บทครูสอน

เอกสารประกอบการเรยี น “โนราบทครสู อน” | 51

ที่ อธิบายท่ารำ ภาพประกอบ
มือขวาจีบหงายท้องแขน
แขน วางบนเข่าขวา เอียง
ซา้ ย

“เยื้องข้างขวา” นั่งคุกเข่า
เหยียดเท้าขวาไปด้านหน้า
มือซา้ ยม้วนมือจีบปล่อยเป็น
วงบน
“เยื้องแล้วแม่นะเยื้องข้าง
ขวา” นั่งลักษณะเดิม มือ
ซ้ายปฏิบัติลักษณะเดิม มือ
ข ว า ม ้ ว น ม ื อ เ ข ้ า ห า ล ำ ตั ว
แล้วดึงมือกลับที่เดิม หน้า
ตรง

ส่ือการเรียนการสอนสาหรับเด็ก

52 | เอกสารประกอบการเรยี น”โนราบทครสู อน”

ที่ อธิบายท่ารำ ภาพประกอบ

14 เนื้อเพลง ตีค่าได้ห้าตำลึง
ทอง’
“ตีค่า” นั่งลักษณะเดิม มือ
ขวากำมือหงายทอ้ งแขน มอื
ซ้ายชี้ที่มือกำ “ได้ห้าตำลึง
ทอง” ยกก้นขึ้น ตั้งฉากเข่า
ขวา มอื ขวาชยี้ อดเทรดิ มือ
ซา้ ยจบี ส่งหลงั เอยี งขวา
หมายเหตุ หมุนตัวทางซ้าย
1 รอบ

เอกสารประกอบการเรยี น “โนราบทครสู อน” | 53

ที่ อธบิ ายท่ารำ ภาพประกอบ
หมายเหตุ หมุนตัวทางซ้าย
1 รอบ

15 เนอื้ เพลง ท่านี้ตนี ถบี พะนกั
“ท ่ า น ี ้ ต ี น ถ ี บ พ ะ น ั ก ”
นั่งคุกเข่าแยกเข่าออก พนม
มือระดับหน้าอก หน้าตรง
จากนั้น เหยียดขาซ้ายไป
ด้านหน้า มือขวาตั้งวงบน
มือซ้ายจีบหงายแขนตึงวาง
บนเขา่ ซ้าย เอยี งขวา

สื่อการเรียนการสอนสาหรับเดก็

54 | เอกสารประกอบการเรยี น”โนราบทครสู อน”

ที่ อธบิ ายทา่ รำ ภาพประกอบ
“ถีบแล้วแม่นะ ถีบพะนัก”
น่งั ลักษณะเดมิ มอื ขวา
ปฏิบัติลักษณะเดิม มือซ้าย
ม้วนมือเข้าหาลำตัว แล้วดึง
มอื กลบั ที่เดมิ หนา้ ตรง

เอกสารประกอบการเรียน “โนราบทครสู อน” | 55

ท่ี อธิบายทา่ รำ ภาพประกอบ

16 เนื้อเพลง สองมือชักเอา
แสงทอง
“สองมือชัก” นั่งลักษณะ
เดิม มือซ้ายปฏิบัติลักษณะ
เดิม มือขวาดึงมือจีบหงาย
รวมไว้กบั มือซา้ ย จากนน้ั ดงึ
มือปลอ่ ยเป็นตั้งวงบน เอียง
ขวา

สื่อการเรียนการสอนสาหรับเดก็

56 | เอกสารประกอบการเรียน”โนราบทครสู อน”

ท่ี อธบิ ายท่ารำ ภาพประกอบ

17 เนื้อเพลง หาไหนให้ได้
เสมอื นนอ้ ง
“หาไหนให้ได้” นั่งคุกเข่า
มือขวาแบมือแตะอก มือ
ซ้ายกำนิ้วชี้ เคาะนิ้วตาม
จงั หวะเพลง เอียงขวา
“เสมือนน้อง” นั่งลักษณะ
เ ด ิ ม ม ื อ ซ ้ า ย ม ้ ว น ม ื อ จี บ
ปล่อยเป็นวงหนา้ เอียงซ้าย

