21. EBT-SMA-03-37                                         25. EBT-SMA-01-38
Perhatikan gambar limas beraturan T.ABCD. P, Q, R             Diketahui limas segi-6 beraturan T.ABCDEF dengan
dan S berturut-turut adalah titik tengah rusuk AB, AD,        panjang rusuk AB = 10 cm dan AT 13 cm. Sudut
BC dan CD. Nilai sinus sudut antara bidang TPQ                antara alas dan sisi tegaknya adalah α, maka nilai tan α
dengan bidang TRS adalah … T                                  =…
A. 2                                                          A.  5   √3
                                                                  12
        5
B. 3                                                          B.  1   √3
                                                                  5
        5
C.  4              12 cm C                 D                  C.  12  √3
    5                                                             5
D.  3      √5      QR                                         D. √23
    5
                                                              E. 5√23
E.  4      √5      A 12 cm B
    5
                                                          26. EBT-SMA-00-38
22. EBT-SMA-01-36                                             Diketahui T.ABCD limas beraturan. Panjang rusuk alas
    Diketahui limas beraturan T.ABCD, panjang rusuk AB
                                                              12 cm, dan panjang rusuk tegak 12√2 cm. Jarak A ke
– 3 cm dan TA – 6 cm. Jarak titik B dan rusuk TD              TC adalah …
                                                              A. 6 cm
adalah …
                                                              B. 6√2 cm
A.  1      √14
    3                                                         C. 6√6 cm
                                                              D. 8 cm
B.  2      √14
    3                                                         E. 8√6 cm
C. √14
D.  4      √14                                            27. EBT-SMA-00-39
    3                                                         Diketahui bidang empat beraturan T.ABC dengan
E. 2√14                                                       rusuk 4 cm. Titik P pada pertengahan AB. Sudut antara
23. UAN-SMA-04-38                                             TP dengan bidang alas adalah α. Nilai tan α = …
    Pada limas segitiga beraturan T.ABCD yang semua
    rusuknya sama panjang, sudut antara TA dan bidang         A. 2√2
    ABCD adalah …
    A. 15o                                                    B.  3   √2
    B. 30 o                                                       2
    C. 45 o
    D. 60 o                                                   C. 1
    E. 75 o
                                                              D.  1   √3
                                                                  2
                                                              E.  1   √3
                                                                  3
                                                          28. EBT-SMA-00-40
24. EBT-SMA-01-37                                             Diketahui limas segiempat beraturan T.ABCD.
    Diketahui limas segi-3 beraturan PQRS, panjang rusuk
                                                              Panjang rusuk tegak √11 cm dan panjang rusuk alas
QR = a cm dan PQ = a√3 cm. Sudut antara PS dan                2√2 cm. Sudut antara bidang TAD dan RBC adalah α,
bidang QRS adalah α, maka nilai cos α = …                     maka cos α = …
A. 1                                                          A.  3   √11
                                                                  11
        6
B.  1      √3                                                 B.  5
    3                                                             9
C.  1                                                         C.  2   √14
    3                                                             9
D.  1      √3                                                 D.  1   √3
    3                                                             2
E.  2                                                         E.  8
    3                                                             9
                                                          50
29. EBT-SMA-99-40                                          33. EBT-SMA-94-23
    Limas T.ABC pada gambar dengan alas segitiga sama          Gambar di samping adalah limasberaturan T.ABCD.
    sisi. TA tegak lurus bidang alas. Sudut antara bidang
                                                               Tangens sudut antara rusuk TD dan bidang alas ABCD
    TBC dan ABC adalah α. Maka sin α = …
                                                               adalah …                               T
A. 5                                                           A.  1  √2
                                                                   4
           7              T
                          4 cm                                 B.  1  √2
B. 2                                                               2
                           A 4√2 cm      C
           6                           B                       C.  1  √10                        DC
                                                                   5
C. 6
                                                               D.  1  √10        A
          10                                                       2
D. 2                                                           E. 2√2                                    B
          10                                               34. EBT-SMA-93-27
E. 1                                                           Gambar di bawah ini adalah bidang empat beraturan.
           6
30. EBT-SMA-98-26                                              Jarak antara titik puncak dengan bidang alas adalah …
Pada gambar limas tegak T.ABCD alasnya berbentuk                                                 A. 11√3 cm
persegi panjang. Sudut antar bidang TAD dan TBC                            D B. 2√3 cm
adalah α, maka tan α = …                                                                         C. 2√6 cm
A. 15                               T                                  9         99              D. 3√6 cm
        17                                                                                   C E. 9√6 cm
                                                                   A 9/2
B.  3                     13 cm
    4                                                                                    9/2
                                                                                     B
C. 2                      DC
         3
D.  8                                     8 cm             35. EBT-SMA-93-28
    15
                                                               Diketahui T.ABCD adalah limas beraturan. Nilai kosinus
E.  8                     A 6 cm       B
    17                                                         sudut antara sisi TBC dan bidang ABCD adalah …
31. EBT-SMA-97-24                                                             T                             A. 1/15 √15
    Limas A.BCD pada gambar di bawah merupakan limas                                   12 cm                B. 1/5 √15
    segitiga beraturan. Jarak titik A ke BCD adalah …                                                       C. ¼ √14
                                                                           D C D. √14
A. 3√2                       A                                                                   3 E. √15
                   B
B. 2√6                                                                                        3
C. 6
                                                                       A 6 cm           B
D. 4√3
E. 8                                      D                36. EBT-SMA-92-22
                                                               Gambar di bawah adalah bidang empat T.ABCD yang
                                       E                       mempunyai alas segitiga sama sisi. Jika α adalah sudut
                                                               antara bidang TBC dan ABC, maka tan α = ……
                                 C                             A.  1  √3             T
                                                                   3
                                                               B. 1
32. EBT-SMA-96-24                                              C. √3             2√3 C
Gambar di bawah adalah limas segiempat beraturan.              D. 2
Sudut antara bidang TAD dan bidang ABCD adalah α.              E. 2√2         A               4
Nilai cos α = …
A.  2                            T                                                                    B
    13
B.  5                                                      37. EBT-SMA-91-23
    13
                                                               Gambar di samping ini adalah limas           D
C.  5                     DC                                                                             8
    12                                                         segitiga beraturan D.ABC. Jarak titik
                                                                                                             M
D.  7              AB                                          D ke bidang alas ABC adalah …                6
    13
                                                                   A. √54
    12
E.  13                                                             B. √52                             A               C
                                                                   C. √44
                                                                   D. √37
                                                                   E. √27                                       B
                                                           51
38. EBT-SMA-90-27                                        42. EBT-SMA-95-35
                                                             Diketahui kubus ABCD.EFGH dengan rusuk 6 cm
Gambar di bawah adalah sebuah limas beraturan
PQRST Besar sudut antara PT dan alas QRST, adalah            a. Lukis kubus tersebut dengan ketentuan sebagai
…          P A. 250                                          berikut : panjang rusuk = 6 cm, bidang ABFE
                                                             frontal dengan AB horizontal, sudut menyisi = 300
                                           B. 300
       a√2 C. 450                                            dan perbandingan proyeksi =  1
                                                                                          2
                                           D. 600            b. Tentukan proyeksi garis AF pada bidang ABGH
           TS                              E. 750            c. Hitung besar sudut antara garis AF dan bidang
           U                                                 ABGH
QR                                                                         HG
39. EBT-SMA-89-27                                                  EF
Tinggi limas beraturan T.ABCD di        T
samping sama dengan …                5
A. √7 cm                          DC                                    D                             C
                                               6             A                               B
B. 3 cm
                                          B
C. √13 cm
D. 4 cm
E. 3√2 cm                      A                         43. EBT-SMA-94-35
                                                             Gambar di bawah adalah kubus ABCD.EFGH dengan
40. EBT-SMA-88-20                                            panjang rusuk 5 cm.
    Bidang 4 D.ABC diketahui ABC sama sisi. DC tegak         a. Tunjukkan dan hitunglah jarak titik C ke bidang
                                                                  BDG
lurus bidang ABC , panjang DC = 1 dan sudut DBC =            b. Tunjukkan dan hitunglah besar sudut antara garis
300 Bila α adalah sudut antara DAB dan CAB, maka                  AH dan garis BG
                                                                                  HG
tan α = …
A. √3
B.  1  √3                                                    EF
    3
C.  2  √3
    3
D.  1  1
       2
E.  2                                                                   D            C
    3                                                        A             B
41. EBT-SMA-87-36
Titik P tengah-tengah rusuk BC dan titik Q tengah-       44. EBT-SMA-88-37
                                                             a. Lukis kubus ABCD.EFGH dengan panjang rusuk 6
tengah rusuk OH dari kubus ABCD.EFGH yang panjang                 cm
                                                             b. Lukis proyeksi titik C pada bidang AFH
rusuk-nya a cm (lihat gambar). R adalah proyeksi Q           c. Tentukan jarak titik C pada bidang AFH.
                                                             d. Hitung isi limas C.AFH
pada bidang ABCD. Hitunglah :
a. Panjang PC                     HQ                  G
b. Panjang PQ
c. sin α, jika α sudut antara           E
    F                                                    45. EBT-SMA-98-35
                                                             Ditentukan kubus ABCD.EFGH dengan rusuk a cm.
    PQ dengan bidang ABCD                                    a. Tentukan gambar proyeksi ruas garis CE pada
                                                                  bidang BDE.
                                     D     RC
                               A                  P           b. Jika α sudut antara CE dengan bidang BDE,
                                               B                  berilah tanda pada α gambar.
                                                             c. Hitunglah cos α.
                                                         52
46. EBT-SMA-97-33                                                           Trigonometri
    Diketahui limas T.ABCD.
    Titik P pada TA sehingga AP : PT = 2 : 1.           01. EBT-SMA-93-18
    Titik Q pada BT sehingga BQ : QT = 1 : 2.               Koordinat Cartesius dari titik (4√3 , 3000) adalah …
    Titik R pada rusuk CT sehingga CR : RT = 1 : 4.         A. (2√3 , 6)
    Lukis irisan bidang yang melalui titik P, Q dan R       B. (2√3 , – 6)
    dengan limas.                                           C. (– 2√3 , – 6)
                             T                              D. (6 , – 2√3)
                                                            E. (– 6 , 2√3)
A             D
     B  C
                                                        02. EBT-SMA-87-02
47. EBT-SMA-89-38                                           Di bawah ini adalah gambarpenampang sebuah pipa.
    Limas ABCD, ketiga rusuk yang bertemu di B saling
    tegak lurus. Panjang AB = 9,8 cm, BC = 6 cm dan BD      Jika jari jari pipa 13 cm dan AB = 10 cm (AB adalah
    = 8 cm. Besar sudut antara bidang ACD dan bidang
    BCD adalah α0.                                          permukaan air dalam pipa), maka tinggi air yang paling
    a. Gambarlah limas ABCD tersebut
    b. Hitung jarak B kerusuk CD                            dalam adalah …
    c. Hitung tan α0.
                                                            A. 5 cm                AB
                                                            B. 12 cm
                                                            C. 18 cm
                                                            D. 20 cm
                                                            E. 25 cm
                                                        03. EBT-SMA-86-03
                                                            Tinggi air pada sebuah pipa yang mendatar adalah 16
                                                            cm Apabila garis tengah pipa air 52 cm, maka lebar
                                                            permuka an air dalam pipa tersebut adalah …
                                                            A. 24 cm
                                                            B. 37,5 cm
                                                            C. 40,98 cm
                                                            D. 48 cm
                                                            E. 49,5 cm
                                                        04. EBT-SMA-88-01
                                                            cos 3150 = …
                                                            A.  –  1  √3
                                                                   2
                                                            B.  –  1  √2
                                                                   2
                                                            C.  –  1
                                                                   2
                                                            D.  1  √2
                                                                2
                                                            E.  1  √3
                                                                2
                                                        05. EBT-SMA-96-15
                                                            Nilai dari  sin 150 o  + sin120o   =…
                                                                        cos120o    − cos 300o
                                                            A. –2 – √3
                                                            B. –1
                                                            C. 2 – √3
                                                            D. 1
                                                            E. 2 + √3
                                                        53
06. EBT-SMA-95-15                                                          11. EBT-SMA-86-04
Himpunan penyelesaian persamaan                     2 cos (2x +  5  π)  =      Pada gambar di samping ini KL dan KN masing-
                                                                 6
                                                                               masing
√3 dengan 0 ≤ x ≤ π adalah …                                                   garis singgung. ∠ LMN = 750, maka ∠ LKN = …
A.  {      1  π,    1  π  }                                                    A. 750                        K                       N
           4        6                                                          B. 600
B.  {      1  π  ,  2  π  }                                                    C. 37,50
           2        3                                                          D. 300
                                                                                                                                     OM
C.  {      1     ,  1     }                                                    E. 150
           3  π     6  π
D.  {      5  π  ,  1  π  }                                                                                                       L
           6        3
E.  {      1  π  ,  1  π  }                                                12. EBT-SMA-01-13
           3        4
                                                                               Nilai cos ∠ BAD pada gambar adalah …
07. EBT-SMA-93-19                                                              A.  −      1                        A
    Bila 0 < a < 90 dan tan a0 =                                                          2
                                            5 , maka sin a0 = ……               B.  −      1                     B1
                                                                                          3
                                            11
A. 5                                                                           C.     1                            24
                                                                                      5
        6
                                                                                      2
B. 25                                                                          D.     3
        36                                                                            20
                                                                                      21
C.  1         11                                                               E.                                  C 3D
    6
D. 5                                                                       13. EBT-SMA-03-03
                                                                               Nilai sinus sudut terkecil dari segitiga yang sisinya
        36
E.  1         11                                                               5cm, 6 cm dan √21 cm adalah …
    36
08. EBT-SMA-87-07                                                              A.     1      21
                                                                                      5
Jika sin a0 =          4  dan  90  <  a  <  180  ,  maka  tan a0 = …           B.     1      21
                       5                                                              6
A.  4                                                                          C.     1      5
    3                                                                                 5
B.  –      4                                                                   D.     1      5
           3                                                                          6
C.  –      3                                                                   E.     1      5
           4                                                                          3
D.  3                                                                      14. . EBT-SMA-94-18
    4                                                                          Nilai tangens sudut terkecil dari segitiga yang
E.  3                                                                          mempunyai panjang sisi masing-masing 4 cm, 6 cm
    5
09. EBT-SMA-90-23                                                              dan 8 cm adalah …
    Nilai di bawah ini yang bukan merupakan nilai cos x
    dari persamaan cos 4x – cos 2x = 0 adalah …                                A.     5   √3
    A. –1                                                                             17
    B. – 1                                                                     B.     1   √7
                                                                                      15
                2
                                                                               C.     3   √5
    C. 0                                                                              11
    D. 1                                                                       D.     1   √15
                                                                                      7
              2
                                                                               E. √15
    E. 1
10. EBT-SMA-88-03                                                          15. EBT-SMA-89-01
Layang-layang garis singgung OAPB, sudut APB = 600                             Nilai  sin    (  1  π  +  x)  sama  dengan  nilai  …
                                                                                                2
dan panjang OP = 20 cm. Luas OAPB = …
A. 100 cm2                                                                     A. sin x
                                                          B
B. 100√2 cm2                                                                   B. cos x
C. 100√3 cm2                                        OP                         C. sin x
D. 200 cm2                                                                     D. sin (–x)
E. 100√5 cm2                                              A                    E. cos x
                                                                           54
16. EBT-SMA-88-06                                           21. EBT-SMA-02-06
                                                                Diketahui ∆ ABC dengan panjang sisi AB = 3 cm, AC
sin  (  1  π   +  2A)   +  sin  (  1  π  –  2A)  =  …           = 4 cm dan ∠CAB = 60o. CD adalah tinggi ∆ ABC.
        2                          2                            Panjang CD = …
A. 2 sin A                                                      A. 2 √3 cm
B. 2 cos A                                                                 3
C. 2 sin 2A                                                     B. √3 cm
                                                                C. 2 cm
D. 2 cos 2A
                                                                D. 3 √3 cm
E. cos 2A
                                                                           2
17. UN-SMA-05-07
    Diketahui persamaan 2 sin2x + 5 sin x – 3 = 0 dan           E. 2√3 cm
−   π   <x<       π  .  Nilai cos x = …                     22. UN-SMA-06-05
                                                                Perhatikan gambar berikut ini !
    2             2                                                        C Suatu lahan berbentuk segitiga
                                                                           60o dibatasi oleh tonggak A, B dan C
A.      −   1     3                                                12 16 Jika jarak tonggak A dan C = 12
            2                                                                              m, jarak tonggak B dan C = 16 m
                                                                A dan besar sudut ACB = 60o, maka
B.      −   1                                                                          B jarak tonggak A dan B adalah …
            2
                                                                A. 4√13 m
C.      1
        2                                                       B. 4√15 m
D.      1      3                                                C. 4√19 m
        2
                                                                D. 4√31 m
E.      1      3
        3                                                       E. 4√37 m
18. EBT-SMA-01-19                                           23. EBT-SMA-01-14
    Hasil penjumlahan dari semua anggota himpunan
    penyelesaian persamaa 3 tan x + cot x – 2√3 = 0
    dengan
0 ≤ x ≤ 2π adalah …                                             Diketahui ∆ PQR dengan PQ = 3 cm, PR = 5 cm dan
                                                                ∠QPR = 60o. Jika PS garis bagi ∠QPR, panjang PS =
A. 5 π                                                          …
        3
B.      4   π                                                   A. 20 √3 cm
        3
                                                                         9
        7
C.      6   π                                                   B. 20 cm
D.      5                                                               93
        6
           π                                                    C.  45      √3  cm
                                                                    4
E.      2
        3   π                                                   D.  20      √3  cm
                                                                    3
19. EBT-SMA-99-21                                               E.  20      √3  cm
    Diketahui persamaan tan xo – 6 cot xo – 5 = 0 untuk 90          6
    < x < 180. Nilai sin xo yang memenuhi adalah …
                                                            24. EBT-SMA-99-17
A.      6      37                                               Pada segitiga ABC, diketahui panjang sisi AB = 15 cm,
        37
                                                                BC = 14 cm, dan AC = 13 cm. Nilai tan C = …
B.      1      2
        2                                                       A. 5
C.      1      37                                                       13
        37
                                                                B.  5
                                                                    12
D.        1       2
        −2                                                      C.  12
                                                                    13
E.         6      37
        − 37                                                    D.  13
                                                                    5
20. UAN-SMA-04-03                                               E.  13
    Pada segitiga ABC diketahui sisi AB = 6 cm,                     5
    AC = 10 cm dan sudut A = 60o. Panjang sisi BC = …
    A. 2√19 cm
    B. 3√19 cm
    C. 4√19 cm
    D. 2√29 cm
    E. 3√29 cm
                                                            55
25. EBT-SMA-00-16                                          30. EBT-SMA-97-14
    Luas ∆ ABC adalah (3 + 2√3) cm2.
