E-Bookภาพรวมตำบลดอนไก่ดี

ก หน้า

สารบัญ ๑–๓
๓
เร่อื ง ๓–๔
๕
หลกั การและเหตุผล ๖ – ๒๗
วัตถปุ ระสงค์ ๒๘
ขนั้ ตอนดาเนนิ กจิ กรรม ๒๘
ระเบยี บวาระที่ 1 เรอื่ งแจ้งเพือ่ ทราบ ๒๘
ผลการดาเนินงาน ๒๘
สรปุ ผลการดาเนนิ งานและแนวทางการปรบั ปรงุ แก้ไข ๒๙
๒๙
ผลการดาเนนิ กจิ กรรม ๒๙
ตัวช้วี ดั และผลสัมฤทธขิ์ องโครงการ ๓๐
๓๐
ตวั ช้ีวดั ความสาเรจ็ ของกจิ กรรม ๓๐
ตารางแสดงรายได้เฉลี่ยต่อครวั เรอื น ๓๐
ตารางความพึงพอใจการเขา้ รว่ มในกิจกรรมที่ ๑ ๓๐
ตารางความพงึ พอใจการเขา้ รว่ มในกิจกรรมท่ี ๒ ๓๐
ปญั หาท่ีพบในการเล้ยี งไส้เดือน ๓๐-๓๑
ประโยชน์ทไี่ ดร้ บั จากกิจกรรม ๓๑
๓๑
ประโยชน์ต่อผู้เขา้ รว่ มโครงการ ๓๒
ประโยชน์ตอ่ หนว่ ยงาน/มหาวิทยาลยั ๓๒
ประโยชน์ต่อชมุ ชน/สังคม ๓๒
ผลลพั ธ์ท่ไี ด้รับจากโครงการ ๓๒
ผลลัพธท์ ี่ได้รบั จากโครงการ
ผลกระทบของโครงการ
ประสทิ ธิภาพของโครงการ
ประสทิ ธิผลของโครงการ
ปัญหาและอปุ สรรคในการดาเนนิ กิจกรรม
แนวทางการแกไ้ ขปญั หา
แผนท่จี ะดาเนนิ การต่อไป

๑

หลกั การและเหตผุ ล

ตาบลดอนไก่ดี อาเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร ประกอบด้วย 6 หมู่บ้าน ประชาชน
ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพรับจ้างเป็นพนักงานในโรงงานอุตสาหกรรม ซึ่งมีอยู่โดยรอบจานวนเฉล่ียกว่า 600
โรงงาน นอกจากนี้ประชาชนบางส่วนยังประกอบอาชีพทาสวน เช่น สวนผัก สวนดอกรัก สวนผลไม้ เช่น ฝรั่ง
และ ชมพู่ โดยปัจจุบันพบว่ามีการทานาข้าวลดลง และมีอยู่จานวนหน่ึงที่ทาอาชีพเขียนลายเบญจรงค์ ซ่ึง
ลูกคา้ มกั นิยมซอื้ เป็นของขวญั และของที่ระลึก ตลอดจนการส่งออกจาหน่ายตลาดตา่ งประเทศ

แต่ด้วยสถานการณ์การซบเซาของเศรษฐกิจโลกมาอย่างต่อเน่ือง รวมถึงการระบาดของโรคอุบัติใหม่
โควิด-19 (COVID-19) ต้ังแต่ปลายปี พ.ศ. 2562 จนถึงปัจจุบัน ย่ิงส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจโลกในปัจจุบัน
อย่างมาก จึงทาให้ยอดการจัดจาหน่ายสินค้าอย่างเบญจรงค์ท้ังในประเทศและต่างประเทศมีแนวโน้มลดลง
อย่างต่อเนอ่ื ง ซ่ึงเป็นเหตุมาจากสภาพการณ์ดงั ท่ีได้กลา่ วแล้วนั้น จึงทาให้ทา่ นกานนั หมู่ 4 คือ คุณสุประสทิ ธ์ิ
โพธิสิทธิ์ ได้ตระหนักถึงปัญหาดังกล่าวและเป็นกังวลต่อการประกอบอาชีพการทาสินค้าอย่างเคร่ืองเบญจรงค์
เพ่ือจัดจาหน่ายเป็นสินค้าหลักเพียงอย่างเดียวอาจส่งผลกระทบต่อรายได้ของชุมชนและครอบครัว จึงได้
ทาการศึกษาและเรียนรู้ด้วยตนเองผ่านส่ือออนไลน์โดยการลองผิดลองถูกมาเป็นระยะเวลา 6 เดือน เพื่อหา
แนวทางในการเพิ่มรายได้ให้กับครอบครัวของตนเอง ด้วยการหาปลากดคังมาเล้ียงโดยหวังว่าจะจัดส่งปลาที่
เลี้ยงให้กับร้านอาหารต่างๆ เพ่ือนาไปประกอบอาหารขาย จึงได้พยายามศึกษาและหาวิธีเล้ียงปลากดคังให้มี
ขนาดใหญ่ด้วยการนาไส้เดือนมาใช้เลีย้ งเพือ่ เป็นอาหารปลากดคัง ซ่ึงก็ไดผ้ ลตามท่ีตอ้ งการ คอื ปลากดคังทเ่ี ลย้ี ง
มีขนาดใหญ่ตามตอ้ งการ แตแ่ ล้วผลกระทบการเกดิ การระบาดของเชื้อไวรัสโควดิ -19 ในครงั้ น้ี จงึ สง่ ผลกระทบ
ทาให้การเปิด-ปิดร้านอาหารไม่ต่อเนื่อง ทาให้ยอดการส่งปลากดคังลดลง ดังน้ัน ท่านกานันหมู่ 4 จึงศึกษา
ต่อไปและพบว่า ไส้เดือนที่มีอยู่น้ีจะนามาทาอะไรต่อได้ และได้เกิดการตกผลึกทางความคิดด้วยการนามูล
ไส้เดือนมาผสมกับดินแล้วนาไปจาหน่ายร้านขายต้นไม้เป็นครั้งแรก ซึ่งพบว่า สามารถสร้างรายได้ได้อย่าง
รวดเร็วและมีรายได้ดีกว่าการเล้ียงปลากดคังเพื่อจาหน่ายในช่วงที่ผ่านมา ประกอบกับในปัจจุบันมีโรงงานท่ีมี
ความต้องการรับซ้ือดินจากมูลไส้เดือน จึงทาให้มียอดขายได้โดยเฉล่ียอยู่ท่ีประมาณ 3,000 ถุงต่อเดือน โดย
คิดเป็นจานวนเงินประมาณ 30,000 บาทต่อเดือน ร่วม 2 ปีเต็มที่เล้ียงไส้เดือนสามารถเพิ่มรายได้ให้แก่
ครอบครัวได้จริงและสามารถมาทดแทนรายได้ท่ีขาดหายไป จากปริมาณการจาหน่ายเคร่ืองเบญจรงค์ใน
ท้องตลาดลดลง รวมถึงเม่ือพิจารณาแล้วพบว่า ในพ้ืนที่โดยรอบจังหวัดสมุทรสาครมีความต้องการดินผสมมูล
ไสเ้ ดอื นอยเู่ ป็นจานวนมาก เพราะคุณสมบัติของดนิ ดังกล่าวมีจลุ ินทรีย์ มากกวา่ 100 ชนิด มีฤทธ์ิเย็น ไมท่ าให้
รากเน่า ช่วยกระตุ้นการเจรญิ เติบโต และการออกดอก ออกผลของต้นไมไ้ ด้ดี แต่ในปัจจุบันยังไม่สามารถผลิต
ได้ในปริมาณทันต่อความต้องการของลูกค้าและตลาด จากเหตุผลท่ีกล่าวมาทั้งหมดน้ี จึงได้ข้อสรุปถึงความ
ต้องการของชุมชนในการสร้างอาชีพใหม่ด้วยการเล้ียงไส้เดือน เพื่อยกระดับรายได้ครวั เรือนใหเ้ พ่ิมขนึ้ ในตาบล
ดอนไก่ดี และการสร้างอัตลักษณ์ของตาบลด้วยการออกแบบถุงบรรจุผลิตภัณฑ์เครื่องเบญจรงค์และถุงใส่ดิน
ผสมมูลไสเ้ ดือนให้มคี วามโดดเด่นและมีภาพลกั ษณถ์ ึงสัญลักษณ์ทชี่ ัดเจนของชุมชน ดงั ตารางท่ี 1

๒

ตารางท่ี 1 ตาบลดอนไกด่ ี อาเภอกระท่มุ แบน จังหวัดสมทุ รสาคร โดยแบง่ รายละเอียดได้ ดังตาราง

