ถา้ ตายอย่างนกี้ ็ไมเ่ หน็ นา่ กลวั อะไร ก็เหมือนกบั เรายงั เป็น
มนษุ ยอ์ ย่นู ่เี อง จะไปไหนมาไหนก็ปรากฏวา่ รา่ งกายเราน่ีไป
ดว้ ยทงั้ ดนุ้ ทงั้ กอ้ น เหมือนกบั เม่ือยงั มีชีวิตอยนู่ ่ีเอง เขาจงึ เลา่
ตอ่ ไปอกี วา่ กายคนเรานนั้ ถา้ วา่ โดยสว่ นใหญ่แลว้ มีสามชนั้
ดว้ ยกนั
กายธาตุ หมายถงึ กายท่หี ยาบๆ ท่ีพวกเรามอง
เห็นดว้ ยตาเนอื้ กายประเภทนีส้ มควรแกโ่ ลกมนษุ ย์
กายทพิ ย์ หมายถงึ กายท่ีละเอยี ดตอ้ งเหน็ ดว้ ยตาทพิ ย์ กาย
ประเภทนีส้ มควรแก่ "โลกทพิ ย"์
กายธรรม หรอื ธรรมกาย ไดแ้ กก่ ายของพระ
อรหนั ต์ ผบู้ รสิ ทุ ธิ์ปราศจากกิเลสท่ีสมควรแก่ "นิพพาน"
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 101
พอผมฟังเขาเลา่ ใหฟ้ ังดงั นีจ้ งึ รูส้ กึ ซงึ้ ใจเลยเฉลียวคิดไปถงึ อดีต
ท่ีเราเคยเรยี นธรรมะมา เพง่ิ จะเขา้ ใจเรอ่ี งกายสามประเภท
ในตอนนีข้ า้ พเจา้ กราบเรยี นถามหลวงป่ตู อ่ ไป "แลว้ จะเป็นไปได้
ไหมครบั ท่ีบางตาํ นานเขียนไวว้ า่ เทพเจา้ รบกนั หรอื ทาํ สงคราม
กนั "
หลวงป่ตู อบวา่ "เป็นไปไม่ได้ พอไปถงึ ท่ีน่นั แลว้ จติ ใจเปล่ยี น
หมด มีแตค่ วามซาบซงึ้ และออ่ นโยน แถมยงั มีอานิสงสแ์ ห่งการ
ทาํ ความดปี ระจกั ษช์ ดั เจนจนไมม่ ีขอ้ สงสยั จะสามารถทาํ ลงได้
อย่างไร ผมเขา้ ใจวา่ ไมม่ ีทาง เพราะหิรแิ ละโอตตปั ปะ มีประจาํ
อย่ตู ลอดเวลา ฉะนนั้ ท่ีทา่ นวา่ หิรแิ ละโอตตปั ปะ เป็นเทวธรรม
คอื เป็นธรรมของเทวดา หรอื ของเทพเจา้ นนั้ เป็นเร่อื งจรงิ และถา้
ใครมีธรรมสองอย่างนีอ้ ยใู่ นใจจนตลอดชีวติ แลว้ เม่ือตายแลว้ มี
หวงั ไดเ้ ป็นเทพเจา้ เสวยทิพยส์ มบตั ิอยบู่ นสรวงสวรรคแ์ น่นอน
โดยไมต่ อ้ งสงสยั "
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 102
ขา้ พเจา้ กราบเรยี นถามหลวงป่ตู อ่ ไปวา่ "เทา่ ท่ีหลวงป่ไู ดเ้ ท่ียวชม
อยบู่ นโลกทพิ ยน์ นั้ ไดส้ งั เกตเหน็ อะไรบา้ งท่ี ตา่ งจากโลกมนษุ ย์
ของเรา"
หลวงป่ตู อบวา่ "มีมากจนไมส่ ามารถจะนาํ มาเลา่ ใหห้ มดทกุ
อย่างไดแ้ ตผ่ มจะเลา่ ครา่ วๆ ใหฟ้ ังในสงิ่ ท่ีจาํ ไดแ้ ละเห็นชดั มี
ดงั นี…้
ในเบือ้ งตน้ ท่ีเราเหยยี บยา่ งเขา้ ไป จะเหน็ ตน้ ไมเ้ ป็น ระเบยี บ
เรยี บรอ้ ยและสงู มากสม่าํ เสมอกนั จรงิ ๆ แมแ้ ตห่ ญา้ ท่ีเราเหยียบ
ไปก็มีความสม่าํ เสมอกนั หมด ไม่มีสงู ๆ ต่าํ ๆ สว่ นขา้ งบนตน้ ไม้
จะมีก่งิ กา้ นเขา้ ประสานกนั ทาํ ใหเ้ กิดความรม่ รน่ี และสวยงาม..
พอไปถงึ แตล่ ะบา้ น เจา้ ของบา้ นเขาออกมาตอ้ นรบั ดว้ ยไมตรี
จติ อนั ดงี ามจรงิ ๆ เป็นใหเ้ ขา้ ไปในบา้ นเขาดว้ ยความพอใจ พดู
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 103
ถงึ การตอ้ นรบั จะไมม่ ีท่ีไหนในเมืองมนษุ ยเ์ ราเสมอเหมือน แตก่ ็
นา่ แปลกใจวา่ ทาํ ไมเทพเจา้ ท่ีมาตอ้ นรบั เราจงึ ไม่ปรากฏวา่ มีลกู
เลก็ เด็กแดงอมุ้ กนั กระจองอแงเหมือนโลกมนษุ ยเ์ ราเลย มีแตค่ น
โตๆ เทา่ นนั้ และเวลาทาํ การปฏสิ นั ถารกบั ผมนนั้ ก็ไมป่ รากฏวา่
มีอะไรมาตอ้ นรบั
เชน่ ขา้ วปลาอาหาร นา้ํ รอ้ นนา้ํ เยน็ เป็นตน้ สว่ นการมาของเทพ
เจา้ และการไปของผม ซง่ึ เขาพาไปชมในท่ตี า่ งๆก็ดี ก็ไมป่ รากฏ
วา่ มีอะไรเป็นยานพาหนะข่ไี ปเลยแมแ้ ตอ่ ยา่ งเดียว พอตกลงใจ
วา่ จะไปท่ีไหนก็ปรากฏวา่ ถึงท่ีทนั ที และเวลาเขาพาเท่ียวชมใน
สถานท่ีตา่ งๆ อยนู่ นั้ เท่าท่ีผมสงั เกตดู แตล่ ะบา้ นไม่ปรากฏวา่ มี
โรงครวั เลย แมแ้ ตห่ ลงั เดียว
ตลอดทงั้ หอ้ งนา้ํ หอ้ งสว้ มก็ไม่มี เทพเจา้ ท่ีมา ตอ้ นรบั ทงั้ หมด ก็
ไมเ่ ห็นวา่ มีทา่ ทีวา่ จะปวดหนกั ปวดเบา แมแ้ ตจ่ ะเอาของมา
รบั ประทานก็ไมม่ ี ผมเองก็เหมือนกนั เพราะตา่ งก็มีความเอบิ อ่มิ
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 104
และเพลดิ เพลนิ อย่อู ยา่ งนนั้ ไม่เคยรูส้ กึ วา่ หวิ อะไร น่ีก็แสดงให้
เห็นวา่ โลกทพิ ยเ์ ขาอยกู่ นั ดว้ ยความอ่มิ คอื "..อ่ิมบญุ กศุ ล "
ผมสงั เกตดหู ลายอยา่ ง เช่น ภายในบา้ นแตล่ ะหลงั เทา่ ท่ี ผมเหน็
มาไม่ปรากฏวา่ มีผา้ ผ่อนทอ่ นสไบหรอื เคร่อี งประดบั ประดา
อาภรณต์ า่ งๆ ตากเกะกะรุงรงไม่มีเลย ในหอ้ งจะเหน็ เป็นหอ้ ง
โถงโลง่ โปรง่ มีลวดลายวจิ ิตรพิสดารสวยสดงดงามมาก ผมยงั
ไมเ่ คยเหน็ ท่ีไหนในเมืองมนษุ ยเ์ ราจะเปรยี บปาน เคร่อื งประดบั
ในท่นี ีห้ มายถงึ เครอ่ื งประดบั ปราสาท ไมใ่ ชเ่ ครอ่ื งประดบั ของ
เทพเจา้ อยา่ งท่ีเขียนเร่อื งเทวดา วา่ เทวดาใสช่ ฎาหวั แหลมๆ อนั
นีก้ ็ไมเ่ ห็นมเี หมือนกนั
ผมเสยี ดายท่ีผมไมใ่ ช่นกั วาดเขียน ถา้ ผมเป็นนกั วาดเขียน ผม
จะวาดใหด้ ลู กั ษณะของเทพเจา้ ท่ีผมเหน็ มา แตก่ ็นา่ เสียใจอยู่
อยา่ งหนง่ึ เทา่ ท่ีผมสงั เกตดเู ทพเจา้ มีความย่งิ ใหญ่ไม่สม่าํ เสมอ
กนั ผมมองๆดเู ทพเจา้ บางองคร์ ูส้ กึ วา่ มีความย่งิ ใหญ่มาก มี
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 105
บรษิ ัทบรวิ าร ตลอดถงึ ปราสาทท่ีอยอู่ าศยั จะมีเคร่อื งประดบั
บารมีมากมายจนบอก ไม่ถกู วา่ มีอะไรตอ่ อะไรบา้ ง ตรงนีแ้ หละ
ผมนกึ นอ้ ยใจตวั เอง เม่ือมองดปู ราสาทของตวั เองแลว้ สขู้ องเขา
ไม่ได้ ย่งิ บางองคแ์ ลว้ คลา้ ยๆกบั จะเป็นเทพเจา้ คนใช้
แตถ่ งึ อย่างไรก็ตาม ถงึ แมจ้ ะเป็นเทพเจา้ ระดบั คนใชก้ ็ยงั ดกี วา่
การเป็นพระราชาในเมืองมนษุ ยเ์ ลยอกี แตพ่ ระเจา้ จกั รพรรดนิ นั้
ผมไม่เคยเหน็ จงึ ไมส่ ามารถเอามาเทียบได้ ท่ีผมวา่ เทพเจา้ คน
ใชใ้ นโลกทพิ ยย์ งั ดีกวา่ พระราชาในเมืองมนษุ ย์ หมายความวา่
โลกทพิ ยเ์ ขาไม่ไดท้ าํ อะไร ตา่ งองคต์ า่ งก็อ่มิ ในบญุ กศุ ลของตน
อยตู่ ลอดเวลา เรอ่ื งอจิ ฉาตารอ้ น และกล่นั แกลง้ พยาบาท
อาฆาต จองเวรกนั รบราฆา่ ฟันกนั เพ่ือแยง่ ดชี ิงเดน่ กนั เป็นตน้
จะไม่มีอยใู่ นโลกทิพยน์ นั้ เลย...
