№57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Арнайы педагог: С.А.Салжекенова 2022-2023 оқу жылы
Мақсаты: Өмірлік қиын жағдайға тап болған балалардың әлеуметтену мәселелеріне тоқталып, оған заман талабына сай көмек көрсету, құқығын қорғау, өмір сүру мүмкіндігіне, әлеуметтік ортаға бейімделу жұмыстарын жандандыру. Міндеттері: Оқушылардың психикалық тұрақтылығын және танымдық процессін қалыптастыру, оқу бағдарламасын меңгеруге көмек көрсету. Сонымен қатар оқушыға психологиялық қиындықтардан алшақтауға қол ұшын беру. Әр тұлғаның психологиялық-педагогикалық жағдайының ерекшелігін, микро ортасын, өмір сүру жағдайын, өмірге қызығушылығын, жеке әлеуметтік жағдайларын зерттеу, анықтау.
Мазмұны Кіріспе...................................................................................................... Ерекше білім беруді қажет ететін балаларға жүргізілетін динамикалық диагностика ...................................................................... Күнтізбелік тақырыптық жоспары ....................................................... Қысқа мерзімді сабақ жоспарлары ................................................................. Қорытынды...........................................................................................................
Кіріспе Психикалық дамуы тежелген балалар дегеніміз — оқу бағдарламасын меңгеруде қиындықтарға кездесетін үлгермеуші балалар. Сондай-ақ бұл балалардың эмоционалдық ерік-жігер саласының жетілмеуі органикалық инфантилизммен түсіндіріледі. Органикалық инфантилизм термині алғаш рет француз психиатрлары Лоран мен Лассегеттің енгізуімен ХІХ ғ. аяғында пайда болды. Бұл терминмен түрлі жұқпалы аурулар мен уланулардың нәтижесінде пайда болған психикалық және дене бітімдік жетілмеу белгілерінің тұтас құрылымы яғни, баланың жасына сай жетілмеуі, «балалықтан» арылмауы деп қарастырған дұрыс. Психикалық дамуы тежелген мектеп жасына дейінгі балалар ересектермен ара қатынас нормасын сақтамайды, мінезі ожар, адамды мезі қылады, ересектермен танысу процесінде оны жансыз зат ретінде есептейді. Олар құрбыларымен ұзақ, терең қарым-қатынас жасайды. Мұндай балалар сабақтың жұмыс ырғағына әрең ілеседі. Бала секіруі, сыныпта жүруі, сөйлесуі, сабақ тақырыбына қатысы жоқ сұрақтар қоюы мүмкін. Әбден шаршаған балалардың кейбіреуі сылбыр, енжар болып, жұмыс істегісі келмесе, енді біреулері мазасыз, қозғыш болуы мүмкін. Мұндай балалар өте өкпешіл, қызба келеді, қатты сөз айтып, жолдасын ренжітіп алуы мүмкін. Психикалық дамуы тежелген балаларда сөйлеудің жетілмеуі де байқалады, мұны дыбысты дұрыс айта алмауынан, сөздің жұтаңдығынан, сөздің жеткіліксіз ажыратылуынан, логика-грамматикалық конструкцияларды игеру қиындығынан көре аламыз. Баланың сөз жасау кезеңі ол нормаға сай аяқталған кезде басталады. Ауыз екі сөйлеу сырттай сәтті көрінгенімен көбінесе сөйлеудің күрделілігі, ойдың оралымсыздығы байқалады. Мұндай балалардың қарым-қатынас жасау мұқтаждығы төмен. Психикалық дамуы тежелген балаларды бақылай отырып, олар өз бетінше атқаратын жұмыстар мен үлкендердің көмегінің арқасында атқаратын жұмыстардың арасында үлкен алшақтық болатынын көрдік. Үлкендердің көмегімен қабылдауға қабілеттілік, әрекет: принципін меңгеріп, оны ұқсас тапсырмаларды орындауға қолдану мұндай балаларды ақыл-ой кеміс балалардан ерекшелендіреді, олардың психикалық дамуының зор мүмкіндіктері бар, коррекциялық шараларды ұйымдастыруда осыны негіз етіп сүйенуге болады. Мұндай балаларға психикалық әрекеттің бұзылған және сақтаулы звеноларының әр қилылығы. Эмоция — жеке бас өрісі және әрекеттің жалпы сипаттамалары (таным белсенділігі, әсіресе спонтанды мақсаттылық, бакылау, жұмысқа қабілеттілік) ойлау мен естің 1
