เกาะกระแสค้าปลีกออนไลน์ในกัมพูชา Issue 3

ISSUE 3, June 2020

BUSINESS IN CAMBODIA

เกาะกระแส
ค้ า ป ลี ก

อ อ น ไ ล น์ ใ น
กั ม พู ช า

"

BY TRADE REPRESENTATIVE IN SIEM REAP
& THAI TRADE CENTER PHNOM PENH

เกาะกระแสค้าปลีกออนไลนใ์ นกัมพูชา

1. Well-connected and Young Consumers

กมั พชู าเป็นประเทศท่ีนาเทคโนโลยีมือถือท่ีทนั สมยั มาใชจ้ นถงึ 4.5 G และเตรยี มนาระบบ 5 G มาใช้
ในปี 2020 ทาใหค้ นกมั พชู ามีการเช่ือมตอ่ ทางดิจิทลั มากท่ีสดุ ถึงรอ้ ยละ 97 ของจานวนประชากร ผา่ นทาง
โทรศพั ทม์ ือถือ ซ่ึงมีซิมการด์ ท่ีลงทะเบียนใชง้ าน 19.3 ลา้ นซิม หมายความว่าคนส่วนหน่ึงมีซิมการด์
มากกวา่ 1 ซมิ เพ่ือจะใชบ้ รกิ ารท่ีแตกตา่ งของผใู้ หบ้ รกิ าร mobile operator 8 ราย(33 companies internet
providers)คนกมั พชู าท่ีใช้ internet จานวน 15.8 ลา้ นคนหรือรอ้ ยละ 98.5 ของจานวนประชากรรวม โดย
มีผใู้ ช้ Facebook 7 ลา้ นคน

กมั พชู ามีประชากรรวมประมาณ 16.7 ลา้ นคน (มีนาคม 2019) แยกเป็นชาย 8.3 ลา้ นคน(49%)
หญิง 8.4 ลา้ นคน (51%) ประมาณวา่ มีประชากรอาศยั อย่ใู นเมืองหลวง 2.1 ลา้ นคน(13.9%) รองลงมาคือ
จงั หวดั กนั ดาล 1.2 ลา้ นคน (7.8%) จงั หวดั ไปรแวง 1 ลา้ นคน (6.9%) จงั หวดั เสียมราฐ 1 ลา้ นคน (6.6%)
จงั หวดั พระตะบอง 9.9 แสนคน (6.5%) และจงั หวดั แกป มีประชากรนอ้ ยท่ีสดุ 4 หม่ืนคน (0.3%)

อายเุ ฉล่ียของประชากรคือ 24.3 ปี จึงนบั วา่ เป็นประเทศหน่มุ สาว โดยมีคนอายุ 15-54 ปี ถึงรอ้ ย
ละ 59 ขณะท่ีมีเด็กอายุ 0-14 ปี รอ้ ยละ 30 (1 ใน 5 ของคนกมั พชู ามีอายรุ ะหวา่ ง 15-24 ปี , 6 ใน 10 คน
จะมีอายรุ ะหวา่ ง 15-54 ปี และ ครง่ึ หนง่ึ ของประชากรมีอายตุ ่ากวา่ 24 ปี)

กระแสการขายสินค้าออนไลน์ ผ่านทาง
platform ของกัมพูชา หรือการสรา้ งหน้ารา้ นผ่านทาง
Facebook หรือหน้า Website หรือทางส่ืออ่ืนๆ ไดร้ บั
คาแนะนาเห็นพ้องตอ้ งกันว่าเป็นส่ิงท่ีทุกธุรกิจตอ้ งทา
เพ่ือใชเ้ ป็นเคร่อื งมือเขา้ ถงึ ลกู คา้ ส่ือสารกบั ลกู คา้ ตดิ ตอ่
กับลูกคา้ และสรา้ งความสมั พนั ธท์ ่ีดีกับลูกคา้ ดงั นนั้ จะ
เห็นว่าในกัมพูชามีการขายสินคา้ ขายบริการ ทกุ ประเภทบนโลกใบนี้ รวมถึงมีการ ขายรถยนต์ ขายท่ีดิน
บา้ น คอนโด ผา่ นทางออนไลนด์ ว้ ย
คนกมั พูชาส่วนใหญ่ไม่มีบตั รเครดิต ดงั นนั้ การซือ้ สินคา้ แต่ละประเภทจะมีวิธีการชาระค่าสินคา้
แตกตา่ งกนั กลา่ วคือ
อาหารและเคร่อื งด่มื – ชาระเงินเป็นเงินสดเม่ือสง่ มอบสินคา้
สนิ คา้ อ่ืนๆ – โอนเงินคา่ สนิ คา้ ก่อน จงึ จะมีการสง่ สินคา้ ไปให้

