บทวิเคราะห์ทิศทางการเปลี่ยนแปลงของการท่องเที่ยวจากโควิด-19

ทิศทางการเปลี่ยนแปลง
ของการท่องเที่ยวจาก
ผลกระทบ COVID-19

ก อ ง ยุ ท ธ ศ า ส ต ร์ แ ล ะ แ ผ น ง า น

สำ นั ก ง า น ป ลั ด ก ร ะ ท ร ว ง ก า ร ท่ อ ง เ ที่ ย ว แ ล ะ กี ฬ า

CTaobnlteeonfts

01 03

Megatrend ที่มีอิทธิพลต่อ ศักยภาพการท่องเที่ยวไทยใน
การท่องเที่ยว อนาคต

02 05

ทิศทางการท่องเที่ยวและธุรกิจ ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย
ด้านการท่องเที่ยวของไทย

04

การปรับตัวสู่การท่องเที่ยว
วิถีใหม่ (New Normal)

2

บทนำ

ในอนาคต ปัจจัยกำหนดความสำเร็จของธุรกิจท่องเที่ยวจะมาจากความ
ร่วมมือกับชุมชนและธุรกิจอื่นๆ ที่เกี่ยวเนื่อง รวมถึงความสามารถในการปรับตัว
และการบริหารจัดการความเสี่ยง ผู้ประกอบการจึงควรเร่งปรับกลยุทธ์ทางธุรกิจ
ก่อนที่การเดินทางระหว่างประเทศจะกลับสู่สภาพปกติ เพื่อกอบกู้ธุรกิจท่องเที่ยว
และโรงแรมให้กลับมาเติบโตแข็งแกร่งเหมือนเช่นเคยและสร้างความยั่งยืนให้แก่
อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวของไทยในระยะยาว

ผลการศึกษาวิจัยกรุงศรี วิเคราะห์คาดการณ์การท่องเที่ยวในอนาคต
ว่าการแพร่ระบาดของ COVID-19 จะส่งผลกระทบต่อ ภาคธุรกิจท่องเที่ยวและ
โรงแรมในระยะยาวผ่านการเปลี่ยนแปลงของ Megatrend ที่ทำให้พฤติกรรม
การท่องเที่ยวเปลี่ยนแปลงไป โดยรูปแบบการท่องเที่ยวจะตอบโจทย์รายบุคคล
มากขึ้น การดำเนินธุรกิจเน้นการนำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาใช้ รวมถึงความใส่ใจ
ในสุขภาพอนามัย ภูมิทัศน์ของการท่องเที่ยวที่เปลี่ยนแปลงไปส่งผลต่อรูปแบบ
ความต้องการของนักท่องเที่ยวและรูปแบบทางธุรกิจของผู้ประกอบการ ดังนั้น
ผู้ประกอบการต้องเร่งปรับตัวเพื่อรักษาระดับรายได้ รวมถึงมองหาโอกาสทาง
ธุรกิจใหม่ๆ ที่เกี่ยวกับการท่องเที่ยว ตลอดจนสร้างความเชื่อมโยงกับภาคส่วน
อื่นในห่วงโซ่คุณค่าการท่องเที่ยว ไม่ว่าจะเป็นชุมชนท้องถิ่น หรือธุรกิจอื่นๆ

3

01 Megatrend
ที่ มีอิ ทธิพลต่ อการท่ องเที่ ยว

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวได้รับอิทธิพลจากแนวโน้มการเปลี่ยนแปลง Global
Megatrend ซึ่งรวมถึงการเปลี่ยนแปลงทางสังคม เศรษฐกิจ การเมือง สิ่งแวดล้อม และเทคโนโลยี โดย
Megatrend ที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม ได้แก่ การขยายตัวของจำนวนชนชั้นกลาง การหาสถานที่ท่องเที่ยว
ใหม่ๆ การนำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาใช้ และวิถีการท่องเที่ยวที่คำนึงถึงสุขภาพ นอกจากนั้น COVID-19 ยังได้

ส่งผลกระทบต่อปัจจัยดังกล่าว ทำให้บางอย่างถูกเร่งให้เกิดเร็วขึ้น และบางอย่างถูกชะลอลง จากการวิเคราะห์
ปัจจัยที่มีผลกระทบ 4 ด้าน พบว่า

1. การเปลี่ยนแปลงทางด้านประชากรและสังคม , ธุรกิจท่องเที่ยวและโรงแรมหลัง COVID-19 (Jan 22, 2021)
(Demographic and social change)
ภ า พ ที่ 1 ค ว า ม แ ต ก ต่ า ง ข อ ง แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม วัย
การขยายตัวของชนชั้นกลางเป็นแรงขับเคลื่ อน
อุปสงค์ของการท่องเที่ยวในอนาคต อย่างไรก็ตาม · กลุ่ม Gen X เน้นการท่องเที่ยวที่ทำให้เกิด
การแพร่ระบาดของ COVID-19 ส่งผลกระทบรุนแรง ประสบการณ์ประทับใจ ท่องเที่ยวกับครอบครัว
ต่อกลุ่มชนชั้นกลางจากภาวะการว่างงานที่เพิ่มขึ้น ท่องเที่ยวเชิงกีฬา หรือเดินทางเพื่อธุรกิจ หลังการ
และรายได้ที่ลดลง ทำให้อุปสงค์การท่องเที่ยวเปลี่ยน ระบาดของ COVID-19 กลุ่ม Gen X จะระมัดระวัง
มาเป็นแบบ “เฉพาะเจาะจง” ตามความต้องการ และ การใช้จ่ายมากขึ้นเนื่องจากผลกระทบทางเศรษฐกิจ
พฤติกรรมของนักท่องเที่ยวในแต่ละช่วงวัย ดังนี้ นอกจากนี้ Gen X มักเป็นกลุ่มที่มีครอบครัวและ
ต้องดูแลผู้สูงวัย การใช้จ่ายเพื่อการเดินทางจะใช้งบ
· กลุ่ม Gen Y และ Gen Z นิยมใช้เทคโนโลยีสร้าง ประมาณไม่สูงนัก มักเดินทางในช่วงวันหยุดยาวและ
ความสะดวกสบายในการท่องเที่ยว ชื่นชอบการเดิน ระยะไม่ไกลมาก
ทางแบบผจญภัย และท่องเที่ยวเพื่อหาประสบการณ์
มักเดินทางคนเดียว เป็นคู่ หรือเป็นกลุ่มเล็ก แม้คน · กลุ่ม Baby-boomers และ Silver hair ก่อนการ
กลุ่มนี้จะยังกลัวโรคระบาดอยู่บ้างแต่พร้อมที่จะออก ระบาดของ COVID-19 มีการคาดการณ์ว่ากลุ่มนี้มี
เดินทางอีกครั้ง อย่างไรก็ตาม นักท่องเที่ยวกลุ่มนี้มี ศักยภาพในการใช้จ่ายด้านการท่องเที่ยว เนื่องจากมี
งบประมาณจำกัดและจำนวนวันพักสั้น กำลังซื้อสูงและไม่มีข้อจำกัดเรื่องระยะเวลาในการ
ท่องเที่ยว แต่หลังการระบาดคนกลุ่มนี้จะมีความ
กังวลในการเดินทาง ผู้ประกอบการจึงจำเป็นต้องหา
กลยุทธ์ที่จะช่วยสร้างความมั่นใจให้คนกลุ่มนี้

