โดย นายสิทธิพร แจ่มสุวรรณ ต าแหน่งครู วิทยฐานะ ครูช านาญการพิเศษ สาขาวิชาสถาปัตยกรรม วิทยาลัยเทคนิคอ่างทอง ส านักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ เอกสารประกอบการเรียน วิชา วัสดุก่อสร้าง 2 (Building Materials 2) รหัสวิชา 20108 – 2107 หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ พุทธศักราช 2562 ประเภทวิชา ช่างอุตสาหกรรม หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา
เอกสารประกอบการเรียน วิชา วัสดุก่อสร้าง 2 (Building Materials 2) รหัสวิชา 20108 – 2107 หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ พุทธศักราช 2562 ประเภทวิชา ช่างอุตสาหกรรม หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา จัดท าโดย นายสิทธิพร แจ่มสุวรรณ ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูช านาญการพิเศษ สาขาวิชาสถาปัตยกรรม วิทยาลัยเทคนิคอ่างทอง ส านักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ
ค ำน ำ เอกสารประกอบการเรียนวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 รหัสวิชา 20108 - 2107 ได้จัดท าขึ้นตาม หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) พุทธศักราช 2562 สาขาวิชาสถาปัตยกรรม ส านักงาน คณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ โดยเรียบเรียงขึ้นตรงตามหลักสูตรซึ่งเกิดขึ้นจาก ประสบการณ์การสอนเป็นระยะเวลานาน และจากความรู้ความสามารถ โดยรวบรวมเนื้อหาสาระจาก เอกสาร หนังสือ ต าราต่างๆ เพื่อน ามาปรับปรุง และเพิ่มเติมเนื้อหาให้ครบถ้วนตามจุดประสงค์ รายวิชา สมรรถนะรายวิชา และค าอธิบายรายวิชา พร้อมสอดแทรกเนื้อหาสาระให้มีความเหมาะสม กับการจัดการเรียนการสอนของนักเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ เนื้อหาในเอกสารประกอบการเรียน ได้ด าเนินการเรียบเรียง เนื้อหาสาระเกี่ยวกับวิชา วัสดุ ก่อสร้าง 2 ได้แก่ วัสดุมุงหลังคา ซึ่งในหน่วยการเรียนจะประกอบด้วยสาระการเรียนรู้ สาระส าคัญ จุดประสงค์การเรียนรู้ ผังมโนทัศน์ เนื้อหา สื่อการเรียนการสอน แบบฝึกหัดท้ายหน่วย แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน โดยเรียบเรียงให้เหมาะสมกับผู้เรียน ใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย ทั้งนี้เพื่อให้ผู้เรียนเกิดเจตคติที่ดีต่อวิชาวัสดุก่อสร้าง และสามารถน าความรู้ไปประยุกต์ใช้ใน ชีวิตประจ าวันและการประกอบอาชีพในอนาคตได้ ในการนี้ขอขอบคุณคณะครูแผนกวิชาช่างก่อสร้างและสถาปัตยกรรม วิทยาลัยเทคนิค อ่างทอง ที่ให้ความช่วยเหลือเป็นอย่างมาก และบุคคลหลายฝ่ายที่ให้การสนับสนุน ให้ค าแนะน าใน การปรับปรุงเอกสารประกอบการเรียนนี้ให้มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งขอขอบพระคุณผู้ แต่งหนังสือ ต ารา ทุกท่านที่ผู้เรียบเรียงได้น าข้อมูลต่างๆ มาอ้างอิงในเอกสารประกอบการเรียนนี้ ผู้ เรียบเรียงหวังว่าเอกสารประกอบการเรียนนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อการเรียน การสอนส าหรับนักเรียน ในรายวิชาวัสดุก่อสร้าง 2 และผู้อ่านทุกท่าน หากมีข้อเสนอแนะประการใดผู้เรียบเรียงยินดีน้อมรับ ไว้ด้วยความขอบคุณ สิทธิพร แจ่มสุวรรณ ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะครูช านาญการพิเศษ วิทยาลัยเทคนิคอ่างทอง I
สารบัญ หน้า ค าน า...................................................................................................................................... I สารบัญ................................................................................................................................... II คู่มือครู เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา....................................... 1 โครงการสอน เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา.............................. 5 ค าแนะน าในการใช้เอกสารประกอบการเรียน....................................................................... 7 หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา............................................................................................... 9 สื่อประกอบการจัดการเรียนการสอน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา................................... 48 บรรณนุกรม.................................................................................................................... ........ 60 ภาคผนวก............................................................................................................................. 61 เฉลยแบบทดสอบก่อน/หลังเรียน............................................................................ 62 เฉลยแบบฝึกหัดท้ายหน่วย....................................................................................... 63 เกณฑ์การบูรณาการคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์... 65 แบบสรุปผลการประเมินคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม ฯ.......................................... 67 II
1 คู่มือครู เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา ค าชี้แจง เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง วัสดุมุงหลังคา ต้องการให้ผู้เรียนศึกษาเกี่ยวกับวัสดุ มุงหลังคา ซึ่งเป็นวัสดุก่อสร้างที่ส าคัญ ติดตั้งอยู่ส่วนบนสุดของอาคาร และต้องมีความเข้าใจเป็น อย่างมาก วัสดุมุงหลังคาช่วยในการปูองกันผู้อาศัย และตัวอาคารจากแสงแดด ลม และฝน นอกจาก วัสดุมุงหลังคา ยังมีประโยชน์ทางด้านการใช้งานแล้ว การเลือกใช้งานวัสดุมุงหลังคา ก็มีความจ าเป็น เนื่องจากในปัจจุบันวัสดุมุงหลังคา มีให้เลือกใช้งานที่หลากหลาย เช่น ไม้ สังกะสี กระเบื้องดินเผา กระเบื้องซีเมนต์ เป็นต้น 1.จุดประสงค์ทั่วไป 1.1 เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับชนิด ประเภท คุณสมบัติ ของวัสดุมุงหลังคาใช้ใน งานก่อสร้าง 1.2 เพื่อให้นักเรียนมีความตระหนักเห็นความส าคัญในการเลือกใช้วัสดุมุงหลังคา ที่มีความ ค านึงถึงสิ่งแวดล้อม 2.จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 2.1 อธิบายหน้าที่ของวัสดุมุงหลังคาได้อย่างถูกต้อง 2.2 อธิบายรูปทรงของหลังคาได้อย่างถูกต้อง 2.3 อธิบายประเภทและคุณสมบัติของวัสดุมุงหลังคาได้อย่างถูกต้อง 2.4 บอกขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคาได้อย่างถูกต้อง 2.5 อธิบายวิธีการเก็บและการดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคาได้อย่างถูกต้อง 2.6 มีการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะที่พึงประสงค์ที่ผู้สอนสามารถ สังเกตเห็นได้ ในด้านความมีวินัย ความรับผิดชอบ ความสนใจใฝุรู้ ความมีมารยาท และความมีมนุษย์ สัมพันธ์ 3. ส่วนประกอบของเอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 3.1 คู่มือครูเอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 3.2 โครงการสอนที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 3.3 เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา
2 3.4 แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน พร้อมเฉลย เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 3.6 แบบฝึกหัด พร้อมเฉลย เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 3.7 ใบงานสรุปเนื้อหา เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 3.8 แบบประเมินคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะที่พึงประสงค์ 3.9 สื่อประกอบการสอน เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 4. เวลาที่ใช้ ใช้เวลาการจัดการเรียนการสอน จ านวน 4 ชั่วโมง 5. การเตรียมการล่วงหน้า สิ่งที่ครูเตรียมการล่วงหน้า มีดังนี้ 5.1 ศึกษาคู่มือครูโครงการสอน และเอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุง หลังคา 5.2 ศึกษาและเตรียมเอกสารและสื่อการสอน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 5.3 ผู้สอนต้องเตรียมเอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 5.4 จัดเตรียมแบบทดสอบก่อนเรียน หลังเรียน และแบบฝึกหัด หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุง หลังคา 6. สื่อการจัดการเรียนการสอน 6.1 เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 6.2 สื่อ Power Point หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 6.3 สื่อวีดีทัศน์ หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 6.4 สื่อของจริง ได้แก่ ไม้ สังกะสี เป็นต้น 6.4 กระดานไวท์บอร์ด 6.5 เครื่องฉายข้ามศีรษะ 7. การจัดชั้นเรียน 7.1 การจัดชั้นเรียนส าหรับการสอนภาคทฤษฎี โดยจัดการเรียนการสอนแบบบรรยาย แบบ อธิบาย แบบอภิปราย และการสรุปเนื้อหา 7.2 การจัดชั้นเรียนส าหรับผู้เรียนโดยใช้เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุง หลังคา และมีการทดสอบก่อนเรียน หลังเรียน และแบบฝึกหัด