салыстырмалы жоғары көрсеткіштерімен салыстырғанда көбірек бұзылған болады. Балада өзіне-өзі қызмет көрсету дағдысын қалыптастырып, құрбыларымен, үлкендермен қарым-қатынас жасай білуге үйрету керек. Баланы міндетті түрде қоршаған ортамен таныстырып, оны серуенге, жорыққа, экскурсияға шығару керек. Осылардың бәрі баланың ой-өрісін кеңейтіп, сөздік қорын молайтады, эмоциясын дамытады. Әсіресе оқу мен ойынға қызығушылықтық қалыптасуына аса назар аудару керек. Тапсырманы орындауда мұндай балаларға үлкендердің көмегі қажет екенін естен шығармау керек, мұндай көмекті дер кезінде көрсеткені жөн. Егер ата-аналар мұндай көмекті көрсете алмаса, баланы тиісті көмек көрсететін арнайы мекемелерге орналастырған дұрыс болады. Қорыта айтсам, Психикалық дамудың тежелуін мектеп жасына дейінгі кезеңде үнемі танып білуге болмайды, оны әсіресе мектепке барардың алдында жаппай дәрігерлік тексеруден өткізу кезінде немесе жалпы білім беретін мектептің бірінші сыныбында анықтауға болады. Психикалық дамуы тежелген балалар жалпы білім беретін мектептерде оқи береді, бірақ мұғалім мұндай балалардың ерекшелігін біліп, жеке қарымқатынас жасап, оған көмектесуі тиіс. 2
Ерекше білім беруді қажет ететін балаларға жүргізілетін динамикалық диагностика І.Үзік сызықтарды қос. ІІ. «Жыл мезгілдері» Мақсаты:Балалардың жыл мезгідері туралы білімдерін бекіту,мезгілдерді атауларын үйрету(қыс,көктем,жаз,күз). Мезгіл өзгерістерін талқылау. Көрнекіліктер: Жыл мезгілдері суреттері мен карточкалары. Ойын барысы: Оқушыдан жылдың қай мезгілі екенін сұрайды. Жыл мезгілі төрт бөліктен тұрады,әр бөлікке сәйкес мезгілдердің ерекшелік карточкасы бар.Оқушы жыл мезгілдерінің өзгерістері карточкасын алып сәйкес келетін мезгілдерге қойып шығады.(мысалы:қыс мезгіліне қар,шырша,аққалат.б.) 3
ІІІ. Қайсысы қайда тіршілік етеді Мақсаты:жануарларды ұқсас белгілеріне қарай табу,олардың мекенжайын анықтау. Сөздік қорын молайту. Көрнекілік:әр түрлі жануарлар,құстар суреті ойын барысы:әр түрлі жануарлар,құстарды көрсетіп,олардың қайда өмір сүретінін сұралады. Оларды немен қоректенетінін айтқызады. Балалардың сөздік қорына жаңа сөздер еңгізу үшін тапсырманы түрлендіруге болады. Олар туралы білетін тақпақтарын сұрайды. ІV. Қалай дыбыстайды?» Мақсаты: жаруарлардың дыбыстарын айыра білуге үйрету. Шарты: жануарлардың дыбыстарын тыңдатып, ненің дыбысы екененін тапқызу. 4
V .«Қандай көлік» Мақсаты: көліктердің не үшін керектігі туралы білімдерін арттыру. Шарты: көліктердің суреттерін көрсетіп, оның не үшін керектігін анықтау VІ. «Нан дастарханға қалай келеді?» Мақсаты:Бидайды қалай өсіру және одан нанды қалай жасау жөніндегі балалардың білімдерін толықтырып жүйелеу. Диқаншылардың еңбегін құрметтеуге тәрбиелеу. Сөздік қорын толықтыру:майдалау,себу,диқаншы,комбайын,элеватор,диірмен. Көрнекіліктер: егін даласына қажетті суреттер Ойын шарты:Жүргізушінің белгісінен кейін бос тор көздерді жарыса отырып,қажетті суреттермен толықтыру. 5
VII. «Жалпы атауын ата» Мақсаты:Балаларға заттарды жеке-жеке таныта келе, ен соңында заттардың жалпы атауын бір сөзбен ойлана отырып шешуде тапқырлыққа, шапшандыққа баулу. Көрнекілік:жемістер,ойыншықтар,оқу құралдары Ойын барысы: Балаларға әртүрлі суреттер беріледі,сол суреттің ішінен бірдей заттарды тауып бір сөзбен атайды мысалы:ыдыстар,ойыншықтар,жануарлар. VIІI.Айырмашылығын тап. ІX.Жылдам тап. 6
X.Түрлі түсті сөздер. XІ. Лабиринт. XІІ. Не артық? 7
Күнтізбелік тақырыптық жоспар Түсінік хат Әліппеге дейінгі және әліппе кезеңі «Әліппе» пәні арқылы жүзеге асады. Тілдік және әдебиетті білімге дайындықтың алдын ала кезеңі, сондай-ақ одан кейінгі оқытудың негізі болып табылады. Пәнді оқытудың ерекшелігі жалпы дидактикалық ұсынымдар және А.