การปลูกข้าวโพดหวาน ฝักสด 2 สี

การปลกู ข้าวโพดหวานฝกั สด 2 สี

1. ข้อมลู การผลิต

พันธลุ์ ูกผสม MJU. No. 0640 F1
ลกั ษณะทวั่ ไป ฝักมีเมล็ด 2 สี สีเหลืองสลับขาว มีความหวาน
และนุ่มไม่ติดฟัน ความหวานประมาณ 14 – 17
องศาบรกิ ซ์
ฤดูปลูก ปลกู ไดต้ ลอดทั้งปี ส�ำหรับเขตชลประทาน
(ฤดทู เี่ หมาะสม ฤดปู ลายฝน ฤดฝู น และฤดแู ลง้
ตามล�ำดับ)
ความเปน็ กรดและดา่ งของดนิ pH 6.5 – 6.0
ชนดิ ของดิน ร่วนปนทรายหรอื ดนิ รว่ น ดนิ ระบายค่อนข้างดี
อายกุ ารเกบ็ เกย่ี ว ฤดแู ลง้ และฤดูฝน 65 – 60 วัน
ฤดปู ลายฝนหรอื ฤดหู นาว 70- 65 วนั

2. การเตรยี มแปลง

1. การเตรยี มดนิ ใหใ้ ชไ้ ถดว้ ยผาน 3 ลกึ 20- 30 ซม. 1 ครง้ั ตากดนิ
ไว้ 7-15 วัน แล้วไถแปรด้วยผาน 7 อีก 1 คร้ัง หรืออาจจะใช้
จอบหมุนปั่นดิน 1-2 ครั้ง การเตรียมดินขึ้นอยู่กับสภาพพ้ืนท ี่
และเลอื กวธิ ีการให้เหมาะสมกับสภาพพื้นท่ี
2. การยกร่องแปลงปลกู ในกรณีท่ปี ลูกข้าวโพดในเขตชลประทาน
- แถวเด่ียว ระยะห่างระหว่างร่อง 75 เซนติเมตร ระยะห่าง
ระหว่างต้น 25 เซนติเมตร
- แถวคู่ ระยะห่างระหว่างร่อง 120 - 110 เซนติเมตร ระยะห่าง
ระหวา่ งตน้ 30 เซนตเิ มตร

2

ภาพที่ 1-3 วิธีการเตรียมแปลงปลกู ขา้ วโพด การพรวนดนิ การท�ำเปิดร่องใสป่ ุ๋ย
ก่อนปลกู และการยกร่องปลกู

3. การปลกู ขา้ วโพดหวาน

3.1 แบบย้ายกลา้
1. การเพาะกล้าในถาดเพาะขนาด 104 หลุมต่อถาด โดยใช้วัสดุ
เพาะกล้า เมอ่ื ตน้ กลา้ มีใบจรงิ ประมาณ 2 ใบ จึงย้ายปลูก
2. การยา้ ยกลา้ ควรปลอ่ ยนำ้� เขา้ รอ่ งแปลงกอ่ นและรดนำ�้ ในหลมุ ใหเ้ ปยี ก
3. ควรฉดี พน่ สารเคมปี อ้ งกนั กำ� จดั วชั พชื (ยาคลมุ หญา้ ) กอ่ นยา้ ยกลา้

การปลูกขา้ วโพดหวานฝักสด 2 สี 3

ภาพท่ี 6-4 การเพาะกลา้ ปลกู ขา้ วโพดหวานและตน้ กล้าทพ่ี รอ้ มย้ายปลกู

3.2 แบบหยอดเมลด็
1. การคลุกเมล็ดด้วยสารเคมี ไดเมธโธมอร์ฟ (ฟอรัม) เพ่ือป้องกัน
โรคราน�้ำค้าง อตั รา 7-14 กรมั ตอ่ เมล็ด 1 กิโลกรัม
2. การหยอดเมล็ด 1-2 เมล็ด/หลุม กลบดิน 1-2 เซนติเมตร
แลว้ ถอนแยกใหเ้ หลือ 1 ต้นตอ่ หลมุ
3. การฉีดพ่นสารก�ำจัดวัชพืช (ยาคลุมหญ้า) อะทราซีน 90 %
ผสมกับ อะลาคลอร์ ควรฉีดพน่ ในขณะดินเปยี กกอ่ นเมลด็ งอก