3 8. ขั้นตอนการใช้เอกสารประกอบการเรียน 8.1 ศึกษาคู่มือครู 8.2 ศึกษาการใช้สื่อการเรียนการสอน 8.3 ศึกษาวิธีการวัดผลและประเมินผล 9. ขั้นด าเนินการสอน 9.1 โดยมีการทบทวนในเนื้อหาที่ผ่านมา เพื่อเชื่อมโยง การเข้าสู่เนื้อหาในการเรียนครั้งนี้ ซึ่ง มีการกล่าวจากเนื้อหา เรื่อง วัสดุมุงหลังคา และได้แจ้งจุดประสงค์ในหน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 9.2 การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยมีขั้นตอนดังนี้ ขั้นที่ 1 ขั้นน าเข้าสู่บทเรียน ขั้นที่ 2 ขั้นสอน ขั้นที่ 3 ขั้นสรุปและประเมินผล 9.3 ครูบรรยายเนื้อหาความรู้เกี่ยวกับหน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 9.4 สังเกตพฤติกรรมผู้เรียนระหว่างการจัดการเรียนการสอน 9.5 การสรุปเนื้อหาและการประเมินผล การจัดการเรียนการสอน 10. วิธีการใช้สื่อการเรียนการสอน หน่วยที่4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา ผู้สอนศึกษาวิธีการเรียนจาก คู่มือการใช้สื่อ และศึกษาเนื้อหา เรื่อง วัสดุเพดาน จากเอกสาร ประกอบการเรียน สื่อวีดีทัศน์ สื่อPower Point หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา ก่อนการท าการสอน จริง พร้อมกับผู้สอนได้แจ้งให้ผู้เรียนทราบถึงวิธีการศึกษาด้วยตนเอง โดยใช้เอกสารประกอบการเรียน และสื่อวีดีทัศน์หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 11. บทบาทของผู้เรียน 11.1 ผู้เรียนต้องเตรียมเอกสารประกอบการเรียน เรื่อง วัสดุมุงหลังคา ก่อนเรียนโดยผู้สอน จัดเตรียมต้นฉบับให้ให้ล่วงหน้าก่อนวันที่สอนจริง 11.2 ผู้เรียนต้องปฏิบัติตามค าแนะน าของผู้สอน 11.3 ผู้เรียนต้องท ากิจกรรมตามที่มอบหมายและร่วมกันอภิปราย 11.4 ผู้เรียนต้องส่งงานที่ได้รับมอบหมายตรงตามเวลาที่ก าหนด 12. การวัดและประเมินผล 12.1 วิธีวัด 12.1.1 สังเกตพฤติกรรมขณะเรียน
4 12.1.2 การสังเกตและประเมินผลพฤติกรรมด้านคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 12.2 เครื่องมือวัดผล 12.2.1 แบบสังเกตพฤติกรรมการปฏิบัติงาน 12.2.2 แบบประเมินคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์โดยครู และนักเรียนร่วมกันประเมิน 12.3 เกณฑ์การประเมินผล 12.3.1 นักเรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน และแบบฝึกหัดพร้อมตรวจ เพื่อดู ประสิทธิภาพความเข้าใจต่อเนื้อหาที่ท าการเรียน 12.3.2 แบบประเมินคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ คะแนนขึ้นอยู่กับการประเมินตามสภาพจริง
5 โครงการสอน ชุดการสอนที่ 4 รหัสวิชา 20108 – 2107 ชื่อวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 ชื่อหน่วย วัสดุมุงหลังคา จ านวน 4 ชั่วโมง หัวข้อการเรียนรู้ 1. หน้าที่ของวัสดุมุงหลังคา 2. รูปทรงของหลังคา 3. ประเภทและคุณสมบัติของวัสดุมุงหลังคา 4. ขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคา 5. วิธีการเก็บและการดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคา จุดประสงค์ทั่วไป จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับชนิด ประเภท คุณสมบัติ ของวัสดุมุงหลังคาใช้ใน งานก่อสร้าง 2 . เ พื่ อใ ห้ นั ก เ รี ย น มี ค ว า ม ต ร ะ ห นั ก เ ห็ น ความส าคัญในการเลือกใช้วัสดุมุงหลังคา ที่มี ความค านึงถึงสิ่งแวดล้อม 1. อธิบายหน้าที่ของวัสดุมุงหลังคาได้อย่างถูกต้อง 2. อธิบายรูปทรงของหลังคาได้อย่างถูกต้อง 3. อธิบายประเภทและคุณสมบัติของวัสดุมุง หลังคาได้อย่างถูกต้อง 4. บอกขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคาได้ อย่างถูกต้อง 5. อธิบายวิธีการเก็บและการดูแลรักษาวัสดุมุง หลังคาได้อย่างถูกต้อง 6. มีการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และ คุณลักษณะที่พึงประสงค์ที่ผู้สอนสามารถ สังเกตเห็นได้ ในด้านความมีวินัย ความรับผิดชอบ ความสนใจใฝุรู้ ความมีมารยาท และความมีมนุษย์ สัมพันธ์ วิธีการสอน บรรยาย ถาม – ตอบ ท าแบบทดสอบ/แบบฝึกหัด และการจดเนื้อหา เรื่อง วัสดุมุงหลังคา
6 โครงการสอน ชุดการสอนที่ 4 รหัสวิชา 20108 – 2107 ชื่อวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 ชื่อหน่วย วัสดุมุงหลังคา จ านวน 4 ชั่วโมง สื่อการสอน 1. ชุดการสอนที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 2. สื่อ Power Point หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 3. สื่อวีดีทัศน์ หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 4. สื่อของจริง ได้แก่ ไม้ สังกะสี เป็นต้น 5. กระดานไวท์บอร์ด 6. เครื่องฉายข้ามศีรษะ การวัดและประเมินผล ผู้สอนมีการท าแบบทดสอบก่อนเรียน หลังเรียน แบบฝึกหัด การจดสรุปเนื้อหา และมีการ สังเกตพฤติกรรมเพื่อประเมินคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์
7 ค าแนะน าวิธีการใช้เอกสารประกอบการเรียน วิชา วัสดุก่อสร้าง 2 รหัสวิชา 20108 - 2107 หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 1. ศึกษาจุดประสงค์รายวิชา สมรรถนะรายวิชา และค าอธิบายรายวิชา 2. ศึกษากิจกรรมและวิธีการจัดการเรียนรู้ เพื่อการจัดกิจกรรมในแต่ละขั้นให้แก่ผู้เรียน 3. ชี้แจงบทบาทของผู้เรียนในการศึกษา เพื่อสร้างความตระหนักให้ผู้เรียนเห็นความส าคัญของ วิชา วัสดุก่อสร้าง 2 รหัสวิชา 20108 – 2107 หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุงหลังคา 4. ให้ผู้เรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน จ านวน 10 ข้อ ก่อนเริ่มเรียน หน่วยที่ 4 เรื่อง วัสดุมุง หลังคา 5. ให้ผู้เรียนสลับตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน 6. น าเข้าสู่บทเรียน โดยร่วมกับผู้เรียนอภิปรายจากความเดิมของผู้เรียน เพื่อน าเข้าสู่เรื่องที่จะ ศึกษา 7. ให้ผู้เรียนศึกษาหน่วยการเรียน ซึ่งในระหว่างเรียนครูจะอธิบาย ถึงการอภิปรายผลกับ ผู้เรียน และมีการจัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนในรูปแบบต่างๆ เช่น การน าเสนอด้วย Power Point การถาม – ตอบ การสาธิต ดูวีดีทัศน์ เป็นต้น 8. มอบหมายให้ผู้เรียนท าแบบฝึกหัดท้ายหน่วย 9. ร่วมกันเฉลยแบบฝึกหัดท้ายหน่วย 10. ให้ผู้เรียนท าแบบทดสอบหลังการเรียน จ านวน 10 ข้อ เมื่อจบการสอนในหน่วยนั้นๆ 11. ให้ผู้เรียนสลับตรวจแบบทดสอบหลังการเรียน 12. บันทึกผลคะแนนการทดสอบก่อนเรียน และหลังเรียน โดยน าผลมาเปรียบเทียบเพื่อหา ความก้าวหน้าจากการศึกษาในแต่ละหน่วยการเรียน
8 ตารางวิเคราะห์หน่วยการเรียนรู้และระดับความรู้ รหัสวิชา....20108 – 2107.......ชื่อวิชา.วัสดุก่อสร้าง 2.. จ านวน...2...หน่วยกิต .....2..ชั่วโมง/สัปดาห์ หลักสูตร............ประกาศนียบัตรวิชาชีพ........................................ พุทธศักราช....2562..................... ประเภทวิชา.......ช่างอุตสาหกรรม.......สาขาวิชา...สถาปัตยกรรม.......................... หน่วย ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้/หัวข้อการเรียนรู้ จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม IS R A T 4 วัสดุมุงหลังคา 1.1 หน้าที่ของวัสดุมุงหลังคา 1.1 อธิบายหน้าที่ของวัสดุมุงหลังคาได้อย่างถูกต้อง 1.2 รูปทรงของหลังคา 1.2 อธิบายรูปทรงของหลังคาได้อย่างถูกต้อง 1.3 ประเภทและคุณสมบัติของวัสดุมุง หลังคา 1.3 อธิบายประเภทและคุณสมบัติของวัสดุมุง หลังคาได้อย่างถูกต้อง 1.4 ขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคา 1.4 บอกขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคาได้อย่าง ถูกต้อง 1.5 วิธีการเก็บและการดูแลรักษาวัสดุมุง หลังคา 1.5 อธิบายวิธีการเก็บและการดูแลรักษาวัสดุมุง หลังคาได้อย่างถูกต้อง 1.6 มีการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และ คุณลักษณะที่พึงประสงค์ที่ผู้สอนสามารถสังเกตเห็นได้ ในด้านความมีวินัย ความรับผิดชอบ ความสนใจใฝุรู้ ความมีมารยาท และความมีมนุษย์สัมพันธ์ หมายเหตุ ระดับความสามารถ ระดับความรู้ IS : ทางสติปัญญา R (Recalled Knowledge) : การฟื้นคืนความรู้ A (Applied Knowledge) : การประยุกต์ความรู้ T (Transferred Knowledge) : การส่งถ่ายความรู้
