TOURISM FOR GOOD 03 Eastern Coast Tourism Cluster

FTOORURGIOSOMD

เทย่ี วดที ย่ี ง่ั ยนื

ส่งเสรมิ คณุ ภาพชีวิต 1เขตพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก
เรยี นรเู้ ขตพัฒนาการท่องเท่ยี ว
ฝ่ ังทะเลตะวันออก

Enhancing our quality of life in
The Eastern Coast Tourism Cluster

2 TOURISM FOR GOOD

FOREWORD

พิพัฒน์ รชั กจิ ประการ อุุตสาหกรรมการท่่องเที่�่ยวถืือเป็็นภาคเศรษฐกิิจใหญ่่ที่�่ก่่อให้้เกิิด
รฐั มนตรวี า่ การ การหมุุนเวีียนในระบบเศรษฐกิจิ การส่ง่ เสริมิ เขตพัฒั นาการท่อ่ งเที่ย่� วจะช่ว่ ย
เพิ่่ม� ขีีดความสามารถให้ก้ ัับท้อ้ งถิ่น� และประเทศ รวมถึึงทำให้น้ ัักท่อ่ งเที่ย�่ วได้ร้ัับรู้�
กระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า ถึึงอััตลัักษณ์์ เอกลัักษณ์ท์ ี่่�โดดเด่่นของพื้้�นที่่� ทำให้้เกิิดการพััฒนาสร้้างสรรค์์
สิ่�งใหม่่ ๆ รวมถึึงเพื่�่อให้้ผู้้�มีีส่่วนได้้เสีียในห่่วงโซ่่การท่่องเที่่�ยวสามารถ
เชื่อ่� มโยง และใช้ป้ ระโยชน์จ์ ากการพัฒั นาศัักยภาพพื้้น� ที่ก�่ ารท่อ่ งเที่ย�่ วร่ว่ มกััน
ได้้อย่า่ งมีีประสิทิ ธิภิ าพทั่่ว� ถึึงและยั่�งยืืน
Tourism is a major industry which generates circular economy.
Boosting tourism clusters will enhance local and national capacities,
provide better perception of the identity and uniqueness of the
locals among travellers which leads to innovation as well as
enabling stakeholders in tourism chain to effectively, thoroughly,
and sustainably connect and utilize the potential development
of tourism destinations.

วิกิ ฤตโควิดิ -19 ส่ง่ ผลให้เ้ กิดิ การเปลี่ย่� นแปลงทั้ง�้ ด้า้ นเศรษฐกิจิ สัังคม และ โชติิ ตราชูู
สิ่�งแวดล้อ้ ม นำไปสู่่�การท่อ่ งเที่่ย� ววิิถีใี หม่่ (New normal) ซึ่ง่� ผู้้�ที่�่เกี่ย�่ วข้อ้ งทั้�้ง ปลัดั กระทรวงการท่อ่ งเที่่�ยวและกีฬี า
ภาครััฐและเอกชนควรใช้้ประโยชน์์จากวิิกฤตครั้�้งนี้้� เปลี่�่ยนวิิกฤตเป็็นโอกาส
ปรัับตััว พััฒนาเพื่่�อเพิ่่�มขีีดความสามารถในการแข่่งขัันของพื้้�นที่่�และมุ่่�งสู่�่
การท่อ่ งเที่ย�่ วคุุณภาพ ผ่า่ นกลไกของเขตพัฒั นาการท่อ่ งเที่ย่� ว เพื่อ�่ ความเป็น็ อยู่�่
ที่ด่� ีีขึ้้น� ของประชาชน ด้ว้ ยความร่่วมมืือร่ว่ มใจจากทุุกภาคส่่วน

The COVID-19 pandemic has an impact on Thailand’s economy,
society and environment which leads to a new normal in tourism.
Government and private sectors would be wise to recognize the
silver lining in this situation and collaborate with each other to
turn it into an opportunity for development where changes are
implemented to increase tourism competitive edge for tourism
clusters as well as the well beings of local communities.

3เขตพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก

บทนำ�ำ

Executive Summary

การท่อ่ งเที่ย�่ วไทยเป็น็ หนึ่ง�่ ในอุุตสาหกรรมที่ม่� ีีความสำคััญ For over ten years, tourism has contributed
ต่่อเศรษฐกิิจโดยรวมของประเทศที่�่ประสบความสำเร็็จใน to the Thai economy in various aspects, e.g.,
ช่ว่ งระยะเวลา 10 ปีีที่่�ผ่่านมา ก่่อให้้เกิิดประโยชน์์ทั้�้งด้้าน economy, society, environment, and culture. In
เศรษฐกิจิ สัังคม สิ่่ง� แวดล้อ้ ม และวััฒนธรรม มีีการจ้า้ งงาน 2019, 4.37 million people, or approximately 11.61
ถึึง 4.37 ล้้านคน ในปีี 2562 คิิดเป็็นสััดส่่วนร้้อยละ per 100 people, were employed in this industry,
11.61 ของการจ้้างงานทั้�้งประเทศ ซึ่่�งหมายความว่่า equivalent to 17.79% of the Gross Domestic
ในจำนวนแรงงาน 100 คน มีีผู้้�ทำงานในอุุตสาหกรรม Product (GDP) or 3.01 trillion baht.
การท่่องเที่�่ยวเกืือบ 12 คน และสร้้างมููลค่่าผลิิตภััณฑ์์ For tourism to grow profoundly and
มวลรวมภายในประเทศด้้านการท่่องเที่่�ยวถึึง 3.01 ล้้าน sustainably, it requires the cooperation and
ล้้านบาท คิิดเป็็นสััดส่่วนร้้อยละ 17.79 ของผลิิตภััณฑ์์ collective responsibility of the various agencies,
มวลรวมภายในประเทศ including a spearhead that will lead to success
หากแต่ก่ ารพัฒั นาการท่อ่ งเที่ย่� วให้เ้ ติบิ โตอย่า่ งเข้ม้ แข็ง็ through collaboration with local partners and
และยั่�งยืืน จะต้้องเกิิดจากความร่่วมมืือร่่วมใจและ communities from the bottom up. With these in
ความรัับผิิดชอบร่่วมกัันของหน่่วยงานต่่าง ๆ ที่�่เกี่�่ยวข้้อง mind, tourism development can be truly meet the
รวมถึึงการมีผู้�นำในการขัับเคลื่อ่� น จะเป็น็ ปัจั จััยสำคััญที่จ�่ ะ needs of local people and entrepreneurs.
ทำให้้เกิิดความสำเร็็จ ผ่่านการทำงานร่่วมกัับเครืือข่่าย National Tourism Policy Act, B.E. 2551 and
ในระดัับท้้องถิ่�นชุุมชนในการพััฒนาจาก “ล่่างสู่�่บน” its amendments have established 15 Tourism
เพื่�่อพััฒนาการท่่องเที่�่ยวให้้สามารถตอบสนองต่่อ Clusters to develop tourism under the
ความต้้องการของประชาชนและผู้ �ประกอบการในระดัับ National Tourism Development Plan. Amidst
พื้้น� ที่ไ่� ด้้อย่่างแท้จ้ ริิง the changing tourism environment during the
พระราชบััญญััติินโยบายการท่่องเที่�่ยวแห่่งชาติิ COVID-19 crisis, the Ministry of Tourism and Sports
พ.ศ. 2551 และที่่�แก้้ไขเพิ่่�มเติิม ได้้กำหนดเขตพััฒนา launched the National Tourism Development Plan,
การท่อ่ งเที่ย่� วขึ้้น� นัับถึึงปัจั จุุบัันรวม 15 เขต โดยมีีจุุดมุ่ง่� หมาย Revised Edition (2021-2022), to revive tourism
เพื่�่อพััฒนาการท่่องเที่่�ยวให้้สอดคล้้องกัับแผนพััฒนา in the short term and to lay the foundation for
การท่อ่ งเที่ย�่ วแห่ง่ ชาติ ิ และท่า่ มกลางสภาวะการเปลี่ย�่ นแปลง the long term. With the proper development
ของสภาพแวดล้้อมทางการท่่องเที่�่ยวอัันเป็็นผลกระทบ guidelines and the government's remedial and
จากวิกิ ฤตการณ์โ์ ควิดิ -19 กระทรวงการท่อ่ งเที่ย�่ วและกีีฬา economic stimulus measures, the Ministry is
ได้้จััดทำแผนพััฒนาการท่่องเที่�่ยวแห่่งชาติิ ฉบัับปรัับปรุุง confident that the tourism sector will be able
(พ.ศ. 2564 – 2565) โดยมุ่�่งหมายให้้เกิิดการฟื้้�นฟูู to maintain the talent and skilled operators and
การท่่องเที่�่ยวระยะสั้�้น และวางรากฐานสำหรัับระยะยาว personnel for the industry's recovery when
โดยเชื่�่อมั่่�นว่่าด้้วยแนวทางการพััฒนาที่�่ถููกต้้องและ international travel restrictions have been
ด้้วยมาตรการเยีียวยาและกระตุ้ �นเศรษฐกิิจของรััฐบาล reduced, and the domestic and international
ภาคการท่่องเที่่�ยวจะยัังคงรัักษาความสามารถและทัักษะ travel returned to normal.
ของผู้ �ประกอบการและบุุคลากรในภาคการท่่องเที่�่ยวไว้้ได้้
เพื่อ�่ ให้ธ้ ุุรกิจิ ท่อ่ งเที่ย่� วฟื้น�้ ตััวอีีกครั้ง�้ หนึ่ง่� เมื่อ�่ ประเทศต่า่ ง ๆ
ลดข้อ้ จำกััดในการเดินิ ทางระหว่า่ งประเทศ และการเดินิ ทาง
ทั้้ง� ภายในและระหว่า่ งประเทศกลัับมาเป็น็ ปกติิ

4 TOURISM FOR GOOD

ส่ว่ นที่�่ 1

OUR COMPASSเข็ม็ ทิศิ ท่อ่ งเที่่�ยว

5เขขตตพพััฒัฒนนาากกาารรทท่อ่ อ่ งงเเทีท่่�ยยี่ ววฝั่ฝ� ่งงั ททะะเเลลตตะะววันั นั ออออกก

