Sieć Przyjaciół
NAJWIĘKSZY
KONSERWATYWNY
TYGODNIK OPINII
W POLSCE
Szanowny Czytelniku,
pobrałeś to wydanie tygodnika „Sieci”
w ramach swojej subskrypcji w Sieci Przyjaciół.
Możesz je przeglądać na wszystkich urządzeniach.
Prosimy o nieudostępnianie tego pliku PDF
osobom trzecim.
Życzymy miłej lektury
Zespół tygodnika „Sieci”
www.SiećPrzyjaciół.pl
Dr Piotr Szef MON Mariusz Błaszczak: Jesteś za życiem? Nowy dodatek
Gontarczyk Dołącz do
o lustracji w razie zagrożenia będziemy Polacy poza horyzontem.
Kazimierza Kujdy: bronić każdego kawałka Polski #Niewnaszymimieniu
Zaczynamy od Azji
zarzuty nie
znajdują największy
potwierdzenia konserwatywny
tygodnik opinii
w polsce
Nr 7 (429) 2021
15–21 lutego 2021
cena: 6,90 zł
(w tym 8% VAT)
tylko u nas
INDEKS 287393 issn: 2544-2694
Czy w tej awanturze naprawdę chodzi o wolność słowa,
czy jednak o kasę potężnych koncernów i ich władzę?
[email protected]
PROSTA OFERTA
TELEWIZJI!
PAKIETY Z KANAŁAMI DLA CAŁEJ RODZINY OD 30 ZŁ/MIES.
Na start pełna oferta przez
SATELITARNA KABLOWA IPTV INTERNETOWA
Zaprezentowano kanały z różnych ofert telewizyjnych. Promocja dla nowych Klientów telewizji satelitarnej, kablowej IPTV oraz internetowej
przy umowach ze zobowiązaniem od 30 zł/mies. i z okresem podstawowym na 24 okresy rozliczeniowe. „Bez opłat” nie dotyczy opłaty
jednorazowej za aktywację dekodera, usług dodatkowych na czas nieokreślony oraz opłat za internet. Usługa telewizji kablowej IPTV działa
z internetem stacjonarnym Plusa, Netii i Orange. Usługi telewizji internetowej i telewizji kablowej IPTV wymagają łącza o min. prędkości 8 Mb/s na dekoder.
Szczegóły w Warunkach Oferty, Regulaminie Promocji i Regulaminie, dostępnych u Sprzedawców i na www.cyfrowypolsat.pl. Oferta ważna na dzień 16.02.2021 r.
„Ptaki nocy i fantastyczna emancypacja pewnej Harley Quinn” © 2020 Home Box Office Inc. LaLiga Santander w ELEVEN SPORTS | Zdjęcia: Getty Images.
[email protected]
Reklama | 6/0121/F Tu nie chodzi o wolność słowa!
K ażda próba wzmocnienia mediów z polskim kapitałem kończy się
potężną awanturą. Nie inaczej się stało w chwili, gdy padła propozycja
wprowadzenia składki solidarnościowej, którą największe koncerny
i fundusze dysponujące portalami internetowymi i stacjami telewizyjnymi
czy radiowymi miałyby płacić od wpływów z reklam. Pozyskane w ten sposób
środki przeznaczono by na walkę z pandemią i kulturę. Odpowiedź na takie
plany rządu była jednoznacznie odmowna. Koncerny sięgnęły po najbardziej
radykalny krok i na dobę zawiesiły swoją działalność.
Dlaczego zamiast dyskutować o projekcie i wypracować satysfakcjonujące
rozwiązania, pozbawiły swoich widzów dostępu do informacji, a nawet roz
rywki? Żeby zasiać totalny niepokój, rozwścieczyć i wzbudzić skojarzenia
ze stanem wojennym, nad czym od pierwszych chwil pracowali w mediach
społecznościowych nie tylko dziennikarze, lecz i politycy opozycji.
Projekt składki solidarnościowej, mającej objąć medialne wpływy
z reklam w wysokości od dwóch do kilku procent, jest dopiero na
etapie prekonsultacji. Rozwiązania takie występują w wielu innych
krajach Unii Europejskiej. Skąd więc tak potężny opór w Polsce?
Histeryczne wyłączanie wizji, blokowanie kanałów informacyj
nych, rozrywkowych i filmowych, zawieszanie pracy portali?
Zrozumiała byłaby oczywiście żywa dyskusja, próba wypraco
wania optymalnych rozwiązań. Tu jednak żadnej dyskusji nie
ma. Jest za to wprowadzanie odbiorców w błąd i brutalna
manipulacja przekazem, że protesty są efektem zamachu
rządu na wolność słowa. Najwyraźniej sytuacja, w której
międzynarodowe koncerny wyprowadzają za granicę
milionowe zyski, ma zostać utrzymana za wszelką cenę.
I choć polska scena medialna od lat wymaga regulacji,
każda próba podjęcia prac nad uleczeniem patologicz
nych układów kończy się skrajnym szantażem. O ile jed
nak interes ich właścicieli jest jasny, o tyle dziwi postawa
dziennikarzy, którzy dali się wciągnąć w tę manipulatorską
walkę swoich pracodawców.
Dlaczego zamiast uczciwie zakomunikować prawdziwą, finansową
przyczynę buntu, przekonują opinię publiczną, że spór dotyczy wolności
słowa? Czyżby dlatego, że walcząc o własny interes, można jednocześnie
wykorzystać moment do wypuszczenia kolejnej fali niechęci wobec rządu?
Politycy opozycji i protestujący dziennikarze błyskawicznie zbudowali
skojarzenia z chwilą, gdy pewnego niedzielnego poranka włączyli tele
wizję i nie było w niej „Teleranka”. Pulsująca czarna plansza z napisem:
„Tu miał być Twój ulubiony program”, miała wywołać panikę i frustra
cję, udowodnić, że obywatele są przez rząd PiS pozbawiani kolejnych
przyczółków wolności.
Nie ma wątpliwości, że chodzi tu o ogromne pieniądze. Emisje reklam
są w stacjach telewizyjnych ściśle obwarowane i każde, nawet minutowe,
opóźnienie kosztuje. Całodniowe zawieszenie emisji kosztowało ponad
5 mln zł. Podjęcie takiego kroku musiało być wcześniej uzgodnione. Ozna
cza to, że wojna toczy się o naprawdę potężne pieniądze i jeszcze większe
wpływy. Nie byłoby problemu, gdyby z otwartą przyłbicą o te pieniądze
walczono. Chodzi o to, że wytoczono najcięższe działa i wmówiono opinii
publicznej, że to walka o wolność słowa. A taka manipulacja jest już rzeczą
niedopuszczalną. Dziennikarze, którzy stawiają własny interes ekonomiczny
wyżej niż prawdę, mówią o sobie wszystko…
Marzena Nykiel
15–21.02.2021 | 3 |
[email protected]
24 Spisek, który n a p o c z ą t e k Świat
sam się sypnął
Jan Rokita 6 Sygnalista nadaje
Nieoficjalny przegląd tygodnia 48 powrót zimnej wojny?
Aleksandra Rybińska
8 mały budka
Krzysztof Feusette opinie
9 Zawsze na służbie
Dorota Łosiewicz 51 Zarzuty bez potwierdzenia,
czyli o lustracji
10 światowe życie Kazimierza Kujdy
redaguje Konrad Kołodziejski Piotr Gontarczyk
12 Awaria obywatelska historia
Jan Pietrzak
12 alfabet borysa budki 54 Droga do Wyszehradu
Dominik Zdort Grzegorz Górny
13 kim jest hołownia 58 Engelking i grabowskiego
Bronisław Wildstein kpiny z holokaustu
Piotr Gontarczyk
14 walizka pawła pochwały
Michał Korsun sieci kultury
16 ogniem na wprost 59 kluczyk do serca
Andrzej Rafał Potocki Jolanta Gajda-Zadworna
17 ikona polskiego malarstwa 62 Zutylizuj to dziecko
Marta Kaczyńska-Zielińska Robert Tekieli
18 Sól polityki w „peryskopie” 63 wojna CYWILIZACJI
Robert Tekieli
Jerzy Jachowicz
64 poleca i odradza
39 Z prof. dr. hab. temat tygodnia Łukasz Adamski
Tomaszem Ciachem
rozmawia Aleksandra sport
Jakubowska 20 wojna o tort
Marek Pyza, Marcin Wikło
66 sześciopak lewandowskiego
inżynieria społeczna lewicy Cezary Kowalski
24 spisek, który sam się sypnął gospodarka
Jan Rokita
28 nowi władcy Świata 78 Z Michałem Kurtyką
Konrad Kołodziejski rozmawia Edyta Hołdyńska
67- Polacy poza kraj kuchnia Reklama | 39/0121/F
-77 horyzontem
odc. 1
31 z mariuszem błaszczakiem 80 moje smaki: MICHAł
rozmawiają Jacek i Michał Karnowscy I JAKUB BUDNIKOWIE
Jolanta Gajda-Zadworna
35 Dlaczego nie spotkacie nas
na ulicznych awanturach? 81 słodko-słony/Wilczym okiem
Dorota Łosiewicz Anna Monicka, Przemysław Barszcz
39 Z prof. dr. hab. na koniec
Tomaszem Ciachem
rozmawia Aleksandra Jakubowska
82 kłamstwo rozzuchwala
42 teraz wojna Wojciech Reszczyński
Stanisław Janecki
84 których spotykał
44 inwazja śnieżnych morsów Aleksander Nalaskowski
Maja Narbutt
86 Zagadka śmiertelności
Jan Pospieszalski
87 łapiąc w ryj
Wiktor Świetlik
88 Zlikwidować TVP info!!!
Ryszard Makowski
89 zanim przedwiośnie
Leszek Długosz
90 niewiarygodni obrońcy
wolności nauki
Andrzej Zybertowicz
| 4 | 15–21.02.2021
[email protected]
[email protected]
Na początek |
Przymroziłowcałymkraju,awKo Prezydent ze świata – słabiutkie, wymęczone, trze
łobrzegu tak mocno, że władze Niemiec ciorzędne. Reakcje widzów? Na prawicy
miasta postawiły na ulicach koksow Frank- radość, że dzień normalności. U reszty
niki. Wielu przypomniał się zatem stan -Walter wzruszenie ramion: „Nie ma telewizji, to
wojenny, a niektórym tak bardzo, że Steinmeier włączę internet. Miał być pokaz siły, wy
postanowili wyłączyć także telewizję sięgnął szło obnażenie własnej słabości
i pozbawić Polaków „ulubionych pro po nowy i archaiczności.
gramów” tak samo, jak to zrobił Woj argument, który
ciech Jaruzelski. Nasuwają się dwie ma uzasadniać Narastająca wśród Polaków świa
uwagi. Po pierwsze, skąd pewność, że budowę gazociągu domość, iż na przykład niemiec
ulubionych? Po drugie, choćby urzą Nord Stream 2. kie media dla Polaków są narzędziem
dzili tysiąc takich akcji rekonstrukcyj „Ponad 20 mln ludzi niemieckiego biznesu i berlińskiej po
nych, nie zakrzyczą prawdy, że to oni są w byłym Związku lityki, to dla tych potęg coraz większy
w Polsce bogactwem, wielką władzą, Radzieckim padło problem. Dowiodła tego rzekoma afera
dążeniem do monopolu i bardzo często ofiarą wojny. To z karabinkiem Grot, gdzie szybko wyla
chodzącą pychą. nie usprawiedliwia zło szydło z wora: zarzuty wobec pol
Co zobaczyliśmy niedawno w ca dzisiaj niewłaściwego skiej broni dęte, ale w tle prawdziwy
łej krasie przy okazji afery z poza postępowania w rosyjskiej niemiecki producent podobnego
kolejkowymi szczepieniami celebrytów polityce, ale nie możemy sprzętu. Czy to wszystko musi być aż tak
skupionych wokół środowiska TVN. tracić z oczu szerszej przewidywalne?
Ale uwaga – wbrew pozorom te dwie perspektywy” – powiedział Medialne zastępy zaliczyły po
sprawy się splatają. Otóż jak twierdzą Steinmeier. Argument fałszywy, rażkę, ale nie odpuściły. Ogłosiły,
nasze źródła bliskie kręgom organizu ale ważny: potwierdza, że że wojsko zwraca Fabryce Broni w Ra
jącym „protest mediów”, jedna z nakrę w postawie Berlina wobec domiu – do poprawek – wszystkie kara
cających go pań, potężna i wpływowa Moskwy ważną rolę odgrywa binki Grot. Wojsko sprostowało: nie
menedżerka uwikłana w aferę ze szcze głęboko zakodowany strach zwracamy karabinków do fabryki.
pieniami, uznała, iż mała bitwa rzekomo i swoisty szacunek wobec zwycięzcy Fabryka napisała: „Nieprawdą jest, że
w obronie wolności słowa wyrzuci z pa śmiertelnego boju. Fabryka Broni »Łucznik« – Radom
mięci społecznej tamten epizod. I dla sp. z o.o. zapowiedziała poprawienie
tego parła, by uderzyć z całą dostępną wszystkich dostarczonych wojsku ka
mocą. To drugie jej się udało, ale czy rabinków MSBS Grot. Realizowane są
pierwsze – wątpimy. Pamięć ludzi jest jedynie naprawy zgłoszone w ramach
trwalsza, niż sądzą. reklamacji”. Na miejscu terytorialsów
Stop. Cofnij. Czy wielkie media na wzmocnilibyśmy ochronę składnic
pewno to wygrały? Odkładamy na broni. Gotowi są włamać się i popsuć
bok dalsze losy składki solidarnościowej, groty, byle tylko postawić na swoim.
bo wiemy, że ten rząd dość często się pod Inny przykład z tego frontu. Oto
presją cofa. Ale bezpośrednie społeczne duży portal z kapitałem niemie
efekty całodniowego wyłączenia nada ckim próbuje wykreować rzekomy per
wania wyraźnie rozczarowały organiza sonalny konflikt ambasadora RP
torów. Demonstracje w Polsce? Jedna w Niemczech Andrzeja Przyłębskiego
i licha, kilku stałych aktywistów. Głosy z ambasadorem Ukrainy w tym państwie.
| 6 | 15–21.02.2021
[email protected]
A jaka jest prawda? Domagając się – w kluczowymFot. Gints Ivuskans/Shutterstock.com, Andrzej Wiktor x2graficznie niż w znaczeniu współczesnym) prezy
momencie debaty – upamiętnienia ofiar ukraiń dent Rzeszowa Tadeusz Ferenc ogłosił, że ze
skich, ambasador Melnyk był bliski storpedowania względu na stan zdrowia rezygnuje ze sprawowania
idei upamiętnienia polskich ofiar III Rzeszy. Czynił funkcji prezydenta Rzeszowa. Na swojego następcę
to za pomocą osobliwych argumentów o stratach namaścił Marcina Warchoła z Solidarnej Polski.
Ukrainy, która w czasie wojny była przecież częścią Sensacja to tak wielka, że wielu uznało, iż to fake
Związku Sowieckiego. W obraźliwym tonie zarea news. Niesłusznie. Sprawa rodzi wiele pytań, ale
gował na oparty na historycznej analizie prof. Bog przed młodym ambitnym politykiem duża szansa.
dana Musiała list ambasadora Przyłębskiego, upub A polska prawica może sięgnąć po pierwsze
licznił go, zaczął rozsyłać do wszystkich posłów z 16 miast wojewódzkich. Ale czy sięgnie? Przy
Bundestagu. Pomijał przy tym całkowicie specy obecnej temperaturze sporów nawet święte oleje
ficzną sytuację Ukrainy w czasie wojny, np. służbę mogą nie pomóc.
Ukraińców w formacjach hitlerowskich, zbrodnie
wołyńskie itp. Na szczęście Bundestag nie ugiął się Marcin Warchoł wydał dość kuriozalne
pod presją, szanując właściwy porządek rzeczy. oświadczenie, w którym stwierdza, że „w ra
zie ewentualnej wygranej utrzyma w stanie dal
W polskiej polityce też trwa właściwy porzą szego zatrudnienia wszystkie osoby obecnie wy
dek rzeczy. Ruch Hołowni potwierdza jej konujące pracę, pod jakimkolwiek tytułem
żelazne prawo, że najlepiej nową jakość buduje się prawnym w urzędzie miasta, służbach i spółkach
przez wyciąganie starych (stażem) posłanek i posłów miejskich”. Zareagował europoseł PiS Tomasz Po
z jeszcze starszych ugrupowań. Najśmieszniejsze, ręba: „Jest coś dziwacznego w tym, że prezydent ze
że celem jest – jak ogłosił Hołownia – przyjazne środowisk, delikatnie mówiąc, dalekich od obozu
oddzielenie Kościoła od państwa. Sprytny zabieg: rządowego rekomenduje na swojego następcę mi
gdyby Gomułka użył w latach 60. sformułowania nistra rządu Zjednoczonej Prawicy, a ten się zgadza
„przyjazne”, to usuwanie krzyży ze szkół poszłoby i oświadcza, że nic nie zmieni, choć Rzeszów
bez oporów. Ale Gomułka nie jeździł po parafiach, zmiany potrzebuje. Pytanie, komu ma to służyć?”.
by nauczać o sile wiary, złu aborcji i zaletach czysto Cóż, stare pytanie: czy Paryż wart jest mszy?
ści przedmałżeńskiej, co Hołownia czynił nie tak Artur Dziambor, poseł Konfederacji:
dawno, w swoim okresie kaznodziejskim. „Chciałbym, korzystając z anteny, poinfor
Hołownia wciąż zbiera posłów w Sejmie. Do mować, że nie ma matematycznej możliwości, żeby
Polski 2050 ma dołączyć m.in. poseł KO, znany w obecnym Sejmie PiS przestał rządzić. Musimy
dziennikarz sportowy Tomasz Zimoch. Już wcześniej tę kadencję do końca odbyć i wszelkie zaklęcia Bo
ostro krytykował swoich szefów, mówiąc np. tak: „Wy rysa Budki na temat tego, jak to PiS odsunie od
niosłość i salonostwo PO przenosi się na klub. Wie władzy jeszcze w tej kadencji, są tylko i wyłącznie
pani, że ludzie Platformy nazywani są »wielepami«? zaklęciami”. Trzeźwe spojrzenie. Jednocześnie
Bo zawsze uważają, że wiedzą wszystko lepiej”. Ponoć poseł Dziambor zapewnił: „Nie ma takiej możliwo
Platforma żegna się z Zimochem bez żalu. On z kolei ści, żebyśmy my w Konfederacji zagłosowali za
ponoć myśli, że u Hołowni będzie inaczej i będą go jakimkolwiek rządem technicznym czy nietech
słuchali. Cóż, każdemu wolno marzyć. nicznym, gdzie będziemy w spółkę wchodzili
Jest dobrą tradycją polskiej prawicy, że po z Zandbergiem czy Czarzastym”. To postawa, która
kłótniach o rozłamach jedna z frakcji ogłasza cieszy, ale nie ma pewności, czy naprawdę wy
się „prawdziwą” formacją. W Zjednoczonej Pra trzyma próbę czasu.
wicy czekaliśmy na coś takiego bardzo długo, ale Na koniec jeszcze o mediach – tym razem spo
wreszcie jest! Z depeszy PAP: „Prezydium zarządu łecznościowych. Ned Segal, szef Twittera ds.
zdecydowało we wtorek o odwołaniu Magdaleny finansowych, zapowiedział, że były prezydent Sta
Sroki z funkcji rzecznika Porozumienia – poinfor nów Zjednoczonych Donald Trump ma dożywotni
mował europoseł Adam Bielan. Z kolei Magdalena zakazprowadzeniakontanaTwitterzei publikowa
Sroka podkreśliła, że nadal pozostaje rzecznikiem nia własnych treści w serwisie. Dożywotni! Mene
»prawdziwego Porozumienia«”. Te zapasy w ra dżer podkreślił, że powody zablokowania konta
mach Porozumienia mogą potrwać długo, bo obie eksprezydenta były „najcięższego kalibru” i dlatego
strony chyba znają swój fach. trwały zakaz jest nie tylko rodzajem kary, lecz ma
Są sprawy, które wymykają się jasnym oce również „charakter prewencyjny”. Lewicowi „libe
nom. Oto raczej lewicowy (choć raczej bio rałowie” doszli do ściany. Teraz mają wybór: albo
zawrócą, albo zbudują jakiś nowy gułag.
[email protected]
15–21.02.2021 | 7 |
Na początek |
Borys: Halo, czy nie przeszkadzam? Mały Borys: Nie mam takich korzeni.
Rafał: Człowieku, jest czwarta Rafał: Ale ludzie myślą, że masz. Nie
w nocy… stety. Dzwonisz do mnie i cieszysz się,
Borys: Wiem. Ale nie mogę zasnąć po że dobrze wypadliśmy. Ja ci powiem
tym wszystkim. Budka więcej: my wypadliśmy zajeb...ście.
Rafał: Czyli? Ale dzięki komu, Borys? Dzięki temu,
Borys: No, wiesz. Po tej naszej że zostało mi trochę luzu z kampanii
konwencji. i mogłem zastosować funky-funky. Do
Rafał: Po jakiej konwencji? przodu kroczek, potem dwa w boczek,
Borys: No, jak to „jakiej”? Naszej. We dwóch. Ty i ja. ręce w łódeczkę i kciukami beczkę.
Borys: No i fajnie. Bo dzięki temu się uzupeł
Rafał: Nie kojarzę. nialiśmy. Ty wyluzowany, a ja merytorycznie
Borys: Jak możesz nie kojarzyć? Przecież to było
przełomowe wydarzenie! Walnęliśmy logo wszyst i w punkt.
kich partii opozycyjnych, żeby się z nami zjednoczyły!
Teraz, jak zaczną marudzić, to się ludziom powie, że Rafał: Chyba nie mówiłeś o gospodarce?
Borys: A dlaczego nie? To jest nośne! Poza tym
nie chcą, i mamy premię za zjednoczenie. To znaczy, nikt nie sprawdzi.
Rafał: Ale są raporty Komisji Europejskiej, Eu
za to, że my chcemy, a oni nie.
Rafał: Przepraszam, ale o czym ty mówisz? Była rostatu, agencje ratingowe...
jakaś konferencja? Borys: Prawdziwego antypisowca to nie
Borys: Tam „konferencja” to jest mało interesuje. Prawdziwy antypisowiec
powiedziane. Była wielka konwencja! jest tak żądny zniszczenia pisowców,
Tyle że w reżimie sanitarnym. Na że może mieć chleb na kartki, byleby
prawdę nie pamiętasz? tylko oni zniknęli.
Rafał: Ale czy myśmy tam ogłosili Rafał: I właśnie dlatego masz 1 proc.
jakiś program? w sondażach na lidera opozycji.
Borys: No, właśnie nie. Przecież Miałeś być lokomotywą, a jesteś
nawet ty sam mówiłeś, że „właś
jak składana kolejka dla dzieci.
nie nie”. Ale Staszek, to znaczy W kółko powtarzasz zeszłoroczne
Lubnauerowa, zaczął kwękać, hasła, a i tak się w nich gubisz. Raz
że trzeba było wziąć też logo No krzyczysz, że ktoś nam dokleił
woczesnej, a Nowacka jej na to gębę totalnej opozycji, a następ
– bo jej logo też nie było – żeby nego dnia, że rząd ludzi pozabijał.
nie kwękała, bo się wszystko roz W tobie nie ma funky i dlatego...
lemparci, zanim się zaczęło. Już Borys: Coś mi przerywa, Rafałku. Tak
kojarzysz? czy siak cieszę się, że fajnie to wyszło. Kto
Rafał: Wiesz co, nie mam czasu wie, czy to nie jest przyszłość naszej
na śledzenie tych twitterowych partii – taka właśnie dwuwładza. Ty
wojenek. Cieszę się, że jest wola KRZYSZTOF FEUSETTE obstawiałbyś młodych, a ja...
porozumienia, a reszta to mi w za Rafał: Halo, bo ja jeszcze nie skoń
sadzie wisi kalafiorem. I tak nic z tego nie będzie, a ja mam czyłem. Zmierzam do tego, Borys, że wczoraj w gronie naj
ważniejszych osób w partii i z Donaldem na łączach w sto
w Warszawie awarię za awarią.
Borys: To jest nieważne. Ty musisz pamiętać, co jest sunku głosów 10:0 podjęliśmy decyzję, iż z dniem 14 lutego…
naszym głównym celem i programem. Tym celem i pro Borys: Wiem! Walentynki! Pamiętam. Coś wymyślimy,
gramem jest odsunięcie od władzy PiS, ale nie takie bez Rafałku, tylko musimy najpierw Hołownię usadzić. Jako
sensowne, żeby nam się do rządu wpakowali Hołownia przewodniczący partii niniejszym pragnę nominować
z Czarzastym, tylko mądre. Za trzy lata są wybory, ten je kolegę...
wygra, kto na opozycji będzie miał lidera... Rafał: Właśnie o to chodzi, Borys, że…
Rafał: Myślałem, że ty jesteś liderem.
Borys: Wymiękasz? No, wybacz, ale ja nie przyjmuję od
Borys: Też tak myślałem, ale mnie Grzegorz wpakował mowy. Podjąłem decyzję i chciałbym, żebyś ją uszanował:
na Kidawę i ludzie nie chcą zapomnieć. Dlatego chwilowo będziesz naszym kandydatem na urząd prezydenta RP
liderem będziesz ty. A potem się podzielimy. Ty masz am w roku 2025! Ta-dam! Co ty na to?
bicje prezydenckie, mnie wystarczy skromny fotel prezesa Rafał: Teraz z kolei mnie coś przerywa. Wiesz, co? Do
Rady Ministrów i ta straszna harówa, na którą ty nie masz kończmy jutro, bo muszę się wyspać. Mam rano sesję przy
przecież ani czasu, ani osobowości. pługopiaskarce. Ty też masz kupę wywiadów...
