5-เฉลย-ประโยค

ประโยคและสว่ นประกอบของประโยค

ประโยค คอื คาหรอื กลุ่มคาทน่ี ามาเรยี บเรยี งแล้วสามารถสอื่ สาร
ได้ความสมบรู ณ์ว่า ใคร สิ่งใด ทาอาการอยา่ งไร

11 สว่ นประกอบของประโยค

ภาคประธาน ภาคแสดง

ผ้แู สดงอาการ บทขยาย กริยา กรรม บทขยาย บทขยาย
(ประธาน) (ประธาน) กรรม กริยา

ภาคประธาน คอื ส่วนทเ่ี ปน็ ผู้กระทาหรือแสดงอาการ ซงึ่ เป็นคานามหรือ
คาสรรพนาม แบ่งเป็นประธาน และบทขยายประธาน

ภาคแสดง คอื สว่ นท่ีแสดงอาการหรือความเปน็ ไปของประธาน แบ่งเปน็
กรยิ า กรรม บทขยายกรรม และบทขยายกริยา ซ่ึงบางประโยคอาจมีเพียงบทขยาย
กรยิ าหรอื บทขยายกรรมเทา่ น้ัน บางประโยคมบี ทขยายท้ังกรยิ าและกรรม และบาง
ประโยคไมม่ บี ทขยาย

ประโยคและส่วนประกอบของประโยค

ประโยคแบ่งได้ ๒ ชนดิ ตามส่วนประกอบของประโยค ไดแ้ ก่

ประโยค 2 สว่ น คอื ประโยคที่ประกอบ ประธาน และกริยา ซ่ึงบางประโยค
อาจมบี ทขยายของแตล่ ะสว่ นรวมอยูไ่ ด้

ตัวอยา่ ง

ภาคประธาน ภาคแสดง

ประโยค ประธาน บทขยาย กรยิ า บทขยาย
ประธาน กริยา
นอ้ งรอ้ งไห้
นอ้ งของฉันรอ้ งไห้เสียงดัง นอ้ ง - รอ้ งไห้ -

น้อง ของฉัน รอ้ งไห้ เสียงดงั

ประโยค 3 ส่วน คือ ประโยคท่ปี ระกอบ ประธาน กริยา และกรรม ซงึ่ บาง
ประโยคอาจมบี ทขยายของแตล่ ะส่วนรวมอยไู่ ด้

ตัวอยา่ ง

ภาคประธาน ภาคแสดง

ประโยค ประธาน บทขยาย กรยิ า บทขยาย กรรม บทขยาย
ประธาน กริยา กรรม

นกั เรียนทาขอ้ สอบ นกั เรียน - ทา - ขอ้ สอบ -

นักเรียนทุกคนทาข้อสอบ นักเรยี น ทกุ คน ทา อย่าง ข้อสอบ ภาษาไทย
ภาษาไทยอย่างต้งั ใจ ตง้ั ใจ

ประโยคและส่วนประกอบของประโยค

๑. ใหน้ ักเรยี นวเิ คราะห์ประโยคต่อไปนวี้ า่ มลี ักษณะเปน็ ประโยค ๒ สว่ น หรือ
ประโยค ๓ สว่ น

ประโยค ส่วนประกอบของประโยค
1. พระอาทิตย์สอ่ งแสง 2
2. ฝนตกไม่ทัว่ ฟ้า 2
3. น้าน้อยแพไ้ ฟ 3
4. ไอศกรมี รา้ นนีข้ ายดมี าก 2
5. กระต่ายตวั นีก้ าลังกินผกั 3
6. ฉนั ดใี จท่โี รงเรยี นปิดเทอม 2
7. ไก่เห็นตนี งู งูเหน็ นมไก่ 3
8. ลกู ไม้หล่นไมไ่ กลต้น 2
9. คุณยายซอื้ น้าพรกิ กะปิทต่ี ลาด 3
10. คณุ พอ่ ขบั รถเร็ว 3

ประโยคและส่วนประกอบของประโยค

2. ให้นักเรียนจาแนกส่วนประกอบของประโยคทีก่ าหนดให้ถูกต้อง

ส่วนประกอบ ภาคประธาน ภาคแสดง

ของประโยค บทขยาย บทขยาย บทขยาย
ประธาน กริยา กรรม
ประโยค ประธาน กรยิ า กรรม

1. ผเี สอ้ื หลายตัวบนิ อยใู่ น ผีเสอ้ื หลายตวั บิน อย่ใู นสวน - -
สวน

2. เสน้ ผมบังภเู ขา เสน้ ผม - บัง - ภเู ขา -

3. ปลาใหญ่กนิ ปลาเล็ก ปลา ใหญ่ กิน - ปลา เล็ก

4. สนุ ัขสดี าคาบกระดกู สุนขั สดี า คาบ จากถัง กระดกู ทอ่ นใหญ่
ท่อนใหญ่จากถังขยะ คณุ ยาย ของฉนั ขยะ
ชาวต่างชาติ -
5. คุณยายของฉันรอ้ ย ร้อย ได้สวยงาม มาลยั ดอกพุด
มาลยั ดอกพดุ ไดส้ วยงาม มาก
มาก
ชอบ มาก ผลไม้ ไทย
6. ชาวต่างชาติชอบผลไม้
ไทยมาก

7. นอ้ งสาวซ้อื ตุ๊กตาตวั ใหญ่ นอ้ งสาว - ซอ้ื - ตกุ๊ ตา ตวั ใหญ่
หวาน
8. พ่ีของฉนั กนิ ขนมหวาน พี่ ของฉัน กนิ อย่าง ขนม
อยา่ งเอร็ดอร่อย เอร็ดอร่อย

ประโยคและสว่ นประกอบของประโยค

3. เติมบทขยายในประโยคตามท่ีกาหนด

บทขยายประธาน

1. นก..........พ...ิร..า..บ................กาลังสรา้ งรัง
2. คุณครู....ส...ม..ศ...ร..ี .....................ตรวจขอ้ สอบวชิ าภาษาไทย

บทขยายกรยิ า

1. คณุ แมข่ ับรถ....อ...ย..่า..ง..ร..ะ..ม..ดั...ร..ะ..ว..งั.......เสมอ
2. เด็กๆ อนุบาลคยุ .....เ..ส..ีย..ง..ด..ัง..........................

บทขยายกรรม

1. คณุ พอ่ เลี้ยงปลา.......ต..ัว..ใ..ห..ญ....่ ........................
2. ชาวสวนปลูกผลไม้...ม..า..ก..ม...า..ย.........................

4. แตง่ ประโยค ๒ ส่วน และประโยค ๓ ส่วน (อยา่ งละ 3 ประโยค)
ประโยค 2 สว่ น

.........................................................................
.........................................................................
.........................................................................

ประโยค 3 สว่ น
.........................................................................
.........................................................................
.........................................................................