รายละเอียดความต้องการเลี้ยงไสเ้ ดอื นเพ่ือทาดนิ ผสมมูลไส้เดือนจาหน่ายคดิ เป็นร้อยละ 50 ของตาบล

ตาบลดอนไก่ดี ความตอ้ งการ หมายเหตุ

หมู่ท่ี 1 ออกแบบถงุ บรรจผุ ลติ ภณั ฑท์ แี่ สดงถงึ อตั ลกั ษณข์ องตาบลดอนไกด่ ีอยา่ งชัดเจน

หมทู่ ี่ 2 ไม่มีพน้ื ที่สาหรับการวางโรงเรือนเล้ียงไส้เดือน ประกอบกับผูใ้ หญ่บ้านมีความ รองบปี
ถนัดการทาน้าพริกมากกว่า แตส่ นใจเข้าร่วมการอบรมทุกโครงการท่มี าจัดขึ้น 2565
ใหค้ วามรู้แก่ชุมชน

หมู่ท่ี 3 โรงเรือนพร้อมวัสดุอุปกรณ์การเลี้ยงไส้เดือนและออกแบบถุงบรรจดุ ินผสมมูล
ไส้เดอื นที่แสดงถึงอัตลกั ษณ์ของตาบลดอนไก่ดีอยา่ งชดั เจน

หมู่ที่ 4 โรงเรือนพร้อมวัสดุอุปกรณ์การเลี้ยงไส้เดือนและออกแบบถุงบรรจดุ ินผสมมูล
ไส้เดือนทแ่ี สดงถงึ อัตลกั ษณข์ องตาบลดอนไกด่ ีอย่างชดั เจน

หมทู่ ี่ 5 โรงเรือนพร้อมวัสดุอุปกรณก์ ารเล้ียงไส้เดือนและออกแบบถุงบรรจดุ ินผสมมูล
ไส้เดอื นทีแ่ สดงถึงอัตลักษณข์ องตาบลดอนไก่ดีอย่างชัดเจน

หมู่ที่ 6 สว่ นใหญค่ นในหมบู่ า้ นเล้ียงปลาดกุ ช่ือวา่ บก๊ิ อุย เพ่งิ จะเรมิ่ เลีย้ งปลาดุกขนาดกลาง รองบปี
เพ่ือทาเป็นปลาแดดเดียวจาหน่าย จึงขอรอสร้างฐานการเล้ียงปลาดุกขนาดกลาง 2565
เพมิ่ มากขน้ึ แต่สนใจเขา้ ร่วมการอบรมทุกโครงการทีม่ าจดั ขน้ึ ใหค้ วามรแู้ ก่ชุมชน

* หมายเหตุ โรงเรือนท้ัง 3 โรงเรือน พร้อมวัสดุอุปกรณ์การเล้ียงไส้เดือน จัดต้ังไว้ท่ีโรงเรียนบ้านดอนไก่ดี

ตาบลดอนไกด่ ี อาเภอกระทมุ่ แบน จังหวัดสมทุ รสาคร

ตารางที่ 2 SWOT วเิ คราะห์ความเป็นไปไดข้ องอาชพี รองรบั ใหม่ “การเลยี้ งไส้เดอื น” เพ่อื จาหน่ายดนิ ผสมมูลไส้เดือน

ปัจจัยท่เี อ้ือประโยชน์ ปจั จยั ท่ีส่งผลกระทบ

ปจั จยั จุดแขง็ จดุ อ่อน

ภายใน 1. แสดงจุดยืนของความต้องการการมีอาชีพใหม่เพื่อ 1. ประชาชนของ ต.ดอนไกด่ ี สว่ นใหญ่ทาอาชีพ

ปรับตัว และรองรับการเปล่ียนแปลงของภาวะเศรษฐกิจใน รับจ้างเป็นพนักงานในโรงงานอุตสาหกรรม ยัง

ปัจจุบัน ซ่ึงเห็นจากการแสดงความมีส่วนร่วมในการช่วย ไมม่ คี วามรู้ในอาชีพรองรับใหม่

ประสานงานตา่ งๆ เกี่ยวกบั วสั ดุอุปกรณ์ในท้องถน่ิ ท่ตี ้องใช้

2. แสดงความม่ันใจจะเรียนรู้อาชีพใหม่

3. กานัน หมู่ 4เคยมีประสบการณ์ในการทาอาชพี ใหม่แล้ว

และสามารถนาเอาหลักการท่ีรับคาแนะนาจากการฝึกอบรม

ไปใช้ให้คาปรึกษาต่อไปในอนาคต หลังจบโครงการแก่

สมาชิกในชุมชนได้

4. ประชาชนบางส่วนทาอาชีพปลูกผัก ทาสวนผลไม้

สามารถนามูลไส้เดือนไปปรับปรุงแปลงดินได้ และใช้ในการ

ทาเกษตรกรรมในครัวเรือนได้

5. มีความสามัคคี มีการสรุปความคิดเห็นร่วมกัน พร้อม

แสดงความต้องการของผู้นาหมู่บ้านทั้ง 6หมู่บ้านในตาบล

อยา่ งชัดเจนโดยไมเ่ กีย่ งงาน ดงั ตารางท่ี 1

๓

ปจั จยั โอกาส อุปสรรค

ภายนอก 1. การได้รับทุนสนับสนุนอาชีพรองรับใหม่จากโครงการ 1 1. จากสภาพภาวะเศรษฐกิจและปัญหาการ

ตาบล 1 มหาวิทยาลยั ระบาดของโรคท่ีอุบัติขึ้นมาใหม่อย่างโรคไวรัส

2. มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยาได้ส่งทีม โควดิ -19

อาจารย์ที่ปรึกษามาให้คาปรึกษาแนะนาถึงชุมชน และ 2.การผลิตของกินในตาบล เพ่ือจาหน่ายลาบาก

หม่บู ้านตา่ งๆ ในตาบล ในการหาตลาดเพ่ือวางจาหน่าย เพราะปัญหา

3. ใกล้แหล่งวัตถุดิบราคาถูกสาหรับใช้เพื่อรองรับในการ โรคไวรสั โควดิ -19

ประกอบอาชีพการเล้ียงไส้เดือน เช่น มูลข้ีวัวจาก จ.ราชบุรี,

ไม้ยคู าลิปตสั เป็นตน้

4. พ้ืนที่โดยรอบๆ ต.ดอนไก่ดี มีรวงร้านขายต้นไม้อยู่เป็น

จานวนมาก ซ่งึ มีระยะทางยาวไปจนถึง อ.บางบัวทอง

5. มีโรงงานหลายโรงงานรับซ้ือดินผสมมูลไส้เดือนอยู่เป็น

จานวนมาก ซึ่งทาให้ผลผลิตในปัจจุบันไม่เพียงพอกับความ

ตอ้ งการ กล่าวโดยทา่ นกานัน หม่ทู ี่ 4

วตั ถุประสงค์

1) เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้การเลี้ยงไส้เดือน แนวทางการสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ จากมูลไส้เดือน อาทิ
เช่น ดินผสมมูลไส้เดือน การช้ีแนะช่องทางการทาตลาด การสนับสนุนวัสดุสร้างโรงเรือนพร้อมเล้ียงพันธุ์
ไส้เดอื น ขนาด 4x6x2.5 เมตร จานวน 3 โรงเรือน

2) เพื่อถาม-ตอบข้อปัญหา ชี้แนะแนวทางการแก้ไขปัญหาหลังการเลี้ยง การติดตามประเมินผล
โครงการและการใหค้ วามรู้การเลีย้ งไสเ้ ดือนโดยการใชเ้ ทคโนโลยีเขา้ มาจัดการในอนาคต

3) เพื่อให้ความรู้การสร้างอัตลักษณ์ของตาบลผ่านการออกแบบถุงบรรจุผลิตภัณฑ์ เช่น ถุงห้ิวบรรจุ
ผลิตภณั ฑ์ และถงุ ใส่ดนิ ผสมมลู ไส้เดอื น

4) เพื่อแกป้ ญั หาผลกระทบทางเศรษฐกจิ จากการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19

ข้นั ตอนดาเนิน กจิ กรรม

กิจกรรม 1 การถ่ายทอดองค์ความรู้การเล้ียงไส้เดือนการสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่จากมูลไส้เดือน
การชี้ช่องทางการทาตลาด การสนับสนุนวัสดุการสร้างโรงเรือนพร้อมเล้ียงพันธ์ุไส้เดือน ขนาด 4x6x2.5
จานวน 3 โรงเรือน และการให้ความรู้การสร้างอัตลักษณ์ของตาบลผ่านการออกแบบถุงผลิตภัณฑ์ เช่น ถุงหู
หวิ้ บรรจผุ ลติ ภณั ฑ์ และถุงใส่ดนิ ผสมมลู ไส้เดือน กิจกรรมแบง่ ออกเปน็ 2 วัน
วันท่ี 1

