85
พะยูง ไม้ชิงชัน ไม่มี มีท่ีเมืองกาญจน์ คนที่เอาไม้พะยูงมาทา เขาไม่ได้ตัดต้น เขาตัด
เอาก่ิงมาทา
ความหนาแน่นก็เลยไม่มี แต่ที่ครูไปซ้ือไม้ที่เขมรมเขาตัดต้นใหญ่ ของครู
แตล่ ะชดุ ก็ไม่เหมือนกัน แล้วแต่ไม้วา่ ไมใ้ หญห่ รอื ไมเ้ ล็ก ของเราใชไ้ ม้พะยงู ทง้ั นั้น กรับ
แต่ละอันไม่เท่ากันหรอก ไม่เหมือนกัน เราตดั ไม้แต่ละท่อนให้เขาทา ขนาดท่อนไม้ 2
น้ิว ส่ีเหลี่ยม 1 ท่อน เพื่อตัดออกมาได้ 4 ท่อน ส่วนความยาวจะยาวกว่า เพราะเผื่อ
หวั ไม้แตก เรากต็ ดั หัว แลว้ กเ็ อามาทากรับ แตจ่ ะหนั ลายเส้ยี นตรงใหอ้ ยู่ด้านยาว
(พลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค, สัมภาษณ์, 7 กมุ ภาพันธ์ 2564)
ภาพที่ 75 พลตรีประพาศ ศกนุ ตนาคถือท่อนไม้พะยงู
ท่มี าภาพ: นายปรมินทร์ เต็มพร้อม
86
ภาพที่ 76 ท่อนไม้พะยูง ขนาด 2 น้วิ สเี่ หล่ียมจตั ุรสั
ท่ีมาภาพ: นายปรมินทร์ เต็มพร้อม
ภาพที่ 77 ท่อนไมพ้ ะยูง ขนาด 2 นว้ิ สี่เหล่ียมจตั ุรสั จานวน 1 ทอ่ น
ทีม่ าภาพ: นายปรมนิ ทร์ เต็มพรอ้ ม
ขนั้ เหลาไม้กรับ
เม่ือได้ไม้ขนาด 1 ท่อนยาว ต่อจากน้ันใช้กบไฟฟ้าสกัดเพ่ือเอาเนื้อไม้ออกให้มีขนาดที่
เรียบเท่ากัน ท้ัง 4 ด้าน และใช้เลื่อยตัดออกเป็น 4 ท่อน ขนาดเท่า ๆ กัน จากน้ันได้รูปแบบสัดส่วน
ของโครงกรับใหญ่ ๆ จานวน 4 ท่อน จากนั้นพลตรีประพาศ ศกนุ ตนาคนาท่อนไม้ท่ีได้มาขดั กับเคร่ือง
87
ขดั กระดาษทราย (แบบหยาบ) โดยขัดตรงเหล่ียมกรับท้ัง 5 ด้านให้ละเอียดพอประมาณและเห็นลาย
เส้ยี นของไมพ้ ะยงู แตจ่ ะเวน้ ในส่วนโคง้ ด้านหน้าท่เี ป็นส่วนกระทบของกรับ พลตรีประพาศ ศกุนตนาค
เล่าว่า
ทาเป็นรปู อย่างนี้เสรจ็ แลว้ เรากเ็ อามาขดั ขัดให้เรียบในแต่ละด้าน
ยกเวน้ ดา้ นโคง้ ไม่ขัด (พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค, สัมภาษณ์, 7 กุมภาพันธ์ 2564)
ภาพท่ี 78 พลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค ตดิ ต้ังเคร่ืองขดั กระดาษทรายไฟฟ้า
ที่มาภาพ: นายปรมินทร์ เต็มพร้อม
ภาพท่ี 79 พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค นากรบั มาขัดกบั เครื่องขัดกระดาษทราย
ทีม่ าภาพ: นายปรมินทร์ เต็มพรอ้ ม
88
ภาพที่ 80 เครื่องมืออปุ กรณ์ท่ีใชส้ รา้ งกรบั เสภา
ทมี่ าภาพ: นายปรมินทร์ เต็มพร้อม
เมื่อขัดกระดาษทรายเสร็จเรียบร้อยแล้ว จากน้ันทดลองจับกรับให้ถนัดกับมือ ถ้าใช้ได้
แล้ว ให้นากระดาษกาวยน่ พันตรงดา้ นหัวและด้านท้าย แล้วใชส้ เปรย์สีดาพ่นให้เกิดความดา เพื่อกัน
รอยหัวกรบั และทา้ ยกรบั เกิดการแตกของไม้ พลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาค อธิบายใหฟ้ งั ว่า
ในการจับเราต้องจับให้ดี เมื่อแต่งเสร็จเรียบร้อยเสร็จแล้ว ลองตีดูก่อน
ว่าเสียงได้ไหม ถ้าใช้ได้ เราก็เอากระดาษย่นพันตรงหัวและท้าย แล้วก็ใช้สีสเปรย์ดา
มันพ่นแทนรัก เพ่ือไม่ให้หัวแตก (พลตรีประพาศ ศกุนตนาค, สัมภาษณ์, 7
กุมภาพันธ์ 2564)
ภาพที่ 81 พลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค สาธติ การใชส้ ีสเปรย์ฉีดพน้ ด้านหัวและท้ายกรบั เสภา
ทมี่ าภาพ: นายปรมนิ ทร์ เต็มพรอ้ ม
89
ข้ันแตง่ เสียง
นอกจากปจั จยั อื่น ๆ ท่สี ่งผลให้กรบั เสภาน้ันมคี ุณสมบัตทิ ดี่ ี เสยี งกรบั จะต้องมีคุณภาพ
ตามมาดว้ ย ดงั นนั้ ขั้นตอนการแต่งเสยี งกรบั เสภาถือเป็นข้ันตอนสดุ ท้ายทสี่ าคญั ทสี่ ุด จงึ จะตอ้ งผ่าน
การแตง่ ส่วนโคง้ หน้ากรับเสภา พลตรีประพาศ ศกุนตนาค เล่าขัน้ ตอนให้ฟงั ต่อวา่
เราเอาไม้ทาธรรมดา และเอากระดาษทรายน้าพัน แล้วขัด ถู ๆ แล้วก็
ส่องดู ถูร่องตรงกลางนะ และการลองเสียงน่ีเราลองอยู่เร่ือย ๆ ทามาแต่ละชุดไม่ใช่
ว่าแต่งเสียงครั้งเดียวและจะเสร็จ แต่ต้องลองเสียงอยู่เร่ือย ๆ (พลตรีประพาศ
ศกุนตนาค, สมั ภาษณ์, 7 กมุ ภาพนั ธ์ 2564)
ภาพท่ี 82 พลตรีประพาศ ศกุนตนาค สาธิตการใช้กระดาษทรายน้าพันกบั ด้ามไม้
ในการแตง่ เสียงกรับเสภา
ท่ีมาภาพ: นายปรมินทร์ เต็มพร้อม
การแต่งเสียงบริเวณส่วนโค้งหน้ากรับเสภา จะใช้กระดาษทรายน้าพันกับไม้แลว้ ถู แต่จะ
ไม่ถูกส่วนบริเวณหัวและท้าย จะเน้นแต่งเสียงบริเวณร่องตรงกลางกรับ และให้มีระหว่างความห่าง
เหมือนเอาเส้นผมลอดผา่ นไปได้ และถใู ห้เสมอกัน และสอ่ งกับแสง
ตามท่ีณัฎฐวธุ นรุ าช ลกู ศษิ ยไ์ ด้ใหส้ มั ภาษณ์กบั ผ้วู ิจัยถงึ เรือ่ งการแต่งเสียงกรับเสภาของ
พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค ว่า
ในการแต่งเสียงอาจารย์ประพาศ ครูจะเว้นระยะห่างตรงโค้งให้เส้นผม
ลอดได้จะดีมาก และครูจับคู่กรับเก่งมากเลยนะ หูครดู ี ครสู อนให้จับกรับ แตง่ กรบั ให้
90
ดีแบบนี้นะ อย่างน้ี ถ้าห่างกันมากจะทาให้เสียงไม่สว่าง เพราะถ้าห่างกันมากเสียง
กรับจะทึบ เพราะห่างกันนดิ เดยี ว พอได้เสียงท่ีใช่ ครูก็จะเขียนเลขติดไว้ ว่าค่นู ้ีกับคู่น้ี
คู่นั้นกบั คูน่ ัน้ (ณฎั ฐวธุ นรุ าช, สมั ภาษณ์, 20 ธันวาคม 2563)
ภาพที่ 83 พลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาค วัดระยะหา่ งของกรับดา้ นส่วนโค้งของกรับโดยส่องกบั แสง
ทมี่ าภาพ: นายปรมนิ ทร์ เต็มพรอ้ ม
พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาคได้ใหส้ มั ภาษณ์กับผ้วู จิ ัยถงึ เร่ืองการแตง่ เสียงกรับเสภา วา่
การแต่งส่วนโค้งหน้ากรับเสภา เป็นส่วนที่ต้องระวังมาก เสียงจะดี
นอกจากจะอยู่ท่ีไม้และขนาด ก็จะอยู่ตรงนี้ด้วย (พลตรีประพาศ ศกุนตนาค,
สัมภาษณ์, 7 กุมภาพันธ์ 2564)
ภาพท่ี 84 พลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค แต่งเสียงกรับเสภา
ทีม่ าภาพ: พลตรีประพาศ ศกุนตนาค
91
กรับจะดังไม่ดังอยู่ท่ีไม้ เราปลอ่ ยท้ิงให้แห้งตามธรรมชาติ ท่ีเขาทาขายใช้
วธิ อี บ ไม้ท่ีอบน้าหนักไมไ่ ด้เพราะยางไม่มี กรับเสภาท่ดี ีต้องมีนา้ หนัก (พลตรปี ระพาศ
ศกนุ ตนาค, สมั ภาษณ,์ 16 มกราคม 2564)
ณฎั ฐวธุ นุราช ให้สมั ภาษณ์กับผวู้ จิ ยั ถงึ กรบั เสภาของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค วา่
กรับเสภาของครูจะไม่นิยมอบ ดังนั้น ครูก็จะต้ังตากลมตากแดดร่ม ๆ ไว้
ตรงนั้นตลอด วันดีคืนดี ครูก็ลองไปตีและรู้สึกเสียงเปลี่ยนแล้วก็เอามาแต่ง เพราะ
ตอนนนั้ ครทู าให้ดู ครูบอกว่าทาแบบนี้นะ แต่งแบบน้ี (ณัฎฐวธุ นุราช, สัมภาษณ์, 20
ธนั วาคม 2563)
เมื่อแต่งกรับเสภาเรียบร้อยแล้ว จะเขียนเลข 1 ,2 ,3 ,4 โดยเบอร์ที่ 1 ,2 จะเป็นเสียง
กร้อ และเบอร์ 3 ,4 จะเป็นเสียงกร้ี จากนั้นพลตรีประพาศ ศกุนตนาคก็จะใช้กีวีขัดรองเท้า
(สีน้าตาล) ขดั ลงไปท่ัวบริเวณกรับ เม่ือเสร็จส้ินเรยี บร้อยแลว้ จึงเกบ็ เขา้ ตู้
ภาพที่ 85 กรบั เสภาของพลตรีประพาศ ศกนุ ตนาคที่แต่งเสียงแลว้
ท่มี าภาพ: นายปรมนิ ทร์ เต็มพร้อม
92
จากการศึกษาผู้วิจัยพบว่าการเลือกใช้กรับเสภาของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค มี 2 แบบ
ด้วยกันดังนี้
1. การตีกรบั ในที่แจง้ คือ เราจะต้องเลอื กกรบั ท่ีมีเสยี งดงั
2. การตีกรบั ในห้องอัดเสยี ง คอื เราจะตอ้ งเลือกกรบั ท่ีมเี สยี งไม่ดังมาก
ดังที่พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค ไดเ้ ลา่ ให้ฟังวา่
คือกลางแจ้งเน่ียนะ เสียงจะกระจายไปทั่ว ต้องเลือกเอากรับที่เสียงดัง
เสียงดังหน่อย แต่การอัดในห้องส่ง ถ้าเกิดว่าเสียงดังเกินไป เข็มจะตีกลับ เขาปรับ
ลาบาก ขึ้นอยู่ท่ีไม้ ที่ตัวกรับ ถ้าเป็นอัดห้องส่ง จะเป็นไม้อะไรก็ได้ ให้เลือกเสียงค่อย
หน่อย แต่ละคู่เสียงไม่เหมือนกันหรอก (พลตรีประพาศ ศกุนตนาค, สัมภาษณ์,
16 มกราคม 2564)
ครศู ิริ วิชเวช ไดใ้ ห้สมั ภาษณ์ถึงคุณภาพกรบั เสภาของพลตรีประพาศ ศกนุ ตนาคกับผู้วจิ ยั
ว่า
เรื่องของกรับเสภาบ้านคุณประพาศ ตอนแรกได้ไม้มาจากเมืองเขมรไม้
ชิงชันมันต้นใหญ่ ๆ นะ สมัยนั้นกรับเขาก็เสียงจะดีหมดไปดูที่บ้านได้ ผมรู้วิธีทา