Rafał: Jest jedno „ale”, w zasadzie – dwa. Teraz jest nowa Borys: Nic o tym nie wiem.
epoka, Borys. Skończył się czas sztywnych komisarzy, do Rafał: To się dowiesz. Moniczka ci wieczorem przekaże.
tego z korzeniami w Gomułce. Pa.
| 8 | 15–21.02.2021
[email protected]
WIEŻA BAB
10 lutego 2010 r. przeby Zawsze mację o ogłoszeniu alarmu bojowego
wający na urlopie wy i konieczności natychmiastowego sta
poczynkowym Andrzej wiennictwa w jednostce. Został wyzna
Struj, funkcjonariusz Komendy Sto czony na dowódcę pięcioosobowego
łecznej Policji, podjął interwencję na służbie zespołu bojowego, którego zadaniem
wobec dwóch młodych mężczyzn było zatrzymanie bardzo niebez
demolujących tramwaj. Policjant piecznego sprawcy znajdującego się
wracał z zakupów. Zobaczył, że agre wewnątrz wolno stojącego kontenera
sywni chuligani na oczach przera z bankomatem. Nikt nie wiedział, że
żonych pasażerów niszczą tramwaj. Decyzja o ustanowieniu takiej złodziej jest uzbrojony. Mężczyzna
Nie chciał być biernym obserwato okradający bankomat otworzył do an
rem tego wydarzenia. Mimo że nie odznaki musi cieszyć. Nigdy dość tyterrorystów ogień z kałasznikowa.
był na służbie, podjął interwencję. upamiętniania bohaterów Mariusz Koziarski zginął na miejscu,
Ostatnią. Piotr R. przytrzymał poli drugi z antyterrorystów został poważ
cjanta, a Mateusz N. zadał mu kilka nie ranny. Zginął także przestępca.
ciosów nożem o 20-centymetrowym Podkomisarz Koziarski w chwili
ostrzu. Andrzej Struj zmarł w wyniku odniesionych ran. Miał śmierci miał 40 lat. Był instruktorem Zespołu Szkoleniowo
42 lata. Osierocił dwie córki. Właśnie minęło 11 lat od tego -Bojowego Samodzielnego Pododdziału Antyterrorystycz
wydarzenia. nego Policji (SPAP) Komendy Wojewódzkiej Policji we
Andrzej Struj został pośmiertnie mianowany przez prezy Wrocławiu. Służbę w policji rozpoczął 25 marca 2003 r. na
denta Lecha Kaczyńskiego na stopień podkomisarza. Prezy stanowisku kursanta Samodzielnego Pododdziału Prewencji
dent odznaczył policjanta także Krzyżem Kawalerskim Od Policji w Legnicy. Kolejno mianowany na stanowiska: apli
rodzenia Polski „za niezłomną postawę w obliczu zagrożenia”, kanta, policjanta i referenta. W lutym 2009 r. został re
a także Krzyżem Zasługi za Dzielność oraz Złotą Odznaką ferentem plutonu Szturmowego Samodzielnego
„Zasłużony Policjant”. 11 lat po śmierci policjanta szef Pododdziału Antyterrorystycznego Policji we
MSWiA Mariusz Kamiński ustanowił specjalną od Wrocławiu. W 2010 r. został referentem, a póź
znakę policyjną dla takich funkcjonariuszy. Odznaką niej asystentem Zespołu Bojowego SPAP we
Andrzeja Struja i towarzyszącą jej nagrodą finansową Wrocławiu. Od marca 2012 r. pełnił służbę
będą wyróżniani funkcjonariusze, którzy w czasie na stanowisku instruktora Zespołu Szkole
wolnym od służby podejmą działania wobronie życia, niowo-Bojowego SPAP w stolicy Dolnego
zdrowia i mienia obywateli oraz ci funkcjonariusze, Śląska. W chwili śmierci służył w SPAP 9 lat,
którzy podejmą działania zmierzające do ratowania 10 miesięcy, 1 dzień, 23 godziny i 15 minut.
Przypominam tę historię, ponieważ za
ludzkiego życia z narażeniem – zgodnie z rotą poli wsze, gdy ginie bohater, gdy przemknie
cyjnej przysięgi – własnego zdrowia i życia.
Decyzja o ustanowieniu takiej odznaki musi nam gdzieś przez media wzmianka
cieszyć. Nigdy dość upamiętniania bohate o policjancie czy żołnierzu, a może
rów. Trzeba pamiętać, że żołnierze czy po strażaku, który zginął na służbie
licjanci zawsze są na służbie, nawet gdy lub poza nią, zawsze jest tam
mają wolne, gdy cieszą się życiem, od ludzka historia. Pozostają ci, któ
poczywają z rodziną. Służbę ojczyźnie rzy go kochali: rodzina, dzieci,
mają w sercu. Tak było w przypadku rodzice, rodzeństwo. I to oni
bohaterów książki „Śmierć warta muszą znaleźć odpowiedzi
zachodu”, do której napisałam je
den z rozdziałów. Mój bohater na pytanie o sens służby dla
zginął od serii z kałasznikowa. kraju i drugiego człowieka.
O honor, odwagę, odpowie
O tej sprawie mówiła cała dzialność, strach. Im czę
Polska. Pod Wrocławiem
sto ta śmierć „za ojczyznę”,
antyterrorysta zginął od kuli w obronie wspólnoty, w imię
wyższego celu, śmierć godna
podczas próby udaremnie pozazdroszczenia zwyczajnie
nia włamania do bankomatu. się nie podoba. Nie ma takiego
Dokładniej rzecz ujmując, dra
mat rozegrał się w Wiszni Małej, odznaczenia, takiej nagrody, która
a życie stracił podkomisarz Mariusz przywróciłaby tego, który zginął.
Koziarski. To była sobota, 2 grudnia Jednak państwo musi szanować
2017 r. W czasie wolnym od służby an swoich bohaterów.
tyterrorysta otrzymał telefoniczną infor Dorota Łosiewicz
15–21.02.2021 | 9 |
[email protected]
Światowe życie
redaguje Konrad Kołodziejski
Wolność dla Dania
zaszczepionych
Wielka Brytania W raz z rozpoczęciem szczepień przeciwko koro
nawirusowi pojawiła się szansa na stopniowy
Koniec z mięsem powrót do normalności. Wszystko jednak wskazuje na
to, że na razie będzie to normalność dla wybranych, bo
J est coś, co nadal łączy Brukselę i Londyn. Rewolucja ekolo jej warunkiem ma być oddzielenie osób zaszczepionych
giczna, której nie zdołał powstrzymać brexit. Parlament Euro od tych, które nie otrzymały jeszcze szczepionki albo
pejski zaczął właśnie debatować nad wprowadzeniem specjalnego nie chcą się szczepić.
podatku od mięsa, który może podnieść jego cenę nawet dwukrot
nie. Mieszkańcy krajów unijnych mieliby go płacić już od przy Przepustką do normalnego świata stanie się spe
szłego roku. Nowa „opłata środowiskowa” pojawiła się w raporcie cjalny paszport – prawdopodobnie w formie kodu QR
o Europejskim Zielonym Ładzie. Autorzy raportu mają nadzieję, lub aplikacji w smartfonie – poświadczający zaszcze
że do 2030 r. nowy podatek od mięsa zmniejszy spożycie drobiu, pienie. Dzięki niemu możliwe będzie przekraczanie
wieprzowiny i wołowiny nawet o 67 proc. Za to budżety unijne granic oraz korzystanie z wielu niedostępnych dotąd
miałyby w tym czasie zarobić na podatku 32 mld euro. usług, takich np. jak restauracje, kina, baseny itp.
Okazuje się, że podobny projekt przygotowują Brytyjczycy. Ich Pomysł cyfrowego zaświadczenia zdrowotnego po raz
pomysły są jeszcze bardziej radykalne, opodatkowane mogą zostać pierwszy przetestowały – już rok temu – Chiny, gdzie
bowiem również jajka i mleko. Brytyjski „The Times” podał, że wprowadzono specjalną aplikację informującą o tym, że
konserwatywny rząd Borisa Johnsona chce wprowadzić podatek od jej użytkownik nie jest nosicielem koronawirusa. Teraz
mięsa i nabiału jako kontynuację polityki klimatycznej, w której już o podobnej aplikacji myśli się w Europie, tyle że będzie
teraz 23 proc. kwoty z rachunków za prąd Brytyjczycy przeznaczają ona dowodem zaszczepienia. Pierwszym krajem, który
na walkę ze zmianami klimatu. zapowiedział wydawanie „paszportów wolności” – jak
się je czasem nazywa – ma być Dania. Tamtejszy rząd
O sprawie pisze też angielski „The Sun”. Cytowany przez gazetę oświadczył, że jest to warunek ponownego otwarcia
konserwatywny polityk Neil Parrish mówi, że nowa danina uderzy społeczeństwa. Paszporty, które mają być wydawane od
przede wszystkim w najuboższych, którzy – jego zdaniem – wcale końca lutego, pierwsi dostaną biznesmeni podróżujący
nie zmienią swoich nawyków żywieniowych. Co ciekawe, w po w interesach po świecie. Potem ma je otrzymać każdy
dobnym tonie wypowiada się również przedstawicielka lewicowej zaszczepiony obywatel Danii. Jak zaznaczają władze
Partii Pracy Anneliese Dodds. duńskie, nie będzie to tylko dokument medyczny, lecz
również przepustka do normalnego życia.
Zmiany podatkowe forsują jednak wpływowe organizacje eko
logiczne. Jedną z nich jest koalicja TAPP. Portal Business Insider Nad podobnymi „paszportami wolności” debatują
cytuje dyrektora ProVeg International na Wielką Brytanię Philipa też władze brytyjskie. Część tamtejszej opinii pub
Mansbridge’a, który twierdzi, że cena produktów odzwierzęcych licznej jest sceptyczna, wskazując, że przecież nie ma
jest „sztucznie utrzymywana na zbyt niskim poziomie przez zdecy obowiązku poddawania się szczepieniom, a zatem nie
dowanie zbyt długi czas”. Organizacje zrzeszone w TAPP uważają, można nikogo dyskryminować z tego powodu, że się
że przemysł zwierzęcy odpowiada za ok. 14,5 proc. światowej emisji nie zaszczepił. Jednak minister ds. szczepień Nadhim
gazów cieplarnianych, takich jak dwutlenek węgla i metan. Jednym Zahawi zwraca uwagę, że firmy prywatne mają prawo
z pomysłów obrońców klimatu jest więc pozbawienie rolników do żądać dowodu szczepień, a to już będzie wymagać do
chodów z produkcji żywności poprzez dodatkowe opodatkowanie kumentu wydanego przez rząd. Poza tym takich za
konsumentów i hodowców. świadczeń mogą się domagać również inne państwa.
Jeśli więc Brytyjczycy chcą wyjechać w najbliższej
Łukasz Adamski przyszłości na zagraniczne wakacje, to „paszport wol
ności” może im się przydać.
| 10 | 15–21.02.2021
Jeszcze jedną kwestią jest wzajemne uznawanie
[email protected] dokumentów o szczepieniu wydanych przez różne
państwa. Były premier Wielkiej Brytanii Tony Blair
wezwał już do opracowania znormalizowanego glo
balnego dokumentu podróży dla osób zaszczepionych.
Niewykluczone, że Dania będzie tu prekursorem.
Następne kroki zależą już od tempa szczepień. Gdy
osób zaszczepionych będzie więcej, to już niebawem
zakres naszej swobody może się okazać zależny tego,
czy mamy cyfrowe zaświadczenie.
Konrad Kołodziejski
W edług opublikowanego niedawno ran Tajwan Nic dziwnego, że te sukcesy przyciągają
kingu Indeks Demokracji najbardziej zagraniczne inwestycje, które w pierwszej
demokratycznym krajem w Azji był w roku połowie zeszłego roku wzrosły na Tajwanie
2020 Tajwan. Wśród wszystkich państw świata Sukces o 10,6 proc. (przy ogólnoświatowym spadku
zajął on wysoką 11. pozycję. Wyspa okazała się z powodu pandemii aż o 40 proc.). Szczególnie
aktywni są Francuzi, którzy angażują się m.in.
w czasachtakżemiejscem,w którymnajlepiejporadzono
sobie z koronawirusem. Do ubiegłej środy za zarazy w biznes komputerowy, a także Niemcy (np.
notowano tam zaledwie 935 zarażeń i 9 zgonów. Siemens jest gotów zainwestować w projekt
W 2020 r. Tajwan mógł się też pochwalić montażu turbin wiatrowych w okolicach mia
najwyższym wzrostem PKB (2,98 proc.) wśród wszystkich sta Taichung).
wysoko rozwiniętych gospodarek świata. Dla porównania: Wiele firm tajwańskich, które w ostatnich latach otwierały
Chińska Republika Ludowa miała 2,3 proc. W ten sposób swoje zakłady w Chinach, powróciło w 2020 r. do ojczyzny
Tajwan, gdzie produkcja przemysłowa osiągnęła najwyższy z inwestycjami o wartości 32 mld euro, tworząc 100 tys. no
poziom od 2012 r., po raz pierwszy od 30 lat wyprzedził Chiny. wych miejsc pracy. Poza tym Tajwan przyjął w zeszłym roku
Wyspa zawdzięcza swój sukces m.in. sprzedaży za granicę 800 tys. legalnych imigrantów, w tym wykwalifikowaną siłę
zaawansowanych technologii. Tajwan jest drugim po USA roboczą, ok. tysiąca biznesmenów i 124 dziennikarzy (m.in.
producentem mikroczipów na świecie, mając 10 proc. udzia uciekinierów z Hongkongu).
łów w ich globalnym eksporcie. Poza tym dynamicznie roz Jeśli więc słyszymy, że to Chińczycy najlepiej radzą sobie z kry
wijają się branże sztucznej inteligencji, ultraszybkich sieci in zysem COVID-19, śpieszmy dodać, że chodzi o tych z Tajwanu.
ternetowych 5G oraz systemów ochrony wrażliwych danych. Grzegorz Górny
Ortodoksi na cenzurowanym
Izrael
Fot. Nina Mikryukova/Shutterstock.com I zrael, pierwsze państwo na świecie, kowana z powodu jej niechęci do szcze sem ortodoksi muszą się liczyć ze stratą
w którym zaszczepiono przeciw pień i przestrzegania zasad lockdownu. dwóch miejsc. W bardzo niestabilnym
COVID-19 ponad połowę ludności, stał W tej liczącej 12 proc. ogółu obywateli systemie politycznym Izraela takie
się areną ostrego konfliktu społecznego wspólnocie zanotowano do tej pory – wydawałoby się minimalne – przesu
na tym tle. Linie podziału przebiegają 1/3 wszystkich przypadków infekcji nięcia mogą jednak przesądzać o tym,
między świecką większością społe w kraju. Oficjalne dane izraelskiego kto obejmie rządy.
czeństwa a ortodoksyjną mniejszością. Ministerstwa Zdrowia wskazują też, że
Obecne nastroje, zdaniem obserwato o ile w Izraelu w grupie ludzi powyżej W styczniu Beni Ganc, obecny
rów, mogą wręcz wpłynąć na rezultat 60. roku życia 85 proc. populacji przy minister obrony i lider koalicji Nie
kolejnych, zaplanowanych na 23 marca, jęło już szczepionkę, o tyle wśród orto biesko-Biali, a zarazem główny rywal
wyborów w Izraelu. doksów wskaźnik ten wynosi 78 proc. premiera Beniamina Netanjahu za
Koronasceptycyzm ortodoksów stał się proponował, aby ortodoksi odbywali
Tydzień temu odbyły się w Izraelu po w Izraelu kwestią polityczną, zwłaszcza obowiązkową służbę wojskową, z któ
grzeby dwóch zmarłych na COVID-19 że toczy się kampania wyborcza, a par rej do tej pory byli zwolnieni. Z kolei
wiekowych liderów ortodoksyjnych tie religijne są tu zwykle języczkiem środowiska akademickie zażądały ob
Żydów. Choć obowiązujące reguły u wagi, przesądzającym, kto zdobędzie jęcia ortodoksyjnych szkół nadzorem
pandemiczne zakazują zgromadzeń większość w Knesecie i – w rezultacie rządu i zobowiązania ich do nauczania
większych niż 10 osób, na pogrzeb przy – władzę w kraju. Jednak ich siła stop zgodnego z powszechnym programem
było kilka tysięcy ludzi, w większości niowo spada, ponieważ coraz więcej edukacyjnym. W odpowiedzi ortodoksi
bez masek i bez zachowania dystansu osób uważa, że wyizolowanie ortodok wskazują, że zaczynają się czuć zagro
społecznego. W rezultacie interwenio sów staje się poważnym problemem dla żeni przez świecką większość. 60-letnia
wała policja, co skończyło się bójkami całego państwa. W ostatnich badaniach Vivian Shinfeld powiedziała dzienni
i przepychankami ze służbami porząd opinii publicznej antyklerykalna forma kowi „The Washington Post”, że czuje
kowymi. To już kolejne od początku cja Yesh Atid, na której czele stoi Yair się dziś „jak na wojnie”. Czym ta „wojna”
roku ostre starcie ortodoksów z policją. Lapid, może objąć dodatkowy mandat się skończy, okaże się po marcowych
w 120-osobowym Knesecie, tymcza wyborach.
Żydowska społeczność ortodoksyjna
jest w Izraelu dość powszechnie kryty Marek Budzisz
15–21.02.2021 | 11 |
[email protected]
Na początek | Felietony |
I śmieszno, i straszno
Awaria Obywatelska
W Warszawie co parę dni wybuchają na napalone, gorące głowy… Oni chcą już! Zaliczyli
ulicach gejzery z gorącą wodą. Tylu do swoich szeregów wszystkie opozycyjne partie
awarii naraz miasto jeszcze nie wi i partyjki plus kilku dysydentów z prawicy (?) i snują
działo. Przy śniegu i mroźnej pogodzie tworzy się marzenia o powrocie do gabinetów! A tu niestety
pejzaż islandzki. Trzaskowski idzie na rekord bez pospolitość skrzeczy.
Zbudowany w czasie Tuska i Sławomira N. most
radności. Pamiętamy rekordowe ścieki szamba do
Wisły i bezkarną niby-reprywatyzację kamienic. To w „Bydgoszczu”, chyli się ku upadkowi. Był tylko
Platforma Obywatelska w 2011 r. sprzedała miejski atrapą… Raz mróz, raz upał, materiał nie wytrzy
system ciepłowniczy zagranicznej firmie. Kto z kim mał. Kto z PO mógł wiedzieć, że metal tak głupio
podzielił się pieniędzmi – nie dowiemy się nigdy, się zachowuje? Podkręcony emocjonalnie wódz na
ponieważ mechanizm złodziejskiej prywatyzacji Jan uchodźstwie Tusk spotkał się z Michnikiem. Nara
chroniony jest prawem, a właściwie bezprawiem. Pietrzak dzali się, jak zawrócić Wisłę kijem. Tusk żartował,
Z grubsza jest tak, że dochody zgarnia właściciel, że obecna dyktatura w Polsce to dykta i tektura.
a koszty eksploatacyjne ponosi miasto. Sądząc po Przypomnijmy, jak jego rządy przed laty ocenił
awaryjnym stanie stolicy, PO nie powinna już nigdy dostać bliski współpracownik: „Ch…, d… i kamieni kupa”. I to nie
zgody wyborców na rządzenie Polską. był żart. Platforma rozpaczliwie poszukująca swego ideowego
Tymczasem partyjna wierchuszka w liczbie dwóch przy i politycznego programu powinna śmiało sięgnąć do tego
wódców ujawniła podczas propagandowego show niepo sloganu. Tym bardziej że mocny język zbliży do nich rewo
hamowane ambicje, zawarte w liczbie 276. Tylu posłów lucyjne kręgi aborcyjnych kobiet oraz europosłankę Spurek
potrzebują mieć w Sejmie (obecnie 134) do objęcia władzy z frakcji gwałconych krów. Żeby tylko TVP nie zadawała im
i nie mają cierpliwości, by czekać do wyborów. Młode to, nieznośnych pytań – sukces murowany…
Prawda nigdy nie leży pośrodku
Alfabet Borysa Budki
B awią mnie lamenty publicystów z mediów usługują Niby znaczenie obu tych zdań jest po
cych opozycji, płaczących, że obecne kierownictwo dobne, ale ile w niedomówieniu Tuska
Platformy Obywatelskiej nie ma „młodości, świeżo jest lekkości i sprytu, ile fantazji. Pan
ści i energii”, które obiecywał Borys Budka. Że obecny prze Borysław( jakgokiedyśuroczonazwała
wodniczący słabo się sprawdza, że swoimi działaniami tylko premier Ewa Kopacz) chciał pewnie na Dominik
antagonizuje opozycję, że zachowuje się jak słoń w składzie śladować swojego poprzednika, ale cze Zdort
porcelany.
goś zabrakło…
Ten, kto dziś narzeka, że Budka nie sprostał, powinien może Ktoś pewnie zapyta, czemu się martwię o kondycję intelek
uważniej słuchać tego polityka na wcześniejszych etapach jego tualną kierownictwa Platformy Obywatelskiej. To formacja,
kariery. Parciana retoryka, rąbanie młotem wtedy, gdy przy która pokazała, że niespecjalnie myśli o dobru Polski, więc
dałbysięskalpel,agresywneataki–cotugadać,doktoratz eko życzyć jej dobrze też pewnie się nie powinno. Problem w tym,
nomii nie uczyni z pyskacza inteligenta, czego zresztą Polska już że w demokracji co pewien czas opozycja dochodzi do władzy.
w swojej najnowszej historii doświadczała. A ja wolałbym, żeby to była opozycja odpowiedzialna, światła,
błyskotliwa, myśląca (nawet jeśli jest cyniczna), niż chamska,
Im dłużej słucham dziś niemądrych grubiaństw pana Budki, brutalna, burząca wszystko, co zbudowali jej poprzednicy.
tym bardziej sympatyczni wydają mi się Grzegorz Schetyna Obecny lider sił antyrządowych niestety nie wróży „lepszej
i Donald Tusk, nawet jeśli głęboko się z nimi nie zgadzam. Na
tle obecnego lidera opozycji obaj panowie są tytanami inteli zmiany”. Oczywiście to nie jego osobista wina, każdy ma takie
gencji i mistrzami retoryki. talenty, jakie dała mu Bozia, takie umiejętności, jakich chciało
mu się nauczyć w szkołach. Warto jednak pamiętać, że ten
Dla przykładu dwa cytaty. „Nie wiem, jakim alfabetem pan nie wybrał się sam, nie został szefem PO wbrew członkom
jest pisany ten scenariusz” – komentował kiedyś aferę pod tej partii. Wręcz przeciwnie. On jest ich emanacją. Co musi
słuchową Tusk. „Mam wrażenie, że to wszystko, co dzieje się naprawdę niepokoić.
wokółeuropejskiego budżetu, wokół tych negocjacji, jest Autor jest szefem portalu tygodnik.tvp.pl
pisanecyrylicą” – mówił niedawno Budka.
| 12 | 15–21.02.2021
[email protected]
Bronisław Wildstein
Kim jest
Hołownia
W momentach zagrożenia paradoksalnie ludzie Hołownia ma za sobą doświadczenie Palikota. Zrozumiał, Fot. Andrzej Wiktor
się odsłaniają. Oto Szymon Hołownia. Człowiek że w większości Polacy nie lubią chamstwa i ciągle jeszcze są
miły i sympatyczny, do rany przyłóż, a wszyst religijni, chociaż równocześnie wabią ich syreny ułatwionego
kich kocha tak, że każdemu od kolebki aż po grób zapewniłby życia. Projekt Hołowni żegluje w tym kierunku, nie zwijając
psychologa. Jego poranne homilie, tak życzliwe przecież nie chrześcijańskiej bandery. Katolicyzm owszem, ale lekki, ła
tylko dla swoich zwolenników, aż tu nagle: „Może rzuciła twy i przyjemny bez zobowiązań oraz wysiłku, taki, który nie
wam się w oczy gadzinowa – bo trudno to powiedzieć ina narusza tzw. wolności, czyli dowolności. Nie wolno niczego
czej – okładka dzisiejszego tygodnika „Sieci” […]. Teraz zro wymagać, a Kościół przekształcić się winien w wielką pralnię
bili okładkę ze mną, tak samo szmatławą, tak samo plugawą. grzechów, które hurtowo ma obowiązek odpuszczać.
Wiecie, ja wczoraj napisałem u siebie na Facebooku, że to jest
jedyne takie pismo, w którym okładki działają jak taka naprze Hołownia mówi, że wie, „jak to zrobić”, tzn. jak uczynić
mienna fontanna, z której raz wytryskuje wazelina, innym z Polski kraj idealny. Proponuje bezpieczny horyzont 2050 r.,
razem gówno. Wazelinę mieli ostatnio przy Obajtku, wydru kiedy nie tylko w polityce go już nie będzie, lecz nikogo nie
kowali całą okładkę z wazeliny bardzo piękną, to teraz musiało będą interesowały jego dzisiejsze obietnice. Na razie wyjaśnił
gównem strzelić i zrobić ze mną. […] To pokazuje, jak pełne nam wyłącznie, że pierwszą rzeczą, którą należy zrobić, to
mają gacie strachu […]. To jest robione po to – to obrzydzanie „uporządkować” relacje państwo–Kościół, a więc zepchnąć
mnie i robienie tych okładek jak z „Der Stürmer” ze mną czy ten drugi do kruchty. Proponuje drogę, którą przeszedł ka
z innymi – to jest po to, żebym w następnym sondażu zaufania tolicyzm zachodni z wiadomymi efektami.
ja nie miał 50 proc. […] To jest prosta, tępa, komunistyczna,
totalitarna propaganda, która tam jest uprawiana i niczego Hołownia ma zdolności retoryczne, umie płynnie mówić
innego się nie ma co spodziewać”. i wszystko ze wszystkim wiązać. Potrafi przytroczyć obronę
życia nienarodzonych do umieralności z powodu zatrucia
Skąd nagle przypływ tej nieprzytomnej agresji? Autorzy powietrza, którą wylicza co do osoby, a za każdą z nich odpo
tygodnika „Sieci” przytoczyli parę wcześniejszych publicznych wiada Kaczyński. Następnym razem aborcję zestawi z ofia
deklaracji Hołowni, że aborcja to zabójstwo. To wprawdzie rami wypadków drogowych albo samobójstw. Jest w stanie
ledwie kilka lat temu, ale przecież w jego innym wcieleniu, przeciwstawić „wydatki na propagandę” (chodzi naturalnie
świeckiego kaznodziei głoszącego po kościołach miłość do o TVP) z potrzebami umierających dzieci. Bez zmrużenia oka
Chrystusa. Przypominanie tego politykowi, który za wszelką powtórzy insynuacje na temat Krystyny Pawłowicz. Zdolny
cenę usiłuje się zaprzyjaźnić z Martą Lempart, to zbrodnia. jest mówić o wszystkim, chociaż czasami, kiedy nie doczyta
Kto ma pełne gacie? ściągi, myli sprawy podstawowe. W jednej z ostatnich po
gadanek stwierdził, że zamach stanu w Mjanmie (Birmie)
Nie tak dawno temu był w kraju nad Wisłą osobnik, którego sponsorowany był przez Chiny, chociaż jest odwrotnie. Kto
nie było. Zbił fortunę na sprzedaży alkoholu, ale ciągle brako jednak wyłowi to ze złotoustego potoku słów?
wało mu odbicia w lustrze. Ponieważ żył w kraju katolików,
uznał, że najlepiej być wierzącym bardziej. Nie tylko tłumaczył, Wróżę mu karierę. Pasuje do naszych powierzchownych
że w handlu pomagał mu Chrystus, ale założył pismo ewangeli czasów i daje alibi wyznawcom życia ułatwionego, którzy nie
zacyjne. Jego wizerunek ciągle jednak był przezroczysty. Naj do końca zdecydowali się na przekreślenie polskiej, religijnej
ważniejsi ludzie, zwłaszcza autor polityki miłości, tłumaczyli, tradycji. Kariera jego nie będzie przypuszczalnie długa, ale nie
że pozostał jednym z wielu, choć bardziej. Wybrać powinien na należy nie doceniać jej destrukcyjnego, choć pokrytego gęstym
zasadzie kontrastu – przekonywali. Spróbował. Na nieistniejącą lukrem potencjału.
twarz wciągnął świński ryj i przyprawił sobie gumowego penisa.