Байтұрсынұлының әдістемелік ұстанымдары негізінде айқындалды: дыбыспен жаттығу; әрбір дыбыстың сөз жасаудағы қызметін есепке алу;оңайдан қиынға, жеңілден күрделіге өту; білімді тәжірибе арқылы өздігінен алу. Математика бойынша бастапқы білім сыни тұрғыдан ойлау қабілетін дамытады, зерттеу және қарым-қатынастың, математикалық білімді өмірде қолданудың алғашқы дағдыларын қалыптастыруға ықпал етеді. Бастауыш сынып білім алушылары математика курсын игере отырып, талдау, синтездеу, жіктеу, салыстыру, себеп-салдарлық қатынастар мен заңдылықтарды анықтауды үйренеді, түрлі заттар мен қоршаған орта құбылыстарын сипаттау үшін математикалық тілдің негіздерін игереді, білім мен іс-әрекет тәсілдерін меңгереді, мұның барлығы жинақтала келе оқи білуге негіз болады. № Бөлім/ Ауыспалы тақырыптар Сабақтың тақырыбы Оқу мақсаттары Сағат саны Мерзімі Ескерту І тоқсан 1 Өзім туралы. Менің мектебім. Сөйлеу.Сөйлем. 1.1.1.1.Сөйлеу (мәтін), сөйлем, сөз, буын, дыбыс туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсіну 1.2.1.1* сөйлем, сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын «оқу»; 1 Сөйлеу. Сөйлем. 1.1.1.1.Сөйлеу (мәтін), сөйлем, сөз, буын, дыбыс туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсіну 1.2.1.1* сөйлем, сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын «оқу»; 1 Заттарды санау 1.1.1.1**натурал сандардың құрылу жолын түсіну, 10 көлемінде тура және кері санау, натурал сандар қатарындағы орнын анықтау. 1 Заттарды санау 1.1.1.1**натурал сандардың құрылу жолын түсіну, 10 көлемінде тура және кері санау, натурал сандар қатарындағы орнын анықтау. 1 Сөйлеу. Сөйлем. 1.1.2.1* көмекші құралдар (тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндау; 1.2.1.1* сөйлем, сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын «оқу»; 1 Сөйлеу. Сөйлем. 1.1.2.1* көмекші құралдар (тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндау; 1.2.1.1* сөйлем, сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын «оқу»; 1 1 саны және цифры 1.1.1.1**натурал сандар құрылу жолын түсіну, 10 көлемінде тура және кері санау, натурал сандар қатарындағы орнын анықтау; 1 8
2 саны және цифры. 1.1.1.2** біртаңбалы сандарды және 10 санын оқу, жазу және салыстыру; 1.1.1.3** біртаңбалы сандардың құрамын анықтау; 1 А дыбысы және әріпі 1.1.2.1* көмекші құралдар (тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндау; 1.2.1.1*сөйлем, сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын «оқу»; 1.3.6.1 жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазу 1 А дыбысы және әріпі 1.1.2.1* көмекші құралдар (тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндау; 1.2.1.1*сөйлем, сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын «оқу»; 1.3.6.1 жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазу 1 3 саны және цифры. 1.1.1.2** біртаңбалы сандарды және 10 санын оқу, жазу және салыстыру; 1.1.1.3** біртаңбалы сандардың құрамын анықтау; 1 Р дыбысы және әріпі 1.1.5.1* заттар мен құбылыстарды сипаттауға, салыстыруға қажет сөздерді қолдану; 1.2.8.1 дыбыстың таңбасы – әріпті тану, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажырату; 1.3.6.1 жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазу 1 Р дыбысы және әріпі 1.1.5.1* заттар мен құбылыстарды сипаттауға, салыстыруға қажет сөздерді қолдану; 1.2.8.1 дыбыстың таңбасы – әріпті тану, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажырату; 1.3.6.1 жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазу 1 4 саны және цифры. 1.1.1.2** біртаңбалы сандарды және 10 санын оқу, жазу және салыстыру; 1.1.1.3** біртаңбалы сандардың құрамын анықтау; 1 5 саны және цифры. 1.1.1.2** біртаңбалы сандарды және 10 санын оқу, жазу және салыстыру; 1.1.1.3** біртңбалы сандардың құрамын анықтау; 1 9
