TUSK I NOWAK

GAZETAPOLSKA.PL NIEWAŻNE MAŁŻEŃSTWA PIEKŁO ZWIERZĄT
– KS. CHYŁA O TAJEMNICACH
KOŚCIELNYCH PROCEDUR TYSIĄCE PSÓW ZGINĘŁO W RADYSACH

Strefa Wolnego Słowa

CENA #TYGODNIK NIEPODLEGŁEGO POLAKA #W KAŻDĄ ŚRODĘ W TWOIM KIOSKU

5.99 PLN (w tym 8% VAT) www.gazetapolska.pl nakład 70 057 indeks 320919 #31 (1407) 29/07/2020 TUSK

W TLE AFERY

NOWAKA



FELIETON { WRÓG LUDU }

Tak czy owak Tomasz

w PO zawsze Nowak Sakiewicz

Pewnie dla wielu wyborców PO jest szokiem ujawnienie firmy budujące autostrady zbankrutowały, a zarabiali głównie za-
ogromnej skali korupcji związanej z jedną z najważniejszych graniczni pośrednicy? Dlaczego pozwolono na gigantyczną lukę
osób w Platformie Obywatelskiej. Muszą się do takich VAT-owską? Takich pytań można zadać setki i wszystkie pokazują
szoków powoli przyzwyczajać, bo skala procederu korup- przerażający obraz korupcji za czasów PO.

cyjnego była wielokrotnie większa niż to, co nam do tej Dlaczego PO starła się głównie z prawicą kierowaną przez Jaro-

pory pokazano. Mamy do czynienia z absolutnym początkiem od- sława Kaczyńskiego? Bo był to jeden z niewielu polityków, który

krywania ponurej rzeczywistości III RP. Korupcja była niemal wpisana walkę z korupcją potraktował jako zasadniczy problem życia

w układ Okrągłego Stołu, choć formalnie nigdzie takiego zapisu nie politycznego. To nie oznacza, że przypadki korupcji nie zdarzają

ma i raczej większość uczestników nie została poinformowana, o co się w obozie Zjednoczonej Prawicy. Zdarzają się tak jak wszędzie,

tam naprawdę chodzi. To był domniemany układ na najwyższym ale nie mają systemowego charakteru. Kaczyński wręcz bardziej

szczeblu. Komuniści dostali zgodę na bezkarność, a w zamian tych, nie odpuszcza swoim. Oczywiście również po stronie lewicy trafiali

którzy to akceptowali po stronie solidarnościowej, dopuszczali do się ludzie, którzy podejmowali walkę z patologiami, ale nie mieli

„interesów”. Początkowo cel był głównie polityczny (nierozliczanie oni wsparcia politycznego zaplecza. Postkomuniści byli zbyt umo-

zbrodni i zamiana nomenklatury w klasę posiadającą), ale szybko czeni w korupcję, by serio wziąć na sztandary walkę z nią.

korupcja stała się celem sama w sobie. Czemu miało na przykład PO budując swój obraz i swojego głównego przeciwnika, pró-

służyć powołanie takiej partii jak KLD. Żadnego liberalizmu wpro- bowała PiS nacechować negatywnie w oczach części polskiej opinii

wadzać nie chcieli. Chodziło o ramię polityczne wszelkiej maści publicznej i na arenie międzynarodowej. Najpierw twierdzono, że

„załatwiaczy”. Ku zdumieniu wszystkich, niewielkie i nigdy niemające Zjednoczona Prawica doprowadzi do finansowej ruiny – stało się

znaczącego poparcia społecznego KLD wchłonęło nieboszczkę Unię wręcz odwrotnie; że wyprowadzi nas z UE – dzisiaj liczymy się

Demokratyczną, głównego strażnika umów Okrągłego Stołu. W ten tam jak nigdy wcześniej; że zniszczy demokrację – dowodem na

sposób powstała Platforma Obywatelska. Korupcja zdarzała się to była chęć przeprowadzenia wyborów pomimo protestów PO

wszędzie, ale w przypadku PO przybrała absolutnie systemowy (intelektualnie ciekawe). Do tego wrzucano, że PiS jest ksenofo-

charakter. Ci, którzy mieli jakiekolwiek złudzenia co do ideowości biczny, homofobiczny itd. Przy takich oskarżeniach wobec PiS

tej partii, szybko musieli się ich wyzbyć. PO przez cały okres funk- władzom PO nie przeszkadza wciąganie do współpracy polityków

cjonowania była liberalno-lewicowo-konserwatywna, czyli żadna. Konfederacji. Przypominam, że jeden z przywódców Konfederacji

Dokładnie taka jak Rafał Trzaskowski w czasie ostatniej kampanii. proponował w swoim czasie chłostę dla homoseksualistów. Nie

Chodziło wyłącznie o podział łupów pochodzących z publicznego trzeba być specjalnie przenikliwym, by zorientować się, że dla PO

majątku. Dotyczyło to zarówno niskiej rangi urzędników z nadania żaden program nie ma większego znaczenia. Chodzi wyłącznie

tej partii, jak i najważniejszych polityków zawierających umowy o dostęp do publicznej kasy. „Tak czy owak w PO zawsze Sławek

międzynarodowe. Wyjaśnienia wymaga na przykład, jak to możliwe, Nowak”. Na szczęście tym razem za kratkami. Chociaż na trzy

że Polska w czasach rządów Donalda Tuska zgodziła się na najwyższe miesiące. Oczywiście mimo międzynarodowego ciężaru oskarżeń

w Europie ceny gazu. Kto miał zarobić na próbie zniszczenia LOT-u, będzie przedstawiany jako męczennik. Nie mogą inaczej, bo co

PKP czy Poczty Polskiej? Jak to możliwe, że niemal wszystkie polskie będzie, jak zacznie sypać?… GP

Rafał Zawistowski

29 LIPCA 2020 1

SPIS TREŚCI { 29 LIPCA – 4 SIERPNIA 2020 }

W numerze KRAJ

KRAJ 14

6 Nowak, łapówki i pieniądze z unijnego banku Nowa Solidarność, czyli „swołocz w mundurach różnej maści”
# Grzegorz Wierzchołowski
10 Sławomir Nowak i zeznania biznesmena od węgla Piotr Lisiewicz
# Grzegorz Wierzchołowski
12 Kogo pogrążą podsłuchy Nowaka? Stałe WYWIAD
# Dorota Kania
18 PSL, czyli prawica albo śmierć 1 Tomasz Sakiewicz 54
# Jacek Liziniewicz 4 ZYZIU NA KONIU HYZIU
20 Piekło zwierząt 13 Piotr Wielgucki „Matka Kurka” Kościół w Chinach został zdradzony
# Dorota Kania 13 Jacek Liziniewicz
22 Finansowe tajemnice PZPN 24 W INTERNETACH Z ks. kard. Josephem Zen Ze-kiunem rozmawia Hanna Shen
# Piotr Nisztor 29 Tadeusz M. Płużański
38 Jerzy Targalski KULTURA
KOŚCIÓŁ 38 Dawid Wildstein
39 Tomasz P. Terlikowski 74
26 Nieważny sakrament małżeństwa. 39 Jan Pospieszalski
Każda historia jest odrębna 43 Joanna Lichocka Wielki powrót Kazimierza Wierzyńskiego
# Z ks. dr. Januszem Chyłą rozmawia Paweł Wszołek 53 ROSJA NA WESOŁO
63 Ryszard Czarnecki Piotr Lisiewicz
PUBLICYSTYKA 68 KLUBY „GAZETY POLSKIEJ”
70 KRYMINALNI DODATEK HISTORYCZNY
30 Nowak – twarz kompradora 92 KULINARIA
# Witold Gadowski

34 Myślenie systemowe się przydaje
# Andrzej Sośnierz
36 Popkultura jest do odbicia
# Krzysztof Wołodźko
40 Zielony wodór, czyli niemiecki sen
o globalnej potędze
# Piotr Grochmalski

ŚWIAT

46 Zwycięstwo podmiotowej polityki
# Maciej Kożuszek
50 Zły car
# Antoni Rybczyński
60 Płonące katedry
# Tomasz Łysiak

ŚRODOWISKO

88 Owoc, z którym lepiej nie żartować
# Jacek Liziniewicz

94 Robert Kilen 77
98 PLASTUSIOWY KOMENTARZ BARBARY PIELI
100 OBURZAJĄCA KRZYŻÓWKA LISIEWICZA Warszawa walczy!
103 Marcin Wolski 76. rocznica Powstania Warszawskiego
103 Tomasz Łysiak
104 Katarzyna Gójska
105 Michał Rachoń

2 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl



ZYZIU NA KONIU HYZIU

Piotr Kto to został ostatnio aresztowany?
Ważny polityk podejrzany o kierowanie
Lisiewicz zorganizowaną grupą przestępczą i ła-
pówy? Nic z tych rzeczy. Otóż  mąż
Donald Tusk w czasie „wojny „bogini w ciele dentystki”! Tak przynaj-
gazowej” pomiędzy Rosją mniej wynika z tytułu tekstu, który nomen
a Ukrainą Tusk jeździł na omen 22 lipca ukazał się na portalu
nartach we Włoszech. Na Plejada.pl, czyli w plotkarskim dziale
urlopie był, kiedy wybuchła Onetu. Czytamy w nim: „Rodzina znów
afera Amber Gold. Gdy jest pod ostrzałem mediów i służb…
MAK ogłosił raport, był Sławomir Nowak zakochał się w swojej
w Dolomitach. Zaś w trzecią przyszłej żonie jeszcze w czasach stu-
rocznicę Smoleńska wybrał denckich. Monika Nowak… wyznała:
się z wizytą do Nigerii. »To był impuls. Poprosił mnie do tańca…
Przekonanie Tuska, że to co Wbrew swoim zasadom zgodziłam się
opłacało się dekadę temu, dać mu swój numer telefonu«… Lokalne
również dziś zostanie dobrze dzienniki nazywały ją nawet »Boginią
odebrane, dowodzi słuszności w ciele dentystki«”. Czekamy na repor-
tezy, że historia powtarza się taże z odwiedzin bogini w areszcie.
jako farsa. Z opisem więźniów cmokających, gwiż-
dżących i domagających się numeru te-
4 29 LIPCA 2020 lefonu na przemian. Ale bogini zgodnie
ze swoimi zasadami nie poda go nikomu,
poza Sławkiem. Kurtyna, łzy wzruszenia,
burza oklasków.

Miło poczytać sobie, jak po wyborach > Rodzina znów jest pod
miota się z wściekłości Marek Migalski. ostrzałem mediów i służb…
Ostatnio zgłosił postulat, żebyśmy my, Sławomir Nowak zakochał się
polski motłoch, który w ostatnich latach
zaczął mieć kasę na zagranicznie wyjazdy, w swojej przyszłej żonie
przechodzili na granicy albo lotnisku test jeszcze w czasach studenckich…
na temat kultury kraju, do którego się
wybieramy. Przykładowe pytanie: „Lecisz wyznała: »To był impuls.
do Grecji? Dobrze, ale wymień w kolej- Poprosił mnie do tańca…
ności chronologicznej Sokratesa, Platona Wbrew swoim zasadom
i Arystotelesa lub wyjaśnij pojęcie wa- zgodziłam się dać mu swój
riabilizmu”. Ja tam wyjazdy zagranicznie numer telefonu«… Lokalne
mam w d…, wolę Podkarpacie (chyba że dzienniki nazywały ją nawet
pobłądzę na szlaku granicznym w Beski- »Boginią w ciele dentystki«”.
dzie Niskim i wlezę na Słowację, co raz
mi się zdarzyło). Ale jak chodzi o pytania, Anna Pawelczyk „Bogini w ciele dentystki.
to Migalski mnie nie zagnie! Pamiętam Kim jest Monika Nowak, żona Sławomira
przecież, że Sokrates, który był świetnym Nowaka?”, 22 lipca 2020, Plejada.pl, czyli
brazylijskim piłkarzem (to samo poko-
lenie, co Zico, którego nie wiem czemu dział plotkarski Onet.pl
Migalski nie wymienia), grał za mojego
życia, a dwaj pozostali nie grali! Jako
dzieciak nauczyłem się nawet na pamięć
wszystkich jego imion i nazwisk: Sócrates
Brasileiro Sampaio de Souza Vieira de
Oliveira. Gość miał ich więcej niż sama
Róża Thun von Jungingen etc., etc. I jak

prenumerata.GazetaPolska.pl

{ DURCZOK – OFIARA ZEMSTY PIS }

pan, panie Migalski, nie wymienisz ich Kamil Durczok opracował strategię, jak który w swojej pracy doktorskiej obalił
z pamięci, to w Brazylii urlopu nie spę- odbudować swój autorytet po tym, gdy
dzisz. A, i oczywiście potrafię rozszyfro- jeździł samochodem mając 2,6 promila, jedynkę trygonometryczną (cokolwiek
wać co to ten wariabilizm. Każdy głupi a wcześniej sfałszował podpis na wekslu
umie rozwiązać ten rebus. To połączenie na 2 mln franków. Mają nim być niezbyt to znaczy). Jako że komisja nie potrafiła
wariactwa i debilizmu oczywiście! W świa- częste, punktowe ataki na Twitterze na
tłych elitach uniwersyteckich III RP dość najczarniejsze postacie w oczach leminga. udowodnić mu żadnego błędu, a jedno-
często spotykana choroba. Ostatnio zaatakował więc Antoniego
Macierewicza oraz Jacka Kurskiego. Wy- cześnie pracy nie uznała, bo podważałaby
Według Migalskiego, zatrzymani na gra- starczająco ostro, by utkwiło to w pamięci
nicy z powodu zbyt małej wiedzy, dosta- owych lemingów. Po, powiedzmy, kilku- całą światową matematykę, „Pedro”
waliby rekompensatę „w postaci sfinan- dziesięciu takich punktowych atakach,
sowania przez rząd tygodniowego korzystania wszyscy mają zapomnieć, że Durczok to zapuścił brodę i zapowiedział, że nie zgoli
z solarium w ośrodku all inclusive na ten, który jeździ po pijaku i fałszuje we-
terenie naszego kraju, gdzie mogliby się ksle. I pamiętać tylko, że to osobnik jej, dopóki praca nie zostanie uznana.
nawpie...ć i nachlać za darmo ile wlezie. nielubiany przez PiS. Z czasem wpisy
Dla dużej części z naszych I tak stał się legendą pokoleń studentów
»turystów« różnica twitterowe zastąpią
byłaby prawie niezau- co raz częstsze występy Politechniki Wrocławskiej. Teraz z pro-
ważalna”. Niby bardzo w mediach. A gdy za
zachęcające, ale ryzy- wiele, wiele lat zapa- blemem jedynki trygonometrycznej uporać
kowne! Bo jak Migal- dać będą wyroki w jego
skiego nie wpuszczą do sądowych sprawach, będzie musiał się Pan Bóg, a ten jest
Brazylii, a mnie do Włoch, ludzie mają być prze-
bo powiem na teście, że wszechwiedzący, więc powinien dać ra-
to dzielnica Warszawy, konani, że to zemsta
to wtedy znajdziemy się PiS na odważnym dę… Kto chce wiedzieć, jaki był „Pedro”,
w tym ośrodku razem. dziennikarzu. Nie-
I jak ja się nachleję, a siek- wykonalne? Nie takie niech znajdzie na YouTube mój „Wywiad
nie mnie szybko przez te rzeczy przechodziły
gorące lampy z solarium, w III RP. A Durczok z chuliganem”, jego biograficzną opo-
to mogę chcieć wpie…ć
Migalskiemu. Co stałoby jest od podobnych wieść. Wystąpił w nim w koszulce „Pomnik
się pierwszym twardym manipulacji specem
dowodem na bojówkarski charakter pi- najlepszym z naj- przyrody prawem chroniony”, ale to słabo
sowskiego reżimu. lepszych. Był prze-
cież szefem „Faktów” TVN. widać spod jego brody. „Pedro” pozostał
Donald Tusk przewidywalny do bólu –
gdy aresztowany został Sławomir Nowak, Jeszcze raz Migalski, bo naprawdę bardzo więc magistrem, ale za to na jego pogrze-
ogłosił że jest na urlopie. To jego stary przyjemnie się to czyta: „Od 2015 UE
numer. W czasie kryzysu gazowego z 2009 jest bezsilna wobec PiS. Przegrała wszyst- bie przemawiał sam premier. Słyszycie,
roku i „wojny gazowej” pomiędzy Rosją kie bitwy. Po 4-krotnym zwycięstwie PiS
a Ukrainą Tusk jeździł na nartach we w maratonie wyborczym 2018-20 już wie, szacowne profesory, wariabile? Premier
Włoszech. Na urlopie był, kiedy wybuchła że większość Polaków popiera władzę.
afera Amber Gold. Gdy MAK ogłosił swój Dlatego będzie się układać z PiS, a nie na pogrzebie zwykłego magistra GP
raport o katastrofie smoleńskiej, był z nim walczyć. Ratunek dla polskiej de-
w Dolomitach. Zaś w trzecią rocznicę mokracji nie przyjdzie z Brukseli”. Jak Mirosław Andrzejewski
Smoleńska wybrał się z niezwykle ważną tu uratować demokrację, czyli zakwe- { RODZINA WACIAKÓW }
wizytą do Nigerii. Przekonanie Tuska, że stionować wyniki czterech kolejnych
FOT. FOTOMAG/GAZETA POLSKA (2) to, co opłacało się dekadę temu, również wyborów? To cholernie trudne, ale Mi-
dziś zostanie dobrze odebrane, dowodzi galski jest aż politologiem, więc
słuszności tezy, że historia powtarza się wymyśli.
jako farsa.
Odszedł Jerzy Pietraszko z Solidarności
Walczącej pseudonim Pedro, szalony
matematyk z Politechniki Wrocławskiej,

29 LIPCA 2020 5

KRAJ { ARESZTOWANIE SŁAWOMIRA NOWAKA, AFERA KORUPCYJNA, EBI }

Grzegorz
Wierzchołowski

RED. NACZELNY
NIEZALEZNA.PL

NOWAK, ŁAPÓWKI
I PIENIĄDZE
Z UNIJNEGO BANKU

6 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

OZŁOCONE DZIECKO DONALDA TUSKA K ilka dni temu Prokuratura Okrę- Poroszenki znał na tyle Nowaka, by móc go
gowa w Warszawie postawiła rekomendować Omelanowi, pozostaje jed-
Wielkie inwestycje byłemu ministrowi transportu nak zagadką. Jej wyjaśnieniem mogłaby być
Ukrawtodoru, ukraińskiej Sławomirowi N. zarzut kierowania informacja, kto z Polski polecił byłego po-
agencji kierowanej przez zorganizowaną grupą przestępczą lityka PO Kononence – tego niestety możemy
czerpiącą korzyści z korupcji. Wkrótce potem się tylko domyślać.
oskarżonego o korupcję sąd zdecydował o tymczasowym areszto-
Sławomira Nowaka, waniu byłego ministra transportu i byłego Jedno jest pewne: za rządów Sławomira
prominentnego polityka PO. Nowaka w Ukrawtodorze na ukraińskie drogi
finansowane były przez unijny wartkim strumieniem płynęła kasa z instytucji
bank, w którym na wysokim „Sławomir N. jest podejrzany o żądanie europejskich. Wśród nich z Europejskiego
stanowisku zatrudniony był i przyjmowanie korzyści majątkowych i oso- Banku Inwestycyjnego (EBI), którego udzia-
Tomasz Arabski, inny bliski bistych w zamian za przyznawanie prywat- łowcami są państwa członkowskie Unii Eu-
człowiek Donalda Tuska. nym podmiotom kontraktów na budowę ropejskiej i którego działalność ściśle powiązana
Według ukraińskich mediów, i remont dróg na Ukrainie, a także o pranie jest z organami kierowniczymi UE. A przy-
pieniędzy pochodzących z tego przestępstwa. pomnijmy, że do listopada 2019 roku prze-
korupcyjna działalność Polaka W jego efekcie uzyskał ponad 1 300 000 wodniczącym Rady Europejskiej – ciała,
związana była właśnie złotych. Zarzuty dotyczą okresu od paź- w którego skład wchodzą szefowie rządów
z tymi projektami dziernika 2016 roku do września 2019 roku, lub głowy poszczególnych państw członkow-
gdy były minister w polskim rządzie kierował skich UE – był Donald Tusk. Co ciekawe,
– ustaliła „Gazeta Polska”. ukraińską Państwową Służbą Dróg Samo- prezesem EBI od wielu lat jest Niemiec Werner
chodowych – Ukrawtodor” – czytamy w ko- Hoyer, działacz FDP – liberalnej partii bliskiej
OPIEKUNI munikacie prokuratury. środowisku politycznemu PO. Dodajmy też,
że w listopadzie 2017 roku w Europejskim
Za ukraińskich patro- Nowak–Tusk–Arabski Banku Inwestycyjnym – na wysokim stano-
nów Nowaka uważa się wisku: starszego urzędnika ds. polityki insty-
byłego ministra Ukrawtodor to centralna ukraińska agencja tucjonalnej – został zatrudniony Tomasz
infrastruktury Wołody- zajmująca się wdrażaniem polityki rządu Arabski, w czasie rządów Tuska w Polsce szef
myra Omelana oraz w dziedzinie zarządzania drogami. Choć kancelarii premiera. „Tomasz Arabski zgłosił
Ihora Kononenkę, przez lata była synonimem korupcji i mar- się, odpowiadając na ogłoszenie EBI. Został
„szarą eminencję” notrawstwa, to niektórzy na Ukrainie naiwnie wybrany według zwyczajowych procedur
u Poroszenki. wierzyli, że wraz z objęciem funkcji szefa Banku i rozpoczął pracę 16 listopada 2017
przez Polaka instytucja ta zacznie działać r.” – potwierdzał rzecznik EBI w rozmowie
FOT. TOMASZ GZELL/PAP bardziej po „europejsku”. „Cud się jednak z portalem Niezalezna.pl, który wówczas
nie zdarzył” – jak skomentował  zatrzymanie pierwszy podał tę informację.
Nowaka przez polskie służby obecny minister
infrastruktury Władysław Kryklij. Jak sprawdziła „GP”, w październiku 2018
roku Sławomir Nowak uzgodnił z wicepre-
– Sławomir Nowak nie spełnił oczekiwań, zesem EBI  zasady porozumienia w sprawie
stał się częścią istniejącego w Ukrawtodorze finansowania budowy północnej obwodnicy
systemu i dziś na Ukrainie trudno byłoby Tarnopola. W komunikacie prasowym stwier-
znaleźć dziennikarza, który napisałby choć dzono: „Uczestnicy spotkania [czyli Nowak
słowo w jego obronie – ocenił Ołeksa Szałajski i wiceszef EIB – przyp. red.] rozmawiali także
z portalu „Naszi Hroszi” (Nasze Pieniądze), o finansowaniu przez EBI remontu kapital-
zajmującego się śledzeniem korupcji wśród nego drogi M-05 z Białej Cerkwi do Humania,
ukraińskich urzędników państwowych. budowy obwodnicy północnej Lwowa od
M-06 do M-10 oraz przebudowy drogi M-09
Jak Sławomir Nowak znalazł się na Ukra- na odcinku Lwów–Tarnopol na czteropa-
inie i kto wspierał w okresie jego szefostwa smową autostradę. Zdaniem ministerstwa
Ukrawdotor? Za jego ukraińskich patronów kierownictwo EBI wysoko oceniło realizację
uważa się byłego ministra infrastruktury przez Ukrawtodor bieżących projektów fi-
Wołodymyra Omelana (który dziś niemal nansowanych z kredytów EBI, w szczególności
w pojedynkę broni tam Nowaka) oraz Ihora przetarg na remont kapitalny międzynaro-
Kononenkę, „szarą eminencję” w otoczeniu dowej drogi M-01 z Browar do Kiptii i wyraziło
eksprezydenta Petra Poroszenki. Ten pierw- gotowość do dalszej współpracy”.
szy zaproponował Polakowi stanowisko,
ten drugi – miał go polecać. To, skąd zaufany

