15 Clusters: (9) แผนพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต

รายงานสรปุ สาหรบั ผ้บู ริหาร
(Executive Summary Report)

โครงการจัดทาแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเท่ียว
ภายในเขตพฒั นาการท่องเทีย่ วเมอื งเกา่ มชี วี ิต

ผชู้ ่วยศาสตราจารย์ ดร.ปวีณา ล้ีตระกูล และคณะ

มหาวิทยาลยั ราชภัฏเชยี งราย

คำนำ

การดาเนนิ โครงการจัดทาแผนปฏิบัติการพฒั นาการท่องเท่ียวภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่า
มีชีวิต มีวัตถุประสงค์เพ่ือเป็นการเตรยี มการขับเคลอื่ นการท่องเท่ียวในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามชี ีวติ
ให้มปี ระสทิ ธภิ าพ จึงไดม้ กี ารจดั ทาแผนปฏิบัตกิ ารพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วภายในเขตพฒั นาการท่องเท่ียวเมืองเก่า
มีชีวิต เพ่ือให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียได้กาหนดทิศทางและวางแผนร่วมกันในกาหนดแผนปฏิบัติการพัฒนาและ
แนวทางในการพัฒนาการท่องเที่ยวภายในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต ท้ังนี้ เพื่อทาให้ความเติบโต
ทางเศรษฐกิจอันเกิดจากการท่องเที่ยวมีคุณภาพและย่ังยืนอีกทั้งยังคงอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท่ีมีมาอย่างช้า
นาน ให้คงอยู่ ท้ังการจัดทาแผนปฏบิ ัตกิ ารพัฒนาการท่องเที่ยวภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชวี ติ
และแนวทางพัฒนาการท่องเท่ียวภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิต มุ่งเน้นการทางานแบบ
บูรณาการร่วมกันทุกภาคส่วน เพ่ือจะเป็นแรงสนับสนุนและส่งเสริมนาแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเท่ียว
ภายในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวไปสู่การปฏิบัติ อีกทั้งแผนงาน/โครงการที่เกิดข้ึนลงไปสู่ประชาชนก่อให้เกิด
ประโยชน์สูงสุด ต่อการท่องเท่ียวในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิต และสร้างความสุขและความอยู่ดี
กินดใี หแ้ กป่ ระชาชนในพ้ืนทอ่ี ยา่ งยัง่ ยืนต่อไป

บัดนี้การดาเนินโครงการจัดทาแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเที่ยวภายในเขตพัฒนาการท่องเที่ยว
เมืองเก่ามีชีวิตสาเร็จลุล่วงไปด้วยดี เน่ืองจากได้รับความอนุเคราะห์จากผู้ว่าราชการจังหวัด ผู้แทนท่ีได้รับ
มอบหมาย หน่วยงานภาครัฐ นักวิชาการ หน่วยงานภาคเอกชน และผู้นาชุมชน/ปราชญ์ชาวบ้าน และ
ประชาชนในพ้นื ทเ่ี ขตพัฒนาการทอ่ งเที่ยวเมืองเกา่ มิชวี ิต จงึ ขอขอบคณุ มา ณ โอกาส นี้

คณะผจู้ ดั ทำ

สำรบัญ หน้ำ

คำนำ ก
สำรบัญ ข
สำรบัญตำรำง ค
สำรบญั ภำพ ง
1
หลกั การและเหตุผล 5
วตั ถุประสงค์ 6
วธิ กี ารดาเนินงาน 7
กรอบดาเนินการ 7
สรุปผลการดาเนินงาน 20
แนวทางการพฒั นาการทอ่ งเทีย่ วภายในเขตพัฒนาการท่องเทยี่ วเมืองเกา่
มีชวี ิต 22
แผนปฏบิ ัตกิ ารพัฒนาการท่องเท่ียวภายในเขตพัฒนาการท่องเทีย่ วเมืองเกา่
มีชีวติ

สำรบัญตำรำง หน้ำ
15
ตำรำงที่

1 การวางตาแหนง่ ทางการทอ่ งเทย่ี วของจังหวัดในเขตพัฒนาการทอ่ งเที่ยว
เมืองเกา่ มชี วี ิต

สำรบญั ภำพ

ภำพท่ี หนำ้

1 สถติ นิ ักท่องเท่ียวต่างชาตเิ ดนิ ทางมาประเทศไทย 1
2 จานวนของนักทอ่ งเทย่ี วของภาคเหนือ ปี 2559 2
3 รายได้ของนกั ทอ่ งเท่ยี วของภาคเหนือ ปี 2559 3
4 แผนท่ขี อบเขตพ้นื ทข่ี องเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเกา่ มีชีวิต 4
5 กรอบการดาเนินการเพ่ือจัดทาแผนแผนปฏิบัติการพัฒนาการทอ่ งเทย่ี ว 7

ภายในเขตพัฒนาการท่องเทยี่ วเมืองเก่ามีชีวิต 14
6 สรุปการวเิ คราะห์ศักยภาพของคลสั เตอรท์ ่องเที่ยวเขตพัฒนาการท่องเที่ยว
19
เมอื งเก่ามีชวี ติ ตาม Diamond Model
7 กรอบการจัดทาแผนปฏบิ ัติการพัฒนาการท่องเทย่ี วภายในเขตพฒั นาการ 21

ท่องเทย่ี วเมืองเกา่ มีชวี ติ 22
8 กรอบแนวคิดการพัฒนาการท่องเทยี่ วภายในเขตพฒั นาการทอ่ งเทีย่ วเมือง
24
เก่ามชี วี ิต
9 แนวคิดพ้ืนฐานท่เี ป็นทีม่ าของวิสยั ทศั นข์ องเขตพฒั นาการท่องเทย่ี วเมืองเก่า 27

มชี วี ติ
10 แผนยุทธศาสตร์การพฒั นาการทอ่ งเท่ียวภายในเขตพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วเมือง

เก่ามีชีวิต
11 ยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาการทอ่ งเทีย่ วภายในเขตพฒั นาการท่องเท่ยี วเมืองเก่า

มีชีวติ

บทสรุปผู้บรหิ ำร

1. หลักกำรและเหตุผล
อุตสาหกรรมท่องเที่ยวเป็นหนึ่งในกาลังสาคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจประเทศไทย

และสามารถสร้างรายได้เป็นจานวนมากเข้ามาพัฒนาประเทศและช่วยทาให้เศรษฐกิจในประเทศมีความ
เจริญเติบโตเป็นอย่างมาก ทั้งนี้จึงทาภาครัฐและภาคเอกชนให้ความสาคัญที่จะพัฒนาการท่องเที่ยว
ของประเทศไทยให้เป็นการท่องเท่ียวที่ยั่งยืน และมีคุณภาพรวมทั้งกระจายรายได้อย่างเป็นธรรมเพ่ือลด
ความเหลอ่ื มลา้ ทางเศรษฐกจิ ของประเทศ

เม่ือพิจารณาตลาดของการท่องเท่ียว พบว่าจากสถิติในปี 2561 ตลาดนักท่องเท่ียวต่างชาติ
เติบโตประมาณร้อยละ 7.1 หรือมีจานวน 38.12 ล้านคน และรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติทั้งปีประมาณ
2.01 ล้านล้านบาท คาดว่าในปี 2562 ตลาดนักท่องเท่ียวต่างชาติเท่ียวไทยน่าจะสามารถขยายตัวเป็นบวกได้
ต่อเน่ืองจากปีก่อน โดยมีจานวนประมาณ 39.00-39.80 ล้านคน เติบโตร้อยละ 2.1-4.1 จากปี 2561
สร้างรายได้มูลค่าประมาณ 2.16-2.20 ล้านลา้ นบาท เพิม่ ขึ้นรอ้ ยละ 6.9-8.9 จากปี 2561 (ธนาคารกสิกรไทย,
2562)

ภำพที่ 1 สถิตนิ ักท่องเท่ยี วต่างชาตเิ ดินทางมาประเทศไทย
จากจานวนนักท่องเท่ียวและรายได้ของนักท่องเท่ียวในกลุ่มตลาดนักท่องเท่ียวต่างชาติ
มีจานวนมาก ทาให้ทิศทางการส่งเสริมตลาดการท่องเที่ยวไทยในต่างประเทศ มุ่งสานต่อให้ประเทศไทย
เปน็ แหล่งท่องเที่ยวที่เป็นจุดหมายปลายทางยอดนิยมสาหรบั นักท่องเท่ยี วท่วั โลก ปรบั โครงสร้างตลาดนักท่องเที่ยว
สู่กลุ่มตลาดระดับกลาง-บน และเพิ่มรายได้อย่างยั่งยืนจากการเติบโตของค่าใช้จ่ายมากกว่าจานวน
นักท่องเที่ยว ด้วยการเชิญชวนให้นักท่องเท่ียวเดินทางมาสัมผัสประสบการณ์จริง Thai Unique Local
Experience ผ่านแคมเปญ “Amazing Thailand: Open to the New Shades” โดยนักท่องเท่ียวจะได้ด่ืมด่า
กับประสบการณ์ท่องเที่ยวที่ไม่เหมือนท่ีไหนในโลก สัมผัสวัฒนธรรมที่เปลี่ยนแปลงตามกาลเวลา แต่ยังคงกล่ินอาย
ความเป็นไทยอย่างสมบูรณ์ คนท้องถ่ินพร้อมแบ่งปันและแลกเปล่ียนภูมิปัญญาท่ีส่ังสมอย่างต่อเนื่อง

นับเป็นประสบการณ์ทจ่ี ะเปิดประสาทสัมผัสของนักท่องเท่ียวทั้งร่างกาย จติ ใจและจติ วิญญาณ (การทอ่ งเที่ยว
แหง่ ประเทศไทย, 2562)

ในขณะที่ทิศทางการตลาดการท่องเที่ยวไทยในประเทศสาหรับนักท่องเท่ียวไทยเอง เน้นการ
สร้างความเข้มแข็งจากภายใน (Strengthen from within) ให้การท่องเที่ยวเป็นเคร่ืองมือท่ีจะทาให้ คนไทย
รักและภาคภูมิใจในประเทศไทย สร้างความต้องการมีส่วนร่วมในการดูแลส่ิงแวดล้อมและรักษาเอกลักษณ์
ความเปน็ ไทย โดยการท่องเท่ียวแห่งประเทศไทยจะเปล่ียนมุมมองให้เห็นว่าการเที่ยวเมืองไทยนั้นเท่กว่าที่เคย
ด้วยการเท่ียวแบบลึกซึ้งและเข้าถึงผ่านการมีส่วนร่วมกับคนท้องถิ่นหรือ Local Hero ผู้อนุรักษ์วิถีชีวิต
วัฒนธรรม สืบสานภูมิปัญญาท้องถ่ิน ถ่ายทอดเรื่องราวสร้างแรงบันดาลใจ และทาให้คนไทยได้รับมุมมองใหม่
จากการเดินทางท่องเที่ยวผ่านแคมเปญสื่อสารการตลาด “Amazing ไทยเท่” ซึ่งเร่ืองราวประสบการณ์
การท่องเที่ยวในแต่ละภูมิภาคที่จะนาเสนอเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสินค้าทางการท่องเที่ยวน้ันประกอบไป
ดว้ ยเรอ่ื งราวศิลปวัฒนธรรมท่ีบอกเล่าวิถชี าวเหนือ (More Authentic) เรื่องราวอาหารท่ีถ่ายทอดวิถีคนอีสาน
(More Gastronomy) เร่ืองราวมรดกแห่งสยามในภาคกลาง ท้ังศิลปกรรมช้ันสูง การหลอมรวม วัฒนธรรม
นานาชาติและวิถีชาวนา (More Legacy) เรื่องราวกิจกรรมแสนสนุกท่ีจะเติมสีสันให้ชีวิต ในภาคตะวันออก
(More Fun) และเรื่องราวนวัตกรรมและความสร้างสรรค์ท่ีมีรากฐานมาจากวัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถ่ิน
ในภาคใต้ (More Inspired)

จากทิศทางการส่งเสริมการท่องเท่ียวท้ังกลุ่มนักท่องเที่ยวชาวไทยและต่างประเทศท่ีกล่าวมา
ในข้างต้นเน้นให้นักท่องเที่ยวสัมผัสกับประสบการณ์ของท้องถ่ินต่างๆ ซึ่งมีศิลปวัฒนธรรมท่ีแตกต่างกันและเน้น
ความเป็นเอกลักษณ์ซ่ึงจากทิศทางดังกล่าวถือเป็นโอกาสของเมืองรองอย่างเช่น พะเยา แพร่ น่าน และอุตรดิตถ์
ท่ีจะสามารถดึงดูดนักท่องเท่ียวและสามารถสร้างรายได้จากการท่องเที่ยวเข้ามาในจังหวัดได้ ท้ังนี้จากข้อมูล
ปี 2559 ของกรมการท่องเที่ยวพบว่า จานวนและรายไดจ้ ากการท่องเท่ยี วของพะเยา แพร่ น่าน และอตุ รดิตถ์
มีจานวนค่อนข้างน้อยหากเทียบกับจังหวัดเชียงรายและแม่ฮ่องสอน ท้ังน้ี จึงน่าที่จะมีโอกาสสร้างส่ิงดึงดูด
เพอื่ ให้นกั ทอ่ งเท่ียวไดม้ ีโอกาสเข้าสมั ผสั ประสบการณ์ใหม่ๆ ได้

ภำพท่ี 2 จานวนของนักท่องเทย่ี วของภาคเหนือ ปี 2559
ทม่ี า กรมการท่องเที่ยว, 2559

ภำพที่ 3 รายไดข้ องนักท่องเที่ยวของภาคเหนือ ปี 2559
ท่มี า กรมการท่องเที่ยว, 2559

ดังน้ัน นโยบายหน่ึงที่น่าจะเป็นประโยชน์อย่างมากในการสร้างแรงดึงดูดให้กับนักท่องเท่ียว
ได้แก่ มติที่ประชุมคณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติ คร้ังท่ี 1/2561 เห็นชอบในหลักการการประกาศ
เขตพัฒนาการท่องเท่ียวเพ่ิมเติม 6 เขต ซ่ึงหน่ึงในเขตการพัฒนาท่ีได้รับการประกาศใหม่ คือ เขตพัฒนา
การท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิต ท้ังนี้ การกาหนดเขตดังกล่าวเพ่ือประโยชน์ในการรักษา ฟ้ืนฟูแหล่งท่องเท่ียว
หรือบรหิ ารและพัฒนาการทอ่ งเท่ียวใหส้ อดคล้องกบั แผนพัฒนาการท่องเทย่ี วแหง่ ชาติ

สาหรับรายละเอียดเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิต ประกอบด้วย 4 จังหวัด ได้แก่
จังหวัดน่าน จังหวัดพะเยา จังหวัดแพร่ และจังหวัดอุตรดิตถ์ โดยข้อคิดเห็นของพื้นที่ให้กาหนดเป็นเขต
พฒั นาการท่องเท่ียวแบบทัง้ จงั หวดั

ภำพที่ 4 แผนท่ขี อบเขตพ้ืนท่ีของเขตพัฒนาการท่องเทย่ี วเมอื งเก่ามีชีวติ

โดยแตล่ ะจังหวัดมรี ายละเอียดดังตอ่ ไปน้ี
(1) จังหวัดน่าน จังหวัดน่านมีความสาคัญในการเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สาคัญของประเทศ

