โดย นายสิทธิพร แจ่มสุวรรณ ต าแหน่งครู วิทยฐานะ ครูช านาญการพิเศษ สาขาวิชาสถาปัตยกรรม วิทยาลัยเทคนิคอ่างทอง ส านักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ เอกสารประกอบการเรียน วิชา วัสดุก่อสร้าง 2 (Building Materials 2) รหัสวิชา 20108 – 2107 หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ พุทธศักราช 2562 ประเภทวิชา ช่างอุตสาหกรรม หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง
เอกสารประกอบการเรียน วิชา วัสดุก่อสร้าง 2 (Building Materials 2) รหัสวิชา 20108 – 2107 หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ พุทธศักราช 2562 ประเภทวิชา ช่างอุตสาหกรรม หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง จัดท าโดย นายสิทธิพร แจ่มสุวรรณ ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูช านาญการพิเศษ สาขาวิชาสถาปัตยกรรม วิทยาลัยเทคนิคอ่างทอง ส านักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ
ค ำน ำ เอกสารประกอบการเรียนวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 รหัสวิชา 20108 - 2107 ได้จัดท าขึ้นตาม หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) พุทธศักราช 2562 สาขาวิชาสถาปัตยกรรม ส านักงาน คณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ โดยเรียบเรียงขึ้นตรงตามหลักสูตรซึ่งเกิดขึ้นจาก ประสบการณ์การสอนเป็นระยะเวลานาน และจากความรู้ความสามารถ โดยรวบรวมเนื้อหาสาระจาก เอกสาร หนังสือ ต าราต่างๆ เพื่อน ามาปรับปรุง และเพิ่มเติมเนื้อหาให้ครบถ้วนตามจุดประสงค์ รายวิชา สมรรถนะรายวิชา และค าอธิบายรายวิชา พร้อมสอดแทรกเนื้อหาสาระให้มีความเหมาะสม กับการจัดการเรียนการสอนของนักเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ เนื้อหาในเอกสารประกอบการเรียน ได้ด าเนินการเรียบเรียง เนื้อหาสาระเกี่ยวกับวิชา วัสดุ ก่อสร้าง 2 ได้แก่ หน้าต่าง ซึ่งในหน่วยการเรียนจะประกอบด้วยสาระการเรียนรู้ สาระส าคัญ จุดประสงค์การเรียนรู้ ผังมโนทัศน์ เนื้อหา สื่อการเรียนการสอน แบบฝึกหัดท้ายหน่วย แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน โดยเรียบเรียงให้เหมาะสมกับผู้เรียน ใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย ทั้งนี้เพื่อให้ผู้เรียนเกิดเจตคติที่ดีต่อวิชาวัสดุก่อสร้าง และสามารถน าความรู้ไปประยุกต์ใช้ใน ชีวิตประจ าวันและการประกอบอาชีพในอนาคตได้ ในการนี้ขอขอบคุณคณะครูแผนกวิชาช่างก่อสร้างและสถาปัตยกรรม วิทยาลัยเทคนิค อ่างทอง ที่ให้ความช่วยเหลือเป็นอย่างมาก และบุคคลหลายฝ่ายที่ให้การสนับสนุน ให้ค าแนะน าใน การปรับปรุงเอกสารประกอบการเรียนนี้ให้มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งขอขอบพระคุณผู้ แต่งหนังสือ ต ารา ทุกท่านที่ผู้เรียบเรียงได้น าข้อมูลต่างๆ มาอ้างอิงในเอกสารประกอบการเรียนนี้ ผู้ เรียบเรียงหวังว่าเอกสารประกอบการเรียนนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อการเรียน การสอนส าหรับนักเรียน ในรายวิชาวัสดุก่อสร้าง 2 และผู้อ่านทุกท่าน หากมีข้อเสนอแนะประการใดผู้เรียบเรียงยินดีน้อมรับ ไว้ด้วยความขอบคุณ สิทธิพร แจ่มสุวรรณ ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะครูช านาญการพิเศษ วิทยาลัยเทคนิคอ่างทอง I
สารบัญ หน้า ค าน า.................................................................................................................................... I สารบัญ................................................................................................................................. II คู่มือครู เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง.............................................. 1 โครงการสอน เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง.................................... 5 ค าแนะน าในการใช้เอกสารประกอบการเรียน..................................................................... 7 หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง..................................................................................................... 9 สื่อประกอบการจัดการเรียนการสอน หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง.......................................... 34 บรรณนุกรม.................................................................................................................... ..... 40 ภาคผนวก............................................................................................................................ 41 เฉลยแบบทดสอบก่อน/หลังเรียน........................................................................... 42 เฉลยแบบฝึกหัดท้ายหน่วย..................................................................................... 43 เกณฑ์การบูรณาการคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์. 47 แบบสรุปผลการประเมินคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม ฯ........................................ 49 II
1 คู่มือครู ชุดการสอนที่ 7 ชื่อหน่วย หน้าต่าง ค าชี้แจง ชุดการสอน เรื่อง หน้าต่าง ต้องการให้ผู้เรียนศึกษาเกี่ยวกับวัสดุหน้าต่าง ถึงแม้จะ เป็นเพียงบานเปิดเล็ก ๆ ที่หลายคนมองข้าม เพราะคิดว่าก็คงเป็นเรื่องเล็ก ๆ ตามขนาดของ หน้าต่าง แต่ในความเป็นจริงแล้ว หน้าต่างเปรียบเสมือนหน้าตาของผู้เป็นเจ้าของบ้าน และมี ความส าคัญไม่แพ้ส่วนอื่นของบ้าน ดังนั้น ควรที่ท าความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องของหน้าต่างกันก่อน โดยทั่วไปแล้วหน้าต่างที่เรานิยมใช้ติดตั้งกับบ้านเรือนนั้นจะมีอยู่หลายลักษณะ ซึ่งแต่ละลักษณะก็จะมี ข้อดีข้อเสียที่แตกต่างกันออกไป รวมถึงมีวัสดุที่น าไปใช้ในการท าหน้าต่างก็มีความส าคัญเช่นกัน จึงท า ให้ควรรู้และศึกษาเรื่องของหน้าต่างเพื่อน าไปสู่การใช้งานอย่างถูกต้อง 1.จุดประสงค์ทั่วไป 1.1 เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับชนิด ประเภท คุณสมบัติ ของประเภทหน้าต่างใน งานก่อสร้าง 1.2 เพื่อให้นักเรียนมีความตระหนักเห็นความส าคัญในการเลือกใช้วัสดุ และลักษณะการ เปิด – ปิดของหน้าต่าง และสอดแทรกการค านึงถึงสิ่งแวดล้อม 2.จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 2.1 อธิบายหน้าที่ของหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 2.2 อธิบายส่วนประกอบของหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 2.3 บอกประเภทของวัสดุที่น ามาใช้ในการท าหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 2.4 อธิบายรูปแบบลักษณะการใช้งานของหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 2.5 อธิบายวิธีการดูแลรักษาหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 2.6 มีการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะที่พึงประสงค์ที่ผู้สอนสามารถ สังเกตเห็นได้ ในด้านความมีวินัย ความรับผิดชอบ ความสนใจใฝุรู้ ความมีมนุษย์สัมพันธ์และความมี มารยาทไทย 3. ส่วนประกอบของชุดการสอนที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 3.1 คู่มือครูชุดการสอนที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 3.2 โครงการสอนที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 3.3 แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 3.4 เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง
