วางแผนสู่อาชีพที่ใฝ่ฝัน

วางแผนสู่สิ่งที่ใฝ่ฝัน

คำนำ

แผนกิจกรรมฉบับนี้ได้จัดทำขึ้น เพื่อให้ผู้เรียนได้ตั้งเป้าหมายและวางแผนให้ไปถึงอาชีพที่ตองการ
สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 - 6 โดยนำแนวคิดทฤษฎีวิเคราะห์ลักษณะและองค์ประกอบที่เน้น
การตัดสินใจในการเลือกงานให้เหมาะสมกับคนและเลือกคนให้เหมาะสมกับงานเข้ามาประยุกต์ใช้ในการออกแบบ
แผนกิจกรรม เพื่อให้ผู้เรียนได้มีโอกาสรู้และเข้าใจตนเอง สำรวจตนเอง และวิเคราะห์บุคลิกภาพของตนเอง

ทั้งนี้แผนการจัดกิจกรรมฉบับนี้รวบรวมเนื้อหาสาระจากเอกสาร ตำรา ตลอดจนงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแล้ว
จัดหมวดหมู่ของเนื้อหา โดยนำเสนอหลักการและเหตุผลของการพัฒนาแผนกิจกรรม แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับ
การวิเคราะห์บุคลิกภาพของตนเอง ตลอดจนรายละเอียดกิจกรรมภายใต้กิจกรรม หวังว่าแผนกิจกรรมฉบับนี้จะ
มีประโยชน์ต่อผู้นำไปใช้ให้เกิดผลสัมฤทธิ์ตามความคาดหวัง

ภูมิใจ มาธุระ

กิจกรรมครั้งที่ 1
หน่วยการจัดกิจกรรม ด้านอาชีพ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 - 6

เรื่อง ความใฝ่ฝันของฉัน จำนวน 1 ชั่วโมง

สาระสำคัญ

หากเราเป็นคนหนึ่งที่รู้สึกไม่มีทิศทาง การได้ให้เวลากับตัวเองเพื่อทบทวนว่าอะไรคือสิ่งสำคัญสำหรับเราจริงๆ
เพราะการค้นหาตัวเอง ทบทวนว่าตัวเองต้องการอะไร อยากมีชีวิตอยู่เพื่ออะไร จะช่วยทำให้ชีวิตมีความสุข คุณค่า และความพอใจ
ได้ด้วยการค้นหาและการตั้งเป้าหมายไม่ใช่เรื่องง่าย หากเราใช้เวลาว่างมานึกถึงเป้าหมายในชีวิต ค้นดูรายการที่ให้แรงบันดาลใจ
หรือพยายามค้นหาตนเป้าหมายในชีวิตด้วยอินเตอร์เน็ตก็อาจได้คำตอบที่เราไม่แน่ใจว่า “นี่เป็นเป้าหมายในชีวิตของตัวเราเอง
จริงๆใช่ไหม”

จุดประสงค์

1. เพื่อให้นักเรียนสำรวจอาชีพในอนาคตที่อยากทำ
2. เพื่อให้นักเรียนตั้งเป้าหมายของอาชีพ

กิจกรรมการเรียนรู้

(ขั้นนำกิจกรรม)
1. ครูชวนนักเรียนสนทนาถึงอาชีพที่อยากทำในอนาคต
2. นักเรียนศึกษาใบความรู้ เรื่อง อาชีพประเภทต่างๆ
3. ครูตั้งคำถามกับนักเรียน “ในอนาคตอยากเห็นตัวเองทำอาชีพอะไร”

(ขั้นดำเนินกิจกรรม)
4. แจกกระดาษให้นักเรียนคนละ 1 แผ่น ให้นักเรียนพับเป็น 4 ช่อง แต่ละช่องให้เขียนว่า
- สิ่งที่ทำแล้วมีความสุข
- สิ่งที่ทำได้ดีกว่าเพื่อนๆ
- อาชีพที่อยากทำ
- จะทำอย่างไรที่จะสามารถไปถึงเป้าหมายอาชีพของตัวเอง

