PLC-คณิตศาสตร์

Professional




Learning


Community




การพัฒนาการเรียนการสอนโดยใช้กระบวนการ PLC




Best Practice : การพัฒนาชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหา เรื่อง “อัตราส่วนและร้อยละ”

ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2


ชื่อกลุ่ม PLC : ครูคณิตพิชิตปัญหา




กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์



สมาชิก PLC ประกอบด้วย :

1. นายยรรยง ปกป้อง ประธาน

2. นายฉันทิตย์ บุญศรี กรรมการ

3. นางบุญเรืองศิลป์ ชาวดอน กรรมการ
4. นางวิรัญดา สิงห์กาล กรรมการ

5. นางสากอน พุทธคี กรรมการ

6. นางสาวจินตนา พรหมประดิษฐ์ กรรมการ

7. นางสาวสุนันทา พุฒพันธ์ กรรมการ

8. นางช่อผกา วัฒนณุกุลชัย กรรมการ/เลขานุการ

-1-

Step 1 : Logbook

ครั้งที่ 1/2560 ชั่วโมง PLC ที่ 1

1) ประเด็น : เลือกสรรปัญหาที่ส าคัญ
ู้
2) กลุ่มสาระการเรียนรคณิตศาสตร์
3) วันที่ 14 เดือน กรกฎาคม พ.ศ. 2560 (9.00 น. – 15.00 น.) จ านวน 6 ชั่วโมง

4) สถานที่ ห้องมรกต โรงแรม เจ.พี. เอ็มเมอรัลด์ อ าเภอเมือง จังหวัดยโสธร
5) สมาชิก PLC (Professional Learning Community) ประกอบด้วย



ล าดับที่ ชื่อ - สกุล ต าแหน่ง / โรงเรียน บทบาท


1 นายยรรยง ปกป้อง ครูช านาญการพิเศษ/บ้านดงเจริญ อ.ค าเขื่อนแก้ว จ.ยโสธร ผู้น า PLC
2 นายฉันทิตย์ บุญศรี ครูช านาญการพิเศษ/บ้านดอนกลอย อ.เมือง จ.ยโสธร สมาชิก
3 นางบุญเรืองศิลป์ ชาวดอน ครูช านาญการพิเศษ/บ้านบึงแกชัยชนะบูรพา สมาชิก

อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร
ื่
4 นางวิรัญดา สิงห์กาล ครูช านาญการพิเศษ/บ้านกุดกุง อ.ค าเขอนแก้ว จ.ยโสธร สมาชิก
5 นางสากอน พุทธคี ครูช านาญการพิเศษ/บ้านสงยาง อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร สมาชิก
6 นางสาวจินตนา พรหมประดิษฐ์ ครูช านาญการพิเศษ/ชุมชนบ้านหัวเมือง สมาชิก

อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร
้
7 นางสาวสุนันทา พุฒพันธ์ ครูช านาญการ/บ้านน้ าออม อ.ค้อวัง จ.ยโสธร สมาชิก
8 นางช่อผกา วัฒนณุกุลชัย ครูช านาญการพิเศษ/บ้านแคนน้อยหนองเลิง สมาชิก/ผู้บันทึก
อ.ค าเขอนแก้ว จ.ยโสธร
ื่

6) การเสนอปัญหา

สมาชิกกลุ่ม PLC แต่ละคนได้เสนอปัญหาที่เกิดขึ้นจากประสบการณ์การเรียนการสอนที่ผ่านมา สรุปได้ดังนี้



ผู้เสนอปัญหา ปัญหาที่เสนอ

นายยรรยง ปกป้อง 1. นักเรียนขาดทักษะการแก้โจทย์ปัญหา

2. นักเรียนเขียนแสดงวิธีหาค าตอบไม่ได้
นายฉันทิตย์ บุญศรี 1. นักเรียนจ าสูตรหาพื้นที่และปริมาตรไม่ได้
2. นักเรียนเขียนภาพจากโจทย์ปัญหาไม่ได้

-2-




ผู้เสนอปัญหา ปัญหาที่เสนอ

ู
นางช่อผกา วัฒนณุกุลชัย 1. นักเรียนคิดค านวณหาค าตอบจากโจทย์ไม่ถกต้อง
่
2. นักเรียนแสดงวิธีแก้โจทย์ปัญหาไมได้
นางบุญเรืองศิลป์ ชาวดอน 1. นักเรียนอ่านโจทย์ปัญหาไม่เข้าใจ
่
2. นักเรียนไมอยากเรียนคณิตศาสตร์
นางวิรัญดา สิงห์กาล 1. นักเรียนแปลงโจทย์เป็นประโยคสัญลักษณ์ไม่ได้
2. นักเรียนท่องจ าสูตรและหลักการคณิตศาสตร์ไม่ได้
นางสากอน พุทธคี 1. นักเรียนไม่เข้าใจสิ่งที่โจทย์ถามและสิ่งที่โจทย์ก าหนดให้
2. นักเรียนคิดค านวณหาพื้นที่และปริมาตรไมได้
่
นางสาวจินตนา พรหมประดิษฐ์ 1. นักเรียนไม่เข้าใจสิ่งที่โจทย์ถามและสิ่งที่โจทย์ก าหนดให้
่
2. นักเรียนคิดค านวณหาพื้นที่และปริมาตรไมได้
นางสาวสุนันทา พุฒพันธ์ 1. นักเรียนไม่เข้าใจสิ่งที่โจทย์ถามและสิ่งที่โจทย์ก าหนดให้

่
2. นักเรียนคิดค านวณหาพื้นที่และปริมาตรไมได้

ั
7) การจัดกลุ่มปญหา
น าปัญหาที่สมาชิก PLC ได้เสนอและแสดงความคิดเห็นมาวิเคราะห์หาองค์ประกอบที่คล้ายคลึงกัน หรือหา

องค์ประกอบร่วม หรือคุณลักษณะ/เกณฑ์ที่มีลักษณะเหมือนกัน โดยใช้ทักษะการจ าแนกประเภท และทักษะการจัดกลุ่ม
ิ
เช่น ใช้พฤติกรรมเป็นเกณฑ์ (ความรู้ ทักษะ จิตพสัย) ใช้เนื้อหาเป็นเกณฑ์ (พนที่ ปริมาตร จ านวน การวัด ) และใน
ื้
ที่นี้ได้แบ่งกลุ่มของปัญหาสมาชิกที่น าเสนอ ได้ดังนี้
ปัญหาด้านความรู้-ความคิด (Cognitive Domain)

1. นักเรียนอ่านโจทย์ปัญหาไม่เข้าใจ
2. นักเรียนไม่เข้าใจสิ่งที่โจทย์ถามและสิ่งที่โจทย์ก าหนดให้

3. นักเรียนอ่านโจทย์ปัญหาไม่เข้าใจ

4. นักเรียนแปลงโจทย์เป็นประโยคสัญลักษณ์ไม่ได้
5. นักเรียนเขียนภาพจากโจทย์ปัญหาไม่ได้

6. นักเรียนจ าสูตรหาพื้นที่และปริมาตรไม่ได้


ปัญหาด้านทักษะ/กระบวนการ (Psychomotor Domain)
1. นักเรียนคิดค านวณหาพื้นที่และปริมาตรไม่ได้