Bryzgał gnojem na wszystkich i wszystko, co nie kojarzyło się 15–21.02.2021 | 13 |
z chlewem. Na początku szło dobrze. Zamieszkał w TVN, a ga
leria miłości biła brawo. Osobnik ze świńskim ryjem uwierzył,
że jest prorokiem i poprowadzi naród. Ale narodowi znudził
się szybko i pomimo wysiłków bardzo niezależnych mediów
stoczył się tam, gdzie jego miejsce, czyli w nicość.
[email protected]
na początek | Walizka
| 14 | 15–21.02.2021 Pawła Pochwały
[email protected] redaktora TVP3 Warszawa, reżysera,
autora reportaży, żeglarza
J eżeli wyjeżdżam, to po to by żeglować. Chociaż żeglar
stwo można uprawiać cały rok, ja wyjeżdżam sezonowo.
Wielu polskich żeglarzy trenuje w Hiszpanii, bo zimą
jest tam ciepło i tanio. W Palamós, gdzie jest piękne morze,
grzeje słońce i jest świetny wiatr. Też tam żeglowałem, ale
generalnie wybieram dwa kierunki podróży – Puck i Zatokę
Pucką, która jest zagłębiem dla małych sportowych łódek, oraz
Gdynię, czyli Zatokę Gdańską. Ostatnio miałem okazję pływać
na Zalewie Wiślanym. Jest to ciągle nieodkryty rejon żeglarski,
ale coraz więcej imprez jest tam organizowanych i moim zda
niem niedługo stanie się jednym z ważniejszych europejskich
miejsc do wyczynowego sportowego żeglowania.
BUTY ŻEGLARSKIE
Dowyczynowegożeglowania.
Są charakterystyczne, bo wiązane
z boku. Dzięki temu pomiędzy
wierzchemstópa pasembalastowym
jest gładki materiał, przez którylepiej
czuje się łódkę podczas balastowania.
RĘKAWICZKI ŻEGLARSKIE
Obowiązkowa część garderoby. Bez
rękawiczek nie wychodzi się na wodę,
ponieważ szot (linka do ustawiania
żagla) przy dużym wietrze tnie skórę jak
nóż masło. Odkryte palce pozwalają na
wykonywanie szybkich i precyzyjnych
czynności, np. włączenie zegara startowego.
ZEGAREK STARTOWY
Procedura startowa polega na tym, że sędzia
strzela sygnał dźwiękowy (rakieta) cztery
razy: 5 minut, 4 minuty, minutę do startu i na
start. Takie sygnały pozwalają poustawiać się
zawodnikom na linii startu między statkiem
sędziowskim a boją startową. Linia startu może
mieć nawet ponad 100 m i zależy od liczby
startującychw wyścigujachtów.Tenzegarek
odliczaczasdostartu,czylidotyłu,a gdydojdzie
do zera (moment startu), czas liczy już do przodu.
KAPOK
Bez niegonie ma żeglowania,
zwłaszcza że w żeglarstwie sportowym
wywrotki tonormalka. Obowiązek
założenia kapoka jest przepisem
regatowym, którego złamanie daje
możliwość sędziomwykluczenia,
zapominalskiegozawodnika z regat.
Fot. Andrzej Wiktor ELASTYCZNA KOSZULKA TORBA
Nakłada się ją na kapok. Kapok ma dużo Marki Musto, firmy założonej przez wybitnego
sprzączek, zapinek, łatwo nimi zahaczyć brytyjskiego żeglarza i biznesmenaKeithaMusto.
ocokolwiek na łódce, a to zawsze oznacza
kłopoty. Ta moja wiele ze mną przeszła. REPORTAŻE
Dla TVP1w 2017/2018 robiłemcykl
CZAPKA Z DASZKIEM / ŻEGLARSKIE reportaży„Dookoła świata”. Jeździłem
OKULARY PRZECIWSŁONECZNE za największymi załogowymi regatami
dookoła świata Volvo Ocean Race 2017/18.
Światło słoneczne oślepia nie tylko Odwiedziłem Alicante, Kapsztad,
z góry, lecz również odbijając Hongkong, Itajai, Auckland, Göteborg
i Hagę. „Live at the Extreme” było hasłem
się od wody i od białych łódek. zmagań najlepszych żeglareki żeglarzy
Z tego powodu biel farby na ich świata. Z wieloma się zaprzyjaźniłem
kadłubach często jest złamana żółcią i dotąd utrzymujemy kontakty.
lub niebieskim kolorem. Ponieważ
czapkę bardzo łatwo zgubić na wodzie, przyszyty jest do SZEKLA
niej elastyczny sznurek zakończony klipsem, który można Na łódce służy do łączenia czegokolwiek
z czymkolwiek.Są dwie grupy żeglarzy:
przyczepić do kapoka lub kołnierza pianki. pierwsza stale nosi przy sobie szekle, druga
się z tego śmieje. Ja należę do tej pierwszej.
PIANKI Mam jedną szeklę przy spodniach, inną przy
Generalnie na wodzie jest kluczykach do samochodu. Ta ma dla mnie
zimno. Nawet w słonecznej
Hiszpanii po czterech wartość sentymentalną.
godzinach pływania ząb
na ząb nie trafia. Ponieważ ZDJĘCIA
jestem zmarzluchem, Zzawodów przywożę zdjęcia.
zakładam grube pianki. Te wykonane w Pucku przez
Dużym ich walorem jest to, Roberta Hajduka doskonale
że są klejone z oddychających oddają specyfikę pływania na
materiałów. Podczas długiego laserach, najpopularniejszych
dnia na wodzie bezcenne! jednoosobowych łódkach
wyczynowych. Toklasa
CZERWONY TOP olimpijska. Produkowane
Jeżeli nadal jest mi zimno, są tylkoprzez trzy stocznie
zakładam na piankę jeszcze na świecie wg tego samego
projektui z identycznych
ten top. materiałów, co daje równe
szanse w regatach.
PADY
Przedzałożeniem pianek na uda ZEGAREK
zakładam tzw. pady, specjalne, sztywne Amerykański zegarekżeglarski Nautica.
wzmocnienia, które pozwalają wiele
godzinbalastować na krawędzi burty Ciekawostką jest kod flagowy na
łódki. Bez nichjuż po kilkunastu cyferblacie. Jedna z flag symbolizuje
minutachpływania odpadają nogi. „Lepiej trzymajcie się ode mnie z dala!”;)
BRANSOLETKA
Ktoś wpadł na pomysł, żeby ze ścinków
linek: fałów, szotów, oraz fragmentów
tytanowych elementów z jachtów
startujących w VolvoOcean Race 2017/18,
zrobić takie pamiątki. Dla mnie wartość
sentymentalna, boVolvo Ocen Race 2017/18
to największe regaty dookoła świata, które
reporterskoobserwowałemz bliska.
15–21.02.2021 | 15 |
[email protected]
Na początek | Felietony |
Ogniem na wprost
Wraki
i klasa próżniacza
O k. 10tys.wrakówzalega nadnie „reżimie Kaczyńskiego”, „wojnie prze aktualnie nie jest zatrudniona przez Fot. Andrzej Wiktor
Morza Bałtyckiego. Mam na ciwko kobietom” czy „wojnie przeciwko Lucasfilm i nie mamy żadnych zwią
myśli tylko te z II wojny świato wolnym mediom”. Kayah odwołała zanych z nią planów na przyszłość. Jej
wej. W przytłaczającej większości są to nawet własną audycję. Tragedia. Nie wpisy w mediach społecznościowych,
wraki niemieckie. Berlin – wydawałoby popisała się twórczą inwencją również oczerniające ludzi na podstawie ich toż
się – powinien dbać o ten rejon Europy, Magda Mołek, która na Instagramie samości kulturowej i religijnej, są od
tamtędy ma bowiem przebiegać nitka zamieściła cytowany setki razy przez rażające i niedopuszczalne” – poinfor
rurociągu Nord Stream 2. Nic bardziej przedstawicieli opozycji wiersz Mar mował. Problem z Giną Carano jednak
mylnego. Niemcy po prostu zapomniały tina Niemöllera, o „przychodzeniu po nie polega na tym, że wypowiada opinie
o tym, co tam pozostawiły. Rdzewiejące każdego”. „Kiedy przyszli po Żydów, nie „oczerniające ludzi na podstawie ich
statki i okręty stanowią coraz większe protestowałem. Nie byłem przecież Ży tożsamości kulturowej i religijnej”, ale
zagrożenie. Jest to wręcz tykająca dem…” itd. A ja się pytam – kiedy wresz że jest zwolenniczką Donalda Trumpa,
bomba zegarowa. Takie wraki, jak cie ktoś po nich pójdzie, bo słuchać się uważa wybory w USA za sfałszowane
„Franken” czy „Stuttgart”, leżące sobie już ich nie da?! oraz jest przeciwniczką noszenia ma
na dnie Zatoki Gdańskiej, w ciągu kilku seczki. Do tej pory Stany Zjednoczone
najbliższych lat skorodują ostatecznie, G ina Carano, była zawodniczka wiodły prym w poszanowaniu wolności
powodując wyciek od 1,5 do 5 mln litrów MMA i gwiazda serialu „The swoich obywateli. Dziś dalej wiodą ten
paliwa (głównie mazutu) zgromadzo Mandalorian” z uniwersum prym, ale w „wolności inaczej”.
nego w ocalałych pięciu (spośród 13) Star Wars, wyleciała z roboty. W Hol
zbiornikach „Frankena”. Z kolei ma lywood dziś trzeba bardzo uważać, co A ustralijski stan Wiktoria po
zut z zatopionego „Stuttgartu” zagraża się mówi, ponieważ kochający wolność 12 godzinach debaty parla
plażom wokół Zatoki Puckiej. „W sumie aktorzy, celebryci, producenci sami już mentarnej przyjął „radykal
ok. 100 wraków byłej Kriegsmarine za nie wiedzą, jak ją sobie ograniczać. Np. nie lewicową ustawę”, zgodnie z którą
graża bezpieczeństwu ekologicznemu Carano popełniła poważny grzech, można trafić na nawet 10 lat do wię
akwenu” – alarmuje europoseł Kosma wypowiadając te słowa: „Żydzi byli bici zienia za próbę „zmiany lub tłumienia
Złotowski z PiS, żądając, aby Niemcy na ulicach nie przez nazistowskich orientacji seksualnej czy tożsamości
coś z tym zrobiły. Czy coś zrobią? żołnierzy, ale przez swoich sąsiadów, płciowej”. Oprócz kary więzienia nowa
Trudno powiedzieć. W każdym razie nawet przez dzieci. Ponieważ historia ustawa przewiduje również grzywnę
musimy się liczyć z tym, że podczas jest zmieniana, wiele osób dzisiaj nie w wysokości do 200 tys. dol. I tak: „Ro
którychś wakacji będziemy się kąpać zdaje sobie sprawy z tego, że aby sytu dzic, którego pięcioletni syn upierałby
w ożywczym mazucie. acja mogła dojść do punktu, w którym się, że jest dziewczynką”, nie mógłby
nazistowscy żołnierze z łatwością mo szukać specjalistycznej pomocy dla
C elebryci, ogólnie rzecz biorąc, gli wyłapać tysiące Żydów, najpierw swojego dziecka. Jedyne, co mógłby
tworzą tzw. klasę próżniaczą. podjudzani przez rząd sąsiedzi Żydów zrobić, to utwierdzać swojego synka
Biorą się dopiero wtedy do ro znienawidzili ich tylko za to, że są Ży w zaburzonej percepcji swojej oso
boty, kiedy padnie rozkaz z góry. Teraz dami. Czym to się różni od nienawidze bowości”. Nawet próba „nawrócenia”
ruszyli do akcji, bo rząd chce „przyciąć nia kogoś za jego poglądy polityczne?”. pedofila na właściwą ścieżkę mogłaby
parę złotych” ich sponsorom – koncer A co? Nieprawda? Prawda. Ale według skończyć się karą dla psychologa.
nom medialnym (na ogół zachodnim). „Ministerstwa Poprawności Politycz 12 godzin potrzebowały australijskie
W związku z tym po raz enty sięgnięto nej USA” takich zdań nie wolno głosić tęgie głowy, żeby parlament uchwalił
po hasła o „umierającej demokracji”, publicznie. Do sprawy odniósł się więc taki chłam.
„upolitycznieniu mediów publicznych”, rzecznik Lucasfilmu: „Gina Carano
Andrzej Rafał Potocki
| 16 | 15–21.02.2021
[email protected]
Ikona polskiego malarstwa
21 lutego mija dziesiąta rocznica śmierci W świecie przedstawionym przez artystę panuje
Jerzego Nowosielskiego, jednego z naj równowaga i spokój. Opublikowana w 1946 r. na
wybitniejszych polskich malarzy. Stwo łamach „Twórczości” recenzja Heleny Blumówny,
rzone przez artystę ikonostasy, drogi krzyżowe, traktująca o skupieniu na zagadnieniu formy, która
wizerunki Chrystusa i Bogurodzicy należą do wraz z kształtem pozostaje współmiernie uprosz
najwybitniejszych osiągnięć współczesnej sztuki czona, o kolorze ujętym w swojej istocie, o lapi
sakralnej, a ascetyczne w formie akty, portrety darności i umowności malarstwa Nowosielskiego,
i uporządkowane pejzaże przyciągają uwagę ory nie straciła aktualności w odniesieniu do jego całej
ginalnością stylu i niezwykłą umiejętnością zapi twórczości, która choć pozostawała wierna wy
mienionym zasadom, w każdym z obrazów kryła
sywania emocji. Marta nową tajemnicę. Trafny wydaje się opis malarstwa
Nowosielski rozpoczął studia malarskie w 1940 r. Kaczyńska- Jerzego Nowosielskiego zawarty w artykule Adama
-Zielińska Hofmana z połowy lat 40. XX w., w którym uznał, że
w krakowskiej Kunstgewerbeschule, by następnie
przez rok uczyć się ikonopisarstwa w Ławrze Uniow
skiej św. Jana Chrzciciela w Uniowie pod Lwowem. widoczna w twórczości precyzja świadczy o bardzo
Po powrocie do Krakowa związał się ze środowi osobistym i silnie uczuciowym stosunku do malo
skiem Jerzego Kantora i Grupy Krakowskiej, kontynuował wanego przedmiotu. Malarstwo tego artysty jest statyczne
studia na tamtejszej ASP. Wykładał na Akademii Sztuk Pięk i wyważone, dominujące w nim wydłużone postaci o rysach
nych w Łodzi oraz w Krakowie. Wystawił swoje abstrakcje na przypominających sakralne portrety i jakby przezierająca
I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie (1948). W czasie specyficzna kreska Amadea Modiglianiego, ustawione
gdy zamieszkiwał w Łodzi, stworzył wiele obrazów ilustru w przestrzennych, pustych tłach w swojej wyjątkowości, jak
jących miasto, a w szczególności stare fabryki, które określał uchwycone z ukrycia pełne emocji kadry są ikoną współczes
jako„łódzkigotyk”.Pisałikonyi tworzyłmonumentalnedeko nego malarstwa polskiego.
racje ścienne w kościołach, m.in. w Lourdes, Ducha Świętego
w Tychach, Niepokalanego Poczęcia NMP na Azorach w Kra
kowie, Opatrzności Bożej w Warszawie, w cerkwiach, m.in.
w Hajnówce, Podwyższenia Krzyża Świętego w Górowie Iła
weckim. W Białym Borze, niewielkiej miejscowości położonej
w województwie zachodniopomorskim, znanej niegdyś przede
wszystkim z hodowli koni, zaprojektował w całości niewielką
cerkiew greckokatolicką. Ostatnim dziełem artysty miał być
krucyfiksw kościeleśw.DominikanawarszawskimSłużewie,
którego nie zdążył ukończyć. Drogiemu Koledze
Jerzy Nowosielski twierdził, że wszystko to, co później Piotrowi Filipczykowi
w ciągu życia zrealizował w malarstwie, było określone tym
pierwszym zetknięciem się z ikonami w lwowskim muzeum,
których kolekcja należy do najbardziej imponujących na i całej Jego Rodzinie
świecie. Stylistyka wschodniego malarstwa sakralnego wy Szczere wyrazy współczucia
warła decydujący wpływ na całą twórczość malarza, choć
nie była ona skoncentrowana wyłącznie na tematyce religij i słowa wsparcia
nej. „Jednego dnia potrafił stworzyć bardzo religijny obraz, po śmierci
a po południu namalować niezwykle zmysłowy i piękny akt
kobiecy. (…) ze swoją metafizyczną duszą był wrażliwy na Taty
piękno” – opowiadał w filmie poświęconym artyście krytyk
Tadeusz Nyczek. Malował zarówno akty – „Akt na tle pejzażu”
(1940), „Akt z okularami” (1945), „Akt z lustrem” (1968) – jak
i liczne portrety – „Portret żony artysty” (1945), „Kobieta na Przekazują
plaży” (1946) czy „Kobieta siedząca na łóżku” (1947). Ilustro koleżanki i koledzy z Apelli i Fratrii
wał kobiety w czasie wykonywania prozaicznych czynności
w domowym zaciszu, a także tworzył odważne serie poświę
cone gimnastyczkom czy pływaczkom. W malarstwie Nowo W tych trudnych chwilach łączymy się z Wami
sielskiego można dostrzec zmieniające się w XX w. kanony
w bólu i zapewniamy o naszej pamięci 20/0221/F
definiujące kobiece piękno.
15–21.02.2021 | 17 |
[email protected]
Na początek |
W sercu młodość i żar
Z Barbarą Parzeczewską, zwyciężczynią drugiej edycji
„The Voice Senior”, rozmawia Jolanta Gajda-Zadworna
Oswoiła się już pani z sukcesem? survive” – „przeżyjemy to, prze Fot. TVP
Barbara Parzeczewska: Jeszcze trwamy” tę trudną sytuację (związaną
nie do końca. Nie do dna. Zwycięstwo z chorobą męża) – było naszym mot
wcale nie było pewne. tem. Teraz pozostało tylko moim, ale
Kto był pani faworytem w finale? wykonując ten utwór, miałam w gło
Andrzej Nosowski. Taki nieoczy wie, że mimo wszystko, niezależnie,
wisty, intrygujący. Po prostu nie co zapisał nam los, damy radę.
oszlifowany diament. Chyba sam Energia, moc, dynamika, wokalna
do końca nie wie, na co go stać, ale siła i taka terapeutyczna interpre-
już ma bardzo dobry przekaz. tacja, którą odczytać mogą bardzo
różni słuchacze, musiała dać zwy-
Pani też potrafiła wywołać ciarki cięstwo. Tylko określenie „senior”
u słuchaczy. Choćby udowodniając, zupełnie do pani nie pasuje.
że żywiołowo wykonany dyskote- I też nie czuję się ani seniorką, ani
kowy hit „I Will Survive” Glorii nestorką, choć z racji metryki cza
Gaynor może się stać poruszającą sem coś strzyknie czy zakłuje. Ale po
sceniczną opowieścią. moim stroju i fryzurze widać chyba,
że w sercu wciąż mam młodość i żar.
Cieszę się, bo w tej piosence my Chciałabym się nimi dzielić.
ślami byłam z moim mężem. „We will
Sól polityki w „Peryskopie”
„PP czyli Peryskop Parlamentarny” nii publicznej dokuczliwą pustkę, spowodowaną
to tytuł nowego tygodnika, któ brakiem rzetelnych i zarazem przekazywanych
rego pierwszy numer ukazał się w atrakcyjnej dla czytelnika postaci informacji
w kioskach w poniedziałek. Gazeta w całości po o niezwykle wpływowym środowisku. Jednym
święcona jest sprawom związanym z działalnością z filarów polskiej rzeczywistości politycznej. Po
Sejmu i Senatu, problemom, z jakimi przychodzi słowie i senatorzy są wszak solą polityki.
się borykać obydwu izbom, aktywności politycz Tygodnik „PP” zamierza pokazywać ich co
nej posłów i senatorów. dzienną egzystencję, wymagającą niejednokrot
Pismo stworzyła grupa zapaleńców, młodych nie poświęcenia własnych interesów dla dobra
pracowników nauki kilku warszawskich uczelni, ojczyzny. Nie będzie – jak zapowiada redakcja
zainteresowanych życiem politycznym. Trzon re Jerzy – ukrywać ich słabości ani błędów, ale też pomijać
dakcji stanowią pracownicy UW, skupieni wokół Jachowicz postaw heroicznych. Zaglądać chce czasami za
Katedry Molekularnej Fizyki Kwantowej, którą kulisy życia prywatnego, malować ich portrety
kieruje uznany za autorytet światowy prof. Janusz Tynk w relacjach z bliskimi. Pod warunkiem że będzie to wzbo
-Siadło. Drugim wątkiem jego zainteresowań jest nowator gacać naszą wiedzę o nich, ich troskach, nie zaś dostarczać
ska w świecie nauki refleksja o związkach fizyki kwanto taniej rozrywki.
wej z polityką. Ta druga pasja prof. Tynka-Siadły dla jego W wyniku zawartej dżentelmeńskiej umowy od przy
młodszych kolegów stała się impulsem do założenia pisma. szłego tygodnia w tym miejscu będziemy publikować aktu
Jego twórcy jako główny cel postawili sobie popularyzację alne teksty lub ich fragmenty „PP”. Nad rubryką czuwać bę
polskiego parlamentu. Chcą tym samym – jak podkreślają dzie nasz felietonista J.J. po złożeniu wymuszonej deklaracji,
we wstępniaku – wykorzystując różnorakie formy sztuki że nie będzie kierował się sympatiami bądź uprzedzeniami
dziennikarskiej, wypełnić odczuwalną przez dużą część opi politycznymi.
| 18 | 15–21.02.2021
[email protected]
rysuje andrzej krauze
Na które ugrupowanie polityczne oddałaby
Pani/oddałby Pan głos, gdyby wybory
30% do polskiego parlamentu odbywały się
25% w najbliższą niedzielę?
(bez niezdecydowanych)
11% 10% 14%
6% 4%
Inne
ugrupowanie
Zjednoczona Koalicja SLD, Wiosna, Konfederacja Kukiz’15 PSL
– Koalicja Polska
Prawica Obywatelska Lewica Razem
Proszę sobie wyobrazić, że w wyborach
startują poniższe partie. Na które ugrupowanie
29% polityczne oddałaby Pani/oddałby Pan głos,
gdyby wybory do polskiego parlamentu
23% 20% odbywały się w najbliższą niedzielę?
(bez niezdecydowanych)
10% 9%
5%
2% 2%
Zjednoczona Polska 2050 Koalicja SLD, Wiosna, Konfederacja Kukiz’15 Inne
Prawica Szymona Obywatelska Lewica Razem ugrupowanie
Hołowni PSL
– Koalicja Polska
Redaktor naczelny: Jacek Karnowski Jak się Pani/Panu wydaje – kiedy odbędą się najbliższe
zastępcy Redaktora naczelnego: Dorota łosiewicz, wybory parlamentarne w Polsce?
Tomasz Ozdowy, Marek Pyza, Marcin Wikło
ISSN 2544-2694 Po zakończeniu obecnej kadencji, Wcześniej niż
czyli jesienią 2023 r. przed upływem
www.wsieciprawdy.pl kadencji – za rok
e-mail: [email protected]; tel. (22) 616 36 00, (22) 255 93 32; ul. Finlandzka 10, 03-903 Warszawa lub dwa
Autorzy: Łukasz Adamski, Goran Andrijanić, przemysław Jakub Maciejewski, Ryszard Makowski, Maja Narbutt, 52%
barszcz, Marek Budzisz, Adam Ciesielski, Piotr Cywiński, Marzena Nykiel, Maciej Pawlicki, Jan Pietrzak, Jan
Pospieszalski, Andrzej Rafał Potocki, Wojciech 14%
Leszek Długosz, Krzysztof Feusette, Jolanta Gajda- Reszczyński, Jan Rokita, Aleksandra rybińska,
Zadworna, Grzegorz Górny, Jerzy Jachowicz,
Przemysław Skrzydelski, Wojciech Stanisławski, Wiktor
Stanisław Janecki, marta kaczyńska-zielińska, Michał Świetlik, Bronisław Wildstein, Piotr Zaremba, Dominik
Karnowski, konrad kołodziejski, Cezary Kowalski, zdort, Andrzej Zybertowicz
Andrzej Krauze, jaromir kwiatkowski, Tomasz Łysiak,
Wydawca: Fratria sp. z o.o. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: 26% 8%
prezes: Romuald Orzeł [email protected] lub kontaktując się
ul. Legionów 126-128, z Centrum Obsługi Klienta „RUCH” pod numerami: Trudno Wcześniej niż przed
81-472 Gdynia 22 693 70 00 lub 801 800 803 – czynne w dni robocze powiedzieć upływem kadencji
w godzinach 700 – 1700. – jeszcze w tym roku
[email protected], www.fratria.pl Koszt połączenia wg taryfy operatora.
Druk: Walstead Kraków Sp. z o.o. Kiedy według Pani/Pana rozpoczyna się ludzkie życie?
Dyrektor wydawniczy: Maciej Wośko Dyrektor ds. Rozwoju Biznesu:
Produkcja i dystrybucja: Mariola barcikowska, Katarzyna Marchewka – [email protected] W chwili W chwili narodzin
Biuro Reklamy: poczęcia
[email protected] [email protected], tEL. (22) 463 49 93
Dyrektor artystyczny: Paulina Kąkol – [email protected] 53% 41%
Agnieszka Woźniak – [email protected]
Michał Korsun, [email protected] Marcin Dąbrowski – [email protected] 6%
Kolportaż: [email protected]
Studio graficzne: Andrzej Skwarczyński (kierownik), Redakcja zastrzega sobie prawo do redagowania W innym momencie
[email protected], i skracania tekstów. Copyright © Fratria Sp. z o.o.
Wszystkie prawa zastrzeżone Badania zrealizowane metodą CAWI (Computer Assisted Web Interview) na panelu
Lidia Słowikowska-SMOLIŃSKA, JANUSZ ŻYCHOWICZ (włącznie z tłumaczeniem na języki obce). internetowym. Badania przeprowadzone na ogólnopolskiej, reprezentatywnej (pod względem:
Projekt graficzny: Michał Korsun Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych. płci, wieku, wielkości miejsca zamieszkania) próbie Polaków. W badaniu wzięło udział N=1051.
Ogłoszenia i reklamy nie stanowią materiału
Fotoedycja: Anna Łabęcka, [email protected], pochodzącego od Wydawcy. Zakres czasowy badania 5–8 lutego 2021 r.
Obróbka zdjęć: Tomasz Kieras Bezumowna sprzedaż numerów bieżących i archiwalnych
po cenie niższej od ustalonej przez Wydawcę jest 15–21.02.2021 | 19 |
Prenumerata wydania papierowego: zabroniona, nielegalna i grozi odpowiedzialnością karną.
tel. (22) 616 36 00, [email protected]
Regulamin oraz warunki prenumeraty na stronie fot. na okładce: shutterstock x6, Mariusz Grzelak/REPORTER, OLSZANKA/EAST NEWS,
Press Photo Center/East News,Andrzej Wiktor
www.wsieciprawdy.pl
Wpłat za prenumeratę prosimy dokonywać na konto:
91 1240 5354 1111 0010 7713 6290
FRATRIA Sp. z o.o., ul. Legionów 126-128, 81-472 Gdynia,
w tytule wpłaty wpisując pełne dane adresowe do
wysyłki oraz rodzaj prenumeraty
Prenumerata realizowana przez RUCH S.A.:
Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na
e-wydania można składać bezpośrednio na stronie
www.prenumerata.ruch.com.pl.
