Bhagwat Gita Better Font

ABSTRACT

ଅ#ାୟ ୨ କୁ ସାଂଖ, େଯାଗ କୁହାଯାଏ, ସାଂଖ, ଅଥ4

େଭୗତକି ଜଗତ ର ବେି <ଷଣା?ାତକି ଉେAଶ, ଆ?ା କୁ

େଖାଜି ପାଇବା େଭୗତକି Fତି େି ର। This is

knowledge about SELF। \ଥମତଃ let's

understand ଅ#ାୟ ୧ ଅbୁନ4 ବଷି ାଦ େଯାଗ,

ବଷି ାଦ ର \କୃତ ଅଥ4 େହଲା depression। ବଷି ାଦ

ଅବା କପି ରି େଯାଗ େହାଇପାେର? ଗୀତା \ଥମ ଅ#ାୟ

େର ମନୁଷ, ଜୀବନର ସଂଘଷ4 ର ବବି ରଣୀ ଉପFାପନା

କରାଯାଇଛ।ି ବଷି ାଦ depression or

unhappiness କପି ରି େଯାଗ

େହଲା?.......................... ଏହି

ଅନୁବାଦ ପାଇଁ ଅେନକ material refer କରଥି ାଏ,

ଯଥା Swami ସବ\4 ୀୟନp ଯିଏ େବଦାq society

New York ର ଏକ Minister and ତାwର

Podcast on Vedant talk ର ସହାୟତା ନଏି ,

ସzାମୀ ମକୁ ୁpାନp w commentary, ଏବଂ ଭ{ୀ

BHAGWAT GITA େବଦାq ସାz ମୀ \ଭୁ ପାଦ, (ISCKON) ର \େଣତା w

Chapter 2 ରଚତି ଭଗବƒ ଗୀତା, Gudhartha Dipika by

Madhusudan Sawaswati, Bhagwat

Gita, Shri Shankaracharya

Commentary both translated by

Swami Ghambhirananda, ର ସହାୟତା

େନଇଥାଏ, େକୗଚƒି ନଜି ର ଅନୁବାଦ ମ# ଏହି

ଉପାଖ,ାନ େର ମ# Fାନ ପାଇଥାଏ। Detailed

analysis କଛି ି ସମୟ ଲାେଗ। ଆେମ େଧୗୟ4 ର ସହତି

ଏହି ପରାୟଣ କୁ ସମୟ େଦଇ ସଂପ‰ୂ 4 କରବି ା ।
Prabir Mishra

[Type here]

ଭାଗଵƒ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨ସାଂଖ, େଯାଗ

ଓଁ ପ‰ୂ 4ମଦଃ ପ‰ୂ 4ମିଦଂ ପ‰ୂ ା4 ƒ ପ‰ୂ 4ମଦୁ ଚ,େତ।
ପ‰ୂ ସ4 , ପ‰ୂ ମ4 ାଦାୟ ପ‰ୂ େ4 ମବାବଶଷି ,େତ।।
ଓଁ ଶାqଃ ଶାqଃି ଶାqଃି !!!
ଓଁ ତାହା (ପରମା?ା) ପ‰ୂ 4 ଅେଟ, ଏହା (ଆ?ତତz)ମ# ପରପି ‰ୂ 4, ପ‰ୂ 4ରୁ ପ‰ୂ ର4
ପର\ି କାଶ। ପ‰ୂ 4ରୁ ପ‰ୂ କ4 ୁ ବାଦେଦେଲ ମ# ଅବଶŽି ାଂଶ ପ‰ୂ 4ହ• ରେହ।

ନମ•ାର ଦନି ାw ୮ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୧ ବୁ

ଅ#ାୟ ୨ କୁ ସାଂଖ, େଯାଗ କୁହାଯାଏ, ସାଂଖ, ଅଥ4 େଭୗତକି ଜଗତ ର
ବେି <ଷଣା?ାତକି ଉେAଶ, ଆ?ା କୁ େଖାଜି ପାଇବା େଭୗତକି Fତି େି ର। This
is knowledge about SELF।
\ଥମତଃ let's understand ଅ#ାୟ ୧ ଅbୁନ4 ବଷି ାଦ େଯାଗ, ବଷି ାଦ ର
\କୃତ ଅଥ4 େହଲା depression। ବଷି ାଦ ଅବା କପି ରି େଯାଗ େହାଇପାେର?

ଗୀତା \ଥମ ଅ#ାୟ େର ମନୁଷ, ଜୀବନର ସଂଘଷ4 ର ବବି ରଣୀ ଉପFାପନା
କରାଯାଇଛ।ି ବଷି ାଦ depression or unhappiness କପି ରି େଯାଗ
େହଲା ?

Let's analyse
Because of depression or ବଷି ାଦ ଅବା ଦୁଃଖ କଣ କରାଯାଇପାରବି
ଏହି ଦୁଃଖ ନବି ୃତ ପାଇ,ଁ କଣ କରଯି ାଇପାରବି ଏହି ବଷି ାଦ ରୁ ମ{ୁ ପାଇଁ ଏକ
ଅବା ଅେନକ \ଶ” , inquisitiveness ଜ—ି ାଶା ସକାେଶ, ମନୁଷ,

© Prabir Mishra 1

ଭଗଵାନw ଆ˜ିତ େହାଇଥାଏ ଏବଂ ଜ—ି ାଶୁ ମଣିଷ କୁ ଆ#ା?କି ତା ଆଡକୁ
ଆେଗଇ େନଇଥାଏ। େତଣୁ କୁହାଯାଇ ପେର ବଷି ାଦ ମ# ଏକ େଯାଗ।

ଅ#ାୟ ୨ ରୁ ˜ୀ କୃš ଶ›ି ା େଦଉଛq,ି ଶ›ି ା start େହଉଛି େ<ାକ ୧୦ ରୁ ।
In fact very next େ<ାକ ରୁ \ଥମତଃ ˜ୀକୃš କହବି ା ଆର• କରୁ ଛq।ି

स"जय उवाच |
तं तथा कृ पया/व0टम3ुपणू ा7कु ले:णम ् |
/वषीद?त@मदं वाAयमवु ाच मधसु दू न: || 1||

ସଂଜୟ ଉଵାଚ |
ତଂ ତଥା କୃପୟାଵŽି ମଶପ¡ ଣୂ ା4 କୁେଲ›ଣମ |ଵଷି ୀଦqମିଦଂ ଵାକ,ମଵୁ ାଚ
ମଧୁସଦୂ ନଃ || 1 ||
sañjaya uvācha
taṁ tathā kṛipayāviṣhṭamaśhru pūrṇākulekṣhaṇam
viṣhīdantamidaṁ vākyam uvācha madhusūdanaḥ

ସ¤ୟ କହେି ଲ –
କରୁ ଣାେର ଅଭିଭୁ ତ େହାଇ ଅଶ¡ପ‰ୂ 4 ଓ ବଚି ଳତି ନୟନେର ବଷି ାଦ§¨ ©ବା
ଅଜୁନ4 wୁ ମଧª େଦତୖ , ସଂହାରକାରି ମଧସª ଦୁ ନ ˜ୀକୃš କହେି ଲ ।

sañjayaḥ uvācha—Sanjay said; tam—to him
(Arjun); tathā—thus; kṛipayā—with pity; āviṣhṭam—
overwhelmed; aśhru-pūrṇa—full of tears; ākula—

© Prabir Mishra 2

distressed; īkṣhaṇam—eyes; viṣhīdantam—grief-
stricken; idam—these; vākyam—words; uvācha—
said; madhusūdanaḥ—Shree Krishn, slayer of the
Madhu demon

Translation

BG 2.1: Sanjay said: Seeing Arjun overwhelmed with
pity, his mind grief-stricken, and his eyes full of tears,
Shree Krishna spoke the following words.

ସzାମୀ \ଭୁ ପାଦ w ଅନୁବାଦ ˜ୀମ± ଭାଗବତ ଗୀତା। ଅନୁସାେର େହଉ ବ,{ି
ଅଶ¡, ବଚି ଳତି , ଅରୁ ଣା ଆଭିମଖୁ , ଅଥ4ାƒ seeking some sympathy,
\କୃତ ରୂ େପ englighten େହାଇ ନ ଥାଏ। ଶା²ତ ଆ?ା \ତି ସହାନୁଭୂ ତି
\କାଶ କରବି ା ଆ?ାନୁଭୂ ତି ଅେଟ। ଏଠାେର ˜ୀକୃš wୁ ମଧୁସଦୂ ନ କହି
ସେମା´ ଧନ କରୁ ଛq।ି ଏକଦା ˜ୀକୃš ମଧୁ ନାମକ ଏକ ଅସରୁ କୁ ବA
କର©ି େଲ। ଅbୁ4ନ ନଜି ଭିତେର େଦଖା େଦଇ©ବା µମ ରୂ ପକ ରା›ସ କୁ ନାଶ
କରବି ା ପାଇଁ ଅନୁେରାଧ କରଛି qି । Grief ଅଥ4ାƒ ଅତ,q େସାକ େର ପତତି
ଅbୁନ4 looking forward ˜ୀକୃš for help। ସ¤ୟ କହଛି qି ଏହି ବାକ,
'ଇଦଂ ବକ,ଂ ମବୁ ଚ' ସ¤ୟ stress କର©ି େଲ specific sentences
କୁ।

We will understand next discussion।
ॐ असतो मा सGगमय ।

© Prabir Mishra 3

तमसो मा IयोJतगम7 य ।
मKृ योमा7 अमतृ ं गमय ।
ॐ शाि?तः शाि?तः शाि?तः ॥

Aum Lead us from unreal to real
lead us from darkness to light
Lead us from Mortality to immortality.
Aum Santi Santi Santi

Why we say 3 times Santi ?
We say Shanti Santi Santi, ତନି ି ଥର ଶାqି କୁହାଯାଏ, କାରଣ ଏହା
ବ²ି ାସ କରାଯାଇଥାଏ, ସମ¨ ଦୁଃଖ ଅସବୁ ଧି ା , suffering େହାଇଥାଏ, ୩
େଗାଟି ମଖୁ , କାରଣ େଯାଗୁ

୧. େଦବୖ କି
୨. େଭୗତକି
୩. ଆ#ା?କି

୧. େଦବୖ କି : \ାକୃତକି ବପି ଯ4,ୟ, ଭୂ ମିକº, ସନୁ ାମି, ନଦବି ଢ଼ୀ, volcanic
eruptions

୨. େଭୗତକି : ମନୁଷ, କୃତ, ଯଥା \ଦୂଷଣ, ଅପରାଧ, accident
୩ ,ଆ#ା?କି ଆେମ ଏକା§ତା ସହକାେର ଈ²ର wୁ \ାଥନା କରୁ \ତଦି ନି ଅବା
ସମୟ ସମୟେର େକା◌ୖଣସି ମହତପ‰ୂ 4 କାଯ4, ପବୂ 4ରୁ ଉେପାେରା{ ବପି ଯ4,ୟ
ରୁ ର›ା ସକାେଶ।

© Prabir Mishra 4

ଓଁ ପ‰ୂ ମ4 ଦଃ ପ‰ୂ 4ମିଦଂ ପ‰ୂ ା4 ƒ ପ‰ୂ 4ମଦୁ ଚ,େତ।
ପ‰ୂ ସ4 , ପ‰ୂ 4ମାଦାୟ ପ‰ୂ େ4 ମବାବଶଷି ,େତ।।
ଓଁ ଶାqଃ ଶାqଃି ଶାqଃି !!!
ଓଁ ତାହା (ପରମା?ା) ପ‰ୂ 4 ଅେଟ, ଏହା (ଆ?ତତ)z ମ# ପରପି ‰ୂ ,4 ପ‰ୂ ର4 ୁ ପ‰ୂ ର4
ପର\ି କାଶ। ପ‰ୂ 4ରୁ ପ‰ୂ କ4 ୁ ବାଦେଦେଲ ମ# ଅବଶŽି ାଂଶ ପ‰ୂ ହ4 • ରେହ।

ନମ•ାର ଦନି ାw ୯ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୨
ଯଦଓି , ଗତକାଲି ର ଅଭି\ାୟ ©ଲା େ<ାକ ୨ ର କଛି ି ବ,ାଖା କରବି ା ସକାେଶ,
କqି ୁ େହାଇପାରନି ©ଲା।
ଏହି ଅନୁବାଦ ପାଇଁ ଅେନକ material refer କରଥି ାଏ, ଯଥା Swami
ସବ4\ୀୟନp ଯିଏ େବଦାq society New York ର ଏକ Minister
and ତାwର Podcast on Vedant talk ର ସହାୟତା ନଏି ,
ସzାମୀ ମକୁ ୁpାନp w commentary, ଏବଂ ଭ{ୀ େବଦାq ସzାମୀ \ଭୁ ପାଦ,
(ISCKON) ର \େଣତା w ରଚତି ଭଗବƒ ଗୀତା ର ସହାୟତା େନଇଥାଏ,
େକୗଚƒି ନଜି ର ଅନୁବାଦ ମ# ଏହି ଉପାଖ,ାନ େର ମ# Fାନ ପାଇଥାଏ।
Detailed analysis କଛି ି ସମୟ ଲାେଗ। ଆେମ େଧୗୟ4 ର ସହତି ଏହି
ପରାୟଣ କୁ ସମୟ େଦଇ ସଂପ‰ୂ 4 କରବି ା ।
ଅ#ାୟ ୨ ହ• ଭାଗବତ ଗୀତା ର ମଳୂ ାଧାର, ଅନ, ସବୁ ଅ#ାୟ
ଏହାର detailed studies, so କୁହାଯାଇ କେର ଅ#ାୟ ୨ ସଂପ‰ୂ 4 ଗୀତା
ର ଏକ \ତବି ମି ´।

