หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เรื่อง การอ่านจับใจความสำคัญ ชั้น ม.1

การอา่ น
จับใจความสาคัญ

ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1

โรงเรยี นสงขลาวิทยาคม อาเภอสงิ หนคร จังหวัดสงขลา
สานกั งานเขตพ้นื ทกี่ ารศึกษามัธยมศึกษาสงขลา สตูล

ก คานา

หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) เรื่อง การอ่านจับ
ใจความสาคัญ สาหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เป็น
ส่วนหนึ่งของการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในกลุ่มสาระ
การเรียนรู้ภาษาไทย จัดทาข้ึนเพื่อใช้ในการเรียนรู้และ
พัฒนาผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนวิชาภาษาไทย ด้านการอ่าน
จับใจความสาคัญ

การจัดทาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) เร่ือง
การอ่านจับใจความสาคัญเล่มนี้ มีแรงบันดาลใจมาจาก
ความต้องการในการพัฒนานักเรียนที่มีปัญหาในการอ่าน
จับใจความสาคัญ ซึ่งได้จัดทาขึ้นโดยใช้เว็บไซต์ Anyflip
โดยมีอาจารย์เอื้อนจิตร สัมมา และนางสาวอาริยา น้อยกูด
เป็นผทู้ ีช่ ่วยให้คาปรกึ ษาและขอ้ เสนอแนะ

ผู้จัดทาหวังเป็นอย่างย่ิงว่า หนังสืออิเล็กทรอนิกส์
เล่มนี้จะชว่ ยให้นักเรียนได้เรยี นรู้ ทบทวนความรูค้ วามเข้าใจ
ส า ม า ร ถ น า ไ ป ฝึ ก ฝ น เ รี ย น รู้ ด้ ว ย ต น เ อ ง แ ล ะ น า ไ ป ใ ช้ ใ น
ชีวิตประจาวันได้ อีกทั้งเป็นประโยชน์แก่การเรียนการสอน
ในกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ในระดับชั้นมัธยมศึกษา
ปที ี่ 1 ตลอดจนครผู ู้สอนไดอ้ ย่างดี

จารยี า เพง็ ประดับ

ข

สารบญั

เร่ือง หน้า

. .

คานา ก

สารบญั ข

การอา่ นจบั ใจความสาคญั 1

ความหมายของการอ่านจบั ใจความสาคัญ 1

ความสาคญั ของการอา่ นจับใจความสาคัญ 2

หลกั การอ่านจับใจความสาคญั 3

ลักษณะของการอ่านจับใจความสาคัญ 4

- แบบฝึกหัดการ อ่านจับใจความสาคัญ 12

โดยใช้เทคนคิ 5W1H 7

- แบบฝึกหัดการ อ่านจับใจความสาคัญ 9

โดยพจิ ารณาจากตาแหน่งของใจความสาคญั 36

QR Code แบบทดสอบหลังเรียน 43

บรรณานกุ รม ค

1

การอา่ นจบั ใจความสาคัญ

การอา่ นเปน็ ทักษะที่ทาให้ไดร้ ับรู้ข้อมลู ข่าวสาร
ต่าง ๆ ข่าวสารเหล่านี้ล้วนเป็นประโยชน์และมีบทบาท
สาคัญต่อการดาเนินชีวิตของคนทุกเพศทุกวัย ดังนั้น
การรับข่าวสารอย่างมีประสิทธิภาพ ผู้รับสารต้องฝึก
ทักษะการอา่ นจบั ใจความสาคญั เพือ่ สามารถนาความรู้
และความคิดที่มีคุณค่ามาใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อตนเอง
และสังคม

ความหมาย
ของการอ่านจบั ใจความสาคัญ

การอ่านจบั ใจความสาคัญ คือ การอ่านเพ่ือ
ค้นหาสาระของเรื่องท่ีผู้เขียนต้องการสื่อ โดยใน
ย่อหน้าหน่ึง ๆ จะมีใจความสาคัญเพียงใจความ
เดียว นอกจากน้ันเป็นพลความหรือส่วนท่ีขยาย
ใจความสาคัญใหช้ ดั เจนยิ่งขน้ึ

2

ความสาคญั
ของการอ่านจับใจความสาคญั

การอ่านจบั ใจความสาคญั มีความสาคัญ ดงั น้ี
1) เป็นพ้ืนฐานของการอ่าน สามารถนาไป
ต่อยอดเป็นการวิเคราะห์และประเมินค่าเร่ืองท่ีอ่าน
ได้ เพราะการอ่านเพ่ือจับใจความสาคัญทาให้ทราบ
ข้อมูลเบื้องต้นว่าเป็นเร่ืองเก่ียวกับอะไร หรือใคร
ทาอะไร ท่ีไหน เม่อื ไร ทาไม และอย่างไร
2) เป็นการรับทราบข้อมูลในระยะเวลาสั้น
การอ่านจับใจความสาคัญเปน็ การอ่านครา่ ว ๆ เพื่อ
ค้นหาใจความสาคัญท่ีสุด ผู้อ่านจึงใช้เวลาในการ
อ่านส้นั และรับสารไดต้ รงประเดน็
3) เป็นการนาความรู้ไปใช้ในชีวิตประจาวัน
การอ่านจับใจความสาคัญทาให้ทราบความคิด
และความรู้ท่ีผู้เขียนถ่ายทอด เม่ือนาสารที่ได้มา
วิเคราะห์และประเมินค่า ก็สามารถเลือกสรรส่ิงที่
เปน็ ประโยชน์มาใช้ในชีวติ ประจาวันได้

3

หลกั การอา่ นจับใจความสาคัญ

การอ่านจับใจความสาคัญ ผู้อ่านควรมีหลักปฏิบัติ
ในการอ่านดงั น้ี

1) อ่านเรื่องให้จบ และทาความเข้าใจเนื้อหา
ทงั้ หมดของเร่ืองนนั้ ๆ

2) อ่านอีกครั้งเพื่อพิจารณาข้อความในแต่ละ
ย่อหน้าเพอ่ื คน้ หาใจความสาคญั หลัก

3) นาใจความสาคัญในแตล่ ะย่อหน้ามาเรียบเรียง
ดว้ ยสานวนภาษาของตนเองให้ได้เนื้อความท่ีสั้นกระชับ
ครบถ้วน และชัดเจน

4) ทบทวนเน้อื หาท่เี รยี บเรียงข้ึนใหมว่ ่ามีใจความ
สาคัญครบถ้วนหรือไม่ รวมถึงพิจารณาความถูกต้อง
เหมาะสมของภาษา

5) ถ้าเรื่องที่อ่านมีลักษณะเป็นเร่ืองราวท่ีมี
ตัวละคร ควรต้ังคาถามท่ีเก่ียวกับเร่ืองที่อ่านว่า มีใคร
ทาอะไร ท่ีไหน เมื่อไร ทาไม และอย่างไร เพื่อให้จับ
ใจความสาคัญได้ และนาคาตอบมาเรียบเรียงให้ได้
ใจความท่คี รบถ้วนสมบูรณ์

4

ลกั ษณะ
ของการอ่านจับใจความสาคัญ

การอ่านจับใจความสาคัญ มีลักษณะท่ีแตกต่าง
กันไปตามลักษณะหรือประเภทของเร่ืองที่อ่าน โดย
สามารถแบ่งออกเป็น 2 ลกั ษณะ ดงั น้ี

1. การอ่านจับใจความสาคัญ โดยใชเ้ ทคนคิ 5W1H

เทคนิค 5W1H เป็นเทคนิคการตั้งคาถาม
ที่สามารถพฒั นาการอ่านจับใจความ ซ่ึงใช้สาหรับ
การอ่านเรื่องที่มีตัวละคร หรือมีบุคคลในเร่ือง เช่น
นิทาน นวนยิ าย เรื่องสนั้ ขา่ ว เป็นต้น