2 3.5 แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน พร้อมเฉลย ชุดการสอนที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 3.6 แบบฝึกหัด พร้อมเฉลย ชุดการสอนที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 3.7 ใบงานสรุปเนื้อหา ชุดการสอนที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 3.8 แบบประเมินคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะที่พึงประสงค์ 3.9 สื่อประกอบการสอน 7 เรื่อง หน้าต่าง 4. เวลาที่ใช้ ใช้เวลาการจัดการเรียนการสอน จ านวน 4 ชั่วโมง 5. การเตรียมการล่วงหน้า สิ่งที่ครูเตรียมการล่วงหน้า มีดังนี้ 5.1 ศึกษาคู่มือครูโครงการสอนและแผนการจัดการเรียนรู้ชุดการสอนที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 5.2 ศึกษาและเตรียมเอกสารและสื่อการสอนชุดการสอนที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 5.3 ผู้สอนต้องเตรียมเอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 5.4 จัดเตรียมแบบทดสอบก่อนเรียน หลังเรียน และแบบฝึกหัด หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 6. สื่อการจัดการเรียนการสอน 6.1 ชุดการสอนที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 6.2 สื่อ Power Point หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 6.3 สื่อวีดีทัศน์ หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 6.4 สื่อของจริง ได้แก่ หน้าต่างไม้ หน้าต่างอลูมิเนียม เป็นต้น 6.4 กระดานไวท์บอร์ด 6.5 เครื่องฉายข้ามศีรษะ 7. การจัดชั้นเรียน 7.1 การจัดชั้นเรียนส าหรับการสอนภาคทฤษฎี โดยจัดการเรียนการสอนแบบบรรยาย แบบ อธิบาย แบบอภิปราย และการสรุปเนื้อหา 7.2 การจัดชั้นเรียนส าหรับผู้เรียนโดยใช้เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง และมีการทดสอบก่อนเรียน หลังเรียน และแบบฝึกหัด 8. ขั้นตอนการใช้ชุดการสอน 8.1 ศึกษาคู่มือครูและแผนการจัดการเรียนรู้ 8.2 ศึกษาการใช้สื่อการเรียนการสอน 8.3 ศึกษาวิธีการวัดผลและประเมินผล
3 9. ขั้นด าเนินการสอน 9.1 โดยมีการทบทวนในเนื้อหาที่ผ่านมา เพื่อเชื่อมโยง การเข้าสู่เนื้อหาในการเรียนครั้งนี้ ซึ่ง มีการกล่าวจากเนื้อหา และได้แจ้งจุดประสงค์ในหน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 9.2 การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยมีขั้นตอนดังนี้ ขั้นที่ 1 ขั้นน าเข้าสู่บทเรียน ขั้นที่ 2 ขั้นสอน ขั้นที่ 3 ขั้นสรุปและประเมินผล 9.3 ครูบรรยายเนื้อหาความรู้เกี่ยวกับหน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 9.4 สังเกตพฤติกรรมผู้เรียนระหว่างการจัดการเรียนการสอน 9.5 การสรุปเนื้อหาและการประเมินผล การจัดการเรียนการสอน 10. วิธีการใช้สื่อการเรียนการสอน ชุดการสอนที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง ผู้สอนศึกษาวิธีการเรียนจาก แผนการจัดการเรียนรู้ คู่มือการใช้สื่อ และศึกษาเนื้อหา เรื่อง ประตู จากเอกสารประกอบการเรียน สื่อวีดีทัศน์ สื่อPower Point หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง ก่อน การท าการสอนจริง พร้อมกับผู้สอนได้แจ้งให้ผู้เรียนทราบถึงวิธีการศึกษาด้วยตนเอง โดยใช้เอกสาร ประกอบการเรียน และสื่อวีดีทัศน์หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 11. บทบาทของผู้เรียน 11.1 ผู้เรียนต้องเตรียมเอกสารประกอบการเรียน เรื่อง หน้าต่าง ก่อนเรียนโดยผู้สอน จัดเตรียมต้นฉบับให้ให้ล่วงหน้าก่อนวันที่สอนจริง 11.2 ผู้เรียนต้องปฏิบัติตามค าแนะน าของผู้สอน 11.3 ผู้เรียนต้องท ากิจกรรมตามที่มอบหมายและร่วมกันอภิปราย 11.4 ผู้เรียนต้องส่งงานที่ได้รับมอบหมายตรงตามเวลาที่ก าหนด 12. การวัดและประเมินผล 12.1 วิธีวัด 12.1.1 สังเกตพฤติกรรมขณะเรียน 12.1.2 การสังเกตและประเมินผลพฤติกรรมด้านคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 12.2 เครื่องมือวัดผล 12.2.1 แบบสังเกตพฤติกรรมการปฏิบัติงาน 12.2.2 แบบประเมินคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์โดยครู และนักเรียนร่วมกันประเมิน
4 12.3 เกณฑ์การประเมินผล 12.3.1 นักเรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน และแบบฝึกหัดพร้อมตรวจ เพื่อดู ประสิทธิภาพความเข้าใจต่อเนื้อหาที่ท าการเรียน 12.3.2 แบบประเมินคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ คะแนนขึ้นอยู่กับการประเมินตามสภาพจริง
5 โครงการสอน ชุดการสอนที่ 7 รหัสวิชา 20108 – 2107 ชื่อวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 ชื่อหน่วย หน้าต่าง จ านวน 4 ชั่วโมง หัวข้อการเรียนรู้ 1. หน้าที่ของหน้าต่าง 2. ส่วนประกอบของหน้าต่าง 3. ประเภทของวัสดุที่น ามาใช้ในการท าหน้าต่าง 4. รูปแบบลักษณะการใช้งานของหน้าต่าง 5. วิธีการดูแลรักษาหน้าต่าง จุดประสงค์ทั่วไป จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับชนิด ประเภท คุณสมบัติ ของประเภทหน้าต่างใน งานก่อสร้าง 2 . เพื่ อให้ นั ก เ รี ย น มีค ว า ม ต ร ะ ห นั กเห็ น ความส าคัญในการเลือกใช้วัสดุ และลักษณะการ เปิด – ปิดของหน้าต่าง และสอดแทรกการ ค านึงถึงสิ่งแวดล้อม 1. อธิบายหน้าที่ของหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 2. อธิบายส่วนประกอบของหน้าต่างได้อย่าง ถูกต้อง 3. บอกประเภทของวัสดุที่น ามาใช้ในการท า หน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 4. อธิบายรูปแบบลักษณะการใช้งานของหน้าต่าง ได้อย่างถูกต้อง 5. อธิบายวิธีการดูแลรักษาหน้าต่างได้อย่าง ถูกต้อง 6. มีการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และ คุณลักษณะที่พึงป ร ะสงค์ที่ผู้สอนส าม า รถ สังเกตเห็นได้ ในด้านความมีวินัย ความรับผิดชอบ ความสนใจใฝุรู้ ความมีมนุษย์สัมพันธ์และความมี มารยาทไทย วิธีการสอน บรรยาย ถาม – ตอบ ท าแบบทดสอบ/แบบฝึกหัด และการจดเนื้อหา เรื่อง หน้าต่าง
6 โครงการสอน ชุดการสอนที่ 7 รหัสวิชา 20108 – 2107 ชื่อวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 ชื่อหน่วย หน้าต่าง จ านวน 4 ชั่วโมง สื่อการสอน 1. ชุดการสอนที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 2. สื่อ Power Point หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 3. สื่อวีดีทัศน์ หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 4. สื่อของจริง ได้แก่ หน้าต่างไม้ หน้าต่างอลูมิเนียม เป็นต้น 5. กระดานไวท์บอร์ด 6. เครื่องฉายข้ามศีรษะ การวัดและประเมินผล ผู้สอนมีการท าแบบทดสอบก่อนเรียน หลังเรียน แบบฝึกหัด การจดสรุปเนื้อหา และมีการ สังเกตพฤติกรรมเพื่อประเมินคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์