เอกสารประกอบการเรยี น “โนราบทครสู อน” | 57

ท่ี อธบิ ายท่ารำ ภาพประกอบ
“เหมือนแล้วแม่นาเสมือน
นอ้ ง” ปฏบิ ตั ิสลับข้างกับท่า
เสมือนน้อง

สื่อการเรียนการสอนสาหรับเดก็

58 | เอกสารประกอบการเรยี น”โนราบทครสู อน”

ที่ อธิบายทา่ รำ ภาพประกอบ

18 เ นื้ อ เ พ ล ง ร ำ
ทำนองพระเทวดา

“ รำทำนอง”
นั่งคุกเข่า มือทั้ง
สองรวมจบี ไวร้ ะดับ
ใบหน้า จากนั้น ดึง
มือจีบปล่อยเป็นวง
บน(วงเขาควาย)
หน้าตรง

เอกสารประกอบการเรียน “โนราบทครูสอน” | 59

ท่ี อธบิ ายทา่ รำ ภาพประกอบ
18 เนื้อเพลง รำทำนองพระ

เทวดา
“รำทำนอง” นั่งคุกเข่า มือ
ท ั ้ ง ส อ ง ร ว ม จ ี บ ไ ว ้ ร ะ ดั บ
ใบหน้า จากนั้น ดึงมือจีบ
ปล่อยเป็นวงบน(วงเขา
ควาย) หนา้ ตรง
“พระเทวดา” กระโดดตัว
เขาทั้งสองตั้งฉาก มือท้ัง
สองตั้งวงเขาควาย หน้าตรง

ส่ือการเรียนการสอนสาหรับเด็ก

60 | เอกสารประกอบการเรียน”โนราบทครสู อน”

สรุป

โนรามหรสพพื้นบ้านภาคใต้ ในเขตจังหวัดรอบลุ่มทะเลสาบ
ปัจจุบันมีการแพร่กระจายทางวัฒนธรรมไปสู่จังหวัดอื่นด้วย การแสดง
ประเภทนี้จะใช้การร้องกลอน การรำ การเล่น เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นในพัทลุง
โดยพระยาสายฟ้าฟาดมีธิดาชื่อนวลทองสำลี ชอบการรำโนราและสุบินว่า
เทวดาประทานเครื่องดนตรีให้รำเล่นในวังอย่างสนุก อยู่มาวันหนึ่งได้เสวย
เกสรดอกบัวเกิดทรงครรภ์ทำให้พระบิดาโกรธเนรเทศให้ลอยแพไป ติดท่ี
เกาะกะชังคลอดบุตรชายช่ือเดก็ ชายนอ้ ย ตอนหลังเด็กชายนอ้ ยมาสืบหาตา
จนได้พบกันและทรงพระราชทานเครื่องแต่งกายและแต่งตั้งให้เป็นขุนศรี
ศรทั ธาแตน่ ั้นมา การแสดงชนิดนีม้ อี งค์ประกอบของการแสดงทง้ั ผู้แสดง มี 3
ประเภทคือนายโรง นางรำและตัวตลก เครื่องแต่งกาย มีเทริด กำไลแขน
ปน้ั เหน่ง สงั วาลพาดเฉยี ง 2 ขา้ ง ปกี นกแอ่น หางหงส์ หนา้ ผ้า ผ้าหอ้ ย กำไล
ต้นแขน กำไลมือ สนับเพลา และเล็บ เครื่องดนตรี มีทับ(โทน) กลอง ปี่
โหม่ง ฉิ่ง และแตระ บทร้องครูสอน เป็นเพลงเริ่มต้นของการฝึกร้องฝึกรำ
โนรา ในเพลงครู โดยทัว่ ไปบทรอ้ งนจ้ี ะใช้ฝึกการรำโนราในท่าน่ัง โดยมีสาระ
ของบทร้องอธิบายถึงพระคุณของครูที่สอนทั้งการยกมือไหว้ การแต่งกาย
การเขียนหนังสือ ซึ่งถือเป็นบุญคุณชั้นสูงของลูกศิษย์ที่ได้มีโอกาสมาเล่า
เรียน เขียนอ่านกับคุณครู และท่ารำบทครูสอน มีท่ารำทั้งหมด 18 ท่า
ดังท่ีได้นำเสนอแลว้ ข้างต้น