ทั้งธรรมชาติ ป่า เขา ชนเผ่า โบราณสถานและศิลปวัฒนธรรมท่ีโดดเด่นของล้านนาตะวันออกจานวนมาก
ในปี 2557 ประชากรมีรายได้เฉลี่ย เท่ากับ 61,010 บาท ซ่ึงอยู่ในอันดับที่ 62 ของประเทศ ด้านผลิตภัณฑ์จังหวัด
ได้มีการผลักดันผลิตภัณฑ์จังหวัดให้เป็นท่ีรู้จัก ใน 2 ชนิด คือ 1) ผ้าซิ่น และ 2) เครื่องเงิน แต่ยังมีข้อจากัด
ในด้านมูลค่าของผลิตภัณฑ์ ซ่ึงไม่เกิดการพัฒนาเพื่อเพ่ิมมูลค่า (Value Added) เท่าท่ีควร ในด้าน GDP
จงั หวดั นา่ นมีข้อจากัดในด้านผงั เมืองซึง่ ไม่มีพ้ืนท่ีผงั เมืองสีมว่ ง ท่ีเปน็ พ้ืนที่นิคมอุตสาหกรรม ซึ่งในพ้ืนท่ผี งั เมือง
สีม่วงนี้เป็นปัจจัยหนึ่งท่ีทาให้จังหวัดมี GDP ที่สูง ดังน้ันจังหวัดน่านจึงขับเคล่ือนเศรษฐกิจด้วยการเกษตร
และการท่องเที่ยว การพัฒนาในระยะท่ีผ่านมาทาให้จังหวัดน่านมีความสาคัญในการเป็นแหล่งท่องเที่ยว
เชิงวัฒนธรรม และแหล่งท่องเท่ียวเชิงนิเวศ โดยในแต่ละปีมีนักท่องเท่ียวเข้ามาท่องเท่ียวเป็นจานวนมาก
และมีแนวโน้มเพ่ิมขึ้นเร่ือยๆ ซ่ึงนักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ให้ความสนใจในแหล่งท่องเที่ยวด้านธรรมชาติ
และศิลปวัฒนธรรม โดยที่นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศจะนิยมเท่ียวชมโบราณสถาน
และโบราณวัตถุ รวมถึงแหล่งท่องเท่ียวทางธรรมชาติ ส่งผลให้ในแต่ละปีจังหวัดน่านมีจานวนนักท่องเที่ยว
ที่เข้ามาเยือนมากถึงเกอื บแสนคนสร้างรายได้เข้าสจู่ ังหวัดปีละกว่า 900 ลา้ นบาท

(2) จังหวัดพะเยา พะเยาเป็นเมืองเก่าแก่เมืองหน่ึงในแถบล้านนาไทย เดิมมีชื่อว่า ภูกามยาว
หรือ พยาว มีอายุกว่า 900 ปี โดยพ่อขุนศรีจอมธรรม กษัตริย์แห่งราชวงศ์ลัวะจักรราชหิรัญนครเงินยาง
เมืองเชยี งแสน และเจรญิ รุ่งเรืองสูงสุดใน สมัยพอ่ ขุนงาเมือง ต่อมามีการเปลยี่ นแปลงการปกครองตามอิทธิพล
ของอาณาจักรต่างๆ ที่ผลัดกันมีอานาจในแถบน้ี จนถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ พยาวเปลี่ยนช่ือเป็น พะเยา
และรวมอยู่กับจังหวัดเชียงรายจนในปี พ.ศ.2520 จึงได้รับการจัดตั้งขึ้นเป็นจังหวัดพะเยา พะเยามีเนื้อที่
ประมาณ 6,335 ตารางกิโลเมตร แบ่งการปกครองออกเป็น 9 อาเภอ ได้แก่ อาเภอเมืองพะเยา อาเภอจุน
อาเภอเชียงคา อาเภอเชียงมว่ น อาเภอดอกคาใต้ อาเภอปง อาเภอแมใ่ จ อาเภอภซู าง และอาเภอภกู ามยาว

(3) จังหวัดแพร่ เมืองแพร่เปน็ เมืองโบราณ สรา้ งมาช้านานแลว้ ตัง้ แตอ่ ดตี กาล แต่ยงั ไม่ปรากฏ
หลักฐานแน่ชัดว่าสร้างขึ้นในสมัยใดและใครเป็นผู้สร้าง เมืองแพร่เป็นเมืองท่ีไม่มีประวัติของตนเองจารึกไว้ในท่ีใดๆ
โดยเฉพาะนอกจากปรากฏในตานานพงศาวดารและจารึกของเมืองอ่ืนๆ บ้างเพียงเล็กน้อย จากการศึกษาค้นคว้า
และตรวจสอบหลักฐานจากตานานเมืองเหนือพงศาวดารโยนกและศิลาจารึกพ่อขุนรามคาแหง เมอื งแพร่น่าจะสร้าง
ยุคเดียวกันกับกรุงสุโขทัย เชียงใหม่ ลาพูน พะเยา น่าน เมืองแพร่มีชื่อเรียกกันหลายอย่างตานานเมืองเหนือ
เรียกว่า “พลนคร” หรือ “เมืองพล” ดงั ปรากฏในตานานสร้างพระธาตุลาปางหลวงว่า “เบือ้ งหน้าแต่น้ันนานมา ยงั
มพี ระยาสามนตราองคห์ นึ่ง เสวยราชสมบตั ิในพลรัฐนคร อนั มีในท่ใี กล้กันกับลัมภกัปปะนคร (ลาปาง) น่ที ราบ
ว่า สรีรพระธาตุพระพุทธเจ้ามีในลัมภกัปปะนครก็ปรารถนาจะใคร่ได้” ในสมัยขอมเรืองอานาจราว พ.ศ.
1470-1560 นั้น พระนางจามเทวีได้แผ่อานาจเข้าครอบครองดินแดนในเขตล้านนาได้เปล่ียนช่ือเมือง เป็น
ภาษาเขมร เช่น ลาพูนเป็นหริภุญไชย น่านเป็นนันทบุรี เมืองแพร่เป็นโกศัยนคร หรือนครโกศัย ช่ือที่ปรากฏ ใน
ศิลาจารึกพ่อขุนรามคาแหงเรียกวา่ “เมืองพล” และได้กลายเสยี งตามหลักภาษาศาสตร์เปน็ “แพร่” ชาวเมือง
นยิ มออกเสยี งว่า “แป”้

(4) จังหวัดอุตรดิตถ์ อุตรดิตถ์มีความหมายว่าเมืองท่าแห่งทิศเหนือและก่อนจะมาเป็น
เมืองท่าสาคัญ แต่เดิมอุตรดิตถ์เคยเป็นเมืองในปกครองของเมืองพิชัยอันเป็นเมืองเก่าแก่ ปรากฏชุมชนอาศัย
มาต้ังแต่สมัยโบราณ อุตรดิตถ์มีคนอาศัยอยู่แล้วต้ังแต่ก่อน พ.ศ. 1000 เพราะหลักฐานจากการค้นพบภาพเขียนสี
โบราณบนหน้าผาเขาตาพรหมหลังที่ว่าการอาเภอทองแสนขัน และกลองมโหระทึกทาด้วยทองสัมฤทธิ์
ที่ตาบลท่าเสา อาเภอเมืองอุตรดติ ถ์ ซ่ึงภายหลังพบว่าตัวเมืองและสถูปมีลักษณะเดียวกับเมืองโบราณสมัยสุโขทัย

นอกจากนี้ในกฎหมายลักษณะลักพาคร้ังรัชกาลสมเด็จพระรามาธิบดีท่ี 1 แห่งกรุงศรีอยุธยา มีช่ือเมืองทุ่งยั้ง
อยู่ในทาเนียบด้วย ปัจจุบันอยู่ในท้องที่อาเภอลับแล เมืองโบราณ อีกเมืองหน่ึง คือ เมืองตาชูชก มีแม่น้าน่าน
เป็นคูเมืองธรรมชาติ มีคาบรรยายลักษณะเมืองในศิลาจารึกสุโขทัย ปัจจุบันอยู่ในท้องท่ีอาเภอตรอน ช่วงรัชกาล
ที่ 3 เมืองพิชัย ได้กลายเป็นหัวเมืองสาคัญ ได้เมืองขึ้นแผ่ขยายเขตแดนออกไปถึงเมืองเวียงจันทน์จดแม่น้าโขง
ต้องตรวจตรารักษาการเมืองแพร่และเมืองน่าน ตลอดจนเมืองหลวงพระบางอันเป็นเมืองหน้าด่าน
ขณะเดียวกันกับตาบลบางโพท่าอิฐ ซึ่งอยู่ติดแม่น้าน่าน อันเป็นแม่น้าสาคัญสายเดียวท่ีใช้ติดต่อค้าขายข้ึนมา
ได้สะดวกถึงเมืองเหนือด้วย เหนือข้ึนไปสายน้าต้ืนเขินมากมายไปด้วยเกาะแก่ง จึงเป็นที่รวมสินค้าจาก
เมืองหลวงพระบาง เมอื งแพร่ เมืองน่าน ตลอดจนแคว้นสบิ สองปันนาก็นาสินค้าพื้นเมืองเดินบกลงมาจาหน่าย
แล้วส่งต่อล่องใต้ไปจนถึงกรุงเทพฯ ในปี พ.ศ. 2430 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเห็นว่า
ท่ีตาบลบางโพท่าอิฐคงจะเจริญต่อไปในภายหน้า ด้วยเป็นทาเลการค้าอย่างดีริมแม่น้าน่าน ราษฎรก็อพยพเข้ามา
อาศัยอยูม่ ากขนึ้ ทุกปี จึงโปรดให้ต้งั เปน็ เมืองอตุ รดติ ถ์ อันหมายถึง เมืองท่าแหง่ ทิศเหนือ และโปรดใหอ้ ตุ รดิตถ์
เป็นเมืองข้ึนของเมืองพิชัย ต่อมาในปี พ.ศ. 2442 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้โปรดให้ย้าย
ศาลากลางเมืองพิชัยไปตั้งบังคับบัญชาที่เมืองอุตรดิตถ์ เวลาน้ันอุตรดิตถ์ได้กลายเป็นชุมชนขนาดใหญ่กว่า
เมืองพชิ ยั เสยี อกี ปี พ.ศ. 2458 จึงโปรดให้เปลี่ยนชอื่ เมอื งพชิ ัยเปน็ เมืองอตุ รดิตถเ์ ปน็ ต้นมา

ดังน้ัน เพ่ือเป็นการเตรียมการขับเคลื่อนการท่องเที่ยวในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่า
มีชีวิต ให้มีประสิทธิภาพ จึงได้มีการจัดทาแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเท่ียวภายในเขตพัฒนาการท่องเที่ยว
เมืองเกา่ มีชวี ิต เพ่อื ใหผ้ ้มู ีส่วนไดส้ ว่ นเสียได้กาหนดทิศทางและวางแผนร่วมกนั ในกาหนดแผนปฏิบตั ิการพัฒนา
และแนวทางในการพัฒนาการท่องเที่ยวภายในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต ทั้งน้ี เพื่อทาให้ความเติบโต
ทางเศรษฐกิจอันเกิดจากการท่องเท่ียวมีคุณภาพและย่ังยืนอีกทั้งยังคงอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท่ีมีมาอย่างช้านาน
ให้คงอยู่ ทั้งการจัดทาแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเท่ียวภายในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต
และแนวทางพัฒนาการท่องเที่ยวภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิต มุ่งเน้นการทางานแบบบูรณาการ
ร่วมกันทุกภาคส่วน เพ่ือจะเป็นแรงสนับสนุนและส่งเสริมนาแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเที่ยวภายในเขต
พัฒนาการท่องเท่ียวไปสู่การปฏิบัติ อีกท้ังแผนงาน/โครงการที่เกิดข้ึนลงไปสู่ประชาชนก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด
ต่อการท่องเที่ยวในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต และสร้างความสุขและความอยู่ดีกินดีให้แก่
ประชาชนในพ้นื ทอ่ี ย่างยง่ั ยืนตอ่ ไป

2. วตั ถุประสงค์โครงกำร

1. เพอ่ื วิเคราะห์บริบทด้านเศรษฐกิจ สงั คม และวัฒนธรรมและวิเคราะห์จุดแข็ง จุดออ่ น โอกาส และ

ประเดน็ ทา้ ทายพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ยี วเมืองเกา่ มชี วี ิต

2. เพื่อวเิ คราะหส์ ถานการณด์ ้านการท่องเที่ยวและความต้องการของภาคเอกชนและชมุ ชนภายในเขต

พัฒนาการทอ่ งเที่ยวเมอื งเกา่ มชี วี ติ อันประกอบด้วย จงั หวดั น่าน แพร่ พะเยา และอุตรดิตถ์

3. เพือ่ ศกึ ษาแนวทางการพัฒนาการท่องเทย่ี วภายในเขตพฒั นาการท่องเท่ยี วเมืองเกา่ มชี ีวิต

4. เพื่อจัดทาแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเท่ียวภายในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชวี ิต ระยะ

5 ปี

5. เพื่อบูรณาการงานด้านการท่องเท่ียวระหว่างหน่วยงานและภาคส่วนที่เก่ียวข้องทั้งภาครัฐและ

เอกชน

6. เพ่ือสนับสนุนและส่งเสริมนาแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเท่ียวภายในเขตพัฒนาการท่องเที่ยว

ไปส่กู ารปฏบิ ัติ

3. วธิ ีกำรดำเนินงำน
1. ศึกษาทบทวนเอกสารท่ีเกี่ยวข้องกับโครงการและรวบรวมข้อมูลที่จาเป็นสาหรับการจัดทา

แผนปฏิบตั ิการพฒั นาการท่องเทย่ี วภายในเขตพัฒนาการท่องเทย่ี วเก่ามชี วี ิต
2. การตรวจสอบและสารวจข้อมูลพ้ืนที่เพ่ิมเติม 4 จังหวัด ภายในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามี

ชีวติ ไดแ้ ก่ จังหวดั นา่ น แพร่ พะเยา และอุตรดิตถ์
3. การประชมุ กลุ่มยอ่ ยผู้มีสว่ นได้สว่ นเสียดา้ นการท่องเที่ยวในเขต พัฒนาการทอ่ งเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิต

อนั ประกอบด้วย จงั หวัดน่าน แพร่ พะเยา และอตุ รดติ ถ์
4. จัดทาผลสารวจตรวจสอบและจัดเก็บข้อมลู พนื้ ฐานของจงั หวัดภายในเขตพัฒนาการท่องเทยี่ วเมือง

เก่ามชี ีวติ
5. การวิเคราะห์บริบทด้านเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมและวิเคราะห์จดุ แข็ง จุดอ่อน โอกาส และ

ประเด็นท้าทายพฒั นาการทอ่ งเท่ียวภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเกา่ มีชวี ิต
6. การวิเคราะห์สถานการณ์และความต้องการของภาคเอกชนและชุมชนภายในเขตพัฒนาการ

ทอ่ งเท่ยี วเมืองเกา่ มีชีวติ อนั ประกอบด้วย จงั หวดั นา่ น แพร่ พะเยา และอตุ รดิตถ์
7. การยกร่างแผนการปฏิบัติการพัฒนาการท่องเท่ียวภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ียว เมืองเก่ามีชีวิต

ฉบบั ท่ี 1
8. การจัดประชุมเชิงปฏิบัติการเพ่ือระดมความคิดเห็นต่อร่างแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเที่ยว

ภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิต โดยกลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน และ
ทอ้ งถิน่ ทเ่ี กีย่ วขอ้ งในพนื้ ที่ (ในพืน้ ทจ่ี ังหวัดนา่ น แพร่ พะเยา และอุดรดิตถ)์ จานวนไมน่ อ้ ยกว่า 100 คน (อย่าง
น้อย จังหวดั ละ 25 คน)

9. จัดทา (ร่าง) แผนปฏบิ ัติการพัฒนาการทอ่ งเท่ียวภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ยี ว เมืองเกา่ มชี ีวิต ซึ่ง
มีรายละเอียดตามประกาศคณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยวแหง่ ชาติ

