน 1. สภาพภูมิประเทศ 1.1 ที่ตั้ง อาณาเขต 1.2 ภูมิประเทศ 1.3 ภูมิอากาศ 1.4 ปฏิสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อมกับ วิถีการดำเนินชีวิต ฯลฯ 2. สภาพปัจจุบัน /ปัญหา ในชุมชน และสังคม 2.1 สภาพปัจจุบันของจังหวัดลพบุรี - การคมนาคมและโลจิสติกส์ ฯลฯ 2.2 สภาพปัญหาในจังหวัดลพบุรี - ปัญหาการละทิ้งถิ่นฐาน - ปัญหาการอพยพย้ายถิ่น - ปัญหาการทำลายธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม - ปัญหาการเปลี่ยนแปลงทางสังคม และวัฒนธรรมอย่างรวดเร็ว ฯลฯ ส.5.2 ป.5/1 2. วิเคราะห์อิทธิพลของ สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติที่ ก่อให้เกิดวิถีการดำเนินชีวิต ในภูมิภาคของตน อิทธิพลของสิ่งแวดล้อมทาง ธรรมชาติที่ก่อให้เกิดวิถีการ ดำเนินชีวิตในภูมิภาคของตน ส.5.2 ป.5/1 3. นำเสนอตัวอย่างที่สะท้อน ให้เห็นผลจากการรักษาและ ทำลายสิ่งแวดล้อม และเสนอ แ น ว ท า ง ใ น ก า ร จ ั ด ก า ร สิ่งแวดล้อมในภูมิภาคของตน ผลจากการรักษาและการ ทำลายสิ่งแวดล้อมในภูมิภาคของ ตน แ น ว ท า ง ก า ร จ ั ด ก า ร สิ่งแวดล้อมในภูมิภาคของตน
92 คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน ส ๑5๑๐๑ สังคมศึกษาฯ 5 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เวลา 80 ชั่วโมง/ปี ศึกษา ค้นกว้า วิเคราะห์ ความสำคัญของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือในฐานะที่เป็นมรดกทาง วัฒนธรรมและหลักในการพัฒนาชาติไทย สรุป พุทธประวัติตั้งแต่เสด็จกรุงกบิลพัสดุ์ จนถึงพุทธกิจสำคัญหรือประวัติ ศาสดาที่ตนนับถือตามที่กำหนด ประพฤติตนตามแบบอย่างการดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาวก ชาดก เรื่อง เล่า และศาสนิกชนตัวอย่างตามที่กำหนด และสวดมนต์แผ่เมตตา มีสติที่เป็นพื้นฐานของสมาธิในพระพุทธศาสนาหรือ การพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือตามที่กำหนดอธิบาย องค์ประกอบและความสำคัญของพระไตรปิฎก หรือคัมภีร์ของศาสนาที่ตนนับถือ แสดงความเคารพพระรัตนตรัยและไตรสิกขา ปฏิบัติตนตามหลักธรรมโอวาท ๓ ใน พระพุทธศาสนาหรือหลักธรรมของศาสนา ที่ตนนับถือตามที่กำหนดหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือเพื่อการพัฒนา ตนเองและสิ่งแวดล้อมจัดพิธีกรรมตามศาสนาที่ตนนับถืออย่างเรียบง่าย มีประโยชน์และปฏิบัติตนถูกต้อง ในศาสนพิธี พิธีกรรมและวันสำคัญ ทางศาสนาตามที่กำหนดและอภิปรายประโยชน์ที่ได้รับจากการเข้าร่วมกิจกรรม มีมรรยาท ของความ เป็นศาสนิกชนที่ดีตามที่กำหนด ยกตัวอย่าง ปฏิบัติตนตาม สถานภาพ บทบาท สิทธิ เสรีภาพและหน้าที่ ในฐานพลเมืองดี เสนอ วิธีการปกป้อง คุ้มครองตนเองหรือผู้อื่นจากการละเมิดสิทธิเด็ก วิเคราะห์ เปรียบเทียบ วัฒนธรรมไทยที่มีผลต่อการดำเนินชีวิตในสังคมไทย มีส่วนร่วม การอนุรักษ์และเผยแพร่ภูมิปัญญาท้องถิ่น ของชุมชน อธิบาย โครงสร้างอำนาจ หน้าที่และความสำคัญของการปกครองส่วนท้องถิ่น ระบุบทบาทหน้า ที่และวิธีการเข้า ดำรงตำแหน่งของผู้บริหารท้องถิ่น วิเคราะห์ ประโยชน์ที่ชุมชนจะได้รับจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น อธิบาย ปัจจัย การผลิตสินค้าและบริการ ประยุกต์ใช้ แนวคิดของปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ในการทำกิจกรรมต่าง ๆ ใน ครอบครัว โรงเรียน และชุมชน อธิบาย หลักการสำคัญและประโยชน์ของสหกรณ์ บทบาทหน้าที่เบื้องต้นของธนาคาร จำแนก ผลดี ผลเสียของการกู้ยืม สืบค้น ข้อมูลลักษณะทางกายภาพ ในภูมิภาคของภาคกลางด้วยแผนที่และรูปถ่าย ลักษณะทางกายภาพที่ส่งผลต่อ แหล่งทรัพยากร