เอกสารประกอบการเรยี น “โนราบทครูสอน” | 61

คำถามทบทวน

แบบฝึกหัดท่ี1 เรอ่ื งประวัตโิ นรา
คำช้แี จง ใหน้ ักเรียนเติมคำในชอ่ งวา่ งใหส้ มบูรณ์
พระยาสายฟ้าฟาดเปน็ กษัตริยค์ รองเมอื ง มชี ายาช่ือ......................... มีธิดา
ชอื่ .....................วนั หนงึ่ นางนวลทองสำลี...........ว่ามีเทพธิดามาร่ายรำให้ดู
ท่ารำมี ……. ทา่ มดี นตรีประโคม ไดแ้ ก่ ……………………………….............
และ………… อย่มู าวนั หนงึ่ นางอยากเสวยเกสรบัวในสระหน้าวัง นางก็ทรง
.............แต่ยังคงเลน่ รำอยตู่ ามปกติ วันหนง่ึ พระยาสายฟ้าฟาดเสดจ็ มา
ทอดพระเนตรการรำของธดิ า เห็นนางทรงครรภ์ทรงตรสั ถามเอาความจรงิ
ไดค้ วามเหตเุ พราะ............................. พระยาสายฟา้ ฟาด จึงรบั สงั่ ให้
....................... พระธิดาพรอ้ มด้วยสนมกำนัล 30 คน แพไปติด………………….
นางจึงเอาเกาะนน้ั เป็นท่ีอาศัย ครรภค์ รบ................จึงประสตู ิเป็นโอรสต้ังชื่อ
.........................ทรงสอนให้รำโนราไดอ้ ยา่ งชำนาญ ต่อมากุมารนอ้ ย ได้
โดยสารเรอื พอ่ ค้าไปเทยี่ วรำโนราไปยงั เมือง............................ เรอื่ งเล่าลอื ไป
ถึงพระยาสายฟ้าฟาด ทรงปลอมพระองค์ไปดโู นรา จงึ ทรงสอบถามจนได้
ความจรงิ วา่ เปน็ .......................... จงึ รับสง่ั ใหเ้ ข้าวัง
คร้งั นางเขา้ เมืองแล้ว พระยาสายฟ้าฟาดได้ทรงจัด.....................ขึ้น และใหม้ ี
การรำโนราในงานนโี้ ดยประทาน................ และพระราชทานบรรดาศกั ด์ิ
ใหแ้ ก่กุมารน้อยราชนดั ดาเป็น...............................

สื่อการเรียนการสอนสาหรับเดก็

62 | เอกสารประกอบการเรยี น”โนราบทครสู อน”

แบบฝึกหัดที่2 เครอ่ื งแต่งกายโนรา
คำชแ้ี จง ใหน้ กั เรยี นอา่ นข้อความทก่ี ำหนดให้ แล้วขีด หน้าขอ้ ความท่ี
ถูกและ หน้าขอ้ ความที่ผิด
1...........เทรดิ เปน็ เคร่ืองประดับศรี ษะของตวั นายโรงหรือโนราใหญห่ รอื ตวั
ยืนเครอ่ื ง
2..........เครือ่ งแตง่ กายโนราทั้ง 3 แบบไดแ้ ก่แบบเครอ่ื งตน้ แบบดอกบัว
แบบลกู ปัด 2 ชน้ิ
3……….กำไลของโนรามกั ทำด้วยทองเหลือง ทำเปน็ วงแหวน ใช้สวมมอื และ
เท้าข้างละหลายๆ วง
4……….ปกี หรอื หางหงส์เป็นอวัยวะของกินนรี
5…….…ปีกนกแอน่ และปีกหางหงส์มีลักษณะทีเ่ หมอื นกนั
6..........หน้าเพลา เหน็บเพลาและหนบั เพลามีลักษณะทแี่ ตกตา่ งกัน
7……....เลบ็ นยิ มสวมมอื ละ 4 นิ้ว (ยกเว้นนาง)
8...........เครอื่ งแตง่ กายของตวั ยืนเคร่ืองหรือโนราใหญ่ ส่วนเคร่ืองแตง่ กาย
ของตวั นางหรือนางรำเรียกวา่ "เครอื่ งนาง"
9..........ปัจจุบันโนราทกุ คนไม่นยิ มสวมเทริดเพราะทำให้ลำบากในการรำ
10........พรานเป็นตัวตลกในการแสดงโนรา