10. จัดทา Infographic และ VTR Infographic แผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเท่ียวภายในเขต
เศรษฐกจิ การท่องเท่ยี วเมืองเก่ามชี วี ติ และแนวทางการพัฒนาการท่องเท่ยี วในเขตเศรษฐกจิ การท่องเที่ยวเมือง
เก่ามีชีวิต ประกอบด้วย ลักษณะรูปเล่ม จานวนไม่น้อยกว่า 20 หน้า จานวน 10 เล่ม และ VTR ความยาว
ไมเ่ กิน 5 นาที เพื่อใชใ้ นการนาเสนอและประชาสมั พนั ธแ์ ผนดังกล่าว

4. กรอบกำรดำเนินกำร
สาหรับกรอบข้ันตอนในการวิจัยของแผนงานวิจัยมีดังต่อไปน้ี

กำรทบทวนงำนวจิ ยั / นโยบำยทเ่ี กีย่ วข้อง

กำรวเิ ครำะห์ กำรสำรวจพ้นื ที่ /
บริบทและ กำรระดม
สถำนกำรณ์ท่ี
เปลย่ี นแปลงไป ควำมคิดเห็นของ
ผ้มู ีส่วนได้

ส่วนเสียดำ้ นกำร
ทอ่ งเท่ียวในพื้นที่
เมอื งเก่ำมชี วี ิต

แผนปฏิบัตกิ ำรพฒั นำกำรท่องเท่ยี วภำยในเขตพัฒนำกำรท่องเที่ยวเมอื งเกำ่ มชี ีวิต

ภำพท่ี 5 กรอบการดาเนินการเพอ่ื จดั ทาแผนแผนปฏิบัติการพฒั นาการท่องเท่ียวภายในเขตพฒั นาการ
ท่องเท่ียวเมืองเกา่ มชี วี ิต

5. สรปุ ผลกำรดำเนนิ งำน
โครงการจัดทาแผนปฏบิ ัตกิ ารพัฒนาการท่องเท่ียวภายในเขตพัฒนาการท่องเทยี่ วเมืองเก่ามีชวี ิต

มกี ารดาเนนิ งาน 4 สว่ น ดงั นี้
1. การสารวจความคิดเห็นผู้เช่ียวชาญด้านการท่องเท่ียวหรือผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในพื้นที่ 4 จังหวัด

ประกอบไปดว้ ยจังหวดั พะเยา แพร่ น่าน และอุตรดิตถ์ เลือกกลมุ่ ตัวอย่างโดยการวิธกี ารเฉพาะเจาะจงจานวน
กลุ่มตัวอย่างของแต่ละเขตพัฒนาการท่องเที่ยวมีดังนี้ จังหวัดพะเยา จานวน 15 คน จังหวัดแพร่ จานวน 15
คน จงั หวัดน่าน จานวน 15 คน และ จงั หวัดอุตรดติ ถ์ จานวน 15 คน รวมท้งั สนิ้ 60 คน

2. การจดั กิจกรรมระดมสมองผมู้ สี ่วนได้ส่วนเสยี ด้านการท่องเท่ียวในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่า
มีชีวติ ประกอบไปดว้ ยตัวแทนจาก จังหวดั พะเยา แพร่ นา่ น และอุตรดติ ถ์ จานวน 120 คน

3. ประชุมระดมความคิดเห็นต่อร่างแผนปฏิบตั ิการพัฒนาการท่องเทยี่ วภายในเขตพฒั นากาท่องเที่ยว
เมืองเก่ามีชีวิต ประกอบไปด้วยจังหวัดพะเยา แพร่ น่าน และอุตรดิตถ์ จานวน 100 คน ในวันที่ 1-2 สิงหาคม
2562 ณ ห้องประชุมโรงแรมศศดิ ารา รสี อรท์ จังหวดั น่าน

4. ประชมุ การนาเสนอรา่ งแผนปฏบิ ัติการพฒั นาการท่องเที่ยวภายในเขตพฒั นาการท่องเทย่ี วเมืองเก่า

มีชีวิต ประกอบไปด้วยตัวแทนจาก จังหวัดพะเยา แพร่ น่าน และอุตรดิตถ์ จานวน 100 คน ในวันท่ี

29 สงิ หาคม 2562ณ ไรภ่ ูกลองฮลิ ล์ จงั หวัดพะเยา

สาหรับผลการดาเนินงานดังกล่าว สามารถสรุปประเด็นสาคญั ได้ ประเด็นดงั น้ี

5.1 บรบิ ทดำ้ นเศรษฐกจิ สงั คม และวัฒนธรรมและวเิ ครำะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกำส และประเด็น

ท้ำทำยพัฒนำกำรท่องเทย่ี วภำยในเขตพัฒนำกำรทอ่ งเท่ยี วเมืองเกำ่ มีชีวิต

บริบทด้านเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมและวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และประเด็นท้าทาย

พฒั นาการท่องเท่ียวภายในเขตพฒั นาการท่องเทย่ี วเมืองเก่ามีชวี ิต มีรายละเอียดดังต่อไปน้ี

1. จุดแข็ง
1. จังหวดั น่านมกี ารพฒั นาการเมืองเก่าเพอ่ื การสง่ เสริมการท่องเทย่ี วตามแนวทางการพัฒนา

ของการอนุรักษ์และพัฒนากรุงรัตนโกสินทร์และเมืองเก่า และ องค์การบริหารการพัฒนาพื้นท่ีพิเศษเพื่อการ
ทอ่ งเท่ยี วอยา่ งยั่งยืน จงึ สามารถเปน็ ต้นแบบในการดาเนินการใหก้ ับจงั หวดั อืน่ ๆในกลุ่มคลสั เตอร์ได้

2. จังหวัดน่านมีโครงสร้างการบริหารงานเมืองเก่ามีชีวิตตามแนวทางการพัฒนาเมืองเก่า
มีชีวิตขององคก์ ารบรหิ ารการพัฒนาพน้ื ท่ีพิเศษเพื่อการท่องเทีย่ วอยา่ งยั่งยืน

3. มรี ะบบการบริหารงานครอบคลุมเฉพาะหนว่ ยงาน
4. ประชาชนมอี ัธยาศยั ไมตรดี ี ออ่ นโยน เออ้ื เฟอื้ เผื่อแผ่ และมวี ิถีชีวิตที่เรยี บงา่ ย
5. สมาชิกในกลุ่มเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิตให้ความร่วมมือในการขับเคล่ือน
การทางานเปน็ อยา่ งดี
6. จังหวัดน่านมีรปู แบบการทางานเปน็ ภาคเี ครอื ข่ายทีช่ ดั เจน เปน็ รปู ธรรม
7. มแี รงงานทีม่ ที กั ษะฝีมือ เช่น งานไม้ งานผา้ ทอ เปน็ ต้น
8. มภี มู ปิ ญั ญาทอ้ งถิน่ ทหี่ ลากหลาย และมเี อกลกั ษณเ์ ฉพาะพ้ืนที่
9. จังหวัดพะเยา แพร่ อุตรดิตถ์ น่าน เป็นเมืองประวัติศาสตร์ที่มีวิวัฒนาการอย่างยาวนาน
และต่อเน่ือง
10. เป็นเมืองโบราณท่ีมีอายุเก่าแก่ที่มีหลักฐานประวัติศาสตร์ทางอารยธรรมท่ียังหลงเหลือ
อยู่ เช่น กาแพงเมือง คุม้ โบราณ วัดหลวง
11. มีมรดกทางวฒั นธรรมและรากเหง้าทเี่ ก่ียวข้องกับเมืองเกา่
12. มคี วามหลากหลายทางชาตพิ นั ธ์ุ ท่ีสะทอ้ นผ่านวัฒนธรรมการแตง่ กายและอาหารพื้นถิ่น
13. จังหวัดพะเยา แพร่ น่าน มวี ฒั นธรรมในการดาเนนิ ชวี ิตรว่ มกนั คือ วฒั นธรรมไทลื้อ
14. มีภูมิปัญญาท้องถ่ินท่ีเป็นเอกลักษณ์เฉพาะและมีความโดเด่นสามารถนามาพัฒนา
การพฒั นาทางดา้ นการท่องเท่ยี วและต่อยอดทางคณุ คา่
15. จังหวัดพะเยา แพร่ อุตรดิตถ์ น่าน มีรูปแบบการท่องเท่ียวท่ีหลากหลาย อาทิเช่น แหล่ง
ท่องเท่ียวเชิงวิถีชุมชนและวัฒนธรรม สามารถนามาเป็นแหล่งเรียนรู้ทางศิลปวัฒนธรรมล้านนา มีความโดน
เด่นของกลุม่ ชาติ แหลง่ ท่องเที่ยวเชงิ นเิ วศทางธรรมชาติท่โี ดดเด่น แหล่งทอ่ งเท่ียวเชิงศาสนาและวถิ ีพทุ ธ
16. มีแหล่งการท่องเท่ียวเชิงนิเวศ ท่ีมีความอุดมสมบูรณ์และมีความสวยงามโดยมีอุทยาน
แห่งชาติทสี่ าคญั มนี ้าตกและจดุ ชมวิววท่ีสวยงาม มีแม่น้าและแหลง่ น้าขนาดใหญท่ ่ีมีความอดุ มสมบูรณ์
17. จังหวัดพะเยา แพร่ อุตรดิตถ์ น่าน มีผลไม้ที่มีชื่อเสียงของแต่ละจังหวัด อาทิเช่น
อตุ รดติ ถม์ ีทุเรยี นหลงลบั แล มะขามหวาน

18. จงั หวดั แพร่เป็นแหลง่ ปลกู ตน้ ฮอ่ ม ฮ่อมคอื สคี รามทีไ่ ด้จากตน้ ห้อมหรือตน้ คราม ใน
เมืองแพร่มีแหล่งผลิตท่ีสาคัญ 3แหล่งใหญ่ ๆ คือบ้านพระหลวง บ้านเวียงทอง และบ้านทุ่งโฮ้ง ซึ่งหม้อห้อม
แพรโ่ ด่งดงั ไปทั่วประเทศจนมคี ากลา่ ววา่ “ใครมาเมอื งแพรต่ ้องซ้อื หม้อฮ่อม”

19. ศักยภาพด้านท่ีตั้งของจังหวัดพะเยา แพร่ น่าน อยู่บริเวณกลุ่มภาคเหนือตอนบน 2
(เชียงราย แพร่ น่าน พะเยา) ท่ีสามารถเชื่อมต่อท้ังด้านเส้นทางและบูรณาการยุทธศาสตรก์ ารพัฒนาของกล่มุ
จังหวัดภาคเหนือตอนบน 1 สามารถรองรับการเปล่ียนแปลงตามกรอบความร่วมมือ GMS,BIMSTEC และ
ACMECS และสนบั สนนุ กจิ กรรมทเี่ อื้อประโยชน์ในการค้า การลงทุน และการทอ่ งเทีย่ วในภาพรวมของจงั หวดั

20. ชุมชนมีความเข้มแข็งในการพฒั นาการทอ่ งเทีย่ วเมอื งเก่าท่ีมีชวี ิต
21. มีต้นทุนทางวัฒนธรรม วิถีชีวิต ร่วมกันในการกาหนดค่านิยมหลักในการพัฒนา
การท่องเทยี่ วเมอื งเกา่ มชี ีวิต
2. จุดออ่ น
1. การกาหนดนยิ ามเขตพฒั นาทอ่ งเทยี่ วเมอื งเกา่ มชี วี ติ ยังไม่ชดั เจน
2. ไม่มีกลยุทธ์ที่มีความเชื่อมโยงเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิตเพ่ือตอบสนองความ
ต้องการของนักทอ่ งเท่ียว
3. ขาดมาตรการในการรองรับการเปลี่ยนแปลงในการพัฒนาเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมือง
เก่ามชี ีวติ
4. จังหวัดอุตรดิตถ์ยังไม่มีการประกาศคณะกรรมการอนุรักษ์และพัฒนากรุงรัตนโกสินทร์
และเมืองเก่า
5. มีความทับซ้อนและซ้าซ้อนด้านแผนงานการพัฒนาการท่องเท่ียวและยุทธศาสตร์
การท่องเทย่ี วที่มาจากหลากหลายหนว่ ยงาน และหลายกระทรวง
6. ขาดการจัดต้ังคณะกรรมการในการดาเนินการขับเคล่ือนการพัฒนาเขตพัฒนา
การทอ่ งเทีย่ วเมอื งเกา่ มีชีวิต เป็นรปู ธรรม
7. มีความซา้ ซอ้ นของหนว่ ยดาเนินการเขตพัฒนาการท่องเทย่ี วเมืองเก่ามีชวี ิต
8. ขาดระเบียบและวิธีการเกย่ี วการบรหิ ารจัดการเขตพฒั นาการท่องเทีย่ วเมอื งเกา่ มชี วี ิต
9. ขาดชอ่ งทางการตดิ ต่อส่ือสารกนั ในกลุ่มสมาชิกเขตพฒั นาการท่องเที่ยวเมืองเกา่ มีชีวติ
10. ขาดระบบจัดการในการรวมรวบองค์ความรู้ ที่เก่ียวข้องกับข้อมูลเขตพัฒนาการ
ทอ่ งเทย่ี วเมืองเกา่ มชี ีวิต
11. สถานที่ทอ่ งเทย่ี วต่าง ๆ ขาดกจิ กรรมสง่ เสรมิ การท่องเทย่ี วในรูปแบบเมืองเก่ามชี ีวิต
12. ระบบการบริหารจัดการการท่องเท่ียวขาดการประสานและสร้างเครือข่ายเชื่อมโยงกับ
จังหวัดอน่ื ๆ
13. ขาดวิธีการสร้างจิตสานึกร่วมกันของคนในพ้ืนที่เพ่ือเป็นแรงขับเคลื่อนในการท่องเท่ียว
เมืองเก่ามีชวี ติ
14. ประชาชนในพ้ืนท่ีขาดรู้ความเข้าใจในการจัดการเชงิ พื้นท่ีเพื่อพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยว
เมืองเก่ามชี วี ติ
15. ประชาชน เจ้าที่หนา้ ภาครฐั เอกชน ภาคประชาสงั คม มีความสบั สนในการประกาศเขต
พน้ื ท่เี มืองเกา่ มชี ีวิต
16. ผู้ประกอบการยังขาดทักษะในการให้บริการแก่นักท่องเที่ยวเพ่ือให้ได้ตาม
มาตรฐานสากล

17. ไม่มีกระบวนการพัฒนาบุคลากรในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิต ท่ีเอื้อต่อการ
พัฒนาสมรรถนะของบุคลากร