7 ค าแนะน าวิธีการใช้เอกสารประกอบการเรียน วิชา วัสดุก่อสร้าง 2 รหัสวิชา 20108 - 2107 หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 1. ศึกษาจุดประสงค์รายวิชา สมรรถนะรายวิชา และค าอธิบายรายวิชา 2. ศึกษากิจกรรมและวิธีการจัดการเรียนรู้ เพื่อการจัดกิจกรรมในแต่ละขั้นให้แก่ผู้เรียน 3. ชี้แจงบทบาทของผู้เรียนในการศึกษา เพื่อสร้างความตระหนักให้ผู้เรียนเห็นความส าคัญของ วิชา วัสดุก่อสร้าง 2 รหัสวิชา 20108 – 2107 หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 4. ให้ผู้เรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน จ านวน 10 ข้อ ก่อนเริ่มเรียน หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง 5. ให้ผู้เรียนสลับตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน 6. น าเข้าสู่บทเรียน โดยร่วมกับผู้เรียนอภิปรายจากความเดิมของผู้เรียน เพื่อน าเข้าสู่เรื่องที่จะ ศึกษา 7. ให้ผู้เรียนศึกษาหน่วยการเรียน ซึ่งในระหว่างเรียนครูจะอธิบาย ถึงการอภิปรายผลกับ ผู้เรียน และมีการจัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนในรูปแบบต่างๆ เช่น การน าเสนอด้วย Power Point การถาม – ตอบ การสาธิต ดูวีดีทัศน์ เป็นต้น 8. มอบหมายให้ผู้เรียนท าแบบฝึกหัดท้ายหน่วย 9. ร่วมกันเฉลยแบบฝึกหัดท้ายหน่วย 10. ให้ผู้เรียนท าแบบทดสอบหลังการเรียน จ านวน 10 ข้อ เมื่อจบการสอนในหน่วยนั้นๆ 11. ให้ผู้เรียนสลับตรวจแบบทดสอบหลังการเรียน 12. บันทึกผลคะแนนการทดสอบก่อนเรียน และหลังเรียน โดยน าผลมาเปรียบเทียบเพื่อหา ความก้าวหน้าจากการศึกษาในแต่ละหน่วยการเรียน
8 ตารางวิเคราะห์หน่วยการเรียนรู้และระดับความรู้ รหัสวิชา....20108 – 2107......ชื่อวิชา.วัสดุก่อสร้าง 2....จ านวน...2...หน่วยกิต ....2..ชั่วโมง/สัปดาห์ หลักสูตร............ประกาศนียบัตรวิชาชีพ........................................ พุทธศักราช....2562..................... ประเภทวิชา.......ช่างอุตสาหกรรม.......สาขาวิชา...สถาปัตยกรรม.......................... หน่วย ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้/หัวข้อการเรียนรู้ จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม IS R A T 7 หน้าต่าง 7.1 หน้าที่ของหน้าต่าง 7.1 อธิบายหน้าที่ของหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 7.2 ส่วนประกอบของหน้าต่าง 7.2 อธิบายส่วนประกอบของหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 7.3 ประเภทของวัสดุที่น ามาใช้ในการ ท าหน้าต่าง 7.3 บอกประเภทของวัสดุที่น ามาใช้ในการท าหน้าต่างได้ อย่างถูกต้อง 7.4 รูปแบบลักษณะการใช้งานของ หน้าต่าง 7.4 อธิบายรูปแบบลักษณะการใช้งานของหน้าต่างได้ อย่างถูกต้อง 7.5 วิธีการดูแลรักษาหน้าต่าง 7.5 อธิบายวิธีการดูแลรักษาหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 7.6 มีการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และ คุณลักษณะที่พึงประสงค์ที่ผู้สอนสามารถสังเกตเห็นได้ ในด้านความมีวินัย ความรับผิดชอบ ความสนใจใฝุรู้ ความ มีมนุษย์สัมพันธ์และความมีมารยาทไทย หมายเหตุ ระดับความสามารถ ระดับความรู้ IS : ทางสติปัญญา R (Recalled Knowledge) : การฟื้นคืนความรู้ A (Applied Knowledge) : การประยุกต์ความรู้ T (Transferred Knowledge) : การส่งถ่ายความรู้
9 หน่วยที่ 7 : หน้าต่าง
10 หน่วยที่7 หน้าต่าง หัวข้อการเรียนรู้ 7.1 หน้าที่ของหน้าต่าง 7.2 ส่วนประกอบของหน้าต่าง 7.3 ประเภทของวัสดุที่น ามาใช้ในการท าหน้าต่าง 7.4 รูปแบบลักษณะการใช้งานของหน้าต่าง 7.5 วิธีการดูแลรักษาหน้าต่าง สาระส าคัญ “หน้าต่าง” ถึงแม้จะเป็นเพียงบานเปิดเล็ก ๆ ที่หลายคนมองข้าม เพราะคิดว่าก็คงเป็นเรื่อง เล็ก ๆ ตามขนาดของหน้าต่าง แต่ในความเป็นจริงแล้ว หน้าต่างเปรียบเสมือนหน้าตาของผู้เป็น เจ้าของบ้าน และมีความส าคัญไม่แพ้ส่วนอื่นของบ้าน ดังนั้น ควรที่ท าความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องของ หน้าต่างกันก่อน โดยทั่วไปแล้วหน้าต่างที่เรานิยมใช้ติดตั้งกับบ้านเรือนนั้นจะมีอยู่หลายลักษณะ ซึ่ง แต่ละลักษณะก็จะมีข้อดีข้อเสียที่แตกต่างกันออกไป รวมถึงมีวัสดุที่น าไปใช้ในการท าหน้าต่างก็มี ความส าคัญเช่นกัน จึงท าให้ควรรู้และศึกษาเรื่องของหน้าต่างเพื่อน าไปสู่การใช้งานอย่างถูกต้อง จุดประสงค์การเรียนรู้ จุดประสงค์ทั่วไป 1. เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับชนิด ประเภท คุณสมบัติ ของประเภทหน้าต่างใน งานก่อสร้าง 2. เพื่อให้นักเรียนมีความตระหนักเห็นความส าคัญในการเลือกใช้วัสดุ และลักษณะการ เปิด – ปิดของหน้าต่าง และสอดแทรกการค านึงถึงสิ่งแวดล้อม จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. อธิบายหน้าที่ของหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 2. อธิบายส่วนประกอบของหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 3. บอกประเภทของวัสดุที่น ามาใช้ในการท าหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 4. อธิบายรูปแบบลักษณะการใช้งานของหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง 5. อธิบายวิธีการดูแลรักษาหน้าต่างได้อย่างถูกต้อง
11 ผังมโนทัศน์ ชื่อวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 ( Building Materials 2) รหัสวิชา 20108 – 2107 สาขาวิชา สถาปัตยกรรม หลักสูตร ประกาศนียบัตรวิชาชีพ พุทธศักราช 2562 หน่วยที่ 7 : หน้าต่าง หน้าต่าง รูปแบบ ลักษณะการ ใช้งานของ หน้าต่าง วิธีการดูแล รักษา หน้าต่าง หน้าต่างบานเปิด ป้องกันความชื้น รอยคราบสกปรก หน้าที่ของ หน้าต่าง ส่วนประกอบ ของหน้าต่าง วงกบ หน้าต่าง ประเภทของ วัสดุที่ น ามาใช้ใน การท า หน้าต่าง หน้าต่างไม้ หน้าต่าง เหล็ก หน้าต่าง อลูมิเนียม หน้าต่าง ยูพีวีซี หน้าต่างบาน เลื่อน หน้าต่างบานปิด ตาย หน้าต่างบาน กระทุ้ง หน้าต่างบานยก หน้าต่างบาน เฟี้ยม หน้าต่างบานพลิก ลักษณะใช้งาน การเปิด – ปิด ควรระวัง การใช้น้้ายาขัด การหยอดน้้ามัน หน้าต่างบาน เกล็ด อุปกรณ์ ประกอบ หน้าต่าง บาน หน้าต่าง
12 แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยที่ 7 : หน้าต่าง รหัสวิชา...20108-2107..........วิชา........ วัสดุก่อสร้าง 2 ......ระดับชั้น..... ปวช.1......... สาขาวิชา.......สถาปัตยกรรม........................................................................................... ค าชี้แจง : 1. ข้อสอบเป็นแบบปรนัยจ านวน 10 ข้อ ใช้เวลาในการท าข้อสอบ 10 นาที 2. จงพิจารณาตัวเลือกที่ถูกที่สุดเพียงตัวเลือกเดียว แล้วท าเครื่องหมายกากบาท ( x ) ลงในกระดาษค าตอบ (10 คะแนน) 1. ข้อใด “ไม่ใช่” หน้าที่ของหน้าต่าง ก. เพื่อระบายอากาศ ข. เป็นทางเชื่อมต่อระหว่างด้านบนและด้านล่าง ค. เพื่อให้แสงสว่างเข้าตัวบ้าน ง. เพื่อสร้างบรรยากาศให้โปร่ง 2. ส่วนประกอบของหน้าต่างมีกี่ส่วน ก. 1 ประเภท ข. 2 ประเภท ค. 3 ประเภท ง. 4 ประเภท 3. “บานหน้าต่าง” มีหน้าที่อะไร ก. ติดตั้งให้ความแข็งแรง ข. ช่วยในการหมุน ค. ใช้ส าหรับล็อคการใช้งาน ง. ใช้ส าหรับในการเปิด – ปิด 4. ข้อใด “ไม่ใช่”คุณสมบัติของหน้าต่างไม้ ก. เมื่อโดนความชื้นสามารถขึ้นสนิมได้ง่าย ข. แสดงถึงความอบอุ่นเป็นธรรมชาติ ค. เมื่อสภาพอากาศเปลี่ยนแปลงสามารถ บิด โก่ง ได้ง่าย ง. ท าลวดลายเพื่อความสวยงามได้ 5. วัสดุที่ใช้ในการท าหน้าต่างมีกี่ประเภท ก. 2 ประเภท ข. 3 ประเภท ค. 4 ประเภท ง. 5 ประเภท