2. นักเรียนขาดทักษะการแก้โจทย์ปัญหา
3. นักเรียนเขียนแสดงวิธีหาค าตอบไม่ได้

-3-


ปัญหาด้านจิตพิสัย (Affective Domain)
1. นักเรียนไม่อยากเรียนคณิตศาสตร์


8) การเลือกปัญหา
ผู้น ากลุ่ม PLC ได้เลือกปัญหาจากผลการวิเคราะห์ร่วมกัน โดยเลือกปัญหาที่ส าคัญที่สุดของกลุ่ม ได้แก่เป็น
ี
ปัญหาที่เป็นพื้นฐาน สมาชิกส่วนใหญ่เลือก และกลุ่มมความเห็นว่าเป็นสาเหตุของปัญหาส่วนใหญ่ ดังนั้นจึงได้สรุป
เป็นปัญหาที่กลุ่มเลือก คือ


ผู้เรียนขาดทักษะการแก้โจทย์ปัญหาทางคณิตศาสตร์









ลงชื่อ..........................................ผู้บันทึก ลงชื่อ..........................................หัวหน้า/ผู้น าPLC

(นางช่อผกา วัฒนณุกุลชัย) (นายยรรยง ปกป้อง)




ลงชื่อ ............................................ ผู้รับรอง

(นายสมเพศ คามใส)
ผู้อ านวยการโรงเรียนบ้านดงเจริญ

-4-


Step 2 : Logbook

ครั้งที่ 2/2560 ชั่วโมง PLC ที่ 2
1) ประเด็น : มุ่งมั่นหาแนวทางแก้ไข
ู้
2) กลุ่มสาระการเรียนรคณิตศาสตร์
3) วันที่ 23 เดือน สิงหาคม พ.ศ. 2560 (9.00 น. – 15.00 น.) จ านวน 6 ชั่วโมง
4) สถานที่ ห้องมรกต โรงแรม เจ.พี. เอ็มเมอรัลด์ อ าเภอเมือง จังหวัดยโสธร

5) สมาชิก PLC (Professional Learning Community) ประกอบด้วย



ล าดับที่ ชื่อ - สกุล ต าแหน่ง / โรงเรียน บทบาท

1 นายยรรยง ปกป้อง ครูช านาญการพิเศษ/บ้านดงเจริญ อ.ค าเขื่อนแก้ว จ.ยโสธร ผู้น า PLC
2 นายฉันทิตย์ บุญศรี ครูช านาญการพิเศษ/บ้านดอนกลอย อ.เมือง จ.ยโสธร สมาชิก

3 นางบุญเรืองศิลป์ ชาวดอน ครูช านาญการพิเศษ/บ้านบึงแกชัยชนะบูรพา สมาชิก
อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร
ื่
4 นางวิรัญดา สิงห์กาล ครูช านาญการพิเศษ/บ้านกุดกุง อ.ค าเขอนแก้ว จ.ยโสธร สมาชิก
5 นางสากอน พุทธคี ครูช านาญการพิเศษ/บ้านสงยาง อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร สมาชิก
6 นางสาวจินตนา พรหมประดิษฐ์ ครูช านาญการพิเศษ/ชุมชนบ้านหัวเมือง สมาชิก

อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร
7 นางสาวสุนันทา พุฒพันธ์ ครูช านาญการ/บ้านน้ าออม อ.ค้อวัง จ.ยโสธร สมาชิก
้
8 นางช่อผกา วัฒนณุกุลชัย ครูช านาญการพิเศษ/บ้านแคนน้อยหนองเลิง สมาชิก/ผู้บันทึก
ื่
อ.ค าเขอนแก้ว จ.ยโสธร


6) ปัญหาที่กลุ่มเลือก



ผู้เรียนขาดทักษะการแก้โจทย์ปัญหาทางคณิตศาสตร์



7) แนวทางในการแก้ปัญหา

ผู้เสนอ แนวทางในการแก้ปัญหา

นายยรรยง ปกป้อง 1. ฝึกอ่านและวิเคราะห์โจทย์ปัญหาคณิตศาสตร์บ่อยๆ
2. ฝึกแต่งโจทย์ปัญหาคณิตศาสตร์จากประโยคสัญลักษณ ์

-5-


ผู้เสนอ แนวทางในการแก้ปัญหา

นายยรรยง ปกป้อง 3. ฝึกแต่งโจทย์ปัญหาคณิตศาสตร์จากแผนภาพ
4. ฝึกอ่านโจทย์แล้วบอกว่าโจทย์ก าหนดอะไรและต้องการทราบอะไร
5. ฝึกเขียนภาพแสดงสิ่งที่เกี่ยวข้องในโจทย์

นายฉันทิตย์ บุญศรี 1. ฝึกอ่านโจทย์แล้วบอกว่าโจทย์ก าหนดอะไรและต้องการทราบอะไร
2. ฝึกอ่านและวิเคราะห์โจทย์ปัญหาคณิตศาสตร์บ่อยๆ
3. ฝึกหาค าตอบจากโจทย์ปัญหาที่หลากหลาย
นางช่อผกา วัฒนณุกุลชัย 1. ฝึกคิดค านวณหาค าตอบจากโจทย์

2. ฝึกอ่านและวิเคราะห์โจทย์ปัญหาคณิตศาสตร์บ่อยๆ
3. ฝึกหาค าตอบจากชุดฝึกทกษะการแก้โจทย์ปัญหา
ั
นางบุญเรืองศิลป์ ชาวดอน 1. ฝึกอ่านโจทย์แล้วบอกว่าโจทย์ก าหนดอะไรและต้องการทราบอะไร
2. ฝึกแสดงวิธีหาค าตอบจากโจทย์คณิตศาสตร์

นางวิรัญดา สิงห์กาล 1. ฝึกคิดค านวณหาค าตอบจากโจทย์
2. ใช้ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาทางคณิตศาสตร์
3. ฝึกแสดงวิธีหาค าตอบจากโจทย์คณิตศาสตร์

นางสากอน พุทธคี 1. ฝึกแสดงวิธีหาค าตอบจากโจทย์คณิตศาสตร์
2. ฝึกอ่านโจทย์แล้วบอกว่าโจทย์ก าหนดอะไรและต้องการทราบอะไร
นางสาวจินตนา พรหมประดิษฐ์ 1. ฝึกแสดงวิธีหาค าตอบจากโจทย์คณิตศาสตร์
2. ฝึกคิดค านวณหาค าตอบจากโจทย์

นางสาวสุนันทา พุฒพันธ์ 1. ฝึกหาค าตอบจากโจทย์คณิตศาสตร์
2. ฝึกอ่านและวิเคราะห์โจทย์ปัญหาคณิตศาสตร์บ่อยๆ
3. ใช้ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาทางคณิตศาสตร์


8) แนวทางในการแก้ปัญหาที่เลือก
สรุปเป็นกิจกรรมที่มความสอดคล้องกับปัญหา และแนวทางการแก้ปัญหาได้ ดังนี้
ี