                                                               Ditentukan segitiga ABC dengan panjang sisi-sisinya
Panjang sisi AB = (6 + 4√3) cm dan BC = 7 cm.                  AB = 9 cm, AC = 8 cm dan BC = 7 cm.
Nilai sisi (A + C) = …
                                                               Nilai sin A adalah …
A. 1                                                           A.  2
                                                                   3
        7
B.  4      √7                                                  B.  1  √5
    7                                                              3
C.  1                                                          C.  2   √5
    2                                                              5
D. 7                                                           D.  1   √5
                                                                   2
        6+4 3
                                                                   3
E. 7                                                           E.  5  √5
        3−4 3
26. EBT-SMA-98-13                                          31. EBT-SMA-96-14
Ditentukan segitiga ABC dengan panjang sisi BC = 3             Diketahui segitiga ABC, panjang sisi AC = 3, AB = 2
                                                               dan ∠ A = 60o. Nilai cos C adalah …
cm, sisi AC = 4 cm dan sin A = 1 . Nilai cos B = …
                                                               A.  3   √7
                                                        2          7
A.  2      √5                                                  B.  2   √7
    5                                                              7
B.  1      √5                                                  C.  1   √7
    3                                                              7
C.  1      √3                                                  D.  2   √6
    2                                                              7
D.  2                                                          E.  1   √6
    3                                                              7
E. 1
        2
27. UN-SMA-07-20                                           32. EBT-SMA-93-21
    Diketahui A dan B adalah titik-titik ujung sebuah          Diketahui a0, b0 dan c0 menyatakan besar sudut-sudut se-
    terowongan yang dilihat dari C dengan sudut ACB =          gitiga ABC dengan tan a0 = 3 dan tan b0 = 1.
    45° . Jika jarak CB = p meter dan CA = 2p√2 meter,         Nilai tan c0 = …
    maka panjang terowongan itu adalah …
    A. p√5 meter                                               A. 2
    B. p√17 meter
    C. 3p√2 meler                                              B. 1
    D. 4p meter
    E. 5p meter                                                C.  –   1
                                                                       2
                                                               D. 2
                                                               E. 3
28. EBT-SMA-99-18                                          33. EBT-SMA-95-16
    Ditentukan segitiga PQR dengan panjang sisi PQ = 10        Diketahui segitiga ABC dengan panjang sisi-sisinya
                                                               a = 9 , b = 7 dan c = 8. Nilai cos A adalah …
cm dan sin ∠ PRQ =  1  2 . Jari-jari lingkaran luar            A.  2
                    4                                              7
segi tiga tersebut adalah …                                    B.  5
                                                                   12
A. 40√2 cm
                                                               C.  13
B. 20√2 cm                                                         28
C. 20 cm
                                                               D.  11
D. 10√2 cm                                                         21
E. 10 cm
                                                               E.  33
                                                                   56
29. EBT-SMA-98-14                                          34. EBT-SMA-93-20
    Diketahui segitiga ABC dengan panjang AB = 6 cm,           Diketahui segitiga ABC dengan panjang AC = BC = 6,
    besar ∠A = 30o dan ∠C = 120o. Luas segitiga ABC
    adalah …                                                   AB = 6√3. Luas segitiga ABC tersebut adalah …
    A. 18 cm2
    B. 9 cm2                                                   satuan luas
    C. 6√3 cm2
    D. 3√3 cm2                                                 A. 36√3
    E. 2√3 cm2
                                                               B. 18√3
                                                               C. 9√3
                                                               D. 9√2
                                                               E.  4  1   √2
                                                                      2
                                                           56
35. EBT-SMA-91-17                                            40. EBT-SMA-88-02
    Nilai sinus sudut A dalam segitiga ABC yang panjang
                                                                 Sisi sisi segitiga ABC : a = 2√61 , b = 10 dan c = 8
sisi-sisnya : a = √ 7 , b = 3 dan c = 2 adalah …                 Nilai cos A adalah …
A.  1  √3                                                        A.  –       5
    4                                                                        8
B.  1                                                            B.      1
    2                                                                    2
C.  3                                                            C.  –      1
    4                                                                       2
D.  1  √3                                                        D.      4
    2                                                                    5
E.  1  √35                                                       E.      5
    6                                                                    8
36. EBT-SMA-92-15                                            41. UN-SMA-05-06
    Pada segitiga ABC diketahui sisi a = 4 , sisi b = 6 dan
    sudut B = 450. Nilai kosinus sudut A adalah …                Diketahui segitiga ABC dengan AB = 4 cm, AC = 6 cm,
                                                                 BC = 8 cm dan ∠ ABC = α. Nilai cos α = …
A.  1  √2                                                        A.  −       1
    6                                                                        4
B.  1  √6                                                        B. 11
    6
                                                                         24
C.  1  √7                                                        C. 11
    6
                                                                         18
D.  1  √2                                                        D. 18
    3
                                                                         24
E.  1  √7                                                        E. 21
    3
                                                                         24
37. EBT-SMA-90-21                                            42. EBT-SMA-89-03
    Luas daerah segitiga ABC pada gambar dibawah                 Jajaran genjang ABCD, diketahui AB = 5cm, BC =
                                                                 4cm dan ∠ ABC = 1200, maka luas jajaran genjang itu
    adalah                                                       sama dengan …
                     4 cm                                        A. 5√3 satuan
                                                                 B. 10 satuan
               1050        300                                   C. 20 satuan
A. √6 – √2                                                       D. 10√3 satuan
B. 2(√6 – √2)
C. 4(√3 – 1)                                                     E. 20√3 satuan
D. 4(√3 + 1)
E. 2(√6+ √2)                                                 43. EBT-SMA-01-16
                                                                 Persamaan fungsi trigonometri pada gambar grafik
                                                                 adalah …
                                                                 A. y = sin x         3
38. EBT-SMA-86-07                                                B. y = 2 sin 3x
    Suatu segitiga ABC diketahui A = 1500, sisi a = 12 cm
    dan sisi c = 5 cm, maka luas segitiga AMC = …                C. y = 3 sin 4x
    A. 12 cm2
    B. 13 cm2                                                    D. y = 3 sin 2x      O π/2                π
    C. 14 cm2
    D. 15 cm2                                                    E.  y = 3 sin  x     –3
    E. 16 cm2
                                                                                2
39. EBT-SMA-89-02                                            44. EBT-SMA-02-14
    Dalam segitiga ABC diketahui b = 8 cm , c = 5 cm dan         Jika grafik di bawah berbentuk y = A sin kx, maka nilai
    sudut A = 600. Maka a = ….                                   A dan k adalah …
                                                                      Y
    A. √7 cm                                                         2
    B. 7 cm
    C. 89 cm                                                         0 1 2 3 4X
    D. 49 cm
                                                                     –2
    E. √129 cm
                                                                 A. A = –2 dan k = π
                                                                 B. A = –2 dan k = 2
                                                                 C. A = 2 dan k = π
                                                                 D. A = 2 dan k = 2π
                                                                 E. A = 2 dan k = 2
                                                             57
45. EBT-SMA-99-20                                        48. EBT-SMA-96-16
    Persamaan grafik fungsi trigonometri pada gambar         Persamaan grafik fungsi di bawah adalah …
    adalah …                                                         3
               y
            1
         0 30 70                    180 x                            0 π/4 π/2 3π/4 π
      1 √3                                                          –3
         2                                                   A. y = 3 cos 2x
                                                             B. y = –3 cos 2x
        -1                                                   C. y = 3 cos 1 x
A. y = –cos (2x – 30)o
B. y = –cos (2x + 30)o                                                                2
C. y = cos (2x – 30)o
D. y = –sin (2x – 30)o                                       D. y = –3 cos 1 x
E. y = sin (2x + 30)o
                                                                                        2
                                                             E. y = –3 cos 2x
46. EBT-SMA-97-16                                        49. EBT-SMA-86-17
    Persamaan grafik fungsi trigonometri pada gambar di      Kurva di bawah ini didapat dari kurva …
    bawah adalah …
        Y                                                             2
        1
                                                                                             1  1  π   2π
                                                                                                2
                                                                 -  1  π          1  π                     y = sin x
                                                                    6             2
    0                                   X
                                                                       -2
             π/3                 π
    –1
                                                             A.  y  =  2   sin    x  dengan  menggeser     sejauh     -  1     π
                        π                                                                                                6
A.  y = sin (2x +           )
                        6                                    B.  y  =  sin  2x    dengan   menggeser       sejauh  -     1     π
                                                                                                                         6
B.  y = cos (2x +       π     )
                                                             C.  y = 2 sin x dengan menggeser sejauh                  1        π
                        6                                                                                             6
C.  y = cos (2x –       π   )                                D.  y = sin 2x dengan menggeser sejauh                   1     π
                                                                                                                      6
                        3
D.  y = sin (2x +       π   )                                E.  y = 2 sin 2x dengan menggeser sejauh                       1  π
                                                                                                                            6
                        3
E.  y = sin (2x –       π   )                            50. EBT-SMA-92-16
                                                             Persamaan grafik di bawah ini adalah y = a cos kx0 ,
                        3
47. UAN-SMA-04-05                                            untuk 0 ≤ x ≤ 120. Nilai a dan k berturut-turut adalah
    Persamaan grafik fungsi pada gambar adalah …             …
                           2                                 A.  –2 dan        1                   2
                                                                               6
                                                             B. 2 dan 3
                           1                                 C.  2 dan      1                        0
                                                                            3                                 30
2π π                                2π     2π
                                    3                        D. –2 dan 3                           -2             60              90 120
                        -2                                   E.  -2 dan     1
                                                                            3
( )A.y            x     1                                51. EBT-SMA-91-18
       =  2  cos     +  6  π                                 Perhatikan grafik y = a sin kx0 di samping. Nilai a dan
                                                             k berturut-turut adalah … 2
( )B.y    2       x     1                                    A. 2 dan 4
       =     cos     −  6  π                                 B. –2 dan 4
( )C.y            x     1
       =  2  cos     +  3  π
( )D.y    2       x     1                                    C.  2 dan      1                      0 45 90
       =     cos     −  3  π                                                4
( )E.y            x     2                                    D.  –2 dan        1
       =  2 cos      +  3  π                                                   4
                                                             E. 2 dan 2                            –2
                                                         58
52. EBT-SMA-88-04                                                                                    57. EBT-SMA-97-21
Sketsa grafik di samping ini 4                                                                           Himpunan penyelesaian dari sin (3x + 75)o <       1  √3
                                                                                                                                                           2
adalah sebagian dari grafik
                                                                                                         untuk 0 ≤ x ≤ 180 adalah …
fungsi trigonometri yang per
                                                                                                         A. {x | 15 < x < 115, 135 < x ≤ 180}
samaannya …
A. y = 2 cos 2x0                                                                                         B. {x | 0 ≤ x < 15, 115 < x ≤ 135}
                              0 45 90 135 180
                                                                                                         C. {x | 0 ≤ x < 115, 135 < x ≤ 180}
B. y = 4 sin 2x0
                                                                                                         D. {x | 0 ≤ x < 15, 135 < x ≤ 180}
C. y = 4 cos 2x0              -4
                                                                                                         E. {x | 25 < x < 105, 145 < x ≤ 180}
D.  y = 4 sin  1  x0                                                                                 58. UAN-SMA-04-06
               2
E.  y = 4 cos  1  x0                                                                                     Penyelesaian persamaan  sin (x – 45)o >  1     3     untuk
               2                                                                                                                                  2
                                                                                                         0 ≤ x ≤ 360 adalah …
53. EBT-SMA-86-18                                                                                        A. 75 < x < 105
    Gambar di bawah ini menunjukkan dengan fungsi
    trigo-nometri, untuk 0 ≤ x ≤ 360. Fungsi tersebut                                                    B. 75 < x < 165
    persamaan-nya adalah …
                                                                                                         C. 105 < x < 165
                  2
                                                                                                         D. 0 < x < 75 atau 165 < x < 360
                                                                                                         E. 0 < x < 105 atau 165 < x < 360
                     600 1500 2400  3300                                                             59. EBT-SMA-97-15
             -2                                                                                          Nilai dari sin 105o – sin 15o adalah …
A. y = 2 cos x0 + sin x0                                                                                 A.  1  √2
B. y = cos x0 + sin √3x0                                                                                     4
C. y =√3 cos x0 + sin x0
D. y = sin x0 + 2 cos x0                                                                                 B.  1  √6
E. y = cos x0 + √3 sin x0                                                                                    4
                                                                                                         C.  1  √2
                                                                                                             2
                                                                                                         D. 1
                                                                                                         E.  1
                                                                                                             2
54. EBT-SMA-99-22                                                                                    60. UN-SMA-07-21
                                                                                                         Nilai dari cos 40° + cos 80° + cos 160° = ...
    Himpunan penyelesaian pertidaksamaan cos 2xo > 1 ,
                                                                                                         A.  1
                                                                                                  2          2
    untuk 0 ≤ x < 180 adalah …                                                                           B.  –  1  √2
    A. {x | 30 < x < 150}                                                                                       2
    B. {x | 0 < x < 60}
    C. {x | 150 < x < 180}                                                                               C. 0
    D. {x | 0 < x < 15 atau 165 < x < 180}
    E. {x | 0 < x < 30 atau 150 < x < 180}                                                               D.  1
                                                                                                             2
                                                                                                         E.  1  √2
                                                                                                             2
55. EBT-SMA-01-17                                                                                    61. UN-SMA-06-10
    Himpunan penyelesaian dari                                                                           Nilai dari cos 465o – cos 165o adalah …
               sin (x – 20o) + sin (x + 70o) – 1 ≥ 0
                                                                                                         A.  1  √2
    untuk 0o ≤ x ≤ 360o adalah …                                                                             2
    A. ( x | 20o ≤ x ≤ 110o)                                                                             B. 1 √3
    B. ( x | 35o ≤ x ≤ 100o)                                                                                     2
    C. ( x | x ≤ 50o atau x ≥ 130)                                                                       C. √3
    D. ( x | x ≤ 35o atau x ≥ 145)                                                                       D. 1 √6
    E. ( x | x ≤ 50o atau x ≥ 310)                                                                               2
                                                                                                         E. √6
56. EBT-SMA-00-19                                                                                    62. EBT-SMA-87-08
    Himpunan penyelesaian 3 cos (360 – x)o > 2 sin2 xo                                                   tan 750 = …
    untuk 0 ≤ x ≤ 360 adalah …                                                                           A. 3 – √2
    A. {60 < x < 180}                                                                                    B. 3 + √2
                                                                                                         C. 1
    B. {x ≤ 60 atau x ≥ 180}
    C. {0 < x < 60 atau 300 < x < 360}                                                                   D. 2 – √3
                                                                                                         E. 2 + √3
    D. {0 < x < 60 atau 300 < x ≤ 360}
    E. {60 ≤ x ≤ 180}
                                                                                                     59
63. EBT-SMA-96-17                                                        68. EBT-SMA-03-05
Diketahui tan A =        12  dan      sin  B  =  4  ;  A  dan  B  sudut      Nilai      sin 810 + sin 210  =…
                         5                       5                                      sin 690 − sin 170
lancip. Nilai cos (A – B) = …                                                A. √3
A.    63                                                                     B.     1       2
      65                                                                            2
B.    56                                                                     C.     1       3
      65                                                                            3
C.    16                                                                     D.          1     3
      65                                                                                 2
                                                                                 −
D.    –  16
         65                                                                  E. –√3
E.    –  33
         65
64. EBT-SMA-86-16                                                        69. UAN-SMA-04-04
                                                                             Nilai sin 45o cos 15o + cos 45o sin 15o sama dengan …
Bila  sin       =  5    , cos β =  4  dengan α dan β lancip,
             α     13              5                                         A. 1
maka nilai dari tan (α + β) adalah …                                                 2
A.    61                                                                     B.     1       2
      45                                                                            2
B.    45                                                                     C.     1       3
      61                                                                            2
C.    56                                                                     D.     1       6
      63                                                                            2
D.    56                                                                     E.  −       1     3
      33                                                                                 2
E.    33                                                                 70. EBT-SMA-91-34
      56                                                                     Himpunan penyelesaian dari
                                                                                      sin 3x0 + sin x0 – sin 2x0 = 0
65. EBT-SMA-92-17
                                                                             untuk 0 ≤ x ≤ 360 adalah …
Diketahui cos A =        2  , cos B =      2  . A dan B lancip.              A. { 0 , 30 , 120 , 180 , 240 , 300 }
                         3                 5                                 B. { 0 , 60 , 90 , 180 , 270 , 300 }
                                                                             C. { 0 , 60 , 150 , 180 , 210 , 330 }
Nilai dari cos (A + B) adalah ……                                             D. { 0 , 60 , 120 , 180 , 270 , 330 }
                                                                             E. { 0 , 30 , 180 , 210 , 270 , 330 }
A.    2   (3    –  2√5)
      15
B.    2   (3    –  √5)
      15
C.    2   (5    –  √3)v                                                  71. EBT-SMA-86-15
      15                                                                     2 cos 750 sin 50 = …
                                                                             A. sin 800 – sin 700
D.    2   (3    +  √5)                                                       B. sin 800 + sin 700
      15                                                                     C. cos 800 + cos 700
                                                                             D. cos 800 – cos 700
E.    2   (5    +  √3)                                                       E. sin 700 – sin 800
      15
66. EBT-SMA-89-04                                 S       7              72. EBT-SMA-00-17
    Dari gambar di samping ini,                                R
    sin (x + y)0 = ……                         y 25             15            Diketahui sin x = 8 , 0o < x < 90o .