9 หน่วยที่ 4 : วัสดุมุงหลังคา
10 หน่วยที่ 4 วัสดุมุงหลังคา หัวข้อการเรียนรู้ 1. หน้าที่ของวัสดุมุงหลังคา 2. รูปทรงของหลังคา 3. ประเภทและคุณสมบัติของวัสดุมุงหลังคา 4. ขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคา 5. วิธีการเก็บและการดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคา สาระส าคัญ วัสดุมุงหลังคา เป็นวัสดุก่อสร้างที่ส าคัญ ติดตั้งอยู่ส่วนบนสุดของอาคาร และต้องมีความ เข้าใจเป็นอย่างมาก วัสดุมุงหลังคาช่วยในการปูองกันผู้อาศัย และตัวอาคารจากแสงแดด ลม และฝน นอกจากวัสดุมุงหลังคายังมีประโยชน์ทางด้านการใช้งานแล้ว การเลือกใช้งานวัสดุมุงหลังคาก็มีความ จ าเป็นเนื่องจากในปัจจุบันวัสดุมุงหลังคามีให้เลือกใช้งานที่หลากหลาย เช่น ไม้ สังกะสี กระเบื้องดิน เผา กระเบื้องซีเมนต์ เป็นต้น จุดประสงค์การเรียนรู้ จุดประสงค์ทั่วไป 1. เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับชนิด ประเภท คุณสมบัติ ของวัสดุมุงหลังคาใช้ใน งานก่อสร้าง 2. เพื่อให้นักเรียนมีความตระหนักเห็นความส าคัญในการเลือกใช้วัสดุมุงหลังคา ที่มีความ ค านึงถึงสิ่งแวดล้อม จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. อธิบายหน้าที่ของวัสดุมุงหลังคาได้อย่างถูกต้อง 2. อธิบายรูปทรงของหลังคาได้อย่างถูกต้อง 3. อธิบายประเภทและคุณสมบัติของวัสดุมุงหลังคาได้อย่างถูกต้อง 4. บอกขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคาได้อย่างถูกต้อง 5. อธิบายวิธีการเก็บและการดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคาได้อย่างถูกต้อง
11 ผังมโนทัศน์ ชื่อวิชา วัสดุก่อสร้าง 2 ( Building Materials 2) รหัสวิชา 20108 – 2107 สาขาวิชา สถาปัตยกรรม หลักสูตร ประกาศนียบัตรวิชาชีพ พุทธศักราช 2562 หน่วยที่ 4 : วัสดุมุงหลังคา วัสดุมุง หลังคา ประเภทและ คุณสมบัติ ของวัสดุมุง หลังคา วิธีการเก็บ และการดูแล รักษาวัสดุมุง หลังคา ประเภทวัสดุมุง หลังคาจาก ปูนซีเมนต์ ประเภทวัสดุมุง หลังคาจาก ธรรมชาติ การกอง เก็บวัสดุมุง หลังคา การดูแล รักษาวัสดุ มุงหลังคา หน้าที่ของ วัสดุมุง หลังคา รูปทรงหลังคา ประเภทวัสดุ มุงหลังคาจาก พลาสติก หลังคาทรง โค้ง หลังคาทรง จั่ว ประเภทวัสดุมุง หลังคาจาก โลหะ ประเภทวัสดุมุง หลังคาจากวัสดุ สังเคราะห์ หลังคาแบน หลังคาเพิง แหงน หลังคาปีก ผีเสื้อ หลังคาทรง ปั้นหยา หลังคาทรง มะนิลา หลังคาทรง หลายเหลี่ยม หลังคา รูปทรง อิสระ ขนาดและ ลักษณะของ วัสดุมุง หลังคา
12 แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยที่ 4 : วัสดุมุงหลังคา รหัสวิชา...20108-2107..........วิชา........ วัสดุก่อสร้าง 2 ......ระดับชั้น..... ปวช.1......... สาขาวิชา.......สถาปัตยกรรม........................................................................................... ค าชี้แจง : 1. ข้อสอบเป็นแบบปรนัยจ านวน 10 ข้อ ใช้เวลาในการท าข้อสอบ 10 นาที 2. จงพิจารณาตัวเลือกที่ถูกที่สุดเพียงตัวเลือกเดียว แล้วท าเครื่องหมายกากบาท ( x ) ลงในกระดาษค าตอบ (10 คะแนน) 1. ข้อใดคือหน้าที่ของวัสดุมุงหลังคา ก. เพื่อความสวยงาม ข. บอกความเป็นเอกลักษณ์ ค. รองรับน้ าหนักโครงหลังคา ง. ปูองกันพื้นที่ภายในบ้าน 2. รูปทรงของหลังคามีกี่รูปทรง ก. 7 รูปทรง ข. 8 รูปทรง ค. 9 รูปทรง ง. 10 รูปทรง 3. “ดาดฟูา” จัดอยู่ในรูปทรงหลังคาแบบใด (ob.2) ก. หลังคาแบน ข. หลังคาเพิงหมาแหงน ค. หลังคาทรงจั่ว ง. หลังคาทรงปีกผีเสื้อ 4. “ ” จากรูปเป็นหลังคารูปทรงใด ก. หลังคาแบน ข. หลังคาเพิงหมาแหงน ค. หลังคาทรงจั่ว ง. หลังคาทรงปีกผีเสื้อ
13 5. วัสดุมุงหลังคาสามารถแบ่งออกเป็นกี่ประเภท ก. 4 ประเภท ข. 5 ประเภท ค. 6 ประเภท ง. 7 ประเภท 6. ถ้าต้องการมุงวัสดุหลังคาให้มีรูปทรงโค้ง ควรเลือกวัสดุมุงหลังคาชนิดใด ก. กระเบื้องหลังคาคอนกรีต ข. กระเบื้องไฟเบอร์ซีเมนต์ ค. หลังคาเหล็กรีดลอน ง. วัสดุมุงหลังคาแผ่นเกล็ดไม้ 7. วัสดุมุงหลังคาชนิดใดมีวัตถุดิบจากแอสฟัสต์เป็นผสม ก. หลังคาแผ่นซิงเกิ้ล ข. หลังคาแผ่นยูพีวีซี ค. หลังคาโพลีคาร์บอเนต ง. หลังคากระเบื้องเซรามิค 8. “33.5 x 42 ซม.” จ านวน 10.5 แผ่นต่อตารางเมตร ที่กล่าวมา คือวัสดุมุงหลังคาชนิดใด ก. หลังคาแผ่นซิงเกิ้ล ข. หลังคาแผ่นยูพีวีซี ค. หลังคาโพลีคาร์บอเนต ง. หลังคากระเบื้องเซรามิค 9. ข้อใดกล่าวเกี่ยวกับการกองวัสดุมุงหลังคาได้ถูกต้อง ก. ควรกองเก็บไม้ใต้ต้นไม้เพื่อใช้บังแสงแดด ข. ควรปรับพื้นที่ให้เรียบไม่ลาดเอียง ค. วางกองบนพื้นได้เลย เพื่อง่ายต่อการขนย้าย ง. กองเรียงให้ชั้น สูง ประมาณ 10 ชั้น เพื่อประหยัดพื้นที่ 10. ข้อใด “ไม่ใช่” วิธีการดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคา ก. ตรวจสอบการมุงกระเบื้องดูความเรียบร้อย ข. ดูรอยด่างและคาบสกปรกหากพบให้ท าความสะอาด ค. ควรให้ต้นไม้ปกคลุมหลังคาเพื่อปูองกันความร้อน ง. ถูกทุกข้อ
14 หน่วยที่ 4 วัสดุมุงหลังคา บทน า วัสดุมุงหลังคา มีใช้งานกันมาในตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งเราสามารถเห็นได้โดยทั่วไป มีทั้ง เป็นวัสดุที่หาได้จากธรรมชาติ เช่น ใบตอง ใบจาก หรือเรียกว่า “ตับจาก” เป็นวัสดุมุงหลังคาที่หาได้ ง่ายจนวิวัฒนาการผ่านเรื่อยมา ก็จะพบเห็นสังกะสี กระเบื้องดินเผา จนมาถึงปัจจุบันก็จะเป็นวัสดุ คอมโพสิทหรือวัสดุสังเคราะห์ เนื่องจากวัสดุที่หาได้จากธรรมชาติเริ่มหมดไป ส่งผลท าให้เกิดการค้น คิดวัสดุมุงหลังคาจากวัสดุสังเคราะห์มาทดแทน ดังนั้นจึงท าให้เราต้องรู้จักในเรื่องของวัสดุมุงหลังคา ในชนิดต่าง ๆ เพื่อช่วยในการพิจารณาเลือกใช้งานให้เกิดความสวยงามและเหมาะสมกับบ้านต่อไป 4.1 หน้าที่ของวัสดุมุงหลังคา วัสดุมุงหลังคา เป็นวัสดุก่อสร้างที่อยู่ส่วนบนสุดของอาคาร มีหน้าที่ปูองกันพื้นที่ ที่อยู่ภายใน อาคารให้พ้นจากความรุนแรงของสภาพภูมิอากาศต่าง ๆ ได้แก่ ลมพายุ ฝน แสงแดด ความร้อน ความเย็น ฯลฯ วัสดุมุงหลังคามีความหลากหลาย ดังนั้นในการเลือกใช้วัสดุมุงหลังจึงขึ้นอยู่กับความ ต้องการ และเป็นหน้าที่ของสถาปนิกผู้ออกแบบ ที่จะต้องให้ความรู้ในการเลือกใช้งานของวัสดุมุง หลังคา ให้เหมาะสมกับรูปทรงของหลังคาต่อไป 4.2 รูปทรงของหลังคา ในการสร้างบ้านนั้นเต็มไปด้วยรายละเอียดต่าง ๆ ที่พวกเราต้องให้ความส าคัญ หลังคาเป็น ปัจจัยส าคัญมากที่ทั้งผู้รับเหมา และผู้อยู่อาศัยจะนึกถึงเป็นอันดับแรกๆ ในการสร้างบ้านพักอาศัย และให้ความส าคัญเป็นอย่างดี เนื่องจากหลังคา เป็นส่วนที่สูงที่สุดของบ้านพักอาศัย ประเทศไทยอยู่ ในเขตร้อนชื้น ที่มีฝนตกชุก จึงเป็นเหตุผลที่ท าให้มีการเลือกใช้หลังคาต้องที่มีความลาดเอียง เพื่อลด เหตุการณ์รั่วซึมของน้ าฝนได้ดี แต่ทั้งนี้ในประเทศไทยมี รูปทรงหลังคา ที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย ซึ่งแต่ ละรูปทรงของหลังคานั้น เป็นรูปทรงที่ได้รับความนิยมและน ามาใช้สร้างบ้านอยู่ในตอนนี้ โดยรูปทรง ของหลังคา แต่ละแบบก็มีข้อดีและข้อเสียแตกต่างกันออกไป ซึ่งรูปทรงของหลังคาที่นิยมในประเทศ ไทย สามารถแบ่งออกเป็นรูปทรงในลักษณะต่าง ๆ ได้9 รูปทรง ดังนี้