เทคนคิ การตงั้ คาถาม 5W1H ประกอบไปด้วย

1. Who (ใคร) หมายถึง ตวั ละครหลักในเร่ือง
นัน้ ๆ

2. What (ทาอะไร) หมายถึง ตัวละครเหล่านั้น
ทาอะไรบ้าง

5

3. Where (ท่ีไหน) หมายถึง สถานท่ีท่ีเกิด
เหตกุ ารณ์ หรอื สิ่งทีท่ านั้นอย่ทู ่ีไหน

4. When (เม่ือไร) หมายถึง เรื่องราวเกิดขึ้น
เมื่อไร

5. Why (เหตุใด/ทาไม) หมายถึง สิ่งที่ตวั ละคร
ทานั้น ทาด้วยเหตุผลใด เหตุใดจึงได้ทาส่ิงนั้น หรือ
เกดิ เหตุการณ์นนั้ ๆ

6. How (อย่างไร) หมายถึง ตัวละครนั้น
สามารถทาทุกอย่างให้บรรลุผลได้อย่างไร เหตุการณ์
หรือส่ิงที่ทาน้นั ทาอย่างไรบ้าง และผลเปน็ อยา่ งไร

6

ขัน้ ตอนการอ่านจับใจความสาคญั
โดยใช้เทคนิค 5W1H

ข้ันตอนในการอ่านจับใจความสาคัญ โดยใช้
เทคนิค 5W1H มี 4 ข้ันตอน ดังตอ่ ไปนี้

1) อ่านเรื่องราวตั้งแต่ต้นจนจบและทา
ความเข้าใจเนอื้ หาทงั้ หมด

2) ตั้งคาถามว่า เร่ืองท่ีอ่านมีใคร ทาอะไร
ท่ไี หน เม่อื ไร เหตุใด อย่างไรบ้าง (เทคนิค 5W1H)

3) อ่านอีกคร้ังเพอ่ื ทบทวนเรื่องราวและเก็บ
รายละเอียดเพ่มิ เติม

4) นาส่ิงที่อ่านมาสรุป โดยเรียงเรียงใจความ
สาคญั ใหม่ดว้ ยสานวนของตนเอง

7

ตวั อยา่ งท่ี 1
การอา่ นจบั ใจความสาคญั ประเภทนิทาน

โดยใชเ้ ทคนิค 5W1H

นิทาน เรอื่ ง “กระตา่ ยกบั เตา่ ”

กาลคร้ังหนึ่ง มีกระต่ายตัวหน่ึงว่ิงเร็วมาก และ
ด้วยที่มันว่ิงเร็ว มันจึงชอบดูถูกสัตว์อ่ืน ๆ ท่ีว่ิงช้า
กว่ามนั และก็มนั่ ใจว่าไมม่ ผี ใู้ ดทีจ่ ะชนะมันแน่นอน

ในเชา้ วันหนง่ึ มันไปพดู จาเยาะเย้ยเต่าตัวหน่งึ วา่
"เจ้าน่ะ คลานต้วมเต้ียมแบบนี้ เมื่อไหร่จะไปถึง
ทหี่ มายละ่ ฮ่า ฮ่า"

เต่าก็ไม่พอใจ และพูดตอบเจ้ากระต่ายไปว่า
"เจ้าน่ะ มัวแต่หลงตัวเอง เจ้าก็ได้แต่ถากถางคนอ่ืน
ไปวันๆ" เมื่อเจ้ากระต่ายได้ยินเต่าตอบแบบนั้นก็ไม่
พอใจ มนั จงึ ทา้ เจ้าเต่าว่ิงแข่งกัน

8

เม่ือการแข่งขันเร่ิมต้นขึ้น กระต่ายก็วิ่งนาหน้า
เจา้ เต่าไป แตเ่ ม่ือว่ิงไปได้ถึงคร่ึงทางมันก็เกิดชะล่าใจ
ว่ายังไงก็ชนะเจ้าเต่าแน่นอน มันจึงนอนงีบหลับอยู่
ข้างทางใต้ตน้ ไม้ใหญ่

เจ้าเต่าก็ยังคงคลานต้วมเต้ียมจากจุดเริ่มต้นไป
เรื่อย ๆ อย่างไม่ย่อท้อ จนมันเข้าใกล้เส้นชัย และ
ในขณะเดียวกันเจ้ากระต่ายได้ตื่นข้ึนเห็นเจ้าเต่า
กาลังจะว่ิงเข้าเส้นชัย มันจึงรีบว่ิงอย่างรวดเร็ว
เพ่ือไปถงึ ชยั ชนะ

แต่มันก็สายไปเสียแล้ว เพราะว่าเจ้าเต่าได้
คลานเข้าเส้นชัยเสียก่อน ทาให้การแข่งขันในคร้ังนี้
เตา่ เปน็ ผู้ชนะ

.

ทมี่ า : คัดจากนทิ าอสี ป, วณิ ณา

9

จบั ใจความสาคญั โดยใชเ้ ทคนิค 5W1H

Who (ใคร) กระตา่ ย กับ เตา่

What (ทาอะไร) กระตา่ ยท้าเต่าแขง่ วงิ่ กนั

Where (ทไ่ี หน) ในปา่ ใหญแ่ ห่งหนง่ึ

When (เมือ่ ไร) ในเชา้ วันหนงึ่

Why (เหตุใด) เพราะกระต่ายม่ันใจว่าตน
จะชนะ

How (อยา่ งไร) ตอนแข่งขัน กระตา่ ยชะล่าใจ
จึงนอนงีบหลับอยู่ข้างทาง
เ ต่ า จึ ง ไ ด้ ค ล า น เ ข้ า เ ส้ น ชั ย
ทาให้ชนะการแขง่ ขนั

ใจความสาคัญ เรอื่ ง “กระตา่ ยกับเต่า”

เช้าวันหนึ่งในป่าใหญ่ กระต่ายท้าเตา่ แข่งวิ่ง
เพราะมั่นใจว่าตนจะชนะ เม่ือถึงตอนแข่งขัน
กระตา่ ยชะล่าใจจึงนอนงีบหลบั อยขู่ ้างทาง เตา่ จึง
ได้คลานเข้าเส้นชยั ทาให้ชนะการแขง่ ขนั

ตวั อย่างท่ี 2 10
การอา่ นจบั ใจความสาคญั ประเภทข่าว

โดยใชเ้ ทคนคิ 5W1H

ขา่ ว “ทบุ หัวหนุ่มอยุธยาแย่งเปน็ หน.ฟารม์ เป็ด”

ร . ต . ท . ม า โ น ช เ ย่ี ย ม เ จ ริ ญ ร้ อ ย เ ว ร ส ภ .
พระนครศรีอยุธยา รับแจ้ง มีเหตุชายถูกทาร้ายเสียชีวิต
บริเวณหมู่ 10 ต.บ้านป้อม อ.พระนครศรีอยุธยา
จ.พระนครศรีอยุธยา จึงเข้าตรวจสอบท่ีเกิดเหตุ
พบผู้เสียชีวิตทราบช่ือ คือ นายชาญ อายุประมาณ
30 ปีเศษ ถูกของแข็งตเี ขา้ บรเิ วณศีรษะ เสียชวี ติ คาท่ี

จากการสอบถามชาวบ้านทราบว่า ผู้ตายมี
ปากเสียงกับเพ่ือนร่วมงาน เร่ืองแย่งกันเป็นหัวหน้า
เล้ียงเป็ดท่ีฟาร์ม จนเกิดการชกต่อยขึ้น หลังจากน้ัน
เพ่ือนร่วมงานได้คว้าอิฐบล็อกตีไปที่ศีรษะ จนผู้ตาย
ฟุบลงไปนอนกับพ้ืน ส่วนผู้ก่อเหตุได้หลบหนีไปแล้ว
สาหรับศพผู้เสียชีวิต เจ้าหน้าท่ีนาส่งชันสูตรท่ี ร.พ.
ธรรมศาสตรศ์ นู ย์รงั สิตแล้ว