8.1 ใช้ชุดฝึกทักษาการแก้โจทย์ปัญหา ซึ่งประกอบด้วยกิจกรรมต่างๆ ได้แก่ การฝึกคิดเลขเร็ว
และคิดค านวณ การฝึกวิเคราะห์และตีความโจทย์ ฝึกแต่งโจทย์ปัญหา ฝึกเขียนประโยคสัญลักษณ
์
เพื่อหาคาตอบจากโจทย์ และฝึกแสดงวิธีแก้โจทย์ปัญหาคณิตศาสตร์

8.2 ฝึกการเขียนภาพแสดงข้อมูล หรือสิ่งที่โจทย์ก าหนดให้

8.3 แข่งขันวิเคราะห์โจทย์ปัญหา และค านวณหาค าตอบจากโจทย์ปัญหา
8.4 ใช้สื่อที่ทันสมัยในการฝึกคิดค านวณ และคิดเลขเร็ว

-6-





ลงชื่อ..........................................ผู้บันทึก ลงชื่อ..........................................หัวหน้า/ผู้น าPLC

(นางช่อผกา วัฒนณุกุลชัย) (นายยรรยง ปกป้อง)




ลงชื่อ ............................................ ผู้รับรอง


(นายสมเพศ คามใส)
ผู้อ านวยการโรงเรียนบ้านดงเจริญ

-7-


Step 3 : Logbook

ครั้งที่ 3/2561 ชั่วโมง PLC ที่ 3
1) ประเด็น : ออกแบบนวัตกรรมในทันใด
ู้
2) กลุ่มสาระการเรียนรคณิตศาสตร์
3) ใช้เวลาว่าง ชั่วโมงลดเวลาเรียน-เพิ่มเวลารู้ และวันเสาร์-อาทิตย์ จ านวน 20 ชั่วโมง
ั

4) สถานที่ ที่พกบ้านเลขที่ 103 หมู่ 5 บ้านพรพูลสุข ต าบลดงเจริญ อ าเภอคาเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร
5) สมาชิก PLC (Professional Learning Community) ประกอบด้วย


ล าดับที่ ชื่อ - สกุล ต าแหน่ง / โรงเรียน บทบาท


1 นายยรรยง ปกป้อง ครูช านาญการพิเศษ/บ้านดงเจริญ อ.ค าเขื่อนแก้ว จ.ยโสธร ผู้น า PLC
2 นายฉันทิตย์ บุญศรี ครูช านาญการพิเศษ/บ้านดอนกลอย อ.เมือง จ.ยโสธร สมาชิก

3 นางบุญเรืองศิลป์ ชาวดอน ครูช านาญการพิเศษ/บ้านบึงแกชัยชนะบูรพา สมาชิก
อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร
ื่
4 นางวิรัญดา สิงห์กาล ครูช านาญการพิเศษ/บ้านกุดกุง อ.ค าเขอนแก้ว จ.ยโสธร สมาชิก
5 นางสากอน พุทธคี ครูช านาญการพิเศษ/บ้านสงยาง อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร สมาชิก
6 นางสาวจินตนา พรหมประดิษฐ์ ครูช านาญการพิเศษ/ชุมชนบ้านหัวเมือง สมาชิก

อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร
7 นางสาวสุนันทา พุฒพันธ์ ครูช านาญการ/บ้านน้ าออม อ.ค้อวัง จ.ยโสธร สมาชิก
้
8 นางช่อผกา วัฒนณุกุลชัย ครูช านาญการพิเศษ/บ้านแคนน้อยหนองเลิง สมาชิก/ผู้บันทึก
ื่
อ.ค าเขอนแก้ว จ.ยโสธร

(วางแผนออกแบบและพัฒนานวัตกรรม ใช้ทักษะความสามารถของตนเอง (นายยรรยง ปกป้อง) ตลอดจนการสืบค้น
ข้อมูลต่างๆ จากเอกสาร ง านวิจัย และเว็บไซด์ มีการปรึกษา ขอความคิดเห็น และให้ข้อมูลการท างานกับสมาชิกโดยใช้

โทรศัพท์ ไลน์ เมื่อพบปะกันขณะปฏิบัติงาน และในช่วงเวลาบางโอกาส)

6) ปัญหาที่กลุ่มเลือก



ผู้เรียนขาดทักษะการแก้โจทย์ปัญหาทางคณิตศาสตร์




7) ทฤษฎี/หลักการในการเรียนรู้
7.1 ทฤษฎีการแก้โจทย์ปัญหาทางคณิตศาสตร์
7.2 เทคนิคการใช้ค าถามต่อเนื่อง

-8-

7.3 ความคิดสร้างสรรค์
7.4 การสร้างชุดฝึกทักษะ


ั
8) ก าหนดสื่อ/เครื่องมือ/นวตกรรม
ในการแก้ปัญหาครั้งนี้ ได้ก าหนดสื่อ/เครื่องมือ/นวัตกรรม เพื่อน ามาใช้ในการสร้างและพัฒนานวัตกรรม

ที่สอดคล้องกับปัญหา/สาเหตุ ดังนี้
8.1 แผนการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เรื่อง “อัตราส่วนและร้อยละ” ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
8.2 ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
8.2.1 เล่ม 1 เรื่อง ความเข้าใจในเนื้อหา

8.2.2 เล่ม 2 เรื่อง ค านวณค่าให้ช านาญ
8.2.3 เล่ม 3 เรื่อง รวดเร็วพลันล้วนหลากหลาย
8.2.4 เล่ม 4 เรื่อง วิเคราะห์ง่ายแล้วแก้โจทย์
ั
8.3 แบบทดสอบทกษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2





ลงชื่อ..........................................ผู้บันทึก ลงชื่อ..........................................หัวหน้า/ผู้น าPLC

(นายยรรยง ปกป้อง) (นายยรรยง ปกป้อง)




ลงชื่อ ............................................ ผู้รับรอง

(นายสมเพศ คามใส)
ผู้อ านวยการโรงเรียนบ้านดงเจริญ

-9-


Step 4 : Logbook


ครั้งที่ 4/2561 ชั่วโมง PLC ที่ 4
1) ประเด็น : พัฒนาให้คุณภาพตรงประเด็น
ู้
2) กลุ่มสาระการเรียนรคณิตศาสตร์
3) ใช้เวลาว่าง ชั่วโมงลดเวลาเรียน-เพิ่มเวลารู้ และวันเสาร์-อาทิตย์ จ านวน 20 ชั่วโมง

4) สถานที่ ที่พกบ้านเลขที่ 103 หมู่ 5 บ้านพรพูลสุข ต าบลดงเจริญ อ าเภอคาเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร
ั
5) สมาชิก PLC (Professional Learning Community) ประกอบด้วย



ล าดับที่ ชื่อ - สกุล ต าแหน่ง / โรงเรียน บทบาท

1 นายยรรยง ปกป้อง ครูช านาญการพิเศษ/บ้านดงเจริญ อ.ค าเขื่อนแก้ว จ.ยโสธร ผู้น า PLC
2 นายฉันทิตย์ บุญศรี ครูช านาญการพิเศษ/บ้านดอนกลอย อ.เมือง จ.ยโสธร สมาชิก