เ ข็ ม ทิ ศ ท่ อ ง เ ที่ ย ว

สถานการณ์์และบริิบทโลก

Global Situation

74% การท่่องเที่่�ยวเป็็นหนึ่่�งในภาคเศรษฐกิิจที่่�ได้้รัับผลกระทบหนัักที่�่สุุดจาก
วิิกฤติิการณ์์โควิิด-19 ทั้�้งนี้้� องค์์การการท่่องเที่�่ยวโลกแห่่งสหประชาชาติิ (UNWTO)
จำ�ำ นวน ระบุุว่่าในปีี 2563 จำนวนนัักท่่องเที่�่ยวระหว่่างประเทศทั่่�วโลกหดตััวลงถึึงร้้อยละ 74
เมื่่�อเทีียบกัับปีีก่่อนหน้้า และเนื่่�องจากอุุตสาหกรรมการท่่องเที่�่ยวมีีความเกี่่�ยวข้้องกัับ
นักั ท่อ่ งเที่ย�่ ว ภาคอุุตสาหกรรมอื่่�น ๆ เช่่น ภาคการเกษตร ซึ่่�งเป็็นอุุตสาหกรรมต้้นน้้ำ เมื่่�อจำนวน
ระหว่า่ งประเทศ ของนัักท่่องเที่�่ยวทั่่�วโลกลดลงจึึงส่่งผลให้้ผลิิตภััณฑ์์ประชาชาติิของภาคเกษตรของโลก
ลดลงโดยเฉลี่�่ยถึึง 2 เท่่า1 และคาดการณ์์ว่่าสภาวะการท่่องเที่่�ยวของโลกจะกลัับสู่่�
ทั่่ว� โลก ภาวะปกติิได้้ระหว่่างต้้นปีี 2566 ไปจนถึึงกลางปีี 2568 โดยปััจจััยสำคััญที่่�จะส่่งผล
ต่่อการฟื้�้นตััวของการท่่องเที่�่ยวโลกคืือ การแจกจ่่ายวััคซีีนต้้านโรคโควิิด-19 ที่�่รวดเร็็ว
ในปีี 2563 ขณะที่อ่� ุุปสรรคสำคััญต่อ่ การฟื้น�้ ตััวคืือการจำกััดการเดินิ ทาง ความล่า่ ช้า้ ของการควบคุุมไวรััส
6 TOURISM FOR GOOD รวมถึึงมาตรการของประเทศต่่างๆ ทั่่�วโลกในการเร่่งฟื้น�้ ฟููเศรษฐกิิจให้ก้ ลัับสู่่�สภาพเดิิม

Tourism is one of the economic sectors that is hardest hit by the
Covid-19 pandemic. According to the World Tourism Organization (UNWTO),
the number of international tourists worldwide has contracted by 74% in
2020 compared with the previous year. As the number of tourists worldwide
decreases, GDP in the agricultural sector is decreased by two times.1 Global
tourism is expected to return to normal during early 2023 and mid-2025.
To speed up the economy's recovery to its original state, crucial factors
that will affect the recovery of world tourism are the rapid distribution of
the COVID-19 vaccine. In contrast, the main obstacle to recovery is travel
restrictions, delay in virus control, and control and prevention measures of
countries worldwide.

1UNCTAD, COVID-19 AND TOURISM AN UPDATE

OUR COMPASS

สถานการณ์์ท่อ่ งเที่่�ยวไทย

Tourism Situation in Thailand

TGDP/GDP TOURISM
2562 RECEIPTS

2562

17.79% รายได้จ้ ากนักั ท่อ่ งเที่ย�่ ว 83.21%
ชาวต่า่ งชาติิ จำ�ำ นวน
เศรษฐกิจิ ไทยพึ่�่งพา
สูงู กว่า่ นักั ท่อ่ งเที่ย่� ว
อุตุ สาหกรรม ชาวต่า่ งชาติิ
การท่อ่ งเที่ย�่ ว นักั ท่อ่ งเที่ย่� วชาวไทย
ในปีี 2563
2ประมาณ เทา่
ทางตรง ทางอ้้อม
7.25% 10.53%

"% share of Tourism GDP/GDP of country"

อุตุ สาหกรรมการท่อ่ งเที่่�ยว TOURISM RECEIPTS
ของไทย ในปีี 2563

TGDP (P)

1.06 ลลบ. 2.01 ลลบ. ชาวต่า่ งชาติิ ชาวไทย

TGDP -65.41% ปีี 2563 (P) ปีี 2563 (P)
/GDP (P)
จำ�ำ นวนนักั ท่อ่ งเที่่�ยวชาวต่า่ งชาติิ 0.31 ลลบ. 0.48 ลลบ.
6.78%
YoY 6.70 ลา้ นคน 33.22 ลา้ นคน ลดลง ลดลง

-83.21% 1.35 0.60

ลดลง จำ�ำ นวนผู้เ�้ ยี่่�ยมเยือื นชาวไทย ลา้ นลา้ นบาท ลา้ นลา้ นบาท
ปีี 2562 (P) ปีี 2562 (P)
-62.77% 123.21 ลา้ นคน 106.54 ลา้ นคน
1.65 ลลบ. 1.08 ลลบ.
-46.37%

7เขตพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก

เ ข็ ม ทิ ศ ท่ อ ง เ ท่ี ย ว

อุุตสาหกรรมการท่่องเที่�่ยวของไทย พึ่่�งพาการท่่องเที่่�ยว แนวโน้ม้ การท่อ่ งเที่่�ยวหลังั วิกิ ฤตโควิดิ -19
ระหว่า่ งประเทศสููงถึึงเกืือบ 2 เท่า่ ของการท่อ่ งเที่ย่� วภายในประเทศ จะเป็็นการท่่องเที่่�ยวพัักผ่่อนใกล้้บ้้าน และการ
เมื่�่อเจอวิิกฤตการณ์์โควิิด-19 อุุตสาหกรรมการท่่องเที่�่ยวของไทย ท่อ่ งเที่่�ยวภายในประเทศเนื่อ่� งจากมาตรการส่่งเสริมิ
จึึงได้้รัับผลกระทบอย่่างหนัักจากการจำกััดการเดิินทางระหว่่าง การท่อ่ งเที่่�ยวภายในประเทศของหลายประเทศ
ประเทศ ทำให้้ในปีี 2563 รายได้้จากการท่่องเที่่�ยวของ
ชาวต่า่ งชาติิลดลงถึึงร้อ้ ยละ 81.16 เมื่อ�่ เทีียบกัับปีี 2562 Tourism Trends after The Covid-19 Crisis
Accounting for twice as much as domestic tourism, Tourism trends after the Covid-19 crisis will
Thailand's tourism industry is highly dependent on be a Vacation Close to Home or Staycation and
foreign tourists. Therefore, during the COVID-19 domestic travel due to the promotion measures
pandemic, the Thai tourism industry is heavily affected to support local tourism of many countries.
by international travel restrictions. In 2020, revenues
from tourism decreased by 62.77%.

ความสำำ�คััญของอุุตสาหกรรมการท่่องเที่่�ยว
สำำ�หรัับประเทศไทยในปีี 2562

Thailand's Tourism Industry in 2019

17.79% 11.61 2.73 1.65

TGDP/GDP ใน 100 ล้า้ นล้า้ น ล้า้ นล้า้ น

ผลิติ ภัณั ฑ์ม์ วลรวม การจ้า้ งงาน รายได้จ้ าก รายได้จ้ าก
ภายในประเทศด้า้ น ในด้า้ น การท่อ่ งเที่ย่� ว การท่อ่ งเที่ย่� ว
ของชาวต่า่ งชาติิ
การท่อ่ งเที่ย่� ว การท่อ่ งเที่ย�่ ว 2,727,903.84

3,005,552 4,366,392 ล้า้ นบาท

ล้า้ นบาท คน

8 TOURISM FOR GOOD

OUR COMPASS

ความเข้า้ ใจเกี่่�ยวกัับการท่อ่ งเที่่�ยว

Understanding Tourism : A Critical Introduction

บทนี้้�เป็็นการเปิิดมุุมมองเพื่�่อทํําความเข้้าใจเกี่่�ยวกัับ “การท่่องเที่่�ยว” ซึ่่�งเป็็นหนึ่�่งในอุุตสาหกรรมหลััก
ที่่�ขัับเคลื่่�อนเศรษฐกิิจของประเทศไทย การท่่องเที่่�ยวเป็็นมากกว่่าการพัักผ่่อนหย่่อนใจ แต่่เป็็นเครื่�่องมืือ
ในการสร้า้ งรายได้้ สร้า้ งงาน และสร้า้ งความเป็น็ อยู่ข�่ องผู้้�คนให้ด้ ีขี ึ้้น� รวมถึงึ การสร้า้ งประโยชน์ใ์ นการอนุรุ ักั ษ์์
สิ่่�งแวดล้อ้ มและโลกใบนี้้ใ� ห้ง้ ดงาม

This chapter provides a perspective of "Tourism" as one of the leading industries that drive
Thailand's economy. Tourism is more than recreation. It is a tool for generating income, creating
jobs, improving people's livelihoods, protecting the environment, and preserving the planet.

การท่อ่ งเที่่�ยว คือื อะไร What is Tourism?
การท่อ่ งเที่ย�่ ว หมายถึึง การเดินิ ทางที่น�่ ําํ พานัักเดินิ ทางออกจากสภาพแวดล้อ้ ม
ปกติขิ องตน ไปยัังอีีกสถานที่่ห� นึ่�ง่ เป็็นระยะเวลาน้้อยกว่่า 1 ปี ี ด้ว้ ยวััตถุุประสงค์์ Tourism is a Travel that takes a traveler
หลัักใด ๆ ก็็ตาม นอกเหนืือจากการไปประกอบอาชีีพหรืือทํํางานในสถานที่�่ from his/her usual environment to another
ที่่�เดิินทางไป จะเห็็นได้้ว่่า การท่่องเที่�่ยวเป็็นการเดิินทางประเภทหนึ่่�ง place for less than one year for any main
แต่่มีีความเฉพาะเจาะจงกว่่าและไม่่ได้้เป็็นไปเพื่�่อการทํํางาน อย่่างไรก็็ตาม purpose besides work. Tourism is a type of
ในการตััดสินิ ว่า่ การเดินิ ทางดัังกล่า่ วเป็น็ การท่อ่ งเที่ย�่ วหรืือไม่่ ให้ด้ ููที่ว�่ ััตถุุประสงค์์ travel, but it is not for work. Whether such a
หลัักของการเดิินทาง ดัังนั้้�น ถ้้าในการเดิินทางดัังกล่่าว มีีการทํํางานหรืือ trip is tourism or not depends on the trip's
รายได้้เกิิดขึ้�นบ้้าง แต่่ไม่่ได้้เป็็นวััตถุุประสงค์์หลัักของการเดิินทางในครั้้�งนั้้�น main purpose. Suppose the trip includes
ก็ถ็ ืือว่า่ เป็น็ การท่อ่ งเที่่�ยว some work or income, but it wasn't the main
purpose, it is considered tourism.