ทมี่ า : https://www.sanook.com/news/897008/ : 16 มกราคม 2565

11

จบั ใจความสาคญั โดยใชเ้ ทคนคิ 5W1H

Who (ใคร) ร.ต.ท.มาโนช เยี่ยมเจริญ

What (ทาอะไร) รบั แจง้ เหตุ

Where (ทไ่ี หน) เหตุเกิดขึน้ ท่หี มู่ 10 ต.บ้านป้อม
When (เมอื่ ไร) อ.พระนครศรีอยธุ ยา
จ.พระนครศรอี ยุธยา

ไม่ปรากฏ (สามารถตดั ได้เลย)

Why (เหตุใด) เพราะมีปากเสียงกับเพื่อนร่วมงาน
เรือ่ งแยง่ กนั เปน็ หวั หน้าฟาร์มเปด็

How (อยา่ งไร) ชกต่อยกัน จนมีผู้เสียชีวิต
ส่วนผู้ก่อเหตไุ ดห้ ลบหนีไป

ใจความสาคัญ

ร.ต.ท.มาโนช เยี่ยมเจริญ รับแจ้งเหตุมี
ผู้เสียชีวิต เพราะมีปากเสียงกับเพื่อนร่วมงาน
เร่ืองแย่งเป็นหัวหน้าฟาร์มเป็ด ส่วนผู้ก่อเหตุ
ไดห้ ลบหนีไป

12

แบบฝกึ หดั

การอา่ นจับใจความสาคญั
โดยใชเ้ ทคนคิ 5W1H

13

แบบฝึกหดั ท่ี 1

การอา่ นจับใจความสาคญั โดยใช้เทคนคิ 5W1H

คาชแี้ จง : อา่ นวรรณกรรมท้องถน่ิ ภาคใตต้ ่อไปนี้
แลว้ จับใจความสาคญั โดยใช้เทคนิค
5W1H ใหถ้ ูกต้อง

เร่อื ง เกาะหนเู กาะแมว (จงั หวัดสงขลา)

นานมาแลว้ มพี ่อคา้ จีนมาคา้ ขายทีเ่ มืองสงขลา เม่ือขาย
สินค้าหมดแล้ว จะซ้ือสินค้าจากสงขลากลับไปเมืองจีน
เป็นประจา พ่อค้าได้ซื้อหมากับแมวลงเรือไปอยู่ด้วย หมา
และแมวเม่ืออยู่ในเรือนาน ๆ ก็เกิดความเบื่อหน่ายอยาก
กลับไปอยู่บ้านท่ีสงขลา จึงปรึกษาหาวิธีการที่จะกลับบ้าน
ห ม า ไ ด้ บ อ ก กั บ แ ม ว ว่ า พ่ อ ค้ า มี ด ว ง แ ก้ ว วิ เ ศ ษ ที่ ใ ค ร ไ ด้
ครอบครองแล้วจะไม่จมน้า แมวจึงคิดท่ีจะได้แก้ววิเศษนั้น
มา จึงไปข่มขู่หนูให้ขโมยให้ แล้วท้ังสาม ก็หนีลงจากเรือ
วา่ ยนา้ จะไปขึ้นฝ่งั ท่ีหนา้ เมอื งสงขลา

ขณะที่ว่ายน้ามาด้วยกัน หนูนึกขึ้นได้ว่าดวงแก้วท่ีตน
อมไว้ในปากนั้นมีค่ามหาศาล จึงคิดที่จะหนีหมากับแมวข้ึน
ฝัง่ ไปตามลาพัง ดวงแก้วจะไดเ้ ป็นของตนเองแตเ่ พยี งผเู้ ดยี ว

14

แ ต่ แ ม ว ที่ ว่ า ย ต า ม ห ลั ง ม า ก็ คิ ด จ ะ ไ ด้ ด ว ง แ ก้ ว ไ ว้
ครอบครองเช่นกัน จึงว่ายน้าตรงเข้าไปหาหนู ฝ่ายหนูเห็น
แมวตรงเข้ามาก็ตกใจกลัวแมวจะตะปบจึงว่ายหนีสุดแรง
และไม่ทันระวังตัว ดวงแก้ววิเศษที่อมไว้ในปากก็ตกลง
จมหายไปในทะเล

เมอื่ ดวงแกว้ วิเศษจมน้าไป ท้ังหนูและแมวต่างหมดแรง
ไม่อาจว่ายน้าต่อไปได้ สัตว์ทั้งสองจึงจมน้าตายกลายเป็น
"เกาะหนู เกาะแมว" อยู่ท่ีอ่าวหน้าเมืองสงขลา ส่วนหมา
ก็ตะเกียกตะกายว่ายน้าไปจนถึงฝั่ง แต่ด้วยความเหน็ด
เหน่ือย จึงขาดใจตายกลายเป็นหิน เรียกว่า "เขาตังกวน"
เป็นภูเขาตั้งอยู่ริมอ่าวสงขลา ส่วนดวงแก้ววิเศษที่หล่นจาก
ปากหนูก็แตกละเอียดเป็นหาดทราย เรียกสถานที่นี้ว่า
"หาดทรายแกว้ " ตั้งอยทู่ างเหนอื ของอ่าวสงขลา

ทีม่ า : https://1th.me/omyHx: 29 ธนั วาคม 2564

15 Who ใคร

……..…………………………………………………………………..

What ทาอะไร

……..…………………………………………………………………
………………………………………………………………………..

Where ทไ่ี หน

……..…………………………………………………………………..

When เมื่อไร

……..…………………………………………………………………..

Why ทาไม

……..…………………………………………………………………
………………………………………………………………………..

How อยา่ งไร

……..…………………………………………………………………
………………………………………………………………………..

สรปุ ใจความสาคญั ของเรอื่ ง

……..…………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
………………………………………………………………………….

16

แบบฝึกหดั ที่ 2

การอา่ นจับใจความสาคัญ โดยใชเ้ ทคนคิ 5W1H

เรื่อง นายด้ัน (จงั หวดั นครศรธี รรมราช)

นายดั้นเป็นคนตาบอดแต่หน้าตาดี อยากได้นางริ้งไร
ลูกสาวเศรษฐีรูปงามแห่งหมู่บ้านใกล้เคียงมาเป็นภรรยา
มีแต่คนด่านายด้ันว่าให้ตักน้าใส่กะโหลกชะโงกดูเงาเสียบ้าง
พอดีกับเศรษฐีประกาศหาลูกเขย โดยให้ตอบปัญหาธรรมะ
ใครตอบถูกจะได้ลูกสาวเป็นภรรยา นายดั้นจึงไปสมัครตอบ
ปัญหา ด้วยความฉลาดและเรียนรู้ธรรมะเป็นประจา
จึงตอบปัญหาธรรมะได้ถูกต้อง จึงได้นางร้ิงไรเป็นภรรยา
ตามที่เศรษฐีประกาศ และได้นัดวันแต่งเป็นท่ีเรียบร้อย
โดยฝา่ ยนางริ้งไรไมร่ ู้วา่ ตาบอด

เม่ือถึงวันแต่งงาน นายดั้นพยายามกลบเกล่ือนความ
พกิ ารของตนโดยใช้สติปัญญาและไหวพริบต่าง ๆ แก้ปัญหา
เม่ือขบวนขันหมากมาถึงบ้านเจ้าสาว เจ้าภาพขึ้นบนบ้าน
นายด้ันกลับน่ังตรงนอกชาน เม่ือคนทักนายด้ันจึงแก้ตัวว่า
“ขอลา้ งหน้าล้างเท้าก่อนขน้ึ เรือน”

ขณะอยู่กินกับนางร้ิงไร… วันหน่ึงนางริ้งไรจัดสารับไว้
ให้ แล้วลงไปทอผา้ ใต้ถุนบ้าน นายดั้นเข้าครวั หาขา้ วกนิ เอง