29 LIPCA 2020 7

KRAJ { ARESZTOWANIE SŁAWOMIRA NOWAKA, AFERA KORUPCYJNA, EBI }

W grudniu 2018 roku sprawę sfinalizowano. Były minister transportu w rządzie Tuska od 22 lipca przebywa w areszcie. Sąd podzielił argumenty proku-
Nowak przyleciał do Brukseli. Zamieszczając ratury, że Sławomir Nowak może mataczyć.
zdjęcie uśmiechniętego Polaka, Europejski
Bank Inwestycyjny ogłaszał na swojej stronie todoru dokonywali wpłat na rzecz kontrolo- I tutaj interesujący fakt – według doniesień
internetowej: „Na posiedzeniu Rady Stowa- wanych przez Sławomira N. spółek m.in.
rzyszenia UE–Ukraina, które odbyło się dzisiaj pod pozorem zapłaty za usługi consultingowe, ukraińskich mediów, pod lupą śledczych
w Brukseli, Europejski Bank Inwestycyjny które w rzeczywistości nie były wykonywane,
(EBI) uzgodnił z rządem ukraińskim szereg a także pod pozorem zwiększenia kapitału znalazły się właśnie działania Nowaka zwią-
nowych operacji finansowych. Bank UE pożyczy zakładowego tych spółek. Wpłacane środki
50 mln euro na sfinansowanie poprawy infra- następnie były rozdysponowane przez Sła- zane z inwestycjami Ukrawtodoru finanso-
struktury transportowej w całym kraju”. womira N.”.
wanymi przez instytucje europejskie.
20 września 2019 roku Nowak mówił me- Jak utrzymują organy ścigania – w wyniku
diom: „Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju takiej przestępczej działalności Nowak wzbo- Jurij Butusow, redaktor naczelny portalu
(EBOiR) i Europejski Bank Inwestycyjny gacił się o około 1,3 mln zł. Część tych pie-
(EBI) są gotowe udzielić Ukrainie kredytu niędzy miał wydać na zakup przez podstawioną censor.net.ua, powołując się na źródła w or-
celowego w wysokości 900 mln euro na roz- osobę samochodu Range Rover Velar (za 310
wój sektora drogowego. Prowadziłem już tys. zł) i obrazów (za prawie 56 tys. zł). ganach śledczych, ujawnił, że Nowak domagał
negocjacje z EBOiR i EBI. Nowa linia kre-
dytowa w wysokości 900 mln euro zostanie „W korupcyjny proceder była zaangażowana się m.in. łapówki od właściciela i dyrektora
otwarta dla Ukrainy”. Cztery dni później grupa przestępcza zorganizowana i kierowana
Polak podał się do dymisji. Oficjalnym po- przez Sławomira N., wśród nich podlegli mu jednej z największych ukraińskich firm bu-
wodem była nowa propozycja zawodowa, pracownicy Ukrawtodoru oraz zatrzymani
faktycznym – ogłoszenie przez Krajową w Polsce Dariusz Z. [były dowódca Jednostki dujących drogi – Altkom. Według źródeł
Agencję ds. Zapobiegania Korupcji wszczęcia Wojskowej GROM, były wiceszef PERN –
postępowania (później umorzonego) ws. przyp. „GP”] i Jacek P. [gdański biznesmen Butusowa, pieniądze te miały być wręczone
nieprawidłowości w oświadczeniach mająt- – przyp. red]. Były minister rozdzielał między
kowych Nowaka. nich zadania, polegające m.in. na kontaktach za odroczenie terminów kontraktu na budowę
z przedstawicielami firm ubiegających się
Pranie na Cyprze, o zamówienia,  przyjmowaniu gotówki oraz odcinków trasy Kijów–Odessa, realizowanego
spółki w Polsce ukrywaniu przestępczego pochodzenia pie-
niędzy” – informuje prokuratura. – jak zaznacza ukraiński dziennikarz – ze
Obecne zarzuty wobec byłego polityka PO
brzmią niezwykle poważnie. Jak twierdzi Dariusz Z. i Jacek P. usłyszeli zarzuty środków Europejskiego Banku Odbudowy
polska prokuratura, z obszernego materiału udziału w zorganizowanej grupie przestęp-
dowodowego (w tym materiałów operacyj- czej, prania brudnych pieniędzy oraz przyj- i Rozwoju. Jak sprawdziła „GP”, kontrakt
nych, m.in. podsłuchów) wynika, że Sławo- mowania korzyści majątkowych. Nowakowi
mir N., jako szef Ukrawtodoru, żądał udzie- postawiono identyczne zarzuty, ale jest on ten realizowany jest także ze środków wspo-
lania mu korzyści majątkowych i osobistych dodatkowo podejrzany o podżeganie lekarza
w zamian za decyzje o przyznawaniu pry- z Wojskowego Instytutu Medycznego w War- minanego już wyżej Europejskiego Banku
watnym firmom zleceń w zakresie zamówień szawie do wystawienia mu zaświadczeń
publicznych. „Decyzje dotyczyły m.in. kon- lekarskich, którymi zamierzał posłużyć się Inwestycyjnego. Ukraiński dziennikarz
traktów na budowę i remonty dróg na Ukrainie do usprawiedliwienia swojej nieobecność
oraz nadzoru nad realizacją już zawartych w pracy na Ukrainie. twierdzi, że Altkom zapłacił za korzystną
umów” – twierdzą śledczy.
decyzję, wykupując za ponad 300 tys. euro
System korupcyjny, który miał być zorga-
nizowany przez Polaka, zakładał także pranie spółkę założoną przez Nowaka i Jacka P.
brudnych pieniędzy. Łapówki od firm, które
zdobywały zlecenia od Ukrawtodoru, były o kapitale zakładowym 30 tys. euro.
przekazywane w gotówce albo za pośrednic-
twem założonych na polecenie Nowaka W innej sprawie opisywanej przez Butu-
spółek zarejestrowanych na Cyprze i w Polsce
– ustaliły polskie i ukraińskie służby. Proku- sowa także pojawia się unijny bank, w którym
ratura Okręgowa w Warszawie opisuje ten
proceder następująco: „Kontrahenci Ukraw- w 2017 roku zaczął pracę Tomasz Arabski.

Chodzi o projekt Europejskiego Banku

Inwestycyjnego „Paneuropejskie drogi”.

Nowak miał mianowicie domagać się łapówki

od tureckiej firmy Onur za nielegalne prze-

kazanie informacji o warunkach, na jakich

spółka ta mogła zdobyć kontrakt w ramach FOT. RADEK PIETRUSZKA/PAP

owego projektu. Butusow ujawnia, że ko-

rzyść majątkową Turcy przekazali Nowakowi,

tworząc w 2018 roku spółkę Onur Polska,

w której znajdujemy m.in. powiązanego

z nim Jacka P. GP

8 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl



KRAJ { KOLEJNA AFERA, MAREK FALENTA, MICHAŁ TUSK, „KARMIENIE POLITYKÓW” }

SŁAWOMIR NOWAK

i zeznania biznesmena

od węgla Grzegorz
Wierzchołowski
„PARĘ GROSZY DLA SŁAWKA”

Nazwisko Sławomira Nowaka, byłego ministra transportu

i jednego z najważniejszych polityków PO, pojawia się

w wielowątkowym śledztwie korupcyjnym prowadzonym

w Łodzi. Jak twierdzi nasz informator, prokuratorzy weryfikują

zeznania biznesmena z branży węglowej Marcina W., który

utrzymuje, że wiosną 2014 roku wręczył Nowakowi około

6 tys. zł. – Marcin W. zeznał, że przekazał mu te pieniądze

w jednym z warszawskich hoteli na polecenie Marka Falenty,

znanego z afery podsłuchowej. Opisał też dokładnie rzekomą

rozmowę ze Sławomirem Nowakiem – podaje nasze źródło.
K ilka tygodni temu „Gazeta
Polska” ujawniła, że w łódzkim ministra transportu. Ten były prominent- które były jednym z głównych powodów
wydziale Prokuratury Krajowej ny polityk PO przez długi czas był jednym wszczęcia w 2018 roku wielowątkowego
toczy się wielowątkowe śledz- z najbardziej zaufanych ludzi Donalda śledztwa w sprawie korupcji przez Łódzki
Tuska, pełnił m.in. funkcję ministra Wydział Zamiejscowy Prokuratury Kra-
jowej. Podkreślmy: postępowanie toczy
two korupcyjne, w  którym transportu w  jego rządzie i  szefował się w sprawie, a nie przeciw komuś.

przewijają się nazwiska znanych przed- gabinetowi politycznemu Tuska w czasie Co zeznał Marcin W. w sprawie byłego
ministra Sławomira Nowaka? Do ich
siębiorców i  polityków. Według „GP”, jego premierostwa. W 2010 roku kierował spotkania miało dojść wiosną 2014 roku.
– W. powiedział śledczym, że Falenta
prokuratorzy weryfikują m.in. zeznania sztabem wyborczym Bronisława Komo- poprosił go o  podrzucenie „Sławkowi
Nowakowi paru groszy”. W. wziął (wła-
biznesmena z  branży węglowej Marci- rowskiego w wyborach prezydenckich, sne) pieniądze i pojechał do jednego
z  luksusowych warszawskich hoteli,
na W. – Utrzymuje on, że jego interesy ostatnio był też w  sztabie Rafała gdzie – jak utrzymuje – w lobby spotkał
się z Nowakiem – mówi nasz informator.
z Rosjanami i spółką Ciech miała zabez- Trzaskowskiego. Miejsce spotkania miał wskazać Marci-
nowi W. Falenta.
pieczać za 600 tys. euro ekipa rządowa Biznesmen z  branży węglowej Mar-
W. twierdzi – jak przekazuje nasze
z PO. W. zeznał, że pieniądze te z biura cin W., który według naszych informa- źródło – że podczas przekazywania pie-
niędzy miał powiedzieć, iż Marek „kazał
wspólnika W., Marka Falenty, odebrał torów zeznawał na temat Sławomira dać Nowakowi 6000 zł”, na co Nowak

jako pośrednik Michał Tusk – ujawniał Nowaka, w 2014 roku został zatrzymany

informator „GP”. – Nigdy nie poznałem przez CBŚ. Ten (wówczas) dobry zna-

Marka Falenty, nie znam Marcina W. jomy i kontrahent Marka Falenty usłyszał

–  stanowczo zaprzeczał w  rozmowie wtedy zarzuty związane z kierowaniem

z tygodnikiem syn byłego premiera. zorganizowaną grupą przestępczą. Trzy

Jak ustaliliśmy, w tym samym śledztwie lata później – jak dowiedziała się „GP”

przewija się nazwisko aresztowanego od innej osoby – W. złożył zeznania

niedawno Sławomira Nowaka, byłego w katowickiej Prokuraturze Regionalnej,

10 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

z czego 2 mln podp***ają, a 13 zostaje

na budowę. A  my w  Polsce jesteśmy

biedni i z tych 15 mln podp***amy

13  mln, więc zostaje 2 mln. Patrzymy

na nie i myślimy, że to i tak ku***a nie

wystarczy, więc dawaj te 2, trzeba się

podzielić” – mówi nasze źródło.

Marcin W. zeznał to wszystko w proku-

raturze, będąc świadomym odpowiedzial-

ności za składanie fałszywych zeznań.

Trzeba jednak pamiętać, że w 2009 roku

został skazany za oszustwa, a dziś ma

zarzuty za inne malwersacje i fałszowanie

podpisów. Z pewnością nie jest to więc

człowiek, którego słowa – nawet jeśli

chodzi o zeznania złożone w prokuraturze

– należy przyjmować bezkrytycznie.

NIE ŁAPÓWKA Z  drugiej strony część informacji

W śledztwie prowadzonym przekazanych przez W. – jak twierdzą
w Łodzi W. wyjaśniał, że
pieniądze dla Nowaka nie źródła „Gazety Polskiej” – zostało po-
były łapówką, lecz formą
pozyskania przychylności twierdzonych przez śledczych. – I nie
dla W. i Falenty ze strony
Sławomira Nowaka chodzi tylko o sprawy dotyczące CIECH-
i jego środowiska – dodaje
nasze źródło. -u, ale i o pieniądze, jakie miał przekazać

odparł, że „pożyczyć”. Dalsza część na fundację związaną z małżonką pro-
rozmowy – według W. – wyglądała na-
stępująco: Marcin W.: „Ja nie pożyczam, minentnego polityka SLD, dziś działa-
Marek powiedział, żeby ci dać”; Sławomir
Nowak: „Dobra, daj”. jącego w Koalicji Obywatelskiej – mówił

W. zeznał, że nie wie, na co przezna- informator „GP”.
czone były te pieniądze. W późniejszych
zeznaniach, w śledztwie prowadzonym Reprezentująca Marka Falentę mec.
w Łodzi, wyjaśniał, że nie była to łapów-
ka, lecz forma pozyskania przychylności Aleksandra Napierska, do której się
dla W. i  Falenty ze strony Sławomira
Nowaka i jego środowiska – dodaje nasze odezwaliśmy w tej sprawie, nie chciała
źródło. „Takie były czasy, że »karmiliśmy«
polityków” – tłumaczył prokuratorom komentować roli swego klienta w śledz-
W. w 2018 roku.
twie łódzkiego wydziału Prokuratury
– Marcin W. relacjonował śledczym, że
z Nowakiem znał się wtedy od kilku, Krajowej: – Postępowanie się toczy,
może kilkunastu miesięcy. Nowak miał
Biznesmen mu m.in. opowiadać następujący żart nikomu nie postawiono zarzutów,
z branży węglowej na temat budowy autostrad w  Polsce:
Marcin W., który „W Niemczech dostają 15 mln euro na przesłuchiwani są świadkowie. Żad-
według naszych wybudowanie kilometra autostrady,
informatorów nych informacji w tej materii nie mogę
zeznawał na
temat Sławomira udzielać – ucięła.
Nowaka,
w 2014 roku Sam Marcin W., pytany przez „GP”
został zatrzymany
przez CBŚ. o kontakty z politykami PO i Michałem

Tuskiem, zasłonił się przepisami praw-

nymi. – Niestety nie mogę udzielić od-

powiedzi, bo mogłoby mnie to narazić

na konsekwencje związane ze złamaniem

tajemnicy śledztwa – oświadczył. Zapy-

tany przez nas, czy do zeznań składanych

w Łodzi był namawiany lub zmuszany,

FOT. MALGORZATA ARMO/GP podkreślił: – Nigdy w żadnym postępo-

waniu nie zmuszano mnie do niczego,

a zeznania składałem zgodnie z moją

wiedzą i zgodnie z prawdą.

Ze Sławomirem Nowakiem z oczywi-

stych względów nie udało nam się skon-

taktować. GP

29 LIPCA 2020 11

KRAJ { ARESZTOWANIE SŁAWOMIRA NOWAKA, KORUPCJA, PO, NAGRANIA, CBA }

KOGO POGRĄŻĄ TO SĄSIADA!
PODSŁUCHY
NOWAKA? Pytany przez funkcjona-
riuszy, skąd luksusowy
samochód znalazł się
w jego garażu, Sławomir
Nowak odpowiedział, że
to auto sąsiada.

Dorota
Kania

W materiałach operacyjnych Centralnego Biura Antykorupcyjnego pojawiają się nazwiska czołowych polityków
Platformy Obywatelskiej – ustaliła „Gazeta Polska”. Rozmowy dotyczą ukraińskich interesów Sławomira
Nowaka, bieżącej polityki i zbliżającej się kampanii wyborczej. Pojawia się w nich nazwisko Donalda Tuska, stąd
najprawdopodobniej milczenie „króla Europy” po zatrzymaniu jego najbliższego współpracownika.

PSTENOGRAMY STRACHU biżuterię, do której Nowak miał szczególne na które służby miały zgodę od prokura-
oniedziałek 20 lipca, wczesny upodobanie.
ranek. Do mieszkania Sławomira tury i sądu, zakończyły się 1 października
Nowaka wchodzą funkcjonariusze Po zatrzymaniu Nowaka CBA wydało
CBA. W tym samym czasie roz- lakoniczny komunikat: „Funkcjonariusze 2019 roku, kiedy Nowak przestał być
poczyna się przeszukanie w kil- CBA z Delegatury w Gdańsku zatrzymali
kudziesięciu innych miejscach w Polsce trzy osoby podejrzane o korupcję oraz prezesem Ukrawtodoru.
i na Ukrainie (m.in. we Lwowie i w Kijo- działanie w ramach zorganizowanej grupy
wie) – sprawa dotyczy korupcji związanej przestępczej. Wśród zatrzymanych są: W materiałach niejawnych znajdują się
z budową dróg na Ukrainie. Sławomir Sławomir N. – były poseł na Sejm RP, były
Nowak od 2016 do 2019 roku był prezesem minister transportu i były szef Państwowej między innymi dokumenty dotyczące
Ukrawtodoru, ukraińskiej państwowej Służby Dróg Samochodowych Ukrainy
agencji drogowej. – Ukrawtodor, Dariusz Z. – były dowódca przepływów finansowych i stenogramy
JW 2305 »GROM« i Jacek P. – gdański
W należącym do niego garażu służby przedsiębiorca. Zatrzymani zostaną do- z podsłuchów. To właśnie te stenogramy
widzą luksusową terenówkę – Range Rover prowadzeni do prokuratury, gdzie usłyszą
Velar o wartości 310 tys. zł. Pytany, skąd zarzuty. Śledztwo dotyczy podejrzenia wzbudzają największe zaniepokojenie
ten samochód w jego garażu, były szef działań korupcyjnych oraz udziału w zor-
gabinetu politycznego premiera Donalda ganizowanej grupie przestępczej. Śledztwo byłych kolegów partyjnych Sławomira
Tuska odpowiada, że to nie jest jego auto, prowadzone jest jednocześnie przez Cen-
lecz sąsiada. Gdy służby znajdują kluczyki, tralne Biuro Antykorupcyjne i Prokuraturę Nowaka. I nic dziwnego, ponieważ jego
Sławomir Nowak mówi, że „nie wie, skąd Okręgową w Warszawie, a także Specjalną
się tutaj wzięły”. Tymczasem w materia- Prokuraturę Antykorupcyjną w Kijowie rozmówcami są prominentni działacze
łach operacyjnych są jednoznaczne dowody oraz Narodowe Antykorupcyjne Biuro
na to, że terenówka należy do niego; dla- Ukrainy”. Za tym komunikatem kryją się PO. A także ludzie, którzy później zaan-
tego samochód, jako dowód rzeczowy, wielomiesięczne działania operacyjne
zostaje zabezpieczony przez CBA. W miesz- polskich i ukraińskich służb. Zgromadzono gażowali się w kampanię wyborczą Szy-
kaniu i innych nieruchomościach należą- w nim ponad 70 tomów akt, z czego 40 to
cych do „złotego dziecka Platformy” służby materiały niejawne. Działania operacyjne, mona Hołowni. Sformułowania, knajacki
zabezpieczyły dzieła sztuki i luksusową
rynsztokowy język, znany już z ujawnio-

nych przez media w 2014 roku rozmów

z restauracji „Sowa i Przyjaciele” – i tematy

rozmów zarejestrowanych przez służby

w ramach śledztwa dotyczącego Sławomira

Nowaka są w pewnym obszarze kompro-

mitujące, ale to jedynie mały fragment.

Całość materiału dowodowego jest na tyle

poważna, że sąd wyraził zgodę na aresz-

towanie Sławomira Nowaka i jego dwóch FOT. ADOBE STOCK

kompanów: byłego dowódcę jednostki

wojskowej GROM Dariusza Z. i przed-

siębiorcę Jacka P. GP

12 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

{ A DAJ PAN SPOKÓJ } FELIETON

SPRAWA

POLITYCZNA Piotr

Nieładnie cieszyć się z cudzego nieszczęścia Wielgucki linii obrony. Wielu przestępców uważa się
i ponoć takie zachowanie wraca rykoszetem, za niewinnych nawet po skazaniu, u polity-
„Matka Kurka”

ale nie z nieszczęścia, tylko ze wstępnej ków występuje to dodatkowe przeświadczenie

sprawiedliwości chciałbym się ucieszyć. Być o własnej świętości. Z drugiej strony można

może jest to radość przedwczesna, bo aresz- przyznać rację, w końcu polityk idzie do

towanie Sławomira Nowaka na razie jest nieprawomocne, aresztu, zatem sprawa jak najbardziej może zostać uznana

jednak i to robi wrażenie. Jeśli postanowienie sądu pierw- za polityczną. Mało tego, jest jeszcze spora szansa, że

szej instancji się utrzyma, to będzie dopiero prawdziwa sprawa jest politycznie rozwojowa. Nie chce się wierzyć,

radość. Z czego właściwie się cieszę? Jak napisałem, że pan Sławek tak sobie swobodnie hasał i nie dzielił się,

z małych sukcesów prawa i sprawiedliwości, dotąd takie co najmniej informacjami, ze swoimi kolegami z PO.

sprawy były całkowitą fikcją. Oczywiście nie o to chodzi, Jednego takiego kolegi przez długie lata nie opuszczał na

że Nowak i inni prominentni działacze PO są „czyści”, krok, bardziej wierny był tylko druh Graś. Cieszę się, że

ale o to, że nikt nie miał odwagi stawiać tak znanym sprawa jest polityczna, cieszę się, że prawo i sprawiedli-

politykom prokuratorskich zarzutów. Zawsze i wszędzie wość przynajmniej na razie zadziałało. Natomiast Sła-

niegodne występki, a i przestępstwa popełniane przez womirowi Nowakowi bardzo współczuję w tym nieszczę-

polityków, były „sprawą polityczną”. Nie pamiętam przy- ściu, ale do wszystkiego można się przyzwyczaić, do

padku, w którym podejrzany polityk nie przyjąłby takiej ośmiorniczek w aluminiowej misce też.

{ PAN JACEK DLA CIEBIE } FELIETON

BAJKI GREENPEACE’U zorcę, w porównaniu do Polskiego Towarzystwa

Aktywiści organizacji pozarządowej z zarządem Jacek Leśnego sięgającego historią 1882 roku? Z
w Wiedniu, w naszym kraju znanej lepiej jako Liziniewicz całym szacunkiem dla aktywistów, ale nie mają

oni żadnych kompetencji do zarządzania la-

Greenpeace, dali o sobie znać. Odkryli oni, sami. Tymczasem przychodzą z rewolucyjnymi

że… Lasy Państwowe wycinają drzewa. Zaczęli hasłami i niszczą to, co się sprawdza. Jaki to

więc nawoływać leśników, aby tego procederu ma sens? Mniej więcej taki, jak moje rady dla

zaprzestali. Ich zdaniem trzeba wyłączyć z NASA w kwestii konstruowania marsjańskiego

gospodarki leśnej 15 proc. polskich lasów. łazika. Aby ukryć swoją ignorancję, aktywiści

Gdzie? Miejsca aktywiści wybrali dość losowo, a jako dowód posługują się jednak pojęciami, które nie istnieją. I tak np.

na zbrodnie leśników pokazali zdjęcia ze zrębu sosny. Dialog słyszymy o „lasach o charakterze naturalnym”. Nie ma

na takim poziomie pokazuje jedynie, że nie warto rozmawiać czegoś takiego. A sama konstrukcja tego pojęcia jest tak

z jakąkolwiek organizacją ekologiczną zajmującą się lasami. absurdalna, jak zastanawianie się nad tym, który człowiek

To bowiem ci hipokryci krzyczeli, że Puszcza Białowieska bardziej przypomina małpę. Dalej mamy „drzewostany

to ostatni taki las naturalny w Polsce i trzeba ją za wszelką stare”. I też nikt nie wie, o co chodzi, biorąc pod uwagę, że

cenę chronić. Jak już zahuczeli leśników tam, to hejże prze- np. cis może żyć 1500 lat. Jakie to jest więc stare drzewo?

konywać, że w naszym kraju mamy wiele pięknych obszarów I który to stary drzewostan? Opowieść aktywistów ma

leśnych. I rzeczywiście tak jest. Mało tego, wiem, dzięki charakter bajki. Zalecam im spacer po Puszczy Białowie-

komu tak jest. Dzięki leśnikom. Historia polskiego leśnictwa skiej. Atmosfera zabitego przez kornika lasu powinna im

liczy już bowiem setki lat. Czym jest zaś polski oddział przypomnieć, jak się kończą ich działania. Bo chyba dumni

Greenpeace’u, który musi mieć niemieckojęzycznego nad- z tego nie są.

29 LIPCA 2020 13

KRAJ { SPADKOBIERCY I PRZYWŁASZCZYCIELE SOLIDARNOŚCI }

Piotr
Lisiewicz

Z-CA RED. NACZELNEGO

NOWA SOLIDARNOŚĆ,

CZYLI „SWOŁOCZ
W MUNDURACH RÓŻNEJ MAŚCI”

IDEE SIERPNIA ’80 KONTRA OBRONA UBEKÓW I IDEOLOGII LGBT

Nowa Solidarność ma być ruchem łączącym opozycję wobec rządów PiS. Tę samą, którą w minionej kampanii
wyborczej połączyła obrona uprzywilejowanych ubeckich emerytur. Ale jak mówi Andrzej Gwiazda, nie tylko
odległa historia różni ją od idei Solidarności. – W III RP ci ludzie wprowadzili do polityki mentalność będącą
o 180 stopni zaprzeczeniem idei Solidarności. Przekonanie, że pierwszy milion trzeba ukraść, że polityka nie ma być
uczciwa. Chwalili bezrobocie i wyprzedaż fabryk – przypomina Gwiazda. Z kolei Piotr Duda, przewodniczący NSZZ
„Solidarność”, stwierdza jasno: – Solidarność rodziła się pod krzyżem. Dzisiaj związek zawodowy w swoim statucie
ma wartości chrześcijańskie, naukę społeczną Kościoła; nie ma tam miejsca na promowanie ideologii LGBT.