3 นางบุญเรืองศิลป์ ชาวดอน ครูช านาญการพิเศษ/บ้านบึงแกชัยชนะบูรพา สมาชิก

อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร
ื่
4 นางวิรัญดา สิงห์กาล ครูช านาญการพิเศษ/บ้านกุดกุง อ.ค าเขอนแก้ว จ.ยโสธร สมาชิก
5 นางสากอน พุทธคี ครูช านาญการพิเศษ/บ้านสงยาง อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร สมาชิก
6 นางสาวจินตนา พรหมประดิษฐ์ ครูช านาญการพิเศษ/ชุมชนบ้านหัวเมือง สมาชิก

อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร
้
7 นางสาวสุนันทา พุฒพันธ์ ครูช านาญการ/บ้านน้ าออม อ.ค้อวัง จ.ยโสธร สมาชิก
8 นางช่อผกา วัฒนณุกุลชัย ครูช านาญการพิเศษ/บ้านแคนน้อยหนองเลิง สมาชิก/ผู้บันทึก
ื่
อ.ค าเขอนแก้ว จ.ยโสธร

(การวางแผนออกแบบและพฒนานวัตกรรม ใช้ทักษะความสามารถของตนเอง (นายยรรยง ปกป้อง) ตลอดจนการสืบค้น
ั
ข้อมูลต่างๆ จากเอกสารงานวิจัย เว็บไซด์ มีการปรึกษาขอความคิดเห็นและให้ข้อมูลการท างานกับสมาชิกโดยใช้โทรศัพท์

เมื่อพบปะกันขณะปฏิบัติงาน และในเวลาบางโอกาส)

6) ปัญหาที่กลุ่มเลือก



ผู้เรียนขาดทักษะการแก้โจทย์ปัญหาที่ต้องใช้ความรู้ทางคณิตศาสตร์

-10-


7) จุดมุ่งหมายของการศึกษาค้นคว้า

1. เพื่อสร้างและพัฒนาแผนการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ (แผนการใช้นวัตกรรม : ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหา
ึ
ร้อยละ) ชั้นมัธยมศกษาปีที่ 2 เรื่อง อัตราส่วนและร้อยละ
ึ
2. เพอสร้างและพัฒนาชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศกษา
ื่
ปีที่ 2
3. เพื่อเปรียบเทียบทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ก่อนและหลังการจัด

กิจกรรมการเรียนรู้ ตามแผนการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์

8) การสร้างและพัฒนานวัตกรรม
8.1 วิธีด าเนินการสร้างแผนการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ (แผนการใช้นวัตกรรม : ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหา

ร้อยละ) เรื่อง อัตราส่วนและร้อยละ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ข้าพเจ้าได้ด าเนินการสร้างแผนการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ที่เน้นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เพอส่งเสริมและ
ื่
แก้ปัญหาผู้เรียนในด้านทักษะการแก้โจทย์ปัญหา ดังนี้
ุ
ื้
1. วิเคราะห์หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพนฐาน พทธศักราช 2551 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ โดย
การศึกษา โครงสร้าง อตราเวลาเรียน เนื้อหา สาร และมาตรฐานการเรียนรู้ ของระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ร่วมกับ
ั
การวิเคราะห์ผู้เรียน สื่อและแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ เพื่อน ามาใช้ในการวางแผนแก้ปัญหา
2. ศึกษาเอกสารหลักสูตร ได้แก่ การศึกษาคู่มือครู คู่มือการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เอกสารการวัดผลประเมินผล
เพื่อน ามาใช้ในการออกแบบ และวางแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ที่ถูกต้องและเหมาะสมต่อไป

ั
3. ศึกษาความหมาย ทฤษฎี หลักการและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง โดยการศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับการพฒนาศักยภาพ
ทางคณิตศาสตร์ คุณลักษณะของครูผู้สอน และแนวการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ลักษณะของ
นักเรียนที่เรียนออนทางคณิตศาสตร์ แนวคิดพนฐานทางด้านจิตวิทยาการเรียนรู้ ลักษณะของโจทย์ปัญหา
ื้
่
กระบวนการจัดการเรียนการสอน แก้โจทย์ปัญหาองค์ประกอบที่จ าเป็นในการแก้โจทย์ปัญหา เทคนิคการฝึกทักษะ
ิ
การแก้โจทย์ปัญหา เทคนิคการใช้ค าถามต่อเนื่อง ความหมายของความคิดสร้างสรรค์ ทฤษฎีเกี่ยวกับความคดสร้างสรรค์
ลักษณะของความคิดสร้างสรรค์ องค์ประกอบของความคิดสร้างสรรค์ ความส าคัญของความคิดสร้างสรรค์ การคิด
วิเคราะห์ ความหมายของชุดฝึกทักษะ ลักษณะของชุดฝึกทักษะ ขั้นตอนการสร้างชุดฝึก ข้อเสนอแนะในการสร้าง
ื่
ชุดฝึก และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เพอน าผลการศึกษามาใช้ในการก าหนดนิยามเชิงปฏิบัติการ ของทักษะการแก้โจทย์
ั
ปัญหา ส าหรับน าไปใช้ในการออกแบบกิจกรรมการฝึกทกษะด้านนี้ ในแผนการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ต่อไป
4. ออกแบบการจัดการเรียนรู้และเขียน แผนการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ข้าพเจ้าได้วางแผนการส ารวจ จัดท า และจัดหาสื่อการเรียนรู้ เครื่องมือวัดและประเมินผลในกลุ่มสาระการเรียนรู้
คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 และจากการศึกษาความรู้ในข้อ 1-3 ได้วิเคราะห์ และเขียนแผนการจัดการเรียนรู้

ื่
ั
คณิตศาสตร์ เพอแก้ปัญหาด้านทักษะการแก้โจทย์ปัญหาของเนื้อหาเรื่อง “อตราส่วนและร้อยละ” ซึ่งเป็นเนื้อหาตาม
หลักสูตรในภาคเรียนที่ 1 โดยแบ่งเป็นแผนการจัดการเรียนรู้ได้ 16 แผน (เวลาเรียน 16 ชั่วโมง) ตามสาระการเรียนรู้
ดังนี้

-11-


แผนที่ 1 : เนื้อหานี้ที่สัมพันธ์

-อัตราส่วนและสัดส่วน
-โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับอตราส่วนและสัดส่วน
ั
-เศษส่วน ทศนิยม และร้อยละ
-การเปรียบเทียบเศษส่วน ทศนิยม และร้อยละ
แผนที่ 2 : เข้าใจกันค าพื้นฐาน

-ประโยคภาษา
-ก าไร และขาดทุน
แผนที่ 3 : วิเคราะห์ทันเปรียบเทียบหา

-ประโยคภาษาที่สอดคล้องกับราคาขาย ราคาทุน และลดราคา
-การเปรียบเทียบหรือบัญญัติไตรยางศ์
แผนที่ 4 : แต่งโจทย์มาตีความได้
-การแต่งโจทย์ปัญหา