กรับให้ไพเราะทาอย่างไร ผมเห็นไม้ผมรู้เลย ผมก็เลยบอกคุณประพาศ เลือกอย่าง
น้ันไม้อย่างน้ันและกรับเสภาบ้านคุณ ประพาศมีคุณ ภาพเสียงดีมากครับ
เพราะฉะน้ันกรับบ้านคุณประพาศ เขาก็ทาแจกเลย ทาเองด้วยและซื้อเคร่ืองจักร
มาทาเลย และก็แจกด้วยในสมัยโน้นนะ และคุณนฤพนธ์ ดุริยพันธ์ุยังไปเอาที่บ้าน
คุณประพาศมาต้ัง 2 สารับเลย ลูกของครูเหนี่ยว และคุณประพาศก็ให้ผมมา 1
สารบั (ศิริ วิชเวช, สมั ภาษณ์, 23 มถิ ุนายน 2564)
93
ภาพท่ี 86 กรับเสภาคู่มือของพลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค
ทม่ี าภาพ: นายปรมินทร์ เต็มพร้อม
จะเห็นได้ว่ากรับเสภาของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค มีลักษณะเฉพาะ โดยสังเกตได้จาก
กรรมวิธกี ารสรา้ งกรับ คือ ไม้ท่ีใช้ในการทากรับเสภาจะไม่อบ แต่จะปล่อยให้แห้งตามธรรมชาติจึงทา
ให้กรับมีน้าหนักและเสียงดี การแต่งเสียงกรบั บริเวณสว่ นโค้งหน้ากรบั จะมีระยะห่างเพียงเส้นผมลอด
ได้ ส่วนการตีกรับ การวางนว้ิ จับกรบั เสภาจะใช้นว้ิ กอ้ ยในการตี แตจ่ ะเอาน้ิวกลางและนิ้วนางออก จะ
ทาให้เสียงกรอของกรับเสภามีความละเอียด เสียงดังกังวาน และการเลือกใช้กรับเสภามีท้ังหมด
2 แบบ การตีแบบกลางแจ้ง และการตแี บบใชใ้ นหอ้ งอัด
กรรมวิธีการสร้างกรับเสภาต่าง ๆ ของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค ได้ถ่ายทอดความรู้
ให้กบั ณัฎฐวธุ นรุ าช ขา้ ราชการครูโรงเรยี นร่มเกล้าวัฒนานคร สระแก้ว รชั มังคลาภเิ ษก
4.2 การสง่ เสริมดนตรีไทย
พลตรีประพาศ ศกุนตนาคเป็นผู้ท่ีให้การสนับสนุนส่งเสริมดนตรีไทย ซึ่งผู้วิจัยได้รวบรวม
ผลงานและกิจกรรมท่ีพลตรีประพาศ ศกุนตนาคได้ส่งเสริมกิจกรรมทางดนตรีไทยโดยแบ่งออกเป็น
กิจกรรมหลกั ๆ 3 กิจกรรม คือ การจดั กิจกรรมไหว้ครูดนตรีไทย การริเร่มิ ให้มกี ารจัดตง้ั วงดนตรีไทย
โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า และการส่งเสรมิ ลูกศิษย์
94
4.2.1 การจัดกจิ กรรมไหวค้ รูดนตรไี ทย
พลตรีประพาศ ศกุนตนาค เป็นผู้ที่คอยสนับสนุน ส่งเสริม และถือเป็นครูที่มีความตั้งใจ
จริงในการทานุบารุงศิลปวัฒนธรรมทางด้านดนตรีไทย การขับร้องเพลงไทย รวมไปถึงการขับเสภา
โดยให้ความรู้ความสามารถที่มีท้ังหมดอย่างไม่อาพราง และคอยสนับสนุนในเร่ืองการอานวยสะดวก
ของสถานท่ี และทุนทรพั ยอ์ ยา่ งเตม็ ทตี่ ่อการจัดกจิ กรรมดนตรไี ทย
พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค จะจัดพิธไี หว้ครูขึน้ ท่ีบ้านของท่านเป็นประจาทุกปี และวนั ท่ีใช้
ในการจัดพิธีไหวค้ รจู ะเปน็ วนั เดยี วกับวันคลา้ ยวันเกิดของท่าน ซ่ึงในแตล่ ะปีจะมีลกู ศิษย์ และนกั ดนตรี
ไทยมากหนา้ หลายตามาร่วมบรรเลงในพิธีไหวค้ รู และร่วมแสดงมุทิตาเนือ่ งในวันเกดิ ของทา่ นด้วย โดย
ในแต่ละปีท่านได้เชิญครูผู้ประกอบพิธีอ่านโองการไหว้ครู คือ ครูพันโทเสนาะ หลวงสุนทร (ศิลปิน
แห่งชาติ 2555) และวงป่ีพาทย์ศิษย์เก่าโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า มาบรรเลง พลตรีประพาศ
ศกนุ ตนาค เลา่ ถงึ การจดั พธิ ีไหวค้ รูวา่
ท่ีเรามาจัดเดือนธันวาคม เพราะเราเกิดวันท่ี 24 ธันวาคม เพราะเป็นวัน
เกิดเรา ทีน้ีพอจะทาวันบุญวันที่ 24 ธนั วา และทาบุญรวมญาติ ดว้ ยปัจจัยหลายขยัก
ก็เลยไหว้ครูเลย แต่งานไหว้ครูต้องเป็นวันอาทิตย์ แต่ถ้าวันเกิดเราไม่ตรงวันอาทิตย์
เราก็ต้องเลือกเอาวันอาทิตย์ แต่ถ้าตรงกับวันเกิดก็ไม่เป็นไร นั้นคือจุดเริ่มต้น
(พลตรีประพาศ ศกุนตนาค, สมั ภาษณ์, 16 มกราคม 2564)
ภาพท่ี 87 พิธีไหว้ครดู นตรีไทยบา้ นพลตรีประพาศ ศกุนตนา
ที่มาภาพ: พลตรีประพาศ ศกุนตนาค
95
ภาพท่ี 88 พันโทเสนาะ หลวงสนุ ทรทาพธิ ีครอบเศียรพ่อแก่กับพลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาค
ทม่ี าภาพ: นายปรมนิ ทร์ เต็มพร้อม
ภาพที่ 89 มุทติ าจิตงานวันคล้ายวนั เกิดพลตรีประพาศ ศกุนตนาค
ท่ีมาภาพ: นายปรมินทร์ เต็มพรอ้ ม
96
ปิยะนุช นาคคง ให้สัมภาษณ์กับผู้วิจัยถึงจุดประสงค์ในการจัดพิธีไหว้ครูดนตรีไทย ของ
พลตรีประพาศ ศกุนตนาค วา่
ความพยายามของคุณพ่อท่ีประทับใจอีกขั้นตอนหนึ่งคือ ทาอย่างไรให้
เขาอยู่ด้วยกันอย่างมีเป้าหมาย ทาอย่างไรให้เขาอยู่ด้วยกันแล้วมีวัตถุประสงค์อื่น ๆ
เพ่ิมขึ้น ทีน้ีคุณพ่อก็เลยจัดพิธีไหว้ครู และก็ยังเป็นความพยายามอยู่ว่า ท่านจะต้อง
ทาอะไรที่เกี่ยวเนื่องกับดนตรีไทย คือ จัดพิธีไหว้ครูดนตรีไทย ราลึกถึงครูบาอาจารย์
ทางด้านดนตรีไทย ก็ยอมใช้พ้ืนท่ีในบ้านโดยคิดดูว่าจะต้องระดมคนเท่าไหร่ท่ีจะเอา
มาเพ่ือจะบริการคนที่จะมางานและมาเย่ียมบ้าน ต้องจัดหาอาหาร คุณพ่อต้องควัก
เงินจากกระเป๋าสตางค์ ให้แม่ครัวนั้นทาอาหาร เกณฑ์คนมาขนของ ล้างชามเพื่อจะ
เตรียมงาน ไปนิมนต์พระจากที่วัดมา เพ่ือที่จะทาให้สืบสานงานดนตรี คือเหมือนกับ
ท่านเป็นพลังก้อนเล็ก ๆ ขอเพียงว่าได้ทาได้ลงมือทา เพ่ือจะทาให้งานสืบสานดนตรี
ไทย เป็นความพยายามอย่างยิ่งยวดเลยนะ (ปิยะนุช นาคคง, สัมภาษณ์, 5 มกราคม
2563)
4.2.2 การรเิ ร่มิ ใหม้ กี ารจดั ตงั้ วงดนตรไี ทยโรงเรยี นนายร้อยพระจลุ จอมเกลา้
ในยุคสมัยท่ีพลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค เข้าศึกษาโรงเรยี นนายร้อยพระจุลจอมเกล้าชั้นปีท่ี
1 เมื่อปีพ.ศ. 2502 ซ่ึงในขณะน้ันท่านเป็นนักเรียนนายร้อยคนหน่ึงท่ีมีความชื่นชอบเพลงไทย และ
สามารถอ่านทานองเสนาะได้ และโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้าจะจัดงานถวายสดุดีต่อ
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ผกู้ ่อตงั้ โรงเรยี นนายร้อยพระจลุ จอมเกลา้ โดยใช้ดนตรีไทย
บรรเลงเพ่ือบันทึกเทปออกกาศทางสถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 5 ในวันที่ 23 ตุลาคม
วันปิยมหาราช จ่าสิบเอกชิด อึ้งจึงเกตุ อาจารย์ผู้ควบคุมการบรรเลง จึงสนับสนุนให้นายร้อย
“ประพาศ ศกุนตนาค” ซึ่งขับร้องเพลงไทยได้ เป็นผู้ขับร้องในครั้งนั้น นับเป็นจุดเร่ิมต้นท่ีสาคัญใน
การขบั ร้องเพลงไทยในงานสาคญั ของพลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาค ดงั ทพี่ ลตรีประพาศ ศกุนตนาคเลา่ วา่
จุดเร่ิมต้น มาจากครูน้ีแหละ ตอนนั้น จ่าสบิ เอกชิด อ้ึงจึงเกตุ ขา้ ราชการ
โรงเรยี นนายร้อย ลูกศิษย์จางวางท่วั พาทยโกศล เขาเป็นคนมาสอนเพลงไทยคนแรก
มาเป็นตัวหลัก เพราะเป็นลูกศิษย์ของจางวางท่ัว พาทยโกศล ก่อนคุณหญิงไพฑูรย์
กิตติวรรณ เป็นรุ่นพี่คุณหญิงไพฑูรย์ จ่าสิบเอกชิด เล่นกลองสองหน้า และเป็น
นักร้อง มีเสียงแบบแหล่ ตอนที่ครูเข้ามาอยู่ปี 1 นั้น ยังไม่มีชมรม และชมรมไม่มี
ท้ังน้ันนะ จนกระทั่งที่โรงเรียนนายร้อยเขาจะจัดในการออกสถานีโทรทัศน์วันท่ี 23
ตุลาคม เราก็พอร้องได้บ้าง อ่านทานองเสนาะได้บ้าง เวลาครูภาษาไทยมาสอน ประ
97
พาศไหนลองขับเสภามาสิ รอ้ งเพลงไทยได้ไหม เราบอกว่าได้ (พลตรีประพาศ ศกุนต
นาค, สมั ภาษณ์, วันที่ 16 มกราคม 2564)
ภายหลังจากนั้นพลตรีประพาศ ศกุนตนาคจึงได้รวบรวมข้าราชการทหาร นักเรียน
โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้าที่เล่นดนตรีไทยได้บ้างร่วมกันบรรเลงในวงดนตรีไทย พลตรี
ประพาศ ศกุนตนาค เล่าว่า
ชมรมดนตรีไทยยังไม่มี แต่เขาถามว่าเขาจะจัดรายการ 23 ตุลาคม วัน
ปิยมหาราช ใครเป็นอะไรมาบ้าง ครูเขาถาม เราก็ตอบว่า ผมร้องเป็นครับ น้ันไปหา
นักดนตรีมา เอาข้าราชการพวกทหาร พวกดนตรี พวกท่ีเล่นเป็น ก็เอามาต้ังวงกัน
(พลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค, สมั ภาษณ์, 16 มกราคม 2564)
ในขณะนั้นโรงเรียนายร้อยพระจุลจอมเกล้ายังไม่มีชมรมดนตรีไทย เป็นเพียงแค่กิจกรรม
สันทนาการของนักเรียนนายร้อยเท่านั้น พลตรีประพาศ ศกุนตนาคได้นัดรวมกันซ้อมดนตรีไทยกับ
