เอกสารประกอบการเรียน-รำสีนวล1

เอกสารประกอบการเรยี น เรื่อง รำสนี วล ก

เอกสารประกอบการเรยี น
เร่อื ง ราสนี วล

สำหรับนักเรียนชัน้ ประถมศึกษำปี ท5ี่

เอกสารประกอบการเรียน เร่อื ง รำสนี วล ข

เอกสารประกอบการเรียน

กล่มุ สาระการเรียนร้ศู ิลปะ สาระนาฏศิลป์
หน่วยการเรียนรู้ การแสดงนาฏศิลป์ ไทย

เรอ่ื ง ราสีนวล
นักเรยี นชนั้ ประถมศึกษาปี ท่ี 5

นางสาวอรพรรณ เพชรคงทอง
6211120004

สาขาวิชานาฏศิลป์ คณะครศุ าสตร์
มหาวิทยาลยั ราชภฏั นครศรีธรรมราช

ภาคเรียนท่ี2/2564

เอกสารประกอบการเรยี น เรอ่ื ง รำสนี วล ค

คานา

เอกสารประกอบการเรียนเร่ืองรำสนี วล ฉบับนี้จัดทำขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อใช้เป็นส่ือการจัดการ
เรียนรู้ของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 มีวัตถุประสงค์เพื่อให้นักเรียนมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ
ที่มาของนาฏศิลป์ไทยเพื่อให้นักเรียนมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับนาฏศิลป์พื้นบ้านของแต่ละภาค นักเรียน
เข้าใจองค์ประกอบของชุดการแสดงรำสีนวลได้ถูกต้อง ตลอดทั้งผู้สนใจใฝ่เรียนรู้ที่ต้องการพัฒนาความรู้
ความเข้าใจและทกั ษะปฏบิ ัตทิ า่ รำสีนวล

สาระสำคัญของเอกสารประกอบกอบการเรียนเรื่องรำสีนวล ประกอบด้วยความหมายของของรำสี
นวล ประวัติความเป็นมาของรำสีนวล องค์ประกอบการแสดงเพลงรำสีนวล ได้แก่ ผู้แสดง เพลงและดนตรี
เคร่ืองแตง่ กาย อปุ กรณป์ ระกอบการแสดง นาฏยศัพท์ โอกาสท่ีใช้แสดงและท่ารำสนี วล

ขอขอบคุณผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธีรวัฒน์ ช่างสาน อาจารย์ประจำวิชาการวิจัยและพัฒนา
นวตั กรรมทางด้านนาฏศลิ ป์ 2053903 ท่ชี ้แี นะการพฒั นาเอกสารจนสมบรู ณเ์ ป็นส่ือทด่ี ีมปี ระโยชน์ ขอบคุณ
ขอบคุณผู้ทรงคุณวุฒิท่ีตรวจสอบความสัมพันธ์ของเอกสารฉบับนี้อย่างสมบูรณ์ ขอบคุณคณะอาจารย์ใน
สถานศึกษาที่ช่วยผลักดันรวบรวมผลการทดลองใช้เพื่อความสมบูรณ์ของการพัฒนาเอกสารฉบับนี้ผู้จัดทำ
รู้สึก ซาบซึ้งอย่างหาที่สุดไม่ได้ และขอบคุณนักเรียนช้ันประถมศึกษาปีที่5ทุกคนที่ร่วมใช้เอกสาร
ประกอบการเรยี นเรือ่ งรำสีนวลฉบับนข้ี อขอบคณุ มา ณ โอกาสนี้

อรพรรณ เพชรคงทอง
1 / ม.ค. / 2564

เอกสารประกอบการเรยี น เรอื่ ง รำสนี วล ง

สารบญั ก
ข
คำนำ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ค
สารบญั ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ง
สารบญั ภาพ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. จ
คำชแ้ี จงการใชเ้ อกสารประกอบการเรียนสำหรบั คร…ู …………………………………………………………………………. 1
คำช้แี จงการใชเ้ อกสารประกอบการเรียนสำหรับนกั เรยี น………………………………………………………………….. 1
1
มาตรฐาน ศ.3.2………………………………………………………………………………………………………………….…. 1
ตัวช้วี ัด………………………………………………………………………………………………………………………………….…. 1
คำอธบิ ายรายวิชา…………………………………………………………………………………………………………………… 2
จุดประสงค์การเรียนร…ู้ ………………………………………………………………………………………………………….. 2
สาระการเรยี นร…ู้ ……………………………………………………………………………………………………………………. 3
สมรรถนะสำคญั ของผู้เรยี น………………………………………………………………………………………………….… 4
คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค…์ ………………………………………………………………………………………………….. 4
วิธสี อนและกจิ กรรมการเรียนการสอน………………………………………………………………………………….. 5
ส่ือการจดั การเรยี นร…ู้ …………………………………………………………………………………………………………… 6
การวดั ผลและประเมนิ ผล………………………………………………………………………………………………………. 9
กระดาษคำตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 9
แบบทดสอบก่อนเรียน………………………………………………………………………………………………………………………….. 11
หวั ข้อเนอื้ หาประจำบท………………………………………………………………………………………………………………………… 11
ความหมายของรำสีนวล…………………………………………………………………………………………………………………… 13
ประวตั ิความเป็นมาของรำสนี วล……………………………………………………………………………………………………… 15
องค์ประกอบของรำสนี วล…………………………………………………………………………………………………………………… 23
โอกาสทใี่ ชใ้ นการแสดง…………………………………………………………………………………………………………………………. 24
ทา่ รำสนี วล………………………………………………………………………………………………………………………………………… 26
สรปุ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
คำถามทบทวน/แบบฝึกหัด…………………………………………………………………………………………………………………..
กระดาษคำตอบ…………………………………………………………………………………………………………………………………….

เฉลยคำถามทบทวน……………………………………………………………………………………………………………………………… 28
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น/หลงั เรยี น………………………………………………………………………………………………... 29
บรรณานุกรม……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 30
ภาคผนวก…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 31

เอกสารประกอบการเรียน เรอื่ ง รำสนี วล จ

สารบญั ภาพ

หน้า

ภาพท่ี 1 : รำสนี วล……………………………………………………………………………………………………………..11
ภาพที่ 2 : วงปพี่ าทย์เครื่องห้า……………………………………………………………………………………..………12
ภาพท่ี 3 : การแต่งกายรำสนี วล……………………………………………………………………………………………13
ภาพท่ี 4 : การกระดกเทา้ …………………………………………………………………………………………….………14
ภาพที่ 5 : การผสมเท้า………………………………………………………………………………………………..….……14
ภาพที่ 6 : การยกเท้า……………………………………………………………………………………………………..……15
ภาพท่ี 7 : ท่าออก……………………………………………………………………………………………………………….16
ภาพที่ 8 : ทา่ สนี วล……………………………………………………………………………………………………..………16
ภาพท่ี 9 : ท่าชวนชื่น……………………………………………………………………………………………………….…..17
ภาพที่ 10 : ทา่ เมื่อยาเช้า……………………………………………………………………………………………………..17
ภาพท่ี 11 : ทา่ รกั เจา้ สาว……………………………………………………………………………………………………..18
ภาพที่ 12 : ทา่ สีนวล…………………………………………………………………………………………….……………..18
ภาพที่ 13 : ทา่ หวนคดิ ถงึ ……………………………………………………………………………………………………..19
ภาพท่ี 14 : ทา่ รับ………………………………………………………………………………………………………………..19
ภาพที่ 15 : ทา่ แม้ไมแ่ ล…………………………………………………………………………………………………..……20
ภาพที่ 16 : ทา่ เหน็ เจ้า…………………………………………………………………………………………………….……20
ภาพที่ 17 : ทา่ เฝ้าคะนงึ ………………………………………………………………………………………………….……21
ภาพที่ 18 : ทา่ อยากให้ถึง……………………………………………………………………………………………………..21
ภาพท่ี 19 : ทา่ วนั ท…ี่ ……………………………………………………………………………………………………………22
ภาพที่ 20 : ทา่ รำสีนวล……………………………………………………………………………………………..………….22

จ1

คาชี้แจง
การใช้เอกสารการเรียนสาหรบั ครู

เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง การแสดงนาฏศิลป์ไทย กลุ่มสาระวิชานาฏศิลป์ ชั้นประถมศึกษาปี
ท่ี 5 ฉบับนี้ ทางผ้ศู กึ ษาได้พัฒนาข้ึนเพ่ือใชใ้ นการจดั การเรียนรู้ใหแ้ ก่นักเรียนช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 5

กรณีที่ครูผู้สอนประจำวิชาไม่อยู่ หรือไม่สามารถปฏิบัติการสอนได้ในชั่วโมงนั้นๆ และเพื่อให้ครูที่
สอนแทนมีความมั่นใจในการสอนและใช้นวัตกรรมได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ควรปฏิบัติตามขั้นตอนการ
ใช้เอกสารประกอบการเรียนดงั นี้

1 ศกึ ษาเอกสารประกอบการเรียนพรุง่ น้ีและทำความเขา้ ใจเนอื้ หาสาระตั้งแต่ต้นจนจบเล่นก่อน
2 องคป์ ระกอบของเอกสารใหเ้ ขา้ ใจกอ่ นปฏิบตั กิ ารสอน
3 อ่านคำชี้แจงการใช้เอกสารประกอบการเรียนสำหรับนักเรียนและทำความเข้าใจให้ถ่องแท้ในแต่
ละขอ้ เพื่อปฏิบตั กิ ารสอนได้ตามข้ันตอน
4 ครูควรดูแลนักเรียนอย่างใกล้ชิดในขณะที่นักเรียนศึกษาเอกสารประกอบการเรียนและทำ
กิจกรรมคำถามทบทวนคอยให้คำแนะนำและเปน็ ทปี่ รึกษา
5 ควรกำกับติดตามการใช้เอกสารเป็นระยะระยะกำชับปลูกฝังคุณธรรมและการตรงต่อเวลาของ
นักเรียนในขณะที่ทำแบบทดสอบก่อนเรียนหลังเรียน และคำถามทบทวน/ท้ายบทของแต่ละเรื่องเปิดดูเฉลย
กอ่ น