และสถานที่สำคัญในภูมิภาคของภาคกลาง วิเคราะห์ สิ่งแวดล้อม ทางกายภายที่มีอิทธิพลต่อการตั้งถิ่นฐาน และการย้ายถิ่นฐานของประชากรในภูมิภาค อิทธิพลของสิ่งแวดล้อมทาง ธรรมชาติที่ก่อให้เกิดวิธีการดำเนิน ในภูมิภาคของตน เสนอแนวทาง ตัวอย่างที่สะท้อนให้เห็นผลจากการรักษาและ ทำลายสิ่งแวดล้อมและแนวทางในการจัดการสิ่งแวดล้อมในภูมิภาคของตน โดยใช้ กระบวนการทางสังคม สืบค้นหาข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการทางสังคม กระบวนการกลุ่ม กระบวนการเผชิญสถานการณ์และการแก้ปัญหา ทักษะการคิดวิเคราะห์ ทักษะการสื่อสาร เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ เห็นคุณค่า ใฝ่รู้ใฝ่เรียน ซื่อสัตย์สุจริต รักความเป็นไทย มีมรรยาท อยู่อย่างพอเพียง สามารถนำไปใช้ในการดำเนินชีวิตอย่างสันติสุขในสังคมไทยและสังคมโลก ตัวชี้วัด ส ๑.๑ ป.๕/1 ป.๕/2 ,ป.๕/๓ ,ป.๕/๔ ,ป.๕/๕ ,ป.๕/๖ ,ป.๕/๗ ส ๑.๒ ป.๕/๑ ,ป.๕/๒ ,ป.๕/๓ ส ๒.๑ ป.๕/๑ ,ป.๕/๒ ,ป.๕/๓ ,ป. ๕/๔ ส ๒.๒ ป.๕/๑ ,ป.๕/๒ ,ป.๕/๓ ส.๓.๑ ป.๕/๑ ,ป.๕/๒ ,ป.๕/๓ ส ๓.๒ ป.๕/๑ ,ป.๕/๒ ส ๕.๑ ป.๕/๑ ,ป.๕/๒ ส ๕.๒ ป.๕/๑ ,ป.๕/๒ ,ป.๕/๓ รวม ๘ มาตรฐาน ๒๗ ตัวชี้วัด
93 โครงสร้างรายวิชา รายวิชา พื้นฐาน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ส15101 สังคมศึกษา 5 เวลา 80 ชั่วโมง/ปี หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้/ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม % หน่วยที่ 1 ความสำคัญของ พระพุทธศาสนาและพุทธประวัติ - มรดกทางวัฒนธรรมที่ได้รับจาก พระพุทธศาสนา - การนำพระพุทธศาสนาไปใช้เป็น แนวทางพัฒนาชาติไทย - พุทธประวัติ พุทธสาวก สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น บุคคลสำคัญ (6.1-6.4) ฯลฯ แหล่งท่องเที่ยว/แหล่งเรียนรู้ (7.1-7.5) ฯลฯ สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1-8.2) ฯลฯ ส1.1 ป.5/1 ป.5/2 ป.5/3 10 70 หน่วยที่ 2 หลักธรรมทางศาสนา - พระไตรปิฎก หรือหลักธรรมที่ตน นับถือ - พระรัตนตรัย ไตรสิกขา - โอวาท 3 - พุทธศาสนสุภาษิต ส 1.1 ป.5/4 ป.5/5 10 หน่วยที่ 3 การพัฒนาจิตตาม แนวทางของศาสนาที่ตนนับถือ - สวดมนต์ไหว้พระ - การบริหารจิตและเจริญปัญญา ส 1.1 ป.5/6 ป.5/7 10 หน่วยที่ 4 พิธีกรรม ศาสนพิธีและ วันสำคัญทางศาสนา - การจัดพิธีกรรมที่เรียบง่าย - การมีส่วนร่วมในพิธีกรรม - ประโยชน์ของการเข้าร่วมพิธีกรรม หรือกิจกรรมวันสำคัญของศาสนา - มารยาทของศาสนิกชน สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1-8.2) ฯลฯ ส1.2 ป.5/1 ป.5/2 ป.5/3 10 หน่วยที่ 5 บทบาทสิทธิหน้าที่ใน ฐานะพลเมืองดี ตามวิถีประชาธิปไตย - สถานภาพ บทบาท สิทธิ เสรีภาพ หน้าที่ของพลเมืองดี - คุณลักษณะของพลเมืองดี - แนวทางการปกป้องคุ้มครองสิทธิ เด็กในสังคมไทย ส 2.1 ป 5/1 ป.5/2 ป.5/3 ป 5/4 6
94 หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้/ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม % - คุณค่าของวัฒนธรรมกับการดำเนิน ชีวิต - การอนุรักษ์และเผยแพร่ภูมิปัญญา ท้องถิ่นของชุมชน หน่วยที่ 6 การเมืองการปกครอง ตามรัฐธรรมนูญ - โครงสร้างการปกครองในท้องถิ่น - บทบาทหน้าที่ และวิธีการเข้าดำรง ตำแหน่งของผู้บริหารท้องถิ่น - องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกับการ บริการสาธารณประโยชน์ในชุมชน ส 2.2 ป.5/1 ป.5/2 ป.5/3 7 หน่วยที่ 7 หลักเศรษฐศาสตร์ เบื้องต้น - ความหมายและประเภทของปัจจัย การผลิต - เทคโนโลยีในการผลิตสินค้าและ บริการ - หลักการของเศรษฐกิจพอเพียง - การประยุกต์ใช้ปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียง - หลักการและประโยชน์ของสหกรณ์ - สหกรณ์ในโรงเรียน - บทบาทหน้าที่ของธนาคาร - ผลดีและผลเสียของการกู้ยืมเงิน สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อมของท้องถิ่น (3.1- 3.3) ฯลฯ ภาษา ศิลปะ (5.1-5.5) ฯลฯ สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1-8.2) ฯลฯ ส 3.1 ป.5/1 ป.5/2 ป.5/3 ส 3.2 ป.5/1 ป.5/2 8 หน่วยที่ 8 ภูมิภาคของเรา - ลักษณะทางกายภาพในภูมิภาค ของตน - ลักษณะทางกายภาพที่ส่งผลต่อ แหล่งทรัพยากรละสถานที่สำคัญใน ภูมิภาคของตน สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ สภาพภูมิประเทศ (2.1-2.4) ฯลฯ ส 5.1 ป.5/1 ป.5/2 8 หน่วยที่ 9 สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ - สิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่มี อิทธิพลต่อลักษณะการตั้งถิ่นฐาน และการย้ายถิ่นฐานของประชากรใน ภูมิภาคของตน สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น ประวัติความเป็นมาของชุมชน (1.1-1.6) ฯลฯ สภาพภูมิประเทศ (2.1-2.4) ฯลฯ ส 5.2 ป.5/1 ป.5/2 ป.5/3 9
95 หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐานการ เรียนรู้/ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วนคะแนน % รวม % - อิทธิพลของสิ่งแวดล้อมทาง ธรรมชาติที่ก่อให้เกิดวิถีการดำเนิน ชีวิตในภูมิภาคของตน - แนวทางการจัดการสิ่งแวดล้อมใน ภูมิภาคของตน สภาพปัจจุบัน/ปัญหาใน ชุมชน และสังคม (8.1-8.2) ฯลฯ ระหว่างปี 78 70 ปลายปี (สรุปรายวิชา) การทดสอบ 2 30 รวม 80 100
96 คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน ส 15102 ประวัติศาสตร์5 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เวลา 40 ชั่วโมง/ปี ศึกษาการนับช่วงเวลาตามปฏิทินที่ใช้ในชีวิตประจำวัน ลำดับเหตุการณ์ในชีวิตประจำวัน ประวัติความเป็นมา ของตนเอง เวลาที่แสดงเหตุการณ์ในอดีตปัจจุบันและอนาคต เทียบศักราชที่สำคัญตามปฏิทินที่ใช้ในชีวิตประจำวัน ลำดับเหตุการณ์สำคัญของโรงเรียนและชุมชนโดยระบุหลักฐานและแหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง นับช่วงเวลาเป็นทศวรรษ ศตวรรษและสหัสวรรษ ยุคสมัยในการศึกษาประวัติของมนุษยชาติโดยสังเขป ประเภทหลักฐานที่ใช้ศึกษาความเป็นมา ของท้องถิ่น ข้อมูลจากแหล่งต่างๆเพื่อตอบคำถามทางประวัติศาสตร์อย่างมีเหตุผล อิทธิพลของอารยธรรมอินเดียและ จีนที่มีต่อไทยและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยสังเขป พัฒนาการของอาณาจักรอยุธยาและธนบุรี ปัจจัยที่ส่งเสริม ความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจและการปกครองของอาณาจักรอยุธยา ประวัติ ผลงานและภูมิปัญญาไทยที่สำคัญสมัย ธนบุรีและอยุธยาที่น่าภาคภูมิใจและควรค่าแก่การอนุรักษ์ไว้ โดยใช้กระบวนการคิดวิเคราะห์ การอภิปราย คิดหาเหตุและผล สำรวจตรวจสอบข้อมูล กระบวนการสืบค้น การสังเกต การเปรียบเทียบ การยกตัวอย่าง การบวนการกลุ่ม หรือกระบวนการอื่น ๆที่เหมาะสมเพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ เห็นคุณค่า รักความเป็นไทย รักชาติ ศาสน์กษัตริย์ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง สามารถ นำเสนอสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ มาปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างเหมาะสม รหัสตัวชี้วัด (รายปี) ส 4.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3 ส 4.2 ป.5/1, ป.5/2 ส 4.3 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4 รวมทั้งสิ้น 9 ตัวชี้วัด