18. แนวทางการขับเคล่อื นเมืองเก่ามีชีวิตทัง้ 4 จงั หวดั ยังไม่เป็นในทศิ ทางเดียวกนั
19. แหล่งทอ่ งเทย่ี วมกี ารพัฒนาไม่เตม็ รปู แบบ ไม่สามารถนาศกั ยภาพมาใช้ได้อย่างเต็มที่
20. สถานที่ท่องเท่ียวต่างๆ ยังขาดส่ิงอานวยความสะดวกด้านโครงสร้างพ้ืนฐาน เช่น ไฟฟ้า
ประปา ถนน และการบรกิ ารรถสาธารณะในการเข้าถงึ แหลง่ ท่องเที่ยว
21. ขาดการประชาสมั พนั ธ์และการตลาดเชงิ รุกสาหรับการท่องเทย่ี ว
22. ในเชิงภาพลักษณ์การท่องเที่ยว เมืองอุตรดิตถ์ แพร่ พะเยา ยังมีลักษณะของการเป็น
เมอื งผ่าน
23. ชุดความรู้ร่วมเรื่อง เมืองเก่ามีชีวิต ยังไม่มีหน่วยงานไหนรวบรวมไว้ ขาดการเชื่อมโยง
ส่งผลตอ่ การเชือ่ มโยงการท่องเที่ยวกับจังหวัดอ่นื เป็นไปได้ยาก
24. ขาดการบูรณาการระหว่างหนว่ ยงานภาครฐั เอกชน และภาคประชาสังคม
25. ยังขาดกระบวนการสร้างค่านิยมหลักร่วมกันในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต
ให้มีความเข็มแขง็
3. โอกำส
1. มีนโยบายการส่งเสริมการท่องเท่ียวเมืองรอง โดยกระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา และมี
การท่องเที่ยวแหง่ ประเทศไทยสนับสนนุ ดา้ นการตลาดและการประชาสัมพนั ธก์ ารทอ่ งเท่ียว
2. มกี ารสนบั สนุนกิจกรรมการท่องเทยี่ วแบบเมอื งสร้างสรรค์ (Creative City)
3. จังหวัดพะเยา แพร่ นาน มีนโยบายการพัฒนาการท่องเที่ยวกลุ่มคัสเตอร์ “เมืองเก่า”
ตามประกาศคณะกรรมการอนรุ ักษ์และพฒั นากรงุ รตั นโกสินทร์และเมืองเกา่
4. จังหวัดพะเยา แพร่ น่าน อุตรดิตถ์ มีนโยบายการพัฒนาการท่องเที่ยวกลุ่มคัสเตอร์
“เมืองเกา่ มีชีวิต”
5. มีจุดผ่านแดนถาวรบ้านห้วยโก๋นของจังหวัดน่าน และด่านชายแดนบ้านฮวกของจังหวัดพะเยา
สามารถสร้างเสน้ ทางการท่องเทีย่ วเชื่อมโยงกบั ประเทศเพ่ือนบา้ นได้
6. พฤติกรรมของนักท่องเที่ยวในปัจจุบันให้ความสนใจในการท่องเท่ียวเชิงประวัติศาสตร์
วถิ ีชีวติ ชมุ ชน และชาติพนั ธุ์
7. ท้ังส่ีจังหวัดมีช่ือเสียงด้านการท่องเที่ยวในความเป็นเมืองมรดกทางวัฒนธรรม ประเพณี
วถิ ชี วี ิต
8. มกี ารทาการตลาดโดยใชเ้ ทคโนโลยี AR (Augmented Reality) เข้ามาชว่ ยในการส่งเสริม
การรบั รู้ของกล่มุ นกั ทอ่ งเทยี่ วเมืองเกา่
9. มีเส้นทางการคมนาคมเชือ่ มโยงระหว่างจงั หวัดสามารถทาเสน้ ทางท่องเท่ียวจาก อตุ รดติ ถ์
แพร่ น่าน พะเยา ได้
10. เส้นทางการคมนาคมในจังหวัดต่างๆ สะดวกแก่การเดินทางของนักท่องเท่ียวในการ
ทอ่ งเที่ยว อาทเิ ชน่ ทางบก อากาศ ทางราง
11. ในแต่ละจังหวัดมีทรัพยากรด้านการท่องเท่ียวที่มีความแตกต่างและสามารถพัฒนา
เช่ือมโยงการท่องเท่ียวระหว่างกลุ่มจังหวัด สามารถจัดกลุ่มการท่องเที่ยว (CLUSTER) ได้หลากหลายของการ
ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม การท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ การท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์ การท่องเท่ียวชายแดน
เป็นตน้

4. อปุ สรรค
1. ภาวะเศรษฐกจิ ตกต่าสง่ ผลต่อการใชจ้ ่ายและการเดินทางมาท่องเทยี่ วของนักท่องเทยี่ ว
2. ขาดแหล่งข้อมูลทางสถิติของนักท่องเท่ียวในพ้ืนท่ี และข้อมูลการวิเคราะห์ความต้องการ

ของนักท่องเทยี่ ว
3. มีปญั หาหมอกควนั ในชว่ งเดือน มกราคม – พฤษภาคม
4. ขาดระบบขนส่งมวลชนท่เี ขา้ ถึงแหล่งท่องเทยี่ ว
5. ขาดปา้ ยบอกสถานที่แหล่งทอ่ งเทยี่ ว
6. มีกฎระเบียบและกฎหมายท่ีเกี่ยวข้องกับการพัฒนาการท่องเที่ยวค่อนข้างมากส่งผลต่อ

การดาเนนิ งานในการพัฒนาการท่องเที่ยว
7. ข้อกฎหมาย ระเบียบ กฎเกณฑ์ ยังไมม่ คี วามชดั เจนเร่ือง เมืองเก่าท่ีมีชวี ิต

5.2 ปัจจัยแวดล้อมทำงธรุ กิจเขตพฒั นำกำรทอ่ งเทยี่ วเมืองเกำ่ มีชวี ิต
5.2.1 เงือ่ นไขปัจจยั กำรผลิต (Factor Conditions)

ด้านเง่ือนไขปัจจัยการผลิตของเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต ประกอบด้วย
จังหวัดพะเยา แพร่ อุตรดิตถ์ และน่าน มีศักยภาพสาคัญท่ีโดดเดน่ คือ ทรัพยากรเชิงวัฒนธรรมประวัติศาสตร์
ท่ีมคี วามเก่าแก่ควรค่าแก่การอนุรักษ์ เป็นเมอื งโบราณทีม่ ีอายุเก่าแกม่ ีหลักฐานประวตั ิศาสตร์ทางอารยธรรมที่
ยังหลงเหลืออยู่ เช่น กาแพงเมือง คุ้มเจ้าผู้ครองนคร วัดหลวงโบราณ พระพุทธรูปโบราณ ซ่ึงเป็นการส่งเสริม
การท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต โดยในพ้ืนท่ีจังหวัดน่านมีการพัฒนาเมืองเก่าเพื่อการส่งเสริมการท่องเท่ียวตาม
แนวทางการพัฒนาของการอนุรักษ์และพัฒนากรุงรัตนโกสินทร์และเมืองเก่า และองค์การบริหารการพัฒนา
พื้นท่ีพิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนให้การสนับสนุนพื้นที่ นอกจากน้ีศักยภาพด้านที่ตั้งของจังหวัดพะเยา
แพร่ นา่ น อยูบ่ ริเวณกลุม่ ภาคเหนือตอนบน 2 (เชียงราย แพร่ นา่ น พะเยา) ทส่ี ามารถเชอื่ มต่อทงั้ ด้านเส้นทาง
และบูรณาการยุทธศาสตร์การพัฒนาของกลุ่มจังหวัดภาคเหนือตอนบน 1 สามารถรองรับการ
เปล่ียนแปลงตามกรอบความร่วมมือ GMS,BIMSTEC และ ACMECS และสนับสนุนกิจกรรมท่ีเอ้ือประโยชน์
ในการค้า การลงทนุ และการทอ่ งเท่ียวในภาพรวมของจังหวัดโดยพื้นทีจ่ งั หวัดพะเยา แพร่ นา่ น มกี ารเชอ่ื มโยง
วัฒนธรรมในการดาเนินวิถีชีวิตร่วมกันคือ วัฒนธรรมไทลื้อ มีภูมิปัญญาท้องถิ่นที่หลากหลาย และมี
เอกลักษณ์เฉพาะพื้นที่ในการถ่ายทอดผลิตภัณฑ์ด้านการท่องเท่ียว อาทิ งานไม้ งานผ้าทอ ผลิตภัณฑ์อาหาร
พ้นื เมือง เปน็ ตน้ โดยจงั หวดั แพรเ่ ป็นแหล่งปลกู ตน้ ฮ่อม ทมี่ คี วามสาคัญของการยอ้ มผ้าเปน็ สคี รามที่ได้จากต้น
ฮ่อมหรือต้นครามในเมืองแพร่มแี หล่งผลิตท่สี าคัญ 3 แหลง่ ใหญ่ ๆ คือ บ้านพระหลวง บ้านเวยี งทอง และบา้ น
ทงุ่ โฮง้ ซึ่งหมอ้ ฮ่อมแพร่โด่งดังไปทัว่ ประเทศ ยงิ่ ไปกว่านัน้ ศักยภาพของพ้ืนทีเ่ ขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่า
มีชีวิตสามารถนามาเป็นแหล่งเรียนรู้ทางศิลปวัฒนธรรมล้านนา มีความโดนเด่นของกลุ่มชาติพันธุ์ แหล่ง
ท่องเที่ยวเชิงศาสนาและวิถีพุทธ รวมไปถึงแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศทางธรรมชาติที่โดดเด่น มีความอุดม
สมบูรณ์และมีความสวยงามโดยมีอุทยานแห่งชาติท่ีสาคัญ เช่น อุทยานแห่งชาติภูสอยดาว อุทยานแห่งชาติ
คลองตรอน อุทยานแห่งชาติดอยผากลอง และอุทยานแห่งชาติแม่ยม เป็นต้น มีน้าตกและจุดชมวิวท่ีสวยงาม
มแี มน่ ้า และแหลง่ น้าขนาดใหญ่ทีม่ ีอดุ มสมบูรณ์ เชอ่ื มโยงต้นทุนของธรรมชาตใิ นการสง่ เสริมการท่องเทยี่ วเชิง
เกษตร ทาให้การทอ่ งเทยี่ วของพืน้ ท่ีเปน็ ทีน่ า่ สนใจของนักท่องเที่ยวทงั้ ชาวไทยและต่างประเทศ

อย่างไรก็ตามเมื่อพิจารณาถึงปัจจัยที่เป็นต้นทุนด้านการท่องเท่ียวท่ีสาคัญ บางพื้นท่ีขาดการ
ดูแลรักษาและประเมินความคุ้มค่าของการใช้ทรัพยากรอย่างจริงจัง ตลอดจนแผนการจัดการเมืองท่องเที่ยว
เมืองเก่าที่ยั่งยืน แหล่งท่องเที่ยวบางแห่งมีศักยภาพและความสวยงามดึงดูดความสนใจของนักท่องเท่ียวได้

แตย่ ังขาดกจิ กรรมการท่องเทย่ี วในการเพิ่มคุณค่าและการสร้างความเปน็ เอกลักษณ์ให้กบั แหล่งท่องเท่ียวทาให้
จุดเด่นของแหล่งท่องเที่ยวลดลง ตลอดจนการขาดการพัฒนาองค์ความรู้ในการถ่ายทอดให้กับบุคลากร
และผปู้ ระกอบการดา้ นการท่องเท่ียวเพ่ือพัฒนาศักยภาพดา้ นการบรกิ ารการท่องเท่ียว

ด้านโครงสร้างพื้นฐาน มีระบบการคมนาคมทางบกครอบคลุมเส้นทางการเดินทางหลัก
แต่ขาดการเชื่อมโยงเส้นทางการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิตในแต่ละจังหวัด ในส่วนระบบคมนาคมทางอากาศ
มีสนามบินอยู่ 2 จังหวัด คือท่าอากาศยานหลัก ได้แก่ จังหวัดน่าน แพร่ โดยเฉพาะของจังหวัดน่าน มีความ
พร้อมที่จะรองรับเท่ียวบินทั้งในประเทศและต่างประเทศได้ ซึ่งต้องได้รับการปรับปรุงและพัฒนาเส้นทางการ
บิน จุดรับส่งนักท่องเที่ยวไปยังสนามบิน เพ่ือความสะดวกและเพิ่มจานวนนักท่องเที่ยวในการเข้าใช้บริการ
ส่วนสถานีขนส่งมีความครอบคลุมทุกจังหวัดในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่าแต่ต้องปรับปรุง เรื่อง
บรรยากาศ สิง่ อานวยความสะดวก และการบริการแก่นกั ท่องเทย่ี ว

ด้านบคุ ลากรหรือแรงงานในเขตพฒั นาการท่องเทยี่ วเมืองเก่ามีชวี ิต บคุ ลากรส่วนใหญ่ยังขาด
ความรู้ความสามารถ และทักษะในการปฏิบัติงานที่เป็นมืออาชีพด้านการท่องเที่ยว และขาดแผนการพัฒนา
บุคลากรขาดคณุ ภาพและมีจรยิ ธรรมในการดาเนินธุรกิจ

ด้านความปลอดภัยเม่ือ พิจารณาแล้วพบว่ายังขาดมาตรฐานที่จริงจังเรื่องของการดูแล
ความปลอดภัยให้กับนักท่องเท่ียว ซึ่งเรื่องความปลอดภัยนี้เป็นส่ิงสาคัญท่ีนักท่องเท่ียวให้ความสาคัญมาก
เม่ือเดนิ ทางมาเทย่ี วยังแหล่งทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาติ และแหลง่ ท่องเทีย่ วทางวัฒนธรรม/ประวตั ศิ าสตร์

5.2.2 ปัจจัยอปุ สงค์ (Demand Conditions)

จากข้อมลู จานวนนักทอ่ งเที่ยวปจั จบุ นั ในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมอื งเก่ามชี วี ติ ซงึ่

ประกอบดว้ ยจังหวดั พะเยา แพร่ อตุ รดิตถ์ และน่าน พบวา่ มีจานวนนักท่องเท่ียวเขา้ มาท่องเทยี่ วเพิม่ ข้ึนอย่าง

ต่อเนื่องทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ และเม่ือพิจารณาจากสถิตินักท่องเที่ยว พบว่าสัดส่วน ของ

นักท่องเท่ียวชาวไทยประมาณร้อยละ 97 และชาวต่างชาติประมาณ ร้อยละ 3 ท่ีมาท่องเท่ียวในเขต เมือง

เก่ามชี วี ติ หากจานวนกล่มุ นกั ท่องเทย่ี วในแตล่ ะจงั หวดั สามารถจาแนกได้ดงั นี้

จังหวัดอุตรดิตถ์ เป็นจังหวัดที่มีนักท่องเท่ียวเข้ามาท่องเที่ยวมากที่สุด เน่ืองจากเป็นจังหวัด

ท่ถี ือวา่ เปน็ ประตูสลู่ ้านนา เพราะเปน็ เสน้ ทางหลกั ในการสัญจรทางบก

จังหวัดนำ่ น เปน็ จังหวัดที่นักท่องเทยี่ วเขา้ มาท่องเทีย่ วรองลงมาจากอุตรดิตถ์ แต่จังหวดั นา่ น

เป็นจังหวัดท่ีมีรายได้จากการท่องเที่ยวมากที่สุด เมื่อเทียบกับจังหวัดพะเยา แพร่ อุตรดิตถ์ โดยนักท่องเที่ยว

ส่วนใหญ่ท่ีมาท่องเท่ียวจะเป็นนักท่องเท่ียวชาวไทยเป็นหลัก ท้ังน้ีเนื่องจากจังหวัดน่านเป็นจังหวัดท่ีมี

ทรัพยากรท้ังธรรมชาติและทางวัฒนธรรมท่ีสวยงาม มีเอกลักษณ์ในตัวเอง ทาให้ดึงดูดใจนักท่องเท่ียวให้มา

ทอ่ งเที่ยว

จงั หวัดแพร่ เปน็ จงั หวัดทมี่ สี ัดส่วนนักท่องเท่ยี วชาวต่างชาติมาท่องเท่ียวมากทีส่ ดุ เมอ่ื เทียบกับ

จังหวัดพะเยา อุตรดิตถ์และน่าน และมีรายได้จากนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติมากที่สุด ดังน้ันพื้นที่จังหวัดแพร่

จึงเป็นท่ีสามารถดึงกลมุ่ นักท่องเท่ยี วกลุ่มต่างชาติใหเ้ ข้าท่องเที่ยว ซึ่งกลุ่มน้ีเป็นกลุ่มท่ีมีกาลังซื้อสูง ดังน้ันหาก

มีกิจกรรมการท่องเท่ียวท่ีสามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวต่างชาติให้อยู่นานขึ้นย่อมทาให้เกิดรายได้ท่องเท่ียว

เพ่ิมขนึ้

ในส่วนจงั หวดั พะเยำ แม้ว่าภาพรวมจาก 4 จงั หวัดในเขตพฒั นาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต

เป็นจังหวัดที่มีจานวนนักท่องเที่ยวน้อยท่ีสุด ส่วนใหญ่เป็นชาวไทย แต่จังหวัดพะเยามีข้อได้เปรียบคือ

เปน็ จงั หวดั เดยี วที่มี 2 เขตพฒั นาการท่องเทย่ี ว ได้แก่ เขตพัฒนาการท่องเที่ยวอารยธรรมล้านนา และเมอื งเก่า