15 4.2.1 หลังคาแบน (Flat Slab Roof) หลังคาทรงแบนแบบเปลือย วัสดุที่นิยมใช้ เป็นคอนกรีตเทหล่อในที่ เหมาะกับบ้านรูปทรงโมเดิร์น และ ทรอปิคอลโมเดิร์น ซึ่งสามารถใช้พื้นที่ ของหลังคาให้เกิดเป็นประโยชน์ได้ หลังคาแบนมีลักษณะแบนราบเป็นระนาบเดียวกับพื้น แต่ต้องมี ความลาดเอียงเล็กน้อยเทไปยังช่องที่เจาะเพื่อระบายน้ าฝนออกไป หรือ เทไปยังท่อระบายบนหลังคา แต่หลังคาประเภทนี้ดูดซับความร้อนและรับน้ าฝนโดยตรง จึงต้องมีการปูองกันการรั่วซึมที่ดี ซึ่ง วิธีการปูองกันมักจะผสมสารกันรั่วซึมในคอนกรีตระหว่างที่เทหลังคา เมื่อคอนกรีตแห้งแล้ว ให้ทา ผลิตภัณฑ์กันรั่วซึมทาทับอีกที ไม่ควรน าพื้นคอนกรีตส าเร็จรูปมาท าหลังคา เพราะมีรอยต่อซึ่งอาจท า ให้เกิดการรั่วซึมได้ดังแสดงในรูปที่ 4.1 ข้อดี: สร้างง่าย ประหยัดวัสดุโครงสร้างและสามารถใช้พื้นที่บนหลังคาแบนได้ ข้อควรระวัง : หลังคาทั้งผืนต้องรับความร้อนตลอดทั้งวัน และ มีความเสี่ยงในการเกิดการ รั่วซึมได้มาก ควรจะผสมน้ ายากันซึม หรือควรมีวัสดุกันซึมปูทับอีกชั้นหนึ่ง รูปที่ 4.1 ภาพแสดงลักษณะของหลังคาแบน ที่มา : https://scghome.com 4.2.2 หลังคาเพิงแหงน (Lean To Roof) หรือที่เราคุ้นเคยกันดีว่า “หลังคาเพิง หมาแหงน” เป็นทรงหลังคาที่ได้รับความนิยมมากสมัยนี้โดยเฉพาะบ้านโมเดิร์นสมัยใหม่ เนื่องจาก เป็นรูปทรง ทรงเลขาคณิตที่ดูแล้วเรียบง่าย ดังนั้น หลังคาเพิงหมาแหงนจึงแสดงออกถึงความทันสมัย หลังคาเพิงหมาแหงนสังเกตง่ายๆคือจะมีองศาเอียงไปด้านเดียวเปรียบเสมือนหมาที่นั่งแหงนหน้าขึ้น การยกให้หลังคามีความสูงอีกด้านหนึ่งมากกว่าอีกด้านหนึ่งในลักษณะนี้ ท าให้หลังคาของตัวอาคารมี ความสามารถในการระบายน้ าฝนได้ดีตามองศาของหลังคาที่เพิ่มสูงขึ้น แต่ว่าก็ต้องมีข้อควรระวังคือ ให้หลังคาเพิงหมาแหงนมีองศาความลาดเอียงมากพอโดยองศาความลาดเอียงขึ้นอยู่กับชนิดของวัสดุ และประเภทของตัวแผ่นหลังคาที่น ามาใช้มุง เพื่อที่จะระบายน้ าฝนออกได้ทันไม่ไหลย้อนซึมกลับเข้า มาได้ โดยวัสดุที่มักใช้ในการมุงหลังแบบเพิงหมาแหงน มักใช้เป็นวัสดุที่มีขนาดยาวซึ่งท าให้รอยต่อ
16 น้อย เช่น เมทัลชีท , กระเบื้องลองคู่ ,กระเบื้องหลังคาคอนกรีต ทั้งนี้การเลือกใช้วัสดุในการมุงหลังคา ก็จะขึ้นอยู่กับองศาของรูปแบบหลังคาที่ต้องการ ดังแสดงในรูปที่ 4.2 ข้อดี: เนื่องจากโครงสร้างหลังคาไม่สลับซับซ้อนเหมือนหลังคาประเภทอื่น ท าให้ช่วย ประหยัดค่าใช้จ่ายได้หลายอย่าง ตั้งแต่ประหยัดโครงสร้างอาคาร, หลังคา, ค่าแรง, เวลา, โดยรวม ประหยัดเงิน ข้อควรระวัง : บังแดดและฝนได้ทิศทางเดียว ควรระวังเรื่ององศาความลาดเอียงหลังคาที่จะ ท าให้เกิดปัญหารั่วซึมในภายหลังได้ ก. หลังคาเพิงหมาแหงนแบบทั่วไป ข. โครงสร้างหลังคาเพิงหมาแหงน รูปที่ 4.2 ภาพแสดงลักษณะของหลังคาเพิงหมาแหงน ที่มา : https://scghome.com 4.2.3 หลังคาปีกผีเสื้อ (Butterfly Roof) ประกอบด้วยหลังคาเพิงหมาแหงน 2 หลังหันด้านที่ต่ ากว่ามาชนกัน ทรงหลังคานี้ไม่ได้มีให้พบเห็นได้เยอะในประเทศไทย แต่บางทีเจ้าของ บ้านหรือผู้ออกแบบน ามาใช้เพื่อเสริมสร้างความสวยงาม แต่เนื่องจากต าแหน่งที่ต่ าที่สุดอยู่บริเวณ กลางตัวอาคารท าให้ หลังคาแบบปีกผีเสื้อ อาจเกิดการรั่วซึมได้สูงกว่าหลังคารูปทรงอื่น เนื่องจาก น้ าฝนย่อมรวมกันตรงพื้นที่ต่ ากว่า และปริมาณน้ าฝนสามารถตกมาเป็นจ านวนมากจากทั้งสองด้าน ของหลังคา ดังนั้นการติดตั้งรางน้ าฝนที่มีความสามารถรองรับน้ าจากหลังคาทั้งสองจึงต้องมีการ ออกแบบและด าเนินการอย่างละเอียด รางน้ าที่ถูกเลือกใช้จะต้องมีความกว้างและลึกกว่ารางทั่วไป เพื่อให้สามารถรองรับและระบายน้ าฝนได้ทัน จึงท าให้หลังคาแบบปีกผีเสื้อ ไม่ค่อยเหมาะกับสภาพ อากาศในประเทศไทย เพราะประเทศไทยอยู่ในภูมิภาคเขตพื้นที่มีฝนตกชุกอยู่ตลอดเวลา ดังแสดงใน รูปที่ 4.3 ข้อดี: ความสวยงามและดูแปลกตา ท าให้อาคารที่ก่อสร้างมีความเด่นสะดุดตา ข้อควรระวัง : เป็นทรงหลังคาที่มีรางน้ ากลางบ้าน จึงมีโอกาสสูงมากที่จะมีการรั่วซึม
17 รูปที่ 4.3 ภาพแสดงลักษณะของหลังคาปีกผีเสื้อ ที่มา : https://scghome.com 4.2.4 หลังคาทรงจั่ว (Gable Roof) เป็นหลังคาที่มีการใช้อย่างแพร่หลายมาก ๆ โดยเฉพาะในประเทศของเรา และยังเหมาะกับการปลูกสร้างบ้านทั่วไปใน ทุก ๆ ภูมิภาค ของประเทศ ซึ่งหลังคาทรงหน้าจั่วนั้นผืนหลังคามีความลาดเอียงสองด้านชนกันที่ปลายสูงสุดสันสูงอยู่ตรงกลางของ หลังคา หลังคาทรงหน้าจั่วนี้มีความสามารถในการระบายความร้อนใต้หลังคาได้ดี เนื่องจากทรงของ หลังคายกสูง และมีพื้นที่ใต้หลังคามาก ทั้งนี้หลังคาทรงจั่วยังช่วยในการลดปัญหาของการรั่วซึมของ น้ า เนื่องจากมุมองศาของบ้านและการลาดเอียงออกจากตัวอาคารทั้งสองด้านในเวลาเดียวกัน บวก กับความลาดเอียงที่เยอะเป็นพิเศษ และเมื่อฝนตกแรงของน้ า สามารถกระจายตัวออก และไหลออก จากตัวบ้านได้อย่างรวดเร็ว ดังแสดงในรูปที่ 4.4 ข้อดี: เป็นทรงหลังคาที่ระบายความร้อน และการระบายน้ าได้ดีกว่ารูปทรงอื่นๆ ข้อควรระวัง : ฝนสาดได้หากตัวบ้านและหน้าจั่วหันผิดทิศ รูปที่ 4.4 ภาพแสดงลักษณะของหลังคาทรงจั่ว ที่มา : https://scghome.com 4.2.5 หลังคาทรงปั้นหยา (Hip Roof) ลักษณะพิเศษของหลังคาทรงปั้นหยานั้น คือการครอบคลุมตัวหลังคาไปในทุกทิศทางของบ้าน ส่วนใหญ่ที่เราพบเห็นคือด้านลาดเอียงสี่ด้านขึ้น
18 ไปชนกัน โดยส่วนบนสุดของหลังคา จะเป็นจุดยอดรวมของแต่ละด้าน ด้านต่าง ๆ มีลักษณะเป็นทรง 3 เหลี่ยม และสี่เหลี่ยมผืนผ้า หันพิงเข้าหากัน หลังคาทรงปั้นหยา นั้นมีมุมลาดเอียงน้อยกว่าทรงจั่ว ข้อดีอีกอย่างของหลังคาทรงปั้นหยาคือการมีชายคายื่นยาวออกไปในทุกทิศทางไปช่วยกันแดดและฝน แต่ไม่มีด้านรับลมเหมือนหลังคาจั่ว ดังแสดงในรูปที่ 4.5 ข้อดี: มีความแข็งแรงที่สุดเมื่อเทียบกับทรงหลังคาทุกแบบสามารถรับลมและฝนได้จากทุก ทิศทางรวมถึงเข้ากันได้กับตัวบ้านหลากหลายสไตล์ ข้อควรระวัง : หลังคาทรงปั้นหยามีจุดเชื่อมต่อมากกว่าหลังคาแบบอื่น ๆที่ อาจท าให้เกิด ปัญหารั่วซึมได้มากกว่าหากช่างผู้ติดตั้ง ไม่มีความช านาญ ก. หลังคาปั้นหยาแบบหลังเดียว ข. หลังคาปั้นหยาแบบเชื่อมต่อ รูปที่ 4.5 ภาพแสดงลักษณะของหลังคาปั้นหยา ที่มา : https://scghome.com 4.2.6 หลังคาทรงมะนิลา(Manila Roof หรือ Dutch Gable Roof) เป็นหลังคา ที่เอารูปแบบของหลังคาทรงจั่วกับทรงปั้นหยามาผสมกัน ส่วนใหญ่จะนิยมใช้แบบที่มีชายคายื่นยาว เพื่อให้กันแดดกันฝนได้ทุกทาง ส่วนที่เป็นหลังคาทรงปั้นหยาจะช่วยปูองกันแดดและฝนได้ทั้งสี่ ด้าน ส่วนที่เป็นทรงจั่วเมื่อติดตั้งเกล็ดหรือช่องระแนงระบายอากาศด้วยจะช่วยลดความร้อนให้บ้าน เย็นลงได้ จึงเป็นรูปทรงหลังคาที่เหมาะกับบ้านเมืองร้อน ฝนตกชุกอย่างประเทศไทย หลังคาทรงนี้ จะเหมาะกับบ้านสไตล์ไทยประยุกต์ ที่ดูประณีตสวยงาม รวมถึงสไตล์โคโลเนียล ที่เป็นการผสม ระหว่างวัฒนธรรมไทยและศิลปะตะวันตกอย่างลงตัว โดยนิยมเลือกใช้กระเบื้องหลังคาหางว่าว ที่เมื่อ มุงเสร็จจะเห็นเป็นสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัดเรียงตัวต่อเนื่องกันอย่างเป็นระเบียบในแนวเส้นทแยงมุม ซึ่ง เป็นเอกลักษณ์ที่อยู่คู่กับบ้านเรือนไทยมานาน ดังแสดงในรูปที่ 4.6 ข้อดี: มีการปูองกันความร้อนได้ดีกว่าหลังคาทรงปั้นหยาและหลังคาทรงจั่ว ปูองกันฝนได้ทุก ทิศทาง และมีช่องระบายลมได้เป็นอย่างดี ข้อควรระวัง : หลังคามีการมุงที่ซับซ้อนและอาจก่อให้เกิดปัญหารั่วซึมในช่วงรอยต่อได้
19 รูปที่ 4.6 ภาพแสดงลักษณะของหลังคามะนิลา ที่มา : https://scghome.com 4.2.7 หลังคาทรงโค้ง (Curve Roof) เป็นหลังคาที่โดดเด่นโค้งมนดึงดูดความสนใจจากใน ระยะไกล นิยมออกแบบในลักษณะที่มีชายคา ทั้งแบบยื่นในระยะสั้นและแบบยื่นยาวนิยมก่อสร้าง ด้วยโครงสร้างเปลือกบาง ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้วัสดุประเภทเมทัลชีทขึ้นรูป มีน้ าหนักเบารอยต่อน้อย มี รูปแบบการโค้งของหลังคาได้หลากหลายสไตล์ขึ้นอยู่กับการออกแบบ ดังแสดงในรูปที่ 4.7 ข้อดี: สามารถสร้างผิวโค้งได้หลากหลายรูปแบบรูปทรง และไม่ค่อยรั่วซึมเท่าไรนัก แต่ต้อง อาศัยการออกแบบค านวณโครงสร้างรองรับจากผู้เชี่ยวชาญ ข้อควรระวัง : การติดตั้งโครงสร้างหลังคาต้องมีช่างที่ช านาญ เนื่องจากหลังคามีความโค้ง ก. หลังคาโค้งแบบแนวเดียวกัน ข. หลังคาโค้งแบบซ้อนสลับ รูปที่ 4.7 ภาพแสดงลักษณะของหลังคาทรงโค้ง ที่มา : https://www.buildernews.in.th 4.2.8 หลังคาทรงหลายเหลี่ยม (Polygonal Roof) สามารถกันแดดกันฝนได้ดี หลังคาทรงหลายเหลี่ยมดูผ่านๆ จะคล้ายคลึงกับหลังคาปั้นหยา แต่หลังคาปั้นหยาจะเกิดจากผืน หลังคาสี่ด้านที่ลาดเอียงขึ้นไปเจอกันด้านบนสุด ส่วนหลังคาหลายเหลี่ยมนี้ จะมีที่นิยมทั้งแบบหก