สรุปแลว้ เรอ่ื งท่ีจะทาํ ใหก้ นั และกนั เดอื ดรอ้ นนนั้ ไม่มี เพราะตา่ ง
องคต์ า่ งกม็ ีหิรแิ ละโอตตปั ปะประจาํ ใจอยตู่ ลอดเวลา น่ีผมเอา
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 106
ผมไปเทียบดู เพราะในเวลานนั้ จิตผมน่ิมนวลและออ่ นโยนจรงิ ๆ
และซาบซงึ้ ใจอย่างบอกไม่ถกู วา่ มีความซาบซงึ้ อยา่ งไร เร่อื ง
อายช่วั กลวั บาปไมต่ อ้ งพดู ถงึ เพราะเหน็ ผลชดั ๆถงึ ขนาดนนั้ จิต
จงึ ยอมรบั รอ้ ยเปอรเ์ ซน็ ต์ ฉะนนั้ ผมจงึ เขา้ ใจวา่ เทพเจา้ ท่อี ยใู่ น
โลกทพิ ยค์ งเหมือนกนั ทกุ องค…์ "
ขา้ พเจา้ จงึ กราบเรยี นถามทา่ นตอ่ ไปอกี วา่ "เรอ่ื งสวรรคแ์ ละนรก
เท่าท่ีกระผมเคยไดเ้ ลา่ เรยี นศกึ ษามา กระผมเขา้ ใจวา่ เรยี งกนั
เป็นชนั้ ๆ เหมือนรงั ตอ่ หรอื เหมือนตกึ ในทาํ นองนนั้ "
หลวงป่ไู ดเ้ มตตาตอบวา่ "แตก่ อ่ นผมก็เขา้ ใจในทาํ นองนนั้ เท่าท่ี
ผมเคยอา่ นตามตาํ รา เหมือนวา่ นรกนนั้ อยใู่ ตด้ นิ เพราะมีคาํ วา่
ธรณีสบู พระเทวทตั ลงไปอเวจีมหานรก ท่จี รงิ อนั นนั้ ก็ควรยกให้
เป็นเรอ่ี งของตาํ ราไป เพราะวา่ ผแู้ ตง่ ตาํ รา ทา่ นจะตคี วามหมาย
แคไ่ หน เราไมท่ ราบได้ บางทีเราอาจจะตี ความหมายของผแู้ ตง่
ผดิ ไป"
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 107
จะอยา่ งไรก็ตาม ท่ีผมพดู มาทงั้ หมดในวนั นี้ ไม่ประสงคจ์ ะไปให้
ยดึ เรอ่ื งตาํ รา เพราะตาํ รามีทงั้ ผิดมีทงั้ ถกู เป็นเรอ่ื งธรรมดา
ขอ้ สาํ คญั ท่ีสดุ คนท่ีอา่ นตาํ ราเป็นเขาไมไ่ ปยดึ เร่อื งตาํ รา เขาตอ้ ง
พิจารณาดว้ ยปัญญาวา่ อะไรดหี รอี ไม่ดี อะไรผดิ อะไรถกู อะไร
ควรละ อะไรควรบาํ เพญ็ จะควรเช่ือถือไดแ้ คไ่ หนเพียงไรนนั้ เป็น
เรอ่ื งของเรา จะตอ้ งกล่นั กรองดว้ ยปัญญาเสยี กอ่ น เรอ่ื งท่ีเลา่ มา
ทงั้ หมดนนั้ ก็ขอใหท้ กุ ทา่ นทกุ คนท่ีอา่ นนีจ้ งพิจารณาดวู า่ มี
เหตผุ ลสมควรเช่ือถือไดห้ รอี ไม่ ควรเช่ือหรอื ไม่ควรเช่ือดว้ ย
ประการใดนนั้ โปรดพจิ ารณาดว้ ยเหตผุ ลของแตล่ ะทา่ นแตล่ ะ
คนเอาเองก็แลว้ กนั
หลวงป่สู มชาย ฐิตวิรโิ ย ไดส้ รุปจบเร่อื งการไปสโู่ ลกทพิ ยข์ อง
ท่านลงดว้ ยความปลืม้ ปิตขิ องทกุ ทา่ นท่ีไดฟ้ ังในวนั นนั้ เป็นอยา่ ง
ย่ิง
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 108
ขา้ พเจา้ ไดถ้ ือโอกาสพาทา่ นผอู้ า่ นไปเท่ยี วโลกทพิ ยเ์ สยี นาน
เพราะเหน็ วา่ เป็นประโยชนแ์ กท่ ่านผสู้ นใจในเรอ่ื งนีจ้ งึ ไดน้ าํ มา
ลงไวใ้ นคราวเดียวกนั เสียเลย บดั นกี้ ็จะไดพ้ าท่านเขา้ สเู่ รอ่ื งการ
ออกบาํ เพญ็ กรรมฐานของหลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ยตอ่ ไปใหม่
ภายหลงั จากท่ีทา่ นไดห้ ายจากการป่วย ไดผ้ ่านพน้ เหตกุ ารณใ์ น
ครงั้ นนั้ แลว้ ทา่ นกย็ งั ไดอ้ ย่ปู ระพฤตปิ ฏบิ ตั ิกบั หลวงป่สู ลี า
อสิ สโร ตอ่ มาอกี เพราะวา่ หลวงป่สู ลี า อิสสโร นนั้ มีขอ้ วตั ร
ปฏบิ ตั ิเป็นท่ีนา่ เล่อื มใสนา่ เคารพกราบไหวส้ กั การะบชู าเป็น
อย่างย่ิง เป็นครูบาอาจารยท์ ่ีหลวงป่สู มชาย ฐิตวิรโิ ย ใหค้ วาม
เคารพรองลงมาจากหลวงป่มู ่นั ภรู ทิ ตตเถร เม่ือหลวงป่สู ลี า
อสิ สโร ไมส่ ะดวกเร่อื งอะไร หรอื มีความประสงคส์ ิ่งใดแลว้ ถา้ สงิ่
นนั้ ไมเ่ หลอื วสิ ยั หลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย ทา่ นจะตอ้ งจดั การ
สนองเจตนาทกุ ครงั้ ไป
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 109
มีอย่คู ราวหนง่ึ ซง่ึ เป็นฤดหู นาว ในปีนนั้ จงั หวดั สกลนครมีความ
หนาวเย็นมากกวา่ ทกุ ปี หลวงป่สู ีลา อิสสโร ได้ ปรารภขนึ้ มาวา่ "
ปีนีบ้ า้ นเราอากาศหนาวมาก ถา้ ไมม่ ีโรงไฟบรรเทาความหนาว
ผมคงจะแย.่ . เม่ือทราบความประสงคข์ องครูบาอาจารยแ์ ลว้
หลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย ก็ได้ ชกั ชวนหลวงป่หู าญ ชตุ ิณธโร และ
พระภกิ ษุสามเณรอกี หลาย องคช์ ว่ ยกนั กอ่ สรา้ งโรงไฟเพ่ือถวาย
ครูบาอาจารยท์ นั ที
มีอยวู่ นั หน่งึ หลวงป่สู มชายไดข้ นึ้ ไปตีตะปเู พ่ีอจะมงุ หลงั คาโรง
ไฟนนั้ จะดว้ ยเหตใุ ดไมท่ ราบไดไ้ มอ้ นั ท่ีทา่ นเหยียบอยบู่ นนนั้ ได้
หลดุ ออก จากกนั โดยบงั เอญิ จงึ เป็นเหตใุ หท้ า่ นพลดั ตกลงมา
จากหลงั คาโรงไฟทนั ที รา่ งหลน่ ลงมากระแทกกบั กองไมซ้ ง่ึ กอง
ระเกะระกะอยขู่ า้ งลา่ งนนั้ เตม็ ท่ี ถงึ ขนาดสลบหมดสติไป ขาขา้ ง
หนง่ึ กระดกู หลดุ หมนุ ไดร้ อบ พระเณรท่ีอยใู่ นเหตกุ ารณท์ งั้ หมด
เม่ือหายจากการตกตะลงึ แลว้ ก็ไดช้ ว่ ยกนั หามหลวงป่สู มชาย
ออกมาทาํ การปฐมพยาบาลจนรูส้ กึ ตวั
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 110
หลวงป่หู าญ ชตุ ณิ ธโร ไดไ้ ปหาเก็บใบยาสมนุ โพรตา่ งๆ ซง่ึ หาได้
งา่ ยตามป่านนั้ มาทาํ เป็นยาลกู ปะคบและทาํ เป็นยายา่ งสลบั กนั
ไป ในวนั หนง่ึ หลวงป่หู าญไดท้ าํ ยาสมนุ ไพรแบบยา่ ง คอื เอาใบ
ยาตา่ งๆ ท่หี ามาได้ ปลู งบนเตยี งเอาเส่ือปทู บั แลว้ ช่วยกนั หาม
หลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย นอนทบั เส่ือก่อไฟไวใ้ ตเ้ ตยี ง โดยให้
ความรอ้ นเผาใบยา ใบยานนั้ ก็จะระเหือดไอ ขนึ้ สตู่ ามตวั ของ
หลวงป่สู มชาย เป็นการรกั ษาพยาบาลแบบโบราณและง่ายๆ
แตไ่ ดผ้ ลดีมาก ไดร้ กั ษาแบบปะคบและยา่ ง สลบั กนั อยหู่ ลายวนั
อาการก็เรม่ิ ดขี นึ้ เรอ่ื ยๆ
วนั หนง่ึ หลวงป่หู าญไดห้ ามหลวงป่สู มชายขนึ้ ยา่ งบนเตยี ง
เหมือนอยา่ งทกุ วนั ท่ีเคยทาํ มาแลว้ หลวงป่หู าญก็ไดอ้ อกไปชว่ ย
พระเณรกอ่ สรา้ งโรงไฟตอ่ เน่ืองจากใบยาสมนุ ไพรนนั้ ไดถ้ กู ยา่ ง
มาหลายวนั แลว้ ก็แหง้ กรอบ พอถกู ไฟในวนั นีเ้ ขา้ ก็เลยกลายเป็น
เชือ้ ไฟอย่างดี ไฟท่ีหลวงป่หู าญไดก้ ่อไวใ้ ตเ้ ตยี งนนั้ ก็ไดล้ กุ ไหม้
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 111
ใบยาสมนุ ไพร และลกุ ไหมเ้ ส่ือไหมเ้ ตียงท่ีหลวงป่สู มชายนอน
ยา่ งอยนู่ นั้ จนกระท่งั ความรอ้ นถงึ ตวั จะลกุ ขนึ้ หนีก็ลกุ ไม่ได้
เพราะขาท่หี ลดุ ยงั ไม่เขา้ ท่ี รอ้ งเรยี กพระเณรก็ไม่มีใครไดย้ ิน
เพราะกาํ ลงั ทาํ งานกนั ไฟกล็ กุ ไหมแ้ รงขนึ้ ๆ จนรอ้ นระบมไปท่วั
แผ่นหลงั
จงึ ไดต้ ดั สินใจดนิ้ จนตกลงมาจากเตียง ความสงู ของเตียงจาก