1. การบรรยาย หัวข้อ “เรียนรู้สายพันธ์ุไส้เดือน ความแตกต่างแต่ละสายพันธุ์โคคูน (ไข่) ไส้เดือนแต่ละ
สายพันธุ์ การคัดเลือกสายพันธุไ์ ส้เดอื นท่ีเหมาะสมในการผลิตมลู ไสเ้ ดือน”

2. การบรรยาย หัวขอ้ “เรียนร้ปู ระโยชนข์ องตัวไสเ้ ดือน คณุ ลกั ษณะของมลู ไสเ้ ดือน”
3. การบรรยาย หวั ข้อ “เรียนรู้ประโยชน์ของมูลไส้เดอื น วิธีการนาไปใชใ้ หเ้ กิดมูลคา่ สูงสุด ลดต้นทนุ เพ่ิม

มลู คา่ สง่ิ ท่มี ีอยู่” และ ลงพนื้ ท่ี หรอื ประชมุ กลุ่มผนู้ าชุมชน
4. ลงพน้ื ทด่ี าเนินการเตรียมเล้ยี งไสเ้ ดือน

๔

วนั ท่ี 2
1. การเลอื กสถานที่ในการเลี้ยงไส้เดือนใหเ้ หมาะสม
การคดั เลอื ก bedding สาหรับการเลย้ี งไส้เดือน
เรียนรศู้ ัตรขู องไสเ้ ดอื น วิธกี ารปอ้ งกนั ศัตรู
วธิ กี ารเลยี้ งไส้เดอื น ๓ รูปแบบ ข้อดแี ละข้อเสยี ในแต่ละรูปแบบการเลีย้ ง
วิธีการดูแล การใหน้ า้ การป้องกนั ปญั หาและการแกไ้ ขปญั หา
วิธีการคัดแยกมูลไสเ้ ดือน ตวั ออ่ นไสเ้ ดอื น และไขไ่ สเ้ ดอื น
วธิ ีการเกบ็ มูลไส้เดือน
2. การบรรยาย หัวข้อ “เรียนรู้ภาคปฏิบัติการเลี้ยงไส้เดือน การเจาะกะละมัง การเตรียมbedding การ
คดั แยกไสเ้ ดือน การปลอ่ ยไส้เดอื นลงพืน้ ท่เี ลีย้ ง การใหน้ ้า การแยกมูล คดั แยกไข่การเกบ็ มูลไสเ้ ดอื น”
3. การบรรยาย หัวขอ้ สร้างแรงบนั ดาลใจ สู่การพัฒนาผลิตภณั ฑ์ชุมชนอย่างย่ังยนื และความร้เู ร่ืองการ
พัฒนาผลิตภัณฑ์เชิงอัตลกั ษณ์ชมุ ชน
4. สรปุ การอบรมความรู้ และลงพนื้ ทต่ี รวจโรงเพาะเลย้ี งไส้เดือน

กิจกรรมท่ี 2 การให้ความรู้การซักถาม-ตอบแก้ไขปัญหาหลังการเล้ียงไส้เดือน และการให้
ความรู้การเลี้ยงไส้เดือนโดยนาเทคโนโลยีเข้ามาจัดการในอนาคตรวมถึงการติดตามประเมินผลโครงการสัมมา
อาชพี ใหม่

1. การบรรยาย หัวขอ้ การให้ความรู้จากการซกั ถาม-ตอบ แก้ไขปัญหาหลังการเล้ียงไส้เดือน
1.1 ปญั หาเกีย่ วกบั การใหน้ ้าเกีย่ วกบั การเลยี้ งไส้ มากหรือน้อยเกินไป หรอื ให้น้าผดิ ชว่ ง
1.2 ปญั หาเกย่ี วกับไส้เดอื นหนีออกหรือตาย เก่ยี วกับศตั รูไสเ้ ดอื นที่เขา้ มากอ่ กวน
1.3 ปญั หาเก่ียวกับการให้อาหารไส้เดอื น
1.4 วิธีการร่อนมูลไสเ้ ดือน และการเตรียม bedding ใหมส่ าหรบั ไส้เดือนท่ีจะไปลงใหม่อีกรอบ
1.5 วิธีการทานา้ หมัดปยุ๋ มูลไสเ้ ดอื น

2. การบรรยาย หัวขอ้ การใหค้ วามรกู้ ารเลี้ยงไส้เดอื นโดยนาเทคโนโลยเี ข้ามาจดั การในอนาคต
การบรรยาย หัวขอ้ การติดตามประเมนิ ผลโครงการสร้างสัมมาอาชพี ใหม่

๕

ระเบียบวาระที่ 1 เร่อื งแจ้งเพอ่ื ทราบ

อาจารย์ ดร.ธิดาธิป หารชุมพล แจ้งผลการจาหน่ายปุ๋ยมูลไส้เดือนท่ีผ่านมา สามารถคานวณ และ
ประมาณการรายได้ต่อเดือนของประชาชนกลุ่มเป้าหมาย 20 ครัวเรือน ของ ตาบลดอนไก่ดี อาเภอกระทุ่ม
แบน จังหวดั

สมุทรสาคร ซึ่งเดิมเฉลี่ยมีรายได้ 9,000 บาทต่อเดือน ได้ดังน้ี ร่อนรอบที่ 1 จานวน 280 กะละมัง
คิดเป็นกาลังการผลิตร้อยละ 33.41 จาหน่ายในรูปแบบท้ังขายส่งและปลีก รายได้ 6,075 บาทต่อเดือน ถ้า
จาหน่ายปลีกอย่างเดยี ว รายได้ประมาณ 13,575 บาทตอ่ เดือน ร่อนรอบที่ 2 จานวน 573 กะละมัง คดิ เป็น
กาลังการผลติ ร้อยละ 66.32 จาหน่ายในรปู แบบท้ังขายส่งและปลกี รายได้ประมาณ 12,432 บาทต่อเดือน
ถ้าจาหน่ายปลีกอย่างเดียว รายได้ประมาณ 27,780 บาทต่อเดือน และถ้าร่อน จานวน 864 กะละมัง คิด
เป็นกาลังการผลิตร้อยละ 100 จาหน่ายในรูปแบบท้ังขายส่งและปลีก รายได้ประมาณ 18,746 บาทต่อ
เดือน ถ้าจาหน่ายปลีกอย่างเดียว รายได้ประมาณ 41,889 บาทต่อเดือน ซ่ึงตั้งแต่ตัวเลขร่อนรอบท่ี 2 เป็น
รายได้ต่อเดือนแบบประมาณการสาหรับ จานวน 1 ผลิตภัณฑ์ คือ ปุ๋ยมูลไส้เดือน เท่าน้ัน ดังน้ัน ในอนาคต
หาก ต.ดอนไกด่ ี ต้องการขยายฐานรายไดต้ ่อเดือนของชุมชน จึงควรเพ่มิ จานวนผลติ ภัณฑ์ใหม่ท่ีเป็นการนามูล
ไส้เดือนมาต่อยอดในการสรา้ งผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ของตาบลขึ้นอีก เช่น ปุ๋ยน้าหมักมูลไส้เดือน การจาหน่ายพันธ์ุ
ไสเ้ ดอื น และดินผสมมลู ไส้เดือน เป็นตน้

โดยกิจกรรม 1 Area 1 Lecturer มหาวิทยาลัยราชภัฎบ้านสมเดจ็ เจ้าพระยา และทีมงาน ต.ดอนไก่
ดี อ.กระทมุ่ แบน จ.สมุทรสาคร ภายใต้โครงการยกระดับเศรษฐกจิ และสังคมรายตาบลแบบบูรณาการ สามารถ
ทาให้รายได้ต่อเดือนของชุมชนเพ่ิมข้ึนได้จริง เม่ือเปรียบเทียบท่ีกาลังการผลิตร้อยละ 100 ถ้าจาหน่ายปลีก
อย่างเดียว รายได้ประมาณ 41,889 บาทต่อเดือน เทียบกับรายได้ต่อเดือนของประชาชนกลุ่มเป้าหมาย 20
ครัวเรือน เดิมเฉลี่ยมีรายได้ 9,000 บาทต่อเดือน ซึ่งสามารถประมาณการรายได้ต่อเดือนของชุมชนเพิ่มขึ้น
เปน็ ร้อยละ 23.27

๖

ผลการดาเนนิ งาน

วันอาทิตย์ ท่ี 7 กุมภาพันธ์ 2564 ดร.ธิดาธิป หารชุมพล อ.ณภพ ซ้ายสุวรรณ และผศ.กัมพล แสง
เอ้ียม ลงพ้ืนที่หมู่บ้านเบญจรงค์ ตาบลดอนไก่ดี อาเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร เพื่อนามากาหนด
กจิ กรรมและแผนงานของตาบล