[email protected]
kraj | Media w Polsce |
Wojna o tort
Spektakularny protest mediów przeciwko projektowi ustawy o podatku od reklam
okazał się bronią obosieczną. Zza żałobnych komunikatów i winiet alarmujących
o zagrożeniu wolności słowa wypełzała zwykła pazerność
T o wyjątkowo podła manipula marek pyza marcin wikło katem „Tutaj miał być twój ulubiony
cja, gdy z gębą pełną frazesów program” na ekranach telewizorów. Co
o odbieranej wolności przed Antyrządowy cyrk zachowuje się tak chciały w ten sposób osiągnąć medialne
stawiciele medialnych krezusów walczą histerycznie, bo w grę wchodzą pienią koncerny, których zarządy podjęły de
o kasę i zapierają się rękami i nogami, dze, którymi należałoby się podzielić. cyzję o włączeniu się w protest? Chyba
aby nie dać uszczknąć z niej ani grosza A tego, choć szafują opowieściami o so miało powiać grozą, ale zrobiło się gro
m.in. na walkę ze skutkami pandemii, lidarności, nie mogą ścierpieć. teskowo, gdy pojawiły się kuriozalne
ochronę zabytków, cyfryzację czy porównania do PRL.
wsparcie wartościowych projektów CIEMNO WSZĘDZIE
dziennikarskich. Podatek ma mieć for Marek Sawicki z PSL: „Ten dzień
mułę funduszu solidarnościowego, na Trudno ocenić, jaki efekt wśród odbior nie jest dniem dobrym, on jako żywo
który w większej części złożą się wpłaty ców miały wywołać wyświetlane przez przypomina 13 grudnia 1981 r.”. Po
bogatych, biedniejsi zapłacą mniej lub cały dzień czarne plansze z komuni dobne „wsparcie” okazali też np. Mło
wcale. Akcja protestacyjna „Media bez dzi Demokraci (młodzieżówka PO)
wyboru”, owszem, była precedensem, w Szczecinie, którzy przynieśli czarną
ale jej unikatowość została zatłuczona trumnę przed siedzibę lokalnego PiS,
przez polityków opozycji i sprzyjają a przewodniczący organizacji, 22-letni
cych jej komentatorów zgiełkiem oskar chłopak, z przejęciem opowiadał o sta
żeń o ściąganie haraczu, kneblowanie nie wojennym. W tak absurdalne tony
„wolnych mediów” i porównania do uderzył też marszałek Senatu Tomasz
stanu wojennego, a nawet III Rzeszy. Grodzki w swoim orędziu: „Młodzi
ludzie na szczęście tego nie pamiętają,
| 20 | 15–21.02.2021
[email protected]
ale 13 grudnia 1981 r. złowieszczy mrok i musi ich zwalniać. W pierwszym zaprzestania płacenia przez media ja
stanu wojennego też zaczął się od braku półroczu 2020 r. spółka zanotowała kichkolwiek podatków. Wtedy wolność
»Teleranka« i wyłączonych telefonów. 88,2 mln zł straty. Podczas pandemii słowa byłaby modelowa, nieskończona
Wolne media zamilkły na krótko, by nie zaproponowano więc okrojenie fun i wieczna.
musieć zamilknąć na zawsze”. Snuł rów duszu socjalnego w firmie, ale zarząd
nież wizje iście apokaliptyczne: „Wczo odmówił obniżki własnych wynagro Małgorzata Kidawa-Błońska
rajsze czarne ekrany to przestroga. Oby dzeń. W 2018 r. pięcioosobowe ciało w RMF FM utyskiwała w charakte
ich czerń nie zwiastowała czarnej nocy zainkasowało aż 5,37 mln zł (rok rystycznym dla siebie, dość kabareto
rządów autorytarnych, których następ wcześniej 4,64 mln zł). W 2019 r. było wym, stylu: „Ten dzień wczoraj był dla
nym krokiem może być wyłączenie in to nieco mniej (4,77 mln zł). Wzrosły za nas wszystkich bardzo trudny. Działy
ternetu i dalsze ograniczenie swobód to wynagrodzenia dla sześcioosobowej się różne rzeczy. Nie mogliśmy uzyskać
obywatelskich”. rady nadzorczej – z 468 tys. zł w 2018 r. żadnej informacji”.
do 546 tys. zł w ub.r. Warto podkreślić,
Decyzja o spektakularnej formie że w tym samym czasie zatrudnienie „Ten proces putinizacji Polski jest
protestu zapadła – jak podał portal w Agorze zmalało o 216 etatów. ściśle połączony z pewną transforma
wPolityce.pl – w ostatnim momencie, cją systemu. (…) Demokracja w Polsce
wieczorem, we wtorek 9 lutego. Kto akcję zorganizował? staje się fasadą i fikcją. Media publiczne
Wtedy doszło do serii spotkań, Według informatorów
podczas których grupa inicja wPolityce.pl pierwsze w Polsce są w stu procentach upoli
tywna naciskała na pozostałe me skrzypce grali Bogusław tycznione, a ich zachowanie w sto
dialne koncerny, by przyłączyły Chrabota – redaktor sunku do prawdy przypomina mi
się do akcji. „Jeśli tego nie zrobi naczelny „Rzeczpospolitej”, strzów tego rodzaju propagandy:
cie, staniecie w jednym szeregu i Katarzyna Kieli – menedżerka Josepha Goebbelsa i Andrieja Żda
z Jackiem Kurskim” – takimi sło nadzorująca telewizję TVN nowa. Tak umiera demokracja”. To
wami „wyciskano” od opornych z ramienia amerykańskiego już Adam Michnik dla włoskiej
zgodę na udział w akcji. „Tylko wy właściciela Discovery „La Repubbliki”.
i TVP będziecie włączeni” – stra
szono. Kto akcję zorganizował? AMOK Hannie Lis też zamajaczyły
Według informatorów wPolityce. przed oczami swastyki: „Gdy Hit
pl pierwsze skrzypce grali Bogu Platforma Obywatelska w dniu protestu ler (legalnie) doszedł do władzy
sław Chrabota – redaktor naczelny wydała oświadczenie w sprawie „zama w Niemczech, ukazywało się po
„Rzeczpospolitej”, i Katarzyna chu na wolne media w Polsce”, w którym nad 4700 gazet. W 1944 r. było ich
Kieli – menedżerka nadzorująca czytamy, że „nakładanie na niezależne niewiele ponad tysiąc, wszystkie
telewizję TVN z ramienia amery od rządu środki przekazu dodatkowego, kontrolowane i koncesjonowane
kańskiego właściciela Discovery, drakońskiego podatku jest zjawiskiem przez Ministerstwo Propagandy
o której ostatnio było głośno po niedopuszczalnym i szkodliwym dla III Rzeszy. Haracz, który władza
jej szczepieniu poza kolejką na wolności słowa i życia publicznego chce nałożyć na wolne media, nie
WUM. „Uczestnikom protestu w Polsce”. Czyżby partia, która wysto jest niczym innym jak gwoździem
bądź podmiotom zachęcanym do wzię sowała to pismo, zamierzała wpisać do trumny polskiej wolności słowa.
cia w nim udziału przekazywano, że go zakaz nakładania podatków przez rząd Wolne media padną, zostanie Mi
towe jest już wsparcie z Brukseli i USA. do swojej nowej, powstającej w bólach nisterstwo Propagandy”. Jej mąż
Sugerowano szeptem, że głos zabierze deklaracji ideowej? Ta sama partia, też mocno oddalił się od rzeczywistości:
prezydent Stanów Zjednoczonych Joe która – wbrew swoim zapowiedziom „Demokracja umiera w ciemności – to
Biden” – mówią informatorzy. – tyle podatków podniosła? I od kiedy hasło dziennika »Washington Post«.
to opodatkowanie mediów ma stanowić My, wolne polskie media, na 24 go
Już na tym etapie zaczęły się niepo zagrożenie dla wolności słowa? Zgod dziny postanowiliśmy zamilknąć, by
rozumienia, do uczestników narady nie z tą logiką PO powinna się domagać nastała ciemność, która zapali wszyst
bowiem dotarło, na jak bardzo poli kie reflektory, pokazując nam agonię
tyczny gest się decydują, wchodząc demokracji”.
w grę wielkich koncernów. Jeszcze Istne szaleństwo. Dlaczego? Bo
mniej do powiedzenia mieli pracownicy medialnym gigantom zajrzała w oczy
tych mediów, szeregowi dziennikarze, konieczność podzielenia się zyskami
których zarządy wystawiły niejako na z reklamowego tortu. Trzeba było zo
front walki o kasę. Niby wspólną, ale baczyć histerię prowadzonych przez
przecież dzieloną nierówno. Spójrzmy Anitę Werner „Faktów TVN”, kurio
choćby na dysproporcje w koncernie zalne pokazywanie tam przez kilka
Agora SA, wydawcy m.in. „Gazety Wy minut fragmentów programów TVP,
borczej”, który ma coraz większe prob by zrozumieć, że ktoś stracił nad sobą
lemy z wynagradzaniem pracowników kontrolę.
Składką miałyby zostać objęte te
lewizje, stacje radiowe, gazety, kina
15–21.02.2021 | 21 |
[email protected]
kraj | Media w Polsce |
i serwisy internetowe (również gi pensatę za zmniejszone wpływy z abo NAGŁE PRAGNIENIE WOLNOŚCI
ganci unikający płacenia podatków namentu. Opór najsilniejszych graczy
w miejscu prowadzenia działalności, medialnych można więc podsumować Szef Onet.pl Bartosz Węglarczyk cie
jak Facebook, Google czy YouTube), zdaniem: solidarność tak, ale nie z na szył się z solidarności dziennikarzy,
których wpływy z reklam przekroczą szych pieniędzy. dowodząc jednocześnie, że kompletnie
15 mln zł (w przypadku prasy) i 1 mln zł nie rozumie tego terminu: „Było bar
(dla przedstawicieli pozostałych seg Tę konstatację potwierdzają słowa dzo wyraźnie widać, kto jest dziennika
mentów rynku). Wysokość podatku Roberta Felusia, redaktora naczelnego rzem, a kto nie. Wyraźniej już tego nie
będzie zależeć m.in. od rodzaju rekla „Wprost”, który broniąc kasy swoich pra zobaczymy”. Oto okazuje się, że jeśli nie
mowanych produktów (wyższa stawka codawców, nawet nie krył, że w walce ze śpiewasz w jego chórze, nie powinieneś
dotyczyć będzie farmaceutyków czy skutkami epidemii nie zamierza uczest mieć wstępu do mediów. To tęsknota za
napojów słodzonych), a także od wyso niczyć: „Społeczeństwo jakoś się podnie niedawnymi czasami, gdy niemal cały
kości przychodów wydawcy. sie po chorobie wywołanej koronawiru rynek medialny był na usługach rządzą
sem. Ale społeczne skutki pozbawienia cej Platformy Obywatelskiej.
„W sytuacji tak gwałtownych zmian ludzi dostępu do niezależnych mediów
w gospodarce, które obserwujemy na będą o wiele gorsze”. Gdzie wtedy była solidarność Wę
co dzień (…) systemy podatkowe świata glarczyka i jemu podobnych? Gdy
muszą za tym wszystkim nadążać. (…) W tym zalewie hipokryzji warto służby podległe Donaldowi Tuskowi
Nie może być tak, że biedni stają się docenić takie głosy jak Rafała Wosia, próbowały siłą (i bezprawnie) odebrać
coraz bardziej biedni, dlatego że bo publicysty „Tygodnika Powszechnego”: Sylwestrowi Latkowskiemu komputer,
gaci stają się coraz bardziej bogaci. Oni „Tylko nie nazywajmy dzisiejszego pro na którym miały się znajdować niewy
też muszą partycypować w rozwoju testu »strajkiem«. To jest normalny pro godne dla rządu nagrania z restauracji
społeczno-gospodarczym” – mówił test koncernów przeciwko planom ich Sowa & Przyjaciele? Gdy wydawca
premier Mateusz Morawiecki pytany opodatkowania. »Strajk« byłby wtedy, „Rzeczpospolitej” i „Uważam Rze” roz
o planowaną składkę. gdyby nie ukazały się media z powodu walał redakcje, zwalniając dziennika
protestu dziennikarzy przeciw coraz rzy dzień po tym, jak wieczorową porą
W OBRONIE KASY gorszym warunkom pracy i płacy”. pod śmietnikiem ostrzegał rzecznika
rządu Pawła Grasia przed artykułem,
Rząd szacuje, że w 2022 r. łączny podatek Marek Migalski, politolog i były który następnego dnia miał się ukazać
od reklam wyniesie ok. 800 mln zł. Po polityk, został zaproszony do poranka w jego gazetach? Gdy się okazało, że
łowa ztej kwoty ma trafić do NFZ, 15 proc. TVN24 w dniu po proteście. Doceniał tenże Graś ustalał z Janem Kulczy
na ochronę zabytków, a 35 proc. na nowy rozmach i determinację organizatorów, kiem, jak ten ostatni ma użyć swoich
Fundusz Wsparcia Kultury iDziedzictwa lecz jednocześnie sugerował, by nie wpływów do usunięcia redaktora na
Narodowego w Obszarze Mediów (on przesadzać z podnoszeniem alarmu. czelnego „Faktu”, bo gazeta za bardzo
wzbudza najwięcej zastrzeżeń), który „Jeśli haracz na wolne media w wyso krytykowała rząd? Gdy w 2010 r. doko
pozwoliłby uruchamiać projekty kultu kości 800 mln zł nazywamy końcem
ralne czy edukacyjne. „Część wpływów ze demokracji, końcem mediów, to za
składek od największych dystrybutorów braknie nam trochę słów w momencie,
reklam wróci do mediów, które podejmą w którym zaczną się np. aresztowania
się m.in. realizacji szczególnie istotnych dziennikarzy. Na co na razie się nie za
społecznieprojektów,np.w zakresieedu nosi” – skomentował.
kacji czy przeciwdziałania wykluczeniu
cyfrowemu oraz informowania o zagro
żeniach w cyberprzestrzeni. Dzięki temu
wzrośnie liczba projektów medialnych
realizowanych w kraju na potrzeby pol
skiego odbiorcy” – tłumaczy rząd w za
powiedzi ustawy. Można powiedzieć, że
powstałby odpowiednik Polskiego Insty
tutu Sztuki Filmowej, działający na nieco
innych polach.
Ale setki milionów złotych trafiłyby
też na walkę ze skutkami pandemii.
A przecież ci, którzy teraz protestują,
jeszcze niedawno domagali się, by
przekazać na NFZ środki, które prze
znaczono na wsparcie dla mediów
publicznych – podkreślmy: jako rekom
| 22 | 15–21.02.2021
[email protected]
nywano masowych czystek personal serwisy internetowe, które zarobią ILE I KTO STRACIŁ?
nych w Telewizji Polskiej natychmiast minimum 25 mln funtów na Wyspach,
po tym, jak wpływ na TVP uzyskała a 500 mln globalnie), w Hiszpanii Trudno dokładnie policzyć koszt ca
PO? Gdy za wszelką cenę próbowano (3 proc. przychodów m.in. z reklam in łodziennego protestu części mediów.
uniemożliwić TV Trwam obecność na ternetowych), we Włoszech (podobny Według branżowego portalu wirtualne
multipleksie? Gdy wreszcie kandy jw. podatek cyfrowy), w Austrii (nowa media.pl, nadawcy telewizyjni, radiowi
dat na prezydenta Rafał Trzaskowski i wydawcy internetowi, którzy zawiesili
w kampanii wyborczej zgłosił postulat Rafał Woś, publicysta nadawanie, mogli stracić nawet 5 mln zł
likwidacji TVP Info, a jego partia wpi „Tygodnika Powszechnego”: wpływów reklamowych. Co istotne,
sała go na sztandary? „Tylko nie nazywajmy reklamodawcy nie zostali o proteście
dzisiejszego protestu uprzedzeni.
W tych wszystkich (i wielu, wielu in »strajkiem«. To jest normalny
nych) momentach zabrakło troski libe protest koncernów przeciwko Z jednej strony redakcje zapewniają,
ralnych mediów o wolność słowa. Dziś planom ich opodatkowania” że ich widzowie i czytelnicy podeszli
– gdy mają być obłożone podatkiem (!) do protestu ze zrozumieniem. Z dru
– szukają wsparcia nawet za granicą. 5-procentowa składka od reklam inter giej przyznają, że np. sporo pretensji
I niekiedy je znajdują. „Wolne media netowych i istniejący od dwóch dekad mieli kibice, którym odebrano możli
są kamieniem węgielnym demokracji. podatek od reklam w mediach trady wość śledzenia transmisji sportowych
Stany Zjednoczone będą zawsze bronić cyjnych), w Szwecji (nawet 6,9-pro (m.in. meczu Igi Świątek w Australian
niezależności mediów” – ten post Bixa centowa akcyza od reklam w gazetach) Open czy rozgrywek piłkarskiego Pu
Aliu, chargé d’affaires USA w Polsce, czy zbliżone rozwiązania obowiązujące charu Polski). Z tego powodu klienci
szybko stał się najpopularniejszym ze w Grecji, Czechach, na Węgrzech. kablówek już domagają się rekompen
wszystkich jego wpisów na Twitterze. sat (określona kwota zostanie zapewne
Zresztą 10 marca temat może już być odliczona od rachunków), a operatorzy
Wywołanie reakcji zagranicy wy passé. Szanse na wprowadzenie składki będą rozliczali się z nadawcami.
mierzonej w konserwatywny polski od zysków z reklam wydają się niewiel
rząd to standard w tym środowisku. kie. Wszystko wskazuje bowiem na to, I jeszcze jedno. Ten protest miał tra
Nic więc dziwnego, że nad rze że nie poprze jej większość posłów Po fić do widzów i uświadomić im, jak
komym zagrożeniem wolności rozumienia Jarosława Gowina. wyglądałaby rzeczywistość, bez
mediów chcą biadolić również ich „ulubionych programów”.
w Parlamencie Europejskim. Wy Dowiedzieli się jeszcze jednego,
jątkowo zdeterminowany w prze jak dziwnie skoncentrowany jest
niesieniu konfliktu na forum rynek medialny w Polsce. Prze
europejskie okazał się europoseł cież decyzję o proteście podjęło
PO Andrzej Halicki, grzmiąc zaledwie kilka koncernów, a prze
o „podatku kagańcowym”, końcu łączając kanały, bardzo często
demokracji i zagrożeniu dla wol można było natrafić na czarny
nych wyborów w Polsce. Warto ekran. Widzowie nie mają pojęcia,
zwrócić uwagę na zadziwiającą że TVN to nie dwa, trzy kanały,
troskę Brukseli o „wolność me ale kilkanaście pozycji w ich te
diów” w Polsce. Zazwyczaj euro lewizorach (TVN, TVN24, TTV,
posłowie nie zajmowali się projek HGTV, Food Network, Travel
tami ustaw, a na takim etapie jest Channel itd.). Ich mnożenie ma
podatek od reklam. Tym razem dla nadawców sens, to przecież
postanowili nie czekać na osta nie jedna, lecz wiele platform do
teczny kształt przepisów (które przekazywania reklam, a więc
zapewne ulegną znacznym modyfika
cjom, choćby w konsultacjach przed i więcej możliwości zarabiania.
złożeniem projektu) i zorganizować Taka koncentracja, a więc możli
10 marca debatę plenarną w PE na ten
temat. wość wyłączenia nadawania prak
tycznie „jednym guzikiem”, stała się
Ciekawe, czy w jej trakcie równie tematem internetowych żartów, że
wnikliwie jak projekt polskiej ustawy rządowi wystarczył zaledwie projekt
będą analizowane podobne rozwiąza ustawy, by „pozbyć się” większości nie
nia już istniejące np. we Francji (3 proc. przychylnych mediów. Może czasem
podatku obrotowego zwanego GAFA było w tym zbyt dużo i raczej niepo
– od nazw Google, Apple, Facebook trzebnej satysfakcji, ale pokazała ona,
i Amazon), w Wielkiej Brytanii (poda że nierównowaga na rynku jest wciąż
tek od usług cyfrowych płacony przez ogromna i często dla widzów już nie
znośna.
15–21.02.2021 | 23 |
[email protected]
inżynieria społeczna lewicy | Kulisy wyborów prezydenckich w USA |
Spisek,
który sam
się sypnął
Lewicowa dziennikarka Molly Ball
z nieskrywanym podziwem relacjonuje krok
po kroku w tygodniku „Time” zakulisowy
spisek, bez którego nie udałoby się doprowadzić
do upadku Donalda Trumpa i przejęcia władzy
nad Ameryką przez „obóz postępu”
jan rokita opowieści jest znana lewicowa dzien lować przepływ informacji”. Jeśliby
nikarka Molly Ball, twórczyni poli kto teraz przypuścił, iż postępowa
T o będzie pewnie najważniej tycznej biografii Nancy Pelosi, czyli publicystka ze szczegółami obnaża
szy i najciekawszy artykuł liderki „postępowej” frakcji demokra jakąś ponurą konspirację prawico
prasowy o polityce, jaki ukazał tów i spikerki izby niższej amerykań wych fanatyków skupionych wokół
się w całym roku 2021. A także lektura skiego Kongresu. Dziennikarka nie Donalda Trumpa, to popełniłby ko
obowiązkowa dla każdego, kto chciałby bez kozery zachwala czytelnikowi swój losalny błąd. Jest przeciwnie. Molly
lepiej rozumieć coraz mniej czytelne tekst jako „historię spisku, który jest Ball z nieskrywanym podziwem re
mechanizmy rządzące dziś demokra opisany od środka, dzięki dostępowi do lacjonuje krok po kroku zakulisowy
tyczną polityką. wewnętrznych ustaleń grupy i nigdy spisek, bez którego nie udałoby się
wcześniej nieoglądanych dokumen doprowadzić do upadku Trumpa
JAK PARANOICZNY SEN tów, oraz wywiadom z dziesiątkami ak i przejęcia władzy nad Ameryką przez
tywistów”. Molly Ball sama zauważa, że „obóz postępu”. Ten spisek – zdaniem
„Tajną historię kampanii cieni, która opisywana przez nią historia wygląda dziennikarki – uratował słabą i kru
uratowała wybory 2020 r.” opubliko niczym „jakiś paranoiczny sen, śniony chą demokrację amerykańską, gdyż
wał w numerze z 15 lutego tygodnik w stanie wysokiej gorączki”. – jak wielokrotnie podkreśla zarówno
„Time”, autorką zaś bardzo długiej sama autorka, jak i jej rozmówcy
Jej relacja (cały czas cytując au (w taki czy inny sposób w ów spisek
torską ocenę) opowiada bowiem uwikłani) – demokratyczne wybory
o „świetnie finansowanym spisku nie obroniłyby się w żaden sposób,
potężnych ludzi z różnych dziedzin, jeśliby ich nie wesprzeć rozległą,
współpracujących z sobą za kuli sekretną i świetnie zorganizowaną
sami, aby wpłynąć na postrzeganie akcją, podjętą przez bardzo wpływo
zdarzeń przez ludzi, zmieniać zasady wych ludzi.
prawa, sterować mediami i kontro
| 24 | 15–21.02.2021
[email protected]
Fot. NumenaStudios/Shutterstock.com CZARODZIEJ ZE ZWIĄZKÓW wielu lat odpowiada za akcje wspierania dziejem, który stoi za największymi
ZAWODOWYCH w wyborach przez tę potężną centralę postępami technologii politycznej
związkową polityków Partii Demokra ostatnich lat”.
Jeśli podążać za opowieścią Molly Ball, tycznej. Podhorzer istotnie ma reputa
to prawdziwym bohaterem ubiegło cję jednego z najsprawniejszych partyj To ów czarodziej miał stworzyć
rocznych wyborów w USA jest Mike nych spin doktorów w amerykańskiej grupę osób poufnie pracujących nad
Podhorzer – 66-letni dyrektor poli polityce, ale Ball pisze o jego talentach usunięciem z prezydentury Trumpa
tyczny AFL-CIO – człowiek, który od z uwielbieniem, nazywając go „czaro zaraz po jego wyborze w 2016 r. Wiosną
2019 r. przystąpił zaś do budowania
15–21.02.2021 | 25 |
[email protected]
inżynieria społeczna lewicy | Kulisy wyborów prezydenckich w USA |
nieformalnej organizacji przygotowu Spiskowcy zachęcali do głosowania korespondencyjnego (m.in. na portalach
jącej i koordynującej całość akcji, jakie społecznościowych), do którego Trump zniechęcał jako potencjalnego źródła
„obóz postępu” miałby podjąć w celu fałszerstw. To spowodowało, że 3 listopada w lokalach wyborczych głosował
„ochrony wyborów” 2020 r. przed au tylko co czwarty Amerykanin, który zdecydował się wziąć udział w wyborach
torytarnym zagrożeniem, stwarzanym
przez osobę ówczesnego prezydenta. terze, które odtąd miały być sterowane Poinstruowali również tych urzęd Fot. MariaX/Shutterstock.com
To kluczowa kwestia w całej opowie z ukrycia wedle reguł i instrukcji usta ników, u których dostawców należy
ści Molly Ball, gdyż to właśnie owa lanych przy internetowym „stoliku do kupować urny, pakiety do głosowania
szlachetna intencja „umocnienia wy walki”. W komputerze Podhorzera po korespondencyjnego i inne „sprzęty
borów, a nie ich sfałszowania” miała wstawała jednocześnie obszerna „baza wyborcze”. Do wyborców w wyselek
przyświecać organizatorom spisku. wiedzy dla całego ruchu postępowego”. cjonowanych, kluczowych dla wyniku
To dopiero pozwala zrozumieć, dla Tu warto pewnie zaznaczyć, że Podhor wyborczego swing states, rozesłali
zer to także założyciel firmy Catalist, 15 mln wniosków o głosowanie ko
czego możliwe jest coś, co na pozór zajmującej się bazami danych. Na swej respondencyjne, do którego Trump
wydaje się absurdalne? Czyli że mamy stronie internetowej firma ta chwali się, zniechęcał jako potencjalnego źródła
opowieść o spisku, który w ten spo iż przetwarza bazę „256 mln unikato fałszerstw. W całym kraju uruchomili
sób sam siebie sypnął (choć zapewne wych osób w wieku uprawniającym do umiejętne akcje zachęty do niegło
tylko częściowo). Ten spisek nie tylko głosowania we wszystkich 50 stanach sowania osobistego (maile, artykuły,
wypełnił bowiem swoje zadanie, lecz i Dystrykcie Kolumbii”. posty na Twitterze, Facebooku, Insta
nadto zadanie to było szlachetnym ra gramie i TikToku, naukowe raporty,
tunkiem dla „bezbronnej” – jak pisze STEROWANIE Z UKRYCIA spotkania z mediami, memy, grafiki,
autorka – amerykańskiej demokracji. łącznie obejrzane co najmniej miliard
Każdy, kto chciałby poznać szczegó razy), co sprawiło, że po raz pierwszy
Do spisku zostali dopuszczeni wy łową anatomię spisku i aktywność w dziejach Ameryki w dniu wyborów
selekcjonowani przez Podhorzera re spiskowców, musi sięgnąć po pełny 3 listopada osobiście głosowała tylko
prezentanci (cytując autorkę) „postę tekst na łamach tygodnika „Time”. jedna czwarta spośród wszystkich bio
powego świata”, czyli ruchów na rzecz Tutaj możemy zrobić tylko krótką rących udział w wyborach.
praw człowieka, antyrasistowskich, rekapitulację. Tak więc spiskowcy na
związków zawodowych, feministek, długo przed wyborami zorganizowali Po wielu „naciskach, ponagleniach,
aborcjonistów, ekologów, lewicowych środki na opłacenie co najmniej 2,5 tys. rozmowach i burzach mózgów” w trak
fundacji, latem 2020 r. zaś dołączyli do urzędników wyborczych, cierpiących cie spotkań z właścicielami Facebooka
nich jeszcze organizatorzy sławnych za na chroniczny brak dostatecznych iTwitteraspiskowcomudałosięw końcu
mieszek murzyńskich. Centrum znaj funduszów budżetowych. 300 mln skłonić oporne początkowo koncerny
dowało się w komputerze Podhorzera, dol. przeznaczyła na ten cel charyta Big Tech, aby obiecały zastosować
który z jednej strony rozbudowywał tywna fundacja Chan Zuckerberg, na w kluczowym momencie cenzurę wo
stopniowo sieć, korzystając ze swych leżąca do szefa Facebooka i jego żony. bec Trumpa i jego zwolenników. Arcy
rozległych kontaktów związkowych ciekawie opowiada o tym autorce uczest
i politycznych, z drugiej zaś raz w ty
godniu dopuszczał określone grono do
dwuipółgodzinnej „sesji strategicznej”
online, w której trakcie prezentowano
nowe koncepcje walki oraz ustalano
obowiązujące instrukcje.