-โจทย์ปัญหาร้อยแก้ว
แผนที่ 5 : แปลงโจทย์ให้ก่อนค านวณ
-ความรู้ความเข้าใจในโจทย์ปัญหา
-การแปลงโจทย์ปัญหาร้อยละเป็นประโยคสัญลักษณ์

แผนที่ 6 : ฝึกทบทวนหาค าตอบ
-ประโยคสัญลักษณ์
-การบวกและการหาร
-การลบและการหาร

ู
-การคณและการหาร
-การบวก การหาร และการคูณ
-การลบ การหาร และการคูณ
แผนที่ 7 : คิดรอบคอบอย่างเข้าใจ

-ประโยคภาษาร้อยละของจ านวน
-ประโยคภาษาของก าไร , ขาดทุน
ู
-การคณเศษส่วน
แผนที่ 8 : ค านวณง่ายมีคุณค่า

- ประโยคภาษาเพื่อหาราคาขาย และราคาทุน
-ประโยคภาษาเกี่ยวกับการลดราคา
-ประโยคภาษาเกี่ยวกับดอกเบี้ย

-12-


แผนที่ 9 : บอกประโยคมาล้วนหลากหลาย

-เศษส่วน ทศนิยม และร้อยละ ที่มีค่าเท่ากัน
ี่
-ประโยคสัญลักษณ์ทมีค าตอบเท่ากัน
แผนที่ 10 :รวดเร็วไวคิดสร้างสรรค์
-ประโยคสัญลักษณ์ทมีค าตอบเท่ากัน
ี่
-ความคิดสร้างสรรค์ทางคณิตศาสตร์

แผนที่ 11 : ฝึกคิดกันประโยคภาษา
-ประโยคภาษาที่สอดคล้องกบก าไร ขาดทุนและลดราคา
ั
-ความคิดสร้างสรรค์ทางคณิตศาสตร์

แผนที่ 12 : ค านวณหาโจทย์ก าไร
-โจทย์ปัญหาเชิงเดี่ยวที่ต้องการหาก าไร
-การวิเคราะห์โจทย์และแสดงวิธีแก้โจทย์ปัญหา
์
แผนที่ 13 :คิดตอบได้โจทยขาดทุน
-โจทย์ปัญหาเชิงเดี่ยวที่ต้องการหาขาดทุน
-การวิเคราะห์โจทย์และแสดงวิธีแก้โจทย์ปัญหา
แผนที่ 14 : อีกต้นทุนฝึกคิดตอบ
-โจทย์ปัญหาเชิงเดี่ยวที่ต้องการหาราคาทุน

-การวิเคราะห์โจทย์และแสดงวิธีแก้โจทย์ปัญหา
แผนที่ 15 : คิดรอบคอบราคาขาย
-โจทย์ปัญหาเชิงเดี่ยวที่ต้องการหาราคาขาย
-การวิเคราะห์โจทย์และแสดงวิธีแก้โจทย์ปัญหา

แผนที่ 16 : แสนสบายโจทย์เชิงซอน
้
-โจทย์ปัญหาเชิงซ้อนร้อยละ
-การวิเคราะห์โจทย์และแสดงวิธีแก้โจทย์ปัญหา


เขียนแผนการจัดการเรียนรู้ตามจุดประสงค์การเรียนรู้ ที่ได้วิเคราะห์จากผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง ให้มีความ
สอดคล้องของจุดประสงค์การเรียนรู้ กิจกรรมการเรียนรู้ การวัดและประเมินผล แล้วจัดท าเป็นรูปเล่ม โดยเรียงล าดับ
ขององค์ประกอบ ในคู่มือการใช้ชุดฝึกทักษะ ดังนี้ คือ ปกหน้า ค าน า สารบัญ ค าชี้แจงส าหรับครู ตอนที่ 1

(หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์ หลักการสอน และจิตวิทยาการเรียนรู้) ตอนที่ 2 (โจทย์ปัญหา ความคิด
ั
สร้างสรรค์ และชุดฝึกทกษะ) ตอนที่ 3 (วิเคราะห์หลักสูตรสู่แผนการจัดการเรียนรู้ : กล่าวถึงผังมโนทัศน์สาระการ
เรียนรู้ เรื่อง อัตราส่วนและร้อยละ การวิเคราะห์ตัวชี้วัดชั้นปี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2และความสัมพันธ์ของแผนการ
จัดการเรียนรู้ กับชุดฝึกทักษะคณตศาสตร์) ตอนที่ 4 (แผนการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ แผนที่ 1-16)
ิ
บรรณานุกรม รายชื่อผู้เชี่ยวชาญ ประวัติย่อผู้จัดท าและภาคผนวก

-13-


ิ
5. หาคุณภาพในด้านความเที่ยงตรง (Validity) น าแผนการจัดการเรียนรู้คณตศาสตร์ (แผนการใช้นวัตกรรม :
ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ) เรื่องอัตราส่วนและร้อยละ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2ที่จัดท าขึ้น ไปหาค่าดัชนีความ
สอดคล้อง ( IOC) โดยให้ผู้เชี่ยวชาญจ านวน 5 ท่าน พิจารณาความสอดคล้องขององค์ประกอบในคู่มือการใช้ชุดฝึก
ทักษะ กับรายการประเมินในแบบประเมิน
6. น าแผนการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ไปทดลองใช้และเผยแพร่ต่อไป

ข้าพเจ้าได้น า แผนการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ (แผนการใช้นวัตกรรม) ไปทดลองใช้กับโรงเรียนใน
กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่โรงเรียนบ้านดงเจริญ โรงเรียนบ้านค าม่วง และโรงเรียนบ้านโซงเหล่าโป่วิทยา ส านักงานเขตพื้นที่
การศึกษาประถมศึกษายโสธร เขต 1 อ าเภอค าเขอนแก้ว จังหวัดยโสธร ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 เพื่อหา
ื่
ประสิทธิภาพของนวัตกรรม และน าไปเผยแพร่ให้โรงเรียนอื่นๆ ได้น าไปทดลองใช้เพื่อแก้ปัญหาผู้เรียนต่อไป


8.2 วิธีด าเนินการสร้างชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

ชั้นมัธยมศึกษาปีท 2
ี่
ิ
การแก้ปัญหาผู้เรียนในครั้งนี้ ข้าพเจ้าได้สร้าง และพัฒนาชุดฝึกทักษะคณตศาสตร์ เพื่อใช้แก้ปัญหาผู้เรียน โดยใช้
้
ควบคู่กับ แผนการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ (แผนการใช้นวัตกรรม : ชุดฝึกทักษะการแกโจทย์ปัญหาร้อยละ) เรื่อง
อัตราส่วนและร้อยละ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ซึ่งมีวิธีด าเนินการสร้างดังนี้
1. วิเคราะห์หลักสูตร
วิเคราะห์เนื้อหา มาตรฐาน/ตัวชี้วัด และผู้เรียน เพื่อท าให้มีความเข้าใจ มีความชัดเจนในกิจกรรม การวัดและ