                                               x
              117                                           Q                                               10
    A. 125                                                                   Nilai cos 3x + cos x = …
               44                                                            A.  −       18
                                                                                         25
    B. 125
         13                           P                                      B.  −      84
                                                                                        125
C. 125
                                                                             C.  −      42
         8                                                                              125
D. 25                                                                        D. 6
        4                                                                            25
E. 5
67. EBT-SMA-02-13                                                            E. 12
             sin 5x + sin 3x                                                         25
             cos 5c + cos 3x
Bentuk                             senilai dengan …
A. tan 2x
B. tan 4x
C. tan 8x
D. cot 4x
E. cot 8x
                                                                         60
73. EBT-SMA-98-15                                                             77. EBT-SMA-98-16
Diketahui cos (A – B) = 3 dan cos A cos B = 7 .                                   Nilai tan x yang memenuhi persamaan
                                           5 25                                   cos 2x + 7 cos x – 3 = 0 adalah …
Nilai tan A tan B = …                                                             A. √3
A.  8                                                                             B. 1 √3
    25
                                                                                          2
    8
B.  7                                                                             C.  1      √3
                                                                                      3
    7
C.  8                                                                             D. 1
    −8                                                                                    2
    25
D.                                                                                E.  1      √5
                                                                                      5
E. −8
                                                                              78. EBT-SMA-95-18
         7                                                                        Nilai x yang memenuhi persamaan 2 cos 2x0 – 4 cos x0 =
74. EBT-SMA-95-17                                                                 1 untuk 0 ≤ x ≤ 360 adalah …
                                                                                  A. 60 dan 300
Ditentukan sin A = 7 , maka cos 2A = …                                            B. 30 dan 330
                                                                                  C. 150 dan 210
                            25                                                    D. 120 dan 210
                                                                                  E. 120 dan 240
A.  576
    675
B.  572
    675
                                                                              79. EBT-SMA-92-34
C.  563                                                                           Himpunan penyelesaian dari persamaan
    625                                                                           cos 2x0 + sin x0 – 1 = 0 pada interval 0 ≤ x ≤ 360
                                                                                  adalah
D.  527                                                                           A. {0 , 30 , 180 , 330}
    625                                                                           B. {0 , 30 , 210 , 330}
                                                                                  C. {0 , 150 , 180 , 210}
E.  513                                                                           D. {0 , 30 , 150 , 180}
    576                                                                           E. {0 , 30 , 180 , 210}
75. EBT-SMA-94-19                                                             80. EBT-SMA-89-05
    Ditetahui tan A = p , maka cos 2A = …                                         Bentuk cos 6x – cos 2x dapat diubah menjadi bentuk
    A. 1 – p2
                                                                                  perkalian ……
B.  1− p2                                                                         A. 6 sin2 2x cos 2x
    p2 +1                                                                         B. 4 sin2 2x cos 2x
                                                                                  C. 2 sin2 2x cos 2x
C.   2p                                                                           D. 2 cos2 2x sin 2x
    p2 +1                                                                         E. 4 cos2 2x sin 2x
D.    2
    p2 +1
                                                                              81. EBT-SMA-91-19
    2 p2 +1
E.    p2 +1                                                                       Diketahui sin A =  7   dan sudut A lancip.
                                                                                                     25
                                                                                  Nilai dari sin 2A adalah …
76. EBT-SMA-03-04                                                                 A.  17
                                                                                      25
Diketahui sudut lancip A dengan cos 2A = 1 .                                      B.  14
                                                                                      25
                                                                           3
Nilai sin A = …                                                                   C.  26
                                                                                      625
A.  1       3
    3                                                                                 168
                                                                                  D.  625
B.  1       2
    2
                                                                                  E.  14
C.  1       6                                                                         625
    3
D. 2 5
         3
E.  2       6
    3
                                                                              61
82. EBT-SMA-88-05                                                           87. EBT-SMA-02-28
                                                                                Jika a sin x + b cos x = sin (30o + x) untuk setiap x,
Ditentukan tan          1  A = t, maka sin A = …                                maka a√3 + b = …
                        2                                                       A. –1
                                                                                B. –2
A.     t                                                                        C. 1
     1+ t2                                                                      D. 2
                                                                                E. 3
B.     2t
     1+ t2                                                                  88. EBT-SMA-01-18
                                                                                Himpunan penyelesaian persamaan √3 sin 2x + sin2x =
C.     3t                                                                       2 untuk 0o ≤ x ≤ 360o adalah …
     1+ t2                                                                      A. (60o, 120o, 240o, 300o)
                                                                                B. (120o, 180o, 300o)
D.     4t                                                                       C. (30o, 60o, 90o, 210o)
     1+ t2                                                                      D. (0o, 60o, 180o, 240o)
                                                                                E. (30o, 90o, 210o, 270o)
E.     5t
     1+ t2                                                                  89. EBT-SMA-00-20
                                                                                Batas-batas nilai p agar persamaan
83. EBT-SMA-00-18                                                                          p sin x + (p + 1) cos x = p + 2
                                                                                dapat diselesaikan adalah …
Bentuk        2 tan x      ekuivalen dengan …                                   A. p ≤ –1 atau p ≥ 3
            1+ tan 2 x                                                          B. p ≤ 1 atau p ≥ 3
                                                                                C. p ≤ –3 atau p ≥ 1
A. 2 sin x                                                                      D. –1 ≤ p ≤ 3
                                                                                E. 1 ≤ p ≤ 3
B. sin 2x
                                                                            90. EBT-SMA-98-17
C. 2 cos x                                                                      Agar persamaan 3cos x – m sin x = 3√5 dapat diselesai-
                                                                                kan, maka nilai m adalah …
D. cos 2x                                                                       A. –3√6 ≤ m ≤ 3√6
                                                                                B. –6 ≤ m ≤ 6
E. tan 2x                                                                       C. 0 ≤ m ≤ 36
                                                                                D. m ≤ –3√6 atau m ≥ 3√6
84. EBT-SMA-90-22                                                               E. m ≤ –6 atau m ≥ 6
Diketahui sin p0 = 2 , 0 < p < 90. Nilai dari tan 2p0=                      91. UAN-SMA-04-07
                                                                                Himpunan penyelesaian persamaan
                                    5                                           √6 sin xo + √2 cos xo = 2 untuk 0 ≤ x ≤ 360 adalah …
                                                                                A. (15 , 105)
…                                                                               B. (15 , 195)
A. –2                                                                           C. (75 , 105)
                                                                                D. (75 , 345)
B.   –  4                                                                       E. (105 , 345)
        3
                                                                            92. EBT-SMA-97-22
C.   –  4                                                                       Himpunan penyelesaian cos xo – √3 sin xo = 2, untuk
        5                                                                       0 ≤ x < 360 adalah …
                                                                                A. {75,285}
D.   4                                                                          B. {15,105}
     3                                                                          C. {75,165}
                                                                                D. {195,285}
E. 2                                                                            E. {255,345}
85. EBT-SMA-99-19
Ditentukan sin2 A =            3 . Untuk    π  <  x  <  π,  nilai  tan  2A
                               5            2
=…
A. 2√6
B.   2  √6
     5
C. 2
        56
D. – 2 √6
           5
E. –2√6
86. EBT-SMA-87-34
Jika tan α = t ( t∈ R) , maka …
(1)     sin   2A     =    t
                        1+ t2
(2)     tan   2A     =       2t    (t ≠ 1)
                           1− t2
(3)           1   A  =     1+  t2  (t ≠ 1)
           cos2            1−  t2
(4)           1   A  =     1+ t2   (t ≠ 0)
           sin 2             t2
                                                                            62
93. EBT-SMA-96-18                                              99. EBT-SMA-92-36
    Himpunan penyelesaian dari persamaan                           Himpunan penyelesaian persamaan
               √3 cos xo + sin xo = √2
                                                                   –3 cos x – √3 sin x = 2√3 untuk 0 ≤ x ≤ 2π adalah
    untuk 0 < x ≤ 360, x ε R adalah …
    A. {75, 285}                                                   ……
    B. {15, 285}
    C. {75, 345}                                                   A.  {  1   π}
    D. {15, 345}                                                          6
    E. {15, 75}
                                                                   B.  {  4   π}
                                                                          6
                                                                   C.  {  5   π}
                                                                          6
94. EBT-SMA-95-19                                                  D.  {  7   π}
    Bentuk √3 cos x0 + sin x0 dapat diubah menjadi bentuk                 6
    k cos (x – A)0 dengan k > 0 dan 0 ≤ A ≤ 360 , yaitu …
    A. 2 cos (x – 30)0                                             E.  {  11  π}
    B. 2 cos (x – 60)0                                                    6
    C. 2 cos (x – 45)0
    D. 3 cos (x – 30)0                                         100. EBT-SMA-93-24
    E. 4 cos (x – 30)0                                             Periode grafik fungsi yang dirumuskan dengan
                                                                   persama-an y = – cos x + sin x + 3 adalah ……
                                                                   A. 2 π
                                                                   B.  1  1   π
                                                                          2
95. EBT-SMA-93-23
    Batas-batas nilai p , agar persamaan                           C. π
    (p – 2) cos xX0 + (p – 1) sin x0 = p,
    untuk X∈R dapat diselesaikan adalah : ……                       D.  3  π
    A. 2 ≤ p ≤ 3                                                       4
    B. 1 ≤ p ≤ 5
    C. p ≤ 2 atau p ≥ 3                                            E.  1  π
    D. p ≤ 1 atau p ≥ 5                                                2
    E. p ≤ – 5 atau p ≥ 1
                                                               101. EBT-SMA-91-35
96. UN-SMA-05-08                                                   Bentuk –3 cos x0 – √3 sin x0 dinyatakan dalam
    Bentuk (√3 sin xo – cos xo) dapat diubah menjadi               k cos (x – α)0 adalah …
    bentuk k cos (x – c)o adalah …                                 A. 2√3 cos (x – 150)0
    A. 2 cos (x – 30)o                                             B. 2√3 cos (x – 210)0
    B. 2 cos (x – 60)o                                             C. –2√3 cos (x – 210)0
    C. 2 cos (x – 120)o                                            D. –2√3 cos (x – 30)0
    D. 2 cos (x – 150)o                                            E. 2√3 cos (x – 30)0
    E. 2 cos (x – 210)o
                                                               102. EBT-SMA-91-36
97. EBT-SMA-92-35                                                  Persamaan (p – 3) cos x0 + (p – 1) sin x0 = p + 1 dapat
    Nilai maksimum dan minimum                                     diselesaikan untuk p dalam batas …
                                                                   A. –9 ≤ p ≤ –1
    f(x) = 2 cos x + √5 sin x – 1 berturut-turut adalah …          B. –9 ≤ p ≤ 1
    A. 3 dan 0                                                     C. 1 ≤ p ≤ 9
    B. 3 dan –4                                                    D. p ≤ 1 atau p ≥ 9
    C. 0 dan –2                                                    E. p ≤ –9 atau p ≥ 1
    D. 2 dan –4
    E. 1 dan –3                                                103. EBT-SMA-86-44
98. EBT-SMA-93-22                                                  Ditentukan nilai fungsi f(x) = √2 cos x° + √6 sin x°.
    Bentuk sin x = √3 cos x dapat diubah menjadi k cos(x – θ)      Dari fungsi itu dapat diketahui bahwa
    dengan 0 ≤ θ ≤ 2π yaitu ……
                                                                   (1) nilai maksimumnya 2√2
A.  4  cos  (x  –  5  π)
                   6                                               (2) nilai minimumnya –2√2
                                                                   (3) pembuat nol fungsi adalah 150
                                                                   (4) pembuat nol fungsi adalah 330
B.  2  cos  (x  –  1  π)                                       104. EBT-SMA-90-24
                   6                                               Agar persamaan √3 cos x0 – sin x0 = p dapat
                                                                   diselesaikan maka batas-batas nilai p adalah …
C.  2  cos  (x  –  1  π)
                   3                                               A. –2≤ p ≤ 2
                                                                   B. –2 < p < 2
D.  2  cos  (x  –  5  π)
                   6                                               C. –1 ≤ p ≤ 1
                                                                   D. –1 < p < 1
E.  2  cos  (x  –  2  π)
                   3                                               E. –√2 ≤ p ≤ √2
                                                               63
105. EBT-SMA-88-07                                                                                  Limit
    Bentuk cos x0 + sin x0 dapat diubah menjadi bentuk
                                                             01. EBT-SMA-02-16
    k cos (x – α). Nilai k dan α berturut-turut adalah …
    A. 1 dan 45                                                  Nilai lim          x2 − 5x + 6            =…
    B. 1 dan 135                                                                      x2 − 4
                                                                              x →2
    C. √2 dan 45
                                                                 A. – 1
    D. √2 dan 135
                                                                            4
    E. √2 dan 225
106. EBT-SMA-03-06                                               B. – 1
    Untuk 0 ≤ x < 360,himpunan penyelesaian dari
    sin xo – √3 cos xo – √3 = 0 adalah …                                   8
    A. {120, 180}
    B. {90, 210}                                                 C. 1
    C. {30, 270}
    D. {0, 300}                                                          8
    E. {0, 300, 360}
                                                                 D. 1
                                                                 E.  5
                                                                     4
                                                             02. UAN-SMA-04-18
107. EBT-SMA-88-36                                               Nilai lim          ⎛⎜  x  2  2  4  −  x2  +  3   −  8  ⎞⎟  =…
    Lukis grafik y = √3 cos x0 + sin x0 dalam interval                              ⎝         −               2x        ⎠
                                                                              x→2
    0 ≤ x ≤ 360 , dengan langkah-langkah sebagai berikut :
    a. Mengubah menjadi bentuk k cos (x – a)0                    A.  −      7
    b. Menentukan koordinat titik balik maksimum dan                        12
         minimum                                                 B.  −      1
    c. Menentukan pembuat nol                                               4
    d. Melukis grafiknya.
                                                                 C.  −      1
                                                                            12
                                                                 D.  −      1
                                                                            24
108. EBT-SMA-86-50                                               E. 0
    Nyatakan f(x) = sin x0 – √3 cos x0 dengan bentuk
    k sin (x – α)0 , kemudian selesaikan persamaan f(x) = 1  03. EBT-SMA-99-10
    untuk 0 ≤ x < 360
                                                                 Nilai lim                  x−2 =…
109. EBT-SMA-94-33                                                       x→2               x−7 −3
    Untuk interval 0 ≤ x ≤ 360,                                  A. –2
    a. Tentukan himpunan penyelesaian persamaan
                                                                 B.  −      2
               √3 cos x0 – sin x0 = -1                                      3
    b. Gambarlah grafik y = 3 cos x0 – sin x0 + 1
                                                                 C. 0
                                                                 D. 6
                                                                 E. 12
110. EBT-SMA-89-37                                           04. EBT-SMA-95-25
    Diketahui : f(x) = cos x0 + sin x0 dimana 0 ≤ x ≤ 360
    a. Nyatakan fungsi dengan bentuk k cos (x – α)0              Nilai lim              x + 2 - 3x - 2 = …
    b. Tentukan nilai-nilai maksimum dan minimum
         fungsi dan pengganti x yang sesuai                                  x→2              x- 2
    c. Tentukan nilai pembuat nol fungsi
    d. Sketsa grafik fungsi                                      A. 2
                                                                 B. 1
                                                                 C.  1
                                                                     2
111. EBT-SMA-01-15
                                                                 D. 0
Diketahui sin α – cos α =  7  .  0o  ≤  α  ≤  180o.  Nilai
                           5                                     E.  –      1
                                                                            2
sin α + cos α = …
A. 1                                                         05. EBT-SMA-00-21
        25
B.  1                                                            Nilai lim                    x2 = …
    5
                                                                               x → 0 1− 1+ x2
C.  25
    49                                                           A. 2
D.  5                                                            B. 0
    7
                                                                 C. –1
E.  49
    25                                                           D. –2
                                                                 E. -3
                                                             64
06. EBT-SMA-03-18                                         12. UN-SMA-05-16
    Nilai dari lim        4− x2 = …                           Nilai dari    lim     tan 2x cos 8x − tan 2x  =…
                  x→2  3− x2 +5                                              x→0             16x 2
                                                              A. – 4
    A. –12                                                    B. – 6
    B. –6                                                     C. – 8
    C. 0                                                      D. – 16
    D. 6                                                      E. – 32
    E. 12
07. UN-SMA-07-22                                          13. UN-SMA-06-14
Nilai lim       x2 − x − 6 = …                                Nilai lim             3x − 2 − 2x + 4 = …
           x → 3 4 − 5x +1                                             x→6                x−6
A. –8                                                         A. – 1
B. –6                                                                    4
C. 6                                                          B.  –      1
                                                                         8
D. 8                                                          C. 0
E. ~                                                          D.     1
                                                                     8
08. EBT-SMA-92-25                                             E.     1
                                                                     4
Nilai dari  lim        4x2 + 3x − 4x2 − 5x adalah …
A. 0        x→∞                                           14. EBT-SMA-02-17
B. 1
C. 2                                                          lim sin 1 = …
D. 4                                                          x→∞           x
E. 8
                                                              A. ∞
                                                              B. 0
                                                              C. 1
09. EBT-SMA-01-20                                             D. 2
(Nilai dari lim        x +1 −  )x + 2 = …                     E. 3
            x→∞
A. –2                                                     15. EBT-SMA-03-19
B. –1                                                         Nilai  dari   lim        cos 2x       =…
                                                                             x→     cos x − sin x
C. ∞                                                                             π
                                                                                 4
D. 0
                                                              A. –√2
E. 1
                                                              B. – 1 √2
10. EBT-SMA-97-26
                                                                         2
( )Nilai lim                                                  C. 1 √2
                  5x +1 − 3x + 7 = …
                                                                      2
           x→∞                                                D. √2
A. ∞                                                          E. 2√2
B. 8
C. 6                                                      16. EBT-SMA-01-21
D. 2                                                          Nilai dari lim        2x
E. 0                                                                        x → ∞ 2 sin x + sin 2x
11. UN-SMA-05-15                                              A. – 1
                                                                         2
Nilai limx → ∞  ⎡⎢⎣(3x −1)−  9x2  −  11x  +  9  ⎤   =  …      B.  –      1
                                                ⎦⎥                       4
A. –1                                                         C.     1
                                                                     4
B. 0
                                                              D. 1
C.  1
    6                                                                 2
                                                              E. 1
D.  3
    6
E. 5
        6
                                                          65
17. EBT-SMA-00-22                             23. UN-SMA-07-23
                    sin 2x = …                                    1 − cos 2x
Nilai lim                                         ( )Nilai lim
                                                              x→0          1
              x → 0 3− 2x + 9                                     x tan    2    x
A. 3                                              A. –4
B. 1                                              B. –2
C. 0                                              C. 1
D. –3                                             D. 2
E. –6                                             E. 4
18. EBT-SMA-99-11                             24. EBT-SMA-93-35
Nilai lim           sin 2x = …                    Nilai dari lim cos x - cos 3x = …
              x → 0 3− 2x − 9                                   x → 0 1 - cos 2x
A. –6                                             A. 2
                                                  B. 0
B. –3
C. 0                                              C.  1  1
                                                         2
D. 6
                                                  D. 2
E. 12
                                                  E. 3
19. EBT-SMA-98-27
Nilai lim           (4x −10)sin(x − 5)    =…  25. EBT-SMA-92-26
               x→3        x 2 − 25                Nilai dari lim           sin  a  x  adalah …
                                                                                b
A. –3                                                                 x→0
                                                                           tan cx
B. -1
                                                  A.  ac
C. 1                                                  b
D. 2                                              B.  ab
                                                      c
E. 4
20. UAN-SMA-04-19                                 C.  bc
                    (x + 6)sin(x + 2)                 a
Nilai lim                              =  …
                      x2 − 3x −10                     a
             x→2                                  D.  bc
A.  −      4                                          b
           3                                          ac
                                                  E.