4 การปลูกข้าวโพดหวานฝกั สด 2 สี

ภาพที่ 9-7 วิธกี ารปลกู ข้าวโพดหวาน การปลูกแบบหยอดเมล็ด
และการปลูกแบบย้ายกลา้

4. การใส่ปุ๋ย

4.1 แบบย้ายกลา้
1. การใส่ปุ๋ยคร้ังท่ี 1 หลังย้ายกล้าได้ 7 วัน โดยใช้ปุ๋ยสูตร 46–0–0
อัตรา 5 กก./ไร่ ผสมกับ สูตร 15–15-15 อัตรา 10 กก./ไร่
โดยการละลายในน�้ำ 200 ลิตร รดบริเวณข้างโคนต้น หรือใช้
วธิ ีการหยอดทโ่ี คนต้น
2. การใสป่ ยุ๋ ครงั้ ที่2 หลงั ยา้ ยกลา้ ได้ 14 วนั ใชป้ ยุ๋ สตู รเดยี วกนั กบั ครงั้ ท่ี1
3. การใส่ปุ๋ยครั้งท่ี 3 หลังย้ายกล้าได้ 21 วัน ใช้ปุ๋ยสูตรเดียวกัน
กบั คร้งั ท่ี 1

การปลูกขา้ วโพดหวานฝักสด 2 สี 5

4. การใส่ปุ๋ยคร้ังที่ 4 หลังย้ายกล้า 28 วัน ใช้ปุ๋ยสูตร 46-0-0 อัตรา
15 กก./ไร่ ผสมกับสูตร 15-15-15 อัตรา 20 กก./ไร่ พร้อมท้ัง
ก�ำจดั วัชพืชและท�ำการคลุมโคน
5. การใสป่ ยุ๋ ครั้งท่ี 5 สตู ร 13-13-21 อตั รา 15 กิโลกรัมตอ่ ไร่ (ชว่ ง
ข้าวโพดตดิ ฝกั )
4.2 แบบหยอดเมล็ด
1. การใสค่ ร้ังที่ 1 รองพ้นื สูตร 15-15-15 อัตรา 50 กิโลกรมั ต่อไร่
2. การใส่คร้ังท่ี 2 สูตร 46-0-0 อัตรา 30 กิโลกรัมต่อไร่ (ข้าวโพด
มอี ายุ 25-30 วนั )
3. การใสค่ รง้ั ที่ 3 สตู ร 13-13-21 อตั รา 30 กโิ ลกรมั ตอ่ ไร่ (ชว่ งขา้ วโพด
ตดิ ฝัก)

ภาพที่ 12-10 วธิ ีการใหน้ ำ�้ แบบต่างๆ แบบปล่อยเขา้ ร่อง แบบสายน�้ำพุง่
และแบบน�้ำหยด

6 การปลกู ขา้ วโพดหวานฝักสด 2 สี

5. การดูแลรกั ษา

1. ให้น�ำ้ ทุก 5-7 วันตอ่ คร้ัง
2. พน่ สารเคมปี อ้ งกนั และกำ� จดั โรคและแมลงศตั รู เมอ่ื ขา้ วโพดอายไุ ด ้
14, 21 และ 28 วนั
3. เมอื่ ขา้ วโพดอายไุ ด้ 40-30 วนั ตน้ จะมกี ารแตกแขนงหนอ่ ขา้ งลำ� ตน้
ให้เด็ดออก และเม่ือข้าวโพดติดฝักควรเด็ดฝักให้เหลือฝักบน
เพียง 1 ฝัก และควรตรวจแปลงอย่างสม่�ำเสมอ เพราะอาจมีการ
เขา้ ทำ� ลายของโรคราสนมิ โรคใบไหมแ้ ผลใหญ่ และหนอนเจาะลำ� ตน้
และฝกั ขา้ วโพด

ภาพท่ี 15-13 การใสป่ ยุ๋ ขา้ วโพดหวาน และพนู ดนิ กลบโคน

การปลกู ข้าวโพดหวานฝักสด 2 สี 7

ภาพท่ี 18-16 การเด็ดหน่อแขนงออก และการเดด็ ฝักที่สองท้งิ

6. การเก็บเกี่ยว

1. การเกบ็ เกยี่ วโดยสงั เกตดเู สน้ ไหมจะเรมิ่ แหง้ เปน็ สนี ำ�้ ตาล นบั จาก
อายุวันออกไหม 50 เปอร์เซ็นต์ 20-18 วัน สุ่มตัวอย่างบีบเมล็ดส่วนปลาย
จะมนี ำ�้ สีขาวขุ่น ควรมกี ารสมุ่ ตัวอยา่ งหลาย ๆ จดุ ทง้ั แปลง