2

2. จากโอนเงินทรี่ ้านค้าสู่การโอนเงินทีม่ ือถือ

กัมพูชาสามารถกาจัดอุปสรรค e-commerce เร่ิมจากการนาระบบเงินอีเลคโทรนิคส์ มาใช้ ใน
โทรศพั ทม์ ือถือ เพ่ือใหค้ นกมั พชู าไดเ้ ปิดรบั แนวคดิ ในการยอมรบั ระบบ cashless สรา้ งความสะดวก ควบคู่
กบั การโอนเงินผา่ นรา้ นรบั แลกเงินซ่งึ เป็นสถานท่ีคนุ้ เคยของคนกมั พชู ารว่ มไปกบั การแกป้ ัญหาดา้ นต่างๆ
เชน่ โลจสิ ตกิ ส์ และความไวว้ างใจ สง่ ผลใหก้ ระแสคา้ ปลีกออนไลนใ์ นกมั พชู าเตบิ โตอยา่ งรวดเรว็

จากความนิยมในการโอนเงิน ผ่านผใู้ หบ้ ริการเอกชนท่ีมีนบั หม่ืนแหง่ ท่วั ประเทศทาให้ WING ใช้
โอกาสนีป้ รบั เปล่ียนรา้ นแลกเงินท่ีมีอยเู่ ดมิ ใหท้ นั สมยั โดยนาระบบการโอนเงินผา่ นมือถือใหก้ บั ตวั แทนของ
ตน ซ่งึ ไดร้ บั ความนยิ มอยา่ งรวดเรว็ ขณะท่ีธนาคารตา่ งๆ ก็นาระบบบตั รเครดิตเพ่ือการโอนเงินมาใชเ้ ช่นกนั
รวมถึงบริษัทท่ีทาธุรกรรมไมโครไฟแนนซ์ และบริษัทท่ีเป็น operator mobile phone ต่างก็นาระบบ
cashless payments มาใช้อย่างแพร่หลาย(operator mobile phone ได้แก่ Cellcard, Smart Axiata,
Metfone, Seatel, Cootel และ qb โดย – Metfone, Cellcard และ Smart มีสว่ นแบง่ การตลาดรอ้ ยละ 90)

ดา้ นการจดั สง่ สินคา้ เน่ืองจากระบบสถานท่ีตงั้ บา้ นเลขท่ี และช่ือของบคุ คลท่ีมกั ซา้ กนั ทาใหเ้ ป็น
ปัญหาในการจัดส่ง เม่ือสินคา้ ถึงปลายทางกรณีท่ีฝากรถโดยสารประจาทางไปให้ หรือการจัดส่งทาง
รถจกั รยานยนตใ์ นพืน้ ท่ีในเมืองก็ตาม อาจตอ้ งนดั หมายใหไ้ ปรบั ท่ีรา้ นคา้ ท่ีนดั หมายแลว้ ใหล้ ูกคา้ มารับ
สนิ คา้ เองแทนการจดั สง่ ถงึ บา้ น ก็เป็นท่ียอมรบั ไดเ้ ชน่ กนั

สำนกั งำนผแู้ ทนกำรคำ้ ณ จงั หวดั เสยี มรำฐ 2

3

3. ผลักดนั ให้มีการค้าปลีกออนไลน์
3.1 กฎหมาย e-commerce -มีการบงั คบั ใชแ้ ลว้ โดยมีกรอบของกฎหมายซ่ึงดแู ลโดยกระทรวง

พาณิชย์ได้แก่ e-commerce, e-signature, e-government, Intermediary or service provider, online
consumer protection, online personal information protection, unsolicited massage, e-payment, e-
evidence and penalties.