17

ทาข้าวหกเร่ียราดลงใต้ถุนครัว นางริ้งไรร้องทักว่าเทข้าว
ทาไม นายด้ันจึงแก้ตัวว่า “เป็ดไก่เราเลี้ยงไว้ต้ังหลายตัว พี่
แค่จะหว่านเศษขา้ วลงใตถ้ นุ เพ่ือให้มันกนิ บา้ ง ไม่ไดห้ รือไร”

อยมู่ าวนั หนึ่งนายดั้นจะกนิ หมาก แต่ในเช่ียนหมากไม่มี
ปูน จึงร้องถามนางร้ิงไร นางบอกที่วางปูนให้ แต่นายดั้นหา
ไม่พบ ได้ร้องถามอีกหลายคร้ังแต่ก็ยังหาไม่พบ นายด้ันจึง
ให้นางริ้งไรขึ้นบ้านมาดู หากปูนมีตามท่ีบอกจะยอมให้นาง
ร้ิงไรเอาปูนมาทาขยี้ตา นางริ้งไรจึงเอาปูนมาทาขยี้ตานาย
ดน้ั นายดน้ั ถอื โอกาสจึงร้องบอกว่าตาบอดเพราะโดนปูนทา
นางรง้ิ ไรจึงตอ้ งหายามารักษา จนกระทั่งตาหายบอดและได้
บวชเรียน

ท่ีมา : https://1th.me/HY2t5 : 29 ธนั วาคม 2564

18

Who ใคร

……..…………………………………………………………………..

What ทาอะไร

……..…………………………………………………………………
………………………………………………………………………..

Where ที่ไหน

……..…………………………………………………………………..

When เม่อื ไร

……..…………………………………………………………………..

Why ทาไม

……..…………………………………………………………………
………………………………………………………………………..

How อยา่ งไร

……..…………………………………………………………………
………………………………………………………………………..

สรุปใจความสาคญั ของเรอื่ ง

……..…………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
………………………………………………………………………….

19 แบบฝึกหัดที่ 2

การอา่ นจับใจความสาคญั โดยใชเ้ ทคนิค 5W1H

เรื่อง เขาอกทะลุ (จังหวัดพัทลงุ )

มีชายคนหน่ึงมีภรรยา ๒ คน ภรรยาหลวงเป็นผู้มีจิตใจงาม มี
น้าใจ ส่วนภรรยาน้อยเป็นผู้มีจิตใจทราม มีความเห็นแก่ตัวเป็นเจ้า
เรือน เม่ือเป็นเช่นนั้น ภรรยาหลวงจึงเป็นที่รักของสามีมากกว่า
ภรรยาน้อย ยิ่งเป็นท่ีโปรดปรานของสามีมากเท่าไร ภรรยาหลวงก็
ย่ิงทาดีมากเท่านั้น ขณะเดียวกันย่ิงสามีไม่ค่อยสนใจภรรยาน้อย
เท่าไร ภรรยาน้อยก็ยิ่งทาเลวมากเท่านั้นด้วยความน้อยเน้ือต่าใจ
ทส่ี ามไี มค่ ่อยมเี วลาเอาใจใส่ ภรรยาน้อยจึงหาทางกล่ันแกล้งภรรยา
หลวงไปต่าง ๆ นานา

วันหนึ่งภรรยาหลวงกาลังตาข้าวสารไว้หุงกิน ภรรยาน้อยเห็น
เข้าก็ตรงเข้าไปหาเรื่อง แล้วเกิดการทะเลาะเบาะแว้งกัน ภรรยา
น้อยแย่งสากจากภรรยาหลวงได้ก็ทิ่มแทงอกของภรรยาหลวงอยา่ ง
แรงจนอกทะลุ สามีมาเห็นเหตุการณ์เข้าพอดีจึงเข้าไปห้ามปราม
ก็ถูกภรรยาน้อยเอาสากตีจนหัวแตก เลือดไหลเป็นทางยาว ฝ่าย
ภรรยาหลวงได้รบั บาดเจ็บอยา่ งรนุ แรง ในท่ีสดุ กส็ ้นิ ชวี ิตลง

ต่อมาท่ีตรงน้ันได้กลายสภาพเป็นภูเขาลูกหน่ึง เพื่อเป็น
อนุสาวรีย์ความดีของภรรยาหลวง โดยส่วนบนของภูเขาเป็นช่อง
โหวล่ ึกเข้าไปจนทะลุ เรยี กวา่ “เขาอกทะล”ุ

ท่มี า : https://1th.me/MBAmI : 29 ธนั วาคม 2564

20

Who ใคร

……..…………………………………………………………………..

What ทาอะไร

……..…………………………………………………………………
………………………………………………………………………..

Where ที่ไหน

……..…………………………………………………………………..

When เม่อื ไร

……..…………………………………………………………………..

Why ทาไม

……..…………………………………………………………………
………………………………………………………………………..

How อยา่ งไร

……..…………………………………………………………………
………………………………………………………………………..

สรุปใจความสาคญั ของเรอื่ ง

……..…………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
………………………………………………………………………….

21

2. การอ่านจบั ใจความสาคัญ โดยพจิ ารณา

จากตาแหนง่ ของใจความสาคญั ในแต่ละย่อหน้า

การอา่ นจบั ใจความสาคัญ โดยพิจารณาจาก
ตาแหน่งของใจความสาคัญในแต่ละย่อหน้านั้น
ใช้สาหรับการอ่านบทความ สารคดี หรือเนื้อหา
สาระที่มีข้อความหลายย่อหน้า ซ่ึงแต่ละย่อหน้า
จะมใี จความสาคัญ และพลความหรือส่วนขยาย

ใจความสาคัญ หมายถึง ข้อความที่เป็นประเด็น
สาคัญ แนวคิดหลัก หรือสาระของเร่ืองที่ผู้เขียนต้องการ
นาเสนอ โดยมีลักษณะเป็นประโยคท่ีสามารถครอบคลุม
เน้ือความในประโยคอื่น ๆ ในย่อหน้าน้ันได้ ในย่อหน้า
หนึ่ง ๆ จะมใี จความสาคญั เพียงใจความเดยี ว

พลความหรือส่วนขยาย หมายถึง ประโยคท่ีช่วย
ขยายเน้ือความของใจความสาคัญ เพื่อสนับสนุน อธิบาย
ให้รายละเอียด หรือแสดงตัวอย่างให้ผู้อ่านเกิดความเข้าใจ
มากขน้ึ ในแตล่ ะย่อหน้าอาจมีพลความอยู่หลายประโยคได้

22

ตวั อย่าง การอ่านจบั ใจความสาคัญ
โดยพิจารณาในแตล่ ะยอ่ หนา้

ใจความสาคญั

ความเครียดเป็นตัวการที่เร่ง
ให้แก่เร็ว เพราะความเครียดทาให้
เพ่ิมฮอร์โมนอะดรีนาลินในเลือด
ทาให้หัวใจเต้นเร็ว เส้นเลือดบีบ
ตัว ระบบย่อยอาหารผิดปกติ และ
เกดิ อาการปวดหวั ปวดท้อง ใจสั่น
อ่อนแรง

ใจความรอง

จากตัวอย่างข้างต้น ประโยคใจความสาคัญ คือ
ความเครียดเปน็ ตวั การที่เร่งใหแ้ กเ่ ร็ว

พลความหรือส่วนขยาย คือ เพราะความเครียดทาให้
เพ่ิมฮอร์โมนอะดรีนาลินในเลือด ทาให้หัวใจเต้นเร็ว เส้น
เลือดบีบตัว ระบบย่อยอาหารผิดปกติ และเกิดอาการปวด
หัว ปวดทอ้ ง ใจสัน่ อ่อนแรง

ทม่ี า : https://bit.ly/3FICmA5 : 2 มกราคม 2565

23

จะเห็นว่า ประโยคใจความสาคัญอยู่ตอนต้น
ของข้อความ และมีประโยคท่ีมาขยายโดยเป็นการ
ให้รายละเอียดว่าเหตุใดความเครียดจึงเป็นตัวการท่ี
ทาให้แก่เร็ว ซึ่งเป็นกลวิธีในการเขียนพลความหรือ
ส่วนขยายวธิ หี น่ึง

ดงั นนั้ พลความหรือสว่ นขยาย จะมีลกั ษณะดังนี้

1. พลความหรอื สว่ นขยายท่เี ป็นการให้คาจากัดความ หรือ
คานยิ าม

คาสาคัญ เช่น คาวา่ “หมายถงึ ” คาว่า “คอื ” เปน็ ตน้
ตัวอย่าง ศิลปะ หมายถึงช่วงกว้าง ๆ ของส่ิงซึ่งเป็น
ผลผลิตจากกิจกรรมของมนุษย์ ซ่ึงประกอบด้วยความคิด
เพื่อแสดงออกซึ่งฝีมอื , สุนทรีย์, อานาจทางอารมณ์ หรอื
แนวคดิ

.