ภาพท่ี 19-21 การเกบ็ เก่ยี วผลผลิตข้าวโพดหวาน

8 การปลกู ข้าวโพดหวานฝักสด 2 สี

โรคและแมลงศัตรทู ่สี �ำคัญของข้าวโพด

โรคราน�ำ้ ค้าง

โรคใบไหมแ้ ผลเลก็

โรคใบไหม้แผลใหญ่

โรคราสนิม 9

การปลูกขา้ วโพดหวานฝักสด 2 สี

โรคลำ� ตน้ เน่า

เพลี้ยอ่อน

หนอนเจาะล�ำตน้

10 การปลูกขา้ วโพดหวานฝักสด 2 สี

หนอนเจาะฝกั ขา้ วโพด

หนอนกระท้ลู ายจุด 11

การปลูกข้าวโพดหวานฝกั สด 2 สี

7. ค�ำแนะนำ� การใช้สารเคมแี ละสารชวี ภัณฑส์ ำ� หรับป้องกนั
และก�ำจัดโรคและแมลงศตั รูข้าวโพดทสี่ ำ� คญั

ชือ่ โรค อาการของ สาเหตุของการ การป้องกนั กำ� จดั
1. โรครานำ�้ คา้ ง ขา้ วโพด แพรก่ ระจาย

ทางลายสีขาวบน ใบข้าวโพดท่ีเป็น -ใช้ไดเมทโธมอร์ฟ
ใ บ เกิ ด ขึ้ น ไ ด ้ ใ น โรคพชื อาศยั (ฟอรัม) คลุกเมล็ด
ระยะต้นอ่อนและ 7-14 กรมั ตอ่ นำ�้ หนกั
ระยะกลา้ เมลด็ พนั ธ์ุ 1 กโิ ลกรมั
หรือ 20 กรัม ผสม
น�้ำ 20 ลิตรฉีดพ่น
ทุก 5-7 วัน 2-3 ครงั้
ก�ำจัดต้นท่ีเป็นโรค
ท้ิ ง อ อ ก จ า ก แ ป ล ง
และพชื อาศัย

2. โรคใบไหม้แผลเล็ก รอยแผลไหมบ้ นใบ เช้ือติดไปกับเมล็ด -ใช้สารเคมี เช่น
ขนานกับเส้นใบ ตกค้างในดินหรือ โพรพิโคนาโซล+
อ า จ ก ล า ย เ ป ็ น ปลิวไปตามลม ไดฟิโนโคนาโซล
แผลใหญ่ (อามูเร 300 อีซี)
20 ซีซี / น้�ำ 20
ลิตร

3. โรคใบไหมแ้ ผลใหญ่ รอยแผลขนาดใหญ่ เชื้อแพร่กระจาย -หลีกเลี่ยงการปลูก
เกิดกับใบล่างๆ โดยลม หรือติดไป ในแหลง่ ทโี่ รคระบาด
ก่อน กับเศษซากพชื ก�ำจัดเศษซากพืช
หรือใช้สารเคมี เช่น
เดียวกับโรคใบไหม้
แผลเลก็

12 การปลกู ข้าวโพดหวานฝักสด 2 สี

ชอื่ โรค อาการของ สาเหตุของการ การปอ้ งกนั ก�ำจัด
ข้าวโพด แพร่กระจาย

4. โรคราสนมิ มีตุ่มแผล (pustule) เชื้อติดไปกับใบพืช -ใช้สารเคมีไดฟิโน
ทง้ั ดา้ นบนและดา้ น และลม โคนาโซล 20 ซีซี /
ล่างของใบ แผล น�้ำ 20 ลิตร (สกอร์
เป็นสสี นมิ 25% EC) 20 ซีซี /
น�้ำ 20 ลิตร

5. เพลี้ยอ่อน -อิมิตาโครปิค (คอน
ฟิดอร์ 10% SL)
10 ซซี ี / น้�ำ 20 ลิตร

6. เพลี้ยไฟ - อิ มิ ต า โ ค ร ป ิ ค
(คอนฟดิ อร์ 10% SL)
30 ซซี ี / นำ้� 20 ลติ ร

7. หนอนเจาะลำ� ตน้ - เ ช้ื อ แ บ ค ที เ รี ย
(เชื้อ Bt) 60-100
กรัม/ น�้ำ 20 ลิตร