3.2 การเข้ามาของผู้ให้บรกิ ารรายใหญ่จากจนี - Tinh Tinh (ตงิ ตงิ หรอื ซือ้ ซือ้ ) เป็น platform
ขายสินคา้ ท่ีลงทนุ โดยนกั ลงทนุ จีน 1.5 ลา้ นดอลฯ ตงั้ แต่ปี 2011 โดยใหก้ ระทรวงไปรษณียม์ ีช่ือถือหนุ้ อยู่
รอ้ ยละ 10 (ฝ่ ายจีนคือบริษัท ZVS 50%. และ ท่ีเหลือเป็นของ Paxxa Mobile Solutions) เพ่ือสรา้ งความ
ไวว้ างใจแกผ่ ทู้ ่ีจะใชบ้ รกิ ารทงั้ ฝ่ายผซู้ ือ้ และฝ่ายผขู้ าย โดยดา้ น logistics system ไดน้ า ZTO Express ซ่งึ
เป็นผใู้ หบ้ รกิ ารขนสง่ รายใหญ่รายหนง่ึ ของโลกท่ีเขา้ ไปทาธรุ กิจท่ีจีนเขา้ มารว่ มใหบ้ รกิ ารในกมั พชู าดว้ ย

3.3 ผู้ค้าปลีกรายใหญ่- นอกเหนือจากสรา้ งอาคารขนาดใหญ่เพ่ือการคา้ ปลีกแลว้ หา้ ง MAKRO
และ AEON ยังสร้าง การค้าปลีก online เพ่ือให้ลูกค้าได้รับความสะดวกย่ิงขึน้ ผ่าน e-commerce
ประสานขอ้ มลู ผลิตภัณฑข์ องรา้ นคา้ offline และใหต้ วั เลือกการจดั ส่งหรือรบั ดว้ ยตนเองสาหรบั การส่งั ซือ้
online ซ่งึ กลยทุ ธน์ ีส้ ามารถกระตนุ้ ยอดขายไดเ้ ป็นอยา่ งดี

3.4 การทดสอบความพงึ พอใจผ่าน e-commerce -แบรนดต์ า่ งประเทศหลายรายพบว่าก่อนนา
สินคา้ ไปวางจาหน่ายยงั ตลาดเป้าหมายควรมีการใชป้ ระโยชนจ์ าก e-commerce เพ่ือทดสอบความพึง
พอใจของผบู้ รโิ ภคในผลิตภณั ฑน์ นั้ ๆและวิเคราะหค์ แู่ ขง่ ไปพรอ้ มกนั

เม่ือพบวา่ สินคา้ เป็นท่ียอมรบั ของผบู้ ริโภค การเปิดรา้ นใหล้ กู คา้ ไดเ้ ห็นสินคา้ การขาย OFF LINE
จะสรา้ งความม่นั ใจแก่ผบู้ รโิ ภค มากย่งิ ขนึ้ พรอ้ มกบั การขาย ON LINE

3.5 ผู้ให้บริการเรื่องการเงิน – ขอยกตวั อย่างผใู้ หบ้ ริการท่ีมีครบถว้ นมากท่ีสุดในประเทศคือ
WING มีบรกิ ารหลายอยา่ ง อาทเิ ชน่ Transfer Money, Phone Top Up, Bill Payment, Online Payment,
Wing Pay, International Money Transfer, Wing Ang Pao, Wing Marketplace

สาหรบั ในประเทศไทย การโอนเงินผ่าน WING ผ่าน Dee Money App หรือไปท่ีรา้ นสาขาของ
Dee Money ท่วั ประเทศ หรือการโอนเงินผา่ นระบบของ 2C2P