เอกสารประกอบการเรยี น “โนราบทครสู อน” | 63

แบบฝึกหัดท่ี3 เคร่อื งดนตรีโนรา
คำชแ้ี จง ตอบคำถามต่อไปน้ีมาให้ถูกต้อง

1.เคร่ืองดนตรีเป็นองค์ประกอบท่ีสำคญั หรือไม่ อย่างไรจงอธบิ าย
ตอบ
2.เครอื่ งดนตรีชนิดใดที่ทำหน้าทค่ี วบคุมจงั หวะและเป็นตวั นำในการเปลีย่ น
จงั หวะ พรอ้ มทัง้ อธบิ ายลกั ษณะมาพอสงั เขป
ตอบ
3.เคร่ืองดนตรชี นดิ ใดบา้ งทีเ่ ป็นเคร่อื งดนตรีประเภทตี
ตอบ
4.เครือ่ งดนตรีในการประกอบการแสดงนิยมใชป้ ี่ประเภทใด
ตอบ
5.เคร่อื งตีประเภทใดที่เปน็ เครื่องตีเสริมแต่งและเน้นจังหวะ
ตอบ

ส่ือการเรียนการสอนสาหรับเด็ก

64 | เอกสารประกอบการเรยี น”โนราบทครสู อน”

แบบฝึกหดั ที่4 บทร้อง
คำชี้แจง ใหน้ ักเรยี นเติมเนอื้ รอ้ งตอ่ ไปน้ีให้สมบูรณ์

ครูเอยครสู อน เสด้อื งกร.................
ครูสอนเขียนหนงั สือ .......................รำมโนราห์
ครูสอนให้ผกู ผา้ สอนข้าทรงกำไล
ครูสอน........................ รำจับสร้อย......................
ครสู อนให้ทรงกำไล สอดใส่แขนซ้ายแขนขวา
รำทา่ เสดื้องเย้ือง............. ตคี า่ ได้..........................
รำท่าเสด้ืองเยื้อง............. ตคี า่ ได้..........................
รำทา่ ตนี ถบี พะนัก ..................เอาแสงทอง
หาไหนให้ได้เสมอื นน้อง ทำนอง..........................

เอกสารประกอบการเรยี น “โนราบทครูสอน” | 65

แบบทดสอบหลังเรยี น

คำชแ้ี จง โปรดเลอื กคำตอบท่ีถกู ต้องเพยี งคำตอบเดียว แลว้ ทำเคร่ืองหมาย
( X ) ทับตัวเลือกท่ีถูกต้องในกระดาษคำตอบ

1. ตามตำนานเชื่อวา่ โนราเกิดขึ้นทจ่ี งั หวัดใด

ก. สงขลา ข. นครศรธี รรมราช

ค. ตรงั ง. กระบี่

จ. พทั ลงุ

2. เจา้ พระยาสายฟ้าฟาดมีศักด์ิเป็นอะไรกบั ขนุ ศรีศรัทธาหรือเดก็ ชายน้อย

ก. พ่อ ข. ตา

ค. ย่า ง. ยาย

จ. แม่

3. การแสดงโนราเป็นศลิ ปะการละเลน่ ของคนในแถบภาคใด

ก. ภาคเหนอื ข. ภาคกลาง

ค. ภาคอีสาน ง. ภาคใต้

จ. ภาคใต้และภาคกลาง

4. ตวั เลอื กใดไม่ใช่องค์ประกอบของการแสดงโนรา

ก. เคร่ืองเสียง ข. เครอ่ื งแต่งกาย

ค. ผูแ้ สดง ง. ทา่ รำ

จ. บทรอ้ ง

สื่อการเรียนการสอนสาหรับเดก็

66 | เอกสารประกอบการเรยี น”โนราบทครสู อน”