4

2. การปรับการท่องเที่ยวให้ตอบโจทย์รายบุคคล (Individualization)
ที่ผ่านมาการท่องเที่ยวมักให้ความสำคัญกับการสร้างจุดหมายปลายทางท่องเที่ยวใหม่ๆ เพื่อดึงดูดนัก

ท่องเที่ยวทุกกลุ่มวัย แต่ COVID-19 ได้ทำให้ความต้องการและพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวเปลี่ยนไป
อีกทั้งการสร้างสถานที่ท่องเที่ยวใหม่ต้องใช้ทรัพยากรจำนวนมาก ดังนั้น ผู้ประกอบการจึงควรวิเคราะห์
ความต้องการของนักท่องเที่ยวแต่ละกลุ่ม เพื่อเสนอบริการที่ตอบโจทย์ไม่ว่าจะเป็นแผนการเดินทาง
กิจกรรมหลากหลายที่สนใจ และงบประมาณที่เหมาะสม โดยใช้เทคโนโลยีที่ทำให้การประมวลผลข้อมูล
ตรงกับความต้องการของนักท่องเที่ยวแต่ละรายมากขึ้น เช่น

การประชาสัมพันธ์ทำการตลาดเจาะนักท่องเที่ยวตามกลุ่มวัย
การดึงดูดกลุ่มนักท่องเที่ยวที่ใช้ประโยชน์จากมาตรการกระตุ้นการท่องเที่ยวของภาครัฐ




Source: Revfine, Krungsri Research, ธุรกิจท่องเที่ยวและโรงแรมหลัง COVID-19 (Jan 22, 2021)

ภ า พ ที่ 2 เ ท ค โ น โ ล ยีเ ป ลี่ ย น แ ป ล ง ก า ร ทำ ธุ ร กิ จ ท่ อ ง เ ที่ ย ว

3.การใช้เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงรูปแบบการ 4. สุขภาพและอนามัยมาอันดับหนึ่ง (Health and
ดำเนินธุรกิจและระบบควบคุมอัตโนมัติ hygiene)
(Digital transformation and automation)
ธุรกิจท่องเที่ยวและโรงแรมในอนาคตจะให้ความ
ในยุค New normal ภาคธุรกิจการท่องเที่ยวและ สำคัญกับความปลอดภัยด้านสุขภาพและอนามัย
โรงแรมมีแนวโน้มที่จะนำเทคโนโลยีมาใช้งานเพื่อ มากขึ้น ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ผู้คนหันมาสนใจดูแล
สร้างความเชื่อมั่นให้กับนักท่องเที่ยวและรักษาความ สุขภาพ เห็นได้จากกระแสการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ
สามารถในการแข่งขัน ที่สำคัญคือเทคโนโลยีช่วย และกีฬา เช่น การปั่ นจักรยาน วิ่งมาราธอน รวมถึง
ยกระดับห่วงโซ่คุณค่าการท่องเที่ยวที่เชื่อมโยงกับ ความนิยมการออกกำลังกาย หลังการแพร่ระบาด
กลุ่มธุรกิจจำนวนมาก อาทิ โรงแรม บริษัทนำเที่ยว ของ COVID-19 นักท่องเที่ยวจะให้ความสำคัญกับ
ธุรกิจขนส่ง ธุรกิจอาหาร ค้าปลีก ผู้จัดส่งวัตถุดิบ นโยบายด้านสาธารณสุขและสุขภาพอนามัยของ
ผู้ประกอบการธุรกิจท้องถิ่น ฯลฯ โดยผู้ประกอบการ สถานที่ท่องเที่ยวขณะที่กิจกรรมกลางแจ้งจะได้รับ
ในห่วงโซ่สามารถเชื่อมโยงกันผ่าน Platform ต่างๆ ความนิยมมากขึ้น เพื่อหลีกเลี่ยงการเข้าไปในพื้นที่ที่
รวมถึงพัฒนาต่อยอดธุรกิจเพื่อตอบสนองความ มีคนหนาแน่น หรือพื้นที่ปิด ผู้ประกอบการจึงควร
ต้องการของนักท่องเที่ยวแตกต่างและหลากหลาย ร่วมมือกับชุมชนเพื่อพัฒนาชุมชนให้มีความ
ปลอดภัย สะอาด ปราศจากความเสี่ยงต่อโรค

5

02 ทิศทางการท่องเที่ยวและธุรกิจ
ด้ านการท่ องเที่ ยวของไทย

จากสถานการณ์ COVID-19 ที่ยังแพร่ระบาดทั่วโลก วิจัยกรุงศรีได้วิเคราะห์แนวโน้มที่เป็นไปได้

ของการฟื้ นตัวของภาคท่องเที่ยวไทยและแนวทางการปรับตัวของธุรกิจโรงแรม โดยใช้ความคล่อง
ตัวของการเดินทาง (Travel mobility) และความกังวลโรคระบาด (Fears) เป็นปัจจัยหลักในการ

วิเคราะห์




, ธุรกิจท่องเที่ยวและโรงแรมหลัง COVID-19 (Jan 22, 2021)

ภ า พ ที่ 3 ร ะ ย ะ ก า ร ฟื้ น ตั ว ข อ ง ธุ ร กิ จ ท่ อ ง เ ที่ ย ว

จากแผนภาพให้แกนนอนเป็นมิติของความคล่องตัวของการเดินทาง โดยฝั่ งซ้ายเป็น “การเปิดเสรีการ
เดินทาง” และฝั่ งขวา คือ “การปิดพรมแดน” หรือการจำกัดจำนวนนักท่องเที่ยวเข้าประเทศ ส่วนแกนตั้ง
เป็นมิติของความกังวลโรคระบาด โดยด้านบนนักท่องเที่ยวรู้สึก “กลัว” กับการเดินทาง และด้านล่าง
นักท่องเที่ยวรู้สึก “สนุก” กับการเดินทาง ทำให้สามารถแบ่งระยะการฟื้ นตัวของธุรกิจท่องเที่ยวออกเป็น
4 ช่วง ดังนี้

6

ช่วงที่ 1: เที่ยวไทย... เริ่มใหม่อีกครั้ง (BEGIN OVER)