ฉ2

คาชี้แจง
การใช้เอกสารการเรียนสาหรบั นักเรยี น

เอกสารประกอบการเรียนเรื่อง การแสดงนาฏศิลป์ไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้นาฏศิลป์ฉบับนี้ จัดทำ
ขึ้นเพื่อเป็นนวัตกรรมสำหรับการจัดการเรียนรู้ให้กับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เพื่อให้มีความรู้ ความ
เข้าใจในเรื่อง การแสดงนาฏศิลป์ไทย ดังนั้นเพื่อให้เกิดประโยชน์และประสิทธิภาพในการจัดการเรียนรู้ ให้
นกั เรยี นปฏบิ ตั ติ ามขน้ั ตอนการใชเ้ อกสารประกอบการเรียนดังน้ี

1. นักเรียนศึกษาเอกสารประกอบการเรียนเล่มนี้ และทำความเข้าใจเนื้อหาสาระตัง้ แต่ต้นจนจบทกุ
หนา้

2. นักเรียนอ่านคำชี้แจงเอกสารประกอบการเรียนและทำความเข้าใจให้ถ่องแท้ในแต่ละข้อ และ
ปฏบิ ัตติ ามขั้นตอนการเรียนการสอนตามขั้นตอนทุกข้อ

3. นักเรียนศึกษาเอกสารประกอบการเรียนและทำกิจกรรมคำถามทบทวน โดยมีครูให้คำแนะนำ
และเปน็ ทปี่ รึกษา

4. หากมปี ญั หาหรอื ประเด็นสงสัยให้นกั เรียนสอบถามครูผสู้ อน
5. นักเรียนต้องมีคุณธรรมเรื่องความซื่อสัตย์ และการตรงต่อเวลา ในขณะที่ทำแบบทดสอบก่อน
และหลงั เรยี น และคำถามทบทวน/แบบฝึกหัดทา้ ยบทเรียนของแตล่ ะเรื่อง

1

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ศ 3.2 เขา้ ใจความสมั พนั ธร์ ะหวา่ ง ประวตั ศิ าสตรแ์ ละวฒั นธรรม เหน็ คุณคา่ ของ
นาฏศลิ ป์ ทเ่ี ป็นมรดกทางวฒั นธรรมภมู ปิ ัญญาทอ้ งถนิ่ ภมู ปิ ัญญาไทยและสากล

ตวั ชว้ี ัด

มาตรฐาน ศ 3.2 ป.5/1 การแสดงประเภทต่างๆของไทยในแตล่ ะภาค
มาตรฐาน ศ 3.2 ป.5/2 ระบหุ รอื แสดงนาฏศลิ ป์ นาฏศลิ ป์ พน้ื บา้ นทส่ี ะทอ้ นถงึ วฒั นธรรมและ
ประเพณี

คำอธบิ ายรายวชิ า

ศึกษา ความหมาย ประวตั ิความเป็นมา องคป์ ระกอบการแสดง ไดแ้ ก่ ผู้แสดง เพลงและดนตรี
เคร่ืองแต่งกาย อุปกรณป์ ระกอบการแสดง รำสีนวล โอกาสท่ีใช้แสดง และทา่ รำสีนวล โดยการวิเคราะห์
สังเคราะหส์ ามารถบูรณาการในชีวิตประจำวนั ได้

สาระการเรียนรู้

สาระการเรยี นรสู้ ำคญั ของเอกสารประกอบการเรยี น เรอื่ งรำสนี วล
1. ความหมายของรำสนี วล
2. ประวตั คิ วามเปน็ มาของรำสนี วล
3. องค์ประกอบการแสดงเพลงรำสีนวล

3.1 ผู้แสดง
3.2 เพลงและดนตรี
3.3 เครอื่ งแต่งกาย
4. โอกาสทีใ่ ชแ้ สดง
5. ท่ารำสีนวล

จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้

เมอ่ื ศกึ ษาเอกสารประกอบการเรยี นฉบับน้ีแล้วจะมคี วามรู้ ดังน้ี
1. นกั เรยี นอธบิ ายความหมายและประวัติความเปน็ มาของรำสีนวลได้(K1)
2. นกั เรยี นมคี วามรู้ ความเขา้ ใจเกย่ี วกับนาฏศลิ ป์พ้ืนบ้านของแตล่ ะภาค(K2)
3. นกั เรยี นปฏบิ ตั กิ ารขบั รอ้ งรำสีนวลได้อย่างถกู ตอ้ งตามทำนองและจงั หวะเพลง(P1)
4. นกั เรยี นสามารถปฏบิ ตั ทิ า่ รำสนี วลไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง ออ่ นชอ้ ย สวยงาม(P2)
5. นกั เรยี นใฝเ่ รยี นรแู้ ละมคี วามกระตอื รอื รน้ ในการทำกจิ กรรม (A)

2

ผลการเรียนรู้

1. นกั เรยี นอธบิ ายความหมายและประวตั คิ วามเปน็ มาไดเ้ ปน็ อย่างดี
2. นกั เรยี นมคี วามรู้ เข้าใจ เกย่ี วกับนาฏศลิ ป์พ้นื บา้ น
3. นกั เรยี นปฏบิ ตั ิการขบั รอ้ งเพลงรำสีนวลได้ถูกตอ้ งตามทำนองและจังหวะ
4. นกั เรยี นปฏบิ ตั ทิ า่ รำสีนวลไดอ้ ย่างถกู ต้องและสวยงาม
5. นกั เรยี นใฝเ่ รยี นรแู้ ละมคี วามกระตอื รอื รน้ ในการทำกจิ กรรม

คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงคข์ องผเู้ รียน

1. รกั ชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์
2. ซ่อื สตั ยส์ จุ รติ
3. มวี นิ ยั
4. ใฝ่เรยี นรู้
5. อยอู่ ย่างพอเพยี ง
6. มงุ่ มนั่ ในการทางาน
7. รกั ความเป็นไทย
8. มจี ติ สาธารณะ

สมรรถนะของผเู้ รยี น

1. ความสามารถในการสอ่ื สาร
2. ความสามารถในการคดิ
3. ความสามารถในการแกป้ ัญหา
4. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชวี ติ
5. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

วธิ กี ารสอนและกิจกรรมการจัดการเรียนรู้

1. วิธีสอน
วิธีสอนมีการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยใช้วิธีการสอนที่หลากหลายมีการจัดการเรียน

การสอนแบบอธิบาย อภิปรายและการฝึกปฏิบัติ การทำงานกลุ่ม ทำแบบทดสอบก่อนเรียน / หลังเรียน
และการทำแบบฝึกหดั ท้ายบท

2. กิจกรรมการเรียนการสอน
เอกสารฉบับนจ้ี ะใช้สอน 4 ชัว่ โมง ดังน้ี

3

ชว่ั โมงที่ 1
1.ครกู ลา่ วทักทายนักเรยี นรว่ มพูดคุยเพือ่ ทำความรจู้ กั กบั นกั เรยี น
2. ครูแจ้งรายละเอยี ด คำชีแ้ จง วตั ถุประสงค์ในการเรียนรู้ให้นกั เรียน
3. ครูให้นกั เรยี นทำแบบทดสอบกอ่ นเรียน
4. ครใู หค้ วามรู้เรือ่ ง ท่ีมาและรปู แบบการแสดงเพลงรำสนี วล จากในหนงั สอื หน้า18
5.ครูใหน้ กั เรียนแบง่ กล่มุ กลมุ่ ละ4คน ช่วยกนั คดิ และสรปุ ออกมา โดยใหน้ ักเรยี นทำเป็น

แผนผังความคดิ แลว้ มานำเสนอหนา้ ชัน้ เรยี น
6.นกั เรยี นรว่ มกนั แสดงความคิดเหน็ และอภปิ รายสรุป เป็นความคดิ ของนกั เรยี น โดยครู

คอยเสรมิ บางสว่ นใหน้ กั เรยี นเขา้ ใจมากย่งิ ขนึ้

ชั่วโมงท่ี 2
1. ใหน้ ักเรียนจับคู่ 2 คน เพอ่ื ศึกษาค้นคว้าความรู้ การแสดงนาฏศลิ ป์ของแต่ละภาค

จากแบบเรยี น เอกสาร ผรู้ ู้ อนิ เทอร์เน็ต ฯลฯ โดยมีครคู อยให้คำแนะนำ
2.ครแู จ้งรายละเอยี ด คำชแ้ี จง กบั นักเรียน ในสง่ิ ท่จี ะต้องเรยี นในวนั นี้
3.ครูคอยสงั เกตขณะนักเรียนปฏิบตั งิ าน และเสนอแนะ เพื่อแก้ไขข้อบกพร่อง
4.ให้แตล่ ะคอู่ อกมานำเสนอหน้าชน้ั เรยี น
5. ครูแนะนำเพมิ่ เตมิ เกีย่ วกบั ผลงานท่ีนกั เรียนนำเสนอ
6.ครแู นะนำเพม่ิ เตมิ เกยี่ วกับผลงานทนี่ กั เรียนนำเสนอ