5. ครูเอยครสู อน ............... คำที่หายไปควรเปน็ ตัวเลือกใด

ก. เสดื้องกรต่อง่า ข. ครสู อนให้ผูกผา้

ค. ครสู อนใหค้ รอบเทริด ง. ใสแ่ ขนซ้ายยา้ ยแขนขวา

จ. สอนให้ทรงกำไล

6. ในท่ารำ “ตีนถีบพนัก” คำวา่ “ตีน” ตรงกบั อวยั วะข้อใด

ก. มอื ข. เท้า

ค. เข่า ง. สะเอว

จ. ไหล่

7. “เครอ่ื งเบญจ” ใชเ้ รียกอะไรของการแสดงโนรา

ก. ท่ารำ ข. เครื่องดนตรี

ค. บทรอ้ ง ง. เสือ่ ปูแสดง

จ. กาศครู

8. ตวั เลอื กใดอธบิ าย “เทริด” ไดถ้ ูกต้องที่สุด

ก. ผ้านุง่ สำหรบั โนรา ข. ลูกปัดคลมุ ไหล่

ค. เครื่องสวมศีรษะ ง. เคร่ืองสวมเลก็

จ. ทำจากลกู ปัด

9. จากภาพเป็นท่ารำในตัวเลือกใด

ก. ครสู อนให้ทรงกำไล ข. สอนให้ครอบเทริดน้อย

ค. ตีนถีบพนกั ง. หาไหนไม่ได้เสมือนนอ้ ง

เอกสารประกอบการเรยี น “โนราบทครสู อน” | 67

จ. รำทำนองพระเทวดา
10. นางนวลทองสำลถี ูกเนรเทศออกจากเมืองไปโดยใชพ้ าหนะชนิดใด

ก. เรือ ข. เครือ่ งบนิ
ค. แพ ง. รถยนต์
จ. เกวยี น

สื่อการเรียนการสอนสาหรับเด็ก

68 | เอกสารประกอบการเรยี น”โนราบทครสู อน”

กระดาษคำตอบ

โรงเรียน........................................................ปกี ารศึกษา...........................
ชื่อ.............................................................ช้นั ...................เลขท่.ี ...............
กลุ่มสาระการเรยี นรู้.....................วันท.ี่ .............เดือน...................พ.ศ..........

ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง
16
27
38
49
5 10

ประเมนิ ผล
เต็ม

ได้

เอกสารประกอบการเรยี น “โนราบทครสู อน” | 69

บรรณานุกรม

ธรี วัฒน์ ช่างสาน. (2543). รายงานการวิจยั เครื่องลกู ปดั โนราในจงั หวัด
นครศรีธรรมราช. นครศรธี รรมราช : สถาบันราชภฏั
นครศรธี รรมราช.

_______. (2560). การพฒั นาเครื่องแตง่ กายโนราภูมปิ ัญญาชาวบ้านในจงั หวดั
นครศรธี รรมราช. สบื คน้ เม่อื 2563, กันยายน : 7
จาก file:///C:/Users/lenovo/Downloads/128541
A1-337152-1-10-20180614.pdf

ราชบัณฑิตยสภา. (2554). โนรา. สบื คน้ เมอื่ 2563, สงิ หาคม : 12. จาก
https://dictionary.apps.royin.go.th/

Xekkalakpaktai. (2562). ตำนานโนรา. สบื คน้ เมื่อ2563, กันยายน : 7
จาก https://sites.google.com/site/xekkalakpaktai/nora/nora-1

tungsong.com. (2562). เครอ่ื งแต่งกายโนรา. สบื คน้ เมื่อ 2563, กนั ยายน
: 7 จาก https://www.tungsong.com/NakhonSri/Cultures&
Games_Nakhonsri/%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B8
%A3%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B9%8C/group
_nora.html

ราชบณั ฑิตยสถาน. (2554). พจนานุกรมแปล ไทย-ไทย. สืบค้นเม่อื 2563,
กนั ยายน : 7

สื่อการเรียนการสอนสาหรับเดก็

70 | เอกสารประกอบการเรียน”โนราบทครสู อน”