Қысқа мерзімді сабақ жоспары Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Өзім туралы Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: Сөйлеу.Сөйлем. Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.1.1.Сөйлеу (мәтін), сөйлем, сөз, буын, дыбыс туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсіну 1.2.1.1* сөйлем, сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын «оқу»; Сабақтың мақсаты Сөйлеу (мәтін), сөйлем, сөз, буын, дыбыс туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі// уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурстар Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. Тактильді жолдармен жүріп өту. Суреттерге қара.Өзің туралы айт. Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. Суреттерді боя. Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады. Оқушы жауабы тыңдалады. Сенсомоторлы дамыту жаттығуларын орындайды. Суреттен не көргенін айтады. Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. Суретті бояйды. Көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Қолдау көрсету Кері байланыс парағы 10
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Өзім туралы Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: Сөйлеу. Сөйлем.Сәлемдесу. Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.1.1.Сөйлеу (мәтін), сөйлем, сөз, буын, дыбыс туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсіну 1.2.1.1* сөйлем, сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын «оқу»; Сабақтың мақсаты Сөйлеу (мәтін), сөйлем, сөз, буын, дыбыс туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі//уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурстар Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. 1. Тактильді жолдармен жүріп өту. Дыбысты естиміз, айтамыз. Суреттерге қара. Заттарды ата. Дыбыс шығармайтын затты көрсет. Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. Үзік сызық бойымен бастырып сыз. Суреттерге қара. Көрсет. Ата. Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады. Оқушы жауабы тыңдалады. Сенсомоторлы дамыту жаттығуларын орындайды. Суретті атайды. Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. Үзік сызық бойымен сызып, суреттерді атайды. Көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Суреттер Кері байланыс парағы 11
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Өзім туралы Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: Заттарды санау Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.1.1**натурал сандардың құрылу жолын түсіну, 10 көлемінде тура және кері санау, натурал сандар қатарындағы орнын анықтау. Сабақтың мақсаты Натурал сандардың құрылу жолын түсіну, 10 көлемінде тура және кері санау, натурал сандар қатарындағы орнын анықтау. Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі//уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурстар Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. Тактилді жолдармен өту. Бір мәшиненің бойымен бастарып сыз және боя. Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. Бірнеше ұшағы бар жиекті қоршап сыз. Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады. Оқушы жауабы тыңдалады. Сенсомоторлы дамыту жаттығуларын орындайды. Бір мәшиненің бойымен батырып сызады. Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. Бірнеше ұшағы бар жиекті қоршап сызады. Көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Суреттер Кері байланыс парағы 12
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Өзім туралы Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: Заттарды санау Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.1.1**натурал сандардың құрылу жолын түсіну, 10 көлемінде тура және кері санау, натурал сандар қатарындағы орнын анықтау. Сабақтың мақсаты Натурал сандардың құрылу жолын түсіну, 10 көлемінде тура және кері санау, натурал сандар қатарындағы орнын анықтау. Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі//уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурст ар Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. Құрғақ бассейінде жүзу. Жидегі көп тәрелкені сызып таста. Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. 1 санымен таныс. Қолмен көрсетіп түрлі түсті қарындашпен боя. 1 санын бастырып жазып, көңілді шығыршықтан сыз. Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады. Оқушы жауабы тыңдалады. Сенсомоторлы дамыту жаттығуларын орындайды. Жидегі көп тәрелкені сызып тастайды Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. 1 санын сызып көрсетеді. 1 санын бастырып жазады, шығыршықтан сызық арқылы көрсетеді. Сабақ соңында көңілкүйін смайлик арқылы көрсетеді. Ақпараттық материал - дар Кері байланыс парағы 13