14 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

POD JEDNYM energię, nową Platformę, nową Solidar-
SZYLDEM ność, w której każdy znajdzie miejsce
– zapowiedział.
W III RP powstało
kilkadziesiąt efemerycz- Gwiazda: Dziś Wałęsa
nych organizacji z Soli- nie wystarczy
darnością w nazwie.
Z reguły ich aktywna Jak podkreślają legendarni liderzy Solidar-
działalność trwała mniej ności, próba zawłaszczania idei przez jej
więcej miesiąc. przeciwników nie jest niczym nowym.
O pierwszych takich próbach śpiewał prze-
cież Jan Krzysztof Kelus w piosence „Sen-
tymentalna panna S”: „Gdy zniknął długo-
włosy chłopiec, / na scenie zjawił się urzędnik,
/ a na widowni coraz częściej / chłopcy
z resortu spraw wewnętrznych. / I się robiło
coraz duszniej, / i się robiło coraz ciaśniej,
/ i skąd to wpełzła w pierwsze rzędy / swo-
łocz w mundurach różnej maści”.

W 1980 roku Andrzej Gwiazda był wi-
ceprzewodniczącym Solidarności. Jak
ocenia obecne zachowanie Trzaskowskie-
go? – To wynik gorączkowego miotania
się Trzaskowskiego, który wie, że nie
udźwignie tego dziesięciomilionowego
wyniku wyborczego, więc stara się budo-
wać jakieś podpórki, żeby tego dokonać.
W czasie transformacji podobna manipu-
lacja udała się tylko dzięki Wałęsie, dziś
trudno budować na jego „wiarygodności”
owe ugrupowanie – mówi Gwiazda.

Jego zdaniem pomysł ten będzie efeme-
rydą, jakich wiele było po 1989 roku,
również tych zakładanych w dobrej wierze.
– W III RP powstało kilkadziesiąt efeme-
rycznych organizacji z Solidarnością
w nazwie. Były Solidarności imienia ks.
Popiełuszki, chyba z sześć, i dwie imienia
Anny Walentynowicz. Z reguły ich aktywna
działalność trwała mniej więcej miesiąc
– wspomina Gwiazda.

FOT. PAP/JAN DZBAN P odejmuję się stworzenia nowego Dulkiewicz mówiła o tworzeniu Nowej Rozpłochowski: Partia
ruchu obywatelskiego. Partie nie Solidarności pod „światłym przywództwem Trzaskowskiego wprowadziła
wystarczą. Zapisujcie się masowo. Rafała Trzaskowskiego”. Przypomniała, do PE bolszewików
Chodźmy razem, stwórzmy ruch że już za miesiąc Polacy będą obchodzili
obywatelski, który stworzy pod- 40-lecie Porozumień Sierpniowych. – Wła- Andrzej Rozpłochowski w 1980 roku
stawy, by bronić społeczeństwa obywatel- śnie teraz porozumienia potrzeba nam
skiego – zaapelował Rafał Trzaskowski najbardziej – stwierdziła. stanął na czele Solidarności w najwięk-
w Gdyni po przegranych przez siebie
wyborach prezydenckich. Z kolei Borys Budka Solidarność połączył szym zakładzie pracy w PRL – Hucie
z… Platformą. – W kolebce Solidarności,
Podczas tego samego spotkania z Trza- w kolebce Platformy Obywatelskiej chcę Katowice. Legitymację PZPR numer
skowskim prezydent Gdańska Aleksandra wam to obiecać, chcę wam obiecać nową
jeden miał w Hucie Katowice Leonid

Breżniew, a rudę żelaza przywożono tam

szerokim torem ze Związku Sowieckiego.

30-tysięczna załoga to byli młodzi ludzie

z całej Polski, przede wszystkim ze wsi.

29 LIPCA 2020 15

KRAJ { SPADKOBIERCY I PRZYWŁASZCZYCIELE SOLIDARNOŚCI }

Słynna była wypowiedź Rozpłochowskie- Wiesława Górnickiego – oficera LWP i autora podział nie ma już poza elektoratem PiS
go: „Jak Solidarność w Polsce walnie
pięścią w stół, kuranty na Kremlu zagrają przemówień Wojciecha Jaruzelskiego. żadnego znaczenia. Niedawno było odsło-
Mazurka Dąbrowskiego”.
Co Borowski sądzi dziś o pomyśle powołania nięcie pomnika Władysława Bartoszewskiego
Jak mówi, od samego początku komuniści
chcieli kontrolować Solidarność. – Lech Nowej Solidarności? – To niedorzeczne. So- i brali w nim udział prezydenci Kwaśniew-
Wałęsa, tajny współpracownik SB z lat 70.,
został przywódcą strajku w Stoczni Gdań- lidarność to Sierpień ’80, czyli bunt robotników ski, Komorowski i Wałęsa – stwierdza.
skiej. W Stoczni Szczecińskiej Marian
Jurczyk także okazał się TW. Jarosław Sien- przeciwko komunizmowi. Bunt ideowy,
kiewicz, który podpisał porozumienie
w Jastrzębiu, to był dwumetrowy dryblas a o jakie idee walczy opozycja? Nie łączy jej Piotr Duda: Niech Trzaskowski
z PZPR, komunista, potem widziałem go,
jak chodził z pistoletem. U nas w Hucie żadna idea, poza anty-PiS – kwituje. wpierw zdekomunizuje ulice
Katowice był śp. Marek Fabry, też człowiek
ewidentnie podstawiony. Całonocna batalia I także pyta, z kim miałaby być ta solidar- i własny urząd
doprowadziła do jego obalenia – wspomina
Rozpłochowski. ność. – Z „tęczowymi”, ale oczywiście także Osobą najodpowiedniejszą, by oceniać, jakie

Jak ocenia obecną, kolejną próbę prze- z ubekami, którzy tracą uprzywilejowane środowiska są dziś bliskie Solidarności, jest
chwycenia sztandarów Solidarności? – To
prowokacja rzucona w twarz ludziom So- emerytury? Przecież ludzi dawnej bezpieki Piotr Duda, obecny przewodniczący NSZZ
lidarności. Z kim ta solidarność, z ubekami
i panem Mazgułą? Przecież to byłaby anty- Trzaskowski zatrudnia w swoim urzędzie „Solidarność”. Gdy jeszcze w kampanii
solidarność, solidarność oszustów, złodziei
i zdrajców – nie kryje. i  wspiera ich dotacjami – zżyma się wyborczej Trzaskowski zaczął się powoływać

Rozpłochowski podkreśla, że całkiem Borowski. na idee Solidarności, Duda ostro odpowie-
niedawno PO zademonstrowała, że jest po
stronie postkomunistów. – Przecież to partia Także Jan Rulewski, były se- dział mu w Radiu Gdańsk:
Rafała Trzaskowskiego wprowadziła do
Parlamentu Europejskiego część ostatniego nator PO, ma duże wątpliwości „Nie po słowach, ale po czy-
kierownictwa partii bolszewickiej. Przypo-
mnijmy, że z list Koalicji Europejskiej do co do takiej formuły. „Sama Andrzej nach ich poznacie. I w tym
PE weszła piątka polityków z dawnej wier-
chuszki PZPR: Leszek Miller, Włodzimierz Platforma Obywatelska była na Rozpłochowski: przypadku mam taką pro-
Cimoszewicz, Marek Belka, Danuta Hübner początku pomyślana jako ruch To prowokacja pozycję dla pana Trzaskow-
i Bogusław Liberadzki – wymienia. społeczny. Teraz jednak jest tam skiego, że jeżeli chce się
wielu ludzi, którzy mają libe- rzucona powoływać na solidarność,
Borowski: Solidarność ralne, a więc stawiające na in- w twarz ludziom na te ideały Solidarności, bo
bez idei to absurd.
Wątpliwości Rulewskiego dywidualizm poglądy. Oni nie Solidarności. prawdopodobnie mu o to

Adam Borowski, działacz Solidarności widzą konieczności budowania Przecież to byłaby chodzi, to najpierw niech
w Regionie Mazowsze, po wprowadzeniu
stanu wojennego ukrywał się. Należał do solidarności społecznej ani też antysolidarność, zdekomunizuje ulice w War-
Międzyzakładowego Robotniczego Komitetu odnoszenia się do historii” – wy- solidarność szawie. Niech więcej czasu
Solidarności (MRKS). Stał na czele jego jaśniał w rozmowie z portalem poświęci w ratuszu na we-
Grup Specjalnych. Niezależna.pl. oszustów, złodziei ryfikację fundacji, która przy-
i zdrajców. znaje środki finansowe. Bo
Grupy Specjalne dokonały w stanie wo- Jak dodał, duża część osób,
jennym najbardziej spektakularnej akcji
uwolnienia więźnia. Z rąk bezpieki odbiły które tworzyły Solidarność, dziś się okazuje, że przyznaje
postrzelonego przez ZOMO Jana Naroż-
niaka. Pomysłodawcą był Borowski, który wspiera PiS. „Trudno im się środki finansowe instytucjom,
akcję przeprowadził wraz z Jerzym Bogu-
miłem. Ich kolejnym celem było porwanie dziwić, bo to PiS wprowadziło do polityki którymi kierują byli agenci Służby Bezpie-

państwa elementy solidarności społecznej” czeństwa, którzy donosili na chociażby ks.

– mówił portalowi Rulewski. Franciszka Blachnickiego. I to jest sytuacja

dla mnie kuriozalna. I najpierw niech się

Kalisz: Te podziały nie mają pan Trzaskowski jako prezydent Warszawy

żadnego znaczenia zajmie tymi sprawami, a później niech się

Czy w Nowej Solidarności będą działali powołuje na ideały Solidarności”.

dawni działacze aparatu PZPR? Ryszard Duda podkreślił wówczas, że związek nie

Kalisz, do 2013 roku członek SLD, w roz- pozwoli na zawłaszczanie jego tradycji: „Jest

mowie z „GP” wyjaśnia: – Ja nie zamierzam jedna Solidarność, a depozytariuszem tej

się teraz w nic angażować. Ale uważam, Solidarności jest obecny związek zawodowy,

że podział na Solidarność i postkomunistów którym mam zaszczyt kierować”.

skończył się 23 grudnia 2005 roku, gdy I dodał, że związek pozostaje do dziś

Lech Kaczyński został zaprzysiężony na wierny ideałom Solidarności, podczas

prezydenta. Pomysł Nowej Solidarności gdy Trzaskowski i jego środowisko głoszą

wziął się stąd, że Rafał Trzaskowski zdobył idee im przeciwne: „Solidarność rodziła

10 mln głosów, tyle, ile było członków So- się pod krzyżem i dzisiaj związek zawo-

lidarności w 1980 roku. dowy w swoim statucie ma wartości

Jego zdaniem w członkostwie dawnych chrześcijańskie, naukę społeczną Kościoła

działaczy PZPR w Nowej Solidarności nie i nie ma tam miejsca na promowanie

byłoby nic, co by dziś szokowało. – Ten ideologii LGBT”. GP

16 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

POLECAMY

SKLEP GAZETY
POLSKIEJsklep.GazetaPolska.pl aK9UPOK\M^cKTX K

UKRYTY PŁOMIEŃ AQc\]Kc^S¤]U*K

29,00 Fascynująca opowieść osadzona w dramatycznych
wydarzeniach u zarania chrześcijaństwa.
zł Dobra powieść nie tylko z wartką akcją ale z ciekawym tłem historycznym. Czytaniu
książki towarzyszy poczucie, towarzyszeniu bohaterom w ich odkrywaniu prawdy na

temat Boga. Mężczyźni odnajdą tu pasjonujące zmagania Linuksa i Jakuba,
a kobiety poruszy głęboko historia Abigail. Seria „Kroki wiary”: pierwszy tom to
„Śledztwo Setnika”, drugi „Ukryty płomień”, trzeci tom „Droga do Damaszku”,
Tomy są niezależnymi powieściami, historiami, także można zacząć serię
czytać od drugiego tomu. Książka dostępna również w postaci
audiobooka.

DROGA DO DAMASZKU ]>Z\da\Ucd ]O ^WOSNœTSK ŜV]SXOYOcUX\M ScSR

Pierwsi chrześcijanie uciekają przed 29,00

prześladowaniami. Ich głównym zł

ciemiężycielem jest fanatyczny PEWNEGO
RAZU LATEM
młody faryzeusz, który nie zdaje
Akcja dzieje się na amerykańskiej farmie, na po koniec
sobie sprawy, że nieświadomie XIX wieku. Josh Jones zdaje sobie sprawę, że jego
rodzina nie jest typowa, ale to jedyne życie, jakie
wspiera Boży nakaz szerzenia
kiedykolwiek poznał. Ciocia Lou, dziadek, wujek Charlie
prawdy „aż po krańce ziemi”. i pradziadek – wszyscy ukształtowali młodego

Niewiarygodne spotkanie na drodze mężczyznę, jakim się stał. Ale kiedy dorasta, Josh
zaczyna stawiać czoła ważnym pytaniom dotyczącym
do Damaszku niesie za sobą
życia, miłości i wiary.
35,00 konsekwencje mające
wpływ na znacznie
zł
więcej niż tylko życie
Jakuba i Julii.

Niezależne Wydawnictwo Polskie Sp z o.o.,
ul. Filtrowa 63/43, 02-056 Warszawa
Konto 61 1240 6003 1111 0010 7516 5807
sklep.GazetaPolska.pl / +48 722 111 655

Wejście na stronę www przez kod QR. * do każdego
Zeskanuj kod aplikacją do odczytu zamowienia od 150 zł
kodów QR w telefonie.

KRAJ { PSL, WIEŚ, ESTABLISHMENT III RP }

PSL, CZYLI PRAWICA
ALBO ŚMIERĆ

NA POLSKIEJ SCENIE NIE MA MIEJSCA NA LUDOWCÓW W SOJUSZU Z LGBT

Od bohatera do zera – taką drogę w ostatnich tygodniach przeszedł Władysław Kosiniak-Kamysz. Lider
Polskiego Stronnictwa Ludowego to największy przegrany wyborów prezydenckich. Nic dziwnego, że ludowcy
coraz częściej przebąkują o koalicji z Prawem i Sprawiedliwością. Zwolennicy totalnej opozycji trzymają się
w ostatnich bastionach, które jednak za chwilę mogą zniknąć. A z nimi PSL.

J eszcze w kwietniu wydawało się, że zmiany nie będą najłatwiejsze. Lider Porozu- ceministrem – odpowiedział Jarosław Sachajko
Władysław Kosiniak-Kamysz będzie mienia Jarosław Gowin swoim wetem dopro- na pytanie „GP”, czy chciałby być ministrem
czarnym koniem wyścigu wyborczego. wadził do przełożenia terminu wyborów. Warunki rolnictwa. Jednocześnie dodaje, że nikt się z nim
Niektóre sondaże dawały liderowi lu- coraz chętniej stawia też Zbigniew Ziobro. To w tej sprawie nie kontaktował.
dowców drugie miejsce i potencjalne jeszcze nie byłby wielki problem, ale większość
starcie w II turze wyborów z prezydentem PiS to dzisiaj jedynie pięć głosów, a tym samym Zresztą stanowisko dla polityka Koalicji
Andrzejem Dudą. A wtedy politolodzy spo- w zasadzie w każdej sprawie może się zebrać Polskiej oznaczałoby, że miałby on zastąpić
dziewali się nawet zwycięstwa kandydata PSL. dowolna koalicja posłów, która uniemożliwi Jana Krzysztofa Ardanowskiego, który jest
wprowadzanie jakichkolwiek budzących mini- dobrze ocenianym ministrem. – Te plotki mogą
Wszystko się zmieniło, gdy do gry wszedł malne kontrowersje zmian. być sygnałem do dyscyplinowania koalicjantów
Rafał Trzaskowski. Poparcie Kosiniaka-Kamysza – słyszymy z otoczenia ministra rolnictwa.
natychmiast stopniało. Ostatecznie nie dość, Dlatego zaczęto szukać poparcia w innych
że nie wszedł on do II tury, to jeszcze zajął klubach, z których PiS mógłby przyciągnąć Nie zmienia to jednak faktu, że również
kompromitujące piąte miejsce za Dudą i Trza- potencjalnych posłów. Taka sztuka regularnie niektórzy w PSL wysyłają sygnały do PiS.
skowskim, a także za Szymonem Hołownią udawała się w ubiegłej kadencji. W taki sposób Dwoje ludowców, Urszula Nowogórska i Zbi-
i Krzysztofem Bosakiem. W szeregach PSL ściągnięto do PiS m. in. Adama Andruszkie- gniew Ziejewski, nie poparło wotum nieufności
dominuje teraz rozczarowanie… Niczym rekiny wicza (Kukiz’15), Andżelikę Możdżanowską wobec szefa MSWiA Mariusza Kamińskiego.
wokół krwawiącej ofiary pojawili się politycy (PSL) czy Zbigniewa Gryglasa (Nowoczesna). Nie zrobił tego także Paweł Kukiz, który coraz
Prawa i Sprawiedliwości z propozycjami. Natychmiast więc rozesłano wici i zaczęto łowić śmielej sobie poczyna z PSL. Po przegranych
potencjalnych niezadowolonych. wyborach stwierdził, że winni byli sztabowcy,
PSL na celowniku którzy upartyjnili kampanię. „Nawet ja sam
Naturalnym rezerwuarem stali się byli posło- na PSL bym nie zagłosował. Na Koalicję Polską
Minione wybory oprócz słabnącej roli PSL na wie Kukiz’15. Według sejmowych plotek sta- – tak, ale na samo PSL – w życiu. Tak się
wsi i w Polsce lokalnej pokazały jeszcze jedną nowiskiem w rządzie kuszony był Jarosław kończy pycha i pazerność. Albo się zreflektują
ważną rzecz – najbliższe lata w obozie dobrej Sachajko. – Na pewno nie chciałbym być wi- i będziemy tworzyć Koalicję Polską, albo ja

18 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

Jacek Obywatelskiej. Struzik czuje się mocny, bo jako DWA
Liziniewicz marszałek rozdaje synekury i zarządza blisko MAZOWSZA
120 podmiotami w całym województwie.
za taką koalicję podziękuję” – powiedział Jeżeli środki z Unii
w RMF FM Kukiz. To jednak może wkrótce się zmienić. Wszystko Europejskiej miały
za sprawą projektu wydzielenia z Mazowsza wyrównywać szanse
Koalicjanci PO w odstawkę województwa warszawskiego. To nie jest nowy i rozwój w całej Polsce, to
plan Prawa i Sprawiedliwości. Partia Jarosława zupełnie nie widać tego na
Nietrudno zauważyć, że w PSL są co najmniej Kaczyńskiego mówi o tym od lat. Jej zdaniem przykładzie województwa
trzy problemy. Na dole działacze już dogadują taki rozdział mógłby sprawić, że Mazowsze mazowieckiego. Wystarczy
się z Prawem i Sprawiedliwością. Niewyklu- w końcu zacznie się równomiernie rozwijać. porównać kilka wskaźni-
czone też, że robią to też niektórzy posłowie. Tak się bowiem składa, że globalnie wojewódz- ków. PKB na mieszkańca
Druga część, wśród nich np. Marek Sawicki, two mazowieckie jest najbogatszym w Polsce, w województwie mazo-
chce iść środkiem „z równym dystansem” ale statystyki znacznie zawyża Warszawa. Sam wieckim w 2017 roku
do PiS i PO. Jest jednak trzecia, dziś najbar- region, w tym zwłaszcza część wschodnia i po- wyniosło 83 042 zł, co
dziej wpływowa opcja, czyli tych, którzy łudniowa, należy do najbiedniejszych w Polsce. stanowiło 160 proc.
przyłączają się do totalnej opozycji. Mimo to środki z funduszy spójności UE do- średniej dla kraju. Ale
cierają tam w mniejszym stopniu. Dodatkowo Warszawa znacznie
Tutaj prym wiodą przede wszystkim europo- władza PSL tak dysponowała pieniędzmi, żeby zawyża ten wynik. PKB na
słowie Jarosław Kalinowski, Adam Jarubas otrzymywali ją tylko „swoi”. Od lat posłowie mieszkańca Warszawy to
i Krzysztof Hetman, sam Władysław Kosiniak- PiS z Radomia mówią o olbrzymiej dyskrymi- niespełna 220 proc.
-Kamysz, który mimo wykonywanych szpagatów nacji ich części województwa. Podział Mazowsza średniej krajowej (ponad
zawsze nagnie się do woli PO, a także wszech- mógłby temu zaradzić. To olbrzymie zagrożenie 113 tys. zł), a na mieszkań-
potężny mazowiecki baron Adam Struzik. To dla PSL. Tak się bowiem składa, że gdyby ca mazowieckiego interioru
właśnie marszałek województwa mazowieckiego przełożyć wyniki z wyborów prezydenckich na – jedynie 85 proc. (ponad
najbardziej wspierał Rafała Trzaskowskiego. poparcie dla partii, to partia Kosiniaka-Kamysza 44 tys. zł). Różnice między
Nic dziwnego, jego rządy na Mazowszu, które nie odgrywałaby roli ani w regionie (Duda regionami widać też
trwają już 19 lat, oparte są na wiszącej na jed- zdobył od 40 proc. w Płocku do 72 proc. w Przy- w stopie bezrobocia. Na
nym głosie koalicji ze środowiskiem Platformy susze), ani w Warszawie i okolicach (gdzie Mazowszu bezrobocie
prawdopodobne byłoby zwycięstwo KO). Struzik wynosi średnio 4,8 proc.,
zostałby na lodzie i przy okazji zostawiłby szafy przy czym w Warszawie
pełne dokumentów nieprzychylnym następcom. oscyluje ono wokół
PiS tym samym pozbyłby się osoby, która po- 1,5 proc. W podregionach
wstrzymuje ludowców przed wpadnięciem jest dużo wyższe: w ra-
w ramiona Jarosława Kaczyńskiego. domskim wynosi ono
13,9 proc., płockim
O podział Mazowsza zapowiada się więc 10,5 proc., a ciechanow-
twardy bój ze skargami do sądów, referendum skim 10,1 proc. Podobne
i lamentem w Unii Europejskiej. Nie zmienia różnice widać w innych
to jednak faktu, że napięcie w szeregach ludo- dziedzinach, choćby
wców rośnie, a dla wielu z nich najbliższe ty- w dostępie do kanalizacji
godnie będą kluczowe. i oczyszczalni ścieków,
np. w podregionie
Ostatni dzwonek ciechanowskim dostęp do
oczyszczalni ma 45 proc.
W ostatnich latach Prawo i Sprawiedliwość osób, w Warszawie
– 98,3 proc. Oddzielenie
pokazało, że dba o tych, którzy zmieniają województwa mazowieckie-
go od Warszawy mogłoby
FOT. ALEKSIEJ WITWICKI|GAZETA POLSKA front. Nawet więcej. Byli PSL-owcy robią doprowadzić do tego, że
region będzie pozyskiwał
w PiS kariery, zostając choćby europosłami, większe środki z funduszy
UE.
jak Zbigniew Kuźmiuk czy Angelika Możdża-

nowska. Dla drugiego szeregu partii spod

zielonego sztandaru może to być czytelny

sygnał. Albo przeskakujemy do PiS, albo

idziemy na dno z Kosiniakiem-Kamyszem

i Struzikiem. Po listopadowych wyborach na

Mazowszu może już być za późno. GP

29 LIPCA 2020 19

KRAJ

NARESZCIE!

W czerwcowej akcji
w Radysach uczestniczyło
czterech prokuratorów,
biegły z zakresu weteryna-
rii, 40 policjantów oraz
kilkudziesięciu inspekto-
rów i wolontariuszy.