ช่วงแรกเป็นช่วงที่ผู้คนยังมีความกังวลโรคติดต่อทำให้นักท่องเที่ยวบางกลุ่มกลัวการ
เดินทาง ขณะที่การเดินทางระหว่างประเทศยังถูกจำกัด ผู้คนในประเทศยึดมาตรการ
รักษาระยะห่างทางกายภาพอย่างเคร่งครัด ดังนั้น รูปแบบการเดินทางท่องเที่ยวในช่วง
นี้จึงเป็นการเดินทางระยะสั้นใช้เวลาเดินทางไม่นาน นิยมใช้รถยนต์ส่วนตัวในการเดินทาง
และเน้นสถานที่ท่องเที่ยวที่ผู้คนไม่พลุกพล่าน ในช่วงนี้ควรให้ความสำคัญกับมาตรฐาน
ความปลอดภัยด้านสุขอนามัยและการออกมาตรการกระตุ้นการท่องเที่ยวในประเทศ
สำหรับทุกกลุ่มวัยเป็นสิ่งสำคัญ โดยเฉพาะการรองรับการท่องเที่ยวของกลุ่ม Gen Z
และ Gen Y ที่มีความกลัวโรคน้อยกว่า ในขณะเดียวกันธุรกิจโรงแรมยังสามารถใช้
มาตรการรักษาระยะห่างที่เข้มงวดเพื่อรองรับกลุ่ม Gen X และ Baby boomer ที่มีกำลัง
ซื้อสูงกว่า




, ธุรกิจท่องเที่ยวและโรงแรมหลัง COVID-19 (Jan 22, 2021)

ภ า พ ที่ 4 ผ ล สำ ร ว จ ก า ร เ ดิ น ท า ง ท่ อ ง เ ที่ ย ว ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ต ร ม า ส 3 / 2 5 6 3

ผลสำรวจพบว่า นักท่องเที่ยวในประเทศส่วนใหญ่ การปรับตัวของธุรกิจการท่องเที่ยวในช่วงที่ 1:

พร้อมกลับมาท่องเที่ยวอีกครั้ง โดยเน้นสถานที่ท่อง สร้างความเชื่อมั่นด้านมาตรฐานสุขอนามัย
เที่ยวใกล้ๆ และใช้เวลาพัก 2-3 คืน สภาอุตสาหกรรม (SHA) ยกระดับความปลอดภัยให้นักท่องเที่ยว
สร้างภาพลักษณ์เป็นพื้นที่ท่องเที่ยวสะอาด
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยได้สำรวจความคิดเห็น ปราศจากโรค
ใช้แคมเปญด้านราคาจูงใจนักท่องเที่ยวกลุ่ม
ของคนไทยเกี่ยวกับแผนการท่องเที่ยวในไตรมาส Gen Z Gen Y และ Gen X และดึงดูดให้นัก
3/2563 และความคาดหวังเกี่ยวกับสถานการณ์ ท่องเที่ยวพำนักนานขึ้นเป็นประมาณ 4-5 คืน
ระบาดของ COVID-19 กับนักท่องเที่ยวชาวไทย เพื่อเพิ่มรายได้
จำนวน 400 รายทั่วประเทศ โดยเลือกกลุ่มตัวอย่าง ปรับรูปแบบการบริการลดการสัมผัส เช่น การ
แบบเจาะจง เฉพาะคนมีรายได้ 10,000 บาทขึ้นไป เช็คอินออนไลน์ การใช้เทคโนโลยีปลอดภัยไร้
เงินสดเป็นทางเลือก
พบว่า ในช่วงที่การแพร่ระบาดในประเทศรุนแรงที่สุด ร่วมมือกับชุมชนทำแผนฟื้ นฟูแหล่งท่องเที่ยว
มาตรการ Lockdown เข้มงวดที่สุด (ช่วงไตรมาส และทรัพยากรธรรมชาติ ทำระบบการจองสถาน
2/2563) และความรู้สึกกลัวมีมากที่สุด ทว่าคนไทย ที่ท่องเที่ยวเพื่อกำหนดจำนวนนักท่องเที่ยวที่
เข้าใช้ในแต่ละวันไม่ให้แออัดจนเกินไป
ส่วนใหญ่ยังมีความมั่นใจและวางแผนจะเดินทาง

ท่องเที่ยวในอีกไม่ช้า

7

ช่วงที่ 2: ไทยเที่ยวไทย... สนุกได้ทุกจังหวัด (BOOST FUN)

ในช่วงนี้ยังมีการปิดพรมแดนระหว่างประเทศเพื่อควบคุมการระบาด แต่นักท่องเที่ยว
ในประเทศเริ่มคลายความกังวล การท่องเที่ยวเริ่มมีความหลากหลาย การเดินทางใน
ประเทศจะมีระยะทางยาวขึ้น และรูปแบบการเดินทางครอบคลุมเครื่องบิน เรือ และ
รถยนต์ส่วนตัว

ควรเน้นการยกระดับจำนวนนักท่องเที่ยวในประเทศให้กลับมาเท่ากับช่วงก่อนการเกิด
COVID-19 โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวกลุ่ม Baby-boomers และ Silver hair เนื่องจากมี
กำลังซื้อสูง มีเวลาในการท่องเที่ยวนานกว่ากลุ่มอื่นๆ วิทยาลัยดุสิตธานีได้ทำการ
วิเคราะห์ความต้องการท่องเที่ยวของกลุ่มคนสูงอายุ พบว่าส่วนใหญ่ท่องเที่ยวเพื่อพัก
ผ่อน มักเดินทางกับครอบครัว ชื่นชอบการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม การท่องเที่ยวเชิง
สุขภาพ และการท่องเที่ยวแบบ Slow life ทำให้การเดินทางท่องเที่ยวของผู้สูงอายุใช้
ระยะเวลานาน อย่างไรก็ตาม คนกลุ่มนี้ใช้เวลานานในการตัดสินใจเลือกซื้อบริการ
เนื่องจากเน้นความคุ้มค่า คุณภาพ และความปลอดภัย

การพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ การปรับตัวของธุรกิจการท่องเที่ยวในช่วงที่ 2:
(Creative tourism) ต่อยอดการท่องเที่ยวทาง
วัฒนธรรม เน้นสร้างประสบการณ์ การเรียนรู้อย่าง เพิ่มความเชื่อมั่นให้กับนักท่องเที่ยวในประเทศ
มีส่วนร่วม เปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวสัมผัส สื่อสาร โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่ม Silver hair ที่มีความ
กับชุมชนและวิถีชีวิตที่มีอัตลักษณ์เฉพาะพื้นที่ กังวลด้านสุขอนามัยมากกว่ากลุ่มอื่ น
ตัวอย่างความสำเร็จ จำนวน 2 แห่ง ได้แก่ ใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีโดยนำข้อมูลมาศึกษา
วิเคราะห์เพื่อตอบสนองความต้องการของ
บ้านไร่กองขิง จ.เชียงใหม่ ให้บริการบ้านพัก นักท่องเที่ยวแต่ละกลุ่ม
แบบโฮมสเตย์และโฮมลอดจ์ มีการทำผลิตภัณฑ์ ผู้ประกอบการโรงแรมควรร่วมมือกับชุมชนใน
ออร์แกนิค กิจกรรมชิมอาหารขึ้นชื่อของชุมชน ท้องถิ่นส่งเสริมการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยว เช่น
และการแสดงรำขันดอกเพื่ออำนวยพรให้กับนัก วัด ร้านอาหาร เป็นต้น เพื่อให้ทุกจังหวัดมีจุด
ท่องเที่ยว ขายที่แข็งแกร่ง
การปรับลดค่าใช้จ่ายยังคงจำเป็น เนื่องจากนัก
บ้านพระพิมพ์ลักษมณศิลป์ จ.สุโขทัย นำ ท่องเที่ยวต่างชาติยังไม่กลับมา
เสนอกิจกรรมสร้างสรรค์ด้านศิลปะ/หัตถกรรม
และนาฏศิลป์พื้นบ้าน กิจกรรมเครื่องปั้ นดินเผา
“ศิลาดล” การพิมพ์พระ และการทอผ้า

"แต่ละจังหวัดในประเทศไทย

ต่างมีแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมและ

เอกลักษณ์ท้องถิ่นที่โดดเด่นแตกต่างกัน
จึงควรสร้างการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน

เพื่อพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ให้

ครบวงจรตลอดห่วงโซ่มูลค่า ซึ่งจะช่วย
ดึงดูดนักท่องเที่ยวในประเทศได้มากขึ้น"

8

ช่วงที่ 3: จับคู่... กู้ท่องเที่ยวไทย (BUBBLE TOURISM)
ช่วงของการเปิดพรมแดนการเ
ดินทางระหว่างประเทศบางส่วน แต่ผู้คนและ

ชุมชนยังมีความหวาดกลัวการแพร่ระบาด การท่องเที่ยวจึงเป็นในลักษณะจับคู่
เดินทาง (Bubble Tourism) ซึ่งจะเป็นการทำข้อตกลงของรัฐร่วมกันในการเดิน

ทางระหว่างประเทศที่จับคู่โดยไม่ต้องมีการกักตัว โดยไทยอาจทำข้อตกลงร่วมกับ

ประเทศที่มีการควบคุมการแพร่ระบาดของโรคได้เป็นอย่างดี และนักท่องเที่ยวมี

ความชื่นชอบการเดินทางมาไทย อาทิ จีน สิงคโปร์ เวียดนาม และออสเตรเลีย

โดยภาครัฐให้ความสำคัญด้านความปลอดภัย ซึ่งอาจร่วมมือกับบริษัทประกันภัย

หรือมีนโยบายที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันโรคที่ชัดเจน

นักท่องเที่ยวต่างชาติมีความเชื่อมั่นมากขึ้นที่จะเดินทางท่อง Source: Thailand Tourism Council, Krungsri Research,
ธุรกิจท่องเที่ยวและโรงแรมหลัง COVID-19 (Jan 22, 2021)
เที่ยวต่างประเทศ แต่ยังมีความระมัดระวัง สภาอุตสาหกรรมการ
ภ า พ ที่ 5 ค ว า ม เ ชื่ อ มั่น นั ก ท่ อ ง เ ที่ ย ว ต่ า ง ช า ติ
ท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยได้สำรวจความคิดเห็นของนักท่องเที่ยว
ต่างชาติจำนวน 200 คน ในช่วงวันที่ 1-20 พฤษภาคม 2563

พบว่าร้อยละ 52 ของผู้ตอบแบบสอบถาม มีแผนการเดินทาง
ท่องเที่ยวต่างประเทศหลังวิกฤต COVID-19 และนักท่องเที่ยว
ร้อยละ 31 มีแผนเดินทางท่องเที่ยวต่างประเทศเมื่อผลิตวัคซีนได้
ขณะเดียวกัน การวิจัยของ figgy.com และ Ctrip พบว่า ไทยเป็น
ประเทศแรกที่นักท่องเที่ยวจีนนึกถึงภายหลังวิกฤต COVID-19
(ข้อมูล ณ พฤษภาคม 2563)

การจับคู่ท่องเที่ยวระหว่างประเทศซึ่งได้เกิดขึ้นแล้วในปี 2564 การปรับตัวของธุรกิจการท่องเที่ยวใน
ช่วงที่ 3:
ระยะแรกเปิดเป็นรายพื้นที่เพื่อควบคุมและคัดกรองโรคได้ง่าย โดย
ได้นำร่องโครงการ Sandbox แล้ว แม้ในช่วงแรกจะยังไม่สามารถ สร้างความมั่นใจเรื่องความสะอาด
ดึงดูดนักท่องเที่ยวได้มากเท่าที่ควร เนื่องด้วยเงื่อนไขการเดินทาง ปลอดภัย และแนวทางการควบคุมโรค
การกำหนดพื้นที่ ค่าใช้จ่าย และยังไม่สามารถมีกิจกรรมท่องเที่ยว
ได้เต็มรูปแบบอย่างเช่นเคย แต่นักท่องเที่ยวที่เข้ามาช่วงแรก ล้วน ระบาด ซึ่งไทยเคยได้รับการชื่นชมจาก
เป็นนักท่องเที่ยวที่มีคุณภาพ มีกำลังซื้อสูง และทำให้เกิดการ
บูรณาการทำงานภาครัฐและภาคเอกชนในพื้นที่ นำไปเป็นต้นแบบ องค์การอนามัยโลกด้านการบริหาร
การเปิดรับนักท่องเที่ยวต่างชาติในพื้นที่อื่นๆ ต่อไป จัดการสถานการณ์ COVID-19 ได้เป็น

จากการศึกษาพบว่าพื้นที่ EEC ก็อาจจะสามารถขยายผลการจับคู่ อย่างดีมาแล้ว และมีโรงแรมหลายแห่ง
เปิดประเทศได้ในจังหวัดชลบุรี เชื่อมไปยังจังหวัดระยอง แต่ ทั่วประเทศได้รับตราสัญลักษณ์ SHA
จังหวัดชลบุรีก็มีข้อจำกัดที่แตกต่างจากภูเก็ต ทั้งสนามบินและ ซึ่งเป็นมาตรฐานความปลอดภัยด้าน
แหล่งท่องเที่ยวที่อาจไม่มากพอในการรองรับการท่องเที่ยวที่เป็น
ระยะเวลาหลายวัน ซึ่งหน่วยงานอาจจะต้องพิจารณาวางแผน สุขอนามัยเพื่อนักท่องเที่ยว และอาจ
กิจกรรมเส้นทางการท่องเที่ยว ตลอดจนเชื่อมโยงไปยังแหล่งท่อง ต่อยอดไปถึง SHA +
เที่ยวในพื้นที่อื่นๆ เพิ่มเติม
นำบทเรียนต้นแบบการรับนักท่องเที่ยว