พืน้ ดนิ ก็สงู พอสมควร คนท่ีกาํ ลงั เจบ็ อยู่ แลว้ ก็ตอ้ งมาเจบ็ ซาํ้ เป็น
รอบท่ีสองอีก จนกระท่งั พระเณรท่ีทาํ งานอย่ไู ดเ้ วลาพกั หลวงป่ ู
หาญจงึ ไดเ้ ดนิ มาดู ก็ไดเ้ หน็ ไฟไหมเ้ ตยี งเรยี บรอ้ ยไปแลว้
ภายหลงั จากรกั ษาพยาบาลหายเป็นปกตดิ ีแลว้ ก็ยงั ไดบ้ าํ เพ็ญ
ศกึ ษาปฏปิ ทาขอ้ วตั รปฏิบตั ิตอ่ มาอีกนานพอสมควร แลว้ จงึ ได้
กราบลาเพ่ือออกหาสถานท่ปี ฏบิ ตั ิธรรมแหง่ ใหม่ตอ่ ไป
และในครงั้ นนั้ หลวงป่สู ีลา อสิ สโร จงึ แนะนาํ ใหไ้ ปพกั บาํ เพญ็ ท่ี
วดั บา้ นกดุ เรอื อ.วานรนิวาส จ.สกลนคร หลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 112
ก็ไดป้ ฏิบตั ิตามท่ีครูบาอาจารยแ์ นะนาํ ไดพ้ กั ปฏิบตั ธิ รรมอย่ทู ่ี
วดั บา้ นกดุ เรอื นานพอสมควรแก่เวลาแลว้ จงึ โดก้ ราบลา หลวงป่ ู
สลี า อสิ สโร ออกเดินทางมงุ่ หนา้ ตรงไปยงั อาํ เภอทา่ บอ่ จงั หวดั
หนองคาย ท่ีสดุ ไดเ้ ขา้ ไปพกั บาํ เพ็ญอยทู่ ่ีวดั พระงามศรมี งคล ซง่ึ
มีทา่ นพระอาจารยอ์ อ่ นสี สเุ มโธ เป็นเจา้ อาวาส เป็นวดั เก่าท่ี
หลวงป่มู ่นั ภรู ทิ ตตเถร เป็นผสู้ รา้ งไว้ ตลอดระยะเวลาการ
บาํ เพ็ญกเ็ ป็นไปไดด้ ี มากพอสมควรตอ่ จากนนั้ ก็ไดอ้ อกเดินทาง
ม่งุ ไปทางจงั หวดั มกุ ดาหาร เพ่ีอแสวงหาสถานท่ีบาํ เพญ็ แห่ง
ใหม่ตอ่ ไป
๒๓. บาํ เพญ็ ธรรมทภี่ เู กา้ พ.ศ. ๒๔๙๖
หลวงป่สู มชาย ฐิตวิรโิ ย ไดอ้ อกเดินทางจากวดั พระงามศรมี งคล
หาสถานท่วี เิ วกไปทางจงั หวดั มกุ ดาหารในครงั้ นี้ ไดม้ ีพระภกิ ษุ
สามเณรติดตามไปดว้ ยหลายรูปเดินไปเรอ่ื ยพกั บาํ เพญ็ ไปตาม
สายทางท่ีผา่ น แหง่ ละคนื บา้ งสองคนื บา้ งจนกระท่งั เขา้ ไปถึง ภู
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 113
เกา้ อาํ เภอหนองสงู จงั หวดั มกุ ดาหาร (สมยั ก่อนเป็นจงั หวดั
นครพนม)
เหน็ วา่ เป็นสถานท่ี สงบวิเวกน่าบาํ เพญ็ ดี จวบกบั เวลาใกล้
เขา้ พรรษาจะถึงพอดีจงึ ไดต้ ดั สินใจอย่จู าํ พรรษา ณ ภเู กา้ แหง่ นี้
๑ พรรษาสาํ หรบั การบาํ เพญ็ ในพรรษานกี้ ็เป็นไปไดด้ ี มาก และ
มีพระเณรจาํ พรรษาอยดู่ ว้ ยกนั ทงั้ หมด ๘ องค์ ๑ หลวงป่สู มชาย
ฐิตวริ โิ ย เป็นประธาน ๒หลวงป่มู ลุ ธมมวโี ร ๓หลวงป่พู รหมา ๔
ครูบาสดุ ใจ ๕ สามเณรสดุ ชา ๖ สามเณรทองมว้ น ๗ สามเณร
บญุ เถิง ๘ สามเณรไสว
ตลอดฤดกู าลพรรษาหลวงป่สู มชายก็นาํ พาพระ ภกิ ษุสามเณร
ประพฤตปิ ฏิบตั ิตลอดทงั้ กลางวนั และกลางคืน สาํ หรบั หลวงป่ ู
สมชายนนั้ ตอ้ งรบั ภาระหนกั กวา่ หมเู่ พราะวา่ เป็นหวั หนา้ คณะ
นอกจากจะนาํ พาปฏิบตั แิ ลว้ ในตอนกลางวนั ทา่ นก็ยงั ไดน้ าํ เอา
หนงั สอื บพุ พสกิ ขาวรรณนา มาอา่ นและอธิบายใหพ้ ระเณรฟัง
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 114
เก่ียวกบั เรอ่ื งของพระวนิ ยั เป็นประจาํ ตลอดฤดพู รรษา และได้
นาํ พาทาํ ทกุ อยา่ งทงั้ เร่อื งการบาํ เพญ็ ภาวนา เร่อี งขอ้ วตั รกิจวตั ร
ท่ีทา่ นไดจ้ าํ ลองมาจากหลวงป่มู ่นั
ท่านก็ไดน้ าํ มาถา่ ยทอดใหพ้ ระเณรฟังและพาปฏบิ ตั ิ เป็นตน้ วา่
การเดินจงกรม น่งั สมาธิ การบิณฑบาต กวาดตาด สวดมนต์ ทาํ
วตั ร ทา่ นจะเป็นผนู้ าํ พาทาํ ทกุ วนั มไิ ดข้ าด นอกเหนือจากนนั้ แลว้
ก็ยงั ไดอ้ บรมส่งั สอนชาวบา้ นใหเ้ ขา้ ถงึ พระรตั นตรยั เป็นจาํ นวน
มาก มีชาวบา้ นหม่บู า้ นโคกกลาง-บา้ นคาํ นางโอก-บา้ นหลมุ ปึง้ -
บา้ นเหลา่ นอ้ ย-บา้ นแวง-บา้ นคาํ พี -บา้ นเปา้ -บา้ นภู เป็นตน้
ญาติโยมทงั้ ๘ หมบู่ า้ นนีม้ ีความเล่อื มใสศรทั ธาทา่ นเป็นอยา่ ง
มาก
๒๔. จาํ พรรษาทว่ี ดั อรัญญวเิ วก "บ้านหนองโตนโตน้ " พ.ศ.
๒๔๙๗
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 115
ภายหลงั จากออกพรรษาแลว้ ทา่ นก็ไดน้ าํ พาพระเณรลงจากภู
เกา้ ลงมาพกั บาํ เพ็ญท่ี วดั อรญั ญวเิ วก (วดั บา้ นหนองโตนโตน้ )
ซง่ึ เป็นวดั รา้ ง ไม่มีพระภกิ ษุสามเณรอยู่ ชาวบา้ นทงั้ หมดจงึ ได้
ขอกราบอาราธนานิมนตใ์ หท้ ่านไดอ้ ยอู่ บรมส่งั สอนชาวบา้ นท่ีนี้
ตอ่ ไป เน่ืองจากญาติโยมในหม่บู า้ นแถบนเี้ หนิ หา่ งจากการได้
ทาํ บญุ มาเป็นเวลานานแลว้
ทา่ นจงึ ไดอ้ ย่สู นองเจตนาของชาวบา้ นเร่อี ยมาจนถงึ ปี พ.ศ.
๒๔๙๗ ก็ไดจ้ าํ พรรษาอยทู่ ่ีวดั อรญั ญวิเวก อกี ๑ พรรษา ใน
พรรษานมี้ ีพระภิกษุสามเณร ๑๔ รูปมี หลวงป่สู มชาย ฐิตวิรโิ ย
เป็นหวั หนา้ ๒ หลวงป่มู ลุ ธมมวีโร ๓ หลวงป่พู รหมา ๔ ครูบา
สดุ ใจ ๕ ครูบาสวรรค์ ๖ ครูบาหนเู ทพ ๗ สามเณรไสว ๗
สามเณรสดุ ใจ ๙ สามเณรทองมว้ น ๑๐ สามเณรบญุ เถงิ ๑๑
สามเณรสี ๑๒ สามเณรประไพ ๑๓ สามเณรทองเบา้ ๑๔
สามเณรบญุ มา
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 116
ตลอดพรรษาในปีนีท้ า่ นก็ไดน้ าํ พาประพฤติปฏิบตั ิเหมือนกบั ท่ี
อยบู่ นภเู กา้ สว่ นทางดา้ นญาติโยมชาวบา้ นนนั้ ก็เพ่มิ จาํ นวน
มากขนึ้ เพราะมีความเล่ือมใสศรทั ธาในขอ้ วตั รปฏิบตั ขิ องหลวง
ป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย และพระภกิ ษุสามเณร
พอออกพรรษาแลว้ ญาตโิ ยมก็ไดจ้ ดั ใหม้ ีการทอดกฐินตาม
ประเพณี รบั กฐินเสรจ็ เรยี บรอ้ ย หลวงป่จู งึ ถีอโอกาสบอกลา
ญาติโยมเพ่ือจะเดนิ ทางไปหาสถานท่ีบาํ เพ็ญภาวนาแหง่ ใหม่
ตอ่ ไป ญาตโิ ยมสว่ นใหญ่ถงึ กบั รอ้ งไหอ้ าลยั อาวรณ์ ดว้ ยความ
สงสารชาวบา้ น หลวงป่จู งึ ไดใ้ หห้ ลวงป่มู ลุ ธมมวีโร และ หลวงป่ ู
พรหมา กบั สามเณรอีกสามรูป อยฉู่ ลองศรทั ธาญาตโิ ยมตอ่ ไป
อกี ระยะหนง่ึ
สว่ นหลวงป่แู ละพระเณรรวม ๘ รูป ก็ไดอ้ อกเดินทางเพ่อื ไปหา
สถานท่ีบาํ เพญ็ ตอ่ ไป ในระหวา่ งทางนนั้ กไ็ ดแ้ วะไปกราบท่าน
พระอาจารยค์ าํ คมภีโร วดั สลิ าวิเวก จงั หวดั มกุ ดาหาร และได้
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 117
พกั อยู่ ๒-๓ คนื ก็กราบลาออกเดนิ ทางตอ่ มงุ่ หนา้ ไปทางจงั หวดั
นครพนม การเดนิ ทางของหลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย นนั้ ไดแ้ บง่
เวลาดงั นี้ คือ เดิน ๕๐ นาที พกั ๑o นาที ค่าํ ท่ีไหนกห็ าป่าชา้
วดั รา้ งหรอื เงือ้ มถา้ํ ท่ีมีความสงดั วเิ วกพกั บาํ เพญ็ ตลอด
ระยะทาง ท่ีสดุ ไดเ้ ดนิ ทางมาถึง ถา้ํ พระเวส อาํ เภอนาแก จงั หวดั
นครพนม เหน็ วา่ เป็นสถานท่วี ิเวกวงั เวงดมี าก จงึ ไดเ้ ขา้ ไปพกั ทาํ