ช่วั โมงที่ 3
1.ครูยกตัวอย่างการแสดงของภาคกลาง โดยนำเพลงสีนวล จากหนังสือหน้า14 มาใช้ใน

การสอน
2.ครูเริ่มปฏิบัติโดยให้นักเรียนหัดร้องเนื้อเพลงสีนวล โดยครูร้องให้ฟังและให้นักเรียนร้อง

ตาม
3. ให้นักเรียนหดั รอ้ งจนเกิดความชำนาญ ท้ังเน้อื เพลงและทำนอง อยา่ งถกู ตอ้ ง
4.ครูสรุปแนวทางในการร้อง การใส่ทำนองที่ถูกต้องให้นักเรียนฟังอีกครั้ง และให้นักเรียน

ไปหดั ร้อง จนเกดิ ความชำนาญ เป็นการบ้าน แล้วมาใส่ท่ารำกนั ในสัปดาห์หนา้

ชวั่ โมงที่ 4
1. ครใู ห้นกั เรียนหัดร้องเพลงรำสีนวล ก่อนทีจ่ ะเริ่มเรยี นเปน็ การทบทวน
2.จากนั้นเมื่อนักเรียนร้องได้แล้ว ครูเริ่มปฏิบัติท่ารำโดยเปิดวิดีทัศน์ท่ารำเพลงสีนวล ให้ดู

เปน็ แบบอยา่ ง ครใู ห้นักเรยี นหัดร้องเพลงรำสนี วล กอ่ นทีจ่ ะเริ่มเรียนเปน็ การทบทวน

3.ครูสอนปฏบิ ตั ทิ ่ารำเพลงสนี วลทีละท่า

4.ครใู หน้ ักเรยี นปฏบิ ตั ทิ ่ารำพรอ้ มกบั รอ้ งเพลงไปดว้ ยหลายๆคร้งั

4

5.ครคู อยดแู ลให้คำแนะนำและแกไ้ ขข้อบกพรอ่ งใหก้ ับนักเรยี น เพ่ือให้นักเรยี นปฏิบัติ
ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง และอ่อนชอ้ ย สวยงาม

6. .ครสู รุปแนวทางในการร้อง การใส่ทำนองทถี่ ูกต้อง วธิ ีการปฏิบัติ อีกคร้งั ให้นกั เรยี นฟัง
และเปดิ ใหน้ ักเรยี นถามในส่วนท่ีนักเรยี นยงั ไมเ่ ขา้ ใจ

ส่อื การเรยี นการสอน

1. แบบทดสอบกอ่ นเรียนและหลงั เรียน
2. เอกสารประกอบการเรียน เรือ่ งรำสีนวล
3. คำถามทบทวน / แบบฝึกหดั ทา้ ยบท
4. วดิ ที ศั นท์ ่ารำเพลงรำสนี วล

การวดั ผลและประเมนิ ผล

กระบวนการวดั ผลประเมนิ ผล
1. วิธีการ

1.1 สังเกตพฤติกรรมรายบคุ คล
1.2 สังเกตพฤติกรรมรายกลุ่ม
1.3 ตรวจแบบฝกึ หดั
1.4 ทดสอบกอ่ นเรยี น / หลังเรียน
2. เครอื่ งมอื
2.1 แบบประเมนิ พฤติกรรมรายบคุ คล
2.2 แบบประเมนิ พฤติกรรมรายกลุม่
2.3 แบบเฉลยแบบฝกึ หัดท้ายบทท่ี 1
2.4 แบบทดสอบกอ่ นเรยี น / หลังเรียน
2.5 แบบเฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรยี น / หลังเรยี น

3. เกณฑก์ ารวดั ผลประเมินผล
3.1 ทำแบบทดสอบผ่านเกณฑ์ร้อยละ 80
3.2 ทำแบบฝกึ หัดผา่ นเกณฑ์รอ้ ยละ 80

การวดั และประเมนิ ผลประจำบทเรียน

จุดประสงค์ เคร่อื งมอื /วิธีการ การประเมินผล

1.นกั เรยี นอธิบายความหมาย 1 . ซกั ถาม แลกเปล่ยี นพดู คยุ 1. นักศกึ ษาตอบคำถามถูกตอ้ ง
และประวตั ิความเป็นมาของรำสี 2. สังเกตการปฏิบตั ติ ามต้นแบบ ได้รอ้ ยละ 80
นวลได้ 2. สังเกตพฤติกรรมการฝึกปฏิบัติ
อยใู่ นระดบั ดี

5

2.นักเรียนมีความรู้ ความเขา้ ใจ 3. สังเกตการปฏบิ ตั แิ บบมีส่วน 3. สังเกตพฤติกรรมในการเขา้
เกย่ี วกบั นาฏศิลป์พน้ื บา้ นของแต่ ร่วม รว่ ม
ละภาค อภิปรายกลุ่ม/ความสนใจ/ความ
3. นกั เรยี นเขา้ ใจองค์ประกอบ 4. แบบฝึกหัดท้ายบท ร่วมมอื /ความกระตือรือร้นอยูใ่ น
ของชดุ การแสดงรำสีนวลไดอ้ ยา่ ง 5. แบบทดสอบกอ่ นเรียน-หลงั ระดับดี
ถกู ตอ้ ง เรียน 4. การอภปิ รายในช้ันเรียนอย่ใู น
4. นกั เรยี นสามารถปฏิบตั ิทา่ รำ ระดบั ดี
สีนวลไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง ออ่ นช้อย 5. นกั ศึกษาทำแบบฝึกหดั ถกู ต้อง
สวยงาม รอ้ ยละ 80

กระดาษคำตอบ

โรงเรียน......................................................................ปีการศึกษา...........................
ชอ่ื ..........................................................................ชน้ั ...................เลขที.่ ...............
กลมุ่ สาระการเรียนร.ู้ ....................วนั ท.่ี .............เดอื น...................พ.ศ..................

ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง
16
27
38
49
5 10

ประเมนิ ผล
เตม็

ได้

6

แบบทดสอบก่อนเรยี น

กลมุ่ สาระการเรยี นรศู้ ลิ ปะ สาระนาฏศลิ ป์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5

เรื่อง รำสนี วล รหสั วชิ า…………… เวลา 60 นาที คะแนน 20 คะแนน

**********************************************************************************

คำชแี้ จง โปรดเลือกคำตอบทถ่ี ูกตอ้ งเพียงคำตอบเดยี ว แล้วทำเคร่ืองหมาย ( X ) ทบั ตวั เลือกท่ีถกู ต้องใน

กระดาษคำตอบ

1. รำสนี วล เป็นการแสดงพ้ืนบา้ นของภาคใด

ก. ภาคเหนอื ข. ภาคอสี าน

ค. ภาคกลาง ง. ภาคใต้

2. การรำสนี วล บ่งบอกถงึ กริ ยิ าทา่ ทาง แบบใด

ก.มารยาทออ่ นชอ้ ยงดงาม ข. ตลกขบขัน

ค.หญิงสาวปากร้าย ง. สขุ ุม เรียบรอ้ ย

3. ขอ้ ใดไมใ่ ชล่ กั ษณะการแตง่ กาย ของรำสีนวล

ก.นุ่งผา้ โจงกระเบน ข. หม่ สไบจีบ

ค.ผมทดั ดอกไม้ ง. ใสป่ ะวะหล่ำ

4. ลักษณะทา่ รำและบทรอ้ งของเพลงสนี วลมีลกั ษณะอย่างไร

ก. ดุดัน ข. ให้กำลังใจ

ค.ปลุกใจ ง.ชืน่ ชมความงามของหญิงสาว

5. ใช้วงดนตรีใด ในการบรรเลงเพลงสนี วล

ก. วงปพี่ าทย์เครอื่ งห้า ข. วงมโหรี

ค. วงป่ี พาทยไ์ ม้นวม ง.วงป่ี พาทยไ์ มแ้ ข็ง

6.ใคร คอื ผู้ประพันธ์บทร้องเพลงสีนวล

ก. นายมนตรี ตราโมท ข. นางละมุล ยมะคปุ ต์

ค.อาจารย์เฉลย ศขุ ะวณิช ง. นายอาคม สายาคม

7.โอกาสใด ทสี่ ามารถนำมาใช้ในการแสดงรำสีนวลได้

ก. งานรืน่ เรงิ ข. งานโศกเศร้า

ค. งานรับขวัญหลาน ง. งานครสิ มาตร์

7

ก.สีนวล 8.ท่ารำต่อไปนี้ ตรงกบั ตวั เลอื กใด
ค.เฝ้าคะนงึ
ข.หวนคิดถงึ
ง.แมน้ ไมแ่ ล

9.ท่ารำในตัวเลือกใดคือ ทา่ รกั เจา้ สาว
ก. ข.

ค.
ง.