13 6. ถ้าต้องการติดตั้งหน้าต่างที่ต้องการความแข็งแรงควรเลือกวัสดุประเภทใด ก. หน้าต่างไม้ ข. หน้าต่างยูพีวีซี ค. หน้าต่างอลูมิเนียม ง. หน้าต่างเหล็ก 7. รูปแบบลักษณะการใช้งานของหน้าต่างมีกี่วิธี ก. 5 วิธี ข. 6 วิธี ค. 7 วิธี ง. 8 วิธี 8. หน้าต่างแบบใดนิยมใช้ในการก่อสร้างมากที่สุด ก. หน้าต่างบานเปิด ข. หน้าต่างบานเลื่อน ค. หน้าต่างบานบานกระทุ้ง ง. หน้าต่างบานเฟี้ยม 9. จากรูปเรียกว่าหน้าต่างลักษณะใด ก. หน้าต่างบานเปิด ข. หน้าต่างบานเลื่อน ค. หน้าต่างบานบานกระทุ้ง ง. หน้าต่างบานเฟี้ยม 10. ข้อใด “ไม่ควร” วิธีการดูแลรักษาหน้าต่างไม้ ก. ใช้ผ้าสะอาดชุบน้ าหมาด ๆ เช็ด ข. ใช้น้ าราดแล้วปล่อยให้แห้ง ค. หยอดน้ ามันบริเวณบานพับ ง. ใช้ไม้กวาดปัดฝุุน
14 7.1 หน้าที่ของหน้าต่าง หน่วยที่ 7 หน้าต่าง บทน า การก่อสร้างอาคารในส่วนของหน้าต่าง ถึงแม้จะเป็นส่วนเล็ก ๆ แต่ก็มีความส าคัญอีกงาน หนึ่ง เนื่องจากเป็นงานที่ต้องทราบถึงรูปแบบของการใช้งาน และในปัจจุบันวัสดุมีเลือกใช้หลากหลาย ขึ้นอยู่กับบริเวณและความต้องการในการติดตั้งหน้าต่าง ดังนั้นหน้าต่างจึงควรมีการศึกษาและเรียนรู้ เพื่อให้ทราบถึงข้อมูลในการตัดสินใจเลือกใช้ต่อไป หน้าที่ของหน้าต่าง คือ องค์ประกอบส่วนหนึ่งของบ้านที่เป็นช่องทางหมุนเวียนอากาศ ภายนอกสู่ภายในบ้าน ท าให้รู้สึกปลอดโปร่ง เย็นสบาย และยังเป็นช่องทางของแสงสว่างเข้าไป ภายในบ้านได้อีกด้วย เมื่อสร้างบ้านจึงให้ความส าคัญกับการติดตั้งหน้าต่างหรือช่องเปิดในจ านวนที่ เพียงพอและวางต าแหน่งที่เหมาะสม เพราะจะท าให้อากาศภายในบ้านถ่ายเทสะดวก รู้สึกได้ถึงความ สบายน่าอยู่และไม่อึดอัด หน้าต่างเป็นวัสดุก่อสร้างที่มีความส าคัญและช่วยส่งเสริมความสวยงามและภาพลักษณ์ที่ดี ให้กับบ้านโดยหน้าต่างมีส่วนประกอบที่ควรรู้อยู่ 3 ส่วน ได้แก่ 7.2.1 บานหน้าต่าง เป็นส่วนที่ใช้ในการปิดและเปิด สามารถเลือกใช้วัสดุได้ หลากหลาย เช่น ไม้จริง ไม้อัด ไม้สังเคราะห์ กระจก อลูมิเนียม เป็นต้น โดยมีทั้งบานทึบ บานลูกฟัก บานเกล็ด บานกระจก ขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้เลือกใช้งาน หรือห้องส าหรับติดตั้ง ขนาดของ หน้าต่างนั้นมีด้วยกันหลายขนาด ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับประโยชน์ใช้สอย แต่ส าหรับบานหน้าต่างแบบบาน เดี่ยวโดยทั่วไปมักมีขนาดสูงประมาณ 0.60 – 1.80 เมตร กว้างประมาณ 0.70 เมตร และส าหรับ หน้าต่างบานคู่ จะอยู่ที่ขนาดความสูงประมาณ 1.30 เมตร กว้างระหว่าง 1.40 เมตร ดังแสดงใน รูปที่ 7.1 7.2ส่วนประกอบของหน้าต่าง
15 รูปที่ 7.1 ภาพแสดงลักษณะของบานหน้าต่าง ที่มา : https://www.onestockhome.com 7.2.2 วงกบหน้าต่าง เป็นกรอบของหน้าต่างส่วนมากจะเลือกใช้วัสดุให้เหมือนกับ บานหน้าต่าง เช่น ไม้เนื้อแข็ง อลูมิเนียม พีวีซี เป็นต้น ขนาดของวงกบโดยปกติ มีขนาด 2 x 4 นิ้ว แต่ ส่วนใหญ่นิยมเลือกใช้ไม้เนื้อแข็งในการท าวงกบ เพราะว่าต้องการความสวยงาม วงกบไม้ต้องผ่านการ อบแห้งเรียบร้อย ไม่บิดงอโก่ง ในการเลือกใช้วงกบไม้สามารถเลือกใช้กับบานหน้าต่างชนิดใดก็ได้ ดัง แสดงในรูปที่ 7.2 รูปที่ 7.2 ภาพแสดงลักษณะของวงกบหน้าต่าง ที่มา : https://www.thaiwatsadu.com ก. บานลูกฟักทึบ ทึบ ข. บานเกล็ด ค. บานกระจก
16 7.2.3 อุปกรณ์ประกอบหน้าต่าง ส่วนประกอบที่ใช้ส าหรับในการติดตั้งเชื่อมระหว่าง วงกบและบานหน้าต่าง หรือช่วยให้เกิดความสะดวกสบายในการใช้งาน เช่น มือจับ บานพับ รางเลื่อน กลอน เป็นต้น ดังแสดงในรูปที่ 6.3 รูปที่ 6.3 ภาพแสดงลักษณะของอุปกรณ์ประกอบหน้าต่าง ที่มา : https://www.thaiwatsadu.com หน้าต่างที่พบเห็นในปัจจุบันท าจากวัสดุหลากหลายประเภท ได้แก่ หน้าต่างไม้ทึบ หน้าต่าง ไม้พร้อมกระจก หน้าต่างUPVC หน้าต่างอลูมิเนียม ซึ่งวัสดุแต่ละอย่างก็จะมีคุณสมบัติที่แตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับพื้นที่ในการน าไปใช้งานและความเหมาะสม แต่ควรมีการศึกษาในรายละเอียดของวัสดุ เพื่อ ช่วยในการพิจารณาและเป็นแนวทางในการตัดสินใจ วัสดุที่นิยมน ามาใช้ในการท าบานหน้าต่างแบ่ง ออกได้ 4 ประเภท ประกอบด้วย 7.3.1 หน้าต่างไม้ (Wood) ไม้เป็นวัสดุธรรมชาติที่มีการใช้งานมายาวนานกันอย่าง แพร่หลาย หน้าต่างไม้จริงส่วนมากจะเป็นท าจากไม้เนื้อแข็งเพื่อกันปลวก ได้แก่ ไม้สัก ไม้แดง ไม้เต็ง เป็นต้น ไม้เป็นวัสดุที่มีลวดลายสวยงาม แต่ปัจจุบันการเลือกไม้น าไปใช้งานน้อยลง เนื่องจากมีราคา ค่อนข้างสูง อีกทั้งยังต้องการการดูแลรักษาอย่างต่อเนื่องตลอดอายุการใช้งาน ข้อควรระวัง การพอง 7.3 ประเภทของวัสดุที่น ามาใช้ในการท าหน้าต่าง อุปกรณ์ ประกอบ อุปกรณ์ ประกอบ
17 ตัว บิด งอ โก่ง เมื่อสภาพอากาศมีการเปลี่ยนแปลง และอาจส่งผลให้อายุการใช้งานสั้นลง ดังแสดงใน รูปที่ 7.4 ก. หน้าต่างไม้ลูกฟัก ข. หน้าต่างไม้ติดกระจก รูปที่ 7.4 ภาพแสดงลักษณะของบานประตูไม้ ที่มา : https://www.pinterest.com 7.3.2 หน้าต่างยูพีวีซี (UPVC) หรือ ไวนิล (Vinyl) UPVC เป็นวัสดุสังเคราะห์ชนิด หนึ่งได้จากกระบวนการผลิตปิโตรเคมีภัณฑ์ เป็นโพลิเมอร์พื้นฐานที่มีคุณสมบัติพิเศษกว่าโพลิเมอร์ หรือพลาสติกทั่วไป หน้าต่าง UPVC จะมีโครงสร้างภายในเป็นเหล็กเคลือบกันสนิม ห่อหุ้มด้วยวัสดุ ไวนิล หรือ UPVC สามารถออกแบบและผลิตได้หลากหลายรูปแบบ หน้าต่างชนิดนี้เป็นหน้าต่าง ส าเร็จรูป มีคุณสมบัติที่กันน้ าที่ผิวหน้าได้ดี มีสีในเนื้อวัสดุ ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นสีขาว ผิวเป็นเงาแต่ ทาสีทับไม่ได้ มีความคงทน อายุการใช้งานนาน ปูองการรั่วซึมได้ดี และเนื่องจากเป็นบานที่ออกแบบ มาจากโรงงานจึงมีความแนบสนิทพอดีไม่มีช่องว่าง สามารถกันได้ทั้งเรื่องเสียงรบกวน น้ าจากฝนที่จะ ซึมเข้ามา รวมถึงฝุุนละอองได้ เนื้อวัสดุไม่หดหรือขยายตัว ทนต่อความร้อนและแสงแดดได้ดี เป็น ฉนวนกันความร้อนหรือความเย็น สามารถปูองกันความร้อนเข้าสู่ตัวบ้านได้ สามารถติดมุ้งลวดได้ ท า ความสะอาดได้ง่าย และปลอดภัยไม่ติดไฟไม่เป็นเชื้อเพลิงของไฟ ปลวกไม่ แต่การติดตั้งหน้าต่าง UPVC จะต้องใช้ผู้เชี่ยวชาญ เพราะการแก้ไขงานที่ผิดพลาดจะยากกว่าอลูมิเนียม ส่วนการดูแลรักษา หากมีรอยขูดขีด อลูมิเนียมจะเก็บงานง่ายกว่า UPVC อีกทั้งกรอบบานของ UPVC จะมีขนาดใหญ่ กว่ากรอบบานอลูมิเนียม ซึ่งถ้าต้องการให้หน้าต่างมีมุมมองที่กว้างมากขึ้น กรอบบาน UPVC อาจจะ กินพื้นที่ไปบ้าง ดังแสดงในรูปที่ 7.5
18 ก. หน้าต่าง UPVC แบบ 2 ช่อง ข. หน้าต่าง UPVC แบบ 3 ช่อง รูปที่ 7.5 ภาพแสดงลักษณะของหน้าต่างยูพีวีซี (UPVC) ที่มา : https://www.onestockhome.com 7.3.3 หน้าต่างอลูมิเนียม (Aluminum) วัสดุอลูมิเนียมที่ใช้ในการท าหน้าต่างมี ลักษณะเดียวกับประตูอลูมิเนียมคือ มีอยู่ 2 ประเภท คืออลูมิเนียมชุบสีด้วยไฟฟูา (Anodizing) จะมี สีชาอ่อน สีชาเข้มและสีด า และอลูมิเนียมพ่นอบสี (Powder Coating) เป็นการพ่นและอบผงสี เคลือบบนพื้นผิว จึงท าสีได้หลายเฉด หน้าต่างอลูมิเนียมได้รับความนิยมค่อนข้างสูง เนื่องจากแข็งแรง ทนทาน ไม่เป็นสนิม ดูแลรักษาง่าย ราคาปานกลาง สามรถสั่งท าได้ตามรูปแบบที่ต้องการ ติดตั้งใช้ เวลาไม่นาน แต่มักมีปัญหาการรั่วซึมของน้ าตามรอยต่อ บุบจากการกระแทก และมีรอยขูดขีดได้ การ เปิด - ปิดมักมีเสียงดังจากโลหะกระทบกัน จึงควรเลือกใช้อุปกรณ์ที่มีคุณภาพดี และมีการติดตั้ง อุปกรณ์กันกระแทก ดังแสดงในรูปที่ 7.6 ก. หน้าต่างอลูมิเนียมบานเลื่อน ข. หน้าต่างอลูมิเนียมบานเปิด(swing window) รูปที่ 7.6 ภาพแสดงลักษณะของหน้าต่างอลูมิเนียม ที่มา : http://www.niponaluminium.com