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Өзім туралы Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: Сөйлеу. Сөйлем. Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.2.1* көмекші құралдар (тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндау; 1.2.1.1* сөйлем, сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын «оқу»; Сабақтың мақсаты Көмекші құралдар (тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндауға үйренеді Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі// уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурстар Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. Құрғақ бассейінде жүзу. 1-тапсырма. Не «шыр-р-р» деген дыбыс шығарады? Не «пс-с-с» деп айғайлайды? Не «гу-у-у» деп соғады? Не «ыс-с-с-с» деп ысылдайды? Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. 2-тапсырма. Мұқият тыңда. Не қалай дыбыстайды? Көрсет.Не қалай дыбыстайды? Айт. Нысандарды олардың дыбыстарымен сызық арқылы қос. Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады. Оқушы жауабы тыңдалады. Сенсомоторлы дамыту жаттығуларын орындайды. Суретпен жұмыстанады Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. Не қалай дыбыстайтынын сәйкестендіреді. Сабақ соңында көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Құрғақ бассейн Сурет Ақпараттық сурет Кері байланыс парағы 14
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Менің мектебім Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: 30.09.2022ж Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: Сөйлеу. Сөйлем. Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.2.1* көмекші құралдар (тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндау; 1.2.1.1* сөйлем, сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын «оқу»; Сабақтың мақсаты Көмекші құралдар (тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндауға үйренеді; Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі// уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурс тар Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. Баспалдаққа мініп, түсу. Суреттегі жануарларды көрсет. Суреттегі жануарларды ата. Боя. Суретте бейнеленген жануарлар қалай дыбыстайды? Айт. Мысалы: қозы маңырайды: «М-ә-ә-ә, м-ә-ә-ә». Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. Тіл ұстарту өлеңін тыңда және қайтала. Өлеңде қандай жануарлар туралы айтылған? Зау-зау-зау, Мөңірейді бұзау. Шақ-шақ-шақ, Құлдырайды құлыншақ. Зы-зы-зы, Моп-момақан қозы. Ақ-ақ-ақ, Секеңдеген лақ Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады. Оқушы жауабы тыңдалады. Сенсомоторлы дамыту жаттығуларын орындайды. Суреттегі жануарларды көрсетіп, дыбыстарын салады, Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. Не қалай дыбыстайтынын сәйкестендіреді. Көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Суретт ер Кері байлан ыс парағы 15