วันอังคาร ท่ี 16 กุมภาพันธ์ 2564 นางสาวอรพรรณ วิเชียรปัญญา (เจ้าหน้าท่ีการเฝ้าระวัง
ประสานงานและติดตามข้อมูลสถานการณ์การระบาดของ COVID-19 และโรคระบาดใหม่) ลงพื้นที่เก็บแบบ
สารวจที่ตาบลดอนไก่ดี (แบบสารวจท่ีพักอาศัย ตลาด โรงเรียน) ลงพ้ืนที่เก็บแบบสารวจท่ีหมู่บ้านเบญจรงค์
(หมู่1) โดยติดต่อขอลงพื้นท่ีผ่านกานันทศพร ศรีวิไล จากนั้นเดินทางไปยังโรงเรียนบ้านดอนไก่ดีเพื่อเก็บ
แบบสอบถามโดยติดต่อกับคุณศิรินทรา กัญญาดา หัวหน้าวิชาการของโรงเรียนบ้านดอนไก่ดี และเดินทางไป
ยงั ศูนย์พฒั นาเดก็ เล็กบ้านดอนโดยทาการตดิ ต่อ คุณอรพิน ทองโต หัวหน้าศูนย์พัฒนาเดก็ เล็กบ้านดอนเพื่อทา
เก็บแบบสอบถาม และสารวจบรเิ วณศนู ยพ์ ัฒนาเดก็ เลก็ บ้านดอน

๗
วันพุธ ที่ 17 กุมภาพันธ์ 2564 นางสาวพัตราพร ศรีวิไล (เจ้าหน้าที่พัฒนาทักษะอาชีพใหม่) ว่าที่
ร้อยตรีหญิงปภัสรา รัตนภักดี(เจ้าหน้าที่พัฒนาทักษะอาชีพใหม่) และนางสาวอรพรรณ วิเชียรปัญญา
(เจ้าหน้าท่ีการเฝ้าระวังประสานงานและติดตามข้อมูลสถานการณ์การระบาดของ COVID-19 และโรคระบาด
ใหม่) ลงพ้นื ที่เพอื่ ท่ีจะขอแผนพฒั นาหมู่บา้ นกบั ผู้ใหญบ่ า้ นหม่ทู ี่ 6

วันพฤหัสบดี ที่ 18 กุมภาพันธ์ 2564 นางสาวพัตราพร ศรีวิไล (เจ้าหน้าที่พัฒนาทักษะอาชีพใหม่)
นางสาว อรพรรณ วิเชียรปัญญา (เจ้าหน้าท่กี ารเฝ้าระวังประสานงานและติดตามข้อมูลสถานการณ์การระบาด
ของ COVID-19 และโรคระบาดใหม่) ว่าที่ร้อยตรีหญิงปภัสรา รัตนภักดี(เจ้าหน้าที่พัฒนาทักษะอาชีพใหม่)
และนางสาวกมลา พงศ์เมธา (เจ้าหนา้ ท่พี ฒั นาศกั ยภาพและยกระดบั สินค้า OTOP/การทอ่ งเท่ียว/ส่ิงแวดลอ้ ม)
ไดล้ งพ้ืนทส่ี ารวจขอ้ มูลความตอ้ งการของประชาชนในการพัฒนาสมั มาชีพ และประชมุ เก่ยี วกับปัญหาต่าง ๆ ท่ี
พบเจอเก่ยี วกบั แบบสารวจและการลงพน้ื ท่ี

วันศุกร์ ที่19 มีนาคม 2564 น.ส.ปัทมาพร เคยก่ิง เจ้าหน้าที่พัฒนาศักยภาพและยกระดับสินค้า
otop/การท่องเท่ียว ส่ิงแวดล้อม และนายกันตภณ พูลสวัสด์ิ เจ้าหน้าท่ีพัฒนาศักยภาพและยกระดับสินค้า
OTOP/การท่องเท่ียว/สิ่งแวดล้อม ลงพื้นท่ีถ่ายทาวีดโี อสัมภาษณ์ นายสปุ ระสิทธิ โพธ์ิสทิ ธ์ิ ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 4
ตาบลดอนไกด่ ี เร่ืองมูลไส้เดือนดนิ

๘
วนั จันทร์ ที่ 22 มีนาคม 2564 เจา้ หน้าท่ีบริการชุมชนลงพืน้ ท่เี พื่อประชาสัมพันธ์โครงการโดยมกี าร
ทาเอกสารเชิญชวนและการติดปา้ ยประชาสมั พนั ธ์ โดยปฏบิ ัติงาน ณ. สถานทีต่ า่ งๆ ดงั นี้
ภาครฐั ได้แก่ เทศบาลตาบลดอนไกด่ ี อนามัยตาบลดอนไกด่ ี และกรมทางหลวง พ้ืนท่ดี ูแลตาบลดอนไกด่ ี
ภาคเอกชน ได้แก่ โครงการเอ้ืออาทร ตาบลดอนไก่ดี บริษัท J&T สาขา ตาบลดอนไก่ดี และบริษัท Hip
Smile Services

วันศุกร์ ท่ี 2 เมษายน 2564 ดร.ธิดาธิป หารชุมพล อ.ณภพ ซ้ายสุวรรณ นางสาวณัฐกุล ภูกองไชย
เจ้าหน้าท่ีวิเคราะห์ข้อมูล นางสาวพิมพ์ธนัฏชา เมืองพวน (เลขา) และผู้นาท้องถิ่นตาบลดอนไก่ดี ได้เข้าร่วม
ประชุมเกี่ยวกับโครงการ/กิจกรรมสร้างอัตลักษณ์ของสินค้าด้วยบรรจุผลิตภัฑณ์ และการยกระดับครัวเรือน
ด้วยการเล้ียงไส้เดือน ท่ีจะดาเนินการพัฒนาสัมมาชีพและสร้างอาชีพใหม่และนาองค์ความรู้ไปบริการชุมชน
ให้กับตาบลดอนไก่ดี รวมทั้งรายงานสภาพตาบล จากการใช้ TPMAP เพื่อวิเคราะห์และประเมินศักยภาพ
ตาบล ณ ศูนย์โอทอปเบญจรงค์ ตาบลดอนไกด่ ี อาเภอกระทุม่ แบน จังหวดั สมทุ รสาคร

๙
วันพุธ ที่ 26 พฤษภาคม 2564 เจ้าพัฒนาทักษะอาชีพใหม่และเจ้าหน้าท่ีพัฒนาและยกระดับสินค้า
OTOP ลงพ้นื ท่ีศึกษาและเก็บข้อมูลการทาปุ๋ยไส้เดือนดนิ ปยุ๋ มลู ไส้เดอื นดินปลอดสารพิษ เปน็ มติ รกับคน สัตว์
เล้ียง และสภาพแวดลอ้ ม โดยมกี านนั เปน็ ผู้ใหค้ วามรูเ้ ก่ียวกับปยุ๋ มูลไสเ้ ดือน

วนั พฤหัสบดี ท่ี 10 มิถุนายน 2564 ประชุมเรอื่ งการลงพื้นท่แี ละกิจกรรมต่างๆ ของ U2T(COVID-
19) กับหน่วยงานราชการอาเภอกระท่มุ แบน ผ้นู าชุมชนตาบลดอนไกด่ ี ตาบลตลาดกระทุ่มแบน ตาบลทา่ ไม้
และตัวแทนของมหาวทิ ยาลัยราชภัฎบ้านสมเด็จเจา้ พระยา

วันศุกร์ ที่ 18 มิถุนายน 2564 เจ้าหน้าท่ี U2T ผู้นาท้องถิ่น และเจ้าหน้าที่ทางมหาวิทยาลัยบ้าน
สมเด็จเจ้าพระยา ได้ร่วมกิจกรรมบ้านสมเด็จร่วมใจสู้ภัยโควิด COVID-WEEK โดยการมอบถุงปันสุขให้กับ
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตาบล วัดหงอนไก่ โรงเรียนบ้านดอนไก่ดี และประชาชน โดยกิจกรรมน้ีได้จัดข้ึนที่
โรงเรียนบ้านดอนไก่ดี