การท่อ่ งเที่่�ยวกัับระบบเศรษฐกิจิ Tourism and The Economy
การท่่องเที่�่ยวเป็็นภาคเศรษฐกิิจที่่�มีีบทบาททางด้้านการใช้้จ่่ายของ
ผู้�เยี่่�ยมเยืือน หรืืออุุปสงค์์ เป็็นปััจจััยเริ่�มต้้นที่�่สํําคััญในการกํําหนดหรืือ Tourism is an economic sector that
เหนี่่�ยวนํําให้้เกิิดกิิจกรรมทางด้้านการผลิิตของอุุตสาหกรรมการท่่องเที่่�ยว creates tourist spending or demand. It is an
หรืืออุุปทาน ให้้เกิดิ ขึ้น� ตามมา essential factor in determining or inducing
production activities in the tourism industry
or supply.

9เขตพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก

เ ข็ ม ทิ ศ ท่ อ ง เ ที่ ย ว

ผู้�้เยี่่�ยมเยืือน คืือ ใคร Who is The Visitor?
ผู้�เยี่�่ยมเยืือน หมายถึึง บุุคคลที่่�เดิินทางออกจากสภาพแวดล้้อมปกติิ
ที่�่ตนอาศััยอยู่่�ไปยัังอีีกสถานที่่�หนึ่�่งเป็็นระยะเวลาน้้อยกว่่า 1 ปีี และจะต้้องไม่่มีี Visitor means a person who leaves the
วััตถุุประสงค์์หลัักใด ๆ เพื่่�อไปรัับจ้้างทํํางาน โดยมีีผู้้�ว่่าจ้้างเป็็นผู้้�พํํานัักอาศััยใน usual environment in which he/she resides
สถานที่ท�่ ี่ต่� นเองเดินิ ทางไป ดัังนั้น้� ผู้�เยี่ย่� มเยืือนจึึงถืือเป็น็ นัักเดินิ ทางประเภทหนึ่ง่� to another place for less than one year and
ซึ่ง�่ ประกอบด้้วย must not have a main purpose to work for
นัักท่่องเที่�่ยว คืือ ผู้้�เยี่่�ยมเยืือนทั้�้งที่่�เป็็นคนไทย และผู้�เยี่่�ยมเยืือนจาก the employer who is a resident entity in that
ต่่างประเทศ ที่�ม่ ีีการค้า้ งคืืนอย่่างน้อ้ ย 1 คืืน area. There are two types of visitors as follow:
นัักทัศั นาจร คืือ ผู้�เยี่่�ยมเยืือนที่่�ไม่่มีีการค้า้ งคืืน Tourists: Both domestic visitors and
อุตุ สาหกรรมการท่่องเที่่�ยว คือื อะไร international visitors with at least one-night
อุุตสาหกรรมการท่่องเที่่�ยว เป็็นการจััดกลุ่่�มโดยการรวมสถานประกอบการ stay or overnight visitor.
ซึ่�่งกิิจกรรมหลัักของสถานประกอบการเหล่่านั้�้นเป็็นการผลิิตในกิิจกรรม Excursionist: A same-day visitor.
การท่่องเที่่ย� วประเภทเดีียวกััน ประกอบด้้วย
การบริกิ ารโรงแรมและที่พ�่ ััก What is The Tourism Industry?
การบริกิ ารอาหารและเครื่อ�่ งดื่�่ม
การขนส่่งผู้�โดยสารทางรถไฟ The tourism industry is the integration of
การขนส่ง่ ผู้�โดยสารทางรถยนต์์ establishments whose main activities are for
การขนส่่งผู้�โดยสารทางน้้ำ tourism as follow:
การขนส่่งผู้�โดยสารทางอากาศ Accommodation for Visitors
การบริิการเช่า่ รถยนต์์และรถจัักรยานยนต์์ Food and Beverage serving industry
การบริกิ ารด้า้ นตััวแทนบริิษััทนำเที่ย่� ว Railway passenger transport
กิิจกรรมศิลิ ปะและวััฒนธรรม Road passenger transport
กิจิ กรรมกีีฬาและนัันทนาการ Water passenger transport
การขายสินิ ค้้าเพื่�่อการท่อ่ งเที่่ย� ว Air passenger transport
การบริิการอื่น�่ ๆ ที่่�เกี่ย่� วข้อ้ งกัับการท่อ่ งเที่่�ยว เช่น่ เสริิมสวย ซัักรีีด Transport equipment rental
Travel agencies and other
reservation services industry
Cultural industry
Sports and recreational industry
Retail trade of country-specific
tourism characteristic goods
Country-specific tourism characteristic
industry

10 TOURISM FOR GOOD

OUR COMPASS

รายได้จ้ ากการท่อ่ งเที่่�ยว ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่่�อการท่อ่ งเที่่�ยว และผลิติ ภััณฑ์ม์ วลรวม
ภายในประเทศด้า้ นการท่อ่ งเที่่�ยว แตกต่่างกันั อย่่างไร ?

What are the differences betweenTourism Receipts, Tourism Expenditures,
and Tourism Gross Domestic Product (TGDP)?

รายได้จ้ ากการท่อ่ งเที่�่ยว Tourism Receipts

หมายถึึง จำนวนเงิินที่่�ผู้�เยี่่�ยมเยืือนใช้้จ่่ายเพื่่�อซื้�อสิินค้้าและ Tourism Receipt is the amount of money a visitor
บริิการต่่าง ๆ ระหว่่างการท่่องเที่่�ยว ทั้�้งเพื่่�อตนเองและเพื่่�อเป็็น spends to purchase goods and services during the trip,
ของฝากให้้ผู้�อื่�น ซึ่�่งจำนวนเงิินที่�่ผู้�เยี่�่ยมเยืือนใช้้จ่่ายนั้�้นถืือเป็็น both for oneself and as a gift for others. The amount of
รายได้้จากการท่่องเที่�ย่ ว money spent by visitors is tourism revenue.

ค่่าใช้จ้ ่า่ ยเพื่�่อการท่่องเที่ย่� ว Tourism Expenditures

มีีความหมายกว้า้ งกว่า่ รายได้จ้ ากการท่อ่ งเที่ย�่ ว เนื่อ�่ งจากได้น้ ัับ Tourism Expenditure has a broader meaning than
รวมการใช้้จ่่ายเพื่่�อการท่่องเที่่�ยวที่่�เกิิดขึ้ �นในที่่�ที่่�ผู้ �เยี่�่ยมเยืือนพำนััก Tourism Receipt because it includes tourism spending
อาศััยอยู่่�ประจำก่่อนออกเดิินทางท่่องเที่่�ยว เช่่น ค่่าตั๋ �วเครื่่�องบิิน prior to a trip, such as airfare, luggage fee, travel insurance
ค่่ากระเป๋า๋ เดิินทาง ค่า่ เบี้้ย� ประกัันภััยเพื่�อ่ การท่อ่ งเที่่�ยว เป็น็ ต้้น premiums, etc.

ผลิิตภััณฑ์ม์ วลรวมภายในประเทศด้้านการท่่องเที่ย�่ ว Tourism Gross Domestic Product (TGDP)

หมายถึึง ผลรวมของค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่อ�่ การท่อ่ งเที่ย่� วทั้ง�้ หมดที่เ�่ กิดิ Tourism Gross Domestic Product is the sum of all tourism
จากทุุกอุุตสาหกรรมการท่อ่ งเที่ย�่ วของประเทศหัักลบด้ว้ ยค่า่ ใช้จ้ ่า่ ย expenditures generated by the whole tourism industry of
ขั้�้นกลาง (ค่่าใช้จ้ ่า่ ยในการผลิิตของอุุตสาหกรรมการท่่องเที่่�ยว เช่น่ the country minus the intermediate expenditure (All the
ค่่าวััตถุุดิิบ ค่่าขนส่่ง ค่่าเชื้�อเพลิิง เป็็นต้้น) โดยผลิิตภััณฑ์์มวลรวม production costs in the tourism industry, e.g., raw material
ภายในประเทศด้า้ นการท่อ่ งเที่ย�่ วทางตรง เป็น็ ส่ว่ นที่ถ่� ููกอุุปโภค บริโิ ภค costs, transportation costs, fuel costs, etc.) The Tourism
โดยภาคการท่่องเที่�่ยวหรืือนัักท่่องเที่�่ยว และผลิิตภััณฑ์์มวลรวม Direct Gross Domestic Product (TDGDP) is consumed by the
ภายในประเทศด้้านการท่่องเที่่�ยวทางอ้้อม เป็็นส่่วนที่่�ถููกอุุปโภค tourism sector or tourists, and the Indirect Tourism Gross
บริิโภคโดยภาคอื่่น� ๆ ที่ม�่ ิใิ ช่ก่ ารท่อ่ งเที่่ย� วของนัักท่่องเที่ย�่ วนั่่น� เอง Domestic Product (Tourism Indirect Gross Domestic Product:
TIGDP) is consumed by other industries that are not tourism.

11เเขขตตพพััฒัฒนนาากกาารรทท่อ่ อ่ งงเเทที่่ยี�ยววฝฝั่�งั งททะะเเลลตตะะววันันั ออก