B.  −      4
           7
C.  −      2                                  26. EBT-SMA-90-32
           5
                                                  limit cos 4 x - 1 adalah …
D. 0
                                                   x → 0 x tan 2 x
E. 1
                                                       A. 4
21. EBT-SMA-96-25                                      B. 2
                                                       C. –1
lim sin 4x + sin 2x = …                                D. –2
    x→0       3x cos x                                 E. –4
A.  1
    4
B. 1                                          27. EBT-SMA-89-28
        2
C. 1                                              Nilai lim       1 − cos x           …
                                                                  tan2 2x
D.  3                                                        x→0                   =
    2
E. 2                                              A.  1
                                                      8
22. EBT-SMA-94-20                                 B.  1
                                                      4
                        x tan x adalah …
Nilai dari lim                                    C.  1
              x → 0 1 − cos 2x                        2
A.  –      1                                      D. 1
           2
B. 0                                              E. 2
C.  1
    2
D. 1
E. 2
                                              66
Diferensial                         04. EBT-SMA-87-25
                                                             Bila F(x) = 2x3 – 3x2 + x – 10 maka F(׳x) = …
01. EBT-SMA-95-26                                            A. 2x2 – 3x + 1
                                                             B. 6x3 – 6x2 + x
Diketahui f(x) = 1 , maka       lim       f(x + t)-f(t)      C. 6x2 – 6x – 10
                                                t            D. 6x2 – 6x + 1
                        3x 2     t→0                         E. 6x2 – 6x – 9
adalah …                                                 05. EBT-SMA-99-24
A. −6                                                        Diketahui fungsi f(x) = x2 + 6
                                                                                              x
       x3
B. −2                                                        Turunan pertama fungsi f(x) adalah f ′(x) = …
       3x3
C. −2                                                        A.     x  +   6     x
       3x                                                                 x2
D.   3                                                       B.     x  −   3     x
    2x2
                                                                          x2
E. −1
                                                             C.     x  −    1       x
       6x
                                                                          3x2
02. EBT-SMA-98-28                                            D.  3     x  +    1       x
                                                                 2
                  2                                                          3x2
Diketahui f(x) =    1   , maka                               E.  3     x  −   3     x
                                                                 2
                  5x 3                                                       x2
lim f (x + p) − f (x) = …                                06. EBT-SMA-89-29
                  p
    p→0                                                                                   2x3  + 3x2  +1
                                                                                                 x2
A.          2                                                Turunan dari f(x) =                          adalah f (׳x) = …
    −         4                                              A. 3x + 3
                                                                      2
       5x 3
B.  −       2                                                B.  2x − 2
                                                                    x
              2
       5x 3                                                      2x3 − 2
                                                                    x2
C.  −       2                                                C.
               2
       15x 3                                                 D.  2x3 −1
                                                                  2x3
D.       2
                                                                 2x3 + 2
            2                                                       x3
    15x 3                                                    E.
E.       2
            4                                            07. EBT-SMA-87-40
                                                             Ditentukan f(x) = (3x2 + 4x + 1)3
    15x 3
                                                             a. Tentukan turunan pertama (f ′(x)) (hasilnya tak usah
03. EBT-SMA-96-26                                                disederhanakan)
Turunan pertama dari fungsi F(x) =    5   adalah F′(x)=      b. Hitung laju perubahan fungsi pada x = 1
                                      x2
                                                             c. Jika f ′(a) = 0, hitung a !
…
A.   5                                                   08. EBT-SMA-89-32                         4 adalah f (׳x) = …
                                                             Turunan dari f(x) =               ( 4x + 1)
    x2
                                                            A. 2 (2x +1)
B.  −  10                                                   B. 8 (4x + 1)
                                                            C. − 8 (4x + 1)
       x
                                                             D. −2
C.  −    10
                                                                  (4x + 1)3
         x3
                                                             E. −8
D.   5
                                                                  (4x + 1)3
    x3
E. 15x3
                                                         67
09. EBT-SMA-01-26                                              13. EBT-SMA-90-33
    Turunan pertama dari fungsi F(x) = 4      2x3 −1 adalah        Turunan pertama dari f(x) =      2x −1          adalah  f ′(x) = …
    F ′(x) = …                                                                                      x+2
    A. 4
                                                                   A.  4x + 5
          x2 2x3 −1
    B. 12                                                              (x + 2)2
          x2 2x3 −1                                                       4x + 3
    C. 6x
                                                                   B. (x + 2)2
          x2 2x3 −1
    D. 12x2                                                        C.     4
          x2 2x3 −1                                                    (x + 2)2
    E. 24x2
                                                                   D.     3
          x2 2x3 −1
                                                                       (x + 2)2
                                                                   E.     5
                                                                       (x + 2)2
10. EBT-SMA-95-31                                              14. UAN-SMA-04-20
    Turunan pertama dari fungsi f yang ditentukan oleh             Turunan pertama dari fungsi yang dinyatakan dengan
                                                                   f (x) =       x−5  adalah f ’(x) = …
                                                                                 x+5
f(x) = (2 − 3x)53 adalah f ′(x) = …
                                                                   A.    −10
           (2 − 3x)32
A.   5                                                                 (x + 5)2
     3
                                                                   B.     5
B.   –  3  (2 − 3x)83
        8                                                              (x + 5)2
C.   3  (2 − 3x)83     (2 – 3x)8/3                                 C.     10
     8
                                                                       (x + 5)2
D. –5 (2 − 3x)23                                                   D.     5
E. 5 (2 − 3x)32                                                        (x − 5)2
                                                                   E.    10
                                                                       (x − 5)2
11. EBT-SMA-87-35                                              15. EBT-SMA-02-18
    Diantara pernyataan-pernyataan di bawah ini yang
    benar adalah …                                                 Jika f(x) =      x2  − 3x  1  ,  maka  f  ′(2)  =  …
    (1) Jika f(x) = (x + 2)2 maka f ′(x) = 2x + 4                                 x2 +  2x +
(2) Jika f(x) = (x2 – 1)3 maka f ′(x) = 3x2 – 3                    A.  –      2
                                                                              9
     Jika f(x) = 1                          1
(3)               2x     maka f ′(x) =     4x2  x                  B.  1
                                                                       9
(4)  Jika f(x) =     2   maka f ′(x) =  4  x                       C. 1
                    3x2                 3
                                                                           8
                                                                   D.  7
                                                                       27
12. EBT-SMA-90-39                                                  E.  7
    Turunan dari f(x) = (3x2 + 4)5 (2x – 1)4 adalah f ′ (x) =          4
    …
    A. (3x2 + 4)4 (2x – 1)3 (240x)                             16. EBT-SMA-89-30
    B. (3x2 + 4)4 (2x – 1)3 (30x + 8)                              Turunan dari f(x) = 2 sin 5x adalah f (׳x) = …
    C. (3x2 + 4)4 (2x – 1)3 (18x2 – 6x + 8)                        A. 2 cos 5x
    D. (3x2 + 4)4 (2x – 1)3 (36x2 – 30x – 32)                      B. 10 cos 5x
    E. (3x2 + 4)4 (2x – 1)3 (84x2 – 30x + 32)                      C. 5 cos 5x
                                                                   D. –2 cos 5x
                                                                   E. –10 cos 5x
                                                               68
17. UAN-SMA-04-21                                                                 23. EBT-SMA-99-25
    Turunan pertama dari y = cos2 (2x – π), adalah y’ = …                             Fungsi f(x) = (x – 2)(x2 – 4x + 1) naik pada interval
    A. –2 sin (4x – 2π)                                                               A. 1 < x < 3
    B. – sin (4x – 2π)                                                                B. 1 < x < 4
    C. –2 sin (2x – π) cos (2x – π)                                                   C. x < 1 atau x > 3
    D. 4 sin (2x – π)                                                                 D. x < –3 atau x > –1
    E. 4 sin (2x – π) cos (2x – π)                                                    E. x < 1 atau x > 4
18. UN-SMA-07-24                                                                  24. EBT-SMA-01-23
Jika  f  (x)     =  sin2  ⎜⎛ 2x  +  π  ⎟⎞  ,  maka  nilai  dari  f  ‘  (0)  =  …      Fungsi f(x) =   2          x  −  1  x  2  −3x+1     turun pada interval …
                          ⎝         6  ⎠                                                              3                2
A. 2√3                                                                                A.  x<    −  1  atau             x>2
                                                                                                   2
B. 2                                                                                  B. x < –2 atau x > 2
C. √3
                                                                                      C. –2 < x < 1
D.    1  √3
      2                                                                                                       2
      1                                                                               D.  −  1  <x<2
      2                                                                                      2
E.       √2
                                                                                      E. –1 < x < 4
19. EBT-SMA-97-31                                                                 25. UN-SMA-06-15
    Turunan pertama fungsi F(x) = e –4x+5 adalah F ′(x) =
    A. e –4                                                                           Turunan   pertama             dari        y  =  (x  − 3)(4x  −  1)  1  adalah  …
    B. –4e –4x+5                                                                                                                                          2
    C. 4e –4x+5
    D. (–4 + 5e –4                                                                    A. 2
    E. (–4x + 5)e –3x+4                                                                       4x −1
                                                                                      B. 2x − 5
                                                                                              4x −1
20. EBT-SMA-98-32                                                                     C. x − 3
                                                                                            2 4x −1
Turunan pertama fungsi f(x) = e3x+5 + ln (2x + 7)
adalah                                                                                D. 6x − 7
                                                                                              4x −1
f ′(x) = …
A.    e 3x+5        +    1                                                            E. 2x − 5
                       2x+7                                                                 2 4x −1
B.    e3x+5         −    1
                       2x+7
C.    2e 3x+5       +    2                                                        26. EBT-SMA-96-28
                       2x+7                                                           Fungsi f yang dirumuskan dengan f(x) = 5 + 3x + 4x2 –
                                                                                      x3 turun pada interval …
D.    3e 3 x +5     +    2                                                            A. – 1 < x < 3
                       2x+7
                                                                                                    3
E.    3e 3 x +5     −    2
                       2x+7                                                           B. –3 < x < 1
21. EBT-SMA-99-31                                                                                               3
    Turunan pertama fungsi f(x) = (2x + 1) ln x adalah
                                                                                      C. x < –3 atau x > 1
f ′(x) = …
                                                                                                                            3
A. 2 + 1
                                                                                      D. x < – 1 atau x > 3
              x
                                                                                                         3
B. 2 + 1 + 2 ln x
                                                                                      E. x < 1 atau x > 3
               x
                                                                                                       3
C. 2x + 1 + ln x
D. 2x + 1 + 2ln x                                                                 27. EBT-SMA-90-34
E.    2  +    ln    x                                                                 Grafik dari f(x) =               2     x3    –  x2  –  12x  +  10   =  0  naik  untuk
      x                                                                                                                3
                                                                                      interval …
22. EBT-SMA-02-19                                                                     A. 3 < x < –2
    Ditentukan f(x) = 2x3 – 9x2 – 12x. Fungsi f naik dalam
    interval …                                                                        B. –2 < x < 3
    A. –1 < x < 2
    B. 1 < x < 2                                                                      C. x < 2 atau x > –3
    C. –2 < x < –1
    D. x < –2 atau x > 1                                                              D. x < –2 atau x > 3
    E. x < 1 atau x > 2
                                                                                      E. x < –3 atau x > –2
                                                                                  69
28. EBT-SMA-91-27                                                   35. EBT-SMA-99-26
    Fungsi f yang dirumuskan dengan                                     Ditentukan fungsi f(x) = x3 – 3x2 + 5. Dalam interval
    f(x) = x3 + 3x2 – 9x – 1 naik dalam interval …
    A. x < –3 atau x > 1                                                1 ≤ x ≤ 3, nilai minimum fungsi itu adalah …
    B. x < –1 atau x > 1                                                A. 0
    C. –3 < x < 1                                                       B. 1
    D. –1 < x < 1                                                       C. 2
    E. x < –3 atau x > –1                                               D. 3
                                                                        E. 5
29. EBT-SMA-92-27                                                   36. EBT-SMA-91-30
    Fungsi f yang ditentukan oleh f(x) = x3 + 6x2 – 15x                 Nilai minimum fungsi f yang dirumuskan dengan
    turun pada interval …                                               f(x) = (2x2 – 2)3 adalah …
    A. –1 < x < 5                                                       A. –8
    B. –5 ≤ x ≤ 1                                                       B. –6
    C. –5 < x < 1
    D. x < 5 atau x > 1                                                 C.  –  27
                                                                               8
    E. x ≤ –5 atau x ≥ 3
                                                                               1
                                                                        D.  –  8
30. EBT-SMA-03-20                                                       E. 0
    Fungsi f(x) = x3+ 3x2 – 9x – 7 turun pada interval …
    A. 1 < x < 3                                                    37. EBT-SMA-02-20
    B. –1 < x < 3
    C. –3 < x < 1                                                       Nilai maksimum dari fungsi f(x) =      1   x3    −  3  x2  +  2x  +  9
    D. x < –3 atau x > 1                                                                                       3            2
    E. x < –1 atau x > 3
                                                                        pada interval 0 ≤ x ≤ 3 adalah …
31. EBT-SMA-03-21                                                       A. 9 2
    Interval x sehingga grafik fungsi f(x) = 2x3 – 9x2 + 12x
    turun adalah …                                                                 3
    A. x < –2 atau x > –1
    B. –2 < x < –1                                                      B.  9  5
    C. x < 1 atau x > 2                                                        6
    D. 1 < x < 2
    E. –1 < x < 2                                                       C. 10
                                                                        D.  10        1
                                                                                      2
                                                                        E. 10 2
                                                                                     3
                                                                    38. EBT-SMA-95-27
32. EBT-SMA-86-35                                                       Nilai minimum dari  f(x) =   1  x3  +  x2  +  x  +  5  dalam
    Nilai stasioner dari f(x) = 9 + 2x2 – x4 dicapai pada x …                                        3
    A. –1,0 atau 1
    B. –4 atau 4                                                        interval 2 ≤ x ≤ 4 adalah …
    C. –9,8 dan 9
    D. –8,9 dan 8                                                       A.  46        1
    E. 8 dan 9                                                                        3
                                                                        B.  13        2
                                                                                      3
                                                                        C.  7  1
                                                                               3
33. EBT-SMA-88-27                                                       D.  4  2
    Grafik fungsi f dengan f(x) = x3 – 6x2 + 9x pada interval                  3
    0 ≤ x ≤ 2 akan memiliki …                                           E.  4  1
    A. titik balik minimum di ( 1 , 4 )                                        3
    B. titik belok di titik ( 1 , 4 )
    C. titik balik maksimum di ( 1 , 4 )                            39. EBT-SMA-00-23               100 − x 2 pada interval
    D. titik balik minimum di ( 1 , 3 )
    E. titik balik maksimum di ( 1 , 3 )                                Nilai maksimum dari y =
34. EBT-SMA-92-28                                                       –6 ≤ x ≤ 8 adalah …
                                                                        A. √164
Diketahui f(x) =  1  x3  +  ax2  –  2x  +  1  .  Fungsi  f  mempu-      B. √136
                  3                                                     C. 10
                                                                        D. 8
nyai nilai stasioner pada x = –2 untuk nilai a = …                      E. 6
A. –2
B. 0
C.  1
    2
D.  3
    2
E. 4
                                                                    70
40. EBT-SMA-01-24                                                  46. EBT-SMA-99-28
                                                                       Turunan pertama dari F(9x) = sin4 (2x – 3) adalah
Nilai minimum fungsi f(x) =    1  x3  +  x2    –  3x  +  1,  pada      F′=…
                               3                                       A. –8 sin3 (2x – 3) cos (2x – 3)
                                                                       B. –8 sin (2x – 3) sin (4x – 6)
interval 0 ≤ x ≤ 3 adalah …                                            C. –4 sin3 (2x – 3) cos (2x – 3)
                                                                       D. 4 sin2 (2x – 3) sin (4x – 6)
A. –1                                                                  E. 8 sin (2x – 3) sin (4x – 6)
B. – 2                                                             47. EBT-SMA-97-29
                                                                       Turunan pertama fungsi F(x) = cos5 (4x – 2) adalah
           3                                                           F ′(x) = …
                                                                       A. –5 cos4 (4x – 2) sin (4x – 2)
C.  1                                                                  B. 5 cos4 (4x – 2) sin (4x – 2)
    2                                                                  C. 20 cos4 (4x – 2) sin (4x – 2)
                                                                       D. 10 cos3 (4x – 2) sin (8x – 4)
D. 2                                                                   E. –10 cos3 (4x – 2) sin (8x – 4)
        3                                                          48. EBT-SMA-98-31
                                                                       Diketahui fungsi f(x) = sin2 (2x + 3) dan turunan dari f
E. 1                                                                   adalah f ′. Maka f ′(x) = …
                                                                       A. 4 sin (2x + 3) cos (2x + 3)
41. EBT-SMA-98-29                                                      B. 2 sin (2x + 3) cos (2x + 3)
    Fungsi f(x) = 2x3 – 24x + 23 dalam interval –3 ≤ x ≤ 1             C. sin (2x + 3) cos (2x + 3)
    memiliki nilai maksimum sama dengan …                              D. –2 sin (2x + 3) cos (2x + 3)
    A. 1                                                               E. –4 sin (2x + 3) cos (2x + 3)
    B. 9
    C. 39                                                          49. EBT-SMA-96-27
    D. 41                                                              Turunan pertama fungsi F(x) = 5 sin x cos x adalah
    E. 55                                                              F ′(x) = …
                                                                       A. 5 sin 2x
42. EBT-SMA-93-37                                                      B. 5 cos 2x
                                                                       C. 5 sin2 x cos x
Titik balik minimum fungsi y =    1  x3  –  5  x2 + 6x   adalah        D. 5 sin x cos2 x
                                  3         2                          E. 5 sin 2x cos x
A.  (3     ,  –  4  1  )                                           50. EBT-SMA-96-31
                    2                                                  Turunan pertama dari F(x) = (3x + 4)2 sin 2x adalah
                                                                       F ′(x) = …
B.  (–     3  ,  4  1  )                                               A. 6(3x + 4) + 2 cos 2x
                    2                                                  B. 2(3x + 4) + 2 cos 2x
                                                                       C. (3x + 4) {sin 2x + (3x + 4) cos 2x}
C.  (3     ,  4  1  )                                                  D. (3x + 4) {3 sin 2x+ (3x + 4) cos 2x}
                 2                                                     E. (6x + 8) {3 sin 2x + (3x + 4) cos 2x}
D.  (2     ,  4  2  )                                              51. EBT-SMA-94-31
                 3                                                     Turunan pertama dari f(x) = sin2 3x adalah f ′(x) = …
                                                                       A. 2 sin2 3x
E.  (4     ,  –  4  2  )                                               B. 2 cos 3x
                    3                                                  C. 3 sin 6x
                                                                       D. 6 sin 3x cos x
43. EBT-SMA-86-36                                                      E. 6 sin x cos 3x
Turunan pertama dari y =    1  sin 4x adalah …                     52. EBT-SMA-88-29
                            4                                          f(x) = sin3 (5x + 8) , f ′(x) = …
                                                                       A. 3 sin2 (5x + 8) cos (5x + 8)
A.  y′ =      1     cos 4x                                             B. 15 sin2 (5x + 8) cos (5x + 8)
              2                                                        C. 15 cos3 (5x + 8)
                                                                       D. 5 cos3 (5x + 8)
B. y′ = cos 4x                                                         E. 3 cos2 (5x + 8)
C.  y′ =      1     cos x
              2
D. y′ = cos x
E. y′ = cos 4x
44. EBT-SMA-03-31
    Turunan pertama dari f(x) = sin2 (2x – 3, f ´(x) = …
    A. 2 cos (4x – 6)
    B. 2 sin (4x – 6)
    C. –2 cos (4x – 6)
    D. –2 sin (4x – 6)
    E. 4 sin (2x – 3)
45. EBT-SMA-00-27
    Diketahui f(x) = sin3 (3 – 2x)
    Turunan pertama fungsi f adalah f ' maka f '(x) = …
    A. 6 sin2 (3 – 2x) cos (3 – 2x)
    B. 3 sin2 (3 – 2x) cos (3 – 2x)
    C. –2 sin2 (3 – 2x) cos (3 – 2x)
    D. –6 sin (3 – 2x) cos (6 – 4x)
    E. –3 sin (3 – 2x) sin (6 – 4x)
                                                                   71
53. EBT-SMA-02-33                                                        59. EBT-SMA-99-35
    Diketahui f(x) = (1 + sin x)2 (1 + cos x)4 dan f ′(x)                    Persamaan garis singgung pada parabola y2 = 8x yang
                                                                             tegak lurus garis 2x + 3y – 6 = 0 adalah …
adalah    turunan  pertama  f(x).  Nilai  f  ′  ⎛⎜  π  ⎟⎞     =…             A. 2x – 3y – 9 = 0
                                                ⎝      ⎠                     B. 2x – 3y + 9 = 0
                                                    2                        C. 9x – 6y – 8 = 0
                                                                             D. 9x – 6y + 2 = 0
A. –20                                                                       E. 9x – 6y + 8 = 0
B. –16
C. –12
D. –8
E. –4                                                                    60. UN-SMA-05-18
54. EBT-SMA-93-36                                                            Turunan pertama dari y = 1               adalah …
                                                                                                             2 3x −1
Diketahui f (x) =      cos x       ,  maka          f  ′  ⎛⎜  π  ⎟⎞  =…
                   sin x + cos x                          ⎝      ⎠                      1  (3x −1)3
                                                              4              A.  y'  =  4
A.  –  1   √2                                                                B. y' = −1
       2
                                                                                     4 (3x −1)3
B.  –   1
        2
C.  1   √2                                                                   C. y' =       1
    4
D.  1                                                                                   4 (3x −1)3
    2
                                                                             D. y' = 1
E.  1   √2
    2                                                                                 (3x −1)3
55. EBT-SMA-91-26                                                            E. y' = −3
   Turunan dari fungsi f yang rumusnya f(x) = x2 cos 2x
   adalah …                                                                          4 (3x −1)3
   A. 2x cos 2x + 2x2 sin 2x
   B. –2x2 sin 2x – 2x cos 2x                                            61. EBT-SMA-99-23
   C. x2 sin 2x + 2x cos 2x                                                  Ditentukan kurva dengan persamaan y = x3 + 2px2 + q.