PIEKŁO

ZWIERZĄT

Dorota
Kania

PROKURATOR: TE OSOBY NIGDY NIE POWINNY ZAJMOWAĆ SIĘ ZWIERZĘTAMI

Schronisko dla zwierząt w Radysach. Miejsce, które powinno się nazywać raczej obozem koncentracyjnym dla

psów… Przez blisko dziesięć lat skazano tam na śmierć w potwornych warunkach tysiące czworonogów. Dopiero

teraz osoby za to odpowiedzialne mają postawione zarzuty.
T o śledztwo jest w bezpośrednim
nadzorze pana prokuratora Krzysz- Zarobić na psach riusze. Przyjechali, by ratować skazane
tofa Sieraka, zastępcy prokuratora na zagładę psy.
generalnego. Zrobimy wszystko, Do Radys przyjechaliśmy 15 lipca. Na
– Jak przyjechaliśmy na miejsce, zastaliśmy
miejscu stały już ogromne pojemniki z wodą horror. W jednym boksie było po kilka psów,
w niektórych nawet dziewięć. W sumie
i karmą – właściciel odciął wodę, a pra- zastaliśmy blisko 1500 zwierząt. Zaapelo-
waliśmy o pomoc do wolontariuszy, którzy
aby winni tej gehenny zwierząt cownicy przestali przychodzić. Na terenie przyjechali niemal natychmiast po naszym
apelu – mówi „GP” Grzegorz Bielawski ze
zostali ukarani. Chcemy też wprowadzić przylegającym do schroniska widać kości stowarzyszenia Pogotowie dla Zwierząt.

takie zmiany ustawowe, by w przyszłości zwierząt. Wcześniej była tam zrobiona wizja – Wiele psów było w strasznym stanie,
były niedożywione, z objawami udaru sło-
nigdy już nie dochodziło do takich sytu- lokalna, podczas badania georadarem oka- necznego. Trzymano je w wybetonowanych
boksach, które przykryto blachą, co w upale
acji – mówi „GP” Michał Wójcik, wice- zało się, że w ziemi są zakopane szczątki jest gwarancją udaru. Poza pracownikami
nikt do schroniska nie miał dostępu, nie
minister sprawiedliwości. zwierząt. W jednym miejscu znaleziono

Zapytaliśmy ponadto Inspekcję Wete- szkielet związany drutem kolczastym,

rynaryjną, czy zostanie cofnięta zgoda w innym powykręcane kości…

na działalność właścicielowi schroniska O schronisku w Radysach zrobiło się FOT. ADOBE STOCK

w Radysach, ale do momentu oddania głośno w czerwcu tego roku, gdy na nie-

pisma do druku nie otrzymaliśmy spotykaną dotąd skalę w tej małej mazur-

odpowiedzi. skiej miejscowości pojawili się wolonta-

20 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

{ DZIAŁALNOŚĆ SCHRONISK, PRZEPISY O OCHRONIE ZWIERZĄT }

mogli tutaj wchodzić wolontariusze, psy { Obaj podejrzani o znęcanie się nad zwierzętami
nie były przeznaczane do adopcji – poin- zostali aresztowani, jednak w połowie lipca sąd
formowała „GP” Beata Żółkiewska, in- w Olsztynie… uchylił im areszt.
spektorka z Fundacji na rzecz Ochrony
Praw Zwierząt „Mondo Cane”. i wolontariuszy organizacji zajmujących – Ta decyzja jest po prostu oburzająca.
się ochroną zwierząt. Nie mogliśmy zrozumieć, czym kierował
Wolontariusze zwracają uwagę, że psy nie się sędzia, uchylając tym ludziom areszt
były kastrowane ani sterylizowane, były Na terenie schroniska znaleziono 10 nie- – mówi „GP” Katarzyna Śliwa-Łobacz.
chore i zaniedbane. – To była maszynka do żywych psów, w tym zagryzionego szczeniaka
zarabiania pieniędzy – mówi wprost Alek- (zagryzienia psów nie były tam jednostko- Konieczne zmiany w prawie
sandra Grynczewska z Fundacji „Zwierzęca wym przypadkiem). Kilkadziesiąt psów
Polana”. – Wystarczy przypomnieć, że w ciągu wymagało natychmiastowego leczenia, a inne Obecnie placówka w Radysach nie funk-
kilkunastu miesięcy wywieziono stąd kilka były w bardzo złym stanie. Zwierzęta gene- cjonuje. Psy zostały rozwiezione do in-
ton martwych zwierząt… – dodaje. ralnie nie były leczone i miały tu nieodpo- nych, normalnie działających schronisk.
wiednie warunki do życia przez długi czas. Niektóre zwierzęta zostały niezwłocznie
W jaki sposób zarabiało schronisko? Na adoptowane.
jednego psa gmina jednorazowo przezna- Zygmuntowi D., właścicielowi tego
cza 1 tys. zł. Zarobek jest łatwy do obli- „biznesu”, zarzucono, że prowadząc dzia- Ta sprawa pokazała, że w dziedzinie
czenia. Brano pieniądze, ale psy nie miały łalność gospodarczą w postaci schroniska ochrony zwierząt powinny zostać wpro-
zapewnionej podstawowej opieki. dla zwierząt, znęcał się nad zwierzętami. wadzone nowe regulacje. O koniecznych
Ponadto działał ze szczególnym okrucień- zmianach w prawie mówią przedstawiciele
Placówka w Radysach była sprawdzana stwem i powodował ich nadmierne cier- organizacji prozwierzęcych. Istotne jest
nawet przez Najwyższą Izbę Kontroli. pienia fizyczne i psychiczne. Grozi mu za porozumienie ponad podziałami politycz-
Przeprowadzona w 2013 roku przez bia- to nawet pięć lat więzienia. nymi. Niech świadczy o tym skład Parla-
łostocką delegaturę NIK kontrola funk- mentarnego Zespołu Przyjaciół Zwierząt
cjonowania schronisk dla zwierząt wykazała U Zygmunta D. znaleziono także ponad – zasiadają w nim przedstawiciele wszyst-
wiele nieprawidłowości w Radysach. 200 sztuk amunicji, więc postawiono mu kich opcji. Przewodniczącą jest Katarzyna
Rekomendacja dla dalszego prowadzenia też zarzut posiadania amunicji bez zezwo- Piekarska (Koalicja Obywatelska), a pre-
placówki była negatywna. lenia, co jest zagrożone karą do ośmiu lat zydium stanowią: Paweł Bejda (PSL-Ku-
więzienia. kiz’15), Katarzyna Kretkowska (Lewica),
– Nie mogę pojąć, dlaczego przez tyle lat Marek Suski (PiS) i Małgorzata Tracz
nikt się tym nie zainteresował i to piekło Zarzuty usłyszał także Daniel D. Według (KO). Ramię w ramię w tym gremium
mogło działać. Dopiero teraz prokuratura śledczych był on osobą „faktycznie zarzą- pracują ze sobą m.in. Jarosław Kaczyński
zajęła się tą sprawą jak należy i chwała jej dzającą schroniskiem dla zwierząt w Ra- (PiS), Klaudia Jachira (KO) i Joanna Se-
za to – mówi „GP” Katarzyna Śliwa-Ło- dysach”. Prokuratura postawiła mu zarzuty nyszyn (Lewica).
bacz, prezes fundacji „Mondo Cane”. znęcania się ze szczególnym okrucieństwem
nad zwierzętami przebywającymi w tym – Bez koniecznych zmian w przepisach
To właśnie dzięki pani Katarzynie, Grze- schronisku oraz oszustwa na szkodę jednej o prowadzeniu działalności przytuliskowej
gorzowi Bielawskiemu, a także kilku innym z gmin, w związku z umową dotyczą wy- nie będzie można zlikwidować patologii
przedstawicielom organizacji, które zajmują łapywania i  transportu bezdomnych związanych ze schroniskami dla zwierząt
się pomocą dla zwierząt, schronisko w Ra- zwierząt. – mówi „GP” Cezary Wyszyński, prezes
dysach wreszcie przestało istnieć w takiej Fundacji „Międzynarodowy Ruch na rzecz
formie. Śledztwo wszczął prokurator Daniel D. jest ponadto podejrzany o for- Zwierząt – Viva!”.
Michał Choromański z Prokuratury Re- mułowanie gróźb bezprawnych w celu
jonowej Olsztyn-Północ. W przeszłości wywarcia wpływu na świadka. Zdaniem – Jeżeli jakieś schronisko jest otoczone
prokuratury rejonowe w okręgu olsztyń- prokuratury w trakcie trwania śledztwa wysokim murem, nie można tam chodzić
skim prowadziły w związku z tą placówką miał grozić pozbawieniem życia jednemu ani dokonywać inspekcji, a zwierzęta nie
postępowania sprawdzające w kierunku z przedstawicieli organizacji zajmujących są przeznaczane do adopcji, to możemy
znęcania się nad zwierzętami, ale wszystkie się ochroną zwierząt. być pewni, że nie chodzi tam o dobro
skończyły się odmową wszczęcia śledztwa zwierząt, ale o zysk finansowy. Wielokrot-
lub jego umorzeniem. Obaj podejrzani zostali aresztowani, jednak nie mieliśmy z takimi zjawiskami do czy-
w połowie lipca Sąd Okręgowy w Olsztynie nienia – ubolewa Cezary Wyszyński. GP
Słuszne zarzuty uchylił im areszt. Po wpłaceniu przez każ-
dego po 150 zł kaucji wyszli na wolność.
Dopiero teraz przeprowadzono działania
na bezprecedensową skalę – w akcji w Ra-
dysach uczestniczyło czterech prokurato-
rów, biegły z zakresu weterynarii, 40 po-
licjantów oraz kilkudziesięciu inspektorów

29 LIPCA 2020 21

KRAJ { ZWIĄZKI SPORTOWE, BRAK JAWNOŚCI }

FINANSOWE

TAJEMNICE

PZPN

Romuald Boniek, brat prezesa
Polskiego Związku Piłki Nożnej,
wraz z synem od lat prowadzi
firmę zajmującą się brandingiem
imprez sportowych. Związek nie
chce jednak ujawnić, ile zarobiła
ona na usługach świadczonych
przy okazji meczów piłkarskiej
reprezentacji Polski.

110 MLN ZŁ OD SPONSORÓW, WSPÓŁPRACA Z FIRMĄ BYŁEGO ESBEKA
T o najbogatszy związek sportowy
w Polsce. Tegoroczny budżet Mimo publikowanych co roku sprawozdań Andrzeja Placzyńskiego. O jego pracy dla
Polskiego Związku Piłki Nożnej finansowych nie wiadomo, gdzie trafiają Wydziału XIV Departamentu I MSW
(PZPN) to ponad 300 mln zł. To miliony z piłkarskiego związku, a także (wywiad PRL) oraz współpracy z PZPN
jak wygląda współpraca z niektórymi fir- „GP” pisała tydzień temu.

więcej, niż wynoszą tegoroczne mami, m.in. ze spółką Lagardere Sports Ile podmiot kierowany przez Placzyń-
skiego zarabia na współpracy z piłkarskim
budżety Centralnego Biura Antykorup- Poland kierowaną przez byłego esbeka czy związkiem? Można tylko przypuszczać. FOT. TOMASZ HAMRAT/GAZETA POLSKA (D), TOMASZ ADAMOWICZ/GAZETA POLSKA
Nie wynika to bowiem wprost ze sprawoz-
cyjnego (213 mln zł) czy Agencji Wywiadu bydgoską firmą Mikrotel należącą do ro- dań finansowych PZPN. Tylko w doku-
mencie za 2014 rok znaleźć rubrykę „koszty
(257 mln zł). Jeszcze przez rok pieniędzmi dziny prezesa PZPN. obsługi umów sponsorskich wraz z prowizją
dla SportFive”. Wpisana kwota to ponad
związku będzie zarządzał Zbigniew Boniek 9,4 mln zł. W kolejnych sprawozdaniach
takich szczegółów brakuje.
(jego kadencja miała się zakończyć jesienią Sprawozdania bez
W dokumentach za lata 2016–2017 po
br., ale ze względu na epidemię korona- szczegółów stronie kosztów można znaleźć tylko ogólną
rubrykę „obsługa kontraktów sponsorskich
wirusa została przedłużona). Ze sprawozdań finansowych związku wy- i umowy barterowe”. Podane tam kwoty to
16,8 mln zł (za 2016 rok) i 16,4 mln zł (za
Ten były piłkarz Widzewa Łódź i Juventusu nika, że jego przychody w latach 2015–2018 2017 rok). W tym czasie głównym sponsorem
reprezentacji Polski była już kontrolowana
Turyn stoi na czele PZPN od października wzrosły ze 182,5 mln zł do ponad 240 mln przez skarb państwa naftowa Grupa Lotos.

2012 r. W najbliższych wyborach na prezesa zł. Jednym z głównym źródeł były środki

związku nie będzie już mógł jednak kan- przelewane przez sponsorów polskiej re-

dydować. Ustawa o sporcie zabrania zasiadać prezentacji. W 2016 r. było to ponad 86 mln

na stanowisku prezesa zarządu związku zł. Dwa lata później niespełna 110 mln zł.

sportowego dłużej niż dwie kadencje. Umowę na pośrednictwo w zdobywaniu

Tymczasem polityka finansowa PZPN sponsorów kilka lat temu zawarła spółka

to jedna z największych tajemnic związku Lagardere Sports Poland (LSP; wcześniej

kierowanego od ośmiu lat przez Bońka. SportFive), kierowana przez byłego esbeka

22 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

18,7 MLN ZŁ PZPN nie odpowiedział jednak na pytanie
„GP”, czy z tytułu tych umów (dwa kontrakty
Tyle w 2018 roku koszto- opiewające w sumie na ok. 140 mln zł) pro-
wało utrzymanie zarządu wizję otrzymała firma Placzyńskiego.
Polskiego Związku Piłki
Nożnej. Dwa lata wcześniej Reklamy i banery od brata? LIDER KOD W PZPN
było to 1,5 mln zł mniej.
Rozmówcy „GP” twierdzą, że od lat usługi W 2014 roku zatrudnienie w Pol-
Piotr na rzecz PZPN świadczy bydgoska spółka
Nisztor Mikrotel, której głównym właścicielem skim Związku Piłki Nożnej znalazł
i prezesem jest Romuald Boniek, brat
Informatorzy „GP” prezesa związku. – Firma ta odpowiada Mateusz Kijowski. Późniejszy
podejrzewają, że za przygotowanie reklam i banerów PZPN
Mikrotel, spółka z hasłem „Łączy nas piłka” podczas me- twórca i lider Komitetu Obrony
brata prezesa PZPN, czów reprezentacji – mówi zastrzegający
może świadczyć sobie anonimowość były członek zarządu Demokracji (KOD) pracował tam
usługi dla związku za związku, który podkreśla, że widział fak-
pośrednictwem LSP, tury wystawione przez Mikrotel na PZPN. przez półtora roku. Wiadomo, że
firmy byłego esbeka
Andrzeja Placzyńskiego. Informacje te potwierdziły także dwie zajmował się kwestiami IT. –
inne osoby, od lat działające w polskiej
piłce. Wszyscy trzej podejrzewają jednak, O zatrudnienie Kijowskiego prosił
że Mikrotel w ostatnim czasie może świad-
czyć usługi dla związku za pośrednictwem Bońka Grzegorz Schetyna – twier-
innego podmiotu. Wskazują, że może to
być LSP. Czy faktycznie kierowana przez dzi jeden z rozmówców „GP”.
Placzyńskiego firma współpracuje z Mi-
krotelem? Nie uzyskaliśmy od LSP ani od Obydwaj od lat utrzymują przyja-
jej prezesa odpowiedzi na to pytanie.
cielskie relacje. Schetyna nama-
„GP” skontaktowała się więc z Romu-
aldem Bońkiem. W krótkiej rozmowie wiał nawet Bońka (bezskutecznie)
telefonicznej brat prezesa PZPN zaprze-
czył, aby jego firmę łączyła jakakolwiek na start z listy PO do europarla-
umowa ze związkiem. Zapytany, jak było
w przeszłości i czy obecnie świadczy usługi mentu w 2019 roku. O szczegóły
na rzecz związku (np. za pośrednictwem
innej firmy), stwierdził: „Nie muszę przez pracy Kijowskiego dla PZPN „GP”
telefon rozmawiać o takich sprawach”.
zapytała związek. Nie otrzymali-
„GP” wysłała mu więc pytania SMS-em.
Kilkanaście minut później przesłał krótką śmy jednak żadnej odpowiedzi.
odpowiedź: „Moja firma zajmuje się bran-
dingiem imprez sportowych różnych dys- w 2018 roku. Jednocześnie zysk spółki
cyplin od 1999 roku. Pozostałe informacje w tym samym okresie urósł ze 135 tys. zł
dostępne są w KRS”. do ponad 268,5 tys. zł.

Bratanek sędzia Z rejestrów sądowych wynika ponadto,
że współwłaścicielem Mikrotelu oprócz
Z Krajowego Rejestru Sądowego wynika, Romualda Bońka jest też jego 44-letni syn
że spółka Mikrotel powstała w 1994 roku. Marcin. Ten bratanek prezesa PZPN od
Od wielu lat zajmuje się działalnością lat robi błyskotliwą karierę sędziowską.
reklamową i marketingową „podczas ma- Nie tylko jest arbitrem na meczach polskiej
sowych imprez sportowych odbywających ekstraklasy, lecz także – dzięki akceptacji
się na dużych obiektach”. kierowanego przez wujka związku – zna-
lazł się na liście międzynarodowych sędziów
W ostatnich latach Mikrotel notował asystentów na rok 2020.
regularny wzrost przychodów: z ponad
882 tys. zł w 2016 roku do ponad 1,37 mln zł „GP” zapytała Marcina Bońka (zarówno
e-mailem, jak i SMS-em), co łączy Mikrotel
z PZPN oraz czy związana z nim spółka
współpracuje z firmą Placzyńskiego. Nie
otrzymaliśmy żadnej odpowiedzi. Pytania
dotyczące spółki rodziny prezesa Bońka
„GP” wysłała również do piłkarskiego
związku. PZPN nie odpowiedział. GP

29 LIPCA 2020 23

W INTERNETACH { POLITYKA W SIECI }

ZEGARMISTRZ ZA KRATKAMI

Przyszła kryska na Matyska, a dokładniej rzecz biorąc, na Sławka Nowaka. „Złote dziecko” Platformy czasów Donalda
Tuska, cichy doradca w sztabach Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, a później Rafała Trzaskowskiego, w ubiegłym tygodniu
trafił na trzy miesiące do aresztu śledczego. Wszystko wskazuje jednak na to, że areszt jest tylko rozgrzewką przed
sądowym maratonem i niemałym wyrokiem, jaki grozi słynnemu niegdyś użytkownikowi cudzych, luksusowych zegarków.

ZmŁOyTEśli Daniel Liszkiewicz Mirosław Pęciak AlaBezKota Wiktor Kos
@Dan_Liszkiewicz @miniek183 @AlaBezKota @WitkorK
#NowakZaKrat- Trzy miesiące aresztu dla Panika w wyższych sferach Czytam o fantastycznie Czytam, że aresztowali
kami „złotego dziecka Tuska”, PO łącznie z „Tusk zorganizowanym Sławomira N. i byłem
Sławomira Nowaka. Dla &przyjaciele”! Nowak procederze, w tym sieci pewien, że chodzi
wielu osób będzie to aresztowany! Czy będzie spółek, który Sławek o Nitrasa, a tu masz – ze-
czas długich, bezsen- sypał swoich kolegów Nowak wdrożył na UKR garmistrz światła purpuro-
nych nocy i pełnych z PO, by wyjść na w kilka miesięcy po tym, wy, Nowak z Ukraińcami
nerwowego napięcia wolność? Trzaskowski jak objął tam stanowisko. zadarł. Oj, niedobrze z nim,
poranków. już go nie ułaskawi! Nikt mnie nie przekona- niedobrze. Niech się modli,
na, że wcześniej nie by siedzieć w polskim
przećwiczył tego modelu pierdlu.
w PL.

24 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

NOWA SOLIDARNOŚĆ?

Rafał Trzaskowski, który mimo przegranych wyborów prezydenckich kontynuuje kampanię wyborczą, jeżdżąc po kraju,
zapowiedział budowę ruchu społecznego o roboczej nazwie Nowa Solidarność. Zwolennicy szybko podchwycili
pomysł, licząc, że podczepienie się pod nazwę i etos prawdziwej „Solidarności” przyniesie polityczne korzyści. Zapo-
mnieli jednak najwyraźniej, że ten silny ruch społeczny powstawał spontanicznie i oddolnie – nie był tworzony przez
polityków ani tym bardziej partię. Obserwatorzy życia politycznego są też ciekawi, kto wchodziłby w skład owej „Nowej
Solidarności”, bo jeśli znani demokraci, tacy jak panowie Rosati, Lewandowski, Miller, Cimoszewicz czy Belka, to
o przyszłość tego tworu można być raczej spokojnym.

TA STRASZNA IZOLACJA… Rubrykę opracował Krzysztof Kossowski

„Przyznaję, że między zdjęciem ze szczytu w Bruk-
seli a słynnym memem jest pewne podobieństwo.
Internauci nigdy nie zawodzą. Przy okazji pozdra-
wiam Panów z pierwszego zdjęcia. Pewnie nie
wszyscy wiedzą, że aktualnie w praktyce udowad-
niają tezę, że polscy informatycy są najlepsi na
świecie” – napisał premier Mateusz Morawiecki na
swoim profilu na Facebooku. Inne dostępne w sieci
zdjęcia oraz liczne komentarze pokazują, że
premier Mateusz Morawiecki był jedną z wiodących
postaci szczytu Unii Europejskiej, podczas którego
doszło do porozumienia budżetowego. Zgodnie
z nim Polska ma pozyskać w ramach funduszu
odbudowy ponad 124 mld euro w grantach,
a łącznie z uprzywilejowanymi pożyczkami
– 160 mld euro. Jak mawia klasyk: niedobrze.

29 LIPCA 2020 25

KOŚCIÓŁ { WYWIAD }

TERAZ INACZEJ

Dzięki papieżowi Francisz-
kowi procedury zostały
uproszczone i ograniczone
do jednej instancji.