เ ข็ ม ทิ ศ ท่ อ ง เ ที่ ย ว

ทำำ�ไมการท่่องเที่่�ยวจึึงสำำ�คััญ ? Why Is Tourism Important?
การท่่องเที่่�ยวเป็็นเป็็นอุุตสาหกรรมที่่�ประกอบด้้วยธุุรกิิจ
หลายประเภท ทั้ง�้ ที่เ่� กี่ย่� วข้อ้ งทางตรง เช่น่ การขนส่ง่ ผู้�โดยสาร ที่พ่� ักั The tourism industry consists of various types of
อาหารและเครื่อ�่ งดื่ม่� ธุุรกิจิ นำเที่ย่� ว ซึ่ง�่ ให้บ้ ริกิ ารโดยตรงแก่น่ ัักท่อ่ งเที่ย�่ ว businesses. Directly related businesses are transportation,
และที่เ่� กี่ย�่ วข้อ้ งทางอ้อ้ ม เช่น่ การผลิติ สินิ ค้า้ และบริกิ าร การตลาด accommodation, food and beverages, and travel which
และการประชาสััมพัันธ์์ การขนส่่งวััตถุุดิิบ ซึ่�่งเป็็นธุุรกิิจที่่�สนัับสนุุน provides direct services to tourists. Indirectly related
การดำเนินิ กิจิ การของธุุรกิจิ ที่ใ่� ห้บ้ ริกิ ารแก่น่ ัักท่อ่ งเที่ย�่ ว และสำหรัับ businesses are the production of goods and services,
นัักท่อ่ งเที่ย่� วต่า่ งชาติทิ ี่เ่� ดินิ ทางมาท่อ่ งเที่ย�่ วในประเทศไทยถืือเป็น็ การส่ง่ ออก marketing and public relations, and logistics, which
สินิ ค้า้ และบริกิ าร เนื่อ�่ งจากสินิ ค้า้ และบริกิ ารเหล่า่ นั้น�้ ถููกอุุปโภคและ support businesses that provide services to tourists,
บริิโภคโดยชาวต่่างชาติินั่่�นเอง อุุตสาหกรรมการท่่องเที่�่ยวจึึงเป็็น which is considered an export of goods and services as
แหล่ง่ ที่ม�่ าของเงินิ ตราต่า่ งประเทศ ก่อ่ ให้เ้ กิดิ การลงทุุน ช่ว่ ยสร้า้ งงาน those goods and services are consumed by foreigners.
สร้า้ งอาชีีพ สร้า้ งรายได้ใ้ ห้ก้ัับประชาชน ทำให้เ้ กิดิ การหมุุนเวีียนของระบบ Therefore, the tourism industry brings foreign currency,
เศรษฐกิจิ นอกจากนี้้� รายได้จ้ ากอุุตสาหกรรมการท่อ่ งเที่ย�่ วยัังกระจาย creates investment, generates jobs and income,
ไปสู่�ป่ ระชาชนอย่่างกว้้างขวาง ทำให้้เกิิดการกระจายรายได้้ ลด and promotes the local economy. Revenue from the
ความเหลื่อ่� มล้้ำ ซึ่ง่� เป็น็ การลดปัญั หาการอพยพเข้า้ สู่เ�่ มืืองหลวงด้ว้ ย tourism industry is also widely distributed. The income
การสร้า้ งอาชีีพและรายได้ใ้ ห้ก้ ัับคนในท้อ้ งถิ่น� สร้า้ งต้น้ ทุุนสนัับสนุุน distribution reduces inequality and immigration
การศึึกษาของเยาวชนในท้อ้ งถิ่น� และยัังมีีบทบาทในการสร้า้ งสรรค์์ problems by creating jobs and income for the local
ความเจริญิ เมื่อ�่ มีีการเดินิ ทางท่อ่ งเที่ย่� วจากภููมิภิ าคหนึ่ง�่ ไปยัังอีีกภููมิภิ าค people, generates funds for local youth education, and
หนึ่ง่� ย่อ่ มช่ว่ ยสร้า้ งสรรค์ส์ิ่ง� ใหม่่ ๆ ให้เ้ กิดิ ขึ้น� ตลอดการเดินิ ทางท่อ่ งเที่ย่� ว brings prosperity. Not only does traveling bring new
จนถึึงจุุดหมายปลายทาง ส่ง่ เสริมิ ให้เ้ กิดิ ความปลอดภััยและความมั่น� คง experiences throughout the journey but also promotes
เช่น่ การจััดตั้ง้� กองบัังคัับการตำรวจท่อ่ งเที่ย่� วในพื้้น� ที่ท่� ่อ่ งเที่ย�่ วต่า่ ง ๆ safety and security, such as establishing the Tourist Police
เกิิดการพััฒนาระบบสาธารณููปโภคและเทคโนโลยีีเพื่�่ออำนวย Division, developing infrastructure and technology, etc.
ความสะดวก เป็น็ ต้น้

การเดิินทางของค่่าใช้้จ่่ายจากการท่่องเที่่�ยวในระบบเศรษฐกิจิ

Tourism Expenditures in The Economy

ผลกระทบ ผลกระทบ การสร้้างงาน ผลกระทบ
ทางตรง ทางอ้อ้ ม (Jobs) ที่่�ถูกู ทำำ�ให้้เกิดิ ขึ้น�้
(Direct Effect) (Indirect Effect) (Induced Effect)
นฟัสsิัตกtิศctTาwูasrrูเeทยนoรceaบeสนd่i้ntากอ้่ouยvsrvถรsสih์นuิvttาeงก์pnreษิ าeaiiเัรmอlsaาcavสนnfทัurบีatรeาiปทssae่uิrบsยrs�่นcปั,,หนlิsganัา,eiiวนrs,ำneelรnา tfeisใpนเรtเtiะinenรัtช,oทtcทirัถีee้ชs นnิstacุ่tจr้ศnย�่งุ,ิeเsn่,ูehมiieทาูช่en,วนsrca่de โcsยาt่น hsesรatยสsaeaโท,,i์toงาdนroรรก์itnchcbnลากpeงถiาnrา.rteงoomeะแามerไpeรaตnsฟtรคnaรcคกlri,eeีรn้t sมtีtรtาฬ้ฯeslงn,aเlgsyร,กrลาืltั,ืsัอบฯ, psกappeuกTจาขneบnreboา้ระo้าdแพnneรlำผลใidงpลtcทrรัdชุmลตrgัุur้lงิะ้eวำงจ้ooryัิตน้ocัร่eปaตงคpั,า่vgัtสกn าilผrถิวsรimยniูasุ้deนินษุะา�ttกrtปดaัenaaคิeiiมัาชcoบิnบ้กรerwn้าsสาtkndกะคาuh,แaสeฯ่ะsัรกาmา่reัneลs,tมอลsตรวอietcัะcnัพaาฯcaขตลmerบlับgtด.bveนันถา,eกุuiรแoaaุดcaสิธrดาิก์่sninลิevn์a่งบิรtาeisdะdlns,รg, SaBwททrarัปจo้eee่ง�้lำา่รรtagsสlใยhะpวluroหอyเ้กมaalvงเ้งoภ,tิกอiถsนิกedึิfcึาดบิiงเรrnoษotดผnกaกะืีhืpีmอลmnาeบาขeeอรกนรmdวpseจrงำ น้eaแeคภาn้ไpb่tกรลงnา่tาlrpiจงnาoตะiคsntrาราgaนอyoaรนgัดกัtัmบฐำxcัpi งกoaมมeeแกีreาีbnาsosกทลรn.ซ่so,fึานา่่ietง่�รuatว.ss st eเiภผคnูกrb้กn่h�geปาา่fษeาteroคจโaรเraร้ตคทaveาlc้รsะsศัรัWรึlงepopฐคetกึtกกงขrrhemrโsอuaสnจษeรอนtcnรบgcะaรmnmง้าโatetา้มtกถลแeูrueงกูseoueกายรuพีrอ,nาืรีnง,noeน้ r้tรสกนง�t'aัi,fseำแัcดาeงาฐูgtaไlcูaลนหpแรdarปaาnhtiะสxลrนcาubืiใdก่onoภeอร�่uชสcoิุ้ำofnฯมิsาจส้laุsirไ่ttขlษsล,าทo่าtรภuw,oีร,iยรฯีขoัraาgขoiักelออnัพnyพlัnบ,ยงง ,,d์.์

12 TOURISM FOR GOOD

OUR COMPASS

โดยในปีี 2562 ประเทศไทยมีีค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่�อ่ การท่อ่ งเที่่�ยวสููงถึึง In 2019, Thailand had a total tourism revenue of 3.03
3.03 ล้้านล้้านบาท ก่่อให้้เกิิดผลิิตภััณฑ์์มวลรวมภายในประเทศ trillion baht and the gross domestic product in tourism
ด้้านการท่่องเที่�่ยว 3.01 ล้้านล้้านบาท คิิดเป็็นสััดส่่วนร้้อยละ (Tourism GDP) of 3.01 trillion baht, accounting for 17.79%
17.79 ของ GDP ประเทศ ซึ่ง�่ สููงกว่า่ ภาคการเกษตรถึึงร้อ้ ยละ 8.99 of the country's GDP, which is 8.99% higher than the
(ปีี 2562 สััดส่ว่ น GDP ภาคการเกษตรต่อ่ GDP ประเทศ อยู่่�ที่ร�่ ้อ้ ยละ agricultural sector (in 2019, the GDP in agricultural is
8.8) สร้้างภาษีีทางตรงให้้กัับภาครััฐถึึง 96,037 ล้้านบาท และ 8.8% of the total GDP). Tourism also generated taxes
ก่่อให้้เกิิดการจ้้างงานในด้้านการท่่องเที่�่ยวถึึง 4,366,392 คน of 96,037 million baht for the government and created
คิิดเป็็นสััดส่่วนร้้อยละ 11.61 คนของการจ้้างงานทั้้�งประเทศ employment for 4,366,392 people, accounting for 11.61%
หมายความว่่าในจำนวนผู้้�มีีงานทำ 100 คน มีีผู้้�ทำงานด้้าน of the country's total employment. In other words, out
การท่อ่ งเที่�่ยวถึึงเกืือบ 12 คน of 100 people, 12 people are working in tourism.
นอกจากนี้้� ค่่าใช้้จ่่ายเพื่่�อการท่่องเที่่�ยวยัังก่่อให้้เกิิด In addition, tourism income also generates circulation
การหมุุนเวีียนและสร้้างผลกระทบในระบบเศรษฐกิิจ โดยมีี and impact on the economy with a multiplier effect of
ค่า่ คููณทวีี เท่่ากัับ 3.18 ซึ่�่งประกอบด้ว้ ย 3.18, as follows:
1. ค่่าคููณทวีีจากผลกระทบทางตรง ซึ่�่งเป็็นการใช้้จ่่ายของ 1. The Direct Multiplier Effect, which is the expenditure
นัักท่่องเที่�่ยวที่�่จ่า่ ยให้้กัับผู้�ประกอบการโดยตรง มีีค่า่ เท่่ากัับ 1.09 tourists pay directly to operators, is 1.09.
2. ค่า่ คููณทวีีจากผลกระทบทางอ้อ้ ม เป็น็ ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยที่ผ่�ู้�ประกอบ 2. The Indirect Multiplier Effect from expenses that
การนำไปซื้ �อวััตถุุดิิบ ค่่าขนส่่ง ค่่าพลัังงาน ค่่าประชาสััมพัันธ์์ operators spend on raw materials, transportation, energy,
มีีค่่าเท่่ากัับ 1.43 and public relations, is 1.43.
3. ค่่าคููณทวีีจากผลกระทบที่่ถ� ููกทำให้้เกิดิ ขึ้น� หรืือผลการชัักนำ 3. The Induced Multiplier Effect; the labor wages
เป็็นส่่วนของค่่าจ้้างแรงงานและกำไรของผู้ �ประกอบการที่่�ถููกนำ and profits of entrepreneurs spent on expenses such as
ไปใช้้จ่่าย เช่่น ค่่าการศึึกษา ดููแลสุุขภาพ มีีมููลค่่าเท่่ากัับ 0.66 education and health care, is 0.66.
ซึ่�่งค่่าคููณทวีีนี้้�แสดงให้้เห็็นว่่า ค่่าใช้้จ่่ายเพื่่�อการท่่องเที่่�ยว This multiplier effect shows that every 1 baht, the
1 บาท สามารถสร้้างเม็็ดเงิินหมุุนเวีียนในระบบเศรษฐกิิจได้้ถึึง travel expense can generate up to 3.18 baht of cash flow
3.18 บาท in the economy.
จะเห็็นได้้ว่่า การท่่องเที่่ย� วมีีความสำคััญอย่่างมากทั้ง�้ ต่อ่ ระบบ In conclusion, tourism is vital to the economy,
เศรษฐกิิจ สัังคม และสิ่�งแวดล้้อม นอกจากการท่่องเที่่�ยวจะสร้้าง society, and environment. Not only does it create
ความสุุขให้้กัับผู้�เยี่�ย่ มเยืือนแล้้ว อุุตสาหกรรมการท่อ่ งเที่ย่� วยัังเป็น็ happiness for visitors, but the tourism industry also helps
ปัจั จััยสำคััญในการขัับเคลื่อ�่ นเศรษฐกิจิ สัังคม และสิ่ง� แวดล้อ้ มของ drive the country's economy, supports society and the
ประเทศ ช่ว่ ยให้้ประชาชนในท้้องถิ่�นมีีความเป็็นอยู่่�ที่�่ดีีขึ้้�นอีีกด้ว้ ย environment, and brings locals a well-being.