ความเพียรอยเู่ ป็นระยะเวลานานพอสมควร แลว้ จงึ ไดอ้ อก
เดนิ ทางตอ่ ไปทางจงั หวดั นครพนม ไดเ้ ขา้ ไปพกั ท่ีป่าชา้ บา้ น
หนองเค็ม เหน็ วา่ เป็นสถานท่ีวเิ วกดี นา่ บาํ เพ็ญจงึ ไดพ้ กั อยู่
ประมาณ ๒-๓ เดอื น
ในปีนีอ้ ากาศหนาวจดั มากกวา่ ทกุ ปีท่ีผ่านมา ถงึ ขนาดนกหนาว
ตายเป็นจาํ นวนมาก ตน้ กลว้ ยก็เป็นนา้ํ แขง็ เลยทีเดยี ว พระเณร
ทงั้ หมดกห็ นาวแทบทนไมไ่ หว บางองคเ์ ป็นตะครวิ เกรง็ แข็งไป
หมดทงั้ ตวั หลวงป่จู งึ ไดป้ รกึ ษาพระเณรวา่ จะทาํ อยา่ งไรดี ผา้
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 118
หม่ ท่นี อกเหนอื ไปกวา่ จีวรกไ็ ม่มีแลว้ ถา้ ไมไ่ ดผ้ า้ ห่มมาเพ่มิ เหน็
ทีจะแยแ่ น่
ถา้ จะไปหาหรอื ก็ไม่รูจ้ กั ใคร ยงั ไม่คนุ้ เคยกบั ญาตโิ ยมท่ีน่ีเลยใน
ขณะท่ีไดป้ รกึ ษากนั อยไู่ ดไ้ มน่ านน่นั เอง ก็มีญาตโิ ยมนาํ ผา้ ห่ม
มาถวายเป็นจาํ นวนมาก สอบถามจงึ ทราบวา่ โยมผชู้ ายช่ือวา่
อาจารยเ์ ชวง ศิรริ ตั น์ โยมผหู้ ญิงช่ือ คณุ นายทองพนู ศิรริ ตั น์
ตงั้ แตบ่ ดั นนั้ ทงั้ สองท่านก็ไดป้ วารณาตวั ขอเป็นโยมอปุ ัฏฐาก
หลวงป่สู มชายมาจนถงึ ปัจจบุ นั นี้ ในครงั้ นนั้ ก็ไดอ้ ยภู่ าวนาฉลอง
ศรทั ธาญาติโยมได้ ประมาณ ๓ เดือนเศษ ก็ตอ้ งอาํ ลาญาติโยม
เพ่ีอหาสถานท่ีบาํ เพ็ญแหง่ ใหม่ตอ่ ไปอกี
๒๕. บาํ เพญ็ ธรรมทถี่ าํ้ พระภวู ัว
หลวงป่สู มชาย ฐิตวิรโิ ย ทา่ นมกั จะเลา่ ถวายพระเณรฟังอยู่
เสมอๆวา่ ภวู วั เป็นสถานท่ี ทา่ นไดร้ บั ธรรมะมากท่ีสดุ อีกแห่ง
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 119
หนง่ึ ภวู วั เป็นสถานท่ีมีความสงบวิเวก อากาศดี นา้ํ อดุ ม
สมบรู ณ์ สถานท่ีจะหลบบาํ เพ็ญก็มีหลายแห่ง แตส่ ถานท่ี
สาํ หรบั โคจรบณิ ฑบาตนนั้ ออกจะลาํ บากไปสกั หนอ่ ย เพราะวา่
หม่บู า้ นอยหู่ ่างไกลมากถงึ ๗ กม. ทางเขา้ ออกก็ลาํ บาก สตั ว์
รา้ ยก็ชกุ ชมุ มาก
ถา้ จะไปอยทู่ ่ีนนั้ ตอ้ งอทุ ิศชวี ิตเพ่ือพระศาสนา กนั เลยทีเดยี ว
พระภิกษุสามเณรทกุ องคเ์ ม่อื ไดย้ นิ ไดฟ้ ังแลว้ ก็มี แตค่ วาม
กระสนั อยากจะสมั ผสั กบั สถานท่ีแหง่ นีก้ นั ทกุ องค์ อยากจะ
บาํ เพ็ญภาวนาตงั้ แตย่ งั ไมเ่ ห็นสถานท่กี นั เลย และทกุ องคก์ ็
พรอ้ มท่ีจะอทุ ศิ ชีวติ เพ่ือปฏบิ ตั บิ ชู าเหมือนอยา่ งหลวงป่ไู ดเ้ ลา่ ให้
ฟัง เม่ือเหน็ วา่ พระเณรอยากไปภวู วั กนั ทกุ องค์ ไม่มีองคไ์ หนท่ีไม่
อยากไป
ภายหลงั จากอาํ ลาญาตโิ ยมเสรจ็ เรยี บรอ้ ยแลว้ พระภกิ ษุ
สามเณรก็ไดจ้ ดั เตรยี มสมณบรขิ ารเทา่ ท่ี จาํ เป็นเพ่ือออก
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 120
เดินทางมงุ่ หนา้ ไปภวู วั หาสถานท่ีบาํ เพ็ญตอ่ ไปในครงั้ นี้
อาจารยเ์ ชวง และคณุ นายทองพนู ศิรริ ตั น์ พรอ้ มทงั้ ญาตโิ ยม
ชาวบา้ นจาํ นวนมากไดต้ ดิ ตามไปสง่ ถงึ ทา่ เรอื
ในครงั้ นี้ หลวงป่ไู ดน้ าํ พาหมคู่ ณะเดินทางโดยทางเรอื ผ่านมา
ทางอาํ เภอศรสี งคราม ถงึ อาํ เภอบา้ นแพง เวลาบา่ ย ๕ โมงเยน็
พอดี จงึ ไดเ้ ขา้ ไปพกั ท่ีป่าชา้ รมิ ทางอาํ เภอบา้ นแพง พอไปถึงไม่
ทราบวา่ ญาติโยมมาจากไหนกนั มากมายมาตอ้ นรบั พดู คยุ
สนทนาเป็นกนั เองดีมาก ตอ่ จากนนั้ หลวงป่จู งึ ไดใ้ หพ้ ระเณรแยก
ยา้ ยกนั หาท่ีพกั ในป่าชา้ บา้ นแพงนนั้ พกั อยู่ ๑ คืน
รุง่ เชา้ ออกบิณฑบาตฉนั จงั หนั เสรจ็ เรยี บรอ้ ยแลว้ ก็อาํ ลาญาติ
โยมออกเดนิ ทางตอ่ และตงั้ ใจวา่ จะเดินทางใหถ้ งึ ภวู วั ในวนั นี้ ได้
เดนิ ทางกนั ตลอดทงั้ วนั แทบไม่ไดพ้ กั กนั เลย จนกระท่งั เวลาเยน็
มากแลว้ ก็มาถึงบา้ นโพธิห์ มากแขง้ ซง่ึ อย่ใู กลๆ้ กบั ภลู งั กา พกั
อยทู่ ่ีนี้ ๑ คืน รุง่ เชา้ เสรจ็ ภตั กิจแลว้ ก็ออกเดินทางตอ่ หลวงป่ไู ด้
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 121
พาเดนิ ไปตามโขงหลงแลว้ ก็ผา่ นมาถงึ บา้ นตอ้ ง บา้ นดอนเสียด
ไดม้ ีญาติโยมออกมาใหก้ ารตอ้ นรบั และติดตามไปสง่ ถึงภวู วั
ทา่ นตงั้ ใจวา่ จะไปปักหลกั บาํ เพ็ญทางดา้ นถา้ํ พระ
ถงึ ถา้ํ พระแลว้ ก็แยกยา้ ยกนั ออกหาสถานท่ีกางกลด โดยไม่ให้
อย่รู วมกนั เป็นกลมุ่ ใหม้ ่งุ ภาวนากนั จรงิ ๆ จะมารวมกนั ไดก้ ็ตอน
เชา้ เวลาฉนั จงั หนั เวลาเดยี วเทา่ นนั้ สาํ หรบั เร่อื งอาหารการขบ
ฉนั นนั้ ก็ไดม้ ีญาติโยมชาวบา้ นนาํ ขา้ วสารขนึ้ มาไวใ้ หส้ ามเณร
เป็นผเู้ ก็บรกั ษาไว้ และสามเณรนนั้ ก็มีหนา้ ท่ีในการจดั จงั หนั เพ่ือ
ถวายในตอนเชา้ เป็นประจาํ ทกุ วนั
เวน้ ไวแ้ ตว่ นั ไหนท่ีมีญาติโยมขนึ้ มาบาํ เพญ็ ดว้ ยก็เป็นหนา้ ท่ีของ
ญาตโิ ยมเป็นผจู้ ดั ทาํ สว่ นกบั ขา้ วนนั้ ก็มีเกลือและพรกิ แหง้ เป็น
อาหารหลกั ประจาํ วนั บางวนั สามเณรก็ตอ้ งจดั หาอาหารเสรมิ
ไดแ้ ก่ ขา่ ป่า หวายออ่ น หรอื ผกั หนาม ซง่ึ เป็นอาหารประเภทผกั
ป่า ซง่ึ พอหาไดบ้ นภวู วั นนั้ แลว้ นาํ มาตม้ รวมกนั กบั ขา้ ว สว่ นวธิ ี
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 122
หงุ ขา้ วตม้ ผกั นนั้ สามเณรจะตอ้ งใชข้ า้ วเพียงวนั ละหนง่ึ แกว้ ตอ่
พระเณร ๘-๑๐ องค์ แลว้ ก็ใสผ่ กั หนาม หวั ขา่ ป่า หรอื หวาย
ออ่ นมากๆหนอ่ ย
ถา้ ใชข้ า้ วสารเกินกวา่ หนง่ึ แกว้ แลว้ ขา้ วสารจะหมดกอ่ นกาํ หนด
คอื ๑๕ วนั ชาวบา้ นจะนาํ ขา้ วสารขนึ้ มาสง่ ครงั้ หนง่ึ เท่านนั้ เม่ือ
สามเณรหงุ หาเสรจ็ เรยี บรอ้ ยแลว้ ก็ตีระฆงั ใหส้ ญั ญาณนมิ นต์
พระท่ที ่านภาวนาอยตู่ ามสถานท่ีตา่ งๆ ใหม้ ารวมพรอ้ มกนั เพ่ือ
ฉนั จงั หนั
ในครงั้ นีไ้ ดบ้ าํ เพ็ญอย่ทู ่ีภวู วั ประมาณ ๓ เดอื น ตลอดระยะเวลา
๓ เดือน ชาวบา้ นก็ไดน้ าํ ขา้ วสาร พรกิ แหง้ เกลอื มาสง่ ทกุ ๆ ๑๕
วนั ตอ่ ๑ ครงั้ ครงั้ หนง่ึ จะไดข้ า้ วสารประมาณครง่ึ ถงั จะใหด้ ีหรอื
มากไปกวา่ นีก้ ไ็ มไ่ ดเ้ พราะความยากจนของครอบครวั แตท่ กุ คน
ก็ทาํ ดว้ ยความเล่อื มใสศรทั ธาอยา่ งจรงิ จงั และอกี อยา่ งหนง่ึ
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 123
ถนนหนทางท่ีจะนาํ มาของขนึ้ ไปสง่ ก็ลาํ บากมากและเส่ียง
อนั ตรายนานาชนิด
ผทู้ ่ีจะนาํ เสบยี งไปสง่ จะตอ้ งเป็นชายวยั ฉกรรจ์ และตอ้ งมีความ
ชาํ นาญป่าจรงิ ๆ ทางขนึ้ ภวู วั สมยั นนั้ ก็ไมเ่ หมือนสมยั นีต้ อ้ งปีน