Ten konspiracyjny format zyskał na
zwę „Fight Back Table”, czyli czegoś na
kształt „stolika do walki”. Ball nazywa
go „koalicją organizacji oporu”. Zada
niem uczestników stolika u Podhor
zera było dopiero to, by przy pomocy
ruchów, organizacji i instytucji, które
reprezentują, budować drugą, niższą
płaszczyznę spisku, której uczestnicy
nie potrzebowali wiedzieć, gdzie znaj
duje się ich centrum dyspozycyjne. To
była praca nad konstrukcją szerokiej,
wieloszczeblowej Koalicji Obrony De
mokracji (DDC). W niej znalazło się
całe multum „postępowych” instytucji
społecznych o najrozmaitszym charak
| 26 | 15–21.02.2021
[email protected]
niczka „stolika do walki” i działaczka na 17 listopada miała się odnieść do pro dzonym w Waszyngtonie w podjęciu
rzecz praw człowieka Vanita Gupta, testów sztabu Trumpa, to tam skiero takiej akcji, jaką tylko zechcą podjąć.
która prowadziła tę akcję, a od kilku wano aktywistów, aby ( jak pisze Ball) Więc poszli na Kapitol.
dni pełni urząd zastępcy prokuratora „zalali komisję swoimi zeznaniami
generalnego USA. Trzeba przyznać, że zgodnymi z prawdą”. A kiedy prezy Fascynująca opowieść Molly Ball
z wiedzą o tych zobowiązaniach łatwiej dent zaprosił na rozmowę stanowych jest zapewne zupełnie inaczej ro
pojąć np. dziwaczne zachowanie Jacka liderów republikanów, to masowa zumiana w zależności od tego, kto
Dorseya, który najpierw zbanował pre akcja została uruchomiona na lotni ją czyta. Dla lewicowych działaczy
zydenta, a potem publicznie płakał nad skach w Lansing i Waszyngtonie, tak w USA, którzy teraz sypią niedawny
własną decyzją. A także zdumiewający by zastraszyć wsiadających i wysia spisek, jest to dumna opowieść o ich
dla niezorientowanego obserwatora fakt dających z samolotu polityków. Przy świetnej tajnej organizacji, bez któ
hiperentuzjazmu, z jakim organizacje gotowany był także wybitny profesor rej nie byłoby wielkiego politycz
walczące o prawa człowieka przyjęły nauk prawnych, który wydał eksper nego zwycięstwa. Łatwo jednak
w USA wiadomość o cenzurze nałożonej tyzę, iż należy wszcząć śledztwo prze sobie wyobrazić, że dla konserwa
na Trumpa i jego zwolenników. ciw politykom spiskującym z Trum tywnych wyborców Trumpa to musi
pem przeciw wyborom, natychmiast być potwierdzenie, z najbardziej
Ale to wszystko to tylko początki spi ogłoszoną przez przygotowane na to nieoczekiwanej strony, ich mrocz
sku. Jeśli wierzyć bowiem Molly Ball, centralne media. Efekt? Zamiast fali nych podejrzeń co do antyame
to sterowanie z ukrycia na wielką skalę lewicowych rozruchów kolejne do rykańskiego spisku, jakiego padli
rozpoczęło się dopiero w wieczór wybor ofiarą. Z opowieści Ball, która cały
czy. „150 liberalnych grup, które or Spiskowcy na długo przed
ganizowały majowe powstanie” (to wyborami zorganizowali czas zapewnia o szlachetnych
warta cytowania terminologia sa fundusze na opłacenie intencjach spiskowców, jedno
mej autorki), przygotowało 400 ak co najmniej 2,5 tys. urzędników wynika bowiem w sposób nie
cji murzyńskich rozruchów, które wyborczych. 300 mln dol. ulegający wątpliwości: jeśli le
4 listopada, dzień po wyborach, mo przeznaczyła na ten cel wica nie sfałszowała amerykań
gły być „aktywowane” albo „zatrzy charytatywna fundacja Chan skich wyborów, to z pewnością
mane” sygnałem przekazywanym Zuckerberg, należąca do szefa nie dlatego, że nie była w stanie
na smartfony. „Lewica była gotowa Facebooka i jego żony tego zrobić.
zalać ulice” – z niekłamaną satysfak
cją pisze dziennikarka. Angela Peo brze przygotowane przez „stolik do Dla nas w Polsce – takie mam
ples,koordynatorkaDDC,z emocją walki” media, ośrodki opiniotwórcze, mocne wrażenie – jest to opo
opowiada: „Chcieliśmy wiedzieć, organizacje biznesowe proklamowały wieść ponura i wyzbyta optymi
kiedy będzie właściwy moment, Bidena zwycięzcą, choć realne wyniki zmu na przyszłość. Nie, wcale
aby wezwać masy do wyjścia na były jeszcze mocno niepewne. Trump nie głównie dlatego, że pokazuje
ulicę”. Ale taktyka Podhorzera była się mógł temu tylko dziwić. Mówił: „To siłę, sprawność i pewność sie
całkiem odmienna. Chciał możli wszystko było bardzo, bardzo dziwne. bie zwycięskiego obozu amery
wość zamieszek trzymać w odwo W ciągu kilku dni po wyborach by kańskiej lewicy, zapewne mniej
dzie, na wypadek gdyby nie dało się liśmy świadkami zaaranżowanych przyjaznego polskim interesom
w żaden sposób ogłosić zwycięstwa wysiłków, aby namaścić zwycięzcę, niźli Trump i republikanie. Ale
Bidena. Od „stolika do walki” wy nawet gdy wiele kluczowych stanów przede wszystkim z tego powodu,
szedł więc sygnał: „Nie aktywujemy było jeszcze liczonych”. Podhorzer iż opowieść Molly Ball pozbawia
dziś krajowej sieci mobilizacyjnej, ale sy miał powstrzymać także lewicowe nas iluzji co do tego, jak w prak
stem pozostaje w gotowości do aktywacji manifestacje zaplanowane na 6 stycz tyce działa współczesna liberalna
w każdej chwili”. Za to aktywistów prze nia, tak by nikt nie przeszkadzał zwo demokracja w kraju będącym przecież
kierowano na komisje wyborcze, a po lennikom Trumpa tego dnia zgroma jej ojczyzną. Że wielkie spontaniczne
tem na lokalnych polityków i urzędni i wolnościowe protesty uruchamiane
ków stanowych, od których amerykański są na sygnał na smartfonie, w zależno
system wyborczy uzależnia akceptację ści od jakichś nieznanych nam kalku
wyników wyborczych. lacji. Że masowe i emocjonalne wpisy
na Twitterze czy Facebooku, jeśli do
PRAWDA O LIBERALNEJ tyczą polityki, są centralnie sterowane.
DEMOKRACJI Że wielki biznes działa w polityce na
zamówienie. Że w końcu ci, którzy
Ball koncentruje się na kazusie stanu pociągają za sznurki, naprawdę (a nie
Michigan, w którym rozstrzygnięcia tylko w teoriach spiskowych) mogą to
były kluczowe dla ogólnego wyniku robić z ukrycia. Słowem – że demokra
wyborczego. Kiedy komisja w Detroit cja jest dziś dużo gorszym ustrojem,
aniżeli jeszcze niedawno mogło nam
się to zdawać.
15–21.02.2021 | 27 |
[email protected]
inżynieria społeczna lewicy | Korporacje technologiczne |
Nowi
władcy świata
Za pomocą gigantycznej tuby, jaką jest internet, podsyca się różne obawy, tworzy mody i kreuje
pożądane postawy. Miliony ludzi zapragnęły nagle jeść wegańskie burgery i frytki z batatów,
wystraszyły się katastrofy klimatycznej, pokochały ciemnoskórych imigrantów i zaczęły mieć kłopoty
z własną tożsamością płciową. Wielcy giganci technologiczni budują nowy świat, w którym będą
mogli jeszcze bardziej wpływać na nasze życie. I to wszystko za nasze pieniądze
Fot. Frederic Legrand - COMEO / Shutterstock (3), Kathy Hutchins / Shutterstock, lev radin / Shutterstock, Shutterstock Konrad Kołodziejski na firmowe przedszkole, a ci którzy za dziś biznesmeni zupełnie innego typu
miast dzieci mają psy lub koty, mogą niż kiedyś. Zazwyczaj pełni pasji i wy
K oncern Google uchodzi za przyprowadzać swoje zwierzęta do pracy. kształceni na przesiąkniętych lewicową
jednego z najlepszych praco atmosferą uczelniach używają swoich
dawców. W różnych miejscach W zamian firma wymaga dyspozycyj koncernów nie tylko w roli maszyn do
możemy sobie poczytać o tym, że pra ności i lojalności. Pracownik samodziel zarabiania, lecz również jako taranów
cownicy koncernu tworzą świetnie ro nie ustala grafik pracy, ale jedynie 1/5 swo wykuwających nową rzeczywistość.
zumiejącą się wielonarodową rodzinę. jego czasu może przeznaczyć na własne To właśnie ta przyświecająca im wielka
W siedzibie firmy w Mountain View projekty. Jeśli jest zbyt zmęczony, może misja przeprowadzenia światowej re
każdy pracownik ma do dyspozycji si uciąć sobie drzemkę w specjalnie do tego wolucji: technologicznej, społecznej
łownię, korty tenisowe, pralnię, a nawet przeznaczonym pokoju. i kulturowej, odróżnia nowe pokolenie
pokój do masażu. Firma zapewnia mu biznesmenów od ich poprzedników wy
również darmowe wyżywienie, opiekę Jeśli ktoś widział film „The Circle”, wodzących się ze starych burżuazyjnych
stomatologiczną oraz dotacje do zakupu to być może nasuną mu się skojarze rodów.
samochodu z alternatywnym napędem. nia z przedstawioną w nim korporacją
Z kolei dzieci pracowników mogą liczyć technologiczną, której pracownicy Pionierzy nowego oświecenia
– w zamian za przywileje i dobre za
robki – tworzą kolektyw absolutnie Amerykański biznes nowej generacji wi
podporządkowany pracodawcy. Oczy dzi się dziś w roli awangardy kształtującej
wiście filmowa wizja toksycznej sekty przyszły, wspaniały świat. Nieprzypad
prowadzonej przez charyzmatycznego kowo trzonem tego biznesu jest branża
technologicznego guru jest przeryso technologiczna. Bo to właśnie nowo
wana, ale dość dobrze oddaje kieru czesna technologia ma być tym, czym dla
nek, w którym zmierzają współczesne
wielkie korporacje. Na ich czele stoją
| 28 | 15–21.02.2021
[email protected]
dawnych pionierów postępu była nauka, wizja świata pełnego materialnych dóbr użytkowników internetu. W tej ostat
traktowana nie tylko jako narzędzie słu i technologii ułatwiających codzienne niej branży największym potentatem
żące poznawaniu natury, lecz również życie lub ratujących zdrowie, jest jed jest Amazon należący do najbogatszego
jako podstawa – nie zawsze uzasadniona nocześnie bardzo niepokojąca. Bo nie człowieka na świecie – Jeffa Bezosa.
– do kwestionowania rzeczywistości ma w niej miejsca na jakąkolwiek alter
i przebudowy społeczeństwa. Niekiedy natywę. Alternatywa byłaby przecież O tym, jak wielką potęgą jest branża
brutalnej i rewolucyjnej. przeszkodą w budowie lepszego świata. technologiczna trzymająca kontrolę nad
każdym kluczowym segmentem inter
Oczywiście współcześni giganci Dlatego nie powinno nikogo dziwić, że netu, przekonał się niedawno Donald
branży technologicznej nie są jakobi wielki biznes technologiczny tak bardzo Trump, któremu bez zbędnych ceregieli
nami ścinającymi taśmowo swoich ry zaprzyjaźnił się z lewicą i tak bardzo se odebrano głos po wyborach prezyden
wali ani fanatycznymi bolszewikami. Są kundował jej w walce z Donaldem Trum ckich w USA. Również rząd Australii,
jednak na pewno ludźmi mocno owład pem. Trump był bowiem nie tylko niepo o czym pisał w poprzednim numerze
niętymi ideą postępu. Jak przyznał żądaną alternatywą, lecz czymś jeszcze tygodnika „Sieci” Łukasz Adamski,
w 2018 r. prezes Twittera Jack Dorsey, gorszym – emanacją ciemnogrodu, znalazł się pod wielką presją korporacji
w jego biznesie przeważają pracownicy zacofanej, pełnej uprzedzeń tłuszczy technologicznych, które poczuły się za
o lewicowych poglądach. W ich wizji lu z prowincji, prostackich rednecków z ich grożone pomysłem pobierania od nich
dzie powinni zlikwidować dzielące ich zamiłowaniem do broni, pikapów oraz opłat za wykorzystywane treści lokal
różnice: kulturowe, rasowe, etniczne mięsnej diety. Ten typ człowieka został nych wydawców. Facebook i Google,
i płciowe i zgodnie pracować dla dobra już przecież skazany przez postępowców które według oceny australijskiego rządu
ogółu. A właściwie dla dobra opiekującej na wymarcie. kontrolują już 70 proc. tamtejszego rynku
się nimi elity, która w zamian za posłu reklamowego, zagroziły, że wycofają lub
szeństwo zadba o to, aby nigdy niczego Współzałożyciel koncernu Google ograniczą swoją działalność w Australii.
im nie zabrakło. Ta pozornie atrakcyjna Sergey Brin przyrównał wyborców Może to oznaczać, że już wkrótce Austra
Trumpa do faszystów i ekstremistów, lijczycy stracą dostęp do wyszukiwarki
a ich triumf nazwał w 2016 r. zagroże Google i YouTube, a funkcjonalność
niem dla „wartości” reprezentowanych niektórych usług Facebooka zostanie
przez Google. zmniejszona.
Nowy człowiek – zapewne ten zgodny Monopol informacyjny wielkich kon
z „wartościami Google” – ma być zupeł cernów technologicznych służy bowiem
nie inny. Przede wszystkim ma być wolny, nie tylko polityce i ideologii, lecz rów
przy czym ta wolność oznacza w rzeczy nież pomnażaniu dochodów. Za pomocą
wistości wyzbycie się religijnych i kultu gigantycznej tuby, jaką są media spo
rowych ograniczeń. Może być mężczy łecznościowe, podsyca się różne obawy,
zną, kobietą lub kimś niedookreślonym tworzy mody i kreuje pożądane postawy
płciowo, żyć w luźnych związkach albo wśród setek milionów ludzi. W ciągu
samotnie. To człowiek zagubiony, szu ostatnich 20 lat wielkie rzesze zaprag
kający otuchy w pracy, a nie w rodzinie. nęły nagle jeść wegańskie burgery ifrytki
Pracownik idealny. A może raczej niewol z batatów, wystraszyły się katastrofy
nik idealny? klimatycznej, pokochały ciemnoskó
rych imigrantów i zaczęły mieć kłopoty
Pranie mózgów z własną tożsamością płciową. Czy byłoby
to możliwe bez internetu i promowania
Od dawna wiadomo, że kontrola nad przez zarządzające nim koncerny okre
przepływem informacji daje władzę. Jeśli ślonych treści? Być może tak, ale zajęłoby
jednak ta kontrola ma globalny zasięg, to to znacznie więcej czasu. Dziś zumysłami
uzyskana w ten sposób władza staje się na ludzi można w krótkim czasie zrobić nie
prawdę ogromna. To właśnie przypadek malże wszystko.
amerykańskich koncernów technolo
gicznych, które działając od ćwierćwiecza Gates przetarł szlak
w branży internetowej, zdołały zbudować
sobie monopol informacyjny na niespo Za głównego guru nowej rewolucji ucho
tykaną dotąd skalę. dzi założyciel Microsoftu Bill Gates. Pra
wica i obrońcy tradycyjnego ładu widzą
I nie chodzi tylko o popularne serwisy w nim – w dużym stopniu słusznie – ini
społecznościowe w rodzaju Facebooka, cjatora gwałtownych zmian społecznych
Twittera, ale również o sklepy z aplika w dzisiejszym świecie. W 2015 r. Gates
cjami (App Store czy Google Play) iusługi przewidział, że kolejny kryzys światowy
tzw. chmury – czyli serwery, na których
przechowywane są dane setek milionów
15–21.02.2021 | 29 |
[email protected]
inżynieria społeczna lewicy | Korporacje technologiczne |
zostanie spowodowany nie przez wojnę, nietylkow Afryce.TofundacjaBillai Me się płatnościami mobilnymi. Każdy kęs
lecz przez pandemię. I choć jego wypo lindy Gatesów należała – według mediów sojowego „etycznego” burgera to składka
wiedź odnosiła się do obaw wywołanych – do czołowych sponsorów udanej kam na rzecz technologicznego imperium.
przez epidemię eboli, która rok wcześ panii na rzecz legalizacji aborcji w Irlandii
niej zaatakowała Afrykę Zachodnią, to w 2018 r. Jednak ekologizm spod znaku korpo
zwolennicy teorii spiskowych dostrze racji technologicznych to nie tylko we
Ostatnio założyciel Microsoftu za gańskie jedzenie. To również energetyka
gli w tym dowód, że Gates „wymyślił” jął się nowymi projektami. Wśród nich odnawialna i „czyste ekologicznie” auta.
obecną pandemię, aby pod jej pretekstem jest zbudowanie „ekologicznego” silnika Tuż po rozpoczęciu urzędowania w Bia
wywrócić dotychczasowy świat do góry dla statków morskich oraz opracowanie łymDomu prezydent Joe Bidenzapowie
nogami. technologii przyciemniającej światło dział, że Stany Zjednoczone powrócą do
słoneczne, aby uzyskać efekt globalnego paryskiego porozumienia klimatycznego
Gates oczywiście pandemii nie wymy ochłodzenia. i poważnie ograniczą emisję szkodliwych
ślił, bo jest ona faktem. Jednak faktem jest gazów. Ameryka ma postawić na wielkie
również to, że szok wywołany pandemią Ekobiznes farmywiatrowei elektrycznesamochody.
rzeczywiście stał się okazją do gwałtow
nych zmian. I do wielkiego skoku na kasę Szczęśliwy człowiek przyszłości nie Tak się przypadkowo składa, że jed
wykonanego przez światowe koncerny będzie jadł mięsa, bo już wie, że wielkie nym z potentatów na rynku energetyki
technologiczne. hodowle emitują zbyt dużo gazów zagra wiatrowej jest należąca do koncernu
żających naszej planecie. Zamiast tego Alphabet (Google) firma Makani. Z ko
Oskarżenia pod adresem Gatesa lei auta elektryczne to specjalność Tesli
mają pewne uzasadnienie. Założyciel Pozornie atrakcyjna wizja
Microsoftu, gdy zarobił już swoje świata pełnego materialnych należącej do Elona Muska. Na rynku
100 mld dol., zajął się wraz z żoną dóbr i technologii samochodów elektrycznych działa
„naprawianiem” świata. W ramach ułatwiających codzienne również Google oraz Apple, które
tego „naprawiania” skupił się przede życie jest bardzo niepokojąca. zapowiedziało wyprodukowanie
wszystkim na walce ze zmianami Bo nie ma w niej miejsca na własnego auta w 2024 r. W nowym
klimatycznymi. To w dużym stop jakąkolwiek alternatywę ekologicznie czystym świecie wiel
niu dzięki finansowanym przez kie korporacje na pewno nie zginą.
niego kampaniom zawdzięczamy sięgnie więc po wegańskiego burgera
promocję energetyki odnawial wyprodukowanego z przetworzonej soi Dojna krowa
nej, samochodów elektrycznych i grochu.
czy wegańskiej żywności. Trudno Mieszkańcy nowego świata będą
jednak przy tym nie zauważyć, że Produkcja roślinnych burgerów i kieł więc czerpać wiedzę o świecie
koncerny technologiczne zarobiły bas to w tej chwili wyjątkowo intratny z mediów społecznościowych, robić
na tym kolejne miliardy dolarów. biznes. Najwięksi producenci, tacy jak zakupy na Amazonie i płacić za nie
Dlatego niektórzy wątpią w szczere Beyond Meat czy Impossible Foods, nie aplikacjami Apple, Google lub na
intencje Gatesa. rozpoczęliby jednak swojej działalno leżącą do Jacka Dorseya Cash App
ści, gdyby nie pomoc od biznesmenów (2,75 proc. od każdej transakcji do
On sam chętnie przeznacza za z branży technologicznej. Beyond Meat kieszeni prezesa Twittera). Potem
robione kiedyś pieniądze na pro zasilone zostało gotówką m.in. przez będą zajadać wegańskie jedzenie i miesz
jekty „naprawiania” świata. Wśród nich Twittera i Billa Gatesa. Z kolei Impossible kać w inteligentnym domu sterowanym
znajdują się fundusze na tworzenie spół Foods zostało wsparte przez Google Ven urządzeniami wyprodukowanymi przez
dzielni rolnych w Afryce zajmujących tures. Obie firmy finansowali też ludzie Google Nest. Ich zdrowie będzie anali
się... produkcją soi. Gates ma nadzieję, związani z funduszem Kleiner Perkins, zowane przez technologię firmy Verily
że dzięki temu zwiększy się podaż su który jest głównym sponsorem w Doli (również Alphabet/Google), która ma
rowca niezbędnego do wytwarzania we nie Krzemowej inwestującym wcześniej określać potencjalne ryzyko zachorowa
gańskiej żywności, a przy okazji zarobią w takie firmy, jak Google, Amazon, Sun nia na raka i inne poważne choroby (cóż
na tym afrykańscy rolnicy, co poprawi Microsystems czy należące do Jacka Dor za gratka dla firm ubezpieczeniowych),
sytuację ekonomiczną regionu i nieco seya przedsiębiorstwo Square, zajmujące a do pracy pojadą autami elektrycznymi
ukróci emigrację zarobkową miejscowej od Tesli, Google lub Apple, które będą
ludności do państw rozwiniętych. Inna zasilane z elektrowni wiatrowych nale
rzecz, że tworzenie sojowych monokultur żących do Makani (Alphabet/Google).
w przyszłości może się okazać zabójcze W ten sposób mieszkaniec przyszłego
dla lokalnej przyrody. świata odda sporą część zarobionych pie
niędzy wielkim korporacjom technolo
Generalnie Gates ma rację, gdy daje gicznym, które w zamian zaoferują mu
do zrozumienia, że przeludnienie Afryki jeszcze więcej nowych, rewolucyjnych
i wywołana nim bieda są poważnym prob rozwiązań. A jeśli będzie się sprzeciwiał,
lemem dla świata. Inna rzecz, że propono to go zablokują.
wane rozwiązania to nie tylko uprawa soi,
lecz również promocja aborcji. Zresztą
| 30 | 15–21.02.2021
[email protected]
KRAJ | Rozmowa |
Fot. Andrzej Wiktor
Będziemy bronić
każdego kawałka Polski
Politycy PO i współpracujący z nimi generałowie twierdzą, że w razie konfliktu na „dzień
dobry” mamy oddać województwa podlaskie, lubelskie, podkarpackie, część mazowieckiego
i skoncentrować wojska na zachodzie kraju. To jest błąd! Obrona całej naszej ojczyzny jest
sprawą zasadniczą. Założenie, że najpierw oddamy, a potem odbijemy, może się okazać bardzo
bolesnym złudzeniem
Jacek i Michał Karnowscy rozmawiają z Mariuszem Błaszczakiem,
ministrem obrony narodowej
Pandemia zmieniła nasz świat. Jak niem poświęcenia Wojsk Obrony Oczywiście. Pomagały wojska ope
bardzo wpłynęła na funkcjonowa- Terytorialnej. To fantastyczni ludzie, racyjne, wojskowa służba zdrowia,
nie polskiej armii? bo przecież są to ochotnicy, którzy po żołnierze chemicy. Oprócz tego woj
święcają wojsku czas kosztem pracy, sko stale się szkoli i podnosi swoje
Mariusz Błaszczak: Wojsko Pol rodziny. Działali zgodnie ze swoją de umiejętności.
skie spędziło ten czas przede wszyst wizą „Zawsze gotowi, zawsze blisko”. Czy Wojska Obrony Terytorialnej są
kim pracowicie. Doceniam wysiłek Ale inne rodzaje wojsk także poma- już w takim miejscu, że przetrwają
wszystkich żołnierzy zaangażowa gały? zmianę władzy? Obecna opozycja
nych w walkę ze skutkami pandemii,
ale jestem pod szczególnym wraże
15–21.02.2021 | 31 |
[email protected]
KRAJ | Rozmowa |
nie ukrywa niechęci – delikatnie To byłby bardzo poważny błąd. Za wym, i stale też sprawdzamy, jak wy
mówiąc – do wszystkiego, co stwo- grożenie militarne nie jest abstrakcją. padamy w teoretycznej konfrontacji
rzyły obecne rządy. Musimy pamiętać choćby o rosyjskich z zagrożeniem. Niedawno zakończyły
napaściach na Gruzję i Ukrainę. Po to się ćwiczenia „Zima”…
Sądzę, że taka próba będzie miała miej modernizujemy polskie siły zbrojne, W mediach można było przeczytać,
sce, gdyby doszło do zmiany władzy. zwiększamy ich liczebność, współpra że nie wypadły najlepiej.