๑๐
วันอังคาร ท่ี 22 มิถุนายน 2564 ดร.ธิดาธิป หารชุมพล อาจารย์ณภพ ซ้ายสุวรรณ อาจารย์ที่
ปรกึ ษาตาบล และนางสาวณัฐกลุ ภูกองไชย เจา้ หน้าท่ีวิเคราะห์ขอ้ มลู ลงพ้ืนท่ีถ่ายคลิปวิดีโอภาพรวมกิจกรรม
ตาบลสัมภาษณ์ นางอุไร แตงเอ่ียม ประธานกลุ่มหมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี และนายสุประสิทธิ โพธ์ิสิทธิ์
กานันและประธานกลุ่มปุ๋ยมูลไส้เดือน เก่ียวกับกิจกรรมที่จะเข้าไปดาเนินการในพื้นท่ีตาบลดอนไก่ดี สภาพ
ปญั หาทตี่ อ้ งการใหโ้ ครงการยกระดบั เศรษฐกิจและสังคมรายตาบลแบบบรู ณาการเขา้ ไปช่วยเหลือ และพฒั นา

ประชาสมั พนั ธ์อบรมการเลย้ี งไสเ้ ดือนและบรรจภุ ณั ฑ์ ในวนั ที่ 7-8 สงิ หาคม ผา่ นระบบออนไลน์

วนั พธุ ท่ี 28 กรกฎาคม 2564 สมาชกิ ตาบลดอนไก่ดีรบั มอบวัสดอุ ปุ กรณ์ท่ีใชใ้ นการเลี้ยงไส้เดอื น

๑๑
ประชาสัมพันธ์กิจกรรมตาบลดอนไก่ดี
กิจกรรมที่ 1 การถ่ายทอดองค์ความรู้การเลี้ยงไส้เดือนการสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่จากมูลไส้เดือน การช้ี
ชอ่ งทางการทาตลาด การสนับสนุนวัสดุการสร้างโรงเรือนพร้อมเลี้ยงพันธ์ุไส้เดือน ขนาด 4x6x2.5 จานวน 3
โรงเรือน และการให้องค์ความรู้การออกแบบถุงบรรจภุ ัณฑ์เชงิ อตั ลกั ษณ์พร้อมการสร้างถุงบรรจุภัณฑใ์ ห้ตาบล
เชน่ ถงุ ห้วิ บรรจภุ ณั ฑ์ และถุงใสด่ นิ ผสมมลู ไสเ้ ดือน ในวนั ที่ 7-8 สงิ หาคม 2564

กิจกรรม 2 การให้ความรู้จากการซักถาม-ตอบข้อปัญหา แนวทางการแก้ไขปัญหาหลังการเล้ียง การ
ติดตามประเมินผลโครงการ และการให้ความรู้การเลี้ยงไส้เดือนโดยการใช้เทคโนโลยีเข้ามาจัดการในอนาคต
ในวันท่ี 28 สงิ หาคม 2564

วันพุธ ที่ 5 สิงหาคม 2564 สมาชิก U2T ตาบลดอนไก่ดี รับมอบวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการเล้ียง
ไส้เดอื น และวสั ดุอุปกรณ์ท่ีใช้ในการสรา้ งโรงเรอื น ท่โี รงเรยี นบา้ นดอนไกด่ ี

๑๒

วัน ศุกร์ ที่ 3 สิงหาคม 2564 สมาชิก U2T ตาบลดอนไก่ดี นาอุปกรณ์และวัสดุที่ใช้ในการเล้ียง
ไสเ้ ดอื น มอบใหก้ บั ประชาชนทเ่ี ข้าร่วมกจิ กรรมและโรงเรยี นบา้ นดอนไก่ดี

๑๓

วนั เสาร์ ท่ี 7 สิงหาคม 2564 อาจารย์ทป่ี รกึ ษาโครงการ ผู้อานวยการโรงเรยี นและคณะครูบ้านดอน
ไก่ดี ประชาชนกลุ่มเปา้ หมาย และสมาชิก U2T ตาบลดอนไก่ดี เขา้ ร่วมการอบรมในกจิ กรรมท่ี 1 หัวข้อ การ
ถ่ายทอดองค์ความรู้การเลี้ยงไส้เดือน การสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่จากมูลไส้เดือน การชี้ช่องทางการตลาด การ
สนับสนุนวัสดุการสรา้ งโรงเรอื น 3 โรงเรือน เน่อื งจากโรงเรอื นจะถกู ตงั้ ไว้ท่ีโรงเรยี นบา้ นดอนไก่ดี ดังน้ันจงึ มคี รู
ทอ่ี าศยั อย่บู ้านพักร่วมเขา้ อบรมดว้ ยสมารท์ โฟน

๑๔

วันอาทิตย์ ท่ี 8 สิงหาคม 2564 อาจารย์ที่ปรึกษาโครงการ ผู้อานวยการโรงเรียนและคณะครูบ้าน
ดอนไก่ดี ประชาชนกล่มุ เป้าหมาย และสมาชกิ U2T ตาบลดอนไก่ดี เข้าร่วมการ "อบรมในกจิ กรรมท่ี 1 หัวข้อ
การถ่ายทอดองค์ความร้กู ารเล้ียงไส้เดือน การสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่จากมูลไส้เดือน การชีช้ ่องทางการตลาด การ
สนับสนุนวัสดุการสร้างโรงเรือน 3 โรงเรือน และการให้ความรู้การออกแบบบรรจุภัณฑ์เชิงอัตลักษณ์ถุงหูหิ้ว
บรรจภุ ณั ฑ์ และถุงใสม่ ูลไสเ้ ดอื น" เนอ่ื งจากโรงเรอื นจะถกู ต้งั ไว้ท่ีโรงเรยี นบ้านดอนไก่ดี ดังน้ันจึงมีครูทอ่ี าศยั อยู่
บา้ นพกั ร่วมเขา้ อบรมด้วยสมารท์ โฟน

๑๕

ภาพกิจกรรม การอบรมออนไลน์ผ่าน Zoom กิจกรรมที่ 2 การให้ความรู้การซักถาม-ตอบ แก้ไข
ปัญหาหลงั การเล้ยี งไส้เดือน การให้ความร้กู ารเล้ียงไสเ้ ดือนโดยนาเทคโนโลยเี ข้ามาจัดการในอนาคตรวมถงึ การ
ติดตามประเมินผลโครงการสัมมาอาชพี ใหม่ ในวันที่ 28 สงิ หาคม 2564

๑๖
ผลการเลยี้ งไส้เดือนของโรงเรยี นบ้านดอนไกด่ ีรอบที่ 1 (จานวน 14 กะละมัง) รอบการเลี้ยงระยะ
20 วัน (ในชว่ งฤดฝู น) เรม่ิ เลี้ยงวนั ที่ 8 ส.ค.- 27ส.ค.64
- ระยะการเล้ยี งรอบที่1 ปรมิ าณมูลไสเ้ ดือนทีผ่ ลติ ได้ 16 กโิ ลกรมั
- กากไส้เดือนทเ่ี หลือ 14 กโิ ลกรัม

ผลการอบรมกิจกรรมท่ี 1 การถ่ายทอดองค์ความรู้การเล้ียงไส้เดือน การสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่จากมูล
ไส้เดือน การช้ีช่องทางการทาตลาด และการให้องค์ความรู้การออกแบบถุงบรรจภุ ัณฑ์เชิงอัตลกั ษณ์พร้อมการ
สร้างถงุ บรรจุภัณฑใ์ ห้ตาบล จนเกดิ ผลิตภณั ฑ์จากมูลไสเ้ ดือนของโรงเรียนบา้ นดอนไกด่ ี

๑๗
แผนที่สถานที่สาคญั ของ ตาบลดอนไกด่ ี อาเภอกระทมุ่ แบน จงั หวดั สมุทรสาคร

โครงการยกระดบั เศรษฐกิจและสังคมรายตาบลแบบบูรณาการ : การสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ให้แก่ชุมชน
จากกการเล้ยี งไสเ้ ดอื น ตาบลดอนไกด่ ี อาเภอกระท่มุ แบน จังหวัดสมทุ รสาคร

๑๘
ชมุ ชนตาบลดอนไก่ดไี ด้ร่วมมือกบั มหาวยิ าลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา ภายใต้ โครงการยกระดับ
เศรษฐกิจและสังคมรายตาบลแบบบูรณาการ (๑ ตาบล ๑ มหาวิทยาลัย) จึงได้มีการจัดโครงการสร้างอาชีพ
ใหม่ให้กับคนในชุมชนจากการเล้ียงไส้เดือน โดยมีการจัดโครงการผ่านแอปพลิเคชั่น ZOOM ในวันท่ี 7-8
สงิ หาคม 2564

วัสดุที่สนับสนุนถูกนามาประกอบข้ึนด้วยการร่วมแรง ร่วมใจทั้งภาคส่วนของผู้นาตาบล ผู้นาสถานท่ี
โรงเรียนบ้านดอนไกด่ ี และประชาชน ดังน้ี

๑๙

การดาเนินการลงเล้ียงไส้เดือนเพ่ือเก็บตัวชี้วัดของ โครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตาบลแบบ
บรู ณาการ (๑ ตาบล ๑ มหาวทิ ยาลัย) ของตาบลดอนไก่ดี ตง้ั แตเ่ ดอื นสิงหาคม - 30 กันยายน 2564 ดงั น้ี