ป่ายเถาวลั ยไ์ ตข่ นึ้ ไปตามหนา้ ผาท่ีสงู ชนั โดยเอาเสบยี งทงั้ หมด
มดั ตดิ กบั หลงั ไมใ่ หห้ ลดุ ถา้ หากพลาดทา่ เสยี ทีกห็ มายถงึ ชีวิต
กนั เลยทีเดียว ถา้ ไมม่ ีความเล่ือมใสศรทั ธาหรอื มีความทรหด
อดทนจรงิ ๆ จะทาํ ไม่ไดเ้ ลย
การบาํ เพ็ญภาวนาของพระภกิ ษุสามเณรก็รูส้ กึ วา่ จะเป็นไปไดด้ ี
มาก ทกุ ทา่ นทกุ องคต์ งั้ หนา้ ตงั้ ตาประพฤติปฏิบตั อิ ยา่ งเอาจรงิ
เอาจงั ทงั้ กลางวนั และกลางคนื แทบจะไมต่ อ้ งพกั ผ่อนกนั เลย
ทีเดียว แตพ่ อมานกึ ถงึ ความลาํ บากของญาตโิ ยมท่ีจะตอ้ งคอย
สง่ เสบยี งแลว้ ก็เหน็ ใจและสงสารญาติโยมชาวบา้ น ในครงั้ นีจ้ งึ
อย่ไู ดป้ ระมาณ ๓ เดือนจงึ ไดล้ งจากภวู วั
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 124
หลวงป่สู มชาย ฐิตวิรโิ ย ไดน้ าํ พาหมคู่ ณะลงมาจากภวู วั แลว้ ก็
ไดน้ าํ พาไปกราบคารวะ หลวงป่ฝู ั้น อาจาโร ท่ีวดั ป่าอดุ มสมพร
แตไ่ ปไมพ่ บ ทราบวา่ ท่านไปบาํ เพญ็ ท่ีถา้ํ ขาม จงึ ไดอ้ อกเดนิ ทาง
ตอ่ ไปจนถึงถา้ํ ขาม ไดก้ ราบนมสั การหลวงป่ฝู ั้น อยฟู่ ังธรรมและ
ปฏิบตั ิอย่กู บั ทา่ นท่ีถา้ํ ขามประมาณ ๑๕ วนั จงึ ไดก้ ราบลาหลวง
ป่ฝู ั้น เพ่ือไปหาสถานท่ีบาํ เพญ็ ภาวนาทาง อาํ เภอวานรนวิ าส
จงั หวดั สกลนคร
๒๖. หนองทม่ ทา่ กะดัน พ.ศ. ๒๔๙๘
ภายหลงั จากไดก้ ราบลาหลวงป่ฝู ั้น ลงมาจากถา้ํ ขามแลว้ หลวง
ป่กู ็ไดน้ าํ พาหม่คู ณะมงุ่ หนา้ ไปทางอาํ เภอวานรนิวาสไดไ้ ปพกั
อย่ทู ่ี บา้ นหนองแอก บา้ นหนองท่มทา่ กะดนั และ บา้ นดงหมอ้
ทอง ไดส้ บั เปล่ยี นท่ีบาํ เพ็ญระหวา่ งสามหม่บู า้ นนีม้ าเรอ่ื ยๆ จน
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 125
ใกลจ้ ะถงึ เวลาเขา้ พรรษา จงึ ไดต้ กลงใจพาหม่คู ณะไปจาํ พรรษา
ท่ีป่าชา้ บา้ นหนองทม่ ทา่ กะดนั
ทา่ นพระอาจารยจ์ วน กลุ เชฏโฐ ไดม้ าจาํ พรรษาท่ีบา้ นดงหมอ้
ทอง และทา่ นพระอาจารยส์ ภุ าพ ธมมปญโญ ก็ไดม้ าจาํ พรรษา
ท่ีบา้ นหนองแอก ทงั้ สามหมบู่ า้ นนีอ้ ย่ไู มห่ า่ งไกลกนั นกั พอถงึ วนั
อโุ บสถหนง่ึ ๆ ครูบาอาจารยท์ ่านก็ไดม้ ารวมกนั สวดปาฏโิ มกข์
และก็ไดส้ นทนาถงึ เร่อื งอบุ ายวธิ ีการปฏิบตั ซิ ง่ึ กนั และกนั เป็น
ประจาํ ตลอดฤดกู าลพรรษา
ป่าชา้ บา้ นหนองท่มทา่ กะดนั นีม้ ีสภาพเป็นป่าแฝกสมยั นนั้ เสอื
ยงั ชกุ ชมุ มาก จงึ ไดช้ ่วยกนั ปลกู กฏุ ทิ ีเดียว ๑๔ หลงั พระเณรได้
ช่วยกนั บรู ณะพฒั นาสภาพป่า ป่าชา้ ใหโ้ ลง่ โปรง่ เพ่ือสะดวกใน
การบาํ เพ็ญสมณธรรม ตลอดพรรษาพระเณรทกุ องคก์ ็ไดเ้ รง่ ทาํ
ความเพียรกนั ทงั้ กลางวนั และกลางคนื กลางวนั หลวงป่กู ไ็ ดน้ าํ
หนงั สอื บพุ พสกิ ขาวรรณนา
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 126
ซง่ึ เป็นหนงั สือเก่ียวกบั พระวนิ ยั มาอา่ นถวายความรูแ้ กพ่ ระภิกษุ
สามเณรเป็นประจาํ ทกุ วนั ตลอดพรรษา ในวนั พระ หลวงป่กู ็ตอ้ ง
เป็นภาระอบรมส่งั สอนชาวบา้ นท่ีมารกั ษาศลี ฟังธรรม โดย
หลวงป่อู บรมดว้ ย นาํ ภาวนาดว้ ย แตต่ อนกลางคนื เวลาพระเณร
เดนิ จงกรม หรอื น่งั สมาธิ ตอ้ งคอยระมดั ระวงั เสือใหด้ ีเพราะไมร่ ู้
วา่ มนั จะแอบมาคาบไปเม่ือไร กฏุ หิ ลงั ไหนท่ีเหน็ วา่ จะ เป็น
ทางผ่านของเสือซง่ึ อาจจะเป็นอนั ตรายแก่พระเณรแลว้ หลวงป่ ู
จะตอ้ งไปอย่กู ฏุ ิหลงั นนั้ เพ่ือคอยระมดั ระวงั อนั ตรายอนั จะเกิด
ขนึ้ กบั หม่คู ณะ และใหพ้ ระเลก็ เณรนอ้ ยอบอนุ่ ใจมากขนึ้
ทา่ นมนี ิสยั รกั หมคู่ ณะตลอดมา ส่งิ ไหนท่ไี ม่ดี หรอื อาจจะเป็น
อนั ตรายแกห่ ม่คู ณะ หรอื ครูบาอาจารย์ ท่านจะตอ้ งขอรบั เอง
เสยี ก่อนกอ่ นท่ีอนั ตรายนนั้ จะไปถึงหมคู่ ณะ หรอื ครูบาอาจารย์
ไดพ้ กั บาํ เพ็ญท่ีป่าชา้ บา้ นหนองทม่ ทา่ กะดนั ๑ พรรษา พอออก
พรรษาแลว้ ก็ไดอ้ าํ ลาญาติโยมผใู้ หก้ ารอปุ ถมั ภ์ มีสารวตั รแสน
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 127
พอ่ ออกจารยล์ ี พอ่ ออกจารยบ์ ญุ และแมอ่ อกนา เป็นตน้ เสรจ็
แลว้ ก็ออกเดินทางม่งุ หนา้ ไปทาง อาํ เภอโพนพสิ ยั จงั หวดั
หนองคาย ผ่านบา้ นหนองยอง บา้ นหนองแข็ง จนกระท่งั ถงึ รมิ
ฝ่ังโขง และถงึ บา้ นโพนแพง
ในช่วงนนั้ พอดตี รงกบั งานนมสั การรอยพระบาทบา้ นโพนแพง
จงึ ไดพ้ ากนั เขา้ ไปนมสั การรอยพระบาทกอ่ นออกเดินทางตอ่
เหน็ มีประชาชนเดินทางไปนมสั การกนั เป็นจาํ นวนมากไมข่ าด
ระยะ เพราะเช่ือกนั วา่ เป็นรอยพระบาทท่ศี กั ดิส์ ทิ ธิ์มาก สาํ หรบั
ฝ่ังตรงขา้ มคอื ดา้ นประเทศลาว ก็มีรอยพระบาทอยา่ ง เดยี วกนั
นีอ้ ีกหนง่ึ รอย เรยี กกนั วา่ รอยพระบาทบา้ นโพนสนั ก็เช่อื กนั วา่
เป็นของจรงิ และศกั ดิส์ ิทธิ์อกี เช่นกนั
ในสมยั นนั้ จงึ เป็นธรรมเนียมท่ีวา่ เม่ือนมสั การรอยพระบาทบา้ น
โพนแพงแลว้ ก็ตอ้ งขา้ มไปนมสั การรอยพระบาทบา้ นโพนสนั
ทางฝ่ังลาวดว้ ย จงึ จะถือเป็นสิรมิ งคลอยา่ งย่งิ ทีเดยี ว
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 128
๒๗. มุง่ สู่นครเวยี งจันทน์
ภายหลงั จากท่ีไดไ้ ปกราบนมสั การรอยพระบาทบา้ นโพนแพง
แลว้ หลวงป่กู ็ไดพ้ าขา้ มไปทางฝ่ังลาว เพ่ือนมสั การรอยพระ
บาทบา้ นโพนสนั อีกครงั้ หนง่ึ ท่ีบา้ นโพนสนั นีม้ ีพระพทุ ธรูป
ศกั ดิส์ ทิ ธิ์อย่อู งคห์ นง่ึ หลวงป่จู งึ ไดล้ องยกเพ่ือเส่ียงทายวา่ …
คณะของทา่ นทงั้ หมดจะเดนิ ทางไปถึงนครเวยี งจนั ทนห์ รอื ไม่
เม่ือไปถงึ แลว้ จะมีอปุ สรรคอยา่ งใดหรอื ไม่.. แลว้ หลวงป่กู ็ไดล้ อง
ยกองคพ์ ระปรากฏวา่ ยกขนึ้ ไดเ้ พียงคืบเดยี วก็กลบั หนกั และยก
ไม่ขนึ้ อกี เลย จะลองยกอกี เท่าไรก็ยกไมข่ นึ้ ซง่ึ เป็นเรอ่ี งแปลก
มาก
ตอ่ จากนนั้ หลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย ก็ไดพ้ าหมคู่ ณะพระเณรออก
เดินทางมงุ่ ตรงไปยงั นครเวยี งจนั ทน์ วนั นนั้ เดินไดป้ ระมาณ ๕
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 129
กม. ก็บงั เอญิ มีรถยนตผ์ า่ นมา คนขบั ไดจ้ อดรถแลว้ ลงมาถาม
วา่
"พระคณุ เจา้ จะเดนิ ทางไปท่ีไหน ไมท่ ราบ"
หลวงป่ตู อบวา่ "อาตมาและคณะมีความประสงคท์ ่ีจะเดนิ ทาง
ไปยงั นครเวยี งจนั ทน"์
เจา้ ของรถคนั นนั้ จงึ ไดก้ ราบอาราธนานิมนตไ์ หข้ นึ้ รถ เพราะวา่
กาํ ลงั จะไปนครเวยี งจนั ทนพ์ อดีจงึ นบั วา่ เป็นโชคของคณะเป็น