นักเรียนนายร้อยในรุ่น จ่าทหาร และจ่าสิบเอกชิด อ้ึงจึงเกตุ ผู้ควบคุม และมีอาจารย์ผู้ให้การ
สนับสนุนคอยดูแล 3 ท่าน คือ อาจารย์สะอาด อินทรสาลี อาจารย์ประวิทย์ วิมุกตะลพ อาจารย์
ศุภชัย รัตนโกมุท อาจารย์ที่เรียบเรียงและแตง่ หนงั สอื ภาษาไทย เปน็ อาจารยภ์ าษาไทยทีโ่ รงเรยี นนาย
ร้อยพระจุลจอมเกล้า พลตรปี ระพาศ เล่าว่า
ตอนน้ันเขาไม่ได้เรียกว่าชมรมนะ เป็นกิจกรรม เราเป็นคนดูแลเรื่องของ
ดนตรไี ทยของโรงเรียนนายร้อย และมีอาจารย์คอยเป็นแบรคอัพอีกทีนงึ คือ อาจารย์
สะอาด อินทรสาลี อาจารย์ประวิทย์ วิมุกตะลพ อาจารย์ศุภชัย รัตนโกมุท ท่ีแต่ง
หนังสือภาษาไทย 3 อาจารย์ ที่แตง่ ขายอยู่ และเปน็ อาจารย์ภาษาไทยทีโ่ รงเรียนนาย
ร้อย (พลตรีประพาศ ศกุนตนาค, สมั ภาษณ์, 16 มกราคม 2564)
98
ภาพท่ี 90 นักร้องด้านซา้ ย พลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค นกั ร้องด้านขวา ร้อยเอกบญุ ธรรม บญุ ส่ง
วงดนตรไี ทยโรงเรยี นนายร้อยพระจุลจอมเกลา้ ร่นุ แรก บนั ทึกเทปออกอากาศถวายสดุดี
วันปยิ มหาราช วันท่ี 23 ตุลาคม พ.ศ. (ไมท่ ราบ) ณ สถานีวิทยุโทรทัศนก์ องทัพบกช่อง 5
ทม่ี าภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
ภาพท่ี 91 นกั ร้องด้านซา้ ย พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค นักร้องดา้ นขวา ร้อยเอกบุญธรรม บญุ สง่
วงดนตรไี ทยโรงเรยี นนายร้อยพระจุลจอมเกล้า รุน่ แรก บันทกึ เทปออกอากาศถวายสดดุ ี
วันปยิ มหาราช
ทม่ี าภาพ: พลตรีประพาศ ศกุนตนาค
99
จากการที่พลตรีประพาศ ศกุนตนาคได้มีโอกาสขับรอ้ งเพลงไทยของวงดนตรีไทยโรงเรียน
นายร้อยพระจุลจอมเกล้าออกอากาศทางโทรทัศน์ ในวันท่ี 23 ตุลาคม ของทุกปี จึงทาให้มีผู้ชื่นชอบ
นา้ เสียงของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค และได้รับคาชมเชยจากหม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช พลตรี
ประพาศ ศกุนตนาค เลา่ ว่า
เราออกอากาศวันท่ี 23 ตุลาคม ทีน้ีคนก็ติดใจ หม่อมราชวงศ์คึกฤทธ์ิ
ปราโมช เคยชมว่า เสียงอย่างน้ีหาไม่ได้อีกแล้ว ลงหนังสือพิมพ์สยามรัฐ หม่อม
ราชวงศ์คึกฤทธ์ิ ปราโมช เป็นคนเขียนเองในบทความ เราจึงไม่เลิกไง จบมาแล้วก็ยัง
รอ้ งอยู่ (พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค, สัมภาษณ,์ 16 มกราคม 2564)
ในขณะเดียวกันวงดนตรีไทยนายร้อยพระจุลจอมเกล้าได้รับเชิญจากสถานีวิทยุโทรทัศน์
กองทัพบกช่อง 5 ให้ไปออกรายการดนตรีไทยได้เดือนละ 1 คร้ัง คร้ังละ1 ช่ัวโมง แต่จะต้องหา
ผู้สนับสนนุ รายการเอง พลตรีประพาศ ศกุนตนาคก็ได้หาสปอนเซอรจ์ นได้รบั การสนับสนนุ จากโฆษณา
“ยอดเย่ียมไบเล่ ยอดเสนห่ ์โจโจ้” เป็นผู้สนับสนนุ รายการดนตรไี ทยโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า
ทาให้มีโอกาสหาเงินรายได้จากการออกอากาศโทรทัศน์ในการซ้ือเคร่ืองดนตรีไทยให้กับโรงเรียน
นายรอ้ ยพระจลุ จอมเกลา้ พลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค เล่าวา่
ยอดเยี่ยมไบเล่ ยอดเสน่ห์โจโจ้ เป็นโฆษณาไงละ คือ ช่อง 5 เขาให้เวลา
ออกอากาศของนักเรียนนายร้อย 1 ช่ัวโมง เขาให้แค่เดือนละ 1 หนอาจะเป็นช่วง
ไหนวันไหน แต่ต้องมีครูร้อง เพราะเป็นข้อตกลงกับสถานีเขา ส่วนใหญ่จะเป็นช่วง
เย็น และให้เราหาสปอนเซอร์เอง ได้เงินก็ซ้ือเครื่องดนตรีไทยให้โรงเรียนนายร้อย
รายการนี้น่าจะอยู่ประมาณปีนึง พอจบนักเรียนนายร้อยก็เลิก และก็มาอยู่วงส่ือสาร
สงั คีต (พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค, สมั ภาษณ์, 16 มกราคม 2564)
100
ภาพท่ี 92 วงเครื่องสายผสมออรแ์ กน ของโรงเรยี นนายร้อยพระจลุ จอมเกล้า
นกั ร้อง พลตรีประพาศ ศกุนตนาค บนั ทึกเทปออกอากาศโทรทศั น์ ช่อง ททบ.5
ท่ีมาภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
ภาพท่ี 93 วงเคร่ืองสายผสมออร์แกน ของโรงเรียนนายร้อยพระจลุ จอมเกลา้
นกั ร้อง พลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาค บนั ทึกเทปออกอากาศโทรทศั น์ ช่อง ททบ.5
ที่มาภาพ: พลตรีประพาศ ศกุนตนาค
101
ต่อจากน้ันโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้าก็ได้จ้างครู 2 ท่าน คือ ครูทรัพย์ วิเศษ
ประภา หัวหน้าวงดนตรีวิเศษประภา และครูบุญชู ทองเช้ือ มาสอนขับร้องเพลง และภายหลังสมเด็จ
พระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระกรุณาโปรด
เกล้าฯ ใหค้ ุณหญิงไพฑูรย์ กิตติวรรณ มาถวายการสอนดนตรีไทยแด่พระองค์ท่าน และมาควบคุมการ
ฝึกซอ้ มและสอนการบรรเลงแกว่ งดนตรไี ทยโรงเรียนนายรอ้ ยพระจลุ จอมเกล้า พลตรีประพาศ เลา่ วา่
ตอนเป็นนักเรียนนายร้อยโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้าก็มีจ้างครูนี้
มา ครูทรพั ย์ วิเศษประภา หวั หน้าวงดนตรีวิเศษประภา เขามีการออกอากาศกันทาง
วิทยุอยู่ตลอด ครูเป็นคนครบเครื่องสามารถจดโน้ตสากล และก็เอาครูนักร้องมา ชื่อ
บุญชู ทองเช้ือ ตอนนั้นเราเป็นนักเรียนนายร้อยอยู่ ครูเขาเป็นเด็กอยู่ เรารุ่น ๆ กัน
เราโต กว่า ครูทรัพย์ เป็นคนเอาเข้ามา บุญชู เสียงเพราะนะ ส่วนคุณหญิงไพฑูรย์
กิตติวรรณ มาตอนหลังตอนท่ีสมเด็จพระเทพฯ มาแล้ว ตอนน้ันเราเป็นทหารแล้ว
คณุ หญงิ ไพฑรู ยม์ าฝึกซ้อมให้กับท่าน และคณุ หญงิ ไพฑูรย์กต็ ่อเพลงให้เรานะ และเรา
กไ็ ปร้องเพลงแขกมอญบางขุนพรหมทางบ้านจางวางท่ัว (พลตรีประพาศ ศกุนตนาค,
สมั ภาษณ์ 16 มกราคม 2564)
ภาพท่ี 94 สมเด็จพระกนษิ ฐาธิราชเจ้า กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี
บันทกึ แถบวดี ิทัศน์ ทรงดนตรีไทยรว่ มกบั นักเรียนนายร้อยชมรมดนตรไี ทย เนือ่ งในวนั ปยิ มหาราช
และทรงมีพระราชดารัสกับพลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาค และคุณหญงิ ไพฑูรย์ กติ ตวิ รรณ
ทม่ี าภาพ: พลตรีประพาศ ศกุนตนาค
102
ภาพที่ 95 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี
ทรงร่วมฝึกซ้อมดนตรีไทยกับนกั เรยี น
ณ โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า
ที่มาภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
ภาพที่ 96 สมเด็จพระกนิษฐาธริ าชเจ้า กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี
ทรงรว่ มฝกึ ซ้อมดนตรีไทยกบั นกั เรียนนายร้อย ณ โรงเรียนนายร้อยพระจลุ จอมเกลา้
ทม่ี าภาพ: พลตรีประพาศ ศกุนตนาค
103
ปจั จบุ นั วงดนตรไี ทยโรงเรยี นนายรอ้ ยพระจุลจอมเกลา้ โดยมีรอ้ ยโทไพบูลย์ คล้ายมุข เป็น
ผู้บงั คับหมวดกองดรุ ยิ างค์ กรมนกั เรียนนายร้อยรักษาพระองค์ โรงเรียนนายรอ้ ยพระจลุ จอมเกล้า
และมีครผู สู้ อนดนตรไี ทยคือ ร้อยตรีสนุน่ หลวงสนุ ทร
ภายหลังพลตรีประพาศ ศกุนตนาคจบการศึกษาจากโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า
ได้เข้าทางานที่กรมการทหารส่ือสาร ภายหลังจากนั้นได้มาทางานอยู่สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก
ช่อง 5 เป็นผู้ประกาศข่าว และยังเป็นนักแสดงละครอยู่มากมายหลายเร่ือง แต่ท่านก็ยังส่งเสริมและ
สนับสนุนวงดนตรีไทยโรงเรียนนายพระจุลจอมเกล้าเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน และในการถวายงานดนตรี
ไทยในแต่ละครั้งน้ัน นอกจากวงดนตรีไทยโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้าจะบรรเลงโดยนักเรียน
นายร้อย และบรรเลงร่วมกับสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยาม
บรมราชกุมารี เพื่อทรงบันทึกแถบวีดิทัศน์ เนื่องในวันปิยมหาราช วันท่ี 23 ตุลาคม ของทุก ๆ ปี
พลตรีประพาศ ศกุนตนาคก็ยังประสานงานและรวบรวมจัดหานักดนตรีไทยท่ีเป็นศิษย์เก่าหัวหน้า
ชมรมฯ นักเรียนนายร้อยในแต่ละรุ่นจากอดีตจนถึงปัจจุบันร่วมกันบรรเลงดนตรีไทยในช่วงทรงเสวย