มีชีวิต ดังน้ันจึงมีโอกาสท่ีจะได้รับการพัฒนาด้านการท่องเท่ียวแบบคลัสเตอร์มากกว่าจังหวัดอื่น ๆ ในเขต
พัฒนาการทอ่ งเทยี่ วเมืองเก่ามีชีวิต

5.2.3 ปจั จยั บริบทกลยุทธก์ ำรแข่งขัน (Strategy , Structure , and rivalry)
ผลิตภัณฑ์ด้านการท่องเท่ียวในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต มีลักษณะการดาเนิน

กระบวนการธุรกิจการท่องเท่ียวที่สนับสนุนการท่องเที่ยวเมืองเก่าในลักษณะท่ีมีความโดดเด่นของแต่ละพื้นที่
แต่ยังขาดในการเพ่ิมมูลค่าทางผลิตการท่องเท่ียวท้ังในด้านการบริการการท่องเท่ียว การผลิตผลิตภัณฑ์
การท่องเที่ยว เช่น งานผ้าทอ งานไม้ งานผ้าปักชาวเขาซ่ึงเป็นงานฝีมือที่ควรค่าต่อการอนุรักษ์ไว้ในเชิง
วัฒนธรรม และยังไม่มีการควบคุมคุณภาพและการกาหนดมาตรฐานการบริการในธุรกิจการทองเท่ียวท่ีมีความ
ชัดเจน นอกจากนี้ผู้มีส่วนร่วมในการส่งเสริมการท่องเที่ยวจาเป็นต้องใช้ความพยายามในการสร้างโอกาสความ
ร่วมมือในการส่งเสริม การท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิตเป็นการเชื่อมโยงการท่องเที่ยวให้เกิดจุดแข็งในการดึงดูด
การท่องเท่ียวมากย่ิงข้ึน เพ่ือให้เกิดกลุ่มนักท่องเที่ยวเดินทางมาท่องเที่ยวซ้าและเป็นการประชาสัมพันธ์การ
ท่องเท่ียวไปด้วยในเวลาเดียวกัน ในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวติ มีความโดดเดน่ ในการท่องเท่ียวเชงิ
ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม เป็นเอกลักษณ์และมีประวัติความเป็นมาท่ียาวนาน การส่งเสริมนโยบายการ
พัฒนาในเขตพ้ืนท่ีนี้นั้นมีเป้าหมายในการพัฒนาการท่องเที่ยวในการสร้างเส้นทางการท่องเที่ยวและกิจกรรม
การท่องเท่ียวท่ีเช่ือมโยงพื้นที่และมุ่งเน้นการส่งเสริมการท่องเที่ยวในมิติด้านการเช่ือมโยงประวัติศาสตร์และ
วฒั นธรรม

5.2.4 ปัจจัยสนับสนุนที่เกยี่ วเนือ่ ง (Related and Supporting Industries)
พ้ืนที่ในเขตการพัฒนาท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต มีความโดดเด่นเป็นที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวที่มี

ความสนใจในลักษณะการท่องเท่ียวเชิงวัฒนธรรม ประเพณี ประวัติศาสตร์และการบูรณาการด้านการ
ท่องเที่ยววิถีชุมชนเมือง ซ่ึงกลุ่มชุมชนในพ้ืนที่ บุคลากรและผู้ประกอบการการท่องเที่ยว รวมถึงภาคธุรกิจ
เอกชนที่เก่ยี วข้องกบั การทอ่ งเที่ยวให้บรกิ ารสนับสนุนรองรับการให้บรกิ ารการท่องเทย่ี วมีทงั้ ธุรกิจโรงแรมท่ีพัก
ร้านอาหาร บริษัทนาเท่ียวและบริการรถเชา่ และผลิตภัณฑ์ด้านการท่องเท่ียว ซึ่งการให้บริการการท่องเทย่ี ว
ในพ้ืนที่ยังขาดความรู้และทักษะการบริหารจัดการในการเข้าถึงกลุ่มนักท่องเท่ียวโดยเ ฉพาะธุรกิจท่ีเป็น
ผู้ประกอบการขนาดเล็กท่ีมีความต้องการการพัฒนาอย่างต่อเน่ือง โดยส่วนใหญ่จะเน้นเรื่องของการแข่งขัน
ด้านราคามากกว่าการปรับปรงุ คณุ ภาพ ในสว่ นของภาครัฐมีบทบาทในการส่งเสริมท่องเท่ียวเมืองเก่าแต่ยังขาด
การบูรณาการร่วมกับภาคเอกชน และการรวมกลุ่มชุมชนด้านการท่องเที่ยวและยังขาดการสื่อสารและการ
ประสานงานขอความร่วมมือของผูป้ ระกอบการท่องเทยี่ วในพ้ืนที่เพ่ือเพ่มิ มูลค่าการให้บริการด้านการท่องเท่ียว
และการสง่ เสริมให้เกิดการรับรู้คุณค่าในการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชวี ิต นอกจากนก้ี ารพฒั นาการทองเที่ยวหากมี
การเชื่อมโยงการท่องเที่ยวในพื้นท่ีเมืองเก่าจะเป็นการเพิ่มมูลค่าการท่องเท่ียวที่สามารถเพิ่มกิจกรรมด้านการ
ท่องเที่ยวท่ีมีความสาคญั กบั พนื้ ท่เี ป็นอยา่ งมาก

เงอ่ื นไขดำ้ นปัจจยั กำรผลติ กลยทุ ธ์ โครงสรำ้ ง และกำรแข่งขัน
-ทรพั ยากรเชิงวฒั นธรรมประวัตศิ าสตร์ -ขาดความเช่ือมโยงระหว่างแหล่งท
ท่ีมคี วามเกา่ แกค่ วรคา่ แกก่ ารอนรุ กั ษ์ -ระยะเวลาในการทอ่ งเที่ยวและพักค
เป็นเมอื งโบราณทม่ี ีอายเุ ก่าแกม่ ี -ไมม่ กี ารควบคมุ คณุ ภาพและการกา
หลกั ฐานประวตั ศิ าสตรท์ างอารยธรรมที่ -จงั หวดั ในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเ
วัฒนธรรมทค่ี ล้ายคลึงกัน
ยงั หลงเหลืออยู่
-มกี ารเชอ่ื มโยงวฒั นธรรมในการดาเนนิ กลยทุ ธ์ โ
วิถีชีวิตร่วมกนั และกำร
-มีเส้นทางเช่ือมโยงประเทศในกลมุ่ อนุ
ภมู ิภาคลุ่มนา้ โขง เงื่อนไขดำ้ นปัจจัยกำรผลติ
-มีทรัพยากรธรรมชาตทิ ีส่ วยงามและมี
ความอุดมสมบูรณ์ อตุ สำห
-การขยายตวั ของภาคเอกชนและ ท
อุตสาหกรรมการทอ่ งเทยี่ ว
-ขาดกจิ กรรมการทอ่ งเทย่ี วในการเพิม่

คุณคา่ และการสรา้ งความเป็น
เอกลกั ษณใ์ หก้ บั แหล่งทอ่ งเท่ยี ว
-บคุ ลากรดา้ นการทอ่ งเที่ยวขาดความรู้
ความสามารถ และทกั ษะในการ
ปฏิบตั ิงานทีเ่ ปน็ มอื อาชพี ด้านการ
ทอ่ งเที่ยว

อตุ สำหกรรม
-อุตสาหกรรมทเ่ี ก่ยี วเนอื่ งกับการทอ่ งเที่ยว (โรงแรมทีพ่ กั ร้านอ
ท่องเทีย่ ว)ชว่ ยกนั สนบั สนุนส่งเสรมิ บรรยากาศการทอ่ งเที่ยวได
-โรงแรมและทพ่ี ักขยายตวั เพิ่มขนึ้
-การรวมกลุ่มด้านการท่องเทย่ี วภายในจงั หวดั แตย่ ังขาดการเช
ท่องเทีย่ วเมอื งเกา่ มีชีวิต

ภำพท่ี 6 สรปุ การวเิ คราะหศ์ ักยภาพของคลัสเตอร์ท่องเที่ยวเขตพฒั นาการท่องเท่ยี วเมืองเ

น เงือ่ นไขดำ้ นอปุ สงค์ ( 14 )
ท่องเที่ยวในกล่มุ และขาดการส่งตอ่ นักท่องเท่ยี ว
ค้างในพื้นท่มี รี ะยะเวลาสัน้ -สัดส่วนนักท่องเท่ยี วรอ้ ยละ 97
าหนดมาตรฐานการบริการในธรุ กิจการทองเทยี่ วที่มคี วามชัดเจน เปน็ นักท่องเทีย่ วชาวไทย ร้อยละ 3
เมืองเก่ามีชวี ิต มีเอกลกั ษณแ์ ละอัตลักษณท์ ีโ่ ดดเด่น และมี เปน็ นกั ทอ่ งเที่ยวชาวต่างชาติ
-แนวโน้มของนกั ท่องเท่ียวท่ีมา
โครงสรำ้ ง ท่องเทยี่ วในเขตพฒั นาการทอ่ งเทย่ี ว
รแข่งขนั เมอื งเก่ามชี วี ิตมแี นวโน้มสูงขึ้น
-จงั หวดั นา่ นมรี ายไดจ้ ากการ
เงือ่ นไขดำ้ นอปุ สงค์ ทอ่ งเที่ยวของนักทอ่ งเที่ยวชาวไทย
มากท่สี ุด ในขณะที่จงั หวดั แพร่
หกรรมสนบั สนนุ มรี ายไดจ้ ากนกั ทอ่ งเทีย่ ว
ทเี่ กีย่ วเนอ่ื ง ชาวตา่ งชาติมากท่สี ุด

มสนบั สนนุ ทเ่ี กี่ยวเนื่อง รฐั บำล
อาหาร บรษิ ทั นาเทีย่ วและบริการรถเช่า และผลิตภณั ฑด์ า้ นการ
ดเ้ ปน็ อย่างดี กำรสนับสนนุ จำกภำครัฐ
ชอื่ มโยงการดาเนนิ รว่ มกนั อยา่ งเปน็ รปู ธรรมในเขตการพฒั นาการ -มียุทธศาสตร์ด้านการท่องเท่ยี วท้งั
ในระดบั ชาติ และระดับพืน้ ที่
เกา่ มีชีวิตตาม Diamond Model -มสี านักงาน/หนว่ ยงานดา้ นการ
ทอ่ งเที่ยวในพืน้ ท่ี
-นโยบายสว่ นใหญ่ขาดความต่อเน่ือง
และความเขา้ ในกับหนว่ ยปฏบิ ัติ

5.3 กำรวำงตำแหน่งทำงกำรทอ่ งเทยี่ วของจังหวัดในเขตพฒั นำกำรทอ่ งเทย่ี วเมืองเกำ่ มชี วี ติ
จากการวิเคราะห์ข้อมูลของเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิต สรุปจุดเด่นของเขต

พัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเกา่ มชี ีวิต นาไปสู่การจัดทาแผนยุทธศาสตร์การท่องเท่ยี ว ทาให้สามารถวางตาแหน่ง
ทางการท่องเท่ียวของแต่ละจังหวัดได้ดงั น้ี

- แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วด้านประวตั ศิ าสตร์ทีผ่ สมผสานความเปน็ ลา้ นนา ล้านชา้ งและความเป็นไทย
- แหล่งท่องเที่ยวด้านศาสนาและศิลปวัฒนธรรมที่สะท้อนอัตลักษณ์ของพื้นท่ีและมีหลายหลาก
ตามประวตั ิศาสตรค์ วามเป็นมาในแตล่ ะชว่ ง
- แหล่งท่องเท่ียวด้านวิถีชมุ ชนและวฒั นธรรมประเพณีที่มีความหลากหลายชาติพันธุ์ และวิถี
ชวี ติ ของคน 2 ลมุ่ นา้ ได้แก่ ล่มุ น้าน่าน และลุ่มน้ายม มวี ิถีชวี ิตทีเ่ รยี บง่าย
- แหล่งการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ที่มีความอุดมสมบูรณ์และมีความสวยงาม โดยมีอุทยาน
แหง่ ชาตทิ ส่ี าคัญ มีนา้ ตกและจดุ ชมววิ ที่สวยงาม มีแมน่ ้าและแหล่งน้าขนาดใหญท่ ีม่ อี ุดมสมบูรณ์
- ผลิตภัณฑ์ด้านท่องเที่ยวตามวถิ ีชุมชนในแนวทางเศรษฐกิจสร้างสรรค์ เช่น ผลิตภัณฑ์สินคา้
ท่ีระลึกอัตลักษณ์นกยูงจากผ้าทอไทล้ือจงั หวดั พะเยา เสื้อหม้อฮ่อมจังหวัดแพร่ เครื่องเงินเมืองน่าน เหล็กน้าพ้ี
จังหวดั อุตรดติ ถ์

ตำรำงท่ี 1 การวางตาแหน่งทางการท่องเท่ยี วของจังหวดั ในเขตพัฒนาการท่องเทยี่ วเมืองเก่ามชี ีวิต

ประเด็นกำรพิจำรณำ

จงั หวดั ควำมโดดเด่นของ กลุ่มตลำด ปจั จยั กำรวำงตำแหนง่
ทรพั ยำกรธรรมชำติ/องค์ประกอบ เป้ำหมำย ขีดควำมสำมำรถ กำรทอ่ งเทีย่ ว

กำรท่องเท่ยี ว ทำงกำรแข่งขัน

พะเยำ 1. แหลง่ ท่องเทย่ี วทางประวัติศาสตร์ 1. รอ้ ยละ 90 1.เงอ่ื นไขปัจจัยการ 1.ดา้ นศาสนา

ทม่ี มี าอย่างยาวนาน เช่น นักท่องเท่ียว ผลติ มศี กั ยภาพใน ศลิ ปวัฒนธรรม จงั หวดั

โบราณสถานเวียงลอ โบราณวตั ถุ ชาวไทย ระดบั สงู พะเยามีวดั ทเี่ ก่าแก่

2. ดา้ นศาสนาศลิ ปวฒั นธรรม 2.เน้นชอ่ื เสียง 2.บรบิ ทการแข่งขนั มากมาย ไดแ้ ก่ วดั ศรโี คม

จังหวัดพะเยามวี ดั ท่ีเก่าแก่มากมาย และภาพลกั ษณ์ และการดาเนินกล คา (วดั พระเจา้ ตนหลวง)

ไดแ้ ก่ วดั ตโิ ลกอาราม วัดศรีโคมคา ด้านการท่องเท่ยี ว ยทุ ธข์ องธรุ กิจมี วัดพระธาตจุ อมทอง