จากต่างชาติ เช่น ภูเก็ต เกาะสมุย

มาประยุกต์และวางมาตรการในการ

ป้องกันให้เหมาะสมกับพื้นที่

9

ช่วงที่ 4: กอบกู้... เที่ยวไทยให้สนุก (BUILD-BACK-BETTER)

นับเป็นช่วงที่การท่องเที่ยวกลับมาเป็นปกติอีกครั้ง มีการเปิดพรมแดนเดิน
ทางระหว่างประเทศอย่างเสรี ผู้คนกลับมาสนุกกับการท่องเที่ยว นักท่องเที่ยวมี
ความสบายใจในการเดินทางเหมือนก่อนเกิด COVID-19 เนื่องจากมีการใช้วัคซีน
อย่างแพร่หลาย การเดินทางโดยเครื่องบินกลับสู่สภาพปกติ จำนวนนักท่องเที่ยว
และกิจกรรมที่เกี่ยวเนื่องกลับมาคึกคักดังเดิม ไม่ว่าจะเป็นการเดินทางเพื่อธุรกิจ
การจัดประชุมนานาชาติ รวมถึงการจัดแสดงสินค้า

แม้ว่าระยะเวลาของการฟื้ นตัวเข้าสู่ช่วงนี้ยังมีความไม่แน่นอน แต่ธุรกิจท่องเที่ยวและโรงแรมของไทยควร
ต้องพัฒนาขีดความสามารถในการแข่งขัน โดยการเร่งเสริมจุดแข็งและซ่อมจุดอ่อน เพื่อเตรียมพร้อมใน
การรับมือกับอนาคตของการท่องเที่ยวซึ่งมีลักษณะอย่างน้อย 5 ประการ ดังนี้

1.Demand pattern : ความต้องการของนักท่อง 4.Sustainability : การท่องเที่ยวแบบยั่งยืน
เที่ยวมีลักษณะที่แตกต่างกันในแต่ละช่วงวัย เป็นแนวทางการจัดการท่องเที่ยวที่ให้ความสำคัญกับ
ปรับตัวให้เข้ากับรูปแบบของความต้องการที่ สิ่งแวดล้อม ธรรมชาติ ขนบธรรมเนียมประเพณี
เปลี่ยนแปลงไป เช่น จัดการตลาดดึงดูดใจเฉพาะ วัฒนธรรม และการมีส่วนร่วมของชุมชน เพื่อให้ทุก
กลุ่ม หรือสร้างจุดขายของการท่องเที่ยว จัด ภาคส่วนได้รับประโยชน์อย่างเท่าเทียมกัน ธุรกิจควร
ประสบการณ์ที่ตอบโจทย์ความต้องการรายกลุ่ม ต้องตระหนักและให้ความสำคัญกับความยั่งยืนของ
(Personalized travel) การท่องเที่ยวมากขึ้น เพื่อดึงดูดกลุ่มนักท่องเที่ยวที่มี
แนวโน้มจะคำนึงถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น
2.Borderless industries : เส้นแบ่งระหว่าง โดยจากการสำรวจนักท่องเที่ยวชาวยุโรป พบว่าร้อย
อุตสาหกรรมจางหายไปและการท่องเที่ยวจะเชื่อม ละ 87 ให้ความสำคัญกับการท่องเที่ยวที่ไม่ทำลายสิ่ง
โยงกับธุรกิจอื่นๆ มากขึ้น แวดล้อมและสนใจเข้าพักโรงแรมที่มีแนวคิดเช่นนี้
ธุรกิจท่องเที่ยวและธุรกิจที่เกี่ยวเนื่องมีความเชื่อม โดยยอมจ่ายในราคาที่สูงขึ้น
โยงกันมากขึ้น เช่น ธุรกิจท่องเที่ยวกับธุรกิจดูแล
สุขภาพ (Medical tourism) นักท่องเที่ยวเดินทาง 5.Technology : การใช้เทคโนโลยีเพื่อดึงดูดความ
เพื่อเข้ารับการรักษา/บริการด้านสุขภาพ ธุรกิจท่อง สนใจและรองรับพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวที่
เที่ยวและการเดินทางเชิงธุรกิจ (Bleisure)เป็นการ เปลี่ยนแปลงไป
ท่องเที่ยวระหว่างการเดินทางไปทำงานในจุดหมาย เทคโนโลยีฝังอยู่ใน Customer journey ของนักท่อง
ปลายทางต่างๆ เที่ยว เริ่มตั้งแต่การตัดสินใจท่องเที่ยว ซึ่ง Social
media มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจเลือกสถานที่ท่องเที่ยว
3.Risk and uncertainty : การบริหารความเสี่ยง มากขึ้น ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีช่วยให้ผู้ประกอบ
และความไม่แน่นอน การเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันจึงควรมีการ
การแพร่ระบาดของ COVID-19 ทำให้ตระหนักถึง ลงทุนในด้านนี้มากขึ้น เช่น การวิเคราะห์ข้อมูล ระบบ
ความไม่แน่นอน รวมถึงภัยธรรมชาติ ความรุนแรง ควบคุมอัตโนมัติ เป็นต้น เพื่อเปลี่ยนแปลงรูปแบบการ
ทางการเมือง ปัญหาสิ่งแวดล้อม จึงควรมีการ ดำเนินธุรกิจ และใช้เทคโนโลยีวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคาด
พัฒนากระบวนการบริหารความเสี่ยงและความไม่ การณ์ (Predictive analytic) ช่วยเพิ่มความเข้าใจ
แน่นอนทั้งระบบ รวมถึงเตรียมแนวทางในการ พฤติกรรมของนักท่องเที่ยว ตลอดจนการวิเคราะห์
ป้องกัน รับมือ และแก้ไขเพื่อลดผลกระทบที่อาจเกิด ข้อมูลพื้นฐานใน Social media เพื่อนำเสนอแพ็กเกจ
ขึ้นในอนาคต ท่องเที่ยวที่ตรงใจ

10

03 ศั กยภาพการท่องเที่ยวไทย
ในอนาคต

ไทยเป็นประเทศที่มีความสามารถในการแข่งขันด้านการท่องเที่ยวสูง The Travel &
Tourism Competitiveness Index ของ World Economic Forum(WEF) ระบุอันดับความ
สามารถด้านการท่องเที่ยวของไทยปี 2562 อยู่ที่ 31 (จาก 140 ประเทศทั่วโลก) ปรับดีขึ้นจากอันดับ
34 ในปี 2560 โดยไทยมีจุดแข็งอยู่ที่ความโดดเด่นด้านทรัพยากรธรรมชาติ โครงสร้างพื้นฐาน
สำหรับบริการนักท่องเที่ยวและด้านราคา แต่มีจุดอ่อนอยู่ที่ความปลอดภัย สุขภาพ และ สิ่งแวดล้อม