26 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

NIEWAŻNY SAKRAMENT
MAŁŻEŃSTWA.
KAŻDA HISTORIA JEST ODRĘBNA

Z KS. DR. JANUSZEM CHYŁĄ, TEOLOGIEM, ROZMAWIA PAWEŁ WSZOŁEK Jakie są najczęstsze powody, dla

Zdarza się, że małżeństwo w Kościele zawiera się z innych motywów niż których hierarchowie Kościoła
wiara. Takie osoby wewnętrznie nie identyfikują się z zobowiązaniami, które
zewnętrznie deklarują. To wszystko skutkuje możliwością nieważnego zawarcia decydują się na uznanie zawartego
małżeństwa. Stwierdzenie, że tak było, nie jest arbitralną decyzją jednego
sędziego. Przesłuchuje się świadków, powołuje biegłych, psychologów, związku sakramentalnego za
psychiatrów i innych specjalistów, którzy mają za zadanie zweryfikowanie,
czy związek małżeński jako sakrament zaistniał – tłumaczy ks. dr Janusz Chyła. nieważny?
Czynników takich jest wiele. Mogą to być
FOT. YOUTUBE W ostatnim czasie głośno jest że zewnętrzne okoliczności mogą świad-
czyć, iż małżeństwo zaistniało. Obecnie przeszkody zrywające, kiedy od początku
o tematyce unieważnienia małżeń- procesy te stały się bardziej popularne. widać, że do małżeństwa nie mogło w ogóle
Z jednej strony dlatego, że rozpadów dojść. Mowa o kwestii wieku, pokrewień-
stwa. Dlaczego tak wiele osób, małżeństw i rozwodów jest bardzo dużo. stwa, przyjęcia święceń, ślubów wieczystych.
Poza tym, ludzie zawierający małżeństwo Kolejną przyczyną są tzw. wady zgody
w tym nawet katolików, myli ten nie zawsze są należycie dojrzali do pod- małżeńskiej: brak odpowiedniego rozezna-
jęcia zobowiązań wynikających z sakra- nia, bojaźń, przymus, wprowadzenie w błąd.
proces z rozwodem i w powszechnej mentu. Zdarza się, że małżeństwo zawierają Wyjaśnię przykładowo: partnerka mówi,
w Kościele z innych motywów niż wiara. że oczekuje dziecka i żąda ślubu. Mężczy-
świadomości utrwala się fraza Wewnętrznie nie identyfikują się ze zo- zna zostaje wprowadzony w błąd i pod
bowiązaniami, jakie zewnętrznie deklarują. fałszywym pretekstem pobierają się. Naj-
„rozwód kościelny”? To wszystko skutkuje możliwością nie- częściej spotykanym powodem, na podstawie
Terminologia, która często pojawia się ważnego zawarcia małżeństwa. Stwier- którego orzeka się nieważność sakramentu
dzenie tego faktu polega na weryfikacji małżeństwa, jest niezdolność do podjęcia
w mediach i potocznych rozmowach, jest wszystkich okoliczności, jakie poprzedziły obowiązków małżeńskich. Do powodów
błędna. Określenie „unieważnienie mał- sakrament. Stąd prośby skierowane do czyniących małżeństwo nieważnym można
żeństwa” również należy zaliczyć do sądów biskupich o wszczęcie procesów zaliczyć wykluczenie chęci posiadania
błędnych. Nie ma w prawie kościelnym o stwierdzenie nieważności małżeństwa. potomstwa czy też gotowości zachowania
– i nie może być – czegoś takiego jak roz- Warto zaznaczyć, że nie jest to arbitralna wierności. A także zatajenie poważnych
wód lub unieważnienie sakramentu mał- decyzja jednego sędziego. Przesłuchuje chorób lub nałogów. Tych czynników wpły-
żeństwa. Termin „unieważnienie” sugeruje, się świadków, powołuje biegłych, psycho- wających na stwierdzenie nieważności
że coś było ważne, a nagle przestało takim logów, psychiatrów i innych specjalistów, małżeństwa jest bardzo wiele.
być. Małżeństwo sakramentalne ze swej którzy mają za zadanie zweryfikowanie,
natury to nierozerwalny związek kobiety czy związek małżeński jako sakrament Co należy zrobić, by uzyskać stwier-
i mężczyzny. W związku z tym nie istnieje zaistniał.
w Kościele coś takiego jak unieważnienie dzenie nieważności sakramentu
małżeństwa. Proces w sądzie biskupim
w ściśle określonych okolicznościach małżeństwa?
pozwala jednak stwierdzić „nieważność Gdy sumienie podpowiada, że w zawar-
małżeństwa”. Jest ono orzekane w sytu-
acjach, w których od samego początku tym małżeństwie coś jest nie tak, to naj-
nie doszło do zawarcia sakramentu, mimo lepiej w pierwszej kolejności udać się do
znajomego duszpasterza albo proboszcza.
Każdy ksiądz w ramach studiów semina-
ryjnych zaznajamia się z prawem kano-
nicznym, więc zna ogólnie stosowne
przepisy. Po rozmowie jest w stanie roze-
znać, czy są jakieś przesłanki do ubiegania

29 LIPCA 2020 27

KOŚCIÓŁ { WYWIAD }

się o uznanie małżeństwa za nieważne { Do sądów biskupich w Polsce trafia 4–5 tys. spraw
i wniesienia sprawy do sądu biskupiego. o stwierdzenie nieważności małżeństw rocznie.
Taka wstępna weryfikacja może pomóc Za każdą statystyką kryje się wiele ludzkich
podjąć stosowne decyzje co do wniosko- dramatów oraz cierpienie, zwłaszcza dzieci.
wania o wszczęcie procesu. Może się
zdarzyć, że duszpasterz odpowie, iż nie W jaki sposób sąd kościelny ustala cesami kościelnymi, prawnicy przygotowani
bardzo zna się na przepisach, i odeśle nas kanonicznie – można z ich usług skorzy-
do jakiegoś prawnika. Warto też powie- prawdę, by decydować o tym, czy stać, ale jeśli są podstawy do stwierdzenia
dzieć stanowczo: nie szukajmy porad na nieważności, wystarczy zaufać sądowi
ten temat w internecie, gdzie można prze- małżeństwo zostało zawarte wadli- biskupiemu.
czytać mnóstwo bzdur i nieprecyzyjnych
wiadomości! Często spotykam się z infor- wie bądź doszło do czynników, które Jak długo czeka się na wyrok sądów
macjami o horrendalnych kwotach, które kościelnych w Polsce?
wiążą się z procesem kościelnym. Oczy- uniemożliwiają dalsze trwanie
wiście, jeśli ktoś zamierza skorzystać Różnie, w zależności od zawiłości oraz
z pomocy renomowanego prawnika, to związku sakramentalnego? liczby spraw prowadzonych przez poszcze-
poniesie wyższe koszty – za sporządzenie Każda historia jest odrębna. Sąd przy- gólne sądy. Dzięki papieżowi Franciszkowi
dokumentów, udział w przesłuchaniu procedury zostały uproszczone i ograni-
świadków. A można te koszty ograniczyć gotowuje pytania dla każdej ze stron czone do jednej instancji. Ale gdy ktoś się
do opłat manipulacyjnych i tych związa- i  dla świadków. Może wystąpić wiele nie zgadza z jej orzeczeniem, oczywiście
nych z powołaniem biegłych. Jeżeli ksiądz czynników świadczących o niezaistnieniu przysługuje mu prawo odwołania. W ewi-
po rozmowie stwierdzi, że warto wnieść sakramentu. To proces, w którym uczest- dentnych sprawach wszystko może trwać
skargę powodową, to sprawa jest dla mał- niczy wiele osób: strony, świadkowie, krótko, ale w złożonych procesach niekiedy
żonka prostsza. Jako proboszcz co roku a ze strony sądu sędziowie, przesłuchu- nawet kilka lat.
staram się zapraszać do parafii oficjała jący i  orzekający, notariusze, obrońcy
sądu biskupiego, który w niedzielę głosi węzła małżeńskiego, biegli sądowi, psy- Średnio w Polsce rozpada się co
słowo Boże. Po Mszach św. organizujemy cholodzy, psychiatrzy. Bierze się pod trzecie małżeństwo, około 65 tys.
indywidualne rozmowy, z których korzysta uwagę opinie proboszczów, świadczące par rocznie decyduje się na rozwód.
20–30 osób. Wierni często mając poczucie o wiarygodności świadków i stron. Ana- To przerażająca statystyka. Czy
winy, wstydu, nie chcą wziąć udziału lizuje się protokół przedślubny. W cały można już mówić o kryzysie instytu-
w wieloosobowym spotkaniu, ale na takie proceder zaangażowanych jest wiele cji małżeństwa, a co za tym idzie
indywidualne chętnie przychodzą. Jako osób, aby wykluczyć możliwość popeł- – o kryzysie wiary?
proboszcz dodaję sobie dodatkowej pracy, nienia błędu w orzecznictwie.
bowiem potem jako sędzia delegowany O kryzysie wiary z pewnością, kryzysie
dokonuję przesłuchań tych osób. Ale jeśli Czyli, upraszczając, niemożliwe jest osób, które wchodzą w związki, o kryzysie
jest to możliwe, należy także w tych sy- tożsamości… Jednak małżeństwo jako
tuacjach ludziom pomóc. uzyskanie pozytywnej odpowiedzi ze Boży zamysł wciąż będzie aktualne. Podał
pan ważną statystykę dotyczącą małżeństw
Czy duża część składanych wnio- strony kościelnej na skutek układów cywilnych. Do sądów biskupich w Polsce
trafia 4–5 tys. spraw o stwierdzenie nie-
sków jest rozpatrzona pozytywnie?   z duchownymi? ważności małżeństw rocznie. Za każdą
Procesy prowadzone przez sądy biskupie Powiem tak: zbyt wiele osób uczestniczy statystyką kryje się wiele ludzkich drama-
tów oraz cierpienie, zwłaszcza dzieci.
kończą się w 70 proc. korzystnie dla osób, w procesie, żeby to było możliwe. Należy Ważną więc sprawą jest odpowiedzialne
które wniosły skargi powodowe. Dlaczego założyć, że osoby powołane przez biskupa podejście do sakramentu małżeństwa
aż tak dużo? Ponieważ wiele wynika ze do sądu kościelnego są uczciwe. Osoby i stosowne przygotowanie kandydatów,
wstępnej weryfikacji, gdy ksiądz powie te stają nie tylko wobec przepisów prawa, aby tych cierpień uniknąć.
osobom ubiegającym się o uznanie nie- ale też wobec własnego sumienia, a przede
ważności małżeństwa: „Słuchajcie, nie wszystkim wobec Pana Boga. Ks. Janusz Chyła, dr teologii,
warto, nie ma podstaw”. Wtedy tacy mał- proboszcz parafii MBKP w Chojnicach,
żonkowie mają oczywiście prawo wnieść Czy z księdza perspektywy istotny wykładowca WSD w Pelplinie, twitterowicz.
sprawę do sądu, ale zazwyczaj po życzliwej
rozmowie z kapłanem odpuszczają. Stąd jest udział pełnomocnika w spra-
między innymi tak wysoki stopień orzecz-
nictwa o nieważności małżeństwa. wach o unieważnienie małżeństwa?

Czy zwykły wierny może sobie

poradzić z formalnościami?
Każdy może sobie dać radę, a my, dusz-

pasterze, jesteśmy od tego, by pomagać
wiernym, gdy wystąpią wątpliwości. Są
kancelarie prawne, które zajmują się pro-

28 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

{ PRZESZŁOŚĆ FELIETON
POWRÓCI IDEĄ }

ARMIA LUDOWA

Tadeusz

Warszawscy radni PiS domagają się (po raz Płużański następne pokolenia”. A tow. Krystyna Łybacka,

kolejny) przemianowania alei Armii Ludowej minister edukacji, zagrzewała do „wychowania

na aleję Lecha Kaczyńskiego. A ja przypomnę patriotycznego młodzieży oraz upamiętnienia

Państwu rok 2004 – 60. rocznicę powstania w świadomości społeczeństwa doniosłego zna-

tej przestępczej organizacji, którą rządzący czenia Armii Ludowej”. Zdaniem tow. Józefa

wówczas (post)komuniści obchodzili szcze- Oleksego AL-owcy „walczyli i cierpieli w walce

gólnie hucznie. Towarzysz Aleksander Kwaśniewski, ów- o wolność naszej Ojczyzny”. Dla tow. Jerzego Jaskierni ta

czesny prezydent RP, mówił o AL jako o „największej walka była „bohaterska” i „heroiczna”. A tow. Piotr Ga-

konspiracyjnej organizacji wojskowej”, której kombatanci dzinowski, autor gadzinówki „NIE”, przekonywał, że

poświęcili życie „ideałom wolności i niepodległości Rze- dzięki AL-owcom „nasz kraj został wyzwolony spod oku-

czypospolitej” i powinni być „dla młodego pokolenia pacji hitlerowskiej, a w konsekwencji żyjemy teraz w wol-

przykładem patriotycznej postawy wobec Ojczyzny”. Do nym, niepodległym i suwerennym państwie”. W okolicz-

swoich czerwonych kompanów przemawiał towarzysz nościowej broszurze o „zaangażowaniu polskiej lewicy

generał Wojciech Jaruzelski: „Reprezentujecie środowisko w walkach z hitleryzmem” pisał tow. płk Jan Ptasiński

zasłużone w walce z faszyzmem, w wyzwoleniu Polski od (w czasach stalinowskich wiceminister bezpieki), a o ko-

hitlerowskiego okupanta. Bitwy, potyczki, akcje Armii nieczności „demaskowania fałszerstw prawicowej propa-

Ludowej zapisały się chlubnie w dziejach polskiego ruchu gandy i przeciwdziałaniu kampanii oszczerstw” przekonywał

oporu [w okupowanej Polsce nie było czegoś takiego, tow. prof. płk Ryszard Nazarewicz (w stalinizmie wiceszef

istniało Polskie Państwo Podziemne, z największą siłą – stołecznego UB). Te wszystkie wypowiedzi chyba najlepiej

Armią Krajową]”. Tow. Leszek Miller, wówczas premier, świadczą o tym, że nazwę aleji Armii Ludowej trzeba czym

podkreślał „dorobek AL” jako „dług do spłacenia przez prędzej zlikwidować.

REKLAMA

29 LIPCA 2020 29

OPINIE { SMUTNY PRZYPADEK ULUBIEŃCA PO }

Witold

Gadowski

NOWAK

– twarz kompradora

Był w polityce III Rzeczpospolitej taki okres, gdy wystarczyło znajdować
się w odpowiednim kręgu towarzysko-biznesowym, aby piąć się w górę
i zarabiać krocie. Strategiczne decyzje i tak nie były podejmowane
w tym gronie. Myślenie i zachowania kompradorskie zawsze prowadziły
do oligarchizacji życia publicznego i głębokiej korupcji. Cóż bowiem
pozostawało kompradorom jeśli nie bogacenie się kosztem ludności
PUBLICYSTYKA tubylczej. Przykładem takiej kariery i myślenia jest maskotka Platformy
Obywatelskiej i Donalda Tuska – Sławomir Nowak, człowiek, który stał
się dygnitarzem jedynie dzięki swoim towarzyskim koneksjom.
Przypadek Nowaka pokazuje, że
sposób uprawiania działalności ludzie, których pomysłem na życie były łatwe budownictwa i gospodarki morskiej w rządzie
publicznej – jaki upowszechnił się pieniądze i szybka kariera. W wypadku No- Donalda Tuska. Dziś posiada podwójne
w środowisku młodych ludzi, którym waka było nie inaczej. Formalnie zdobył obywatelstwo: polskie i ukraińskie. W paź-
wyższe wykształcenie, ale gdyby dociekać, dzierniku 2016 roku został szefem Ukrato-
doru – agencji odpowiedzialnej za budowę
władza wpadła w ręce dzięki zagra- jakie posiada kompetencje, można byłoby dróg na Ukrainie.

nicznym koneksjom – staje się modus ope- znaleźć jedynie działalność w miernej firmie Afery to rzecz zwyczajna

randi każdej ich publicznej aktywności. reklamowej „Signum Promotion” i ćwiczenie Nowak rychło stał się symbolem sposobu
uprawiania polityki preferowanego przez
się w partyjnych intrygach u boku Tuska. notabli z PO. Bardziej zainteresowany był
bowiem własnym wyglądem i prezencją niż
Tak czy owak zawsze Nowak Nowak ma też za sobą karierę modela, co sprawami ministerstw i urzędów, którymi
kierował. Najpierw stał się bardzo znany
Sławomir Nowak zawsze był w kręgu naj- nie pozostało bez wpływu na jego upodo- z powodu rażących nieścisłości w obowiąz-
kowym zeznaniu majątkowym. Sprawą
bliższych współpracowników Donalda Tuska bania do życia łatwego i luksusowego. Czte- zajęła się nawet prokuratura, a sam Nowak
musiał opuścić stanowisko w kancelarii
i szedł w górę razem ze swoim pryncypałem rokrotnie został posłem z listy PO w okręgu Komorowskiego. Zmuszony został także do
ustąpienia ze stanowiska ministra i zawiesił
i mentorem. „Karierę” zaczynał w niesławnej gdańskim. W czasach rządów koalicji PO- swoje członkostwo w macierzystej partii.
W listopadzie 2014 roku sąd skazał go za
pamięci Kongresie Liberalno-Demokratycz- -PSL pełnił kilka wysokich funkcji publicz- składanie nieprawdziwych oświadczeń ma-
jątkowych. W tym samym roku – po ujaw-
nym – improwizowanym rusztowaniu poli- nych. W 2007 roku został mianowany se- nieniu przez tygodnik „Wprost” nagrań jego

tycznym, które potrzebne było byłemu kretarzem stanu w kancelarii premiera

premierowi Janowi Krzysztofowi Bieleckiemu, Donalda Tuska i jednocześnie pełnił funkcję

Donaldowi Tuskowi i Januszowi Lewan- szefa gabinetu politycznego premiera. Był

dowskiemu. Potem wraz z większością też członkiem zarządu krajowego PO i wi-

działaczy tej efemerycznej partii znalazł się ceprzewodniczącym tej partii. W 2010 roku

w szeregach Unii Wolności. Był tam szefem piastował funkcję sekretarza stanu w kan-

młodzieżówki tej partii – stowarzyszenia celarii prezydenta Bronisława Komorowskiego

„Młodzi Demokraci”. W latach 90. w Polsce do spraw kontaktów z rządem i parlamentem.

ukształtowała się tendencja, że w partyjnych W listopadzie 2011 roku Komorowski po-

młodzieżówkach odnajdowali się młodzi wołał go na funkcję ministra transportu,

30 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

także domagać się łapówki od tureckiej firmy
Onur za przychylność przy rozstrzyganiu
przetargu na odcinek drogi Kijów–Charków–
Dołzańsk, i wreszcie według śledczych Nowak
jest zamieszany w działalność firmy konsul-
tingowej, prowadzonej m.in. przez byłego
szefa jednostki specjalnej Grom pułkownika
Dariusza Z. Firma miała otrzymywać kon-
trakty na usługi o wartości 10 proc. inwestycji
drogowych. Sam Sławomir Nowak twierdzi
oczywiście, że jest niewinny, jednak Ukraińcy
przekonują, że dysponują bardzo mocnym
materiałem dowodowym.

Mentalność kompradora

Jeżeli ukraińskie zarzuty znajdą potwierdze-

nie, może się narodzić pytanie: czy Sławomir

Nowak jest człowiekiem mało przenikliwym

i niefrasobliwym? Nic podobnego. Mental-

ność postkomunistycznych kompradorów

ukształtowana została w ten sposób, że są

praktycznie nietykalni. Zewnętrzne poparcie
PUBLICYSTYKA
(niemieckie lub rosyjskie) ma im zagwaran-
RYS. RAFAŁ ZAWISTOWSKI.
tować nietykalność. Przez pierwsze dwa

dziesięciolecia III RP taki system funkcjo-

nował bez przeszkód. Komprador był wy-

nagradzany możliwościami korupcyjnymi

w zamian za wierną służbę metropolii. Nowak

rozmowy z wiceministrem finansów An- w sprawie korupcji przy przetargach na prawdopodobnie był więc przekonany, że
drzejem Parafianowiczem – złożył rezygnację budowę dróg. Złośliwi twierdzą jednak, że
z członkostwa w PO. Jego nazwisko stało karanie za korupcję na Ukrainie jest podobnie opieka Donalda Tuska i powiązania promo-
się synonimem politycznej buty i interesow- możliwe jak represjonowanie za propago-
ności. Dawny druh Donald Tusk nie pozo- wanie dżihadu w Arabii Saudyjskiej. Jednak tora zapewnią mu kompletną bezkarność.
stawił go jednak bez pomocy. Na skutek wobec Sławomira Nowaka wysunięte zostały
nieformalnych uzgodnień (o których treści zarzuty na tyle poważne, że doprowadziły Korzystał więc z możliwości, jakie otworzyły
możemy się tylko domyślać), wraz z dota- do aresztowania go przez funkcjonariuszy
cjami unijnymi na budowę dróg na Ukrainie, Centralnego Biura Antykorupcyjnego. mu się na Ukrainie. Był tak pewny swojej
powędrował tam też Sławomir Nowak, który
objął lukratywną funkcję szefa agencji Ukraiński dziennikarz śledczy Julij Butusow bezkarności, że nawet przyjął ukraińskie
Ukrawtodor, formalnie nadzorującej inwe- kilka dni temu ujawnił szczegóły zarzutów,
stycje drogowe w tym kraju. Tusk podarował jakie ukraińska prokuratura stawia Sławo- obywatelstwo. Oczywiście w Polsce właśnie
mu więc drugie publiczne życie. Stare nawyki mirowi Nowakowi. Butusow twierdzi, że
jednak rychło dały o sobie znać. Nowak będąc szefem Ukrawtodoru w latach zabrzmiał chór obrońców „uciśnionego
2016–2019 miał ponoć żądać łapówki od
Nowak jest typowym przedstawicielem dyrektora firmy Altkom. Dzięki temu miał polityka”, jednak główne głosy w tym chórze
dworu Tuska, ludzi, którzy są przekonani wpłynąć na przeniesienie terminu kontraktu
o  swojej wyjątkowej predestynacji na budowę odcinka drogi Kijów–Odessa. brzmią z ust ludzi, których także powinny
i bezkarności. Łapówka miała zostać ukryta w kontrakcie
na zakup spółki założonej przez Nowaka dotknąć postępowania prokuratorskie.
Ukraińskie operacje i biznesmena Jacka P. Spółka – w momencie
założenia – miała kapitał zakładowy w wy- Sławomir Nowak rychło straci swoich
Z chwilą odejścia od władzy prezydenta sokości 30 tys. euro, a firma Altkom miała
Poroszenki, Nowak także pożegnał się z lu- ją wykupić za kwotę od 300 do 350 tys. euro. wysoko postawionych znajomych, jeżeli
kratywną posadą, a nowa administracja Według ukraińskiej prokuratury, Nowak miał
prezydenta Zełenskiego rozpoczęła śledztwo ukraińska prokuratura dowiedzie mu po-

pełnienia przestępstw. Wtedy okaże się, że

nie miał żadnych bliskich znajomych i ko-

legów. Na razie został zatrzymany na trzy

miesiące i będzie przekazany do dyspozycji

władz Ukrainy. W tym kontekście także

polscy prokuratorzy powinni bardziej dro-

biazgowo przyjrzeć się okresowi, gdy pełnił

on funkcję ministra w polskim rządzie.

Jeżeli Ukraińcy znaleźli jego przewinienia,

to jak było w Polsce, w której czuł się cał-

kowicie bezkarny? GP

29 LIPCA 2020 31

OPINIE { UNIĄ NIE RZĄDZĄ POTĘGI, KTÓRYM MUSIMY SIĘ PODPORZĄDKOWAĆ}

Dawid

Wildstein

PUBLICYSTYKA SZCZYT UE, czyli manipulacje

PO i Konfederacji wyszły na jaw

Ostatni szczyt unijny, na którym Polska zdołała wywalczyć największe
w historii swojego członkostwa w UE wsparcie finansowe, jak w soczew-
ce pokazuje, czym właściwie jest Unia i jakie jest miejsce Polski w tej
strukturze. Wbrew histeriom euroentuzjastów i eurosceptyków, po raz
kolejny okazuje się ona po prostu dynamiczną przestrzenią wpływów,
która jest i zagrożeniem, i szansą dla nas. I że faktycznie Unii należy się
bać – ale tylko będąc słabym, nieprzygotowanym graczem, który gotów
jest na każde ustępstwa.