10.บุคคลในตวั เลือกใดนำรำสีนวลไปใชไ้ ดไ้ ม่เหมาะสม
ก. ครูอัมภรณน์ ำการแสดงรำสนี วลไปแขง่ ทกั ษะวิชาการ
ข. ครรู ัตนานำการแสดงรำสนี วลไปแสดงในงานวันงานวันเดก็
ค. ครูจำเนียรนำการแสดงรำสนี วลไปทำเปน็ เอกสารประกอบการเรียน
ง. ครอู รอนงค์นำรำสีนวลไปแสดงในงานศพ

8

รำสนี วล

9

รำสีนวล

รำสีนวล จะนำเสนอรายละเอียดองค์ประกอบการแสดงเพลงรำสีนวล เพื่อสร้างความเข้าใจสร้าง
จิตสำนึกรักวัฒนธรรมไทย เพอ่ื ให้เข้าใจรูปแบบการแสดงและสามารถปฏบิ ัติท่ารำได้ถูกต้อง สาระสำคัญของ
เอกสารประกอบกอบการเรียน ประกอบด้วยความหมายของรำสีนวล ประวัติความเป็นมาของรำสีนวล
องค์ประกอบของการแสดงสนี วล โอกาสที่ใช้แสดง และท่ารำเพลงรำสีนวล ดังนี้

ความหมายของรำสนี วล

ความหมายของรำสีนวล ไดม้ ีผูเ้ ชยี่ วชาญทางนาฏศิลป์ได้ให้ความหมาย ไวด้ งั นี้
หทยั รตั น์ อุทธา(2559) ได้ใหค้ วามหมายไวว้ า่ รำสีนวล เปน็ ลลี าท่าทางการรา่ ยรำในศิลปะแห่งการ
ร่ายรำที่มีผู้แสดงตั้งแต่2คนขึ้นไป แบบพื้นเมืองของไทยที่แสดงถึงบรรยากาศรื่นเริง สนุกสนาน ใช้ผู้แสดง
หญิงล้วนในการแสดง บทร้องจะมีความหมายเกี่ยวกับสีสันที่สวยงามของธรรมชาติ เนื่องจากเป็นชุดที่มีเน้ือ
เพลงส้นั กะทัดรัดและทา่ รำง่าย จงึ นิยมนำมาฝกึ หดั กันและใช้แสดงเป็นหมู่คณะ
การแต่งกายสามารถแต่งได้หลายแบบ เพลงที่จะบรรเลงออกตอนท้ายจะใช้อยู่หลายประเภท เช่น ออก
ด้วยเพลงเร็ว – ลา, ออกด้วยวรเชษฐ์และออกด้วยเพลงสีนวลอาหนู 2 ชั้น ซึ่งเป็นเพลงจีนของเก่าที่ได้
ดัดแปลงมาจากเพลงจีนเพลงหนึ่ง ทราบกันว่าครูปุย ปาบุยะวาทย์ เป็นผู้แต่งทำนองเพลงและท่านผู้หญิง
แผ้ว สนิทวงศ์เสนี นำเอาเพลงอาหนูมาประดิษฐ์ท่ารำให้เข้ากับบทร้องและทำนองใช้รำต่อจากรำสีนวล
เรียกว่า “สนี วลออกอาหน”ู
นาย เศกสรร ครูเศก(2528) ได้ให้ความหมายไว้ว่า เป็นชื่อของเพลงหน้าพาทย์ที่ใช้ประกอบการ
แสดงละคร ประกอบกิริยาไปมาของสตรีที่มารยาทกระชดกระช้อย ทำนองเพลงมีท่วงทีซ่อนความพริ้งเพรา
ไว้ในตวั ต่อมามีผปู้ ระดษิ ฐ์ทำนองรอ้ งขึน้ ประกอบการรำซงึ่ ทำให้ความหมายของเพลงเดน่ ชัด
ดังนั้น รำสีนวล จึงหมายถึง ศิลปะแห่งการร่ายรำที่มีผู้แสดงตั้งแต่2คนขึ้นไป ใช้ผู้แสดงหญิงล้วนใน
การแสดง ทา่ รำจะอ่อนช้อย สวยงาม

ท่มี าของนาฏศิลป์ไทย

สันนิษฐานว่านาฏศิลป์ไทยกำเนิดมาพร้อม ๆ กับความเป็นชนชาติไทย ที่เป็นเช่นนี้เพราะนาฏศิลป์
ไทยเปน็ สว่ นหน่งึ ทบี่ ่งบอกวถิ ชี ีวติ ความเป็นอยู่ การแต่งกาย และคตคิ วามเชอ่ื ของคนไทยในอดีตถงึ ปัจจุบัน (
ณชิ ชา ชนั แสง 2548 )

นาฏศลิ ปพ์ ้ืนบา้ นของแต่ละภาค

1.ภาคเหนอื มกี ารแสดงหรอื การร่ายรำที่มีจังหวะชา้ ท่าหยาบนมุ่ นวล เพราะมอี ากาศเยน็ สบาย ทำ
ให้จิตใจของผู้คนมีความนุ่มนวล อ่อนโยน ภาษาพูดก็นุ่มนวลไปด้วย เพลงมีความไพเราะ อ่อนหวาน ผู้คนไม่
ต้องรีบรอ้ นในการทำมาหากนิ สิ่งตา่ ง ๆ เหล่านั้นมอี ิทธพิ ลตอ่ การแสดงนาฏศลิ ป์ของภาคเหนือ
นาฏศิลป์ของภาคเหนือเช่น ฟ้อนเมือง (ฟ้อนเล็บ ฟ้อนก๋ายลาย) ฟ้อนเทียน ฟ้อนจ้อง ฟ้อนวี ฟ้อนขันดอก
ฟ้อนดาบ ฟ้อนเชิง (ฟ้อนเจิง) ตีกลองสะบัดไชย ฟ้อนสาวไหม ฟ้อนน้อยไจยา ฟ้อนหริภุญชัย ฟ้อนล่องน่าน
ฟ้อนแงน้ นอกจากนี้ นาฏศิลป์ของภาคเหนือยังได้รบั อิทธพิ ลจากประเทศใกลเ้ คียง ไดแ้ ก่ พม่า ลาว จีน และ
วัฒนธรรมของชนกลุ่มน้อย เช่น ไทยใหญ่ เงีย้ ว ชาวไทยภเู ขา ยอง เป็นตน้

ดังนั้น นาฏศิลป์พื้นเมืองของภาคเหนือนอกจากมีของที่เป็น "คนเมือง" แท้ ๆ แล้วยังมีนาฏศิลป์ที่
ผสมกลมกลนื กับชนชาติต่าง ๆ และของชนเผ่าต่าง ๆ อีกหลายอย่าง เช่น อิทธิพลจากพมา่ เช่น ฟ้อนกำเบ้อ
ฟอ้ นม่านมุ้ยเชยี งตา นาฏศิลป์ของชนเผ่าต่าง ๆ เชน่ ฟอ้ นนก (กิงกาหล่า - ไทยใหญ่) ฟ้อนเง้ียว (เง้ยี ว ระบำ
ซอ ระบำเกบ็ ใบชา ชาวไทยภเู ขา) ฟ้อนไต ฟอ้ นไตอ่างขาง ฟอ้ นนกยูง เปน็ ต้น

10

2.ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคนี้โดยทั่วมักเรียกว่าภาคอีสาน ภาคอีสาน ภูมิประเทศภาคอีสาน
เป็นที่ราบสูง ค่อนข้างแห้งแล้งเพราะพื้นดินไม่เก็บน้ำ ฤดูแล้งจะกันดาร ฤดูฝนน้ำจะท่วม แต่ชาวอีสานก็มี
อาชีพทำไรท่ ำนา และเป็นคนรักสนกุ และขยนั อดทน คนหวิ ทีห่ ิวมาก ๆ
เพลงพื้นเมืองอีสานจึงมักบรรยายความทุกข์ ความยากจน ความเหงา ที่ต้องจากบ้านมาไกล ดนตรีพื้นเมือง
แต่ละชิ้นเอื้อต่อการเล่นเดี่ยว การจะบรรเลงร่วมกันเป็นวงจึงต้องทำการปรับหรือตั้งเสียงเครื่องดนตรีใหม่
เพื่อใหไ้ ดร้ ะดบั เสียงที่เข้ากันได้ทกุ ครัง้ แตอ่ ยา่ งไรกต็ าม คนอีสานกพ็ ยายามหาความบันเทงิ ในทุกโอกาส เพ่ือ
ผ่อนคลายความไม่สบายใจหรือสภาพความทุกขย์ ากอันเนื่องจากสภาพธรรมชาติ เครื่องดนตรีพื้นเมืองอสี าน
เช่น พิณ แคน โหวด โปงลาง หืน ซอ ปี่ไม้ซาง กลองตุ้ม กลองยาว เป็นต้น ทำนองเพลงพื้นเมืองอีสานมีทั้ง
ทำนองที่เศร้าสร้อยและสนุกสนาน เพลงที่มีจังหวะเร็วนั้นถึงจะสนุกสนานอย่างไรก็ยังคงเจื อความทุกข์
ยากลำบากในบทเพลงอยู่เสมอ ทำนองเพลงหรอื ทำนองดนตรีเรียกว่า “ลาย” เชน่ ลายแม่ฮา้ งกลอ่ มลกู ลาย
นกไส่บนิ ขา้ มทุ่ง ลายลมพัดพรา้ ว ลายน้ำโตนตาด เป็นต้น

3.ภาคใต้ เป็นดินแดนที่ติดทะเลทั้งฝั่งตะวันตกและตะวันออก ทางด้านใต้ติดกับมลายู ทำให้รับ
วัฒนธรรมของมลายูมาบ้าง ขนบประเพณีวัฒนธรรมและบุคลิกบางอย่างคล้ายคลึงกัน คือ พูดเร็ว อุปนิสัย
ว่องไว ตัดสินใจ รวดเร็ว เด็ดขาด การแต่งกาย การแสดง เพลง และดนตรีคล้ายคลึงกันมาก นาฏศิลป์ของ
ชาวไทยภาคใต้ แบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ คือการแสดงพื้นบ้านและระบำพื้นบ้าน การแสดงพื้นบ้าน สามารถ
แบ่งออกออกตามลกั ษณะของพนื้ ที่ ดังน้ี