20 เหลี่ยม (Hexagonal Roof) จะเป็นผืนหลังคาหกผืนลาดเอียงขึ้นไปเจอกันด้านบนเป็นสุด และแบบ แปดเหลี่ยม (Octagonal Roof) จะเป็นผืนหลังคาแปดผืนลาดเอียงขึ้นไปเจอกันด้านบนเป็นสุด ส่วน ใหญ่จะใช้กับศาลาหรือเป็นส่วนประกอบหนึ่งของบ้านโดยเฉพาะส่วนที่เป็นโถงสูงอย่างห้องนั่งเล่น ห้องรับแขก ห้องอาหาร สามารถเข้ากับบ้านได้หลายสไตล์ เช่น สไตล์เนเชอรัล สไตล์คลาสสิก ดัง แสดงในรูปที่ 4.8 ข้อดี : สามารถบังแดดฝนให้กับผนังอาคารได้ทุกด้าน แต่มีข้อควรค านึงคือการเตรียม โครงสร้างที่เหมาะสม มีการค านวณเพื่อให้รองรับหลังคาหลายเหลี่ยมนี้ได้ทั้งหมด ข้อควรระวัง : หลังคามีการมุงที่ซับซ้อนและอาจก่อให้เกิดปัญหารั่วซึมในช่วงรอยต่อได้ รูปที่ 4.8 ภาพแสดงลักษณะของหลังคาทรงหลายเหลี่ยม ที่มา : https://www.buildernews.in.th 4.2.9 หลังคารูปทรงอิสระ หรือหลังคาแบบร่วมสมัย (Free Form Roof หรือ Modern & Contemporary Roof) ดูท้าทาย น่าตื่นตาตื่นใจหลังคารูปทรงอิสระ จะมีความเฉพาะตัว โดดเด่นเรื่องรูปทรงที่แตกต่างตามการออกแบบของนักออกแบบเพื่อให้เข้ากับสไตล์บ้าน และตอบ ความต้องการของเจ้าของบ้านแต่ละคน ที่จะหลุดจากกรอบเดิม ๆ จ าพวกเหลี่ยมหรือรูปทรง เรขาคณิตปกติ เช่น รูปทรงหลายเหลี่ยมมาผสมผสานกัน รูปทรงที่โค้งงอนเหมือนคลื่นที่ไม่สมมาตร ดังแสดงในรูปที่ 4.9 ข้อดี: หลังคาแบบอิสระนี้ คือสามารถออกแบบได้อย่างไร้ขีดก าจัด ตามแต่เจ้าของบ้าน จะต้องการ ข้อควรระวัง : อาจต้องอาศัยการออกแบบค านวณจากคอมพิวเตอร์ ต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญใน การเลือกงานโครงสร้าง วัสดุมุงหายาก และต้องใช้ช่างที่มีความช านาญงานก่อสร้างในลักษณะนี้เป็น
21 4.3 ประเภทและคุณสมบัติของวัสดุมุงหลังคา อย่างมากหลังคารูปทรงอิสระนี้สามารถออกแบบให้สอดคล้องกับบ้านสไตล์ล้ าสมัย อีกทั้งหลังคามี ความเสี่ยงที่เกิดปัญหาได้ง่าย ก. หลังคารูปทรงอิสระแบบเหลี่ยม ข. หลังคารูปทรงอิสระแบบโค้งมน รูปที่ 4.9 ภาพแสดงลักษณะของหลังคาทรงรูปทรงอิสระ ที่มา : https://www.buildernews.in.th ในปัจจุบันวัสดุมุงหลังคามีความหลากหลาย ขึ้นอยู่กับการเลือกใช้งานซึ่งประเภทของวัสดุมุง หลังคามีความส าคัญเป็นอย่างมากในการเลือกใช้งาน สามารถแบ่งประเภทและคุณสมบัติของวัสดุมุง หลังคาตามวัสดุที่ใช้ในการผลิต โดยแบ่งออกได้ 5 ประเภท ดังนี้ 4.3.1 ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากธรรมชาติซึ่งวัสดุมุงหลังคาในประเภทนี้เป็นวัสดุ มุงหลังคาจากวัสดุธรรมชาติในพื้นถิ่น โดยเริ่มมาจากแรงคนและได้มีการพัฒนามาสู่การผลิตด้วย เครื่องจักร ซึ่งสามารถแยกออกตามชนิด จะมีอยู่ด้วยกัน 4 ชนิด ได้แก่ 4.3.1.1 วัสดุมุงหลังคาจากใบไม้ (Thatch) วัสดุชนิดนี้ส่วนใหญ่เกิดขึ้นเอง ตามธรรมชาติหาง่ายแต่อายุการใช้งานไม่ยาวนาน ได้แก่ ใบจาก ใบตองตึง หญ้าคา หญ้าแฝก โดย วัสดุชนิดนี้มีคุณสมบัติปูองกันความร้อนได้ดี น ามาใช้มุงหลังคาโดยการมัดติดกับแปด้วยตอกซึ่งท ามา จากไม้ไผ่จักให้เป็นเส้นบาง ๆ คล้ายไม้ที่น ามาสานชะลอมให้เส้นตอกมีความยาวประมาณ 40 เซนติเมตร น ามามัดติดกันให้เป็นแผงแล้วจึงมุงซ้อนกันหลังคาที่ใช้วัสดุมุงจากใบไม้ โดยทั่วไปควรมี ความราดชันประมาณ 45 องศาขึ้นไปเพื่อปูองกันน้ าฝนรั่ววัสดุมุงหลังคาจากใบไม้จะท าให้บ้านดู กลมกลืนกับธรรมชาติได้ดี แต่ข้อควรระวัง ได้แก่ติดไฟง่ายและควรมีการรื้อและมุงใหม่ทุก 1 – 3 ปี ดังแสดงในรูปที่ 4.10
22 ก. ใบจากมุงหลังคา หรือเรียกว่า “ตับจาก” ข. ลักษณะการยึดติดวัสดุมุงหลังคาจากใบไม้กับไม้ไผ่ ค. วัสดุมุงหลังคาจากหญ้าคา ง. วัสดุมุงหลังคาจากใบตองตึง รูปที่ 4.10 ภาพแสดงลักษณะของวัสดุมุงหลังคาจากใบไม้ ที่มา : http:// www.nanagarden.com 4.3.1.2 วัสดุมุงหลังคาจากแผ่นเกล็ดไม้ หรือ ไม้แปูนเกล็ด (Wood Shingles) โดยส่วนใหญ่จะพบทางภาคเหนือของประเทศซึ่งเป็นแหล่งที่มีไม้มาก หรืออาจจะเรียกวัสดุ มุงหลังคาแบบนี้ว่า “กระเบื้องไม้” ซึ่งวัสดุมุงชนิดนี้เป็นวัสดุท้องถิ่นที่มีความสวยงาม และหาได้ง่าย แผ่นไม้เกล็ดที่ใช้ในการมุงหลังคา มีขนาดความกว้างประมาณ 15 เซนติเมตร ยาวประมาณ 40 เซนติเมตร วิธีการมุงจะมุงซ้อนกันเหมือนกับการมุงกระเบื้องดินเผา แล้วใช้ตะปูตอกยึดกับแปไม้ หลังคาแผ่นเกล็ดไม้ท าให้บ้านเรือนไทยภาคเหนือ มีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ดังแสดงใน รูปที่ 4.11
23 ก. วัสดุมุงหลังคาจากแผ่นเกล็ดไม้ ข. หลังคามุงด้วยแผ่นเกล็ดไม้ รูปที่ 4.11 ภาพแสดงลักษณะของวัสดุมุงหลังคาจากแผ่นเกล็ดไม้ ที่มา : http:// www. gramho.com 4.3.1.3 วัสดุมุงหลังคาจากดินเผา (Clay Roof Tiles) ประเทศไทยในสมัย อดีต นิยมน ากระเบื้องดินเผามาท าเป็นหลังคาในงานก่อสร้างทั่วไป ได้แก่ วัด วัง และบ้านเรือนโดยน า ดินเหนียวมาท าให้ละเอียด บางครั้งผสมกับขี้เถ้า แกลบ เพื่อปูองกันการแตกร้าวจากนั้นน าไปอัดลงใน แม่พิมพ์ บ่มในที่แห้งประมาณ 2 – 3 วัน แล้วน าไปเผาในเตา เมื่อสุกได้ที่กระเบื้องหลังคาจะมีสีแดง แผ่นกระเบื้องมักเป็นแผ่นเล็กขนาด 15 x 17 เซนติเมตร หลังคาที่มุงด้วยกระเบื้องดินเผา จะมีความ ลาดเอียงไม่น้อยกว่า 20 องศา เพื่อปูองกันการรั่วซึมของน้ าฝน การมุงต้องเกยแผ่นให้มากติดตั้งบน ระแนงไม้ กระเบื้องดินเผาเคลือบสีของไทยจะเคลือบเป็นสีต่าง ๆ ที่ตรงส่วนปลายกระเบื้องได้แก่ สี แสดแดง สีแดง สีเหลือง สีเขียว ซึ่งเมื่อมุงเป็นผืนหลังคาแล้ว จะเห็นสีสดที่เคลือบไว้ รูปทรงของ กระเบื้องดินเผามีความหลากหลาย และมีชื่อเรียกที่ต่างกัน เช่น กระเบื้องสุโขทัย กระเบื้องว่าว กระเบื้องเกล็ดปลา กระเบื้องปลายแหลม กระเบื้องหางมน ดังแสดงในรูปที่ 4.12 ปัจจุบันกระเบื้อง ดินเผาประเภทนี้ค่อนข้างหาได้ยากเนื่องจากมีความนิยมน้อยลง ก. วิธีการมุงกระเบื้องหลังคาดินเผา ข. กระเบื้องสุโขทัย
24 ค. กระเบื้องว่าว ง. กระเบื้องเกล็ดปลา รูปที่ 4.12 ภาพแสดงลักษณะของวัสดุมุงหลังคาจากกระเบื้องดินเผา ที่มา : http:// www.กระเบื้องสวย.com 4.3.1.4 กระเบื้องหลังคาเซรามิค (Ceramic Roof Tiles) กระเบื้องหลังคา ชนิดนี้มีวัตถุดิบมากจากดิน เป็นเทคโนโลยีการผลิตด้วยกระบวนการที่เรียกว่า “dry press fast firing process”ด้วยการน าวัตถุดิบที่คัดคุณภาพของผงดิน และสีเคลือบพิเศษผ่าน กระบวนการการขึ้นรูปในระบบการอัด “press”ซึ่งจะควบคุมรูปทรงได้ดีท าให้แผ่นมีขนาด สม่ าเสมอไม่เปลี่ยนแปลงรูปร่างหลังการเผา กระเบื้องเซรามิคจึงทับซ้อนกันได้สนิทปูองกัน การรั่วซึมของรอยต่อได้ดี กระเบื้องเซรามิคมีรูปทรงเหมือนกระเบื้องคอนกรีตและมีทั้งแบบ ลอนและแบบเรียบมีน้ าหนักที่เบากว่ากระเบื้องคอนกรีต มีความหลากหลายของสี และที่ ส าคัญผิวของกระเบื้องเซรามิคจะมีความมันวาวอยู่เสมอ แต่ราคาสูงจึงท าให้ไม่ค่อยเป็นที่ นิยมมากนักดังแสดงในรูปที่ 4.13 ก. กระเบื้องเซรามิคแบบเรียบ ข. กระเบื้องเซรามิคแบบลอน
25 ค. หลังคามุงด้วยกระเบื้องเซรามิค รูปที่ 4.13 ภาพแสดงลักษณะของวัสดุมุงหลังคาจากกระเบื้องเซรามิค ที่มา : http:// www.กระเบื้องสวย.com 4.3.2 ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากปูนซีเมนต์ ซึ่งวัสดุมุงหลังคาในประเภทนี้มีความ หลากหลายเป็นอย่างมากโดยในประเภทวัสดุมุงหลังคาจากปูนซีเมนต์ จะเป็นวัสดุมุงหลังคาที่มี ส่วนผสมจากปูนซีเมนต์ จะมีอยู่ด้วยกัน 3 ชนิด ได้แก่ 4.3.2.1 กระเบื้องหลังคาซีเมนต์ (Cement Roof Tiles) โดยใช้วัสดุผสม จากธรรมชาติโดยประกอบด้วยทรายผสมกับปูนซีเมนต์ และน้ าโดยมีอัตราส่วนอยู่ระหว่าง 1 : 3 ,1 : 4 โดยปริมาตร เมื่อคลุกเคล้าจนเป็นเนื้อเดียวกันแล้ว จึงน ามาเข้าเครื่องอัดให้เป็นรูปแบบที่ต้องการ โดยมีหลายรูปแบบ เมื่ออัดและน าออกจากเครื่องแล้ว จะต้องน าไปบ่มให้ซีเมนต์เกิดความแข็งตัว ประมาณ 3 – 7 วัน จึงน าไปใช้การได้กระเบื้องซีเมนต์คุณสมบัติที่ดีหลายอย่าง คือ ขั้นตอนการผลิต ไม่ยุ่งยาก ราคาไม่สูงมากนัก การดูดซึมน้ าต่ า ทนทานต่อความเย็นจัดของอุณหภูมิอากาศได้ดี สามารถมุงได้บนโครงหลังคาที่มีมุมลาดชันน้อย มีความแข็งแกร่งจึงท าให้เป็นที่นิยมใช้ในการมุง หลังคา ลักษณะของกระเบื้องซีเมนต์ มีรูปแบบที่เรียบง่าย ดังแสดงในรูปที่ 4.14
26 ก. กระเบื้องหางว่าว ข. กระเบื้องกลีบบัว รูปที่ 4.14 ภาพแสดงลักษณะของกระเบื้องหลังคาซีเมนต์ ที่มา : http://www.pspcement.com 4.3.2.2 กระเบื้องหลังคาคอนกรีต(Concrete Roof Tiles) เป็นวัสดุ หลังคาที่มีส่วนผสมจากปูนซีเมนต์ กรวด ทราย หินย่อย และน้ า มีทั้งแบบลอนและแบบเรียบ ในส่วน แบบลอนโค้งจะมีลักษณะโค้งเค้าสวยงาม ส่วนแบบเรียบจะมีลักษณะผิวกระเบื้องจะเรียบเนียน กระเบื้องคอนกรีตมีความนิยมเป็นอย่างมาก เนื่องจากราคาไม่แพง มีความแข็งแรง คงทน ต่อสภาพ อากาศในประเทศไทยได้เป็นอย่างดี และที่ส าคัญหาซื้อได้ง่าย มีสีให้เลือกหลายเฉดสี เช่น สีแดง สีเทา สีน้ าเงิน เป็นต้น กระเบื้องชนิดนี้ มีส่วนที่เกาะระแนงที่ส่วนบนด้านหลังของแผ่นกระเบื้อง และอาจมี การเจาะรูส าหรับการตอกตะปูยึดกระเบื้องไว้กับระแนงด้วย ส่วนขอบด้านข้างจะมีรางลิ้นเพื่อเกาะ เกยกันระหว่างแผ่นต่อแผ่น กระเบื้องคอนกรีตที่รู้จักกันดีในชนิดนี้ คือ กระเบื้องซีแพ็คโมเนีย ตราช้าง กระเบื้องหลังคา CT ตราเพชร เป็นต้น ดังแสดงในรูปที่ 4.15 ก. กระเบื้องคอนกรีตแบบลอน ข. กระเบื้องคอนกรีตแบบเรียบ รูปที่ 4.15 ภาพแสดงลักษณะของกระเบื้องหลังคาคอนกรีต ที่มา : http://www.pspcement.com