19 7.3.4 หน้าต่างเหล็ก (Metal) เป็นส่วนส าคัญที่นอกจากจะช่วยเป็นช่องระบายลม ระบายอากาศ และรับแสงแล้ว หน้าต่างเหล็กมีให้เลือกหลายประเภท การเลือกหน้าต่างเหล็กให้ เหมาะสมกับสไตล์บ้าน ความต้องการในการใช้สอย และความต้องการลูกค้า จะท าให้บ้านเป็นบ้านที่ น่าอยู่ และบอกความเป็นตัวคุณได้อย่างดีหน้าต่างเหล็ก มีทั้งแบบบานเลื่อน บานเปิด แบบปิดตาย เหมาะกับการใช้ในพื้นที่ที่ต้องการความปลอดภัยมากเป็นพิเศษ อาทิ โรงงาน โรงรถ โกดัง โรงเรียน เป็นต้น สิ่งที่ต้องค านึงถึงและมีความส าคัญมากก็คือ ความเหมาะสมกับการใช้งานนั่นเอง หน้าต่าง เหล็ก ใช้แผ่นเหล็กผลิตโดยการพับขึ้นรูปมาจากโรงงาน ส่วนวงกบเหล็ก ใช้เหล็กหนา 1.5-1.6 มม. พับขึ้นรูปตามความต้องการ ส าหรับการติดตั้งหน้าต่างเหล็ก ไม่ได้ติดตั้งพร้อมกับการติดตั้งวงกบ เรา จะต้องท าการติดตั้งวงกบเหล็ก พร้อมกับการก่อผนัง หลังจากนั้นจึงเว้นระยะออกไป แล้วค่อยติดตั้ง หน้าต่างเหล็ก ซึ่งอาจจะเป็นช่วงที่บ้านใกล้เสร็จ เพราะถ้าติดตั้งหน้าต่างเหล็ก เลยจะเกิดความไม่ สะดวกในการก่อสร้าง เช่น การเคลื่อนย้ายวัสดุ หน้าต่างเหล็ก ชนิดบานเปิดด้านข้าง เป็นหน้าต่างที่ นิยมโดยทั่วไป โรงเรียน หน่วยงานราชการ ประโยชน์ของหน้าต่างเหล็ก ชนิดนี้คือปิด - เปิดและท า ความสะอาดง่าย สามารถรับลมและแสงสว่างจากธรรมชาติได้อย่างเต็มที่ ข้อเสียเพราะอายุการใช้งาน ค่อนข้างสั้น เมื่อใช้ไปนานๆ สีของหน้าต่างเหล็กจะเปลี่ยน ยิ่งถ้าเป็นวัสดุเกรดต่ า ก็มักเกิดการผุกร่อน และกรอบได้ง่าย ดังแสดงในรูปที่ 7.7 รูปที่ 7.7 ภาพแสดงลักษณะของหน้าต่างเหล็ก ที่มา : https://www.rrproduct.com หน้าต่าง ท าหน้าที่ช่วยให้มองเห็นบรรยากาศภายนอกบ้าน ช่วยระบายอากาศให้หมุนเวียน และถ่ายเทอากาศให้ปลอดโปร่ง โล่งเย็นสบาย แต่ในยุคปัจจุบันหน้าต่างมีความส าคัญมากขึ้น โดย 7.4 รูปแบบลักษณะการใช้งานของหน้าต่าง
20 เป็นส่วนในการตกแต่งบ้านด้วย เช่น ใช้เป็นช่องแสง หรือเป็นฉากกั้นพื้นที่เพื่อความสวยงาม อีกทั้ง บ้านสมัยใหม่มักจะมีการเปิดรับลมน้อยลง เพราะอากาศร้อนและมีฝุุนมากขึ้น และโดยส่วนใหญ่จะ เป็นบ้านพักอาศัย หรือคอนโดมิเนียมแบบติดแอร์ หน้าต่างจึงท าหน้าที่ส าคัญเพียงเป็นช่องให้แสง สว่างส่องเข้าภายในบ้าน และมีไว้เพื่อชมวิวเสียมากกว่า แม้การใช้งานจะเปลี่ยนไปบ้าง แต่ ความส าคัญก็ไม่ได้ลดน้อยลงไป การเลือกใช้งานของบานหน้าต่างในลักษณะไหนก็ตาม หากจัดวาง ต าแหน่งที่เหมาะสม ก็จะช่วยให้บ้านดูผ่อนคลายสบายตา และไม่เกิดความอึดอัด โดยสามารถแบ่ง รูปแบบลักษณะการใช้งาน ได้อยู่ 8 วิธี ดังนี้ 7.4.1 หน้าต่างบานเปิด (Swing Windows) หรือเรียกอีกแบบ “หน้าต่างบาน ผลัก” เป็นหน้าต่างแบบที่นิยมใช้งานกันมากที่สุด มีทั้งบานเปิดเดี่ยว บานเปิดคู่ และบานเปิดแบบ เป็นชุด หรือเปิดเรียงได้ทีละหลาย ๆ บานในวงกบเดียวกัน วัสดุที่ใช้ท าบานเปิดมีด้วยกันหลาย ประเภท เช่น ไม้จริง อลูมิเนียม สเตนเลส ฯลฯ การเปิดท าได้โดยผลักบานออกด้านนอก และปิดด้วย การดึงบานกลับเข้าหาวงกบ โดยตัวบานเปิดนั้นจะมีบานพับ เป็นตัวยึดบานกับวงกบไว้ข้อดีของบาน เปิดคือ จะช่วยรับแสงแดด และช่วยให้อากาศถ่ายเทได้อย่างเต็มที่ขนาดบานมาตรฐาน คือ กว้าง 60 x ยาว 110 เซนติเมตร ดังแสดงในรูปที่ 7.8 ก. หน้าต่างบานเปิดเดี่ยว ข. หน้าต่างบานแบบเปิดเรียง รูปที่ 7.8 ภาพแสดงลักษณะของหน้าต่างบานเปิด ที่มา : https://beelievesourcing.co.th
21 7.4.2 หน้าต่างบานเลื่อน (Sliding Windows) เป็นบานแบบประหยัดเนื้อที่มาก ที่สุด บานเปิดเลื่อนได้โดยมีล้อซ่อนอยู่ในรางกรอบวงกบ ลักษณะของหน้าต่างบานเลื่อน มีอยู่ 5 ลักษณะ ได้แก่ หน้าต่างเลื่อนบานเดี่ยว หน้าต่างเลื่อนสลับ หน้าต่างบานเลื่อน 3 บาน หน้าต่างบาน เลื่อน 4 บาน และหน้าต่างบานเลื่อน 6 บาน วัสดุที่ใช้ท าบานเลื่อนมีด้วยกันหลายประเภท เช่น ไม้ จริง อลูมิเนียม ยูพีวีซี เหล็ก กระจก ฯลฯ ลักษณะการใช้งาน โดยการเปิด - ปิดด้วยการเลื่อนไป ด้านข้าง ทั้งแบบเลื่อนไปทิศทางเดียวหรือเลื่อนออก ซ้าย – ขวา จุดเด่นของบานชนิดนี้คือ เหมาะจะ ติดตั้งในพื้นที่แคบ ๆ ที่มีเนื้อที่จ ากัด ใช้งานง่าย ขนาดบานหน้าบานเลื่อนมาตรฐานมีหลายขนาดแบบ บานเลื่อนเดี่ยว กว้าง 100 x ยาว 110 เซนติเมตร แบบบานเลื่อนสลับ กว้าง 180 x ยาว 110 เซนติเมตร ดังแสดงในรูปที่ 7.9 ก. หน้าต่างบานเลื่อนสลับ ข. หน้าต่างบานเลื่อน 4 บาน รูปที่ 7.9 ภาพแสดงลักษณะของหน้าต่างบานเลื่อน ที่มา : https://thai.alibaba.com 7.4.3 หน้าต่างบานปิดตาย (Fix Windows) หรือบางครั้งอาจเรียกว่า “ช่องแสง” ซึ่งเป็นหน้าต่างกระจกที่ท าหน้าที่เพียงเป็นช่องแสงลอด ให้แสงสว่างส่องผ่าน ไม่สามารถเปิดบานออก ได้ หรือเพื่อการมองเห็นภายนอกและภายในเท่านั้น ส่วนใหญ่จะพบเห็นติดตั้งตามออฟฟิศ อาคาร ส านักงาน โรงงาน ตามช่องทางเดิน หรือแนวบันไดทางขึ้นลงที่ไม่จ าเป็นต้องระบายอากาศ วัสดุที่ใช้ ท าบานแบบปิดตายเลือกใช้ได้หลายอย่าง เช่น ไม้จริง ยูพีวีซี เป็นต้น โดยกรอบบานของกระจกจะ เป็นบานตาย สามารถเลือกใช้กระจกใสหรือกระจกฝูา เพื่อให้แสงผ่านเท่านั้น ลักษณะของการติดตั้ง จะได้ง่ายกว่าบานประเภทอื่น เพราะไม่ต้องใช้ประกอบกับอุปกรณ์อื่นใด จุดเด่นของบานชนิดนี้ คือ
22 เป็นหน้าต่างที่ราคาถูกกว่าประเภทอื่น ติดตั้งง่ายและมีความปลอดภัยสูง หน้าต่างบานติดตาย เหมาะ ส าหรับ ช่องเปิดที่ต้องการเปิดมุมมองสู่ทัศนียภาพมุมกว้างโดยไม่ให้มีเส้นสายของวงกบหรือกรอบ บานกระจกมารบกวนสายตา พื้นที่ที่อยู่สูงหรือต่ ากว่าการใช้งานปกติ เปิดปิดล าบาก แต่ต้องการแสง ธรรมชาติช่องเปิดรูปทรงพิเศษที่ไม่เหมาะสมต่อการท าบานเปิด ดังแสดงในรูปที่ 7.10 ก. หน้าต่างบานปิดตายทรงสี่เหลี่ยม ข. หน้าต่างบานปิดตายทรงพิเศษ รูปที่ 7.10 ภาพแสดงลักษณะของหน้าต่างบานปิดตาย ที่มา : https://www.homemartlamnaray.com 7.4.4 หน้าต่างบานกระทุ้ง (Awning Windows) เป็นแบบบานยึดแน่นติดด้านบน เปิดด้วยการผลักจากทางด้านล่าง หน้าต่างบานกระทุ้งเมื่อเปิดออกจะมีลักษณะคล้ายหลังคากันสาด บานกระทุ้งจะมีชุดบานพับเป็นอุปกรณ์ส าหรับรับน้ าหนักติดตั้งด้านบนของกรอบบาน วัสดุที่ใช้ท า บานกระทุ้งมีด้วยกันหลายประเภท เช่น ไม้ อลูมิเนียม สแตนเลส ฯลฯ ลักษณะของหน้าต่างบาน กระทุ้ง มี 2 ลักษณะ ได้แก่ หน้าต่างบานกระทุ้งเดี่ยว และหน้าต่างบานกระทุ้งเรียง จุดเด่นของบาน ชนิดนี้คือ เวลาฝนตกสามารถเปิดแง้มบานไว้ได้ โดยที่ฝนไม่สาดเข้ามาภายใน เก็บเสียงได้ดี ขนาด บานมาตรฐาน คือ กว้าง 80 x ยาว 110 เซนติเมตร ดังแสดงในรูปที่ 7.11 ก. หน้าต่างบานกระทุ้งเดี่ยว ข. หน้าต่างบานกระทุ้งเรียง รูปที่ 7.11 ภาพแสดงลักษณะของหน้าต่างบานกระทุ้ง ที่มา : https://www.indiamart.com