T o musiało zaboleć. Oto ten straszny wizja utraty wszystkiego, co mają. Ale Niesłychane możliwości finansowego
PiS, ta antyeuropejska siła, która nawet to nie powstrzymało totalnej opo- wsparcia, potężne aktywa, mogące zostać
ciągnie Polskę w ponowne mroki zycji. To z jednej strony pokazuje, jak użyte w sytuacji wychodzenia z kryzysu, to
średniowiecza, okazała się na tyle groźne dla nich jest zwycięstwo PiS-u w tej gigantyczna szansa dla Polski. Tylko że
ważnym graczem, że wyrwała materii, że gotowi są do tak ostentacyjnych musimy umieć o nie walczyć. Bo nic nie jest
gigantyczny kawał tortu, pieniądze, które działań. Z drugiej – uwidacznia też naj- w Unii przesądzone raz na zawsze. Każdego
pomogą gospodarce po problemach zwią- gorsze konsekwencje, jakie przyniosło dnia toczy się tam gra o kolejne wpływy
zanych z pandemią. Ciężko o mocniejszy nam nasze członkostwo w UE. Ostatni i możliwości. A sam fakt wspomnianej walki
cios w sedno narracji PO. Nic więc dziw- szczyt unijny jest swoistą pigułką szans pokazuje, że pozycja Polski wcale nie jest
nego, że rozpoczął się prawdziwy festiwal i patologii w tej materii. Istnienie w ob- taka słaba. Nasz kraj może grać i wygrywać
absurdów, od zabawnych, gdy PO usiłowała rębie Polski liczącej się wciąż siły, mimo konkretne mecze. A najwięcej straci właśnie
udowodnić, że te miliardy to właściwie kolejnych przegranych, która swoją lojal- wtedy, gdy siedzi cicho.
nic, po dużo bardziej ponure, gdy euro- ność wyraźnie kieruje bardziej w stronę
posłowie tej partii z EPL usiłowali zablo- ponadnarodowych organizacji niż własnego Nie jesteśmy frajerem Unii
kować te pieniądze. państwa i za swój żywotny interes uważa
osłabienie polskiej suwerenności (stąd ta Co ciekawe, powyższa prawda o Unii jest
Ten mecz się nie kończy dzika walka PO o powiązanie praworząd- nie do zaakceptowania dla dwóch partii,
ności z budżetem) – jest możliwe tylko w teorii bardzo od siebie odległych, czyli
Nie jest to pierwszy raz, gdy publicznie, z powodu naszej wieloletniej obecności Platformy i Konfederacji. Obu tym forma-
z otwartą przyłbicą, politycy PO grają w Unii. To też pozwala najważniejszym cjom chodzi o to, żeby przedstawić Unię
przeciwko własnemu państwu. Tym razem unijnym graczom, z Niemcami na czele, jako przestrzeń walki prawdziwych tytanów,
jednak sprawa jest o tyle wyjątkowa, że na stałe podtrzymywanie kroplówki po- z którymi Polska oczywiście nie ma żad-
mówimy o sytuacji Polski w obliczu pan- lityczno-finansowo-symbolicznej, która nych szans. Wnioski są już różne. Pierwsi
demii. O potężnych problemach, na które daje PO szansę dalszego trwania, mimo wołają, że w związku z tym należy milczeć
natrafiła nasza gospodarka, o tysiącach klęski za klęską. i czekać na pańską łaskę, gdy Merkel czy
Polaków, którym przed oczami stanęła inna szlachta UE łaskawie rzuci jakiś

32 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

PUBLICYSTYKAogryzek. Drudzy – że czas w ogóle opuścićPlatforma napędzana jest najprymitywniejsząten znienawidzony przez nich plebs. To
Unię (co zważywszy na to, jak sieciowa nienawiścią, taka interpretacja wydaje się w końcu nie tylko awanturnicy profanujący
FOT. KRYSTIAN MAJ /KPRMjest nasza gospodarka względem resztybyć kusząca. Zwłaszcza że kolejne badania Matkę Boską czy Krzyż. Wspomniane
Unii, byłoby natychmiastową katastrofą). pokazują, iż elektorat PO organizuje się grupy są już tak opętane nienawiścią i po-
Istotne jest tu coś innego – w obu wypad- wokół negacji i głosowania przeciw, a nie gardą, że racjonalna dyskusja z nimi nigdy
kach głównym celem tej propagandy jest za, że dużo bardziej od programu interesuje nie będzie możliwa. Ale lemingi to także
wprowadzenie w swój elektorat przeświad- go identyfikacja quasi-plemienna, czyli cała rzesza ludzi, którzy żyją w głębokim
czenia polskiego imposybilizmu i bycia na bycie po stronie „tych lepszych”. przeświadczeniu, że PiS to dla nich za-
pozycji z góry straconej. grożenie, a PO to mniejsze zło. Żyją oni
Ale jest ona zupełnie absurdalna. Pomi- też w strachu, iż wszystko, co osiągnęli,
Ostatni szczyt z historycznym rezultatem jając, że politycznie przeciwskuteczna, bo może się zaraz skończyć. I prawda jest
polskiego rządu pokazuje, jak błędna jest akurat PiS zwyciężył kilkakrotnie z PO taka, że ten strach leminga da się zrozu-
to perspektywa. Powstaje jednak oczy- brakiem ścigania się na hejt – tutaj trzeba mieć. Ma kredyty w zagranicznych bankach.
wiste pytanie: w jaki sposób udaje się tej partii oddać w przedbiegach mistrzo- Pracuje najczęściej w filiach zagranicznych
Platformie (partii jednak dużo bardziej stwo – ale poprzez stworzenie szerokiego korporacji. Żyje w wielkim, polskim mie-
istotnej niż Konfederacja) utrzymywać programu społecznego, powiązanego ście, które z dnia na dzień staje się coraz
w swoim elektoracie to przeświadczenie. z pozytywną wizją Polski. bardziej kosmopolityczne. Jest ciągłym
Bo w tym momencie rozbicie tej narracji odbiorcą światowej, internetowej papki,
powinno być głównym zadaniem Zjed- Zrozumieć strach leminga straszącej go kolejnymi kryzysami i apo-
noczonej Prawicy. kalipsami. Podświadomie nie wierzy w Pol-
Warto pamiętać, że lemingi to nie tylko skę. Przyjmuje punkt widzenia PO i zaczyna
Najprostszą odpowiedzią byłaby pogarda zupełnie oszalali z nienawiści bojówkarze być przekonany, że jego życie uzależnione
w stylu PO, tylko a rebours, czyli po prostu z Obywateli RP czy obdurniali celebryci jest od decyzji, które zapadają poza Polską.
leming jest immanentnym idiotą, pozba- lub funkcyjni dziennikarze. To nie tylko Zresztą utrzymywanie takiego przeświad-
wionym kręgosłupa i wartości rodzajem niewielkie pseudoelitki, przeświadczone czenia to nie tylko efekt propagandy Plat-
człowieka, któremu można do głowy wtło- o swojej wielkości, nienawidzące każdego, formy, ale całkiem zrozumiałe i intuicyjne
czyć wszystko. Zważywszy na to, jak bardzo kto przypomina im, że są tacy sami jak przeświadczenie, że żyjemy w dynamicz-
nym, sieciowym świecie, gdzie bardzo
wiele najważniejszych egzystencjalnie dla
nas spraw rozgrywa się w przestrzeniach
dla nas niedostępnych. W związku z tym
pojawia się myśl, że jest ona w znacznej
mierze uzależniona od ustaleń silnych,
ponadnarodowych organizacji.

I z takimi właśnie lemingami, ze świa-
domością ich lęków, Zjednoczona Prawica
musi nauczyć się komunikować. To proces,
który zajmie lata, niemniej trzeba go kiedyś
rozpocząć. A jego podstawą musi być
umiejętne pokazanie, że Polska pod rzą-
dami Zjednoczonej Prawicy jest w stanie
sprawnie poruszać się po meandrach
polityki unijnej. Być twardym graczem,
który, kolokwialnie rzecz ujmując, umie
„wygrywać swoje”, jednocześnie nie kon-
testując całości zjawiska, w jakim, z ko-
nieczności, przyszło nam żyć, czyli glo-
balnej, sieciowej polityki, której wyrazem
jest chociażby Unia Europejska. To, co
udało się Polsce wywalczyć na ostatnim
szczycie, oraz furia szeroko pojętego frontu
unijnych lokajów pokazuje, że Zjedno-
czona prawica idzie właściwą drogą. GP

29 LIPCA 2020 33

OPINIE { SŁUŻBA ZDROWIA W OBLICZU COVID-19 }

Andrzej

Sośnierz

Myślenie systemowe
się przydaje

To, czego od wielu lat najbardziej brakuje w obszarze ochrony zdrowia,

to zdecydowany brak myślenia systemowego. Ochrona zdrowia jest

przedmiotem zainteresowania wszystkich, a wiele o niej się mówiło

w ostatnich miesiącach z powodu epidemii koronawirusa. Chodziło

głównie o skutki, jakie wywarły podejmowane na szczeblu państwowym

PUBLICYSTYKA decyzje mające służyć stłumieniu epidemii, które to skutki wpłynęły

i wpływają na wszystkie dziedziny życia.

R ząd, aby uporać się ze skutkami mierzyć. W tej sprawie przyjęto a priori walka z  epidemią była najlepsza, naj-
własnych decyzji, przygotowuje, opinię, że podjęte decyzje były najlepsze sprawniejsza i że inaczej nie było można.
a Sejm uchwala coraz to nowe z możliwych i że innych nie można było A tymczasem, gdy przyjrzeć się wykre-
ustawy, które mają pomóc po- podejmować. Tymczasem przypatrując się sowi obrazującemu przebieg zakażeń
konać trudności pojawiające temu, co się dzieje na świecie, nietrudno w  Polsce, to wśród państw Unii Euro-
się w różnych obszarach życia gospodar- dostrzec, że różne kraje w bardzo różny pejskiej wypadamy najgorzej. Nikt tak
czego i społecznego. Jednak w tym wszyst- sposób radzą sobie z epidemią. długo i nieskutecznie nie tłumi epidemii
kim najbardziej brak racjonalnej, opartej jak my i w tym zakresie całkowicie nie
na faktach analizy i dyskusji na temat Niewyciąganie wniosków zgadzam się z uspokajającymi słowami
tego, czy podejmowane działania były naszego premiera.
optymalne, czy były skuteczne i czy nie Nie ulega wątpliwości, że w sprawie tej
należy ich skorygować. epidemii mieliśmy do czynienia z nie Ministerstwo nie wyciąga żadnych wnio-
w pełni uzasadnioną ogólnoświatową sków z zupełnej niewydolności stacji sa-
Szybko i sprawnie rząd przygotowuje paniką. A jak to zazwyczaj bywa, decyzjami nitarno-epidemiologicznych, które nie-
kolejne wersje tarcz mających ochronić podejmowanymi w stanie paniki nie za- skutecznie prowadzą wywiady epidemiologiczne,
różne dziedziny naszego życia, na które wsze kieruje rozum. Dlatego po opadnięciu nadal pojawiają się istotne błędy w wynikach
przeznacza naprawdę spore kwoty pie- fali największych emocji przychodzi czas testów, osoby podejrzane o kontakt z za-
niędzy z budżetu. Uchwalane tarcze naj- na spokojniejszą analizę i ewentualne każonym nawet tygodniami oczekują na
prawdopodobniej będą skuteczne, a z pew- korekty działań. Wiele państw dokonało wyniki. Przewidując ewentualny nawrót
nością znacznie złagodzą już występujące już takich analiz, przeprowadziło niezbędne epidemii jesienią, o którego możliwości
i przyszłe trudności. Z drugiej strony korekty i nadal ich dokonuje, bo z upływem świadczą już pierwsze sygnały nawrotu
wiadomo, że wszystkich negatywnych tygodni coraz więcej wiemy o epidemii epidemii w krajach, którym wydawało się,
skutków nie uda się uniknąć. i jej skutkach zdrowotnych, które w na- że epidemię mają za sobą, ministerstwo
szym obszarze Europy są zdecydowanie powinno zdecydowanie poprawić cały
W tym racjonalnym ciągu decyzji i zda- mniej groźne niż na przykład w Europie kulejący system testowania, czyli poza
rzeń zdecydowanie brakuje jakiejkolwiek Zachodniej, Ameryce Południowej czy wspomnianym wyżej wywiadem epide-
dyskusji o sposobie walki z epidemią. Stanach Zjednoczonych. miologicznym – także system pobierania
Przecież właśnie sposób walki z epidemią wymazów oraz wydolność i jakość bazy
jest początkiem wszystkich trudności, W  Polsce zdecydowanie brak takiej laboratoryjnej.
z którymi przychodzi i przyjdzie nam się refleksji. Wciąż przyjmujemy, że nasza

34 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

nych, nie zastanawiając się, jaki skutek
zdrowotny przyniesie ta decyzja innej
grupie chorych.

Brak myślenia systemowego objawia się
także w decyzjach o regulacji wynagrodzeń
dla którejś grupy pracowników ochrony
zdrowia, na przykład dla lekarzy rezyden-
tów. Ci rezydenci pracują przecież pośród
innych pracowników ochrony zdrowia
i po takiej decyzji momentalnie następuje
porównywanie się różnych grup pracow-
niczych i za chwilę w systemie ochrony
zdrowia pojawiają się nowe napięcia.

Fundusze to zła droga

W najbliższym czasie Sejm ma się zająć

ustawą o utworzeniu Funduszu Medycz-

nego, który ma wspomagać finansowanie

różnych obszarów ochrony zdrowia. Nie

jest to pierwszy fundusz funkcjonujący

w branży medycznej. Mamy już wydzielone

środki na onkologię, na ratownictwo me-
PUBLICYSTYKA
dyczne, są też wydzielone kwoty pieniędzy
FOT. FILIP BŁAŻEJOWSKI/GAZETA POLSKA
na poszczególne schorzenia.

Zanim podejmiemy decyzję o utworzeniu

Słuszne decyzje, niedobre z dnia na dzień zabrakło personelu medycz- kolejnego funduszu, powinniśmy się za-
efekty nego w niemałej grupie placówek, w tym
w domu pomocy społecznej, z którego stanowić, czy w ogóle finansowanie ochrony
Od początku epidemii w Polsce nie stwo- pielęgniarki zniknęły z dnia na dzień, zo-
rzyliśmy spójnego, całościowego systemu stawiając pacjentów bez opieki. Tak właśnie zdrowia powinno się odbywać przez wy-
walki z nią. Licznie podejmowane decyzje objawia się brak myślenia systemowego,
są niespójne, nakierowane na rozwiązy- kiedy podejmując cząstkowo słuszną decyzję dzielone fundusze. Przecież nie trzeba
wanie doraźnie pojawiających się proble- i nie potrafiąc przewidzieć całościowych jej
mów, a czasami nawet wzajemnie sprzeczne. skutków, tak naprawdę dezorganizujemy wiele wyobraźni, żeby przewidzieć, że
Kłania się właśnie wspomniany na wstępie cały system opieki zdrowotnej.
brak myślenia systemowego. podążanie tą drogą może spowodować
Myślenia systemowego brak zarówno
Z pozoru słuszna decyzja o utworzeniu w dyskusjach toczących się na różnego powstanie dziesiątek funduszy finansują-
szpitali jednoimiennych wywołała liczne rodzaju kongresach, konferencjach, spo-
negatywne skutki w  funkcjonowaniu tkaniach, na których fachowcy, roztrząsając cych różne dziedziny medycyny lub różne
tych placówek, więc gdy okazało się, że problemy, najczęściej proponują rozwią-
epidemia w Polsce przebiega inaczej niż zania tylko z pozoru skuteczne, jak i w dys- choroby. Każdy fundusz będzie miał swój
na przykład we Włoszech, należało jak kusjach polityków szczebla samorządowego
najszybciej tę decyzję zmienić. Tak się i państwowego, brak go w ministerstwie zarząd funduszu wraz w aparatem urzęd-
nie stało i w kilku szpitalach, które ob- i w Sejmie. Angażując się w problem któ-
łożone były pacjentami w  znikomym rejś grupy chorych i nawet szczęśliwie go niczym. Każdy fundusz będzie się rządził
stopniu, doszło do dużych zmian kadro- rozwiązując, nie martwimy się, jakie przy-
wych. Ich pozycję na rynku świadczeń niesie to skutki dla innej grupy chorych. własnymi interesami i zasadami i będzie
zdrowotnych trzeba będzie długo i w tru- Na przykład jeśli z budżetu na leki wy-
dzie odbudowywać. kroimy jakąś pulę pieniędzy na leczenie toczył własną wojnę o zwiększenie nakła-
osób z jakimś konkretnym schorzeniem,
Z pozoru słuszna decyzja, aby personel to osoba, która przeforsuje taką decyzję, dów, a poza tym otoczą go różni lobbyści
medyczny nie przenosił epidemii z placówki najczęściej poczytuje to za sukces. Ogłasza
do placówki i w związku z tym aby pracow- to w mediach ogólnopolskich lub lokal- i różne grupy interesów.
nicy ochrony zdrowia pracowali w jednej
placówce medycznej, spowodowała, że Finansowanie ochrony zdrowia przez

wydzielone fundusze to prosta droga do

dalszej dezintegracji systemu ochrony

zdrowia. Zanim utworzymy kolejny fun-

dusz, powinniśmy odbyć odrębną dyskusję

na temat tego, czy w ogóle zmierzamy do

finansowania ochrony zdrowia przez fun-

dusze, jakich efektów się spodziewamy

i czy będzie to rozwiązanie dobre dla

całego systemu ochrony zdrowia. W prze-

ciwnym razie z tych z pozoru dobrych

decyzji i z dobrych intencji wyjdzie jak

zwykle coś nie tak. GP

29 LIPCA 2020 35

ANALIZA { MUZYCZNA BITWA O RZĄD DUSZ }

Krzysztof

Wołodźko

Popkultura

jest do odbicia
Popkultura należy do lewicy i liberałów – często można usłyszeć te słowa
PUBLICYSTYKA z ust zwolenników Prawa i Sprawiedliwości. Jest w nich niestety dużo
kapitulanctwa i przekonania, że skoro najbardziej lubimy słuchać piosenek,
które już znamy, to powinny się one podobać również znacznie od nas
młodszym. A przecież nigdy tak to nie działało – niemała część dzisiejszych
prawicowców zapomina o własnych kontrkulturowych korzeniach czy
o mainstreamowych fascynacjach popkulturowych z lat młodości.

C o się dzieje z polskim rapem, co zwolenników i sympatyków jest mnóstwo ludzi, Lao Che, album, który uczynił heroizm i tragizm
się dzieje z hip-hopem, co się dzieje którzy w czasach własnej młodości dobrze powstańczej stolicy wielkim tematem popkul-
z muzyką popową? – pyta zdu- poznali smak kontrkultury. Albo doskonale tury tuż po roku 2000, jest już dzisiaj po prostu
miona prawica, słuchając „Pato- poznali popkulturowy, artystyczno-muzyczny klasykiem. A roczniki paradujące dekadę temu
inteligencji” Maty, „Polskiego mainstream. I stąd wiedzą dobrze, że tak na- w T-shirtach tożsamościowych to już nie są
tanga” Taco Hemingwaya i „POGO” Ørganka. prawdę nie istnieje żaden bezwzględny deter- zbuntowani wobec nijakości popkulturowego
Co to jest, do cholery?! – pyta prawica, minizm, który wyznaczałby ostatecznie wybory przekazu dwudziestoparolatkowie – to ludzie,
patrząc protekcjonalnie na najmłodsze po- metapolityczne fanów tego czy innego popkul- którzy pozakładali rodziny i niedługo zamienią
kolenie rozkochane w K-popie, czyli popo- turowego fenomenu. się w zgredów wpatrzonych ze zdumieniem
wym miszmaszu gatunków z Korei Połu- w dorastające dzieciaki.
dniowej. – Lemingi od Owsiaka! – prycha Nigdy nie zapomnę prof. Ryszarda Legutki,
głośno, niezadowolona, patrząc na młodzież który przyznał w przeprowadzanym przeze Młodość jest pamiętliwa
na Przystanku Woodstock – bardzo często mnie wywiadzie, że lubił sztuki Daria Fo.
młodzież z Polski B, dla której impreza Jurka Wszyscy dobrze wiemy, że wśród partyjnych Czas na kontrapunkt. To, co dzieje się w pol-
Owsiaka jest swojska i własna, w odróżnie- VIP-ów z PiS są fani starego, dobrego rock and skiej popkulturze, interesuje również drugą
niu od różnych wielkomiejskich Open’erów. rolla i o wiele brutalniejszego metalu. A to stronę naszych ideowych sporów. Jarek Szu-
I woli po prostu zadowolić się narzekaniem przecież rzecz powiedziana eufemistycznie. brycht, dziennikarz muzyczny, twórca i na-
na tę „ogłupioną i pozbawioną smaku mło- czelny działającej przez kilka lat i niestety już
dzież” – podobnie jak liberałowie uwielbiają Tyle że nie jesteśmy już w latach 90. ani zamkniętej „Gazety Magnetofonowej”, tak
narzekać na starych, niewykształconych, wcześniejszych. Rock już nie rządzi, choć ma pisał niedawno na łamach „Gazety Wybor-
prowincjonalnych wyborców PiS. się nieźle. Nikt już nie gra w mniej lub bardziej czej”: „Po akcji #hot16challenge, w której
koncesjonowany bunt, wrzucając na okładkę raperzy ciskali gromy w stronę rządzących,
Uczyć się na błędach płyty Lenina z punkowym irokezem. Nikt już i po »Polskim tangu« nie ma tu już powrotu
nie pisze w prawicowej prasie – a pamiętam do beztroski apolityczności”.
Chcę jednak wierzyć, że PiS szybciej uczy się takie artykuły z lat 90. – o Malejonku, Kaziku
na błędach. Tym bardziej że w szeregach jego i paru innych – jako symbolach antysystemo- I dodawał: „Dla Taco, części muzycznego
wego buntu. I nawet „Powstanie Warszawskie” środowiska i wreszcie fanów, szczególnie

36 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

kową w nastoletniej grupie wiekowej zapewnili
TVP swoimi żartami. A rzecz była wybitnie
zauważalna w twitterowych trendach.

Polubić K-pop

Narzekanie na narzekających nic jednak nie

da. Co robić? – stare pytanie Nikołaja Czerny-

szewskiego, ukradzione rosyjskiemu myślicie-

lowi przez ćwierćinteligenta Lenina, nigdy nie

traci na znaczeniu.

Po pierwsze, rap i hip-hop Polski B to wielkie

wyzwanie dla Ministerstwa Kultury i Dziedzic-

twa Narodowego. Proszę nie patrzeć krzywo.

O ile argumentowi „młodzi się buntują przeciw

każdej władzy” nie można odmówić sporej

dawki racji, o tyle ci sami młodzi często chcą

być przez starszych po prostu wysłuchani.

Trzeba dotrzeć do tych nieznanych, ambitnych

i utalentowanych. Pomóc im wyśpiewać to, co

boli Polskę B. To, co się tam zmienia na lepsze,

a co wciąż dryfuje w złą stronę. Pomóc im

wyśpiewać, dlaczego ich rodzice cieszą się z 500
PUBLICYSTYKA
i 300 plus, dlaczego głosują na PiS. I dlaczego
FOT. EPA/YONHAP SOUTH KOREA OUT
oni sami wahają się choćby między PiS a Kon-

federacją. Bo druga strona – co jasno wynika

z wyżej zacytowanej wypowiedzi Szubrychta

K-pop – tego dziś naprawdę słuchają młodzi Polacy. – świetnie już wie, że popkultura może jej po-

{ Można przewracać oczyma, cierpieć tantalowe męki, móc w końcu wygrać.
wzdychać za własną młodością, za prywatkami, na
których młodzi gniewni w nieskończoność grali Jacka Po drugie, K-pop. Można przewracać oczy-
Kaczmarskiego i Jana Krzysztofa Kelusa. Ale to już było.
To nie wróci – w takiej jak niegdyś formie. ma, cierpieć tantalowe męki, wzdychać za

własną młodością z „Europą” Santany pły-

nącą z magnetofonu kasetowego Kasprzaka

(któż, ach któż, położył te zakłady RTV na

łopatki, pamiętacie?), za prywatkami, na

których młodzi gniewni w nieskończoność

grali Jacka Kaczmarskiego i Jana Krzysztofa

Kelusa. Ale to już było. To nie wróci – w ta-

kiej jak niegdyś formie.

tych młodszych, którzy ze zdumieniem Obserwowałem uważnie Twittera w nocy po TVP powinna zrobić dla młodych K-popowy
odkryli, że muzyka nie musi zajmować się II turze wyborów – widać było, jak wiele osób
sama sobą – ich głos jeszcze dzisiaj nie czekających na late poll to byli młodzi ludzie festiwal albo K-popowy program muzyczny,
przeważył, ale kolejne wybory za trzy lata. z K-popowymi emblematami. Oni nie zapomnieli,
Będą w nich głosować fani Taco Hemin- bo młodość potrafi być naprawdę pamiętliwa, naprawdę na bogato, z gwiazdami, wywia-
gwaya, którzy już dzisiaj wybrali inną wizję Rafała Ziemkiewicza i Krzysztofa Feusette
Polski – w grupie wiekowej 18–29 na Rafała kpiących we „W tyle wizji” z naprawdę popu- dami, własnymi produkcjami. Żeby ci młodzi
Trzaskowskiego zagłosowało blisko 65 proc. larnej koreańskiej grupy BTS. TVP może mocno
wyborców. Dołączą do nich nieletni jeszcze promować disco polo, ponieważ wie, że to zobaczyli, że po naszej stronie nikt nie chce
wielbiciele K-popu, śmiertelnie obrażeni muzyka Polski B, ale prawda jest taka, że dla
na PiS za nagonkę na środowiska LGBT+. najmłodszych Zenek Martyniuk to już po prostu ich gustów ośmieszać i poniżać. Nawet jeśli
Dołączą i ci, którzy jeszcze dziś są obojętni, muzyczny dinozaur. I choć rozumiem, że sza-
jeszcze nieprzekonani, ale zapewne wsłu- nownym redaktorom „W tyle wizji” poprawność nie pasujemy do siebie wzajem pod względem
chają się w głosy swoich do niedawna polityczna i muzyczna jest nie w smak, to tak
niemych idoli”. naprawdę nie wiemy, jak dużą klapę wizerun- estetyki. I żeby to zrobić, trzeba trochę od-

wagi i wyobraźni. Inaczej pozostanie nam

patrzeć, jak młodzi fani K-popu na dobre

odpływają gdzie indziej.

A jeśli i tak się nie uda? To przynajmniej nie

będzie nam ciążyć świadomość, że nie zrobi-

liśmy dokładnie nic, by ich do naszej wizji

Polski przekonać. GP

29 LIPCA 2020 37

FELIETON { WIDZIANE ZE
ŚMIETNIKA HISTORII }

CZY WARTA argumenty bez znaczenia. Polska nadal więc

SKÓRKA WYPRAWKI? Jerzy będzie musiała toczyć walkę o prawo do
reform i normalnego życia bez prymatu de-
Targalski
wiacji i zboczeń oraz liczyć na to, że kryzys

Polska potrzebuje pieniędzy na inwestycje, wewnętrzny Unii uniemożliwi dokończenie

bez których nie tylko nie wydobędziemy się budowy państwa federalnego. Musimy się

ze skutków, jakie przyniosły zastosowane spodziewać szybkiego ataku na „dyktaturę”

metody walki z epidemią, lecz przede wszyst- i „faszyzm” w Polsce. Przeciwnikowi należy

kim nie dokonamy skoku technologicznego pokazać, iż nie będziemy kapitulowali tylko

i pozostaniemy w pogłębiającej się zależności od Niemiec, dlatego, że brukselska elita tyle zainwestowała w ataki

a nasza gospodarka będzie funkcjonowała jedynie jako na Polskę, że nie może się wycofać bez utraty twarzy. Ten

dodatek do jej ekonomiki. Problem, skąd wziąć środki idiotyczny argument, że im bardziej będą nas atakowali,

na rozwój gospodarczy, nie został rozwiązany. Takie za- tym dalej musimy ustępować, już przecież padł. Przeciw-

soby, jakie są nam potrzebne, choćby na inwestycje w in- nie, należy pokazać, że inwestowanie w ataki na Polskę

frastrukturę, muszą pochodzić z zewnątrz, gdyż jesteśmy szybko doprowadzi agresora właśnie do utraty twarzy.

za biedni, by sami je wygenerować, a walka ze skutkami Dlatego trzeba jak najszybciej wypowiedzieć konwencję

zamrożenia gospodarki pochłonęła dodatkowe 100 mld stambulską i wzorem Rumunii przyjąć ustawę antygen-

zł. USA nie kwapią się z inwestycjami, pozostała więc derową. Innym problemem, który trzeba przeanalizować,

nam niemiecka Unia. Jak rozumiem, taka logika stała jest to, kto będzie decydował i korzystał na inwestycjach

u podstaw naszych ustępstw na szczycie Unii i nie są to w zielony ład.