27 4.3.2.3 กระเบื้องหลังคาไฟเบอร์ซีเมนต์ (Fiber-Cement Roof Tiles) ไฟเบอร์ซีเมนต์เป็นใยสังเคราะห์ที่ผลิตจากโพลีแอคริลไนไตรด์(Polyacryl Nitrite) และโพรีไวนิล แอลกอฮอล์ (Polyvinyl Alcohol)ผสมกับเส้นใยเซลลูโลส ที่ไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย ซึ่งเป็นวัสดุที่ มีความทนทานและใช้งานง่ายได้ถูกน ามาพัฒนาเป็นแผ่นลอนและน ามาใช้เป็นกระเบื้องมุงหลังคา คุณสมบัติของกระเบื้องไฟเบอร์ซีเมนต์มความแข็งแรง ทนทาน น้ าหนักเบา ทนต่อสภาพภูมิอากาศ ของประเทศไทยได้เป็นอย่างดี และราคาไม่สูงมากนัก ลักษณะของลอนมีให้เลือกใช้งานหลายรูปแบบ เช่น ลอนคู่ ลอนลูกฟูก ลายไม้ เป็นต้น ดังแสดงในรูปที่ 4.16 ก. กระเบื้องไฟเบอร์ซีเมนต์แบบลอนคู่ ข. กระเบื้องไฟเบอร์ซีเมนต์แบบลอนลูกฟูก ค. กระเบื้องไฟเบอร์ซีเมนต์แบบรูปทรงว่าว ง. กระเบื้องไฟเบอร์ซีเมนต์แบบลายไม้ รูปที่ 4.16 ภาพแสดงลักษณะของกระเบื้องหลังคาไฟเบอร์ซีเมนต์ ที่มา : http://www.pspcement.com
28 4.3.3 ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากโลหะ ซึ่งวัสดุมุงหลังคาในประเภทนี้เป็นวัสดุมุง หลังคาจากวัสดุโลหะหรือเหล็ก มีกรรมวิธีการผลิตในระบบอุตสาหกรรม แผ่นโลหะที่มีลักษณะเป็น แผ่นบาง ๆ อาจท าจากเหล็ก ทองแดง อลูมิเนียมหรือโลหะอื่นก็ได้ วัสดุมุงหลังคาจากโลหะที่ใช้ท า หลังคาในเมืองไทยส่วนใหญ่จะท าจากวัสดุที่เป็นเหล็ก น ามารีดให้เป็นลอนแล้วขึ้นเป็นรูปแบบ ต่าง ๆ เช่น แผ่นตรง แผ่นโค้งทั้งชิ้น หรือแผ่นโค้งส่วนปลาย เพื่อให้เหมาะส าหรับงานมุงหลังคา ซึ่งสามารถ แยกออกตามชนิด จะมีอยู่ด้วยกัน 2 ชนิด ได้แก่ 4.3.3.1 หลังคาสังกะสีลูกฟูก เป็นวัสดุมุงหลังคาที่ใช้กันอย่างแพร่หลายทั่ว ไปในประเทศไทยมีการใช้งานของหลังคาชนิดนี้ไม่น้อยกว่า 40 ปีโดยมีการผลิตจากแผ่นเหล็กบาง อาบสังกะสีมีน้ าหนักเบาการเคลือบสีจะท าให้มีความทนทานต่อสนิมและการผุกร่อนและท าเป็นลอน เพื่อความเพิ่มความแข็งแรง โดยหลังคาสังกะสีลูกฟูกจะมีความหนาต่าง ๆ กัน โดยทั่วไปจะท าการ เรียกเป็นเบอร์ เช่น สังกะสีเบอร์ 28 มีความหนา 0.35 mm. สังกะสีเบอร์ 26 มีความหนา 0.45 mm. สังกะสีเบอร์ 24 มีความหนา 0.55 mm. เป็นต้น ดังแสดงในรูปที่ 4.17 ก. หลังคาสังกะสีลูกฟูกลอนใหญ่ ข. หลังคาสังกะสีลูกฟูกลอนเล็ก รูปที่ 4.17 ภาพแสดงลักษณะของวัสดุมุงหลังคาสักกะสีลูกฟูก ที่มา : http://www.onestockhome.com 4.3.3.2 หลังคาเหล็กรีดลอน (Metal sheet) หรือเรียกว่า หลังคาเหล็ก เคลือบซิงคาลุม (Zincalume steel) เป็นผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมหลังคาเหล็กเคลือบซิงค์ เป็นเหล็ก รีดเย็นขึ้นรูป เป็นเหล็กเคลือบโลหะผสมระหว่างอลูมิเนียม 55% สังกะสี 43.5 % และซิลิคอน 1.5 % หลังคาเหล็กรีดลอนมีอายุการใช้งานยาวนาน เหมาะที่จะน ามาเป็นวัสดุหลังคาที่ต้องใช้พื้นที่มุงหลังคา จ านวนมาก ๆ เช่น โรงงานอุตสาหกรรม สนามกีฬา เป็นต้น หลังคาชนิดนี้มีลักษณะเนื้อมันวาว สามารถดัดโค้งได้ตามที่ต้องการ ดังแสดงในรูปที่ 4.18
29 ก. หลังคาเหล็กรีดลอน ข. ลักษณะหลังคาเหล็กรีดลอน รูปที่ 4.18 ภาพแสดงลักษณะของวัสดุมุงหลังคาเหล็กรีดลอนหรือ Metal sheet ที่มา : http:// www.be2hand.com 4.3.4 ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากพลาสติก มักถูกใช้งานเป็นแผ่นโปร่งใสท าเป็นวัสดุ มุงหลังคาในรูปแบบ แผ่นเรียบ หรือแบบมีลอน เพื่อใช้มุงร่วมกับกระเบื้อง ในบริเวณที่ต้องการแสง สว่างจากหลังคา เช่น หลังคาห้องน้ า หลังคาโรงจอดรถ เป็นต้น หลังคาจากพลาสติกที่พบได้ทั่วไป สามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ชนิด ประกอบด้วย 4.3.4.1 หลังคาแผ่นโพลีคาร์บอเนต (Polycarbonate) หลังคาชนิดนี้เป็น พลาสติกโปร่งแสง มีหลายสี ลักษณะเป็นแผ่นเรียบภายในมีช่องระบายอากาศ อยู่ตรงกลางระหว่าง ผิวเรียบทั้ง 2 ด้าน เพื่อช่วยระบายความร้อนของวัสดุ มีความแข็งแรงทนทาน ต่อการแรงกระแทกได้ ดีน้ าหนักเบา และมีความยืดหยุ่นสูง ท าให้สามารถขึ้นรูปได้หลายรูปแบบ ดังแสดงในรูปที่ 4.19 ก. แผ่นหลังคาโพลีคาร์บอเนต ข. การมุงแผ่นหลังคาโพลีคาร์บอเนต รูปที่ 4.19 ภาพแสดงลักษณะของวัสดุมุงหลังคาโพลีคาร์บอเนต ที่มา : http://www.nr-poly.com 4.3.4.2 หลังคาแผ่นไฟเบอร์กลาส (Fiberglass) หรือเส้นใยแก้ว คือ การน า เส้นใยแก้วและโพลีเอสเตอร์เรซินชนิดพิเศษ มาเป็นวัตถุของการผลิตหลังคาโปร่งแสง โดยผลิตออกมา เป็นรูปร่างเหมือนกระเบื้องหลังคาแบบต่าง ๆ เพื่อใช้มุงร่วมกับกระเบื้องแบบอื่น ๆได้ ลักษณะของ
30 หลังคาแผ่นไฟเบอร์กลาส มีคุณสมบัติความแข็งแรงสูง โปร่งแสงและยืดหยุ่น ขึ้นรูปทรงดัดโค้งได้ดัง แสดงในรูปที่ 4.20 ก. แผ่นหลังคาไฟเบอร์กลาส ข. การมุงแผ่นหลังคาไฟเบอร์กลาส รูปที่ 4.20 ภาพแสดงลักษณะของวัสดุมุงหลังคาไฟเบอร์กลาส ที่มา : http://www.wongguru.com 4.3.4.3 หลังคาแผ่นอะคริลิก (Acrylic) มีลักษณะเป็นแผ่นโปร่งแสงผิว เรียบคล้ายกระจก คุณสมบัติที่โดดเด่นของแผ่นโปร่งแสงอะคริลิก สามารถปูองกันรังสีอัลตราไวโอเลต (UV) และรังสี Infrared ได้ ท าให้มีคุณสมบัติกันความร้อนดีกว่าแผ่นโปร่งแสงอื่น ๆ มีความแข็งแรง ทนทานพอควรแต่ทนแรงกระแทกได้น้อยกว่าหลังคาโพลีคาร์บอเนต เหมาะกับงานสไตล์โมเดิร์นดูมี ความทันสมัยและการใช้งานภายนอกอาคาร สามารถขึ้นรูปดัดโค้งได้ท าให้เกิดความสวยงาม ตอบสนองต่องานออกแบบที่ต้องการได้ ดังแสดงในรูปที่ 4.21 ก. แผ่นหลังคาแผ่นอะคริลิก ข. การมุงแผ่นหลังคาแผ่นอะคริลิก รูปที่ 4.21 ภาพแสดงลักษณะของวัสดุมุงหลังคาแผ่นอะคริลิก ที่มา : http://www.properroofing.com 4.3.4.4 หลังคาไวนิล(Vinyl) ผลิตจาก PVC (Poly Vinyl Chloride) ท าให้ มีความแข็งแรงทนทานต่อสภาวะอากาศต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดี หลังคาไวนิลมีคุณสมบัติ เป็นฉนวน
31 สามารถปูองกันความร้อน ยังช่วยดูดซับรังสีอัลตราไวโอเลต (UV)ได้ และสามารถขึ้นรูปดัดโค้งได้ตาม ลักษณะที่ออกแบบ ดังแสดงในรูปที่ 4.22 ก. แผ่นหลังคาไวนิล ข. การมุงแผ่นหลังคาไวนิล รูปที่ 4.22 ภาพแสดงลักษณะของวัสดุมุงหลังคาไวนิล ที่มา : http://www.jorakay.co.th 4.3.5 ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากวัสดุสังเคราะห์ หลังคาชนิดนี้ได้วัตถุดิบจาก กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ที่มีการผลิตให้รูปร่าง เหมือนกระเบื้องหลังคาตามท้องตลาด โดยใน ประเทศไทยยังไม่เป็นที่นิยม ประกอบด้วย 4.3.5.1 วัสดุมุงหลังคาแผ่นซิงเกิ้ล หรือซิงเกิ้ลรูฟ (Shingle Roof) มี ส่วนประกอบ ได้แก่ ส่วนไส้กลางของแผ่นเป็น ไฟเบอร์กลาสหุ้มด้วยแอสฟัสต์หรือยางมะตอยทั้ง 2 ด้าน เพื่อปูองกันการฉีกขาด หดตัว หรือโก่ง ตัวส่วนผิวด้านหน้าเป็นผิวกรวดสีต่าง ๆ การติดตั้งหลังคาซิง เกิ้ลรูฟ โดยวางแผ่นไม้อัด ความหนา 10 มิลลิเมตร ลงบนโครงสร้างเหล็ก วางแผ่นรองกันชื้นลงบนไม้ อัด วางซิงเกิ้ลรูฟ ทับแผ่นรองกันชื้นอีกที โดยใช้แม็คสแตนเลสยึดซิงเกิ้ลรูฟเข้าด้วยกัน โดยหลังคา แผ่นซิงเกิ้ลจะมีความทนทานและน้ าไม่ซึมผ่าน ดังแสดงในรูปที่ 4.23 ก. หลังคาแผ่นซิงเกิ้ลหรือซิงเกิ้ลรูฟ ข. การมุงหลังคาแผ่นซิงหรือซิงเกิ้ลรูฟเกิ้ล รูปที่ 4.23 ภาพแสดงลักษณะของวัสดุมุงหลังคาแผ่นซิงเกิ้ลหรือซิงเกิ้ลรูฟ ที่มา : http:// www.banidea.com
32 4.4 ขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคา 4.3.5.2 หลังคาแผ่นยูพีวีซี (Unplasticized Polyvinyl Chloride) มีรูป ลอนและขนาดความกว้างใกล้เคียงแผ่นเมทัลชีท และลักษณะคล้ายกระเบื้องหลังคาทั่ว ๆ ไป เป็น แผ่นหลังคาชนิดที่ไม่มีพลาสติกเป็นส่วนผสมท าให้แผ่น UPVC ไม่ค่อยมีความยืดหยุ่น มีน้ าหนักเบา ติดตั้งง่าย ทั้งเป็นสีและขุ่น และทนต่อสภาพภูมิอากาศได้ดีดังแสดงในรูปที่ 4.24 ก. หลังคาแผ่นยูพีวีซี ข. ลอนหลังคาแผ่นยูพีวีซี รูปที่ 4.24 ภาพแสดงลักษณะของวัสดุมุงหลังคาแผ่นยูพีวีซี ที่มา : http:// siamupvcroof.com วัสดุมุงหลังคาที่มีการใช้ในงานก่อสร้างปัจจุบันมีให้เลือกใช้หลากหลายรูปแบบขึ้นอยู่กับ ความต้องการของเจ้าของบ้าน และลักษณะรูปทรงของหลังคาซึ่งสิ่งที่มีความส าคัญที่ควรต้องรู้และ เข้าใจนั้นคือเรื่องของขนาด ดังนั้นจึงมีการแสดงข้อมูลในส่วนของวัสดุมุงหลังคา และระยะห่างแปหรือ ระแนงในรูปของตาราง ดังแสดงในตารางที่ 4.1 ตารางที่ 4.1 แสดงขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคา ชนิดวัสดุมุง รูปแบบวัสดุมุง ขนาด(ซม.) ระยะห่างแป/ ระแนง(ม.) จ านวนการใช้ (แผ่น/ตร.ม) 1. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากธรรมชาติ หลังคาใบจาก 110 x 45 ซม. 0.30 5 – 6 ตับจาก