23 7.4.5 หน้าต่างบานยก (Slide-Hung Windows) หรือบานเลื่อนแบบขึ้น - ลง เป็นแบบใช้การเปิดด้วยการยกบานขึ้นด้านบนตรง ๆ และปิดบานด้วยการดึงบานลงมาด้านล่าง ลักษณะจะคล้าย ๆ กับบานปิดตาย เพียงแต่สามารถเปิดรับลมได้ และต้องมีตัวล็อกที่ค่อนข้างแข็งแรง เพื่อกันไม่ให้บานตกลงมา มีทั้งแบบยกขึ้นทั้งบาน และแบบยกได้เพียงครึ่งเดียว ลักษณะของหน้าต่าง บานยกมีอยู่ 2 ลักษณะ ได้แก่ หน้าต่างบานยกเดี่ยว และหน้าต่างบานยกเรียง บานหน้าต่างประเภท นี้ช่วยให้รับลมรับแสงแดด ได้อย่างเต็มที่ วัสดุที่ใช้ท าบานยก ส่วนใหญ่ใช้เป็นเช่น ไม้จริง ยูพีวีซี เป็นต้น ข้อดี ของบานชนิดนี้คือ ใช้งานในพื้นที่ที่มีความจ ากัด เป็นช่องแสงผ่าน เปิดรับลมได้ พอประมาณ มีความปลอดภัยขนาดบานมาตรฐานต่อ 1 บาน กว้าง 60 x ยาว 110 เซนติเมตร ดัง แสดงในรูปที่ 7.12 ก. หน้าต่างบานยกเดี่ยว ข. หน้าต่างบานยกเรียง รูปที่ 7.12 ภาพแสดงลักษณะของหน้าต่างบานยก ที่มา : https://www.windos.co.th 7.4.6 หน้าต่างบานเฟี้ยม (Accordion Windows) เป็นแบบเลื่อนและพับในตัว ประกอบด้วยหลาย ๆ บาน ไม่เปลืองพื้นที่เวลาพับเก็บ จะมีตัวเลื่อนยึดไว้ที่ด้านบนและด้านล่างของ วงกบกับตัวบานหน้าต่าง วัสดุที่ใช้ท าบานเฟี้ยมมีด้วยกันหลายประเภท เช่น ไม้จริง อลูมิเนียม เหล็ก สเตนเลส ฯลฯ ลักษณะของการเปิด – ปิดเป็นแบบพับบานทบสลับกันไป – มา สามารถเปิดได้โล่ง กว้าง รับลมได้อย่างเต็มที่ แต่กันน้ ากันแมลงได้ไม่ดีเท่าไหร่ การติดตั้ง และการเปิด - ปิด จะยุ่งยาก กว่าบานประเภทอื่น และมีราคาสูง จุดเด่นของบานชนิดนี้คือ เปิดพื้นที่ได้โล่งกว้างมาก มีเอกลักษณ์ ดูสวยงามคลาสสิก ท าให้เห็นมุมมองด้านนอกได้กว้างและสบายตา ขนาดบานมาตรฐานต่อ 1 บาน กว้าง 45 x ยาว 110 เซนติเมตร ดังแสดงในรูปที่ 7.13
24 รูปที่ 7.13 ภาพแสดงลักษณะของหน้าต่างบานเฟี้ยม ที่มา : http://usadatingsites.net 7.4.7 หน้าต่างบานพลิก (Center pivot Windows) หรือเรียกว่า “บานหมุน” หน้าต่างชนิดนี้เปิดรับลมและแสงสว่างจากธรรมชาติได้ดี มีทั้งแบบที่เป็นบานพลิกแนวนอนและ แนวตั้ง แต่ในปัจจุบันจะไม่ค่อยนิยมใช้งานมากนัก โดยมีข้อเสียตรงที่ต้องรับฝุุนตลอดเวลา ท าให้ฝุุน เข้ามาภายในบ้านได้ง่าย และหากจะติดมุ้งลวดก็ไม่สามารถท าได้ ในปัจจุบันหน้าต่างชนิดนี้ถูก น ามาใช้ในบ้าน อาคารสร้างใหม่ เป็นหน้าต่างภายในบ้านกั้นระหว่างห้องภายในบ้าน ท าให้บ้านดูโล่ง แต่เป็นสัดส่วน ดังแสดงในรูปที่ 7.14 รูปที่ 7.14 ภาพแสดงลักษณะของหน้าต่างบานพลิก ที่มา : http://phueansang.com
25 7.4.8 หน้าต่างบานเกล็ด (Jalousie Windows) หน้าต่างชนิดบานเกล็ด หรือเรียก กันทั่วไปว่า “หน้าต่างแบบเกล็ดหมุน” จะไม่มีบานเปิด - ปิดออกสู่ภายในหรือภายนอก ใช้ส าหรับ เพื่อระบายอากาศหรือรับลมและแสงสว่างจากภายนอก เพียงแค่หมุนบานเกล็ดก็สามารถรับลมจาก ภายนอกได้แล้ว โดยทั่วไปบานเกล็ดมักเป็นกระจก เพื่อให้มองเห็นภายนอกได้อย่างชัดเจน และ ปัจจุบันบ้านพักอาศัยส่วนใหญ่มักใช้บานเกล็ดชนิดนี้ดังแสดงในรูปที่ 7.15 รูปที่ 7.15 ภาพแสดงลักษณะของหน้าต่างบานเกล็ด ที่มา : https://baansanruk.blogspot.com หน้าต่าง เป็นส่วนส าคัญที่นอกจากจะช่วยเป็นช่องระบายลม ระบายอากาศ และรับแสงแล้ว ควรเลือกหน้าต่างให้เหมาะสมกับรูปแบบบ้าน ลักษณะของการใช้งาน และความต้องการของเจ้าของ บ้าน ซึ่งจะส่งผลท าให้บ้านเป็นบ้านที่น่าอยู่ แต่ปัจจุบันการติดตั้งหน้าต่างนิยมเลือกใช้หน้าต่าง กระจก เพื่อให้บ้าน หรืออาคารดูทันสมัย ยิ่งถ้าเป็นอาคารที่มีขนาดใหญ่และสูง มักนิยมก่อสร้างผนัง อาคารเป็นหน้าแบบกระจกบานใหญ่ เนื่องจากสามารถก่อสร้างได้รวดเร็วกว่าผนังทึบ ดังนั้นการดูแล รักษาหน้าต่างจึงมีความส าคัญเป็นอย่างมาก ซึ่งควรมีการดูแลที่ถูกวิธีเพื่อให้สามารถใช้งานได้ยาวนาน มากขึ้น ประกอบด้วย 7.5.1 ลักษณะใช้งานการเปิด – ปิดควรระวัง ไม่ควร เปิด - ปิด หน้าต่างแรง ๆ หรือมีการกระแทกของบานหน้าต่าง เพราะจะท าให้ตัวบานหน้าต่างสามารถตกได้เนื่องจากตัวบาน พับจะหลวม ส่งผลท าให้หน้าต่างฝืดขณะเปิด – ปิด 7.5วิธีการดูแลรักษาหน้าต่าง
26 บทสรุป 7.5.2 ป้องกันความชื้น ควรปูองกันบานหน้าต่างที่ท าจากไม้หรือเหล็ก โดยการทา หน้าบานด้วยสีน้ ามัน หรือใช้สีย้อมส าหรับไม้และสีกันสนิมส าหรับเหล็ก เพราะว่าช่วยกันความชื้นได้ เนื่องจากความชื้นจะส่งผลให้บานหน้าต่างจากวัสดุไม้และเหล็กมีความเสียหาย 7.5.3 รอยคราบสกปรก ในการดูแลรักษาการเกิดรอยคราบที่หน้าต่าง ควรใช้ผ้า ชุบน้ าหมาด ๆ เช็ดท าความสะอาดทันที เพราะถ้าปล่อยไว้นานจะท าให้เช็ดไม่ออก และจะท าให้บาน หน้าต่างไม่น่าดู 7.5.4 การใช้น้ ายาขัด วัสดุหน้าต่างที่ท าจากอลูมิเนียม เหล็ก หลังจากเช็ดท าความ สะอาดบริเวณที่สกปรก ควรใช้น้ ายาขัดบ้าง เพราะถ้าปล่อยไว้ไม่ท าความสะอาดเลย อาจจะท าให้เกิด สนิมได้ 7.5.5 การหยอดน้ ามัน การดูแลรักษาหน้าต่างบางประเภทต้องใช้น้ ามันหยอดบริเวณ ล้อ หรือจุดหมุนต่าง ๆ เพื่อให้มีความลื่น และสามารถปูองกันสนิม เช่น ลูกล้อของหน้าต่างบานเลื่อน กลอนหน้าต่าง บานพับหน้าต่าง เป็นต้น หน้าต่าง ถึงแม้จะเป็นส่วนเล็ก ๆ แต่ก็มีความส าคัญอีกงานหนึ่ง เนื่องจากเป็นงานที่ต้อง ทราบถึงรูปแบบของการใช้งาน และในปัจจุบันวัสดุมีเลือกใช้หลากหลายขึ้นอยู่กับบริเวณและความ ต้องการในการติดตั้งหน้าต่าง หน้าที่ของหน้าต่าง หน้าต่าง องค์ประกอบส่วนหนึ่งของบ้านที่เป็นช่องทางหมุนเวียนอากาศ ภายนอกสู่ภายในบ้าน ท าให้รู้สึกปลอดโปร่ง เย็นสบาย และยังเป็นช่องทางของแสงสว่างเข้าไป ภายในบ้านได้อีกด้วย เมื่อสร้างบ้านจึงให้ความส าคัญกับการติดตั้งหน้าต่างหรือช่องเปิดในจ านวนที่ เพียงพอและวางต าแหน่งที่เหมาะสม เพราะจะท าให้อากาศภายในบ้านถ่ายเทสะดวก รู้สึกได้ถึงความ สบายน่าอยู่และไม่อึดอัด ส่วนประกอบของหน้าต่าง มีส่วนประกอบอยู่ 3 ส่วน ได้แก่ 1. บานหน้าต่าง 2. วงกบหน้าต่าง 3. อุปกรณ์ประกอบหน้าต่าง ประเภทของวัสดุที่น ามาใช้ในการท าหน้าต่าง วัสดุที่นิยมใช้แบ่งออกได้ 4 ประเภท ประกอบด้วย 1. หน้าต่างไม้(Wood) 2. หน้าต่างยูพีวีซี (UPVC) หรือ ไวนิล (Vinyl) 3. หน้าต่างอลูมิเนียม (Aluminum) 4. หน้าต่างเหล็ก (Metal)
27 รูปแบบลักษณะการใช้งานของหน้าต่าง ลักษณะการท างานของ หน้าต่าง สามารถแบ่งออกได้8 วิธี ประกอบด้วย 1. หน้าต่างบานเปิด (Swing Windows) หรือ“หน้าต่างบานผลัก” 2. หน้าต่างบานเลื่อน (Sliding Windows) 3. หน้าต่างบานปิดตาย (Fix Windows) หรือ“ช่องแสง” 4. หน้าต่างบานกระทุ้ง (Awning Windows) 5. หน้าต่างบานยก (Slide-Hung Windows) 6. หน้าต่างบานเฟี้ยม (Accordion Windows) 7. หน้าต่างบานพลิก (Center pivot Windows) หรือ“บานหมุน” 8. หน้าต่างบานเกล็ด (Jalousie Windows) วิธีการดูแลรักษาหน้าต่าง มีวิธีในการดูแลรักษาที่แตกต่างกันออกไปตามวัสดุ โดยมีวิธีการดูแล ดังนี้ 1. ลักษณะใช้งานการเปิด – ปิดควรระวัง 2. ปูองกันความชื้น 3. รอยคราบสกปรก 4. การใช้น้ ายาขัด 5. การหยอดน้ ามัน
28 แบบฝึกหัดท้ายหน่วย หน่วยที่ 7 : หน้าต่าง ตอนที่1 จงจับคู่ข้อความด้านซ้ายมือและด้านขวามือที่มีความสัมพันธ์กัน แล้วน าอักษรด้านขวามือ มาใส่ในช่องว่างหน้าหัวข้อด้านซ้ายมือ ………...1. หน้าต่าง ก. หน้าต่างยูพีวีซี …………2. ส่วนประกอบของหน้าต่าง ข. 6 ประเภท …………3. วัสดุท าหน้าต่าง ค. หน้าต่างบานผลัก ………...4. ประเภทวัสดุท าหน้าต่าง ง. ค่อย ๆ เปิด – ปิด ……..….5. บานหน้าต่างเหล็ก จ. Metal Sheet ……..….6. รูปแบบลักษณะการใช้งานหน้าต่าง ฉ. ช่องทางหมุนเวียนอากาศ และเป็น ช่องแสงสว่าง …….….7. หน้าต่างบานเปิด ช. 8 วิธี ……..….8. หน้าต่างบานปิดตาย ซ. หน้าต่างบานอลูมิเนียม ……..….9. ดูแลรักษาประตู ฌ. 4 ประเภท ………..10. การใช้น้ ายาขัด ญ. ให้ความอบอุ่นเป็นธรรมชาติ ฎ. บานหน้าต่าง ฏ. ช่องแสง ฐ.