8. หนอนเจาะฝัก - methomyl 90%
WP ในอัตรา 15
กรัม/น้�ำ 20 ลิตร
พ่นทุก ๆ 7 วนั
ประมาณ 2-3 ครง้ั

9. หนอนกระท้ลู ายจุด ส า ร ส ไ ป นี โ ท แ ร ม
( s p i n e t o r a m )
12% SC อัตรา 20
มิ ล ลิ ลิ ต ร ต ่ อ น้� ำ
20 ลิตร

การปลกู ขา้ วโพดหวานฝกั สด 2 สี 13

การปอ้ งกนั และกำ� จดั หนอนกระทู้ลายจุด

ระยะไขแ่ ละหนอนท่เี พิง่ ฟัก
1. ส�ำรวจแปลงข้าวโพดอย่างสม่�ำเสมอต้ังแต่ข้าวโพดงอกจนถึง
อายุ 40 วัน เพอื่ เก็บกลุ่มไขแ่ ละหนอนที่เพ่ิงฟกั ออกจากไข่ทำ� ลายท้ิง
2. แตนเบียนไข ่ Trichogramma spp. หรือ แมลงหางหนบี

ระยะหนอน
การใชส้ ารเคมี
1. สารสไปนีโทแรม (spinetoram) %12 SC อัตรา 20 มิลลิลิตร
ตอ่ น�ำ้ 20 ลติ ร (สารในกลุ่ม 5) หรอื
2. สารคลอแรนทรานิลิโพรล (chlorantraniliprole) 5.17%SC
อัตรา 20 มิลลิลิตรต่อน้�ำ 20 ลิตร หรือ สารฟลูเบนไดอะไมด์
(flubendiamide) 20% WG อตั รา 6 กรมั ตอ่ นำ้� 20 ลติ ร หรอื สารฟลเู บนได
อะไมด์ 20%WG 6 กรมั /20 ลิตร (สารในกลมุ่ 28)
3. สารคลอร์ฟินาเพอร์ (chlorfenapyr) 10%SC อัตรา 30
มลิ ลกิ รมั ตอ่ นำ้� 20 ลติ ร (สารในกลุ่ม 13) หรือ
4. สารอนิ ดอกซาคารบ์ (indoxacarb) 15%SC อตั รา 30 มลิ ลลิ ติ ร
ต่อนำ้� 20 ลิตร (สารในกลุ่ม 22)
- พน่ สารฆา่ แมลงทกุ 7 วนั ตดิ ตอ่ กนั 2-4 ครงั้ และตอ้ งสลบั กลมุ่ สาร
ทกุ 30 วนั (1 วงรอบชวี ติ ) เพอื่ ลดความตา้ นทานสารปอ้ งกนั กำ� จดั ศตั รพู ชื
- ควรพน่ สารฆา่ แมลงในชว่ งเยน็ ซงึ่ เปน็ ชว่ งเวลาทห่ี นอนออกจากท่ี
หลบซ่อน
- ส�ำหรับข้าวโพดอายุ 30 วันขึ้นไป หนอนที่เร่ิมโตเจาะเข้าไปอยู่
ในยอด ให้พน่ สารฆา่ แมลงเขา้ ไปในกรวยใบ

14 การปลูกขา้ วโพดหวานฝกั สด 2 สี

การใชช้ วี วธิ ี
1. ใชเ้ ชอ้ื แบคทเี รยี บาซลิ ลสั ทรู งิ เจนซสิ (Bt) สายพนั ธไ์ุ อซาไว หรอื
สายพนั ธเ์ุ คอรส์ ตาก ้ี อตั รา 80 กรมั ตอ่ นำ้� 20 ลติ ร พน่ ทกุ 7 วนั เมอื่ พบ
การระบาด
2. ใช้แมลงตวั หำ�้ เชน่ มวนพิมาต และมวนเพชฌฆาต
3. ใชไ้ สเ้ ดือนฝอยสายพนั ธุ์ไทยฉดี พ่น
ระยะดักแด้
1. ไถพลิกดนิ และไถพรวน เพื่อกำ� จัดดกั แดท้ ี่อย่ใู นดนิ

เอกสารอ้างอิง

กลุ่มงานเฝ้าระวังศัตรูพืชกักกัน กลุ่มวิจัยการกักกันพืช ส�ำนักวิจัย
พฒั นาการอารกั ขาพชื กรมวชิ าการเกษตร 50 ถนนพหลโยธนิ เขตจตจุ กั ร
กรงุ เทพฯ 10900 โทร 025798516