อยา่ งย่งิ ทา่ นจงึ ไดส้ ่งั ใหน้ าํ บรขิ ารขนึ้ รถ เม่ือรถว่งิ ไปถงึ นคร
เวียงจนั ทนแ์ ลว้ หลวงป่กู ็ไดบ้ อกใหค้ นขบั รถช่วยไปสง่ ท่ีวดั จอม
ไตร บา้ นดงนาซก คนขบั ก็ชา่ งมีนา้ํ ใจ ไดน้ าํ ทา่ นหลวงป่แู ละ
คณะไปถึงยงั วดั จอมไตรดว้ ยความเรยี บรอ้ ยเป็นอยา่ งดี
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 130
เม่ือไปถงึ วดั จอมไตรแลว้ ก็ไดม้ ีพระเจา้ ของถ่ินออกมาใหก้ าร
ตอ้ นรบั เป็นอยา่ งดี แตแ่ ปลกวา่ พระท่ีวดั นีม้ ีแตห่ ลวงพอ่ หลวงตา
อายมุ ากๆ กนั ทงั้ นนั้ และไดเ้ ขา้ ไปกราบทา่ นพระอาจารยอ์ อ่ นสี
นาหโิ ย ซง่ึ เป็นเจา้ อาวาส เสรจ็ แลว้ จงึ แยก ยา้ ยกนั ไปสทู่ ่พี กั ท่ี
ทางเจา้ อาวาสส่งั ใหส้ ามเณรพาไปสง่ วดั จอมโตรเป็นวดั คณะ
ธรรมยตุ ท่ีมีช่ือเสียงในประเทศลาว แตม่ ีพระเณรไม่มากนกั มี
หลวงพอ่ ลดิ -หลวงพอ่ ลา-หลวงพอ่ หอม- หลวงพอ่ คิม้ และ
สามเณรอกี ๔-๕ องคเ์ ทา่ นนั้
ในระหวา่ งนนั้ ท่านพระอาจารยอ์ อ่ นสี ไดอ้ าพาธเป็นวณั โรคชนิด
รา้ ยแรง อยใู่ นระหวา่ งอนั ตราย หลวงป่จู งึ ไดม้ ีโอกาสชว่ ยรกั ษา
พยาบาลบางครงั้ ก็ตอ้ งขา้ มกลบั มาซอื้ ยาท่ีกรุงเทพฯ นาํ ไปรกั ษา
แตอ่ าการก็ไมท่ เุ ลาลงเพราะอยใู่ นขนั้ หนกั มากแลว้ หลวงป่ ู
สมชาย ฐิตวิรโิ ย ก็ไดใ้ หก้ ารดแู ลรกั ษาพยาบาลเป็นอยา่ งดจี นถงึ
ท่ีสดุ ทา่ นพระอาจารยอ์ อ่ นสี ก็ไดม้ รณภาพในเวลาตอ่ มา คือใน
ปี พ.ศ. ๒๔๙๙
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 131
บรรดาพระภิกษุสามเณร และญาติโยมชาวบา้ น ตลอดทงั้ บคุ คล
ชนั้ นาํ ของประเทศลาวก็ไดม้ มี ติใหห้ ลวงป่สู มชาย ฐิตวิรโิ ย เป็น
ประธานดาํ เนนิ งานจดั การเรอ่ื งศพของทา่ นพระอาจารยอ์ อ่ นสี
เม่ือไดจ้ ดั บาํ เพ็ญกศุ ลตามประเพณี พอสมควรแกเ่ วลาแลว้ จงึ
ไดจ้ ดั งานถวายเพลงิ ศพอกี ครงั้ หนง่ึ ซง่ึ เป็นงานท่ียง่ิ ใหญ่และ
สมเกียรติท่ีสดุ
เม่ือไดจ้ ดั การถวายเพลงิ ศพท่านพระอาจารยอ์ อ่ นสี เสรจ็
เรยี บรอ้ ยลงแลว้ หลวงป่กู ็ตงั้ ใจวา่ จะนาํ พาหมคู่ ณะไปหา
สถานท่ีบาํ เพญ็ ตามสถานท่วี ิเวกในเมืองลาวนนั้ ไปเรอ่ื ยๆ แตพ่ อ
พระภกิ ษุสามเณรและประชาชนชาวบา้ นไดท้ ราบวา่ หลวงป่จู ะ
เดนิ ทางตอ่ จงึ ไดพ้ รอ้ มใจกนั มาขออาราธนานิมนตใ์ หท้ า่ นได้
เป็นประธานบรหิ ารวดั จอมโตร และคณะสงฆธ์ รรมยตุ ทงั้ หมด
ในประเทศลาว แทนทา่ นพระอาจารยอ์ อ่ นสี เพราะวา่ คณะสงฆ์
และประชาชนมีความเล่ีอมใสศรทั ธาตอ่ ขอ้ วตั รปฏิบตั ิ และ
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 132
พอใจในความรูค้ วามสามารถของหลวงป่เู ป็นอย่างยง่ิ หลวงป่ ู
สมชาย ฐิตวิรโิ ย พรอ้ มดว้ ยคณะของทา่ นจงึ ไดอ้ ย่ทู ่ีวดั จอมไตร
เพ่ือฉลองศรทั ธาพระภกิ ษุสามเณรและประชาชนตอ่ มาอกี ระยะ
หนง่ึ
ในระหวา่ งนนั้ ก็ไดน้ าํ พาพฒั นากอ่ สรา้ งถาวร วตั ถไุ วท้ ่ีวดั จอม
ไตรเป็นจาํ นวนมาก เชน่ ไดส้ รา้ งอโุ บสถ ๑ หลงั ศาลาการ
เปรยี ญ ๑ หลงั กฏุ ิคอนกรตี อกี หลายหลงั และก็ไดส้ รา้ งสว้ มซมึ
๑๐ กวา่ หอ้ ง ไดเ้ ปล่ยี นจากระบบสว้ มป่อยตาม วดั ตา่ งๆ ใน
ประเทศลาวใหม้ าใชส้ ว้ มซมึ ทงั้ หมด ซง่ึ เป็นการพฒั นาดา้ น
สขุ อนามยั ของวดั และบา้ นใหเ้ หมาะสมและถกู ตอ้ งดว้ ยประการ
ทงั้ ปวง
๒๘. จาํ พรรษาทป่ี ระเทศลาวครัง้ ท่ี ๑
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 133
จาํ พรรษาท่ีประเทศลาวครงั้ ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๔๙๙) เม่ือฤดกู าล
พรรษามาถงึ ก็ได้ อธิษฐานจาํ พรรษาท่ีวดั จอมไตร ในปี พ.ศ.
๒๔๙๙ ในระหวา่ งพรรษาหลวงป่กู ็ไดน้ าํ ระเบยี บอนั ดงี ามท่ีเคย
ใชส้ มยั อย่ใู นประเทศไทยไปเผยแพรใ่ นประเทศลาว เชน่ ตอน
กลางวนั ใหพ้ ระเณรทกุ องคม์ าประชมุ กนั
แลว้ ทา่ นเป็นผอู้ า่ นหนงั สอื บพุ พสิกขาวรรณนา พรอ้ มทงั้ ได้
อธิบายถงึ หวั ขอ้ ธรรมะวนิ ยั ใหเ้ ขา้ ใจแลว้ นาํ ไปปฏบิ ตั ิกนั ให้
ถกู ตอ้ ง เชา้ -เย็น ใหม้ ีการทาํ วตั รสวดมนตเ์ ป็นประจาํ วนั สลบั
กบั การบาํ เพญ็ ภาวนา เวลาบา่ ยสามโมงใหม้ ีการทาํ ความ
สะอาดปัดกวาดบรเิ วณวดั ตอนกลางคืนหลงั จากทาํ วตั รค่าํ แลว้
ใหม้ ีการเดินจงกรมและน่งั สมาธิกนั ทกุ คนื
สว่ นทางดา้ นญาตโิ ยม หลวงป่กู ็ไดเ้ ทศนาอบรมส่งั สอนทกุ
วนั ธมั มสั สวนะ ใหม้ กี ารรกั ษาอโุ บสถศลี ทกุ วนั อโุ บสถและอบรม
ส่งั สอนใหร้ ูจ้ กั ทาํ ความสงบจติ ใจ ดว้ ยการฝึกสมาธิกนั เป็น
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 134
ประจาํ ญาติโยมสว่ นใหญ่ท่มี าใหก้ ารสนบั สนนุ ในสมยั นนั้ ลว้ น
แตเ่ ป็นบคุ คลชนั้ นาํ ของประเทศ เชน่ เจา้ สาย-เจา้ คาํ แสน เป็น
ตน้
การเผยแพรพ่ ระพทุ ธศาสนาในประเทศลาวในครงั้ นนั้ เป็นไปได้
ดมี ากพอสมควร จนเป็นท่ีเช่ือถือของพระภกิ ษุ สามเณรและ
ประชาชนในประเทศลาวเป็นจาํ นวนมาก ทางดา้ นพระสงฆใ์ น
ประเทศลาวกไ็ ดห้ นั เขา้ มาเครง่ ครดั ตอ่ ระเบยี บวนิ ยั เพ่ิมขนึ้
ประชาชนชาวบา้ นเหน็ พระภิกษุสามเณรมีสกิ ขาวนิ ยั ดกี วา่ ก่อน
มาก ก็หนั เขา้ มาใหค้ วามสนบั สนนุ อปุ ถมั ภบ์ าํ รุงเป็นอยา่ งดี
พอออกพรรษาในปี พ.ศ. ๒๔๙๙ นนั้ แลว้ หลวงป่สู มชายก็ได้
นาํ พาหม่คู ณะพระเณรท่ีไปจากเมืองไทยทงั้ หมด ออกไปหา
สถานท่วี เิ วก เพ่ือเปิดโอกาสใหพ้ ระเณรเปล่ยี นสถานท่ีในการ
บาํ เพ็ญ ทา่ นไดพ้ าไปถงึ ภเู ขาควาย ซง่ึ เป็นภเู ขาท่ีสงู ใหญ่ท่ีสดุ
ในประเทศลาว และมีความสงบวิเวกยอดเย่ียมท่ีสดุ
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 135
เปล่ยี นจากภเู ขาควาย ก็ไปท่ีภเู ขาโนนสาวแอ้ ภหู อภโู ฮง ไปถงึ
วดั ปากแฮด วดั บา้ นนาเด่อื บา้ นดนู นอ้ ย ภเู ขาหินคนั นา คอกมา้
หมาเหา่ เตา่ และอกี หลายๆ สถานท่ี ท่ีเหมาะแกก่ ารบาํ เพ็ญ
สมณธรรม ทา่ นไดพ้ าไปเกือบหมด ไปจนถงึ บา้ นตลง่ิ ชนั บา้ นนา้ํ
งมึ บา้ นเกิน เมืองกลุ ะคม เป็นตน้
๒๙. จาํ พรรษาทปี่ ระเทศลาวครั้งท่ี ๒
จาํ พรรษาท่ีประเทศลาว ครงั้ ท่ี ๒ (พ ศ ๒๕๐๐) ภายหลงั จาก
หลวงป่สู มชาย ฐิตวิรโิ ย ไดน้ าํ พาพระภกิ ษุสามเณรเดินหา
สถานท่ีวเิ วกเพ่ีอ บาํ เพญ็ สมณธรรมตามสถานท่ีตา่ งๆ ของ
ประเทศลาว เป็นเวลานานจนเกือบจะไดเ้ วลาเขา้ พรรษา ปี พ.ศ.