3ीभगवानवु ाच |
कु तPKवा कQमल@मदं /वषमे समपु िPथतम ् |

© Prabir Mishra 5

अनायज7 0ु टमPवRयम7 कSJतक7 रमजनु7 || 2||
˜ୀଭଗଵାନୁଵାଚ |କୁତ¨ା´ କଶଲ¾ ମିଦଂ ଵଷି େମ ସମପୁ Fତି ମ
|ଅନାୟଜ4 ୁŽମ¿ଗ,4 ମକୀତକÀ ରମଜୁ4ନ || 2 ||
śhrī bhagavān uvācha
kutastvā kaśhmalamidaṁ viṣhame samupasthitam
anārya-juṣhṭamaswargyam akīrti-karam arjuna
śhrī-bhagavān uvācha—the Supreme Lord
said; kutaḥ—wherefrom; tvā—to you; kaśhmalam—
delusion; idam—this; viṣhame—in this hour of
peril; samupasthitam—overcome; anārya—crude
person; juṣhṭam—practiced; aswargyam—which
does not lead to the higher abodes; akīrti-karam—
leading to disgrace; arjuna—Arjun

ଗୀତା ଏହଠି ାରୁ ଆର• କୁହାଯାଇ ପେର।
\ଥମ ଥର ପାଇଁ ଭଗଵାନ ˜ୀ କୃš ଗୀତା େର କହୁଛq।ି
ଏଠାେର ଭଗବାÁ ˜ୀକୃš ଅbୁନ4 wୁ ପଚାରୁ ଛq।ି େହ ଅbୁ4ନ ତୁ ମର େକଉଠଁ ାରୁ
ଏହି µମ, ଏହି େମାହ ଆସଲି ା, ଏଠାେର ଅଜୁନ4 wୁ ˜ୀକୃš ଅନାଯ,4 କହି
ସେମ´ାଧନ କରୁ ଛq।ି ମେନ ରÂବା କଥା ଆଯ,4 ଅଥ4 ଏକ ବେି ଶଷ ଜାତି ଅବା
ଧମ4 ନୁେହଁ। ଆଯ,4 ଅଥ4 ସଭ,, matured, ବୁAମି ାନ, ସଂ•ାରି ବ,{ି ବେି ଶଷ।
ଏହି ଶÃ ର \େୟାଗ ରୁ ଜଣା ପେଡ଼ ˜ୀକୃš େକେତ ›ୁÅ ©େଲ। English
େର ଯାହା କୁହାଯାଇଥାଏ Hammer blow. େହ ଅନାୟ4 , (େହ ନୁନ, ବ,{ି)
ତୁ ମର ଏହି ବଷି ମ ପରFି ତି ି େର how dare you become so weak
?

© Prabir Mishra 6

ଅଜୁନ4 w ଅେପ›ା ଅବା ଆଶା ˜ୀ କୃš wୁ ଠାରୁ କଛି ି ସହାନୁଭୂ ତ,ି
sympathy for his grief, depression, କqି ୁ ଏ କଣ ଭଗବାÁ
ସହାନଭୂ ତି ବଦଳେର େଯ ›ୁÅ too much angry.

\କୃତ େର େଦÂବାକୁ ଗେଲ ଏହା ଜଣାପେଡ ଯଦି ଅକାରେଣ ଯଦି ବଷି ାଦ §ାସ
କେର , ଏକ ଶ{ବାଣ ରୁ ପି ବାକ, ହ• ବÇମ4 ାନ Fତି ି କୁ େଫରାଇଥାଏ।
ସମୟ ସମୟ େର ଭଗଵାନ ଏହି ପରି ଏକ ପରFି ତି ି େର ପକାଇଥାଇqି ଯÉାରା
ବ,{ି ବେି ଶଷ ବା# ହୁଅq,ି େଖାଜବି ାକୁ େସହି —ାନ( knowledge) େସହି
ଅ—ାନ େସହି ଅÊକାର କୁ ଦୂର କରବି ା ପାଇଁ◌ଁ।
Now interesting question who is ଭଗଵାନ ? ଭଗଵାନ କଏି ?
ସାz ମୀ \ଭୁ ପାଦ w exaplaination very interesting। ସzାମୀ w କଥା
ଅନୁସାେର ˜ୀକୃš ଏବଂ ପରମା ପରୁ ୁ ଷ or supreme being ଅଭିË।
˜ୀକୃš ହ• ଭଗଵାନ। ଭଗଵାନ ହ• ନରି ାଟ ସତ, , absolute truth। ଏହା ୩
¨ରୀୟ , \ଥମ ¨ର େହଲା ÌÍା ଅନୁଭୂ ତ,ି Éତି ୟ ¨ର ପରମା?ା ଅନୁଭୂ ତି ଏବଂ
େଶଷ ¨ର େହେଲ ଭଗଵାନ ଅନୁଭୂ ତ।ି
ଶwରାଚାଯ4, କୃତ ଅେପାର› ଅନୁଭୂ ତି ଏହି ଅନୁଭୂ ତି କୁ ଅତି ସpୁ ର ଵ,ାଖା
େହାଇଛ।ି (Swami Sarvapriyananda Aporakhya Anubhuti
Podcast, SoundCloud and YouTube it's available)
\ତ,› (direct) ଅନୁଭୂ ତି (experience) େହାଇଥାଏ ଆମ ଇÎୟି ମାନw
Éାରା , ଯଥା vision, taste, feel, touch and hearing, ପେରା›
(indirect) ଅନୁଭୂ ତି ଯାହା ଆେମ inference ମା#ମ େର ପାଇଥାଉ ଯଥା
ଅଣୁ, ପରମାଣୁ , େକା◌ଣୖ ସି physics or scientific proof,
quantum theory, particle physics ଏହି ପରି ଅେନକ।
କqି ୁ ଆଉ ଏକ ଅନୁଭୂ ତ,ି ଯାହାକୁ କୁହାଯାଏ ଅେପାର›, ଯାହାର \କୃତ ଇଂରାଜୀ

© Prabir Mishra 7

ଅନୁବାଦ କଛି ି ନାହ।• Feeling of oneness, େସହି ଅନୁଭୂ ତି ଏକ
divinity ର, ଏକ ବଲି ିନତା ର, ଏକ ଆ?ୀୟତା ର। ଏହି ଅନୁଭବ କୁ କୁହାଯାଏ
ଅନୁଭୂ ତି ଭଗଵାନ w ଅନୁଭୂ ତ।ି

The word Ārya in our sacred books does not refer to
any race or ethnic group. The Manu Smṛiti defines
an Aryan as a highly evolved and cultured
person. “Aryan” connotes goodness, like the term
“perfect gentleman.” The aim of the Vedic scriptures
is to induce humans to become Aryans in all
respects. Shree Krishna finds Arjun’s present
condition in conflict with that ideal, and so
reprimands him by calling attention to his confusion
in how to live up to this ideal state of being under the
current circumstances.
The Bhagavad Gita, or “Song of God,” effectively
begins from here because Shree Krishna, who was
quiet until now, starts speaking in this verse. The
Supreme Lord first begins by inducing in Arjun a
hunger for knowledge. He does this by pointing out
that his state of confusion is dishonorable and
inappropriate for virtuous persons. He then goes on
to remind Arjun of the consequences of delusion,
which are pain, infamy, failure in life, and

© Prabir Mishra 8

degradation of the soul.

Rather than comforting him, Shree Krishna is making
Arjun uncomfortable about his current state. We all
feel uncomfortable when we are confused because
it is not the natural condition of the soul. That feeling
of discontentment, if properly channeled, can
become a powerful impetus to search for true
knowledge. The suitable resolution of doubt helps a
person acquire a deeper understanding than
before. Thus, God sometimes deliberately puts a
person in turmoil, so that he or she may be forced to
search for knowledge to remove the confusion. And
when the doubt is finally resolved, that person
reaches a higher level of understanding.
ॐ असतो मा सGगमय ।

तमसो मा IयोJतगम7 य ।

मKृ योमा7 अमतृ ं गमय ।
ॐ शाि?तः शाि?तः शाि?तः ॥
Aum Lead us from unreal to real
lead us from darkness to light
Lead us from Mortality to immortality.
Aum Santi Santi Santi

© Prabir Mishra 9

ଓଁ ପ‰ୂ 4ମଦଃ ପ‰ୂ ମ4 ିଦଂ ପ‰ୂ ା4 ƒ ପ‰ୂ 4ମଦୁ ଚ,େତ।
ପ‰ୂ 4ସ, ପ‰ୂ 4ମାଦାୟ ପ‰ୂ 4େମବାବଶଷି ,େତ।।
ଓଁ ଶାqଃ ଶାqଃି ଶାqଃି !!!

ଓଁ ତାହା (ପରମା?ା) ପ‰ୂ 4 ଅେଟ, ଏହା (ଆ?ତତz)ମ# ପରପି ‰ୂ 4, ପ‰ୂ 4ରୁ ପ‰ୂ 4ର
ପର\ି କାଶ। ପ‰ୂ ର4 ୁ ପ‰ୂ କ4 ୁ ବାଦେଦେଲ ମ# ଅବଶŽି ାଂଶ ପ‰ୂ 4ହ• ରେହ।

ନମ•ାର ଦନି ାw ୧୦ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୩

େକବÓୖ ,ଂ ମା Ô ଗମଃ ପାଥ4 େନତୖ Õୟୁ,ପପଦ,େତ |›Öୁ ଂ ହୃଦୟେଦୗବ4ଲ,ଂ
ତ,େ{×ାÇØି ପରଂତପ || 3

AलVै यं मा Pम गम: पाथ7 नतै WवXयपु पGयते |

:Yु ं Zदयदौब]7 यं KयAKवो/W0ठ पर?तप || 3||
klaibyaṁ mā sma gamaḥ pārtha naitat
tvayyupapadyate
kṣhudraṁ hṛidaya-daurbalyaṁ tyaktvottiṣhṭha
parantapa
klaibyam—unmanliness; mā sma—do not; gamaḥ—
yield to; pārtha—Arjun, the son of Pritha; na—
not; etat—this; tvayi—to you; upapadyate—
befitting; kṣhudram—petty; hṛidaya—
heart; daurbalyam—weakness; tyaktvā—giving
up; uttiṣhṭha—arise; param-tapa—conqueror of
enemies
ଏହି ଏହି ଠାେର ଭଗଵାନ ˜ୀକୃš ଅଜୁନ4 wୁ ପାଥ4 କହି ସେମା´ ଧନ କରୁ ଛq।ି କୁqୀ

© Prabir Mishra 10

w ଅନ, ନାମ ପଥୃ ା, ପଥୃ ା w ପÙୁ ପାଥ4। କୁqୀ ଏବଂ ˜ୀକୃଷwର ପିତା
ବାସେୁ ଦବ ଭଉଣୀ ଆଉ ଭାଇ। କୁqୀ ସରୁ େସନ w ପÙୂ ୀ ଏବଂ ବାସେୁ ଦବ w
ଭଉଣୀ।ସବୁଏକଦା କୁqୀ ଇÎwୁ େଘାର \ଥନା କରବି ା ପ•,ƒ ଅଜୁ4ନw ଜନ¾
େହାଇ©ଲା। ˜ୀକୃš ପାଥ4 କହି ସେମା´ ଧନ ର ଅଥ4 ଅbୁ4ନ ତୁ େମ ନଜି କୁ —ାତ
େହଉ ତୁ େମ କାହାର ପÙୁ , who is your mother, what is
your being son of such eminent personality, what is
your illustrious parentage. what you are doing ?
Wଏହା ©ଲା ˜ୀକୃš w ଅଭି\ାୟ।

ଗୀତା େର ଏହି ନାମ ପାଥ4 ୩୭ ଥର ଆସଅି ଛ।ି
େକÓବୖ ,ଂ ଅଥ4ାƒ ନପଂୁ ସକତା। ˜ୀକୃš କହୁଛqି େହ ଅbୁନ4 ଏହି Ûିବତା ଅବା
ନପଂୁ ସକତା ମେନାଭାବ ର ବଶୀଭୂ ତ ହୁଅ ନାହ।• େହ ପରଂତପ ( ଶତ¡
ଦମନକାର)ି ଏହି ›Öୁ ତା ମେନାଭାବ ରୁ ବାହାରି ରଣେ›Ù େର ଦÜାୟମାନ
ହୁ ଅ
Successfully treading the path of enlightenment
requires high spirits and morale. One needs to be
optimistic, enthusiastic, and energetic to overcome
the negativities of the material mind, such as sloth,
the rut of habit, ignorance, and attachment. Shree
Krishna is a skillful teacher, and thus having
reprimanded Arjun, He now enhances Arjun’s
internal strength to tackle the situation by
encouraging him.