๒๐
การดาเนินการขอจด OTOP ภาพใบขอจด และลงรปู รายชื่อสมาชิก ดงั น้ี

๒๑
ช่วงเดือน ตุลาคม 2564 มีการส่งมอบไฟล์การออกแบบบรรจุภัณฑ์เชิงอัตลักษณ์ และ ถุงหิ้วบรรจุ
ผลิตภัณฑเ์ คร่ืองเบญจรงค์ ทีส่ ามารถใชไ้ ด้ทุกๆ หมูบ่ ้านในหมูบ่ า้ นเบญจรงค์ ตาบลดอนไก่ดี

อาจารย์ท่ีปรึกษาประจาตาบลดอนไก่ดี อาจารย์ ดร.ธิดาธิป หารชุมพล และอาจารย์ณภพ ซ้ายสุวรรณ
ได้ลงตรวจงานการลงไสเ้ ดือน 60 กิโลกรมั เพ่ือเก็บตวั ชว้ี ดั ของโครงการ

๒๒
วนั จันทร์ที่ 18 ตุลาคม 2564 เตรยี มแชม่ ูลววั เพื่อรองรับพนั ธไ์ ส้เดอื นทีจ่ ะทาการร่อนมลู ไส้เดอื นเพ่ือ
จาหนา่ ย รอบท่ี 1ในวันองั คารท่ี19 ตุลาคม2564 เวลา 09.00น.เปน็ ต้นไป

ภาพบรรยากาศทีม อว. กับประชาชนมาร่อนมูลไส้เดือน และเพาะเลี้ยงไส้เดือน เพ่ือคัดแยกเป็น 3
โรงเรอื น สาหรับการเล้ียงรอบที่ 2

๒๓
ภาพบรรยากาศการตดิ ต้ังลูกหมุนระบายอากาศโรงเล้ียงไสเ้ ดอื นทั้ง 3 โรงเรอื นซ่ึงสามารถทางานได้ดีเรียบร้อย

ในวันที่ 31 ตุลาคม 2564 สามารถขายส่งปุ๋ยมูลไสเ้ ดือนเงินกอ้ นแรกของตาบลดอนไก่ดี และเตรยี ม
ป๋ยุ มูลไสเ้ ดือนจาหน่ายปลกี ทั้ง ขนาด 50๐ กรัม และ 1 กิโลกรัม และได้นาผลิตภณั ฑ์ออกบธู ที่โลตสั มหาชัย

๒๔

๒๕

ป๋ยุ มลู ไส้เดือนของเรา จดั บูธท่ีใดเปน็ ขายเกล้ียง บูธโรบินสัน ศรีสมาน นนทบุรี จานวน 5 วัน รายรับ
3,980 บาท เพราะขนของไปขายได้เท่านี้ ถ้าขนไปได้อีกก็คงหมดคะ >>ขายดีขายคล่อง<< เพื่อปากท้อง
ประชาชน ชาวตาบลดอนไกด่ ี อ.กระทุม่ แบน จ.สมทุ รสาคร

๒๖

วันท่ี ๑๙ ธันวาคม ๒๕๖๔ นางสาวกมลา พงศ์เมธา และนางสาวปัทมาพร เคยกิ่ง เจ้าหน้าพัฒนา
ศักยภาพ OTOP ได้นาปุ๋ยมูลไส้เดือนขายส่งที่ร้านขายดอกไม้ในเขตกระทุ่มแบน จานวน ๒ ร้าน ร้านของพ่ีจี
และพน่ี ุช ร้านละ ๓๐ กิโลกรัม

๒๗

ปุ๋ยมลู ไสเ้ ดอื นของเรา จัดบธู ที่ใดเปน็ ขายเกล้ยี ง ได้จัดบูธท่ีเซน็ ทรลั พลาซามหาชัย งาน “Mahachai
Flower Festival”

๒๘

สรปุ ผลการดาเนนิ งานและแนวทางการปรบั ปรงุ แกไ้ ข
ผลการดาเนินกิจกรรม
การดาเนินงานโครงการสร้างอัตลักษณ์ของสินค้าด้วยบรรจุผลิตภัณฑ์และการยกระดับรายได้ครัวเรือนด้วย

การเล้ียงไส้เดือนในครั้งนี้บรรลุวัตถุประสงค์ที่ได้กาหนดไว้ คือ เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้การเลี้ยงไส้เดือนแนวทางการสร้าง
ผลิตภัณฑ์ใหม่ๆจากมูลไส้เดือน อาทิเช่น ดินผสมมูลไส้เดือน การชี้แนะช่องทางการตลาด การสนับสนุนวัสดุการสร้างโรงเรือน
พร้อมเล้ียงพันธ์ุไส้เดือน ขนาด 4x6x2.5 จานวน 3 โรงเรือน และการให้ความรู้การซักถาม-ตอบแก้ไขปัญหาหลังการเลี้ยง
ไส้เดือน และการให้ความรู้การเล้ียงไส้เดือนโดยนาเทคโนโลยีเข้ามาจัดการในอนาคตรวมถงึ การติดตามประเมนิ ผลโครงการสัมมา
อาชีพใหม่จากการสัมภาษณ์คุณอุไร และคุณหนูเลก็ เบญจรงค์

ถุงบรรจุภัณฑ์ถูกใจ และสวยงามเป็นถุงที่คู่ควรกับใส่บรรจุเครื่องเบญจรงค์เพราะราคาค่อนข้างสูง ดังน้ันถุง
บรรจุภัณฑ์สาหรับใส่เคร่ืองเบญจรงค์ก็สาคัญโดยท่ีถุงบรรจุภัณฑ์ออกแบบโลโก้บ่งบอกถึงตาบลดอนไก่ดี มีตราตาบลดอนไก่ดี
และถุงสมี ่วง ซึ่งแสดงถงึ เอกลักษณข์ องตาบลดอนไก่ดี กลุ่มหมบู่ ้านเบญจรงค์ขอบคณุ มหาวทิ ยาลัยท่ีเอางบตรงน้ีมาช่วยหม่บู ้าน
เบญจรงค์ของเราในการจัดทาถุงบรรจุภัณฑ์เชิงอัตลักษณ์ของตาบลดอนไก่ดีจากการสัมภาษณ์ครโู รงเรียนบ้านดอนไก่ดีเก่ียวกับ
ผลิตภัณฑป์ ุย๋ มลู ไส้เดอื น

คุณครูได้ประโยชน์และความรู้จากการอบรมโครงการสร้างอัตลักษณ์ของสินค้าด้วยบรรจุผลิตภัณฑ์และการ
ยกระดับรายได้ครัวเรือนด้วยการเล้ียงไส้เดือน โดยวิทยากรได้ให้ความรู้ในการนาปุ๋ยมูลไส้เดือนท่ีเราเล้ียงและร่อนไปใส่ต้นไม้
ผลลัพธ์ท่ีได้คือต้นไม้ออกดอกออกผลงดงามและยังช่วยลดต้นทุนในการซ้ือปุ๋ยราคาแพงรวมท้ังไม่มีสารเคมีตกค้างกับผักและ
ต้นไม้ สะอาด ปลอดภัย โดยครูจะนาความรู้จากการอบรมโครงการสร้างอัตลักษณ์ของสินค้าด้วยบรรจุผลิตภัณฑ์และการ
ยกระดับรายได้ครัวเรือนด้วยการเลีย้ งไส้เดือนไปต่อยอดโดยการถ่ายทอดความรู้ให้คนท่ีสนใจ นักเรยี น ครู เก่ียวกับประโยชน์มูล
ไส้เดือน ทั้งนี้ครูขอขอบคุณมหาวิทยาลัยท่ีให้โอกาสดีๆกับประชาชน โรงเรียน ตาบลดอนไก่ดี คุณครูจะนาประโยชน์ที่ได้จาก
การอบรมไปใช้ในชีวิตประจาวันและก็ปรับปรุงเรียนรู้เพ่ิมเติมและจะนาความรู้เพ่ิมเติมมาแบ่งปัน การสานต่อและต่อยอดจาก
กจิ กรรมก็คือถ่ายถอดความรู้ให้นักเรยี น จากครูสูน่ ักเรียนและนักเรียนสู่ชมุ ชน จากการเยี่ยมบ้านนกั เรยี นก็จะตรวจดูว่านักเรียน
เอาไปใช้เกิดประโยชน์กับชุมชนอย่างไรบ้าง จากเดิมมีการคัดแยกขยะผู้ปกครองก็จะเล่าให้ฟังถึงประโยชน์จากการสอนนักเรียน
นาความรู้มาใช้ในชุมชน ตอนนี้เอาไส้เดือนไปใช้ประโยชน์เช่น นาไส้เดือนไปย่อยขยะอินทรีย์อย่างเศษอาหารแล้วก็จะนาไป
ปฏบิ ตั ใิ หเ้ กิดประโยชนก์ บั ชมุ ชน