29 ตอนที่ 2 จงตอบค าถามต่อไปนี้ 1. ส่วนประกอบของหน้าต่างมีกี่ส่วน ได้แก่อะไรบ้าง ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. 2. ประเภทของวัสดุที่น ามาใช้ในการท าหน้าต่างมีกี่ประเภท อะไรบ้าง ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. 3. หน้าต่างไม้ (Wood)มีลักษณะอย่างไร ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. 4. หน้าต่างอลูมิเนียม (Aluminum) มีลักษณะอย่างไร ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. 5. หน้าที่ของหน้าต่างได้แก่ ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. 6. รูปแบบลักษณะการใช้งานของหน้าต่างมีกี่วิธี อะไรบ้าง ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. 7. หน้าต่างบานปิดตาย (Fix Windows) มีลักษณะอย่างไร ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ..............................
30 8. หน้าต่างบานยก (Slide-Hung Windows) มีลักษณะอย่างไร ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............................. 9. การดูแลรักษาหน้าต่างในการปูองกันความชื้นมีวิธีท าอย่างไร ............................................................................................................................. .............................. ........................................................................................................................................................... ......................................................................................................................... .................................. 10. การหยอดน้ ามันส าหรับหน้าต่าง ท าเพื่ออะไร ............................................................................................................................. .............................. ...........................................................................................................................................................
31 ใบงานสรุปเนื้อหา หน่วยที่ 7 : หน้าต่าง ชื่อ – สกุล...............................................................รหัสประจ าตัว..................................... ระดับชั้น ....................กลุ่ม..................แผนกวิชา............................................................... วันที่.................เดือน...................................พ.ศ. ............................. ค าชี้แจง ให้นักเรียนศึกษาเนื้อหาและสรุปประเด็นส าคัญมาตามที่เข้าใจ (เวลา 20 นาที) ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ........................................................................................................................................................... ..... ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... .......................................................................................................................................................... ...... ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ลงชื่อ.........................................นักเรียน (..................................................) ............./................................./................
32 แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยที่ 7 : หน้าต่าง รหัสวิชา...20108-2107..........วิชา........ วัสดุก่อสร้าง 2 ......ระดับชั้น..... ปวช.1......... สาขาวิชา.......สถาปัตยกรรม........................................................................................... ค าชี้แจง : 1. ข้อสอบเป็นแบบปรนัยจ านวน 10 ข้อ ใช้เวลาในการท าข้อสอบ 10 นาที 2. จงพิจารณาตัวเลือกที่ถูกที่สุดเพียงตัวเลือกเดียว แล้วท าเครื่องหมายกากบาท ( x ) ลงในกระดาษค าตอบ (10 คะแนน) 1. รูปแบบลักษณะการใช้งานของหน้าต่างมีกี่วิธี ก. 5 วิธี ข. 6 วิธี ค. 7 วิธี ง. 8 วิธี 2. ข้อใด “ไม่ควร” วิธีการดูแลรักษาหน้าต่างไม้ ก. ใช้ผ้าสะอาดชุบน้ าหมาด ๆ เช็ด ข. ใช้น้ าราดแล้วปล่อยให้แห้ง ค. หยอดน้ ามันบริเวณบานพับ ง. ใช้ไม้กวาดปัดฝุุน 3. “บานหน้าต่าง” มีหน้าที่อะไร ก. ติดตั้งให้ความแข็งแรง ข. ช่วยในการหมุน ค. ใช้ส าหรับล็อคการใช้งาน ง. ใช้ส าหรับในการเปิด – ปิด 4. ข้อใด “ไม่ใช่”คุณสมบัติของหน้าต่างไม้ ก. เมื่อโดนความชื้นสามารถขึ้นสนิมได้ง่าย ข. แสดงถึงความอบอุ่นเป็นธรรมชาติ ค. เมื่อสภาพอากาศเปลี่ยนแปลงสามารถ บิด โก่ง ได้ง่าย ง. ท าลวดลายเพื่อความสวยงามได้
33 5. ถ้าต้องการติดตั้งหน้าต่างที่ต้องการความแข็งแรงควรเลือกวัสดุประเภทใด ก. หน้าต่างไม้ ข. หน้าต่างยูพีวีซี ค. หน้าต่างอลูมิเนียม ง. หน้าต่างเหล็ก 6. หน้าต่างแบบใดนิยมใช้ในการก่อสร้างมากที่สุด ก. หน้าต่างบานเปิด ข. หน้าต่างบานเลื่อน ค. หน้าต่างบานบานกระทุ้ง ง. หน้าต่างบานเฟี้ยม 7 จากรูปเรียกว่าหน้าต่างลักษณะใด ก. หน้าต่างบานเปิด ข. หน้าต่างบานเลื่อน ค. หน้าต่างบานบานกระทุ้ง ง. หน้าต่างบานเฟี้ยม 8. ส่วนประกอบของหน้าต่างมีกี่ส่วน ก. 1 ประเภท ข. 2 ประเภท ค. 3 ประเภท ง. 4 ประเภท 9. ข้อใด “ไม่ใช่” หน้าที่ของหน้าต่าง ก. เพื่อระบายอากาศ ข. เป็นทางเชื่อมต่อระหว่างด้านบนและด้านล่าง ค. เพื่อให้แสงสว่างเข้าตัวบ้าน ง. เพื่อสร้างบรรยากาศให้โปร่ง 10. วัสดุที่ใช้ในการท าหน้าต่างมีกี่ประเภท ก. 2 ประเภท ข. 3 ประเภท ค. 4 ประเภท ง. 5 ประเภท
34 สื่อประกอบการจัดการเรียนการสอน ชุดการสอนที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง สื่อPower Point หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง สื่อวีดีทัศน์ หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง สื่อ E Book Power Point หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง สื่อ E Book เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง
35 สื่อการเรียนการสอนวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 รหัสวิชา 20108 – 2107 หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง
36 สื่อการเรียนการสอนวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 รหัสวิชา 20108 – 2107 หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง
37 สื่อการเรียนการสอนวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 รหัสวิชา 20108 – 2107 หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง
38 สื่อการเรียนการสอนวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 รหัสวิชา 20108 – 2107 หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง
39 สื่อการเรียนการสอนวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 รหัสวิชา 20108 – 2107 หน่วยที่ 7 เรื่อง หน้าต่าง
40 บรรณานุกรม กวี หวังนิเวศน์กุล. (2547). วัสดุวิศวกรรมก่อสร้าง. กรุงเทพฯ : จัดพิมพ์โดย บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จ ากัด (มหาชน). กิติพงศ์ พลจันทร์ และทัต สัจจะวาที. (2550). ก่อสร้างอาคาร. กรุงเทพฯ : จัดพิมพ์โดย บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จ ากัด (มหาชน). จินตนา ใบกาซูยี. (2542). การเขียนสื่อการเรียนการสอน. กรุงเทพฯ : จัดพิมพ์โดย สุวีริยาสาส์น. ชาติชาย พิทักษ์ธนาคม. (2544). จิตวิทยาการเรียนการสอน. กรุงเทพฯ : จัดพิมพ์โดย ส านักพิพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. ชวลิต ชูก าแพง. (2553). การวิจัยหลักสูตรและการสอน. มหาสารคาม : ส านักพิมพ์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. ด าเนิน คงพาลา. (2555). งานก่ออิฐและงานฉาบปูน ภาคปฏิบัติ. พิมพ์ครั้งที่ 12. กรุงเทพฯ : จัดพิมพ์โดย สมาคมส่งเสริมเทคโนโลยี(ไทย – ญี่ปุุน). ประณต กุลประสูตร. (2554). เทคนิคงานปูน-คอนกรีต. พิมพ์ครั้งที่ 12. กรุงเทพฯ : พิมพ์ที่โรงพิมพ์ ส านักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. เผ่า สุวรรณศักดิ์ และรัฐวุฒิ จันทร์ศรีตระกูล. (2552). การเขียนแบบ 3 มิติ โครงสร้างไม้. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ : พิมพ์ที่โรงพิมพ์ ส านักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. พงศ์พัน วรสุนทรโรสถ และวรพงศ์ วรสุนทรโรสถ. (2524). วัสดุก่อสร้าง. กรุงเทพฯ : จัดพิมพ์โดย บริษัท ซีอ็ดยูเคชั่น จ ากัด (มหาชน). พิภพ สุนทรสมัย. (2554). วัสดุวิศวกรรมการก่อสร้าง. กรุงเทพฯ : จัดพิมพ์โดย สมาคมส่งเสริมเทคโนโลยี (ไทย – ญี่ปุุน). พิภพ สุนทรสมัย. (2524). เทคนิคการก่อสร้างเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : พิมพ์ที่โรงพิมพ์โปรเพรสชั่นแนล พับลิชชิ่ง. รณรงค์ กระจ่างยศ. (2554). เทคนิคการควบคุมงานก่อสร้าง. กรุงเทพฯ : ส านักพิมพ์ โฟร์เพซ. วิสูตร จิระด าเกิง. (2552). สร้างบ้านอย่างผู้รู้. กรุงเทพฯ : จัดพิมพ์โดยวรรณกวี. ศักดา ประสานไทย. (2553). วัสดุกอสร้าง. พิมพ์ครั้งที่ 6 กรุงเทพฯ : จัดพิมพ์โดย บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชซิ่ง จ ากัด (มหาชน). สุภาวดีบุญยฉัตร. (2537). วัสดุและการก่อสร้างอาคาร. นครปฐม : พิมพ์ที่ หจก.คงคาการพิมพ์ และบรรจุภัณฑ์.