2. พลความหรอื ส่วนขยายท่เี ปน็ การยกตวั อย่าง
คาสาคญั เชน่ คาวา่ “อาทิ” คาว่า “เช่น” เปน็ ต้น
ตัวอย่าง ภาคใต้ของประเทศไทยมี 14 จังหวัด เช่น

กระบ่ี พงั งา สงขลา ภเู กต็ เป็นตน้

24

3. พลความหรือสว่ นขยายท่ีเปน็ การใหเ้ หตุผล
คาสาคัญ เช่น คาว่า “เพราะ” คาว่า “เนื่องจาก”

คาวา่ “มีสาเหตุมาจาก” เปน็ ต้น
ตัวอย่าง การดื่มนมทุกวันทาให้สูง เพราะนมมี

แคลเซียมชว่ ยเสริมสรา้ งกระดูก

4. สว่ นขยายท่ีเป็นการให้รายละเอียด
คาสาคัญ เช่น คาว่า “ได้แก่” คาว่า “ดังต่อไปนี้”

เปน็ ต้น
ตัวอย่าง สมหญิงมีพ่ีชาย 4 คน ได้แก่ สมเกียรติ

สมชาย สมหมาย สมชาติ

5. ส่วนขยายทเี่ ป็นการเปรยี บเทียบ
คาสาคัญ เช่น คาว่า “ดุจ” คาว่า “ดั่ง” คาว่า

“เหมือน” เป็นตน้
ตัวอย่าง ลกู สาวของฉนั ซนเหมอื นลิง

25

ขั้นตอนการอ่านจับใจความสาคญั
โดยพิจารณาจากตาแหนง่ ของใจความสาคญั

ขั้นตอนในการอ่านจับใจความสาคัญ โดยพิจารณา
จากตาแหน่งของใจความสาคัญ มี 3 ขัน้ ตอน ดังต่อไปน้ี

.

1) อ่านแบบกวาดสายตาและหาคาสาคัญ (Key
word) ทีป่ รากฏซ้า ๆ ในเรอื่ ง

2) ตัดพลความหรือส่วนขยายออก เช่น การให้คา
นิยาม การยกตัวอย่าง การให้เหตุผล การให้รายละเอียด
และการเปรียบเทยี บ เป็นต้น

3) หาประโยคใจความสาคัญของแต่ละย่อหน้า และ
นามาเรียบเรียงใจความสาคัญใหม่ด้วยสานวนภาษาของ
ตนเอง เพอ่ื ใหเ้ กดิ ความเข้าใจ

26

ตาแหนง่ ของใจความสาคัญ

การอ่านจับใจความสาคัญที่ต้องพิจารณาเนื้อหา
ทลี ะยอ่ หน้าเพ่ือหาประโยคใจความสาคัญน้ัน ใจความ
จะปรากฏในตาแหน่ง ดังน้ี

1. ประโยคใจความสาคัญอยู่ตอนต้นของย่อหนา้
ตัวอย่างท่ี 1

อาหารมื้อหลักท่ีไม่ควรงด ก็คือ อาหารม้ือเช้า
เน่ืองจากตอนเช้าเป็นการเร่ิมต้นทากิจกรรมต่าง ๆ
ในชีวิต อาหารม้ือเช้าจะทาให้ร่างกายได้รับพลังงาน
และสารอาหารอย่างเพียงพอ สามารถปฏิบัติงาน
ในแต่ละวันได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้
ระยะเวลาระหว่างมื้อเย็นกับมื้อเช้าห่างกันถึง 12
ช่ัวโมง อาหารที่ได้รับประทานตั้งแต่ตอนเย็นจะถูก
เผาผลาญเป็นพลังงานจนหมดส้ิน ระดับน้าตาล
ในเลือดก็ลดต่าลง จึงทาให้ร่างกายต้องการอาหาร
เพือ่ สรา้ งพลังงานใหม่

ท่มี า : ฟารีดะห์ เบญญากาจ, ม.ป.ป.

27

ใจความสาคัญ คือ “อาหารม้ือหลักท่ีไม่ควรงด
ก็คอื อาหารมอ้ื เชา้ ”

ส่วนขยาย มีลักษณะที่เป็นการให้เหตุผล เห็นได้
จากคาวา่ “เนื่องจาก” ดังขอ้ ความท่วี ่า

“เน่ืองจากตอนเช้าเป็นการเร่ิมต้นทากิจกรรม
ต่าง ๆ ในชีวิต อาหารมื้อเช้าจะทาให้ร่างกายได้รับ
พลังงานและสารอาหารอย่างเพียงพอ สามารถ
ปฏิบัตงิ านในแต่ละวนั ได้อยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ นอกจากน้ี
ระยะเวลาระหวา่ งม้อื เยน็ กบั มือ้ เช้าห่างกันถึง 12 ช่ัวโมง
อาหารท่ีได้รับประทานตั้งแต่ตอนเย็นจะถูกเผาผลาญ
เป็นพลังงานจนหมดสิ้น ระดับน้าตาลในเลือดก็ลดต่าลง
จึงทาใหร้ ่างกายต้องการอาหารเพือ่ สร้างพลังงานใหม่”

ตวั อยา่ งที่ 2
ปัจจุบันยังไม่มีวิธีใดวิธีหนึ่งที่สามารถควบคุม

หรือกาจัดไรฝุ่นได้อย่างเด็ดขาด จึงต้องใช้หลายวิธี
ร่วมกัน เช่น การทาความสะอาดบ้านและห้องนอนอยู่
เสมอ อย่างน้อยเดือนละ ๑-๒ คร้ัง โดยเฉพาะห้องนอน
ควรปดั กวาดเช็ดถูด้วยผ้าชบุ น้าหมาด ๆ ปรับสภาพ

28

ให้โล่ง มีอากาศถ่ายเทสะดวก มีแสงเข้าถึง และไม่ควร
ปพู ้นื ดว้ ยพรม นอกจากน้ัน เราควรคลุมเคร่ืองนอนด้วยผ้า
กันไรฝุ่น หรือผ้าที่มีเส้นใยทอแน่นเพื่อป้องกันการมุดไช
ของตัวไรฝุ่น และป้องกันการเล็ดลอดของมูลไรฝุ่น ทั้งน้ี
ควรซักทาความสะอาดผ้ากันไรฝุ่นในน้าท่ีผสมผงซักฟอก
หรือใช้นา้ รอ้ นจะชว่ ยให้สามารถกาจดั ไรฝุ่นได้ดีย่ิงขน้ึ

ทมี่ า : สถาบนั ทดสอบทางการศึกษาแหง่ ชาติ, 2561

ใจความสาคัญ คือ “ปัจจุบันยังไม่มีวิธีใดวิธีหน่ึง
ท่ีสามารถควบคุมหรือกาจัดไรฝุ่นได้อย่างเด็ดขาด จึงต้องใช้
หลายวิธรี ่วมกัน”

ส่วนขยาย มีลักษณะที่เป็นการยกตวั อย่าง เห็นได้จากคา
ว่า “เชน่ ” ดังข้อความท่วี ่า

“เช่น การทาความสะอาดบ้านและห้องนอนอยู่เสมอ
อย่างน้อยเดือนละ ๑-๒ คร้ัง โดยเฉพาะห้องนอน ควรปัด
กวาดเช็ดถูด้วยผ้าชุบน้าหมาด ๆ ปรับสภาพให้โล่ง มีอากาศ
ถ่ายเทสะดวก มีแสงเข้าถึง และไม่ควรปูพ้ืนด้วยพรม
นอกจากน้ัน เราควรคลุมเครื่องนอนด้วยผ้ากันไรฝุ่น หรือผ้ามี
เส้นใยทอแน่นเพื่อป้องกันการมุดไชของตัวไรฝุ่น และป้องกัน
การเล็ดลอดของมูลไรฝนุ่ ทั้งน้ีควรซักทาความสะอาดผา้ กันไร
ฝุ่นในน้าท่ีผสมผงซักฟอก หรือใช้น้าร้อนจะช่วยให้สามารถ
กาจดั ไรฝุ่นได้ดียง่ิ ข้ึน”

29

2. ประโยคใจความสาคญั อยู่ตอนกลางของยอ่ หนา้
ตัวอยา่ งที่ 1

หลายคนเข้าใจว่าการแสดงความสงสารผู้ท่ีพิการ
ด้วยการสงเคราะหใ์ ห้เงนิ หรอื ใหค้ วามชว่ ยเหลือ ประหน่ึง
ว่าพวกเขาเหล่าน้ันไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้เลยนั้น
เป็นส่ิงที่สมควรกระทา แต่น่ันไม่ถูกต้อง ผู้พิการไม่
ปรารถนาใหค้ นทั่วไปมองพวกเขาแบบนน้ั ขอให้เขา้ ใจ ให้
โอกาสประกอบอาชีพสุจริตตามอัตภาพ และให้พวกเขา
ใช้ชีวิตร่วมกับคนปกติ เพราะสิ่งเหล่านั้นจะทาให้
พวกเขาดูมีคุณค่า ไม่สร้างความรู้สึกบั่นทอนจิตใจ
ให้รู้สึกว่าตนเองอยู่อย่างไร้ค่า และไม่เป็นที่ต้องการ
ของคนในสังคม

ทมี่ า : https://1th.me/LZJZq : 16 มกราคม 2565

ใจความสาคัญ คือ “ผู้พิการไม่ปรารถนาให้คน
ทัว่ ไปมองพวกเขาแบบนนั้ ขอใหเ้ ข้าใจ ใหโ้ อกาสประกอบ
อาชีพสุจริตตามอัตภาพ และให้พวกเขาใช้ชีวิตร่วมกับ
คนปกต”ิ

30

สว่ นขยาย มีลักษณะที่เปน็ การให้เหตุผล เห็นได้จาก
คาว่า “เพราะ” ดังขอ้ ความท่ีวา่

“เพราะสิ่งเหล่านั้นจะทาให้พวกเขาดูมีคุณค่า
ไม่สร้างความรู้สึกบั่นทอนจิตใจให้รู้สึกว่าตนเองอยู่อย่าง
ไรค้ า่ และไม่เปน็ ท่ตี ้องการของคนในสงั คม”

ตัวอย่างท่ี 2
ศิลปะแห่งการฟังน้ันไม่ได้หมายถึงการน่ังปล่อยให้

ผู้อ่ืนพูดฝ่ายเดียว การทาเช่นนั้นง่ายเกินกว่าท่ีจะนับว่า
เป็นศิลปะ การฟังจึงหมายถึงความสามารถท่ีจะชักจูง
ผู้พดู ใหห้ นั เข้ามาหาเรื่องที่เขาถนัด คือ แสดงให้เห็นว่าตน
กาลังฟงั คาพูดของเขาด้วยความตงั้ ใจ

ที่มา : ฟารีดะห์ เบญญากาจ, ม.ป.ป.

ใจความสาคัญ คือ “การฟังจึงหมายถึงความสามารถ
ที่จะชักจูงผ้พู ูดให้หนั เขา้ มาหาเรือ่ งที่เขาถนัด”

สว่ นขยาย มีลกั ษณะท่เี ป็นการให้คาจากัดความ หรือ
คานยิ าม เห็นไดจ้ ากคาว่า “คือ” ดังขอ้ ความท่วี ่า

“คือ แสดงให้เห็นว่าตนกาลังฟังคาพูดของเขาด้วย
ความต้งั ใจ”

31

3. ประโยคใจความสาคัญอยู่ตอนท้ายของย่อหนา้
ตวั อยา่ งท่ี 1

ความสขุ ทาใหเ้ พิ่มเอ็นโดรฟนิ ในร่างกาย ทาให้ร้สู ึกดี
หรือสบายตัว บรรเทาความเจ็บปวด บรรเทาอาการซึมเศร้า
คลายเครียด เพิ่มความเชื่อมั่นในตนเอง และยังช่วยลด
น้าหนักได้ดว้ ย ความสขุ จึงเป็นตวั การใหด้ เู ด็กลงได้

ท่มี า : พรเทพ ปานยิ้ม, 2560

ใจความสาคัญ คอื “ความสุขจึงเป็นตวั การให้ดเู ดก็
ลงได้”

ส่วนขยาย มีลักษณะท่ีเป็นการให้เหตุผลเพ่ือ
สนับสนุนประโยคทีเ่ ป็นใจความสาคญั ดังข้อความที่วา่

“ความสขุ ทาใหเ้ พมิ่ เอน็ โดรฟินในร่างกาย ทาให้รู้สึกดี
หรอื สบายตัว บรรเทาความเจ็บปวด บรรเทาอาการซึมเศร้า
คลายเครียด เพิ่มความเชื่อมั่นในตนเอง และยังช่วยลด
นา้ หนักได้ดว้ ย”

32

ตวั อย่างท่ี 2
ชีวิตของคนเมอื งหลวงในปจั จุบัน มีแตค่ วามเคร่งเครียด

และเร่งรีบในการปฏิบัติภารกิจต่าง ๆ ในชีวิตประจาวัน
ทาให้บางครั้งรับประทานอาหารไม่เป็นเวลาหรือไม่ได้
รับประทานอาหารตรงตามม้ืออาหาร บางคนต้องงดเว้น
อาหารบางม้ือไปก็มี ปัญหาเหล่านี้ทาให้ร่างกายไม่ได้รับ
พลังงานและสารอาหารที่ต้องการอย่างเพียงพอในแต่ละวัน
อันมีผลกระทบต่อสุขภาพทาให้ภูมิคุ้มกันร่างกายอ่อนแอ
เกดิ ภาวะติดเชือ้ โรคไดง้ า่ ย และเกิดเจ็บปว่ ย การรบั ประทาน
อาหารไมค่ รบทกุ มอื้ นับว่ามีโทษตอ่ สุขภาพอย่างยิ่ง

ท่ีมา : ฟารีดะห์ เบญญากาจ, ม.ป.ป.