Koalicja PO-PSL w czasie swoich rzą cujemy ściśle z najpotężniejszą armią Podczas tych ćwiczeń sprawdzaliśmy
dów likwidowała jednostki wojskowe, świata, czyli amerykańską, by odstra m.in. potencjał naszego uzbrojenia.
więc wiemy, że wszystko jest możliwe. szyć potencjalnego agresora. Bez tego Chcę bardzo mocno podkreślić, że
Sądzę jednak, że to się nie uda. Przede nie będzie pieniędzy na służbę zdro wykazały one wzrost naszych możli
wszystkim dlatego, że po stronie żoł wia, bo tylko Polska silna i bezpieczna wości obronnych, przy założeniu wy
nierzy WOT stoją zwykli Polacy. Oni może się rozwijać.
wiedzą, że terytorialsi są zawsze na korzystania najnowszej broni, już
miejscu. Czy to powódź, czy pan Gdy obejmowaliśmy władzę, zakupionej, która niebawem trafi
demia, czy inne zagrożenie – oni siły zbrojne naszego państwa na wyposażenie Wojska Polskiego.
zawszę chętnie niosą pomoc. To liczyły ok. 95 tys. Dziś, Do mediów przebił się jednak
silna więź, która będzie im tarczą. razem z WOT, mamy 135 tys. komunikat, według którego
Chcemy, by żołnierzy było w czasie owych ćwiczeń popeł-
Ilu mamy żołnierzy WOT? jeszcze więcej. Twierdzenia, niamy same błędy, bezsensownie
Jestem dumny, że siły WOT że liczebność wojska nie bronimy się na granicach, a Ro-
rosną. Obecnie jest to 24 tys. ma znaczenia, a liczą się sjanie w ciągu paru dni okrą-
żołnierzy terytorialnej służby tylko wyszkolenie i sprzęt, żają Warszawę. Czy tak było?
wojskowej oraz 4 tys. żołnierzy są absurdalne To były ważne ćwiczenia. Ich ce
zawodowych. Kiedy obejmo lem było także wskazanie manka
wałem swój urząd w styczniu Czy Polska ma już taką broń, która mentów po naszej stronie – po to,
2018 r., było ich niespełna 7 tys. realnie zaboli potencjalnego agre- by móc je usunąć. To po pierwsze.
Założony cel to 53 tys. żołnierzy. sora? Czy mamy konkretną wizję A po drugie, wokół „Zimy” pojawiło
Sądzę, że zostanie zrealizowany. armii, która będzie w stanie prze- się wiele tzw. fake newsów. Ćwicze
ciwstawić się nawet bardzo potęż- nia miały charakter niejawny, więc
Gdy PiS było w opozycji, zarzu- nemu agresorowi? nie mogę się odnieść do wszystkich
cało koalicji PO-PSL, że polskie spraw. Nigdy też nie ukrywaliśmy,
wojsko „zmieści się na jednym Tak, mamy plan modernizacji armii że proces budowy zdolności bojo
stadionie”. Jak to wygląda dziś? do 2035 r. Za mojej kadencji podpi wych polskiej armii wymaga czasu.
saliśmy umowy na system Patriot, Ważne, że idziemy w odwrotną
Gdy obejmowaliśmy władzę, siły na rakiety Himars i na samoloty F-35. stronę niż przed rokiem 2015. Wów
zbrojne naszego państwa liczyły Złożyliśmy duże zamówienia na czas wojsko zwijano, osłabiano.
ok. 95 tys. Dziś, razem z WOT, sprzęt artyleryjski, kluczowy również Jak konkretnie?
mamy 135 tys., a więc znacznie więcej. z punktu widzenia tego, co pokazują Wystarczy przywołać likwida
Kierowane przeze mnie ministerstwo nam różnego rodzaju analizy. To broń cję pułku w Suwałkach, batalionu
zmieniło zasady rekrutacji, mam także zasadnicza, dająca gwarancję bezpie w Siedlcach, brygady w Lublinie, Dy
kolejne projekty, które omawiam czeństwa. Dlatego kupujemy arma wizji Zmechanizowanej im. Tadeusza
z wicepremierem Jarosławem Ka tohaubice Krab, produkowane przez Kościuszki. My odtwarzamy te zdol
czyńskim w ramach prac Komitetu Hutę Stalowa Wola, czy samobieżne ności bojowe. Powołałem 18 Dywizję
ds. Bezpieczeństwa Narodowego moździerze Rak na bazie rosomaków, Zmechanizowaną stacjonującą na
i Spraw Obronnych. Chcemy, by żoł które powstają w Siemianowicach Ślą wschód od Wisły, odtworzyłem pułk
nierzy było jeszcze więcej. Twierdze skich. Oczywiście ciągle obserwujemy w Suwałkach.
nia polityków czy nawet wojskowych, to, co dzieje się w przemyśle zbrojenio Wróćmy do sprawy ćwiczeń „Zima”.
według których liczebność wojska nie Jak powinny być rozlokowane pol-
ma znaczenia, a rzekomo liczą się tylko skie wojska, bo pojawił się zarzut,
wyszkolenie i sprzęt, są absurdalne. że walka na granicy to błąd?
Wszystkie te kwestie mają jednakowo Politycy PO i współpracujący z nimi
ważne znaczenie. generałowie twierdzą, że w razie kon
fliktu na „dzień dobry” mamy oddać
Ale czas pandemii przyniósł także województwa podlaskie, lubelskie,
głosy, według których na armii na-
leży zacząć oszczędzać, a pieniądze
wydać np. na służbę zdrowia. Jak
pan odpowie na tego typu argu-
menty?
| 32 | 15–21.02.2021
[email protected]
podkarpackie, część mazowieckiego Fot. Andrzej Wiktor Rozmawiał pan już z nowym szefem
i skoncentrować wojska na zachodzie Pentagonu Lloydem Austinem. Jak
kraju. To jest błąd! Nie godzę się na – te 95 tys. żołnierzy w 2015 r. – wyglą wyglądała ta rozmowa?
takie założenie, nie godzą się na to dało dramatycznie, nawet przy założe
także premier Kaczyński i prezydent niu, że to agresor musi dysponować To była dobra rozmowa. Potwier
Duda. Obrona całej naszej ojczyzny przewagą. dziliśmy pogłębianie współpracy
jest sprawą zasadniczą. Założenie, że Czy Rosjanie rzeczywiście byliby obronnej. Otrzymałem zaproszenie
najpierw oddamy, a potem odbijemy, w ciągu kilku dni w Warszawie? do Pentagonu, a Lloyd Austin przy
może się okazać bardzo bolesnym To „hasło” wraca co jakiś czas, być jął zaproszenie do Polski. Strona
złudzeniem. może po to, by umocnić w Polakach amerykańska zgodziła się także na
poczucie zagrożenia i wzmocnić to, by jednym z zastępców dowódcy
Tu padają porównania z wrześniem przekonanie, że walka nie ma sensu. korpusu w Stanach Zjednoczonych
1939 r., gdy próbowaliśmy się bronić Nie wykluczam, że inni szatani byli tu w Forcie Knox w Kentucky – tego,
na granicach. czynni i że chodziło o to, by uderzyć który stacjonuje w Poznaniu – był
w polskie interesy. Mogę zapewnić polski generał. To jest już decyzja
Trzeba patrzeć na wojny, które mogą czytelników, że Polska jest bezpieczna, obecnej administracji.
się wydarzyć, i na te, które trwają. Np. a nasze wojsko jest coraz silniejsze i ma Czy nowa administracja amerykań-
na wojnę na Ukrainie, gdzie zajęto coraz bardziej nowoczesny sprzęt. ska miała moment zawahania w sfe-
część terytorium i wcale nie ruszono Coraz ściślej jesteśmy też związani rze współpracy wojskowej z Polską?
dalej. z sojusznikami. Mamy u siebie wojska Czy było tam myślenie typu „przyj-
amerykańskie, brytyjskie, rumuńskie rzyjmy się, zastanówmy”?
W sumie czego dotyczą najważniej- i chorwackie, a nasi żołnierze są na Nie było takiego zawahania. Zawsze
sze wnioski z ćwiczeń „Zima”? Cho- Łotwie i w Rumunii. Wzajemna soli podczas swoich wizyt w USA roz
dzi o zmiany personalne, o relokację darność nie jest pustym słowem. Pod mawiałem z politykami obu partii
wojsk, czy o coś innego? pisałem też 15 sierpnia 2020 r. umowę – i republikańskiej, i demokratycznej.
ze Stanami Zjednoczonymi w sprawie Wiem, że w sprawach polityki obron
To są wnioski dotyczące budowy sy wzmocnionej współpracy wojskowej nej, zagranicznej, myślą oni bardzo
stemu realnej obrony naszej ojczyzny. zakładającej zwiększenie liczby żoł podobnie. Ciągłość jest zapewniona.
Dotyczą modernizacji armii, usytuo nierzy USA stacjonujących w Polsce. Mówił pan o zamówieniach w pol-
wania jednostek, a także, choć w dal Działa też już dowództwo V Korpusu skim przemyśle obronnym. O co cho-
szej kolejności, oceny dowódców. Armii USA w Poznaniu, obejmujące dziło w sprawie awantury wokół
swoim zasięgiem wszystkich żołnierzy karabinku Grot? Czy – jak twier-
Dużo nam brakuje do potencjału amerykańskich na wschodniej flance dzą zagraniczne media wydawane
obronnego, który uznałby pan za NATO. Powstaje infrastruktura, która w Polsce – ma on poważne błędy, za-
zadowalający? Za gwarantujący umożliwi szybkie przyjęcie nawet grażające bezpieczeństwu Polski?
bezpieczeństwo, i to bez liczenia na 20 tys. amerykańskich żołnierzy. Czy była to może nieczysta zagrywka
zawsze jakoś niepewną pomoc so- ze strony konkurencji?
juszników? Mam świadomość, że ten atak mógł
być spowodowany przez pewne moż
Budujemy cały system, i to na moc liwe powiązania niektórych mediów.
nym fundamencie. Potrzebujemy ko Mówimy o konkretnych kontraktach
lejnych jednostek, oddziałów, broni. i może chodzić o grę ze strony kon
Wojsko musi być obecne na wscho kurencji. Najbardziej niepokoi mnie
dzie kraju w jeszcze większym stop w tej sprawie postawa polityków opo
niu. Ten proces trwa, kosztuje i będzie zycji, którzy biorąc w tym udział, ude
kosztował. Wydajemy ponad 2 proc. rzyli w bezpieczeństwo naszego kraju.
PKB na obronność, chcemy wydawać Wcześniej, gdy rządzili, sami ten ka-
jeszcze więcej. Te kwoty wzrosły zna rabinek chwalili i nagradzali.
cząco od czasu przejęcia władzy przez No właśnie. Rozumiem zachowania
Prawo i Sprawiedliwość. kapitału obcego, nie rozumiem zacho
wania polityków opozycji.
Jak pan ocenia realne zdolności Padł jednak zarzut, że daje pan pol-
bojowe armii rosyjskiej? Ile w tym skim żołnierzom do ręki broń, która
propagandy, ile prawdziwej siły? zagraża ich bezpieczeństwu.
Polityka Rosji jest polityką agresywną.
Nie możemy lekceważyć tej armii.
Władze w Moskwie przeznaczają duże
środki na rzecz wzmocnienia wojska.
Oficjalnie jest to armia licząca milion
żołnierzy. Na tym tle to, co zastaliśmy
15–21.02.2021 | 33 |
[email protected]
KRAJ | Rozmowa |
To jest zarzut nieprawdziwy. Fabryka Kupiliśmy – sam do tego doprowadzi odkryte 700 tys. zł. Sprawa trafia do
Broni w Radomiu wystąpiła w tej łem – helikoptery dla wojsk specjal sądu, a sąd nawet nie orzeka aresztu,
sprawie na drogę sądową. I słusznie. nych z Mielca i helikoptery dla Mary tylko wypuszcza podejrzanego o po
Jestem przekonany, że karabinek Grot narki Wojennej ze Świdnika. To jest ważne przestępstwa. Ale wracając do
obroni swoje dobre imię. Rozmawiam dobry sprzęt. Kontrakt na caracale Komitetu ds. Bezpieczeństwa: w jego
z żołnierzami, wiem, że chwalą tę był niedopracowany. Oznaczał wpro ramach przygotowujemy także plany
broń. Sądzę, że finalnie ten atak obróci wadzenie do Polski trzeciego gracza, rozwoju, dyskutujemy nad różnymi
się przeciwko atakującym. obok PZL Świdnik i PZL Mielec. pomysłami, ustawami. Dzięki obec
To skutkowałoby w dalszej perspek ności Jarosława Kaczyńskiego nasze
W jakim miejscu jest dziś polski tywie zamknięciem tych zakładów. działania nabrały dynamiki, są sku
przemysł obronny? Z jednej strony Nie mogliśmy na to pozwolić. To była teczniejsze, łatwiejsze do wdrożenia.
pandemia potwierdziła, że własne słuszna decyzja.
moce produkcyjne bywają w sy- Z pewnością wie pan, że bywa
tuacjach krytycznych bezcenne, Jestem przekonany, często wskazywany jako kan-
z drugiej nie wszystkie zakłady że karabinek Grot obroni dydat na kolejnego premiera.
radzą sobie na rynku, część swoje dobre imię. Rozmawiam Jak pan przyjmuje takie spe-
przynosi straty. z żołnierzami, wiem, że chwalą kulacje?
tę broń. Sądzę, że finalnie Skupiam się przede wszystkim na
Musimy mieć autonomiczne ten atak obróci się przeciwko swojej pracy w MON.
źródła produkcji amunicji, także atakującym
własny serwis sprzętu wojsko Nic więcej? Całkowita obojęt-
wego. Czasem to są wysokie koszty, Co w pana pracy zmieniło to, że Ja- ność?
ale trzeba je ponosić. Oczywiście rosław Kaczyński stanął na czele Jestem przede wszystkim czło
mamy różne firmy zbrojeniowe Komitetu Rady Ministrów ds. Bez- wiekiem pracy. Skupiam się
– i takie, które doskonale prospe pieczeństwa Narodowego i Spraw na zadaniach, które zostały mi
rują, produkując świetną broń, jak Obronnych i został pana bezpośred- powierzone. One są dla mnie
Huta Stalowa Wola, i takie, które nim zwierzchnikiem również w ra- najważniejsze.
nie mają takich osiągnięć. Jedno mach rządu?
jest pewne: mamy pewien poten Zmieniając temat. Podlega
cjał, musimy nim dobrze i rozważ Oczywiście już wcześniej wszystkie panu także tzw. podkomisja
nie gospodarować, nie powinni sprawy polityczne uzgadniałem z lide smoleńska. Czy interesuje się pan
śmy go już dalej redukować. Zamknąć rem Zjednoczonej Prawicy. Obecność jej pracami? Jak pan ocenia jej do-
jest łatwo, ale to oznacza także likwidację Jarosława Kaczyńskiego w rządzie robek?
pewnych kompetencji, które niesłycha z pewnością wzmocniła moją pozy Przewodniczący podkomisji ma z mo
nie trudno odtworzyć. cję jako ministra obrony narodowej. jej strony gwarancję pełnej autonomii,
Dlatego, że koordynujemy nasze dzia jeśli chodzi o swoje działania. Tak
A co z Marynarką Wojenną? Czy łania z ministrami spraw wewnętrz jak wszyscy czekam na raport w tej
stać nas na ten rodzaj sił zbrojnych? nych i administracji, sprawiedliwości sprawie.
Czy okręty wojenne są w naszej sytu- i także spraw zagranicznych. Łatwiej
acji potrzebne? załatwiać pewne sprawy na styku kom Jak pan ocenia polityczne szanse
petencji różnych ministerstw. Chodzi Zjednoczonej Prawicy? Sondaże
Marynarka Wojenna może być bar o relacje międzynarodowe, pomoc dla są dość pesymistyczne. Opozycja
dzo użyteczna. Nie ma wątpliwości, ludności, ściganie różnych patologii. uważa, że przejęcie władzy jest kwe-
że nadbrzeżne dywizjony rakietowe W tej ostatniej kwestii nie jest łatwo. stią czasu.
się sprawdzają, to jest broń, która od Dlaczego?
strasza. Tworzenie zapór minowych Zdarzają się sytuacje wręcz żenujące. Opozycję łączy jedynie niechęć,
jest również efektywne, to trzeba roz Zatrzymany zostaje wysokiej rangi a nawet nienawiść do Prawa i Spra
wijać. Także okręty podwodne są nam oficer. W sejfie na jego działce zostaje wiedliwości. Oni wciąż nie pogodzili
potrzebne, zwłaszcza te, które mogą się z wynikami wyborów, a w istocie
długo pozostawać pod wodą bez wy z zasadami demokracji. Jestem prze
nurzania się, bez ujawniania swojej konany, że ludzie to widzą. I nie chcą
lokalizacji. Pieniądze na zbrojenia Polski, która będzie zredukowana do
musimy jednak wydawać wyjątkowo roli rynku zbytu i dostarczyciela taniej
roztropnie. siły roboczej. PiS, inaczej niż obecna
opozycja, konsekwentnie realizuje
A co z helikopterami? Rząd Zjed- swój program. Niedługo przedstawimy
noczonej Prawicy anulował kon- kolejne plany, Nowy Polski Ład. Jestem
trakt na słynne caracale, ale innego spokojny o naszą przyszłość.
sprzętu nie kupił. Dlaczego?
| 34 | 15–21.02.2021
[email protected]
kraj | Akcja społeczna |
Sabina Zalewska, Monika Chilewicz,
psychoterapeutka Fundacja Mamy i Taty
Dlaczego Dziewczyny z Radia Warszawa Magdalena
nie spotkacie Wołochowicz,
nas na ulicznych pisarka, vlogerka
awanturach?
15–21.02.2021 | 35 |
Drogie czytelniczki i drodzy czytelnicy, bardzo wam dziękuję
za gorący i szeroki odzew na akcję #NiewNaszymImieniu,
którą zainicjowaliśmy na łamach „Sieci” tydzień temu
Dorota Łosiewicz że awantura, którą rozpętał tzw. Strajk Fot. Archiwum prywatne (4)
Kobiet, to w istocie nic innego jak protest
N aszą redakcyjną skrzynkę zwolenników aborcji. Protest skierowany
[email protected] przeciw życiu, antydemokratyczny, anty
zalały słowa wsparcia, podzięko rodzinny, wulgarny, agresywny, oparty na
wania, gesty solidarności. Nie tylko przy kłamstwie, uderzający w niepełnospraw
syłaliście e-maile, zdjęcia, ale wyrażaliście nych, w kobiety, promujący zło.
także wsparcie w mediach społecznościo
wych,naprofilachtygodnika„Sieci”i por Gdzie jesteśmy my, kobiety spod znaku
talu wPolityce.pl, na Twitterze. Pisaliście serca, gdy te spod znaku pioruna demolują
także do nas (dziennikarek tygodnika ulice? Dlaczego nas nie spotkacie wśród
„Sieci”) w prywatnych wiadomościach. ulicznych awanturników? Jesteśmy
Nie sądziłam, że jest aż tyle kobiet, które bardzo zajęte. Pchamy wózki, przewi
czują, że to, co dzieje się na ulicach, od jamy, przywozimy i odwozimy dzieci ze
bywa się #NiewNaszymImieniu, oraz szkoły, sprzątamy, gotujemy, wycieramy
zasmarkane noski, pomagamy w odrabia
niu lekcji, utulamy. Kochamy i jesteśmy
kochane. Przy naszym boku przeważnie
stoją mądrzy, wspierający nas mężczyźni,
którzy idą z nami przez życie. Aha! I nie
jesteśmy męczennicami. Choć często je
steśmy zmęczone, jesteśmy szczęśliwe, bo
macierzyństwo to nasza pasja. My dzieci
[email protected]
kraj | Akcja społeczna |
kochamy, nie mordujemy ich. Za dziećmi A poniżej kilka e-maili
utraconymi płaczemy i tęsknimy, choć z morza tych, które
ich nigdy nie zobaczymy. Te z nas, które wpłynęły na naszą skrzynkę.
z różnych powodów nie mają rodzin (życie
nie zawsze układa się zgodnie z planem), Prof. dr hab. ***
wierzą, że rodzina, nawet jeśli nie zawsze Danuta Gabryś-
doskonała, to najlepsze miejsce do życia -Baker, USIJ Szanowna Pani Doroto!
i rozwoju dla dziecka. My w kościołach
się modlimy, zamiast je dewastować. To Jak najbardziej podpisuję się pod akcją
nam daje siłę. Częściej niż krzyczymy #NiewNaszymImieniu i jednocześnie
– szepczemy. A nasze macice uważamy dziękuję za nią. Jestem przeciwnikiem
za najbezpieczniejsze, a nie najgroźniejsze tego wszystkiego, co reprezentuje Strajk
miejsce na ziemi. Gdy jesteśmy w ciąży, Kobiet i jak zachowują się kobiety uczest
mówimy: mój syn, moja córka, a nie moje niczące w zgromadzeniach. Chciałoby się
ciało. Bo wiemy, że życie zaczyna się w mo powiedzieć: to nie są polskie kobiety. One
mencie poczęcia. Jesteśmy najdoskonal nigdy się tak wulgarnie i z taką nienawiścią
szymi inkubatorami, jakie stworzyła na nie zachowywały, już nie mówiąc o braku
tura i nawet współczujemy mężczyznom, godności i o tym, co głoszą. Przykre.
że nigdy nie poczują, co znaczy nosić dzie
cko (nie zlepek komórek) pod sercem. Jest Nuarta Niemyjska
nas dużo, tylko zło jest głośniejsze i dlatego
Fot. Archiwum prywatne (19)mamy wrażenie, że dominuje. Dobro jestMira Jankowska, ***
ciche i pozornie mniej atrakcyjne, dlatego twórczyni Mistrzowskiej Szanowne Panie
wydaje się, że jest go mniej. Akademii Miłości
Zogromną radością przeczytałam
Jak dołączyć do akcji? Przyślijcie Elżbieta Rafalska, w „Sieci” artykuł, a właściwie mani
swoje zdjęcie z serduszkiem na adres e eurodeputowana fest kobiet, które czują się, podobnie jak ja,
-mail: niewmoimimeniu@fratria. Wrzu wręcz obrażane nazwą „Strajk Kobiet”, za
cajcie zdjęcie z serduszkiem i haszta Katarzyna którą kryje się najzwyklejsza walka o nie
giem #NiewNaszymImieniu na swoje Matusz-Braniecka, ograniczoną możliwość zabijania najbar
media społecznościowe, skorzystajcie lektorka radiowa, dziej bezbronnych istot na świecie – nie
z naszej nakładki na zdjęcie profilowe dziennikarka narodzonych dzieci. Pomijam już inne
www.NiewNaszymImieniu.pl wypunktowane przez panią Dorotę Ło
siewicz powody, dla których jako kobieta
Aleksandra nigdy nie będę się identyfikowała z tym
Wesołowska, ruchem. Uczciwość nakazuje, aby nazwa
naukowiec „Strajk Kobiet” została zmieniona zgodnie
z prawdą np. na „Strajk Skrajnych Femi
| 36 | 15–21.02.2021 nistek”, tylko jak nazwać pojawiających się
na manifestacjach tej grupy mężczyzn. Bo,
[email protected] że oni tak aktywnie walczą o zdjęcie z nich
wszelkiej odpowiedzialności i wręcz cie
nia podejrzenia o ojcostwo, jest jasne jak
słońce. Aż dziw, że nie widzą tego tak wy
trawne manifestantki, jak przywódczynie
owego nieszczęsnego strajku. Z pełnym
przekonaniem i całym sercem wspieram
akcję #NiewNaszymImieniu.
Beata Gadomska
***
Dzień dobry
Chciałam wyrazić swoje poparcie dla
akcji/ruchu, który zwraca uwagę na
absurdalne aspekty Strajku Kobiet. Już
w jego edycji jesiennej uważałam, że jeśli
już, to powinien nazywać się „Strajk Nie
którychKobiet”( jeśliwogólekobiet).Cie
kawi mnie, kto z osób, które brały w nim
udział, rzetelnie przeczytało wyrok Try
bunału, który ma 160 stron! Jasne jest, że
Magdalena Karolina Stachacz,
Bielecka, malarka, Radio Warszawa
konserwatorka
sztuki
Katarzyna Bodin,
psycholog
Magdalena
Kamińska,
ratownik KPP,
wolontariusz
Iwona Alicja Chmielewska, Tomasz Bogdan
Chałaszczyk, pielęgniarka Rynkowski, aktor
nauczycielka
Anna Wardak, Anna Zbień, Joanna
współtwórczyni nauczycielka Formela,
Akademii coach,
Familijnej Ewa autorka
Komsta, limeryków
nauczycielka Anna
z Bydgoszczy Nowińska-
-Klubkowska,
Karolina czytelniczka
Marchlewska-
-Trzmiel, 15–21.02.2021 | 37 |
pianistka
dr Katarzyna Ratkowska,
psychiatra
[email protected]
kraj | Akcja społeczna |
chodzi w tym „strajku” tylko o aborcję... imieniu. Nie podzielam ich poglądów
W pełni zgadzam się ze wszystkimi punk i zachowań, a aborcja to zabijanie, a nie
tami komentarza zamieszczonymi w ar zabieg medyczny.
tykule „Nie w naszym imieniu” w „Sieci”
nr 6/21. O tym trzeba mówić głośno i sze Elżbieta Kamińska, Warszawa
roko! Dziękuję za ten tekst.
***
Joanna Witam!
***
Zcałego serca
Niniejszym oświadczam, że kobiety ze popieram akcję
Strajku Kobiet głoszące, iż protestują #NiewNaszymI
w imieniu wszystkich kobiet, są w błędzie, mieniu. Jestem byłą
ponieważ nie podzielam ich poglądów. nauczycielką na eme
A zatem robią hałas nie w moim imieniu. ryturze. Pracowałam
z dziećmi specjalnej tro
Bożena Stańczyk, Warszawa ski i bardzo mnie kon
takt z nimi ubogacił. Od
*** 41 lat wychowujemy syna
z zespołem Downa. Nie
Zwyklelekturę„Sieci”rozpoczynamod wyobrażamy sobie z mę
tekstów Pani Redaktor Doroty Łosie żem, że mogłoby nam Go
wicz. Serdecznie dziękuję za kolejną, po zabraknąć. To dzięki ta
walce o amantadynę, jakże cenną inicja kim osobom jestem, mam
tywę. W żadnej mierze nie identyfikuję się taką nadzieję, dużo lep
ze Strajkiem Kobiet, więc podpisuję się szym człowiekiem.
pod manifestem #NiewNaszymImieniu.
Jadwiga Dopke
Barbara Łukasik,
inżynier, obecnie na emeryturze, ***
kobieta, matka, żona i babcia bynaj-
Z ardzo potrzebna ini
mniej nie Kasia. cjatywa, niech mor
dercy dzieci wiedzą, że nie
*** mają monopolu na rację, niech
wiedzą, że po aborcji przyjdzie
Witam! Bardzo potrzebowałam ta czas na eutanazję seniorów,
kiego miejsca. Bardzo chcę wyra a wtedy oni będą starzy.
zić swój sprzeciw wobec Strajku Kobiet.
