91 - พิมพ์ภาพด้วยซ้อม - มุมบทบาทสมมติ - เป่าสี - มุมเกมการศึกษา - พับสี จากนั้นครูแบ่งเด็กออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 5 – 6 คน 1.4 เด็กแต่ละกลุ่มวางแผนเลือกท ากิจกรรมด้วยสัญลักษณ์ประจ าตัวเด็ก ครูสังเกตและ สัมภาษณ์การวางแผนในการท ากิจกรรมของเด็ก (การวางแผนจัดระบบด าเนินการ) 2. การปฏิบัติ (DO) (30 นาที) 2.1 เด็กปฏิบัติกิจกรรมตามแผนที่วางไว้โดยครูสังเกตพฤติกรรมการคิดและการให้เหตุผลใน การท ากิจกรรมพร้อมบันทึกวิธีการท ากิจกรรม หากเด็กไม่ปฏิบัติกิจกรรมตามแผนที่วางไว้ครูใช้ ค าถามปลายเปิดเพื่อกระตุ้นเด็ก ดังนี้ (การริเริ่มและลงมือท า,การวางแผนจัดระบบด าเนินการ) (การ ใช้ค าถามปลายเปิด) - วาดภาพอะไรที่บอกถึงเศรษฐกิจพอเพียง - จะต่อเติม บ เป็นรูปร่างอะไร - วางซ้อมยังไงถึงจะพิมพ์ภาพเป็นรูปต้นไม้ได้ - เป่าสีจะใช้สีอะไรบ้าง หยดสีไหนก่อนและจะเป่าเป็นรูปร่างยังไง - ต้องหยดสีตรงไหนบ้างถึงพับครึ่งออกมาแล้วจะเป็นรูปร่าง 2.2 เมื่อหมดเวลาครูให้สัญญาณด้วยเพลง “เก็บของ” เด็กท าความสะอาดและจัดเก็บ อุปกรณ์ให้เรียบร้อย (การมุ่งเป้าหมาย) 3. การทบทวน (Review) (10 นาที) 3.1 ครูและเด็กร่วมกันทบทวนและสรุปกิจกรรมกิจกรรมโดยการใช้ค าถามปลายเปิดกระตุ้น ให้เด็กแสดงความคิดเชิงเหตุผลในประเด็น ดังนี้ (การใช้ค าถามปลายเปิด) - วางแผนไว้ว่าจะท ากิจกรรมใดบ้าง - ได้ท างานตามที่วางแผนไว้หรือไม่ อย่างไร - ผลงานที่ท าเหมือนหรือต่างจากที่วางแผนไว้หรือไม่ อย่างไร - ถ้ามีโอกาสให้ปรับปรุงผลงานได้ จะปรับปรุงหรือไม่ อย่างไร - วันนี้ได้ท ากิจกรรมอะไรบ้าง 4. สื่อการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1. กระดาษ A4 2. ภาพพยัญชนะ บ 3. สีน้ า 4. ซ้อม 5. หลอด 6. ดินสอ 7. เพลง พอเพียง 8. เพลง เก็บของ แหล่งการเรียนรู้ มุมประสบการณ์ในห้องเรียน
92 5. การวัดและประเมินพัฒนาการ สังเกต 1. การอธิบายเรื่องราวบอกความรู้สึกเกี่ยวกับผลงานของตนเอง 2. การบอกขั้นตอนการปฏิบัติงาน 3. การตัดสินใจลงมือปฏิบัติกิจกรรมด้วยตนเอง 4. การปฏิบัติงานส าเร็จตามเป้าหมายและทันเวลาที่ก าหนด 5. การควบคุมตนเองให้ปฏิบัติกิจกรรมจนส าเร็จไม่ละทิ้งกลางคัน สนทนา/สัมภาษณ์ การอธิบายเล่าเรื่องราวผลงานของตัวเอง ตรวจผลงาน 1. รายละเอียดของผลงาน 2. ความคิดสร้างสรรค์ 6. ภาคผนวก เพลง พอเพียง (จินดา ด่านซ้าย) พออยู่ พอกิน พอใช้พอใจ เด็ก ๆ ไทย จงจ าให้มั่น อดทน อดออม อดกลั่น (ซ้ า) เธอและฉัน มีความพอเพียง เพลง เก็บของ (ไม่ปรากฎนาม) เก็บ เก็บ เก็บ มาช่วยกันเก็บของเล่นที เร็วคนดี มาช่วยกันเก็บของเล่นเข้าที่ เร็วพลัน
93 ภาคผนวก จ ตัวอย่าง แบบประเมินทักษะทางสมอง EF ของเด็กปฐมวัย
94 คู่มือการใช้เครื่องมือ แบบประเมินทักษะทางสมอง EF ส าหรับเด็กปฐมวัย ค าชี้แจง 1. เครื่องมือแบบประเมินทักษะทางสมอง EF ส าหรับเด็กปฐมวัย จ านวน 3 ด้าน คือ ด้านการริเริ่มและลงมือท า ด้านการวางแผนจัดระบบด าเนินการและด้านการมุ่งเป้าหมาย ของเด็กชั้นอนุบาลปีที่ 3 อายุ 5 - 6 ปีที่ได้รับการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ตามแนวคิดไฮสโคปโดย ประเมินเป็นรายบุคคล 2. เครื่องมือแบบประเมินทักษะทางสมอง EF ส าหรับเด็กปฐมวัย จ านวน 1 ชุด