33 ตารางที่ 4.1 แสดงขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคา(ต่อ) ชนิดวัสดุมุง รูปแบบวัสดุมุง ขนาด(ซม.) ระยะห่างแป/ ระแนง (ม.) จ านวนการใช้ (แผ่น/ตร.ม) 2. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากธรรมชาติ(ต่อ) หลังคา แผ่นเกล็ดไม้ 15 x 40ซม. 0.20 60 แผ่น หลังคาดินเผา (เกล็ดปลา) 25.5 x 14 ซม. 0.11 – 0.12 50 แผ่น หลังคาดินเผา (ว่าว) 23 x 29ซม. 0.14 35 แผ่น หลังคาดินเผา (สุโขทัย) 27 x 17ซม. 0.09 – 0.10 60 แผ่น หลังคาเซรามิค (แบบลอน) 33 x 42ซม. 0.32 – 0.34 10 แผ่น หลังคาเซรามิค (แบบเรียบ) 33.5 x 42 ซม. 0.32 – 0.34 10.5 แผ่น
34 ตารางที่ 4.1 แสดงขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคา(ต่อ) ชนิดวัสดุมุง รูปแบบวัสดุมุง ขนาด (ซม.) ระยะห่างแป/ ระแนง(ม.) จ านวนการใช้ (แผ่น/ตร.ม) 2. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากปูนซีเมนต์ หลังคาซีเมนต์ 24 x 37.5 ซม. 0.15 27.8 แผ่น หลังคาคอนกรีต (แบบลอน) 33 x 42 ซม. 0.32 – 0.34 11 แผ่น หลังคาคอนกรีต (แบบเรียบ) 33.5 x 42 ซม. 0.32 – 0.34 10.5 แผ่น หลังคาไฟเบอร์ ซีเมนต์ (ลอนใหญ่) 50 x 120 ซม. 50 x 150 ซม. 1.00 1.30 2.2 แผ่น 1.7 แผ่น หลังคาไฟเบอร์ ซีเมนต์ (ลอนเล็ก) 50 x 120 ซม. 50 x 150 ซม. 1.00 1.30 2.2 แผ่น 1.7 แผ่น
35 ตารางที่ 4.1 แสดงขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคา(ต่อ) ชนิดวัสดุมุง รูปแบบวัสดุมุง ขนาด(ซม.) ระยะห่างแป/ ระแนง(ม.) จ านวนการใช้ (แผ่น/ตร.ม) 2. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากปูนซีเมนต์(ต่อ) หลังคา ไฟเบอร์ซีเมนต์ (ลูกฟูก) 50 x 120 ซม. 50 x 150 ซม. 1.00 1.30 2.2 แผ่น 1.7 แผ่น หลังคา ไฟเบอร์ซีเมนต์ (พรีม่า) 55 x 65 ซม. 0.50 3.9 แผ่น หลังคา ไฟเบอร์ซีเมนต์ (รูปทรงว่าว) 80 x 60 ซม. 0.20 6.25 แผ่น หลังคาไฟเบอร์ ซีเมนต์ (ลาย ไม้) 80 x 51 ซม. 0.20 6.25 แผ่น 3. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากโลหะ หลังคาสังกะสี ลูกฟูก (ลอนใหญ่) 66.5 x 120 ซม. 66.5 x 150 ซม. 66.5 x 180 ซม. 1.00 1.30 1.50 2.2 แผ่น 1.7 แผ่น 1.2 แผ่น
36 ตารางที่ 4.1 แสดงขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคา(ต่อ) ชนิดวัสดุมุง รูปแบบวัสดุมุง ขนาด(ซม.) ระยะห่างแป/ ระแนง (ม.) จ านวนการใช้ (แผ่น/ตร.ม) 3. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากโลหะ(ต่อ) หลังคาสังกะสี ลูกฟูก (ลอนเล็ก) 66.5 x 120 ซม. 66.5 x 150 ซม. 66.5 x 180 ซม. 1.00 1.30 1.50 2.2 แผ่น 1.7 แผ่น 1.2 แผ่น หลังคาเหล็กรีด ลอน (Metal Sheet) กว้าง 70 ซม. กว้าง 76 ซม. กว้าง 82.5 ซม. 1.00 – 1.50 สั่งผลิตสินค้า ได้ตามความ ยาวที่ต้องการ 4. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากพลาสติก หลังคาแผ่น โพลีคาร์บอเนต 122 x 244 ซม. 210 x 600 ซม. 1.00. 1.00 0.50 แผ่น 0.22 แผ่น หลังคา ไฟเบอร์กลาส 50 x 120 ซม. 50 x 150 ซม. 50 x 180 ซม. 1.00 1.30 1.50 2.2 แผ่น 1.7 แผ่น 1.2 แผ่น หลังคาแผ่น อะคริลิก 138 x 300 ซม. 138 x 600 ซม. 0.50 0.50 0.24 แผ่น 0.12 แผ่น
37 4.5 วิธีการเก็บและการดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคา ตารางที่ 4.1 แสดงขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคา(ต่อ) ชนิดวัสดุมุง รูปแบบวัสดุมุง ขนาด(ซม.) ระยะห่างแป/ ระแนง (ม.) จ านวนการใช้ (แผ่น/ตร.ม) 4. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากพลาสติก(ต่อ) หลังคาไวนิล 125 x 400 ซม. 250 x 400 ซม. 333 x 400 ซม. 0.40 0.40 0.40 8 แผ่น 4 แผ่น 4 แผ่น 5. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากวัสดุสังเคราะห์ หลังคา ซิงเกิ้ลรูฟ 33 x 100 ซม. มุงซิงเกิ้ลรูฟ บนไม้อัด 7 แผ่น หลังคา แผ่นยูพีวีซี กว้าง 166 ซม. ยาว 52 – 120 ซม. 0.80 2 แผ่น วัสดุมุงหลังคาเป็นวัสดุก่อสร้างที่มีความส าคัญ และมีราคาที่ค่อนข้างสูง มีการเสียหายได้ ง่ายจึงต้องควรระมัดระวังเป็นอย่างมาก ควรจะต้องมีการจัดเก็บและดูแลให้เป็นอย่างดี โดยจะท าการ แบ่งออกเป็น 2 ส่วน ได้แก่ การกองเก็บวัสดุมุงหลังคาและการดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคา 4.5.1 การกองเก็บวัสดุมุงหลังคา เป็นเรื่องที่ส าคัญเรื่องหนึ่งที่ผู้ก่อสร้างควรระวัง และศึกษาวิธีเก็บวัสดุมุงหลังคาให้ถูกวิธี เพื่อปูองกันการเสียหายอันเนื่องมากจากการแตกร้าวหรือบิ่น ของกระเบื้อง อาจเนื่องจากการซ้อนเรียงกันมากชั้นเกิน จะท าให้หนักน้ าหนักกระเบื้องแถวบน ๆ กด
38 ลงมาแถวล่างเป็นต้น ดังนั้นควรกองเก็บตามค าแนะน าของบริษัทผู้ผลิตดังแสดงในรูปที่ 4.25 ซึ่งการ กองเก็บวัสดุมุงหลังคา มีวิธีการดังนี้ 4.5.1.1 ควรมีการปรับพื้นที่บริเวณที่กองเก็บกระเบื้องให้พื้นเรียบ ไม่มี ความลาดชัน แห้ง ควรหลีกเลี่ยงการตากแดดและฝน 4.5.1.2 หากจ าเป็นต้องกองเก็บสินค้ากลางแจ้ง ควรคลุมผ้าใบให้มิดชิด หรือมีแผ่นพลาสติกใสพันโดยรอบ เพื่อปูองกันความน้ าฝนและความชิ้น 4.5.1.3 ควรเว้นระยะห่างระหว่างกองสินค้า 10 เซนติเมตร เพื่อปูองกัน กระเบื้องบิ่นมุม 4.5.1.4 น าพาเลทอีกตัวมาวางซ้อน โดยให้ขาของพาเลทตัวบนวางตรงกัน กับขาของพาเลทตัวล่าง 4.5.1.5 กองซ้อนกันไปเรื่อย ๆ โดยไม่ควรกองซ้อนกันเกิน 4 ชั้น ก. การใช้พลาสติกพันรอบกองกระเบื้อง ข. การกองเก็บกระเบื้องมุงหลังคา รูปที่ 4.25 ภาพแสดงลักษณะของการกองเก็บวัสดุมุงหลังคา ที่มา : http:// www.scgbuildingmaterials.com 4.5.2 การดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคา หลังคาเป็นวัสดุก่อสร้างที่ส าคัญของบ้าน เพราะเป็นส่วนที่ใช้กันแดดกันฝน และปกปูองผู้อยู่อาศัย จากสภาพอากาศภายนอก วัสดุที่ใช้ในการ น ามามุงหลังคามีหลายชนิด เช่น กระเบื้องหลังคาคอนกรีต กระเบื้องหลังคาไฟเบอร์ซีเมนต์กระเบื้อง หลังคาซีเมนต์เป็นต้น ดังนั้นการดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคาจึงมีความส าคัญเป็นอย่างมาก ซึ่งควรที่จะรู้ ถึงวิธีดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคาให้ถูกวิธี ดังนี้
39 บทสรุป 4.5.2.1 ท าการส ารวจตรวจสอบการมุงกระเบื้องหลังคาเป็นไปด้วยความ ระเบียบเรียบร้อย การวางระยะห่างระหว่างกระเบื้องต้องเท่ากัน การมุงกระเบื้องหลังคาที่ถูกต้องจะ เรียงตัวกันอย่างเป็นระเบียบ หากมีกระเบื้องที่เหลื่อมทับซ้อนกันหรือช ารุด ควรรีบแก้ไขโดยทันที เพราะอาจจะท าให้หลังคารั่ว หรือหล่นลงมาได้ 4.5.2.2 กระเบื้องหลังคาต้องไม่มีรอยแตกร้าว เนื่องจากสามารถท าให้น้ า รั่วซึมลงมาได้ และถ้าทิ้งไว้นาน ๆ รอยร้าวอาจจะมีมากขึ้นจนแตกและหล่นลงมาได้ 4.5.2.3 หากมีต้นไม้ใหญ่อยู่ใกล้กับหลังคาบ้าน ควรตัดแต่งกิ่งออกเนื่อง จากจะท าให้กิ่งไม้หล่นใส่กระเบื้องหลังคาแตกได้ 4.5.2.4 ควรปีนขึ้นไปตรวจหลังคาด้านนอกด้วยความระมัดระวัง แล้วใช้ สายตากวาดดูรอบ ๆ ว่ามีกระเบื้องหลังคาแผ่นไหนแตก เป็นรูรั่ว และอันไหนกระเบื้องหลังคาหายไป บ้าง จะได้จัดแจงซ่อมแซม หรือเปลี่ยนใหม่ได้ตรงจุด 4.5.2.5 ตรวจเช็คดูคราบสกปรก รอยด่างต่าง ๆ ที่ติดอยู่ตามกระเบื้องหาก มีคราบฝังแน่น ให้หาทางขจัดออกให้มากที่สุด หลังคาจะได้ดูใหม่เสมอ 4.5.2.6 อย่าตรวจสอบหลังคาแค่เฉพาะส่วนที่คุณใช้เวลาตรงนั้นบ่อย ๆ ให้ ตรวจสอบดูความเรียบร้อยของหลังคาตรงบริเวณปีกนก ซึ่งเป็นส่วนที่มองไม่เห็น และตรงช่องระบาย อากาศให้เรียบร้อยด้วย เมื่อเจอข้อบกพร่องตรงไหนของหลังคาให้รีบจัดการให้เรียบร้อย จะช่วยให้ การดูแลหลังคาง่ายยิ่งขึ้น ไม่ควรรอจนกว่าจะถึงวันที่มีปัญหา จะท าให้การซ่อมหลังคาในวันนั้นยุ่งยาก มากกว่าเดิม วัสดุมุงหลังคาเป็นวัสดุก่อสร้างของบ้านที่อยู่ส่วนบนสุด และมีความส าคัญซึ่งต้องมีความ เข้าใจเป็นอย่างมากและวัสดุมุงหลังคามีการพัฒนาเป็นอย่างมากจึงต้องมีการศึกษาเพื่อให้สามารถ เลือกใช้งานได้ตรงตามความต้องการโดยเนื้อหาของวัสดุมุงหลังคาสามารถอธิบายพอสรุปได้ดังนี้ หน้าที่ของวัสดุมุงหลังคา มีหน้าที่ปูองกันพื้นที่ ที่อยู่ภายในอาคารให้พ้นจากความรุนแรงของสภาพ ภูมิอากาศต่าง ๆ ได้แก่ ลมพายุ ฝน แสงแดด ความร้อน ความเย็น ฯลฯ วัสดุมุงหลังคามีความ หลากหลาย ดังนั้นในการเลือกใช้วัสดุมุงหลังจึงขึ้นอยู่กับความต้องการ และให้เหมาะสมกับรูปแบบ ของหลังคา รูปทรงของหลังคา สามารถแบ่งออกได้ 9 รูปทรง ได้แก่ 1. หลังคาแบน (Flat Slap Roof) 2. หลังคาเพิงแหงน (Lean To Roof)