   D. x2 cos 2x + x2 sin 2x                                                  Garis y = –5x – 1 menyinggung kurva di titik dengan
   E. 2x cos 2x – 2x2 sin 2x                                                 absis –1. Nilai p = …
                                                                             A. 2
56. EBT-SMA-93-39
    Jika F '(x) adalah turunan dari F(x) dan                                 B. 1
    F(x) = (3x – 2) sin (2x + 1)
                                                                                        2
    maka F ′(x) adalah …
    A. 3 cos (2x + 1)                                                        C. – 1
    B. 6 cos (2x + 1)
    C. 3 sin (2x + 1) + (6x – 4) cos (2x + 1)                                             2
    D. (6x – 4) sin (2x + 1) + 3 cos (2x + 1)
    E. 3 sin (2x+1) + (3x – 2) cos (2x + 1)                                  D. –2
                                                                             E. –8
                                                                         62. EBT-SMA-91-28
                                                                             Gradien garis singgung kurva y = f(x) di sembarang
                                                                             titik (x , y) dinyatakan oleh rumus  dy  = –3x2 + 6x.
                                                                                                                  dx
                                                                             Kurva melalui (–1 , 10), maka persamaan kurva adalah
57. EBT-SMA-01-22                                                            …
                                                                             A. y = 2x3 + 3x2 + 9
Fungsi f(x) =      1   −  x . Persamaan garis singgung                       B. y = x3 + 3x2 - 6
                   x2                                                        C. y = –2x3 + 3x2 + 5
                                                                             D. y = –x3 + 3x2 + 6
yang melalui titik berabsis 1 pada kurva tersebut adalah                     E. y = –x3 – 3x2 – 6
…
A. 5x + 2y + 5 = 0
B. 5x – 2y – 5 = 0
C. 5x + 2y – 5 = 0                                                       63. EBT-SMA-97-27
                                                                             Persamaan garis singgung pada kurva
D. 3x + 2y – 3 = 0                                                           y = 2x3 – 5x2 – x + 6 di titik yang berabsis 1 adalah …
                                                                             A. 5x + y + 7 = 0
E. 3x – 2y – 3 = 0                                                           B. 5x + y + 3 = 0
                                                                             C. 5x + y – 7 = 0
58. UN-SMA-06-16                                                             D. 3x – y – 4 = 0
    Persamaan garis singgung kurva y = 2x3 – 3x2 – 4x + 5                    E. 3x – y – 5 = 0
    di titik yang berabsis 2 adalah …
    A. 8x – y + 6 = 0
    B. 8x – y – 6 = 0
    C. 8x + y – 15 = 0
    D. 8x – y + 15 = 0
    E. 8x – y – 15 = 0
                                                                         72
64. EBT-SMA-87-26                                                                  69. EBT-SMA-87-31
                                                                                       Sebuah roket ditembakkan ke atas, mencapai tinggi h
    Persamaan garis singgung pada kurva y = x – √x                                     meter setelah t detik, dirumuskan dengan Ht = 400t –
    melalui titik (4 , 2) adalah …                                                     5t2 Tentukan tinggi maksimum roket tersebut.
    A. 4x – 3y – 10 = 0                                                                A. 8.000 meter
    B. 3x – 4y + 4 = 0                                                                 B. 1.200 meter
    C. 3x – 4y – 4 = 0                                                                 C. 1.800 meter
    D. 3x + 4y – 20 = 0                                                                D. 24.000 meter
    E. x – 4y + 4 = 0                                                                  E. 36.000 meter
65. UN-SMA-06-17                                                                   70. EBT-SMA-89-31
    Luas permukaan balok dengan alas persegi adalah 150                                Suatu benda bergerak sepanjang garis lurus dengan
    cm2. Agar diperoleh volume balok yang maksimum,                                    pan-jang lintasan 5 meter selama t detik ditentukan
    panjang alas balok adalah …                                                        dengan rumus S = t3 – 3t. Percepatannya pada saat
    A. 3 cm                                                                            kecepatan = 0 adalah ……
    B. 5 cm                                                                            A. 1 m/detik2
    C. 6 cm                                                                            B. 2 m/detik2
    D. 15 cm                                                                           C. 6 m/detik2
    E. 25 cm                                                                           D. 12 m/detik2
                                                                                       E. 18 m/detik2
66. UN-SMA-06-12
    Sebuah peluru ditembakkan vertikal ke atas dengan                              71. UN-SMA-05-17
    kecepatan Vo m/detik. Tinggi peluru setelah t detik                                Suatu perusahaan memproduksi x buah barang. Setiap
                                                                                       barang yang diproduksi memberikan keuntungan
    dinyatakan dengan fungsi h(t) = 5 + 20t – 5 t2.                                    (225x – x2) rupiah. Supaya total keuntungan mencapai
                                                                                       maksimum, banyak barang yang harus diproduksi
                                                                                4      adalah
                                                                                       A. 120
    Tinggi maksimum yang dapat dicapai peluru tersebut                                 B. 130
    adalah …                                                                           C. 140
    A. 75 m                                                                            D. 150
    B. 85 m                                                                            E. 160
    C. 145 m
    D. 160 m                                                                       72. EBT-SMA-90-35
    E. 185 m                                                                           Persegi panjang dengan keliling (2x+24) dan lebar
                                                                                       (8 – x)cm. Agar luasnya maksimum, maka panjangnya
67. EBT-SMA-03-22                                                                      =…
    Sebuah peluru ditembakkan vertikal ke atas. Jika tinggi                            A. 4 cm
                                                                                       B. 8 cm
h meter setelah t detik dirumuskan dengan                                              C. 10 cm
                                                                                       D. 12 cm
h(t) = –t3 + 5 t2 + 2t + 10,  maka tinggi                                              E. 13 cm
               2
                                                                                   73. EBT-SMA-87-27
maksimum yang dicapai peluru tersebut adalah ...                                       Jika x + y = 20, maka nilai maksimum xy adalah …
                                                                                       A. 40
A. 26                                                                                  B. 51
                                                                                       C. 75
B. 18                                                                                  D. 100
                                                                                       E. 120
C. 16
                                                                                   74. EBT-SMA-97-34
D. 14                                                                                  Selembar karton dengan panjang 16 cm dan lebar 10
                                                                                       cm akan dibuat kotak tanpa tutup dengan cara
E. 12                                                                                  memotong keempat pojoknya berbentuk persegi (bujur
                                                                                       sangkar) yang sisinya x cm.
68. EBT-SMA-94-29                                                                      Tentukan :
    Sebuah benda diluncurkan ke bawah suatu permukaan                                  a. Panjang dan lebar alas kotak dinyatakan dalam x
    yang miring dengan persamaan gerak S = t3 – 6t2 + 12t +                            b. Volum kotak sebagai fungsi x
    1 Waktu yang dibutuhkan agar percepatan benda = 48                                 c. Nilai x agar volum kotak maksimum
    m/s2 adalah …                                                                      d. Ukuran (panjang, lebar, tinggi) kotak yang
    A. 6 sekon                                                                              volumnya maksimum.
    B. 8 sekon
    C. 10 sekon
    D. 12 sekon
    E. 20 sekon
                                                                                   73
75. UN-SMA-06-01                                                                           Integral
    Diketahui sebidang tanah berbentuk persegi panjang
    luasnya 72 m2. Jika panjangnya tiga kali lebarnya,     01. EBT-SMA-87-28
    maka panjang diagonal bidang tanah tersebut adalah …       ∫ (x2 + 2) dx adalah …
    A. 2√6 m                                                              1
    B. 6√6 m                                                   A. 3 x3 + 2x + C
    C. 4√15 m                                                  B. 2x3 + 2x + C
    D. 4√30 m
    E. 6√15 m
76. UN-SMA-06-02                                               C.  1  x3  +  2x  +  C
    Pak Musa mempunyai kebun berbentuk persegi                     2
    panjang dengan luas 192 m2. Selisih panjang dan lebar
    adalah 4 m. Apabila disekeliling kebun dibuat jalan                1
    dengan lebar 2 m, maka luas jalan tersebut adalah …
    A. 96 m2                                                   D. 3 x3 + 2x + C
    B. 128 m2
    C. 144 m2                                                          1
    D. 156 m2
    E. 168 m2                                                  E. 3 x3 + 2x2 + C
77. EBT-SMA-01-01                                          02. EBT-SMA-89-33
Luas maksimum persegipanjang OABC pada gambar                         2
adalah …                                                      Nilai ∫ ( 2x - 1)3 dx = …
A. 4 1 satuan luas                                                    0
                                                               A. 10
           2                                                   B. 20
                                                               C. 40
                                                               D. 80
                                                               E. 160
B. 5 satuan luas              C B(x,y)                     03. EBT-SMA-96-29
                                                               Ditentukan F ′(x) = 3x2 + 6x + 2 dan F(2) = 25.