พระกระยาหารในห้องส่งเป็นการส่วนพระองค์ เพื่อสร้างความอรรถรสและเป็นการราลึกนึกถึง
เร่ืองราวสมัยก่อน และเป็นการถวายงานดนตรีด้วยความจงรักภักดีตลอดมา จนถึงปัจจุบัน พลตรี
ประพาศ ศกนุ ตนาค เล่าวา่
คือดนตรีไทยของโรงเรียนนายร้อยเขามีชมรมดนตรีไทยอยู่ และสมเด็จ
พระเทพฯ ก็เป็นองค์ประธานชมรมดนตรไี ทยโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกลา้ ส่วน
ครูเป็นรองประธานชมรม และที่สมเด็จพระเทพฯ เสด็จมาพานักเรียนนายร้อยมาอัด
เทปเนื่องในวันปิยมหาราช เพราะรัชกาลที่ 5 ก่อตั้งโรงเรียนนายร้อยจปร. พอวันที่
23 ตุลาคม ก็จะมาออกรายการถวายพระพร โดยเอานักเรียนนายร้อยมาเล่นดนตรี
ถวายพระพร สมเด็จพระเทพฯ กท็ รงบรรเลงดว้ ย หลังจากท่ีทา่ นทรงเสร็จแล้วก็ทรง
เสวยท่ีหอ้ งส่ง เสวยที่ห้องส่งเสรจ็ แลว้ และวงดนตรีเกี้ยวเกล้า “เก้ยี ว” คือ จุฬา ส่วน
“เกล้า” คือ นักเรียนนายร้อย มาเลน่ ถวาย
เดิมเอาวงนายร้อย ศิษย์เก่านายร้อยไปเล่นวงเดียว ตอนแรกก็บรรเลง
เฉย ๆ พอภายหลังกม็ ีการแสดงประกอบเพลงเพ่ือไมใ่ ห้จดื เพือ่ จะให้ครกึ ครนื้ ขน้ึ และ
ก็มาลองคิดดูว่าวงนี้ที่เล่นฝีมือก็ไม่ค่อยนั้นเท่าไหร่ แต่วงเกี้ยวฝีมือเขาดี และวงเกี้ยว
เป็นศิษย์เก่าจุฬา และเราก็คิดว่าท่านจบจุฬาใช่ไหม ก็น่าจะเอาวงจุฬามาร่วมด้วย
และทา่ นเคยตง้ั ช่ือให้ว่า “วงเก้ยี วเกล้า”
104
ครูกราบขอทูลท่านว่า ในขณะท่ีพระองค์ท่านเสวย ข้าพุทธเจ้าขอ
พระราชทานอนุญาตเอาวงดนตรีเกี้ยวเกล้ามาบรรเลงถวาย แค่น้ันเอง พอบรรเลง
เสร็จแล้วพอท่านจะกลับท่านก็ทรงเดินมาทักทายคุยตามรูป (พลตรีประพาศ
ศกุนตนาค, สมั ภาษณ,์ 16 มกราคม 2564)
พลเอกกิติกร ธรรมนิยาย ได้ใหส้ มั ภาษณ์กับผู้วจิ ัยในเรื่องน้ีว่า
ช่วงแรก ๆ สมเด็จพระเทพฯ ท่านมาสอนวิชาประวัติศาสตร์ ตอนท่ีท่าน
อยู่ก็ ช่วงน้ันท่านเรียนปริญญาโทอยู่ ไม่ค่อยมีเวลา มาสอนอย่างเดียว ภายหลัง
โรงเรียนนายรอ้ ยเขามีเล่นประจาก็คอื วนั ที่ 23 ตลุ าคม เน่ืองในวันปิยมหาราช มีการ
แสดงออกของนักเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า ก็มีให้สมเด็จพระเทพฯ ทรงไปอัด
เทปทุกปี ครูก็จะเป็นคนประสานงานเพื่อจะนาวงดนตรีเพื่อไปอัดเทปของช่อง 5 พอ
ตอนหลังนก่ี ็มีสมเด็จพระเทพฯ ท่านก็มาเล่นด้วย ก็มาซ้อมวง และก็วนั ที่ 23 ตุลาคม
ก็จะเปน็ วนั ท่ีท่านจะตอ้ งบรรเลงดว้ ย เพราท่านเปน็ อาจารยป์ ระจาโรงเรียนนายรอ้ ย
พอภายหลังพออัดเทปศิษย์เก่าท่ีจบไปแล้วหลาย ๆ รุ่น ก็ท่านก็รับส่ังมา
บอกไว้ว่าคิดถึงศิษย์เก่า ก็อยากให้ศิษย์เก่าท่ีเคยเล่นดนตรีไทยมาเล่นให้ท่านฟังใน
วันที่อัดเทป อาจารย์ประพาศก็รับสนองน้ีมา และก็มาใช้สถานท่ีบ้านท่านเป็นท่ี
ฝกึ ซ้อม
ครูประพาศก็จะเป็นคนท่ีเอาใจใส่แต่ละลูกศิษย์ ครูก็จะตามตัว และจะ
ประสานงานว่า ช่วงน้ีมีเวลาไหม มีเวลาว่างไหม ก็อยากจะให้รวมวง (พลเอกกิติกร
ธรรมนยิ าย, สมั ภาษณ์, 27 กนั ยายน 2563)
ปิยะนุช นาคคง ลูกศิษย์ที่มีความใกล้ชิดและเป็นลูกสะใภ้บ้านได้ให้สัมภาษณ์กับผู้วิจัยถึง
ผลพวงจากความต้ังใจและความเพียรพยายามของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค ท่ีรวบรวมนักดนตรีไทย
จากศษิ ยเ์ ก่า หวั หนา้ ชมรมดนตรีไทยในแตล่ ะรุ่นมารวมบรรเลง วา่
ความพยามยามท่ีจะรวบรวมวงที่สลายตัวกันไปแล้วให้มาอยู่รวมกัน อัน
แรกความดีของคุณพ่อทีเ่ ห็นชดั มาก คอื การก่อตั้งวงดนตรีไทยใหก้ ับโรงเรียนนายรอ้ ย
พระจุลจอมเกล้า ทาให้กาลเวลาต่อมาสมเด็จพระเทพรัตน์ฯ ท่านทรงไปสอนท่ี
โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า ท่านก็ทรงไปร่วมทรงดนตรีกับวงดนตรีไท ย
โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า และใช้วงน้ีในการบรรเลงในงานทุก ๆ วันท่ี 23
105
ตุลาคม วันปิยมหาราช ของทุกปี และท่านก็ทรงระนาด และทรงดนตรีกับวงประจา
ก็คือวงดนตรีไทยโรงเรียนนายร้อย ถ้าเกิดว่าในวันน้ันพลตรีประพาศ ศกุนตนาคไม่
พยายามรวบรวมนักดนตรี และตั้งวงชมรมดนตรีไทยโรงเรียนนายร้อยพระ
จุลจอมเกล้าขึ้น ก็จะไม่มีชมรมดนตรีไทยที่ยิ่งใหญ่มาก ๆ จนถึงปัจจุบันน้ี ถือเป็น
ชมรมดนตรีเดียวท่ีเป็นสุดยอดวีไอพีนะ ที่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชฯ ทรงดนตรีด้วย
เสด็จมาประทับ เสด็จเข้าไปในชมรมฯ ทุกครั้งที่มา และก็จะซ้อมอยู่ในห้องชมรมฯ
คือจะเป็นชมรมท่ีใกล้ชิดพระองค์ท่านที่สดุ ในขณะท่ที ่านไปสอนในโรงเรียนนายร้อย
พระจุลจอมเกล้า ท่านก็ยังไปต้ังวงดนตรีบรรดาคุณครูท้ังหลายรวมกันมาเล่น รวม
นักเรียนรวมครู และพระองค์ท่านก็ทรงเป็นพระอาจารย์อยู่แล้ว พ่ีนุชก็ได้ยินและอยู่
ร่วมในเหตุการณห์ ลายครั้งอยู่
ข้อที่ 2 หลังจากท่ีพลตรีประพาศ ศกุนตนาค จบจากการสอนท่ีโรงเรียน
นายร้อยพระจุลจอมเกล้าแล้ว ท่านก็ไม่ท้ิงลูกศิษย์ทั้งหลายเลย ทุกครั้งก็จะพยายาม
ที่จะรวมวง โดยเอาประธานแต่ละรุ่นๆ ที่เป็นหัวหน้าชมรมดนตรีไทยในอดีต มา
รวมตัวกันให้เหนียวแน่น และทุก ๆ ปีเราก็จะได้เจอลูกศิษย์ของคุณพ่อ คือ การมาก็
จะต้องมีวัตถุประสงค์ในการมา คือบ้านหลังน้ีกลายเป็นท่ีที่พบปะบรรดานายทหาร
ตา่ ง ๆ ที่เป็นนักดนตรไี ทย และน่าจะเปน็ ท่ีเดยี วของประเทศไทยนะ ทเี่ ปน็ นายทหาร
ท่ีเป็นนักดนตรีไทยมารวมตัวกันท่ีจะบรรเลงดนตรีไทย แต่ก็มีเป้าหมายว่าไม่ใช่
บรรเลงเฉย ๆ ไม่ใช่แค่เล่นกันเอง แต่เป็นการบรรเลงเพื่อถวายงานดนตรีต่อสมเด็จ
พระเทพฯ มีเปา้ หมายชดั เจนวา่ นี่เรามารวมตวั กัน เรามาซอ้ มดนตรีกันเพ่ือถวายงาน
ดนตรีสมเด็จพระเทพฯ ซ่ึงท่านก็จะทรงดนตรีกับนักเรียนนายร้อย แต่ด้วยความที่
วงของทหารยังค่อนข้างน้อย ก็นึกถึงวงดนตรีไทย “เก้ียวเกล้า” เน่ืองจากว่าสมเด็จ
พระเทพฯ ก็ทรงเป็นเด็กจุฬาฯ และก็ยังมีความผูกพันกับจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เยอะ ลูกศิษย์ลูกสะใภ้ก็เป็นเด็กจุฬาฯ ดังน้ันท่านก็เลยเอาทั้งวงจุฬาและวงจปร. มา
เล่นกัน ซ่ึงแต่เดิมก็มีวงนี้อยู่แล้ว วงเกี้ยวเกล้าก็เป็นพระนามที่สมเด็จพระกนิษฐา
ธิราชฯ เป็นผู้ประทานให้ ก็เลยเอาจุฬามาเล่นรวมกับจปร. ทาให้วงกลมกล่อมข้ึน
เพราะวงของจปร.ก็ถนัดในเร่ืองของเคร่ืองตี ส่วนจุฬาฯ ก็จะมีเครื่องสายที่ค่อนข้าง
โดดเด่น พอรวมวงสองวงน้ีได้ ก็เลยกลายเป็นความพยายามของท่าน (ปิยะนุช
นาคคง, สัมภาษณ์, 5 มกราคม 2563)
106
ภาพที่ 97 สมเด็จพระกนษิ ฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี
ทกั ทายกบั คณะวงดนตรเี กี้ยวเกลา้ เนื่องในวันปยิ มหาราช ประจาปี 2556
ณ สถานีวทิ ยุโทรทัศน์กองทัพบก ช่อง 5
ท่มี าภาพ: พลตรีประพาศ ศกุนตนาค
อาจารย์ดษุ ฎี สว่างวบิ ลู ยพ์ งศ์ เล่าถงึ ประวัตแิ ละทมี่ าของวงเก้ียวเกลา้ เพ่ิมเติมใหผ้ ู้วจิ ยั ฟัง
ว่า
ตามหลักแล้ววงเกี้ยวเกล้าเป็นวงของผมนะ พูดเลยว่าเกี้ยวเกล้า ก็คือ
เกี้ยวก็คือจุฬา เกลา้ คือพระจอมเกล้า กค็ ือ จปร. วงเกยี้ วเกล้ากอ่ ตั้งมาปีพ.ศ. 2527
ตอนน้ันพวกผม รุ่นพี่มนัส พ่ีตั๊ก เรารวมตัวกันไปประกวดดนตรีกัน ตอนนั้นเราอยู่
จุฬากับจปร. ก็เลยรวมวงกันต้ังชื่อว่า เก้ียวเกล้า คนท่ีตั้งชื่อนี้ก็คือ อาจารย์
ศกั รินทร์ สู่บุญ ซ่งึ เป็นหวั หน้าวงอยู่ แต่ภายหลังวงน้ีกเ็ ปลย่ี นชอ่ื ไป ดังน้ัน ช่ือเก้ียว
เกล้าก็จะหายไปเพราะว่าเรามีนักดนตรีจากท่ีอื่นเข้ามาด้วย จากท่ีรามคาแหงเข้า
มาด้วย ธรรมศาสตร์เข้ามาดว้ ย ดังนั้นคอื ไมใ่ ชจ่ ุฬากบั จปร.แล้ว เรากเ็ ลยต้ังช่อื ใหม่
ว่าวง “เพื่อนรัก” แทน พอตอนหลังเกี้ยวเกล้ากลายเป็นเพ่ือนรัก เก้ียวเกล้าก็
หายไป ทีน้ีอาจารย์ประพาศก็ได้มาฟื้นฟูวงเก้ียวเกล้าขึ้นมาอีกคร้ังก็ตอนที่จะเอา
ดนตรีไปเล่นถวายสมเด็จพระเทพฯ ที่ช่อง 5 ตอนน้ันเรียกว่า เก้ียวเกล้ารุ่นหลัง
ช่วงแรก ๆ เป็นจปร.กับจุฬาเยอะ คือลูกสะใภ้พี่นุช เขาเป็นจุฬาอยู่ และความที่