ประเมินผล ที่สอดคล้องและสัมพันธ์กัน อันจะเป็นประโยชน์ในการก าหนด เนื้อหา รูปแบบของกิจกรรมในชุดฝึกทักษะ
ตลอดจนวิธีการประเมินผล ที่ถูกต้องและเหมาะสมของพฤติกรรม ในชุดฝึกทักษะคณิตศาสตร์
2. ศึกษาเอกสารหลักสูตร
ศึกษาคู่มือครู แผนการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เอกสารการวัดผลประเมินผล เพื่อน ามาใช้ในการออกแบบ

และวางแผนการจัดกิจกรรมในชุดฝึกทักษะที่ถูกต้องและเหมาะสม
3. ศึกษาความหมาย ทฤษฎี หลักการและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง
โดยศึกษาเนื้อหาเรื่อง การพฒนาศักยภาพทางคณิตศาสตร์ คุณลักษณะของครูผู้สอนและแนวการจัดกิจกรรม
ั
การเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ลักษณะของนักเรียนที่เรียนออนคณิตศาสตร์ แนวคิดพนฐานทางด้านจิตวิทยาการเรียนรู้
ื้
่
ลักษณะของโจทย์ปัญหา กระบวนการจัดการเรียนการสอน แก้โจทย์ปัญหา องค์ประกอบที่จ าเป็นในการแก้โจทย์ปัญหา
เทคนิคการฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหา เทคนิคการใช้ค าถามต่อเนื่อง ความหมายของความคิดสร้างสรรค์ ทฤษฎีเกี่ยวกับ
ความคิดสร้างสรรค์ ลักษณะของความคิดสร้างสรรค์ องค์ประกอบของความคิดสร้างสรรค์ ความส าคัญของความคิด
สร้างสรรค์ การคิดวิเคราะห์ ความหมายของชุดฝึกทักษะ ลักษณะของชุดฝึกทักษะ ขั้นตอนการสร้างชุดฝึก

ข้อเสนอแนะในการสร้างชุดฝึก และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง
เพื่อน าผลการศึกษามาใช้ในการก าหนดนิยามเชิงปฏิบัติการของพฤติกรรมและทกษะที่ใช้ ในการสร้างนวัตกรรม
ั
ได้แก่ ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

-14-




4. ออกแบบและสร้างชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ
ก าหนดรูปแบบของชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ โดยการเรียงล าดับตามขั้นตอนของกระบวนการแก้
โจทย์ปัญหา ซึ่งมีลักษณะและส่วนประกอบของชุดฝึกทักษะแบ่งได้เป็น 4 เรื่อง ดังนี้

4.1 ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ เล่ม 1 เรื่อง “ความเข้าใจในเนื้อหา” ประกอบด้วย
ชุดฝึกทักษะย่อย 15 ชุดฝึก คือ
ชุดฝึกที่ 1 : ร้อยละกับเศษส่วน
ชุดฝึกที่ 2 : ร้อยละกับทศนิยม
ชุดฝึกที่ 3 : ปริมาณที่ต่างจากพวก

ชุดฝึกที่ 4 : ความเข้าใจเกี่ยวกับร้อยละ
ชุดฝึกที่ 5 : ความเข้าใจเกี่ยวกับก าไร
ชุดฝึกที่ 6 : ความเข้าใจเกี่ยวกับขาดทุน

ชุดฝึกที่ 7 : ความเข้าใจเกี่ยวกับราคาขาย
ุ
ชุดฝึกที่ 8 : ความเข้าใจเกี่ยวกับราคาทน
ชุดฝึกที่ 9 : ความเข้าใจเกี่ยวกับลดราคา
ชุดฝึกที่ 10 : ฝึกคิดเปรียบเทียบ

ชุดฝึกที่ 11 : แต่งโจทย์ปัญหา
ชุดฝึกที่ 12 : ตีความโจทย์ร้อยแก้ว
ชุดฝึกที่ 13 : ตีความโจทย์ร้อยกรอง
ชุดฝึกที่ 14 : ถามต่อเนื่องเรื่องโจทย์ปัญหา

ชุดฝึกที่ 15 : แปลงโจทย์ปัญหาเป็นประโยคสัญลักษณ์
4.2 ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ เล่ม 2 เรื่อง “ค านวณค่าให้ช านาญ” ประกอบด้วย
ชุดฝึกทักษะย่อย 15 ชุดฝึก คือ
ชุดฝึกที่ 1 : การบวกและการหาร

ชุดฝึกที่ 2 : การลบและการหาร
ู
ชุดฝึกที่ 3 : การคณและการหาร
ชุดฝึกที่ 4 : การบวก การหารและการคูณ

ู
ชุดฝึกที่ 5 : การลบ การหารและการคณ
ชุดฝึกที่ 6 : ร้อยละของจ านวนนับ
ชุดฝึกที่ 7 : เปอร์เซ็นต์ของจ านวนนับ
ชุดฝึกที่ 8 : ค านวณหาก าไร
ชุดฝึกที่ 9 : ค านวณหาขาดทุน

ชุดฝึกที่ 10 : ค านวณหาราคาขาย (1)

-15-


ชุดฝึกที่ 11 : ค านวณหาราคาขาย (2)

ชุดฝึกที่ 12 : ค านวณหาราคาทุน (1)
ชุดฝึกที่ 13 : ค านวณหาราคาทุน (2)
ชุดฝึกที่ 14 : ค านวณเกี่ยวกับการลดราคา
ชุดฝึกที่ 15 : ค านวณเกี่ยวกับดอกเบี้ย
4.3 ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ เล่ม 3 เรื่อง “รวดเร็วพลันล้วนหลากหลาย”

ประกอบด้วย ชุดฝึกทักษะย่อย 12 ชุดฝึก คือ
ชุดฝึกที่ 1 : ปริมาณที่เท่ากัน
ชุดฝึกที่ 2 : ค าตอบที่เท่ากัน (1)

ชุดฝึกที่ 3 : ค าตอบที่เท่ากัน (2)
ชุดฝึกที่ 4 : ค าตอบที่เท่ากัน (3)
ชุดฝึกที่ 5 : ค าตอบที่เท่ากัน (4)
ชุดฝึกที่ 6 : ค าตอบที่เท่ากัน (5)

ชุดฝึกที่ 7 : ค าตอบที่เท่ากัน (6)
ชุดฝึกที่ 8 : ค าตอบที่เท่ากัน (7)
ชุดฝึกที่ 9 : ค าตอบที่เท่ากัน (8)
ชุดฝึกที่ 10 : ประโยคภาษาของก าไร

ชุดฝึกที่ 11 : ประโยคภาษาของขาดทุน
ชุดฝึกที่ 12 : ประโยคภาษาของลดราคา
4.4 ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ เล่ม 4 เรื่อง “วิเคราะห์ง่ายแล้วแก้โจทย์”
ประกอบด้วย ชุดฝึกทักษะย่อย 19 ชุดฝึก คือ

ชุดฝึกที่ 1 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาก าไร)
ชุดฝึกที่ 2 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาก าไร)
ชุดฝึกที่ 3 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาก าไร)
ชุดฝึกที่ 4 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาก าไร)

ชุดฝึกที่ 5 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาขาดทุน)
ชุดฝึกที่ 6 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาขาดทุน)
ชุดฝึกที่ 7 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาขาดทุน)
ชุดฝึกที่ 8 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาขาดทุน)