(ขั้นสรุป)
5. นักเรียนแลกเปลี่ยนกันถึงเคล็ดลับต่างๆที่จะสามารถไปถึงเป้าหมายอาชีพของตัวเอง

สื่อและอุปกรณ์

1. กระดาษ
2. ดินสอ
3. ใบความรู้ เรื่อง อาชีพประเภทต่างๆ
5. การวัดและประเมินผล

- สังเกตการปฏิบัติกิจกรรม

เกณฑ์การวัดและประเมินผล

- สังเกตการปฏิบัติกิจกรรม

ผ่าน = มีความสนใจในการฟัง การตอบคำถาม การร่วมอภิปรายแสดงความคิดเห็น

ไม่ผ่าน = ไม่สนใจในการฟัง ดารตอบคำถาม การร่วมอภิปรายแสดงความคิดเห็น

ใบความรู้ เรื่อง ประเภทของอาชีพ
อาชีต่างๆ ในประเทศไทยมีมากมายหลากหลายอาชีพ ซึ่งบุคคลสามารถจะเลือกประกอบอาชีพได้ตามความถนัด
ความต้องการ ความชอบ และความสนใจ ไม่ว่าจะเป็นอาชีพประเภทใด จะเป็นอาชีพอิสระ หรืออาชีพรับจ้าง ถ้าหากเป็นอาชีพ
ที่สุจริตยอมจะทำให้เกิดรายได้มาสู่ตนเองและครอบครัว ถ้าบุคคลผู้นั้นมีความมุ่งมั่น ขยัน อดทน ตลอดจนมีความรู้
ข้อมูลเกี่ยวกับอาชีพต่างๆ จะทำให้มองเห็นโอกาสในการเข้าสู่อาชีพ และพัฒนาอาชีพใหม่ๆ ให้เกิดอยู่เสมอ
1. อาชีพอิสระ
มีลักษณะเป็นเจ้าของกิจการ บริหารจัดการด้วยตนเอง อาจเป็นกิจการขนาดเล็ก หรือเป็นอุตสาหกรรมในครัวเรือน

2. อาชีพรับจ้าง
เป็นการทำงานที่มีเจ้านายมอบหมาย ได้รับค่าตอบแทนเป็นเงินเดือน/ค่าจ้าง

3. อาชีพงานฝีมือ
เป็นอาชีพที่ปฏิบัติงานโดยใช้ประสบการณ์และความชำนาญเฉพาะด้าน เช่น งานศิลปะงานหัตถกรรม งานประติมากรรม

4. อาชีพรับราชการหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐ รวมทั้งพนักงานรัฐวิสาหกิจ
เป็นอาชีพที่ให้บริการแก่ประชาชนให้ได้รับความสะดวกสบาย การทำงานมุ่งผลประโยชน์ของประเทศชาติเป็นหลัก
มีวันทำการที่แน่นอน รายได้หรือค่าตอบแทนที่ได้รับเป็นเงินเดือนประจำ

กิจกรรมครั้งที่ 2
หน่วยการจัดกิจกรรม ด้านอาชีพ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 - 6

เรื่อง อาชีพที่ซ่อนอยู่ในตัวฉัน จำนวน 1 ชั่วโมง

สาระสำคัญ

ในการเลือกอาชีพที่เหมาะสมกับตนเอง เราควรนำเอาผลการสำรวจในด้านต่าง ๆ มาประมวลเพื่อประกอบการ
พิจารณา เช่น มีบุคลิกภาพแบบใด ความสามารถด้านใด ชอบทำกิจกรรมอะไร สิ่งเหล่านี้จะช่วยให้เราพิจารณาตนเอง
ได้ว่าเราควรประกอบอาชีพอะไร ซึ่งหากเลือกอาชีพใดได้ตรงกับคุณสมบัติของตัวเองแล้ว จะทำให้ประกอบอาชีพนั้น
อย่างมีความสุข มีผลงานที่มีประสิทธิภาพน่าพอใจ คนแต่ละคนมีความชอบและความสนใจที่แตกต่างกัน ความสนใจนี้
จะสังเกตได้จากการที่นักเรียนชอบทำกิจกรรมใดอยู่เสมอ ๆ หรือบ่อย ๆ กว่ากิจกรรมอื่น