© Prabir Mishra 11

By addressing Arjun as the son of Pritha (another
name for Kunti), Shree Krishna invokes him to
remember his mother Kunti. She had worshipped
Indra, the chief of the celestial gods, and with his
blessings Arjun was born. Hence, he was endowed
with extraordinary might and valor, similar to that of
Indra. Shree Krishna is reminding him of this,
encouraging him not to yield to this impotence,
which does not befit his illustrious parentage. Again,
He addresses Arjun as Parantapa, or conqueror of
enemies, indicating to him to vanquish the enemy
that has arisen within him, namely, the desire for
dereliction of his dutiful action as a Kshatriya, or
warrior class prince.

Shree Krishna goes on to explain that the way he is
feeling is neither moral duty nor true compassion;
rather, it is lamentation and delusion. It has its roots
in weakness of mind. If his behavior was truly based
on wisdom and mercy, then he would experience
neither confusion nor grief.

ॐ असतो मा सGगमय ।

तमसो मा IयोJतगम7 य ।

मKृ योमा7 अमतृ ं गमय ।

© Prabir Mishra 12

ॐ शाि?तः शाि?तः शाि?तः ॥
Aum Lead us from unreal to real
lead us from darkness to light
Lead us from Mortality to immortality.
Aum Santi Santi Santi

ନମ•ାର ଦନି ାw ୧୧ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୪
ଏକ correction ପାଥ4 ନାମ ଟି ଗୀତା େର ୩୮ ଥର ଆସଛି ,ି ନା କି ୩୭ ଥର
as discussed in last time.

ଶାqି ମÞ (ଆବାହନ ମÞ) ଇଶା ଉପନଷି ଦ
ଓଁ ପ‰ୂ 4ମଦଃ ପ‰ୂ ମ4 ିଦଂ ପ‰ୂ ା4 ƒ ପ‰ୂ 4ମଦୁ ଚ,େତ।
ପ‰ୂ ସ4 , ପ‰ୂ 4ମାଦାୟ ପ‰ୂ େ4 ମବାବଶଷି ,େତ।।
ଓଁ ଶାqଃ ଶାqଃି ଶାqଃି !!!
ଓଁ ତାହା (ପରମା?ା) ପ‰ୂ 4 ଅେଟ, ଏହା (ଆ?ତତz)ମ# ପରପି ‰ୂ 4, ପ‰ୂ ର4 ୁ ପ‰ୂ ର4
ପର\ି କାଶ। ପ‰ୂ 4ରୁ ପ‰ୂ କ4 ୁ ବାଦେଦେଲ ମ# ଅବଶŽି ାଂଶ ପ‰ୂ 4ହ• ରେହ।

ବେି ବକାନp w ଅନୁସାେର \କୃତ ପେ› କହବି ାକୁ ଗେଲ ବଗି ତ େ<ାକ ୨.୨
ଏବଂ ୨.୩ ରୁ ହ• ଗୀତା ର \ାର•। ଉ{ େ<ାକ େର ˜ୀକୃš ଅଜୁ4ନw ବÇ4ମାନ
ର ପରFି ତି ି କୁ ପରବି Çନ4 ଅବା change କରବି ାକୁ ଚାହୁଛq,ି Further he
(Vivekananda) said only the change can ensure
success। ଯଦି ଆେମ ନେି ଜ ପରବି ÇତÀ େହବାନାହ• , ଆମର ନଜି ର ବଜି ୟ
ଆଶା କରବି ା ବୃଥା। Be it spirituality or materialistic world
for success one need to change. ଆ#ା?କି ଅବା େଭୗତକି ବ²ି ର

© Prabir Mishra 13

ସଫଳତା ପାଇଁ ପରବି Çନ4 ଅନବି ାୟ4।
ଏହା ନୁେହକ,ି ଯୁA ପବୂ 4 ରୁ ˜ୀକୃš ଦୁେଯ,4 ାଧନ wୁ ବୁଝାଏ ନ©େଲ ? କମି ´ା
change କରବି ା ପାଇଁ େଚŽା କରି ନ ©େଲ, ଦୁେଯ,4 ାଧନ w ଉÇର ©ଲା, ମଁୁ
ଜାେଣ ଧମ4 ଏବଂ ଅଧମ4 ବଷି ୟ େର କqି ୁ ମଁୁ େସହି ଧମ4 କରବି ାକୁ ଚାେହଁ ନାହ।• I
don't want to change ସମୟ ସମୟେର ଆେମ ଜାଣୁ what is
right and what is wrong but knowing we choose to
do the wrong things,, ଆେମ ନଜି କୁ ପରବି Ç4ନ କରୁ ନାହୁ। ( You
can have some more insight link at end)
˜ୀକୃš ତୀà ବାକ, ର ଅଭି\ାୟ ©ଲା, ଅଜୁନ4 wୁ ଏହି Fାଣୁତା ରୁ ମ{ୁ ି େଦବା
ପାଇଁ , ଅbୁ4ନ କୁ ପରବି Çନ4 କରବି ା ପାଇ◌ଁ ଁ।
େଶÓାକ ୨.୪
ଅଜୁ4ନ ଉଵାଚ କଥଂ ଭୀଷମ¾ ହଂ ସାେá, େÖାଣଂ ଚ ମଧୁସଦୂ ନ।
ଇଷୁଭିଃ \ତେି ୟାâ,ାମି ପଜୂ ାହ4ାଵରସି ଦୂ ନ || 4 ||

अजनु7 उवाच |

कथं भी0ममहं स`aये Yोणं च मधसु दू न |

इष@ु भ: cJतयोKPया@म पजू ाहा7वdरसदू न || 4||
arjuna uvācha
kathaṁ bhīṣhmam ahaṁ sankhye droṇaṁ cha
madhusūdana
iṣhubhiḥ pratiyotsyāmi pūjārhāvari-sūdana

arjunaḥ uvācha—Arjun said; katham—
how; bhīṣhmam—Bheeshma; aham—I; sankhye—in
battle; droṇam—Dronacharya; cha—and; madhu-

© Prabir Mishra 14

sūdana—Shree Krishn, slayer of the Madhu
demon; iṣhubhiḥ—with arrows; pratiyotsyāmi—shall I
shoot; pūjā-arhau—worthy of worship; ari-sūdana—
destroyer of enemies

˜ୀକୃš w ଆହାz ନ କୁ ଅbୁନ4 ପନୁ ବା4 ର ଉÇର ଦଅି qି େହ ମଧୁସଦୂ ନ, ରା›ସ
ମଧୁ ର ହାରଣ କÇା4 , ମଁୁ ଅବା କପି ରି ପିତାମହ ଭୀଷ¾ ଆଚାଯ4, େÖାଣ wୁ ନଜି ର
ଧନୁ ଏବଂ ତୀର େର shoot କରବି ,ି େସମାେନ ବେୟାେଜ,Ø, େସମାେନ
େହେଲ ଗୁରୁ ।

ଅbୁନ4 w Éଂଦ ଏକ ବା¨ବତା, ଏହା ଏକ ସାଧାରଣ ମନୁଷ,, ଆମ ନଜି ର Éଂଦ,
ଆମର ଶ›ି ା, ଆମର ପରବି ାର ଆଚାର, ମଲୂ , େବାଧ, ସଂ•ାର ମନୁଷ, କୁ
ଗୁରୁ ଜନw \ତି ଆଦର ସäାନ କରବି ା ଶଖି ାଇ ଥାଏ। ନା କି ହତ,ା କରବି ା
ସଖି ାଏ।

In response to Shree Krishna’s call for action, Arjun
presents his confusion. He states that Bheeshma
and Dronacharya are worthy of his respect and
adoration. Bheeshma was the embodiment of
chastity, and remained a lifelong celibate to fulfill the
vow he had made to his father. Arjun’s military
preceptor, Dronacharya, was a genius in the science
of warfare, and it was from him that Arjun mastered
the art of archery. Kripacharya was another

© Prabir Mishra 15

respectable person on the other side, whom Arjun
had always held in veneration. To treat these men of
high merit as enemies now seemed abominable to
the noble-minded Arjun. If even arguing with these
venerable elders was improper, then how could he
ever think of attacking them with weapons? His
statement thus implies, “O Krishna, please do not
doubt my courage. I am prepared to fight. But from
the perspective of moral duty, my duty is to respect
my teachers and to show compassion to the sons of
Dhritarashtra.”

ନମ•ାର ଦନି ାw ୧୨ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୫

ଆବାହନ ମÞ ଇଶା ଉପନଷି ଦ
ଓଁ ପ‰ୂ ମ4 ଦଃ ପ‰ୂ 4ମଦି ଂ ପ‰ୂ ା4 ƒ ପ‰ୂ ମ4 ଦୁ ଚ,େତ।
ପ‰ୂ 4ସ, ପ‰ୂ 4ମାଦାୟ ପ‰ୂ େ4 ମବାବଶଷି ,େତ।।
ଓଁ ଶାqଃ ଶାqଃି ଶାqଃି !!!
ଓଁ ତାହା (ପରମା?ା) ପ‰ୂ 4 ଅେଟ, ଏହା (ଆ?ତତz)ମ# ପରପି ‰ୂ 4, ପ‰ୂ 4ରୁ ପ‰ୂ ର4
ପର\ି କାଶ। ପ‰ୂ 4ରୁ ପ‰ୂ କ4 ୁ ବାଦେଦେଲ ମ# ଅବଶŽି ାଂଶ ପ‰ୂ ହ4 • ରେହ।

ବଗି ତ ଦୁଇ େ<ାକ ଏବଂ ଆଗାମୀ ତନି ି େଗାଟି େ<ାକ େର ଆେମ ବୁଝବି ାକୁ
େଚŽା କେଲ ଅଜୁ4ନw Ép କୁ। ଏହି doubt ଆର• ହୁଏ, ଏକ ମେନାଭାବ ରୁ ,

© Prabir Mishra 16

ନଜି ଉପେର ବ²ି ାସ ର ଅଭାବରୁ ।
ବେି ବକାନp w କହବି ା ଅନୁସାେର ଏକ ନା¨ିକ ନୁେହଁ କି ଯିଏ ନଜି ର ଧମ4
ଉପେର ବ²ି ାସ କେରନାହ,• ନା¨ିକ ଯାହାର ନଜି ଉପେର ବ²ି ାସ ନଥାଏ। ଅbୁ4ନ
w ଏହି ରୂ ପ କୁ ବେି ବକାନp ଏକ ନା¨ିକ ରୂ ପେର େବ,ବଚନା କରଛି q।ି ଅଜୁନ4 w
ନଜି ର ନଜି ତz ଉପେର ବ²ି ାସ ର ଅଭାବ ©ଲା। ବÇ4ମାନ ସମୟ େର ମ# ଏହା
ଏକ ନରି ାଟ ସତ,, ହତାସଆି ମାେ◌ନଭାବ ଏକ ନା¨ିକ, \ଥମତଃ େକୗଣସି
object, philosophy, principles, rules, ଉପେର ବ²ି ାସ ର ଆଗରୁ
ଦରକାର େହାଇଥାଏ, ନେି ଜ ନଜି ବ²ି ାସ ର ପରଚି ାୟକ।
Atheists are not those who don't believe in religion,
Atheist are those who don't believe on themself.
Atheist ଅବା ନା¨ିକ ର definition just for the purpose
changed
ଆଜରି ଗୀତା।
ଗୁରୂ ନହæା ହି ମହାନୁଭାଵାେନèç େୟା େଭା{ୁ ଂ େଭୖ›,ମପୀହ େଲାେକ
|ହæାଥ4କାମାଂ¨ୁ ଗୁରୁ ନେି ହଵୖ ଭୁ ¤ୀୟ େଭାଗାନஉରୁ éର\ଦêି ାନ || 5 ||

गeु नहKवा fह महानभु ावान ्
3ेयो भोAतंु भgै यमपीह लोके |

हKवाथक7 ामांPतु गुeJनहैव
भ"ु जीय भोगान ् hiधरcfदRधान ् || 5||

gurūnahatvā hi mahānubhāvān
śhreyo bhoktuṁ bhaikṣhyamapīha loke
hatvārtha-kāmāṁstu gurūnihaiva
bhuñjīya bhogān rudhira-pradigdhān

© Prabir Mishra 17

gurūn—teachers; ahatvā—not killing; hi—
certainly; mahā-anubhāvān—noble elders; śhreyaḥ—
better; bhoktum—to enjoy life; bhaikṣhyam—by
begging; api—even; iha loke—in this world; hatvā—
killing; artha—gain; kāmān—desiring; tu—
but; gurūn—noble elders; iha—in this world; eva—
certainly; bhuñjīya—enjoy; bhogān—
pleasures; rudhira—blood; pradigdhān—tainted with
BG 2.5: It would be better to live in this world by
begging, than to enjoy life by killing these noble
elders, who are my teachers. If we kill them, the
wealth and pleasures we enjoy will be tainted with
blood.
ଅbୁ4ନ କହୁଛq,ି ମଁୁ ଅବା ଭି›ା ମାଗି ଜୀବକି ା ନବି ା4 ହ କରବି ,ି କqି ୁ ନଜି ର ଗୁରୁ ଜନ
ମାନwୁ ବଧ କରପି ାରବି ନି ।ି େମାର ଏପରି ବଜି ୟ ର ଅଥ4 କଣ େହାଇପାେର ,
େଯଉଁ ବଜି ୟ ର{ ର¤ି ତ େହାଇଥାଏ ନଜି େମାର \ିୟଜନ ମାନwର।

ଏହା ଏକ ସାଧାରଣ ମନୁଷ, ର Ép ଏକ ପରFି ତି ି େର , ଏକ big
confusion, ଅଜୁନ4 w କହବି ା ଅନୁସାେର େଯଉଁ ଗୁରୁ ଆମକୁ ଯୁA ବଦି ,ା ସବୁ
ଶଖି ାଇ©େଲ , େସହି ଗୁରୁ wୁ କପି ରି ବA କରବି ୁ।

It could be argued that Arjun needed to fight and win
the kingdom to maintain his livelihood. But, Arjun

© Prabir Mishra 18

refutes that line of thought here. He says that he
would prefer to live by begging than commit this
heinous crime. He further believes that if he does
indulge in this heinous act of fighting the war and
kills his elders and relatives, his conscience will not
allow him to enjoy any of the fruits of his action in
this world, such as riches and power.