ศูนย์วิจัยกรุงศรีฯ ได้วิเคราะห์โดยใช้แบบจำลองแรงโน้มถ่วง (Gravity model) เพื่อศึกษา
ความชื่นชอบของนักท่องเที่ยวจาก 48 ประเทศ พบว่า ประเทศไทยเป็นจุดหมายสำคัญของนักท่อง
เที่ยวหลายประเทศ โดยได้รับการจัดอันดับติด 10 อันดับแรกจุดหมายปลายทางของเกือบทุกประเทศ
ที่ทำการศึกษา นอกจากนี้ยังพบว่า สถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม และราคาเป็นสาม
ปัจจัยสำคัญในการตัดสินใจท่องเที่ยว ขณะที่โครงสร้างพื้นฐานด้านการคมนาคมมีอิทธิพลน้อยที่สุด




Source: CEIC, OECD, WEF, Krungsri Research estimates, ธุรกิจท่องเที่ยวและโรงแรมหลัง COVID-19 (Jan 22, 2021)

ภ า พ ที่ 6 ปั จ จัย ที่ มีอิ ท ธิพ ล ต่ อ ก า ร ท่ อ ง เ ที่ ย ว ไ ท ย ข อ ง นั ก ท่ อ ง เ ที่ ย ว ต่ า ง ช า ติ

เมื่อพิจารณาเฉพาะประเทศที่มีนักท่องเที่ยวมาไทยมากที่สุด 20 อันดับแรกพบว่า สถานที่ท่องเที่ยว
เชิงวัฒนธรรมและธรรมชาติ ราคา และความปลอดภัย เป็นปัจจัยสำคัญสามอันดับแรกในการตัดสินใจ
ท่องเที่ยว โดยนักท่องเที่ยวจากจีนให้ความสำคัญกับความปลอดภัยมาเป็นอันดับแรก ตามด้วยความ
พร้อมทาง ICT และสถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ขณะที่นักท่องเที่ยวจากมาเลเซีย อินเดีย รัสเซีย
สหรัฐอเมริกา อังกฤษ ให้ความสำคัญกับปัจจัยด้านราคา

11

ไทยมีแนวโน้มเผชิญกับภาวะการแข่งขัน

ด้านท่องเที่ยวที่รุนแรงขึ้น เนื่องจากประเทศ
ต่างๆ กำลังเร่งการลงทุนด้านโครงสร้างพื้นฐาน Source: CEIC, OECD, WEF, Krungsri Research estimates, ธุรกิจท่องเที่ยวและโรงแรมหลัง COVID-19 (Jan 22, 2021)
เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจ รวมถึงหนุนการเติบโต
ของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว โดยเฉพาะประเทศที่ ภ า พ ที่ 7 ปั จ จัย ที่ มีอิ ท ธิพ ล ต่ อ นั ก ท่ อ ง เ ที่ ย ว
เริ่มเปิดให้เดินทางเข้าออกและเป็นตลาดใหม่ใน
เวทีการท่องเที่ยว อาทิ เวียดนาม ซึ่งมีความได้
เปรียบด้านทรัพยากรทางการท่องเที่ยวที่ใหม่
และมีอยู่มาก อีกทั้งภูมิประเทศและภูมิอากาศ
คล้ายกับไทย ทั้งยังมีแผนจะขยายโครงข่าย
คมนาคมขนส่งทั่วประเทศ ในขณะเดียวกันบาง
ประเทศได้รับการสนับสนุนด้านการเงินจากนัก
ลงทุนต่างชาติ ซึ่งมีส่วนหนุนให้การลงทุน
ก่อสร้างโครงการต่างๆ เป็นรูปธรรมเร็วขึ้น

ความหนาแน่นของสถานที่ท่องเที่ยวเป็น การเดินทางข้ามภูมิภาคมีแนวโน้มลดลง และ
ปัญหาหลักของการท่องเที่ยวไทยในระยะต่อไป การท่องเที่ยวในภูมิภาคเดียวกันและในประเทศ
การกระจุกตัวของนักท่องเที่ยวเป็นปัญหาสำคัญ จะเพิ่มขึ้น เนื่องจากทิศทางเศรษฐกิจ ความกังวล
ของการท่องเที่ยวไทย โดยเฉพาะในช่วงเทศกาล เรื่องโรคระบาด นักท่องเที่ยวเริ่มให้ความสนใจท่อง
ซึ่งมีวันหยุดยาว แหล่งท่องเที่ยวสำคัญหลายแห่ง เที่ยวในประเทศตนเองและเดินทางในภูมิภาค
เต็มไปด้วยนักท่องเที่ยวทั้งไทยและต่างชาติ ส่วน ทดแทนการเดินทางระยะไกลเพื่อประหยัดค่าใช้จ่าย
หนึ่งเกิดจากการเร่งประชาสัมพันธ์สถานที่ท่อง นอกจากนี้ หลายประเทศมีแนวโน้มสนับสนุนการ
เที่ยวใหม่ๆ แต่ขาดการพัฒนาสถานที่ดังกล่าวเพื่อ ท่องเที่ยวในประเทศเพื่อเพิ่มรายได้ ทดแทนตลาด
รองรับนักท่องเที่ยวในอนาคต ผนวกกับขาดการ นักท่องเที่ยวต่างชาติ ซึ่งสอดคล้องกับรายงาน
จัดการที่เหมาะสม จึงเกิดความแออัดของนักท่อง ของ World Tourism Organization (UNWTO)
เที่ยว ทำให้เสน่ห์ของแหล่งท่องเที่ยวลดลง มีส่วน ที่ระบุว่าจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติทั่วโลกมีแนว
ทำให้นักท่องเที่ยวต่างชาติเริ่มมองหาแหล่งท่อง โน้มขยายตัวชะลอลงในระยะข้างหน้าโดยเฉพาะจาก
เที่ยวใหม่ๆ อาทิ เวียดนาม เมียนมา และฟิลิปปินส์ การท่องเที่ยวข้ามทวีป

12

ประเด็นด้านสิ่งแวดล้อม สถานที่ท่องเที่ยวแนว
วัฒนธรรมและความพร้อมทางด้าน ICT
มีความสำคัญเพิ่มขึ้น ซึ่งรวมถึงโครงสร้างพื้นฐาน
สำหรับบริการนักท่องเที่ยว การคมนาคมทางบก และ
ปัจจัยด้านสุขภาพ ขณะที่การคมนาคมทางอากาศและ
ค่าใช้จ่ายมีผลต่อการตัดสินใจท่องเที่ยวลดลง