C. 5 1 satuan luas                        2x + y = 6           F ′(x) adalah turunan dari F(x), maka F(x) = …
                                                               A. 3x3 + 6x2 + 2x – 27
           2                                                   B. x3 + 3x2 + 2x – 1
                                                               C. x3 + 3x2 + 2x + 1
D. 6 satuan luas                                               D. x3 + 3x2 + 2x + 49
                                                               E. x3 + 3x2 + 2x – 49
E. 6 1 satuan luas         OA
           2
78. UN-SMA-07-26
    Perhatikan gambar
                       Luas daerah yang diarsir
                       pada gambar akan mencapai           04. EBT-SMA-95-28
                                                               Diketahui F′(x) = 3x2 – 4x + 2 dan F(–1) = – 2 , maka
                       maksimum jika koordinat                 F(x) = …
                                                               A. x3 – 3x2 + 2x – 13
                       titik M adalah …                        B. x3 – 3x2 + 2x + 4
                                                               C. x3 – 3x2 + 2x – 2
                       A. (2, 5)                               D. 9x3 – 12x2 + 2x – 13
                                                               E. 9x3 – 12x2 + 2x + 4
                       B.  (2,      5  )
                                    2
                       C.  (2,      2  )
                                    5
                       D.  (  5  ,  2)
                              2
                       E.  (  2  ,  2)                     05. EBT-SMA-92-29
                              5                                Diketahui F ′ (x) = 1 +
                                                                                         x  x dan F(4) = 9. Jika F
                                                               ′(x) turunan dari F(x), maka F(x) = …
                                                               A.  2√x +     2   x√x +  1
                                                                             3          3
                                                               B.  2√x +     2  x√x –   1
                                                                             3          3
                                                               C.  2  √x + 2x√x +       1
                                                                   3                    3
                                                               D.  2  √x + 2x√x –       1
                                                                   3                    3
                                                               E.  2√x +     1  x√x  +  1
                                                                             3          3
                                                           74
06. EBT-SMA-88-28                                           11. EBT-SMA-02-30
Ditentukan F '(x) =     1   + 1 dan F(–1) = 0, maka                                  1
                        x2
                                                              ∫Hasil dari x2(x − 6)dx = …
F(x) = …                                                                            −1
A.  −  1  −  1                                                  A. –4
       x                                                        B. – 1
B.  −  1  +  x                                                               2
       x
                                                                C. 0
C.  −  1     +  x                                               D. 1
       x3
                                                                           2
       1
       x                                                        E. 4 1
                                                                             2
D.  −     +  x  +  2                                        12. EBT-SMA-01-27
E.  1     +  x  +  2                                            ∫Hasil     x2dx = …
    x3                                                                     x3 − 5
07. EBT-SMA-90-36                                               A.  2      x3 − 5 + C
    Turunan fungsi F adalah f yang ditentukan oleh                  3
    f(x) = 3x2 – 4x + 6. Apabila ditentukan F(–1) = 0 maka
    F (x) = …….                                                 B.  1      x3 − 5 + C
    A. x3 – 2x2 + 6x                                                3
    B. x3 – 2x2 + 6x – 5
    C. x3 – 2x2 + 6x – 9                                        C.  1      x3 − 5 + C
    D. x3 – 2x2 + 6x + 5                                            6
    E. x3 – 2x2 + 6x + 9
                                                                D.  1      x3 − 5 + C
                                                                    9
                                                                E.  1      x3 − 5 + C
                                                                    12
08. EBT-SMA-98-30                                           13. EBT-SMA-02-35
Gradien garis singgung sebuah kurva pada setiap titik           32
(x, y) dinyatakan oleh  dy  = 3x2  − 6x +1 . Kurva              ∫ x x2 − 2dx = …
                        dx
                                                                6
melalui titik (2,-3), maka persamaan kurva adalah …
A. y = x3 – 3x2 + x – 5                                         A. 24
B. y = x3 – 3x2 + x – 1
C. y = x3 – 3x2 + x –+1                                         B.  18  2
D. y = x3 – 3x2 + x + 5                                                 3
E. y = x3 – 3x2 + x + 12
                                                                C. 18
                                                                D.  17  1
                                                                        3
                                                                E. 17
09. UAN-SMA-04-30                                           14. EBT-SMA-99-30
    Gradien garis singgung di sembarang titik pada suatu
    kurva ditentukan oleh rumus y’ = 3x2 – 6x + 2. Jika         ∫Hasil     18x2 dx = …
    kurva tersebut melalui titik (1, –5), maka persamaan                   2x3 + 8
    kurvanya adalah …
    A. y = x3 – 3x2 + 2x + 5                                    A.  −   3  2x3 +8 +C
    B. y = x3 – 3x2 + 2x – 5                                            2
    C. y = x3 – 3x2 + 2x – 1
    D. y = x3 – 3x2 + 2x + 1                                    B. 9 2x 3 + 8 + C
    E. y = x3 – 3x2 + 2x
                                                                C.  1      2x3 +8 + C
                                                                    6
10. UN-SMA-07-25                                                D. 6 2x3 + 8 + C
             ∫ ( )3                           1                 E. 36 2x3 + 8 + C
Diketahui       2x2 + 2x + 1 dx = 25 . Nilai  2  a=…
             a
A. -4
B. -2
C. -1
D. 1
E. 2
                                                            75
15. EBT-SMA-95-32                        20. EBT-SMA-97-30
  ∫Diketahui f(x) = 2x maka f (x)dx = …                 1π
                           2x2 − 4
                                                        3
    1         3x2 − 4 + C                    ∫Nilai (3cos x − 5sin x)dx = …
A.  3                                                   1
                                                        6  π
B.  2         3x2 − 4 + C                    A. 4 – 4√3
    3
                                             B. –1 –3√3
    2         3x2 − 4
C.  3      x                 +C              C. 1 – √3
D. 2x 3x2 − 4 + C                            D. –1 + √3
                                             E. 4 + 4√3
E. 2 3x2 − 4 + C                         21. EBT-SMA-96-30
16. EBT-SMA-88-30                             π
    ∫ sin5 x cos x dx adalah …
                                                 4
A.  1      sin6  x  +  C
    6                                       ∫ (2sin x + 6 cos x)dx = …
B.  1      cos6  x  +  C                       π
    6
                                               −2
C.  –      1  sin6  x  +  C
           6                                 A. 2 + 6√2
                                             B. 6 + 2√2
D.  –      1  cos6  x  +  C                  C. 6 – 2√2
           6                                 D. –6 + 2√2
                                             E. –6 – 2√2
E.  1      sin4  x  +  C
    4
                                         22. EBT-SMA-90-38
17. EBT-SMA-97-32                            π
  ∫Hasil dari 6dx adalah …                   6
                   3x + 5
    A. 6 ln (3x + 5) + C                     ∫ (sin 3x + cos 3x)dx = …
    B. 3 ln (3x + 5) + C                     0
    C. 3 ln (6x + 5) + C
    D. 2 ln (3x + 5) + C                     A.  2
    E. ln (3x + 5) + C                           3
                                             B.  1
                                                 3
                                             C. 0
18. EBT-SMA-03-33                            D. – 1
    Nilai ∫ x sin (x2 + 1) dx = …
    A. –cos (x2+ 1) + C                                2
    B. cos (x2+ 1) + C
    C. – 1 cos (x2 + 1) + C                  E.  –      2
                                                        3
                 2
                                         23. EBT-SMA-02-34
    D. 1 cos (x2 + 1) + C
                                             π
               2
                                             ∫6 sin⎜⎛ x +     π  ⎞⎟  cos⎛⎜  x  +  π  ⎞⎟dx  =…
    E. –2 cos (x2 + 1) + C                                    3  ⎠       ⎝        3  ⎠
                                             0⎝
19. UN-SMA-06-18                             A.  –      1
                                                        4
           π                                 B. – 1
           2                                           8
∫Nilai sin 2xdx = …                          C. 1
           0
                                                     8
A.  3                                        D.  1
    4                                            4
B.  1                                        E.  3
    2                                            8
C. 1
        3
D.  1
    4
E. 0
                                         76
24. EBT-SMA-00-28                            28. EBT-SMA-00-24
∫Hasil dari cos x cos 4x dx = …                         1
A.  – 1 sin 5x –           1  sin  3x  +  C      ∫Nilai 5x(1 − x)6 dx = …
                           3                            0
       5
                                                 A. 75
B.  1 sin 5x +             1  sin 3x + C
                           6                             56
    10
                                                 B. 10
C.  2      sin  5x  +      2  sin 3x + C
    5                      5                             56
D.  1      sin 5x +        1  sin 3x + C         C.  5
    2                      2                         56
E.  –      1   sin  5x  –  1  sin 3x + C         D.  −       7
           2               2                                 56
                                                 E.  −       10
                                                             56
25. EBT-SMA-99-29
           π                                 29. EBT-SMA-91-39
                                                 ∫ x (x + 3)4 dx = …
           6
∫Nilai cos 2x cos xdx = …                        A.  1       (5x    –   3)  (x  +    3)5  +  C
           0                                         30
A. 5                                             B.  1       (3x    –   5)  (x  +    3)5  +  C
                                                     30
        6
B.  4                                            C.  1       (5x    +   3)  (x  +    3)5  +  C
    6                                                30
C.  5                                            D.  1  (x       –  3)  (x  +   3)5  +    C
    12                                               5
D.  –      5                                     E.  x       (3  –  5x)   (x   +     3)5  +  C
           12                                        5
E. – 5
          6
26. UAN-SMA-04-32                            30. EBT-SMA-93-40
                π                                ∫ x sin x dx = …
                                                 A. x cos x + sin x + C
                6                                B. –x cos x + sin x + C
                                                 C. x sin x – cos x + C
∫Nilai dari 4sin 7x cos 6x dx = …                D. –x sin x
                0                                E. x cos x
A.  −      3
           20
B.  −      13                                31. UN-SMA-05-20
           10
                                                 Hasil dari ∫ 3x cos 2x dx = …
C.         5                                     A. 3x sin 2x + 3 cos 2x + C
           7
    −                                            B. 3x sin 2x + cos 2x + C
D.  13                                           C.  –  3       x sin 2x –        3  cos 2x + c
    10                                                  2                         4
    13                                           D.  3       x   sin  2x  +    3     cos 2x + C
    20                                               2                         4
E.                                               E. 3 x sin 2x – 3 cos 2x + C
                                                          24
27. EBT-SMA-03-32                            32. EBT-SMA-96-32
                π                                ∫ (3x +1) cos 2xdx = …
                2
∫Nilai dari sin 5x sin xdx = …                   A.  1 (3x + 1) sin 2x +                  3  cos  2x  +  C
                0                                                                         4
                                                     2
A.  −      1                                     B.  1 (3x + 1) sin 2x –                  3  cos  2x  +  C
           2                                                                              4
                                                     2
B.  −      1                                     C.  1 (3x + 1) sin 2x +                  3  cos  2x  +  C
           6                                                                              2
                                                     2
C.  1                                            D.  – 1 (3x + 1) sin 2x +                   3  cos  2x  +  C
    12                                                                                       2
                                                        2
D.  1                                            E.  – 1 (3x + 1) sin 2x –                   3  cos 2x + C
    8                                                                                        4
                                                        2
    5
E.  12
                                             77
33. EBT-SMA-92-39                                             40. EBT-SMA-94-32
    Hasil dari ∫ x cos (2x – 1) dx adalah …
                                                                  Panjang busur kurva y =    4  x√x  interval 0 ≤ x ≤ 6
                           1                                                                 3
A.  x sin (2x – 1) +       2  cos (2x – 1) + C
                                                                  adalah
B.  x sin (2x – 1) –       1  cos (2x – 1) + C                    A.  20  5
                           2                                              6
C.  1  x  sin  (2x  –  1)  +  cos  (2x  –  1)  +  C               B.  30  2
    2                                                                     3
D.  1  x sin (2x – 1) -       1  cos (2x – 1) + C                 C.  41  1
    2                         2                                           3
E.  1  x sin (2x – 1) +       1  cos (2x – 1) + C                 D.  82  2
    2                         2                                           3
34. UAN-SMA-04-33                                                 E.  121    1
                                                                             3
  ∫Hasil dari 16 (x + 3) cos (2x − π) dx = …
                                                              41. EBT-SMA-92-40
    A. 8 (2x + 6) sin (2x – π) + 4 cos (2x – π) + C
    B. 8 (2x + 6) sin (2x – π) – 4 cos (2x – π) + C               Panjang busur y = x√x pada interval 0 ≤ x ≤ 5 sama
    C. 8 (x + 3) sin (2x – π) + 4 cos (2x – π) + C                dengan …
    D. 8 (x + 3) sin (2x – π) – 4 cos (2x – π) + C
    E. 8 (x + 3) cos (2x – π) + 4 cos (2x – π) + C                A.  8
                                                                      27
                                                                  B.  48
                                                                      27
35. EBT-SMA-90-40                                                 C.  64
    ∫ (x2 + 1) cos x dx = …                                           27
    A. x2 sin x + 2x cos x + c
    B. (x2 – 1) sin x + 2x cos x + c                              D.  335
    C. (x2 + 3) sin x – 2x cos x + c                                  27
    D. 2x2 cos x 2x2 sin x + c
    E. 2x sin x – (x2 – 1) cos x + c                              E.  343
                                                                      27
                                                              42. EBT-SMA-91-40
                                                                  Panjang busur kurva y =    2  x√x  dari x = 0 sampai x = 8
                                                                                             3
36. EBT-SMA-03-34
                                                                  adalah …
       π
                                                                  A.  18  2
  ∫ x cos xdx = …                                                         3
       0                                                          B. 18
    A. –2                                                         C.  17  1
    B. –1                                                                 3
    C. 0
    D. 1                                                          D.  16     2
    E. 2                                                                     3
                                                                  E.  16  1
                                                                          3
37. EBT-SMA-94-34                                             43. UN-SMA-07-27
    Diketahui F(x) = (2x – 1) sin 5x                              Luas daerah yang dibatasi oleh kurva y = x2 dan garis
    a. Tulislah rumus integral parsial untuk ∫ u dv               x + y = 6 adalah …
    b. Dengan memilih u = 2x – 1 dan menggunakan
                                                                  A. 54 satuan luas
         rumus integral parsial tersebut, kemudian carilah ∫
         F(x) dx                                                  B. 32 satuan luas
                                                                  C.  20  5     satuan luas
                                                                          6
38. EBT-SMA-88-38                                                 D. 18 satuan luas
    Ditentukan f(x) = x2 sin x
    a. Selesaikan ∫ f(x) dx dengan integral parsial.              E.  10  2     satuan luas
                   π/ 2                                                   3
   b. Hitung ∫ f(x)dx                                         44. EBT-SMA-86-37
                                                                  Luas bidang yang dibatasi oleh grafik y = 6x – x2 dan
                    0                                             sumbu x adalah …
                                                                  A. 30 satuan
39. EBT-SMA-89-36                                                 B. 32 satuan
    Diberikan ∫ 15x2 (x3 – 1)4 dx , selesaikan dengan             C. 34 satuan
    langkah-langkah berikut :                                     D. 36 satuan
    a. Misalkan U = x3 – 1                                        E. 28 satuan
         Tentukan dU
    b. Ubahlah menjadi ∫ f(U) dU dan selesaikan
    c. Hitung integral di atas untuk x = 0 sampai x = 1
                                                              78
45. EBT-SMA-93-38                                                      Luas daerah pada kurva y = x2 + 4x + 7 dan y = 13 – x2
    Luas daerah yang dibatasi oleh grafik y = 4x + 4 , y =
    x2 untuk x = 0 sampai dengan x = 2 adalah …                        adalah …
          1                                                            A.  10    2  satuan luas
          2                                                                      3
A.  12
                                                                       B.  14    2  satuan luas
B. 13                                                                            3
C.  13    1                                                            C.  32    2  satuan luas
          3                                                                      3
D. 15                                                                  D.  21    1  satuan luas
                                                                                 3
E.  16    2
          3                                                            E.  39    1  satuan luas
                                                                                 3
46. EBT-SMA-91-29                                                  51. EBT-SMA-99-27
    Luas daerah yang dibatasi oleh kurva y = x2 dan garis              Luas daerah yang dibatasi oleh kurva y = 1 – x2 ,
                                                                       sumbu Y, sumbu x dan garis x = 3 adalah …
y = 2x + 3 adalah …
                                                                       A. 25 1
A.  5  1
       3                                                                              3
B. 10                                                                  B. 24
C.  10    2                                                            C. 7 1
          3
                                                                                    3
D. 12
                                                                       D. 6
E.  12    1
          3                                                            E. 4 1
                                                                                    3
47. EBT-SMA-95-29                                                  52. EBT-SMA-00-25
    Luas daerah yang diarsir pada gambar di samping                    Luas daerah yang dibatasi oleh y = x3 – 1, sumbu X,
    adalah … satuan luas
                                                                       x = –1 dan x = 2 adalah …
    1
A.  3                                                                  A. 3 satuan luas
                                                             1                 4
                                                             2
B. 1                                    y=                      x      B. 2 satuan luas
C.  1  1                        y = √x                                 C. 2 3 satuan luas
       3
                                                                                  4
D.  1  2                                                  x            D.  3  1     satuan luas
       3                                                                      4
E.  2  2                                                               E. 4 3 satuan luas
       3
                                                                                  4
48. EBT-SMA-03-29                                                  53. EBT-SMA-87-30
    Jika f(x) = (x – 2)2 – 4 dan g(x) = –f(x), maka luas               Luas daerah yang dibatasi oleh kurva y = cos 2x,
daerah yang dibatasi oleh kurva f dan g adalah …                                                                 3
A.  10    2  satuan luas                                               sumbu x x = 0 dan x = 4 π adalah …
          3                                                            A. 8 satuan
B. 21 1 satuan luas                                                    B. 6 satuan
             3                                                         C. 3 satuan
C.  22    2  satuan luas                                               D. 2 satuan
          3
                                                                                    1
D.  42    2  satuan luas
          3                                                            E. 1 2 satuan
E. 45 1 satuan luas                                                54. EBT-SMA-89-35
                                                                       Luas daerah yang di arsir
             3
49. EBT-SMA-02-31                                                      pada gambar di samping
    Luas yang dibatasi
    parabola y = 8 – x2 dan                                            adalah …
garis y = 2x adalah …        1                                         A.  1   satuan luas
                             0                                             8
A. 36 satuan luas                       y = sin 2x
                                            1/2 π                      B.  1  satuan  luas
B. 41 1 satuan luas                                                        4
             3                  1/6 π                                  C.  1  satuan  luas
                                                                           2
C.  41    2  satuan luas
          3                                                                5
                                                                       D.  8   satuan luas
D. 46 satuan luas
E.  46    2  satuan luas                                               E.  3     satuan luas
          3                                                                4
50. EBT-SMA-90-37
                                                                   79
55. UN-SMA-06-20                                             60. UN-SMA-06-19
    Perhatikan gambar berikut ini !
     Y                                                           Volum benda putar yang terjadi jika daerah antara
                           y=x
                                                                 kurva y = 7 – x dan garis y = x – 7 diputar mengelilingi
                           y = x2 – 4x + 4
                                                                 sumbu X adalah …
                                                                 A. 11 π satuan volume
                                                                          5
                                                                 B. 9 π satuan volume
                                                                         5
0X                                                               C. 16 π satuan volume
Luas yang diarsir pada gambar adalah …                                   15
A. 1 satuan luas                                                 D.  2   π  satuan  volume
                                                                     3
        3
                                                                 E.  8   π  satuan  volume
B.   1  satuan         luas                                          15
     2
C.   5  satuan luas                                          61. UN-SMA-07-28
     6
                                                                 Volume benda putar bila daerah yang dibatasi kurva
D.   7  satuan         luas                                      y = –x2 + 4 dan diputar 360°mengelilingi sumbu Y
     6
                                                                 adalah …
E.   4  satuan         luas
     3                                                           A. 8π satuan volume
56. EBT-SMA-88-33                                                B.  13  π  satuan  volume
    Luas bidang datar yang dibatasi kurva : y = x2 – 2x + 1          2
                                                                 C. 4 π satuan volume
dan y = x + 1 disebut L, dengan L = …                            D.  8   π satuan voluma
                                                                     3
           3
                                                                     5
∫(1) ( 3x - x2 ) dx                                              E.  4   π  satuan  volume
           0
](2)       3           1  x3 3
           2     x2 -  3                                     62. EBT-SMA-02-32
                              0
(3)     (     3  . 32 –   1  . 33 ) – 0                                                           ( )y = x 30 − 30x2
              2           3
(4)     10       1
                 2
57. UAN-SMA-04-31                                                                              0
    Luas daerah pada kuadran I yang dibatasi oleh kurva
    y = x2 – 2x – 3, garis 5x – 3y – 5 = 0, dan sumbu X          Gambar di atas merupakan kurva dengan persamaan y
adalah …                                                         ( )= x 30 − 30x2 Jika daerah yang diarsir diputar
A.   6  1     satuan luas                                        mengelilingi sumbu X, maka volum benda putar yang
        6                                                        terjadi sama dengan …
                                                                 A. 6π satuan volum
B.   5  1  satuan luas                                           B. 8π satuan volum
        6                                                        C. 9π satuan volum
                                                                 D. 10π satuan volum
C.   4  2     satuan luas                                        E. 12π satuan volum
        3
D.   3  2  satuan luas
        3
E.   2  5     satuan luas
        6
58. EBT-SMA-96-45                                            63. UN-SMA-05-19
    Ditentukan persamaan kurva y = x2 + x – 2 dan                Daerah yang dibatasi oleh kurva-kurva y2 = x dan
    y = 2x + 4.                                                  y = x2 diputar 360o mengelilingi sumbu y.
    a. Buatlah sketsa kedua kurva.                               Volume benda putar yang terjadi adalah …
    b. Tentukan koordinat titik potong kedua kurva.
    c. Nyatakan luas daerah yang dibatasi oleh kedua             A.  21        satuan  volume
         kurva dengan integral tertentu.                             30 π
    d. Hitunglah luas daerah tersebut.
                                                                 B.  18     π  satuan volume
                                                                     30
59. EBT-SMA-87-39                                                C.  16     π  satuan  volume
    Ditentukan dua kurva masing-masing dengan                        30
    persamaan
    y = x2 – 8x + 12 dan y = 2x + 3                              D.  9      π  satuan  volume
    a. Tentukan koordinat titik potong kedua kurva                   30
         tersebut.
    b. Gambarlah sketsa grafiknya dalam satu diagram             E.  4      π  satuan volume
    c. Hitung luas daerah antara kedua kurvanya                      30
                                                             80
64. EBT-SMA-01-25                                              68. EBT-SMA-94-30
                                                                   Daerah yang dibatasi oleh kurva y = x + 7 dan y = 7 –
Volum benda putar yang terjadi jika daerah yang                    x2 diputar mengelilingi sumbu x sejauh 3600. Volume
dibatasi oleh kurva y = –x2 + 4 dan sumbu Y dari y = –
1 sampai                                                           ben-da yang terjadi sama dengan …
y = 0 diputar mengelilingi sumbu Y sejauh 360o adalah
                                                                   A.  12    1  π
…                                                                            5
A. 16π                                                             B.  11    4  π
                                                                             5
B. 12π
                                                                   C.  10    4
C.  9   π                                                                    5  π
    2
                                                                          4
D.  2   π                                                          D.  2  5  π
    2
                                                                          1
E.  1   π                                                          E.  2  5  π
    2
65. EBT-SMA-00-26                                              69. EBT-SMA-92-30
    Volume benda putar yang terjadi jika daerah pada               Daerah yang dibatasi oleh kurva y = 2x + 1 , x = 2
                                                                   dan x = 4 diputar mengelilingi sumbu x sejauh 3600.