ตวั ชวี้ ัดและผลสัมฤทธขิ์ องโครงการ
ตัวชวี้ ัดความสาเร็จของกิจกรรม

๒๙

ตารางแสดงรายไดเ้ ฉลย่ี ต่อครวั เรือน

ตารางความพึงพอใจการเข้ารว่ มในกจิ กรรมที่ ๑ การถ่ายทอดองค์ความรู้การเลีย้ งไสเ้ ดอื นการสรา้ ง
ผลิตภัณฑใ์ หม่จากมูลไส้เดือน การชี้ช่องทางการทาตลาด การสนับสนุนวสั ดกุ ารสรา้ งโรงเรอื นพร้อมเล้ียงพนั ธุ์
ไสเ้ ดือน ขนาด 4x6x2.5 จานวน 3 โรงเรอื น และการใหอ้ งคค์ วามรู้การออกแบบถุงบรรจุภัณฑเ์ ชิงอตั ลักษณ์
พรอ้ มการสร้างถุงบรรจภุ ณั ฑ์ให้ตาบล เช่น ถุงหว้ิ บรรจุภณั ฑ์ และถุงใสด่ ินผสมมูลไสเ้ ดือน ในวันท่ี 7-8
สิงหาคม 2564

ตารางความพึงพอใจการเข้ารว่ มในกิจกรรมที่ ๒ การใหค้ วามรจู้ ากการซกั ถาม-ตอบข้อปัญหา แนว
ทางการแกไ้ ขปัญหาหลังการเลี้ยง การติดตามประเมนิ ผลโครงการ และการให้ความรูก้ ารเลี้ยงไส้เดอื นโดยการ
ใช้เทคโนโลยเี ข้ามาจดั การในอนาคต ในวันท่ี 28 สิงหาคม 2564

๓๐

ปัญหาท่ีพบในการเลยี้ งไสเ้ ดือน
1. ไสเ้ ดอื นหนีออก
2. มีศตั รขู องไสเ้ ดอื น ( มด นก หนู ปรสติ คางคก องึ่ อ่าง )
3. ไสเ้ ดือนไม่กินอาหาร ( ไม่มีขยุ ไสเ้ ดือน )
4. มูลววั ในกะละมังเล้ียงแหง้
5. มลู ววั ในกะละมงั เล้ียงชนื้ มากเกิน
6. มลู ววั เป็นกอ้ นไสเ้ ดือนไม่ย่อย (หลังงดนา้ )
7. ไสเ้ ดือนตัวเล็กลง
8. มลู ไสเ้ ดือนในกะละมังท่ีครบรอบคัดแยกช้นื มาก
9. ไข่ไสเ้ ดือนมปี ริมาณมากคดั แยกออกจากมูลไม่ได้
10.มลู ไส้เดอื นกอ่ นบรรจุใสบ่ รรจุภณั ฑช์ ้นื
11.มูลไสเ้ ดอื นทบ่ี รรจใุ นถงุ เกิดเช้ือรา

ประโยชนท์ ี่ไดร้ ับจากกจิ กรรม
ประโยชนต์ อ่ ผเู้ ขา้ รว่ มโครงการ
1. เพื่อถ่ายทอดองค์ความรกู้ ารเลย้ี งไสเ้ ดือน แนวทางการสร้างผลติ ภณั ฑใ์ หม่ๆ จากมูลไส้เดือน
อาทิเช่น ดนิ ผสมมลู ไส้เดือน การชแี้ นะช่องทางการทาตลาด การสนับสนุนวสั ดุสร้างโรงเรอื น
พรอ้ มเลย้ี งพันธ์ุไส้เดือน ขนาด 4x6x2.5 เมตร จานวน 3 โรงเรือน
2. เพ่อื ถาม-ตอบข้อปญั หา ช้ีแนะแนวทางการแก้ไขปัญหาหลังการเล้ียง การตดิ ตามประเมินผล
โครงการและการให้ความรู้การเลยี้ งไส้เดอื นโดยการใชเ้ ทคโนโลยีเขา้ มาจดั การในอนาคต
3. เพื่อใหค้ วามรู้การสรา้ งอัตลักษณข์ องตาบลผ่านการออกแบบถงุ บรรจุผลติ ภัณฑ์ เช่น ถุงหิ้ว
บรรจุผลิตภณั ฑ์ และถงุ ใส่ดินผสมมูลไสเ้ ดือน
4. เพอื่ แกป้ ญั หาผลกระทบทางเศรษฐกจิ จากการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19
ประโยชนต์ ่อหนว่ ยงาน/มหาวิทยาลัย
1. นาโครงการไปพัฒนาชมุ ชนสรา้ งอาชพี ใหป้ ระชาชนมีรายได้
2. นาความรู้ด้านเทคโนโลยบี ริการพัฒนาผลติ ภัณฑเ์ พ่อื เพิ่มมูลคา่
ประโยชน์ต่อชุมชน/สังคม
1. เกดิ อาชีพใหม่ในตาบลดอนไกด่ ีอยา่ งน้อย 1 อาชพี
2. มโี รงเรอื นเลีย้ งไสเ้ ดือนอย่างนอ้ ย 3 โรงเรือน
3. รายได้ครัวเรอื นเพิ่มข้นึ อยา่ งนอ้ ยร้อยละ 5
4. ผลติ ภัณฑไ์ ดร้ บั การพัฒนาและเพิ่มมูลคา่ จานวน 2 ผลิตภณั ฑ์
5. จดั ต้ังศูนย์ OTOP จานวน 1 กลุม่

ผลลพั ธท์ ไี่ ดร้ บั จากโครงการ
ผลลพั ธท์ ่ไี ด้รับจากโครงการ (Outcome)

- นาความรทู้ ไ่ี ด้รบั จากการอบรมไปใชค้ วบคู่กับการจดั การเรียนการสอน แบบบรู ณาการ
- นักเรยี นและผ้ปู กครองมคี วามสนใจ
- ไดม้ ูลของไสเ้ ดอื น เพือ่ นาไปขยายผลต่อไป
- ทาใหไ้ ดป้ ยุ๋ ชวี ภาพไร้สารเคมี ประหยดั ต้นทุน
- ต้นไมเ้ จรญิ งอกงามดีกวา่ การใช้ปุ๋ยข้วี ัวเฉยๆ

๓๑

- "ได้รับความรู้เก่ียวกับการเลี้ยงไส้เดือน การจัดทาบรรจุภัณฑ์ การนาไปเป็นแหล่งเรียนรู้ให้กับ
นักเรียนและชุมชน การปรับใชใ้ นชวี ิต เกีย่ วกับการเกษตร ทง้ั ยงั วางแผนเพือ่ สร้างรายได้"

- นักเรยี นได้รบั ความรู้เก่ียวกบั กบั การเลีย้ งไสเ้ ดือน สามารถนาไปต่อยอดในการหารายไดเ้ สริมได้
- คาดว่าต้นไม้จะงอกงามเจริญเตบิ โต สสี ันสดใส
- ความรู้ในการเลีย้ งไสเ้ ดอื น
- ไดร้ บั ความรู้และสรา้ งรายได้เสริม
- มผี ลผลิตดีขึน้ นกั เรยี นและผปู้ กครองสนใจและมคี วามต้องการต่อยอดในการประกอบอาชีพ
- เป็นการสรา้ งรายไดใ้ หค้ นในชมุ ชนและลดมลพิษจากการใช้ปุ๋ยเคมี
- ต้นไม้เจรญิ งอกงามดกี ว่าการใชม้ ลู วัวทวั่ ไป
- เพิ่มผลผลิตของพืชผักสวนครวั
- นกั เรยี นสามารถนาไปต่อยอดในการใชช้ ีวติ ประจาวันได้
- รายได้ทีไ่ ด้รับจากการขายไสเ้ ดอื น
- พืชผกั และตน้ ไมแ้ ตกกง่ิ กา้ น ใหผ้ ลผลติ เพิ่มขึน้ และโรงเรียนเปน็ แหลง่ เรียนรู้ในการเล้ยี งไส้เดือนของชุมชน
- นักเรยี นสามารถนาการเพาะเลยี้ งไส้เดอื นไปต่อยอดเป็นธุรกจิ สรา้ งรายไดใ้ หก้ บั ครอบครัว
- นักเรยี นได้เรียนรแู้ ละฝึกปฏบิ ัตกิ ารเลย้ี งไส้เดอื นและสามารถนาไปใช้ในชีวิตประจาวนั ได้