(วัดพระเจ้าตนหลวง) ในประเทศ ศักยภาพ 2. ดา้ นวัฒนธรรม วิถี

วดั พระธาตจุ อมทอง ในระดบั ปานกลาง ชุมชน วฒั นธรรมประเพณี

วดั ศรอี โุ มงค์คา วัดลี 3.เงอ่ื นไขอุปสงค์ และภมู ปิ ัญญาของชมุ ชน

3. ดา้ นวฒั นธรรม วิถชี ุมชน มีศักยภาพในระดบั ทอ้ งถ่ินท่สี ะทอ้ นอตั ลกั ษณ์

วฒั นธรรมประเพณี และภมู ปิ ญั ญา ปานกลาง ของพ้ืนท่ชี าตพิ นั ธ์ไุ ทลอื้

ของชมุ ชนทอ้ งถนิ่ ทสี่ ะทอ้ นอัต 4.อตุ สาหกรรม 3. แหล่งท่องเทย่ี วทาง

ลักษณข์ องพ้ืนทช่ี าติพนั ธุ์ไทล้อื ทีเ่ ก่ยี วโยงและการ ธรรมชาติ เชน่ กวา๊ น

4. แหล่งท่องเทย่ี วทางธรรมชาติ เช่น สนับสนนุ จดั อย่ใู น พะเยา

กวา๊ นพะเยา ระดบั สงู

5. แหลง่ ท่องเที่ยวชายแดน

ประเดน็ กำรพจิ ำรณำ

จงั หวดั ควำมโดดเด่นของ กลุ่มตลำด ปัจจยั กำรวำงตำแหนง่
แพร่ ทรพั ยำกรธรรมชำติ/ เป้ำหมำย ขดี ควำมสำมำรถ กำรท่องเทย่ี ว
องค์ประกอบกำรทอ่ งเท่ยี ว ทำงกำรแข่งขัน
อุตรดติ ถ์ 1.เงอื่ นไขปจั จัยการ 1. แหล่งทอ่ งเทย่ี วทางประวัติศาสตร์
1. แหล่งท่องเทย่ี วทาง 1. รอ้ ยละ 90 ผลติ มศี ักยภาพใน เช่น กาแพงเมอื งเก่า คูเมืองเก่า
ระดับสูง วดั เก่า บ้านเก่าสถาปัตยกรรมเกา่
ประวัติศาสตร์ เช่น นกั ทอ่ งเทย่ี ว 2.บรบิ ทการแข่งขนั และค้มุ เจ้า
และการดาเนินกล 2. ศาสนาและศิลปะ เช่น
กาแพงเมอื งเกา่ คูเมอื งเก่า ชาวไทย ยทุ ธข์ องธุรกิจมี วัดพระบาทมิง่ เมอื งวรวหิ าร วดั หลวง
ศักยภาพ พระธาตุดอยเลง็ พระธาตพุ ระลอ
วดั เกา่ บา้ นเกา่ ในระดับปานกลาง วดั พระธาตจุ อมแจ้ง
3.เงอ่ื นไขอุปสงค์ วดั พระธาตุศรีดอนคา
สถาปตั ยกรรมเกา่ และคุ้มเจา้ มีศักยภาพในระดับ 3. ด้านวัฒนธรรม วิถชี มุ ชน
ปานกลาง วฒั นธรรมประเพณแี ละภมู ปิ ญั ญา
2. ศาสนาและศลิ ปะ เชน่ 4.อตุ สาหกรรม ของชมุ ชนท้องถิ่นท่สี ะท้อนอัตลกั ษณ์
ที่เกย่ี วโยงและการ ของพ้นื ทเ่ี ชน่ ชาติพันธุ์ไทลือ้
วดั พระบาทมิ่งเมอื งวรวิหาร สนบั สนุนจดั อยูใ่ น แหล่งปลกู ฮอ้ ม
ระดับปานกลาง
วดั หลวง พระธาตดุ อยเลง็ 1. ประเพณี วฒั นธรรมเนอ่ื งจาก
1.เงอื่ นไขปจั จัย อตุ รดิตถม์ วี ัฒนธรรมที่หลากหลาย
พระธาตุพระลอ การผลิตมศี กั ยภาพ เพราะเป็นดินแดนสามวัฒนธรรม
ในระดับสงู ไทย ลาว วัฒนธรรมลา้ นช้าง (ลาว
วัดพระธาตจุ อมแจง้ 2.บริบทการแข่งขนั ไชยบรุ )ี ลา้ นนา (ลบั แล ท่าปลา)
และการดาเนินกล วัฒนธรรมไทยกลาง (ติดพ้นื ทส่ี โุ ขทัย
วดั พระธาตศุ รีดอนคา ยทุ ธ์ของธรุ กจิ พิษณุโลก พชิ ัย ทองแสนขันธ์)
มีศักยภาพในระดับ 2. การท่องเทีย่ วทางธรรมชาติ มี
3. ดา้ นวัฒนธรรม วถิ ชี มุ ชน ปานกลาง ความโดดเด่นเรอื่ งผลไม้ เช่น ทุเรยี น
3.เง่อื นไขอุปสงค์ หลงลบั แล
วฒั นธรรมประเพณี มีศักยภาพในระดับ
ปานกลาง
และภมู ปิ ัญญาของชมุ ชน 4.อตุ สาหกรรมท่ี
เกีย่ วโยงและการ
ท้องถน่ิ ทส่ี ะท้อนอัตลกั ษณ์ สนบั สนุนจดั อยใู่ น
ระดับปานกลาง
ของพืน้ ทีเ่ ช่นชาตพิ ันธุไ์ ทล้ือ

แหลง่ ปลกู ฮ้อม

4. แหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทาง

ธรรมชาติ เช่น แพะเมอื งผี

แม่นา้ ยม

1. มีประวตั ศิ าสตรท์ ่ยี าวนาน 1. รอ้ ยละ 90

และเก่าแก่ นักท่องเทยี่ ว

2. ศาสนาและศิลปะ ชาวไทย

3. มีวฒั นธรรมทห่ี ลากหลาย

เพราะเป็นดนิ แดนสาม

วฒั นธรรม ไทย ลาว

วฒั นธรรมลา้ นชา้ ง

(ลาวไชยบรุ ี) ลา้ นนา (ลับแล

ทา่ ปลา) วัฒนธรรมไทยกลาง

(ตดิ พืน้ ท่สี ุโขทัย พิษณโุ ลก

พิชยั ทองแสนขันธ)์

4. มภี าษาถ่นิ ทีห่ ลากหลาย

และเปน็ เอกลักษณข์ องตวั เอง

4. แหลง่ ท่องเทย่ี วทาง

ธรรมชาติ มคี วามโดดเดน่

เรือ่ งผลไม้ เชน่ ทุเรยี นหลงลับ

แล

ประเด็นกำรพิจำรณำ

จงั หวัด ควำมโดดเดน่ ของ กลุ่มตลำด ปจั จยั กำรวำงตำแหนง่
น่ำน ทรพั ยำกรธรรมชำติ/ เปำ้ หมำย ขีดควำมสำมำรถ กำรท่องเทีย่ ว
องค์ประกอบกำรท่องเที่ยว ทำงกำรแข่งขัน
เขต 1.เงอื่ นไขปัจจยั การ 1. แหลง่ ท่องเทย่ี วทาง
พัฒนำ 1. แหล่งทอ่ งเท่ียวทาง 1. รอ้ ยละ 90 ผลติ มศี กั ยภาพ ประวตั ศิ าสตร์ มมี รดกทาง
เมอื งเกำ่ ในระดบั สงู วัฒนธรรมและรากเหงา้ ที่
มชี ีวิต ประวัติศาสตร์ มีมรดกทาง นกั ท่องเท่ียว 2.บรบิ ทการแข่งขัน เกีย่ วข้องกบั เมืองเกา่ ทีม่ ี
และการดาเนินกล คณุ คา่ อาทเิ ชน่ กาแพงเมอื ง
วฒั นธรรมและรากเหงา้ ที่ ชาวไทย ยทุ ธ์ของธรุ กิจ เก่าและคเู มอื ง คุ้มเจา้
มีศกั ยภาพใน 2. ศาสนาและศลิ ปะที่เก่าแก่
เกยี่ วขอ้ งกบั เมืองเกา่ ทม่ี ีคณุ ค่า 2. มีการเพิ่มข้ึน ระดับสงู เช่น วัดพระธาตุแช่แหง้
3.เงอื่ นไขอุปสงค์ พระอารามหลวง วดั ชา้ งคา้
อาทิเชน่ กาแพงเมืองเกา่ และ ของชาวต่างชาติ มีศักยภาพใน วัดภูมนิ ทร์
ระดบั สูง 3. ประเพณีวัฒนธรรม
คเู มอื ง คุม้ เจา้ เช่น ฝรงั่ เศส 4.อตุ สาหกรรม ภมู ปิ ญั ญา วิถชี วี ิต การใช้
ท่ีเกี่ยวโยงและการ ชวี ิต
2. ศาสนาและศลิ ปะที่เกา่ แก่ สหรฐั อเมรกิ า จนี สนับสนนุ จดั อยูใ่ น ที่ Slow Life เชน่ บ่อเกลือ
ระดับสงู สนิ เธาว์ ชมุ ชนบ้านบอ่ สวก
เช่น วัดพระธาตแุ ช่แหง้ และ ญปี่ นุ่
1.เงื่อนไขปัจจยั การ -แหล่งทอ่ งเท่ียวดา้ น
พระอารามหลวง วดั ชา้ งคา้ 2.ชอ่ื เสียงและ ผลิตมศี ักยภาพใน ประวัติศาสตรท์ ี่ผสมผสาน
ระดับสงู ความเป็นลา้ นนา ล้านช้าง
วัดภูมนิ ทร์ ภาพลักษณด์ า้ น 2.บรบิ ทการแขง่ ขัน และความเป็นไทย
และการดาเนินกล -แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วดา้ นศาสนา
3. ประเพณีวัฒนธรรม การ ทอ่ งเทยี่ วใน ยุทธข์ องธรุ กิจมี และศลิ ปวัฒนธรรมที่
ศกั ยภาพในระดบั สงู สะท้อนอัตลักษณข์ องพ้ืนท่ี
ภมู ปิ ัญญา วิถชี วี ติ การใชช้ ีวติ ที่ ประเทศ 3.เง่อื นไขอปุ สงคม์ ี และมีหลายหลากด้วย
ศกั ยภาพในระดบั สูง ประวัตศิ าสตร์ความเปน็ มา
Slow Life เชน่ บอ่ เกลอื 4.อตุ สาหกรรมที่ ในแต่ละช่วง
เกี่ยวโยงและการ -แหล่งทอ่ งเท่ยี วดา้ นวถิ ี
สนิ เธาว์ ชุมชนบา้ นบ่อสวก สนบั สนุนจดั อยใู่ น ชมุ ชนและวฒั นธรรม
ระดับสูง ประเพณีทีม่ คี วาม
4. แหล่งทอ่ งเทยี่ วทางธรรมชาติ หลากหลายชาติพนั ธ์ุ และวิถี
ชีวติ ของคน 2 ลมุ่ น้า ได้แก่
เช่น อุทยานแห่งชาติขุนสถาน ล่มุ น้านา่ น และลุ่มนา้ ยม มี
วิถีชีวิตที่เรยี บง่าย
อทุ ยานแหง่ ชาตศิ รนี ่าน -แหล่งการท่องเที่ยวเชิงนเิ วศ
ท่มี ีความอดุ มสมบรู ณแ์ ละ
5. แหลง่ ท่องเท่ยี วชายแดน มคี วามสวยงาม โดยมี
อทุ ยานแหง่ ชาตทิ สี่ าคัญ มี
1. แหลง่ ทอ่ งเที่ยวทาง แบง่ ออกได้ 2 กลมุ่ น้าตกและ
จดุ ชมววิ วท่สี วยงาม มแี ม่นา้
ประวตั ิศาสตร์ 1.รกั ษาตลาด

2. ศาสนาและศลิ ปวฒั นธรรม นกั ทอ่ งเทย่ี ว

3. ดา้ นวถิ ชี ุมชนและวฒั นธรรม ในประเทศไทย

ประเพณี เนน้ การเพ่มิ

4. แหล่งทอ่ งเท่ียวทางธรรมชาติ ระยะเวลาพานกั ใน

เขตพฒั นา

เมืองเกา่ มีชีวิต

2.เพิ่ม/ขยายตลาด

นักทอ่ งเท่ยี ว

ชาวต่างชาติ

และแหลง่ น้าขนาดใหญ่ทมี่ ี
ความอุดมสมบูรณ์

5.4 กรอบกำรจัดทำแผนปฏบิ ัติกำรพัฒนำกำรท่องเที่ยวภำยในเขตพัฒนำกำรท่องเที่ยวเมืองเก่ำมีชีวติ
สาหรบั กรอบในการจัดทาแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเทย่ี วภายในเขตพัฒนาการท่องเที่ยว

เมืองเก่ามีชีวิตน้ันจัดทาข้ึนภายใต้กรอบแนวคิดของแผนยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี (พ.ศ.2560-2579)
แผนพัฒนาเศรษฐกิจสังคมแห่งชาติฉบับท่ี 12 แผนพัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติฉบับท่ี 2 พ.ศ.2560-2564
แผนแม่บทและผังแม่บทการอนุรักษ์และพัฒนาบริเวณเมืองเก่าน่านและแนวทางในการอนุรักษ์และพัฒนา
เมืองเกา่ ของกระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อม แผนพัฒนาภาคเหนอื พ.ศ. 2560-2565 และ
แผนพัฒนาจังหวัดในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิตมาพิจารณาร่วมกัน เพื่อทาให้การพัฒนาการ
ท่องเท่ียวเป็นไปอย่างยั่งยืนจึงได้มีการนาหลักเกณฑ์ด้านการท่องเที่ยวยั่งยืนของโลก (Global Sustainable
Tourism Criteria; GSTC) เป็นเครื่องมือในการพัฒนาบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวให้เกิดความยั่งยืน
(องค์การบริหารการพัฒนาพ้ืนทพ่ี เิ ศษเพื่อการท่องเทีย่ วอย่างยงั่ ยนื (องคก์ ารมหาชน),2562) ประกอบดว้ ย

1. การบริหารจดั การดา้ นความย่งั ยนื ท่มี ีประสทิ ธภิ าพ
2. การเพ่ิมผลประโยชนแ์ ละลดผลกระทบเชงิ ลบทางสงั คม-เศรษฐกิจแกช่ มุ ชน
3. การเพ่ิมผลประโยชน์และลดผลกระทบเชิงลบทางวฒั นธรรมแกช่ มุ ชนและนักท่องเที่ยว
4. การเพิ่มผลประโยชน์และลดผลกระทบเชงิ ลบทางสงิ่ แวดลอ้ ม

ยุทธศำสตร์ชำติ ระยะ 20 ปี
แผนพฒั นำเศรษฐกจิ สังคมแหง่ ชำติ
ฉบับที่ 12 + นโยบำยรัฐบำล ปี 2562

แผนพัฒนำกำรทอ่ งเที่ยวแหง่ ชำตฉิ บับท่ี 2
+แผนและแนวทำงกำรอนุรกั ษ์และพฒั นำ
เมืองเกำ่ + แผนวสิ ำหกจิ ททท. +อพท.