อาจารย์ประพาศมีความสนิทสนมกับจปร.อยู่แล้ว ก็เลยเป็น 2 วงน้ี คนที่อยใู่ กล้ชิด
ท่านก็คือเก้ียวเกล้าเก่า คราวหลังก็มีเพื่อนฝูงและลูกศิษย์มาเพ่ิมเติม เริ่มต้นจริง
107
เกี้ยวเกล้าเริ่มจากพ่ีไก่ท่ีจุฬา ตอนนี้ก็เลยเรียกว่า วงเก้ียวเกล้ารุ่นหลังละกัน และ
เป็นเพราะอาจารย์ประพาศนะครับท่ีทาให้เกิดวงเก้ียวเกล้าข้ึนมาอีกครั้ง (ดุษฎี
สวา่ งวบิ ลู ย์พงศ,์ สัมภาษณ,์ 11 กรกฎาคม 2564)
ภาพท่ี 98 วงดนตรเี กย้ี วเกลา้ ขบั รอ้ งและบรรเลงดนตรีไทยถวาย
ณ สถานีวทิ ยุโทรทศั น์กองทพั บก ชอ่ ง 5 ปพี .ศ. 2562
ที่มาภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
ภาพที่ 99 สมเดจ็ พระกนิษฐาธริ าชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
ทรงทักทายกบั คณะวงดนตรเี ก้ียวเกล้า ณ สถานวี ทิ ยุโทรทัศนก์ องทัพบก ช่อง 5 ปีพ.ศ. 2562
ทมี่ าภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
108
ภาพท่ี 100 สมเด็จพระกนิษฐาธริ าชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี
พระราชทานของใหก้ ับพลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค ปีพ.ศ. 2562
ณ สถานวี ิทยโุ ทรทศั น์กองทัพบก ชอ่ ง 5
ที่มาภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
ภาพท่ี 101 สมเดจ็ พระกนษิ ฐาธิราชเจ้า กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี
ทรงทกั ทายกับพลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาค ปีพ.ศ. 2562 ณ สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก ช่อง 5
ทม่ี าภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
109
กล่าวได้ว่า พลตรีประพาศ ศกุนตนาค เป็นผู้ที่มีบทบาทในการสืบทอดดนตรีไทย ทั้งเป็น
แบบอย่างในการปฏิบัติตัวในบทบาทของครู และการเป็นผู้ที่คอยสนับสนุนกิจกรรมดนตรีไทย จึง
สง่ ผลใหพ้ ลตรีประพาศ ศกุนตนาคเป็นทเ่ี คารพรัก นบั ถอื จากคณะลกู ศษิ ย์และบคุ คลท่วั ไป
บ้านพลตรีประพาศ ศกนุ นาค ย่านสุทธิสารถือเป็นจดุ ศูนย์รวมของนักดนตรีไทยมากหน้า
หลายตามาร่วมสบื สานงานดนตรีไทย
4.2.3 การส่งเสริมลกู ศิษย์
พลตรีประพาศ ศกุนตนาคได้ส่งเสริมการขับเสภาโดยการเปิดบ้านเป็นแหล่งเรียนรู้และ
ถา่ ยทอดการขับเสภาให้แก่นสิ ติ ทม่ี คี วามสนใจ ตลอดบุคคลท่ัวไปท่สี นใจ
ภาพที่ 102 พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค ให้ความร้แู ละสาธิตการตีกรบั ขบั เสภา
ใหก้ ับนสิ ติ คณะศกึ ษาศาสตร์ สาขาดนตรศี ึกษา มหาวทิ ยาลัยบูรพา
ทีม่ าภาพ: นายยอด ปอง
ด้านการส่งเสริมลูกศิษย์พลตรีประพาศ ศกุนตนาค สนับสนุนให้ลูกศิษย์เข้าร่วมการ
ประกวดขับร้องเพลงไทย ทางอาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน ณ ธนาคารกสิกรไทย ได้แก่ วิกานดา
ไอเบิล ณัฎฐวุธ นุราช และณฐวัตร พงษ์สาริกิจ ซ่ึงในการแข่งขันดังกล่าวได้ผ่านเข้ารอบการคัดเลือก
ทั้งหมด 3 คน และณัฎฐวธุ นุราช ไดผ้ า่ นเข้ารอบชงิ ชนะเลิศในการประกวดครัง้ นี้
110
ภาพที่ 103 ผู้เข้าประกวดขบั ร้องเพลงไทย และคณะกรรมการตัดสนิ
ท่มี าภาพ: นายปรมินทร์ เต็มพร้อม
ภาพที่ 104 คณะลูกศิษย์ ถ่ายรูปรว่ มกบั ครูศิริ วชิ เวช (ศิลปินแห่งชาติ) และ
พลตรีประพาศ ศกุนตนาค
ท่ีมาภาพ: นายปรมินทร์ เต็มพรอ้ ม
111
พลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาค สง่ ลกู ศิษย์เขา้ ร่วมการประกวดแตง่ กลอนสดและขับเสภา
ระดับประเทศ จดั โดยธนาคารกรงุ ไทย
ณัฎฐวธุ นรุ าช เลา่ ให้ฟังก่อนที่จะไปประกวดแข่งขันว่า
จุดประสงค์ท่ีพ่ีเข้าร่วมการประกวดในครั้งนี้ เป็นเพราะว่าครูประพาศ
เห็นเป็นกิจกรรมท่ีส่งเสริมวัฒนธรรมไทย และมีการขับเสภาด้วย ก็เลยให้พี่กับพี่
อาทิตย์ลองส่งเข้าประกวด แต่พี่ก็คิดว่าจะแข่งประกวดดูเหมือนกันเพราะอยากเอา
วิชาที่ร่าเรียนมาจากครูประพาศ และครูศิริทั้งลักษณะการขับและการตีกรับให้
สมบูรณ์ เพราะครูเคยพูดไวว้ ่า ในการขับเสภาในรูปแบบของครู คอื ขับจะตอ้ งเสียงดี
ดว้ ย และคือตีกรบั เองด้วย ถึงจะได้ 100 และงานนี้เขา้ รอบถึง 2 คร้ังด้วยนะ มาแข่ง
ในนามศิษย์ทีมณฎั ฐวาทติ ย์ (ณฎั ฐวุธ นุราช, สมั ภาษณ์, 12 พฤศจกิ ายน 2563)
ภาพท่ี 105 ซ้าย อาทิตย์ จติ รมัน่ ขวา ณัฎฐวุธ นุราช (ทีมณฎั ฐวาทิตย)์
เทปการออกอากาศ “ศลิ ปนิ เสภาวายภุ ักษ์” ตอนท่ี 5
ท่มี าภาพ: เทปการออกอากาศศิลปนิ เสภาวายุภักษ์ EP
112
4.3 ทศั นคติของนกั ดนตรีไทยตอ่ พลตรีประพาศ ศกุนตนาค
4.3.1 ทัศนคติด้านความสามารถของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค
พลตรีประพาศ ศกุนตนาค เป็นผู้ที่มีความสามารถรอบตัว เช่น การเป็นผู้ประกาศข่าว
การเป็นนักแสดง การเป็นนักขับร้องเพลงไทยและนักขับเสภา ครูศิริ วิชเวช ได้กล่าวถึงความสามารถ
ดา้ นการขับรอ้ งเพลงไทยของพลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค ว่า
ผมรู้จักคุณประพาศเม่ือตอนปลดเกษียณน้ีเอง ตอนอายุเยอะแล้วที่รู้จัก
จริง สมัยหนมุ่ ๆ เขาใกล้เคียงกบั เสียงครูเหน่ียวมากทีเดียว ก็คอื เขาเสียงสูง เพราะ
ครูเหน่ียวร้องเสียงต่าไม่เป็น ปีนเสียงสูงจากยอดของไม้แข็งไปถึง 5 เสียง
เพราะฉะนั้นคนอ่ืนทาไม่ได้หรอก แต่คุณประพาศทาเสียงน้ันถึง ผมก็ช่ืนชมในการ
ขับร้องของเขาว่าคุณประพาศร้องเพลงได้เสียงสูงเหมือนครูของผม (ศิริ วิชเวช,
สัมภาษณ,์ 23 มิถนุ ายน 2564)
อาจารย์ ดร.ดุษฎี สว่างวิบูลย์พงศ์ ได้อธิบายถึงความสามารถของพลตรีประพาศ
ศกนุ ตนาควา่
ต้ังแต่ผมเล่นดนตรีมาผมก็จะได้ยินเสียงของครูประพาศร้องเพลงแล้ว
รายการโทรทัศน์บ้าง บางทีก็วิทยุ ก็ได้ยินเสียงครูประพาศอยู่ ท่านเป็นผู้ที่มีเสียงดี
ครูประพาศเป็นนักร้องซึ่งร้องเก่ง ตอนหนุ่ม ๆ ท่านเป็นคนที่ร้องดีขับเสภาเพราะ
และก็ประทับใจ วิธีการขับร้องของท่านเสียงเป็นแมน เสียงเป็นผู้ชายแต่ของครู
ประพาศเสียงค่อนข้างเข้มแข็งเป็นผู้ชาย เสียงก็จ้าชัด ตอนหนุ่ม ๆ เสียงก็สูง และ
ครูประพาศก็เป็นที่รู้จัก และรู้จักกันดีในวงการดนตรีว่าท่านเป็นนักร้อง (ดุษฎี
สว่างวบิ ูลยพ์ งศ์, สัมภาษณ,์ 11 กรกฎาคม 2564)
อาจารยว์ ริ ชั สงเคราะห์ได้ใหส้ ัมภาษณ์ถงึ ความสามารถของพลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาควา่
พูดถึงเสียงครูประพาศนะ ประเด็นแรก ท่านเป็นคนเสียงดี เป็นเสียง
ผู้ชายร้องแมนมาก ซึ่งปัจจุบันหาคนท่ีร้องเสียงแบบนี้หายากมากเลย การขับร้อง
เพลงครูก็ได้ทราบว่าท่านต่อมาจากทางฝั่งธน ก็คือคุณหญิงไพฑูรย์เป็นหลัก ฉะนั้น
การร้องของท่านก็จะเป็นไปแนวของฝ่ังธน เป็นหลักนะ ก็คือร้องไปทางนั้น และก็
อาจจะจามาบ้างจากส่ือต่าง ๆ ลีลาก็อาจจะปนไปกับทางบ้านบางลาพู ด้วยท่าน
113
เล่นดนตรีแบบคนใจรัก แต่ไม่มีเวลาท่ีจะมาขัดเกลาบ่มเพาะเหมือนนักดนตรีมือ
อาชพี แบบนน้ั (วิรชั สงเคราะห์, สมั ภาษณ์, 17 มถิ ุนายน 2564)
นทธี ร จงุ เลยี ก ไดใ้ ห้สมั ภาษณถ์ งึ ความสามารถของพลตรปี ระพาศ ศกุนตนาคเพิ่มเตมิ วา่
ตั้งแต่เด็ก ๆ แล้วจะได้ยินเสียงครูประพาศจากละครจักร ๆ วงศ์ ๆ ช่อง
เจ็ดทกุ เช้าเสยี งของครูเป็นเสียงท่ีฟังแล้วจะรูเ้ ลยเพราะมีเอกลักษณส์ ่วนตัว จนกระท่ัง
อาจารย์ปัทม์ได้พาเข้ามาเรียนกับครูประพาศเพ่ิมเติมเรื่องการขับเสภาพื้นฐานจึงทา
ให้ได้สัมผัสและได้เห็นถึงความสามารถด้านการขับเสภา และ การขับร้องของครู
ประพาศ (นทธี ร จงุ เลยี ก, สัมภาษณ,์ 18 เมษายน 2564)
กล่าวได้ว่าพลตรีประพาศ ศกุนตนาค เปน็ ผทู้ ี่มีความสามารถในการขับร้องเพลงไทยและ
การขับเสภา ด้วยมีเสียงท่ีเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตนจึงเป็นท่ียอมรับจากครูดนตรีไทยและนักดนตรี
ไทยหลาย ๆ ทา่ น
4.3.2 ทัศนคติดา้ นบทบาทในการเผยแพรด่ นตรไี ทยของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค
พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาคมีบทบาทการเผยแพรด่ นตรีไทยผ่านส่ือวิทยุโทรทัศน์ และ การ
ถ่ายทอดสู่ลูกศิษย์ อาจารย์บุญนภา เจริญสืบทอง ได้กล่าวถึงบทบาทในการเผยแพร่ดนตรีไทยของ
พลตรีประพาศ ศกุนตนาคว่า
ท่านเป็นผู้ที่มีบุญคุณมาก ๆ กับนิสิตมหาวิทยาลัยบูรพาเพราะเม่ือครูนา
นิสิตเข้าไปหาท่าน ท่านจะเป็นผู้ที่พร้อมจะถ่ายทอดเสมอ ไม่มีคร้ังไหนเลยที่ท่าน
ปฏิเสธ และท่านจะเผยแพร่โดยไม่มีการอาพราง ให้คือให้ ใจดี และมีเมตตากับครู
รวมไปถึงลูกศิษย์ของครูอีกด้วย (บุญนภา เจริญสืบทอง, สัมภาษณ์, 28 มกราคม
2562)
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ถาวร สิกขโกศล ได้ใหส้ มั ภาษณก์ ับผู้วจิ ัยว่า
ผมเคยร่วมงานการทาสื่อเผยแพร่กับท่านหนึ่งเรื่อง คือ การบันทึกเทป
เสภาเสนาะคาหวาน เรอื่ งการสนับสนุนอะไร ท่านดีมาก เพราะท่านมกี าลังทรพั ย์มี
กาลังคน เพราะเวลามีงานอะไรท่ีเก่ียวกับดนตรีไทย ท่านก็ช่วยเหลือ อย่างคราวที่
ทาเสภา เสนาะคาหวาน ก็ไปซอ้ มที่บ้านท่านตลอดเลย อนั นท้ี า่ นดมี าก และเปน็ คน
โอบอ้อมอารี มีเมตตากับเด็ก ๆ ทีเ่ ห็น เรื่องนสิ ัยใจคอทา่ นเปน็ คนที่มีความโอบอ้อม
114
อารีและถือเป็นส่วนหน่ึงในการจัดทาเผยแพร่ผลงานทางด้านดนตรีไทยช้ินนี้
(ถาวร สกิ ขโกศล, สัมภาษณ,์ 5 พฤษภาคม 2564)
รอ้ ยตรสี นุ่น หลวงสุนทรได้ให้ทศั นคติเก่ียวกบั ความชนื่ ชอบดนตรีไทยของพลตรปี ระพาศ
ศกนุ ตนาค วา่
ถ้าขับเสภาละครจักร ๆ วงศ์ๆ เขาละครูประพาศ ส่วนร้องก็ใช้ได้ ร้องดี
ส่วนใหญ่เสภา ขับเสภาเขามาเรียนกันท่ีบ้าน กรับที่บ้านเยอะเลย ครูประพาศแจก
เขาไปเยอะ แต่เขาใจรัก ชอบมาก แต่ใจรัก รักจริง ๆ และคอยสนับสนุนส่งเสริมอยู่
เร่อื ย (รอ้ ยตรสี นนุ่ หลวงสุนทร, สัมภาษณ,์ 22 ธันวาคม 2562)
กล่าวได้ว่าพลตรีประพาศ ศกุนตนาค เป็นผู้ท่ีมีบทบาทในการเผยแพร่และ
สนับสนุนดนตรีไทยตั้งแต่คร้ังอดีตและในปัจจุบันพลตรีประพาศ ศกุนตนาคยังได้อุทิศตนเปิด
บ้านเปน็ แหลง่ เรยี นรสู้ าหรบั นักดนตรไี ทยอีกดว้ ย
4.3.3 ทัศนคตดิ า้ นการสบื ทอดดนตรีไทยของพลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค
พลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค ได้ทุม่ เทในการทางานสบื สานดนตรไี ทยด้วยใจรัก ถา่ ยทอด
ความรู้ให้กับลูกศิษย์และคอยประสาน สนบั สนุน สง่ เสริมกิจกรรมทเี่ กี่ยวกับดนตรไี ทย
อาจารย์จกั รี มงคล ไดใ้ ห้ทัศนคติเกี่ยวกับการสืบทอดดนตรีไทยของพลตรี ประพาศ
ศกนุ ตนาควา่
ครูประพาศมีบทบาทต่อดนตรีไทยนะ ก็ครูเป็นศูนย์กลางทาให้เรามา
รวมตัวกันเล่นดนตรีไทยกันอีกคร้ังหนึ่ง จากหายไป 30 ปี ช่วงที่โรงเรียนนายร้อยไป
ถวายงานดนตรสี มเด็จพระเทพฯ ชอ่ ง 5 สมเด็จพระเทพ ฯ ท่านก็ถามถึงครูประพาศ
บอกว่าวงเก้ียวเกล้าน้ีอยากฟังอีกคร้ังหน่ึง ท่านชอบชื่อวงน้ีมาก ครูประพาศก็
ประสานให้มารวมตัวกัน และผลงานของครูเหน่ียว ครูประพาศก็ไปอัดเทปของท่าน
เพราะท่านทางานอยู่สอื่ สาร ท่านกม็ อี ุปกรณ์ของทา่ นแต่สมยั ก่อนซึง่ แพงมาก อัดจาก
ท่ีอื่นมากมาย เราเคยฟังท่ีบ้านครูมีประโยชน์มาก เคยบอกให้ลูกศิษย์เอามาลง
ยูทูปให้หมดเพื่อเป็นหลักฐานวันหน่ึงเดี๋ยวจะหายไป ซึ่งไม่มีอยู่ในยูทูปนะ ที่ท่านไป
อัดมาท่านไปอัดของท่านเอง ด้านการขับเสภาท่านก็เป็นที่ยอมรับ เป็นเอกลักษณ์
ของตน ครูเป็นนายทหารด้วย ท่านชอบร้อง ชอบรา (จักรี มงคล, สัมภาษณ์, 14
มกราคม 2562)
115
พลโทธนณัฐ ยังเฟ่ืองมนต์ ได้ให้ทัศนคติเก่ียวกับการสืบทอดดนตรีไทยของพลตรี
ประพาศ ศกนุ ตนาควา่
ครูประพาศชอบร้องและขับเสภา ท่านก็เป็นโฆษก เป็นพิธีกรอยู่ที่ช่อง 5
ด้วย ท่านเป็นนายทหารเหล่าส่ือสาร เป็นอาจารย์ท่ีปรึกษาชมรมดนตรีไทย จะเห็น
ได้ว่าท่านเป็นหน่ึงคนท่ีทุ่มเททั้งแรงกายแรงใจ รวมไปถึงทุนทรัพย์สนับสนุนวงการ
ดนตรีไทย และถือเป็นบุคคลท่ีน่ายกย่องเชิดชูอยา่ งสูงย่ิง (พลโทธนณัฐ ยังเฟื่องมนต์,
สมั ภาษณ์, 19 มกราคม 2564)
อาจารย์บุญนภา เจริญสืบทองได้ให้ทัศนคติเก่ียวกับการสืบทอดดนตรีไทยของพลตรี
ประพาศ ศกนุ ตนาค วา่
ครูประพาศได้ทาหน้าที่อย่างมศี ักดิ์และมีศรีอย่างมาก ท่านเป็นแกนหลัก
และเป็นตัวเช่ือมความสัมพันธ์ต่าง ๆ ท่านจะมีความภูมิใจในสิ่งที่ท่านทาเลยนะ
ในสมัยกอ่ นท่ยี ังมีอกี หลายคนยังไม่รู้ ทา่ นมผี ลงานมากมาย และส่ิงที่ทาเป็นส่งิ ท่ี
งดงามมาก ๆ เลย ทุก ๆ ปี ครูก็อยากให้เด็ก ๆ ได้พบกับครูเสภาอย่างครูประ
พาศทุกปีเพื่อท่ีจะให้เขาได้เห็นและได้ฟังเสียงของครูท่ีมีความไพเราะและเป็น
ตานานท่ีเราฟังจากละครทุก ๆ เช้า (บุญนภา เจริญสืบทอง, สัมภาษณ์, 28
มกราคม 2562)
อาจารย์ ดร.ดษุ ฎี สวา่ งวบิ ูลย์พงศ์ได้แสดงทศั นคติเพม่ิ เตมิ ว่า
ในความท่ีครูประพาศเป็นนักดนตรีเอง คือ อาชีพของท่านเป็นทหารอยู่
แต่ในความที่เป็นนักดนตรีด้วย และใช้ความเป็นทหารของท่านส่งเสริมดนตรีด้วย
การเป็นนายวงด้วย และก็มีวงดนตรีท่ีไหนก็จะไปร่วมวงด้วย ในฐานะนักดนตรีนะ
ครับ นอกจากนี้ผมก็ทราบมาว่าท่านอาจารย์เอง มีใครที่ต้องการความรู้ทางด้าน
เกี่ยวกับการขับร้องหรือเพลงการต่าง ๆ ไม่เคยหวงเลย และผมคิดว่านี้เป็นการ
ส่งเสริมท่ีดีอยู่มากเลยนะครับ และที่บ้านอาจารย์เองก็สร้างเคร่ืองดนตรีไว้เยอะ
และเปิดโอกาสให้นักดนตรีรุ่นหลงั ๆ ท่ีจริงท่านทามานานแล้วนะครับ ให้นักดนตรี
ไปที่บ้านและเล่นดนตรีกันอะไรต่าง ๆ และก็จะไปออกงานตามโอกาสต่าง ๆ ที่
เหมาะควร ล่าสุดสัก 7-8 ปี ท่ีผ่านมาก็มีโอกาสได้เอาวงดนตรีไปเล่นถวายสมเด็จ
พระกนิษฐาฯ ทุกปี และผมก็ไปเล่นดนตรีมาตั้งแต่ปีแรก ๆ นั้นก็เป็นการอนุรักษ์
เผยแพร่ โดยเฉพาะวงการของทหาร เช่ือว่าอาจารย์ได้ส่งเสริม คือ สอดแทรก
116
เสียงดนตรีไทยเข้าไปในวงการของสีเขียวได้เยอะทีเดียว ท้ังเป็นนักดนตรีเองด้วย
และเอาดนตรีไปเผยแพร่ด้วย (ดุษฎี สว่างวิบูลย์พงศ์, สัมภาษณ์, 11 กรกฎาคม
2564)
นทีธร จุงเลียก มีโอกาสได้เริ่มเข้าไปศึกษาและเรียนรู้กับพลตรีประพาศ ศกุนตนาค
ในช่วงปีพ.ศ. 2557 โดยมีณัฎฐวุธ นุราช และคณะเปน็ ผู้ชกั ชวนและพารว่ มเข้าไปจนไดร้ ู้จกั กับพลตรี
ประพาศ ศกนุ ตนาค โดยในช่วงแรกได้มโี อกาสได้ศึกษากับพลตรีประพาศ ศกุนตนาคเปน็ ระยะส้ัน ๆ
ซ่งึ ในชว่ งนั้น นทีธร จุงเลียก เล่าว่า “ ในช่วงน้ันเป็นช่วงเข้าไปใหม่ ๆ ครูก็เห็นวา่ พอร้องไดเ้ ลยให้จับ
ระนาดแล้วลองร้องเพลงกับครูเลย” (นทีธร จุงเลียก, สัมภาษณ์, 18 เมษายน 2564) โดยนทีธร
จุงเลียก ได้ศึกษากระบวนการตีกรับ ขั้นพื้นฐาน และฝึกการขับเสภาไทย เสภาลาว เสภามอญ รวม
ไปถึงการต่อร้องเพลงแขกมอญบางขุนพรหม เถา เม่ือฝึกการตีกรับข้ันพ้ืนฐานโดยการกรอได้ และ
เสียงกรับดังแล้วพลตรีประพาศ ศกุนตนาคได้มอบกรับเสภาไม้พะยูงไว้ให้เป็นกรับคู่มือจานวน 1
สารบั เพอ่ื ไวใ้ ชป้ ระกอบการขับเสภาและไดใ้ ชป้ ระโยชนต์ อ่ ไปในอนาคต นทีธร จุงเลียกแสดงทัศนคติ
ถงึ พลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาค วา่
ท่านเป็นครูผู้ให้และเป็นผู้ถ่ายทอดได้อย่างใจเย็น เป็นกันเองและคอยใส่
ใจเราในทุก ๆ คา จึงทาให้สามารถพัฒนาตนเองได้และท่านเป็นแบบอย่างที่ดีในการ
ถ่ายทอดความรู้สู่ผู้เรียนให้ผมสามารถนามาปรับใช้ในการถ่ายทอดต่อลูกศิษย์ต่อไป
ได้ในอนาคต (นทธี ร จุงเลยี ก, สมั ภาษณ์, 18 เมษายน 2564)
บญุ ฤทธ์ิ บญุ เย่ยี ม โดยมีทัศนคติและมคี วามคิดเหน็ ตอ่ พลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาค ว่า
นอกจากน้ีท่านสนับสนุนส่งเสริมลูกศิษย์ทุกคน ให้ได้มีโอกาสเล่นดนตรี
ในงานสาคัญหลาย ๆ ครั้ง ครูมักจะผลักดันลูกศิษย์ให้มีหน้าที่ในวงดนตรี ด่ังเช่น
ถวายงานดนตรีไทยสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกุมารี ที่ช่อง 5 ในวันปิยมหาราชของทุก ๆ ปี เป็นต้น จะเห็นได้ว่า