ดังนี้ 2.1 แบบประเมินทักษะทางสมอง EF ส าหรับเด็กปฐมวัย จ านวน 3 ด้าน คือ 2.1.1 ด้านการริเริ่มและลงมือท า 2.1.1.1 ริเริ่มคิดและปฏิบัติกิจกรรมด้วยตนเองจนเสร็จและมีผลงาน เด็กตัดสินใจเลือกปฏิบัติกิจกรรมตามที่สนใจจนส าเร็จเป็นชิ้นงาน 2.1.1.2 ลงมือปฏิบัติกิจกรรมทันทีเมื่อเด็กเลือกกิจกรรมที่ตนเองสนใจ แล้วเด็กต้องลงมือท างานที่ตัวเองเลือกทันที 2.1.1.3 ปฏิบัติกิจกรรมตรงเวลาไม่ผัดวันประกันพรุ่ง เมื่อเด็กเลือกปฏิบัติ กิจกรรมแล้วเด็กต้องลงมือท าให้เสร็จโดยไม่มีการต่อรองเวลา 2.1.2 ด้านการวางแผนจัดระบบด าเนินการ 2.1.2.1 วางแผนการปฏิบัติกิจกรรมด้วยตัวเอง เมื่อเด็กเลือกกิจกรรมที่ ตนเองสนใจแล้วเด็กจะวางแผนการปฏิบัติกิจกรรมด้วยตัวเอง 2.1.2.2 ปฏิบัติกิจกรรรมตามขั้นตอนที่วางไว้เมื่อเด็กเลือกกิจกรรมที่ตนเอง สนใจแล้วเด็กสามารถปฏิบัติกิจกรรมตามขั้นตอนที่ตัวเองตั้งไว้ 2.1.2.3 บอกล าดับก่อน – หลังของการปฏิบัติกิจกรรม เด็กสามารถ บอกล าดับการปฏิบัติกิจกรรมได้เป็นล าดับขั้นตอน 2.1.3 ด้านการมุ่งเป้าหมาย 2.1.3.1 บอกเป้าหมายหรือจุดมุ่งหมายง่าย ๆ ในการปฏิบัติกิจกรรม เด็กสามารถบอกเป้าหมายของการปฏิบัติกิจกรรมโดยการใช้ค าง่าย ๆ 2.1.3.2 ปฏิบัติกิจกรรมตามแผนที่วางไว้ส าเร็จ เมื่อเด็กพบอุปสรรคสามารถ หาวิธีแก้ไขและปฏิบัติกิจกกรมต่อไปจนส าเร็จ 2.1.3.3 ปฏิบัติกิจกรรมเสร็จตามเวลาที่ก าหนด เด็กสามารถ ปฏิบัติกิจกรรมตามที่วางแผนได้ส าเร็จและทันเวลาตามที่ครูก าหนด
95 3. ตรวจให้คะแนนความถูกต้องของเครื่องมือแบบประเมินทักษะทางสมอง EF ส าหรับเด็กปฐมวัย มีเกณฑ์การให้คะแนนดังนี้ 1 หมายถึง เด็กมีพฤติกรรมที่แสดงออกน้อยที่สุด 2 หมายถึง เด็กมีพฤติกรรมที่แสดงออกน้อย 3 หมายถึง เด็กมีพฤติกรรมที่แสดงออกปานกลาง 4 หมายถึง เด็กมีพฤติกรรมที่แสดงออกมาก 5 หมายถึง เด็กมีพฤติกรรมที่แสดงออกมากที่สุด 4. ระยะเวลาในการประเมิน แผนการจัดกิจกรรมแบบไอสโคปเสริมด้วยค าถามปลายเปิด จ านวน 18 แผน แผนละ 50 นาที สัปดาห์ละ 3 แผน รวม 6 สัปดาห์ วิธีด าเนินการประเมิน 1. ผู้ด าเนินการประเมิน ศึกษาคู่มือการประเมินและเครื่องมือการประเมินให้เข้าใจ กระบวนการในการประเมิน จนสามารถสาธิตและใช้ภาษาที่ชัดเจนเป็นธรรมชาติในการพูดกับเด็ก 2. ผู้ด าเนินการประเมินตรวจสอบความพร้อมของอุปกรณ์ชุดการประเมินให้ครบถ้วนและ เตรียมแบบบันทึกผลการประเมินให้เพียงพอกับจ านวนเด็ก 3. เตรียมกิจกรรมและอุปกรณ์ที่ใช้ในการประเมิน ดังนี้ 3.1 คู่มือการใช้เครื่องมือแบบประเมินทักษะทางสมอง EF ส าหรับเด็กปฐมวัย จ านวน 1 ชุด 3.2 แบบบันทึกผลการแบบประเมินทักษะทางสมอง EF ส าหรับเด็กปฐมวัย จ านวน 28 ชุด 3.3 แบบบันทึก Plan Do Review จ านวน 6 ชุด 3.4 แผนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ตามแนวคิดไฮสโคป 6 หน่วย 3.5 ชุดอุปกรณ์ส าหรับการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ตามแนวคิดไฮสโคป 3.6 ชุดอุปกรณ์ส าหรับท ากิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์ 4. ก่อนเริ่มท าการทดสอบควรให้เด็กท าธุระส่วนตัวให้เรียบร้อย เช่น ดื่มน้ า เข้าห้องน้ า เพื่อให้เด็กมีสมาธิในขณะท าการประเมิน 5. ผู้ด าเนินการประเมินสร้างความคุ้นเคยกับเด็กโดยการพูดคุยเพื่อสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับ เด็กเพื่อให้เด็กคลายความกังวน ไม่ตื่นเต้น เมื่อเห็นเด็กพร้อมเริ่มท าการประเมิน