ใจความสาคัญ คือ “การรับประทานอาหารไมค่ รบทุก
มอ้ื นับวา่ มีโทษตอ่ สขุ ภาพอยา่ งยง่ิ ”

ส่วนขยาย มีลกั ษณะท่เี ป็นการให้เหตุผลเพื่อสนับสนุน
ประโยคทเ่ี ป็นใจความสาคญั ดงั ขอ้ ความทว่ี า่

“ชีวิตของคนเมืองหลวงในปัจจุบัน มีแต่ความ
เคร่งเครียดและเร่งรีบในการปฏิบัติภารกิจต่าง ๆ ใน
ชีวิตประจาวัน ทาให้บางคร้ังรับประทานอาหารไมเ่ ปน็ เวลา

33

หรือไม่ได้รับประทานอาหารตรงตามมื้ออาหาร บางคนต้อง
งดเวน้ อาหารบางม้ือไปก็มี ปญั หาเหลา่ นี้ ทาใหร้ า่ งกายไมไ่ ด้
รั บ พ ลั ง ง า น แ ล ะ ส า ร อ า ห า ร ที่ ต้ อ ง ก า ร อ ย่ า ง เ พี ย ง พ อ ใ น
แต่ละวัน อันมีผลกระทบต่อสุขภาพทาให้ภูมิคุ้มกันร่างกาย
ออ่ นแอ เกิดภาวะติดเชอื้ โรคได้งา่ ย และเกิดเจบ็ ป่วย”

4. ประโยคใจความสาคัญอยู่ตอนต้นและตอนท้ายของ
ยอ่ หนา้
ตัวอยา่ งท่ี 1

คนไทยนั้นถือว่าบ้านเป็นสิ่งสาคัญต่อชีวิตตั้งแต่เกิด
ไปจนตาย เพราะคนไทยสมัยโบราณนั้นใช้บ้านเป็นที่เกิด
การคลอดลูกจะกระทากันท่ีบ้านโดยมหี มอพ้ืนบ้านที่เรียกว่า
หมอตาแย เป็นผู้ทาคลอด มิได้ใช้โรงพยาบาลหรือสถาน
ผดงุ ครรภอ์ ยา่ งในปัจจุบันนี้ และที่สุดของชีวิตเมอ่ื มกี ารตาย
เกิดขึ้น คนไทยก็จะเก็บศพของผู้ตายท่ีเป็นสมาชิกของบ้าน
ไว้ในบ้านก่อนท่ีจะทาพิธีเผา เพ่ือทาบุญสวดและเป็นการ
ใกล้ชิดกับผู้ตายเป็นคร้ังสุดท้าย บ้านจึงเป็นท่ีท่ีคนไทยใช้
ชวี ิตอยู่เกือบตลอดเวลาตัง้ แตเ่ กดิ จนตาย

ทม่ี า : วบิ ูลย์ ล้สี ุวรรณ, ม.ป.ป.

34

ใจความสาคัญ คือ “คนไทยนั้นถือว่าบ้านเป็นส่ิง
สาคัญต่อชีวิตต้ังแต่เกิดไปจนตาย บ้านจึงเป็นที่ที่คนไทยใช้
ชวี ติ อยู่เกือบตลอดเวลาตั้งแตเ่ กิดจนตาย”

ส่วนขยาย มีลักษณะท่ีเป็นการให้เหตุผล เห็นได้จาก
คาว่า “เพราะ” ดงั ข้อความท่ีวา่

“เพราะคนไทยสมัยโบราณนั้นใช้บ้านเป็นท่ีเกิดการ
คลอดลูกจะกระทากันที่บ้าน โดยมีหมอพ้ืนบ้านที่เรียกว่า
หมอตาแย เป็นผู้ทาคลอด มิได้ใช้โรงพยาบาลหรือสถาน
ผดุงครรภ์อยา่ งในปัจจุบันนี้ และท่ีสุดของชีวิตเม่ือมีการตาย
เกิดขึ้น คนไทยก็จะเก็บศพของผู้ตายที่เป็นสมาชิกของบ้าน
ไว้ในบ้านก่อนที่จะทาพิธีเผา เพ่ือทาบุญสวดและเป็นการ
ใกลช้ ิดกบั ผ้ตู ายเปน็ คร้ังสุดทา้ ย”

35

ตัวอยา่ งที่ 2
ลั ก ษ ณ ะ ข อ ง ก า ร เ รี ย น ส า ย ส า มั ญ จ ะ มุ่ ง เ น้ น ด้ า น

วิชาการมากกว่าการเรียนสายอาชีพ วิชาที่เรียนจะเน้นการ
ฝึกทักษะ การคิดวิเคราะห์ สร้างองค์ความรู้เพื่อใช้ต่อยอด
ในการเรียนต่อระดับอุดมศึกษา ในขณะที่การเรียนสาย
วิชาชีพจะเน้นการฝึกทักษะด้านต่าง ๆ เพื่อใช้เป็นพื้นฐาน
ในการประกอบอาชีพ การเรียนสายอาชีพจึงให้ความสาคัญ
ด้านวิชาการนอ้ ยกว่าการเรยี นสายสามญั

ที่มา : https://1th.me/LZJZq : 16 มกราคม 2565

ใจความสาคัญ คือ “ลักษณะของการเรียนสายสามัญ
จะมุ่งเน้นด้านวิชาการมากกว่าการเรียนสายอาชีพที่ให้
ความสาคญั ด้านวิชาการนอ้ ยกว่า”

ส่วนขยาย มีลักษณะที่เป็นการให้รายละเอียดเพ่ือ
สนับสนุนใจความสาคัญ ดังขอ้ ความท่วี า่

“วิชาท่ีเรียนจะเน้นการฝึกทักษะ การคิดวิเคราะห์
ส ร้ า ง อ ง ค์ ค ว า ม รู้ เ พื่ อ ใ ช้ ต่ อ ย อ ด ใ น ก า ร เ รี ย น ต่ อ ร ะ ดั บ
อุดมศึกษา ในขณะท่ีการเรียนสายวิชาชีพจะเน้นการฝึก
ทักษะด้านตา่ ง ๆ เพือ่ ใชเ้ ปน็ พืน้ ฐานในการประกอบอาชีพ”

36

5. ไม่ปรากฏประโยคที่เป็นใจความสาคัญ ผู้อ่าน
ต้ อ ง พิ จ า ร ณ า ค า ส า คั ญ ข อ ง เ รื่ อ ง แ ล้ ว เ รี ย บ เ รี ย ง
เป็นประโยคใจความสาคญั เอง
ตวั อยา่ งท่ี 1

ตามความเช่ือของไทยแต่โบราณ ถือว่า
บา้ นเมอื งมีเทวดารักษาคุ้มครอง ย่ิงในพระราชวังด้วย
แล้ว ย่อมมีเทพยดาอารักษ์อยู่ประจาหลายองค์
ด้วยกัน เช่น ท่ีพระมหาเศวตฉัตร เปน็ ตน้ แต่ท่ีถือเป็น
เทวดาช้ันสูงสุดน้ันคือพระสยามเทวาธิราช ดงั เช่น ใน
คาประกาศเทวดากล่าวว่า “ขอประกาศเชิญเทพยดา
ทั้งปวง ผู้มฤี ทธิอานาจมเหศวรศักด์ิสิทธ์ิ สิงสถิตในถ่ิน
ทิพยสถานต่าง ๆ คือ พระสยามเทวาธิราช ซ่ึงเป็น
อธิบดใี นสยามรัฐิกเทพยดาทัง้ ปวง”

ท่มี า : ส. พลายน้อย, 2562

ใจความสาคัญ คือ “คนไทยแต่โบราณเช่ือว่า
ในบ้านเมืองและพระราชวังมีเทวดาอารักษ์ อยู่
หลายองค์ โดยถือว่าพระสยามเทวาธิราชเป็นเทวดา
ชัน้ สงู สุด”

37

ตัวอย่างท่ี 2
วิธีการท่จี ะช่วยให้แพนดา้ อยรู่ อด คือ การรักษา

แหล่งอาหาร เพราะแพนด้ากินไผ่ จึงต้องรักษาป่าไผ่
เอาไว้ให้ได้ รัฐบาลจีนได้ทุ่มงบประมาณเพ่ือช่วยเหลือ
แพนด้ายักษ์ โดยกาหนดพ้ืนที่ป่าไผ่สมบูรณ์ 12 แห่ง
ในประเทศจนี ให้เปน็ เขตปา่ สงวนสาหรับแพนดา้

ทม่ี า : วภิ าพรรณ นาอุทศิ , 2563

ใจความสาคัญ คือ “วิธีการท่ีจะช่วยให้แพนด้า
อยรู่ อด ต้องรกั ษาป่าไผเ่ อาไว้”