แผนพฒั นำภำคเหนอื
+แผนพฒั นำจังหวดั

แผนปฏบิ ตั ิกำร
พฒั นำกำร

ทอ่ งเทีย่ วภำยใน
เขตพัฒนำกำร
ท่องเทยี่ วเมืองเก่ำมี

ชวี ติ

กำรบริหำรจดั กำร กำรเพมิ่ ผลประโยชน์ กำรเพิ่มผลประโยชน์ กำรเพิม่ ผลประโยชน์
ดำ้ นควำมยงั่ ยนื และลดผลกระทบเชิงลบ และลดผลกระทบเชงิ ลบ และลดผลกระทบเชงิ ลบ
ที่มปี ระสิทธภิ ำพ ทำงสังคม-เศรษฐกจิ แกช่ มุ ชน ทำงวัฒนธรรมแกช่ ุมชน
ทำงสิ่งแวดลอ้ ม
นักท่องเทย่ี ว

ด้ำนกำรทอ่ งเท่ียวย่งั ยนื

ภำพที่ 7 กรอบการจดั ทาแผนปฏบิ ตั ิการพัฒนาการท่องเทย่ี วภายในเขตพฒั นาการท่องเที่ยวเมอื งเก่ามชี วี ติ

6. แนวทำงกำรพัฒนำกำรท่องเทย่ี วภำยในเขตพฒั นำกำรท่องเทยี่ วเมืองเกำ่ มชี ีวติ

จากการวิเคราะห์สถานการณ์การท่องเที่ยว ศักยภาพ โดยทาการวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส
และอุปสรรคของเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิต การประเมินปัจจัยแวดล้อมทางธุรกิจเขตพัฒนาการ
ท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิตทาให้ได้แนวทางการพัฒนาพัฒนาการท่องเท่ียวภายในเขตพัฒน าการท่องเที่ยวเมือง
เก่ามีชีวติ ดงั นี้

1.พัฒนาเส้นทางการท่องเที่ยว ทรัพยากรและสภาพแวดล้อมการท่องเท่ียวและโครงสร้างพ้ืนฐาน
ดา้ นการทอ่ งเท่ยี วเพือ่ เชอื่ มโยงด้านการทอ่ งเที่ยวในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต

2.พัฒนารูปแบบการท่องเท่ียวที่หลากหลายบนรากฐานอัตลักษ์วิถีชุมชนอย่างสร้างสรรค์และยั่งยืน
ตลอดจนเชื่อมโยงกบั กลมุ่ อารยธรรมล้านนาและกลุ่มประเทศอาเซียน+6

3.พัฒนาผลิตภัณฑ์การท่องเที่ยว มาตรฐานและคุณภาพการบริการ ศักยภาพบุคลากรและยกระดับ
ผปู้ ระกอบการดา้ นท่องเท่ียวเพอ่ื การพัฒนาการท่องเท่ียวเชิงบูรณาการ

4.ส่งเสริมการทางานร่วมกันของเครือข่ายการท่องเที่ยวในเขตพัฒนาเมืองเก่ามีชีวิตให้มีความ
เข้มแขง็ โดยเนน้ การมีส่วนร่วมทง้ั ภาครฐั ภาคเอกชนและชมุ ชน

5.สนับสนุนการบูรณาการความร่วมมือระหว่างเครือข่ายในการพัฒนากลไกการตลาดอย่างสมดุล
และยัง่ ยืน

สาหรับแนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิตน้ีจะนาไป
กาหนดวิสยั ทศั น์และยุทธศาสตร์ของเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิตนั้น จาเปน็ ต้องรกั ษาสมดลุ ของทุน
ทางประวัติศาสตร์ คุณค่าวิถีถ่ิน ทุนทางธรรมชาติ และการเปลี่ยนแปลงของโลกในปัจจุบัน โดยกลไกในการ
พัฒนาเน้นการพัฒนาอย่างมีส่วนร่วมผ่านกลไกของภูมิปัญญาท้องถ่ินและวิถีชุมชน ควบคู่กับการคานึงถึง
หลักเกณฑ์ด้านการท่องเท่ียวย่ังยืนของโลก (Global Sustainable Tourism Criteria; GSTC) เพ่ือทาให้การ
พัฒนาที่เกิดขึ้นนามาซึ่งการพัฒนาท่ีย่ังยืน สร้างเศรษฐกิจชุมชนท่ีเข้มแข็ง เกิดการกระจายรายได้อย่างท่ัวถึง
และเป็นธรรม ตลอดจนการดารงอยู่ของรากฐานทางวัฒนธรรมอันเก่าแก่ และการรักษาความอุดมสมบูรณ์
ของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในพ้ืนที่เขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิตซ่ึงการพัฒนาดังกล่าว
ทามาซึง่ การเจรญิ เตบิ โตอยา่ งทวั่ ถงึ (Inclusive Growth)และย่งั ยืนตอ่ ไป รายละเอียดดังภาพท่ี 8

ผ่ำนภมู ิปัญญำทอ้ งถ่นิ ตน้ ทำง : พัฒนาโครง
/ วถิ ีชุมชน ท่องเทย่ี ว แหลง่ ท่อง
ทอ่ งเที่ยวที่หลากหลา
ทุนทำงประวัตศิ ำสตร์ สรา้ งสรรค์และย่ังยนื
คณุ ค่ำวิถถี ิน่
(Way of Life) กลำงทำง : ปรับปรงุ
ด้านการทอ่ งเทยี่ ว ตล
ควำมทันสมัยของ ทรัพยำกรธรรมชำติ และสรา้ งความเข็มแ
โลกยคุ ใหม่ และสง่ิ แวดลอ้ ม
ปลำยทำง : สนับสน

หลกั เกณฑ์ด้ำนกำรทอ่ งเท่ียวยง่ั ยนื ของโลก (Global Sustainable
Tourism Criteria; GSTC)

ภำพท่ี 8 กรอบแนวคิดการพัฒนาการท่อง

มิติกำรพัฒนำ ประโยชน์ทไี่ ดร้ บั ( 21 )

งการสรา้ งพ้ืนฐานและทรัพยากรดา้ นการ 1.การพัฒนาท่ีย่งั ยนื
งเทยี่ วและรูปแบบและผลติ ภณั ฑก์ าร 2.เศรษฐกจิ ชมุ ชนเขม้ แข็ง
ายบนรากฐานอตั ลักษ์วถิ ีชมุ ชนอยา่ ง 3.การกระจายรายไดอ้ ยา่ งเปน็
น ธรรม
4.การดารงอยขู่ องรากฐานทาง
งคณุ ภาพบริการและรักษาความปลอดภยั วัฒนธรรมอนั เก่าแก่
ลอดจนระบบบรหิ ารจดั การการทอ่ งเท่ียว 5.ความอุดมสมบูรณ์ของ
แขง็ ให้กบั เครอื ข่าย ทรพั ยากรธณรมชาตแิ ละ
สิง่ แวดลอ้ ม
นุนการตลาดอย่างสรา้ งสรรค์และยง่ั ยนื

งเที่ยวภายในเขตพฒั นาการท่องเท่ียวเมอื งเก่ามีชวี ติ

7. แผนปฏิบัตกิ ำรพฒั นำกำรท่องเทย่ี วภำยในเขตพฒั นำกำรทอ่ งเที่ยวเมืองเก่ำมีชีวิต

การจัดทาแผนปฏิบัติการการท่องเที่ยวในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิต ประกอบด้วย
จังหวัดพะเยา แพร่ อุตรดิตถ์และน่าน โดยการวิเคราะห์ข้อมูลจากปฐมภูมิและทุติยภูมิที่เก่ียวข้อง สามารถ
สังเคราะห์ออกมาเป็นวิสัยทัศน์ เป้าหมาย วัตถุประสงค์ และประเด็นยุทธศาสตร์ในการขับเคล่ือนการ
ทอ่ งเที่ยวในเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมอื งเกา่ มีชีวิตไดด้ ังต่อไป

7.1 วิสัยทัศน์

“การท่องเทย่ี วเมืองเก่ามชี ีวติ วิถีถ่ินสมสมยั ”

คาอธบิ ายวสิ ัยทศั น์
: พัฒนาให้เป็นเขตการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต เป็นเมืองท่องเที่ยวท่ีรักษาสมดุลระหว่างอารยะทาง
วัฒนธรรมเมืองเก่ามีชวี ติ คุณค่าเฉพาะถิ่น ศิลปหัตถกรรม ประติมากรรม ประเพณี วิถีชีวิต ภูมิปัญญาท้องถิ่น
เชิงสร้างสรรค์ กบั วิถถี ่นิ อยา่ งสมสมัยท่ีเปน็ มติ รต่อส่ิงแวดลอ้ ม

จากวิสัยทัศนข์ องการพัฒนาเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเกา่ มีชีวิต ท่ีกาหนดข้นึ สะท้อนให้เหน็ ถึงการ
รักษาคุณค่าของรากฐานในส่ิงที่มีกับความผสมผสานกันระหว่างทุนทางประวัติศาสตร์ คุณค่าวิถีถ่ิน ทุนทาง
ธรรมชาติอย่างสร้างสรรค์ และการเปล่ียนแปลงของโลกในปัจจุบันที่หลอมรวมกันได้อย่างสมดุลทาให้เป็นการ
เจรญิ เตบิ โตทย่ี ั่งยนื ดังภาพที่ 9

ทุนทำงประวัตศิ ำสตร์
คุณคำ่ วถิ ีถ่นิ
(Way of Life)

สร้างสรรค์ ยงั่ ยนื

ควำมทันสมัย สมสมยั
ของโลกยคุ ใหม่ ทรพั ยำกรธรรมชำติ
(Modernization) และสิ่งแวดล้อม

อนรุ กั ษ์ (Natural Resources)

ภำพที่ 9 แนวคดิ พนื้ ฐานที่เป็นทม่ี าของวิสัยทศั น์ของเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเกา่ มีชวี ิต
ทีม่ า: คณะที่ปรึกษา

7.2 เป้ำหมำย

1. เป็นศูนย์กลางของกลุ่มจังหวัดภาคเหนือ ในการพัฒนาการท่องเท่ียวด้านวัฒนธรรม
ประวตั ศิ าสตร์ ธรรมชาติ และสขุ ภาพ เพือ่ เชอ่ื มโยงการทอ่ งเทีย่ วในกลุ่มประเทศอาเซียน +6

2. รักษาอารยะทางวัฒนธรรมทหี่ ลากหลายของเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเกา่ มชี วี ติ
3. พัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในเขตเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิตท้ังด้านมิติของ
เศรษฐกจิ สงั คม และสิง่ แวดลอ้ ม
4. กระจายรายได้จากการท่องเท่ียวให้ทั่วถึงและเป็นธรรมเพ่ือลดปัญหาความเหลื่อมล้า
ทางด้านเศรษฐกิจภายในเขตพัฒนาการท่องเท่ยี วเมืองเก่ามชี ีวติ

7.3 วัตถปุ ระสงค์
1. ยกระดบั และพฒั นาการท่องเทีย่ วบนรากฐานอตั ลักษณ์วิถชี มุ ชนใหม้ คี ุณภาพและยั่งยนื
2. พัฒนารูปแบบการท่องเท่ียวเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเก่ามีชีวิตในเชิงสร้างสรรค์ รวมท้ัง

อนรุ ักษแ์ ละรกั ษาสภาพสง่ิ แววล้อม
3. เช่ือมโยงเครือข่ายการท่องเท่ียวในเขตพัฒนาเมืองเก่ามีชีวิตให้มีความเข้มแข็ง ตลอดจน

เชอ่ื มโยงการทอ่ งเท่ยี วเขตอารยธรรมล้านนาและกลมุ่ ประเทศอาเซยี น +6
4. พัฒนาผลิตภณั ฑ์การท่องเทีย่ ว มาตรฐานและคุณภาพการบริการ ศกั ยภาพบุคลากรและ

ยกระดบั ผู้ประกอบการดา้ นทอ่ งเทีย่ วเพ่ือการพฒั นาการท่องเท่ยี วเชงิ บูรณาการ
5. บรู ณาการความรว่ มมือระหวา่ งเครอื ข่ายในการพฒั นากลไกการตลาดอย่างสมดุล

7.4 ประเดน็ ยทุ ธศำสตร์
ประเด็นยุทธศำสตร์ท่ี 1 การพัฒนา ปรับปรุง ทรัพยากรการท่องเท่ียว ส่ิงแวดล้อมการ

ทอ่ งเทย่ี ว รวมถงึ โครงสร้างพืน้ ฐาน สง่ิ อานวยความสะดวก เพอ่ื เชอ่ื มโยงด้านการท่องเท่ยี วเมอื งเกา่ มชี ีวติ
ประเด็นยุทธศำสตร์ที่ 2 การพัฒนารูปแบบการท่องเท่ียวที่หลากหลายอย่างสร้างสรรค์และ

ย่งั ยนื ตลอดจนเชื่อมโยงการท่องเท่ียวเขตอารยธรรมล้านนาและกล่มุ ประเทศอาเซยี น +6
ประเด็นยุทธศำสตร์ที่ 3 การเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์และการบริการด้านการท่องเท่ียวให้ได้

มาตรฐานระดบั สากล
ประเด็นยุทธศำสตร์ที่ 4 การพัฒนานวัตกรรมการบริหารจัดการและการสร้างความเข้มแข็ง

เครือข่ายดา้ นการทอ่ งเทย่ี วในเขตเมอื งเกา่ มชี ีวิตอย่างเป็นระบบและมปี ระสิทธภิ าพ
ประเด็นยุทธศำสตร์ท่ี 5 การส่ือสารการตลาดการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิตอย่างสมดุลและ

ยัง่ ยนื

แผนท่ยี ุทธศำสตร์กำรพฒั นำกำรท่องเท่ยี วภำ

ยุทธศำสตรก์ ำรพัฒนำกำรท่องเท่ียวภำย

วัตถ

1. ยกระดับและพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วบนรากฐานอัตลักษณ์วถิ ชี ุมชนใหม้ ีคณุ ภาพและ

2. พัฒนารปู แบบการท่องเท่ียวเขตพฒั นาการท่องเทย่ี วเกา่ มีชวี ติ ในเชงิ สร้างสรรค์ ร

เชื่อมโยงเครือข่ายการท่องเท่ียวในเขตพัฒนาเมืองเก่ามีชีวิตให้มีความเข้ม

อาเซียน +6

3. พัฒนาผลติ ภณั ฑ์การทอ่ งเทย่ี ว มาตรฐานและคุณภาพการบรกิ าร ศกั ยภาพบคุ ล

4. บูรณาการความร่วมมอื ระหว่างเครือข่ายในการพฒั นากลไกการตลาวดสิ อยั ยทา่ งศั สนม์เดขุลต

ประเด็นยุทธศาสตร์ท่ี 1 การพัฒนา ปรับปรุง ทรัพยากรการ เม
ท่องเท่ียว ส่ิงแวดล้อมการท่องเที่ยว รวมถึงโครงสร้างพ้ืนฐาน ส่ิง
อานวยความสะดวก เพื่อเชื่อมโยงด้านการท่องเทยี่ วเมอื งเกา่ มชี ีวิต

ประเด็นยุทธศาสตร์ท่ี 2 การพัฒนารูปแบบการท่องเท่ียวที่ “การท่อง
หลากหลายอย่างสร้างสรรค์และยั่งยืน ตลอดจนเช่ือมโยงการ วิถ
ทอ่ งเทยี่ วเขตอารยธรรมล้านนาและกลุม่ ประเทศอาเซียน +6

ตน้ ทำง ประเดน็ ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 5
เมอื งเก่ามชี ีวิตอย่างสมดลุ

กลำงท

ภำพที่ 10 แผนทย่ี ทุ ธศาสตร์การพ

ำยในเขตพัฒนำกำรทอ่ งเทยี่ วเมืองเกำ่ มีชวี ิต

ยในเขตพัฒนำกำรทอ่ งเท่ยี วเมอื งเก่ำมชี ีวติ

ถปุ ระสงค์
ะยงั่ ยนื
รวมทั้งการอนุรักษ์และรกั ษาสภาพสิ่งแวดลอ้ ม
แข็ง ตลอดจนเช่ือมโยงการท่องเที่ยวเขตอารยธรรมล้านนาและประเทศในกลุ่มประเทศ

ลากรและยกระดับผ้ปู ระกอบการด้านท่องเทย่ี วเพื่อการพฒั นาการทอ่ งเที่ยวเชิงบรู ณาการ

ลตพฒั นำกำรท่องเทีย่ ว ( 24 )

มอื งเกำ่ มชี วี ติ ประเด็นยุทธศาสตร์ท่ี 3 การเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์และการ
บริการด้านการท่องเทีย่ วใหไ้ ด้มาตรฐานระดบั สากล

งเทยี่ วเมืองเก่ามชี วี ติ ประเด็นยุทธศาสตร์ท่ี 4 การพัฒนานวัตกรรมการบริหาร
ถีถน่ิ สมสมยั ” จัดการและการสร้างความเข้มแข็งเครือข่าย ด้านการ
ท่ อ ง เ ท่ี ย ว ใ น เ ข ต เ มื อ ง เ ก่ า มี ชี วิ ต อ ย่ า ง เ ป็ น ร ะ บ บ แ ล ะ มี
การสื่อสารการตลาดการทอ่ งเที่ยว ประสิทธิภาพ
ลและย่งั ยนื
ปลำยทำง
ทำง

พัฒนาการท่องเท่ยี วภายในเขตพฒั นาการท่องเทย่ี วเมืองเกา่ มชี วี ิต
ท่ีมา: คณะท่ปี รึกษา

( 25 )

7.5 ประเด็นยุทธศำสตร์ เป้ำประสงคย์ ุทธศำสตร์และกลยุทธ์
ประเด็นยุทธศำสตร์ท่ี 1 การพัฒนา ปรับปรุง ทรัพยากรการท่องเท่ียว สิ่งแวดล้อมการท่องเที่ยว