๒๕๐๐ หลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย จงึ ไดน้ าํ พาพระภิกษุสามเณร
กลบั มาเตรยี มตวั เพ่ีอจาํ พรรษาท่วี ดั จอมไตร บา้ นดงนาซก
ประเทศลาว อกี ครงั้ หนง่ึ
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 136
ซง่ึ เป็นพรรษาท่ี ๒ เน่ืองจากพรรษาแรกหลวงป่ไู ด้ ปลกู ฝัง
ศรทั ธาญาตโิ ยมไวเ้ ป็นอย่างดีแลว้ ดว้ ยการประพฤตดิ ปี ฏิบตั ิ
ชอบ สรา้ งสรรคแ์ ละนาํ พาทงั้ ดา้ นธรรมและวตั ถุ เป็นท่ีประจกั ษ์
แก่สายตาของบคุ คลท่วั ไป เม่ือมีฝ่ายสนบั สนนุ ก็มีฝ่ายขดั ขวาง
ตลอดพรรษาไดม้ ีประชาชนชาวบา้ นทกุ ระดบั ชนั้ มาทาํ บญุ ท่ีวดั
จอมไตรกนั เป็นจาํ นวนมาก เป็นประวตั กิ ารณอ์ ยา่ งไมเ่ คย
เป็นมากอ่ น
จนกระท่งั วดั ในนครเวยี งจนั ทนจ์ าํ นวนหลายวดั นนั้ ไมค่ อ่ ยมี
ญาติโยมไปทาํ บญุ หรอี สนบั สนนุ เหมือนแตก่ อ่ น หนั มา
สนบั สนนุ ท่วี ดั จอมไตรกนั จนเกือบหมด จงึ เป็นเหตใุ หพ้ ระเณร
วดั อ่นื ๆ ตงั้ ขอ้ รงั เกียจ หาทางโจมตใี หร้ า้ ยทกุ วถิ ีทาง คอยยแุ หย่
ใหช้ าวบา้ นรงั เกียจ และไมใ่ หช้ าวบา้ นไปทาํ บญุ ท่ีวดั จอมไตร
โดยกลา่ วหาวา่ เป็นพระปลอมบา้ ง เป็นพระคอมมวิ นิสตบ์ า้ ง
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 137
เป็นไสต้ กจากเมืองไทยบา้ ง สดุ แลว้ แตเ่ ขาจะวา่ กนั บางครงั้ เขา
แจง้ ตาํ รวจใหม้ าจบั ไปสอบสวน
ในพรรษานีไ้ มค่ อ่ ยสงบเหมือนพรรษาแรกเท่าไรนกั เพราะวา่
เป็นช่วงท่ีประเทศลาวไดเ้ ปล่ียนแปลงการปกครองจากระบอบ
ประชาธิปไตย ซง่ึ มพี ระมหากษัตรยิ เ์ ป็นประมขุ ของชาติ และมี
ศาสนาพทุ ธเป็นศาสนาประจาํ ชาติ ใหไ้ ปเป็นระบบสงั คมนิยม
คอมมิวนิสต์ ซง่ึ ไมม่ ีกษัตรยิ ์ ไม่มีศาสนา ใหเ้ สมอภาคกนั
ทงั้ หมด พระสงฆใ์ นเมีองลาวทงั้ หมดจงึ ถกู ใชเ้ ป็นเครอ่ื งมือใน
การทาํ งานของพวกเขา
พระสงฆถ์ กู เปล่ยี นระบบ จากเคยมีระเบยี บวินยั มีสิกขาบท
ตา่ งๆ เป็นเคร่อื งควบคมุ ใหเ้ ป็นพระสงฆท์ ่ีไมม่ ีสิกขาวนิ ยั
ทงั้ หมด โดยหลงเช่ืองมงายกบั พวกเขา ซง่ึ เขาพยายามกลา่ ววา่
สกิ ขาวนิ ยั นนั้ ไม่มีประโยชนเ์ ป็นเรอ่ื งยงุ่ ยาก ลาํ บากตอ่ การ
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 138
รกั ษา จะทาํ อะไรตามใจชอบก็ไม่ได้ ถา้ ไมถ่ ือสกิ ขาวนิ ยั แลว้ ก็
สบาย จะทาํ อะไรก็ไดไ้ มผ่ ิด
พระสงฆส์ ว่ นใหญ่ก็เอียงคลอ้ ยไปกนั เป็นจาํ นวนมาก แลว้ หนั
เขา้ โจมตพี วกเดียวกนั ท่ีรกั ษาสกิ ขาวินยั วา่ เป็นพวกงมงายไร้
สาระ และอะไรตอ่ อะไรอกี มากมาย แตส่ รุปแลว้ ก็มีไมม่ ากนกั
สาํ หรบั ฝ่ายท่ีตอ่ ตา้ นโจมตี สว่ นใหญ่สว่ นมากลว้ นแลว้ แตม่ ี
ความเล่อื มใสศรทั ธา คอยเป็นกาํ ลงั ชว่ ยสนบั สนนุ แตถ่ งึ อยา่ งไร
เหตกุ ารณก์ ็ไมเ่ รยี บรอ้ ยเท่าไรนกั
พอออกพรรษาแลว้ หลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย ได้ พจิ ารณาเหน็ วา่
เหตกุ ารณบ์ า้ นเมืองของประเทศลาว เรม่ิ มีปัญหาวนุ่ วายเก่ียว
แก่ลทั ธิคอมมวิ นิสต์ ท่านจงึ ไดน้ าํ พาหม่คู ณะทงั้ หมดขา้ ม
กลบั มาทางฝ่ังไทย และก็ไดเ้ ดนิ หาสถานท่วี เิ วกมาเร่อี ย ๆ ได้
มากพกั อยทู่ ่ีวดั ป่าศรทั ธารวม จงั หวดั นครราชสีมา
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 139
พอดีในชว่ งนนั้ ทางรฐั บาลไทยไดจ้ ดั ใหม้ งี านทาํ บญฉลอง
สมโภชครบ ๒๕๐๐ ปี หรอื ๒๕ พทุ ธศตวรรษ พอออกจากวดั ป่า
ศรทั ธารวม ก็ผ่านไปทางอาํ เภอโนนสงู บา้ นดอนใหญ่ บา้ นหวั
หนอง และท่ีสดุ ก็ไดพ้ กั ทาํ ความเพียรอยทู่ ่ี ป่าชา้ บา้ นเดน่ิ เห็ด
หนิ นานถึงสองเดอี นเศษ
๓๐. รับนิมนตก์ ลับประเทศลาว
ในระหวา่ งท่ีกาํ ลงั สนกุ เพลดิ เพลนิ อย่กู บั การบาํ เพ็ญ ภาวนาใน
แถบจงั หวดั นครราชสีมานนั้ ก็มีเหตจุ าํ เป็นท่ีจะตอ้ งเดนิ ทาง
กลบั ไปยงั ประเทศลาวอกี ครงั้ หนง่ึ กลา่ วคอื ภายหลงั จากไดข้ า้ ม
ออกมากจากประเทศลาวแลว้ ประเทศลาวก็ไดเ้ ปล่ียนแปลง
ระบบการปกครองจากประชาธิปไตยโดยมีพระมหากษตั รยิ เ์ ป็น
ประมขุ เป็นระบบสงั คมนิยมคอมมวิ นิสตอ์ ยา่ งเต็มตวั สถาบนั
พระมหากษัตรยิ ถ์ กู ทาํ ลายลา้ ง สถาบนั ศาสนา กาํ ลงั ถกู ย่าํ ยี
พระสงฆด์ ีๆท่มี ีความเครง่ ครดั ทางเรอ่ี งสกิ ขาวนิ ยั ถกู ตอ่ ตา้ นขบั
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 140
ไลใ่ หอ้ อกจากประเทศ บางองคก์ ็ถกู นาํ ไปสมั มนา ชนิดไม่ตอ้ ง
กลบั มาเหยยี บแผ่นดนิ อีกตอ่ ไปก็มี
พระท่ีเลวๆ ยอ่ หย่อนตอ่ พระธรรมวินยั ถกู ยกยอ่ งสรรเสรญิ วา่
เป็นพระดี ทงั้ นีก้ ็เพ่ือเขาตอ้ งการใหช้ าวบา้ นเบ่ือหนา่ ยตอ่ การ
ประพฤติปฏิบตั ขิ องพระสงฆห์ รอื เพ่ือทาํ ลายลา้ งสถาบนั ศาสนา
ทางออ้ มน่นั เอง
คณะผบู้ รหิ ารบา้ นเมืองของประเทศไทยและประเทศลาว จงึ ได้
กราบอาราธนานิมนตใ์ หห้ ลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย พรอ้ มดว้ ย
คณะพระสงฆซ์ ง่ึ เป็นบรวิ ารของท่าน เดนิ ทางกลบั ไปประเทศ
ลาวอกี เพ่ืออบรมส่งั สอนประชาชน และเพ่ือชว่ ยปรบั ปรุง
ระเบยี บการปกครองคณะสงฆใ์ นประเทศลาวใหด้ ขี นึ้
หลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย จงึ ไดร้ บั นิมนต์ แลว้ ก็ไดเ้ ดินทางกลบั ไป
ประเทศลาวอกี ครงั้ หน่งึ เม่ือปลาย ปี พ.ศ. ๒๕๐๐ เม่ือขา้ มไป
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 141
ถึงแลว้ ก็ไดป้ รบั ปรุงระเบียบการปกครองคณะสงฆใ์ นประเทศ
ลาวหลายอยา่ ง ใหพ้ ระภกิ ษุสามเณรประพฤติปฏบิ ตั ิ เครง่ ครดั
เป็นตวั อยา่ งของชาวบา้ น และไดอ้ บรมส่งั สอน ประชาชน
ชาวบา้ นใหต้ งั้ อย่ใู นไตรสรณคมน์ ใหเ้ ป็นผทู้ ่ีรกั ชาติ รกั พระ
ศาสนา และพระมหากษัตรยิ ์
ซง่ึ เป็นบา้ นเกิดเมืองนอนของตนเอง ไดร้ บั การสนบั สนนุ จาก
บคุ คลชนั้ ผนู้ าํ ของประเทศ เป็นอย่างดี แตก่ ็ไมว่ ายเวน้ ท่ีจะตอ้ ง
ถกู พวกคล่งั ลทั ธิใหม่โจมตีตา่ งๆนานา เพราะวา่ ทา่ นไปขดั ขวาง
การดาํ เนินงานของพวกเขา บางครงั้ เขามาจบั ตวั ไปสมั มนาท่ี
นครเวยี งจนั ทน์ เท่าท่ีทราบนนั้ ถา้ พวกเขาไดร้ บั พระองคไ์ หนไป
สมั มนาแลว้ ละก็ จะไมไ่ ดเ้ หน็ พระองคน์ นั้ ไดก้ ลบั มาอกี เลย
แมแ้ ตอ่ งคเ์ ดียว
แตส่ าํ หรบั หลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย นนั้ พวกเขาถือวา่ เป็นพระท่ี
สาํ คญั มากองคห์ นง่ึ เขาจงึ ไมก่ ลา้ ทาํ อะไรรุนแรงมากนกั เพียง
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 142
แคจ่ บั ไปขงั ไวใ้ นคกุ ขีไ้ ก่ แลว้ ก็ปลอ่ ยตวั กลบั มาอีกครงั้ แลว้ ครงั้
เลา่ รวมถงึ ๖ ครงั้ ดว้ ยกนั เม่ือท่านกลบั ออกมา ท่านก็ไดท้ าํ
หนา้ ท่ีอบรมส่งั สอนประชาชนอย่างเดมิ อกี เป็นอยอู่ ยา่ งนเี้ รอ่ื ยๆ
จงึ เป็นการไปขดั ขวางการเผยแพรล่ ทั ธิของพวกเขา
ครงั้ ท่ี ๗ พวกคล่งั ลทั ธิเหลา่ นนั้ ไดพ้ ากนั มาจบั เอาตวั ทา่ นไปอกี
ครงั้ นีท้ ราบวา่ เขาตอ้ งการนาํ ไปสมั มนาชนิดท่ีไมต่ อ้ งกลบั มาอีก
ตอ่ ไป ในครงั้ นีท้ ราบวา่ มีพระองคส์ าํ คญั ๆ ในนครเวยี งจนั ทนถ์ กู
จบั มาดว้ ยอกี ๓ องค์ เขาไดน้ าํ พาน่งั เรอื ลอ่ งไปตามลาํ นา้ํ โขง
และก็ไม่ทราบวา่ เขาจะพาไปยงั แหง่ หนตาํ บลใด
แตเ่ ท่าท่ที ราบวา่ พวกเขาไดจ้ บั เอาพระองคส์ าํ คญั ๆ ไปสมั มนา
แบบเดยี วกนั นีค้ รงั้ แลว้ ครงั้ เลา่ ไมเ่ หน็ พระท่ีไปดว้ ยนนั้ ได้
กลบั มาแมแ้ ตอ่ งคเ์ ดียว ในครงั้ นีก้ ็คงจะเชน่ กนั ทกุ องคท์ ราบดี
วา่ อะไรกาํ ลงั จะเกิดขนึ้ กบั ตวั ทา่ นเองตา่ งองคต์ า่ งก็รอ้ งขอชีวติ