40 3. หลังคาปีกผีเสื้อ (Butterfly Roof) 4. หลังคาทรงจั่ว (Gable Roof) 5. หลังคาทรงปั้นหยา (Hip Roof) 6. หลังคาทรงมะลิลา (Manila Roof หรือ Dutch Gable Roof) 7. หลังคาทรงโค้ง (Curve Roof) 8. หลังคาทรงหลายเหลี่ยม 9. หลังคารูปทรงอิสระ หรือหลังคาแบบร่วมสมัย (Free Form Roof หรือ Modern & Contemporary Roof) ประเภทและคุณสมบัติของวัสดุมุงหลังคา แบ่งออกได้ 5 ประเภท ได้แก่ 1. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากธรรมชาติ มีอยู่ 4 ชนิด ได้แก่ 1.1 วัสดุมุงหลังคาจากใบไม้ 1.2 วัสดุมุงหลังคาจากแผ่นเกล็ดไม้ 1.3 วัสดุมุงหลังคาจากดินเผา 1.4 กระเบื้องหลังคาเซรามิค 2. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากปูนซีเมนต์ มีอยู่ 3 ชนิด ได้แก่ 2.1 กระเบื้องหลังคาซีเมนต์ 2.2 กระเบื้องหลังคาคอนกรีต 2.3 กระเบื้องหลังคาไฟเบอร์ซีเมนต์ 3. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากโลหะ มีอยู่ 2 ชนิด ได้แก่ 3.1 หลังคาสังกะสีลูกฟูก 3.2 หลังคาเหล็กรีดลอน 4. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากพลาสติก มีอยู่ 4 ชนิด ได้แก่ 4.1 หลังคาแผ่นโพลีคาร์บอเนต 4.2 หลังคาแผ่นไฟเบอร์กลาส 4.3 หลังคาแผ่นอะคริลิก 4.4 หลังคาไวนิล 5. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากวัสดุสังเคราะห์มีอยู่ 2 ชนิด ได้แก่ 5.1 วัสดุมุงหลังคาแผ่นซิงเกิ้ล หรือซิงเกิ้ลรูฟ 5.2 หลังคาแผ่นยูพีวีซี
41 ขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคา วัสดุมุงหลังคาที่มีการใช้ในงานก่อสร้างปัจจุบันมีให้เลือกใช้หลากหลาย รูปแบบขึ้นอยู่กับความต้องการของเจ้าของบ้าน และลักษณะรูปทรงของหลังคา เพราะมีผลกระทบต่อ การเลือกใช้วัสดุมุงหลังคา รวมถึงการก าหนดระยะห่างของแปหรือระแนง ดังนั้น ควรมีการเลือกดูใน ตารางขนาดและลักษณะของวัสดุมุงหลังคา วิธีการเก็บและการดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคา สามารถแบ่งเป็น 2 ส่วน ได้แก่ 1. การกองเก็บวัสดุ 1.1 พื้นที่กองวัสดุมุงหลังคาควรปรับให้มีความเรียบ และไม่ลาด 1.2 หากกองไว้กลางแจ้งควรมีผ้าหรือแผ่นพลาสติกคลุม 1.3 ควรเว้นระยะต่อกอง อยู่ที่ 10 เซนติเมตร 1.4 ควรวางกองบนพาเลท 1.5 กองซ้อนกันไม่ควรเกิน 4 ชั้น 2. การดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคา 2.1 ควรส ารวจการมุงหลังคาให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย หากมีการ ช ารุดควรรีบแก้ไข 2.2 กระเบื้องหลังคาต้องไม่แตกร้าว 2.3 ควรตัดต้นไม้ใหญ่ใกล้หลังคา เพื่อปูองกันกิ่งหล่นทับหลังคา 2.4 ควรตรวจเช็คหลังคาส่วนไหนมีการแตกร้าวหรือมีรูรั่วหรือไม่ 2.5 ท าความสะอาดรอยคราบที่ติดหลังคา เพื่อให้หลังคาดูใหม่เสมอ 2.6 ควรตรวจสอบหลังคาทั่วทั้งบ้าน เมื่อเกิดปัญหารีบแก้ไข
42 แบบฝึกหัดท้ายหน่วย หน่วยที่ 4 : วัสดุมุงหลังคา ตอนที่ 1 จงท าเครื่องหมาย หน้าข้อที่ถูก และเครื่องหมาย X หน้าข้อที่ผิด ......... 1. วัสดุมุงหลังคามีหน้าที่ปกปูองสิ่งของ คน จากสภาพอากาศต่าง ๆ เช่น ฝน ลม พายุ ......... 2. รูปทรงหลังคาสามารถแบ่งออกได้ 8 รูปแบบ ......... 3. หลังคาแบน หรือเรียกอีกแบบว่า “ดาดฟูา” ......... 4. หลังคาเพิงหมาแหงนเป็นหลังคาที่ก่อสร้างยากที่สุด ......... 5. หลังคาปีกผีเสื้อเป็นทรงหลังคาแบบเพิงแหงนหันหลังชนกัน ......... 6. หลังคาทรงจั่วเป็นทรงหลังคาที่นิยมก่อสร้างในประเทศไทย ......... 7. วัสดุมุงหลังคาจากกระเบื้องเซรามิค วัตถุดิบได้มาจากคอนกรีต ......... 8. ถ้าต้องการมุงหลังคาเพื่อให้พื้นที่มีแสงสว่างควรเลือกใช้ Metal Sheet ......... 9. คือ กระเบื้องหลังคาคอนกรีต(แบบลอน) . ......... 10. การกองเก็บวัสดุมุงหลังคาควรมีการเตรียมพื้นที่ให้เรียบไม่ให้ลาดเอียง
43 ตอนที่ 2 จงจับคู่ข้อความด้านซ้ายมือและด้านขวามือที่มีความสัมพันธ์กัน แล้วน าอักษรด้านขวามือ มาใส่ในช่องว่างหน้าหัวข้อด้านซ้ายมือ ………...1. วัสดุมุงหลังคา ก. มีความลาดเอียงสองด้าน ระบายน้ าได้ดี …………2. หลังคาทรงปั้นหยา ข. ประเภทวัสดุมุงหลังคาจากพลาสติก …………3. หลังคาทรงจั่ว ค. มีส่วนผสมจาก ปูนซีเมนต์ ทราย หิน และน้ า ………...4. หลังคาทรงปีกผีเสื้อ ง. 5 ประเภท ……..….5. ประเภทของวัสดุมุงหลังคา จ. Metal Sheet ……..….6. กระเบื้องมุงหลังคาคอนกรีต ฉ. ……..….7. มีลักษณะผิวมันวาว ราคาสูง ช. ประเภทวัสดุหลังคาจากวัสดุสังเคราะห์ ……..….8. หลังคาแผ่นโพลีคาร์บอเนต ซ. การดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคา ……..….9. ควรวางบนพาเลทสูงจากพื้นดิน ฌ. ปูองกันผู้อาศัยจากสภาพอากาศ ………...10. ตรวจสอบดูคราบสกปรก ญ. มีปัญหาเนื่องจากมีรางระบายน้ ากลางบ้าน แล้วขจัดออกให้มากที่สุด ฎ. การกองเก็บวัสดุมุงหลังคา ฏ. วัสดุมุงหลังคาจากกระเบื้องหลังคาเซรามิค ฐ. หลังคาแผ่นยูพีวีซี
44 ใบงานสรุปเนื้อหา หน่วยที่ 4 : วัสดุมุงหลังคา ชื่อ – สกุล...............................................................รหัสประจ าตัว..................................... ระดับชั้น ....................กลุ่ม..................แผนกวิชา............................................................... วันที่.................เดือน...................................พ.ศ. ..................................... ค าชี้แจง ให้นักเรียนศึกษาเนื้อหาและสรุปประเด็นส าคัญตามที่เข้าใจ (เวลา 20 นาที) ................................................................................................................................ ................................ ................................................................................................... ............................................................. ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................ ................................ ................................................................................................... ............................................................. ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................................................... . ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................... ................................. .................................................................................................. .............................................................. ............................................................................................................................. ................................... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ.........................................นักเรียน (..................................................) ............./................................./................
45 แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยที่ 4 : วัสดุมุงหลังคา รหัสวิชา...20108-2107..........วิชา........ วัสดุก่อสร้าง 2 ......ระดับชั้น..... ปวช.1......... สาขาวิชา.......สถาปัตยกรรม........................................................................................... ค าชี้แจง : 1. ข้อสอบเป็นแบบปรนัยจ านวน 10 ข้อ ใช้เวลาในการท าข้อสอบ 10 นาที 2. จงพิจารณาตัวเลือกที่ถูกที่สุดเพียงตัวเลือกเดียว แล้วท าเครื่องหมายกากบาท ( x ) ลงในกระดาษค าตอบ (10 คะแนน) 1. รูปทรงของหลังคามีกี่รูปทรง ก. 10 รูปทรง ข. 9 รูปทรง ค. 8 รูปทรง ง. 7 รูปทรง 2. “ ” จากรูปเป็นหลังคารูปทรงใด ก. หลังคาทรงปีกผีเสื้อ ข. หลังคาทรงจั่ว ค. หลังคาแบน ง. หลังคาเพิงหมาแหงน 3. ข้อใด “ไม่ใช่” วิธีการดูแลรักษาวัสดุมุงหลังคา ก. ควรให้ต้นไม้ปกคลุมหลังคาเพื่อปูองกันความร้อน ข. ตรวจสอบการมุงกระเบื้องดูความเรียบร้อย ค. ดูรอยด่างและคาบสกปรกหากพบให้ท าความสะอาด ง. ถูกทุกข้อ 4. วัสดุมุงหลังคาสามารถแบ่งออกเป็นกี่ประเภท ก. 7 ประเภท ข. 6 ประเภท ค. 5 ประเภท ง. 4 ประเภท