FELIETON { LUBIĘ DINOZAURY }

LEWACKA HIPOKRYZJA wicowy twór, mieszający szczytne hasła

o walce z przemocą w rodzinie z niesłychaną

Jedną z najbardziej obrzydliwych cech lewicy Dawid ilością propagandy. Lewica oczywiście rzu-
ciła się na PiS, jakoby w ten sposób stawał
jest jej pasożytowanie na szczytnych ideach po stronie katów, a nie ofiar. Argument

Wildsteini realnej ludzkiej krzywdzie. Można zresztą

powiedzieć, że to jej „styl działania”, odkąd wyjątkowo nieprawdziwy, zważywszy na

pojawiła się jako konkretna, tożsamościowa wielość rozwiązań prawnych, które ten rząd

siła w europejskiej polityce. Jest on dość wprowadził, żeby pomóc ofiarom przemocy

prosty. Właściwie diagnozujemy problem, domowej. Tylko jak to zwykle w wypadku

samowolnie mianujemy siebie „głosem pokrzywdzonych”, lewicy – ona ma gdzieś ofiary. Ją interesuje tylko wspo-

a następnie tworzymy świat, w którym wspomniane mniany symboliczny bagaż tej konwencji, pisany w duchu

ofiary będą miały jeszcze gorzej. Jak komuniści, którzy postępowej nowomowy. Dlatego to nie prawica powinna

szli walczyć o prawa robotników, a skończyli, mordując się tłumaczyć z wypowiedzenia konwencji stambulskiej.

ich milionami. Przykłady można mnożyć. Lewica traktuje Pytania w tej materii należy zadać lewicy i brzmią one

ofiary jako instrumenty osiągnięcia celu – w zależności następująco: Czemu musicie we wszystko mieszać swoją

od potrzeb szybko zmienia swoich „pokrzywdzonych”. cyniczną ideologię? Czemu nie możecie zwyczajnie

Spójrzmy, jak łatwo w Warszawie większość lewicy stanąć po stronie pokrzywdzonych, przestać traktować

przehandlowała krzywdę osób pokrzywdzonych przez ich jak narzędzia, dzięki którym osiągacie swoje poli-

mafię reprywatyzacyjną w zamian za kasę, którą dostała tyczne cele? Póki lewica nie będzie w stanie odpowie-

od umoczonego ratusza w ramach szerzenia wiedzy dzieć, nie stanie się też partnerem do dyskusji na temat

o LGBT. Cały ten lewacki cynizm uwidocznił się w ostat- realnych problemów społecznych. Będzie tylko bandą

nich dniach, gdy Polska zdecydowała się wypowiedzieć cynicznych politruków, od których należy się trzymać

konwencję stambulską. Konwencja ta to wzorcowy le- jak najdalej.

38 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

FELIETON FELIETON

{ WALKA O DUSZE } { Z BLISKA }

Tomasz P. Jan
Pospieszalski
Terlikowski

BÓG SILNIEJSZY ANTYRASISTOWSKI
NIŻ ŚMIERĆ
KOLONIALIZM
To trudny czas dla Kościoła, dla wierzących. Ludzie tracą
Gwałtowne zamieszki, które wybuchły w USA, a potem
wiarę, proszą, by wytłumaczyli się z tego, dlaczego wie- w wielu miastach Zachodu po zamordowaniu George’a
Floyda, przerodziły się w najdziwniejszą rewolucję w hi-
dząc o grzechach i zaniedbaniach ludzi Kościoła, nadal storii. Rebeliantów nie popycha do agresji głód, ucisk,
zniewolenie czy złe warunki życia. Agresorami są ludzie
pozostajemy wewnątrz tej wspólnoty. Odpowiedzi jest syci, wielu z ich żyje na koszt społeczeństwa, wszyscy
mają dostęp do dóbr, o jakich ich przodkowie dwa po-
zapewne tyle, ile ludzkich historii. Ale ja mogę podzielić kolenia wstecz mogli tylko pomarzyć. Nie wystarczą już
akty samoupokorzenia, jakich dokonują biali, klękając
się swoją. Nie jestem człowiekiem uczuć, nie miałem publicznie przed Afroamerykanami, nie wystarczy nisz-
czenie pomników. Żeby osiągnąć równość rasową, należy
– inaczej niż Sławomir Jastrzębowski, którego historia wymierzyć sprawiedliwość historii, bo ta, jak wiadomo,
naznaczona jest niewolnictwem, patriarchatem i rasi-
jest jakoś dla mnie inspiracją do napisania tego tekstu zmem. Należy dokonać zemsty na tradycji i śladach
naszego dziedzictwa, odciąć się od przeszłości i ją po-
– doświadczania sacrum. Urzekła mnie spójność kato- grzebać. Arcykapłani nowego porządku winą za ukształ-
towanie systemu supremacji białego obarczyli chrześci-
licyzmu, intelektualna pełnia filozofii i teologii. Szukałem jaństwo. Na celowniku agresorów są więc kościoły
i symbole kultu, a nawet cmentarze. Wymazanie śladów
Boga rozumowo, a nie emocjonalnie, a antyklerykalizm kultury, która nas poprzedza, otworzy dopiero drogę do
upragnionej rasowej równości. Tymczasem zaprowadza-
ludzi wierzących wyniesiony z domu sprawiał, że częściej nie siłą „rasowej sprawiedliwości” odbywa się równolegle
z niezwykle barbarzyńskim nowym modelem kolonizacji.
szukałem go sam niż w to- Elity oenzetowskie i wielkie ponadnarodowe fundacje,
pod pozorem walki z biedą, narzucają mieszkańcom
warzystwie księży. U mnie Afryki aborcję, antykoncepcję, sterylizację, bo przecież
oni, oświeceni, wiedzą lepiej, co dla Afrykanów jest
w domu kultu duchownych dobre. W rzeczywistości chodzi o drastyczne ograniczenie
urodzeń i rozwój gospodarczy, którego beneficjentem
nie było, otwarcie mówiono Bóg mówi, przemienia, mają być wielkie globalne koncerny. Znamienna w tym
o słabościach i problemach odradza posługując się kontekście jest wypowiedź Emmanuela Macrona na
Kościoła, choć niedzielna ludźmi takimi, jacy są, szczycie G-20 w Hamburgu (2017 rok): „Kiedy istnieją
msza była czymś oczywi- jeszcze kraje, w których na kobietę przypada siedmioro
czy ośmioro dzieci, możecie wydawać tam miliardy euro,
stym. Tato nosił w sobie w Kościele, jaki jest. a niczego nie ustabilizujecie”. O jakiej stabilizacji mówi
arogancki przedstawiciel Zachodu? O upodobnieniu
jakieś zranienia z czasów Afryki do Europy, z jej duchową pustką, moralną deka-
dencją i demograficznym samobójstwem? Dlaczego
ministranckich, ale nigdy jednak antyrasistowska rewolta woli palić kościoły niż
dostrzec neokolonialną pogardę elit wobec rdzennej
się z nich nie zwierzał. To ludności Afryki? Ponieważ żywi się tą samą liberalno-
-lewacką ideologią i tą samą nienawiścią do chrześcijań-
sprawiało, że choć kilku kapłanów miało wpływ na moje skiego dziedzictwa.

życie, to poszukiwania prowadziłem samotnie, i nawet

gdy dowiadywałem się, niekiedy wiele lat później, o ich

zaniedbaniach, to nie zmieniało to moich wyborów.

A potem – i to jest jedyny prawdziwy powód, dla którego

jestem w Kościele – Bóg pokazał mi, że jest silniejszy

niż grzech, że jest silniejszy niż śmierć, że jest silniejszy

niż moja i innych słabość, że prawda o Zmartwychwsta-

niu, o tym, że grób jest pusty, to nie jest tylko historia,

ale to rzeczywistość dnia codziennego, że On jest sil-

niejszy od mojej śmierci, i że z mojego grobu może mnie

wyprowadzić. I to się dzieje w Kościele i przez Kościół,

dokonuje się pośród i poprzez grzesznych ludzi, od

których ani nie jestem lepszy, ani bardziej pobożny. Bóg

mówi, przemienia, odradza, posługując się ludźmi takimi,

jacy są, w Kościele, jaki jest. Estetyka bywa pomocna

w rozumowaniu, ale On przychodzi także tam, gdzie

nie jest ładnie, nie jest pobożnie, gdzie jest śmierć. Ko-

ściół, poza piękną teologią, liturgią, przekazuje tę naj-

ważniejszą prawdę.

29 LIPCA 2020 39

OPINIE { NIEMCY, UE I STRATEGIA ENERGETYCZNA }

Piotr

Grochmalski

Zielony wodór
czyli niemiecki sen
o globalnej potędze

PUBLICYSTYKA Wielki projekt odbudowy europejskiej gospodarki po koronawirusie Berlin chce
wykorzystać do tego, aby Unia sfinansowała jego ambicje w byciu globalnym
liderem technologii wodorowych. W ten sposób Niemcy chcą wykorzystać swoją
dominację w UE i osiągnąć długofalowy cel strategiczny – niemiecki sen o globalnej
potędze. Za unijną strategią wodorową stoi wiceprzewodniczący KE
Frans Timmermans, radykalny przeciwnik projektu Międzymorza i Polski.

B ez zbytniego zainteresowania w energetyce wodorowej. W ten sposób uczciwą pozycję w silniejszej Europie”.
europejskiej prasy 10 czerwca Niemcy chcą wykorzystać swoją dominację Pierwsze stwierdzenie Sikorskiego odzwier-
RFN przyjęła niemiecką strategię w UE i osiągnąć długofalowy cel strategiczny ciedlało polską rację stanu. Drugie nawo-
wodorową (Nationale Wasser- – niemiecki sen o globalnej potędze. ływało do akceptacji modelu hierarchicznej
stoffstrategie). 1 lipca zaczęła się UE, w której Niemcy przejmują panowanie
półroczna niemiecka prezydencja w Radzie „Nie możecie sobie pozwolić nad „ludem europejskim” za cenę rezygnacji
UE. Także bez burzy medialnej, 8 lipca, na porażkę przywództwa” z suwerenności przez narody Starego Kon-
Komisja Europejska (KE) klepnęła dwa tynentu. Pierwsza opinia spowodowała
dokumenty dotyczące strategii energetycznej Radosław Sikorski jest autorem dwóch „oburzenie” polityków niemieckich, drugą
– strategię wodorową i tzw. strategię łączenia radykalnie sprzecznych opinii. 30 kwietnia przyjęli bardzo ciepło. Nord-Stream 1 jest
sektorów. Obie mają na celu przebudowę 2006 roku powiedział w Brukseli, że Nord realnym dowodem energetycznej i politycznej
europejskiej energetyki tak, aby docelowo Stream 1 to współczesna odmiana paktu osi Berlin–Moskwa, a więc odwołaniem się
oprzeć ją głównie na zielonym wodorze, Ribbentrop–Mołotow. Pięć lat później, do głównej idei geopolityki Karla Hausho-
i obie doskonale wpisują się w Nationale 28 listopada 2011 roku, stwierdził w Belinie: fera, której ukoronowaniem był właśnie pakt
Wasserstoffstrategie. 17 lipca rozpoczął się „Zapewne jestem pierwszym w historii Ribbentrop–Mołotow.
szczyt unijny w Brukseli poświęcony bu- ministrem spraw zagranicznych Polski, który
dżetowi na lata 2021–2027, a także przyjęciu to powie: mniej zaczynam się obawiać nie- Konsekwencje osi Berlin–
Funduszu Odbudowy. W komentarzach nie mieckiej potęgi niż niemieckiej bezczynności. –Moskwa
dostrzegano ścisłego związku tych czterech Niemcy stały się niezbędnym narodem
wydarzeń. W rzeczywistości jednym ze Europy. Nie możecie sobie pozwolić na Niemcy, finansując Nord Stream 1, otwo-
strategicznych celów Niemiec jest sfinan- porażkę przywództwa”. Dodał, że „Polska rzyły drogę Rosji do agresji na Ukrainę. Jest
sowanie przez Unię ich strategii energetycznej wnosi również do Europy gotowość do to oczywista konsekwencja, którą Berlin
czyniącej z nich światowego potentata kompromisu – nawet w zakresie wspólnego musiał uwzględniać w swoich politycznych
podejścia do suwerenności – w zamian za rachubach. Ponosi on współodpowiedzial-

40 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

były kanclerz nie tylko nie został postawiony
przed sądem, ale nadal – już jako zaufany
człowiek Putina – jeździł po świecie, próbując
korumpować zachodnich polityków. Jens
Hovsgard, analizujący przedsięwzięcie Nord
Stream 1, ustalił, iż w kierownictwie tej firmy
zasiadało wielu byłych agentów KGB, FSB
i Stasi. Kupienie Schroedera otwierało Pu-
tinowi kontakty z całym pokoleniem euro-
pejskich socjaldemokratów – stali się oni
wsparciem dla polityki Kremla, by wymienić
takich polityków jak Coran Persson w Szwe-
cji, Paul Nyrup Rasmussen w Danii czy Paavo
Lipponen w Finlandii. Ten ostatni także został
zatrudniony w Nord Stream AG (był nawet
kandydatem na szefa unijnej dyplomacji).
Putin, dzięki kupieniu Schroedera, uzyskał
też bezpośredni kontakt z czołowymi nie-
mieckimi politykami.

PUBLICYSTYKAStrategia gazowa Berlina

FOT. ADOBE STOCK Merkel nie tylko nie potępiła korupcji Schro-
{ Niemcy od kilkudziesięciu lat z właściwą sobie edera i nie zatrzymała Nord Stream 1, ale
determinacją i przesadą realizują projekt Energiewende energicznie broniła projektu. W 2009 roku,
(tzw. zwrot energetyczny), oznaczający odejście od gdy Rosja zakręciła kurek z gazem dla Ukra-
węglowodorowych nośników energii na rzecz OZE. iny, wystosowała stanowcze pismo do Komisji
Europejskiej. Jej zdaniem ta sytuacja miała
ność za konflikt, który wstrząsnął Europą Niemiecka praworządność rzekomo pokazywać, że kryzys w stosunkach
i doprowadził do rewizji europejskich ukraińsko-rosyjskich uwidacznia, iż UE
granic na skalę nie mającą precedensu po Przypomnijmy, iż Schroeder, tuż przed za- musi szukać niezależności na rynkach ener-
1989 roku. Nie przeszkodziło to Niemcom kończeniem swojego urzędowania jako getycznych. Dlatego państwa Unii powinny
w 2015 roku na kapitałowe wsparcie dla kanclerz, podpisał z Rosją 8 września 2005 wesprzeć projekt Nord Stream. W tym czasie
Nord Stream 2, projektu, który może być roku porozumienie o budowie Nord Stream Putin coraz bardziej brutalnie dążył do re-
zabójczy dla suwerenności Ukrainy, a także 1. Niemcy udzielili na ten cel gwarancji kre- wizji granic w Europie. Przypomnijmy
zagraża bezpieczeństwu Polski, sojuszni- dytowych 7,5 mld euro. Merkel dopiero po wypowiedź Sikorskiego o pierwszym spo-
kowi RFN w NATO i UE. Angela Merkel wielu miesiącach sprawowania władzy jako tkaniu D. Tuska z Putinem w lutym 2008
przeszła też do porządku dziennego nad nowy kanclerz odkryła, że Berlin jest winien roku, a więc kilka miesięcy przed agresją
korupcją związaną z pierwszym projektem Moskwie te pieniądze. Schroeder był już Rosji na Gruzję. Tak relacjonował propozycję
gazociągu, za którym stał socjaldemokrata wówczas przewodniczącym rady nadzorczej rozbioru Ukrainy, jaką przedstawił wówczas
Gerhard Schoeder. Mimo że reprezentowała spółki Nord Stream, w której 51 proc. udzia- gospodarz Kremla: „Jednym z pierwszych
inne środowisko polityczne, realizowała tę łów miał Gazprom. Mieliśmy do czynienia słów, jakie wypowiedział Putin, były: Ukra-
samą linię strategiczną. z ogromną, skrajnie bezczelną formą korupcji ina jest sztucznym państwem, a Lwów to
dokonaną jawnie na oczach całej Europy, ale tak naprawdę polskie miasto. Dlaczego nie
mielibyśmy tego wspólnie rozwiązać?”.
Dzień przed katastrofą smoleńską, 9 kwiet-
nia 2010 roku, Schoeder i Miedwiediew
otworzyli budowę gazociągu Nord Stream 1.
Już po aneksji Krymu, na Forum Wałdaj-
skim, Putin w przemówieniu otwarcie za-
proponował prezydentowi USA i Zachodowi
nowy podział świata na strefy wpływów.
Odpowiedzią Stanów Zjednoczonych były
dalsze restrykcje.

29 LIPCA 2020 41

OPINIE { NIEMCY, UE I STRATEGIA ENERGETYCZNA }

Operacja prezydent wypłukał kapitały europejskie, dając silny po kroku wykorzystując swoją prezydencję,
impuls kapitałowy jedynie dwóm gospo- będą dążyć do podporządkowania unijnej
Dojście do władzy w Polsce Zjednoczonej darkom – niemieckiej (bonus 1,9 bln euro) polityki energetycznej realizacji niemieckiej
Prawicy w 2015 roku wywołało szok w Ber- i holenderskiej (350 mld euro). Francja strategii wodorowej.
linie. Polska powróciła do idei śp. prezydenta ostatecznie w ciągu 20 lat straciła 3,6 bln
PUBLICYSTYKA Lecha Kaczyńskiego opartej na historycznej euro, a Włochy 4,3 bln euro. Jak wynika Niemieckie ambicje, unijne
tradycji powiązań państw obszaru Między- z raportu Timo Bassa z Uniwersytetu Du- pieniądze i niezawodny
morza. Realizacja tego projektu i objęcie go isburg-Essen, także głównym beneficjentem Timmermans
amerykańskim patronatem osłabiało oś rozszerzenia „starej” Unii stał się Berlin.
Berlin–Moskwa i zasadniczo przebudowy- Niemcy przewidują łączne wydatki na
wało realia geopolityki Europy Środkowej. Niemcy od kilkudziesięciu lat z właściwą wsparcie u siebie strategii wodorowej na
Powstała możliwość stworzenia struktury sobie determinacją i przesadą realizują projekt poziomie 7 mld euro plus 2 mld na projekty
przesyłowej między gazoportem w Świno- Energiewende (tzw. zwrot energetyczny), zagraniczne. Jednak cały projekt szacują na
ujściu a usytuowanym na chorwackiej wyspie oznaczający odejście od węglowodorowych około 160 mld euro (sama niemiecka branża
Krk. Projekt ten ma spinać w całość ener- nośników energii na rzecz OZE. Wielki pro- chemiczna ma pochłonąć 45 mld euro).
getyczny korytarz Północ–Południe. Dzięki jekt wodorowy ma spowodować, że Niemcy Berlin liczy, iż pozostałe środki będą pocho-
dostawom amerykańskiego gazu LNG cały narzucą Europie nowy standard energetyczny. dziły z UE. Według strategii unijnej, koszty
region Międzymorza nie będzie skazany Zielony wodór, mimo że jego technologia modernizacji wodorowej mają osiągnąć do
na cenowy dyktat rosyjsko-niemiecki (chor- wytwarzania jest obecnie droga i skompliko- 2050 roku wartość 0,5 biliona euro. Klu-
wacki terminal ma być oddany do użytku wana, ma stanowić w długiej perspektywie czowe będą lata, które obejmują nowy ho-
1 stycznia 2021 roku). Polska, jako najsil- podstawę energetyki. Stąd główny cel nie- ryzont budżetowy Unii, w tym lata do 2024
niejsza gospodarka tego regionu, a przy tym mieckiej prezydentury – maksymalizacja roku. Aby wesprzeć ten gigantyczny projekt,
główny sojusznik Stanów Zjednoczonych nakładów unijnych na programy wodorowe. z inicjatywy Berlina powstała organizacja,
na flance wschodniej NATO, wzbudza le- Dzięki temu Niemcy chcą stać się światowym która ma stać się nieformalnym biczem na
dwie skrywane frustracje w Berlinie. Narusza liderem w technologiach wodorowych. Ma opornych – European Clean Hydrogen Al-
bowiem elementy niemieckiej strategii. Dla to być pomysł na nową falę ekspansji nie- liance. Za unijną strategią wodorową stoi
RFN, rozpoczynającej prezydencję 1 lipca mieckich firm na globalnym rynku. wiceprzewodniczący KE Frans Timmermans,
2020 roku, oczywiste było, iż siła polskiej radykalny przeciwnik projektu Międzymorza
delegacji na rokowania nad nowym budże- Strategia ekspansji i Polski. W imieniu KE przedstawia ją jako
tem UE zależy od wyników prezydenckich antidotum na wszystko. Twierdzi, iż wielkie
wyborów w Polsce. Dlatego część niemiec- Niemiecka strategia przewiduje w pierwszej inwestycje w gospodarkę wodorową będą
kich mediów w Polsce, które w RFN mocno kolejności wyparcie paliw kopalnych (węgla tym wielkim kołem zamachowym, które
wspierają obóz polityczny Merkel, w brutalny kamiennego i brunatnego). Przejście na spowodują, iż Europa (czytaj Niemcy i Ho-
sposób wkroczyła w kampanię wyborczą. wodór ma nastąpić w hutnictwie i przemyśle landia) staną się światowym liderem w dzie-
MSZ RP zareagowało zdecydowanie. Został chemicznym, a także w transporcie ciężkim. dzinie czystego wodoru i pozwolą na realizację
wezwany na dywanik niemiecki chargé Rząd będzie rekompensował straty spowo- wielkich, ambitnych projektów związanych
d’Affaires Knut Abraham. Operacja „pre- dowane zakupem i eksploatacją elektroli- z Zielonym Ładem.
zydent” zakończyła się niepowodzeniem. zerów do produkcji wodoru. Dla Berlina
Reelekcja Andrzeja Dudy, a także rozpoczęcie najsłabszym elementem nowej strategii jest Zamiast zakończenia
prezydencji przez Polskę w Grupie Wyszeh- skala uzależnienia Niemiec od importu
radzkiej, dawały silny mandat premierowi wodoru. Do 2030 roku będę one w stanie Błędy popełniane przez UE kumulują się
Mateuszowi Morawieckiemu na rokowania same zaspokajać przewidywane zapotrze-
nad budżetem. bowanie na poziomie 16 proc. Oznacza to, i osłabiają jej możliwości rywalizacji global-
iż Berlin musi, za unijne pieniądze, stworzyć
Unia finansuje potęgę Niemiec bezpieczny europejski rynek wodorowy. nej. Europa mocno odstaje w obszarze ro-
Niemcy chcą, aby znaczne sumy na projekty
Pandemia ujawniła ogromną słabość UE. wodorowe zasiliły Holandię i Norwegię, botyki, informatyki i AI od USA i Chin.
Dla Berlina i części euroelit to sygnał, iż które – ze względu na swoje korzystne po-
trzeba postawić na dalsze wzmocnienie łożenie pozwalające na budowę infrastruktury Paliwo wodorowe może być jedną z możliwych
pozycji Niemiec w Unii i podkreślić potrzebę elektrolizerów nad morzem – mają stać się
jej silnego przywództwa. Daje to też szansę dla RFN głównym źródłem wodoru. Niemcy strategii, aczkolwiek ma zbyt wiele wad. UE
narzucenia niemieckiej strategii energe- zamierzają też stworzyć swoją infrastrukturę
tycznej reszcie Europy. Dotąd konstrukcja wodorową w Afryce (głównie w Maroku) nie jest liderem na świecie w większości
wielu kluczowych projektów UE dawała i w Rosji. W cieniu inicjowanej przez Berlin
korzyść głównie RFN. Mechanizm euro dyskusji nad praworządnością Niemcy, krok obszarów nowoczesnych technologii – po-

cząwszy od nanotechnologii, a skończywszy

na AI. Nie dominuje też w produkcji wodoru

– obecnie dostarcza około 18 proc. globalnej

produkcji tego paliwa, ustępując USA, Chi-

nom i Japonii. Jaki jest sens utopienia pół

biliona euro przez Europę na marzenie Nie-

miec o ich globalnej potędze? GP

42 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

OPINIE { OPOZYCJA I RZĄD }

targowicy istnieją i dzięki także takim manipulacjom jak

Joanna z „sortem” mają ich poparcie. I dzięki niemu mogą dzia-
Lichocka
łać i wprost szkodzić.
TARGOWICA STRACIŁA,
Premier Mateusz Morawiecki wywalczył dla Polski naj-
POLACY WYGRALI
więcej pieniędzy w historii obecności Polski w Unii Eu-
Warto jeszcze raz przyjrzeć się ogromnemu
sukcesowi, jaki premier Mateusz Morawiecki ropejskiej. Te 750 mld zł dla Polski to poziom, którego
odniósł w ubiegłym tygodniu podczas szczytu Unii
Europejskiej. Ma on bowiem wymiar historyczny. dotąd żaden rząd nie osiągnął. W ciągu najbliższych