                                                      x2
kuadran pertama yang dibatasi oleh kurva y = 1 –          ,        Volume benda putar yang terjadi adalah …
                                                       4
                                                                             2
sumbu X, sumbu Y, diputar mengelilingi sumbu X                     A.  12    3  π
adalah                                                             B.  21    1  π
                                                                             3
A.  52  π  satuan  volume
    15
                                                                   C.  32    1
B.  16  π  satuan  volume                                                    3  π
    12
                                                                             2
C.  16  π  satuan  volume                                          D.  32    3  π
    15
                                                                   E. 52√π
D. π satuan volume
E.  12  π  satuan  volume                                      70. EBT-SMA-89-34
    15                                                             Daerah yang dibatasi kurva y2 = 10x ; y2 = 4x dan x = 4
                                                                   diputar 3600 mengelilingi sumbu x. Volume benda
66. EBT-SMA-97-28                                                  putar yang terjadi adalah …
    Volum benda putar yang terjadi jika daerah yang                A. 80 π satuan
    dibatasi oleh kurva y = 3x – 2, garis x = 1 dan garis x =      B. 48 π satuan
    3 diputar mengelilingi sumbu X adalah … satuan                 C. 32 π satuan
    volum.                                                         D. 24 π satuan
                                                                   E. 18 π satuan
    A. 34π
                                                               71. EBT-SMA-03-30
    B. 38π                                                         Daerah yang dibatasi kurva y = sin x, 0 ≤ x ≤ π dan
                                                                   sumbu x diputar mengelilingi sumbu x sejauh 360o.
    C. 46π
    D. 50π
    E. 52π
67. EBT-SMA-95-30                                                  Volum benda putar yang terjadi adalah …
    Volum benda putar yang terjadi bila daerah yang
    dibatasi kurva y2 = 3x , x = 2 dan sumbu x diputar             A.  π     satuan volum
    sejauh 3600 mengelilingi sumbu x adalah … satuan
    luas                                                               4
    A. 6 π                                                         B.  π     satuan volum
    B. 12 π                                                            2
    C. 18 π                                                        C.  π2       satuan volum
    D. 24 π                                                             4
    E. 48 π                                                        D.  π2       satuan volum
                                                                        2
                                                                   E. π2 satuan volum
                                                               81
72. EBT-SMA-87-29                                                                                         Vektor
    Daerah bidang gambar antara kurva-kurva y = f(x) dan
    y = g(x) yang diarsir seperti tergambar di bawah ini   01. UAN-SMA-04-23
    dipu-tar mengelilingi sumbu x. Isi benda yang terjadi
    dapat di-tentukan dengan notasi …
                                                               Jika  vektor         a  =   ⎜⎛  12 ⎟⎞⎟  ,  b  =  ⎜⎛  5  ⎟⎞  dan  c  =  ⎜⎛  −41⎟⎟⎞  ,  maka
                                                                                           ⎜                    ⎜   4  ⎟              ⎜
                                                                                           ⎝⎜ 3⎟⎠ ⎝⎜ −1⎟⎠                             ⎜⎝ 1 ⎟⎠
                                                               vektor a + 2b – 3c sama dengan …
                                                               A.    ⎛⎜  6     ⎟⎞
                                                                     ⎜   11    ⎟
                                                                     ⎝⎜ − 8⎟⎠
{[ ] }∫A.                                                            ⎛⎜  7     ⎞⎟
           b  f (x)2 - [g(x)]2 dx                              B.    ⎜   13    ⎟
I=π
a
{[ ] }∫B.                                                            ⎝⎜ − 8⎟⎠
           c  f (x)2 - [g(x)]2 dx
I=π
a
                                                                     ⎛⎜  −1    ⎟⎞
{[ ] }∫C.                                                            ⎜   13    ⎟
           d  f (x)2 - [g(x)]2 dx                              C.
I=π
b
                                                                     ⎜   −  2  ⎟
{[ ] }∫D. I = π d f (x)2 - [g(x)]2 dx                                ⎝         ⎠
                   c
                                                                     ⎜⎛  −1    ⎟⎞
{[ ] }∫E.                                                      D.    ⎜   13    ⎟
           d  f (x)2 - [g(x)]2 dx
                                                                     ⎜   −  2  ⎟
I=π                                                                  ⎝         ⎠
a
                                                               E.    ⎛⎜  −−162 ⎟⎟⎞
                                                                     ⎜
                                                                     ⎜⎝ 8 ⎟⎠
                                                           02. EBT-SMA-86-31
                                                               Jika  AB        =    ⎡1⎤    maka              4  A→B    adalah …
                                                                                    ⎢3⎥
                                                                                    ⎢⎣6⎦⎥
                                                                     ⎡4⎤
                                                               A. ⎢⎢3⎥⎥
                                                                     ⎣⎢6⎥⎦
                                                                     ⎡4⎤
                                                                     ⎢⎢12   ⎥
                                                               B.           ⎥
                                                                     ⎣⎢24⎥⎦
                                                                     ⎡1⎤
                                                               C. ⎢⎢12⎥⎥
                                                                     ⎣⎢ 6 ⎦⎥
                                                                     ⎡1⎤
                                                                     ⎢      ⎥
                                                               D.    ⎢   3  ⎥
                                                                     ⎢⎣24⎦⎥
                                                                     ⎡4⎤
                                                               E. ⎢⎢12⎥⎥
                                                                     ⎣⎢ 6 ⎦⎥
                                                           82
03. EBT-SMA-00-29                                              07. EBT-SMA-86-32
    Titik A (3, 2, –1) , B (1, –2, 1) dan C (7, p – 1, –5)         Diketahui titik P(5 , 3) dan Q(–1 , –3). Jika R terletak
    segaris untuk nilai p = …                                      pada garis PQ dengan perbandingan 2 : 1, maka
    A. 13                                                          koordinat R ialah …
    B. 11                                                          A. (1 , 1)
    C. 5                                                           B. (–1 , 1)
    D. –11                                                         C. (–1 , –1)
    E. -13                                                         D. (1 , –1)
                                                                   E. (1 , 2)
04. EBT-SMA-99-32                                              08. EBT-SMA-03-24
                                                                   Diketahui segitiga ABC dengan A(1, 4, 6), B(1, 0, 2)
    Diketahui ∆ ABC dengan A(4, –1, 2), B(1, 3, –1), dan           dan C(2, –1, 5). Titik P terletak pada perpanjangan AB
                                                                   sehingga AP : BP = 3 : 1. Panjang vektor yang
    C(1, 4, 6). Koordinat titik berat ∆ ABC adalah …               diwakilkan oleh PC adalah …
    A. (2, 2, 2)                                                   A. 3
    B. (–3, 6, 3)                                                  B. √13
    C. (–1, 3, 2)                                                  C. 3√3
    D. (–1, 3, 3)                                                  D. √35
    E. (–3, 6, 6)                                                  E. √43
05. EBT-SMA-89-24                                              09. UN-SMA-05-21
    Titik R adalah terletak di antara titik P(2, 7, 8) dan         Diketahui titik A (6, 4, 7) B (2, –4, 3) dan P (–1, 4, 2)
    Q(–1, 1, –1) yang membagi garis PQ di dalam                    Titik R terletak pada garis AB sehingga AR : RB = 3 : 1
    perbandingan 2 : 1, maka koordinat R adalah …                  Panjang vektor PR adalah …
    A. (0 , 9 , 6)
                                                                   A. 2√7
B. (0 , 3 , 2)
                                                                   B. 2√11
C.  (   1     ,  4    ,  3  1  )
        2                   2                                      C. 2√14
D.  (1     ,  7  1    ,  2  1  )                                   D. 4√11
                 3          3
                                                                   E. 4√14
E. (1 , 8 , 7)
06. EBT-SMA-98-21                                              10. EBT-SMA-96-34
    Diketahui titik A(3, 1, –4), B(3, –4, 6) dan C(–1, 5, 4).      Ditentukan koordinat titik-titik A(–2, 6, 5); B(2, 6, 9);
    Titik P membagi AB sehingga AP : PB = 3 : 2, maka              C(5, 5, 7). AP : PB = 3 : 1. P pada AB.
    vektor yang diwakili oleh …                                    Ditanyakan:
                                                                   a. Tentukan koordinat P
A.  ⎛⎜  −34 ⎟⎟⎞                                                    b. Vektor yang diwakili PC
    ⎜                                                              c. Panjang proyeksi PC pada AB
    ⎜⎝ − 6⎟⎠
B.  ⎛⎜  −34 ⎞⎟⎟                                                11. EBT-SMA-88-32
    ⎜
    ⎝⎜ 6 ⎟⎠                                                        Diketahui   titik A   (–3  ,w–a2k,il–d1a)rdi abvn,Bm(0ak,a–…5 ,…0).  OA
                                                                   wakil dari  av dan    OB
C.  ⎜⎛  −     74 ⎞⎟⎟                                               (1)  av     +  bv  =  ⎛⎜  --73 ⎟⎞⎟
    ⎜   −                                                                                ⎜
    ⎜⎝ 2 ⎠⎟                                                                       bv      ⎝⎜ -1⎠⎟
                                                                                         10
    ⎛⎜   4       ⎞⎟                                                (2)  av     .      =                         bv
    ⎜   −7       ⎟
D.                                                                 (3)  kosinus sudut antara           av  dan      adalah  1           √14
                                                                                                                            7
    ⎝⎜ − 2⎟⎠
                                                                   (4) titik C pada AB sehingga AC : CB = 4 : –1
        −74 ⎟⎟⎞
E.  ⎛⎜                                                         12. UN-SMA-07-12
    ⎜                                                              Diketahui segitiga PQR dengan P (0, 1, 4),
    ⎜⎝ 2 ⎟⎠                                                        Q (2, –3, 2), dan R (–1, 0, 2).
                                                                   Besar sudut PRQ= ...
                                                                   A. 120°
                                                                   B. 90°
                                                                   C. 60°
                                                                   D. 45°
                                                                   E. 30°
                                                               83
13. DdEaiBrkiTeta-raSh.MubirAar=-0+…2-2br4 = i - j + 4k dan | ar + br | =√14. Hasil               18. EBT-SMA-95-24
    A. 4                                                                                              Diketahui titik-titik A(2, –3, 4) , B(4, –4, 3) dan
    B. 2                                                                                              C(3, –5, 5). Kosinus sudut antara AB dan AC adalah
    C. 1                                                                                              …
    D. 1                                                                                              A.  1
                                                                                                          6
               2
                                                                                                      B.  1
    E. 0                                                                                                  2
                                                                                                      C.  1      √6
                                                                                                          4
14. EBT-SMA-91-24                                                                                     D.  1      √6
    Titik-titik A(1 , 3 , 5) , B(4 , –1 , 2) dan C(6 , 3 , 4)                                             3
    ada-lah titik-titik sudut segitiga ABC . AB wakil dari
    vektor u dan BC wakil dari vektor v. u . v = …                                                    E.  5
    A. –16                                                                                                6
    B. –8
    C. –4                                                                                         19. EBT-SMA-97-23
    D. 4
    E. 16                                                                                             Diketahui titik-titik A(2, –1, 4), B(4, 1, 3) dan C(2, 0,
                                                                                                      5). Kosinus sudut antara AB dan AC adalah …
                                                                                                      A. 1
                                                                                                              6
                                                                                                      B.  1      √2
                                                                                                          6
15.  DEiBkTet-aShMuiA|-ar01|,-3| 0br |                     b|rar|–=br…|}                              C.  1
     4,6 dan 2√19. Nilai                                                                                  3
                                                   dan                    berturut-turut  adalah
                                                   | ar +                                                 1
                                                                                                      D.  3      √2
     A. 4√19                                                                                          E.  1      √2
                                                                                                          2
     B. √19
     C. 4√7                                                                                       20. EBT-SMA-94-27
     D. 2√7                                                                                                                         2            br  = ⎜⎛  1  ⎟⎞
                                                                                                                                    -1                  ⎜  3  ⎟
     E. √7                                                                                            Diketahui          av  =  ⎜⎛      ⎟⎞  dan
                                                                                                                                ⎜       ⎟
                                                                                                                                ⎝⎜ 3 ⎟⎠              ⎜⎝ - p ⎠⎟
16. EBT-SMA-00-30                                  ar  − br  ar + br
                                                                      =0  dan                         Jika sudut antara vektor              av dan vektor         br  adalah  1  π  ,
  ( )( )Diketahui ar = 6,                                                                                                                                                     3
     ( )ar . ar − br = 3 . Besar sudut antara vektor ar dan br
                                                                                                      nilai p adalah …
     adalah …                                                                                         A.  –      2   atau 34
                                                                                                                 11
           π
     A.                                                                                               B.  2          atau –34
           6                                                                                              11
     B.    π                                                                                          C.  –      2   atau 2
                                                                                                                 11
           4
     C.    π                                                                                          D.  –      34  atau –2
                                                                                                                 11
           3
     D.    π                                                                                          E.  –      34  atau 2
                                                                                                                 11
           2
     E.    2π                                                                                     21. EBT-SMA-93-34
                                                                                                      Diketahui A (3 , 2 , – 1) , B (2 , 1 , 0) dan C (–1 , 2 , 3)
            3
                                                                                                      Kosinus sudut antara garis AB dan AC adalah …
17. EBT-SMA-86-42
                                                                                                                 1
     Jika  ar  =  ⎡−1⎤     br                      =   ⎡1⎤         ⎡2⎤          ⎡−1⎤                  A.  –      2   √6
                  ⎢1⎥                                  ⎢−1⎥  c = ⎢−1⎥     d = ⎢1⎥
                  ⎣⎢ 2 ⎦⎥                              ⎣⎢ 1 ⎦⎥ ⎣⎢−3⎥⎦                                 B.  –      1  √6
                                                                                ⎢⎣−3⎦⎥                           3
     Maka  vebbaarrrrkoddddraaaa-nnnnvebbcdkrrtor  yang saling        tegak lurus adalah …            C.  1      √6
     (1)                                                                                                  4
     (2)
     (3)                                                                                              D.  1      √6
     (4)                                                                                                  3
                                                                                                      E.  1      √6
                                                                                                          2
                                                                                                  84
22. UN-SMA-06-25                                                                                                      27. EBT-SMA-92-23
    Diketahui | a | = √2, | b | = √9, | a + b | = √5                                                                       Diketahui dua         buah  vektor  av  =  ⎜⎛   2  ⎞⎟  dan  bv  =  ⎜⎛   x  ⎞⎟
    Besar sudut antara vektor a dan vektor b adalah …                                                                                                                 ⎜   −5  ⎟               ⎜   −2  ⎟
    A. 45o
    B. 90o                                                                                                                                                            ⎜⎝ 1 ⎟⎠                 ⎜⎝ 4 ⎠⎟
    C. 120o
    D. 135o                                                                                                                kedua vektor itu saling tegak lurus. Nilai x adalah …
    E. 150o
                                                                                                                           A. –7
                                                                                                                           B. –6
                                                                                                                           C. –5
                                                                                                                           D. –3
23. EBT-SMA-90-31                                                                                                          E. 0
    Kosinus sudut antara dua vektor a = –i + j dan
b = i – 2j + 2k adalah …                                                                                              28. DEiBkTet-aShMuiAv-e9k1to-2r5ar = 6ir + 4 rj − 2kr dan br = 4ir − rrj + k
A. √2                                                                                                                     Kedua vektor saling tegak lurus, nilai r adalah …
                                                                                                                          A. –5
B.  1  √2                                                                                                                 B. –3
    2                                                                                                                     C. 5
                                                                                                                          D. 5,5
C.  1  √3                                                                                                                 E. 6,5
    3
D.  –  1  √2
       2
E.  –  1  √3
       3
24. EBT-SMA-89-25                                                                                                     29. EBT-SMA-86-33          ar    =  2ir - 5 rj - kr dan
    BADeBitseadnratusnukAdaunCtAawn(a4tka,rila7-w,uv0ak)dia,lnBd(avv6ri,avd1ea0klta,oh–r6…u)v ddaannCvv(1. , 9 , 0).      Jika vektor-vektor
                                                                                                                           bv = xiv - 2 vj - 4kr saling tegak lurus, maka x = …
A. 0                                                                                                                       A. 1
B.  1                                                                                                                      B. 7
    4
       π                                                                                                                   C. –7
C.  1  π                                                                                                                   D.   6     1
    2                                                                                                                                 2
D.  3  π                                                                                                                   E.   3     1
    4                                                                                                                                 2
E. π
                                                                                                                      30. UN-SMA-06-26
25. EBT-SMA-88-25                                                                                                          Vektor z adalah proyeksi vektor x = (–√3, 3, 1) pada
    Besar sudut antara vektor a = 2i – j + 3k dan
                                                                                                                           vektor y = (√3, 2, 3). Panjang vektor z = …
    b = i + 3j – 2k adalah …
                                                                                                                           A. 1
A.  1  π
    8                                                                                                                              2
                                                                                                                           B. 1
B.  1  π                                                                                                                   C.   3
    4                                                                                                                           2
C.  1  π                                                                                                                   D. 2
    3
                                                                                                                           E.   5
D.  1                                                                                                                           2
    2  π
E.  2  π                                                                                                              31.  EBT-SMA-02-25         ar            br . Jika      ar
    3                                                                                                                                            =
                                                                                                                           Cbr  adalah proyeksi        pada                       = (2        1) dan
                                                                                                                                = (3 4), maka c        …
26.. EBT-SMA-93-33
                                                                                                                           A. 1 (3 4)
                    ⎛⎜  -3  ⎟⎞           ⎜⎛  -2  ⎟⎞
                    ⎜   1   ⎟            ⎜   4   ⎟                                                                                 5
Vektor-vektor a  =              dan  b=              adalah saling                                                         B.   2     (3     4)
                                                                                                                                5
                    ⎝⎜- 2⎠⎟              ⎝⎜ x ⎠⎟
                                                                                                                           C.   4        (3  4)
tegak lurus. Nilai x adalah …                                                                                                   25
A. 5                                                                                                                       D.   2        (3  4)
                                                                                                                                25
B. 1
                                                                                                                           E.   1        (3  4)
C. 0                                                                                                                            25
D. 1
E. 5
                                                                                                                      85
32.EBT-SMA-03-25                                                                                              36. UN-SMA-07-13
                            ⎛⎜   1  ⎞⎟                    ⎜⎛  2  ⎟⎞                                               Diketahui segitiga ABC, dengan A (0, 0, 0); B (2, 2, 0),
                            ⎜   −2  ⎟                     ⎜   3  ⎟
     Diketahui     :  u  =              dan         v  =             .                                            dan C (0, 2, 2). Proyeksi ortogonal AB pada AC adalah
                            ⎝⎜ 3 ⎟⎠                       ⎜⎝ −1⎟⎠                                                 ...  rj + kr
                                                                                                                  A.