41 ภาคผนวก - เฉลยแบบทดสอบก่อน/หลังเรียน - เฉลยแบบฝึกหัดท้ายหน่วย - เกณฑ์การบูรณาการคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ - แบบสรุปผลการประเมินคุณธรรม จริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์
42 เฉลยแบบทดสอบก่อน – หลังเรียน หน่วยที่ 7 เรื่อง : หน้าต่าง แบบทดสอบก่อนเรียน แบบทอสอบหลังเรียน ข้อที่ ค าตอบ ข้อที่ ค าตอบ 1. ข 1. ง 2. ค 2. ข 3. ง 3. ง 4. ก 4. ก 5. ค 5. ง 6. ง 6. ก 7. ง 7. ค 8. ก 8. ค 9. ค 9. ข 10. ข 10. ค
43 เฉลยแบบฝึกหัดท้ายหน่วย หน่วยที่ 7 เรื่อง : หน้าต่าง ตอนที่1 จงจับคู่ข้อความด้านซ้ายมือและด้านขวามือที่มีความสัมพันธ์กัน แล้วน าอักษรด้านขวามือ มาใส่ในช่องว่างหน้าหัวข้อด้านซ้ายมือ ……ฉ…...1. หน้าต่าง ก. หน้าต่างยูพีวีซี ……ฎ……2. ส่วนประกอบของหน้าต่าง ข. 6 ประเภท ……ก……3. วัสดุท าหน้าต่าง ค. หน้าต่างบานผลัก ……ฌ…...4. ประเภทวัสดุท าหน้าต่าง ง. ค่อย ๆ เปิด – ปิด …….ฐ.….5. บานหน้าต่างเหล็ก จ. Metal Sheet ……..ช….6. รูปแบบลักษณะการใช้งานหน้าต่าง ฉ. ช่องทางหมุนเวียนอากาศ และเป็น ช่องแสงสว่าง …….ค….7. หน้าต่างบานเปิด ช. 8 วิธี …….ฏ.….8. หน้าต่างบานปิดตาย ซ. หน้าต่างบานอลูมิเนียม ……..ง….9. ดูแลรักษาประตู ฌ. 4 ประเภท ……ซ…..10. การใช้น้ ายาขัด ญ. ให้ความอบอุ่นเป็นธรรมชาติ ฎ. บานหน้าต่าง ฏ. ช่องแสง ฐ.
44 ตอนที่ 2 จงตอบค าถามต่อไปนี้ 1. ส่วนประกอบของหน้าต่างมีกี่ส่วน ได้แก่อะไรบ้าง ตอบ มี 3 ส่วน ได้แก่ บานประตู วงกบ และอุปกรณ์ประกอบหน้าต่าง 2. ประเภทของวัสดุที่น ามาใช้ในการท าหน้าต่างมีกี่ประเภท อะไรบ้าง ตอบ มี 4 ประเภท ได้แก่ 1. หน้าต่างไม้(Wood) 2. หน้าต่างยูพีวีซี (UPVC) หรือ ไวนิล (Vinyl) 3. หน้าต่างอลูมิเนียม (Aluminum) 4. หน้าต่างเหล็ก (Metal) 3. หน้าต่างไม้ (Wood)มีลักษณะอย่างไร ตอบ ไม้เป็นวัสดุธรรมชาติที่มีการใช้งานมายาวนานกันอย่างแพร่หลาย หน้าต่างไม้จริงส่วนมากจะ เป็นท าจากไม้เนื้อแข็งเพื่อกันปลวก ได้แก่ ไม้สัก ไม้แดง ไม้เต็ง เป็นต้น ไม้เป็นวัสดุที่มีลวดลาย สวยงาม แต่ปัจจุบันการเลือกไม้น าไปใช้งานน้อยลง เนื่องจากมีราคาค่อนข้างสูง อีกทั้งยังต้องการ การดูแลรักษาอย่างต่อเนื่องตลอดอายุการใช้งาน หน้าต่างไม้สามารถติดตั้งได้ทั้งภายในอาคารและ ภายนอกอาคาร แต่ส่วนภายนอกอาคารควรระวัง การพองตัว บิด งอ โก่ง เมื่อสภาพอากาศมีการ เปลี่ยนแปลง และอาจส่งผลให้อายุการใช้งานสั้นลง 4. หน้าต่างอลูมิเนียม (Aluminum) มีลักษณะอย่างไร ตอบ วัสดุอลูมิเนียมที่ใช้ในการท าหน้าต่างมีลักษณะเดียวกับประตูอลูมิเนียมคือ มีอยู่ 2 ประเภท คืออลูมิเนียมชุบสีด้วยไฟฟูา (Anodizing) จะมี สีชาอ่อน สีชาเข้มและสีด า และอลูมิเนียมพ่นอบสี (Powder Coating) เป็นการพ่นและอบผงสีเคลือบบนพื้นผิว จึงท าสีได้หลายเฉด หน้าต่าง อลูมิเนียมได้รับความนิยมค่อนข้างสูง เนื่องจากแข็งแรง ทนทาน ไม่เป็นสนิม ดูแลรักษาง่าย ราคา ปานกลาง สามรถสั่งท าได้ตามรูปแบบที่ต้องการ ติดตั้งใช้เวลาไม่นาน แต่มักมีปัญหาการรั่วซึมของ น้ าตามรอยต่อ บุบจากการกระแทก และมีรอยขูดขีดได้ การเปิด - ปิดมักมีเสียงดังจากโลหะ กระทบกัน จึงควรเลือกใช้อุปกรณ์ที่มีคุณภาพดี และมีการติดตั้งอุปกรณ์กันกระแทก 5. หน้าที่ของหน้าต่างได้แก่ ตอบ เป็นช่องทางหมุนเวียนอากาศภายนอกสู่ภายในบ้าน ท าให้รู้สึกปลอดโปร่ง เย็นสบาย และ ยังเป็นช่องทางของแสงสว่างเข้าไปภายในบ้านได้อีกด้วย เมื่อสร้างบ้านจึงให้ความส าคัญกับการ ติดตั้งหน้าต่างหรือช่องเปิดในจ านวนที่เพียงพอและวางต าแหน่งที่เหมาะสม เพราะจะท าให้ อากาศภายในบ้านถ่ายเทสะดวก รู้สึกได้ถึงความสบายน่าอยู่และไม่อึดอัด
45 6. รูปแบบลักษณะการใช้งานของหน้าต่างมีกี่วิธี อะไรบ้าง ตอบ มี 8 วิธี ได้แก่ 1. หน้าต่างบานเปิด (Swing Windows) หรือ“หน้าต่างบานผลัก” 2. หน้าต่างบานเลื่อน (Sliding Windows) 3. หน้าต่างบานปิดตาย (Fix Windows) หรือ“ช่องแสง” 4. หน้าต่างบานกระทุ้ง (Awning Windows) 5. หน้าต่างบานยก (Slide-Hung Windows) 6. หน้าต่างบานเฟี้ยม (Accordion Windows) 7. หน้าต่างบานพลิก (Center pivot Windows) หรือ“บานหมุน” 8. หน้าต่างบานเกล็ด (Jalousie Windows) 7. หน้าต่างบานปิดตาย (Fix Windows) มีลักษณะอย่างไร ตอบ บางครั้งอาจเรียกว่า “ช่องแสง” ซึ่งเป็นหน้าต่างกระจกที่ท าหน้าที่เพียงเป็นช่องแสงลอด ให้แสงสว่างส่องผ่าน ไม่สามารถเปิดบานออกได้ หรือเพื่อการมองเห็นภายนอกและภายในเท่านั้น ส่วนใหญ่จะพบเห็นติดตั้งตามออฟฟิศ อาคารส านักงาน โรงงาน ตามช่องทางเดิน หรือแนวบันได ทางขึ้นลงที่ไม่จ าเป็นต้องระบายอากาศ วัสดุที่ใช้ท าบานแบบปิดตายเลือกใช้ได้หลายอย่าง เช่น ไม้จริง ยูพีวีซี เป็นต้น โดยกรอบบานของกระจกจะเป็นบานตาย สามารถเลือกใช้กระจกใสหรือ กระจกฝูา เพื่อให้แสงผ่านเท่านั้น ลักษณะของการติดตั้งจะได้ง่ายกว่าบานประเภทอื่น เพราะไม่ ต้องใช้ประกอบกับอุปกรณ์อื่นใด จุดเด่นของบานชนิดนี้ คือ เป็นหน้าต่างที่ราคาถูกกว่าประเภท อื่น ติดตั้งง่ายและมีความปลอดภัยสูง หน้าต่างบานติดตาย เหมาะส าหรับ ช่องเปิดที่ต้องการเปิด มุมมองสู่ทัศนียภาพมุมกว้างโดยไม่ให้มีเส้นสายของวงกบหรือกรอบบานกระจกมารบกวนสายตา พื้นที่ที่อยู่สูงหรือต่ ากว่าการใช้งานปกติ เปิดปิดล าบาก แต่ต้องการแสงธรรมชาติช่องเปิดรูปทรง พิเศษที่ไม่เหมาะสมต่อการท าบานเปิด 8. หน้าต่างบานยก (Slide-Hung Windows) มีลักษณะอย่างไร ตอบ บานเลื่อนแบบขึ้น - ลง เป็นแบบใช้การเปิดด้วยการยกบานขึ้นด้านบนตรง ๆ และปิดบาน ด้วยการดึงบานลงมาด้านล่าง ลักษณะจะคล้าย ๆ กับบานปิดตาย เพียงแต่สามารถเปิดรับลมได้ และต้องมีตัวล็อกที่ค่อนข้างแข็งแรง เพื่อกันไม่ให้บานตกลงมา มีทั้งแบบยกขึ้นทั้งบาน และแบบ ยกได้เพียงครึ่งเดียว ลักษณะของหน้าต่างบานยกมีอยู่ 2 ลักษณะ ได้แก่ หน้าต่างบานยกเดี่ยว และหน้าต่างบานยกเรียง บานหน้าต่างประเภทนี้ช่วยให้รับลมรับแสงแดดได้อย่างเต็มที่ วัสดุที่ใช้ ท าบานยก ส่วนใหญ่ใช้เป็นกระจกเช่นเดียวกับบานปิดตาย ข้อดี ของบานชนิดนี้คือ ใช้งานใน พื้นที่ที่มีความจ ากัด เป็นช่องแสงผ่าน เปิดรับลมได้พอประมาณ