ความต้องการท่องเที่ยวที่เปลี่ยนไปลดทอนความ
สามารถในการแข่งขันของธุรกิจท่องเที่ยวของไทย
เมื่อมองไปข้างหน้า ปัจจัยที่เคยเป็นจุดเด่นของไทย
เช่น บุคลากรด้านการท่องเที่ยว การคมนาคมทาง
อากาศ และราคา มีความสำคัญลดลง ขณะที่ประเด็น
สิ่งแวดล้อมซึ่งเป็นจุดอ่อนของไทยกลับมีความสำคัญ
เพิ่มขึ้น นอกจากนี้ หลายประเทศเร่งลงทุนโครงสร้าง
พื้นฐานสำหรับบริการนักท่องเที่ยว พัฒนาสถานที่ท่อง
เที่ยวและเปิดประเทศมากขึ้น โดยเฉพาะในประเทศใกล้
เคียง ซึ่งมีสถานที่ท่องเที่ยวใหม่ ราคาถูกกว่า ทำให้ข้อ
ได้เปรียบด้านการท่องเที่ยวของไทยมีแนวโน้มลดลงใน
อนาคต

"แม้ปัจจุบันศักยภาพในการแข่งขันของไทยในตลาด
การท่องเที่ยวโลกจะอยู่ในเกณฑ์ดี แต่ช่องว่างขีดความ
สามารถของไทยกับประเทศในภูมิภาคมีแนวโน้มลดลง
มุมมองการท่องเที่ยวของไทยที่มีต่อประเทศ อื่นๆ

อาจเปลี่ยนแปลงไป จากเดิมที่แข่งขันมาเป็นร่วม
มือกันมากขึ้น โดยไทยอาจจะต้องปรับเปลี่ยนบทบาท
จากเดิมที่รับนักท่องเที่ยวต่างชาติ มาเป็นการรับและ
กระจายต่อไปยังประเทศอื่นๆ ในภูมิภาค ไม่เพียงลด
การแข่งขันด้านราคาระหว่างกัน แต่ยังช่วยเพิ่มความ
สามารถในการแข่งขันและสร้างความหลากหลายใน
การท่องเที่ยวด้วย โดยปัจจัยที่มีผลต่อความร่วมมือ
ได้แก่ นโยบายการออกวีซ่าระหว่างกัน (Visa policy)

โครงสร้างพื้นฐานด้านการคมนาคมระหว่างกัน"

13

04 การปรับตัวสู่การท่องเที่ยว
วิถี ใหม่ (New Normal)

บทบาทของเทคโนโลยีกับการท่องเที่ยววิถีใหม่

เทคโนโลยีดิจิทัลและอุปกรณ์สื่อสารเคลื่อนที่ ทำให้ผู้บริโภคสามารถเชื่อมต่อกับข้อมูลข่าวสารได้ง่าย
สะดวก และรวดเร็ว นักท่องเที่ยวสามารถสืบค้นข้อมูลต่างๆ ได้ง่าย นอกจากนี้ ผู้ประกอบการท่องเที่ยวและ
โรงแรมสามารถทำการตลาดผ่าน Social media หรือใช้ Application ต่างๆ อาทิ การจองห้องพัก จองรถ
แผนที่ดิจิทัล เป็นต้น

เทคโนโลยีโลกเสมือน ได้แก่ Augmented reality และ Virtual reality ซึ่งเป็นการผสมผสานวัตถุหรือ
สถานที่จำลองไว้กับโลกจริง ผ่านการรับรู้จากการมองเห็น สัมผัส เสียง หรือแม้กระทั่งกลิ่น โดยเทคโนโลยี
โลกเสมือนสามารถเข้ามามีบทบาทในอุตสาหกรรมท่องเที่ยว เช่น การเลือกสถานที่ การเข้าชมพิพิธภัณฑ์ที่ให้
ความรู้หรือแม้กระทั่งทำหน้าที่เป็นไกด์นำเที่ยว ตัวอย่างที่เห็นได้ชัด คือ การใช้ Google street view เพื่อดู
สถานที่ต่างๆ หรือใช้ในการนำทาง

การวิเคราะห์ข้อมูล ยกระดับความสามารถของผู้ประกอบการให้ตอบสนองลูกค้าได้ดีขึ้น ปัจจุบันมีข้อมูล
เกิดใหม่จำนวนมากโดยเฉพาะข้อมูลเกี่ยวกับนักท่องเที่ยว การเดินทาง และที่ตั้ง ซึ่งจะช่วยให้ผู้ประกอบการ
วิเคราะห์ความต้องการของนักท่องเที่ยวและสามารถตอบสนองความต้องการได้เหมาะสมมากขึ้น ทั้งนี้ความ
สามารถในการวิเคราะห์ข้อมูลจะเป็นปัจจัยสำคัญที่สร้างความแตกต่างระหว่าง Brand

ปรับกลยุทธ์ธุรกิจสู่การท่องเที่ยววิถีใหม่

ธุรกิจท่องเที่ยวจะยังซบเซาในระยะ 2-3 ปีข้างหน้า ก่อนจะทยอยฟื้ นตัวพร้อมไปกับการเกิดวิถีการท่อง
เที่ยวแบบใหม่ (New normal) การดำเนินธุรกิจแบบเดิมอาจไม่เพียงพอที่จะตอบสนองความต้องการของ
นักท่องเที่ยวที่เปลี่ยนไป ผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ยวและโรงแรมจึงควรเร่งปรับตัวเพื่อให้สามารถดำเนิน
ธุรกิจต่อไปได้อย่างยั่งยืน อาทิ การบริหารจัดการสภาพคล่อง การตอบสนองความต้องการของนักท่องเที่ยว
ได้ตรงใจ การบริหารจัดการความเสี่ยง รวมถึงการหาโอกาสใหม่ในธุรกิจที่เกี่ยวเนื่องกับท่องเที่ยว

14




, ธุรกิจท่องเที่ยวและโรงแรมหลัง COVID-19 (Jan 22, 2021)

ภ า พ ที่ 8 วิเ ค ร า ะ ห์ ก า ร ป รับ ตั ว ข อ ง ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร ธุ ร กิ จ ท่ อ ง เ ที่ ย ว แ ล ะ โ ร ง แ ร ม