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Менің мектебім Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: 1 саны және цифры / Менің бөлмем Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.1.1**натурал сандар құрылу жолын түсіну, 10 көлемінде тура және кері санау, натурал сандар қатарындағы орнын анықтау; 1.5.2.1 цифрды саннан ажырату, көрнекі түрде бір таңбалы сандарды түрлі тәсілдермен: нүктелер жиынтығымен, таяқшалармен және сан сәулесінде көрсету. Сабақтың мақсаты 1 санын біледі және таниды. Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі// уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурс тар Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. Баспалдаққа мініп, түсу. 1-тапсырма. Сандарды бастырып, есепті шығар Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. 2-тапсырма. Көңілді шығыршық. Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады. Оқушы жауабы тыңдалады. Сенсомоторлы дамыту жаттығуларын орындайды. Сандарды бастырып шығады. Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. Санын көңілді шығыршықтан табады. Көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Суреттер Суреттер Кері байлан ыс парағы 16
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Менің мектебім Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: 2 саны және цифры. 2 санының құрамы Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.1.2** біртаңбалы сандарды және 10 санын оқу, жазу және салыстыру; 1.1.1.3** біртаңбалы сандардың құрамын анықтау; Сабақтың мақсаты 2 санын біледі және таниды Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі// уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурс тар Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. Допты қақпаға түсіру. 1-тапсырма. Суреттегі екі санын қайталап көрсет 2 санын түрлі түсті бояулармен бастырып шық. Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. 2-тапсырма. Сандарды бастырып жаз. Көңілді шығыршық. Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады. Оқушы жауабы тыңдалады. Сенсомоторлы дамыту жаттығуларын орындайды. 2 санын қолмен көрсетеді. 2 санын бастырып шығады Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. Сандарды бастырып шығады Көңілді шығыршықтан 2 санын табады. Көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Суретт ер Сан шығыр шығы Кері байлан ыс парағы 17
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Менің мектебім Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: А дыбысы және әріпі Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.2.1 көмекші құралдар ( тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндау; 1.2.1.1 сөйлем, сөз, буын дыбыстың графикалық сызбасын оқу; 1.3.6.1 жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазу. Сабақтың мақсаты А әріпін біледі және жазады Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі// уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурст ар Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. 1. Доптарды нысанаға лақтыру. Міне, екі таяқша, Ортасында белбеуі. Әрқашанда ол әріп, Алфавиттің басында. Суретті ата. «А» кездесетін заттарды тап. Суретті ата. Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. Жазылым Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады. Оқушы жауабы тыңдалады. Сенсомоторлы дамыту жаттығуларын орындайды. А әріпімен танысады. Суретті атайды. Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. А әріпін жазады Көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Суреттер Кері байланы с парағы 18
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Менің мектебім Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: 3 саны және цифры Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.1.2** біртаңбалы сандарды және 10 санын оқу, жазу және салыстыру; 1.1.1.3** біртаңбалы сандардың құрамын анықтау; Сабақтың мақсаты 3 санын біледі және таниды Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі// уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурст ар Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. 1. Доптарды нысанаға лақтыру. Суреттегі үш санын қайталап көрсет. 3 3 санын түрлі – үсті бояулармен бастырып шық. Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. Құм терапиясына сандарды жаз. Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады Оқушы жауабы тыңдалады. Сенсомоторлы дамыту жаттығуларын орындайды. Үш санын қайталайды. 3 санын түрлі-түсті бояулармен бастырып шығады. Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. Құм терапиясына сандарды жазады. Көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Ақпарат тық суреттер Кері байланы с парағы 19