1. พ้ืนท่ี ภาคใตต้ อนบน ได้แก่ โนรา เพลงบอก เพลงเรือ คำตัก เพลงชานอ้ ง
2. พื้นที่ ภาคใต้บริเวณลุ่มนำทะเลสาบสงขลา ได้แก่ โนรา หนังตะลุง กาหลอ โต๊ะครึม (นายลิมนต์)

เพลงเรือ
3. พนื้ ท่ี ชายฝ่ังทะเลอันดามนั ลิเกปา่ รองเงง็ ชาวเล รองเงง็ ตนั หยง กาบง กาหยง ดาระ
4. พนื้ ทีภ่ าคใต้ตอนลา่ ง รองเง็งปตั ตานี ลิเกฮูลู ซลี ะ มะโยง่ (บือดกี า) บานอ กรอื โต๊ะ ตือตรี
ส่วนระบำพ้ืนบ้าน ได้แก่ ตารกี ปี สั ระบำร่อนแร่ ระบำกรีดยาง เปน็ ต้น

4.ภาคกลาง ไดช้ ่ือว่าอู่ข้าวอู่น้ำของไทย มีภูมิประเทศเป็นที่ราบลุม่ มีแมน่ ้ำหลายสาย เหมาะแก่การ
กสิกรรม ทำนา ทำสวน ผูค้ นมีความเป็นอยทู่ ส่ี ุขสบาย จึงมีเวลาทีจ่ ะคดิ ประดษิ ฐห์ รือสร้างสรรค์สิ่งท่ีสวยงาม
ได้มาก และมีการเล่นรื่นเริงในโอกาสต่าง ๆ มากมาย ทั้งตามฤดูกาล ตามเทศกาลและตามโอกาสท่ีมีงานรื่น
เริงภาคกลางเป็นที่รวมของศิลปวัฒนธรร้ม การแสดงจึงมีการถ่ายทอดสืบต่อกันและพัฒนาดัดแปลงข้ึน
เรื่อยๆและออกมาในรูปแบบของขนบธรรมเนียมประเพณี และการประกอบอาชพี เช่น เต้นกำรำเคียว เพลง
เกี่ยวข้าว เพลงเรือ เพลงฉ่อย เพลงอีแซว ลิเก ลำตัด กลองยาว เถิดเทิง เป็นต้น บางอย่างกลายเป็นการ
แสดงนาฏศิลป์แบบฉบับไปก็มี เช่น รำวง และเนื่องจากเป็นที่รวมของศิลปะนี้เอง ทำให้คนภาคกลางรับการ
แสดงของท้องถิ่นใกล้เคียงเข้าไว้หมด แล้วปรุงแต่งตามเอกลักษณ์ของภาคกลาง คือการร่ายรำที่ใช้มือ แขน
และลำตวั เชน่ โขน ละครชาตรี ละครนอก ละครใน ลิเก หนุ่ หนงั ใหญ่

11

ประวัตคิ วามเป็นมาของรำสนี วล

ประวัติความเป็นมาของรำสนี วล ไดม้ ผี ู้เชีย่ วชาญทางนาฏศิลปไ์ ด้ให้รายละเอยี ดดังน้ี
รำสีนวล เป็นชื่อของเพลงหน้าพาทย์ที่ใช้ประกอบการแสดงละคร ประกอบกิริยาไปมาของสตรีที่
มารยาทกระชดกระช้อย ทำนองเพลงมีท่วงทีซ่อนความพริ้งเพราไว้ในตัว ต่อมามีผู้ประดิษฐ์ทำนองร้องขึ้น
ประกอบการรซึ่งทำให้ความหมายของเพลงเดน่ ชัด ปรากฏเป็นภาพงดงามเมื่อมีผู้ร่ายรำประกอบแตเ่ ดิมการ
รำเพลงสีนวลมีอยู่แต่ในเรอ่ื งละคร ภายหลงั จึงแยกออกมาใช้เป็นระบำเบ็ดเตล็ด เพราะมคี วามงดงามไพเราะ
ทั้งในชั้นเชิงของทำนองเพลง และท่ารำความหมายของการรำสีนวล เป็นไปในการบันเทิงรื่นรมย์ของหญิง
สาวแรกรุ่นที่มีจริตกิริยางดงาม
ดว้ ยความท่ที ำนองเพลง บทขบั ร้อง และทา่ รำทีเ่ รียบง่ายงดงาม จงึ เปน็ ชดุ นาฏศิลป์ชุดหนึง่ ที่ได้รบั ความนิยม
แพร่หลายเป็นที่รู้จักกันทั่วไปจำนวนผู้แสดง ใช้แสดงเป็นหมู่ หรือแสดงเดี่ยวก็ได้ ตามโอกาสที่เหมาะสม
ดนตรีประกอบการแสดง ใชว้ งปี่พาทย์ (หทัยรัตน์ อุทธา,2559)

องค์ประกอบของการแสดง

องค์ประกอบของการแสดง มคี วามหมายดังน้ี
องคป์ ระกอบ หมายถงึ สง่ิ ต่าง ๆ ท่ีใชป้ ระกอบเปน็ ส่ิงใหญ่ หรือ ส่วนของสง่ิ ตา่ งๆ ท่ีเปน็ เครื่องประกอบทำให้
เกิดเป็นรูปขึ้นใหม่โดยเฉพาะ (ราชบัณฑิตยสภา, 2554). ประกอบด้วย ผู้แสดง เนื้อเพลงและดนตรี เครื่อง
แตง่ กาย อุปกรณป์ ระกอบการแสดง และนาฏยศัพท์ ดังนี้
1. ผู้แสดง
ผแู้ สดง หมายถงึ ผู้เล่นหรอื ผรู้ ่วมในการละเล่นหรอื การแสดงตา่ งๆ ให้คนดู (ราชบณั ฑติ ยสภา, 2554).
ผู้แสดงทใ่ี ชป้ ระกอบการแสดงรำสีนวล จะใช้ผแู้ สดงหญงิ ล้วน

ภาพที่ 1 รำสนี วล
ท่มี า : อษั ฎา จรัญชล,2564

12

2. เพลงและดนตรี
เพลงและดนตรีของการแสดงเพลงรำสีนวล จะให้รายละเอียดของสาระ 2 ประเด็น คือเพลง และ
เคร่อื งดนตรี ดงั นี้
2.1 เพลง หมายถึง ถ้อยคำที่นักประพันธ์เรียงร้อยหรือเรียบเรียงขึ้น ซึ่งประกอบด้วย เนื้อร้อง
ทำนอง จังหวะ ทำให้เกิดความไพเราะสร้างความเพลิดเพลินให้แก่ผู้ฟัง โดยเพลงสามารถสร้างสรรค์จาก
เครอื่ งดนตรแี ละ/หรอื การขับรอ้ งกไ็ ด.้ เพลงที่ใช้ประกอบการแสดงคอื เพลงรำสีนวล มีบทร้องดังนี้

สีนวลชวนชืน่ เมอ่ื ยามเช้า เพลงสนี วล
แม้ไม่แลเหน็ เจา้ เฝ้าคำนงึ รกั เจ้าสาวสนี วลหวนคิดถงึ (รับ)
อยากให้ถึงวนั ที่รำสนี วล (รบั )

- ออกเพลงเรว็ ลา -

2.2 ดนตรี หมายถึง เสียงที่จัดเรียงอย่างเป็นระเบียบ และมีแบบแผนโครงสร้าง เป็นรูปแบบของ
กิจกรรมเชิงศิลปะของมนุษย์ที่เกี่ยวข้องกับเสียงโดยดนตรีนั้นแสดงออกมาในด้านระดับเสียง (ซึ่งรวมถึง
ท่วงทำนองและเสียงประสาน) จังหวะ และคุณภาพเสียง (ความต่อเนื่องของเสียง พื้นผิวของเสียง ความดัง
ค่อย) ดนตรีนั้นสามารถใช้ในด้านศิลปะหรือสนุ ทรียศาสตร์ การสื่อสาร ความบันเทิง รวมถึงใช้ในงานพิธกี าร
ตา่ งๆ (สุกรี เจริญสุข,2561)

วงดนตรีประกอบการแสดง คอื วงปพ่ี าทย์เป็นวงดนตรที ผ่ี สมด้วยเครื่องตแี ละเครือ่ งเป่า

1. วงป่ีพาทยเ์ ครอ่ื งห้า

วงปพ่ี าทยเ์ ครื่องหา้ เป็นวงปีพ่ าทยท์ ีเ่ ป็นวงหลกั มจี ำนวนเคร่ืองดนตรีนอ้ ยชนิ้ ทีส่ ดุ ดงั นี้ ป่ใี น 1 เลา ระนาด

เอก 1ราง ฆอ้ งวงใหญ่ 1วง กลองทัด 1 ลกู ตะโพน 1 ลกู ฉิ่ง 1 คู่( ในบางกรณอี าจใชฉ้ าบ กรับ โหมง่ ด้วย )