ଏକଦା ˜ୀକୃš ଯୁA \ାର• ପବୂ 4ରୁ କୁqwି ୁ ପଚାର©ି େଲ, କଣ କହି ଆଶୀବା4 ଦ
େଦେବ ନଜି ପÙୁ ମାନwୁ । କୁqwି ଉÇର ©ଲା େହ ପାÜୁ ପÙୁ ଗଣ ତୁ ମର
େଯଉଁ କୂଳେର ଜନ¾ , ବÇମ4 ାନ େସହି ସମୟ ଆସଛି ,ି ଦଶା4 ଇବା ନମି େq ତୁ ମକୁ
େସହି କୁଳ ର ମହæ।

ॐ असतो मा सGगमय ।

तमसो मा IयोJतगम7 य ।

मKृ योमा7 अमतृ ं गमय ।
ॐ शाि?तः शाि?तः शाि?तः ॥
Aum Lead us from unreal to real
lead us from darkness to light
Lead us from Mortality to immortality.
Aum Santi Santi Santi

Dated ୧୨ June ୨୦୧୯ Gita 19
ନମ•ାର ଦନି ାw ୧୩ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୬

© Prabir Mishra

ଆବାହନ ମÞ ଇଶା ଉପନଷି ଦ
ଓଁ ପ‰ୂ ମ4 ଦଃ ପ‰ୂ 4ମଦି ଂ ପ‰ୂ ା4 ƒ ପ‰ୂ 4ମଦୁ ଚ,େତ।
ପ‰ୂ ସ4 , ପ‰ୂ ମ4 ାଦାୟ ପ‰ୂ 4େମବାବଶଷି ,େତ।।
ଓଁ ଶାqଃ ଶାqଃି ଶାqଃି !!!
ଓଁ ତାହା (ପରମା?ା) ପ‰ୂ 4 ଅେଟ, ଏହା (ଆ?ତତz)ମ# ପରପି ‰ୂ ,4 ପ‰ୂ 4ରୁ ପ‰ୂ 4ର
ପର\ି କାଶ। ପ‰ୂ 4ରୁ ପ‰ୂ କ4 ୁ ବାଦେଦେଲ ମ# ଅବଶŽି ାଂଶ ପ‰ୂ 4ହ• ରେହ।

ସମୟ ସମୟ େର ଆେମ ଜୀବନ ର କଛି ି ଭୁ ଲ, ଅସତ,, ଅଧମ4 କରୁ । ଆଉ ଏହି
ଭୁ ଲ, ଅସତ,କୁ ଆେମ ଜାଣିଶୁଣି ଧରି ରÂଥାଉ, ହୁଏତ କଛି ି ଆମର ଅଭି\ାୟ
କଛି ି ନହି ତି ସzାଥ4 ଥାଇପାେର. We might have some selfish
interest. knowingly it's that unreal we continue to
hold. ଏବଂ କଛି ି ସମୟ ପେର ଆମକୁ ଏପରି ଅନୁଭୂ ତି ହୁଏ େଯପରି ଏହି
"ଭୁ ଲ" "ଅସତ,", ସତ, , ଆମକୁ ଏକ ବା¨ବତା ସମାନ ଲାେଗ। The same
lie , the same mistake,the same unreal, feel as if it's
the truth, as if it the real, and more over it's the reality.
But this realitry never existed, this is just a frame of
illusory mind . ଏହାକୁ କୁହାଯାଇ ପାେର µମ or illusion. ଅେନକ
ସମୟ େର ଏହି µମ ïେମ ଏକ ଜୀବନର ଏକ ଧାରା େହାଇଯାଏ ଏବଂ ଜୀବନ
ସହତି ଚାଲିବାକୁ ସଦା େଚŽା କେର।
ଏହା ସାଧାରଣ ମନୁଷ, ର µମ ଆଉ ଏହା ମ# ©ଲା ଅbୁ4ନ w µମ, ଆଉ ଏହି
µମ କୁ ଅbୁନ4 ସଂ—ା େଦବାକୁ େଚŽା କରୁ ©େଲ। ˜ୀ କୃš wୁ ବନି ତି କରୁ ©େଲ,
ଅେନକ କାରଣ େଦଉ©େଲ ଯୁA ନା କରବି ା ପାଇଁ। ଅbୁନ4 trying to
define the unreal to real।

© Prabir Mishra 20

Let's continue our Gita
ନ େଚତୖ Éଦି ଃ¾ କତରେðା ଗରୀେୟା ୟÉା ଜେୟମ ୟଦି ଵା େନା ଜେୟୟୁଃ
|ୟାେନଵ ହæା ନ ଜଜି ୀଵଷି ାମ େ¨ଽଵFତି ାଃ \ମେୁ ଖ ଧାତ4ରାòାଃ || 6 ||
न चतै G/वGम: कतर?नो गरjयो
यGवा जयेम यfद वा नो जयेय:ु |

यानेव हKवा न िजजी/वषाम
Pतऽे विPथता: cमखु े धातर7 ा0mा: || 6|।

na chaitadvidmaḥ kataranno garīyo
yadvā jayema yadi vā no jayeyuḥ
yāneva hatvā na jijīviṣhāmas
te ’vasthitāḥ pramukhe dhārtarāṣhṭrāḥ
na—not; cha—and; etat—this; vidmaḥ—we
know; katarat—which; naḥ—for us; garīyaḥ—is
preferable; yat vā—whether; jayema—we may
conquer; yadi—if; vā—or; naḥ—us; jayeyuḥ—they
may conquer; yān—whom; eva—certainly; hatvā—
after killing; na—not; jijīviṣhāmaḥ—we desire to
live; te—they; avasthitāḥ—are standing; pramukhe—
before us; dhārtarāṣhṭrāḥ—the sons of Dhritarashtra
BG 2.6: We do not even know which result of this war
is preferable for us—conquering them or being
conquered by them. Even after killing them we will

© Prabir Mishra 21

not desire to live. Yet they have taken the side of
Dhritarasthra, and now stand before us on the
battlefield.
ଅbୁନ4 କହୁଛq,ି ଯଦଓି ଏହି ଯୁA ର ପରଣି ାମ ଜଣା ନାହ,• ଆେମ ବଜି ୟ ଲାଭ
କରୁ ଅବା ପରାଜୟ, ଏହି ବପି ରୀତ ପରFି ତି ି େର େମାର ନଜି ର ବôବି ାର
େକୗଣସି ଅଭି\ାୟ ନାହ।• ଯଦି ବଜି ୟ ଲାଭ କରୁ , ମଁୁ ଏହି ରାଜ, ତ,ାଗ କରି
ଭି›ାମାଗି ଜୀବନ ନବି 4ାହ କରବି ।ି ଯଦଓି େସମାେନ ଦୁେଯ4ାଧନ w ପ›
େନଇଛq,ି କqି ୁ ପରେି ଶଷେର େର େସମାେନ େହେଲ େମାର ଆ?ୀୟ। ହୁଏତ
କଛି ି ଅଥ4 \େଲାଭନ େର େସମାେନ େସହି ଦୁŽ ଦୁେଯ4,ାଧନ w ବସଭି ୂ ତ
େହାଇଛq।ି

ଅଜୁ4ନ ଏକ ରାଜପÙୁ , ଏକ —ାନୀ, ଏହା େହାଇ ମ# େସ ଭି›ା ମାଗି ଜୀବନ
ନବି ା4 ହ କରବି ାକୁ \ସତୂ . ଏହା \ତପି ାଦତି କେର ଅଜୁ4ନ େସହି
detachment, ତ,ାଗ ଅନାସ{ି ପାଇଁ \¨ୁତ। This is the first and
much required in Journey towards enlightenment।
\କୃତ ଆ?—ାନୀ ର \ଥମ େସାପାନେର ଜଣwୁ \ଥମତଃ ତ,ାଗୀ େହବାକୁ
ପଡ଼ଥି ାଏ, ସବୁ ବÊନ ରୁ ମ{ୁ ି େହବାକୁ ପଡ଼ଥି ାଏ।

When evaluating the most suitable course of action,
one considers various alternatives and their
consequences. Arjun was debating whether it would
be desirable to defeat the Kauravas or to be
defeated by them. Both alternatives seemed like
defeat, for if he did win the war by slaying the

© Prabir Mishra 22

Kauravas, he would have no further desire to live.

However, the fact was that Bheeshma, Dronacharya,
Kripacharya, etc. had acted ignobly by taking the
side of the unrighteous Kauravas. The
word arthakām has been used for them, implying,
“attached to wealth and position,” they had taken the
side of the wicked Duryodhan. So, killing them in the
war was a natural consequence. In fact, after the
war, Bheeshma himself admitted that a teacher who
acts ignobly is fit to be abandoned.

ॐ असतो मा सGगमय ।
तमसो मा IयोJतगम7 य ।
मKृ योमा7 अमतृ ं गमय ।
ॐ शाि?तः शाि?तः शाि?तः ॥

ନମ•ାର ଦନି ାw ୧୪ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୭
ଆବାହନ ମÞ ଇଶା ଉପନଷି ଦ

ଓଁ ପ‰ୂ 4ମଦଃ ପ‰ୂ 4ମଦି ଂ ପ‰ୂ ା4 ƒ ପ‰ୂ ମ4 ଦୁ ଚ,େତ।
ପ‰ୂ 4ସ, ପ‰ୂ ମ4 ାଦାୟ ପ‰ୂ େ4 ମବାବଶଷି ,େତ।।
ଓଁ ଶାqଃ ଶାqଃି ଶାqଃି !!!

© Prabir Mishra 23

େକୗଣସି ଆ#ା?କି ତା ର \ାର• ହୁଏ।,ଏହି ନଜି ¿ୀକୃତି ଠାରୁ । ମଁୁ େସହି
ଅ—ାନୀ, ଆପଣ w ଶରଣ େର ଆସଛି ି କଛି ି ଶÂି ବା ପାଇଁ। ଯି—ାଶୁ ହସି ାବେର
\ଶ” ପଚାରି ପାରqି ,it's always welcome .ଏହା ଏକ ଆ#ା?କି ବକି ାଶ
ର ଏକ ଅଂଶ।
When we take refuge in GOD, HE helps us in all
respect. Only qualification is admit the fact you are in
distress and do not have the proper knowledge।

ଏହି ଠାରୁ ସବ\4 ଥମ ଅଜୁନ4 ˜ୀକୃš wୁ ସମପ4ଣ କରୁ ଛqି ଶଷି , ଭାବେର।

କାପ4ଣ,େଦାେଷାପହତ¿ଭାଵଃ ପõୃ ାମି æାଂ ଧମସ4 ଂମଢୂ େଚତାଃ |ୟେõୟ÷ ଃ
ସ,ାðøି ିତଂ ବùହି ତେନ¾ ଶଷି ,େ¨ଽହଂ ଶାé ମାଂ æାଂ \ପðମ || 7 ||

कापn7 यदोषोपहतPवभाव:
पoृ छा@म Kवां धमस7 qमढू चेता: |
यosे य: Pयाि?निQचतं tfू ह त?मे
@श0यPतऽे हं शाiध मां Kवां cप?नम ् || 7||

kārpaṇya-doṣhopahata-svabhāvaḥ
pṛichchhāmi tvāṁ dharma-sammūḍha-chetāḥ
yach-chhreyaḥ syānniśhchitaṁ brūhi tanme
śhiṣhyaste ’haṁ śhādhi māṁ tvāṁ prapannam

kārpaṇya-doṣha—the flaw of cowardice; upahata—
besieged; sva-bhāvaḥ—nature; pṛichchhāmi—I am

© Prabir Mishra 24

asking; tvām—to you; dharma—duty; sammūḍha—
confused; chetāḥ—in heart; yat—what; śhreyaḥ—
best; syāt—may be; niśhchitam—decisively; brūhi—
tell; tat—that; me—to me; śhiṣhyaḥ—disciple; te—
your; aham—I; śhādhi—please instruct; mām—
me; tvām—unto you; prapannam—surrendered
BG 2.7: I am confused about my duty, and am
besieged with anxiety and faintheartedness. I am
your disciple, and am surrendered to you. Please
instruct me for certain what is best for me.