ผลกระทบของโครงการ
ผลทางบวก

ประชาชนในตาบลดอนไกด่ ีมีอาชพี และมรี ายได้
ผลทางลบ

เน่ืองจากสถานการณโ์ ควิดทาให้แผนการดาเนนิ การทว่ี างไวใ้ นตอนแรกไมต่ รงตามแผน และไดม้ ีการ
ปรบั เปลีย่ นใหเ้ ขา้ กบั สถานการณ์ โดยการอบรมผา่ นช่องทางออนไลน์

ประสิทธภิ าพของโครงการ
- นาไปเผยแพร่ให้นกั เรยี นทสี่ นใจ
- นาไปเปน็ ปุ๋ยใส่พชื ผักในแปลงเกษตรได้
- การปลกู ตน้ ไม้
- ใชท้ าน้าหมักมูลไส้เดือนเพ่ือรดนา้ ผกั หรอื ต้นไม้ทบ่ี ้าน โรงเรยี น นาไปบรู ณาการการจัดการเรยี นการ

สอนและต่อยอดสคู่ รอบครัวของนกั เรียนและการจัดการขยะ การนาไปผสมกับดนิ ในการปลกู พืชผกั
- นาความร้ไู ปใช้กบั นักเรียน เพ่ือนครแู ละผู้ปกครอง
- จะนาปุยมูลไสเ้ ดือนไปใสบ่ ารุงต้นไม้ภายในบ้าน ไม้กระถาง ไมด้ อกไม้ประดับและกล้าฟ้าทะลายโจรท่ี

เร่ิมปลกู และอีกส่วนหน่ึงจะลองผลติ น้าหมักชีวภาพ
- การสร้างอาชีพเลี้ยงไสเ้ ดือน การฝกึ เลีย้ งไส้เดือนเปน็ อาชพี เสรมิ
- ดินน้าไปใช้กับผักสวนครัว สว่ นความร้ทู ีไ่ ด้รบั จากการอบรม นาไปต่อยอดกับนกั เรียนเพื่อสง่ เสรมิ ให้มี

ความรแู้ ละนาไปสรา้ งรายได้
- มเี อาดนิ หนา้ ลองไปใส่ตน้ ไม้
- พชื ผกั และต้นไม้ที่บา้ นและโรงเรียน และการจดั การขยะในครัวเรอื นและโรงเรียน
- การบรู ณาการในการจัดการเรียนรเู้ มือ่ สถานการณ์เข้าสูภ่ าวะปกติและถา่ ยทอดความรสู้ ู่นักเรยี นและ
ครอบครัวทั้งเป็นแหลง่ เรียนรู้ของชุมชน

๓๒

ประสิทธผิ ลของโครงการ
- เกิดผลติ ภณั ฑจ์ ากมูลไสเ้ ดือน
- ถงุ บรรจภุ ัณฑ์เชิงอตั ลกั ษณ์

ปญั หาและอปุ สรรคในการดาเนนิ กิจกรรม
1. ดว้ ยสภาพอากาศในชว่ งฤดฝู น ก็จะมีปัญหาในการให้น้า บางครั้งฝนตกมากไปกท็ าให้ดินชืน้ บางชว่ ง

กร็ ้อนเกินไป ซึ่งมปี ญั หาในเรื่องเก่ียวกบั การใหน้ ้า ซึ่งผูเ้ ลี้ยงไมเ่ คยเลยี้ งมากก่อน ทาให้เกิดปัญหา
2. ปญั หาชว่ งแรกเก่ยี วกบั การให้น้าซงึ่ ให้นา้ นอ้ ยไปบ้าง หรอื ใหม้ ากเกินไป ทาใหเ้ กิดไส้เดือนคลาน

ออกหนตี ายไปบา้ ง
3. ดว้ ยสถานการณ์ของโควดิ ทาให้เกิดปัญหาการเดินทางลงไปตดิ ตามในพ้นื ที่ ส่วนผ้เู ลี้ยงกก็ ลัวและ

กังวลในสถานการณโ์ ควิดค่ะ ทาใหไ้ มส่ ามารถทางานได้เต็มที่
4. ดว้ ยสถานการณ์ของโควิดแพรร่ ะบาด กจิ กรรมเปล่ยี นเปน็ การอบรมผา่ นทางออนไลน์ ผู้เลยี้ งหรอื

กล่มุ เป้าหมายสว่ นมากเปน็ ผู้สงู อายุ ใช้สามารถใชส้ มารท์ โฟนไม่เป็น
5. จะมีปญั หาช่างทจ่ี ะมาสรา้ งโรงเรอื นใหต้ ดิ โควดิ ไมส่ ามารถสร้างไดท้ นั เวลาท่ีกาหนด ทาให้ชา้

แนวทางการแกไ้ ขปัญหา
1. ให้นา้ ในปริมาณทเ่ี หมาะสม
2. นากระดาษหนงั สือพมิ พ์ปิดหนา้ ดินเพ่ือไม่ใหไ้ ส้เดือนออก
3. ติดตามและช่วยประชาชนแก้ปัญหาผ่านช่องทางออนไลน์(Line)
4. กล่มุ เปา้ หมายทีส่ ามารถใช้สมารท์ โฟนเป็นจดั อบรมและให้ความรู้ ซ่งึ เป็นคณะครแู ละกลุ่มเป้าหมาย

บางท่านท่ีสามารถใชส้ มารท์ โฟน
5. เร่งทาใหเ้ รว็ ทสี่ ุด

แผนทจี่ ะดาเนนิ การต่อไป
ติดตามและดูแลช้ีแนะการแก้ไขปัญหาในการเลี้ยงไส้เดือน และส่งเสริมการตลาดผลิตภัณฑ์

จากมูลไส้เดือนท่จี ะนาไปจาหน่าย รวมทั้งตดิ ตามการสร้างโรงเรอื นจานวน 3 โรงเรอื นที่โรงเรียนบา้ นดอนไก่ดี
จากการสัมภาษณ์ครูโรงเรียนบา้ นดอนไกด่ ีเกยี่ วกบั ผลิตภณั ฑ์ปุ๋ยมูลไส้เดือนคุณครูได้ประโยชนแ์ ละความรู้

จากการอบรมโครงการสรา้ งอตั ลักษณข์ องสนิ ค้าด้วยบรรจุผลิตภัณฑ์และการยกระดบั รายได้ครวั เรอื นด้วยการเลีย้ ง
ไส้เดือน โดยวิทยากรได้ให้ความรู้ในการนาปุ๋ยมูลไส้เดือนท่ีเราเลี้ยงและร่อนไปใส่ต้นไม้ผลลัพธ์ที่ได้คือต้นไม้ออก
ดอกออกผลงดงามและยังช่วยลดต้นทุนในการซ้ือปุ๋ยราคาแพงรวมท้ังไม่มีสารเคมีตกค้างกับผักและต้นไม้ สะอาด
ปลอดภัย โดยครูจะนาความรู้จากการอบรมโครงการสร้างอัตลักษณ์ของสินค้าด้วยบรรจุผลิตภัณฑ์และการ
ยกระดับรายได้ครัวเรือนด้วยการเลี้ยงไส้เดือนไปต่อยอดโดยการถ่ายทอดความรู้ให้คนที่สนใจ นักเรียน ครู
เกีย่ วกับประโยชน์มูลไส้เดือน ท้ังนค้ี รูขอขอบคุณมหาวทิ ยาลยั ทใี่ ห้โอกาสดีๆกบั ประชาชน โรงเรยี น ตาบลดอนไก่ดี
คุณครูจะนาประโยชน์ที่ได้จากการอบรมไปใช้ในชีวิตประจาวันและก็ปรับปรุงเรียนรู้ เพิ่มเติมและจะนาความรู้
เพิ่มเติมมาแบ่งปัน การสานต่อและต่อยอดจากกิจกรรมก็คือถ่ายถอดความรู้ให้นักเรียน จากครูสู่นักเรียนและ
นกั เรียนสู่ชมุ ชน จากการเยีย่ มบา้ นนกั เรยี นกจ็ ะตรวจดวู ่านกั เรยี นเอาไปใชเ้ กิดประโยชน์กับชุมชนอยา่ งไรบ้าง จาก
เดิมมกี ารคัดแยกขยะผ้ปู กครองก็จะเลา่ ให้ฟงั ถึงประโยชน์จากการสอนนักเรยี นนาความรู้มาใช้ในชุมชน ตอนนี้เอา
ไส้เดอื นไปใชป้ ระโยชน์เช่น นาไส้เดือนไปย่อยขยะอนิ ทรยี ์อย่างเศษอาหารแลว้ กจ็ ะนาไปปฏิบตั ิใหเ้ กิดประโยชนก์ ับ
ชมุ ชน