สิ่ง ๆ นี้นับเป็นความกรุณาที่ผมและลูกศิษย์ทุกคนได้รับจากครูท้ังส้ิน (บุญฤทธ์ิ
บุญเยยี่ ม, สมั ภาษณ์, 6 เมษายน 2564)
กล่าวได้ว่าพลตรีประพาศ ศกุนตนาค เป็นผู้ท่ีมีความเป็นครูและคอยถ่ายทอดวิชาการ
ทางด้านดนตรีไทย ให้กับลูกศิษย์และผู้ที่มีความสนใจอยู่เสมอ ปัจจุบันพลตรีประพาศ ศกุนตนาค
อาศัยอยทู่ ี่บา้ นเลขท่ี 56 ซอยหัสดิเสวี ถนนสุทธิสาร แขวงห้วยขวาง เขตหว้ ยขวาง กรุงเทพมหานคร
10310 ท่านใช้ชีวิตเรียบง่าย และเป็นต้นแบบที่ดีต่อลูกศิษย์ พร้อมท้ังยังมีจิตวิญญาณความเป็นครู
117
และยังช่วยอนุรักษ์ สืบสานวัฒนธรรมทางด้านดนตรีไทย ผู้วิจัยสามารถสรุปบทบาทของพลตรี
ประพาศ ศกนุ ตนาค ทีส่ ง่ ผลต่อการสบื ทอดดนตรีไทยไดด้ งั นี้
บทบาท ผลลัพธ์
การเปน็ นกั ดนตรี ทาใหม้ กี ารสบื ทอดและเผยแพร่ดนตรีไทย
การเปน็ ครูผู้สอน ทาใหม้ ีการสืบทอดความรู้ดา้ นดนตรีไทย
การเป็นชา่ งผสู้ รา้ งกรับเสภา ทาใหม้ กี ารสืบทอดกรรมวธิ ีการสร้างกรับเสภา
การเป็นผู้รว่ มจดั ตั้งวงดนตรีไทย ทาใหเ้ กดิ วงดนตรีไทยทมี่ ีบทบาทในการเผยแพร่
ดนตรีไทย
การเปน็ ผปู้ ระสานงานการจดั กจิ กรรม ทาให้มีการรวมกล่มุ การจัดกจิ กรรมเผยแพร่ดนตรีไทย
ดนตรีไทย
การเป็นผูส้ นบั สนุนลกู ศษิ ย์ ทาให้ลกู ศิษย์ไดป้ ระสบการณ์และมีบทบาทในการ
สบื ทอดดนตรีไทย
การเปน็ ผูร้ ่วมจดั ต้ังสานักสยามเสภานรุ ักษ์ ทาให้มกี ารเผยแพรผ่ ลงานดนตรไี ทยผ่านทางส่อื
ออนไลน์
ตารางท่ี 4 บทบาทของพลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค ในการสืบทอดดนตรีไทย
ทมี่ า: นายปรมนิ ทร์ เตม็ พรอ้ ม
พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาคไดใ้ ห้สัมภาษณ์กับผู้วิจยั เพื่อบอกต่อถงึ คนร่นุ หลงั ว่า
ก็ถึงบอกกันว่าให้ช่วยกันหน่อย ช่วยอนุรักษ์ไว้ น่ีเสียดายว่าจะสู ญ
เพราะว่านักศึกษาแต่ละวงแต่ละสถาบันเก่ง ๆ เยอะ ฝึกมือดี ๆ เยอะ พอจบแล้ว
เลิก ก็เลยได้เลิก เพราะทาไมได้เลิก ไม่มีเวทีแสดง ไม่มีเวทีหากิน เข้าใจไหมเราถึง
บอกเราไม่เลิก ว่าจะช่วยอนุรักษ์ไว้ให้มันคงอยู่ ใครว่าง ๆ มาบรรเลงเล่นกัน มาแต่
ตัวเคร่ืองท่ีนี่มีครบ และมีข้าวให้กิน (พลตรีประพาศ ศกุนตนาค, สัมภาษณ์, 16
มกราคม 2564)
118
ภาพท่ี 106 ผู้วิจัยสมั ภาษณ์พลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค
ทีม่ าภาพ: นายปรมินทร์ เต็มพร้อม
จากการศึกษาการถ่ายทอดความรู้ด้านดนตรีไทยของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค พบว่า
เป็นการถ่ายทอดโดยการต่อเพลงตัวต่อตัว และ ให้ลูกศิษย์เข้ามาศึกษากับท่านที่บ้าน ท้ังด้านการขับ
ร้องเพลงไทย การขับเสภา และสร้างกรับเสภา ด้านการส่งเสริมดนตรีไทยพลตรีประพาศ ศกุนตนาค
เป็นบุคคลสาคัญท่ีคอยประสานงานกิจกรรมด้านดนตรีไทยของโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า
และยงั สนับสนนุ ทุนทรัพย์ สถานท่ี เพ่ือเป็นประโยชนใ์ นการสืบทอดดนตรีไทยจากข้อมูลเหล่านี้ทาให้
เห็นวา่ พลตรีประพาศ ศกุนตนาค เป็นผู้ทม่ี ีบทบาทในการสืบทอดส่งเสริมและสนับสนุนดนตรีไทยใน
ยุคปัจจุบนั
119
บทท่ี 5
บทสรปุ และข้อเสนอแนะ
5.1 บทสรปุ
งานวิจยั เร่ืองบทบาทการส่งเสริมดนตรีไทยของพลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค มวี ัตถปุ ระสงค์เพ่ือ
ศึกษาประวัติชีวิตของพลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค และ ศึกษาบทบาทการส่งเสริมดนตรไี ทยของ พลตรี
ประพาศ ศกุนตนาค ผลการศึกษาพบวา่ พลตรีประพาศ ศกุนตนาค เกิดในครอบครวั ที่ชื่นชอบดนตรี
ไทย ทาให้เกิดความรักดนตรีไทย และสนใจการขับร้องเพลงไทยจึงศึกษาการขับร้องเพลงไทย จากครู
ดนตรีไทยคนสาคัญหลาย ๆ คน นับแต่ศึกษาการวิธีการขับร้องเพลงของครูเหนี่ยว ดุริยพันธุ์ด้วย
ตนเอง เรียนการขับร้องเพลงไทยกับครูท้วม ประสิทธิกุล (ศิลปินแห่งชาติ 2529) คุณหญิงชิ้น ศิลป
บรรเลง (ศิลปินแห่งชาติ 2530) คุณหญิงไพฑูรย์ กิตติวรรณ (ศิลปินแห่งชาติ 2529) และได้รับ
คาแนะนา เทคนิคการขับร้องเพลงไทยจากครูเจริญใจ สุนทรวาทิน (ศิลปินแห่งชาติ 2530) ครูนิภา
อภัยวงศ์ ครูสุดจิตต์ ดุริยประณีต (ศิลปินแห่งชาติ 2536) คุณครูบุญชู ทองเช้ือ และครูศิริ วิชเวช
(ศิลปนิ แห่งชาติ 2551) โดยยดึ ทางเพลงตามคณุ หญิงไพฑูรย์ กิตติวรรณ ลีลาการขบั รอ้ งตามอย่าง ครู
เหน่ียว ดุริยพันธ์ุ คือมี ลักษณะการร้องเสียงสูง เอ้ือนมีลูกคอกระทบ เสียงลงทรวง กระแทกกระทั้น
คา การแบ่งคาร้องเป็นคา ให้อารมณ์ท่ีสอดคล้องกับบทร้อง ในด้านการขับเสภาพลตรีประพาศ
ศกุนตนาคได้ศึกษาจากการสั่งสมประสบการณ์เรียนรู้ด้วยตนเองจากการฟัง และการเรียนรู้จากครู
โบราณ ความสามารถในการขับร้องและขับเสภาดังกล่าวทาให้พลตรีประพาศ ศกุนตนาค ได้รับ
คัดเลือกให้เป็นผู้ขับเสภาของละครจักร ๆ วงศ์ ๆ ทางสถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 7 ตั้งแต่ปี
พ.ศ. 2542 จนถงึ ปจั จุบัน และเปน็ นกั ร้องเพลงไทยในงานสาคัญตา่ ง ๆ
พลตรีประพาศ ศกุนตนาค รบั ราชการทหาร เหล่าทหารสื่อสาร ทาหน้าท่ีเป็นผู้ประกาศข่าว
การใช้คาพูดท่ีมีลีลาน้าเสียงหนักแน่น เข้มแข็ง จึงได้รับความไว้วางใจให้ทาหน้าที่ในการประกาศข่าว
สาคัญ โดยเฉพาะการประกาศข่าวที่เก่ียวข้องกับสถานการณ์ความม่ันคงของชาติ จึงทาให้พลตรี
ประพาศ ศกุนตนาค มีชื่อเสียงเป็นท่ีรู้จักอย่างกว้างขวาง นอกจากนั้นพลตรีประพาศ ศกุนตนาค ยัง
เป็นนักแสดงละครหลายเรื่อง จึงทาให้ช่ือเสียงของพลตรีประพาศ ศกุนตนาคเป็นท่ีรู้จักทั้งผู้ประกาศ
ขา่ ว นกั แสดง และนกั ร้องเพลงไทย
120
บทบาทในการเผยแพร่ดนตรีไทยของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค พบว่า พลตรีประพาศ
ศกุนตนาคมบี ทบาทในการเผยแพร่ดนตรไี ทยผา่ นส่ือทางวทิ ยุโทรทศั น์ และสื่อออนไลน์ ท้ังการขบั รอ้ ง
เพลงไทย การตีกรับขับเสภา และส่งเสริม สนับสนุน เป็นแกนหลักในการประสานงานการจัดงาน
ดนตรไี ทยของโรงเรียนนายรอ้ ยพระจุลจอมเกล้า และเป็นผู้ควบคุมหลักในการฝึกซ้อมนกั ดนตรีไทยวง
เก้ียวเกล้าเพื่อแสดงดนตรีไทย ถวายสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกุมารีเนอื่ งในวนั ปิยมหาราชของทุก ๆ ปี
พลตรีประพาศ ศกุนตนาคมีบทบาทในการสืบทอดดนตรีไทยในฐานะครูผู้ถ่ายทอดความรู้
ให้กับลูกศิษย์ โดยการถ่ายทอดแบบตัวต่อตัว และ พบว่าเพลงส่วนมากท่ีถ่ายทอดให้ลูกศิษย์จะเป็น
เพลงระดับพื้นฐาน ในด้านการขับเสภา และตีกรับเสภา พลตรีประพาศ ศกุนตนาค จะสอนการขับ
เสภาและการฝึกตีกรับขั้นพื้นฐานให้แก่ลูกศิษย์ นอกจากนั้นพลตรีประพาศ ศกุนตนาคยังร่วมจัดต้ัง
“สานักสยามเสภานุรักษ์” ซึ่งเป็นอีกหนึ่งช่องทางในการส่งเสริมการขับร้องเพลงไทย และการตีกรับ
ขับเสภา ทางสือ่ ออนไลน์
บทบาทในการส่งเสริมดนตรีไทยของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค นับเป็นการส่งเสริมดนตรี
ไทยของผู้มีใจรักดนตรีไทยที่มีความเพียบพร้อมทั้งสถานะทางเงิน การงาน ชื่อเสียง และ
ความสามารถในการขับร้องและขับเสภาได้ไพเราะ แม้พลตรีประพาศ ศกุนตนาคจะไม่ใช่ผู้ท่ีศึกษา
ดนตรไี ทยเช่นศิลปินอาชีพ แต่สถานภาพและบทบาทดังกล่าวส่งผลให้พลตรีประพาศ ศกุนตนาคเป็น
ที่รจู้ ักในฐานะผู้ทร่ี กั ดนตรไี ทยและมบี ทบาทในการสบื ทอดดนตรีไทยในปัจจุบัน
5.2 ข้อเสนอแนะ
การศึกษาบทบาทการส่งเสริมดนตรีไทยของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค พบว่า จากการที่
พลตรี ประพาศ ศกุนตนาคได้ริเริ่มให้มีชมรมดนตรีไทยโรงเรยี นนายรอ้ ยพระจุลจอมเกล้า ทาใหช้ มรม
ดังกล่าวมีบทบาทสาคัญในการเผยแพร่ดนตรีไทย ผู้วิจัยจึงขอเสนอแนะให้ผู้ที่สนใจศึกษาเก่ียวกับ
ชมรมดนตรีไทยโรงเรยี นนายรอ้ ยพระจุลจอมเกลา้ เพ่อื เปน็ ประโยชนด์ ้านวิชาการตอ่ ไป
(.)