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Менің мектебім Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: Р дыбысы және әріпі Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.5.1* заттар мен құбылыстарды сипаттауға, салыстыруға қажет сөздерді қолдану; 1.2.8.1 дыбыстың таңбасы – әріпті тану, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажырату; 1.3.6.1 жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазу Сабақтың мақсаты Р әріпін білу және жазу Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі// уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурстар Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. 1. Тактильді жолдармен жүріп өту. Суретті ата. Р әрпі дұрыс жазылған гүлді боя. Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. Жазылым . Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады. Оқушы жауабы тыңдалады. Сенсомоторлы дамыту жаттығуларын орындайды. Суретті атайды. Р әріпі дұрыс жазылған гүлді бояйды. Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. Р әріпін жазады Көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Көрнек і суреттер Кері байланыс парағы 20
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Менің мектебім Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: Р дыбысы және әріпі Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.5.1* заттар мен құбылыстарды сипаттауға, салыстыруға қажет сөздерді қолдану; 1.2.8.1 дыбыстың таңбасы – әріпті тану, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажырату; 1.3.6.1 жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазу Сабақтың мақсаты Р дыбысы мен әріпін таниды. Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі// уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурстар Ұйымдастыр у Жаңа білім Соңы -Сәлеметсіңбе! -Нұрдана,көңіл-күйің қалай? -Нұрдана, сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Р дыбысын қоршап сызайық. Сергіту сәті. Жіппен Р бейнесін жаса. Тіл ұстарту жаттығуын қайтала. Ар-ар-ар, Далада қалың қар. Сәлемдеседі. Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады Оқушы жауабы тыңдалады. Иттің дауысын салады. Р дыбысын қоршайды. Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. Жіптен Р бейнесін жасайды. Тіл ұстарту жаттығуын қайталайды. Көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Ақпаратт ық суреттер Кері байланыс парағы 21
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Менің мектебім Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: 4 саны және цифры.4 санының құрамы Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.1.2** біртаңбалы сандарды және 10 санын оқу, жазу және салыстыру; 1.1.1.3** біртаңбалы сандардың құрамын анықтау; Сабақтың мақсаты 4 санын білу және жазу Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі/ уақыты Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурстар Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. 1. Доптарды нысанаға лақтыру. Суреттегі төрт санын қайталап көрсет. 4 санын түрлі түсті бояулармен бастырып шық. Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. Керекті санмен қос. Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтып, тілді жаттықтыру және сабаққа назар аудару. Оқушы жауабы тыңдалады. 4 санын көрсетеді. 4 саныны түрлі түсті бояулармен бастырып шығады. Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. Сандар мен суреттерді сәйкестендіреді. Көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Суреттер Кері байланы с парағы 22