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 143
รอ้ งขอความเมตตาจากพวกคล่งั ลทั ธิทงั้ หลายเหลา่ นนั้ ตลอด
ระยะทางท่ีเรอื ลอ่ งไปตามลาํ นา้ํ โขงนนั้
แตส่ าํ หรบั หลวงป่สู มชาย ฐิตวิรโิ ย นนั้ ท่านไมเ่ คย สนใจเลยวา่
เหตกุ ารณอ์ ะไรจะเกิดขนึ้ กบั ตวั ทา่ นเอง ทา่ นน่งั สงบน่ิง เงยี บ
กาํ หนดทาํ สมาธิภาวนาของท่านไปตลอดทาง โดยไมร่ อ้ งขอชีวิต
จากใครทงั้ สนิ้ ไมส่ ะทกสะทา้ นตอ่ เหตกุ ารณใ์ ด ๆ ทงั้ สนิ้
เตรยี มพรอ้ มอยตู่ ลอดเวลาไมว่ า่ อะไรจะเกดิ ขนึ้ กบั ทา่ น
เรอื เพชรฆาตลอ่ งไปตามลาํ นา้ํ โขงกะวา่ ไปไกลพอสมควร เม่ือ
ถงึ สถานท่ีสงดั ปลอดภยั จากสายตาของผคู้ นท่ีจะพบเหน็ แลว้
นาทีหฤโหดก็ได้ เกิดขนึ้ ในบดั นนั้ ปากกระบอกปืนไดถ้ กู หนั ยงั
เปา้ หมายคือ พระสงฆผ์ บู้ รสิ ทุ ธิ์ ท่ีน่งั รอ้ งขอชีวติ อยนู่ ่นั ทีละ
องคๆ์ ๆ เป็นภาพท่ีนา่ สลดสงั เวชเป็นอยา่ งย่งิ
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 144
สามองคผ์ า่ นไปอยา่ งเรยี บรอ้ ย ปากกระบอกปืนไดห้ นั มายงั องค์
ท่ีส่ซี ง่ึ เป็นองคส์ ดุ ทา้ ย "จะดว้ ยเดชเดชะบารมีหรอื เหตบุ งั เอญิ ก็
ไม่ทราบได้ เพชรฆาตท่ีกาํ ลงั ยกปืนจอ้ งอยนู่ นั้ ถงึ กบั เข่าออ่ นทรุด
ลงน่งั แลว้ คอ่ ย ๆ คลานเขา้ มากราบท่ีเทา้ และกลา่ วคาํ ขอขมา
ลาโทษ"
แทนท่ีเพชรฆาตนนั้ จะนาํ ทา่ นไปทางฝ่ังลาว แตก่ ลบั นาํ ทา่ นมา
สง่ ขนึ้ ทางฝ่ังไทย และขอรอ้ งไมใ่ หท้ า่ นขา้ มกลบั ไปอีก เพราะเขา
เกรงวา่ หวั หนา้ ใหญ่เขาทราบเขา้ ตวั เขาจะตอ้ งมีความผิดดว้ ย
เม่ือมาถงึ ฝ่ังไทยแลว้ ทา่ นกไ็ ดเ้ ดินทางไปพกั อยทู่ ่ีวดั ศรเี มือง
จงั หวดั หนองคาย ตอ่ จากนนั้ จงึ ไดส้ ่งั ใหญ้ าตโิ ยมอกี คณะหนง่ึ
ขา้ มไปรบั พระเณรคณะของทา่ นท่ียงั ตกคา้ งอยทู่ ่ีฝ่ังลาวกลบั มา
ทงั้ หมด
คณะพระเณรทกุ องคท์ งั้ หมดไดพ้ กั อยทู่ ่ีวดั ศรเี มืองไม่นานนกั ก็
ไดย้ า้ ยไปพกั บาํ เพ็ญท่ีวดั อรุณรงั ษี ไดพ้ กั อยปู่ ระมาณ ๘ เดอื น
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 145
หลวงป่ไู ดน้ าํ พาบาํ เพญ็ ภาวนาดว้ ย และไดน้ าํ พาพฒั นาวดั ไป
ดว้ ย ไดช้ ่วยกนั สรา้ งรวั้ เพ่ือกนั้ เขตวดั ทาํ เป็นเสาคอนกรตี เสรมิ
เหลก็ อยา่ งดพี รอ้ มลอ้ มลวดหนามรอบบรเิ วณวดั และได้
ก่อสรา้ งเสนาสนะอ่นื ๆ อกี หลายอยา่ ง
อยทู่ ่ีน่จี นถงึ ปี พ.ศ. ๒๕๐๑ ท่านจงึ ไดพ้ าออกจากวดั อรุณรงั ษี
และไดล้ งมาทางจงั หวดั นครราชสมี า ไดเ้ วยี นไปเวยี นมาอยู่
หลายแห่ง อยทู่ ่ีวดั ป่าสาลวนั บา้ ง มาอยทู่ ่ีวดั ป่าศรทั ธารวมบา้ ง
ตอ่ มาก็ไดย้ า้ ยลงมาทางอาํ เภอปากชอ่ งลงไปถึงอาํ เภอแกง่ คอย
และไดไ้ ปพกั อย่ทู ่ีบา้ นพระบาทนอ้ ยระยะหนง่ึ
๓๑. จาํ พรรษาทวี่ ัดเขาไทรสายณั ห์ พ.ศ. ๒๕๐๑
พอจวนใกลจ้ ะเขา้ พรรษาในปีนนั้ จงึ ไดห้ วนกลบั มาจาํ พรรษาท่ี
วดั เขาไทรสายณั ห์ อาํ เภอ ปากช่อง จงั หวดั นครราชสีมา ปี พ.ศ.
๒๕๐๑ และในปีนหี้ ลวงป่โู งน่ โสรโย ก็ไดจ้ าํ พรรษาอยดู่ ว้ ยกนั
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 146
ในพรรษาปีนี้ หลวงป่สู มชายก็ไดเ้ รง่ ความเพียรอยา่ งอกุ ฤษฏ์ ดู
เหมือนๆ กบั หลวงป่จู ะทดลองผลสมาธิบางอยา่ ง คือ ๗ วนั
ทา่ นจะฉนั จงั หนั ครงั้ หนง่ึ บา้ ง บางครงั้ ก็ ๑๕ วนั ฉนั จงั หนั ครงั้
หนง่ึ บา้ ง และยงั ไดอ้ ธิษฐานเนสชั ชิกงั คะทกุ วนั ตลอดพรรษา คอื
ไมเ่ อนกายลงนอนจาํ วดั ทงั้ กลางวนั และกลางคืน สาํ หรบั ตอน
กลางวนั นนั้ หลวงป่สู มชายก็ยงั ไดช้ ว่ ยหลวงป่โู งน่ โสรโย
กอ่ สรา้ งอกี ดว้ ย ในชว่ งนีพ้ อดที างวดั กาํ ลงั กอ่ สรา้ งโบสถแ์ ละ
วหิ ารบนยอดเขา ทงั้ หลวงป่สู มชายและพระเณรจงึ ไดช้ ว่ ยงาน
ในครงั้ นีอ้ ยา่ งเตม็ ท่ี
สาํ หรบั หลวงป่สู มชายนนั้ เหมีอนกบั ทา่ นตอ้ งการให้ พระเณรได้
ประจกั ษก์ บั ผลของสมาธิ นอกจากท่านจะถือเนสชั ชิกงั คะ ๗ วนั
๑๕ วนั ฉนั จงั หนั ครงั้ หนง่ึ แลว้ ในตอนกลางวนั ท่านยงั สามารถ
ช่วยทางวดั แบกปนู จากขา้ งลา่ งขนึ้ ไปบนเขาไดอ้ ีก โดยแบกครงั้
ละ ๒ ลกู หนง่ึ วนั ทา่ นสามารถแบกไดถ้ ึง ๔๒ ลกู
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 147
ถา้ เทียบกบั คนงานท่ีทางวดั ไดจ้ า้ งแบกแลว้ นนั้ คนงานแบกได้
เท่ียวละ ๑ ลกู ตลอดวนั คนงานแบกไดเ้ พียงวนั ละ ๒๐ ลกู
เทา่ นนั้ จงึ เป็นเร่อี งแปลกสาํ หรบั ขา้ พเจา้ ผไู้ ดพ้ บเหน็ จงึ
พจิ ารณาไดว้ า่ หลวงป่ทู า่ นเอากาํ ลงั จากสว่ นไหนของรา่ งกาย
มาทาํ งานไดอ้ ย่างนี้ ถา้ ไมใ่ ชก่ าํ ลงั จากผลของสมาธิแลว้ คนเรา
ธรรมดาๆ จะไม่สามารถทาํ ไดอ้ ยา่ งนนั้ แนน่ อน
นอกจากจะไดช้ ่วยทางวดั แบกปนู ขนวสั ดสุ งิ่ ของขนึ้ ไปกอ่ สรา้ ง
แลว้ ยงั ไม่พอ ทา่ นยงั ไดล้ งมือกอ่ สรา้ งจนกระท่งั โบสถแ์ ละวหิ าร
ท่ีวดั เขาไทรสายณั หส์ าํ เรจ็ เรยี บรอ้ ย ถา้ เรามีโอกาสผา่ นไปก็จะ
เหน็ ตระหงา่ นอย่บู นยอดเขาน่นั เอง ตลอดระยะเวลาท่ีอย่วู ดั เขา
ไทรสายณั หน์ ี้ ก็ได้ คณุ หลวงปรญิ ญาโยควบิ ลู ย์ และไดค้ ณุ หมอ
เรอื ง เป็นผอู้ ปุ ถมั ภ์ และในปีเดียวกนั นี้ คณุ หลวงปรญิ ญา
โยควบิ ลู ย์ ก็ไดอ้ ปุ สมบทบตุ รชาย คือ ร.ต. ทวิ า
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 148
เม่ือทาํ การอปุ สมบทแลว้ ก็ไดน้ าํ มาฝากใหศ้ กึ ษาธรรมจากหลวง
ป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย แลว้ ในปีเดยี วกนั นี้ อาจารยณ์ รงค์ แสงมณี ก็
ไดอ้ ปุ สมบทและไดม้ าจาํ พรรษาดว้ ยกนั พอออกพรรษาแลว้
อาจารยณ์ รงค์ แสงมณี ก็ไดล้ าสกิ ขาเพ่ีอไปปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ี
ราชการตอ่ แตส่ าํ หรบั ทา่ นพระอาจารยท์ วิ า อาภากโร นนั้ ไดม้ ี
ความซาบซงึ้ ในรสชาตขิ องการปฏบิ ตั ธิ รรม จงึ ไดล้ าออกจาก
ราชการ ขอรบั ใชพ้ ระศาสนามาตลอด จนถงึ ปัจจบุ นั นี้
พอออกพรรษาในปีนนั้ หลวงป่สู มชายก็ไดน้ าํ พาพระเณรไป
บาํ เพญ็ ท่ีภวู วั ในครงั้ นีท้ า่ นพระอาจารยท์ ิวา อาภากโร ก็ไดข้ อ
ตดิ ตามไปบาํ เพ็ญอีกองคห์ น่งึ หลวงป่ไู ดพ้ าหม่คู ณะพระ เณร
เดินผ่านไปทาง ปากกระดง่ิ ม่งุ คลา้ และไดพ้ กั อยทู่ ่ีปากกระด่ิง
๑ คืน พอรุง่ เชา้ ก็ขา้ มมาทางม่งุ คลา้ แลว้ ออกเดนิ ทางตอ่ ไปภวู วั
กะวา่ จะไปขนึ้ ทางดา้ นทิศเหนีอ
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 149
แตว่ นั นีข้ นึ้ ยงั ไม่ถงึ ภวู วั มืดอย่ตู รงเนินเขาพอดี แตห่ ลวงป่กู ็ไมไ่ ด้
หยดุ การเดินทางแตอ่ ยา่ งไร ไดเ้ ดินลกึ เขา้ ไปเร่อี ยๆ ไกล
พอสมควร เหน็ วา่ ดกึ มากแลว้ ทา่ นจงึ ไดส้ ่งั ใหห้ ยดุ การเดนิ ทาง
ในกลางป่านนั้ และไดจ้ ดั การกางกลดเขา้ พกั ผ่อนเอาแรงเพราะ
เหนด็ เหน่ือยจากการ เดนิ ทางมาตลอดวนั ขา้ พเจา้ ไดด้ นู าฬิกา
เป็นเวลาเท่ียงคืนพอดี
รุง่ เชา้ ของวนั ใหม่หลวงป่สู มชายไดพ้ าออกเดนิ ทางตอ่ เวลา
ประมาณ ๘ โมงเชา้ ก็เดนิ ทางมาถงึ ถา้ํ แกลบ ถา้ํ แกว ถา้ํ ฝ่นุ
และไดอ้ อกบณิ ฑบาตท่ี หมบู่ า้ นท่งุ ทรายจก ไดข้ า้ วเหนยี วองค์
ละปั้น กบั ขา้ วไดง้ ากบั ปลารา้ อยา่ งละ ๑ หอ่ ไดก้ ลบั มาฉนั
จงั หนั ท่ีถา้ํ ฝ่นุ หลวงป่สู มชายเหน็ วา่ ขา้ วและกบั ท่ีบิณฑบาตใน
วนั นีไ้ ดน้ อ้ ยเน่ืองจากญาติโยมไม่ไดเ้ ตรยี มตวั มาก่อน
ทา่ นจงึ ไดเ้ อาขา้ วในบาตรของทา่ นออกมาแบง่ เฉล่ียถวายพระ
เณรเพ่มิ เติมจนหมด เกรงวา่ พระเณรจะฉนั ไมอ่ ่มิ เม่ือแบง่ ขา้ ว
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 150