จาก https://dictionary.sanook.com/search/dict-th-th-royal-
institute/%E0%B8%9A%E0%B8%97
วารสารวัฒนธรรม. (2020). โนรา ทส่ี ุดแห่งทักษณิ นาฏยศาสตร์. สืบคน้
เม่ือ กันยายน : 7
จาก http://article.culture.go.th/index.php/template-
features/198-2020-03-26-08-58-58
Tungsong.com.(2562). เครอื่ งดนตรี. สืบค้นเม่ือ2563, กันยายน : 7
จาก https://www.tungsong.com/NakhonSri/Cultures&
Games_Nakhonsri/
OpenBase.in.th. (2552). ภาพเครือ่ งดนตรีโนรา. สืบคน้ เม่อื 2563,
กนั ยายน : 7
จาก http://www.openbase.in.th/node/9406
นางสาวชุรพี ร จ่าสอน. (2562). ทา่ รำมโนราห.์ สบื ค้นเมอ่ื 2563,

กันยายน : 7
จาก https://www.sites.google.com/site/aungang16
/?tmpl=%2Fsystem%2Fapp%2Ftemplates%
2Fprint%2F&showPrintDialog=1
ศาสตรแ์ ห่งครหู มอโนรา. (2556). บทกลอนและบทร้องของพิธกี รรมโนรา.
สืบค้นเมอื่ 2563, กนั ยายน : 7
จาก http://krunora.blogspot.com/2013/06/blog-post_7.html

เอกสารประกอบการเรยี น “โนราบทครูสอน” | 71

มรดกภมู ปิ ญั ญาทางวฒั นธรรม. (2563). โนราโรงคร.ู สืบคนั เม่อื 2563,
กันยายน : 8

จาก http://ich.culture.go.th/index.php/th/ich/performing-
arts/236-performance/129-nora
ฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน. (2548). พจนานุกรมศัพทป์ รัชญา. สืบค้นเมอ่ื
2563, กันยายน : 8
จาก http://www.royin.go.th/?printing
ศาสตรแ์ ห่งครหู มอโนรา. (2556). ความเชื่อเกย่ี วกบั โนราและการรำโนรา
โรงครู. สบื ค้นเมื่อ 2563, กันยายน : 8
จาก http://krunora.blogspot.com/2013/05/bloghtml-
post_29.
สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2550). พิธี พธิ ีการ และ พธิ ีกรรม. สืบคน้ เมื่อ
2563, กนั ยายน : 8
จาก http://www.royin.go.th/?knowledges
สำนกั งานวฒั นธรรมจังหวัดสงขลา. (2559). โนราโรงครู. สืบค้นเมอื่ 2563,
กนั ยายน : 8
จาก https://www.mculture.go.th/songkhla/ewt
_news.php?nid=445&filename=index
มโนราหว์ ฒั นธรรมปักษ.์ (2562). โอกาสทีใ่ ช้ในการแสดง. สบื ค้นเมือ่ 2563,
กนั ยายน : 8

ส่ือการเรียนการสอนสาหรับเด็ก

72 | เอกสารประกอบการเรียน”โนราบทครสู อน”

จาก https://sites.google.com/site/mnorahwa
thnthrrmchawpaksti/home/7-xokas-thi-saedng

เอกสารประกอบการเรียน “โนราบทครสู อน” | 73

ภาคผนวก

สื่อการเรียนการสอนสาหรับเด็ก

74 | เอกสารประกอบการเรยี น”โนราบทครสู อน”