*หมายเหตุ : ค่าผลคณู ทวีเท่ากับ 3.18 เกิดขึ้นจากผลกระทบทางตรง 1.09 ผลกระทบทางอ้อม 1.43 และผลกระทบที่ถูกท�ำให้เกดิ ขึ้นหรือผลการชกั น�ำ 0.66

13เขตพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก

ส ่่วนทีี 2

DNEAVTIEOLNOAPLMTEONUTRPISLAMNแผนพััฒนาการท่อ่ งเที่่�ยวแห่ง่ ชาติิ

14 TTOOUURRIISSMM FFOORR GGOOOODD

แ ผ น พั ฒ น า ก า ร ท่ อ ง เ ท่ี ย ว แ ห่ ง ช า ติ

แผนพััฒนาการท่อ่ งเที่่�ยวแห่่งชาติิ
พ.ศ. 2564-2565

National Tourism Development Plan, B.E. 2564-2565

แผนพััฒนาการท่อ่ งเที่่�ยวแห่ง่ ชาติิ ฉบับั ที่่� 2 (พ.ศ. 2564-2565) เปรียี บเสมืือนเข็ม็ ทิศิ นำำ�ทาง ภายใต้ว้ ิสิ ััยทัศั น์์
‘เข้ม้ แข็ง็ จากภายใน ฟื้� น้ ตัวั อย่า่ งมีคี วามรับั ผิดิ ชอบจุดุ เชื่อ�่ มโยงการท่อ่ งเที่่�ยวของภููมิภิ าค’
The 2nd National Tourism Development Plan (B.E. 2564-2565) navigation compass that guides us trough
the following vision: “Strength from Within, Responsible Recovery, and Regional Tourism Connectivity.”

วิกิ ฤตการณ์โ์ ควิดิ -19 เป็น็ ความท้า้ ทายที่ไ่� ม่ไ่ ด้ค้ าดคิดิ มาก่อ่ น แต่เ่ ราเชื่อ�่ ว่า่ ยัังคง
มีีหน้า้ ต่า่ งแห่ง่ โอกาสที่จ�่ ะสามารถคิดิ ต่า่ งและหาแนวทางใหม่เ่ พื่อ่� ให้ก้ ารท่อ่ งเที่ย่� วเติบิ โต
ได้อ้ ย่า่ งยั่ง� ยืืน
แผนพััฒนาการท่่องเที่�่ยวแห่่งชาติิ ฉบัับที่�่ 2 (พ.ศ. 2564 - 2565) ได้้ระบุุว่่า
หนึ่่�งในกลไกที่�่สำคััญในการขัับเคลื่่�อนแผนการพััฒนาท่่องเที่�่ยวชาติิให้้ประสบ
ความสำเร็็จ เกิิดผลเป็็นรููปธรรม และช่่วยเสริิมพลัังเพื่่�อทำให้้เกิิดการพััฒนา
การท่่องเที่�่ยวอย่่างยั่�งยืืน คืือ กลไกในระดัับพื้้�นที่่� ได้้แก่่ คณะกรรมการพััฒนา
การท่อ่ งเที่ย�่ วประจำเขตพัฒั นาการท่อ่ งเที่ย่� ว 15 เขต โดยความร่ว่ มมืือของกลไก
ระดัับท้อ้ งถิ่น� ได้แ้ ก่่ คณะกรรมการบริหิ ารกลุ่ม�่ จัังหวััด คณะกรรมการบริหิ ารงาน
จัังหวััดแบบบููรณาการ หน่ว่ ยงานระดัับภููมิภิ าคและระดัับจัังหวััด และมีีเครืือข่า่ ย
การพััฒนา ที่�่สำคััญคืือ องค์์กรปกครองส่่วนท้้องถิ่�น สภาอุุตสาหกรรมท่่องเที่่�ยว
สมาคม/สมาพันั ธ์ธ์ุุรกิจิ ท่อ่ งเที่ย�่ ว เอกชน วิสิ าหกิจิ ชุุมชน และสถาบัันการศึึกษา
The Covid-19 epidemic was an unprecedented challenges. But we
believe there will still be a window of opportunity where we will be
able to think differently and reset a way for tourism to grow sustainably.
The 2nd National Tourism Development Plan (B.E. 2564-2565)
states that one of the key mechanisms in successfully driving the
national tourism development plan, producing concrete results, and
strengthening the sustainable tourism development, is the local
mechanism, namely the Tourism Development Committee of 15
tourism clusters, with the cooperation of the local authorities,
such as the Provincial Executive Committee, Integrated Provincial
Administration Committee, regional and provincial agencies, and
other strategic partners, especially, the local government organizations,
Tourism Council Association, Confederation of Tourism Business, private
organizations, community enterprises, and educational institutions.

15เขตพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก

แ ผ น พั ฒ น า ก า ร ท่ อ ง เ ท่ี ย ว แ ห่ ง ช า ติ

เปลี่่�ยนวิกิ ฤตสู่่�โอกาส
จุดุ เริ่�มต้น้ การเปลี่่�ยนผ่่าน สู่่�การท่อ่ งเที่่�ยวคุุณภาพ

Turning Crisis into Opportunity, The Beginning of Quality Tourism
เข้ม้ แข็็งจากภายใน ฟื้� น้ ตััวอย่่างมีีความรับั ผิดิ ชอบ
จากสถานการณ์์การแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 เราสามารถเปลี่่�ยนวิิกฤต
เป็็นโอกาส เพื่่�อเป็็นจุุดเริ่�มต้้นของการเปลี่�่ยนผ่่านสู่�่การท่่องเที่่�ยวคุุณภาพ
กระทรวงการท่อ่ งเที่ย�่ วและกีีฬาจึึงได้ใ้ ห้ค้ วามสนใจกัับวิธิีีการที่จ�่ ะทำให้อ้ ุุตสาหกรรม
การท่อ่ งเที่ย่� วไทยสามารถปรัับตััวและฟื้น�้ ตััวได้อ้ ย่า่ งดีีที่ส�่ ุุด ท่า่ มกลางการเปลี่ย�่ นแปลง
ของสภาพแวดล้อ้ มทางการท่อ่ งเที่ย�่ วจากวิกิ ฤตการณ์โ์ ควิดิ -19
ท่า่ มกลางวิกิ ฤตการณ์โ์ ควิดิ -19 ที่ย่� ัังไม่ส่ิ้น� สุุด กระทรวงการท่อ่ งเที่ย่� วและกีีฬา
มุ่ง�่ มั่น� ที่จ�่ ะให้ผู้้�มีส่ว่ นได้เ้ สีียในห่ว่ งโซ่ด่ ้า้ นการท่อ่ งเที่ย�่ วสามารถยัังชีีพอยู่ไ�่ ด้ก้ ลัับมา
ฟื้น�้ ตััว และมีีความยั่ง� ยืืน

Strength from Within and Responsible Recovery

Despite the change in the tourism environment due to the
COVID-19 pandemic, we can turn the crises into opportunities. It can
be the beginning of Quality Tourism. Therefore, the Ministry of Tourism
and Sports has focused on how the Thai tourism industry can adapt
and recover at its best.
Amidst the COVID-19 crisis, The Ministry of Tourism is committed
to supporting stakeholders in the tourism industry to recover
sustainably.

16 TOURISM FOR GOOD

ความยั่่�งยืืนยังั เป็็นหััวใจสำำ�คัญั
ของการพััฒนาการท่่องเที่่�ยว

Sustainability Is At The Heart of Tourism Development

ความยั่ง� ยืืนในด้า้ น จำนวนนัักท่อ่ งเที่่�ยว หน่ว่ ยงานในระดัับ วิสิ าหกิจิ ชุุมชนด้้าน การทำงานแบบ
เศรษฐกิจิ สัังคม และ ไม่่ได้้เป็น็ ตััวบ่่งชี้� ท้้องถิ่น� ที่่�เกี่ย่� วข้อ้ งกัับ การท่่องเที่�ย่ วสามารถ บููรณาการของเครืือข่า่ ย
สิ่ง� แวดล้อ้ ม ยัังเป็น็ ความสำเร็็จของ การท่อ่ งเที่ย่� วได้ร้ ัับ ในห่่วงโซ่่การท่่องเที่�่ยว
หััวใจของการพัฒั นา การท่อ่ งเที่่ย� ว ปรัับตััวตอบโจทย์์
เพีียงอย่า่ งเดีียว การเสริมิ พลัังเพื่่�อ กระแสโลกสู่่�ธุรกิจิ ใหม่่ที่่� เพื่�่อการพัฒั นา
การท่อ่ งเที่ย�่ ว The number of พัฒั นาการท่่องเที่่ย� ว เป็น็ มิิตรต่อ่ สิ่ง� แวดล้้อม การท่่องเที่่�ยวยั่่ง� ยืืน
Sustainability in the tourists is not the Integration of the
aspects of economy, only key success อย่า่ งยั่�งยืืน Community networks in the
factor of tourism Empowering local enterprises in the tourism value chain
society, and authorities involved tourism industry will for sustainable
environment is at success. be able to adapt
the heart of tourism in tourism to to the global trend tourism
development. develop sustainable towards environ- development.
mentally friendly.
tourism.

17เขตพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก

แ ผ น พั ฒ น า ก า ร ท่ อ ง เ ท่ี ย ว แ ห่ ง ช า ติ

ประเด็็นการพััฒนาที่่�สำำ�คัญั

Key Issues
ประเด็็นการพััฒนาที่่�สำำ�คััญ 5 ประการ ได้แ้ ก่่
1. ส่่งเสริิมและพััฒนาแหล่ง่ ท่อ่ งเที่ย�่ ว สิินค้า้ และบริิการเพื่�่อให้้สอดรัับกัับ
การท่่องเที่�ย่ วรููปแบบใหม่่
2. ส่ง่ เสริิมการยกระดัับและเร่่งผลัักดัันมาตรฐานด้้านการท่อ่ งเที่ย่� ว
3. ปรัับปรุุงกฎหมาย ระเบีียบให้้เอื้อ� ต่่อการท่อ่ งเที่�่ยว
4. พัฒั นาฐานข้อ้ มููลดิิจิทิ ััลเพื่อ�่ การท่อ่ งเที่�ย่ ว
5. พััฒนาและบริกิ ารจััดการการท่อ่ งเที่่�ยวให้้เกิดิ ความยั่ง� ยืืน
ปััจจััยเอื้�อที่่�สำคััญ เช่่น การส่่งเสริิมการพััฒนาเมืืองน่่าอยู่่�เพื่่�อการพััฒนา
การท่่องเที่่�ยวอย่่างยั่�งยืืน และโอกาสทางการตลาด ที่่�จะช่่วยสนัับสนุุนให้้
อุุตสาหกรรมการท่อ่ งเที่่ย� วฟื้น้� ตััวในระยะ 2 ปีี
แนวทางในแผนแม่บ่ ทเฉพาะกิจิ ฯ (พ.ศ. 2564 - 2565) มาตรการและนโยบาย
ของรััฐบาลในการกระตุ้�นเศรษฐกิิจและการท่่องเที่่�ยวปััจจุุบััน จะช่่วยสนัับสนุุน
ให้ก้ ารดำเนิินการตามแผนพัฒั นาการท่่องเที่�่ยวแห่ง่ ชาติิ ฉบัับที่�่ 2 (พ.ศ. 2564 -
2565) สามารถนำไปสู่ก่� ารฟื้น�้ ตััวและสร้า้ งความเข้ม้ แข็ง็ ของการท่อ่ งเที่ย่� วไทยได้้
ในช่ว่ งครึ่�่งปีีหลัังของปีี 2564 และในปีี 2565

The five key development issues are:

1. Promote and develop tourist attractions, products, and services
in response to the new normal tourism.
2. Upgrade and accelerate the tourism standards.
3. Improve the laws and regulations to facilitate tourism.
4. Develop the digital database for tourism.
5. Develop and manage tourism sustainably.
Promoting livable cities for sustainable tourism development and
market opportunities are the key enablers that will support the tourism
industry's recovery in the next two years.
Guidelines from the Master Plan Under The National Strategy in
Response to The COVID-19 Situation (B.E. 2564-2565) and current
government measures and policies to stimulate the economy and
tourism will help support the implementation of the 2nd National
Tourism Development Plan (B.E. 2564-2565), aiming to recover and
strengthen Thai tourism within the third and fourth quarter of 2021
and in the Year 2022.

18 TOURISM FOR GOOD

สว่ นที่ 3

เขตพัฒนาการทอ่ งเที่ยว
ฝ่ ังทะเลตะวนั ออก

The Eastern Coast Tourism Cluster

การท่องเที่ยวชายทะเลสีสนั ตะวนั ออกระดับสากล
ที่เป็นมติ รกบั สิง่ แวดล้อม เชอ่ื มโยงสกู่ มั พูชาและเวียดนาม

Colorful Seaside Tourism, Environmentally Friendly, and The
Tourism Routes Connecting to Cambodia and Vietnam.

19เขตพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก

เ ข ต พั ฒ น า ก า ร ท่ อ ง เ ท่ี ย ว ฝ่ ั ง ท ะ เ ล ต ะ วั น อ อ ก

เรม่ิ ตน้ เรียนรู้

Introduction

เขตพััฒนาการท่่องเที่�่ยวฝั่่�งทะเลตะวัันออกประกอบด้้วย 4 Consisting of 4 provinces (Chonburi, Rayong, Chanth-
จัังหวััด ได้้แก่่ ชลบุุรีี ระยอง จัันทบุุรีี และตราด มุ่�ง่ เน้น้ การพัฒั นา aburi, and Trat), the Eastern Coast Tourism Cluster aims to
กิจิ กรรมการท่อ่ งเที่ย่� วที่เ่� ต็ม็ ไปด้ว้ ยสีีสััน กิจิ กรรมและเทศกาล และ promote colorful tourism activities, e.g., events, festivals,
การเป็น็ สปอร์ต์ เดสติิเนชั่�น บนฐานทรััพยากรทางธรรมชาติิ และ sports destinations with its natural offerings and local way
วิิถีีชีีวิิตที่่�เชื่่�อมโยงจากต้้นทุุนทางการเกษตร สวนผลไม้้ และ of life - from agricultural, orchards, to the tourism routes
การเชื่อ่� มโยงเส้น้ ทางการท่่องเที่�ย่ วกัับประเทศกััมพููชา connecting with Cambodia.
การท่อ่ งเที่่�ยวเป็็นเครื่่�องมืือสำคััญในการสร้้างรายได้ ้ สร้้างงาน Tourism is an essential tool to generate income and
สร้า้ งอาชีีพ ให้ก้ ัับประชาชนในท้อ้ งถิ่น� กระจายรายได้ส้ ู่�่ชุมชนอย่า่ ง employment for local people, distribute income to the
กว้า้ งขวาง ลดความเหลื่อ่� มล้้ำ ทำให้ป้ ระชาชนมีีความเป็น็ อยู่�่ ที่ด�่ ีีขึ้้น� community, and support the economic recovery from the
ช่ว่ ยให้้เศรษฐกิจิ ของประเทศฟื้น้� ตััวจากวิกิ ฤตการณ์โ์ ควิิด-19 และ outbreak of coronavirus disease 2019.
เติิบโตได้อ้ ย่า่ งยั่ง� ยืืน The Eastern Coast Tourism Cluster is committed to stead-
เขตพััฒนาการท่่องเที่�่ยวฝั่่�งทะเลตะวัันออก จึึงมุ่่�งมั่ �นใน ily driving tourism recovery, improving service quality, and
การขัับเคลื่่�อนให้้การท่่องเที่�่ยวกลัับมาฟื้�้นตััวอย่่างเข้้มแข็็ง ยั่่�งยืืน strengthening tourists' safety to the international standards.
รวมทั้้�งยกระดัับคุุณภาพการบริิการและความปลอดภััยให้้มีี
มาตรฐานสากล เพื่�่อสร้้างความเชื่�่อมั่�นและความประทัับใจให้้กัับ According to the Ministerial Regulation on Tourism
นัักท่่องเที่�ย่ ว Development Areas, B.E. 2558, the Committee of National
Tourism Policy has commenced the Eastern Coast Tourism
คณะกรรมการนโยบายการท่่องเที่่�ยวแห่่งชาติิได้้มีีมติิเห็็นชอบ Cluster in the Royal Thai Government Gazette on 27 March
กำหนดกลุ่่�มท่่องเที่�่ยวที่่�มีีศัักยภาพ 5 กลุ่่�ม เป็็นเขตพััฒนา 2015. As follow:
การท่อ่ งเที่่�ยวนำร่่อง 5 เขต เมื่อ่� วัันที่�่ 25 กรกฎาคม 2557 จากนั้้�น 1. Tourism contributes more to the economic recovery
ได้้มีีการเสนอให้้คณะรััฐมนตรีีพิิจารณา โดยคณะรััฐมนตรีีได้้มีี than the manufacturing and service sectors.
มติอิ นุุมััติหิ ลัักการร่า่ งกฎกระทรวงกำหนดเขตพัฒั นาการท่อ่ งเที่ย่� ว 2. To rehabilitate the tourist attractions and develop
พ.ศ. .... และกฎกระทรวงกำหนดเขตพััฒนาการท่่องเที่่�ยว พ.ศ. tourism under the National Tourism Development Plan.
2558 ได้ป้ ระกาศในราชกิิจจานุุเบกษา เล่ม่ 132 ตอนที่่� 22 ก เมื่�่อ 3. To generate income and the group strengths and
วัันที่่� 27 มีีนาคม 2558 กำหนดเขตพััฒนาการท่่องเที่�่ยวจำนวน stimulate the economy within the area.
5 เขต ได้แ้ ก่่ เขตพััฒนาการท่่องเที่ย่� วฝั่่ง� ทะเลตะวัันตก เขตพัฒั นา
การท่อ่ งเที่ย่� วฝั่่ง� ทะเลตะวัันออก เขตพัฒั นาการท่อ่ งเที่ย�่ วอัันดามััน
เขตพััฒนาการท่่องเที่่�ยวอารยธรรมล้้านนา และเขตพััฒนา
การท่อ่ งเที่ย�่ วอารยธรรมอีีสานใต้้
เขตพััฒนาการท่่องเที่่�ยวฝั่่�งทะเลตะวัันออก มีีความตระหนััก
ร่่วมกัันว่า่
1. การท่่องเที่�่ยวสามารถช่่วยให้้เศรษฐกิิจฟื้้�นตััวได้้ในเวลาที่�่
รวดเร็็วกว่า่ ภาคผลิติ และภาคบริิการอื่น�่
2. การรัักษา ฟื้้�นฟููแหล่่งท่่องเที่�่ยว และพััฒนาการท่่องเที่่�ยว
ต้อ้ งสอดคล้อ้ งและเป็น็ ไปตามทิศิ ทางของแผนพัฒั นาการท่อ่ งเที่ย�่ ว
แห่ง่ ชาติิ
3. การท่่องเที่�่ยวสามารถสร้า้ งรายได้แ้ ละความเข้ม้ แข็ง็ ภายใน
เขตพััฒนาการท่อ่ งเที่ย�่ ว และกระตุ้�นเศรษฐกิิจภายในจัังหวััดด้้วย

20 TOURISM FOR GOOD

วกิ ฤตการณ์โควดิ -19

Covid-19 Crisis

ตั้้ง� แต่ป่ ีี 2564 เป็น็ ต้น้ ไป เขตพััฒนาการท่อ่ งเที่่�ยวฝั่� งทะเลตะวันั ออกต้อ้ งปฏิริ ููปตัวั เองให้ส้ ามารถเติบิ โตได้้
อย่า่ งยั่่�งยืืนหลังั วิกิ ฤตการณ์โ์ ควิดิ -19
From 2021 onwards, The Eastern Coast Tourism Cluster must reinvent itself to thrive after the Covid-19 crisis.