କାପଣ4 , ଅଥ4 କୃପଣ, miser, कं जसू , ଅଥ4 mean mind , ନମି ”
ଚqି ାଧାରା ବ,{ି। ଅଜୁନ4 କହୁଛqି େହ କୃš wୁ ମଁୁ ଅତି ନୁ,ନ ଚqି ାଧାରା େର
§ସତି , ମଁୁ confused, µମିତ େମାେତ ସହାୟତା କର, ମଁୁ ଆପଣw ଶରଣ
େର ,େମାେତ ଶଷି , ରୂ େପ §ହଣ କର।
ଅଜୁନ4 ନଜି ଯୁ{ି େଦଇ େଦଇ ଥକି ଯାଇ©େଲ। େଶଷେର ˜ୀକୃš w ଶରଣ ଭି›ା
କେଲ।

େଭୗତକି ଜଗତ େର ଆଉ େଭୗତକି Fତି ି େର \େତ,କ wୁ ବ,ାକୁଳ କରାଏ। ସବୁ
ସମୟ େର େସହି ବ,ାକୁଳତା, େସହି anxiety ,େସହି ଭବଷି ,ତ ର ଚqି ା
ବ,ାକୁଳତା। This is the reason ବ,{ି ବେି ଶଷ wୁ ଗୁରୁ w ସରଣାପð
େହବାକୁ ପଡ଼ଥି ାଏ। ଏେବ ର ପରFି ତି ି େର େଯପରି ଆେମ GPS ର ସହାୟତା
େନଉଛୁ ଗqବ, Fଳ କୁ ପହଁଚବି ା ପାଇ, similarly GPS କୁ କୁହାଯାଇ ପାେର
Guru Positioning System, ଗୁରୁ w ସହାୟତା ଦରକାର େହାଇଥାଏ

© Prabir Mishra 25

ଏହି ବ,§ତା, ବ,ାକୁଳତା ଦୂର କରବି ା ପାଇ।ଁ େଯପରି ବଣ େର ଅûି େକହି
ଲଗାଇ ନ ଥାq,ି ¿ତ \ବୃତ ବଣ ର ଅûି େ\ାେଜୗଳତି େହାଇଥାଏ ଏବଂ ସମ§
ବଣ କୁ ଜଳେି ପାଡି ପାଉଶଁ କରଥି ାଏ। େସହପି ରି ମନୁଷ, ଜୀବନୀ େର ଆକୁଲତା,
ବ,§ତା, anxiety ଆସଥି ାଏ , ଯଦି control ନ କରାଯାଏ ,ଜୀବନ ଟି ବୃଥା
େହାଇଯାଏ। ଜ
ସମୟ ଆସଛି ି ଏହି ସମୟ ର ,ଏହି କୃପଣ, miser , ନକି ୃØ ଚqି ାଧାରା ରୁ ମ{ୁ ି,
ଗୁରୁ w ଶରଣାପð ର ସମୟ। ବୃହତ ଆରାେନୟକ ଉପନଷି ଦ verse
୩.୮.୧୦ proper କୃପଣ definition େଦଇଥାଏ।

यो वा एतदAशरं गाRय/7 वfदKवाPमा]लोकाKcJै त स कृ पणः
େୟାଃ ଭା ଇଦଂ ଅ›ରü ଗଗÀବଦି âି ଲ¾ ü େଲାକାƒ େ\ତଃି କୃପନଃ।

ଅଥ4ାƒ, ବ,{ି ବେି ଶଷ େଯଉଁ ମାେନ ଏହି ମାନବ ଜୀବନ ସମସ,ା ସମାଧାନ ନ
କରି ମତୃ ୁ , କରଥି ାqି େସମାେନ କୃପଣ।
ଅଜୁ4ନ ଏହି କୃପଣ ତା ରୁ ମ{ୁ ି ଚାହୁଛq।ି

ॐ असतो मा सGगमय ।
तमसो मा IयोJतगम7 य ।
मKृ योमा7 अमतृ ं गमय ।
ॐ शाि?तः शाि?तः शाि?तः ॥

ନମ•ାର ଦନି ାw ୧୫ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୮ 26
ଆବାହନ ମÞ ଇଶା ଉପନଷି ଦ

© Prabir Mishra

ଓଁ ପ‰ୂ 4ମଦଃ ପ‰ୂ 4ମଦି ଂ ପ‰ୂ 4ାƒ ପ‰ୂ 4ମଦୁ ଚ,େତ।
ପ‰ୂ 4ସ, ପ‰ୂ ମ4 ାଦାୟ ପ‰ୂ 4େମବାବଶଷି ,େତ।।
ଓଁ ଶାqଃ ଶାqଃି ଶାqଃି !!!

େଯେତେବେଳ ଆେମ ଦୁଃଖ କŽ େର େଘରି ରହଥି ାଉ, ଆମ intellect or
ବେି ବକ କାରଣ େଖାଜୁଥାଏ। ଯଦି କାରଣ ନ ମିେଳ, ଆମକୁ ଅବସାଦ, େନରୖ ାଶ,,
ବଷି ାଦ §ାସ କରଥି ାଏ। ଅଜୁନ4 w ଏହି same problem, ଅଜୁ4ନ wୁ ବଷି ାଦ
ଅତ,q ମାÙା େର §ାସ କର©ି ଲା, ଯାହା ର ଉÇର ଅଜୁ4ନw ବେି ବକ
ବାହାେର। େସ ˜ୀ କୃš wୁ ସହାୟତା େନଉଛq,ି ଏହି ଅବସାଦ, ଏହି ବଷି ାଦ ରୁ
ମ{ୁ ି ସକାେଶ। ˜ୀକୃš wୁ ପ‰ୂ 4 ଗୁରୁ ରୂ େପ §ହଣ କର,ି ଅଜୁନ4 ସଂପ‰ୂ 4 ରୂ େପ
ସମପÀତ ˜ୀକୃଷ w ଠାେର ଆଉ ଅେପ›ା େର େସହି ଦବି ,—ାନ ର ଯାହାକି ମ{ୁ ି
ର ମାଗ4 \ଶ¨ି କରବି , ଏବଂ ବଷି ାଦ, confusion ରୁ ମ{ୁ ି ମଳି ବି ।
ଧମନ4 ୀତ,ି ଶାýବୁé, େନତୖ କି ଆଚରଣ, ଏହପି ରି ଅେନକ ଯୁ{ି େଦଇ©େଲ
ଅଜୁନ4 , କqି ୁ କଛି ି ସମାଧାନ ପାଇ ନ©େଲ ଅଜୁ4ନ। ଏହା ଜଣା ପଡୁ ©ଲା, ˜ୀକୃš
w ସହାୟତା ବନି ା ସମାଧାନ ସ•ବ ନୁେହ। ˜ୀ \ଭୁ ପାଦ ଏହି ଠାେର ଗୀତା —ାନ
କୁ ଏକ ବ—ି ାନ(scientific methodology) ସହ ତୁ ଳନା କରଛି q।ି
Further, କୁହqି ˜ୀ କୃš w ଭଳି ଗୁରୁ ଅବା ˜ୀକୃšେଚତନଶଳି ବ,{ିବେି ଶଷ
ହ• \କୃତ ଗୁରୁ ଅଟq।ି କଥା କ©ତ University knowledge, ପାÜିତ,,
higher position in society, ଜୀବନର ସମସ,ା ମାନକୁ ସମାଧାନ
କରବି ା କୁ ଅସମଥ4 େହାଇଥାଏ। ˜ୀ େଚତୖ ନ, ମହା\ଭୁ କୁହq,ି େଯ କୃš
ତÕେବÇା ସଂପ‰ୂ 4 ରୂ ପେର ଅନୁ\ାଣିତ େସ ହ• \କୃତ ଗୁରୁ ।
କବି ା ବ\ି , କବି ା ନ,ାସ,ି ଶÖୁ େକେନ ନୟ,
େଯଉ କୃšତÕେବÇା େସଇ ଗୁରୁ ହୟ।
ଜାତି ବ‰4 ଗୁରୁ w qualification ର ମା#ମ ନୁେହ, େସ ପÜିତ, େସ ÌାÍଣ,

© Prabir Mishra 27

େସ ଶୁÖ, େସ ସð,ାସୀ େହାଇପାରି ଥାq।ି କqି ୁ େସ ଯଦି କୃšତÕେବÇା
େହାଇଥାqି େତେବ େସ \କୃତ େର ଉପଯୁ{ ଗୁରୁ ।
˜ୀକୃš ବ—ି ାନ

˜ୀକୃš w ଶ›ି ା େଶÓାକ ୨.୧୧ ଠାରୁ \ାର• େହଉଛ।ି

ନ ହି \ପଶ,ାମି ମମାପନୁଦ,ାଦ,େõାକମେୁ õାଷଣମÎି ୟି ାଣାମ |ଅଵାପ,
ଭୂ ମାଵସପÿମAୃ ଂ ରାଜ,ଂ ସରୁ ାଣାମପି ଚାéପତ,ମ || 8 ||

न fह cपQया@म ममापनGु याG
यoछोकमoु छोषण@मि?Yयाणाम ् |

अवाvय भमू ावसपKनमGृ धं
राIयं सरु ाणाम/प चाiधपKयम ् || 8||

na hi prapaśhyāmi mamāpanudyād
yach-chhokam uchchhoṣhaṇam-indriyāṇām
avāpya bhūmāv-asapatnamṛiddhaṁ
rājyaṁ surāṇāmapi chādhipatyam

na—not; hi—certainly; prapaśhyāmi—I see; mama—
my; apanudyāt—drive away; yat—which; śhokam—
anguish; uchchhoṣhaṇam—is drying
up; indriyāṇām—of the senses; avāpya—after
achieving; bhūmau—on the earth; asapatnam—
unrivalled; ṛiddham—prosperous; rājyam—

© Prabir Mishra 28

kingdom; surāṇām—like the celestial gods; api—
even; cha—also; ādhipatyam—sovereignty

ଅଜୁନ4 କହୁଛq,ି େମାର ସବୁ ଇÎୟି ମାେନ ଶ"ୁ େହାଇଯାଉଛ।ି ଏହି ଦୁଃଖ ଦୂର
କରବି ାର ଉପାୟ ମଁୁ ଜାଣିପାରୁ ନାହ।ି ¿ଗ4 ର େଦବତା w ପରି ଏକ ସା#ାଜ,
ଯଦଓି େମାେତ ଏହି ଧାରା ପØୃ େର ମେି ଳ, ତଥାପି େମାର ଦୁଃଖ ଦୂର
େହାଇପାରବି ନାହ।•
Arjun’s situation is not unique. This is invariably the
situation we sometimes find ourselves in as we go
through the journey of life. We want happiness, but
we experience misery; we desire knowledge, but are
unable to lift the cloud of ignorance; we crave
perfect love, but repeatedly meet with
disappointment. Our college degrees, acquired
knowledge, and mundane scholarships do not
provide solutions to these perplexities of life. We
need divine knowledge to solve the puzzle of life.
That treasure chest of divine knowledge is opened
when we find a true Guru, one who is situated in
transcendence, provided we have the humility to
learn from him. Such is the path Arjun has decided
to take.

ॐ असतो मा सGगमय ।

© Prabir Mishra 29

तमसो मा IयोJतगम7 य ।
मKृ योमा7 अमतृ ं गमय ।
ॐ शाि?तः शाि?तः शाि?तः ॥

ନମ•ାର ଦନି ାw ୧୬ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୯ ଓ ୨.୧୦
ଆବାହନ ମÞ ଇଶା ଉପନଷି ଦ

ଓଁ ପ‰ୂ ମ4 ଦଃ ପ‰ୂ 4ମଦି ଂ ପ‰ୂ 4ାƒ ପ‰ୂ 4ମଦୁ ଚ,େତ।
ପ‰ୂ ସ4 , ପ‰ୂ ମ4 ାଦାୟ ପ‰ୂ େ4 ମବାବଶଷି ,େତ।।
ଓଁ ଶାqଃ ଶାqଃି ଶାqଃି !!!

Let's get ready, ଏହି ଦୁଇ େଶÓାକ ପେର ˜ୀକୃš w \କୃତ teaching ,
ଶ›ି ା ଆର• େହାଇଯିବ। ଅଥ4ାƒ ଦନି w ୧୭ ଜୁନ ୨୦୧୯ ଠାରୁ ଆେମ
ଅଜୁ4ନw ମା#ମେର \ତ,› ˜ୀକୃš w ଠାରୁ ଶ›ି ା §ହଣ କରବି ା। ଆେମ ଟେି କ
ସେଚତନ ରହେି ଲ ଏହି ଗୀତା ରୁ େବାହୁତ କଛି ି ପାଇପାରବି ା। Bit of
awareness is enough to get the benefit, in fact ଆଦି
ଶwରାଚାଯ,4 commentary on Gita ଆର• କରଛି qି ଅ#ାୟ ୨ େଶÓାକ
୧୧ ଠାରୁ । ଏହା ନାହ• କି ଆଦି ଶwରାଚାଯ,4 w ଆଗରୁ ଗୀତା ଅନୁବାଦ େହାଇ
ନ ©ଲା। କqି ୁ ଏହା ଆବଶ,କ ଅନୁସାେର ଲିପିବA େହାଇନ©ଲା। ଗୀତା ର
ମହæ ଅେନକ each of the commentators put their way of
explanation points , but the core teachings remains
same. Believe me if you read through Gita daily with
a bit of awareness , you will have different
experience, at a point you will have certain definite
Pure Bliss experience. Once diligently started you will

© Prabir Mishra 30

have it in your daily routine and if you miss for a day,
you will not feel good. Get involved if you can.

ଆଜରି େଶାÓ କ ଆର• କରବି ା
ସଂଜୟ ଉଵାଚ ଏଵମ{ୁ ×ା ହୃଷୀେକଶଂ ଗୁଡାେକଶଃ ପରଂତପ |
ନ େୟାâ, ଇତି େଗାଵpି ମ{ୁ ×ା ତୂ šୀଂ ବଭୂ ଵ ହ || 9 ||
ତମଵୁ ାଚ ହୃଷୀେକଶଃ \ହସðଵି ଭାରତ |
େସନେୟାରୁ ଭେୟା ମେ4 # ଵଷି ୀଦq ମିଦଂ ଵଚଃ || 10 ||
स"जय उवाच |
एवमAु Kवा Zषीके शं गुडाके श: पर?तप |
न योKPय इJत गो/व?दमAु Kवा त0ू णीं बभवू ह || 9||
तमवु ाच Zषीके श: cहसि?नव भारत |
सेनयोhभयोमx7 ये /वषीद?त@मदं वच: || 10||

ସ¤ୟ କହେି ଲ ଏହି ସବୁସହତି ଅଜୁନ4 କହେି ଲ େହ େଗାବpି ମଁୁ ଯୁA କରବି ି ନାହ•
ଏହା କହି େସ ନରି ବ ରହଗି େଲ।
(ହୃଷେି କଶ ଏକ ଅନ, ନାମ ˜ୀ କୃଷ¾ w ର ଅଥା4 ƒ ଇÎୟି ମାନw େଦବତା ,
ଗୁଡାେକଶ ଅଥା4 ƒ ଯିଏ ନÖି ା କୁ ଜୟ କରଥି ାଏ। ଅଥ4ାƒ ତାwର permission
ବନି ା ନÖି ା ମ# ଆସି ନ ଥାଏ। ପରଂତପ ଅଥା4 ƒ େଯାAା ) ଏହା ଶଣୁ ି \ସð ଚÇି
େଗାବpି ନମି ”ମେତ କହେି ଲ (େଶାÓ କ ୧୧ ) ଠାରୁ ଆର•। We will start
from tomorrow.

ଏକ ଆøଯ4, ବଷି ୟ ଗୀତା, ଏହା —ାନ ର ସ•ାର। ଏକ ରଣେ›Ù \ତି ମହୁ ୁÇ4
େର ମତୃ ୁ , ଅେପ›ା େର, \ତି ମହୁ ୁÇ4 ଅକ'ଣୀୟ ର ବା¨ବତା। ଏବଂ ଠ(ି ଏହା
ମ#େର ପରମ —ାନ ର ଶ›ି ା ଭବ, ଏ ଦୃଶ,, the settings is so

© Prabir Mishra 31

grandiose। ମ#େର ˜ୀକୃš ଏ ଏବଂ ଅଜୁନ4 ରଥ ସହତି ଆଉ ଅନହି ୃତ
ଗୀତା —ାନ, ଅକ'ନୀୟ ଏ ଦୃଶ,। ସଂପ‰ୂ 4 ଯୁA ମ#େର ˜ୀ କୃš େକବଳ ଏକ
ମାÙ ବ,{ି େଯ କି ସଦା ସବ4ଦା \ସð ଚÇି େର ଏବଂ ସଦା ସବଦ4 ା ହସ ହସ
ମଖୁ େର।
˜ୀ ବେି ବକାନp ଏହି ଅତ,q ସpୁ ର ଭାବେର ବ,ାଖ,ା କରଛି q।ି ˜ୀକୃš, ଅଜୁ4ନ,
ପô ଅ² ବଶି Žି ରଥ କୁ। ପାôଟି ଅ² ପô ଇÎୟି କୁ ବ‰ନ4 ା କରୁ ଛ,ି ଅଜୁନ4
େହେଲ ଜୀବା?ା ଅବା ଜୀବ,ରଥ େହଲା ଶରୀର, ˜ୀ କୃš େହେଲ ଆ?ା, ସମୟ
ସମେୟ ବୁAି େଚତନା ମ# କୁହାଯାଏ। ˜ୀ କୃš ଏକ guide, ପଥ\ଦଷ4କ,
Driver ଏକ ଶାq ଚÇି । ସଦା ସବ4ଦା \ସð ଚÇି , େଯ କି ଇÎୟି ମାନwୁ
ସମୁ ଧୁର properly ସଂଚାଳତି କରି ଜୀବା?ା କୁ ପଥ \ଦଶ4ନ କେର। ଏହି ରଥ
ପାÜବ ଏବଂ େକୗରବ ମ#େର ଧମ4 ଏବଂ ଅଧମ4 ମେ#। ଏହି କୁରୁ େ›Ù
ଯୁAେ›Ù ଏକ mind or ମାନସ ର ଯୁA, ସଦା ସବ4ଦା ଚାଲୁ ଥାଏ ଆମ
ମ#େର। ଆବଶ,କ ଏକ ˜ୀକୃš ¿ରୂ ପ ଏକ guide।
ଏହି ବ‰4ନା େଯାଗ ର ପରଚି ାୟକ। ବାହ, ଜଗତ may be full of noise,
disturbances, destruction, ବଭି ୀଷକି , କରାଲତା, କqି ୁ ଅqର ମନ
ସଂପ‰ୂ 4 ଶାq ଏବଂ \ସð। ଏହାକୁ ଇଂରାଜୀ େର କୁହାଯାଏ equanimous
state, ସମଭାବ।
ଅତ,q ଗଢୃ ତଥ,, ଯଦି ଆେମ ମାନସ ପଟଳ େର ମାଧବ ବାସ କରqି ଏବଂ େସ
ଆମର ପଥ \ଦଶନ4 ସpୁ ) ଭାବେର େସ କରେି ବ। ଆମର ଜୀବନ ଟି ସାଥକ4
ଆଉ ପ‰ୂ 4 େହାଇଯିବ।

In sharp contrast to Arjun’s words of lamentation,
Shree Krishna smiled, displaying that the situation
was not making him despair; rather he was perfectly
happy with it. Such is the equanimous attitude

© Prabir Mishra 32

exhibited by someone with knowledge in all
situations.

With our incomplete understanding, we find faults
with the situations we are in—we complain and
grumble about them, wish to run away from them,
and hold them responsible for our misery. But the
enlightened souls inform us that the world created
by God is perfect in every way, and both good and
bad situations come to us for a divine purpose. They
are all arranged for our spiritual evolution, to push us
upward in our journey toward perfection. Those who
understand this secret are never disturbed in difficult
circumstances, facing them with serenity and
tranquility.
“The snowflakes fall slowly to the ground, each flake
in its proper place” is a famous Taoist expression. It
beautifully expresses the inherent perfection in the
design of the world and the macro events taking
place in it, even though we are not able to perceive it
from our material perspective.

ॐ असतो मा सGगमय ।

तमसो मा IयोJतगम7 य ।

मKृ योमा7 अमतृ ं गमय ।

© Prabir Mishra 33

ॐ शाि?तः शाि?तः शाि?तः ॥

ନମ•ାର ଦନି ାw ୧୭ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୧୧
ଗୀତା ର ଏହି େଶାÓ କ ଠାରୁ ˜ୀକୃš w ଶ›ି ା ଆର• େହଉଛ,ି ଯାହା ଚାଲିବ
୧୮ତମ ଅ#ାୟ ପଯ4,q ଶ›ି ା ସରୁ ଛି ୬୬ େ<ାକେର।

ଓଁ ପ‰ୂ ମ4 ଦଃ ପ‰ୂ 4ମିଦଂ ପ‰ୂ ା4 ƒ ପ‰ୂ ମ4 ଦୁ ଚ,େତ।
ପ‰ୂ 4ସ, ପ‰ୂ ମ4 ାଦାୟ ପ‰ୂ 4େମବାବଶଷି ,େତ।।
ଓଁ ଶାqଃ ଶାqଃି ଶାqଃି !!!

˜ୀଭଗଵାନୁଵାଚ ଅେଶାଚ,ାନନେ´ ଶାଚ¨ଂ´ \—ାଵାଦାଂø ଭାଷେସ
|ଗତାସନୂ ଗତାସଂୂ ø ନାନୁେଶାଚqି ପÜିତାଃ || 11 ||
3ीभगवानवु ाच |
अशोoयान?वशोचPKवं cyावादाQं च भाषसे |
गतासनू गतासंQू च नानशु ोचि?त पिnडता: || 11||

śhrī bhagavān uvācha
aśhochyān-anvaśhochas-tvaṁ prajñā-vādānśh cha
bhāṣhase
gatāsūn-agatāsūnśh-cha nānuśhochanti paṇḍitāḥ

śhrī-bhagavān uvācha—the Supreme Lord
said; aśhochyān—not worthy of grief; anvaśhochaḥ—
are mourning; tvam—you; prajñā-vādān—words of
wisdom; cha—and; bhāṣhase—speaking; gata
āsūn—the dead; agata asūn—the living; cha—

© Prabir Mishra 34

and; na—never; anuśhochanti—lament; paṇḍitāḥ—
the wise।

ସଂ•ତୃ େର ସାଧାରଣତଃ last ରୁ ଆର• କେଲ ବୁଝି ବାକୁ ସବୁ ଧି ା େହାଇଥାଏ।
"ନାନୁେଶାଚqି ପÜିତାଃ" ଅଥ4ାƒ ପÜିତ ମାେନ େଶାକ କରqି ନାହ।• ଏଠାେର ଦୁଇ
େଗାଟି ଭାବାଥ4 ଉପେର ବେି ଶଷ ଅନୁ#ାନ କରବି ା। ପÜିତ ମାେନ କଏି , ପÜିତ
ଶÃ ଟି ପÜା ଶÃ ରୁ ଆସଅି ଛ।ି ପÜା ମାେନ ବÉି ାନ, ଶwରାଚାଯ4, ଏହି ଗୀତା
ଅନୁବାଦ େର କହଛି q,ି ପÜା ଅଥ4 େଜଉ ମାେନ ଆ?—ାନ।ି ଆ? ବଶି ାୟା \—ା
ଅତଃ ପÜା ଏହା ଶwରାଚାଯ4, ଦÇ ସଂ—ା or as defined by Adi

Sanakaracharya। ଅଜୁନ4 w ଭଳି —ାନୀ ଏହି ପରି ପାଥ4କ, between
ଜୀବତି ଏବଂ ମତୃ ମ#େର କରବି ା ଅନୁଚƒି । ଅଜୁନ4 ତୁ େମ ଯାହା ପାଇଁ ଦୁଃଖ
କରୁ ଛ େସ େକବଳ ଏକ ଶରୀର ଏବଂ ମନ ମାÙ। Just a body and
mind। ଏହା ଉପେର ଆଗକୁ ଅେନକ ବେି <ଷଣ କରବି ା।
Fundamental question , ମଳୂ \ଶ” କାହକ• ି ମନୁଷ, ଧମ4 ଏବଂ
ଅ#ା?କି ତା କୁ ଅନୁସରଣ କରବି ା ଉଚƒି ?
ସାଂଖ, କାରକି ା େର ଏହ ମଳୂ \ଶ” ର ଉÇର ଦଆି ଯାଇଛ।ି
ତନି ି େଗାଟି ଦୁଃଖ କୁ ନବି ାରଣ ସକାେଶ ମନୁଷ, ଅ#ା?କି ତା କୁ ଅନୁସରଣ
କରଥି ାଏ। କାରଣ ଏହା ଛଡ଼ା ଅନ, େକୗଣସି ଉପାୟ ନାହ• ଯÉାରା ଦୁଃଖ
ନବି ାରଣ େହାଇ ପାରବି । It's called three fold sorrow, Ù¨ି ରୀୟ
ଦୁଃଖ , ୧. ଦୁଃଖ related to ନଜି ର ଶରୀର ଏବଂ ମନ ଶାରୀରକି ଯÞଣା,
ମାନସକି େବଦନା ଇତ,ାଦ,ି ଏହାକୁ କୁହାଯାଏ ଅ#ା?କି ଃ. ୨. Éତି ୀୟ \କାର
ଦୁଃଖ କୁ କୁହାଯାଏ ଆଦି େଭୗତକି ü ଦୁଃଖ related to ପାର*ରକି ବାହ,
ପରFି ତି ,ି ବÇମ4 ାନ ସମୟ େର କୁହାଯାଇପାେର ଦୁଘ4ଟଣା,could be due
to anything, vehicle, machinery, any external factor।

୩. ତୃ ତୀୟ ¨ରୀୟ ଦୁଃଖ େହେଲ ଆଦି େଦବୖ କି , natural calamities

© Prabir Mishra 35

like flood, earthquake etc। ଏହି ତନି ି ¨ରୀୟ ଦୁଃଖ or
sufferings due to self, due to others and due to
natural calamities, କqି ୁ େଦÂ ବାକୁ ଗେଲ most of the
suffering are mental in nature। େତଣୁ ଶାqି ମÞ େର ଆେମ କହୁ
ତନି ି ଥର ଶାqି କୁହାଯାଏ। େବଦାq େର ଦୁଃଖ ମ{ୁ ି ର ପ+ା ଦଆି ଯାଇଛି , ଏହା
ର \ାଥମିକତା ଅବା ମଳୂ େର େହଉଛି ନଜି କୁ ଜାଣିବାେର or to know
about Thyself, ଯଦି ନେି ଜ ନଜି କୁ ଜାଣିପାରୁ େତେବ ଦୁଃଖ ରୁ ମ{ୁ ି ମଳି ବି ।
We think we are the human seeking spirituality , but
in actually we are the spiritual being in human form.
ଏହା ଆେମ ବୁଝି ନଥାଉ ଆେମ ନେି ଜ କଏି ?
˜ୀକୃš ଅଜୁନ4 wୁ କହୁଛqି ତୁ େମ କହୁଚ ବୁAମି ତା ର କଥା କହୁଛ କqି ୁ ଦୁଃଖ
\କାଶ କରୁ ଛ। \—ାଵାଦାଂø ଭାଷେସ।
ଗୀତା ର ମଳୂ େର knowledge about SELF। ˜ୀକୃš ଏହି େଶାÓ କ ୧୧
ରୁ ୨୫ େର ବୁଝାଇଛqି What am I ? ମଁୁ କଏି ? It's about SELF।
Starting with this verse, Shree Krishna initiates his
discourse with a dramatic opening statement. Arjun
is lamenting, for what he feels are very valid reasons.
But, rather than commiserating with him, Shree
Krishna takes the wind out of his arguments. He
says, “Arjun, though you may feel you are speaking
words of wisdom, you are actually speaking and
acting out of ignorance. No possible reason justifies
lamentation. The Pundits—those who are wise—
never lament, neither for the living nor for the dead.

© Prabir Mishra 36

Hence the grief you visualize in killing your relatives
is illusory, and it proves that you are not a Pundit.”

ॐ असतो मा सGगमय ।
तमसो मा IयोJतगम7 य ।
मKृ योमा7 अमतृ ं गमय ।
ॐ शाि?तः शाि?तः शाि?तः ॥

ନମ•ାର ଦନି ାw ୧୮ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୧୨
ଗୀତା ର ସାର େହଉଛି —ାନ ( knowledge), knowledge about
SELF or ଆ?—ାନ। ଗୀତା େର ˜ୀକୃš ନା ପଜୂ ା ପAତି ନା େକୗଣସି େଦବା
େଦବୀ ପଜୂ ା ନା §ହ ପରFି ତି ି ନା େଜ,ାତବି ଦÀ ଉପେର କହଛି q।ି
ସବୁ ଦୁଃଖ ନବି ାରଣ ର ଏକ ମଳୂ ମÞ, ଆ?—ାନ knowledge about
SELF। Knowing self who we are so that we are away

from sorrow। This more of what I am not who I am ?

When we say who it's more of objective oriented, but
what related to the constitution of body. We feel we

are just a body mind complex what we are not. ଆେମ
ଭାବୁ ଆେମ ଏକ ର{ ମାଂସ ଆଉ mind ©ବା ବଷି ୟବ¨ୁ। ଯାହା ଆେମ
ନୁେହ। We will learn what we are actually in this Gita.
ଆମର ଏହି —ାନ ସ•ାର ପାଇଁ ନଜି ର ଦନି ଦନି ଜୀବନ ଚୟା4 କପି ରି ଭାବେର

କରବି ାକୁ େହବ, ˜ୀକୃš \ା¤ଳ ଭାବେର ବୁଝାଇଛqୀ। Meditation, how
to breath, how to talk, how to sit, ଯଥା କଭି ଳି ଜୀବନ େଶଳୖ ୀ

© Prabir Mishra 37

େର ଟେି କ ପରବି Ç4ନ କରି େସହି ଆ?—ାନ ଲାଭ କରପି ାରବି ା, ନଜି କୁ ଜାଣି
ପରବି ା ଇତ,ାଦ,ି ।

ନ େæଵାହଂ ଜାତୁ ନାସଂ ନ æଂ େନେମ ଜନାéପାଃ |
ନ େଚଵୖ ନ ଭଵଷି ,ାମଃ ସେଵ4 ଵୟମତଃ ପରମ || 12 ||
न Kवेवाहं जातु नासं न Kवं नेमे जनाiधपा |
न चवै न भ/व0याम: सवz वयमत: परम ् || 12||
na tvevāhaṁ jātu nāsaṁ na tvaṁ neme janādhipāḥ
na chaiva na bhaviṣhyāmaḥ sarve vayamataḥ param

na—never; tu—however; eva—certainly; aham—
I; jātu—at any time; na—nor; āsam—exist; na—
nor; tvam—you; na—nor; ime—these; jana-adhipāḥ—
kings; na—never; cha—also; eva—indeed; na
bhaviṣhyāmaḥ—shall not exist; sarve vayam—all of
us; ataḥ—from now; param—after

Interestingly ଏହି େଶÓାକ ଟି ଆର• େହଉଛି ଏକ ନକାରା?କ ବବି ରଣୀ ରୁ ।
କୃš କହୁଛqି ନା ଏହପି ରି େକୗଣସି ସମୟ ©ଲା ନା େଯେବ ମଁୁ , ତୁ େମ ଏବଂ ଏହି
ସବୁ ରାଜା ମାେନ ନ ©େଲ ନା ଭବଷି ,ତ େର ରହେି ବନି ଏହା ଭାବବି ା ଠକି
ନୁ େହ।ଁ

ଏହଠି ାେର ଏକ ଗଢ଼ୃ ତଥ,, there is something which survives
death and that thing makes possible for religion
spirituality et al,. କହବି ା ବାହୁଲ, ଏହକି ି ଏହପି ରି କଛି ି ଏକ ବ¨ୁ ବେି ଶଷ,
thing ଅଛି ଯାହା କି ମତୃ ୁ , କୁ ମ# ଜୟ କରୁ ଛି ଆଉ େସ©ପାଇଁ ଧମ4 ଏହି

© Prabir Mishra 38

ଆ#ା?କି ତା । what survives death ? ଏହା କୁ କୁହାଯାଇ ପାେର Ìହଂ
ଅବା ଆ?ନ। ଶରୀର ଏକ ରୂ ପାqର or representations of େସହି
ଆ?Á with a ନାମ and ରୂ ପ। ଏଠାେର ˜ୀକୃš ନଜି କୁ ଏବଂ ଅନ, ମାନw
ଠାରୁ କଛି ି ଭି ପାଥକ4 , କରି ନାହାq।ି body is temporary, every
moment it's changing and leading towards end, be it
ଭଗଵାନ or ମନୁଷ,, ଶରୀର is not permanent।

କqି ୁ ଆଗ ଅ#ାୟ େର ଏହି ପାଥ4କ, େସ କରଛି q।ି ପରଚି ୟ େଦଇଛqି ନଜି ର
ଅବତାର ¿ରୂ ପ। ଅବତାର ଅଥବା ସାଧାରଣ ମନୁଷ, ଶରୀର କଛି ି ଦନି ପାଇଁ ,
ପାଥ4କ, ଏହି କି ଅବତାର ମାେନ ଜାଣିଥାqି ପବୂ 4 ଜନ,¾ ଆଗାମୀ ଜନ¾ କqି ୁ
ସାଧାରଣ ମନୁଷ, ଏହା ଜାଣି ନ ଥାq।ି ଅବତାର ଏହି ଧରାପØୃ େର ଅବତରଣ
କରଛି q◌ି ି କଛି ି କଛି ି ନAି ŽÀ କାଯ4, ସକାେଶ ଏବଂ କାଯ4, ପରସି ମ,ି ପେର
େସମାେନ ମ# ଶରୀର ଛାଡ଼ି ଯାଆq।ି ସମ¨ wୁ ଶରୀର ଦେି ନ ନା ଦେି ନ
ଛାଡ଼ବି ାକୁ େହବ ଏବଂ ନୂତନ ଶରୀର ଧାରଣ କରବି ାକୁ େହବ।

ଏକଦା Socrates the wise old man of Athens, ନଜି ଭାବନା
େର ବଲି ୀନ ©ବା ଅବFା େର ଚାଲି, ଚାଲି ଯାଇଉ ©େଲ । ଅଜାଣତେର ଜେଣ
ବ,{ି ସହତି ଧ-ା େହାଇଗେଲ। ଅନ, ବ,{ି ଜଣw ପଚାରେି ଲ । Who are
you ? Socrates କହେି ଲ ମଁୁ ବଗି ତ ଚାରି ଦଶÊି ଧରି ଜାଣିବାକୁ ଚାହୁଛଁ ି ମଁୁ
କଏି ? ଯଦି ତୁ େମ ଜାଣିପାର େମାେତ ଦୟା କରି ଜଣାଅ। ଭଗଵƒ ଗୀତା େର
ଏହି ମଳୂ \ଶ” ର ଉÇର ଦଆି ଯାଇଛ।ି Interestingly , ଯଦି ଜେଣ କୁେହ
ଭାଗଵାƒ ଗୀତା େର \ଶ” ର ଉÇର ର ଦଆି ଯାଇଛି or \ୟାସ କରାଯାଇଛ।ି
ଦୁଇ େଗାଟି ବ,{ବ, ସଠକି ଏ©େର କଛି ି Ép ନାହ,• କାରଣ ଏହି —ାନ ପେର
\ତ,› ଅନୁଭୂ ତି based on one's involvement let you feel

© Prabir Mishra 39

like that. The more you get involved you have the
more and more experience .
In the Vedic tradition, wheneverdivine knowledge is
imparted, it usually begins with knowledge of the
self. Shree Krishna follows the same approach in
the Bhagavad Gita, with a piece of information that
would have swept Socrates off his feet. Shree
Krishna begins by explaining that the entity that we
call the “self” is really the soul, not the material body,
and is eternal, just as God himself is eternal. The
Śhwetāśhvatar Upaniṣhad states:

jñājñau dwāvajā vīśhanīśhāvajā hyekā bhoktṛi
bhogyārtha yuktā
anantaśhchātmā viśhwarūpo hyakartā trayaṁ yadā
vindate brahmametat (1.9) [v9]

The above verse states that creation is a
combination of three entities—God, soul, and
Maya—and all the three entities are eternal. If we
believe the soul is eternal, then it follows logically
that there is life after death of the material body.
Shree Krishna talks about this in the next verse.

ନମ•ାର ଦନି ାw ୧୯ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୧୩
ଆବାହନ ମÞ ଇଶା ଉପନଷି ଦ

© Prabir Mishra 40

ଓଁ ପ‰ୂ 4ମଦଃ ପ‰ୂ ମ4 ଦି ଂ ପ‰ୂ ା4 ƒ ପ‰ୂ 4ମଦୁ ଚ,େତ।
ପ‰ୂ ସ4 , ପ‰ୂ 4ମାଦାୟ ପ‰ୂ 4େମବାବଶଷି ,େତ।।
ଓଁ ଶାqଃ ଶାqଃି ଶାqଃି !!!

˜ୀକୃš ଅଜୁନ4 wୁ ଗୀତା ଶ›ି ା େଦବା ଆର• କରଛି q।ି The central
doctrine, ମଳୂ ଶ›ି ା େହଲା, there is something which
doesn't born with birth of body, doesn't decay with
ageing or disease of body, which doesn't die with
death of body. ଏପରି କଛି ି ଅଛି ଯାହା ଏହି ଶରୀର ର ଜନ¾ ସହତି ଜନ¾
ନୁେହ, ଯାହା ଏହି ଶରୀର ବୟସ ଅବା େରାଗ ସହତି ›ଣିତ ହୁଏ ନାହ।• ଯାହା
ଏହି ଶରୀର ର ମତୃ ୁ , ସହତି ସମା,ି ହୁଏ ନାହ।• This SELF ଏହି "¿ୟଂ" କୁ
କୁହାଯାଇ ପାେର।
ଏହି ଜୀବନକୁ ଏକ ସମÖୁ ପØୃ େର ଉଠୁ ©ବା ଏକ ଲହଡ଼ି or wave ସେ0
ତୁ ଳନା କରାଯାଇପାେର। େଛାଟ, ବଡ଼ ଅେନକ \କାର କqି ୁ ଏହି wave କଛି ି
ସମୟ \ତ,ାqର ପାଇଁ େକବଳ, କୂଳେର ଏହି wave ର ଅq େହାଇଥାଏ। କqି ୁ
ଏହି ବଡ଼ ଅବା େଛାଟ ଅବା େକୗଣସି \କାର wave େସହି ସମÖୁ ର ଏକ
ଅଂଶ। େକୗଣସି \କାର wave consist of water only। ଏହା େକବଳ
ଜଳ ମାÙ। ଏହାହ• ସତ,। େସହି ଜଳ ଏକ ବଶି ାଳ ସମÖୁ , େସହି ଲହଡ଼ି wave
ଏକ ରୂ ପ ଆଉ ନାମ, କଛି ି ›ଣ ର ଜୀବନ ଏବଂ େଯଉଠଁ ାରୁ ଆବଭି ା4 ବ େସହି
ଠାେର ବଲି ୟ। ବା¨ବତା ର ଏହି ଜୀବନ ଜଳ ¿ରୂ ପ େକବଳ। life or ଜୀବନ
ଏକ େଚତନା or one consciousness ଯାହା େସହି ÌÍାÜ େଚତନା
universal consciousness ର ଏକ ଅଂଶ, ଏକ ଆ?ା, େସହି ପରମା?ା
ର ଏକ ଅଂଶ। କଛି ି ›ଣ ସକାେଶ ଏକ ନାମ ଏବଂ ରୂ ପ ର ପର\ି କାଶ େକବଳ,
କqି ୁ ବା¨ବତା େର ଆେମ ଏକ େଚତନା ମାÙ। ଆେମ ଏକ ÌÍଂ। ( ÌÍଂ ,
ଅ◌ା?Á, େଚତନା, consciousness ସବୁ interchange terms,