รวมถงึ โครงสรา้ งพื้นฐาน สง่ิ อานวยความสะดวก เพอ่ื เช่ือมโยงด้านการท่องเท่ียวเมืองเก่ามชี วี ติ
เป้ำประสงค์ยุทธศำสตร์
โครงสร้างพ้ืนฐานทรัพยากรทางการท่องเท่ียวมีคุณภาพและมาตรฐาน รวมถึงการอนุรักษ์

และการจดั การเมือง การรักษาส่งิ แวดล้อมทีส่ ามารถรองรับการพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วเมืองเก่ามชี ีวติ
กลยทุ ธ์
กลยุทธ์ท่ี 1.1 การสร้าง พัฒนา ปรับปรุง และยกระดับแหล่งท่องเท่ียวรวมถึงระบบงาน

โครงสร้างพื้นฐานเขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิตให้มีความทันสมัยเพ่ือตอบต่อความต้องการและมี
ความคุ้มคา่

กลยทุ ธ์ที่ 1.2 การจัดการเมือง การอนุรักษ์และรักษาส่ิงแวดล้อมในพื้นท่ีเขตพัฒนาการ
ทอ่ งเท่ียวเมืองเกา่ มีชีวิต

ประเด็นยุทธศำสตร์ที่ 2 การพัฒนารูปแบบการท่องเท่ียวที่หลากหลายอย่างสร้างสรรค์และย่ังยืน
ตลอดจนเช่อื มโยงการทอ่ งเท่ียวเขตอารยธรรมล้านนาและกลมุ่ ประเทศอาเซียน +6

เปำ้ ประสงค์ยุทธศำสตร์
1. เพมิ่ มลู คา่ การทอ่ งเท่ียวในเขตพ้ืนทีเ่ มืองเก่ามีชวี ิตโดยเน้นกลมุ่ นักท่องเทย่ี วคุณภาพ
2. สร้างรายได้และกระจายรายได้ตลอดปีจากการพัฒนารูปแบบการท่องเที่ยวท่ีหลากหลาย
อยา่ งยงั่ ยนื
3. สร้างการเช่อื มโยงการทอ่ งเท่ยี วเขตอารยธรรมล้านนาและกลุม่ ประเทศอาเซยี น +6
กลยทุ ธ์
กลยทุ ธท์ ่ี 2.1 พัฒนารูปแบบการท่องเที่ยวท่ีหลากหลายอย่างสร้างสรรค์และย่ังยืนในเขต
การพฒั นาการท่องเท่ยี วเมอื งเกา่ มีชีวติ
กลยทุ ธ์ท่ี 2.2 พัฒนาเส้นทางและรูปการท่องเที่ยวท่ีเชื่อมโยงการท่องเท่ียวเขตอารยธรรม
ลา้ นนาและกล่มุ ประเทศอาเซียน +6

ประเด็นยุทธศำสตร์ท่ี 3 การเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์และการบริการด้านการท่องเท่ียวให้ได้มาตรฐาน
ระดับสากล

เป้ำประสงค์ยทุ ธศำสตร์
1. เพิม่ มลู ค่าผลิตภัณฑ์และสรา้ งรายได้ดา้ นการท่องเทีย่ วในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่า
มีชีวติ
2. เพม่ิ คณุ ภาพการบรกิ ารด้านการท่องเทยี่ วในเขตพัฒนาการท่องเทยี่ วเมอื งเกา่ มีชวี ติ
3. เพม่ิ มาตรฐานความปลอดภัยภายในเขตพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วเมอื งเก่ามีชีวติ
กลยุทธ์
กลยุทธ์ท่ี 3.1 การเพม่ิ มลู คา่ ผลติ ภัณฑ์และคุณภาพการบรกิ ารด้านการท่องเที่ยวในเขตพ้ืนท่ี
เมืองเก่ามชี วี ิตทส่ี อดคลอ้ งกบั วิถชี วี ิตของชุมชนและได้มาตรฐานระดับสากล
กลยทุ ธ์ท่ี 3.2 การส่งเสริมและพัฒนามาตรฐานความปลอดภัยในเขตพัฒนาการท่องเท่ียว
เมอื งเกา่ มีชีวิต

( 26 )

ประเด็นยุทธศำสตร์ท่ี 4 การพัฒนานวัตกรรมการบริหารจัดการและการสร้างความเข้มแข็ง
เครือข่ายด้านการทอ่ งเท่ียวในเขตเมืองเก่ามีชีวิตอยา่ งเป็นระบบและมปี ระสิทธภิ าพ

เปำ้ ประสงคย์ ุทธศำสตร์
1. การขับเคล่ือนคลัสเตอร์การท่องเท่ียวเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิตอย่างเป็น
รูปธรรม โปร่งใสและตรวจสอบได้
2. การมสี ว่ นรว่ มของบุคคลกรของภาครัฐ ภาคเอกชนและภาคประชาสังคมในการขบั เคลื่อน
การท่องเที่ยวในเขตเมอื งเกา่ มชี วี ิต
3. เครือข่ายบุคลากรและผู้ประกอบการด้านการท่องเท่ียวในเขตพื้นท่ีเมืองเก่ามีชีวิตมีความ
เข้มแข็งและมสี ่วนรว่ มในการพฒั นาเขตพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วเมอื งเก่ามชี ีวิต
กลยุทธ์
กลยุทธ์ท่ี 4.1 การสร้างและพัฒนาระบบการบริหารจัดการท่องเท่ียวในเขตเมืองเก่ามีชีวิต
อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ
กลยุทธท์ ี่ 4.2 การสร้างความเข็มแข็งและการพัฒนาเครือข่ายการท่องเท่ียวในพื้นที่เขต
พัฒนาการท่องเท่ยี วเมอื งเก่ามีชวี ติ อย่างมีสว่ นร่วมและยั่งยนื
กลยุทธท์ ี่ 4.3 การพัฒนาศักยภาพบุคลากรและยกระดับผู้ประกอบการด้านการท่องเที่ยว
เพ่อื รองรับการเปลยี่ นแปลงในอนาคต

ประเดน็ ยทุ ธศำสตรท์ ่ี 5 การสอื่ สารการตลาดการทอ่ งเที่ยวเมอื งเกา่ มีชีวิตอย่างสมดุลและย่ังยืน
เปำ้ ประสงค์ยุทธศำสตร์
1. เกิดการรับรู้เก่ียวกับการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิตในมุมมองใหม่ สร้างสรรค์ และมี

ภาพลกั ษณ์ทดี่ ี
2. เพมิ่ จานวนนกั ทอ่ งเท่ยี วกล่มุ ใหม่ และนกั ทอ่ งเที่ยวทีก่ ลับมาเทย่ี วซ้า
3. การเพ่ิมข้ึนของรายได้จากการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต และการกระจายรายได้สู่จังหวัด

ใกลเ้ คยี ง
กลยทุ ธ์
กลยุทธท์ ี่ 5.1 การวางตาแหน่งทางการตลาดและสื่อสารการตลาดไปยังกลุ่มนักท่องเที่ยว

เปา้ หมาย
กลยทุ ธท์ ่ี 5.2 การส่งเสริมทางการตลาดของการท่องเท่ียวในเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่า

มชี ีวติ อย่างสรา้ งสรรค์

วิสยั ทัศนเ์ ขตพฒั นำกำร

“กำรท่องเทีย่ วเมอื งเก

ประเด็นยุทธศำสตร์ท่ี 1 การพัฒนา ประเด็นยุทธศำสตร์ท่ี 2 การพัฒนา ประเด็นยุทธศำสตร์ท
ปรับปรุง ทรัพยากรการท่องเท่ียว รูปแบบการท่องเที่ยวที่หลากหลายอย่าง ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ แ ล ะ ก า ร
สิ่งแวดล้อมการทอ่ งเที่ยว รวมถึงโครงสร้าง สร้างสรรค์และย่ังยืน ตลอดจนเช่ือมโยง ทอ่ งเทยี่ วใหไ้ ดม้ าตรฐา
พื้นฐาน สิ่งอานวยความสะดวก เพ่ือ การท่องเที่ยวเขตอารยธรรมล้านนาและ
เชื่อมโยงด้านการท่องเทย่ี วเมืองเกา่ มชี วี ิต กลุ่มประเทศอาเซยี น +6 เป้ำประสงคย์ ุทธศำสต
1. เพิ่มมูลค่าผลิตภัณ
เปำ้ ประสงค์ยุทธศำสตร์ เปำ้ ประสงคย์ ทุ ธศำสตร์ ด้ า น ก า ร ท่ อ ง เ ที่ ย ว
โ ค ร ง ส ร้ า ง พ้ื น ฐ า น ท รั พ ย า ก ร ท า ง ก า ร 1. เพิ่มมูลคา่ การท่องเท่ยี วในเขตพื้นท่ีเมือง ท่องเที่ยวเมอื งเก่ามชี ีว
ท่องเท่ียวมีคุณภาพและมาตรฐาน รวมถึง เ ก่ า มี ชี วิ ต โ ด ย เ น้ น ก ลุ่ ม นั ก ท่ อ ง เ ท่ี ย ว 2. เพ่ิมคุณภาพกา
การอนุรักษ์และการจัดการเมือง การรักษา คุณภาพ ท่องเที่ยวในเขตพัฒน
สงิ่ แวดลอ้ มที่สามารถรองรับการพัฒนาการ 2. สร้างรายได้และกระจายรายได้ตลอดปี เก่ามชี วี ิต
ทอ่ งเท่ยี วเมืองเกา่ มีชีวติ จากการพัฒนารูปแบบการท่องเท่ียวท่ี 3. เพิ่มมาตรฐานความ
หลากหลายอยา่ งยั่งยนื พัฒนาการทอ่ งเทย่ี วเม
3. สร้างการเช่ือมโยงการท่องเที่ยวเขต
อ า ร ย ธ ร ร ม ล้ า น น า แ ล ะ ก ลุ่ ม ป ร ะ เ ท ศ
อาเซียน +6

กลยุทธ์ กลยทุ ธ์ กลยุทธ์
กลยุทธ์ท่ี 1.1 การสร้าง พัฒนา ปรับปรุง กลยุทธท์ ี่ 2.1 พฒั นารปู แบบการท่องเที่ยว กลยทุ ธท์ ่ี 3.1 การเพ่ิม
และยกระดับแหล่งท่องเท่ียวรวมถึ ง ท่ีหลากหลายอย่างสร้างสรรค์และย่ังยืนใน คุณภาพการบริการด
ระบบงานโครงสร้างพื้นฐานเขตพัฒนาการ เขตการพัฒนาการทอ่ งเที่ยวเมอื งเกา่ มชี วี ิต เขตพ้ืนที่เมืองเก่ามีชีว
ท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิตให้มีความทันสมัย กลยุทธ์ที่ 2.2 พัฒนาเส้นทางและรูปการ ชีวิตของชุมชนและไดม้
เพื่อตอบตอ่ ความตอ้ งการและมคี วามคมุ้ คา่ ท่องเที่ยวที่เชื่อมโยงการท่องเที่ยวเขต กลยุทธ์ที่ 3.2 การส
กลยุทธท์ ่ี 1.2 การจัดการเมือง การอนุรกั ษ์ อ า ร ย ธ ร ร ม ล้ า น น า แ ล ะ ก ลุ่ ม ป ร ะ เ ท ศ มาตรฐานความปลอดภ
และรั กษาส่ิ งแ วดล้ อ มในพ้ื นที่ เข ต อาเซียน +6 ทอ่ งเท่ยี วเมอื งเก่ามีชวี
พฒั นาการทอ่ งเทีย่ วเมอื งเกา่ มชี วี ติ

รท่องเที่ยวเมอื งเกำ่ มีชีวติ

ก่ำมชี ีวิต วถิ ีถิ่นสมสมัย”

ที่ 3 การเพิ่มมูลค่า ประเด็นยุทธศำสตร์ท่ี 4 การพัฒนา ประเด็นยุทธศำสตร์ท่ี 5 การสื่อสาร ( 27 )
รบริ การด้า นการ นวัตกรรมการบริหารจัดการและการสร้าง การตลาดการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิตอย่าง
านระดับสากล ความเขม้ แขง็ เครอื ขา่ ยด้านการทอ่ งเท่ียวใน สมดุลและยงั่ ยืน
เขตเมืองเก่ามีชีวิตอย่างเป็นระบบและมี
ตร์ ประสิทธิภาพ เป้ำประสงคย์ ุทธศำสตร์
ณฑ์และสร้างรายได้ 1. เกิดการรับรู้เกี่ยวกับการท่องเที่ยวเมือง
ใ น เ ข ต พั ฒ น า ก า ร เปำ้ ประสงคย์ ทุ ธศำสตร์ เก่ามีชีวิตในมุมมองใหม่ สร้างสรรค์ และมี
วิต 1. การขับเคล่ือนคลัสเตอร์การท่องเท่ียว ภาพลกั ษณ์ทดี่ ี
า ร บ ริ ก า ร ด้ า น ก า ร เขตพัฒนาการท่องเท่ียวเมืองเก่ามีชีวิต 2. เพ่ิมจานวนนักท่องเที่ยวกลุ่มใหม่ และ
นาการท่องเท่ียวเมือง อย่างเป็นรปู ธรรม โปรง่ ใสและตรวจสอบได้ นกั ทอ่ งเทีย่ วท่กี ลับมาเทย่ี วซ้า
2. การมีส่วนร่วมของบุคคลกรของภาครัฐ 3. การเพิ่มขึ้นของรายได้จากการท่องเที่ยว
มปลอดภัยภายในเขต ภาคเอกชนและภาคประชาสังคมในการ เมืองเก่ามีชีวิต และการกระจายรายได้สู่
มืองเก่ามีชวี ติ ขับเคล่ือนการทอ่ งเทยี่ วในเขตเมืองเก่ามชี วี ิต จงั หวัดใกล้เคียง
3. เครือข่ายบุคลากรและผู้ประกอบการ
มมูลค่าผลติ ภัณฑ์และ ด้านการท่องเท่ียวในเขตพ้ืนท่ีเมืองเก่ามี กลยทุ ธ์
ด้านการท่องเที่ยวใน ชีวิตมีความเข้มแข็งและมีส่วนร่วมในการ กลยุทธ์ท่ี 5.1 การวางตาแหน่งทางการ
วิตที่สอดคล้องกับวิถี พัฒนาเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามี ต ล า ด แ ล ะ ส่ื อ ส า ร ก า ร ต ล า ด ไ ป ยั ง ก ลุ่ ม
มาตรฐานระดบั สากล ชวี ิต นักท่องเท่ยี วเป้าหมาย
ส่งเสริมและพัฒนา กลยุทธ์ท่ี 5.2 การส่งเสริมทางการตลาด
ภัยในเขตพัฒนาการ กลยุทธ์ ของการท่องเทยี่ วในเขตพัฒนาการทอ่ งเท่ียว
วิต กลยุทธ์ท่ี 4.1การสร้างและพัฒนาระบบ เมืองเก่า มชี วี ิตอย่างสร้างสรรค์
การบริหารจัดการท่องเที่ยวในเขตเมืองเก่า
มีชีวติ อยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพ
กลยุทธ์ที่ 4.2 การสร้างความเข็มแข็งและ
การพัฒนาเครือข่ายการท่องเที่ยวในพ้ืนท่ี
เขตพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามีชีวิต
อย่างมีส่วนร่วมและยั่งยืน
กลยุทธ์ท่ี 4.3การพัฒนาศักยภาพบุคลากร
แ ล ะ ย ก ร ะ ดั บ ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร ด้ า น ก า ร
ท่องเที่ยวเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงใน
อนาคต

ภำพที่ 11 ยุทธศาสตรก์ ารพฒั นาการท่องเท
ที่มา: ค

ทีย่ วภายในเขตพฒั นาการท่องเที่ยวเมืองเก่ามชี วี ิต
คณะที่ปรกึ ษา