ชุดฝึกที่ 9 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาราคาทุน)
ชุดฝึกที่ 10 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาราคาทุน)
ชุดฝึกที่ 11 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาราคาทุน)

-16-


ชุดฝึกที่ 12 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาราคาทุน)

ชุดฝึกที่ 13 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาราคาขาย)
ชุดฝึกที่ 14 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาราคาขาย)
ชุดฝึกที่ 15 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาราคาขาย)
ชุดฝึกที่ 16 : โจทย์เชิงเดี่ยว (หาราคาขาย)
ชุดฝึกที่ 17 : โจทย์เชิงซ้อน (หาก าไร)

ชุดฝึกที่ 18 : โจทย์เชิงซ้อน (หาขาดทุน)
ชุดฝึกที่ 19 : โจทย์เชิงซ้อน (หาราคาขาย)
5. หาคุณภาพในด้านความเที่ยงตรง (Validity) น าชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาบทประยุกต์ ทั้ง 4 เล่ม ที่ได้

จัดท าขึ้น ไปหาค่าดัชนีความสอดคล้อง ( IOC) โดยให้ผู้เชี่ยวชาญจ านวน 5 ท่านพจารณาความสอดคล้องของ
ิ
องค์ประกอบในชุดฝึกทักษะ กับรายการประเมินในแบบประเมิน
6. หาประสิทธิภาพของชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ ครั้งที่ 1
ปรับปรุงชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ ทั้ง 4 เล่ม ในด้านภาษาและลักษณะค าถาม แล้วน าไปทดลอง

กับกลุ่มตัวอย่าง จ านวน 20 คน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนบ้านค าม่วง ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561
7. หาประสิทธิภาพของชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ ครั้งที่ 2
ปรับปรุงชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ ทั้ง 4 เล่ม ในด้านภาษาและลักษณะค าถาม แล้วน าไปทดลอง
กับกลุ่มตัวอย่าง จ านวน 20 คน ของชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนบ้านโซงเหล่าโป่วิทยา ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา

2561

8.3 วิธีด าเนินการสร้างแบบทดสอบทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2


เพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการตรวจสอบสมมติฐานการวิจัย นั่นคือการหาประสิทธิภาพของแผนการจัดการเรียนรู้
ั
คณิตศาสตร์ (แผนการใช้นวัตกรรม : ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ) เรื่อง อตราส่วนและร้อยละ ชั้น
มัธยมศึกษาปีที่ 2 ซึ่งเน้นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ
่
ั
ข้าพเจ้าจึงได้ด าเนินการสร้างเครื่องมือได้แกแบบทดสอบทกษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละซึ่งมีวิธีด าเนินการ ดังนี้
1. ก าหนดจุดมุ่งหมายในการสร้างแบบทดสอบ
เพื่อให้แบบทดสอบมีความชัดเจนในสิ่งที่ต้องการวัด จึงได้ก าหนดจุดมุ่งหมาย ดังนี้
ั
1.1 เพื่อสร้างแบบทดสอบทกษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ ชั้นมัธยมศกษาปีที่ 2
ึ
ฉบับที่ 1 : ความรู้ความเข้าใจ ( 30 ข้อ )
ึ
ั
1.2 เพื่อสร้างแบบทดสอบทกษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ ชั้นมัธยมศกษาปีที่ 2
ฉบับที่ 2 : การแก้โจทย์ปัญหา (20 ข้อ)
2. วิเคราะห์หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ช่วงชั้นที่ 2

-17-


ศึกษามาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน / ตัวชี้วัด และสาระการเรียนรู้เนื้อหา ในเรื่อง “อัตราส่วนและร้อย

ละ” ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ตลอดจนการให้ค านิยามความหมายของทักษะการแก้โจทย์ปัญหา เพื่อท าให้แบบทดสอบมี
ความเที่ยงตรง ดังนี้
ทักษะการแก้โจทย์ปัญหาหมายถึงพฤติกรรมหรือความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหาได้ถูกต้องซึ่งจะ
แสดงออกได้โดยการตอบค าถาม จากสถานการณ์ปัญหา ที่ก าหนดให้ทั้งการบอกปริมาณเป็นตัวเลข และหน่วยการวัดได้
ถูกต้อง ทักษะการแก้โจทย์ปัญหานี้ จะต้องอาศัยพื้นฐานในด้านความรู้ความเข้าใจ เกี่ยวกับเนื้อเรื่องในโจทย์ และการ

ั
ตีความโจทย์ เพื่อโยงไปสู่การสร้างความสัมพนธ์ของข้อมูล หรือตัวเลขในโจทย์ปัญหา ตลอดจนความสามารถในการ
คิดค านวณตามที่โจทย์ต้องการทราบได้ถูกต้อง
3. สร้างตารางวิเคราะห์ข้อสอบ ( Table of Classification Tests)

ศึกษารูปแบบและโครงสร้างของเนื้อหา กิจกรรม และลักษณะค าถามในชุดฝึกทักษะทั้ง 4 เรื่อง เพื่อท าการ
สุ่มจ านวนข้อ (Items) ของสมรรถภาพที่ต้องการวัด แล้วจึงค านวณ สัดส่วนของจ านวนข้อสอบในแต่ละฉบับ ดังนี้
4. เขียนข้อสอบ
เขียนข้อสอบตามนิยามทักษะการแก้โจทย์ปัญหา และตารางโครงสร้างของข้อสอบโดยให้มีจ านวนข้อของแต่

ละฉบับ มากกว่าตามตารางการวิเคราะห์ข้อสอบ แล้วจัดท าเป็นรูปเล่มให้เพยงพอกับจ านวนนักเรียนในกลุ่มตัวอย่างที่จะ
ี
น าไปทดลองเพื่อหาคุณภาพต่อไป
5. หาคุณภาพของข้อสอบรายข้อ
น าแบบทดสอบที่สร้างขึ้นไปทดลอง (Try Out) กับนักเรียนโรงเรียนบ้านค าม่วง ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา

ื่
ื้
2561 ส านักงานเขตพนที่การศึกษาประถมศึกษายโสธร เขต 1 จ านวน 20 คน เพอหาคุณภาพด้านความเป็นปรนัย
(ความชัดเจนของข้อค าถาม) โดยน าผลการสอบมาหาคุณภาพรายข้อ ได้แก่การค านวณค่าความยากง่าย ( p ) และค่า
อ านาจจ าแนก ( r )

ปรับปรุงคุณภาพของแบบทดสอบสอบทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ โดยการคัดเลือกข้อสอบที่มีค่าอานาจ
จ าแนก ( r ) ตั้งแต่ 0.2 ขึ้นไป และค่าความยากง่าย ( p ) ระหว่าง 0.2 - 0.8 เอาไว้ ซึ่งได้จ านวนแบบทดสอบในแต่ละ
ฉบับ ฉบับที่ 1 : ความรู้ความเข้าใจ เป็นแบบทดสอบปรนัยชนิดเลือกตอบ (4 ตัวเลือก) 30 ข้อ (จากข้อ 1-30) ซึ่ง
ประกอบด้วยความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับร้อยละ ก าไร ขาดทุน และลดราคาความเข้าใจในโจทย์ และการแปลงโจทย์
ตามสัดส่วนในตารางวิเคราะห์ข้อสอบ