96 แบบประเมินทักษะทางสมอง EF ส าหรับเด็กปฐมวัย ระดับชั้นอนุบาล 3/… โรงเรียนบ้านหมากแข้ง อ าเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี ชื่อผู้สังเกต............................................................................................................................................. ชื่อผู้ถูกสังเกต........................................................................................................................................ อายุ............ปี............เดือน ระดับชั้นอนุบาลปีที่....../....... โรงเรียนบ้านหมากแข้ง จังหวัดอุดรธานี วัน/เดือน/ปีที่สังเกต................................................................... ค าชี้แจง : ให้ท าเครื่องหมาย ✓ ลงในช่องระดับคะแนนตามแบบประเมินทักษะทางสมอง EF ส าหรับเด็กปฐมวัย ข้อ พฤติกรรมด้านทักษะทางสมอง EF ระดับคะแนน หมายเหตุ 5 4 3 2 1 ด้านการริเริ่มและลงมือท า 1 ริเริ่มและปฏิบัติกิจกรรมด้วยตนเอง 2 ลงมือปฏิบัติกิจกรรมทันที 3 ปฏิบัติกิจกรรมตรงเวลาไม่ผัดวันประกันพรุ่ง ด้านการวางแผนจัดระบบด าเนินการ 4 วางแผนปฏิบัติกิจกรรมด้วยตนเอง 5 ปฏิบัติกิจกรรรมตามขั้นตอนที่วางไว้ 6 บอกล าดับก่อน - หลังของการปฏิบัติกิจกรรม ด้านการมุ่งเป้าหมาย 7 บอกเป้าหมายหรือจุดมุ่งหมายง่าย ๆ ในการปฏิบัติ กิจกรรม 8 ปฏิบัติกิจกรรมตามแผนที่วางไว้ส าเร็จ 9 ปฏิบัติกิจกรรมเสร็จตามเวลาที่ก าหนด รวมคะแนน..............................คะแนน ข้อเสนอแนะ........................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................
97 ภาคผนวก ฉ ตัวอย่าง ภาพการจัดกิจกรรมแบบไฮสโคปเสริมด้วยค าถามปลายเปิด
98 (ตัวอย่าง) ภาพการจัดกิจกรรมแบบไฮสโคปเสริมด้วยค าถามปลายเปิด ครูแนะน าและสาธิตวิธีการท ากิจกรรม เด็กวางแผนการท ากิจกรรมแบบไฮสโคป (ทักษะด้านการวางแผนจัดระบบด าเนินการ)
99 (ตัวอย่าง) ภาพการจัดกิจกรรมแบบไฮสโคปเสริมด้วยค าถามปลายเปิด (ต่อ) เด็กท ากิจกรรมตามแผนการท ากิจกรรมของตนเอง (ทักษะด้านการริเริ่มและลงมือท า)
100 (ตัวอย่าง) ภาพการจัดกิจกรรมแบบไฮสโคปเสริมด้วยค าถามปลายเปิด (ต่อ) เด็กน าเสนอผลงานตนเอง (ทักษะด้านการมุ่งเป้าหมาย)
101 ประวัติย่อผู้วิจัย
102 ประวัติย่อผู้วิจัย ชื่อ นางสาวเดือน พันพม่า วันเกิด 16 มกราคม 2544 สถานที่เกิด โรงพยาบาลต ารวจ สถานที่อยู่ปัจจุบัน เลขที่ 83 หมู่ที่ 2 บ้านสุขส าราญ ต าบลหนองเลิง อ าเภอเมือง จังหวัดบึงกาฬ 38000 โทรศัพท์ 0951392943 ประวัติการศึกษา พ.ศ.2555 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จาก โรงเรียนเลิศปัญญา พ.ศ.2558 ชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น จาก โรงเรียนปากคาดพิทยาคม พ.ศ.2561 ชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย จาก โรงเรียนปากคาดพิทยาคม พ.ศ.2566 ครุศาสตรบัณฑิต (สาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย) จาก มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี