บทที่12

คำศัพท์
บทท1ี่ 2 กำรควบคมุ กำรเจริญเตบิ โตและ

กำรตอบสนองของพชื

นำงสำวณฐั ธดิ ำ สทิ ธิมัย ม.5/6 เลขท่ี23

1. ฮอร์โมนพชื (plant hormone) >>เป็น 2. ออกซิน (auxin) >>

สารเคมีที่พชื สร้างข้ึนในปริมาณนอ้ ยมาก เป็นฮอร์โมนท่ีพชื สร้างข้ึนจาก
เพ่ือควบคุมการเจริญเติบโตของพชื ปลายยอดหรือปลายราก เพ่ือ

กระตุน้ ใหเ้ ซลลข์ ยายขนาดท่ีปลาย
ยอดออกซินแพร่จากดา้ นท่ีมีแสง

มากไปยงั ดา้ นที่มีแสงนอ้ ย

3. จิบเบอเรลลินหรือกรดจิบเบอเรลลิก

(gibberellic acid)>>

– กระตุน้ การเจริญของเซลลต์ รงขอ้ ทาให้

ตน้ ไมส้ ูง

– กระตุน้ การงอกของเมล็ดและตา
– เพม่ิ การติดผล เพิ่มการเกิดดอกสาหรับพืช
วนั ยาว

4. ไซโทไคนิน(cytokinin) 5. เอทิลีน (ethylene)
–เป็นแกส๊ ที่เกิดในกระบวนการเมแทบอลิ-
>>กระตุน้ การแบ่งเซลลแ์ ละการเจริญ ซึมของพืช โดยมีตน้ ตอจากกรดอะมิโนเม-
ไทโอนีน
เปลี่ยนแปลงของเซลล์ เช่น ในลาตน้ และราก –เร่งการสุกของผลไม้ เช่น มะม่วง กลว้ ย
ละมุด เร่งการแก่ของผลไมบ้ นตน้
จากการเล้ียงเน้ือเยอ่ื พชื ในอาหารเล้ียงเช้ือที่มี –กระตุน้ การออกดอกของพืชพวก
ไซโทไคนิน พบวา่ เน้ือเยอื่ จะถูกชกั นาใหเ้ กิด สับปะรด
การแบ่งเซลลแ์ ละสร้างแคลลสั ข้ึนอยา่ ง
รวดเร็ว

6. กรดแอบไซซิก (abscisic acid)

–สังเคราะห์ในพชื ทุกชนิด
–พบในใบแก่จดั ผล และรากบริเวณ

หมวกราก
–กระตุน้ การหลุดร่วงของใบและ
ผลแก่จดั

7. การตอบสนองตอ่ แสง (phototropism) >> 8. การตอบสนองตอ่ แรงโนม้ ถ่วงของโลก
(geotropism) >>เป็นการตอบสนองของพชื ที่
เป็นการตอบสนองของพชื ที่ ตอบสนองตอ่ แรงโนม้ ถ่วงของโลกโดยราก
พืชจะเจริญเขา้ หาแรงโนม้ ถ่วงของโลก
ตอบสนองตอ่ สิ่งเร้าท่ีเป็นแสงพบวา่ ที่ปลาย เพ่ือรับน้าและแร่ธาตุจากดิน ส่วนปลายยอด
ยอดพืช มีทิศทางการเจริญเติบโตเจริญเขา้ พืชจะเจริญเติบโตในทิศทางตรงขา้ มกบั แรง
หาแสงสวา่ ง ส่วนที่ปลายรากจะมีทิศ โนม้ ถ่วงของโลก เพื่อชูใบ
ทางการเจริญเติบโตหนีจากแสงสวา่ ง รับแสงสวา่ ง

9. การตอบสนองทางเคมี

(chemotropism) >>เป็นการตอบสนอง

ของพชื โดยการเจริญเขา้ หาหรือหนี
จากสารเคมีบางอยา่ งที่เป็นสิ่งเร้าเช่น
การงอกของหลอดละอองเรณูไปยงั รัง
ไข่ของพชื โดยมี
สารเคมีบางอยา่ งเป็นสิ่งเร้า

10. แบบมีทิศทางเกี่ยวขอ้ งสมั พนั ธ์กบั สิ่ง 11. ไฮโดรทรอปิ ซึม (hydrotropism) >>เป็นการ
เร้า (tropism หรือ tropic movement) >>
ตอบสนองของพชื ท่ีตอบสนองต่อความช้ืน ซ่ึง
การตอบสนองแบบน้ีอาจจะทาใหส้ ่วน รากของพืชจะงอกไปสู่ที่มีความช้ืน
ของพชื โคง้ เขา้ หาส่ิงเร้าเรียกวา่ positive
tropismหรือเคลื่อนที่หนีส่ิงเร้าท่ีมา
กระตุน้ เรียกวา่ negative tropism

12. นูเทชนั (nutation) >> เป็นการเคลื่อนไหวที่
เกิดเฉพาะส่วนปลายยอดพืช ท่ีมีกลุ่มเซลล์
เจริญเติบโต ไม่เท่ากนั เช่น ตน้ ถว่ั

13. การเคลื่อนไหวแบบเกลียว(spiral movement) เป็น 14. แสงเป็นสิ่งเร้า (phototropism) >> เช่น ยอดพืช
การเคล่ือนไหวท่ีปลายยอดบิดเป็ นเกลียวรอบแกนเพ่ือ เอนเขา้ หาแสงสวา่ ง รากพืชเอนหนีแสงสวา่ ง
พยงุ ลาตน้ ขณะเจริญเติบโต เช่น การพนั หลกั ของมะลิ (negative phototropism)
วลั ย์ พริกไทย พลู เป็นตน้
16. น้าหรือความช้ืนเป็นส่ิงเร้า (hydrotropism) >>
15. สารเคมีเป็นส่ิงเร้า (chemotropism) >> เช่น รากพชื งอกเขา้ หาน้าหรือความช้ืน
เช่น สารเคมีในรังไขเ่ ร้าใหล้ ะอองเรณูงอกหลอด
ละอองเรณูเขาหารังไข่