ภาพที่ 2 วงป่ีพาทยเ์ ครื่องห้า
ที่มาของภาพ : krusongklod.wordpress.com

13

3. เคร่อื งแต่งกาย
เครื่องแต่งกาย ราชบัณฑิตยสภา, (2545) ได้ให้ความหมายว่า “เครื่อง” หมายถึง สิ่งสำหรับ
ประกอบกันหรือเปน็ พวกเดียวกนั “แต่ง” หมายถึง จัดให้งาม “กาย” หมายถึง ตัว ดังนั้น “เครื่องแตง่ กาย”
จงึ หมายถงึ สิ่งสำหรับประกนั จัดใหง้ ามท่เี กี่ยวกบั ตัวของนักแสดง
ลักษณะการแต่งกายผู้แสดงสีนวลจะนุ่งผ้าโจงกระเบน ห่มสไบจีบ สยายผมทัดดอกไม้ใส่
เครื่องประดบั สรอ้ ยคอ ตมุ้ หู สร้อยตัว เขม็ ขดั พร้อมหัวเขม็ ขดั รดั ตน้ แขน สร้อยขอ้ มือ และกำไลข้อเท้า

ภาพท่ี 3 เคร่อื งแตง่ กาย
ที่มาของภาพ : https://www.google.com
วนั ท่เี ขา้ ถงึ ข้อมลู : 8 กมุ ภาพันธ์ 2565

4.โอกาสทใ่ี ชแ้ สดง
รำสนี วลใชแ้ สดงประกอบละครนอกเรื่อง "ไชยเชษฐ"์ และใช้แสดงในงานมงคลตา่ ง ๆ แสดงเป็นหมู่
หรอื แสดงเด่ยี ว ตามโอกาสทีเ่ หมาะสม เช่น งานรน่ื เรงิ งานเลี้ยงสงั สรรค์ งานเทศกาลสำคัญ
5. ทา่ รำสำคัญท่ีใชใ้ นการแสดงรำสนี วล

ท่ารำสำคัญ หมายถึง ท่ายากที่ปรากฏในการรำแม่บทเล็ก ผู้ศึกษาจำเป็นต้องฝึกให้ถูกต้อง เพ่ือ
จะไดป้ ฏิบัติท่ารำสีนวลได้ดี ท่ารำสำคัญท่ีควรฝกึ ประกอบด้วย กระดกเท้า ผสมเทา้ ยกหน้า ไขวเ้ ท้า ดังนี้

14

5.1 กระดกเทา้
กระดกเท้าเป็นท่าที่ผู้แสดงจะต้องยกเท้าไปข้างหลังพยายามให้ส้นเท้าชิดกับก้นโดยการถีบ

ขาทก่ี ระดกไปข้างหลัง. มากๆ ย่อตวั ลง

ภาพที่ 5 ท่ากระดกเทา้
5.2 ผสมเท้า

ผสมเทา้ เปน็ ท่าทผี่ ูแ้ สดงจะตอ้ ง ปฏบิ ัตโิ ดยการนำเท้ามาชดิ และเสมอกัน

ภาพที่ 6 ท่าผสมเทา้

15

5.3 ยกหนา้
ยกหน้าเป็นท่าที่ผู้แสดงจะต้อง ปฏิบัติโดยโดยยกเท้าข้างใดข้างหนึ่ง สูงระดับเข่ากับเท้าที่

ยนื เชิดปลายนว้ิ เท้า

ภาพที่ 7 ท่ายกหนา้

ทา่ รำเพลงสนี วล

ทา่ รำ หมายถึง กระบวนการรา่ ยรำรา่ ย พฤติกรรมทางนาฏศัพทม์ าใชน้ าฏศิลปอ์ ย่างสมบูรณ์แสดง
อารมณ์ แสดงนาฏศลิ ปไ์ ทย รายละเอยี ดของท่ารำมปี รากฏในเนอื้ หาต่อไป

ท่ารำเพลงสีนวล ผู้ศึกษาต้องการจะนำเสนอรายละเอียดเกี่ยวกับการอธิบายกระบวนการท่ารำที่ใช้
ในรำสีนวล มลี ักษณะการอธบิ ายโดยมกี ารบอกช่อื ทา่ รำ การปฏิบัตทิ ่ารำและภาพประกอบ ดงั ต่อไปน้ี

16

ทา่ ออกท่าที่ 1

ตั้งตรงในท่าสอดสร้อยมาลา เท้าเหลื่อมกัน แตะเท้าออกมา จากนั้นหันข้าง ประเท้าซ้าย มือล่างจีบ
ชายพก มือขวาตั้งวงแทงวงลงล่าง เท้าจะอยู่ในลักษณะการประเท้า จากนั้นค่อยๆสอดจีบขึ้น พร้อมกับก้าว
เทา้ ลง แลว้ คอ่ ยๆประชา้ ๆ เป็นท่าโบกลง

ภาพที่1 ท่าออก
ทีม่ า : อรพรรณ เพชรคงทอง ถ่ายภาพ 2564,มกราคม:15

ทา่ ท2ี่ ท่าสีนวล

แถวซ้าย มือขวาจีบคว่ำระดับปาก ผ่านหน้าแลว้ ปล่อยออก มอื ซ้ายจีบส่งหลังแขนดึง ยืนในลักษณะไขว้เทา้
แถวขวา ปฏบิ ตั ิเชน่ เดียวกบั แถวซา้ ย

ภาพท่ี2 ท่าสนี วล
ท่ีมา : อรพรรณ เพชรคงทองถา่ ยภาพ 2564,มกราคม:15

17

ท่าท3ี่ ท่าชวนชืน่

แถวซ้าย มอื ซา้ ยวางข้างแกม้ (ท่าอาย) มือขวาจีบสง่ หลัง ศีรษะเอยี งซ้าย เมือ่ ถงึ ดนตรตี อนเออ่ื น
ค่อยๆสะดงุ้ ตวั สลับไปมา
แถวขวา ปฏบิ ัติเช่นเดยี วกบั แถวซ้าย

ภาพท่ี3 ท่าชวนชน่ื
ทีม่ า : อรพรรณ เพชรคงทองถ่ายภาพ 2564,มกราคม:15

ท่าท4ี่ ทา่ เมอื่ ยามเชา้

แถวซา้ ย ช้ีนว้ิ ดว้ ยมอื ขวา มอื ซา้ ยจีบส่งหลังแขนตึง ระดับการชจ้ี ะอยูร่ ะดับสายตา
แถวขวา ปฏิบตั เิ ช่นเดียวกับแถวซา้ ย

ภาพที่4 ทา่ เมื่อยามเช้า
ท่มี า : อรพรรณ เพชรคงทองถา่ ยภาพ 2564,มกราคม:15

18

ทา่ ท5่ี รักเจา้ สาว

แถวซ้าย มอื ท้ังสองประสานกันที่หนา้ อก นวิ้ เรียงชิดตดิ กัน กรดี น้วิ อย่างสวยงาม ยนื ในลักษณะเทา้ ไขว้
หนา้ ตรง ศีรษะเอียงขวา
แถวขวา ปฏิบัตเิ ชน่ เดยี วกบั แถวซา้ ย

ภาพที่5 ท่ารกั เจา้ สาว
ทมี่ า : อรพรรณ เพชรคงทองถ่ายภาพ 2564,มกราคม:15

ทา่ ท6ี่ สีนวล

แถวซ้าย ก้าวเท้าซ้ายขึ้นมาข้างหน้า มือขวา จีบแนบหน้าอกด้านซ้าย มือซ้ายจีบส่งหลังแขนตึง จากนั้นก็
จะเปน็ ทอ่ นเอ่ือน ปฏิบัตทิ ่าเดิม โดยการสลับจีบ พรอ้ มกับลกั คอ
แถวขวา ปฏิบตั ิเชน่ เดียวกบั แถวซ้าย

ภาพที่6 ท่าสนี วล
ทมี่ า : อรพรรณ เพชรคงทองถา่ ยภาพ 2564,มกราคม:15

19

ท่าท7่ี ท่าหวนคิดถงึ

แถวซ้าย มอื ประกบกนั ท่ีหนา้ อก หมนุ รอบตัวเอง 1 รอบ
แถวขวา ปฏบิ ตั ิเช่นเดียวกบั แถวซา้ ย

ทา่ ท่ี7 ทา่ หวนคิดถึง
ท่มี า : อรพรรณ เพชรคงทองถ่ายภาพ 2564,มกราคม:15

ท่าท8ี่ ทา่ รับ

แถวซา้ ย รบั ในทา่ ผาลา เท้าอกี ข้างกระดกไปขา้ งหลัง พรอ้ มกับสลบั มอื แทงลง ไปมาจนหมดจงั หวะเพลง
แถวขวา ปฏบิ ัตเิ ชน่ เดยี วกบั แถวซา้ ย

ท่าท่ี8 ท่ารับ
ที่มา : อรพรรณ เพชรคงทอง ถ่ายภาพ 2564,มกราคม:15

20

ทา่ ท9ี่ แมไ้ ม่แล

แถวซ้าย ยืนไขว้เท้าขวา มือซ้ายตั้งวงระดับชายพก ส่วนมือขวาจีบส่งหลัง พร้อมกับสายหน้าเล็กน้อย(ท่า
ปฏิเสธ) ศีรษะเอียงขวา
แถวขวา ปฏบิ ัติเชน่ เดียวกับแถวซา้ ย

ท่าที่9 ท่าแม้ไม่แล
ท่มี า : อรพรรณ เพชรคงทอง ถา่ ยภาพ 2564,มกราคม:15

ท่าท1ี่ 0 ท่าเหน็ เจ้า

แถวซ้าย ไขว้เท้าซ้าย มือซ้ายจีบชายพก มือขวาเท้าสะเอว จากนั้นจะเป็นจังหวะเอื้อนรับ จะโยกตัวสลับ
ซา้ ยขวา
พรอ้ มกบั ลกั คอ
แถวขวา ปฏิบตั ิเช่นเดยี วกับแถวซา้ ย