ภาคผนวก
122
ภาคผนวก ก ผลงานการประพนั ธเ์ พลง
คารอ้ ง/ทานอง : พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
รอ้ งโดย : นายลายวง พรหมทัต
เพลงชัยภูมิ
ชัยภูมถิ น่ิ นีพ้ ี่เคยได้เยือน มีนอ้ งนางเปน็ เพ่ือน ยังตดิ เตอื นไม่รู้คลาย
อยา่ จากพี่ไปโอ้หัวใจระทมหม่องไม่ คดิ ถงึ เจ้าไม่ไหว อกี เมื่อไหรจ่ ะได้พบกนั
ชยั ภมู ิสุดแสนที่พคี่ ะนงึ เพยี งพบกนั ครั้งหนง่ึ ยงั ติดตรึงอยู่ทกุ วนั
โอ้อกข้าเอ่ย ไม่รู้เลยเพราะความรกั มั่น หลอนหลอกในดวงชวี นั เฝา้ ใฝ่ฝันถงึ เธอคนเดยี ว
***นางหนึ่ง ยังซง้ึ ตราตรงึ ดวงใจ ล่องลอยหลอนให้ หัวใจพเ่ี ฝ้าแลเหลียว
หลับตาครัง้ ใดหัวใจแห้งเห่ยี ว หม้ันหมายนางเดียว หญงิ ใดไม่เกี่ยวไม่ข้องกนั
ชยั ภมู ถิ ่ินน้ีมีมนต์สวา่ ง แลล้วนธรรมชาติ งามผดุ ผาดสารพัน
หากใครได้เยือนตอ้ งตดิ เตือน คะนึงทกุ วนั แม้จากวันนนั้ เฝ้าใฝฝ่ ันถงึ ชัยภูมิ***
เพลงชายพเนจร
ฉนั เกิดมาอาภพั เหลือทน ยากแคน้ แสนจน ไม่มีคนเขาเวทนา
ต้องเดนิ เรร่ ่อนพเนจรไร้ท่ีพ่งึ พาเป็นเวรกรรมแต่ปางใดหนาช่างชกั พา ให้เราอับจน
โอช้ ะตาชวี ิตแสนเศรา้ ต้องใชก้ รรมเกา่ ทตี่ ัวเราต้องเฝ้าจาทน
พ่ีน้องหนหี า่ งรักมาจางลารา้ งทุกข์ทน ตวั คนเดยี วทอ่ งเท่ยี วสับสนไม่มีคนสนใจแลมอง
คอ่ นคนื ยังฝืนใจใหข้ ่ม อกร้าวระบมช่างขืน่ ขมตรมตรอม
ตัดใจไม่ใหร้ ่าร้อง แตน่ า้ ตานองไหลอาบสองแก้มชาย
ฉันต้องลาๆลับไปก่อนร่อนเร่พเนจรเท่ียวซอกซอนจนกวา่ จะตาย
ค่าไหนนอนนั่นทุกคืนวันไร้ที่ม่ันหมาย ดวงชะตาฉนั ชา่ งโหดรา้ ยน่หี รอื ชาย พเนจร
123
ภาคผนวก ข ผลงานการเป็นผูป้ ระกาศขา่ ว
ตารางกจิ กรรมการถา่ ยทอดสดงานพระราชพธิ สี าคญั ๆ ทางสถานีวทิ ยโุ ทรทศั น์กองทัพบกช่อง 5
ของพลตรีประพาศ ศกุนตนาค
ที่ วัน/เดอื น/ปี งานและโอกาส สถานที่
1 9 มิถนุ ายน 2514 พระราชพิธีรชั ดาภเิ ษก พระท่นี ั่งอมรินทรวินจิ ฉยั
พระบรมมหาราชวัง
2 2 ธันวาคม 2515 พิธถี วายสตั ย์ปฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดุสติ
ของทหารรักษาพระองค์
3 2 ธันวาคม 2516 พธิ ถี วายสตั ยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดุสติ
ของทหารรกั ษาพระองค์
4 2 ธนั วาคม 2517 พธิ ีถวายสัตยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดุสติ
ของทหารรกั ษาพระองค์
5 5 ธนั วาคม 2518 พระราชพธิ มี หามงคลเฉลิมพระ พระทน่ี ั่งอมรินทรวินจิ ฉยั
ชนมพรรษา 4 รอบ พระบรมมหาราชวัง
6 3 ธนั วาคม 2519 พธิ ถี วายสัตยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดสุ ิต
ของทหารรักษาพระองค์
7 3 ธนั วาคม 2520 พธิ ีถวายสัตย์ปฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดสุ ติ
ของทหารรกั ษาพระองค์
8 3 ธนั วาคม 2521 พธิ ีถวายสตั ยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดุสติ
ของทหารรกั ษาพระองค์
9 3 ธนั วาคม 2522 พิธถี วายสัตยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดุสิต
ของทหารรักษาพระองค์
10 3 ธนั วาคม 2523 พิธีถวายสัตยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดสุ ติ
ของทหารรักษาพระองค์
11 3 ธนั วาคม 2524 พธิ ถี วายสัตย์ปฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดุสติ
ของทหารรักษาพระองค์
12 5 เมษายน 2525 กระบวนพยหุ ยาตรา (ใหญ่) ชลมารค ใน แมน่ า้ เจ้าพระยา
124
คราวทีก่ รุงรัตนโกสนิ ทร์มีอายุครบ 200
ปี เสดจ็ พระราชดาเนนิ ไปบวงสรวง
สมเด็จพระบรู พามหากษัตรยิ เ์ จ้า
13 5 เมษายน 2525 การพระราชพิธีบวงสรวงสมเดจ็ พระ พระบรมรูป
บรู พมหากษัตรยิ าธริ าชเจา้ พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธ
ยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
14 6 เมษายน 2525 ฉลองวัดพระศรรี ตั นศาสดาราม เนอ่ื งใน วัดพระศรรี ตั นศาสดาราม
พระราชพิธสี มโภชกรุงรัตนโกสนิ ทร์
200 ปี
15 3 ธนั วาคม 2524 พธิ ถี วายสัตยป์ ฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดุสติ
ของทหารรักษาพระองค์
16 3 ธนั วาคม 2525 พธิ ีถวายสตั ย์ปฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดสุ ติ
ของทหารรกั ษาพระองค์
17 3 ธนั วาคม 2526 พธิ ถี วายสตั ยป์ ฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดุสติ
ของทหารรักษาพระองค์
18 3 ธนั วาคม 2527 พิธถี วายสัตยป์ ฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดสุ ติ
ของทหารรักษาพระองค์
19 3 ธันวาคม 2528 พิธถี วายสตั ยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดสุ ติ
ของทหารรกั ษาพระองค์
20 3 ธนั วาคม 2529 พธิ ีถวายสัตยป์ ฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดุสติ
ของทหารรักษาพระองค์
21 3 ธันวาคม 2530 พธิ ถี วายสตั ย์ปฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดุสติ
ของทหารรักษาพระองค์
22 5 ธันวาคม 2530 พระราชพิธีมหามงคลเฉลมิ พระ พระท่นี ั่งชัยมังคลาภเิ ษก
ชนมพรรษา 5 รอบ มณฑลพิธที ้องสนามหลวง
23 3 ธนั วาคม 2531 พธิ ถี วายสตั ย์ปฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดสุ ิต
ของทหารรักษาพระองค์
24 3 ธนั วาคม 2532 พิธีถวายสตั ย์ปฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดสุ ิต
ของทหารรกั ษาพระองค์
25 3 ธนั วาคม 2533 พธิ ถี วายสตั ยป์ ฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดสุ ิต
125
ของทหารรกั ษาพระองค์
26 3 ธนั วาคม 2534 พิธถี วายสตั ยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดสุ ติ
ของทหารรกั ษาพระองค์
27 3 ธันวาคม 2535 พิธถี วายสัตย์ปฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดุสิต
ของทหารรกั ษาพระองค์
28 3 ธนั วาคม 2536 พิธีถวายสตั ย์ปฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดุสติ
ของทหารรกั ษาพระองค์
29 3 ธนั วาคม 2537 พิธถี วายสตั ยป์ ฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดสุ ติ
ของทหารรักษาพระองค์
30 3 ธนั วาคม 2538 พิธถี วายสัตยป์ ฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดสุ ติ
ของทหารรกั ษาพระองค์
31 10 มนี าคม 2539 ถา่ ยทอดสดพิธีอัญเชิญพระโกศออก พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท
พระเมรุมาศ สู่พระเมรุมาศ ท้อง
สนามหลวง
32 9 มถิ ุนายน 2539 พระราชพิธีกาญจนาภิเษก พุทธศักราช พระทนี่ ่ังกาญจนาภิเษก
2539 มณฑลพธิ ที อ้ งสนามหลวง
33 7 พฤศจิกายน 2539 กระบวนพยหุ ยาตรา (ใหญ่) ชลมารค ใน แม่นา้ เจ้าพระยา
การเสดจ็ พระราชดาเนินถวายผ้าพระ
กฐิน ณ วัดอรุณราชวรารามราช
วรมหาวิหาร
34 2 ธันวาคม 2539 พธิ ีถวายสตั ยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดสุ ิต
ของทหารรักษาพระองค์
35 2 ธนั วาคม 2540 พธิ ีถวายสัตยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดุสิต
ของทหารรักษาพระองค์
36 2 ธันวาคม 2541 พิธถี วายสัตย์ปฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดุสิต
ของทหารรักษาพระองค์
37 2 ธันวาคม 2542 พธิ ีถวายสัตยป์ ฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดุสติ
ของทหารรกั ษาพระองค์
38 5 ธนั วาคม 2542 พระราชพธิ ีมหามงคลเฉลมิ พระทีน่ ั่งอนนั ตสมาคม
พระชนมพรรษา 6 รอบ พระราชวงั ดสุ ิต
126
39 2 ธนั วาคม 2543 พิธีถวายสตั ย์ปฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดุสิต
ของทหารรักษาพระองค์
40 2 ธนั วาคม 2544 พธิ ีถวายสตั ย์ปฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดสุ ิต
ของทหารรกั ษาพระองค์
41 2 ธันวาคม 2545 พิธีถวายสตั ยป์ ฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดสุ ิต
ของทหารรกั ษาพระองค์
42 2 ธันวาคม 2546 พธิ ีถวายสัตย์ปฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดสุ ิต
ของทหารรกั ษาพระองค์
43 2 ธนั วาคม 2547 พิธีถวายสัตย์ปฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดุสิต
ของทหารรกั ษาพระองค์
44 2 ธนั วาคม 2548 พิธีถวายสตั ยป์ ฏญิ าณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดสุ ิต
ของทหารรกั ษาพระองค์
45 8 มิถุนายน 2549 พระราชพธิ ที รงบาเพญ็ พระราชกุศล ณ พระทีน่ ่ังอมรินทร
ทักษิณานุประทาน วินิจฉยั มไหยสูรยพิมาน
ภายในพระบรมมหาราชวัง
46 9 มถิ นุ ายน 2549 พระราชพธิ ีบวงสรวงสมเดจ็ ณ พลับพลาพธิ ี พระท่ีนงั่
พระบรู พมหากษตั รยิ าธริ าช ชุมสาย บริเวณขา้ ง พระท่ี
นง่ั อนันตสมาคม
47 10 มถิ ุนายน 2549 พระราชพธิ ฉี ลองสิรริ าชสมบัติ ณ พระที่นั่งอมรินทร
ครบ 60 ปี วนิ จิ ฉัย มไหยสูรยพมิ าน
ภายในพระบรมมหาราชวัง
48 12 มิถนุ ายน 2549 พธิ ีถวายพระพรชัยมงคล พระทนี่ ่ังอนนั ตสมาคม
พิธที อดพระเนตรกระบวนเรอื
พระราชพิธี
49 13 มถิ นุ ายน 2549 พิธพี ระราชทานเล้ยี งพระกระยาหารคา่ ณ ทอ้ งพระโรงกลาง
แดส่ มเดจ็ พระราชาธบิ ดี สมเด็จพระ พระท่ีนั่งจกั รีมหาปราสาท
ราชินี และ ผู้แทนพระประมขุ ท้องพระโรงกลางพระทน่ี ง่ั
สมมติเทวราชอุปบัติ
50 8 พฤศจิกายน 2549 พระราชพธิ ตี รึงหมุดและพระราชทาน พระอุโบสถ
ธงชัยเฉลิมพล วดั พระศรีรัตนศาดาราม
127
51 2 ธนั วาคม 2549 พธิ ีถวายสตั ย์ปฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวงั ดสุ ติ
ของทหารรกั ษาพระองค์
52 2 ธันวาคม 2550 พิธถี วายสตั ยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดุสิต
ของทหารรักษาพระองค์
53 5 ธันวาคม 2550 พระราชพธิ มี หามงคลเฉลิมพระ พระทน่ี ่ังจกั รมี หาปราสาท
ชนมพรรษา 80 พรรษา พระบรมมหาราชวัง
54 2 ธันวาคม 2551 พธิ ถี วายสตั ยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดุสติ
ของทหารรักษาพระองค์
55 2 ธนั วาคม 2552 พิธถี วายสตั ยป์ ฏิญาณตนและสวนสนาม พระลานพระราชวังดุสติ
ของทหารรักษาพระองค์
56 2 ธันวาคม 2553 พิธถี วายสัตย์ปฏญิ าณตนและสวนสนาม สนามหน้าศาลาสหทยั
ของทหารรักษาพระองค์ สมาคม ใน
พระบรมมหาราชวัง
57 2 ธนั วาคม 2554 พธิ ถี วายสัตย์ปฏิญาณตนและสวนสนาม กระบวนจากศาลาว่าการ
ของทหารรกั ษาพระองค์ กลาโหม เข้าส่ปู ระตูวเิ ศษ
ไชยศรี ประตูพิมานไชยศรี
ต้ังแถว
เฝา้ ทูลละอองธลุ ีพระบาทที่
บรเิ วณสนามหน้ามุขเดจ็
พระท่ีนั่งจกั รี มหาปราสาท
58 5 ธนั วาคม 2554 พระราชพิธีมหามงคลเฉลมิ พระ พระทน่ี ั่งจกั รมี หาปราสาท
ชนมพรรษา 7 รอบ พระบรมมหาราชวงั
128
59 9 เมษายน 2555 พธิ พี ระราชทานเพลิงศพเจา้ เพชร พระเมรุท้องสนามหลวง
รตั นนราชสดุ า สิรโิ สภาพรรณวดี
60 2 ธันวาคม 2555 พธิ ีถวายสัตย์ปฏญิ าณตนและสวนสนาม พระที่น่ังอนันตสมาคม
ของทหารรักษาพระองค์ พระราชวงั ดสุ ติ
61 5 ธนั วาคม 2555 พระราชพธิ เี ฉลิมพระชนมพรรษา พระที่น่ังอนันตสมาคม
85 พรรษา พทุ ธศักราช 2555 พระราชวังดุสติ
62 7 ธนั วาคม 2557 พระราชพธิ ตี รงึ หมุดและพระราชทาน วดั พระศรีรตั นศาดาราม
ธงชัยเฉลมิ พล แกห่ น่วยงานทหาร และพระท่นี ั่งชมุ สาย
จานวน 63 หนว่ ย ศาลาสหทยั สมาคม
พระบรมมหาราชวัง
พลตรีประพาศ ศกุนตนาคทาหนา้ ทผ่ี ู้ประกาศข่าว
ท่ีมาภาพ: พลตรีประพาศ ศกุนตนาค
129
พลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาคทาหน้าทีผ่ ปู้ ระกาศข่าว
ทม่ี าภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
พลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาคทาหน้าท่ผี ูป้ ระกาศขา่ ว
ทมี่ าภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
130
ทีมงานผปู้ ระกาศข่าวดาเนนิ รายการโทรทศั น์รวมการเฉพาะกจิ แหง่ ประเทศไทย
ทมี่ าภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
พลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาคทาหนา้ ที่ผู้ประกาศขา่ ว
ท่ีมาภาพ: พลตรีประพาศ ศกุนตนาค
131
พลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาคทาหน้าทผ่ี ปู้ ระกาศข่าว
ท่ีมาภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
132
ภาคผนวก ค ผลงานการเป็นนกั แสดง
พลตรีประพาศ ศกนุ ตนาค
ที่มาภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
รายการบรรเลงดนตรไี ทยของกรมการทหารส่ือสาร
ท่ีมาภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
133
พลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาค รับบทพระเอกเปน็ คุณเปรม ในละครสี่แผน่ ดนิ
ท่ีมาภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
พลตรีประพาศ ศกุนตนาคแสดงละครเรื่องสีแ่ ผน่ ดนิ
ทมี่ าภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
134
พลตรปี ระพาศ ศกนุ ตนาคแสดงละครเรื่องสีแ่ ผ่นดนิ
ท่มี าภาพ: พลตรปี ระพาศ ศกุนตนาค
พลตรีประพาศ ศกุนตนาคแสดงละครเรื่องขอเพยี งรัก เข้าฉากกบั บุศรา นฤมติ ร
ทม่ี าภาพ: พลตรีประพาศ ศกุนตนาค