ในปีี 2563 วิกิ ฤตการณ์โ์ ควิดิ -19 ได้ส้ ่ง่ ผลให้ก้ ารเดินิ ทางท่อ่ งเที่ย�่ ว In 2020, the COVID-19 epidemic interrupted travelings
ทั่่�วโลกหยุุดชะงั ก ก่่อให้้เกิิดความสููญเสีียรายได้้จากการท่่องเที่่�ยว worldwide, causing considerable losses to the Thai
เป็็นจำนวนมหาศาล รวมถึึงผู้�ประกอบการในอุุตสาหกรรม tourism industry. The government has tried to develop
การท่่องเที่�่ยวของไทย รััฐบาลได้้พยายามออกมาตรการต่่าง ๆ various measures to help entrepreneurs and boost
เพื่่�อช่่วยเหลืือผู้ �ประกอบการและกระตุ้ �นการเดิินทางท่่องเที่�่ยว tourism amongst local tourists while implementing
ของคนในประเทศ และแผนการฉีีดวััคซีีนต้า้ นโควิดิ -19 แก่ป่ ระชาชน vaccination plans for the local people. It is expected
โดยคาดว่า่ ประเทศไทยจะเริ่ม� เปิดิ รัับนัักท่อ่ งเที่ย่� วต่า่ งชาติไิ ด้ใ้ นช่ว่ ง that Thailand will be able to accept foreign tourists in
ไตรมาสสุุดท้า้ ยของปีี 2564 the last quarter of 2021.

สถานการณ์ก์ ารท่่องเที่่�ยว
ของเขตพััฒนาการท่อ่ งเที่่�ยว ปีี 2562

The Situation of The Tourism Cluster

ชลบุรี เขตพัฒนาการ เขตพัฒนาการทอ่ งเที่ยว
ทอ่ งเที่ยว ฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก
มผี เู้ ยย่ี มเยอื น
มากที่สดุ จ�ำนวน ฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก มผี เู้ ยยี่ มเยอื นรวม

18,602,920 The Eastern Coast 31,243,030
คน Tourism Cluster คน
(นกั ท่องเที่ยวและนกั ทศั นาจร)
รองลงมาได้แก่
นกั ทอ่ งเที่ยวพักนานวนั ที่สดุ
ระยอง
ชลบรุ ี ตราด ระยอง จนั ทบรุ ี
7,877,379
คน 3.41 3.02 2.28 2.21
วัน วัน วนั วัน
จันทบรุ ี
รายไดจ้ ากการทอ่ งเที่ยวโดยรวม
2,484,480
คน 341,837.10 ล้านบาท

ตราด ชาวไทย ชาวตา่ งประเทศ

2,278,251 107,187.48 234,649.62
คน
ล้านบาท ลา้ นบาท

21เขตพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก

เ ข ต พั ฒ น า ก า ร ท่ อ ง เ ท่ี ย ว ฝ่ ั ง ท ะ เ ล ต ะ วั น อ อ ก

เศรษฐกิจิ การท่่องเที่่�ยวที่่�สำำ�คััญของ
เขตพััฒนาการท่อ่ งเที่่�ยวฝั่� งทะเลตะวัันออก

Key of The Eastern Coast Tourism Cluster

เศรษฐกจิ ค่่าใช้้จ่่ายของผู้้�เยี่�่ยมเยืือน
การทอ่ งเท่ียว ที่่ร� วมทั้้�งนัักท่อ่ งเที่่�ยวและ
นัักทัศั นาจรในประเทศไทย
Tourism The Total Value of Visitors
Economy Expenditures in Thailand

บทบาทของเศรษฐกิิจภาคการท่่องเที่่�ยวมาจากอุุตสาหกรรม The tourism economy consists of tourism services
การบริิการท่่องเที่�่ยวโดยตรงและอุุตสาหกรรมอื่�่น ๆ ที่�่เกี่�่ยวข้้อง and other related services such as transportations,
กัับการท่่องเที่่�ยว เช่่น การขนส่่งโดยสารที่�่เป็็นนัักท่่องเที่�่ยว ที่�่พััก accommodation, foods and beverages, entertainment,
อาศััยของนัักท่อ่ งเที่ย่� ว การให้บ้ ริกิ ารในร้า้ นอาหารและเครื่อ�่ งดื่ม�่ ที่�่ recreation, sports, art and cultural performances.
ให้ก้ ัับนัักท่อ่ งเที่ย�่ ว รวมทั้ง้� บริกิ ารด้า้ นบัันเทิงิ สัันทนาการ การกีีฬา Tourist expenditures include visitor spending, e.g.,
การแสดงศิิลปะและวััฒนธรรมที่่�ให้้กัับนัักท่่องเที่ย�่ ว local foods, bakeries, coconut drink, planting, fishing, car
ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่อ่� การท่อ่ งเที่ย�่ วนี้้� รวมถึึงการใช้จ้ ่า่ ยของผู้�เยี่ย่� มเยืือน rental, and taxi fare. These expenses paid by this visitor
ระหว่่างการเดิินทาง เช่่น การซื้�ออาหารท้้องถิ่�น ขนมปัังจากร้้าน circulate to other industries such as beverages, agriculture,
เบเกอรี่่� น้้ำมะพร้้าว ปลููกผััก ตกปลา ค่่าเช่่ารถ ค่่าแท็็กซี่�่ระหว่่าง transportation, and retail, creating jobs for the tourism
การเดิินทางพัักผ่่อน เงิินที่�่จ่่ายโดยผู้�เยี่่�ยมเยืือนนี้้�จะไหลไปสู่่� industry and the others.
อุุตสาหกรรมอื่�่น ๆ เช่น่ เครื่อ�่ งดื่�่ม การเกษตร ขนส่่ง และค้้าปลีีก
ซึ่่�งจะเป็็นการสร้้างงานให้้กัับภาคการท่่องเที่่�ยวและอุุตสาหกรรม
อื่น่� ๆ ด้ว้ ย

22 TOURISM FOR GOOD

ในปีี 2562 ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยของผู้�เยี่ย่� มเยืือนในเขตพัฒั นาการท่อ่ งเที่ย�่ ว In 2019, visitors' expenditure from the Eastern Coast
ฝั่ง� ทะเลตะวัันออกมีีมููลค่า่ 341,837.42 ล้า้ นบาท โดยเป็น็ ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ย Tourism Cluster was 341,837.42 million baht, of which
ของผู้�เยี่�ย่ มเยืือนชาวต่า่ งชาติิ 234,649.88 ล้้านบาท และชาวไทย 234,649.88 million baht accounted for international
107,187.54 ล้า้ นบาท ก่อ่ ให้เ้ กิดิ ผลิติ ภััณฑ์ม์ วลรวมภายในประเทศ tourism, and 107,187.54 million baht accounted for Thai
ของอุุตสาหกรรมการท่่องเที่่�ยวฝั่่�งทะเลตะวัันออก 309,909 ล้้าน tourism. This expenditure is worth 309,909 million baht of
บาท หรืือคิดิ เป็น็ ร้อ้ ยละ 13.89 ของ GDP เขตพัฒั นาการท่อ่ งเที่ย�่ ว the Tourism gross domestic regional product or 13.89%.
ฝั่ง� ทะเลตะวัันออก โดยแบ่ง่ เป็น็ มููลค่า่ ผลิติ ภััณฑ์ม์ วลรวมในประเทศ Tourism direct gross domestic product (TDGDP) is 133,353
ทางตรงของอุุตสาหกรรมการท่่องเที่่�ยว เท่่ากัับ 133,353 million baht, and the value of the Tourism indirect gross
ล้้านบาท และมููลค่่าผลิิตภััณฑ์์มวลรวมในประเทศทางอ้้อม domestic product (TDGDP) is 176,556 million baht. These key
ของอุุตสาหกรรมการท่่องเที่่�ยว เท่่ากัับ 176,556 ล้้านบาท statistics have shown that, besides manufacturing sectors,
สะท้้อนให้้เห็็นว่่า การท่่องเที่่�ยวมีีความสำคััญอย่่างมากต่่อ tourism is the vital driving force for the economy of
การขัับเคลื่อ�่ นเศรษฐกิจิ ของเขตพัฒั นาการท่อ่ งเที่ย�่ วฝั่่ง� ทะเลตะวัันออก the Eastern Coast Tourism Cluster. Therefore, when the
นอกเหนืือไปจากภาคการผลิิตอื่�่น ๆ เมื่่�อภาคการท่่องเที่�่ยวได้้รัับ COVID-19 crisis impairs the tourism sector, money
ผลกระทบจากวิกิ ฤตการณ์โ์ ควิดิ -19 จึึงส่ง่ ผลต่อ่ การหมุุนเวีียนของ circulation in the economy and local employment are
เม็ด็ เงินิ ในระบบเศรษฐกิจิ และการจ้า้ งงานในพื้้น� ที่อ�่ ย่า่ งมีีนััยสำคััญ also affected.

มูลคา่ ทางเศรษฐกจิ การท่องเทย่ี วปี 2562

เขตพัฒนาการท่องเทีย่ วฝ่ งั ทะเลตะวันออก (ชลบรุ ี ระยอง จนั ทบุรี และตราด)

Tourism Economic Value in 2019

The Eastern Coast Tourism Cluster (Chonburi, Rayong, Chanthaburi, and Trat)

ผลติ ภณั ฑ์มวลรวมในประเทศ มูลค่าการบรโิ ภคเพื่อการทอ่ งเทีย่ ว
ของอตุ สาหกรรมการท่องเทย่ี ว Value of Tourist Consumption
Tourism Gross Domestic Product (TGDP)
ผเู้ ยย่ี มเยอื นชาวไทย
ทางตรง 309,909 ทางอ้อม
TDGDP TIGDP 107,187.54
ล้านบาท
133,353 176,556 ล้านบาท
13.89%
ล้านบาท ของ GDP เขต ลา้ นบาท 341,837.42

ล้านบาท
ผเู้ ยย่ี มเยอื นชาวตา่ งชาติ

234,649.88

ล้านบาท

23เขตพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก

เ ข ต พั ฒ น า ก า ร ท่ อ ง เ ท่ี ย ว ฝ่ ั ง ท ะ เ ล ต ะ วั น อ อ ก

มูลู ค่่าการอุปุ โภคบริโิ ภคเพื่่�อการท่อ่ งเที่่�ยว
ของเขตพััฒนาการท่่องเที่่�ยวฝั่� งทะเลตะวันั ออก

Internal tourism consumption in The Eastern Coast Tourism Cluster

การบริการ การบรกิ ารอาหาร การขนส่งผโู้ ดยสาร การขนส่งผู้โดยสาร
โรงแรมและที่พัก และเครื่องดื่ม ทางรถไฟ ทางรถยนต์
Accommodation
Food and Beverage Railway passenger Road passenger
for Visitors serving industry transport transport

120,265.59 100,073.58 2.60 3,469.56

ลา้ นบาท million baht ลา้ นบาท million baht ล้านบาท million baht ล้านบาท million baht