จุดประสงค์

1. เพื่อให้นักเรียนได้เห็นความสำคัญของการรู้จักตนเอง เข้าใจตนเอง
2. เพื่อให้นักเรียนเลือกอาชีพที่เหมาะสมกับบุคลิกภาพของตนเอง

กิจกรรมการเรียนรู้

(ขั้นนำกิจกรรม)
1. ครูตั้งคำถามให้นักเรียนทบทวนตนเองว่า นักเรียนคิดว่าลักษณะเด่นของตนเองนั้นเป็นอย่างไร
2. นักเรียนแต่ละคนบอกลักษณะเด่นของตนเองมาคนละ 1 ข้อ
3. ครูอธิบายว่า การที่นักเรียนสามารถบอกลักษณะเด่นของตนเองนั้นแสดงถึงการทบทวนตนเองอย่างหนึ่ง แต่การเพียงแค่

สามารถบอกลักษณะเด่นของตนเองนั้นไม่สามารถทำให้นักเรียนรู้จักและเข้าใจตนเองได้อย่างเพียงพอ ดังนั้นวันนี้นักเรียนจะได้
ทำกิจกรรมที่จะช่วยให้นักเรียนเข้าใจว่าตนเองมีบุคลิกภาพแบบไหน
(ขั้นดำเนินกิจกรรม)

4. ครูให้นักเรียนช่วยกันแสดงความคิดเห็นว่า บุคลิกภาพมีความเกี่ยวข้องกับการทำงานหรือการประกอบอาชีพอย่างไร
5. ให้นักเรียนช่วยกันยกตัวอย่างอาชีพที่เกี่ยวข้องกับลักษณะบุคลิกภาพในแต่ละด้าน เช่น การเป็นคนชอบเข้าสังคมเหมาะ
สมกับลักษณะอาชีพแบบใด หรือ การเป็นคนชอบเก็บตัวเหมาะสมกับลักษณะอาชีพแบบใด เป็นต้น
6. ครูมอบหมายให้นักเรียนทำใบงาน เรื่อง อาชีพที่ฉันค้นพบในบุคลิกภาพของฉัน
(ขั้นสรุป)
7. นักเรียนสรุปใบงาน เรื่อง อาชีพที่ค้นพบในบุคลิกภาพของฉัน
8. ครูยกตัวอย่างว่า หากนักเรียนสนใจในอาชีพใดก็ควรพัฒนาทักษะของตนเองเพื่อให้สามารถต่อยอดทักษะตนเอง และสัก
วันนักเรียนก็จะไปถึงอาชีพที่นักเรียนชอบ

สื่อและอุปกรณ์

- ใบงาน เรื่อง อาชีพที่ค้นพบในบุคลิกภาพของฉัน

การวัดและประเมินผล

- การใช้คำถามกระตุ้นความคิดเห็นของนักเรียน
- ประเมินใบงาน เรื่อง อาชีพที่ค้นพบในบุคลิกภาพของฉัน

เกณฑ์การวัดและประเมินผล

- การใช้คำถามกระตุ้นความคิดเห็นของนักเรียน
- ประเมินใบงาน เรื่อง อาชีพที่ค้นพบในบุคลิกภาพของฉัน

ผ่าน = นักเรียนให้ความร่วมมือในการแสดงความคิดเห็น
ไม่ผ่าน = นักเรียนไม่ให้ความร่วมมือในการแสดงความคิดเห็น

ใบงาน เรื่อง อาชีพที่ค้นพบในบุคลิกภาพของฉัน
คำชี้แจง ให้นักเรียนวิเคราะห์บุคลิกภาพของตนเอง แล้วเลือกอาชีพที่เหมาะสมกับ