ภาพที่10 ท่าเห็นเจ้า
ทม่ี า : อรพรรณ เพชรคงทอง ถา่ ยภาพ 2564,มกราคม:15

21

ท่าท1่ี 1 ทา่ เฝา้ คะนงึ

แถวซ้าย มือซา้ ยจีบหน้าอก มือขวาจีบสง่ หลัง ศรี ษะเอยี งขวา กระดกเทา้ ซา้ ย
แถวขวา ปฏิบตั เิ ชน่ เดยี วกบั แถวซา้ ย

ภาพท่ี11 ท่าเฝา้ คะนงึ
ทม่ี า : อรพรรณ เพชรคงทอง ถ่ายภาพ 2564,มกราคม:15

ทา่ ท1ี่ 2 อยากใหถ้ งึ

แถวซ้าย ไขวเ้ ทา้ ซา้ ย มอื ประสานทบั กนั ส่งมาดา้ นหนา้ ระดบั อก ศีรษะเอียงซา้ ย
แถวขวา ปฏิบตั เิ ชน่ เดียวกับแถวซา้ ย

ภาพท่ี12 ท่าอยากให้ถึง
ทม่ี า : อรพรรณ เพชรคงทอง ถ่ายภาพ 2564,มกราคม:15

22

ท่าท1ี่ 3 ทา่ วนั ท่ี

แถวซา้ ย จากนั้น คอ่ ยๆเปล่ยี นมือเปน็ มือขวาช้ี มอื ซา้ ยจบี สง่ หลงั แลว้ ขยบั ตามเนอ้ื รอ้ งของดนตรี
ในลักษณะยดื ยบุ
แถวขวา ปฏบิ ตั เิ ช่นเดียวกบั แถวซ้าย

ภาพที่13 ท่าวันท่ี
ทมี่ า : อรพรรณ เพชรคงทอง ถ่ายภาพ 2564,มกราคม:15

ท่าท1ี่ 4 ท่ารำสีนวล

แถวซ้าย มือขวาจีบปรกขา้ ง มอื ซ้ายตัง้ วงแล้วเปลีย่ นเปน็ จีบยาว พรอ้ มกบั กระดกเทา้
แถวขวา ปฏบิ ตั ิเช่นเดียวกบั แถวซ้าย

ภาพที่14 ท่ารำสนี วล
ที่มา : อรพรรณ เพชรคงทอง ถ่ายภาพ 2564,มกราคม:15

23

สรปุ

รำสนี วล เปน็ ช่ือของเพลงหน้าพาทยท์ ี่ใช้ประกอบการแสดงละคร ประกอบกริ ยิ าไปมาของสตรที ี่
มารยาทกระชดกระชอ้ ย ทำนองเพลงมที ่วงทีซอ่ นความพร้งิ เพราไวใ้ นตวั ตอ่ มามีผปู้ ระดิษฐท์ ำนองร้องขึ้น
ประกอบการรซง่ึ ทำใหค้ วามหมายของเพลงเด่นชดั ปรากฏเปน็ ภาพงดงามเมอื่ มผี รู้ า่ ยรำประกอบแตเ่ ดมิ การ
รำเพลงสนี วลมอี ยู่แตใ่ นเร่อื งละคร ภายหลงั จึงแยกออกมาใชเ้ ปน็ ระบำเบด็ เตล็ด เพราะมคี วามงดงามไพเราะ
ทงั้ ในชนั้ เชงิ ของทำนองเพลง และท่ารำความหมายของการรำสีนวล เป็นไปในการบันเทงิ รื่นรมย์ของหญิง
สาวแรกร่นุ ที่มจี รติ กิรยิ างดงาม
ด้วยความทที่ ำนองเพลง บทขับร้อง และท่ารำทเ่ี รยี บง่ายงดงาม จงึ เปน็ ชุดนาฏศลิ ปช์ ดุ หนงึ่ ทีไ่ ด้รับความนยิ ม
แพร่หลายเป็นท่รี ู้จักกนั ท่ัวไปจำนวนผูแ้ สดง ใช้แสดงเปน็ หมู่ หรอื แสดงเด่ยี วก็ได้ ตามโอกาสทเ่ี หมาะสม
ดนตรีประกอบการแสดง ใช้วงปพ่ี าทย์ (หทยั รตั น์ อุทธา,2559)
เปน็ ลีลาท่าทางการรา่ ยรำในศิลปะแห่งการร่ายรำท่มี ีผแู้ สดงต้งั แต่2คนข้นึ ไป แบบพ้ืนเมืองของไทยทแ่ี สดงถงึ
บรรยากาศรนื่ เรงิ สนุกสนาน ใช้ผแู้ สดงหญิงล้วนในการแสดง บทรอ้ งจะมีความหมายเกี่ยวกับสสี ันทีส่ วยงาม
ของธรรมชาติ เน่อื งจากเป็นชุดทม่ี เี นอ้ื เพลงสั้นกะทัดรัดและท่ารำงา่ ย จึงนิยมนำมาฝึกหดั กันและใชแ้ สดง
เปน็ หมู่คณะ
การแตง่ กายสามารถแต่งได้หลายแบบ เพลงท่จี ะบรรเลงออกตอนท้ายจะใช้อยหู่ ลายประเภท เช่น ออก
ดว้ ยเพลงเรว็ – ลา, ออกด้วยวรเชษฐแ์ ละออกดว้ ยเพลงสนี วลอาหนู 2 ชั้น ซง่ึ เปน็ เพลงจีนของเก่าทีไ่ ด้
ดัดแปลงมาจากเพลงจนี เพลงหนงึ่ ทราบกนั วา่ ครปู ุย ปาบุยะวาทย์ เปน็ ผแู้ ต่งทำนองเพลงและทา่ นผู้หญิง
แผ้ว สนทิ วงศ์เสนี นำเอาเพลงอาหนูมาประดิษฐท์ ่ารำให้เขา้ กบั บทร้องและทำนองใช้รำตอ่ จากรำสีนวล
เรียกวา่ “สนี วลออกอาหนู”

รำสีนวลใชแ้ สดงประกอบละครนอกเรอื่ ง "ไชยเชษฐ"์ และใช้แสดงในงานมงคลต่าง ๆ แสดงเปน็ หมู่
หรอื แสดงเดยี่ ว ตามโอกาสที่เหมาะสม เชน่ งานรืน่ เรงิ งานเลี้ยงสงั สรรค์ งานเทศกาลสำคญั

24

แบบฝึกหัดที่ 1 เรอ่ื ง ประวตั ิความเป็นมาของรำสีนวล
คำช้แี จง : ให้นักเรยี นตอบคำถามและอธิบายตามสง่ิ กำหนดใหต้ ่อไปน้ี (10 คะแนน)

1. จงอธิบายประวตั ิความเป็นมารำสนี วลมาโดยละเอียด

……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………
2. จงอธบิ ายองค์ประกอบของการรำสนี วล ได้แก่ เครอ่ื งดนตรี การแต่งกาย รวมถึงโอกาสท่ีใช้ใน

การแสดง มาโดยละเอียด

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………

แบบฝกึ หดั ที่ 2 เร่ือง เนอ้ื รอ้ งเพลงสนี วล
คำชแ้ี จง: ใหน้ กั เรียนเขียนเนื้อร้องเพลงรำสนี วลมาให้ถกู ตอ้ ง (10 คะแนน)

…………………………………………………. …………………………………………………..
…………………………………………………. ………………………………………………….

25

แบบทดสอบหลังเรียน

กลุ่มสาระการเรยี นรศู้ ิลปะ สาระนาฏศลิ ป์ ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 5

เรอื่ ง รำสีนวล เวลา 60 นาที คะแนน 20 คะแนน

**********************************************************************************

คำช้ีแจง โปรดเลือกคำตอบท่ีถกู ตอ้ งเพยี งคำตอบเดียว แล้วทำเครื่องหมาย ( X ) ทบั ตัวเลอื กทถี่ ูกตอ้ งใน

กระดาษคำตอบ

1. รำสีนวล เป็นการแสดงพื้นบา้ นของภาคใด

ก. ภาคเหนอื ข. ภาคอสี าน

ค. ภาคกลาง ง. ภาคใต้

2. การรำสนี วล บ่งบอกถึงกิรยิ าทา่ ทาง แบบใด

ก.มารยาทอ่อนชอ้ ยงดงาม ข. ตลกขบขัน

ค.หญิงสาวปากร้าย ง. สขุ ุม เรียบรอ้ ย

3. ข้อใดไมใ่ ช่ลกั ษณะการแต่งกาย ของรำสนี วล

ก.นงุ่ ผา้ โจงกระเบน ข. ห่มสไบจบี

ค.ผมทัดดอกไม้ ง. ใสป่ ะวะหลำ่

4. ลักษณะท่ารำและบทร้องของเพลงสนี วลมลี กั ษณะอย่างไร

ก. ดุดัน ข. ใหก้ ำลังใจ

ค.ปลกุ ใจ ง.ชื่นชมความงามของหญิงสาว

5. ใช้วงดนตรีใด ในการบรรเลงเพลงสีนวล

ก. วงปพี่ าทย์เครอื่ งห้า ข. วงมโหรี

ค. วงป่ี พาทย์ไม้นวม ง.วงปี่ พาทย์ไมแ้ ข็ง

6.ใคร คือ ผู้ประพันธ์บทร้องเพลงสนี วล

ก. นายมนตรี ตราโมท ข. นางละมลุ ยมะคปุ ต์

ค.อาจารย์เฉลย ศขุ ะวณชิ ง. นายอาคม สายาคม

7.โอกาสใด ทส่ี ามารถนำมาใช้ในการแสดงรำสนี วลได้

ก. งานรน่ื เรงิ ข. งานโศกเศร้า

ค. งานรับขวัญหลาน ง. งานคริสมาตร์

26

ก.สีนวล 8.ท่ารำตอ่ ไปน้ี ตรงกับตวั เลอื กใด
ค.เฝ้าคะนงึ
ข.หวนคดิ ถงึ
ง.แมน้ ไม่แล

9.ท่ารำในตัวเลือกใดคือ ท่ารักเจ้าสาว
ก. ข.