ความสามารถในการรับมือในช่วงวิกฤต ความสามารถในการบริหารจัดการความเสี่ยง

การเตรียมเงินสดและหาช่องทางระดมทุนใหม่ ลดการพึ่งพานักท่องเที่ยวจากตลาดเดียว
เพื่อพยุงสภาพคล่องของธุรกิจ กระจายความเสี่ยงด้วยการทำการตลาดกับนัก
การปฏิบัติตามมาตรการป้องกันการแพร่ระบาด ท่องเที่ยวจากหลายประเทศ เน้นนักท่องเที่ยวใน
อย่างเคร่งครัด ประเทศมากขึ้น
รักษาระดับการเข้าพักและเสริมรายได้ทางอื่น ให้บริการอื่นนอกจากที่พักควบคู่เพื่อเพิ่มรายได้
เตรียมรับมือกับการเข้ามาของนักท่องเที่ยวต่าง อาทิ ร้านอาหาร ห้องประชุม ห้องออกกำลังกาย
ชาติ เพื่อสร้างความเชื่อมั่น สระว่ายน้ำ
ลดต้นทุนคงที่ จะช่วยบรรเทาความเสียหายจาก
ความสามารถในการตอบสนองความต้องการ เหตุการณ์ไม่คาดฝัน การปรับโครงสร้างต้นทุน
จะช่วยให้ธุรกิจลดความเสียหายที่เกิดขึ้นได้และ
การตอบสนองความต้องการของนักท่องเที่ยว เพิ่มความสามารถในการแข่งขันด้านต้นทุนได้ใน
เริ่มตั้งแต่ช่องทางการจอง การติดต่อสื่อสาร อนาคต
สิ่งอำนวยความสะดวก บริการ
ช่องทางการจองห้องพักและการติดต่อสื่อสาร การหาโอกาสทางธุรกิจใหม่จากธุรกิจที่
ที่หลากหลายเพื่ออำนวยความสะดวกแก่ลูกค้า เกี่ยวเนื่อง
การจัดกลุ่มลูกค้าเป้าหมาย เพื่อตอบสนองความ
ต้องการและความคาดหวังของลูกค้าได้ดีขึ้น การสร้างความร่วมมือกับธุรกิจอื่นๆ เช่น ธุรกิจ
การนำเทคโนโลยีและการวิเคราะห์ข้อมูลมาใช้จะ ร้านอาหาร ธุรกิจดูแลสุขภาพ ธุรกิจนำเที่ยว
ทำให้ผู้ประกอบการเข้าใจและตอบสนองความ ธุรกิจขนส่ง รวมถึงการมีส่วนร่วมกับชุมชน เช่น
ต้องการของลูกค้าได้อย่างเหมาะสม การให้บริการอาหารท้องถิ่น การให้บริการศูนย์
ปรับรูปแบบบริการให้มีความยืดหยุ่นมากขึ้น พักฟื้ นสำหรับผู้ป่วย เป็นต้น
เช่น ใช้ห้องพักครึ่งวัน ใช้ฟิตเนสและสระว่ายน้ำ การเป็นตัวกลางในการให้บริการ (Networking
รายวัน ให้เช่าห้องประชุมรายเดือน เป็นต้น and service matching) เช่น จัดหาห้องประชุม
ออกกำลังกาย โดยใช้ทรัพยากรของธุรกิจอื่นใน
พื้นที่ ทำให้ผู้ประกอบการสามารถเสนอทางเลือก
ที่หลากหลายให้แก่ลูกค้าและขยายฐานลูกค้าได้

15

05 ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย
(Policy Recommendations)

การพัฒนาแผนปฏิบัติงานด้านการป้องกันการแพร่ระบาด
และมาตรฐานด้านสุขภาพ นักท่องเที่ยวจะให้ความสำคัญกับ
ความปลอดภัยด้านสุขภาพอนามัยมากขึ้น การออกใบรับรอง
มาตรฐาน (Certification) จะช่วยเพิ่มความเชื่อมั่น จึงควรมี
การประชาสัมพันธ์ให้นักท่องเที่ยวเข้าใจในมาตรฐานความ
ปลอดภัยของประเทศ และให้ความรู้กับพนักงานเกี่ยวกับการ
แพร่ระบาดของโรค

มาตรการกระตุ้นการท่องเที่ยวในประเทศยังจำเป็นต่อผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ยว
และโรงแรม โดยเฉพาะในช่วงที่นักท่องเที่ยวต่างชาติยังไม่สามารถเดินทางเข้าประเทศได้
ดังนั้น การขยายเวลามาตรการ “เราเที่ยวด้วยกัน” ไปจนถึงอย่างน้อยสิ้นปี 2564 จะช่วย
พยุงสถานะทางการเงินของผู้ประกอบการในธุรกิจท่องเที่ยวและธุรกิจที่เกี่ยวเนื่องรวมถึง
มาตรการวันหยุดยาวเพื่อกระตุ้นให้คนไทยเดินทางท่องเที่ยวในประเทศ

เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันโดยการเร่งเสริมจุดแข็งและซ่อมจุดอ่อน จากการ
วิเคราะห์ศักยภาพการแข่งขัน เสนอให้เสริมจุดแข็งด้านทรัพยากรธรรมชาติ ความพร้อมทาง
ด้านเทคโนโลยีและการสื่อสาร ให้ความรู้ไปยังท้องถิ่นเพื่อพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยวเมืองรอง
จัดหาสถานที่ท่องเที่ยวใหม่ๆ และซ่อมแซมจุดอ่อนในระดับพื้นที่ เช่น เพิ่มความเข้มข้นในด้าน
ความปลอดภัย ยกระดับการให้ความสำคัญด้านสุขภาพอนามัย เดินหน้าพัฒนาปรับปรุงด้าน
ความยั่งยืนของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โรงแรมในอนาคตต้องให้บริการที่หลาก
หลายและสามารถตอบโจทย์ลูกค้าได้ดียิ่งขึ้น การนำเอาเทคโนโลยีมาใช้เพื่อตอบสนองความ
ต้องการของลูกค้าจะเป็นสิ่งจำเป็น นอกจากนี้ ความเชื่อมโยงระหว่างอุตสาหกรรมควรมีมาก
ขึ้น เช่น การเปลี่ยนโรงแรมเป็นศูนย์พักฟื้ นผู้ป่วย ซึ่งผู้ประกอบการอาจต้องอาศัยเงินลงทุน
และทักษะใหม่นอกเหนือจากการดำเนินธุรกิจโรงแรมแบบเดิม การช่วยเหลือจากภาครัฐจึงมี
ความจำเป็นในการพัฒนาปัจจัยพื้นฐานที่จะส่งเสริมศักยภาพด้านการท่องเที่ยว รวมถึงช่วย
ยกระดับขีดความสามารถของผู้ประกอบการและกำลังแรงงาน (Reskill / Upskill) ในธุรกิจ
ท่องเที่ยวและโรงแรมต่อไป

ก อ ง ยุ ท ธ ศ า ส ต ร์ แ ล ะ แ ผ น ง า น

สำ นั ก ง า น ป ลั ด ก ร ะ ท ร ว ง ก า ร ท่ อ ง เ ที่ ย ว แ ล ะ กี ฬ า