W ysiłki, by ten świetny efekt pracy polskiej siedmiu lat będziemy mieli dzięki temu możliwość dogo-
ekipy zrelatywizować, oglądamy każdego
dnia w mediach postkomunistycznych, ale nienia państw, które wydawały się poza zasięgiem. Podział
politycy opozycji swoim zwyczajem zaan-
gażowali się także w to, by próbować je Europy na słabszą, postkomunistyczną i na zamożną
storpedować. Poparcie eurodeputowanych z PO i Lewicy
dla rezolucji Parlamentu Europejskiego atakującej ko- resztę zacznie odchodzić do przeszłości.
rzystne dla Polski ustalenia budżetowe wpisuje ich po
raz kolejny w istniejącą od z górą 300 lat tradycję słu- Oczywiście to nie stało się w jeden dzień. Działania na
żenia części elit obcym tronom przez działania na szkodę
kraju. Ta tradycja od wieków – mniej lub bardziej zawo- rzecz ambitnego budżetu polska dyplomacja prowadziła
alowana, ucukrowana, maskowana intelektualnymi czy
eksperckimi pozami – przynosi przecież wymierne profity od ponad dwóch lat. Udało się stworzyć sojusz państw
i polityczne korzyści.
i przeforsować wspólnie korzystne propozycje, pokazać,
Ot, choćby w postaci wsparcia medialnego niesionego
przez media obcych dworów dla takich polityków, że można skutecznie działać, nie potakując grzecznie
kreującego ich na nieodmiennie „nowoczesnych”
i „obywatelskich”, a także rzecz jasna „europejskich”. zaleceniom Berlina i Paryża. W Polsce postkomunistyczne
W 2015 roku tak mówił o tym w Telewizji Republika
Jarosław Kaczyński: „W Polsce jest taka fatalna tradycja i niemieckie media nie były w stanie tego przyznać – PUBLICYSTYKA
zdrady narodowej. (…) To jest w  genach niektórych
ludzi, tego najgorszego sortu Polaków. Ten najgorszy zrobiła to prasa międzynarodowa, wolna od uzależnienia
sort Polaków jest niesłychanie aktywny, bo czuje się
zagrożony. Wojna, komunizm, transformacja temu ty- od targowickiej tradycji.
powi ludzi dawała szanse”.
Ale zachodnie tytuły, chwalące polskiego premiera, do-
Słowa te zostały przez szczującą na lidera PiS opozycję
i jej media (także te obcych dworów) przekręcone i zma- ceniające jego umiejętności i opisujące skuteczność pol-
nipulowane tak, żeby Polacy sądzili, iż prezes PiS ich
obraża, mówi, że jeśli nie głosują na PiS, są tym „gorszym skiej dyplomacji, nie mogły zauważyć – bo to wiedza
sortem”. Do dziś każdy z państwa zna pewnie wyborców
opozycji tak ogłupionych tym działaniem propagando- Polaków wewnętrzna, insiderska – tego wymiaru zwycię-
wym platformerskiej szczujni, że mówią wciąż o sobie,
iż są właśnie tym „gorszym sortem Polaków”. Nie przyj- stwa szefa rządu, którym było zablokowanie praktyki
dzie im do głowy, że faktyczni praktycy współczesnej
„gorszego sortu”. Chodzi oczywiście o sprawę tzw. pra-

worządności, sankcji i większości kwalifikowanej. Już

w maju 2018 roku Komisja Europejska w projekcie budżetu

wpisała mechanizm przewidujący możliwość zamrożenia

funduszy europejskich dla państw naruszających tzw.

praworządność. W traktacie zapisano mechanizm legisla-

cyjny, który dopuszcza większość kwalifikowaną, i na nim

właśnie opierały się zabiegi KE, by wzmocnić jej rolę

w uznaniowości w nakładaniu kar na państwa.

Komisja Europejska mogłaby na przykład przedstawić

Radzie UE projekt rozporządzenia o zablokowaniu wypłat

z funduszy dla Polski czy Węgier do przyjęcia większością

kwalifikowaną. I to właśnie, skuteczność tego mechani-

zmu, udało się zablokować – wprowadzony został dodat-

kowy warunek. Bez jednomyślnej akceptacji przez Radę

Europejską nie może takie rozporządzenie wejść w życie.

To oznacza, że bez zgody wszystkich państw UE, prak-

tycznie nie do osiągnięcia, nie ma mowy o żadnych sank-

cjach. Jest to trwałe zablokowanie projektu współczesnej

targowicy, której politycy nie ustawali dotąd w wysiłkach,

by mechanizm nakładania sankcji mógł skutecznie być

zastosowany wobec Polski – i trzeba to przyznać, nie byli

dotąd bez szans, by do tych sankcji doprowadzić.

Furia opozycji bierze się więc właśnie stąd – wytrącono

jej z ręki narzędzie ataku na polski rząd i kosztem fundu-

szy dla kraju walki o własne interesy. „Gorszy sort” poli-

tycznych elit po tym szczycie stracił bardzo wiele, za to

Polacy – wszyscy – zyskali. GP

29 LIPCA 2020 43

OBRONNOŚĆ { NATO, FAKE NEWSY }

Konrad
Wysocki

AKCJA
DEZINFORMACJA

KAMPANIA FAKE NEWSÓW

NATO przygotowuje zmasowany atak na Rosję z użyciem broni atomowej. Wojska sojusznicze terroryzują
mieszkańców w miejscach stacjonowania, zaś najwyżsi rangą żołnierze podają w wątpliwość działania państw
członkowskich w kształtowaniu bezpieczeństwa. Z kolei koronawirus to nic innego jak stworzona przez Stany
Zjednoczone broń biologiczna przeciwko wrogo nastawionym krajom – tego typu aktów dezinformacji było
w ostatnich miesiącach dużo, a będzie jeszcze więcej. Mimo to świadomość społeczna o skali zagrożenia
płynącego z tzw. fake newsów jest wciąż niska.

Z  całą stanowczością można stwier- „sensacje” to czyste kłamstwo, zamiesz- NATO „robi odwrót”
dzić, że z dezinformacją i fake czone tylko po to, by wzbudzić zacieka-
newsami zetknął się każdy z nas. wienie i trafić do osób, które takich infor- Większość raportów o cyberbezpieczeń-
Często m.in. na portalach spo- macji pożądają. O ile jednak ciężar gatunkowy stwie i działaniach w sieci potwierdza,
łecznościowych pojawia się notka tego typu fake newsów jest dosyć mały, że główne zagrożenie ze strony hakerów
o tragicznej śmierci aktora czy piosenkarza o tyle kampania dezinformacji wymierzona płynie z Rosji. Trudno powiedzieć, by kraj
albo informacja o odkryciu specyfiku, w takie dziedziny jak geopolityka, obron- ten pałał sympatią do NATO, dlatego też
który pozwoli nam schudnąć 10 kg w ciągu ność czy dyplomacja może przynieść organizacja spod znaku Róży Wiatrów
tygodnia bez żadnej diety i ćwiczeń. Oczy- opłakane skutki i zachwiać międzynaro- częściej pada ofiarą dezinformacji niż na
wiście w większości przypadków takie dowym bezpieczeństwem. przykład Unia Europejska. Na przestrzeni
ostatnich miesięcy mieliśmy do czynienia

44 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

KŁAMIĄ z szeregiem fałszywych informacji doty- oskarżano o celowe roznoszenie koro-
NA POTĘGĘ czących Sojuszu Północnoatlantyckiego, nawirusa. Pojawiły się nawet sugestie,
generowanych przez rosyjskich cyber- że COVID-19 to dzieło amerykańskich
Każdego tygodnia w sieci przestępców. Już na początku br. pojawiła naukowców i broń biologiczna na nie-
pojawia się nawet kilkaset się m.in. notka o organizacji przez bur- przychylne kraje.
kłamliwych treści o działal- mistrza Orzysza (gdzie stacjonują wojska
ności NATO i żołnierzy US Army) marszu pod hasłem „NIE dla Inna metoda to podszywanie się pod
armii sojuszniczych. wojsk NATO”. Bicie w tony związane wysokiego rangą żołnierza lub polityka,
z obecnością żołnierzy Sojuszu to naj- który ma krytykować działania sojusznicze
Już teraz mówi się częściej wykorzystywany temat przez poszczególnych krajów. W marcu br. za
o dezinformacji jako hakerów. Problem widoczny jest także rzekomy chaos i bałagan w organizacji
o strategicznej broni, której w krajach bałtyckich. Na litewskich por- pobytu żołnierzy innych państw została
celem jest podsycanie talach regularnie pojawiają się doniesienia „skrytykowana” Polska. Oczywiście nic
sporów i wbijanie klina o niedopuszczalnym zachowaniu żołnierzy takiego nie miało miejsca, a nasz kraj
w spójność międzynarodową NATO, na przykład o ich pijaństwie wskazywany jest za wzór wypełniania
w celu wybuchu i terroryzowaniu lokalnej społeczności. zobowiązań wobec NATO.
konfliktu, osłabienie więzi Z kolei w kwietniu br. do litewskich me-
transatlantyckich oraz diów, resortu obrony, a także Kwatery Gigantyczne zagrożenie
realizacja własnych celów Głównej NATO wysłano list podpisany
politycznych i gospodarczych. rzekomo przez sekretarza generalnego Eksperci wskazują, że dezinformacja naj-
Sojuszu Jensa Stoltenberga. Dokument
informował o zmianie polityki realizo- bardziej oddziałuje na osoby, które i tak
wanej przez organizację. Jedną ze zmian
miało być wycofanie sojuszniczych od- są nieprzychylne opisanemu zjawisku lub
działów z Litwy. Co ciekawe, jeszcze nie
tak dawno, bo pod koniec ub.r., na Litwie sytuacji. Dlatego też mówi się o docelowej
rozpowszechniano newsa o umieszczeniu
tam broni atomowej przez USA. grupie odbiorców, która z tzw. fake newsem

Zabójcze manewry trafi do ludzi o podobnych poglądach, a ci

Równocześnie dezinformacja wymierzona zwerbują na swoją stronę nowe osoby.
jest w ćwiczenia prowadzone pod egidą
NATO. Według rosyjskiej propagandy, Równocześnie celem dezinformacji jest
mają one być przykrywką do ataku ato-
mowego na Rosję i  wydalenia jej oby- sianie zamętu i niepokoju wśród społe-
wateli z miejsc, które Sojusz może uznać
za strategiczne, by stworzyć tam swoje czeństwa, i to pomimo faktu, że zazwyczaj
bazy. Przy okazji manewrów rosyjscy
hakerzy rozsyłali (włamując się m.in. nic nie przemawia za sytuacją opisaną
na portal Niezależna.pl.) ostrzeżenia
dla mieszkańców, że w czasie ćwiczeń w takiej wiadomości. By ją uwiarygodnić,
zostaną oni siłą usunięci ze swoich do-
mostw. Ze wzmożoną aktywnością ha- publikowana jest w różnych językach,
kerów i  dezinformacją mieliśmy do
czynienia zwłaszcza w trakcie manewrów formach (materiał prasowy, nagranie wi-
Defender-Europe 20. Okrojone i czasowo
wstrzymane ćwiczenia US Army na deo, ogłoszenie) oraz w odpowiednim
Starym Kontynencie miały być, według
rosyjskiej narracji, niedostatecznie za- momencie, by mogła być powiązana z fak-
bezpieczone, a kilka krajów, w tym Stany
Zjednoczone, naciskały na kontynuowa- tami lub rzeczywistymi zdarzeniami. Już
nie manewrów, bez względu na zagro-
żenie epidemiczne. Żołnierzy wprost teraz mówi się o dezinformacji jako o stra-

tegicznej broni, której celem jest podsycanie

sporów i wbijanie klina w spójność mię-

dzynarodową w celu wybuchu konfliktu,

osłabienie więzi transatlantyckich oraz

realizacja własnych celów politycznych

i gospodarczych. Wdrażanie skutecznych

mechanizmów obronnych i dostosowywa-

nie ich do stale pojawiających się nowych

technik manipulacji, a przede wszystkim

uznanie zjawiska dezinformacji i fake

newsów za jedno z największych wyzwań

współczesnego świata, pozwoli częściowo

zniwelować ten problem. Trzeba jednak

FOT. ADOBE STOCK pamiętać, że cyberprzestępcy nie śpią

i będą dostosowywać nowe techniki tak,

by obejść dostępne mechanizmy. Ważne,

by w kwestiach obronnych być o krok

przed nimi. GP

29 LIPCA 2020 45

ŚWIAT { SZCZYT RADY EUROPEJSKIEJ, BUDŻET UE }

ZWYCIĘSTWO
PODMIOTOWEJ
POLITYKI

Pomimo szczerych nadziei polskiej opozycji i europejskich radykałów premierowi
Mateuszowi Morawieckiemu udało się wynegocjować dla Polski większą kwotę
niż ta, którą wywalczył w 2012 roku Donald Tusk. Co najważniejsze, Morawiecki
osiągnął sukces, prowadząc zupełnie inną politykę niż były szef Rady Europejskiej.

BILANS SZCZYTU RADY EUROPEJSKIEJ

Maciej Polsce, a tych z pewnością należy się spo- wręcz będą z naszej polityki bardzo nie-
Kożuszek dziewać, to odbywające się raz na siedem zadowoleni, nie oznacza to braku możli-
lat negocjacje w sprawie Wieloletnich Ram wości współpracy i osiągania korzystnych
SZEF DZIAŁU ŚWIAT Finansowych udało się zakończyć sukce- celów dla polskiego interesu.
sem. A co najważniejsze, to zwycięstwo
P onad 700 miliardów dla Polski może pozwolić na dobre zerwać z narracją, Ucieczka z pułapki
– z budżetu i funduszu odbudowy w której tylko jedna polityka europejska warunkowości
jest możliwa: taka, w której Polska stara
i rozwodnione zapisy dotyczące się płynąć w głównym nurcie, a w wypadku Warunkowość (ang. conditionality) – tym
najważniejszych decyzji chowa się pod jednym słowem określa się w brukselskiej
praworządności – to niezwykle niemieckimi skrzydłami. Morawiecki i jego nowomowie mechanizm, który miał dawać
zespół pokazali, że choć nie zawsze wszy- Komisji Europejskiej potężne narzędzie,
korzystny bilans ostatniego szczytu scy w Europie będą nas chwalić, a czasem pozwalające jej arbitralnie wstrzymywać
finansowanie dla danego kraju, jeśli, według
Rady Europejskiej dla rządu Mateusza

Morawieckiego. Niezależnie od tego, jakie

działania będą podejmowane przeciwko

46 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl

interpretacji KE, naruszałby on podstawowe WIELKIE EMOCJE się ono pojawiło. Prawda jest jednak taka,
wartości UE. Zablokowanie ustanowienia że prace nad „warunkowością” trwały już
takiej procedury od początku było nego- Emmanuel Macron kilka- od dobrych kilku lat, a eurokraci z KE od
cjacyjnym celem Polski i Węgier. Premier krotnie groził zerwaniem długiego czasu liczyli na możliwość „dopad-
Morawiecki podkreślał m.in., że jedną szczytu, a premier Włoch nięcia” w końcu Polski i Węgier. Zdetermi-
z jego największych wad byłoby mieszanie Giuseppe Conte miał nowana była nie tylko Komisja, ale też spora
dwóch porządków: budżetowego, w którym krzyczeć do premiera grupa państw: Skandynawia, Holandia,
ostateczna decyzja zawsze należy do Rady Holandii Marka Ruttego. Luksemburg czy Belgia, której po cichu ki-
Europejskiej, i porządku wartości, za który bicowało kilka kolejnych. Na ten atak szy-
w części odpowiada Komisja jako straż- stałymi instytucjami UE i mogącego zablo- kowano się już od dawna. W tym kontekście
niczka traktatów. Te dodatkowe uprawnienia kować nawet decyzje Rady Europejskiej, ostateczny rezultat, w którym w konkluzjach
byłyby kolejnym krokiem do uczynienia czyli przywódców państw wybranych ze szczytu znalazły się zdania o powiązaniu
z KE superrządu, stojącego ponad pozo- w demokratycznych wyborach. wartości UE z finansami, ale w wersji nie-
zwykle „rozwodnionej”, jest zwycięskim
W Polsce trwa dyskusja co do tego, czy kompromisem dla Polski i Węgier.
w tej kwestii ostateczny bilans szczytu był
pozytywny dla ekipy Morawieckiego, a koń- Punktem wyjścia do dyskusji była pro-
cowa ocena w dużej mierze zależy od per- pozycja złożona już 2 maja 2018 roku
spektywy, jaką się przyjmuje. Dla tych, którzy przez Komisję. Zawierała m.in. następujący
na co dzień nie śledzą meandrów europejskiej zapis: „Wprowadzony zostanie ogólny
polityki, sprawa może wyglądać tak, że wcze- system warunkowości, aby zaradzić oczy-
śniej z powiązaniem praworządności z bu- wistym uogólnionym nieprawidłowościom
dżetem nie mieliśmy do czynienia, a teraz w dobrym zarządzaniu władz państw
członkowskich w zakresie poszanowania
praworządności, jeżeli jest to konieczne
do ochrony należytego wykonania budżetu
UE”. Co najważniejsze, propozycja za-
wierała zapis bardzo niekorzystny dla
państw, które ewentualnie mogłyby znaleźć
się pod lupą KE, bo to one musiałyby
zebrać większość w Radzie UE (radzie
ministrów ds. europejskich), by zabloko-
wać sankcje nałożone przez Komisję.
Zapisy, które udało się wynegocjować
podczas szczytu w Brukseli, w praktyce
sprawiają, że propozycja KE została wy-
rzucona do kosza. Warunkowość się po-
jawia, ale w wersji znacznie „rozcieńczonej”
i dla Polski dużo mniej groźnej. Słowo
„praworządność” występuje w konkluzjach
dwukrotnie, m.in. w ogólnym i niewiele
znaczącym zdaniu „Rada Europejska
podkreśla znaczenie poszanowania zasady
praworządności”. Po tym zdaniu następuje
fragment, który w Polsce wzbudza naj-
więcej kontrowersji: „Na tej podstawie
zostanie wprowadzony system warunko-
wości w celu ochrony budżetu i NG EU
[unijnego instrumentu odbudowy]. W tym
względzie Komisja zaproponuje środki
w przypadku naruszeń, które Rada przyj-
mie kwalifikowaną większością głosów.
Rada Europejska niezwłocznie powróci
do sprawy”.

29 LIPCA 2020 47

ŚWIAT { SZCZYT RADY EUROPEJSKIEJ, BUDŻET UE }

Według przedstawicieli strony polskiej, FOT. RADEK PIETRUSZKA/PAP
ostatnie zdanie oznacza, że żadne realne
kroki nie będą mogły być podjęte bez zgody { „Węgry i Polska wyłaniają się jako najwięksi
Rady Europejskiej, która podejmuje decyzję zwycięzcy” – napisał brytyjski „The Guardian”.
na zasadzie jednomyślności, Polska lub
Węgry mogłyby ją więc zablokować. Nie- mniej, przede wszystkim ze względu na bohaterem, ale niedługo już pan nim nie
którzy sądzą jednak, że te zapisy tworzą brexit. Z drugiej – nad rozmowami krążyło
dwustopniową procedurę i do zamrożenia widmo nadciągającego kryzysu postpan- będzie”. Sam Rutte starał się być frontma-
finansów dla danego kraju wystarczy de- demicznego i świadomość, że w tej sytuacji
cyzja Komisji Europejskiej i większość mieszkańcy Europy mogą nie wybaczyć nem „grupy skąpców”, w pewnym momencie
kwalifikowana w Radzie UE. Jednak nie- swoim przywódcom opieszałości i ocią-
zależnie od tych interpretacji, nie ma wąt- gania się z decyzją. Ta sytuacja działała wygłaszając zdanie: „Jesteśmy tutaj, po-
pliwości co do tego, że zwolennicy twardego w pewnym sensie na korzyść Polski i Wę-
powiązania praworządności z budżetem gier, bo główni orędownicy warunkowości nieważ każdy troszczy się o własny kraj”,
byli mocno niezadowoleni z efektów szczytu. należeli też w większości do grupy „państw
Brak satysfakcji wyraził w rezolucji Parla- oszczędnych” czy też „grupy skąpców” które wprawiło w osłupienie brukselskich
ment Europejski, gdzie dominują wrogie i musieli się „wykrwawiać” na walce z kra-
nastroje względem Polski i Węgier. Czytamy jami Południa, którym zależało na możliwie euroentuzjastów. Podczas jednej z sesji
tam, iż PE „głęboko ubolewa, że Rada Eu- jak największym funduszu odbudowy.
ropejska znacznie osłabiła dążenie Komisji plenarnych spore wrażenie na przywódcach
i Parlamentu”, by „stanąć na straży prawo- To właśnie ostra walka pomiędzy „skąp-
rządności, praw podstawowych i demokra- cami” a zwolennikami dużego budżetu zrobiła też wypowiedź premiera Słowenii
cji”. Autorzy rezolucji napisali też, iż PE była główną osią starcia podczas szczytu.
„podkreśla, że mechanizm ten [warunko- Emocje sprawiały, że opowieści o europej- Janeza Janšy, który przypomniał, że w czasie
wości – przyp. red.], aby był skuteczny, skiej współpracy i solidarności były dość
musi być uruchamiany odwróconą kwali- brutalnie weryfikowane. Emmanuel Macron wyborów w 2014 roku na Słowenii, kiedy
fikowaną większością głosów”. kilkakrotnie groził zerwaniem szczytu,
jednego wieczoru wypuszczając nawet był aresztowany i przebywał w więzieniu,
Niezadowolone z efektów szczytu były informację, że jego prezydencki samolot
też media, które mocno liczyły, że UE już grzeje silniki. Premier Włoch Giuseppe wtedy żadni obrońcy demokracji i prawo-
ukróci zapędy prawicowych rządów z Eu- Conte też w pewnym momencie nie opa-
ropy Środkowej. „Węgry i Polska wyłaniają nował nerwów i miał krzyczeć do premiera rządności z UE się za nim nie wstawili.
się jako najwięksi zwycięzcy” – napisał Holandii Marka Ruttego: „Teraz jest pan
brytyjski „The Guardian”. „Jedyną wadą Ostatecznie, jak to zwykle w Unii Euro-
był brak wykorzystania dźwigni finansowej,
aby powstrzymać Polskę i Węgry. Mecha- pejskiej, osiągnięto kompromis, który nikogo
nizm łączący wypłatę środków z przestrze-
ganiem praworządności jest zbyt miękki. nie zadowalał, ale wszystkim dawał możli-
Ale to była cena, jaką trzeba było zapłacić,
by nie zagrażać całemu kompromisowi” wość wyjścia z twarzą. Widać to po rozwią-
– oceniał publicysta Deutsche Welle. Mer-
kel i Macron również uznali, że kompromis zaniu najbardziej spornej kwestii: wielkości
ws. funduszu jest ważniejszy niż sankcje
wobec Polski i Węgier – napisał „Frank- funduszu odbudowy. Przed szczytem Francja
furter Allgemeine Zeitung”.
i Niemcy chciały ambitnego funduszu, w skład
Kulisy szczytu
którego wchodziłoby aż 500 mld euro w gran-
Skupiając się na ważnej dla Polski kwestii
praworządności, łatwo jest zapomnieć, że tach. Państwa „oszczędne” chciały obciąć
nie była ona głównym tematem szczytu.
Zawsze niełatwe negocjacje ws. Wielolet- granty do zera, tak by fundusz składał się
nich Ram Finansowych tym razem toczone
były w szczególnie trudnych warunkach. tylko z pożyczek. W końcu uzgodniono, że
Z jednej strony pieniędzy jest po prostu
w jego skład będzie wchodziło 390 mld

grantów i 360 mld pożyczek. GP

48 29 LIPCA 2020 prenumerata.GazetaPolska.pl