ค.
ง.

10.บุคคลในตวั เลือกใดนำรำสนี วลไปใช้ไดไ้ ม่เหมาะสม
ก. ครอู ัมภรณน์ ำการแสดงรำสนี วลไปแข่งทกั ษะวชิ าการ
ข. ครูรตั นานำการแสดงรำสีนวลไปแสดงในงานวันงานวันเด็ก
ค. ครจู ำเนียรนำการแสดงรำสนี วลไปทำเป็นเอกสารประกอบการเรียน
ง. ครูอรอนงคน์ ำรำสีนวลไปแสดงในงานศพ

27

กระดาษคำตอบ

โรงเรียน......................................................................ปีการศกึ ษา...........................
ชอื่ ..........................................................................ชัน้ ...................เลขท.่ี ...............
กลุ่มสาระการเรยี นร.ู้ ....................วนั ท.่ี .............เดอื น...................พ.ศ..................

ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง
16
27
38
49
5 10

ประเมนิ ผล
เตม็

ได้

28

เฉลยคำถามทบทวน รำสีนวล

แบบฝกึ หดั ท่ี 1 เร่อื ง ประวตั ิความเปน็ มาของรำสีนวล
คำช้แี จง : ใหน้ กั เรียนตอบคำถามและอธิบายตามสิ่งกำหนดใหต้ ่อไปนี้ (10 คะแนน)

1. จงอธบิ ายประวตั คิ วามเป็นมารำสีนวลมาโดยละเอยี ด
รำสนี วล เป็นช่ือของเพลงหน้าพาทย์ที่ใชป้ ระกอบการแสดงละคร ประกอบกิรยิ าไปมาของ

สตรที ม่ี ารยาทกระชดกระช้อย ทำนองเพลงมที ว่ งทีซอ่ นความพร้ิงเพราไวใ้ นตวั ต่อมามผี ูป้ ระดษิ ฐ์
ทำนองร้องขน้ึ ประกอบการรซึ่งทำให้ความหมายของเพลงเด่นชดั ปรากฏเปน็ ภาพงดงามเมื่อมผี ้รู ่าย
รำประกอบแตเ่ ดมิ การรำเพลงสีนวลมอี ยูแ่ ตใ่ นเร่อื งละคร ภายหลังจึงแยกออกมาใชเ้ ป็นระบำ
เบ็ดเตลด็ เพราะมคี วามงดงามไพเราะทั้งในช้ันเชงิ ของทำนองเพลง และทา่ รำความหมายของการรำ
สนี วล เป็นไปในการบนั เทิงรืน่ รมยข์ องหญงิ สาวแรกร่นุ ทมี่ ีจรติ กริ ิยางดงาม
ด้วยความทที่ ำนองเพลง บทขับร้อง และทา่ รำที่เรยี บงา่ ยงดงาม จงึ เปน็ ชุดนาฏศลิ ป์ชุดหนึง่ ที่ไดร้ บั
ความนยิ มแพร่หลายเปน็ ท่รี ้จู กั กนั ทัว่ ไปจำนวนผแู้ สดง ใชแ้ สดงเป็นหมู่ หรอื แสดงเดยี่ วกไ็ ด้ ตาม
โอกาสทเี่ หมาะสม ดนตรปี ระกอบการแสดง ใช้วงปี่พาทย์ จงอธิบายองค์ประกอบของการรำสนี วล
ไดแ้ ก่ เครือ่ งดนตรี การแตง่ กาย บทขบั รอ้ งและทำนองเพลง รวมถงึ โอกาสทใี่ ชใ้ นการแสดง มาโดย
ละเอยี ด

2.จงอธบิ ายองค์ประกอบของการรำสนี วล ไดแ้ ก่ เคร่อื งดนตรี การแต่งกาย รวมถงึ โอกาสท่ีใช้ในการ
แสดง มาโดยละเอยี ด

วงดนตรีประกอบการแสดง คือ วงปี่พาทย์เป็นวงดนตรีที่ผสมด้วยเครื่องตีและเคร่ืองเป่า วงปี่พาทย์
เครื่องหา้ วงปพ่ี าทยเ์ ครอ่ื งห้าเป็นวงปพี่ าทย์ที่เปน็ วงหลัก มจี ำนวนเคร่อื งดนตรีน้อยช้นิ ทสี่ ดุ ดังนี้ ปี่ใน 1 เลา
ระนาดเอก 1ราง ฆอ้ งวงใหญ่ 1วง กลองทัด 1 ลูก ตะโพน 1 ลกู ฉิง่ 1 คู่( ในบางกรณอี าจใชฉ้ าบ กรบั โหม่ง
ดว้ ย )

ลักษณะการแตง่ กายผูแ้ สดงสีนวลจะนุง่ ผ้าโจงกระเบน หม่ สไบจีบ สยายผมทดั ดอกไมใ้ ส่
เครื่องประดบั สร้อยคอ ตมุ้ หู สร้อยตัว เขม็ ขัดพร้อมหัวเขม็ ขดั รดั ตน้ แขน สร้อยข้อมือ และกำไลข้อเท้า

รำสนี วลใช้แสดงประกอบละครนอกเรือ่ ง "ไชยเชษฐ"์ และใช้แสดงในงานมงคลตา่ ง ๆ แสดงเป็นหมู่
หรือแสดงเดย่ี ว ตามโอกาสทีเ่ หมาะสม เช่น งานรื่นเริง งานเลยี้ งสังสรรค์ งานเทศกาลสำคญั

แบบฝกึ หัดที่ 2 เรอื่ ง เน้อื ร้องเพลงสีนวล

คำช้แี จง: ใหน้ ักเรยี นเขยี นเนือ้ ร้องเพลงรำสนี วลมาใหถ้ กู ตอ้ ง (10 คะแนน)

เพลงสนี วล

สนี วลชวนช่ืนเม่ือยามเชา้ รกั เจา้ สาวสนี วลหวนคดิ ถึง (รับ)

แมไ้ ม่แลเหน็ เจ้าเฝ้าคำนึง อยากให้ถงึ วนั ท่ีรำสนี วล (รบั )

- ออกเพลงเรว็ ลา -

29

ภาคผนวก ข
เฉลยแบททดสอบก่อนเรยี น

ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง

1 X6 X

2X 7X

3 X8 X

4 X9 X

5 X 10 X

เฉลยแบททดสอบหลงั เรยี น

ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง

1 X6 X

2X 7X

3 X8

4 X9 X

5 X 10 X

30

บรรณานุกรม

สถาบนั ปวรศิ ลิ ป์ (2559) รำสีนวล สืบค้นเมื่อ 18 กุมภาพนั ธ์ 2565
แหลง่ ที่มา https://www.pawarisilp.com/%E0%B8

หทยั รัตน์ อุทธา (2559) ประวัตริ ำสีนวล สืบคน้ เม่ือ 18 กมุ ภาพันธ์ 2565
แหล่งทม่ี า https://sites.google.com/

หทัยรตั น์ อุทธา (2559) ทีม่ ารำสนี วล สบื คน้ เม่อื 18 กมุ ภาพนั ธ์ 2565
แหล่งท่มี า https://sites.google.com/

อุทธา (2556) ความหมายนาฏศลิ ลป์4 ภาค สืบคน้ เมอื่ 22 กุมภาพันธ์ 2565
แหล่งทมี่ า https://sites.google.com/site/natsilp9999

วงดนตรีไทย, (2561) วงปพี่ าทยเ์ คร่อื งหา้ สบื คน้ เมอ่ื วนั ที่ 22 กมุ ภาพนั ธ์ 2565

31

ภาคผนวก

ประวตั ิสว่ นตวั

ช่อื นางสาวอรพรรณ เพชรคงทอง ชอ่ื เลน่ จ๋า อายุ 21เกดิ วันพฤหัสบดี ท2ี่ 4 สงิ หาคม 2543
บา้ นเลขที่186หมู่6 ตำบลหนา้ สตน อำเภอหวั ไทร จงั หวดั นครศรีธรรมราช 80170

การศกึ ษา

จบการศึกษาระดับประถมศกึ ษาปที 6ี่ โรงเรยี นวัดฉมิ หลา ตำบลหน้าสตน อำเภอหัวไทร
จังหวดั นครศรธี รรมราช 80170

จบการศึกษาระดบั มัธยมตน้ (1-3) โรงเรียนหวั ไทรบำรุงราษฎร์ ตำบลหนา้ สตน อำเภอหวั ไทร จังหวัด
นครศรธี รรมราช 80170

จบการศึกษาระดับช้ันมัธยมปลาย (ม.4-6) แผนการเรยี นศลิ ป-์ คำนวณ โรงเรยี นหวั ไทรบำรงุ ราษฎร์ ตำบล
หน้าสตน อำเภอหวั ไทร จงั หวดั นครศรธี รรมราช 80170

กำลงั ศกึ ษาระดับปริญญาตรีชั้นปที ี่ 3 มหาวิทยาลัยราชภฏั นครศรีธรรมราช สาขานาฏศลิ ป์ คณะครศุ าสตร์
มหาวิทยาลยั ราชภฏั นครศรีธรรมราช

32