ภาคผนวก ก. แนวคำตอบ

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน

ข้อ ก ข ค ง จ ขอ้ ก ข ค ง จ

1 x6 x

2 x7 x

3x 8x

4x 9 x

5 x 10 x

เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น

ข้อ ก ข ค ง จ ข้อ ก ข ค ง จ

1 x6 x

2x 7x

3 x8 x

4x 9 x

5 x 10 x

เอกสารประกอบการเรยี น “โนราบทครูสอน” | 75

เฉลยแบบฝกึ หดั ที่ 1 เรอื่ งประวัตโิ นรา
คำช้ีแจง ใหน้ ักเรยี นเติมคำในชอ่ งวา่ งให้สมบรู ณ์
พระยาสายฟา้ ฟาดเปน็ กษตั ริยค์ รองเมือง มชี ายาช่ือมธี ิดาชื่อนางศรมี าลา
วันหน่ึงนางนวลทองสำลีสบุ นิ ว่ามเี ทพธดิ ามารา่ ยรำใหด้ ู ทา่ รำมี 12 ท่า มี
ดนตรปี ระโคม อยู่มาวันหนง่ึ นางอยากเสวยเกสรบวั ในสระหนา้ วงั นางก็
ทรง ครรภ์ แต่ยงั คงเล่นรำอยู่ตามปกติ วนั หน่ึงพระยาสายฟ้าฟาดเสด็จมา
ทอดพระเนตรการรำของธิดา เห็นนางทรงครรภท์ รงตรสั ถามเอาความจริง
ไดค้ วามเหตเุ พราะ เสวยเกสรดอกบัว พระยาสายฟา้ ฟาด จงึ รับสั่งให้
ลอยแพ พระธิดาพร้อมดว้ ยสนมกำนัล 30 คน แพไปตดิ เกาะกะชัง นางจึง
เอาเกาะนนั้ เปน็ ท่อี าศัย ครรภค์ รบ ทศมาส จงึ ประสตู เิ ป็นโอรสตง้ั ช่ือ
เด็กชายน้อย ทรงสอนใหร้ ำโนราไดอ้ ย่างชำนาญ ตอ่ มากุมารน้อย ได้
โดยสารเรือพ่อคา้ ไปเท่ยี วรำโนราไปยงั เมือง พระอยั กา เรอื่ งเล่าลือไปถงึ
พระยาสายฟา้ ฟาด ทรงปลอมพระองค์ไปดูโนรา จึงทรงสอบถามจนไดค้ วาม
จรงิ วา่ เปน็ พระราชนัดดา จึงรบั สั่งให้เขา้ วงั ครั้งนางเขา้ เมืองแล้ว พระยา
สายฟา้ ฟาดได้ทรงจดั พธิ ีรบั ขวญั ขึ้น และให้มีการรำโนราในงานนโ้ี ดย
ประทาน เครอื่ งตน้ และพระราชทานบรรดาศกั ดิ์ให้แก่กมุ ารน้อยราชนัดดา
เป็น ขนุ ศรศี รทั ธา

สื่อการเรียนการสอนสาหรับเดก็

76 | เอกสารประกอบการเรยี น”โนราบทครสู อน”

เฉลยแบบฝึกหดั ที่ 2 เคร่ืองแตง่ กายโนรา
1ถกู เทรดิ เป็นเคร่ืองประดบั ศีรษะของตวั นายโรงหรือโนราใหญห่ รือตวั ยนื
เคร่ือง
2 ผดิ เครอื่ งแตง่ กายโนราทั้ง 3 แบบได้แก่แบบเคร่ืองต้น แบบดอกบวั แบบ
ลกู ปัด 2 ช้ิน
3 ถกู กำไลของโนรามักทำดว้ ยทองเหลือง ทำเปน็ วงแหวน ใช้สวมมือและ
เทา้ ขา้ งละหลายๆ วง
4 ผดิ ปกี หรือ หางหงส์เปน็ อวยั วะของกินนรี
5 ผดิ นกแอ่นและปีกหางหงส์มีลกั ษณะที่เหมอื นกนั
6 ผดิ หน้าเพลา เหนบ็ เพลาและหนบั เพลามลี ักษณะที่แตกตา่ งกัน
7 ผดิ เลบ็ นยิ มสวมมือละ 4 นว้ิ (ยกเว้นนาง)
8 ถกู เคร่ืองแต่งกายของตัวยืนเครือ่ งหรอื โนราใหญ่ ส่วนเครือ่ งแต่งกาย
ของตัวนางหรือนางรำเรยี กว่า "เครอื่ งนาง"
9 ผดิ ปจั จบุ นั โนราทกุ คนไม่นิยมสวมเทรดิ เพราะทำใหล้ ำบากในการรำ
10 ถกู พรานเปน็ ตัวตลกในการแสดงโนรา
เฉลยแบบฝึกหัดที่ 3 เครอ่ื งดนตรี
1. ม6ี ชนิดไดแ้ ก่ ทับ กลองทัด ป่ี โหมง่ ฉ่งิ แตระ
2. ทบั โทน
3. ทับโทน กลองทดั โหม่ง ฉ่ิง แตระ
4. ป่นี อก