การขนส่ง่ ผู้้�โดยสาร การขนสง่ ผโู้ ดยสาร การบรกิ ารเชา่ รถยนต์ การบริการดา้ น
ทางน้ำ��ำ ทางอากาศ และรถจกั รยานยนต์ ตวั แทนบรษิ ัทน�ำเที่ยว
Travel agencies and
Water passenger Air passenger Transport
transport transport equipment rental other reservation
services industry
403.91 9.64 335.45
5,737.24
ล้านบาท million baht ลา้ นบาท million baht ลา้ นบาท million baht
ลา้ นบาท million baht

กิจกรรมศิลปะ กิจกรรมกีฬาและ การขายสินคา้ การบริการอืน่ ๆ ที่
และวฒั นธรรม นนั ทนาการ เพื่อการทอ่ งเที่ยว เกย่ี วข้องกบั การท่องเที่ยว
Sports and Retail trade of เช่น เสริมสวย ซักรีด
Cultural country-specific Country-specific tourism
industry recreational industry tourism characteristic characteristic industry
goods
385.07 3,829.65
9,722.53 6,261.79
ล้านบาท million baht ลา้ นบาท million baht

ล้านบาท million baht ล้านบาท million baht

นอกจากน้ยี ังมคี า่ ใช้จ่ายอื่น ๆ ที่นกั ท่องเที่ยวใชจ้ า่ ย แต่ไมไ่ ด้เป็นการใช้จา่ ย 91,340.79
ในอุตสาหกรรมทอ่ งเที่ยว 12 สาขา เชน่ การซอื้ ของในรา้ นสะดวกซ้อื
ผลไม้ อาหารแห้ง ร้านหาบเรแ่ ผงลอย และเติมน�้ำมันรถ เป็นต้น ลา้ นบาท million baht
Other consumption products are groceries, fruits, dried foods, and
miscellaneous items, fuel, etc.

24 TOURISM FOR GOOD

สรุปสถานการณท์ อ่ งเท่ียว

เขตพัฒนาการทอ่ งเทีย่ วฝ่ งั ทะเลตะวันออก (ชลบรุ ี ระยอง จนั ทบรุ ี และตราด)

The Eastern Coast Tourism Cluster Snapshot

(Chonburi, Rayong, Chanthaburi, and Trat)

การเดนิ ทาง จ�ำนวนผเู้ ยยี่ มเยอื นทงั้ หมด
ของผมู้ าเยย่ี มเยอื น
Total Visitor
Modes of Transportation
31,243,030
64.68% คน people

เดนิ ทางมาโดยรถสว่ นตวั
และที่เ�่ หลืือเดินิ ทางมาโดย
รถโดยสาร เรืือ เครื่อ่� งบินิ

และรถไฟ

travel by private car and the rest
by bus, ship, flight and train.

จดุ ประสงคห์ ลกั 5 อนั ดบั แรกของนกั ทอ่ งเที่ยวตา่ งชาติ
ของการเดนิ ทาง
Top-5 Foreign Tourists**
Purpose of The Trip
1 2

ทอ่ งเทีย่ ว/พักผอ่ น 5
Travel/Leisure
2 1 3
เย่ียมญาต/ิ เพื่อน 4

Visit relatives/friends
3

ประชมุ /อบรม/
สัมมนา/ดงู าน
Meeting/Training/
Seminar/Site Visiting

แรงจงู ใจในการ
มาทอ่ งเที่ยว
1 2 3 4 5

Motivations จีน รสั เซยี เกาหลี อนิ เดีย เยอรมนั

1 Chinese Russian Korean Indian German
สถานที่ท่องเทีย่ ว
วนั พักเฉลยี่ คา่ ใชจ้ า่ ยเฉลย่ี จ�ำนวนหอ้ งพักรวม อตั ราการเขา้ พัก
Attractions Average Total Rooms Occupancy Rate
2 Average Expenditure
Length of Stay
ความปลอดภัย 3,080.93 99,525 69.22%
Safety 2.73
3

อาหารอรอ่ ย
Delicious food

วัน days บาท/คน/วนั ห้อง rooms
baht/person/day
* ข้อมูลปี 2562 Tourism Statistics 2019

** จากฐานข้อ้ มููลนักั ท่อ่ งเที่่�ยวที่่�พัักแรมในแต่่ละจัังหวััด (Guest Arrivals at Accommodation Establishments) 25เขตพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก

เ ข ต พั ฒ น า ก า ร ท่ อ ง เ ท่ี ย ว ฝ่ ั ง ท ะ เ ล ต ะ วั น อ อ ก

ต�ำแหน่งส�ำคัญเชงิ กลยทุ ธ์

Strategic Anchors

เขตพัฒนาการท่องเท่ียวฝ่ ังทะเลตะวันออกได้ก�ำหนดต�ำแหน่งส�ำคัญเชิงกลยุทธ์ โดยสอดคล้องกับ
แผนพััฒนาการท่อ่ งเที่่�ยวแห่ง่ ชาติิ พ.ศ. 2564 – 2565 เพื่�่อทำำ�ให้ก้ ารท่อ่ งเที่่�ยวสามารถปรับั ตัวั และฟื้� น้ ตัวั ได้้
อย่า่ งดีที ี่่�สุุด ท่า่ มกลางสภาพแวดล้อ้ มการท่อ่ งเที่่�ยวที่่�เปลี่่�ยนแปลงไปอันั เนื่อ่� งมาจากวิกิ ฤตการณ์โ์ ควิดิ -19
The Eastern Coast Tourism Cluster has set its key strategic anchor in accordance with the National
Tourism Development Plan, B.E. 2021 – 2022, to enable tourism to adapt and recover as much as
possible amidst the changing environment during the COVID-19 situation.

กลุ่มเป้าหมาย เป้าหมายการพัฒนา

Target Group Goals

• นัักท่อ่ งเที่�่ยวชาวต่่างชาติิ • การท่องเที่ยวเชิงสีเขยี ว
และชาวไทย Green Tourism
Foreign and Thai Tourists • การทอ่ งเที่ยวนิเวศทางทะเล
• กลมุ่ นกั ท่องเที่ยวคุณภาพ Marine Ecotourism
Quality Tourist • การท่องเที่ยวเชิงเกษตร
Agritourism
• การท่องเที่ยวเชงิ ธรุ กจิ ประชมุ
สัมมนา
MICE Tourism

26 TOURISM FOR GOOD

โครงสรา้ งคณะกรรมการพัฒนาการทอ่ งเท่ียว
ประจ�ำเขตพัฒนาการท่องเทย่ี วฝ่ ังทะเลตะวันออก จ�ำนวน 34 คน

1 ผวู้ า่ ราชการจังหวัดชลบุรี ประธานกรรมการ
Governor of Chon Buri Province Chairman

2 ผวู้ ่าราชการจังหวัดระยอง รองประธานกรรมการ
Governor of Rayong Province Vice Chairman

3 ผู้วา่ ราชการจงั หวดั จันทบุรี รองประธานกรรมการ
Governor of Chanthaburi Province Vice Chairman

4 ผู้ว่าราชการจังหวัดตราด รองประธานกรรมการ
Governor of Trat Province Vice Chairman

5 หัวหนา้ ส�ำนกั งานจังหวดั ชลบุรี กรรมการ
Director of Governor's Office of Chon Buri Province Committee

6 นายกเมืองพัทยา กรรมการ
Mayor of Pattaya Committee

7 นายกองค์์การบริหิ ารส่ว่ นจัังหวััดชลบุุรีี กรรมการ
Chief Executive of Chon Buri Provincial Administrative Organization Committee

8 นายกองคก์ ารบริหารสว่ นจงั หวดั ตราด กรรมการ
Chief Executive of Trat Provincial Administrative Organization Committee

9 นายกองค์การบรหิ ารสว่ นจังหวัดจันทบุรี กรรมการ
Chief Executive of Chanthaburi Provincial Administrative Organization Committee

10 นายกองค์การบรหิ ารสว่ นจังหวัดระยอง กรรมการ
Chief Executive of Rayong Provincial Administrative Organization Committee

11 นายกเทศมนตรีเมืองแสนสุข กรรมการ
Mayor Saen Suk Municipality Committee

12 ผู้อ�ำนวยการส�ำนักงานทรัพยากรทางทะเลและชายฝ่ ังที่ 1 กรรมการ
Director of Marine and Coastal Resources. Office 1 Committee

13 เกษตรและสหกรณ์จังหวดั จนั ทบุรี กรรมการ
Director of Chanthaburi Provincial Agricultural Extension Office Committee

14 วัฒนธรรมจังหวดั ตราด กรรมการ
Director of Trat Provincial Cultural Office Committee

15 ผู้อ�ำนวยการการทอ่ งเที่ยวแห่งประเทศไทย ส�ำนักงานพัทยา กรรมการ
Director at Tourism Authority of Thailand, Pattaya Office Committee

16-29 กรรมการผู้้�ทรงคุณุ วุฒุ ิิ (จำำ�นวน 14 คน) กรรมการ
Expert Committee

30 ทอ่ งเที่ยวและกฬี าจังหวดั ชลบุรี กรรมการและเลขานกุ าร
Director of Chon Buri Provincial Tourism and Sports Office Committee and Secretary

31 ทอ่ งเที่ยวและกฬี าจังหวัดระยอง ผชู้ ่วยเลขานกุ าร
Director of Rayong Provincial Tourism and Sports Office Assistant Secretary

32 ทอ่ งเที่ยวและกีฬาจังหวดั จนั ทบรุ ี ผูช้ ่วยเลขานกุ าร
Director of Chanthaburi Provincial Tourism and Sports Office Assistant Secretary

33 ท่องเที่ยวและกีฬาจงั หวดั ตราด ผูช้ ว่ ยเลขานุการ
Director of Trat Provincial Tourism and Sports Office Assistant Secretary

34 ผูจ้ ัดการพื้นที่พิเศษ 3 องคก์ ารบรหิ ารการพัฒนาพื้นที่พิเศษ ผชู้ ว่ ยเลขานุการ
เพื่อการท่องเที่ยวอยา่ งยั่งยืน (องค์การมหาชน) Assistant Secretary
Managing Director of Designated Area 3
Designated Areas for Sustainable Tourism Administration
(Public Organization)

**** ตามคำำ�สั่่ง� กระทรวงการท่อ่ งเที่่�ยวและกีีฬา ที่่� 711/2564

27เขตพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วฝ่ งั ทะเลตะวนั ออก

Strategy and Plan Division,
Ministry Of Tourism & Sports
4 Ratchadamnoen nok Road,
Watsomanas, Pom Prap Sattru Phai,
Bangkok 10100
Tel. 0 2283 1559
28 TOURISM FOR GOOD