สำนกั งำนผแู้ ทนกำรคำ้ ณ จงั หวดั เสยี มรำฐ 3

4

ตวั อยำ่ งกำรโอนเงนิ จำกไทยมำกมั พชู ำจะมอี ตั รำคำ่ บริกำรดงั นี้

รบั เป็นเงินสกลุ ดอลลารส์ หรฐั ฯ รบั เป็นเงินสกลุ เรยี ล

จานวน (บาท) คา่ บรกิ าร (บาท) จานวน (บาท) คา่ บรกิ าร(บาท)
1,000-4,999 150 1,000-4,999 75
5,000 ขนึ้ ไป ฟรี 5,000 ขนึ้ ไป 150

4. ข้อคิดเหน็ ของสานักงานฯ
4.1 กมั พูชำสำมำรถหำโมเดลหรือโซลูช่นั ใหม่ๆเพอื่ ตอบโจทย์ในเรื่องกำรคำ้ ออนไลน์จำกกำรคำ้

แบบเดิมๆเป็นตำมควำมชอบของคน คือ ไดเ้ ห็นสินคำ้ ไดเ้ ห็นผูข้ ำยว่ำมีตัวตนจริง (สรำ้ งควำมไวใ้ จ
TRUST) เมอื่ คนสว่ นใหญ่ไมม่ ีบตั รเครดติ แตค่ นุ้ เคยกบั กำรโอนเงนิ ผำ่ นรำ้ นรบั โอนเงินทมี่ หี ลำยหมืน่ แห่งท่วั
ประเทศ กำรชำระเงนิ ค่ำสนิ คำ้ PAYMENTจึงเกิดเมื่อมีกำรโอนเงินใหแ้ ก่ผขู้ ำยหรือโอนเงนิ เขำ้ ธนำคำรของ
ผูข้ ำย (Money Transaction) มำกกวำ่ กำรจ่ำยจำกบตั รเครดิต credit and debit cards หรือบตั รเติมเงิน
อื่นๆหรืออำจเป็ นกำรชำระแบบ Cash on delivery ส่วนขั้นตอนกำรส่งมอบสินค้ำไปถึงมือผู้ซื้อ
DELIVERYอำศยั ผ่ำนรถโดยสำรประจำทำง รถจกั รยำนยนต์รบั จำ้ ง มำกกวำ่ กำรสง่ ทำงไปรษณีย์ ซ่ึงวธิ ีนีผ้ ู้
ซือ้ จะไดร้ บั สินคำ้ ภำยในวนั เดียว ซ่ึงส่ิงทีเ่ กิดขึน้ สำหรบั กำรคำ้ ออนไลน์ในกัมพูชำ ไม่จำเป็นตอ้ งเหมือน
ประเทศอนื่ หรอื เป็นไปตำมทฤษฏีทเี่ ขียนไว้

4.2 แมว้ ่ำแพลตฟอร์มขำยสินคำ้ จะมีแจง้ ว่ำรบั ประกนั ควำมพอใจ/คมุ้ ครองผูบ้ ริโภค ว่ำสำมำรถ

คืนเงิน หรือแลกสินคำ้ ไดภ้ ำยในกำหนดกี่วนั หลงั จำกไดร้ ับสินคำ้ ก็อำจสรำ้ งควำมไวว้ ำงใจต่อกำรซือ้

สนิ คำ้ ทำงออนไลนไ์ ดร้ ะดบั หน่งึ เทำ่ นนั้

4.3 ผูบ้ ริโภคกัมพูชำใชม้ ือถือเพื่อหำข้อมูลสินคำ้ บริกำร และเปรียบเทียบรำคำ ซ่ึงเป็นส่ิงที่

ผูป้ ระกอบกำรตอ้ งทรำบถึงควำมชอบเหล่ำนีเ้ พือ่ นำไปปรบั ใชใ้ นกลยทุ ธ์ทำงกำรตลำดสำหรบั เขำ้ สู่ตลำด

กมั พชู ำไดอ้ ยำ่ งตรงเปำ้ หมำย

สำนกั งำนผแู้ ทนกำรคำ้ ณ จงั หวดั เสยี มรำฐ 4

"

BY TRADE REPRESENTATIVE IN SIEM REAP
& THAI TRADE CENTER PHNOM PENH

EMAIL: [email protected]
FACEBOOK: THAI TRADE CENTER PHNOM PENH