38

แบบฝกึ หดั

การอ่านจับใจความสาคัญ
โดยพจิ ารณาจากตาแหน่ง

ของใจความสาคัญ

39

แบบฝึกหดั

การอ่านจับใจความสาคญั
โดยพิจารณาจากตาแหน่งของใจความสาคญั

คาช้ีแจง : ใหน้ กั เรียนจบั ใจความสาคญั โดยใช้หลัก
“การพิจารณาใจความสาคัญในแต่ละย่อหน้า” ว่า
ใจความสาคญั อยสู่ ว่ นตน้ ส่วนกลาง ส่วนทา้ ย หรือ
ส่วนต้นและส่วนท้ายของย่อหนา้

1. ความเครียดทาให้ฮอร์โมนอะดรีนาลีนใน
เลือดเพ่ิมสูงขึ้น ทาให้หัวใจเต้นเร็ว เส้นเลือดบีบ
ตวั กล้ามเนื้อเขม็งดึง ระบบย่อยอาหารผิดปกติ ทา
ให้เกิดอาการปวดหัว ปวดท้อง ใจสั่น ขาอ่อนแรง
ความเครียดจึงเป็นตวั การให้แกเ่ รว็

ใจความสาคญั อยูส่ ่วน__________ของย่อหนา้ คือ

_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

40

2. โดยทั่วไปผลไม้ท่ีขายตามท้องตลาด
สว่ นใหญ่ เกษตรกรมกั ใช้สารกาจัดศัตรพู ชื หากล้าง
ไม่สะอาดจะทาให้เกิดสารตกค้าง ทาให้มีปัญหาต่อ
สุขภาพ ฉะนั้น เมื่อซ้ือผักไปรับประทานจึงควรล้าง
ผักด้วยน้าหลาย ๆ คร้ัง เพราะจะช่วยกาจัดสาร
ตกค้างไปได้บ้าง บางคนอาจแช่ผักโดยใช้น้าผสม
โซเดียมไบคาร์บอเนตก็ได้ แต่อาจทาให้วิตามิน
ลดลง

ใจความสาคญั อยู่สว่ น__________ของยอ่ หน้า คอื

_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

41

3. ความสมบูรณ์ของต้นไม้เกิดจากการเอาใจ
ใส่ คือ เข้าใจวิธีการดแู ลรักษา เข้าใจความตอ้ งการ
ของต้นไม้ เช่น ดิน น้า อากาศ แสง อุณหภูมิ
ท่เี หมาะสม

ใจความสาคญั อยู่ส่วน__________ของยอ่ หน้า คือ
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

4. เมื่อขุดคลองลัดแม่น้าเจ้าพระยาได้แล้ว
เรียกคลองนี้ในสมัยนั้นว่าคลองเกร็ดน้อย ต่อมา
นิยมเรียกกันว่าคลองลัดเกร็ด ต้นคลองหรือปาก
คลองเรียกว่าปากเกร็ด ต่อมาคลองลัดเกร็ดได้ถูก
ความแรงของกระแสน้าจนตล่ิงพังและกว้างขึ้น
เรื่อย ๆ กลายเป็นแม่น้าไป บริเวณท่ีดินที่เป็นเกาะ
เกรด็ จงึ มลี กั ษณะเปน็ เกาะ เรียกวา่ เกาะเกร็ด

42

ใจความสาคญั อย่สู ว่ น__________ของยอ่ หน้า คอื
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

5. การรักษาศีลเพ่ือบังคับตนเองให้มีระเบียบ
วินัยในการกระทาทุกสิ่งทุกอย่าง เช่น เรามาอยู่วัด
มานุ่งขาวห่มขาว ไม่ใช่ถือแต่ศีล 8 ข้อเท่านั้น
แต่เราต้องนึกว่าศีลน้ันคือความมีระเบียบ มีวินัย
เราเดินอย่างมีระเบียบมีวินัย นั่งอย่างมีระเบียบ
กินอย่างมีระเบียบ ทาอะไรก็ทาอย่างมีระเบียบ
น่นั เปน็ คนที่มีศลี ถา้ เราไมม่ รี ะเบียบกไ็ มม่ ศี ลี

ใจความสาคัญอยู่สว่ น__________ของย่อหน้า คือ
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

43

QR Code

แบบทดสอบหลังเรียน
เร่อื ง การอ่านจบั ใจความสาคัญ

สแกนฉนั ทนี่ ่ี !

ค

บรรณานุกรม

เทยี นชยั . ความหมายของการอา่ นจับใจความสาคัญ [ออนไลน]์ .
เข้าถงึ ไดจ้ าก : http://www.aw.ac.th/webboard-
show_9880. วันท่ีค้นข้อมลู : 14 ธนั วาคม 2564

เปรมฤดี เซง่ ยี่ และคณะ. (2563.). หลกั ภาษาและการใช้
ภาษาไทย. กรุงเทพฯ: คุรุมเี ดยี จากัด.

พรเทพ ปานยม้ิ . การอา่ นจับใจความสาคญั (บทความ)
[ออนไลน]์ . เข้าถึงไดจ้ าก : https://1th.me/1dCkK.
วนั ทค่ี น้ ข้อมลู : 17 ธนั วาคม 2564

ฟองจันทร์ สขุ ยงิ่ และคณะ. (ม.ป.ป.). หลกั ภาษาและการใช้
ภาษา. พมิ พค์ รง้ั ที่ 16. กรุงเทพฯ: ไทยรม่ เกล้า จากัด.

ฟารดี ะห์ เบญญากาจ. การอ่านจับใจความสาคัญ [ออนไลน]์ .
เขา้ ถึงไดจ้ าก : https://1th.me/19gZY. วนั ท่คี น้ ขอ้ มูล :
14 ธนั วาคม 2564

โรงพยาบาลสขุ ุมวิท. ความเครียดสง่ ผลอยา่ งไรกับหัวใจ ?
[ออนไลน]์ . เขา้ ถึงไดจ้ าก : https://bit.ly/3FICmA5 .
วนั ท่ีค้นขอ้ มลู : 2 มกราคม 2565

วชิ ชุดา สขุ บุญเสพ. ความหมายของการอา่ นจับใจความสาคญั
[ออนไลน]์ . เขา้ ถึงไดจ้ าก :bhttps://www.gotoknow.
org/posts/265750. วันท่คี ้นขอ้ มลู : 14 ธันวาคม 2564

ง

บรรณานุกรม (ต่อ)

วิบูลย์ ลีส้ วุ รรณ. (2522). บา้ นไทย. ศลิ ปชาวบา้ น. กรุงเทพฯ:
ปาณยา.

วิภาพรรณ นาอุทศิ . (2563). การสอนการอ่านจบั ใจความสาคญั
สงขลา: มหาวทิ ยาลัยราชภฏั สงขลา.

ศศิมา สขุ สว่าง. การวิเคราะหข์ อ้ มลู ดว้ ย 5W1H Analytical
thinking with 5W1H. เขา้ ถงึ ได้จาก https://1th.me/
UQVnb. วนั ท่ีคน้ ขอ้ มูล : 14 ธนั วาคม 2564

ส. พลายน้อย. (2562). 100 รอยอดีต. กรงุ เทพฯ: รวมสาสน์
สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาต.ิ (2561). เตรยี มพรอ้ มสอบ

อตั นยั . ออนไลน]์ . เข้าถงึ ไดจ้ าก :https://1th.me/zUxiX.
วนั ทค่ี น้ ข้อมูล : 2 ธนั วาคม 2564
sanook. ทบุ หวั หนมุ่ อยธุ ยาแย่งเป็นหน.ฟาร์มเปด็ [ออนไลน]์ .
เขา้ ถึงไดจ้ าก : https://www.sanook.com/news/
897008/. วนั ทคี่ น้ ขอ้ มลู : 16 มกราคม 2565