Ilekroć przedstawicielki mojej płci wy Grzegorz Rogowski
chodzą na ulicę, domagając się prawa do
zabijania nienarodzonych, nie reprezen ***
tują mnie. Utożsamiam się z ochroną życia
od poczęcia do naturalnej śmierci, przez P anie spod znaku pioruna
co wielokrotnie spotykam się z nienawiś nie mówią, nie mówiły
cią zwolenników aborcji. Ania, lat 38 i nie będą mówić w moim imie
niu – ani dziś, ani wczoraj, ani
*** jutro, ani nigdy! Jestem za ży
ciem – zawsze!
Wpełni popieram akcję i modlę się za
jej powodzenie! Danuta Zuchmańska
Mariusz Kurowski, Kraków
***
Szanowni Państwo,
Zwyrazami uznania wspieram akcję
„Nie w naszym imieniu”.
Łączę wyrazy szacunku,
dr hab. Anna Gruszczyńska-Ziół-
kowska, profesor UW
***
Popieram akcję i oświadczam, że SK
nie może wypowiadać się w moim
| 38 | 15–21.02.2021
[email protected]
Polska szczepionka za rok?
Często mówi się o bezpieczeństwie militarnym czy energetycznym kraju, ale jest też coś takiego jak
bezpieczeństwo farmaceutyczne. Każdy kraj powinien być w stanie sam produkować
podstawowe leki oraz wytwarzać szczepionki
Z prof. dr. hab. Tomaszem Ciachem, biotechnologiem z Wydziału Inżynierii Chemicznej
Politechniki Warszawskiej, kierownikiem zespołu naukowców pracujących nad szczepionką
przeciw COVID-19, rozmawia Aleksandra Jakubowska
Możemy użyć takiego porównania, że nasz organizm jest czyli zdolność do zabijania ludzi. Historycznie rzecz ujmu
jak dom, a koronawirus wykorzystuje jakieś szczeliny, jąc, takim groźnym wirusem była ospa prawdziwa, variola
żeby się do niego dostać, a potem szeroko otwiera drzwi maior, która bardzo szybko się rozprzestrzeniała, aśmier
dla infekcji? telność sięgała 90 proc. Drugi taki
wirus, który nęka ludzkość od lat,
Tomasz Ciach: Jesteśmy generalnie tak skonstruowani, to wirus grypy. Zdarzają się jego
żeby się nie zakażać, awięc dom, używając pani porównania, wyjątkowo zjadliwe odmiany, np.
powinien być bardzo szczelny. Jednak czasami uda się wiru
som czy bakteriom przedostać, a takimi podstawowymi dro hiszpanka. Co roku powstaje kilka nowych wirusów grypy, ale
ten był wyjątkowo śmiertelny, na dodatek zbiegło się to z po
gami zakażeń są błony śluzowe nosa, wrotem żołnierzy po I wojnie światowej do domów. Szacuje
oczu, jamy ustnej czy płuc. Wirusy się, że na skutek epidemii hiszpanki zmarło ok. 20 mln ludzi.
są przenoszone głównie drogą To prawdziwa hekatomba, do której doszło w czasach nowo
kropelkową. Przez skórę, je żytnych. A nazwa grypy „hiszpanka” pochodzi stąd, że jedyne
śli nie ma gdzieś skaleczenia, gazety, które pisały o epidemii, to były gazety w Hiszpanii,
wirus raczej nie ma najmniej która nie brała udziału w I wojnie światowej. Wszystkie inne
szych szans, żeby przeniknąć. były pod kontrolą cenzury i nie wolno było im nawet wspo
Ale kiedy się dostanie, wnika mnieć o epidemii.
do środka komórek, a następ Są ludzie, którzy wirusem SARS-CoV-2 się nie zaka-
nie przestawia ich metabolizm żają. Są tacy, którzy zakażeni przechodzą chorobę bez-
na produkcję swoich kopii. objawowo. Niektórzy chorują ciężko. Są też tacy, którzy
I komórka zaczyna produkować przegrywają z nim walkę. Czy to zależy od odporności
kopie tego wirusa. naszego organizmu?
Tak, wszystko jest związane z odpornością, to bardzo cenna
SARS-CoV-2 to niejedyny koro- cecha naszego organizmu. Są nawet takie teorie, że ludzie do
nawirus. Znamy np. cztery, bierają się w pary właśnie pod kątem kompatybilności układów
które wywołują przezię- odpornościowych. Nam się wydaje, że ktoś nam się spodobał,
bienia i ciągle gdzieś tam a tak naprawdę to jest zapach. W zapachu jest przechowywana
krążą, ale nie wywołują informacja o typie układu odpornościowego i jeżeli te typy są
aż takich skutków jak różne, to jest szansa, że potomstwo będzie miało możliwie sze
SARS-CoV-2. roką i sprawną odporność. Teraz mamy różne leki, ale kiedyś
Stale jesteśmy narażeni człowiek był skazany wyłącznie na swój układ odpornościowy
na ataki różnych wirusów i musiał sobie jakoś radzić.
i nie są to jakieś specjalne Mamy dopuszczonych w UE pięć szczepionek, z tego trzy
wydarzenia, lecz oczy są stosowane na polskim rynku. One różnią się zasadniczo
wiście zdarzają się od tej, nad którą pracuje pana zespół. Dlaczego wybrano
wirusy, które są tę drogę?
wyjątkowo „sku Są trzy generacje szczepionek. Pierwsza to szczepionki, wktó
teczne”, czyli rych podaje się zabite, czyli inaktywowane wirusy. Ponieważ są
cechuje je duża uszkodzone, mogą służyć układowi odpornościowemu, żeby
możliwość roz nauczył się reagować na żywe wirusy, ale nie są groźne dla
przestrzenia
nia się i duża 15–21.02.2021 | 39 |
zjadliwość,
[email protected]
KRAJ | Rozmowa |
Fot. Andrzej Wiktorczłowieka. Wadą tej metody jest to, że jeśli się je „zabije” zaI to budzi największe obawy ludzi…
mocno, to układ odpornościowy nie ma się z czego uczyć, a jeśli …ale trzeba sobie zdawać sprawę z tego, że nasza wiedza
za słabo, to istnieje niebezpieczeństwo, że uchowa się jakiś i nauka posunęły się na tyle daleko, że obecne szczepionki
wirus, który przetrwał i zaatakuje. Muszę tu dodać, że wirus są naprawdę bezpieczne. Nawet idziemy w stronę takich
generalnie nie jest organizmem żywym, więc trudno mówić szczepionek, żeby dawały niejako mniejszą odporność,
o jego „zabijaniu”. To tylko informacja genetyczna plus noś ale były bezpieczniejsze. Bezpieczeństwo jest obecnie
nik do rozmnażania potrzebuje żywej komórki. Szczepionki najważniejszym czynnikiem przy wyborze rozwiązań dla
drugiej generacji – i to jest droga, którą wybraliśmy – polegają medycyny. No i muszę tu rozwiać różne „opowieści dziwnej
na tym, że znając kod genetyczny wirusa, można wybrać frag treści” – w obecnych szczepionkach nie ma rtęci ani nie
menty jego białek, np. tworzących kolce koronawirusa, i tak bezpiecznych dodatków, ani czipów. Takie opowieści są po
zmodyfikować bakterie, że produkują te białka. Wstrzyku prostu szkodliwe.
jemy taką szczepionkę białkową i organizm ma gotowy obcy
element, czyli białka kolców, na których może się nauczyć, Trzy szczepionki, które teraz podawane są Polakom, to
a jednocześnie samo białko kolca na pewno się nie rozmnoży trzecia generacja z tych, które pan wymienił.
wewnątrz naszego organizmu. To dość bezpieczna metoda,
bo produkcję białek w takich bakteryjnych systemach mamy Tak, to są dwie szczepionki mRNA i jedna wektorowa, wyko
dość dobrze opanowaną i można je wytwarzać stosunkowo rzystująca fragmenty innych wirusów.
tanio i na masową skalę. Tak produkowane są np. szczepionki
na żółtaczkę wszczepienną typu B. I myśmy tą drogą poszli. Prace nad polską szczepionką rozpoczęły się z kilkumie-
A szczepionki trzeciej generacji? sięcznym opóźnieniem w stosunku do wielkich zagranicz-
W nichalbostosujesięnanocząstkibędącenośnikamimRNA, nych koncernów, które wystartowały wiosną ub.r.
albo mało groźne wirusy i one mają w środku informację gene
tyczną. Te cząstki przedostają się do naszych komórek, które Myślę, że one zaczęły prace nad szczepionką natychmiast,
na podstawie tej informacji zaczynają produkować białka kiedy ten wirus pojawił się w Chinach.
wirusa i dzięki temu nasz układ odpornościowy uczy się roz
poznawać wirusa. To podejście jest bardzo nowoczesne, bo Zachodnie koncerny farmaceutyczne miały potężne za-
oczywiście nasze własne komórki produkują te białka trochę plecze w postaci wielkich nowoczesnych laboratoriów
lepiej niż komórki bakterii, jednak takie szczepionki zawie i praktycznie nieograniczonych środków na badania, nie
rają jakąś informację genetyczną, więc musi to być naprawdę mówiąc o wsparciu z publicznych pieniędzy i różnych
bardzo dobrze zrobione. dotacjach.
| 40 | 15–21.02.2021
Dostaliśmy wsparcie finansowe od Politechniki Warszaw
[email protected] skiej, dzięki któremu te prace trwają. Oczywiście w porów
naniu z finansowaniem, o którym pani wspomniała, są to
skromne środki, a i zespół jest kilkuosobowy, oczywiście
z dużą grupą ludzi z zewnątrz, spoza uczelni, którzy nam
bardzo chętnie pomagają i doradzają. Trzeba sobie bowiem
zdawać sprawę, że rozwój takiej szczepionki, czyli realizacja
procesu „od pomysłu do przemysłu”, wymaga zaangażowania
ludzi z bardzo różnych dziedzin i szerokiej wiedzy w wielu
tematach.
Jeżeli pański zespół dysponowałby wystarczającymi środ-
kami i wsparciem firmy farmaceutycznej, by doprowadzić
badania nad polską szczepionką do końca, kiedy mogłaby
być dostępna na masową skalę?
Jeżeli mielibyśmy łut szczęścia, pomoc finansową i wspar
cie firm farmaceutycznych, to myślę, że jesteśmy w stanie
skończyć badania na zwierzętach w czasie trzech do sześciu
miesięcy i w czasie kolejnych sześciu do dwunastu miesięcy
moglibyśmy wystąpić o dopuszczenie szczepionki do sprze
daży, ale to już zadanie firmy farmaceutycznej, bo przecież
politechnika nie będzie produkować szczepionek.
W Polsce są warunki do produkcji takiej szczepionki? Są
firmy, które mogłyby to robić?
Mamy kilka firm farmaceutycznych. Nie wiem, czy posiadają
pełne zaplecze, jakie potrzebne jest w tym cyklu produkcyj
nym, jaki przewidujemy, ale myślę, że bez problemu udałoby
się stworzyć taki system produkcyjny.
Gdyby wszystko się udało, kiedy pierwszy pacjent mógłby Czy jest już jakieś zainteresowanie pracami pańskiego
zostać zaszczepiony polską szczepionką? zespołu ze strony polskich firm farmaceutycznych, mają
Mając na myśli próby kliniczne, bo w ich trakcie szczepionka już państwo jakieś oferty współpracy?
jest podawana ludziom, jeszcze w tym roku. Konkretnych ofert ciągle nie ma, jest za to bardzo dużo ofert
pomocy ze względu na to, że jest to ważne, a nie że ktoś liczy na
zysk. Szczepionki nie da się wyprodukować wgarażu, to musi
A na masową skalę? być robione w reżimie farmaceutycznym. Można to zlecić albo
Gdyby wszystkie okoliczności nam sprzyjały – za rok.
zrobić samemu.
Pytam o to dlatego, że po pierwsze, dzisiaj jeszcze nie
wiemy, na jaki okres szczepionki, które są dostępne, uod- Jeżeli zgadzamy się z tym, że bezpieczeństwo farma-
porniają. Po drugie, widzimy, jakie są problemy z dosta- ceutyczne jest jednym z priorytetów państwa, to w takie
wami tych preparatów. Dobrze by było, gdyby Polska miała przedsięwzięcie powinno się zaangażować właśnie pań-
swoją szczepionkę, zapewne tańszą i bardziej dostępną. stwo. Wydajemy ogromne kwoty na walkę z pandemią,
Tobardzoważnasprawa,boczęstomówisięobezpieczeństwie wspomaganie gospodarki, leczenie obywateli. To jest
militarnym czy energetycznym kraju, ale jest też coś takiego przecież niewspółmiernie więcej, niż kwoty, które trzeba
jak bezpieczeństwo farmaceutyczne. Każdy kraj powinien być by było przeznaczyć na uruchomienie produkcji polskiej
w stanie sam produkować podstawowe leki oraz opracowywać szczepionki.
i wytwarzać takie szczepionki, bo póki wszystko jest dobrze, Choć generalnie jestem przeciwnikiem ingerencji państwa
to kupujemy leki w Chinach, ale w momencie, kiedy dochodzi w ekonomię, są jednak sektory, w których takie keynesowskie
do takiej katastrofy, jak ta pande podejście do kapitalizmu nie bardzo
mia, kiedy jest pełen lockdown, się sprawdza, np. energetyka czy ar
przestają latać samoloty, okazuje mia, ale wygląda na to, że również
się, że zaczyna w Polsce brakować Rozwój szczepionki, czyli farmacja. To nie musi być od razu
podstawowych leków, no i nie
mamy szczepionki. Okazało się, realizacja procesu „od pomysłu budowanie przez państwo fabryki
leków, ale np. wspieranie rodzi
że nawet maseczek w Polsce nie do przemysłu”, wymaga mego producenta lub zamawianie
było. W obecnych czasach, kiedy u niego rok czy kilka lat wcześniej
90 proc. wszystkich substancji zaangażowania ludzi z bardzo określonych produktów, co pozwoli
aktywnych leków produkowanych różnych dziedzin oraz szerokiej mu zaplanować produkcję w taki
jest w Chinach, bezpieczeństwo wiedzy w wielu tematach sposób, żeby była zapewniona i za
farmaceutyczne nabiera szcze bezpieczała przede wszystkim nasze
gólnej wagi. wewnętrzne potrzeby.
Nie wiemy, w jakim stopniu Duży grant na uruchomienie
ten koronawirus z nami zosta- produkcji polskiej szczepionki
nie, czy nie będzie wracać. Już nie byłby chyba niepożądanym
wiemy, że mutuje i te kolejne mutacje są bardziej złośliwe. mieszaniem się państwa?
To dodatkowy argument, by mieć własną szczepionkę, bo Teraz mamy sytuację wyjątkową i jest duże niebezpieczeń
to także daje możliwość szybkiego reagowania i dostoso- stwo poważnych perturbacji – zarówno zdrowotnych, jak
wywania jej do nowych odmian wirusa. i ekonomicznych – i państwo jest w stanie w takiej sytuacji
działać z dostatecznie dużym rozmachem, żeby coś takiego
Powinniśmy mieć kilka zespołów, które są w stanie taką przeprowadzić.
szczepionkę szybko opracować i ze dwie fabryki, które będą No i potrzebna jest wyobraźnia, bo za kilka miesięcy może
w stanie ją produkować. Może się okazać, że na koronawi się okazać, że świat nie radzi sobie z pandemią w takim
rusa trzeba będzie się szczepić co roku, może co roku na inną stopniu, w jakim byśmy tego oczekiwali, i wtedy możliwość
odmianę tego wirusa. Może być tak jak z grypą. Poprzedni zadbania o własnych obywateli byłaby bardzo wskazana.
koronawirus, czyli SARS-CoV-1, nie uczynił większych Patrzymy na pandemię przez perspektywę Europy. Proszę
szkód i zniknął. Niestety SARS-CoV-2 zaatakował dużo zwrócić uwagę, że są kraje, w których ta epidemia przebiega
bardziej bezwzględnie. Doprowadził do poważnych strat, dużo gorzej, w których nie ma szans na uzyskanie jakichkol
zmarło wielu ludzi, gospodarka mocno ucierpiała. Ludzi jest wiek szczepionek, bo są one poza zasięgiem finansowym bied
coraz więcej, coraz częściej podróżują, hodujemy zwierzęta nych państw. Ameryka Południowa, Afryka… W Afryce po
na masową skalę, kiedy stłoczonych jest wiele gatunków dobno jeszcze nikt nie został zaszczepiony, a to ponad miliard
w jednym miejscu, co nie jest naturalną sytuacją, powstają ludzi. Jeżeli będą szczepić swoich obywateli tylko państwa
właśnie takie miksery genetyczne, które będą wytwarzać bogate lub względnie zamożne, to ten wirus wróci ztych bied
coraz więcej nowych wirusów. Niekoniecznie będą to ko nych niezaszczepionych kontynentów zmutowany i również
ronawirusy, ale np. nowe odmiany grypy, i niestety trzeba odbije się to na nas.
się liczyć z tym, że prawdopodobnie takich epidemii będzie
coraz więcej.
15–21.02.2021 | 41 |
[email protected]
kraj | Opozycja |
Teraz
wojna
Koalicja 276 to taka Fot. Andrzej Wiktor x2
propozycja Platformy
Obywatelskiej wobec liderem opozycji. Niektórzy zresztą już Stąd jego cokolwiek dziecinny sche
tak uważają. Prezentacja Borysa Budki mat (algorytm) działania zjednoczonej
reszty opozycji i Rafała Trzaskowskiego była więc opozycji. Politycy aż tacy naiwni nie są.
jak anszlus Austrii przede wszystkim wyrazem desperacji. Dlatego po prezentacji liderów PO do
i rozbiór Czechosłowacji Miała być dowodem, że tylko PO my minowała kpina, a najbardziej „jechał”
przez III Rzeszę śli o tym i jest w stanie odsunąć Prawo po nich Szymon Hołownia. I nikogo nie
i Sprawiedliwość od władzy. Dlatego zdziwiło, że żaden lider partii włączo
w roku 1938 własnym kosztem chce zrobić miejsce nych przez Budkę i Trzaskowskiego
dla innych, byle tylko zrealizować nad do wspólnego projektu (bez ich wiedzy
stanisław janecki rzędny cel. Tak jak własnym kosztem i zgody) tego nie poparł. A przedstawia
(głównie na rzecz SLD) zintegrowała jący projekt liderzy PO nie mieli na tyle
D laczego liderzy Platformy większą część opozycji na wybory euro wyobraźni, żeby przewidzieć, iż na tym
Obywatelskiej nie poinfor pejskie w 2019 r. Tyle że tamte wybory etapie polskiej polityki Koalicja 276 nie
mowali pozostałych partii zostały przez zjednoczoną opozycję jest projektem pokoju i współpracy, lecz
opozycyjnych ani nawet partnerów przegrane mimo występowania pod wojny między opozycyjnymi ugrupo
z Koalicji Obywatelskiej o inicjatywie szyldem „wszyscy przeciw PiS”. Dla waniami. Jak ulał pasuje tu słynne
Koalicja 276? Tylko pozornie może się czego zatem PO nie wyciągnęła nauki powiedzenie Winstona Churchilla
to wydawać dziwne. Pomysł nie jest z tamtej przegranej? Bo nie ma wyjścia, o akuszerach układu monachijskiego
wprawdzie wcale odkrywczy, więc nic bo została zapędzona w kozi róg. w 1938 r.: „Mieli do wyboru wojnę lub
nie trzeba było robić z zaskoczenia, ale hańbę. Wybrali hańbę, ale wojny nie
ludzie odpowiedzialni za przyszłość Stalingrad zamiast unikną”. Liderzy PO w jakimś sensie
PO jednak musieli coś zrobić nagle. operacji Barbarossa
Przede wszystkim z tym, że w sonda wybrali hańbę, bo uznali swoją sła
żach zrównuje się z nimi, a w niektó Projekt Koalicji 276 nie został tak nagle bość, ale wojny i tak nie unikną. A Ko
rych wygrywa Polska 2050 Szymona ogłoszony (mimo swojej wtórności), by alicja 276 to taka propozycja PO wobec
Hołowni. Gdyby taki trend sondażowy przygotować opozycję na wyborcze reszty opozycji jak anszlus Austrii i roz
utrzymał się przez kilka tygodni, wy zwycięstwo i przejęcie władzy, lecz biór Czechosłowacji przez III Rzeszę
borcy mogliby uznać, że PO nie jest już dlatego, by uratować Platformę Oby w 1938 r. jako cena zachowania pokoju.
watelską, przywództwo Borysa Budki
oraz szanse Rafała Trzaskowskiego Koalicja 276 to działanie prewen
w wyborach prezydenckich w 2025 r. cyjne, mające zapobiec rozpadowi albo
Tylko tak naiwni i sztampowo myślący marginalizacji PO wskutek wzrostu
(wiadomo – wojskowy) entuzjaści opo poparcia dla Polski 2050 i postrzega
zycji jak gen. Stanisław Koziej, szef nia tego ugrupowania jako alternatywy
Biura Bezpieczeństwa Narodowego dla Koalicji Obywatelskiej i nowego li
za prezydentury Bronisława Komo dera opozycji. Gdyby Hołownia przy
rowskiego, potraktowali Koalicję 276 jął warunki Budki i Trzaskowskiego,
jako realne zadanie do zrealizowania. Polska 2050 poddawałaby się partii,
która już jest postrzegana jako od niej
słabsza. To Hołownia ma więc dykto
| 42 | 15–21.02.2021
[email protected]
wać warunki, a nie Budka. Przyłączenie CBOS przesuwanie się najmłodszych byłemu liderowi PSL i premierowi
się do Koalicji 276 oznaczałoby uzna wyborców na lewo jest dla Lewicy ko Waldemarowi Pawlakowi, który wciąż
nie przywództwa PO i zahamowanie rzystne, a wsadzenie tych wyborców do jest w grze o przywództwo partii.
ekspansji Polski 2050. Ugrupowanie jednego opozycyjnego worka tylko by
Hołowni zyskuje bowiem dlatego, że ich zniechęciło. PO w ten sposób przej Koalicja 276 jest korzystna wyłącz
wyborcy uznają, że bardziej nadaje się mowałaby część głosujących na Lewicę, nie dla PO, gdyż wcześniej wchłonięte
na lidera opozycji niż PO. A poza tym w tym najmłodszych, i zyskiwała. Od partie satelickie (Nowoczesna, Zieloni,
jest na fali wznoszącej, PO zaś wręcz mowa wejścia do Koalicji 276 daje na Inicjatywa Polska) już się zupełnie nie
przeciwnie. Gdyby Hołownia uznał tomiast Lewicy szansę umacniania się liczą. A teraz PO składa opozycji (poza
prymat PO, poddawałby się już na eta kosztem PO. Konfederacją) propozycję podzielenia
pie tworzenia partii i krzepnięcia jej losu Nowoczesnej, której politycy na
struktur, co byłoby samobójcze. Pod Z kolei Polskie Stronnictwo Ludowe wet nie zostali powiadomieni o planach
dawałby się ponadto przed pierwszą traciłoby na Koalicji 276 nawet więcej, Budki i Trzaskowskiego. Ale po stronie
próbą wyborczą, co oznaczałoby, niż straciło na wielkiej koalicji w wybo opozycji nikt nie ma ochoty podziele
że sam nie wierzy we własny pro
jekt polityczny. Na obecnym etapie Koalicja 276 to działanie nia losu Nowoczesnej. Poza tym
Polska 2050 jest wręcz skazana na prewencyjne, mające zapobiec żadna partia namawiana do Ko
otwartą wojnę z PO. Tym bardziej rozpadowi albo marginalizacji alicji 276 nie znajduje się w tak
że ma duże szanse tę wojnę wygrać. PO wskutek wzrostu poparcia rozpaczliwym stanie, w jakim było
A wygrana w takiej wojnie daje dla Polski 2050 i postrzegania przed anszlusem przez PO ugru
Hołowni dużo więcej pod kątem tego ugrupowania jako powanie założone przez Ryszarda
ewentualnego udziału we władzy alternatywy dla Koalicji Petru. Nikt z potencjalnych udzia
w przyszłości niż dołączenie do Obywatelskiej łowców Koalicji 276 nie jest na tyle
Koalicji 276, nawet gdyby zaofero słaby, żeby z propozycji skorzy
wano mu stanowisko premiera ko rach europejskich w 2019 r. Traciłoby stać. Słaba, wręcz coraz słabsza,
alicyjnego rządu. Hołownia może bowiem swoją nową twarz, czyli cha jest PO (i KO). Bardzo słabe jest
wobec PO zrealizować marzenie deckość. Poza tym kompromitowałby przywództwo Budki, który takimi
Radosława Sikorskiego w sto się jego projekt ratunkowy (Koalicja pomysłami jak Koalicja 276 chce
sunku do PiS, czyli „dorżnięcia Polska), mający trwale zmienić oblicze utrzymać władzę w partii. W do
watahy”. Oczywiście PO ma pie partii z klasowego na ogólnonarodowe raźnym sojuszu z Trzaskowskim,
niądze, a Polska 2050 musi o nie i mający potencjał przyciągania innych który musi podtrzymywać mit
„żebrać”, ale problem zniknie, gdy ugrupowań, a nawet polityków Zjed swojej siły (10 mln głosów), żeby
najważniejsze grupy interesów noczonej Prawicy. To zresztą okazało mieć jakiekolwiek szanse w wy
i media uznają ugrupowanie Hołowni się już wiosną 2020 r., gdy toczyły borach prezydenckich w 2025 r.,
za wartościową inwestycję. To wszystko się dość regularne konsultacje mię skoro jego ruch Wspólna Polska
sprawia, że Hołownia może kpić z Budki dzy PSL a Porozumieniem Jarosława okazał się klapą, wręcz klęską. Z tego
i Trzaskowskiego, a ich projekt ignoro Gowina w związku z wyborami pre punktu widzenia propozycja Koali
wać. Nie była to bowiem demonstracja zydenckimi i politycznymi skutkami cji 276 nawet nie jest nastawiona na
siły, lecz słabości. A z punktu widzenia pandemii. Utratę władzy w PSL ryzy wybory parlamentarne (w 2023 r.
liderów PO miała to być Wunderwaffe kowałby Władysław Kosiniak-Kamysz, bądź przedterminowe), ale na to, żeby
(Unternehmen Barbarossa). A będzie ostro krytykowany już po wejściu do Budka nie stracił władzy, a Trzaskowski
raczej Stalingradem. koalicji w wyborach europejskich. nie został uznany za niewybieralnego.