เอกสารประกอบการเรียน “โนราบทครสู อน” | 77

5. ฉ่ิง
6. เครอ่ื งเบญจรงค์
7. หมงุ่
8. แคระ หรือแกระ
9. ทับโทน
10. กลอง

เฉลยแบบฝกึ หดั ท่ี 4 เรือ่ งบทร้อง เสดื้องกรต่องา่
ครูเอยครูสอน หารือครสู อนรำมโนราห์
สอนข้าทรงกำไล
ครูสอนเขียนหนงั สือ รำจบั สรอ้ ยพวงมาลัย
ครูสอนให้ผูกผ้า สอดใสแ่ ขนซ้ายแขนขวา
ครสู อนครอบเทรดิ น้อย ตคี ่าได้ห้าปะพารา
ครสู อนให้ทรงกำไล ตีค่าไดห้ า้ ตำลึงทอง
รำท่าเสด้อื งเยื้องข้างซา้ ย สองมอื ชักเอาแสงทอง
รำทา่ เสด้ืองเย้ืองข้างขวา ทำนองพระเทวดา
รำทา่ ตีนถบี พะนัก
หาไหนใหไ้ ดเ้ สมือนน้อง

ส่ือการเรียนการสอนสาหรับเด็ก

78 | เอกสารประกอบการเรยี น”โนราบทครสู อน”

ภาคผนวก ข. ประวตั ิวทิ ยากร

ชอ่ื นางสาว นวลจันทร์ หนพู รหม ช่ือเล่น พงษ์ เกดิ วันท่ี 8
มกราคม 2539 สญั ชาติ ไทย ศาสนา พุทธ การศึกษา ปรญิ ญาตรี คณะ
ศลิ ปกรรมศาสตร์ นาฎศิลป์ไทย (พระ) มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

เป็นคนพทั ลงุ โดยกำเนดิ บดิ า มารดา กเ็ ปน็ ชาวพทั ลงุ เพยี งอยคู่ น
ละตำบล มีพี่น้อง รว่ มกนั 3 คน นส.นวลจันทร์ เป็นบตุ รคนสดุ ทอ้ งเล่น
โนราห์มาตั้งแตอ่ ายุ 9 ปี มีความถนดั ดา้ นการรำ ขบั บทโนราห์แบบฉบับ
โบราณ ตง้ั แต่อายุ 15 ปี ได้ร่วมแสดงโนราหก์ บั หลายคณะในภาคใต้ เช่น
โนราหว์ ิเชียรศรชยั โนราห์น้อมโบราณศลิ ป์ โนราห์หนูเขียนเสียงทอง และ
อีกมากมาย ซ่ึงแตล่ ะคณะจะมีวิธีการเลน่ ทแ่ี ตกต่างกันบ้าง ได้รับใบประกาศ
เกยี รตคิ ณุ เชิดชเู กียรตผิ ู้ดแู ลอนรุ ักษ์ศิลปะวฒั นธรรมพื้นบ้าน สาขานาฎย
ศาสตร์ จาก อ.สมบัติ แก้วสจุ รติ ณ จ.สระแก้ว 2563

เอกสารประกอบการเรียน “โนราบทครสู อน” | 79

ภาคผนวก ค. ประวตั ิผู้เรยี บเรยี ง
ชอื่ นางสาวสนั ต์ฤทัย พรหมชัยศรี ชอ่ื เล่น ก่ิง เกิดวันท่ี
28 ตุลาคม 2543
สัญชาติ ไทย ศาสนา พุทธ การศกึ ษา กำลังศึกษาระดบั
ปริญญาตรี มหาลยั ราชภฏั นครศรีธรรมราช คณะครุ
ศาสตร์ สาขานาฏศลิ ป์ ชนั้ ปที ี่ 2

ช่อื นางสาวศรัญย์พร บุญเมือง ชือ่ เลน่ ฟา้
เกิดวันที่ 19 เดือน กุมภาพันธ์ 2544 สญั ชาติ ไทย
ศาสนา พุทธ
การศกึ ษา กำลงั ศึกษาระดับปริญญาตรี มหาลัยราชภัฏ
นครศรีธรรมราช คณะครศุ าสตร์ สาขานาฏศิลป์ ชั้นปที ี่2

ส่ือการเรียนการสอนสาหรับเดก็