บุคลิกภาพของตนเองมา ๓ อาชีพ

บุคลิกภาพของฉัน_____________________________________________________________________
อาชีพที่เหมาะสมมากที่สุด คือ ____________________________________________________________
เพราะ ___________________________________________________________________________

กิจกรรมครั้งที่ 3
หน่วยการจัดกิจกรรม ด้านอาชีพ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 - 6

เรื่อง ให้อนาคตกำหนดปัจจุบัน จำนวน 1 ชั่วโมง

สาระสำคัญ

การที่เรามัวแต่ฝันว่าอยากมีอาชีพอะไร แล้วไม่ได้วางแผนเตรียมตัว โอกาสที่จะได้มีอาชีพนั้นแบบโชคช่วยแทบไม่มี
สุดท้ายรู้ตัวอีกทีความฝันก็หายไป เหลือแต่ความจริงในแบบที่ไม่เคยฝัน
ถ้าหากเรามีความฝันแล้วรู้จักวางแผนชีวิต หาวิธีการที่จะทำให้ฝันเป็นจริง ถ้าปฏิบัติให้สอดคล้องต่อเนื่องกันแบบนี้ได้
ก็จะมีโอกาสอยู่กับความจริงที่มาจากความฝันของเรา

จุดประสงค์

1. เพื่อให้นักเรียนได้วางแผนเข้าสู่อาชีพของตนเองในอนาคต

กิจกรรมการเรียนรู้

(ขั้นนำกิจกรรม)
1. ครูให้นักเรียนเขียนสิ่งของหรืออุปกรณ์รอบๆตัว เช่น ปากกา ไม้กวาด กรรไกร ดินสอสี หวี ยานพาหนะ กระทะ แห

เครื่องบิน จอบ เป็นต้น แล้วนำมาใส่ในกล่อง
2. สุ่มหยิบขึ้นมาทีละอัน
3. ให้นักเรียนบอกอาชีพที่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่เขียนมา พร้อมอธิบายว่าเกี่ยวข้องกันอย่างไร (สามารถเป็นอาชีพที่ไม่มีอยู่จริงได้)

ขั้นดำเนินกิจกรรม
4. ครูสนทนากับนักเรียน ถึงกิจกรรมในชั่วโมงที่ผ่านมานั้นนักเรียนทุกคนได้ทำการสำรวจตนเองและวิเคราะห์บุคลิกภาพของ

ตนเอง ในตอนนี้นักเรียนทุกคนก็มีอาชีพที่อยู่ในใจแล้ว ครูอยากให้นักเรียนทุกคนได้วางแผนเข้าสู่อาชีพของตนเอง
5. ให้นักเรียนทำใบงาน เรื่อง วางแผนอาชีพสู่อนาคต

(ขั้นสรุป)
6. นักเรียนสรุปใบงาน เรื่อง วางแผนอาชีพสู่อนาคต
7. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงการวางแผนเพื่อเข้าสู่อาชีพของตนเอง

สื่อและอุปกรณ์

- กล่องใส่กระดาษ
- กระดาษ A4
- ใบงาน เรื่อง วางแผนอาชีพสู่อนาคต

การวัดและประเมินผล

- ประเมินใบงาน เรื่อง วางแผนอาชีพสู่อนาคต

เกณฑ์การวัดและประเมินผล

- ประเมินใบงาน เรื่อง วางแผนอาชีพสู่อนาคต

ใบงาน เรื่อง วางแผนอาชีพสู่อนาคต
คำชี้แจง ให้นักเรียนนำอาชีพในฝันมาวางแผนอาชีพของตนเองในอนาคต

บรรณานุกรรม

อภิวัฒน์ บัวลอย (2555) ทฤษฏีการให้การปรึกษาแบบวิเคราะห์ลักษณะบุคคลและองค์ประกอบ (วิทยานิพนธ์
ปริญญาศึกษาศาสตร์มหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช การแนะแนวและการให้
คำปรึกษา )