© Prabir Mishra 41

please don't get confused) Sri Krishna exaplained
clearly you are not the body, you are in the body
ତୁ େମ ଏହି ଶରୀର ନୁହଁ। ତୁ େମ ଶରୀର ମେ# ଏକ ଆ?Á େକବଳ।

େଦହେି ନା ଽÔିନ,ଥା େଦେହ େକୗମାରଂ େୟୗଵନଂ ଜରା |
ତଥା େଦହାqର\ା,ି ଧ4ୀର¨Ù ନ ମହୁ ,ତି || 13 ||
देfहनोऽिPम?यथा देहे कौमारं यौवनं जरा |
तथा देहा?तरcािvतध{रPत| न म}ु यJत || 13||

dehino ’smin yathā dehe kaumāraṁ yauvanaṁ jarā
tathā dehāntara-prāptir dhīras tatra na muhyati

dehinaḥ—of the embodied; asmin—in this; yathā—
as; dehe—in the body; kaumāram—
childhood; yauvanam—youth; jarā—old age; tathā—
similarly; deha-antara—another body; prāptiḥ—
achieves; dhīraḥ—the wise; tatra—thereupon; na
muhyati—are not deluded

ଏହି ଠାେର ˜ୀକୃš େଦହି ଆଉ େଦହ, େଦହି ଅଥ4ାƒ embodied , ସðହି ତି ,
ସମାବŽିତ ଏହି ଆ?Á
ଆ?ନ ବାଲ,ାବFା, େଯୗବନ, ଏବଂ ବୃAାବFା ମେ# ଗତି କେର େସହପି ରି ମତୃ ୁ ,
ପାେର ଏକ ନୂତନ ଶରୀର ମେ# \େବଶ କେର। ଏହା proven scientific
that ୭ ବଷ4 ମ#େର ଶରୀର ର ସºୂ‰4 େକାଷ ବଦଳି ଯାଇଥାଏ। ଆମର
ଶରୀର ïମ ବକି ାଶେର ବଦେଳ କୀqୁ , ଆ?ା , େଚତନା, ÌÍଂ ଅପରବି ÇତÀ
ଥାଏ।

© Prabir Mishra 42

With immaculate logic, Shree Krishna establishes
the principle of transmigration of the soul from
lifetime to lifetime. He explains that in one lifetime
itself, we change bodies from childhood to youth to
maturity and then to old age. In fact, modern science
informs us that cells within the body undergo
regeneration—old cells die away and new ones take
their place. It is estimated that within seven years,
practically all the cells of the body change. Further,
the molecules within the cells change even more
rapidly. With every breath we inhale, oxygen
molecules are absorbed into our cells via the
metabolic processes, and molecules that were
heretofore locked within the cells are released as
carbon dioxide. Scientists estimate that in one year’s
time, about ninety-eight percent of our bodily
molecules change. And yet, despite the continual
change of the body, we perceive that we are the
same person. That is because we are not the
material body, but the spiritual soul seated within.

In this verse, the word deha means “the body”
and dehi means “possessor of the body,” or the soul.
Shree Krishna draws Arjun’s attention to the fact that,
since the body is constantly changing, in one lifetime

© Prabir Mishra 43

itself, the soul passes through many bodies.
Similarly, at the time of death, it passes into another
body. Actually, what we term as “death” in worldly
parlance is merely the soul discarding its old
dysfunctional body, and what we call “birth” is the
soul taking on a new body elsewhere. This is the
principle of reincarnation.

ନମ•ାର ଦନି ାw ୨୦ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୧୪
ଆବାହନ ମÞ ଇଶା ଉପନଷି ଦ
ଓଁ ପ‰ୂ 4ମଦଃ ପ‰ୂ 4ମଦି ଂ ପ‰ୂ ା4 ƒ ପ‰ୂ ମ4 ଦୁ ଚ,େତ।
ପ‰ୂ ସ4 , ପ‰ୂ ମ4 ାଦାୟ ପ‰ୂ େ4 ମବାବଶଷି ,େତ।।
ଓଁ ଶାqଃ ଶାqଃି ଶାqଃି !!!

ମନୁଷ, ଶରୀର ଦୁଇ \କାର ତÕ େର ଗଠତି ,Fୂଳ ଶରୀର, ସ1ୁ ଶରୀର, ସ1ୁ
ଶରୀର ୧୯ ଟି ତÕ େର ବଭି ାଜତି
୫ ଇÎୟି ( କାନ, ନାକ, ଆÂ, ଚମ4, ଜୱି ାହା) େଯପରି କ‰4 ˜ବଣ, ଚ›ୁ
େଦÂବା, ନସା ଗÊ ବାରବି ା, ରସ - ¿ାଦ ଜାଣିବା *ଶ4 -touch। ଏହା କୁ
କୁହାଯାଏ —ାେନÎୟି । ୫ େଗାଟି
କାଯ,4 ›ମ ଇÎୟି ଅବା
୫ କେମ4Îୟି
The Five Faculties of Action (Karmendriya):
vak-tattva: speech (voice) ଵକ
pani-tattva: grasping (hands) ପାଣି
pada-tattva: walking (feet) ପାଦ

© Prabir Mishra 44

payu-tattva: excretion (anus) ପାୟୁ
upastha-tattva: procreation (genitals) ଉପFା
୫ \ାଣ
\ାଣ, ଅପାନ, ସମାନ, ଉଦାନ, ବ,ୟାନ
୪ ଅqକରଣ
ମାନସ lower mind
ବୁAି intellect
ଚÇି subconscious mind
ଅହwାର ego
ସମଦୁ ାୟ ୧୯ ତÕ ବଶି Žି ଏହି ସ1ୁ ଶରୀର। ମତୃ ୁ , ପେର କଛି ି ମାÙା େର ଏହି
ସ1ୁ ଶରୀର ନୂତନ ଶରୀର କୁ ଯାଇଥାଏ।
ଆଜରି େଶÓାକ
ମାÙା*ଶ4ା¨ୁ େକୗେqୟ ଶୀେତାš ସଖୁ ଦୁଃଖଦାଃ |
ଆଗମା ପାୟିେନାଽନତି ,ା ¨ାଂ¨ିତ›ି ¿ ଭାରତ || 14 |

मा|ाPपशा7Pतु कौ?तये शीतो0णसखु द:ु खदा: |

आगमापाJयनोऽJनKयाPतांिPतJत:Pव भारत || 14||
mātrā-sparśhās tu kaunteya śhītoṣhṇa-sukha-duḥkha-
dāḥ
āgamāpāyino ’nityās tans-titikṣhasva bhārata

mātrā-sparśhāḥ—contact of the senses with the
sense objects; tu—indeed; kaunteya—Arjun, the son
of Kunti; śhīta—winter; uṣhṇa—summer; sukha—
happiness; duḥkha—distress; dāḥ—give; āgama—

© Prabir Mishra 45

come; apāyinaḥ—go; anityāḥ—non-permanent; tān—
them; titikṣhasva—tolerate; bhārata—descendant of
the Bharat

ଯଦି କଛି ›ି ଣ ପାଇଁ ଧରାଜାଉ ଆେମ ଏହି ଜୀବନ ମତୃ ୁ , ଆମକୁ ଆସବି ନ,ି
Hypothetical situation , କqି ୁ ଏ ଜୀବନର ଦୁଃଖ, କŽ, suffering ,
ଏହି ସବୁକୁ କପି ରି ପରଭି ାସତି କରାଯାଇ ପାରବି ।
ଏହାକୁ ବୁଝାଇବାକୁ ଯାଇ ˜ୀକୃš କହୁଛq।ି
ମାÙା*ଶା4 ¨ୁ ଅଥ4ାƒ ଏହି ଇÎୟି ମାନw ସଂ*ଶ4 Éାରା ଆେମ ଶୀତ ଉଷ¾ ଅବା
ଗରମ, pleasent and unpleasant experiences ଆେମ
ଅନୁଭବ କରଥି ାଉ। ଏହି ଅନୁଭବ experience ଗୁଡକି ଆସqି ଆଉ ଯାଆq।ି
They never stay with you. େସହପି ରି ସଖୁ ଆଉ ଦୁଃଖ ଆେସ ଆଉ
ଯାଏ। ଏହି ଠାେର ଦୁଇ େଗାଟି ଶA ର ଭାବାଥ4 ବେି <ଷଣ କରବି ା। ଅନତି , ଆଉ
ତତି ୀ›ା। ଅନତି , ଅଥ4 which is not permanent, ଯାହା ସଦା
ରୁ େହନାହି , ˜ୀ କୃš କହୁଛqି that which is not permanent
don't stick to that। ଅଥା4 ƒ ଯାହା ସଦା ନୁେହ ତ ପାଇଁ ତୁ େମ ଦୁଃଖ
କରନାହ।•
ତତି ୀ›ା ଅଥ4 ସହନଶୀଳତା ଆଉ ଏହି ସହନଶୀଳତା for miseries of life,
ଜୀବନ ର ସବୁ negativity ରୁ , and ଏହି miseries , କŽ ସହତି ବôବି ା,
ନଜି ଜୀବନକୁ ଆେଗଇେନବ , ˜ୀକୃš ଏ©େର ଚୁ 3 ରହନି ©େଲ, further he
said ଚqି ା ବଳି ାପ ରହତି , means ବନି ା complaining, ଏହା କୁ
କୁହାଯାଏ ତତି ୀ›ା। ଏହା ଏକ important characteristics for
spiritual gain.

© Prabir Mishra 46

The human body houses five senses—the senses of
sight, smell, taste, touch, and hearing—and these, in
contact with their objects of perception, give rise to
sensations of happiness and distress. None of these
sensations is permanent. They come and go like the
changing seasons. Although cool water provides
pleasure in the summer, the same water gives
distress in the winter. Thus, both the perceptions of
happiness and distress experienced through the
senses are transitory. If we permit ourselves to be
affected by them, we will sway like a pendulum from
side to side. A person of discrimination should
practice to tolerate both the feelings of happiness
and distress without being disturbed by them.

The technique of Vipassanā, which is the primary
technique of self-realization in Buddhism, is based
on this principle of tolerance of sense perceptions.
Its practice helps eliminate desire, which, as stated
in the four noble truths (the truth of suffering, the
truth of the origin of suffering, the truth of the
cessation of suffering, and the truth of the path
leading to the cessation), is the cause of all suffering.
This is not surprising considering that Buddhist

© Prabir Mishra 47

philosophy is a subset of the vast Vedic philosophy.

ନମ•ାର ଦନି ାw ୨୧ ଜୁନ ୨୦୧୯, ଭାଗଵତ ଗୀତା ଅ#ାୟ ୨.୧୫
ରାମକୃš w famous quote ଶ ଷ ସ, ଯିଏ ଷେହ ସଏି ରୁ େହ, ଯିଏ ନ
ସେହ ତଥା ନାଶ ହୁଏ।

ୟଂ ହି ନ ଵ,ଥୟେq,େତ ପରୁ ୁ ଷଂ ପରୁ ୁ ଷଷ4ଭ |
ସମଦୁଃଖସଖୁ ଂ ଧୀରଂ େସାଽମତୃ æାୟ କଲ4େତ || 15 ||

यं fह न •यथय?Kयेते पhु षं पhु षषभ7 |
समद:ु खसखु ं धीरं सोऽमतृ Kवाय क]पते || 15||

yaṁ hi na vyathayantyete puruṣhaṁ puruṣharṣhabha
sama-duḥkha-sukhaṁ dhīraṁ so ’mṛitatvāya kalpate

yam—whom; hi—verily; na—not; vyathayanti—
distressed; ete—these; puruṣham—person; puruṣha-
ṛiṣhabha—the noblest amongst men, Arjun; sama—
equipoised; duḥkha—distress; sukham—
happiness; dhīram—steady; saḥ—that
person; amṛitatvāya—for liberation; kalpate—
becomes eligible

ବଗି ତ େଶÓାକ େର ˜ୀକš କପି ରି ସଖୁ ଦୁଃଖ ›ଣ Fାୟୀ ଅଜୁନ4 w ଶ›ି ା
େଦଉଛq।ି ବÇମ4 ାନ େସ ଅଜୁ4ନ wୁ େ\ାâାହତି କରୁ ଛq,ି କପି ରି Éତି or
duality ରୁ ଉA4 ରୁ ଅବା ଦୂରେର ରହି ପାରବି ା ? ଆମକୁ \ଥମତଃ ବୁଝବି ାକୁ

© Prabir Mishra 48