ฉบับที่ 2 : การแก้โจทย์ปัญหา เป็นแบบทดสอบปรนัยชนิดเลือกตอบ ( 4 ตัวเลือก ) (จากขอ 31-50) วัด
้
ทักษะการแก้โจทย์ปัญหา โดยให้หาค าตอบตามที่โจทย์ต้องการทราบ
จัดพิมพ์แบบทดสอบ ที่ได้คัดเลือกคุณภาพรายข้อแล้ว เป็นรูปเล่ม ประกอบด้วยปกหน้า ค าชี้แจง แบบทดสอบ
และปกหลัง โดยให้มีจ านวนเพียงพอกับจ านวนนักเรียนกลุ่มตัวอย่างที่จะน าไปหาคุณภาพต่อไป

6. หาคุณภาพของข้อสอบทั้งฉบับ
น าแบบทดสอบที่ปรับปรุงแล้ว จากข้อ 5 ไปทดลองกับกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียนโรงเรียนบ้านโซงเหล่าโป่
วิทยา ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษายโสธร เขต 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 จ านวน 20 คน

-18-


เพื่อหาคุณภาพของแบบทดสอบทั้งฉบับ ในด้านค่าความเชื่อมั่น (Reliability) โดยใช้สูตรของคูเดอร์-ริชาร์ดสัน (KR-20)

และได้ค่าความเชื่อมั่นของแบบทดสอบ เท่ากับ 0.89
7. น าแบบทดสอบไปทดลองใช้และเผยแพร่
น าแบบทดสอบไปทดลองใช้ร่วมกับคู่มือการใช้ชุดฝึกทักษะคณิตศาสตร์ และชุดฝึกทักษะการแก้ปัญหาบท
ื่
ประยุกต์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ทั้ง 4 เรื่อง เพื่อตรวจสอบสมมติฐานการวิจัย และเผยแพร่ให้โรงเรียนอนๆ น าไปใช้
ต่อไป








ลงชื่อ..........................................ผู้บันทึก ลงชื่อ..........................................หัวหน้า/ผู้น าPLC

(นายยรรยง ปกป้อง) (นายยรรยง ปกป้อง)





ลงชื่อ ............................................ ผู้รับรอง

(นายสมเพศ คามใส)

ผู้อ านวยการโรงเรียนบ้านดงเจริญ

-19-


Step 5 : Logbook


ครั้งที่ 5/2562 ชั่วโมง PLC ที่ 5
1) ประเด็น : น าไปใช้ลงสู่ปฏิบัติ
2) กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

3) 4 สัปดาห์แรก (ของวันเปิดเทอม ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2562) จ านวน 16 ชั่วโมง
4) สถานที่ ห้องเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนบ้านดงเจริญ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2562
5) สมาชิก PLC (Professional Learning Community) ประกอบด้วย



ล าดับที่ ชื่อ - สกุล ต าแหน่ง / โรงเรียน บทบาท


1 นายยรรยง ปกป้อง ครูช านาญการพิเศษ/บ้านดงเจริญ อ.ค าเขื่อนแก้ว จ.ยโสธร ผู้น า PLC
2 นายฉันทิตย์ บุญศรี ครูช านาญการพิเศษ/บ้านดอนกลอย อ.เมือง จ.ยโสธร สมาชิก
3 นางบุญเรืองศิลป์ ชาวดอน ครูช านาญการพิเศษ/บ้านบึงแกชัยชนะบูรพา สมาชิก

อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร
4 นางวิรัญดา สิงห์กาล ครูช านาญการพิเศษ/บ้านกุดกุง อ.ค าเขอนแก้ว จ.ยโสธร สมาชิก
ื่
5 นางสากอน พุทธคี ครูช านาญการพิเศษ/บ้านสงยาง อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร สมาชิก

6 นางสาวจินตนา พรหมประดิษฐ์ ครูช านาญการพิเศษ/ชุมชนบ้านหัวเมือง สมาชิก
อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร
้
7 นางสาวสุนันทา พุฒพันธ์ ครูช านาญการ/บ้านน้ าออม อ.ค้อวัง จ.ยโสธร สมาชิก
8 นางช่อผกา วัฒนณุกุลชัย ครูช านาญการพิเศษ/บ้านแคนน้อยหนองเลิง สมาชิก/ผู้บันทึก
ื่
อ.ค าเขอนแก้ว จ.ยโสธร


6) นวัตกรรมในการแก้ปัญหา (Best Practice)


การพัฒนาชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหา เรื่อง “อัตราส่วนและร้อยละ”
ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2




7) การน านวัตกรรมไปใช้

ข้าพเจ้าได้น านวัตกรรมที่สร้างและพฒนาขึ้น ไปทดลองใช้กับประชากรกลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ นักเรียนชั้น
ั
มัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2562 โรงเรียนบ้านดงเจริญ โดยใช้แบบแผนการทดลองแบบ Ono-
Group Pre-test Post-test Design มีขั้นตอน 3 ขั้นตอน คือ

-20-


7.1 ทดสอบก่อนเรียน (Pre-test) โดยใช้ข้อสอบวัดทักษะการแก้โจทย์ปัญหาที่สร้างขึ้น

7.2 จัดกิจกรรมการเรียนรู้ (treatment) ตามแผนการจัดการเรียนรู้ (คู่มือการใช้นวัตกรรม)
7.3 ทดสอบก่อนเรียน (Post-test) โดยใช้ข้อสอบวัดทักษะการแก้โจทย์ปัญหาที่สร้างขึ้น


และมีกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการน านวัตกรรมไปใช้ ได้แก ่
1) มีการนิเทศและสังเกตการณ์สอน โดยครูในโรงเรียนและผู้บริหารสถานศึกษา
2) ประชุมบุคลากรในโรงเรียน และสมาชิกกลุ่ม PLC เพื่อสะท้อนผลหลังกิจกรรม (After Action Review)
3) มีการแลกเปลี่ยนผ่านระบบ ICT (Professional Learning Network : PLN) ได้แก่ เสนอข้อมูลในรูปแบบ

- Line ส่งข้อความ รูปภาพ วีดีโอ คลิปเพลงคณิตศาสตร์ หรือใบงานแก่นักเรียนและสมาชิก PLC
ื่
- Facebook ส่งข่าวสารข้อมูล ผลงานทางวิชาการ แก่สมาชิก PLC และกลุ่มเพอน
4) เขียนรายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง “ผลการจัดกิจกรรมโดยใช้ชุดฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ ที่มี
ต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนคณิตศาสตร์ เรื่อง อัตราส่วนและร้อยละของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ”







ลงชื่อ..........................................ผู้บันทึก ลงชื่อ..........................................หัวหน้า/ผู้น าPLC

(นายยรรยง ปกป้อง) (นายยรรยง ปกป้อง)




ลงชื่อ ............................................ ผู้รับรอง

(นายสมเพศ คามใส)
ผู้อ านวยการโรงเรียนบ้านดงเจริญ