PSL traciłoby też trwale szansę na Koalicja 276 pomyślana jako anszlus
Pochyłe drzewo dogadanie się z PiS i współrządzenie, (i tak ją zrozumieli partnerzy) nie ma
o czym niektórzy politycy PSL mówią właściwie żadnych szans, przynajmniej
Wchodząc do Koalicji 276, Lewica od co najmniej roku, szczególnie były w obecnym układzie sił. Na razie działa
traciłaby całą premię, jaką zyskała po wielokrotny minister rolnictwa Marek na resztę opozycji jak płachta na byka.
zjednoczeniu, otrzymując w zamian Sawicki. Nie jest to też pomysł niemiły I wszystko wskazuje na to, że dopro
dużo mniej, bo wielka koalicja oznacza wadzi do wypowiedzenia PO otwartej
mniej dla mniejszych. Włodzimierz wojny. Po prostu na pochyłe drzewo
Czarzasty tylko dlatego prowadzi roz wszystkie kozy skaczą. A PO (KO) jest
mowy z Borysem Budką, żeby wiedzieć, w takim stanie, że można ją osłabić i po
jakie ten ma plany, a nie dlatego, że chce żywić się jej stanem posiadania. Pomysł
się przyłączyć do Koalicji 276. Wielka Budki i Trzaskowskiego można więc
koalicja nie tylko rozmywałaby Lewicę uznać za zabójczy dla ich ugrupowania,
w większym bloku, lecz także stępiała a nie ratunkowy. Liderzy innych opo
jej ideowe oblicze. Wskazane w badaniu zycyjnych partii okazali się przy tym
dużo mądrzejsi niż Budka i Trzaskow
ski, którzy chcieli ich przechytrzyć.
15–21.02.2021 | 43 |
[email protected]
kraj | Pierwsza polska zima z pandemią |
morsówInwazja śnieżnych
Wejść na Śnieżkę w szortach,
zanurkować pod lód w przeręblu.
Coraz więcej jest zwolenników przeżyć
ekstremalnych. Morsowanie górskie
wkracza do Polski. Zwolennicy
mówią o przesuwaniu granic
ludzkich możliwości. A krytycy
– o plenerowych wariatach
T o prawdziwe szaleństwo. Nigdy tak element obcowania z przyrodą, wsłuchania
nie było. Na drodze do wodospadu się w siebie. I oczywiście chodziło o walory
Podgórnej tworzą się w weekendy zdrowotne – o tym morsy mogą mówić bez
korki. Ludzie przyjeżdżają z całej Polski, by końca. Zwiększenie wydolności organizmu,
wskoczyć na chwilę do górskiego potoku. poprawa krążenia, lepsze ukrwienie i ujęd
Czasem pierwszy i ostatni raz w życiu, bo rnienie skóry. A także pobudzenie układu
chodzi o to, by zaliczyć doświadczenie mor maja narbutt odpornościowego, choć jeśli ktoś miałby
sowania. Zrobią potem słitfocię, wstawią na nadzieję, że morsowanie chroni go przed
media społecznościwe i czują się dowartościowani – mówi mi COVID-19, to się przeliczy. Nie chroni.
Anna Kurowska z Przesieckiego Klubu Morsa. W innych kwestiach amatorzy morsowania nie są już tak
Ta masowość niespecjalnie ją zachwyca. Kiedy kilkana zgodni. Większość wchodzi do wody w czapkach, ręce trzy
ście lat temu wraz z grupą znajomych zaczęła morsować mają wysoko, by nie zdrętwiały. Na nogi zakładają chroniące
w malowniczej scenerii Karkonoszy, liczyło się coś więcej niż przed zimnem skarpety neoprenowe. Ale są tacy, którzy
przetrwanie zimą kilku minut w zimnej wodzie. Był w tym uważają, że skarpety są niepotrzebne i trzeba koniecznie
| 44 | 15–21.02.2021
[email protected]
zamoczyć ręce, a nawet głowę. Jednak klasyczne morsowa 61-letni Holender, zwany Icemanem, czyli Człowiekiem
nie blaknie przy tym, co stało się modne od niedawna – czyli Lodu, to prawdziwa legenda. Słynie z ekstremalnej odporno
przy tzw. morsowaniu suchym, inaczej górskim. ści na zimno. Jego wyczyny budzą zdumienie nadzorujących
Zapewne znane byłoby ono tylko gronu wtajemniczonych, go lekarzy.
gdyby nie historia, która zbulwersowała opinię publiczną. Zanurzył się w wozie z lodem na 1 godz. 50 min i kiedy inni
Doniesienia brzmiały sensacyjnie: ratownicy GOPR prze już by nie żyli z wychłodzenia, miał normalną temperaturę.
transportowali z Babiej Góry kobietę, która chciała zdobyć Przebiegł w szortach i sandałach maraton za kołem podbie
szczyt w samej bieliźnie. Pomoc nadeszła w ostatniej chwili, gunowym. Przepłynął pod lodem prawie 60 metrów, wszedł
kobieta była w stanie głębokiej hipotermii. Nie było już z nią niemal nago na Kilimandżaro.
Ma na swym koncie wiele rekordów Guinnessa, jest wzo
kontaktu i miała odmrożenia wszystkich kończyn.
Podobnych historii jest więcej, choć mają mniej drama rem dla naśladowców, którzy wierzą, że dzięki stosowaniu
tyczny epilog. jego metody, opartej między innymi na kontrolowanym od
– Spotkałam na szlaku na Śnieżkę mężczyznę w szortach, dychaniu, zbliżą się do swego ideału. Wim Hof prowadzi szko
zresztą Czecha, co dowodzi, że nie tylko Polacy bywają sza lenia w Polsce, oczywiście w Przesiece. Jest wielu chętnych.
leni. Nie miał nawet plecaczka, w którym byłyby termos z go – Ci, którzy je kończą, zwykle zaczynają szkolić innych, dla
rącą herbatą i jakiś baton, nie mówiąc już o puchowej kurtce. których kursy Wima Hofa są po prostu za drogie – mówi Anna
Na Śnieżce zimą panują polarne warunki, to najbardziej Kurowska, która sama mieszka w Przesiece.
wietrzne miejsce w Europie. Wtedy było załamanie pogody, Morsowanie śnieżne błyskawicznie się więc wPolsce upo
zadymka, pojazdy na płozach nie mogły dotrzeć z zaopatrze wszechnia. Na górskich szlakach pojawiają się całe grupy
niem do schroniska Dom Śląski. morsów. Można wątpić, czy wie
Otwarto tam tylko salę, w której dza z drugiej ręki, zaczerpnięta od
kogoś, kto sam niedawno ją opa
można było się schronić – opo Górskie morsowanie nował, wystarcza, by podjąć tak
wiada Anna Kurowska.
Czech nie miałby najmniejszych ekstremalne wyzwanie.
szans na przetrwanie, gdyby nie nieoczekiwanie się – Plenerowi wariaci. Nie ma to
turyści, którzy dali mu własne skomercjalizowało i stało
ubrania. nic wspólnego ze sportem ani jego
– Górskie morsowanie nieocze etosem. To wynika raczej z pew
niezłym biznesem. Jest mnóstwo nych deficytów, począwszy od
kiwanie się skomercjalizowało kursów weekendowych. braku wiedzy o hipotermii. Widzę
i stało niezłym biznesem. Jest w tym też próbę nadania jakiegoś
mnóstwo kursów weekendowych. W piątek mówi się o podstawach sensu życiu, w którym ktoś sam
W piątek mówi się o podstawach teoretycznych, w sobotę są sensu nie widzi, póki nie przejrzy
teoretycznych, w sobotę są zajęcia się w społecznym lustrze, szukając
praktyczne, a w niedzielę już się zajęcia praktyczne, a w niedzielę uznania – mówi mi prof. Andrzej
idzie w góry – relacjonuje jeden już się idzie w góry — relacjonuje Pawłucki, wykładający na wroc
z karkonoskich przewodników. ławskim AWF pedagogikę sportu
Założenie jest proste: każdy jeden z karkonoskich i olimpizmu.
może wejść prawie nago na przewodników Jest bezkompromisowym kryty
Śnieżkę, jeśli jest w niezłej kondy kiem tzw. sportów ekstremalnych.
cji. Tak przynajmniej przekonują Patrzy na nie z punktu widzenia
chętnych coraz liczniejsi trenerzy socjologicznego i widzi w nich
górskiego morsowania. przejaw niskiej kultury masowej,
Wszystko wskazuje na to, że nastawionej na szukanie wrażeń za
właśnie taki szybki kurs ukończyła pani Janka z Białej Pod wszelką cenę oraz naiwną wiarę, że ludzie mogą się upodobnić
laskiej, kobieta, którą ratownicy na noszach znieśli z góry. do superbohaterów. Teraz dołączył do tego nowy czynnik,
Wybrała się na Babią Górę z grupą znajomych, ostatecznie związany z COVID-19.
uratowali ją obcy ludzie. – Jesteśmy więźniami epidemicznymi, przebywamy więk
Jak wyznała szczerze, nikt nie mówił jej wcześniej o zja szość czasu w zamknięciu. Takie wyjście w szortach w góry
wisku hipotermii, czyli wychłodzenia organizmu. Kiedy może być wyrazem spontanicznego buntu przeciwko ogra
przewieziono ją do szpitala, jej temperatura wynosiła 26 st. C. niczeniom – podkreśla prof. Pawłucki.
Wyznawcy człowieka lodu Instagramowa odwaga Fot. MBNEWS / Shutterstock
W karkonoskiej wsi Przesieka – właśnie tej, w której znaj Niewiele osób wie tyle o hipotermii co dr hab. Sylweriusz
duje się wodospad Podgórnej – ma swój dom Wim Hof. Ściśle Kosiński, jeden z twórców Centrum Leczenia Hipotermii
rzecz biorąc, to jeden z domów, które ma w różnych miejscach Głębokiej w Krakowie, które wyznacza nowe standardy lecze
Europy. nia wychłodzenia organizmu. Jest też ratownikiem TOPR.
15–21.02.2021 | 45 |
[email protected]
kraj | Pierwsza polska zima z pandemią |
– Kiedyś mocno mnie irytowały niefrasobliwe osoby, które – Pod taflą lodu praktycznie nic nie widać. Nawet jeśli ktoś
spotykałem jako ratownik TOPR w górach. Bywałem nieprzy instynktownie nie zamyka z zimna oczu, które nie są przysto
jemny. Potem zrozumiałem, że nie powinienem ich pouczać, sowane do takich temperatur. Łatwo wpaść w panikę, bo nie
tylko całkowicie skupić się na ratowaniu. Przecież ślubowałem udaje się odnaleźć miejsca, w którym można wypłynąć. Trzeba
wyjść w góry na każde wezwanie naczelnika. A poza tym sam mieć przymocowaną linę, by uniknąć tragedii – mówi mi jeden
nie jestem święty, też czasem ryzy z morsów. Dochodzą do tego reak
cje organizmu, które sprawiają, że
kowałem – mówi mi dr Kosiński.
Zaskakująco łagodnie ocenia w warunkach zimna szybko traci się
więc kobietę atakującą w bieliźnie Jesteśmy więźniami koordynację ruchową i orientację.
Babią Górę, nie potępia jej, jak to – Jeśli ktoś podejmuje się eks
zrobiła opinia publiczna. Uważa, że epidemicznymi, przebywamy tremalnych wyzwań w takich wa
ostateczna ocena jej zachowania po większość czasu w zamknięciu. runkach, to powinien znać sygnały
winna zależeć od dwóch rzeczy. Po ostrzegawcze, które wysyła orga
pierwsze, czy zrozumiała swój błąd, Takie wyjście w szortach nizm, gdy jest zagrożony. Pierw
który polegał na tym, że z marszu w góry może być wyrazem szym jest poczucie niepokoju, że
chciała dokonać wyczynu wyma
gającego długiego przygotowania. spontanicznego buntu przeciwko może sobie nie poradzę. Wtedy
należy przerwać i się wycofać.
I czy stało się to dla niej lekcją na ograniczeniom — podkreśla Problem polega na tym, że ludzie są
przyszłość. Po drugie, jakie były jej nastawieni na to, że muszą odnieść
motywy. Czy zrobiła to dla siebie, prof. Andrzej Pawłucki sukces. Tłumią więc ten sygnał
czy też chciała za wszelką cenę za – mówi dr Kosiński.
błysnąć przed innymi. Jeśli zlekceważy się wstępne syg
– Instagramowa odwaga – tak nały, to nadejdzie moment, w któ
nazywam to zjawisko. Dokonuje się rym niewiele już można zrobić.
wyczynu, by zaraz potem go pokazać światu isię nim pochwalić Zdrętwiałe ręce nie otworzą już plecaka, by wyjąć puchową
– mówi dr Kosiński. kurtkę i założyć ją na wychłodzone i nagie ciało. Do tego do
Klasycznym i negatywnym przykładem jest to, co zrobił łącza się inny odbiór rzeczywistości, inny stan świadomości,
ostatnio bokser Artur Szpilka. Krótki filmik, który wrzucił do z myślenia racjonalnego przechodzi się na myślenie pierwotne.
sieci, pokazuje, jak skacze ukośnie do przerębla i wślizguje się – Wtedy pomóc mogą już tylko inni. Dlatego tak ważne jest, by
Fot. M.Lasyk / REPORTER / EastNews pod taflę lodu. To dosłownie mrozi krew w żyłach. Z bardzo niewychodzićwgórysamemu.Jeśliktośstajesięapatycznyimówi:
prostego powodu – każdy, kto rozumie, czym jest hipotermia „Zostawciemniedocholery,tylkotrochęodpocznę”,towiadomo,
oraz jakie warunki panują pod powłoką lodu, wie, że bokser że właśnie nie można go zostawić – podkreśla dr Kosiński.
mógł nie wypłynąć. Z człowiekiem, który jest w drugim stadium hipotermii,
Tak jak niedawno nie wypłynął mężczyzna, podobno do kiedy temperatura ciała oscyluje wokół 28 st. C, nie ma już lo
świadczony mors, który na jeziorze w Urszulewie chciał po gicznego kontaktu, przynajmniej teoretycznie. Bo jak mówi dr
konać czterometrowy dystans między dwoma przeręblami. Kosiński, zdarzają się wyjątki i zdumieni lekarze powtarzają
| 46 | 15–21.02.2021
[email protected]
pomiar temperatury, by się upewnić, że ktoś, kto odpowiada mówi Biankowski, zdarzyło mu się tylko raz, że bezpośrednio 49/0121/F
na pytania, rzeczywiście jest tak wyziębiony. W trzecim sta po pływaniu nie miał czucia w opuszkach palców.
dium traci się przytomność, czwarta to zatrzymanie krążenia
i śladowe oznaki życia. Inni nie mają tyle szczęścia. Wielu pływaków ekstremalnych
cierpi na długotrwałą utratę czucia i wręcz niedowłady rąk.
Medycyna zrobiła takie postępy, że możliwe jest uratowanie Borykają się ze stanami zapalnymi, chorobami nerek, długo
człowieka, który jeszcze kilkanaście lub nawet kilka lat temu nie trwałymi infekcjami. Mogą się tylko pocieszać, że w kolejnym
miałby szans. Czasem jednak można tylko odnotować śmierć sezonie, gdy organizm się wreszcie zaadaptuje do tak niskich
wskutek nieodwracalnego wychłodzenia. temperatur, wszystko to podobno ustąpi.
Zerknąć na drugą stronę Coś nadzwyczajnego
– Zimna woda to taka, która ma najwyżej 5 st. C. A kiedy w do – We współczesnym społeczeństwie jest ogromne zapotrze
datku na dworze jest poniżej zera, to pływak naprawdę czuje bowanie na przeżycie czegoś nadzwyczajnego. Ludzie stali
niską temperaturę. Jeśli ktoś myśli, że pływa w zimnej wodzie, się hedonistami, szukają doznań przyjemnych – jak choćby
bo ma ona na przykład dziesięć stopni, to nie ma pojęcia, czym kulinarnych – ale także ciekawych i mocnych. Trudno się im
jest prawdziwe zimno – mówi mi Piotr Biankowski, mistrz Pol nasycić, cały czas szukają – mówi mi prof. Zbigniew Dziubiń
ski w pływaniu ekstremalnym. ski, kierownik Katedry Nauk Społecznych AWF wWarszawie.
Nigdy nie morsował, od razu rzucił się na głęboką i lodowatą Czasem obserwuje, jak w kanale w warszawskim parku na
wodę. Z morsowaniem kojarzą mu się obrazki, które zapamiętał Kępie Potockiej kąpią się morsy. Zanurzają się do wody, na
z dzieciństwa – na plaży w Jelitkowie wyglądający jak atleci gradzani oklaskami przez zgromadzonych na brzegu gapiów.
mężczyźni robią pompki i podciągają się na drążku, a potem, Większość zaczęła morsować właśnie teraz, w czasie pandemii.
podziwiani przez gapiów, zanurzają w zimowym morzu. Ale
chociaż był to jego jedyny kontakt z morsowaniem, nie zawa – Człowiek jest istotą społeczną, potrzebuje interakcji. Chce
hał się, gdy kolega zaproponował mu, by spróbował popłynąć też uznania ze strony innych, a teraz o nie trudno, skoro kon
na dystansie 450 m w międzynarodowych zawodach morsów takty są ograniczone. W tym sensie ta moda na ekstremalne
w Gdańsku. Czuł, że da radę. Uprawiał triatlon, wcześniej grał doznania mnie nie dziwi. Zobaczymy, czy przetrwa pandemię,
w rugby, trenował pływanie jeszcze w szkole. Tamte zawody czy też razem z nią przeminie – dodaje prof. Dziubiński.
wygrał. To był początek.
REKLAMA
Kulminacją było pobicie polskiego rekordu Ice Mile – czyli
przepłynięcie w warunkach ekstremalnych mili morskiej. Mistyka ciała
Woda miała niewiele ponad 1 st. C. Paweł Zuchniewicz
– Trzeba zapanować nad ciałem i umysłem. Patrzyłem, że piątek
moje ręce i nogi się ruszają. Płynę, jest OK. Widziałem punkty godz. 21.45
kontrolne. Jednak ostatnie 50 m było dziwne. Miałem wtedy Runda pytań
wrażenie, że się podniosłem do góry, prześlizguję się między Marcin Jagiełowicz
nogami kibiców. Czułem euforię. Tobyłzłyznak.Alezrozumia poniedziałek - piątek
łem to dopiero później, po zawodach – mówi Piotr Biankowski. godz. 16.15
Te niezwykłe odczucia mogły świadczyć, że wchodzi w hi Radio Warszawa 106,2 FM
potermię. Biankowski wspomina, że jego przyjaciel Bogusław i www.radiowarszawa.com.pl
Ogrodnik – himalaista i pływak ekstremalny – powiedział, że
płynąc w lodowatej wodzie, w szybkim tempie zbliża się do 15–21.02.2021 | 47 |
punktu, do którego himalaiści docierają w znacznie dłuższym
czasie. Zaczyna się być blisko tej drugiej strony. Wszystko po
lega na tym, by tylko zerknąć na nią i wrócić.
– Chodzi o adrenalinę i szukanie wyzwań – mówi krótko
Biankowski, kiedy pytam, co skłania go, by w slipkach i czepku
pływać w lodowatej wodzie.
Tak zresztą jest zawsze – ludzie szukający ekstremalnych
doświadczeń raczej nie lubią szczegółowo analizować swoich
motywacji. Introspekcja, zagłębianie się w siebie nie są ich
żywiołem.
Koncentrują się na działaniu i wytyczaniu kolejnych celów.
Dlatego Piotr Biankowski, 46-letni przedsiębiorca z Gdyni,
który określa się jako typ sportowo-zadaniowy, woli mówić
o tym, co jeszcze zamierza zrobić.
Jego przykład pokazuje, jak ważne są przy uprawianiu eks
tremalnych wyzwań zimowych genetyczne predyspozycje. Jak
[email protected]
świat | Tajne operacje służb |
zimPonwejrwóot jny?
Broń mikrofalowa, masowa histeria, a może otrucie?
Zachodni dyplomaci na Kubie, w Chinach oraz Rosji
padli ofiarą dziwnych ataków, które spowodowały
u nich poważne, a przede wszystkim trwałe urazy
mózgu. Ale wciąż nie wiadomo, co je wywołało
ani kto za tym stoi
Aleksandra rybińska
W kwietniu 2017 r. Mark A.
Lenzi, pracownik ame
rykańskiego konsulatu
w Guangzhou, liczącej 14 mln miesz
kańców stolicy prowincji Guangdong
w południowych Chinach, zaczął
słyszeć bardzo dziwny dźwięk, któ
rego źródła nie potrafił zidentyfiko
wać. „Brzmiało to jak szklane kulki
turlające się po metalowym pod
łożu” – tłumaczył Lenzi w rozmowie
z „The Washington Post”. Kilka dni
później on, jego żona i dzieci zaczęli
doświadczać bezsenności, mdłości
oraz silnego bólu głowy, który cza
sami utrzymywał się przez kilka dni.
Podobne symptomy występowały
także u innych pracowników ame
rykańskiego konsulatu. Mówili oni
o „subtelnych, ale odbiegających od
| 48 | 15–21.02.2021
[email protected]
normy dźwiękach oraz uczuciu ciś dyplomata, który chce zachować anoni z oficjalną wizytą w Moskwie w ramach
nienia”. Jedni opisywali dźwięk jako mowość, kanadyjskim mediom. Przez regularnych konsultacji służb wywia
coś, co przypominało cykady, inni następne dni lub tygodnie wszyscy dowczych obu krajów. Na zdjęciach,
jako statyczne zakłócenia lub „wygi dyplomaci doświadczali różnych zabu które Polymeropoulos przywiózł
nanie metalowych arkuszy”. rzeń neurologicznych – od nudności, z Rosji, widać go uśmiechniętego na
bólu i zawrotów głowy oraz zaburzeń pl. Czerwonym, na tle Kremla. W ho
Wszyscy amerykańscy dyplomaci, pamięci, po zaburzenia snu, słuchu czy telu zaczął się źle czuć. Zawroty głowy,
z wyjątkiem jednego, mieszkali w tym wzroku. nudności i przeszywający ból głowy,
samym apartamentowcu, zarezerwo W październiku 2017 r. ówczesny który nie zniknął po powrocie do USA.
wanym głównie dla cudzoziemców, sekretarz stanu USA Rex Tillerson „Bolała mnie głowa przez trzy lata. Non
i to tam zaczęli słyszeć niewytłuma oświadczył, że amerykańscy dyplo stop” – powiedział były agent CIA
czalne dźwięki. Konsulat jest dobrze maci padli ofiarą „ataku na ich zdrowie” w rozmowie z brytyjską rozgłośnią
zabezpieczony przed podsłuchami i oskarżył władze kubańskie o antyame publiczną BBC. Jak twierdzi, „nie był
oraz innymi zagrożeniami wywodzą rykański spisek, czemu te zdecydo już w stanie przepracować choćby jed
cymi się z nowoczesnych technolo wanie zaprzeczyły. Niemniej admini nego pełnego dnia” i w 2019 r. przeszedł
gii. Lenzi i kilku innych dyplomatów stracja Donalda Trumpa natychmiast na emeryturę. „To, co się ze mną dzieje,
zostało wraz z rodzinami ewakuo wydaliła z USA 15 kubańskich dyplo jest przerażające. Służyłem w Iraku,
wanych do USA. Do dziś nikt nie matów i wycofała większość swojego w Afganistanie i wolałbym zostać po
potrafi wytłumaczyć, na co zachoro personelu z amerykańskiej ambasady nownie postrzelony, niż przez to prze
wali, a u niektórych z nich symptomy w Hawanie. chodzić” – twierdzi Polymeropoulos.
neurologiczne, takie jak zaburzenia W rozmowie z BBC były
pamięci czy równowagi, utrzymują się agent CIA wskazuje na po
do dziś. Nie był to także bynajmniej dobne incydenty, do których
incydent odosobniony. Przez następne dni wszyscy doszło w 2019 r. m.in. w Pol
sce, Gruzji, Australii oraz
Syndrom z Hawany dyplomaci doświadczali różnych Wielkiej Brytanii (w lon
Pierwszy zdarzył się pod koniec zaburzeń neurologicznych dyńskim hotelu zachorował
2016 r. na Kubie i trwał do sierpnia pracownik Białego Domu).
2017 r. Amerykańscy oraz kanadyj – od nudności, bólu i zawrotów Wszędzie schemat był ten
scy dyplomaci (łącznie 40 osób) za
częli słyszeć dziwny dźwięk. Niektó głowy oraz zaburzeń pamięci, sam.
rzy opisywali go jako „wibracje”, inni
porównywali go do „jazdy samocho po zaburzenia snu, słuchu Wstrząs mózgu,
dem z częściowo otwartym oknem”. czy wzroku którego nie było
Dźwięk utrzymywał się od 20 s do
30 min i zdawał się pochodzić z jed W przypadku Chin odpowiedź USA Jak donosi kanadyjski dzien
nego kierunku. Gdy przesuwali się wypadła o wiele łagodniej, w końcu nik „The Globe and Mail”,
w bok, dźwięk i uczucie „ciśnienia” Trump pracował wówczas nad ważną władze w Ottawie począt
malały lub znikały całkowicie. Za każ umową handlową z Państwem Środka. kowo nie traktowały donie
dym razem, gdy to dziwne zjawisko Ale przynajmniej, czego głośno do sień z Hawany poważnie. Kazały dyplo
występowało, dyplomaci znajdowali magali się Mark Lenzi i jego kole matom milczeć, sugerując, że strach
się w swoich pokojach hotelowych lub dzy, amerykańskie władze przestały przed byciem celem ataku tajemniczą
miejscach zamieszkania. ukrywać, co stało się w Hawanie oraz bronią wywołał u nich stres, który prze
Guangzhou. Sprawa trafiła do mediów, rodził się w rodzaj zbiorowej psychozy.
Jeden z kanadyjskich dyplomatów które określiły ją mianem „syndromu Przypadek dyplomaty, który obudził
obudził się w czerwcu 2017 r. o 3.00 z Hawany”. Pojawiły się spekulacje się w środku nocy z głową wypełnioną
w swoim łóżku hotelowym, a jego głowę na temat tajnej broni, którą mieliby dziwnym dźwiękiem, przekonał jednak
wypełniał, jak twierdzi, „okropny dysponować Chińczycy, a może także Kanadyjczyków, że to nie jest zbiorowa
zgrzytający dźwięk”. Był ogłuszający. Rosjanie, po tym jak podobne dole psychoza ani reakcja na rozpylony
„Trwał od 20 do 30 min i nie byłem gliwości wystąpiły u agentów CIA przez Kubańczyków w okolicy środek
w stanie stwierdzić, skąd pochodził. w Moskwie. na komary. Dyplomata następnego
Dźwięk nie ustał nagle, tylko malał, ranka pojechał bowiem do ambasady,
aż całkowicie zniknął. Natychmiast Jednym z nich jest Marc Polymero gdzie nie był w stanie wejść do środka,
zrobiło mi się niedobrze. Wtedy moja poulos, były szef operacji CIA w Euro bo nagle nie pamiętał kodu bezpieczeń
żona weszła do pokoju z naszym syn pie oraz Eurazji. W 2017 r. przebywał stwa. Wpuścił go strażnik. Wchodząc
kiem w ramionach. Był cały pokryty po schodach, zataczał się, a potem sie
krwią. Dźwięk wywołał u niego gwał dział przez wiele godzin nieruchomo,
towne krwawienie z nosa” – opowiadał gapiąc się w ścianę. Kanadyjskie władze
15–21.02.2021 | 49 |
[email protected]