Білім беру ұйымының атауы №57 Е.Көшербаев атындағы орта мектебі Бөлім: Менің мектебім Педагогтің аты-жөні: С.Салжекенова Күні: Сынып: Қатысушылар саны: 1 Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: 5 саны және цифры.5 санының құрамы Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 1.1.1.2** біртаңбалы сандарды және 10 санын оқу, жазу және салыстыру; 1.1.1.3** біртаңбалы сандардың құрамын анықтау; 1.3.3.1 сан сәулесінде белгіленген нүктелердің бір-біріне қатысты орналасуын анықтау Сабақтың мақсаты 5 санын біледі және таниды. Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі//уақыт ы Педагогтің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурста р Ұйымдастыру Жаңа білім Соңы Нұрдана, көңіл-күйің қалай? -Нұрдана сабаққа деген көңіл-күйің жақсы болса, онда сабағымызды бастаймыз! Сенсомоторлы дамыту жаттығу. Құрғақ бассейінде ойнау. 1-тапсырма. Суреттегі бес санын қайталап көрсет 5 санын түрлі түсті бояулармен бастырып шық Сергіту сәті. Нейрогимнастикалық жаттығу. 2-тапсырма. Нумикон мен сандарды сәйкестендіру. Психологиялық ахуалға берілген өлең жолдарын дауыстап айтады. Оқушы жауабы тыңдалады. Сенсомоторлы дамыту жаттығуларын орындайды. 5 санын көрсетіп, жазады. Нейрогимнастикалық жаттығуларды қайталайды. Нумикон мен сандарды сәйкестендіреді. Көңіл-күйін смайлик арқылы көрсетеді. Бейнелі суреттер Кері байланыс парағы 23
Қорытынды Психологиялық дамуының тежелуі бар балалардың көпшілігіне ауызша мәлімет алу зейіннің әлсіздігі тән. Тіпті қызықты, тартымды, сезімді әңгімелерді тыңдау кезінде бұндай балалар есінеп, көңілі басқа нәрсе ауысып, әңгіме жүйесін жоғалтады. Әсіресе айналасында басқа көңіл аударатын фактор болса, зейін деңгейі анық белгілі болады. Сыныпқа бөтен кісі кірсе, есік қағылса, кенеттен құлап қалған, зат осының барлығы баланың зейінін сондай алаңдатады. Мұғалім тапсырмасын есінен шығарып алады. Педагог бұл балалардың жұмыс белсенділігін арттыру үшін көп күш жұмсайды. З.Тржеслова, Г.И.Жарикова, Л.А.Перменова тағы басқалардың психологиялық педагогикалық зерттеулерінде психологиялық дамуының тежелуі бар балалардың зейін ерекшеліктерін ұсынады: 1. Зейін ауытқушылығы қиын тапсырмалар орындауда, өзін бақылауда ұстауда жүйке жүйесінің өз дәрежесінде дамымағаны туралы айтылады. Баланың өнімді жұмыс жасау қабілеті 5-15%; содан, біраз уақыттан кейін, ең болмаса 3-7% «тынығып» келесі жұмыс жасау кезеңге күш жинайды. Сол «тыныққан» кезде, басқа бір нәрселермен айналысып кетіп, жұмыс жасаудан ада болады. Күш жинаған соң, бала өнімді жұмыс жасай алады. 2. Шоғырлану төмендігі. Бұл белгі бағдарлама орындауда, іс-әрекет жасағанда, тез шаршап қалу болып табылады. Соматикалық және церебралды-органикалық факторы бар екенін білдіреді. 3. Зейін көлемінің төмендеуі толық көлемде мәлімет қабылдауы қиын. 4. Зейін шашыраңқылығының төменділігі баланың жұмыс жасауына айналасындағы қосалқы тітіргендіргіш көптігі. 5. Зейіннің бөліну төмендігінен бала тапсырманы жаңадан меңгеріп жатса, бір мезетте бірнеше тапсырма орындай алмайды. 6. Зейіннің «жабысып қалуы». Бұл тапсырманың бір түрінен екіншіге ауыса алмауы, жағдай өзгеруін тез арада қабылдамауынан айқын білінеді. Зейіні тұрақсыз балалардың іс-қимыл қозғалысында не істеу керектігі маңызды? Қалай жасауға болады. Жасалынатын іс-қимылдың жоспары, өзін-өзі басқарудың басты міндеті болып табылады. Бірінші кезеңде жоспарлау, 2- ші кезеңде іске асыру және жасалынатын жұмысқа деген өзін дайындау психологиялық дамуы үдерісінде тежелуі бар балаларда зейіннің тұрақсыздығы, ерікті түрде зейін аудара алмау себебінен даму үдерісінің 24
ең маңыздысы ойлау іске аспайды. Баланың зейін тұрақсыздығы жеткілікті мөлшерде әртүрлі талдағыштардың жеткілікті жұмыс жасамауы болып табылады яғни сенсорлық функциялары іске қосылмайды. Көре отыра талдау және жинақтау жасай алмау себебінен де зейін тұрақтылығы қалыптаспайды, ойлау үдерісі іске аспайды. 25