     Proyeksi skalar 2u + 3v pada v adalah …                                                                      B. ir + rj
     A. 1                                                                                                         C. − ir + rj
             2
     B.  1      2                                                                                                 D.   ir  +  rj  −  1    kr
         2                                                                                                        E.   −      ir  −
                                                                                                                           1         r2j
     C.  1      14                                                                                                         2
         14
     D. 2 14
     E.  7      14                                                                                            37. DEiBkTet-aShMuiAar-9=83-2ir2+ rj − 5kr dan br = −ir + 2 rj − 2kr .
         2                                                                                                        PAr.oye−kirsi−v2ekrj t−or2okrrthogonal ar dan br adalah …
                                                                                                                  B. − ir − 2 rj + 2kr
33. UAN-SMA-04-24                                                                                                 C. − ir + 2 rj − 2kr
                                                                                                                  D. ir + 2 rj − 2kr
     Diketahui     vektor       ur  =   ⎜⎛  −31⎟⎞⎟   dan      vektor        vr  =  ⎛⎜  2  ⎟⎞  .  Jika             E. ir + 2 rj + 2kr
                                        ⎜                                          ⎜   p  ⎟
     sparomyaekdseinsgkaanlasretoerntoggaho⎝⎜npa1aln⎟⎠vjeankgtovr eurktopradvra,amra⎝⎜ahk2va⎠⎟enkitloari  vr
                                                                                                          p
     =…
     A. –4 atau –2
     B. –4 atau 2                                                                                             38. EBT-SMA-99-33
     C. 4 atau –2                                                                                                                                                        ar     ⎛⎜  2   ⎟⎞
                                                                                                                                                                                ⎜⎝  −2  ⎠⎟
     D. 8 atau –1                                                                                                 Diketahui panjang               proyeksi vektor            =      4       pada
     E. –8 atau 1
34. EBT-SMA-01-31                                                                                                 vektor   br  =  ⎜⎛  4   ⎞⎟  adalah         8   5 . Nilai p = …
                                                                                                                                  ⎝⎜  −2  ⎠⎟                 5
                                        ⎜⎛  −34 ⎟⎞⎟                                ⎜⎛   a     ⎟⎞                                       p
                                yr      ⎜                                   xr     ⎜   −2     ⎟
     Diketahui vektor               =                  dan vektor               =                 .  Jika         A. 25
                                        ⎜⎝ 7 ⎠⎟                                    ⎝⎜ 1 ⎠⎟                        B. 5√3
     panjang proyeksi vektor xr pada yr adalah 19 , maka a                                                        C. 5
                                                                                 9                                D. √5
     =…                                                                                                           E. 1
     A. 4                                                                                                                 5
     B. 2
     C. 1                                                                                                     39. EBT-SMA-94-28
     D. –1                                                                                                        Diketahui       vektor      ur  =  ⎛⎜  2   ⎞⎟  dan vv  = ⎜⎛  2    ⎟⎞  .   Proyeksi
                                                                                                                                                     ⎜   -1  ⎟                 -1   ⎟
     E. –4                                                                                                                                                                 ⎜
                                                                                                                                                     ⎜⎝ 3 ⎟⎠                 ⎜⎝ 3 ⎠⎟
35.  EBT-SMA-00-31                                                                                                vektor ur pada vektor vv adalah ……
     pPaadnajavnegkptoror ybrek=siio√r3to+go2nj a+l  vektor ar
                                                     pk adalah          =   –i√3 +        pj + k,                 A.   1     (12i    +    6j  +   3k)
                                                                            . Nilai       p=…                          14
                                                                         2
                                                                         3                                        B.   1     (12i    –    6j  +   3k)
                                                                                                                       14
     A. 3
     B. 2                                                                                                         C.   1   (4i    +   2j  –   k)
                                                                                                                       7
     C. 1
                                                                                                                  D.   1   (4i    –  2j   +   k)
             3                                                                                                         7
     D. –2
     E. -3                                                                                                        E.   1   (4i    +   2j  +   k)
                                                                                                                       7
                                                                                                              86
Logika Matematika                                  06. EBT-SMA-02-39
                                                                 Ingkaran dari √14 < 4 jika dan hanya jika sin 45o < sin
01. EBT-SMA-01-39                                                60o adalah …
    Ditentukan pernyataan (p∨ ~q) → p. Konvers dari
    pernyataan tersebut adalah …                                 A. √14 ≤ 4 jika dan hanya jika sin 45o < sin 60o
    A. p → (~p ∨ q)
    B. p → (p ∧ ~q)                                              B. √14 < 4 jika dan hanya jika sin 45o ≥ sin 60o
    C. p → (p ∨ ~q)                                              C. √14 ≥ 4 jika dan hanya jika sin 45o > sin 60o
    D. p → (p ∨ ~q)
    E. p → (~p ∨ ~q)                                             D. √14 ≥ 4 jika dan hanya jika sin 45o ≥ sin 60o
                                                                 E. √14 ≥ 4 jika dan hanya jika sin 45o > sin 60o
02. EBT-SMA-93-13
    Invers dari pernyataan (p ∧ ~q) → p adalah …             07. UAN-SMA-04-39
    A. ~ p → (p ∧ ~q)                                            Ingkaran dari pernyataan “Semua makhluk hidup perlu
    B. ~p → (p ∨ q)                                              makan dan minum” adalah …
    C. (~p ∨ q)→~p                                               A. Semua makhluk hidup tidak perlu makan dan
    D. (p ∨ ~q)→~p                                                    minum
    E. (~p ∨ q)→ p                                               B. Ada makhluk hidup yang tidak perlu makan atau
                                                                      minum
03. EBT-SMA-94-14                                                C. Ada makhluk hidup yang tidak perlu makan
    Pernyataan majemuk : Jika hari hujan maka sungai                  minum
    meluap, ekivalen dengan ……                                   D. Semua makhluk hidup perlu makan dan minum
    A. Hari hujan dan sungai meluap                              E. Semua makhluk hidup perlu makan tetapi tidak
    B. Hari tidak hujan dan sungai tidak meluap                       perlu minum
    C. Jika sungai meluap maka hari hujan
    D. Jika sungai tidak meluap maka hari tidak hujan        08. EBT-SMA-90-14
    E. Jika hari tidak hujan maka sungai tidak meluap            Ingkaran pernyataan : “ Beberapa peserta EBTANAS,
                                                                 membawa kalkulator “ adalah …
04. EBT-SMA-92-14                                                A. Beberapa peserta EBTANAS, tidak membawa
    Pernyataan : ′′Jika anda rajin belajar, anda lulus                kalkulator
    Ebtanas′′ ekivalen dengan …                                  B. Bukan peserta EBTANAS, membawa kalkulator
    A. Jika lulus Ebtanas, maka anda rajin belajar.              C. Semua peserta EBTANAS, membawa kalkulator
    B. Jika anda tidak rajin belajar, maka anda tidak lulus      D. Semua peserta EBTANAS, tidak membawa
         Ebtanas.                                                     kalkulator
    C. Jika anda tidak lulus Ebtanas maka anda tidak rajin       E. Tiada peserta EBTANAS, tidak membawa
         belajar.                                                     kalkulator
    D. Jika anda tidak rajin belajar, maka anda lulus
         Ebtanas.                                            09. EBT-SMA-89-18
    E. Jika anda tidak lulus Ebtanas maka anda rajin             Ingkaran dari pernyataan : ′′Semua peserta
         belajar.
                                                                 EBTANAS berdoa sebelum mengerjakan soal ′′
05. EBT-SMA-91-16                                                adalah …
    Pernyataan : ′′ Jika laut pasang maka tiang dermaga          A. Semua peserta EBTANAS tidak berdoa sebelum
    tenggelam ′′ ekivalen dengan …
         A. Jika laut pasang maka dermaga tenggelam                   mengerjakan soal
         B. Jika laut pasang maka tiang dermaga tidak            B. Beberapa peserta EBTANAS berdoa sebelum
               teng-gelam
         C. Jika laut tidak pasang maka tiang dermaga                 mengerjakan soal
               teng-gelam                                        C. Beberapa peserta EBTANAS tidak berdoa sebe-
         D. Jika laut tidak pasang maka tiang dermaga
               tidak tenggelam                                        lum mengerjakan soal
         E. Jika tiang dermaga tidak tenggelam maka laut         D. Semua peserta EBTANAS berdoa sesudah
               tidak pasang
                                                                      mengerjakan soal
                                                                 E. Beberapa peserta EBTANAS berdoa sesudah
                                                                      mengerjakan soal
                                                             87
10. EBT-SMA-95-10                                          15. EBT-SMA-03-38
    Kontra posisi dari pernyataan ′′Jika semua siswa me-
                                                               Penarikan kesimpulan dari:
    nyukai matematika maka guru senang mengajar′′
    adalah …                                                   I p∨q             II. p → q    III. p →~q
    A. Jika guru senang mengajar maka ada siswa yang                                              q∨r
                                                               ~p q →~r
         tidak suka matematika
    B. Jika tidak semua siswa menyukai matematika              ∴ q ∴~r →!p                    ∴p→r
                                                               Yang sah adalah …
         maka guru tidak sengang mengajar                      A. hanya I
    C. Jika guru tidak senang mengajar maka ada siswa          B. hanya I dan II
                                                               C. hanya I dan III
         yang suka matematika                                  D. hanya II dan III
    D. Jika semua siswa menyukai matematika maka guru          E. hanya III
         tidak senang mengajar                             16. EBT-SMA-01-40
    E. Jika guru tidak senang mengajar maka ada siswa
                                                               1. ~p ∨ q         2. p → q     3. p → r
         yang tidak suka matematika                                                              q→r
                                                               ~p p
11. EBT-SMA-88-26
    Kontra posisi dari implikasi : ”Jika Ali lulus ujian          ∴ q ∴ ~q                    ∴ p →q
    maka Ali membeli motor” adalah …                           yang sah adalah …
    A. Jika Ali membeli motor maka Ali lulus ujian             A. 1, 2 dan 4
    B. Jika Ali lulus ujian, maka Ali tidak membeli motor      B. 1 dan 2
    C. Jika Ali tidak lulus ujian, maka Ali membeli motor      C. 1 dan 3
    D. Jika Ali tidak lulus ujian, maka Ali tidak membeli      D. 2 saja
         motor                                                 E. 3 saja
    E. Jika Ali tidak membeli motor, maka Ali tidak lulus
         ujian                                             17. UN-SMA-05-28
12. EBT-SMA-86-34                                              Diketahui argumentasi :
    Kontra positif dari pernyataan “ Jika Alex pandai,
    maka Alex lulus EBTA “ adalah …                            I. p ⇒ q          II p ⇒ q     III p ⇒ q
    A. Jika Alex lulus EBTA, maka Alex pandai                                                      p⇒r
    B. Jika Alex tidak pandai, maka Alex tidak lulus EBTA      ~p ~q ∨ r
    C. Jika Alex tidak lulus EBTA, maka Alex tidak pandai                                       ∴q⇒r
    D. Jika Alex pandai, maka Alex tidak lulus EBTA            ∴~q ∴ p ⇒ r
    E. Jika Alex tidak pandai, maka Alex tidak lulus EBTA
                                                               Argumentasi yang sah adalah …
13. UAN-SMA-04-40
    Diberikan pernyataan-pernyataan sebagai berikut:           A. I saja
    1. Jika penguasaan matematika rendah, maka sulit
         untuk menguasai IPA.                                  B. II saja
    2. IPA tidak sulit dikuasai atau IPTEK tidak
         berkembang                                            C. II saja
    3. Jika IPTEK tidak berkembang, maka negara akan
         semakin tertinggal                                    D. I dan II saja
    Dari ketiga pernyataan diatas, dapat disimpulkan …
    A. Jika penguasaan matematika rendah, maka negara          E. II dan III saja
         akan semakin tertinggal
    B. Jika penguasaan matematika rendah, maka IPTEK       18. EBT-SMA-96-09                  p → q ( B)
         berkembang                                            Kesimpulan dari tiga premis:   p (B)
    C. IPTEK dan IPA berkembang                                           (1) p → q
    D. IPTEK dan IPA tidak berkembang                                     (2) q → r                 q (B)
    E. Sulit untuk memajukan negara                                       (3) ∞ r
                                                               adalah …
14. UN-SMA-05-27                                               A. p
    Kontrapositif dari (~p ⇒ q) ⇒ (~p ∨q) adalah …             B. q
    A. (p ∧ q) ⇒ (p ⇒~q)                                       C. r
    B. (p ⇒ ~q) ⇒ (p ⇒ ~q)                                     D. p
    C. (p ⇒ ~q) ⇒ (p ⇒ q)                                      E. r
    D. (~p ⇒ ~q) ⇒ (p ∧ ~q)
    E. (p ∧ ~q) ⇒ (~p ∧ ~q)                                19. EBT-SMA-90-15
                                                               Cara mengambil kesimpulan :
                                                               disebut
                                                               A. modus tolens
                                                               B. modus ponens
                                                               C. silogisme
                                                               D. implikasi
                                                               E. bi-implikasi
                                                           88
20. UN-SMA-06-04                                                        Lain-lain
    Upik rajin belajar maka naik kelas.
    Upik tidak naik kelas maka tidak dapat hadiah.     01. EBT-SMA-86-10
    Upik rajin belajar.                                    Kota P di (600 LU, 550 BT) dan kota Q di (600 LU, 130
    Kesimpulan yang sah adalah …                           BB) Jika jari-jari bumi = 6400 km, dan π = 3,14, maka
    A. Upik naik kelas                                     jarak antara kota P dan Q adalah …
    B. Upik dapat hadiah
    C. Upik tidak dapat hadiah                                                   QP
    D. Upik naik kelas dan dapat hadiah                                             O
    E. Upik dapat hadiah atau naik kelas
                                                           A. (35 – 13)0 × 2 × 3,14 × 6400 cos 600 km
21UN-SMA-07-17                                             B. (35 + 13)0 × 2 × 3,14 × 6400 sin 600 km
    Diketahui pernyataan:
    1. Jika hari panas, maka Ani memakai topi.             C.  (55 −13)0     × 2 ×x 3,14 × 6400 sin 600 km
    2. Ani tidak memakai topi atau ia memakai payung.
    3. Ani tidak memakai payung.                                 360 0
    Kesimpulan yang sah adalah ...
    A. Hari panas
    B. Hari tidak panas
    C. Ani memakai topi
    D. Hari panas dan Ani memakai topi
    E. Hari tidak panas dan Ani memakai topi
                                                           D.  (55 +13)0     × 2 × 3,14 × 6400 sin 600 km
                                                                 360 0
                                                           E.  (55 +13)0     × 2 × 3,14 × 6400 cos 600 km
                                                                 360 0
                                                       02. EBT-SMA-92-24
                                                           Ditentukan jari-jari bumi = r km. Jarak sepanjang
                                                           ling-karan paralel antara dua tempat yang
                                                           kedudukannya masing-masing (300 U, 1600 T) dan
                                                           (300 U, 500B) adalah …
                                                           A.  7    π r km
                                                               24
                                                           B.  5    π r km
                                                               12
                                                           C.  7   π  r√3  km
                                                               24
                                                           D.  5    π r√3 km
                                                               12
                                                           E.  7    π r√3 km
                                                               12
                                                       03. EBT-SMA-96-21
                                                           Diketahui posisi titik A(60o U, 95o T) dan B(60o U,
                                                           115o B). Jari-jari bumi adalah 6400 m. Jarak A ke B
                                                           sepanjang garis lintang tersebut adalah …
                                                           A.  1600   π  km
                                                                 3
                                                           B. 320 π km
                                                           C.  800  π√3   km
                                                                3
                                                           D.  800  π  km
                                                                3
                                                           E.  400   π√3   km
                                                                3
                                                       89
04. EBT-SMA-93-31
    Diketahui posisi titik M(600U,200B), titik
    N(600U,250T) dan jari-jari bumi 6400 Km . Panjang
    busur sepanjang lingkaran paralel yang melalui titik M
    dan N adalah ……
    A. 400 π km
    B. 400 π √3 km
    C. 800 π km
    D. 800 π √2 km
    E. 800 π √3 km
05. EBT-SMA-88-34
Dalam sistem 5 ⊕ disajikan dalam tabel Cayley
sebagai berikut.
Sistem di samping mempunyai   ⊕ 0123
(1) sifat tertutup
(2) elemen identitas yaitu 0  0 0123
(3) sifat asosiatif           1 1230
(4) elemen invers untuk       2 2301
                              3 3012
               setiap x ∈S
06. EBT-SMA-86-01
    Bila diketahui A = { x | x bilangan prima < 11 } ,
    B = { x | x bilangan ganjil < 11 }, maka eleman A – B
    = ..
    A. 1
    B. 2
    C. 3
    D. 7
    E. 9
07. EBT-SMA-86-08
    Jumlah maksimum hasil pengukuran 4,3 m dan 4,7 m
    adalah …
    A. 9,10 m
    B. 9,0 m
    C. 8,90 m
    D. 9,1 m
    E. 8,9 m
08. EBT-SMA-86-14
    Jika 47sepuluh = xtiga , maka x adalah …
    A. 1202
    B. 2021
    C. 1220
    D. 1022
    E. 2012
                                                            90